Flevoland Bouwt en Ontwikkelt

Flevoland bouwt

COLOFON

Flevoland Bouwt en Ontwikkelt 2022 is een uitgave van RondOm Vandaag

Uitgever RondOm Vandaag Holding bv Morra 2 - 40 9204 KH Drachten 0512 - 726 900

Ronald Jousma 06 - 54 723 873 www.rondomvandaag.nl

Bladmanagement Bouke Niggendijker 06 -18 760 711

Redactie Mirjam Ootjers Linda Fijma Richard Bender

Fotografie Daniël Sylla Ruud Linden Richard Bender

Vormgeving Dana Elmendorp

Foto credits voorpagina Daniël Sylla

Foto credits colofon Van Wijnen

Commercie Bouke Niggendijker 06 -18 760 711 bouke@rondomvandaag.nl

Drukwerk Scholma Print & Media

Nabestellingen/lezersservice Losse nummers zijn te bestellen via verkoop@rondomvandaag.nl

Disclaimer

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Typ- en/of zetfouten voorbehouden. De uitgever kan niet instaan voor de juistheid of volledigheid van artikelen, RondOm Vandaag aanvaardt dan ook geen aansprakelijkheid, van welke aard dan ook, voor schade als gevolg van informatie uit deze uitgave.

Flevoland bouwt aan de toekomst

Flevoland is de jongste provincie van Nederland. Een provincie die in krachtige trekken op de tekentafel is uitgemeten en door mensenhanden is vormgegeven. Het waren de handen van harde werkers, mannen en vrouwen. Vanuit alle windstreken kwamen zij naar deze streek om hier een gezamenlijke toekomst te vestigen. Op het land dat werd gewonnen uit de woeste Zuiderzee legden zij de basis voor een levendige provincie, waarin iedereen wordt uitgenodigd om zijn steentje bij te dragen. Op die basis blijven wij nog iedere dag voortbouwen.

De veelzijdige lijnen die de aanpotende polderpioniers jaren geleden in het landschap aanbrachten zijn ook nog altijd helder te herkennen. Flevoland bestaat uit zes gemeenten die allemaal hun eigen karakter koesteren. De Noordoostpolder met zijn bijzondere dorpenring en het UNESCO Werelderfgoed dat op Schokland te vinden is. Urk met zijn gedenkwaardige geschiedenis als voormalig eiland, Dronten met zijn weidse dynamiek, Zeewolde als verbinding tussen het oude en het nieuwe land, Lelystad als groeistad aan het water en het sprankelende Almere, dat de potentie heeft om de vijfde stad van Nederland te worden. Samen brengen deze gemeenten Flevoland tot bloei. In de natuurlijke nabijheid van andere dynamische regio’s als de Metropoolregio Amsterdam, Utrecht en Zwolle.

Overal in Flevoland is volop ruimte te vinden om te wonen, te werken en te leven. Die mogelijkheden om ons heen willen we ook in de komende tijd graag ten volle blijven benutten. Flevoland is immers ontworpen om oplossingen te bieden voor de problemen waar ons land ooit voor stond.

Nu we in Nederland een steeds knellender woningnood onder ogen zien, bieden wij onze ruimte aan. De komende jaren worden er in Flevoland duizenden nieuwe woningen gebouwd. Maar we willen niet alleen maar stenen stapelen. We richten een duurzame samenleving in, waar iedereen zich welkom voelt. Dit gaat niet vanzelf. De uitdagingen die dit met zich meebrengen benaderen wij met optimisme en open vizier. Vanuit de ondernemersgeest die van oudsher in velen van ons leeft, steken we onze handen uit de mouwen en geven wij vorm aan onze toekomst. Zoals we dat altijd hier gedaan hebben.

Het verhaal van Flevoland is een heel bijzonder verhaal. Een verhaal dat internationaal nog altijd tot de verbeelding spreekt. Ons verhaal is nog niet af. We voegen graag samen met u hier een nieuw hoofdstuk aan toe. Want: Samen maken wij Flevoland. Doet u mee?

Leen Verbeek, Commissaris van de Koning

GEDEPUTEERDE

DE REUS

INHOUDSOPGAVE

WETHOUDER DENNIS GRIMBERGEN LELYSTAD

WONINGCORPORATIE CENTRADA RONALD GOUWEROK EN MARTINE VISSER

nieuwbouw- en inbreidingslocaties

Lelystad op

kaart”

OBL BESTUUR

DE WIT, AGE DE VRIES, WOUTER GARRITSEN, BERT VAN

LINDEN EN RONALD GOUWEROK

LINGSMA EN FOKKE OPHUIS

aan

beter Flevoland”

VAN WIJNEN SANDER KOEKOEK EN CHANTAL VISSER

VAN DER VALK NAUD

EN DANIELLE HUNINK-VAN

NIEUWENHUIJZEN

Lelystad”

ONTWIKKELEN EN BOUWEN IN ALMERE (OBA)

VAN BARNEVELD

MARC VISSER

de huidige, lastige woningbouwopgave kan Almere het verschil maken”

KOOPMANS BOUWGROEP

MAKKINGA

REINIER HOENDERDAAL

vestigt

ook in Flevoland”

MARK LORIST (MLO VASTGOED) EN MARTIJN KOPPERT (VASTGOEDMEESTER)

Woonzorg

Dronten is voorbeeld voor de rest van Flevoland”

PVM NOTARISSEN MICHIEL ZWEP RNK EN

HAN MILDER “Zekerheid

de nieuwbouw”

INTEGER VASTGOED SANJEEV SAMPAT

Gebouwen die Almere mooier maken”

VAN DER STEEG ONTWIKKELEN & BOUWEN

EN BEREND JAN VAN DER STEEG

de

BRAMER BOUW & VASTGOED

KROMMENDIJK

PETER LEFERINK

Bouwen is meer dan stenen stapelen. Het is werken aan een samenleving met alles dat daar bij hoort. Het is werken aan de waarde van een provincie die wonen, werkgelegenheid en ontspanning biedt. In Flevoland wordt daarom hard aan de weg getimmerd.

Flevoland heeft ruimte voor twee dingen. ‘De provincie is enerzijds gemaakt voor landbouw, om te dienen als voedselschuur voor de wereld,’ legt gedeputeerde Jan de Reus uit. ‘Aan de andere kant is de provincie er om de overloop van Amsterdam en Utrecht op te vangen. In de praktijk blijkt dat die overloop van Utrecht wel mee valt en dat de focus vooral ligt op Amsterdam. Een stad die nog steeds mensen aan blijft trekken, mensen die daar willen wonen. En dat blijkt een uitdaging. Starters bijvoorbeeld vinden daar bijna geen betaalbare woonruimte. Dan is de polder de aangewezen locatie om naar uit te wijken.’

Schone leefomgeving

‘We hebben hier alleen maar onvervuilde, schone grond en kunnen dus snel bouwen. De meeste grond is Rijksvastgoed, niet van bijvoorbeeld particuliere bouwers of vastgoedontwikkelaars. Dat is ideaal voor ons, omdat je dan met een enkele partij om de tafel hoeft, en niet hoeft te onderhandelen met tig partijen om tot een overeenstemming te komen. Dat kost alleen maar tijd, terwijl we juist snel aan de slag willen.’

‘Bovendien hebben we het grote voordeel van slechts zes gemeenten en één waterschap in de hele provincie. Als vergelijking: Brabant heeft 56 gemeenten en zes waterschappen. Dat zijn heel veel neuzen die je allemaal in dezelfde richting moet krijgen. Wij zitten met slechts een aantal partijen om de tafel. Wij zijn een overzichtelijke provincie, die spreekt met één mond. Dat maakt dat het nemen van beslissingen en houden van onderhandelingen vlotter gaat en we slagvaardiger op kunnen treden.’

Alles bij elkaar uit zich dat in de mogelijkheid om in de komende dertig jaar 130.000 woningen te realiseren in de provincie. ‘En dat is dus meer dan stenen stapelen. Het is bouwen aan een samenleving. Aan woningen in combinatie met voorzieningen, werkgelegenheid, infrastructuur zoals de Lelylijn en IJmeerverbinding, ontsluiting en onderwijs.’

‘We starten met 40.000 woningen. Alle provincies moesten een bod doen: hoeveel woningen ga je de komende tien jaar bouwen om het hoofd te bieden aan de woningnood in Nederland? In ons plan stond 40.000 woningen. Op 1 oktober hebben we bevestigd: we hebben een harde plancapaciteit en gaan die woningen ook werkelijk realiseren.’

Woondeal

‘Momenteel brengen we als provincie in kaart wat de stand van zaken is in de verschillende gemeenten wat betreft aantallen

gebouwde woningen. Dit kun je zien als een vorm van een nulmeting. Vanaf dat punt maken we afspraken over bijsturen. Dit wordt gedaan door middel van een woondeal tussen de provincie en het Rijk.

Vanuit de provincie vinden we het belangrijk dat de woondeal die we sluiten met het Rijk wederkerigheid kent. Als provincie kunnen we alleen maar aan de slag als het Rijk een aantal problemen voor ons oplost, zoals een antwoord op mobiliteitsvraagstukken, onderwijsproblematiek en stikstofbeleid.’

Ruimtelijke impact

‘Het middenbestuur moet meer taken op zich nemen. Zij kennen de regio’s.’ Dat is wat er in de troonrede gezegd werd. Iedere opdracht met ruimtelijke impact moet bij de provincie neer gelegd worden. We weten nu al dat alle opdrachten bij elkaar voor iedere provincie gewoon te veel is. Flevoland bijvoorbeeld is simpelweg te klein. Dus moet je slim met grond omgaan. Meer winkels en meer woningen? Dan bouwen we winkels met woningen daar boven. Flexibiliteit en creativiteit zijn sleutelwoorden.’

Dat geldt voor meer aspecten. ‘De eisen van het kabinet zitten vol tegenstrijdigheden. Om een voorbeeld te noemen, we moeten van de landbouwgrond afblijven, maar er moet wel meer bos worden aangeplant. Maar niemand zegt waar we die bomen dan neer moeten zetten, want bouwgrond is ook hard nodig. Hoe ga je dat inpassen? Door een wijk te omzomen met een bosrand. Je voldoet aan de eis voor het aantal bomen, we blijven van de landbouwgrond af en bovendien hebben de bewoners van de wijk nu een mooi groen uitzicht.’

Economische ontwikkeling

Bij voorzieningen hoort ook werkgelegenheid. ‘Daarvoor willen we graag meer bedrijvigheid naar de polder trekken. Je kunt wel mensen naar Flevoland halen door middel van woningbouw, als ze er geen werk kunnen vinden bereik je nog niet wat je wilt. Want waar gaan ze werk zoeken? Waarschijnlijk in Amsterdam. Op de pendel naar Amsterdam ligt nu al druk, als je er niet voor zorgt dat mensen die in Flevoland wonen ook in de polder werk vinden, wordt de druk op die pendel onbeheersbaar en loopt het verkeer helemaal vast. Dan heb je niets aan de ontwikkeling van je provincie.’

‘In Amsterdam willen veel bedrijven weg of worden gedwongen te verhuizen. Deze bedrijven zijn hier in de polder van harte welkom. Met overigens wel een paar ‘mitsen’. XXL logistiek

bijvoorbeeld neemt wel veel oppervlakte in, maar voegt aan werkgelegenheid niet veel toe en is daarmee minder van waarde voor Flevoland. Ook zeggen we ‘nee’ tegen zware industrie. We zijn een schone provincie met schone grond en schone lucht. Dat willen we graag zo houden.’

Zorg

Zorg is ook een belangrijke voorziening. ‘Tijdens de zorgproblematiek een aantal jaren geleden is er een streep gezet door het ziekenhuis in Lelystad. Er bleef slechts een dependance over met een paar specialisaties. Voor overige zorg moeten mensen naar bijvoorbeeld het ziekenhuis in Almere. Maar als je van 40.000 naar 80.000 inwoners gaat hoort daar echt een ziekenhuis bij. We werken dus hard aan innovatieve zorg zodat we weer een volwaardig ziekenhuis hebben om het toenemende aantal inwoners van Lelystad te kunnen bedienen.’

Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW) verhuist van Lelystad naar Marknesse. De Duits-Nederlandse windtunnels, de grootste windtunnel van Europa, staat ook in Marknesse. Samen gaan ze verder als MITC, waar binnen ze kunnen testen en certificering verzorgen op alle vormen van mobiliteit, ‘ter land, ter zee en in de lucht’. Daarbij moet je denken aan drones, auto’s, vliegtuigen, maar ook aan het onderzoeken en verbeteren van bijvoorbeeld emissie in het kader van duurzaamheidsdoelstellingen.’

In de Noordoostpolder zijn plannen voor het realiseren van Digicity. ‘Dit is een flexibele stad die voornamelijk bestaat uit containers, en waar zelfrijdende auto’s getest worden. Hoe reageert een zelfrijdende auto op bijvoorbeeld een combinatie van hoogbouw, overvliegende drones en stoplichten? Dat is geen vraag die je in de praktijk van een drukke stad gaat beantwoorden. Dus creëer je daar een speciale locatie voor, waar testen in alle veiligheid en verantwoordelijkheid uitgevoerd worden.’

‘Daarnaast wordt een campus ontwikkeld waar het bedrijfsleven, onderwijs en de overheid samen komen. We willen een gemeenschap creëren die elkaar helpt te ontwikkelen. Niet door op eigen eilandjes te zitten, maar bij elkaar binnenloopt om te kijken hoe de ander het doet, om een vraag voor te leggen of samen een project op te pakken. Daarnaast biedt dit een mooie vorm van werkgelegenheid op hbo niveau, zodat het ook voor jongeren interessant is om te blijven in plaats van werk in een ander gebied te zoeken.’

Noordoostpolder

Flevoland is meer dan Lelystad en Almere. Het moet dus ook niet zo zijn dat de focus alleen op deze twee plaatsen ligt. In de Noordoostpolder en op Urk zijn we bijvoorbeeld bezig met een economische structuurversterking. Urk en de Noordoostpolder vergrijzen. Jongeren trekken weg, waardoor de vergrijzing alleen nog maar meer toeneemt. Met het Rijk hebben wij een regio deal gesloten voor noordelijk Flevoland. Met dat geld zijn we een project gestart voor het realiseren van een maritieme servicehaven op Urk. Die haven is nu nog gericht op vis, maar van vis alleen kan Urk niet meer leven. Er is verbreding nodig. Dat krijgt gestalte in de vorm van maritieme industrie.’

‘Daarnaast hebben we flink geïnvesteerd in het Regio College, dat MBO-opleidingen aanbiedt. De school liep op zijn eind, maar door onze investering groeit en bloeit deze weer. Daarbij zijn er leerlijnen maritieme industrie in het leven geroepen, zodat de school en haar studenten aansluiting vinden bij de haven en de werkgelegenheid in de Noordoostpolder. Onderwijs versterkt werkgelegenheid en andersom. Jongeren vinden hierdoor naast onderwijs ook werkgelegenheid, waardoor ze niet wegtrekken naar andere gebieden.’

MITC

‘In Marknesse staat het NLR, het Royal Netherlands Aerospace Centre, waar lucht- en ruimtevaart een belangrijke rol spelen. De

‘We willen graag meer bedrijvigheid naar de polder trekken. Want je kunt wel mensen naar Flevoland halen, als ze er geen werk kunnen vinden bereik je nog niet wat je wilt.’

“Parel in de polder”

Lelystad heeft een grote aantrekkingskracht. Lelystad is groen, ruim en de lucht is schoon. Je kunt hier ademhalen, ontspannen en comfortabel wonen.

‘We liggen centraal in Nederland met een goede bereikbaarheid via de weg, via het water en hopelijk in de nabije toekomst ook via de lucht met Lelystad Airport. Bereikbaarheid van buiten, maar ook in de stad zelf. We zijn een stad van gescheiden verkeerssystemen waar voetgangers, fietsers en automobilisten elkaar niet in de weg zitten. Dat maakt de stad veilig en het transport comfortabel.’

Verbinding

Dat zijn de woorden van wethouder Dennis Grimbergen, geboren en getogen in Lelystad. ‘Toen mijn ouders hier in de jaren zestig als pioniers in één van de eerste woningen trokken moesten ze als ‘wijk’ alles zelf ontdekken,’ vervolgt hij. ‘Boodschappen moesten van ver komen, de stoep bestond uit een paar tegels zodat je in ieder geval met schone schoenen bij de voordeur kon komen. De eerste mensen hier leunden sterk op elkaar en de verbinding was hecht. Dat is in de iets meer dan vijftig jaar dat Lelystad nu bestaat nooit veranderd. De verbinding op wijkniveau is groot, maar ook de pioniersgeest vind je nog steeds terug bij de mensen en de stad zelf. Ik denk dat de waarde van die draagkracht nog wel eens onderschat wordt. Niet alleen door mensen van buiten Lelystad, maar ook door de inwoners zelf.’

‘Lelystad heeft nu ruim 80.000 inwoners. En we zijn klaar voor de volgende fase. Lelystad is volwassen geworden, en het doel is naar de 100.000 inwoners toe te werken. Dat betekent enerzijds een ander karakter voor de toekomst, aan de andere kant waken we er scherp voor dat we niets afdoen aan het bestaande karakter.’

De

Zilverparkkade

Emmeloord,

We bouwen een stad

‘Iedere stad kan mikken op kwantiteit en flink wat extra huizen bouwen. De woningschaarste in ons land schreeuwt er om. Die ambitie hebben wij ook, maar met een iets andere invulling: die van kwaliteit. Lelystad heeft een grote aantrekkingskracht op mensen van buiten de polder. En terecht. De ruimte, de lucht, het groen. Die aantrekkingskracht is heel welkom, want dat betekent dat de voorzieningen gelift kunnen worden. Want we bouwen geen huizen, we bouwen een stad. Daar horen ook voorzieningen bij. Niet alleen supermarkten en een bioscoop, maar bijvoorbeeld ook speeltuinen, parken, (fiets)paden en goede bereikbaarheid. Overal waar je komt zie je groen. Wij zijn en blijven een natuurinclusieve stad, waar met de nieuwbouw de sterke focus ligt op gasloos en zo energieneutraal mogelijk bouwen in een groene omgeving.’

Mix van woningen

‘Daarnaast werken we aan een mix van woningen in een wijk. Sociale huur en het hogere segment bij elkaar, starterswoningen, seniorenwoningen, levensloopbestendige huizen. Die mix vinden wij dusdanig belangrijk dat deze is opgenomen in het raadsakkoord. Met een mix creëer je een gemengde draagkracht in een wijk waarbij mensen naar elkaar omkijken, uit de brand kunnen helpen, voor elkaar kunnen zorgen. Dat geeft een enorme lift aan de waarde van een wijk. Niet alleen creëren we dat in nieuwe wijken, in bestaande wijken vinden vernieuwingen plaats zodat we deze mix daar ook door kunnen zetten.’

Verbinding op stadsniveau

Verbinding is op alle fronten belangrijk, ook op stadsniveau. ‘De kust heeft een sterke aantrekkingskracht,’ legt stedenbouwkundige Ronnie Zijp uit. Hij is al weer meer dan vijftien jaar betrokken bij bouwen en wonen in Lelystad.

‘Mede daardoor is het Stadshart in de laatste jaren onderbelicht geweest. Daarom loopt er nu een programma dat de leegstand aanpakt en zorgt voor een verdichting van woningen, waarbij ook het Theaterkwartier wordt uitgebreid.

Hiermee zetten we in op een verbinding tussen de kust en het Stadshart.’

Groen, groener, groenst

Groen is daarbij ook een belangrijk onderdeel. Dennis: ‘Wij zijn één van de groenste steden van Nederland. Kijk je in hartje centrum uit een raam, dan moet je goed je best doen om géén boom of struik te zien. In Warande, Lelystads nieuwste woongebied is ook veel aandacht voor groen. Het derde deelplan krijgt de komende jaren vorm. Hierbinnen komt Groot Nooten, een buurt met driehonderd woningen en een groot netwerk van wadi’s, groenstroken met waterbufferoplossingen om klimaatveranderingen het hoofd te kunnen bieden.’

Trots

‘Iedere Lelystedeling verdient het om mooi te wonen, ongeacht in welk segment hij woont. Woningbouwvereniging Centrada heeft die boodschap begrepen en bouwt heel mooie projecten. Woningen waar we trots op mogen zijn.’

Porteum

Ook trots is Dennis op onderwijscampus Porteum. ‘Dat is meer dan een onderwijscampus alleen. De hele zone heeft betekenis. Er worden woningen en voorzieningen gebouwd zodat de zone ook van betekenis is voor de omliggende wijken. De wijk wordt – vooral voor fietsende studenten –ontsloten door de Nelson Mandela brug, een architectonisch hoogstandje in Lelystad. Ook voor de campus is ‘verbinding’ weer het sleutelwoord.’

Een leven lang Lelystad

Dat is het motto. Dennis besluit: ‘We willen een Lelystad waar mensen van het moment dat ze geboren worden tot en met hun laatste levensdagen kunnen wonen. Een huis dat met je mee groeit, alle voorzieningen die je ooit nodig hebt in de buurt. Dat is het uitgangspunt van alle toekomstige bouw. Daar zijn we nog niet, maar er wordt hard, enthousiast en met succes naar toe gewerkt. En ik heb er alle vertrouwen in dat het helemaal goed komt.’

‘De verbinding op wijkniveau is groot, maar ook de pioniersgeest vind je nog steeds terug bij de mensen en de stad zelf. Ik denk dat de waarde van die draagkracht nog wel eens onderschat wordt.’

Ronald Gouwerok en Martine Visser in de binnentuin van de Waddenlaan.

Bij woningcorporatie Centrada in Lelystad merken ze dat er nog altijd forse tekorten zijn op de woningmarkt. Voorlopig is ook in de Flevolandse hoofdstad bouwen het devies. En daarin zijn de bouwprojecten die Centrada uitvoert een belangrijke factor. Maar het gaat niet alleen om kwantiteit, ook om kwaliteit.

Betaalbaar bouwen en betaalbaar wonen, is tegenwoordig geen sinecure meer. Voor woningcorporatie Centrada betekent dit dat ze creatief moeten omgaan met de opties die er zijn. Er is meer vraag naar kleinere woningen, vanwege het toegenomen aantal eenpersoonshuishoudens, maar in Lelystad is er ook nog steeds veel vraag vanuit gezinnen naar een grondgebonden woning.

Door extra woningen te bouwen komt ook de doorstroming weer op gang. Het bouwen van elke nieuwe woning heeft een multipliereffect op een grotere beschikbaarheid en een kortere wachttijd voor de korte en de lange termijn.

Wonen bij LARS en LILY

De Lelystadse woningbouwprojecten Wonen bij LARS en LILY zijn goede voorbeelden van projecten die voorzien in de hedendaagse behoefte van huurders. Ronald Gouwerok, manager Vastgoed bij Centrada noemt de projecten zelfs een schot in de roos. “De bouw van deze driehonderd modulaire woningen is in twee jaar tijd gerealiseerd. Voor veel starters bood dit uitkomst, want de woningen zijn in korte tijd gerealiseerd en zijn van heel goede kwaliteit. De gezamenlijke paviljoens en de aandacht voor community building maken dat het meer dan een dak boven je hoofd is. Het is er gezellig, waardoor je je echt thuis voelt.”

Lelystad - Wonen bij LARS. Foto: by IMAZZO

Lelystad, Olmenkwartier Foto: by IMAZZO

Lelystad, Kustrif Foto: by IMAZZO

“Wij zijn als woningcorporatie enorm blij met deze projecten, omdat het ook direct effect had op de wachttijd voor woningzoekenden in de stad. Daarnaast hebben we met de gemeente afgesproken om ook snel aan de slag te gaan met meer permanente woningen, zodat de doorstroming in de woningmarkt op gang blijft.”

Hooghe Bomen

Daaruit is het project ‘Hooghe Bomen’ voortgekomen. In het hart van de stad bouwt Centrada in een mooie campussetting ruim driehonderd woningen met veel kwaliteit voor hele diverse doelgroepen. Deze toevoeging van wonen gaat ook voor de langere termijn echt helpen de druk van de ketel te halen. De eerste bewoners komen hier al dit najaar en over twee jaar zal de laatste woning klaar zijn voor verhuur. Er zijn in dit project ook speciaal woningen gereserveerd voor ouderen, die een gezinswoning achterlaten, maar ook voor jongeren die nog thuis wonen en nu wel eens een keer zelfstandig willen gaan wonen. Visser: “We willen heel graag ook onze eigen jongeren vasthouden voor de stad. We zijn een jonge stad en deze jongeren zijn belangrijk voor de toekomst van Lelystad, omdat ze hier echt geworteld zijn.”

soortgelijke projecten, maar ook met uitbreidingslocaties als Warande: “Ik zie Lelystad als draaischijf. Gelegen midden in het land. Je kan hier in alle rust dicht bij de Randstad wonen en werken. Provincies als Friesland, Noord-Holland, Overijssel en Gelderland zijn ook niet ver weg, dus je kunt hier letterlijk alle kanten op.”

Ruimte, water en groen Wonen in Lelystad voelt nog steeds als wonen in een dorp. En dat is volgens Gouwerok juist de charme van de Flevolandse hoofdstad. En ondanks alle vernieuwingen en extra bebouwing moet dat dorpse behouden blijven. “Het gevoel van ruimte, water en groen – dat kenmerkend is voor Lelystad - koesteren we. Lelystad is de hoofdstad van de nieuwe natuur. Nieuwbouwwijk Warande is een duidelijk voorbeeld van een uitbreidingslocatie. Daar kunnen veel woningen worden gebouwd in een mooi gebied, maar het moet wel samenhang hebben met de andere wijken in Lelystad. Het moet elkaar versterken. Daarom investeert Centrada ook veel in de bestaande wijken door de woningen nog completer, moderner en duurzamer te maken. En ook door te investeren in de kwaliteit van de openbare ruimte en van de sociale contacten tussen mensen. Je thuis voelen hangt immers van meer af, dan alleen de woning.”

Visser verwacht dat Flevoland als plek ‘waar nog ruimte is’ de komende jaren nog steviger aan de weg gaat timmeren met

Meerdere bouwstijlen brengen reliëf in de stad Visser vertelt, dat op een natuurlijke manier Lelystad in een nieuwe fase terechtkomt: “De stad wordt volwassen. De oudste wijken zijn ontstaan door snelle bouw van veel dezelfde woningen in de jaren ’70 en ’80. Door nu

Martine Visser, directeur-bestuurder van Centrada vult aan:

“Lelystad is een soort draaischijf, je kunt hier alle kanten op”

Hooghe Bomen - in vogelvlucht. Artist impression: Double You Be Vastgoedcommunicatie

woningbouw toe te voegen op open plekken en soms door kleinschalige sloop en nieuwbouw, kunnen we meer gelaagdheid in de wijken aanbrengen. Zo ontstaat een mooie harmonie tussen oud en nieuw. We letten op de architectonische kwaliteit van deze inbreiding, zodat er echt een plus ontstaat voor de buurt. Een mooi voorbeeld is het project Waddenlaan in de oudste wijk de Zuiderzeewijk. Het combineren van bouwstijlen uit verschillende jaartallen zorgt voor meer reliëf in de wijk, letterlijk en figuurlijk. Je kunt namelijk woningtypen toevoegen die er nog niet zoveel waren, zoals appartementen. Dit biedt onze bewoners van het eerste uur de kans om binnen hun eigen wijk te verhuizen naar een gelijkvloerse woning.”

Woongeluk staat bij Centrada centraal. Centrada is nauw verbonden met Lelystad. Door te investeren in de woningvoorraad is de corporatie continu bezig de stad krachtiger te maken. De visie en ambitie van Centrada is gebaseerd op de overtuiging dat er een mooie toekomst voor Lelystad en haar inwoners in het verschiet ligt. Daarom moeten alle bouwplannen bijdragen aan het woongeluk van mensen, aan duurzame en goede woningen, de ontwikkeling van karaktervolle aantrekkelijke wijken en de groei en bloei van Lelystad.

Samenwerkingen

Centrada kan dit alles alleen realiseren door langlopende samenwerking met diverse partners. Zo wordt er nauw samengewerkt met de gemeente Lelystad, de huurdersvereniging HVOB en de maatschappelijke organisaties en bedrijven die in Lelystad actief zijn. “Die samenwerkingsstructuur maakt dat we nooit eenzijdig naar bouwplannen kijken,” zo vertelt Visser. “We stellen ons altijd de vraag: wat is het effect van wat we doen op onze bewoners en op de stad als geheel? Daarbij worden veel zaken meegenomen: uitstraling, leefbaarheid, (sociale) voorzieningen, de inrichting van de buitenruimte en bijvoorbeeld ook het aantal speelplaatsen in de wijk. Dit doen

we vanuit een gezamenlijk belang. Want als het met de stad goed gaat, dan gaat het met ons ook goed.”

Gouwerok vult aan: “Ontwikkelaars, bouwers en onderhoudsbedrijven zijn ook heel belangrijke partners voor Centrada. Daarin hebben wij tien jaar geleden al een belangrijke slag gemaakt. We hebben in die samenwerking goed gekeken naar de pluspunten van die bedrijven en de pluspunten van onszelf. In de keten is kritisch gekeken naar de hoeveelheid partijen waarmee we om tafel zitten. Dat vertrouwen en wederzijdse commitment staat overeind in goede en in slechte tijden. Hierdoor kunnen we ook een lange termijnplanning maken en uitvoeren.”

Volgens de bestuurder van Centrada staat Lelystad voor een uitdagende tijd. Visser verwoordt dat als volgt: “We zijn positief gestemd, maar ook voor ons is het afwachten hoe het verder gaat met de prijsstijgingen en de schaarste rondom energie, de bouw, arbeid en grondstoffen. Wel geloof ik erin dat wat je op het ene moment investeert, je op een ander moment weer terugkrijgt. We ervaren, dat onze huurders graag bij ons wonen, dat medewerkers graag bij ons blijven werken en dat bedrijven weer klaar staan om voor ons aan de slag te gaan bij ieder project. Werken aan vertrouwen bij al je partners is een groot goed in deze risicovolle tijden.”

“Centrada heeft in de afgelopen jaren honderden nieuwe woonruimtes gerealiseerd op inbreidingslocaties zoals de Zuiderzeewijk. Maar we hebben ook een flink aantal sociale en vrije sector huurwoningen gerealiseerd in de nieuwe wijk Warande. Of het nu grote of kleine bouwprojecten zijn, belangrijk daarbij is een goede samenhang van diverse type woningen voor de diverse doelgroepen. Het is erg belangrijk dat de mensen zich thuis voelen in de woning, maar ook in de wijk. Nu en ook nog over tien jaar.”

“Lessen uit verleden gebruiken voor woongeluk nu en straks”

Waddenlaan Foto: by Elske Hazenberg

Blokkerhoek Foto: by IMAZZO

Bedenkers van concepten, projectontwikkelaars, bouwers maar bovenal: samenwerkers. Dat beschrijft het team van Plegt-Vos in een notendop. Plegt-Vos is een goede bouwer, maar de toegevoegde waarde begint al veel eerder in het proces. Of het nu een binnenstedelijk project of een uitbreidingslocatie betreft, standaardisatie dan wel maatwerk, Plegt-Vos kan voor alle woonopgaven een oplossing leveren. Jordan Lingsma en Fokke Ophuis, beiden Directeur bij Plegt-Vos Noord, vertellen over de bijdrage die Plegt-Vos aan Flevoland levert.

Projectontwikkelaar en bouwer

“In onze projecten zijn we projectontwikkelaar, bouwer en alles daartussenin. Als projectontwikkelaar bekijken we vooraf wat op een bepaalde locatie mogelijk is en hoe dat eruit kan gaan zien. Dat gebeurt altijd met het oog op de toekomstige bewoners en maatschappelijke betekenis: wie gaan er wonen en leven en wat hebben zij nodig? En wat voor impact heeft onze oplossing op het woon- en leefplezier, dat veel verdergaat dan het gebouwniveau? Natuurlijk nemen we de wensen en eisen van de (eventuele) opdrachtgever mee in deze beoordeling. Hoe eerder we bij het project betrokken zijn, des te beter we daarin kunnen adviseren en meedenken. Het komt voor dat we een bestaand plan als bouwer tot uitvoer brengen. Die afwisseling maakt het juist interessant.”

samenwerkingen worden op den duur waardevolle partnerships waarin we elkaar op kansen wijzen, samen optrekken en elkaar wederzijds versterken. We vinden het namelijk belangrijk dat we van beide kanten waarde toevoegen aan het project, zodat we samen met de opdrachtgever tot de beste resultaten komen.”

Wonen in de breedste zin “Wij bouwen bijna alles waar in geleefd wordt: van woningen tot intramurale zorg, van studentenhuisvesting tot hotels en van sociale doelgroepen tot de vrije sector. Voor elke doelgroep hebben we een woonconcept ontwikkeld waarbij het woon-, werk- en leefplezier van de toekomstige bewoners centraal staan. Dat leidt tot een breed aanbod woonconcepten van gestapelde bouw, grondgebonden woningen, levensloopbestendige woningen, zorgeenheden en meer.”

“Onze projecten kenmerken zich door de samenwerking met elkaar, de gemeenten en opdrachtgevers. Veel

“Het bouwen volgens een concept biedt veel voordelen. Vooraf hebben we nagedacht over waarde voor de gebruiker: het is makkelijker, geeft meer zekerheid en zorgt voor een kortere bouwtijd. Hierdoor kunnen we een hoge prijskwaliteitverhouding bieden. Zo hebben we voor bepaalde

“In onze projecten zijn we projectontwikkelaar, bouwer en alles daartussenin”

Cubic3

concepten de keuken-, badkamer- en stofferingsopties al uitgedacht, waardoor we deze voor een eerlijke prijs kunnen realiseren. Dat is handig voor woningcorporaties en andere opdrachtgevers die graag snel en betaalbaar willen bouwen. Voor particulieren daarentegen, zorgen we naast een goede prijs en levertijd juist voor veel keuzevrijheid.”

De Slimme Huizenfabriek “Als reactie op de ontwikkelingen die we zien, hebben we de Slimme Huizenfabriek bedacht. Dat is een gerobotiseerde fabriek voor de jaarlijkse productie van duizenden kant-enklare, duurzame woningen en woningcomponenten. Daarnaast zullen standaard renovatie- en verduurzamingsoplossingen geproduceerd worden, zoals gevels, daken, binnenwanden en complete badkamers. We zijn in gesprek met architecten en gemeenten om te kijken voor welke opgaven de Slimme Huizenfabriek dé oplossing biedt.”

Sneller, beter en goedkoper bouwen “Onze concepten komen voort uit de ontwikkelingen die we in de markt zien. Op dit moment zijn er te weinig vakmensen voor de bouwplaatsen beschikbaar, denk hierbij aan metselaars en timmerlieden. Daarnaast moeten nieuwe woningen duurzamer gebouwd én geproduceerd worden. De stijgende gasprijzen vragen om een rigoureus andere aanpak en dan hebben we het nog niet eens over alle duurzaamheidsafspraken voor 2030.”

“Verder moet de prijs-kwaliteitverhouding van woningen omhoog. Want in een markt waarin de prijsontwikkeling ontzettend snel gaat, moeten we meer kwaliteit gaan bieden voor de prijs, of de prijzen gaan aanpassen op de kwaliteit. In elk geval moeten we in actie komen, anders zal de huizenmarkt ontwricht raken. En dat staat nog los van het feit dat er op korte termijn meer woningen gebouwd moeten worden vanwege het woningtekort. Kortom, we moeten sneller, beter en goedkoper gaan bouwen.”

“Deze is opgeleverd in oktober 2021. We zitten in de testfase en de fabriek zal starten met een productiecapaciteit van 30 woningen per week. De komende jaren worden vier andere hallen in fases toegevoegd waardoor deze capaciteit steeds verder uitbreidt. In totaal worden vijf productiehallen en een experience center. Er kan dus een grote bijdrage aan het woningtekort worden geleverd.”

“In de Slimme Huizenfabriek staat duurzaamheid centraal. De oplossingen bevatten meer hout, wat leidt tot een afname van 35% CO₂-uitstoot. Ook willen we houten casco’s aanbieden, waarmee we de uitstoot met 80% reduceren. Daarnaast maken we de meeste onderdelen in de fabriek in plaats van op de bouwplaats. Hierdoor kunnen we efficiënter met materialen omgaan en produceren we veel minder afval. Bovendien zijn de gefabriceerde elementen groot, waardoor

“Onze concepten komen voort uit de ontwikkelingen die we in de markt zien”

“We moeten sneller, beter en goedkoper gaan bouwen”

De Kandelaar

er minder transportbewegingen plaatsvinden.

Op deze manier zetten we alvast een proactieve stap richting duurzaam bouwen.”

Projecten in Flevoland

We ontwikkelden en realiseerden woningen in het Hanzepark en Warande. Niet alleen voor onszelf en daarmee kopers –zoals ons prachtige project Cubic3- maar ook voor Centrada. Een opdrachtgever waar we erg blij mee zijn. We verstaan elkaar en zoeken elkaar op waar kan. Zo hebben we een verworven locatie “de Kandelaar” waar voorheen een kerk stond samen met Centrada ontwikkeld en hebben wij de bouw verzorgd”.

Vanuit die samenwerking heeft Centrada ons benaderd voor de realisatie van de Grietenij dat onderdeel uit maakt van plan de Hooghe Bomen in Lelystad.

Huidige ontwikkelingen Daarnaast tekenden Centrada en Plegt-Vos op de Provada 2022 voor de bouw van 66 appartementen verdeeld over de gebouwen “Claerbergen” en “Eeckinge” in Lelystad, die onderdeel uit maakt van het nieuwe woongebied Hooghe Bomen in Stadscentrum Zuid. In totaal realiseert Centrada hier 303 appartementen. Deze worden verdeeld over in totaal zeven woongebouwen.

Toekomstplannen

We richten ons ook op nieuwe plannen in Flevoland. Om deze en andere projecten tot een succes te maken, hebben we nieuwe collega’s nodig. Collega’s die vanuit hun eigen kracht en talent waarde toevoegen aan onze projecten. Die net als ons niet vanuit stenen en cement denken, maar vanuit oplossingen voor woon-, werk- en leefplezier. Samen bouwen we aan een beter Flevoland.”

Grietenij

Hooghe Bomen. Foto: Double You Be Vastgoedcommunicatie

Fokke Ophuis en Jordan Lingsma

Flevoland bouwt en ontwikkelt

Vanaf de oprichting in 1995 speelt Overlegorgaan Bouwnijverheid Lelystad (OBL) een rol in de dialoog met gemeente Lelystad ten aanzien van de stadsontwikkeling in de hoofdstad van Flevoland. Het initiatief is destijds genomen om meer draagvlak te creëren voor de ontwikkeling en groei van Lelystad door de samenwerking tussen marktpartijen in de bouwen vastgoedwereld en de gemeente.

Sindsdien is het OBL continu bezig om een positieve bijdrage te leveren aan de kwantiteit en kwaliteit van de gebouwde omgeving in Lelystad. Het OBL-bestuur bestaat momenteel uit vijf personen. Age de Vries (directeur Ter Steege Bouw Vastgoed) is sinds 2015 voorzitter. Ronald Gouwerok (Manager Vastgoed bij Centrada), Bert van der Linden (De 4 Linden makelaardij), Wouter Garritsen (Le Clercq Projectontwikkeling) en Roland de Wit (Algemeen directeur Mateboer Groep) vormen samen het bestuur.

Actuele marktontwikkelingen

“Wij geven als overlegorgaan gevraagd en ongevraagd advies”, neemt voorzitter De Vries het woord. “Uiteraard vaart gemeente Lelystad een eigen koers en heeft daarin ook de leidende rol. Als OBL geven wij reflectie op voorkomende zaken zoals een woningbouwvisie. En dan vooral vanuit de optiek van marktpartijen. De gemeente kan daar haar voordeel mee doen. Ook wisselen wij actuele marktontwikkelingen uit met de gemeente.”

Informele toenadering

En dat gebeurt op een informele manier, vooral via de regelmatige bijeenkomsten. De bedrijven die nu lid zijn van het OBL hebben stuk voor stuk een jarenlange historie met de stad Lelystad. Het is een breed, evenwichtig gezelschap van

notariaat tot advies, makelaardij, ontwikkelaars en bouwers die regelmatig samen komen op vergaderlocaties in de stad, zoals afgelopen maand bij Boerkok aan de Meerkoetenweg. Naast uitwisseling van actuele marktinformatie, worden heersende thema’s binnen het vakgebied belicht.

Draagvlak

En dat allemaal met als doel de dialoog tussen markt en overheid op informele wijze tot stand te brengen. OBLvoorzitter De Vries: “Door het belichten van actuele thema’s en dilemma’s ontstaat meer draagvlak en begrip, zowel bij overheid als markt.”

“Actuele thema’s vertalen naar gemeentelijk beleid”

De balans tussen de gemeentelijke ambities en marktontwikkelingen is net als het water van de vroegere Zuiderzee continu in beweging. Het OBL ziet Lelystad als een stad die zich in de breedte moet ontwikkelen, dus niet alleen op het gebied van starterswoningen, maar ook in het hoge segment. De Vries: “Die evenwichtige ontwikkeling is belangrijk voor de positionering van de stad op langere termijn. We hebben als partij nauwelijks invloed op wat zich

in de markt voordoet. Maar wij proberen vanaf die zijlijn wel zaken adequaat te signaleren en te vertalen ten behoeve van beleid welke de gemeente maakt. Dat beleid is weerbarstig en bestaat uit elkaar opvolgende golfbewegingen, maar dat maakt het juist ook interessant en leidt tot boeiende discussies.”

Woningbouwambitie

Eén van de actuele thema’s waarbij het OBL met de gemeente Lelystad spiegelt, zijn de woningbouwambities van Lelystad. Er moeten volgens de meest recente woningbouwplannen ruim 40.000 woningen gebouwd worden. Een verdubbeling van de stad. De Vries: “Als OBL zijn wij natuurlijk enthousiast over de groeiambities van de stad. En het gaat ook goed met de stad, de stad is in trek. Er is een positieve kanteling zichtbaar, maar het blijft belangrijk om dit goed onder de aandacht te brengen van de woningzoekende doelgroep, anders lukt die groeiambitie niet. De ambitie moet gepaard gaan met goede marketing en mooie nieuwbouwprojecten. Vraag creëren met passend aanbod werkt. Alleen aanbod realiseren zonder dat de vraag er is werkt niet.”

“Bouwproductie in beweging houden en versnellen”

“Het is momenteel al bijzonder lastig om met de huidige energieprijzen, materiaaltekorten en gebrek aan vakkundig personeel de bouwproductie in beweging te houden. Ondanks dat de bouwsector innoveert door digitalisatie en standaardisatie vergt het grote inspanning om de woningbouwopgave te realiseren, laat staan te versnellen. Het opvoeren van die productie om de woningbouwambities van Lelystad te realiseren, is naast het creëren van voldoende vraag ook een grote uitdaging.”

Positie en ontwikkeling

Bert van der Linden van makelaardij De 4 Linden kijkt vanuit de makelaardijsector naar de Lelystadse woningbouwambities en licht toe: “Als OBL bestuur denken wij graag met de gemeente mee over zaken als haalbaarheid van inbreiding- en ontwikkellocaties”, aldus Van der Linden. “Vanuit de makelaardij stellen we ons daarbij de vraag: passen de ambities van Lelystad in de huidige markt? We kijken daarbij niet alleen naar de vraagzijde van de markt, maar ook naar de positie en ontwikkeling van Lelystad. Ook kijken we met een schuin oog naar het landelijke beleid om de woningtekorten op te vangen. Waarbij het OBL en het gemeentebestuur altijd de intentie hebben om samen iets moois van Lelystad te maken.”

Ook Wouter Garritsen van Le Clercq Projectontwikkeling herkent zich in die visie: “daarnaast zoeken we bij het OBL

ook de samenwerking op tussen de leden onderling. Het ontmoeten en uitwisselen van informatie, door de leden bij de bijeenkomsten en/of het uitnodigen van een gastspreker die een specifiek thema toelicht.”

Eenduidig, integer en belangeloos

Penningmeester Roland de Wit van de Mateboer Groep merkt dat dat bij het ene college iets gemakkelijker lukt dan bij de andere. Al heeft dat volgens De Wit ook te maken met de manier waarop het OBL zich profileert en manifesteert: “Het OBL is in de basis een collegiaal samenwerkingsverband. En dat karakter komt steeds meer tot uiting in onze positionering richting de gemeente. Wij hebben altijd de meerwaarde gezien om als marktpartijen één stem te hebben richting het gemeentebestuur. Hoewel wij individueel natuurlijk een commercieel belang hebben, zijn onze gemeenschappelijke adviezen altijd eenduidig, integer en belangeloos.”

Voor de komende jaren hebben alle bestuursleden van het OBL één gezamenlijk doel voor ogen: inzetten op kwaliteit. “Lelystad bezit intrinsiek al enorm veel kwaliteit: water, ruimte, natuur en diversiteit in het woningaanbod. Werkgelegenheid groeit ook. Die kwaliteiten kan Lelystad nog veel beter benutten”, zo vertelt voorzitter De Vries namens het voltallige bestuur. “Bij toekomstige bouwplannen juichen wij een aanbestedingsbeleid toe waarbij de gemeente Lelystad inzet op kwaliteit en niet alleen maar op prijs. Wil je als gemeente de hoogste grondprijs hebben, dan is er vaak wel iemand te vinden die de knip willen trekken. Maar de vraag is of je daar goede stedenbouwkundige ontwikkelingen van gaat krijgen. Wij drukken de gemeente dan ook continu op het hart om in het aanbestedingsbeleid kwaliteit zwaarder te wegen dan prijs. Wij hebben weinig invloed op de beleidskeuze, maar wij hopen dat het voortdurend uitdragen van die boodschap zorgt voor bewustwording. Iedereen is op lange termijn gebaat bij een hoogwaardige stad met hoogwaardige stedenbouwkundige bouwwerken. En daar zullen wij ons vanuit het OBL dan ook voor blijven inzetten.”

Overlegorgaan Bouwnijverheid Lelystad p/a Postbus 135 7300 AC Apeldoorn OBL@tsbouwvastgoed.nl www.obl-bouwontwikkeling-lelystad.nl

“Wij drukken de gemeente continu op het hart om een goede balans te vinden tussen prijs en kwaliteit”

Overal in Nederland zie je de vergrijzing toenemen. Zo ook in Lelystad. Is het voor mensen die willen starten of doorstromen al lastig om aan een geschikte woning te komen, voor 55-plussers is het bijna onmogelijk om een geschikte, levensloopbestendige woning te vinden.

Het gevolg is dat zij in een huis moeten blijven wonen dat niet meer bij hun situatie past. De kinderen zijn de deur uit, het huis is veel te groot en onhandig geworden. Het bestaat uit meerdere verdiepingen, je moet trappen lopen, er is altijd onderhoud en veel schoon te houden. Daarnaast heeft de woning vaak een hoge energierekening.

Daar komt nog bij dat deze huizen vaak in kindvriendelijke wijken staan, met scholen en clubs, buurtgebouwen, speelveldjes en speeltoestellen in de buurt. Als er geen kinderen in de wijk wonen zijn deze voorzieningen op den duur gedwongen de deuren te sluiten.

Kortom, 55-plussers wonen vaak in huizen die nodig zijn voor jonge gezinnen. Doorstroming vindt alleen plaats als het lukt om geschikte en betaalbare woningen te bouwen voor 55-plussers. Doorstroom is dus het sleutelwoord en door jonge senioren een andere, betaalbare woonomgeving te bieden bereik je dat.

Uniek concept

‘En zo kwam ik op het idee van de EurekaBuurt,’ begint Henk Cohen van EurekaHuis. ‘Een uniek concept, een leefomgeving met kleinere, levensloopbestendige woningen in de vorm van bungalows en appartementen die passen bij de eisen en wensen van nu en later. Woningen in een groene, parkachtige

wijk met gelijkgestemde leeftijdsgenoten waarin een grote gemeenschapszin en sociale cohesie leeft. Woningen die de komende twintig tot dertig jaar geen onderhoud vragen, die nagenoeg energieneutraal zijn en waar je aan lasten vijf- tot zeshonderd euro per maand kunt besparen. Al met al krijg je dus meer financiële ruimte.’

Ruime vraag

Het idee werd gelanceerd via Facebook. ‘Binnen een paar dagen hadden we 220 aanvragen. Uit die aanvragen hebben we een selectie gemaakt. Er was immers een aantal criteria. De leeftijd van minimaal 55 jaar, de bereidheid de eigen woning te verkopen om doorstroom te bevorderen en een gevoel van gemeenschapszin en iets over hebben voor de buurt. Daarbij kun je denken aan het samen onderhouden van een moestuin of jeu de boules spelen, maar ook sociale controle op je buren: zit buurvrouw in de ochtend altijd voor het raam maar vandaag niet? Dan bel je even aan om te kijken of alles in orde is.’

Vlot vergeven

De Eurekabuurt bestaat uit 24 bungalows en drie blokken van elk veertien appartementen. ‘De bungalows plus eigen grond zijn in de markt gezet voor 247.000 euro. In een paar dagen waren ze alle 24 verkocht. Ik heb toen de gemeente benaderd met de vraag of het niet slim zou zijn ook appartementen

Nieuwbouw 24 kwadrantbungalows - Lelystad

te bouwen. Dat werden drie appartementenblokken van in totaal 42 woningen. Deze waren binnen twee dagen allemaal verkocht. Er is gewoon een enorme behoefte aan dergelijke woningen. Niet alleen in Lelystad, maar in heel Nederland. Ik hoop dat wij hiermee een voorbeeldfunctie zijn en laten zien dat ook senioren rijk, riant en comfortabel kunnen wonen.’

De filosofie achter de bouw. Het ontwerp van de bungalows, appartementen en woonomgeving is gemaakt in nauwe samenwerking met Ian van Adelberg van Sander Douma Architecten uit Stompetoren. Bouwbedrijf Roos uit Emmeloord heeft de uitvoering op zich genomen.

‘We hebben verschillende plattegronden gemaakt om de ideale woning vanuit de gebruiker te creëren. De filosofie achter het ontwerp is ‘buiten’. De hele bouw is naar buiten gericht. Mensen moeten een gevoel van vrijheid en openheid

houden. Tuinen liggen altijd aan de voorkant van de woning, nooit is er een achtertuin. De tuin of het balkon moeten in een vloeiende lijn naar binnen lopen. Dat betekent veel glas. Glas waardoor je naar buiten kunt kijken, maar mensen ook naar binnen kunnen kijken. Dat bevordert de sociale cohesie en geeft buren de mogelijkheid een oogje in het zeil te houden, waardoor mensen langer thuis kunnen wonen. Langer thuis kunnen wonen en zorg voor elkaar heeft als voordeel dat er minder zorgvraag zal zijn en dus minder zorgkosten.’

De bungalows

De bungalows bestaan uit vier gelijkvloerse woningen onder één dak en hebben een kwadrantbouw. ‘Op iedere hoek van het gebouw zit dus een bungalow. Dat geeft de mogelijkheid voor ramen van de grond tot het plafond en een tuin aan twee kanten, waardoor het gevoel van weidsheid vergroot wordt. Het zijn rolstoel geschikte woningen met een netto vloeroppervlak van 74 vierkante meter en de keuze uit één of twee slaapkamers. De woonkamer heeft een royale

‘In de Eurekabuurt staan woningen in een groene, parkachtige wijk met gelijkgestemde leeftijdsgenoten waarin een grote gemeenschapszin en sociale cohesie leeft.’

Eurekabuurt, Appartementen vanaf Rotonde

Eurekabuurt, Appartementen vanaf waterkant

afmeting van 44 vierkante meter, de slaapkamer van veertien vierkante meter en de badkamer van zes vierkante meter. De badkamer is volledig betegeld en heeft het luxe sanitair van Villeroy & Boch, en de bungalow heeft een tweede toilet. Bewoners hebben de beschikking over een inpandige berging / bijkeuken en een uitpandige berging.

De appartementen Ieder appartementenblok heeft vier woningen per verdieping met een half inpandig, ruim balkon. Op de bovenste verdieping komen twee penthouses met een groot dakterras. Alle appartementen hebben vloerverwarming. Elk appartement heeft een eigen parkeerplaats onder het gebouw en er zijn 26 bezoekersparkeerplaatsen op het eigen terrein.

Rust in het groen

De appartementen en bungalows staan in een groene omgeving die rust uitstraalt. ‘De gemeente heeft een terreininrichtingsplan gemaakt voor de omgeving en wij sluiten daar in ons groenplan voor het eigen terrein op aan. Zo hebben we een grote rotonde op het eigen terrein, waar we bankjes en bomen plaatsen waar mensen ontspannen samen kunnen komen. We leggen moestuinen aan en er ligt een jeu de boules baan en overal waar je kijkt is groen.’

Locatie

Voor de locatie is ook heel bewust gekozen. ‘Aan de ene kant ben je dicht bij het centrum, het winkelcentrum Palazzo, winkelcentrum Tjalk, het Centraal Station en het ziekenhuis. Een paar minuten fietsen of zelfs lopen en je bent er al. De wijk grenst aan een snelfietspad. Een snelfietspad loopt

vlak langs de wijk. Aan de andere kant ben je ook snel de stad uit: een paar minuten in de auto en je zit op één van de uitvalswegen zoals de A6. De locatie is aan alle kanten ideaal.’

Ondanks de bouwcrisis gaat het de EurekaBuurt voor de wind. ‘Er wordt met ongeveer dertig mensen aan gewerkt en alles gaat gestaag door. We zitten nu prima op schema en de bungalows worden half december opgeleverd. Dan is ook de bestrating al helemaal gereed, zodat mensen niet in het zand en de modder hoeven te verhuizen. Daarna volgt het eerste appartementenblok, dat het tweede kwartaal van het komende jaar gereed is.’

Balkon Iris

Dakterras Jasmijn

VAN WIJNEN Sander Koekoek en Chantal Visser

Al meer dan dertig jaar bouwt en ontwikkelt Van Wijnen in de polder. Naast bouwen en ontwikkelen houdt Van Wijnen zich ook bezig met transformeren, renoveren en vastgoedbeheer. Het bedrijf zet zich in voor de maatschappelijke onderwerpen die spelen: een leefbaar klimaat met natuurinclusieve oplossingen, het verlagen van de footprint en het creëren van een toekomstbestendige polder. Daarbij spelen lange termijn oplossingen en relaties een belangrijke rol.

Lokaal ondernemerschap

Van Wijnen combineert lokaal ondernemerschap met de kracht van een groot bedrijf. Sander Koekoek, manager projectontwikkeling: ‘Wij voelen ons thuis in de polder. We kennen de markt in Flevoland goed, hebben nauw contact met onze opdrachtgevers en bestuurders en een lange relatie met onze samenwerkingspartners. Aan de andere kant hebben we de ruggensteun van een groot bedrijf met ruim 2200 medewerkers als we grotere projecten aanpakken.’

‘De vestiging in Lelystad voelt, net zoals alle vestigingen van Van Wijnen, als een familiebedrijf. Iedere vestiging van Van Wijnen heeft zijn eigen specialismen,’ vult commercieel manager Chantal Visser aan. ‘We hebben een visie op wonen, zorg, werken, leren en leisure in Flevoland. De vestiging in Lelystad is specialist in woningen ontwikkelen en bouwen en daarnaast in werken in bestaande zorginstellingen. Of het nu om care-instellingen of ziekenhuizen gaat. Zo zijn we al ruim tien jaar verantwoordelijk voor nieuwbouw, verbouw en onderhoud in het Flevoziekenhuis. Werken in een ziekenhuis is een tak van sport op zich. Als voorbeeld: als je in de ruimte naast de operatiekamer (OK) aan het verbouwen bent moet de OK daar geen hinder van ondervinden. Rekening houden

met elkaar, samen zoeken naar oplossingen en een flexibele houding zijn daarbij van groot belang.’

Diverse betaalbare woonoplossingen ‘Samen bouwen aan ruimte voor een beter leven is ons credo,’ zegt Sander. ‘Ons werk gaat over mensen. We creëren plekken waar bewoners graag zijn en waar ze zich thuis voelen. We willen plekken ontwikkelen waar een leefbaar klimaat is in de wijk zodat er een toekomstbestendige polder ontstaat. De grootste uitdaging op dit moment is betaalbaarheid en beschikbaarheid van woningen. Ook in Flevoland. Daarom bieden we diverse woonoplossingen voor uiteenlopende vraagstellingen. Dat doen we door niet alleen traditioneel te bouwen, maar ook door te zoeken naar oplossingen hoe we meer, sneller en goedkoper kunnen bouwen. Zo ontwikkelen en bouwen we in Lelystad onder andere in Parkwijk, Duin en Water en Bataviahaven een combinatie van maatwerk- en seriematige woningen. Maar ook aan de Havenkade in Dronten ontwikkelen en realiseren we een gasloze wijk met in totaal 146 gevarieerde nieuwbouwwoningen. Voor iedereen is er wat te vinden. In de komende jaren ontwikkelt de locatie zich tot een veelzijdig gebied met ruimte voor wonen, werken en recreatie.’

Parkwijk Lelystad

Participatie in de wijk Parkwijk in Lelystad is een goed voorbeeld van de participatie die Van Wijnen zoekt om woningen te realiseren die aansluiten bij de woonwensen van de (toekomstige) bewoners. ‘PPO,’ zegt Sander. ‘Dat staat voor Projectmatig Particulier Opdrachtgeverschap. Het betekent dat de toekomstige bewoners hun eigen invulling mogen geven aan de woning. Welke kapvorm wil je, hoe komt de gevel er uit te zien, wat wordt de breedte van de woning. Het gaat dus niet om de keuze voor een uitbouw of de kleur van de dakpannen, maar voor de wezenlijke uitstraling en indeling van de woning. Particulieren hebben hiermee de lusten van het eigen ontwerp, maar niet de lasten. Bovendien geeft het een unieke uitstraling aan de wijk, en de bewoners hebben dankzij hun inbreng ook veel meer het gevoel dat de woning echt van hun is.’

100.000 woningen voor de polder ‘Er ligt in de polder een enorme uitdaging door de opgave om 100.000 woningen te bouwen voor 2030,’ zegt Sander. ‘Uiteraard willen wij als Van Wijnen ons steentje bijdragen aan het realiseren daarvan. Dat lukt je echter niet met projecten van twintig tot veertig huizen per keer. De aantallen moeten we opschalen en daar kunnen we in grote mate aan bijdragen met de woningen en appartementen die in de woningfabriek van Van Wijnen worden gemaakt. Complete gevels, vloeren en badkamers komen uit de woningfabriek rollen. Omdat de componenten van de woningen en appartementen in de fabriek worden gemaakt, hoeven ze op de bouwplaats enkel nog in elkaar gezet te worden. Op deze manier willen wij substantieel bijdragen aan het oplossen van het woningtekort, op een betaalbare manier.’

Circulair denken en doen

De focus van Van Wijnen ligt niet alleen op een woonoplossing bieden aan het woningtekort, maar ook op circulariteit. ‘We vinden het belangrijk om een bijdrage te leveren om onze footprint te verlagen. Intern zijn we daar sterk mee bezig.’ zegt Chantal. ‘Circulair werken en duurzaamheid hebben de nadruk. CO2 neutraal fabriceren, verduurzamen, en in 2025 willen we volledig afval vrij zijn. Ook maken we nu al gebruik van gerecycled beton. We hebben al grote stappen gemaakt en zijn continu bezig nog meer te verbeteren en te innoveren.’

Samenwerking

Van Wijnen Lelystad is trots op de pioniersmentaliteit van Flevoland en bouwt daar graag aan mee. Bouwen doe je

Circuloco Almere

Havenkade Dronten

echter niet alleen. ‘Als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigvuldigen,’ zegt Chantal. ‘Wij zijn beide enorme verbinders. Dat is ook wat ons team in Lelystad kenmerkt. We zoeken graag duurzame samenwerkingen op met anderen. Bouwen en ontwikkelen doe je immers samen. We werken met partners die we al jaren kennen, partners die out of the box kunnen denken of vernieuwende ideeën hebben.

Zo hebben we met acht partners samengewerkt aan het Circuloco paviljoen op de Floriade in Almere. Dat begon al met een creatieve vorm voor het opstellen van een contract: het zogenaamde positieve contract. Het paviljoen is gemaakt van uitsluitend gerecyclede materialen.. Het is niet alleen het bewijs dat je op deze manier circulair kunt bouwen, het bewijst ook dat out of the box denken prachtige resultaten oplevert.’

Maatschappelijk betrokken

Samenwerking zoekt Van Wijnen niet alleen in participatie in (bijvoorbeeld) het ontwerp van een woning, maar heeft ook betrekking op maatschappelijke betrokkenheid. Zo zit Chantal in het bestuur van de Lelystadse Uitdaging, waarbij diensten en personen verbonden worden met gesloten beurs. Van Wijnen doneerde via de Lelystadse Uitdaging bijvoorbeeld laptops aan kinderen die tijdens de pandemie opeens online hun lessen moesten volgen. Ook zetten jaarlijkse collega’s zich in voor NL Doet. ‘De sociale kant komt sterk naar voren bij Van Wijnen. In de zorg voor onze medewerkers, in de lange termijn relatie die we met onze opdrachtgevers en ketenpartners opbouwen. Maar ook in het creëren van een duurzame leefomgeving waarin mensen zich fijn voelen en waar aandacht is voor natuurinclusiviteit.’

Natuurinclusief

Sander: ‘Als ontwikkelaar en bouwer zijn we op zoek naar duurzame stedelijke oplossingen. Je kunt niet je hoofd in het zand steken en maar gaan bouwen. Een paar plantenbakken aan de gevel van een gebouw hangen met wat groen en bloemen, dat werkt gewoon niet. Je kunt dan het hokje ‘groen’ op de checklist afvinken, maar hoe duurzaam is dat groen? Groen is een verhaal dat moet kloppen met de omgeving waar je bouwt. Bewoners moeten er gebruik van maken en ook gebruik van blijven maken. Samen met onze klanten kijken we niet alleen naar de vraag en wensen van vandaag, maar ook naar toekomstige behoeften. De reis naar de ideale woon- en leefomgeving maken we dan ook samen met onze klanten, samenwerkingspartners en de eindgebruikers. Pas dan weten we zeker dat we plekken van waarde blijven creëren in Flevoland.

Duin en Water Lelystad

Bataviahaven Lelystad

CITTANOVA BUREAU VOOR PLANONTWIKKELING

“De waarde van sociale duurzaamheid”

Gertjan Reil, Nikè Ruijter, Nadine Gernaat, Hans de Groote, Dick Koster en Erik Roest

Creatievelingen aan het werk

‘Die drie pijlers brengen balans,’ zegt stedenbouwkundige Nikè Ruijter. ‘Bij ons bureau werken strategisch adviseurs, projectmanagers en stedenbouwkundigen. Een creatieve combinatie waarbij iedereen elkaar aanvult en we een project vanuit alle mogelijke perspectieven kunnen benaderen.’

‘Wij ondersteunen, adviseren en ontwikkelen als bureau door heel het land maar hebben een hechte band met Flevoland.

We kennen de provincie goed. We hebben namelijk allemaal een werkverleden in de polder en we wonen allemaal – op één na – in Flevoland. Het bureau heeft voor bijna alle gemeenten in de provincie opdrachten uitgevoerd en houdt haar kantoor in Lelystad.’

Creatieve managers

‘Aan de ene kant zijn we managers, aan de andere kant zijn we creatievelingen,’ vertelt Gertjan Reil, projectmanager bij Cittanova. ‘Meestal vertegenwoordigt een bureau één van beide partijen, maar wij zitten aan beide kanten van de tafel.

We weten hoe de gemeente denkt, en hoe de ontwikkelaar denkt. Je bekijkt een project dus door beide brillen en op

die manier kunnen we veel beter invulling geven aan onze stedenbouwkundige adviezen aan marktpartijen en onze ondersteuning van gebiedsontwikkelingen bij gemeenten.’

Onze kernwaarden

‘We bedenken concepten die passen binnen onze kernwaarden: persoonlijk en betrokken. Dat zijn geen containerbegrippen, geen verkooptermen die worden gebruikt zonder er werkelijk inhoud aan te geven. Wij zoeken in ons werk altijd de menselijke benadering. Stedenbouw is geen stenen stapelen, het is kijken naar de mens achter de wensen. Pas als je iets bouwt vanuit het perspectief van de gebruiker creëer je een omgeving waar mensen zich prettig voelen. ‘Er zijn talloze onderzoeken die aantonen dat mensen gelukkiger zijn in een omgeving waarin ze zich prettig voelen.’

‘En,’ vult Gertjan aan, ‘we ontwikkelen de concepten in samenwerking met marktpartijen en maken hierbij gebruik van de kennis van de TU Delft, waar wij ook afstuderende studenten begeleiden.’

Cittanova is een ambitieus, enthousiast en creatief bureau dat doet wat ze zegt en zegt wat ze doet. Betrokkenheid en de mens achter een project zijn belangrijke waarden. Het bureau rust op drie pijlers: adviseren, ondersteunen en ontwikkelen.

Belang van een woonomgeving

‘We zien de woning en woonomgeving als thuis. Je eigen woonomgeving en vooral het belang daarvan is op de achtergrond geraakt,’ zegt Gertjan. ‘Dat belang willen wij weer naar voren halen.’

Want een thuis is meer dan een woning. Nikè: ‘Je thuis voelen in de wijk waar je woont is een belangrijk deel van je woongenot. Op het moment dat je de straat in rijdt het gevoel hebben dat je in een vertrouwde, fijne omgeving bent, zodat je tijdens die laatste kilometer de werkstress alvast van je af kunt werpen en meer ontspannen de drempel van je huis over stapt.’

ontwikkeld en inmiddels in Dronten, Zwolle en Heerhugowaard is gerealiseerd. In de wijk heerst dat gevoel van een fijne, vertrouwde omgeving, dat bereikt wordt door middel van sociale duurzaamheid. ‘Iedereen kent het begrip ‘duurzaamheid’,’ zegt Gertjan. ‘Maar dat heeft meestal betrekking op energieneutraal en het klimaat. Wij gebruiken nog een andere vorm: sociale duurzaamheid. Een mooi ander woord hiervoor is Noaberschap: voor elkaar met elkaar. Het idee van sociale duurzaamheid integreren we in Waaranders, een buurtschap waarin ontmoeten en elkaar kennen centraal staat. Door het groen, de moestuinen, pluktuinen of boomgaarden en de gezamenlijke buurtschuur voel jij je meer betrokken bij je leefomgeving.’

‘Daar komt bij dat je tijdens die momenten je buurtbewoners ontmoet,’ vult Nikè aan. ‘Je komt bijvoorbeeld je buurvrouw tegen, die laat weten dat haar man gevallen is. Daar was je nooit achter gekomen als je elkaar niet spreekt. Nu heb je de mogelijkheid hulp te bieden door boodschappen te halen of even te helpen in en rond het huis.’

Sociale duurzaamheid

Buurtschap Waaranders is een concept dat door ons is

Daarbij hebben gemeenten ook voordeel van sociale duurzaamheid. Nikè: ‘Eenzaamheid verdient aandacht. Niet alleen onder ouderen, ook jongeren geven steeds vaker aan eenzaam te zijn. Als jij je gelukkig voelt in je huis, straat en wijk

‘Duurzaamheid heeft meestal betrekking op energieneutraal en het klimaat. Wij gebruiken nog een andere vorm: sociale duurzaamheid.’

Kastanjetuin in Zwolle – www.waaranderswonen.nl

ben je gezonder en minder eenzaam. Ook is minder thuishulp nodig als de betrokkenheid groter is bij bijvoorbeeld ouderen, en kunnen deze langer thuis wonen. Iedereen heeft baat bij sociale duurzaamheid. Bovendien worden straten en wijken beter gewaardeerd, waardoor de WOZ-waarde van een woning stijgt.

Integraal en inclusief

De begrippen ‘integraal’ en ‘inclusief’ zijn ook een belangrijk onderdeel van buurtschap Waaranders. ‘Jong en oud die bij elkaar wonen, singles, gezinnen, maar ook mensen met een beperking of andere zorgbehoefte. Een mooi voorbeeld is de laatste groep. Deze mensen gaan vaak naar een dagbesteding.

Ze worden dan met een busje opgehaald en worden naar elders vervoerd waar ze de dag doorbrengen, bijvoorbeeld op een zorgboerderij. Ze zijn dus uit de vertrouwde omgeving van hun eigen buurt. Maar waarom laat je ze niet in de buurt zelf blijven? Waarom zorg je daar niet voor een vorm van dagbesteding, zoals het onderhoud van de moestuinen en de boomgaarden?

Dit is waar ze wonen, waar ze zich prettig voelen, waar ze gelukkiger zijn. Positieve gezondheid is op deze manier verweven in onze plannen.’

Familie en vrienden erf

Ander voorbeeld van zorg combineren met wonen is het

concept van het familie en vrienden erf. Gertjan: ‘Dat kent hetzelfde principe als Waaranders, maar dan op kleinere schaal. Gepensioneerde boeren verkopen hun boerderij en (een deel van) het land. Op die boerenerven kun je bijvoorbeeld jongerenwoningen realiseren, waarbij jongeren kleinschalig samenwonen en zaken als de tuin, gereedschap, fiets of auto kunnen delen, maar tegelijk hun eigen appartement hebben. Of er vestigt een zorginstelling waar mensen zowel wonen als dagbesteding hebben in hun eigen, vertrouwde omgeving. Met dergelijke plannen zijn we al in een vergevorderd stadium in Apeldoorn, Heerde en Oosterhuizen.’

Betrokken

Het doel van Cittanova is altijd om een buurt te realiseren waar mensen fijn wonen. Gertjan: ‘In die zin gaat buurtschap Waaranders ook verder dan veel andere projecten. Waar na de oplevering de meeste marktpartijen weer vertrekken, blijven wij minimaal twee jaar betrokken bij het buurtschap. Wij helpen de bewoners bij het organiseren van het onderhoud van de moestuin of boomgaard bijvoorbeeld. Wij hangen een AED voor ze op. Maar wij schaffen ook kruiwagens, harken en andere gereedschappen aan die gebruikt kunnen worden in de gezamenlijke tuinen en die ze kunnen delen, of plaatsen een minibieb. Niet omdat dit moet, of zelfs maar van ons verwacht wordt, maar omdat wij het graag willen.’

Flevoland bouwt

ontwikkelt

Gertjan Reil en Nikè Ruijter

Wanneer je vanaf Amsterdam op Lelystad komt afrijden zie je het nieuwe markante gebouw van Van der Valk Lelystad al zo’n 2 minuten voor je de daadwerkelijke afslag neemt. Sinds augustus dit jaar hebben zij hun deuren geopend voor gasten. Aan het roer van dit hotel staat Danielle Hunink-Van den Nieuwenhuijzen, 4e generatie van de familie Van der Valk.

Als 11e kleinkind van Gerrit & Toos Van der Valk is Danielle het hotelleven ‘met de paplepel ingegoten’. “Al snel denk je dat ik dan ook een hotelmanagement opleiding zou hebben gedaan, maar ik volgde daarentegen de opleiding ‘International business’. De ervaringen van het hotelleven kon ik daar goed mee combineren en ben ik samen met mijn neef Tom van der Valk in 2019 General manager geworden van ons Van der Valk Hotel in Leusden”, zegt Danielle.

Van der Valk Hotel Lelystad ligt centraal gelegen in Lelystad, direct op het kruispunt A6 en N203. Danielle haar man, Naud Hunink, heeft de voorbereiding en bouw begeleid van dit gloednieuwe hotel in Lelystad. Naud vertelt: “Al van jongs af aan was ik geïnteresseerd in techniek. Ik wilde dan ook altijd graag meehelpen met het installeren van bijvoorbeeld lampen met mijn vader. Uiteindelijk ben ik de opleiding Commerciële economie en Event Management gaan doen. Na altijd in de horeca gewerkt te hebben bij Van der Valk hotels kriebelde het toch weer om iets meer de richting van de techniek op mij te nemen en ben ik bijvoorbeeld bij Hotel Van der Valk Hoorn gaan helpen bij de afbouw. Toen wij de kans kregen het hotel in Lelystad op te starten heb ik mij daar ook vooral weer op gericht.”

Wijzigen bestemmingsplan

Hotel Van der Valk Lelystad telt 17 verdiepingen en is 59,9

meter hoog. Precies onder de maximale hoogte van 60 meter voor deze locatie vanwege het vliegverkeer van en naar Lelystad Airport. “In de gemeente Lelystad was er nog weinig aanbod in overnachtingsmogelijkheden en daarbij hoorden wij dat de gemeente hier interesse in had. In 2014 waren wij er eigenlijk al over uit dat de huidige locatie van ons hotel de locatie moest worden. Helaas hadden we eerst nog te maken met het wijzigen van een bestemmingsplan, waarbij de maximale hoogte van toen 20 meter aangepast moest worden naar een maximale hoogte van 60 meter. Dit is uiteindelijk gelukt en daarbij geloven wij ook dat de reden voor deze

Interieur van der Valk Lelystad

Interieur van der Valk Lelystad

maximale hoogte, het vliegverkeer, een positieve bijdrage levert aan het hotel en de regio”, geeft Danielle aan.

Lelystad Airport

Lelystad Airport is een belangrijke luchthaven voor de General Aviation. De afgelopen jaren is er hard gewerkt om van dit vliegveld een vakantieluchthaven te maken voor vakantievluchten binnen Europa en andere bestemmingen rond het Middellandse Zeegebied. Deze doorgroei van Lelystad Airport geeft een belangrijke economische impuls aan de regio. “Wij zijn er dan ook van overtuigd dat het vliegveld bedrijvigheid aantrekt en er steeds meer behoefte is aan ons hotel, voor zowel de zakelijke gast als de Leisure gast. Met onze indeling van het hotel hebben we dan ook rekening gehouden met zalen voor events, zowel zakelijk als privé”, laat Naud weten.

Interieur van der Valk Lelystad

Natuur en duurzaamheid Naast het vliegveld bestaat Lelystad ook uit prachtige natuur en zijn er verrassende toeristische uitstapjes in de regio te vinden. “Wij werden naast dat dit een mooie zichtlocatie is voor een hotel, zo langs de A6, ook verliefd op de natuur die je hier vindt. Zoals de Oostvaardersplassen en Natuurpark Lelystad, hier kun je als hotelgast heerlijk in alle rust wandelen of fietsen. Met de bouw van het hotel hebben wij dit stuk van Lelystad dan ook zeker meegenomen. Zo heeft ons hotel buiten een waterpartij en een prachtige pergola constructie en werken wij met duurzame oplossingen zoals het gebruik van FEC-hout”, vertelt Danielle.

Naast de kracht van een familiebedrijf is Van der Valk ook vooral gericht op duurzaamheid. In het hotel in Lelystad kun je dat onder andere zien aan de keuze van verlichting. Vanuit het duurzaamheidsaspect wordt er in het hele gebouw alleen gebruik gemaakt van Ledverlichting, in combinatie met bewegingssensoren en dag- en nachtschakelaars. “Daarnaast is ons gebouw geheel gasloos, op een enkele sierhaard na om bij te dragen aan de gastbeleving”, geeft Naud aan.

Voldoende faciliteiten

Het hotel telt 147 kamers, van comfort kamers tot familiekamers en diverse suites. Daarnaast bieden ze voldoende faciliteiten om lekker te werken, eten of ontspannen. Met een zwembad, sauna en unieke sneeuwgrot, Weleda City Spa, PT Room Fitness, zaal voor feesten en partijen, grote en kleine zalen met keukenfaciliteit, boardrooms, het restaurant, een Bistro Bar Madame en een heuse ‘Sky bar’ heeft de familie aan alles gedacht. “Het mooie

Interieur van der Valk Lelystad

aan ons familiebedrijf is dat wij ook alles samen doorlopen in zo’n proces van een nieuw hotel. Bij de opstartfase heeft ook iedereen van de familie een steentje bijgedragen en is ons team ingewerkt in andere Van der Valk hotels om zo een vliegende start te creëren bij de opening van onze locatie”, legt Danielle uit.

Persoonlijke styling

De juiste Van der Valk uitstraling doorvoeren in de hotels in combinatie met de ambiance van de locatie is voor dit familiebedrijf ook in goede handen. “Twee nichtjes uit de familie, Famke van Eerd (FAM Design) en Maartje Dias (ME design Interior) hebben het stokje van hun moeder overgenomen. Zij zijn verantwoordelijk voor de gehele styling in de hotels en hebben dit bij onze locatie ook weer zo goed en sfeervol weten neer te zetten. Alles klopt gewoon”, laat Naud vol enthousiasme weten.

Toekomst

Tijdens het ontwerpproces is er rekening gehouden met de komst van een Casino in de kelder om een ‘volledig avondje uit’ te kunnen bieden aan gasten. Deze faciliteit draagt bij aan het totaal concept en is bewezen succesvol. In afwachting van het vergunningsproces zal het Casino op een later tijdstip openen. Daarnaast hopen ze met de faciliteiten van nu, hun gasten blij te vermaken. “Niets is belangrijker dan een lach te zien van een medewerker wanneer je een hotel binnen loopt. Dat is iets wat je bij ons iedere dag weer, vol overtuiging, zult vinden!”, sluit het echtpaar af.

Door Linda Fijma

Interieur van der Valk Lelystad

Interieur van der Valk Lelystad

Als je vanaf de A6 richting Harderwijk rijdt, dan zie je aan de rechterkant een weids gebied met veel potentie. Op die ruim 300 hectare tussen Omroep Flevoland en Lelystad Airport verrijst het Lelystad Airport Businesspark. De eerste 114 hectare zijn al volop in ontwikkeling en de komende jaren zal ook de rest van het gebied getransformeerd worden in een duurzaam en innovatief bedrijventerrein met uitstraling en allure.

Het Lelystad Airport Businesspark (LAB) is ingedeeld in verschillende deelgebieden, met allemaal een eigen signatuur. Het A6 district is al het verste in haar ontwikkeling en huisvest bedrijven als Inditex (Zara), Giant, Kyocera-Senco en Medidis. Flight District I ligt nabij de luchthaven en staat in het teken van de ontwikkeling hiervan. Het district biedt ruimte aan luchthaven gerelateerde ontwikkelingen, hotels, hoogwaardige kantoorruimte en overige commerciële voorzieningen. De deelgebieden Flight District II en III bieden volop de ruimte aan (grootschalige) logistiek en productiebedrijven. Grote kavels en een perfecte ontsluiting kenmerken dit gebied.

De uitvoering van deze gebiedsontwikkeling ligt bij OMALA, de Ontwikkeling Maatschappij Airport Lelystad Almere. Het primaire doel van OMALA is het bevorderen van de economie in het gebied rondom de luchthaven. En daarbij gaat het om bedrijfshuisvesting en werkgelegenheid. OMALA CFO Bart Verschut: “Gebiedsontwikkeling is een middel om economische groei te realiseren.”

Flevolandse kenmerken: ruimte, water en groen En dat gebeurt momenteel al volop. Eén van de doelstellingen die OMALA daarbij voor zichzelf heeft gesteld is dat het gebied in alle opzichten kwalitatief beter gemaakt wordt. Lelystad Airport Businesspark zal zich straks niet alleen kenmerken vanwege de diversiteit aan bedrijven uit zowel de maakindustrie als de logistieke sector, maar ook als landschappelijk, vernieuwend en duurzaam. Verschut: “Leefbaarheid van het bedrijventerrein is voor OMALA een

“Gebiedsontwikkeling is een middel om economische groei te realiseren”

Foto: FotostudioWierd®

belangrijk speerpunt in al onze gesprekken. Wij willen in de toekomst minder nadruk op grote vierkante logistieke dozenn’, maar kiezen bewust mooie bedrijfsgebouwen die ingepast worden in het landschap. Bij de verkaveling houden we rekening met de landschapslijnen. Planologisch moeten we ons houden aan het beeldkwaliteit- en inrichtingsplan. Daarin worden hele duidelijke kaders geformuleerd als het gaat om groenstroken tussen bebouwing en vanuit de waterhuishouding moeten er ook brede watergangen aangelegd worden. De ruimte, het water en het groen - aspecten die ook kenmerkend zijn voor Flevoland - zullen ook kenmerkend zijn en blijven voor Lelystad Airport Businesspark.”

Integrale kwaliteit

door vanuit zijn achtergrond als gebiedsontwikkelaar en planoloog, de structurering van de diverse deelgebieden goed af te stemmen met de drie aandeelhouders: de gemeente Lelystad, de gemeente Almere en de provincie Flevoland: “In opdracht van de aandeelhouders heeft OMALA de rol van gebiedsontwikkelaar op zich genomen. Concreet betekent het dat wij in overleg gaan met de grondeigenaren en partijen die het interessant vinden om daar grond af te nemen. Daarbij staat centraal dat alles wat wordt afgesproken bij moet dragen aan de integrale kwaliteit van deze gebiedsontwikkeling. Daarbij wordt bijvoorbeeld ook veelvuldig overlegd met het gemeentebestuur inzake bestemmingsplannen en kwaliteitswaarborging”, aldus Van de Ven die sinds het voorjaar 2022 op de directeursstoel heeft plaatsgenomen.

Algemeen directeur Ben van de Ven onderstreept die visie

FDI en FDII pano Foto: FotostudioWierd®

Nieuwbouw Cool Roof Coatings B.V. Artist impression by Buro Ruijs.

die nu kavels aankopen de hoofdreden om zich op Lelystad Airport Businesspark te vestigen.”

Op de plekken waar al kavels uitgegeven kunnen worden, zullen op korte termijn al enkele grote bouwprojecten starten. Van de Ven: “Als je nu langs het gebied rijdt, dan denk je: daar gebeurt niks. Maar niets is minder waar. Op de achtergrond gebeurt er heel veel. Er zijn ook contracten ondertekend met grote spelers in de logistieke sector. We zijn nu in de fase waarin we zichtbaar kunnen gaan maken wat er is afgesproken. Dit najaar start al de bouw van het pand waarin GLP zich gaat vestigen. GLP is een grote speler in de logistieke vastgoedsector en zal zich vestigen aan de Charles Lindberghlaan, gelegen tussen de Meerkoetenweg en de Anthony Fokkerweg. Daarnaast zijn we in de afrondende fase van twee andere grote bouwprojecten, waar ik nu nog niks over kan zeggen. Maar mensen mogen mij eraan houden dat het gebied er volgend jaar rond deze tijd anders uit zal zien dan nu het geval is.”

BURO RUIJS

Ligging

En dan is er natuurlijk ook nog veel te doen om Lelystad Airport en het al dan niet opengaan van de luchthaven. Dat heeft erin geresulteerd dat Flight District I, waar luchthaven gerelateerde activiteiten ontplooid moeten gaan worden, voorlopig on hold staat. De andere twee districten hebben eigenlijk niets met Lelystad Airport te maken en zijn dus volop in beweging. Verschut: “Voor bedrijven die zich hier vestigen, is de aanwezigheid van de luchthaven vaak een toevalligheid en geen primair argument om voor dit gebied te kiezen. De goede bereikbaarheid en werkgelegenheid maakt het voor die bedrijven interessant om te kiezen voor Lelystad. Want vergeet niet: Lelystad en Almere worden in Nederland, maar ook (ver) daarbuiten als een unieke logistieke hub gezien. Het vestigingsklimaat en de bereikbaarheid zijn voor de bedrijven

Richting de toekomst wordt er open en transparant gesproken over de uitvoering en coördinatie van de plannen ten opzichte van de overige plannen in Flevoland. De afstemming van de huidige plannen verloopt in goed overleg, waardoor er ook snel geschakeld kan worden. Er gaat de komende tijd veel gebeuren en dat zal als het aan OMALA ligt ook nog wel een tijd lang zo blijven. Hun stip op de horizon is nog lang niet bereikt. Van de Ven: “Ik kom oorspronkelijk uit de binnenstedelijke herstructurering en dan heb je het over hooguit één hectare. Toen ik dit voorjaar bij OMALA begon, stond ik er ook wel even van te kijken dat het hier zo groot is. En dat biedt natuurlijk ontzettend veel mogelijkheden. De potentie is enorm.”

Kansen

“Natuurlijk zijn er uitdagingen, zoals bij elk bouwproject momenteel, maar ik zie ook heel veel kansen. We spiegelen onszelf graag aan het SADC (Schiphol Area Development Company). Dat is ook een heel groot terrein waar ook echt naar de kwaliteit van bouwen wordt gekeken. Hoogwaardige toekomstbestendige bebouwing, gecombineerd met groen en water waar de werknemers ook graag willen werken. Dat is ons doel voor dit businesspark. Daar zijn we al volop mee bezig en zullen we de komende jaren in samenwerking met provincie, gemeente, marktpartijen en ondernemersorganisaties als Horizon Flevoland keihard aan blijven werken.”

Flevoland

“Volgend jaar rond deze tijd zal het gebied er anders uitzien”

“Dit gebied heeft ontzettend veel mogelijkheden en potentie”

Foto: FotostudioWierd®

Ontwikkelen en Bouwen in Almere (OBA) is een actieve branchevereniging die al sinds 1985 de gemeente adviseert met als doel impulsen te geven aan de bouw in Almere én meer draagvlak te creëren voor de ontwikkeling en groei van Almere. Door de samenwerking tussen partijen in de bouwen vastgoedwereld te stimuleren treedt de OBA ook als belangenvereniging op in het realiseren van kwantiteit en kwaliteit van de gebouwde omgeving in en rondom Almere.

Leden van OBA zijn bouwbedrijven, gemeente, ontwikkelaars, makelaars, banken, notarissen en vastgoedadviseurs. In feite zijn alle bouw en vastgoed gerelateerde bedrijven welkom. Bestuursleden Jan van Barneveld (directeur Alliantie Ontwikkeling) en Marc Visser (algemeen directeur Van der Linden makelaardij) zijn beiden al jarenlang aangesloten bij het Almeerse overlegorgaan. Van Barneveld trad vier jaar geleden toe tot het bestuur en Visser werd in 2014 bestuursvoorzitter van het OBA; dat inmiddels uit meer dan zestig leden bestaat.

Samen sterk

Doordat alle leden ook actief betrokken zijn bij de ontwikkeling van Almere heeft het OBA een breed draagvlak in de Flevolandse groeistad. Dat brede draagvlak is belangrijk om binnen de gemeente een rol van betekenis te spelen op het grensgebied van markt en overheid.

Visser: “OBA is een ontmoetingsplatform waarbij we ons op twee dingen richten. Enerzijds het verbinden en boeien van marktpartijen die betrokken zijn bij de vastgoedontwikkelingen in Almere. En anderzijds door met de gemeente in gesprek te gaan over actuele thema’s en het organiseren van kennissessies over die thema’s. Het doel is dan ook om als marktpartijen én gemeente Almere samen sterk te staan.”

Eén van de thema’s waarover intensieve gesprekken zijn gevoerd tussen OBA en de gemeente Almere is het stadsakkoord versnelling woningbouw 2021. Van Barneveld: “Daarbij hebben we het over de inhoud, over de procesmatige kant, over de locaties en de uitvoering. Uit die

de Alliantie Ontwikkeling B.V.

In tientallen wijken in en rondom Amsterdam, Almere, Amersfoort en Hilversum laten wij mensen fijn en duurzaam wonen, werken en recreëren. We ontwikkelen, transformeren en renoveren vastgoed; primair voor woningcorporatie de Alliantie, maar ook voor andere partijen.

We zijn langdurig aanwezig in de wijken en kennen de plaatselijke situaties goed. En als dochter van een corporatie bieden wij ook in minder goede economische tijden continuïteit. Dat maakt ons een betrouwbare partner.

Vanuit ons kantoor in Hilversum werken dagelijks rond de 40 enthousiaste specialisten met veel plezier aan mooie projecten. Kom gerust eens kennismaken.

info@de-alliantieontwikkeling.nl www.de-alliantieontwikkeling.nl

“Blijvende, tastbare producten maken waarin mensen zich thuis voelen, daar doen we het voor.”

New Brooklyn – Almere

Buiksloterham – Amsterdam

Lucentterrein – Hilversum

gesprekken is het stadsakkoord ontstaan en ondertekening van het convenant woningbouwversnelling. Dus bij dat soort dossiers maken wij samen met de gemeente echt meters met elkaar. We overschatten onszelf daarbij niet, want dergelijke besluitvorming wordt vanuit meerdere kanten beïnvloed.”

Tweeledige werking

Visser voegt daaraantoe dat een vereniging als OBA er ook toe bijdraagt om marktpartijen geïnteresseerd te houden in de stad Almere. Visser ligt toe: “Het lijkt misschien vanzelfsprekend dat marktpartijen hier komen om te ontwikkelen, maar dat is niet altijd zo geweest. In de crisistijden was dat echt anders. En ook nu denk ik dat de rol van OBA – die zich als belangenvereniging Almere op de kaart zet – tweeledig is. We sparren niet alleen met de gemeente, maar zorgen er ook voor dat marktpartijen betrokken en geïnteresseerd blijven om in Almere te willen investeren.”

Visser noemt die rol een vorm van ‘marketing’. Waarbij het OBA door middel van de kennissessies en locaties bezoeken aan bijvoorbeeld Almere Poort (New Brooklyn) en Duin (Duinhal) duidelijk wordt gemaakt wat de ambities en mogelijkheden zijn van de Flevolandse stad.

Ommezwaai

De toewijzing van grondposities in Almere ging in het verleden heel anders dan hoe dat tegenwoordig gaat. Hierbij was een lidmaatschap van het OBA praktisch een voorwaarde. Na verloop van tijd is daar verandering in gekomen. Om aantrekkelijk te blijven voor haar leden en gemeente moest het OBA zich heroriënteren op haar doelstelling. Als bestuur hebben wij ons hier ook echt hard voor gemaakt. “Er is een totaal andere swung in de club gekomen doordat we een ommezwaai hebben gemaakt naar een kennisplatform”, zo vertelt Visser. “Hierdoor is onze rol als verbinder in de markt ontstaan en zijn we een klankbord voor de gemeente geworden. Die kentering heeft een paar jaar in beslag genomen, maar werpt nu al enige jaren zijn vruchten af.”

Van Barneveld sluit zich daarbij aan. “En ik wil daaraan toevoegen dat voor veel leden het netwerken erg belangrijk is. Het ontmoeten van andere leden is ook interessanter geworden omdat we sinds die ommezwaai een zeer goede dekkingsgraad hebben gekregen. Uiteraard zijn er ook inhoudelijke argumenten om lid te worden van het OBA, maar het is ook mensenwerk wat we doen. Als je goed met elkaar door één deur kan, dan ben je ook sneller geneigd elkaar te helpen als dat nodig is. De OBA is er in mijn ogen prima in geslaagd om in het proces van bouwen en ontwikkelen de diverse werelden bij elkaar te brengen.”

Focus

Nieuw college

Omdat de gemeenteraadsverkiezingen hebben gezorgd voor een nieuw Almeers college is het OBA momenteel actief verbindingen aan het leggen met het voltallige (nieuwe) gemeentebestuur. Van Barneveld: “De gesprekken zijn vooral toekomstgericht. De colleges zijn vrij recent gevormd, dus daarin moeten we nog wel echt een slag maken. We hebben uiteraard al kennisgenomen van de ambities van dit college, maar de inhoudelijke gesprekken over de praktische uitvoering en de rol van het OBA hierin zijn nog in volle gang.”

Mee- en tegenwind

Volgens Visser zijn die gesprekken over de toekomstplannen voor Almere juist nu extreem belangrijk. “Onze rol in een markt waar alles met de wind in de rug verloopt, is automatisch wat beperkter dan wanneer je een markt hebt waar je wat meer tegenwind treft. We komen nu langzaam maar zeker in een periode waarin die tegenwind wat zal aantrekken en dan wordt de rol van een OBA belangrijk om partijen aangehaakt te houden. En ook om de kansen, die er altijd zijn, toch tegen het voetlicht te brengen. In eerdere crisissen hebben we die rol ook op ons genomen en met een veranderende markt – die we allemaal wel zien aankomen –zijn we als OBA klaar om die uitdaging weer aan te gaan.”

Naast het verbinden van de leden en het kennismaken met het nieuwe Almeerse college is de focus van het OBA de komende tijd gericht op de woningbouwopgave. Want volgens Visser en Van Barneveld kan Almere daarin echt het verschil gaan maken. “Er is geen gemeente in Nederland waar zoveel grond is waar gebouwd kan worden en waarbij het leeuwendeel ook in eigendom is van de overheid. Het OBA is een perfect platform om met de gemeente mee te denken in oplossingen om die enorme maatschappelijke vraag naar woningen aan te pakken. Welke locaties zijn geschikt, hoe kunnen we processen versnellen en vergunningen sneller verkrijgen. Eigenlijk op alle andere voorkomende items kunnen wij er gezamenlijk voor zorgen dat er in Almere wordt doorgepakt om bij deze toch lastige opgave echt het verschil te maken.”

“Het OBA brengt in het proces van bouwen en ontwikkelen diverse werelden bij elkaar”

PVM NOTARISSEN

in de

Michiel Zwep RNK (niet op de foto) en mr. Han Milder

Al jaren is PVM Notarissen nauw betrokken bij de nieuwbouw in Almere. In het centrum van Almere zit het kantoor letterlijk en figuurlijk midden in de dynamische sector, is van het begin tot het einde bij grote en minder grote projecten betrokken in een adviserende en uitvoerende rol en lid van de OBA – ontwikkelen en bouwen in Almere. Zowel ontwikkelaars als de gemeente en (particuliere) kopers schuiven aan tafel voor het advies en de zekerheid die zo belangrijk is bij het ontwikkelen van nieuwbouwprojecten.

Wat heeft nieuwbouw te maken met een notaris, is de eerste vraag die waarschijnlijk rijst. Meer dan je in eerste instantie denkt. ‘Als kersverse koper van een stuk grond waarop gebouwd gaat worden moet je een contract tekenen, zowel voor

de grond als het huis dat daar op gebouwd gaat worden,’ legt mr. Han Milder van PVM uit. ‘Contracten die de zekerheid geven dat je werkelijk eigenaar bent en dat het huis dat nu nog alleen op papier staat ook gerealiseerd wordt zoals de afspraak is.

Flevoland bouwt en ontwikkelt

Alex Zwep LLB en mr. Han Milder

Specialistisch

‘Wat wij doen is specialistisch werk,’ vervolgt Han. ‘We hebben maar liefst vijf mensen op de afdeling nieuwbouw. Als ontwikkelaar wil je natuurlijk niet dat jij de notaris moet uitleggen wat er zoal geregeld moet worden en wat hij moet doen. Hij moet jou als ontwikkelaar juist begeleiden. Nietgespecialiseerde notarissen kunnen niet de service leveren die wij wel kunnen leveren. Daarom komen veel ontwikkelaars bij ons. Niet alleen uit Almere en omgeving, maar uit heel Nederland en wij werken dus door heel Nederland.’

‘Zekerheid is daarbij het sleutelwoord. De zekerheid dat alles (juridisch) tot in de puntjes geregeld is, dat overal aan gedacht is en dat je niet aan het einde van de rit toch nog iets tegenkomt dat een struikelblok – of tenminste een hobbel in de weg – blijkt te vormen. Wij hebben alles van te voren al uitgezocht, gaan met de ontwikkelaars en projectleiders om de tafel als de kavel nog een lap zand is en begeleiden gedurende het hele proces.’

‘We kunnen relatief eenvoudige vragen krijgen; is de persoon die grond verkoopt wel werkelijk de eigenaar en heeft hij dus het recht te verkopen en leveren? Maar ook veel complexere

vragen, zoals de vraag welke kosten een eigenaarsvereniging gaat betalen bij een appartementencomplex, en welke kosten naar de eigenaren gaan die de verschillende appartementen gekocht hebben.’

‘Het specialistische werk bestaat tegenwoordig ook uit modernere vraagstukken. Denk bijvoorbeeld aan deelmobiliteit. In de meeste nieuwbouwprojecten kom je tegenwoordig een bepaalde vorm van deelmobiliteit of een verplicht deelmobiliteitsplan tegen. Dit moderne aspect vraagt juridisch om nieuwe uitwerkingen en nieuwe stukken, of juist aanpassingen in bestaande stukken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een splitsingsreglement.’

Grote projecten

‘We zijn al jaren betrokken bij de nieuwbouw in Almere,’ vult Michiel Zwep RNK aan. ‘Als je alle huizen uit de nieuwbouwprojecten waar wij bij betrokken zijn geweest weghaalt, krijg je heel veel lege plekken.’

Momenteel is PVM betrokken bij verschillende grote projecten. ‘Project DUIN bijvoorbeeld. Hier zijn we al meer dan tien jaar bij betrokken, vanaf het moment dat het idee gelanceerd

werd,’ vertelt Michiel. ‘Het is het deel van Almere dat het dichtste tegen Amsterdam aan ligt, aan het IJmeer. Het is een ambitieus project waar wonen, werken en recreëren samen komen. Ook Hortus, in het centrum van Almere op de plaats van de voormalige Floriade, is een mooi project waar we als kantoor bij betrokken zijn, meedenken en adviseren om bepaalde aspecten in een nieuwe (groene) wijk juridische te regelen en uiteindelijk te vertalen in een notarieel stuk.’

bij de kop gepakt. Een hele wijk werd gebouwd, honderden woningen tegelijk. Tegenwoordig is het versplinterd, kleinere ontwikkelaars die kleinere projecten op zich nemen. Dat betekent een complexer proces en dat de ontwikkeling van een woonwijk langer duurt. Wordt het hele project in één keer opgepakt, dan gaat het vele malen sneller.’

‘Bovendien: Vroeger werd de infrastructuur geregeld door de gemeente. Tegenwoordig wordt dit vaak bij de ontwikkelaar gelegd. Dat maakt het allemaal complexer, omdat er door ons juridisch met meerdere partijen meer vastgelegd moet worden dan de bouwkavels alleen.’

Complex Michiel: ‘De huidige markt is veel complexer dan een paar jaar geleden. Vroeger was het relatief efficiënt en recht door zee: de gemeente kreeg een stuk grond aangewezen, er werd een project op poten gezet en dat werd door één ontwikkelaar

Han besluit: ‘Het duurt allemaal dan ook erg lang de laatste tijd. Door regels, wetten en alle voorwaarden waaraan alle partijen moeten voldoen duurt het lang voordat de ontwikkelaar de aanbesteding krijgt. En niet te vergeten de versplintering van grote projecten naar ‘deel-projecten’ die door verschillende ontwikkelaars worden opgepakt. Dat traineert. Terwijl Almere in de startblokken staat voor nieuwe woningbouw. We zitten in een woningcrisis, dat is een feit. En er is maar één manier om die crisis op te lossen: bouwen, bouwen, bouwen. Flink doorpakken. Almere is er klaar voor.’

‘Als je alle huizen uit de nieuwbouwprojecten waar wij bij betrokken zijn geweest weghaalt, krijg je heel veel lege plekken.’

Alex Zwep LLB en mr. Han Milder

Koopmans Bouwgroep is een belangrijke speler op het gebied van woningbouw, bouwservice, utiliteitsbouw, renovatie en ontwikkeling. Koopmans bestaat sinds 1942 en heeft dit jaar dus haar tachtigjarig bestaan gevierd.

Dit bedrijf begon als familiebedrijf en bleef dat tot 2002. Toen is het bedrijf onderdeel geworden van TBI (Techniek, Bouw en Infra). TBI is een groep van ondernemingen die met elkaar en met hun klanten en partners de leefomgeving van de toekomst maken. Als onderdeel van TBI kan Koopmans nog beter invulling geven aan haar ontwikkel- en bouwprojecten. Sinds dit jaar heeft Koopmans ook een vestiging in Almere, want er wordt ook in de polder flink aan de weg getimmerd. Daarover praten we met Kristian Makkinga, adjunct-directeur ontwikkeling, en projectontwikkelaar Reinier Hoenderdaal.

Actief in de polder

Het van oorsprong Twentse bedrijf heeft haar hoofdkantoor in Enschede, met nevenlocaties in Deventer en sinds 2022 dus ook in Almere, aan de Bouwmeesterweg. ‘Er was een goede reden voor de keuze van Almere,’ legt Kristian Makkinga uit. ‘We ontwikkelen, bouwen en renoveren al tientallen jaren in de polder, met kleinere en grotere projecten, waaronder complete wijken zoals De Verwondering in het Columbuskwartier. Het was eigenlijk niet meer dan logisch dat we hier ook een vestiging startten.’

‘Hoe een Twents bedrijf hier verzeild is geraakt? Koopmans is al sinds 1984 actief als ontwikkelaar en bouwer in de polder. En

van werk komt werk, dus zijn we er gebleven. Inmiddels zijn er in Almere al ruim 3.000 grondgebonden en gestapelde woningen gerealiseerd, waardoor we een relatief grote speler in de polder zijn. Ook onze nieuwe Almeerse vestiging kent al meerdere gerealiseerde en toekomstige projecten, ondanks dat we hier nog maar een half jaar gevestigd zijn.’

‘We willen met deze nieuwe vestiging organisch groeien in Almere en de rest van de polder. We beginnen klein. Al moet ik daar wel mee oppassen, want de plannen voor een project met een paar honderd woningen in Oosterwold liggen er al,’ voegt Kristian daaraan toe.

GeWOONhout

Dat project heet De Kreekvelden. ‘Het gaat om 349 woningen in Oosterwold,’ legt Reinier Hoenderdaal uit. ‘Deze worden verdeeld over overzichtelijke fasen. Een deel van die woningen wordt geassembleerd in een in april van dit jaar door Koopmans geopende fabriek: geWOONhout, in het Gelderse Wehl. In deze fabriek worden seriematige circulaire houten woningen geassembleerd onder de naam HOUTbaar HUIS. Dit is uniek voor Nederland, een productielijn voor gestandaardiseerde houten woningmodules. We streven naar een volledig CO2neutraal proces, zodat niet alleen de omgeving waarin de

Flevoland bouwt

Basisschool de Zeeraket, Almere

woning komt te staan groen is, maar het hele proces van het realiseren van de woning ook.’

Hout is populair

Kristian: ‘Er is veel interesse in houten gebouwen. De opdrachten stromen binnen en voor het komende jaar zitten we al redelijk vol in onze fabriek geWOONhout. Terwijl we de fabriek nog maar een half jaar geleden geopend hebben. Het gaat zelfs dusdanig goed, dat wij een tweede fabriekshal gaan bouwen naast de eerste.’

‘Die interesse komt vanuit gemeenten, beleggers en corporaties, met het oog op circulariteit en duurzaamheid, maar ook vanuit de consument. Wonen in een houten huis is fijn. Een houten huis heeft een heel prettig binnenklimaat, het voelt een beetje alsof je op vakantie bent in je eigen huis. Hout gaat beton nooit vervangen, maar het maakt wel een enorme opmars in de (woning)bouw.’

Het woord ‘circulair’ is hierin heel belangrijk. ‘De verschillende onderdelen worden met elektrische vrachtwagens naar de betreffende bouwlocatie gereden,’ gaat Kristian verder. ‘Daar wordt een woning binnen één of twee dagen in elkaar gezet. Het grote voordeel van modulaire houtbouw is dat je alles, na een bepaalde periode van bewoning, weer af zou kunnen breken. Om de elementen te recyclen, bepaalde delen te hergebruiken of de complete woning op een andere locatie weer in elkaar te zetten. Met het hele concept van de fabriek geWOONhout en ontwikkeling van houten woningen willen we onze ecologische voetafdruk zo gering mogelijk maken.’

Oosterwold

Een goed voorbeeld daarvan is het eerder genoemde plan in Oosterwold. Reinier: ‘Dat gebied is uniek in Nederland. We ontwikkelen daar een project dat zo veel mogelijk zelfvoorzienendheid ondersteunt. Enerzijds in de woningen: energieneutraal en duurzaam door het zelf opwekken van stroom, zodat de woningen voorzien in de energiebehoefte van haar bewoners. Anderzijds heeft de zelfvoorzienendheid betrekking op de leefomgeving. Wegen, rioleringen, straatverlichting, het groen; het is de bedoeling dat alles in beheer van de bewoners komt. Geen bemoeienis van de gemeente dus; bewoners hebben zelf zeggenschap over hoe ze alles willen inrichten en beheren.’

‘Daarnaast zijn er plannen voor een agrarische omgeving in de stad, bijvoorbeeld in de vorm van een ‘stadsakker’. Ook dat hoort bij de zelfvoorzienendheid: de verbouw van en verantwoordelijkheid voor eigen groente en fruit.’

‘Het hele project is gestoeld op de dynamiek van de omgeving,’

‘Met ruim drieduizend grondgebonden en gestapelde woningen zijn we een relatief grote speler in de polder.’

Woontoren Valencia, Almere Duin

De Duinhal, Almere Duin

Woontoren Valencia, Almere Duin

vult Kristian aan. ‘Woningtypes en doelgroep zijn heel divers, voor alle lagen van de bevolking - van jong tot oud en van alleenstaanden tot gezinnen - is er plek en de grootte en prijzen van de woningen zijn daarop aangepast.’

Vanuit niets iets maken

Kristian: ‘Iedereen kan een steen op de andere leggen. Maar vanuit niets iets maken, dat is een heel andere tak van sport. Koopmans is niet alleen sterk in bouwen maar ook in ontwikkelen; gebiedsontwikkeling waarin alle partijen betrokken worden. Niet alleen de opdrachtgever, maar ook (bijvoorbeeld) de omwonenden. Dat vraagt om bepaalde soft skills die niet iedereen bezit. Het creëren van draagvlak is daar een belangrijk onderdeel van. Iedereen moet zich kunnen vinden in een plan. Bovendien realiseren we niet alleen woningen, daar hoort ook een leefomgeving bij. Veel speelplekken voor kinderen, plekken waar je kunt ontspannen, waar je de rust, ruimte en stilte vindt. Dat vraagt om participatie van de omgeving en van toekomstige bewoners. Wat willen zij, waar is vraag naar en hoe zien zij de uitwerking van die ideeën? En, al zeg ik het zelf, Koopmans beheerst dat heel goed.’

Verscheidenheid aan projecten

Koopmans heeft in Almere recent een aantal mooie projecten gerealiseerd. ‘Eén daarvan is De Zeeraket, een basisschool, in opdracht van de gemeente Almere. Een houtbouwpand inclusief gymzaal, begin dit jaar opgeleverd.’

Kristian: ‘En in Almere Duin waren wij als bouwer betrokken bij de realisatie van een aantal iconische woontorens en de Duinhal met een mix van horeca en retail. Voor het komende jaar staat er in dit duinlandschap opnieuw een woontoren op onze planning.’‘

Aan de Karperweg, realiseren we, in samenwerking met Woningstichting GoedeStede, 28 sociale huurwoningen,’ vult Reinier aan. ‘En ook buiten Almere zijn we in de polder actief. In Dronten starten we volgend jaar met de realisatie van circa tachtig woningen.’

‘En ten slotte zeker het vermelden waard: project Xylino (het Griekse woord voor hout) in het Homeruskwartier in Almere,’ besluit Kristian. ‘Vanuit onze fabriek in Wehl worden houten modules voor 93 appartementen en tien grondgebonden woningen gemaakt. Die appartementen komen in een complex met zes woonlagen. Dat is uniek, houtbouw met dat aantal woonlagen. Alleen de kelders zijn van beton. Het project Xylino stoot hiermee tijdens de bouw ruim negentig procent minder CO2 uit dan een regulier gebouw van staal en beton. Wie bedenkt dat gebouwen verantwoordelijk zijn voor ruim een derde van de wereldwijde CO2-uitstoot, kan zich voorstellen dat dít het bouwen van de toekomst is.’

Kortom, Koopmans is van veel markten thuis. Als risicodragende projectontwikkelaar koopt Koopmans grond of vastgoed van particulieren en bedrijven. Het bedrijf is erg geïnteresseerd in (her)ontwikkelingslocaties of (her)huisvestingsvraagstukken waarbij verduurzaming een belangrijke rol speelt.

Woontoren Sydney, Almere Duin

Projectontwikkelaar Reinier Hoenderdaal

Adjunct-directeur ontwikkeling Kristian Makkinga

INTEGER VASTGOED Sanjeev Sampat

die Almere mooier maken”

Integer Vastgoed is een projectontwikkelaar in binnen- en buitenland, die zich richt op hoogwaardige woningbouw. In het buitenland is Integer Vastgoed voornamelijk actief in Oost-Europa en Dubai. In Nederland heeft de ontwikkelaar onder meer een aantal fraaie, markante gebouwen in Almere gerealiseerd.

Integer vastgoed bestaat sinds 2012 en heeft inmiddels ruim zevenhonderd woningen en appartementen ontwikkeld en gerealiseerd. Daarnaast zijn er ruim 200 woningen in ontwikkeling. ‘Onze projecten kun je in twee categorieën verdelen,’ begint Sanjeev Sampat, oprichter en eigenaar van Integer Vastgoed. ‘We ontwikkelen projecten in een meer traditionele stijl. Daarnaast hebben we een eigen brand: Oasis Beach Appartementen. Momenteel hebben we binnen die brand al verschillende projecten ontwikkeld en gerealiseerd. Gebouwen die zich kenmerken door een unieke stijl, opvallende look, die onderhoudsarm en duurzaam zijn. Stuk voor stuk een landmark in de omgeving. Dat zijn overigens niet mijn eigen woorden, maar de woorden van veel mensen die de gebouwen zien. Het zijn panden die een statement maken, die er uit springen in de omgeving.’

Inspiratie

Dubai lijkt een beetje uit de richting te liggen, maar is een logisch gevolg van de werkzaamheden van Sanjeev. ‘Sinds 1998 werk ik binnen de financiële dienstverlening, in het bank- en verzekeringswezen. In 2000 heb ik mijn makelaarspapieren gehaald, in 2006 ben ik begonnen als aankoop- en verkoopmakelaar en zo belandde ik via een vriend in 2009 in Dubai. Ik stapte het vliegtuig zonder echt goed beeld van Dubai, maar raakte op slag verliefd op Dubai, al toen ik de prachtige luchthaven binnen liep. De bijzondere stad met zijn architectuur, geweldig. Ik heb in de afgelopen jaren veel inspiratie opgedaan in Dubai, inspiratie die ik heb meegenomen naar projecten in Nederland. Dat zie je onder andere terug in de Oasis Beach appartementencomplexen.’

‘Het is onze ambitie onze passie te volgen, te ontwikkelen vanuit het hart.’

Oasis Beach

De Oasis Beach Appartementen I tot en met V zijn ontwikkeld en gerealiseerd van 2015 tot en met 2020 in Almere Poort. Het zijn luxe appartementencomplexen met een unieke uitstraling die dadelijk de aandacht trekken en een positieve esthetische invloed hebben op de omgeving. Bij de verkoop waren de meeste appartementen binnen een mum van tijd vergeven.

Oasis City

Nieuw project van Integer Vastgoed is Oasis City Appartementen in het centrum van Almere Stad. Het is een luxe appartementencomplex bestaande uit 64 appartementen in diverse prijsklassen, verdeeld over tien bouwlagen. De appartementen hebben een woonoppervlak van 39 tot 104 vierkante meter. Ieder appartement heeft ruime slaapkamers en badkamers, luxe vloeren, en verdiepingshoge ramen zorgen voor veel natuurlijk lichtinval. Het complex heeft een gunstige ligging; binnen vijf tot tien minuten zit je op de snelweg A6 richting Amsterdam of Lelystad, het treinstation ligt dichtbij. Oasis City heeft eigen parkeerplaatsen en een stallingsgarage in het centrum van Almere Stad. De opleverdatum is eind 2024, begin 2025.

Sanjeev: ‘Het idee achter Oasis City? Onszelf overtreffen. Dat is altijd de ambitie bij veel van onze projecten. Hoge kwaliteit en eigentijds duurzaam project dat voldoet aan alle wensen van de moderne gebruiker. We leggen de lat steeds een beetje hoger en willen telkens een beetje betere en mooie gebouwen maken. Voor onszelf, maar vooral voor de bewoners en de omgeving. En dat is ons bij Oasis City ook weer gelukt.’

In het vat Integer vastgoed is nog lang niet uitontwikkeld. ‘Momenteel werken we in Almere aan verschillende projecten, alleen of samen met andere partijen. Er is een groot woningtekort en Almere heeft de ruimte en mogelijkheden om te bouwen.’

‘Het is onze ambitie onze passie te volgen, te ontwikkelen vanuit het hart. Met de bijzondere en unieke projecten die wij ontwikkelen voegen wij een meerde waarde toe. Panden die een verrijking zijn voor de omgeving, die de stad mooier maken. Die Almere mooier maken.’

Mark Lorist (MLO Vastgoed) en Martijn Koppert (Vastgoedmeester)

Er wordt momenteel keihard gewerkt aan de realisatie van project ‘De Kroon van Dronten’. Op deze nieuwe inclusieve en levendige locatie pal naast het NS Station verreizen 125 woningen met allerlei voorzieningen waardoor wonen, werken en recreëren op een slimme manier gecombineerd wordt. ‘Ontwikkelaars Mark Lorist en Martijn Koppert ontwierpen vanuit de KWA-plein Dronten BV een gebied waar huur- en koopwoningen, zorginstellingen, horeca, detailhandel en een woontoren van maar liefst acht verdiepingen samenkomen. Een project dat letterlijk de kroon op hun werk is’.

Achtergrond

Mark Lorist (MLO Vastgoed) en Martijn Koppert (Vastgoedmeester) werken sinds 2013 samen. Mark Lorist is eigenaar van MLO Vastgoed, een bedrijf gevestigd in Amsterdam. Komt oorspronkelijk uit Kampen en heeft jarenlang in Zeewolde gewoond. Martijn Koppert is geboren in Harderwijk en momenteel woonachtig in Veenendaal. Tussen 2000 en 2017 woonde en werkte Koppert in Lelystad, waardoor ook hij de polder goed kent.

‘De samenwerking tussen Lorist en Koppert ontstond toen in 2013 de gemeente Harderwijk hun initiatief voor de ontwikkeling van het Food- en Leisure park in Harderwijk ondersteunde. Sinds 2017 zijn beide heren als ontwikkelaars aan het bouwproject in Dronten verbonden. Daarbij werken ze vanaf het begin nauw samen met diverse partijen om de plannen tot uitvoering te brengen. En die plannen zijn zeer ambitieus, want er verreist op het Koning Willem Alexander plein in Dronten een uniek gebied waarbij een combinatie van starterswoningen tot reguliere en midden huur- of koopwoningen tot woonzorgappartementen tezamen met uiteenlopende voorzieningen wordt gerealiseerd’.

ook gewonnen. Er was toen alleen een bestemmingsplan, een schetsplan en een paar impressies. Wij hebben dat vervolgens uitgebouwd tot wat het nu is en hebben daarmee als eerste commerciële marktpartij een dergelijke woonzorgen voorzieningen combinatie kunnen maken. Die hobbel is nu genomen en biedt voor de toekomst enorm veel mogelijkheden, ook elders in Flevoland.”

Hanzekwartier Bouwproject De Kroon van Dronten is een onderdeel van de herstructurering tussen het NS Station Dronten en het centrum van Dronten. In de afgelopen jaren zijn er met het zogeheten Hanzekwartier al diverse (woon)projecten gerealiseerd, maar die hadden achteraf niet altijd de gewenste uitstraling. Lorist en Koppert moesten daar dus ook rekening mee houden en kozen voor een carré vorm met een binnenplaats waar parkeerruimte zal komen. De onderste laag aan de stations kant zal ingevuld worden door horeca en kleine detailhandel dat moet zorgen voor een levendig Koning Willem Alexander plein. “Als mensen vragen waar we goed in zijn, dan kunnen we een heel palet aan projecten opnoemen die allemaal totaal verschillend van elkaar zijn”, zo vertelt Koppert.

Om dit alles in goede banen te leiden is er intensief contact tussen ontwikkelaar en de gemeente Dronten en de toekomstige kopers en gebruikers, waaronder Coloriet en de Polikliniek van ziekenhuis Sint Jansdal. “We hebben allebei in Flevoland gewoond en zijn nog veel in de polder te vinden”, legt Lorist de binding met Dronten uit. “Toen we via-via door de gemeente Dronten benaderd werden, hebben we samen met Adema Architecten een plan ontwikkeld en die uitvraag

“Samen met Adema Architecten hebben wij dit bouwplan ontwikkeld en werden we door de gemeente Dronten gekozen als ontwikkelaar voor De Kroon”

Project ‘De Kroon van Dronten’

Creativiteit

Van het Food- en Leisure park in Harderwijk tot de nieuwe Van der Valk in Lelystad, de ontwikkeling van vakantiepark Europarcs in Kampen tot woningbouwprojecten, zoals in Dronten. “En dat is ook het leuke van ontwikkelen, er zit zoveel diversiteit in. Met name het voortraject is bijna altijd anders. Dat is ook vaak een lang traject waarin we veel uitdagingen moeten overwinnen en op zoek gaan naar oplossingen om dingen mogelijk te maken. Hoe de omstandigheden ook zijn: we zijn altijd creatief in oplossingen.”

Lorist vult hem aan: “Bij enkele van die projecten zijn we ook gevraagd het bestemmingsplan te maken. Dat betekent soms ook dat we aan de voorkant al het onderzoek zelf moeten laten uitvoeren. Dan moet je bijvoorbeeld denken aan asbest, archeologie, ecologie in het kader van de Wet natuurbescherming, stikstof depositie berekeningen, verkeersgeneratie modellen en parkeerbalansen. In Dronten was het bestemmingsplan er in grote lijnen al en dat hebben we van daaruit verder doorontwikkeld. In Harderwijk was dat heel anders, daar hadden we te maken met een braakliggend terrein met enkele oude boerderijtjes. Daar moesten we dus ook met bewoners, omwonenden en stakeholders in gesprek. Beide vormen van ontwikkelen gaan wij niet uit de weg, want als iets gerealiseerd wordt en het is een succes, dan is elke vorm van ontwikkelen leuk.”

Lokale bestuurders

Het duo heeft dus al flink wat projecten tot een goed einde weten te brengen en dat zorgde er ook voor dat de gemeente Dronten beide mannen het vertrouwen gaf om De Kroon te ontwikkelen. Koppert: “We zijn op dit moment ook met andere Flevolandse gemeenten, waaronder Almere en Lelystad in gesprek over gecombineerde woonzorg- en voorzieningsprojecten, maar ook Leisure- en hotellerieachtige projecten langs snelwegen. Ik wil dan ook een oproep doen aan Flevolandse bestuurders om dingen anders te durven doen. Natuurlijk hebben we te maken met weten regelgeving, maar ook daarbinnen is veel mogelijk. En daarover komen we graag met lokale bestuurders in gesprek om te kijken naar de mogelijkheden in hun gemeente. Ook onze zorgpartijen ondersteunen deze oproep.”

“Als iets gerealiseerd wordt en het is een succes, dan is elke vorm van ontwikkelen leuk”

Impressie 'De Kroon van Dronten'

Van der Valk Lelystad

Momenteel zijn de uitdagingen in de bouwwereld enorm: van stikstof tot materiaalkosten en energieneutraal bouwen. Tevens wordt er bij gemeenten vaak gekozen voor de hoogste grondprijs bij een ontwikkelingsgebied. Lorist en Koppert roepen op om vooral naar de kwaliteit te kijken. Koppert: “Op een goede manier de markt bedienen bij nieuwbouw-

of inbreidingsprojecten, betaalt zich over een veel langere termijn uit. Stel dat je nu een iets lagere grondprijs hebt, maar wel een goed product waardoor er veel meer doorstroming in de markt is. Dan help je je lokale gemeenschap op een veel betere manier, dan wanneer je de maximale grondprijs ophaalt. Dat geld gaat in de algemene middelen en is volgend jaar weg.”

Teamprestatie

Beide mannen zijn ambitieus en hun toekomstperspectief is al even kraakhelder: doorgaan waar ze mee bezig zijn. “Ik heb vijftien jaar geleden een documentje voor mezelf gemaakt met daarin mijn doelen”, onthult Lorist. “Daarin had ik opgeschreven welke type projecten ik graag wilde gaan doen, zoals grote gecombineerde woon(zorg) projecten, recreatievastgoed en Leisure. En eigenlijk zijn al die doelen uitgekomen. Ik zou daar graag nog wat mooie ontwikkelingen

aan toevoegen, zodat we nog meer projecten kunnen realiseren zoals we nu in Dronten samen met bouwbedrijf Olde Rikkert uit Almere aan het doen zijn.”

Vernieuwend

“Samen met Adema Architecten hebben we een prachtig team geformeerd dat juist in deze tijd vol met uitdagingen niet bang is om vernieuwend te zijn. Dat team staat als een huis en het zou zonde zijn als al die kennis en ervaring ook niet elders benut zou worden. Als we dan op vrijdagmiddag langsgaan om de jongens op de bouw wat lekkers te brengen, dan moeten we soms wel tachtig kroketten halen. Het zijn vaak wel hele grote opgaves en lange trajecten waaraan heel veel mensen meewerken, maar dat maakt het juist heel gaaf om te mogen doen.”

“Op een goede manier de markt bedienen betaalt zich over een veel langere termijn uit”

Impressie 'De Kroon van Dronten'

Mark Lorist (MLO Vastgoed) en Martijn Koppert (Vastgoedmeester)

VAN DER STEEG ONTWIKKELEN & BOUWEN Anne en Berend Jan van der Steeg

die de Flevopolder mooier maken”

20 appartementen, Vuurbaak Urk

Het bedrijf werd opgericht in 1917 door Hendrik Jan van der Steeg, de overgrootvader van Anne en Berend Jan van der Steeg. Hij was timmerman, maakte speelgoed en andere houten producten en deed klusjes in de buurt. Na de Tweede Wereldoorlog groeide dat onder leiding van zoon Berend Jan van der Steeg uit tot een bedrijf dat zich richtte op de woningbouw. In de jaren tachtig deed grootvader een stapje terug en werd het bedrijf overgenomen door zijn zoon Ben, die het vervolgens in 2018 doorgaf aan Anne en Berend Jan, beide nu voor de helft aandeelhouder. Inmiddels heeft het bedrijf rond de vijftig medewerkers. Het werkgebied bestaat uit een straal van ongeveer een uur rijden van de thuisbasis Genemuiden.

Lange historie

Een familiebedrijf met 105 jaar historie dus, waardoor twee rode draden lopen: relatie en vertrouwen. ‘Deze begrippen zitten blijkbaar in de genen van een Van der Steeg,’ begint Berend Jan. ‘Het zijn de twee pijlers waarop ons netwerk van opdrachtgevers rust. Geen dichtgetimmerde contracten maar opdrachten en werk op basis van vertrouwen. Hobbels in de weg? Dan gaan we samen op zoek naar een oplossing. Liever geen kleine, eenmalige opdrachten, maar een band

opbouwen met opdrachtgevers én werknemers. Hier lopen mensen die al veertig jaar bij ons in dienst zijn en we werken met onderaannemers die we al jaren kennen. En voor de gemeente Dronten zijn we al sinds de jaren negentig actief.’ ‘Het was dus even slikken toen eind november vorig jaar de Hoge Raad met een uitspraak kwam die veel gevolgen heeft voor onze manier van werken ,’ vult Anne aan. ‘Overheden moeten bij de verkoop van grond gelegenheid bieden aan (potentiële) gegadigden om mee te dingen. Dat betekent dat overheden niet zonder meer vrij zijn om grond te verkopen aan een partij naar keuze. Overheden moeten gelijke kansen bieden bij uitgifte van grond. Dat was voor ons wel even schakelen, maar dit biedt ook weer kansen in andere gemeenten waarvoor we niet eerder hebben gewerkt.’

Personeel uit de polder

‘Wij werken samen met opleidingsverenigingen uit Genemuiden en Lelystad,’ vertelt Anne. ‘Ieder jaar hebben we ongeveer vijf tot zeven leerlingen op onze bouwen lopen. En als het wederzijds goed bevalt, dan worden daarvan meestal twee per jaar aangenomen. Op die manier bieden we leerlingen na hun diploma dadelijk een baan en hebben wij personeel uit de regio.’

Een familiebedrijf met meer dan honderd jaar historie, stevig geworteld in de regio. Dat is

Van der Steeg Ontwikkelen & Bouwen. Een bedrijf dat bouwt op relatie en vertrouwen.

Woningbouw en zorgbouw

‘We bouwen rond de 130 woningen per jaar,’ vervolgt Berend Jan. ‘Seriematige woningbouw en zorgvastgoed. Geen vrijstaande woning voor een particulier dus, maar projecten die variëren van 5 tot 86 – ons grootste project tot nu toe – woningen. Wij zijn de spin in het web, de rode draad die door het hele project loopt. Wij zijn betrokken bij de aankoop, nemen de ontwikkeling op ons, zorgen voor de realisatie en houden bij zorgvastgoed het gebouw na oplevering soms ook in bezit. In alle vier fasen komen en gaan partijen, maar wij blijven voortdurend betrokken. Voor alle betrokkenen is het goed om een centraal aanspreekpunt te hebben.’

‘De vraag naar zorgvastgoed is groot,’ vult Anne aan. ‘Met de toenemende vergrijzing en het verdwijnen van bejaardentehuizen wordt zelfstandig kunnen wonen steeds belangrijker. Maar we bouwen niet alleen voor senioren, we bouwen voor iedereen die zorg nodig heeft. Mensen met dementie bijvoorbeeld, of met autisme. Onze ervaring in de verschillende disciplines is groot. Daarbij gaan we voor nieuwe projecten graag in gesprek met de gemeente. We vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat mensen met een beperking in hun eigen gemeente kunnen blijven wonen, waar ze dichtbij hun vrienden en familie, hun sportclub en de kerk wonen. Zo dicht mogelijk bij de doelgroep blijven en lokaal kijken naar de mogelijkheden, dat is onze missie.’

Levensloopbestendig

Berend Jan: ‘Er is een groot tekort aan levensloopbestendige woningen. Niet alleen in de polder, maar overal in Nederland. Daar ligt voor ons een belangrijke klus. We hebben al veel

levensloopbestendige woningen gebouwd, en er blijft vraag naar. Gelukkig hebben we hier in de omgeving voldoende ruimte. Maar ja, de procedures lopen allemaal wat stroever dan voorheen. Er is gewoon veel waar je rekening mee moet houden. Het stikstofdebat, participatie, de personeelstekorten bij de gemeente, je moet circulair bouwen, woningen moeten energieneutraal zijn, ze moeten esthetisch in de omgeving passen. Het zorgt er allemaal voor dat projecten complexer worden. Maar de vergrijzing in Nederland zet door en de woningschaarste kun je alleen maar oplossen door te bouwen. Dus misschien moeten we wat minder kijken naar alle ambities die zich opstapelen, en wat meer naar de vraag die er voor de woningen bestaat en de omgeving waarin deze gebouwd moeten gaan worden.’

Spannend

‘Natuurlijk blijft het een spannende tijd,’ vervolgt hij. ‘De energieprijs die fabrieken tot stoppen dwingt omdat produceren gewoon niet meer rendabel is door de hoge

‘In alle vier bouwfasen komen en gaan partijen, maar wij blijven voortdurend betrokken.

Voor alle betrokkenen is het goed om een centraal aanspreekpunt te hebben.’

4 woningen, Aphroditestraat Almere

energierekening, personeelsschaarste en tekort aan bouwmaterialen. De bouwsector is volatiel, ineens kan het de andere kant op gaan. Het blijft spannend, maar aan de andere kant zijn wij ook een gezond bedrijf met een goede basis. Met alles onder één dak, een kleine overhead en korte lijntjes blijven wij altijd in staat een goed, gedegen en betaalbaar project te realiseren.’

Berend Jan besluit: ‘Een laagdrempelig karakter, sociaal, en betrokken. We zien het als onze kracht. Op een persoonlijke manier oplossingsgericht aan de slag zijn. We merken dat dit ook verfrissend kan werken voor onze klanten. Geen mensen met een zakelijke, commerciële houding en strak in het pak, maar mensen die heel goed weten waar ze het over hebben en projecten op een persoonlijke, betrokken manier realiseren. Dit is wie en wat wij zijn, en dat bevalt ons prima.’

Flevoland

oeverwoningen, De Ontmoeting Dronten

Anne en Berend Jan van der Steeg

16 oeverwoningen, De Ontmoeting Dronten

Wonen is meer dan een huis. Dat is de filosofie van IJsselland Ontwikkeling. Een woning is dan ook meer dan een pand. Het is een gebouw dat in de omgeving staat, en die omgeving is een onderdeel van wat je ‘thuis’ noemt. IJsselland Ontwikkeling bouwt dan ook aan een complete leefomgeving.

In 2011 richtte Frans van de Wetering het bedrijf op. ‘Het dieptepunt van de bouwcrisis en iedereen zei: ‘Je bent gek.’ Maar met het idee dat het niet slechter kon worden en alleen beter, heb ik doorgezet. En daar heb ik geen moment spijt van gehad. Er lagen veel kansen, en ik heb nooit een gebrek gehad aan projecten.’

Frans vervolgt: ‘Ik ben richting Utrecht begonnen, waar in de crisistijd nog redelijk gebouwd en verkocht werd. Ik heb de nadrukkelijke focus op woningbouw, dus niet op bedrijfsmatige bouw. Dat deed ik zonder personeel, en dat heb ik nog steeds niet. Als projectontwikkelaar ben je de spin in het web. Je stuurt alles en iedereen aan, van architecten tot bouwbedrijven en makelaars.’

‘Langzaam aan is het werk naar boven verschoven, richting de polder, waar ik projecten gedaan heb en nog heb lopen in bijvoorbeeld Almere, Lelystad en gemeente Dronten. Maar ook daarbuiten, zoals in de gemeenten Zwartewaterland, Elburg en regio Utrecht is IJsselland Ontwikkeling actief.’

Mooie dingen

‘Ons uitgangspunt is het maken van mooie dingen. Veel ontwikkelaars bouwen vanuit een basiswoning, hebben een bepaalde blauwdruk die ze keer op keer toepassen. Sommigen hebben zelfs een fabriek waar de huizen gebouwd worden, waarna ze binnen twee dagen op de locatie worden neergezet. Waar je ook loopt, van Delfzijl tot Middelburg, overal kom je dezelfde woningen tegen. Dat doen wij anders.’

‘Onze woningen zijn op de plek en voor de plek bedacht. Iedere locatie heeft zijn eigen waardering, zijn eigen esthetiek. Op die manier zijn we in Dronten door de gemeente geselecteerd voor het project Parkwachters. We hebben voor het plan goed gekeken naar de omgeving, en scoorden dan ook hoog op architectuur en landschap.’

De Parkwachters

‘In de prijsvraag had de gemeente een visie op het gebied omschreven. Samen met onder andere een architect ga je kijken wat de wensen voor het gebouw zijn en hoe je die combineert met de visie. Hoe komen de gebouwen in het landschap te staan? Hoe passen ze daar in en hoe kunnen we de omgeving (eventueel) aanpassen op de gebouwen?’

‘Het idee van de gemeente was het creëren van een soort campus, met de nadruk op veel groen. Daar zijn we op ingehaakt en hebben gebouwen ontwikkeld waar je doorheen kan lopen (zonder in de gebouwen te komen), ook als je er niet woont. Beide gebouwen, die in totaal ruimte bieden voor 57 appartementen, vormen een uitnodigende poort naar een mooi ingericht park. In het gebouw zitten hoogteverschillen zodat het gebouw licht lijkt te golven, net zoals het landschap om de panden golft.’

Inspraak

‘Samen met het plan voor de Parkwachters hebben we ook een website gelanceerd waarop mensen zich konden inschrijven. Ruim 650 mensen hebben dat gedaan. Ze kregen door middel van onder meer enquêtes de kans

mee te praten over de uitwerking van het gebouw en de invulling van bepaalde ruimtes. Wij faciliteren de ruimtes –dus zorgen er voor dat ze er zijn –, toekomstige bewoners mogen bepalen wat er er mee gedaan wordt en de eigenaar van de gebouwen regelt de realisatie van de ideeën. Zo is het idee voor een gemeenschappelijk ruimte ontstaan die bijvoorbeeld gebruikt kan worden als iemand een verjaardag viert maar het eigen appartement te klein is om alle gasten te ontvangen. Een bibliotheek is ook geopperd. En een fitnessruimte. Daarnaast kunnen er gastenkamers worden ingericht, die gebruikt gaan worden voor bijvoorbeeld verzorgers van bewoners die (tijdelijk) hulpbehoevend zijn, of voor bezoekers die van ver komen en niet in een hotel in de buurt willen slapen of laat in de avond weer naar huis willen rijden’

‘Onze woningen zijn op de plek en voor de plek bedacht. Iedere locatie heeft zijn eigen waardering, zijn eigen esthetiek.’

Conceptuele impressie van het project Parkwachters in Dronten

Ieder appartement heeft een terras of een royaal balkon. Daarnaast kwam er nog een idee uit de bus: die van een gezamenlijk dakterras waar je samen kunt komen. Of een ‘dakakker’, een moestuin, maar dan op het dak. Helemaal geen slecht idee als je bedenkt dat je in de polder zit, een agrarische wereld bij uitstek. Grote kans dat er veel voormalige boeren naar de Parkwachters komen, die het leuk vinden met de aarde en gewassen bezig te blijven.’

‘Deze ideeën moeten dus nog concrete invulling krijgen,’ benadrukt Frans. ‘Maar wij hebben er alvast rekening mee gehouden in het ontwerp van de gebouwen.’

Openbaar gebied

‘Ook voor het openbaar gebied hebben we meegedacht,’ vervolgt Frans. ‘Met een idee voor aanplant van eetbaar groen bijvoorbeeld. Het is nog even de vraag of dat doorgaat, het is tenslotte geen privé terrein maar openbare grond. Het is verder aan de gemeente om daar invulling aan te geven.’

‘Eind oktober gaan de appartementen in de verkoop. Ik ben benieuwd hoe dat gaat, maar gezien het aantal inschrijvingen verwacht ik dat de appartementen snel vergeven zijn. Het is een uniek project voor de polder met veel luxe en mogelijkheden tot eigen (gezamenlijke) invulling. Daar is op dit moment gewoon veel vraag naar.’

De Gildenhof

Naast De Parkwachters heeft IJsselland Ontwikkeling

recent 29 eengezinswoningen in Dronten gerealiseerd: De Gildenhof. ‘Ook dat is een uniek project. Het zijn zogenaamde ‘nul op de meter’ woningen, waarbij alle tuinen op het zuiden liggen zodat optimaal gebruik gemaakt kan worden van de zon, en energie wordt opgewekt met de zonnepanelen op het dak. Meestal levert dat meer stroom op dan er verbruikt wordt. Zeker in deze tijd gooit dat concept hoge ogen. Ik heb nog steeds contact met één van de bewoners, en hij geeft aan dat er iedere maand geld terug op de rekening komt voor de stroom die wel opgewekt wordt, maar niet wordt gebruikt.

Door heel Nederland IJsselland Ontwikkeling heeft veel projecten in de polder, maar ook door heel Nederland is Frans actief. In Elburg bijvoorbeeld, waar Horstkamp Elburg in ontwikkeling is, een groene woonwijk met hoogwaardige openbare ruimten. In Soesterberg is recent Den Bergh opgeleverd, het nieuwe hart van Soesterberg waar woningen, horeca en maatschappelijke voorzieningen samengebracht worden. En in Zwartsluis, waar het afgelopen jaar elf woningen en zeven appartementen, alle energieneutraal, voor verschillende doelgroepen zijn gerealiseerd.

‘We zijn, kortom, heel divers bezig op verschillende locaties in Nederland. Altijd met het doel verassende, unieke projecten neer te zetten, energieneutraal, duurzaam, met oog voor de wensen van de bewoners en goed ingebed in het landschap. Nederland heeft een groot tekort aan woningen, dus we zijn nog lang niet uitgebouwd.’

Flevoland bouwt en ontwikkelt

project 35 Lelystad

Bramer is een familiebedrijf dat is opgericht op 18 februari 1922. Een kleine rekensom leert dat het bedrijf dus dit jaar haar honderdjarig bestaan heeft gevierd. Op dit moment is de derde generatie Bramer, Han, nog steeds nauw bij het bedrijf betrokken. En ook al bestaat de directie uit andere namen, in signatuur is en blijft Bramer Bouw & Vastgoed B.V. een familiebedrijf.

Verantwoorde groei

In de afgelopen honderd jaar heeft Bramer een verantwoorde groei doorgemaakt. Het bedrijf heeft zich ontplooid tot een ‘ontwikkelende bouwer’ en is actief op verschillende terreinen, voornamelijk in Noord-Oost Nederland. Inmiddels werken er 85 tot 90 mensen bij het bedrijf, die actief zijn in de nieuwbouw, (ver)bouw, onderhoud, renovatie en projectontwikkeling.

‘Onze mensen zijn het fundament van het bedrijf,’ zegt Peter Leferink van Bramer. ‘Het is de stabiele basis die onze opdrachtgevers het vertrouwen geven om met ons samen te werken. En dat geldt niet alleen voor onze klanten, het geldt ook voor de vaste kring van samenwerkingspartners, waaronder installateurs, leveranciers en afwerkingsbedrijven, waarmee we al jaren zaken doen. Alles is gebouwd rond kennis, expertise en jarenlange ervaring met en op onze eigen mensen.’

Vertrouwen in elkaar

‘Dat vertrouwen, het opbouwen van een band met die mensen met wie je werkt – of dat nu een medewerker is, een opdrachtgever of een samenwerkingspartner – is, denk ik, inherent aan een familiebedrijf,’ vervolgt Peter. ‘De deur van de directie staat letterlijk en figuurlijk altijd open. We kennen

Bramer Bouw & Vastgoed B.V. is een middelgroot aannemersbedrijf met de focus op woning- en utiliteitsbouw, meeste voor woningcorporaties, instellingen, bedrijven, overheden en particulieren. Dat doet het familiebedrijf al ruim een eeuw, en heeft naast de thuisbasis in Vriezenveen ook vestigingen in De Wijk en Dronten, en een timmerfabriek en materieeldienst in Geesteren.

Dronten, 9 vrijstaande (levensloopbestendige) woningen

een platte organisatie met korte lijnen zodat we dicht op het werk zitten. Met een verscheidenheid aan mensen in dienst kunnen we projecten met onze eigen mensen vormgeven en zijn minder afhankelijk van derden. Met de partners, waarmee we samenwerken, hebben we over het algemeen al een jarenlange relatie, en veel van deze partners zijn ook familiebedrijven met dezelfde visie op het werk als wij: kordaat, efficiënt en slagvaardig.’

Het is dan ook niet voor niets dat Bramer Bouw & Vastgoed B.V. ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan het predicaat ‘Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier’ van Zijne Majesteit de Koning mocht ontvangen.

Derby Krommendijk vult aan: ‘Naast de woning- en utiliteitsbouw is Bramer ook actief in de recreatiemarkt. Vanuit de ontwikkelcombinatie werkt Bramer samen met haar partners aan de afronding van Waterparc Veluwemeer. Daarnaast doen we beheer- en onderhoudswerkzaamheden zoals bij Batavia Stad Fashion Outlet en renovatieprojecten, zoals recent voor Centrada en de zorginstelling Interakt Contour.’

Betekenisvol bouwen Goede en gemotiveerde medewerkers zijn dus de basis van ons bedrijf. Derby: ‘Zonder hen, zonder de trots die zij voelen voor ons bedrijf, het bouwproces en het resultaat, kun je geen goede prestaties leveren. Voor onze eigen mensen betekent het werken bij Bramer met plezier werken aan projecten en je eigen ontwikkeling. Wij vinden het belangrijk dat iedereen werkt onder de beste omstandigheden en ook de kans krijgt zichzelf verder te ontwikkelen. Daarom bieden we opleidingsen ontplooiingsmogelijkheden aan iedereen die dat wil. Onze visie is niet voor niets: ‘Met plezier ontwikkelen en bouwen, met en voor anderen.’ Dit betekent dat we blijvend willen stimuleren dat bedrijven en instellingen hun bouwprojecten door Bramer willen laten realiseren. Peter vult aan: ‘Ken je klant én haar specifieke wensen en eigenschappen en bouw zoals je zelf ook wilt dat er voor jou gebouwd wordt. Alleen op deze manier kun je als bedrijf écht betekenisvol bouwen.’

Uniek gemeentehuis

Bramer heeft al veel mooie projecten op haar naam staan. Eén daarvan is de renovatie van het gemeentehuis in Dronten. Dat project startte in 2019, en het was de grootste opgave van de gemeente Dronten. ‘De voorbereidingen begonnen al een jaar voor de bouw,’ legt Peter uit. ‘Daarbij trokken onze projectleider, Koen Wierts, gemeentelijk projectmanager Pieter van Kruistum en andere medewerkers nauw met elkaar op om de opdracht zo goed en professioneel mogelijk te analyseren en vorm te geven. Het bleek een bouwteamcombinatie die, achteraf gezien, echt uniek was. De sfeer tijdens het hele project was prettig en iedereen kende het project en zijn taak daarin. Het was een stevige klus en iedereen maakte lange werkdagen. Maar als je op die manier samenwerkt is er echte commitment en ontstaat er een band, niet alleen met het project, maar ook met elkaar. Dan is dat beetje extra dat je moet geven minder erg. Je doet het samen én met plezier.’

‘Een warme jas, dat is het gevoel dat het gerenoveerde gemeentehuis de gebruikers moet geven. Volgens ons, maar belangrijker nog de medewerkers en bezoekers van

‘Onze visie is niet voor niets: ‘Met plezier ontwikkelen en bouwen, met en voor anderen’.’

Gemeentehuis Dronten

het gemeentehuis, is dat goed gelukt. Alles viel binnen de planning en de begroting. Het pand is duurzaam, gasloos, energieneutraal en mooi afgewerkt. Daarnaast maakte het PowerParking-project onderdeel uit van het werk. Dit is en innovatief concept met als doel (grote) parkeerlocaties te ontwikkelen tot geïntegreerde ‘lokale energiecentrales’, met een dak van zonnepanelen. De hiermee opgewekte stroom wordt vervolgens lokaal gebruikt. Daarmee is de gemeente Dronten een toonbeeld van grootschalige duurzaamheid en uniek in Nederland en Europa.’

Lidl Dronten

Ook trots is Bramer op de Lidl in Dronten, met daarboven achttien appartementen. Het gebouw voldoet aan een energiezuinig bouwconcept en is uitgevoerd met zonnepanelen en een warmtepomp, zodat er geen gas nodig

is voor de verwarming van de ruimte. Daarnaast is een aantal laadpalen geplaatst, om het duurzaamheidsconcept verder te completeren.

Op dit moment bouwt Bramer in Het Palet in Dronten, een wijk met een heel eigen identiteit en uitstraling. Ruim vijftig woningen zijn al gerealiseerd, van rijwoningen en twee-onder-één-kap woningen tot vrijstaande huizen en levensloopbestendige woningen.

Binnenkort start Bramer Bouw met de bouw van haar eigen bouwconcept voor achttien sociale koopwoningen die vanaf 235.000 euro vrij op naam kunnen worden aangeboden. Uiteraard gasloos, de woningen worden verwarmd door middel van vloerverwarming in combinatie met een warmtepomp.

Dronten, 18 sociale koopwoningen

Lidl Dronten, met 18 appartementen

Batavia Stad Fashion Outlet

WETHOUDER VAN STEEN: “Noordoostpolder maakt werk van wonen”

Begin september 2022 is de duizendste bouwkavel in nieuwbouwwijk Emmelhage overgedragen aan de nieuwe eigenaren. Een mijlpaal voor de gemeente Noordoostpolder. Emmelhage heeft zich ontwikkeld tot een populaire nieuwbouwwijk in Emmeloord. Inmiddels is fase 3 in ontwikkeling en de belangstelling is groot. Voor wethouder Toon van Steen (Politieke Unie) prachtig nieuws in een tijd waarin NOP mooie, maar ook uitdagende opgaven moet zien te voltooien.

“Nieuwbouwprojecten zoals die in Emmelhage worden ontwikkeld, voorzien in een grote behoefte”, zo stelt Van Steen vast na de oplevering van de duizendste kavel in de woonwijk van Emmeloord. “De woningen in deze wijk zijn bestemd voor diverse doelgroepen, zowel koop- als huurwoningen. De opzet is ruim en groen en dat spreekt veel mensen aan. We staan voor een grote opgave om voldoende huizen te blijven bouwen. De ontwikkeling van Emmelhage gaat daarom nu alweer de derde fase in.”

Autonoom groeien

Het verhaal van Emmelhage is één van de succesverhalen die momenteel over de bouw- en ontwikkelingsplannen van Noordoostpolder verteld kunnen worden. Het stadshart van Emmeloord, de Golfslag en Wellerwaard idem dito. De aangewezen groeilocaties in het ontwikkelperspectief van Emmeloord en de dorpen is een ander mooi voorbeeld. “Er speelt heel wat. Denk aan mobiliteit in ons buitengebied, verduurzaming, het creëren van kansen voor onze inwoners op de woningmarkt en het benutten van VAB’s (vrijkomende agrarische bedrijfskavels) voor andere functies”, somt Van Steen, die sinds 31 mei 2022 als wethouder actief is op het gebied van ruimtelijke ordening en wonen, enkele belangrijke punten uit het coalitieakkoord op. “Noordoostpolder maakt werk van wonen. Daarbij zijn er - zeker op de woningmarkt - heel wat uitdagingen, maar die gaan we niet uit de weg. In Noordoostpolder zijn we gewend autonoom te groeien, het aantal inwoners heeft heel lang op 48.000 gelegen, maar neemt nu toe. Het DNA van Noordoostpolder, met haar oorspronkelijke stedenbouwkundig plan, is ook op dit aantal geënt qua doelgroep, leefbaarheid en behoeften. Veel van ons vastgoed dateert uit de Wederopbouwperiode en is aan een nodige update toe.”

Bouwen in de dorpen

“De laatste tijd merken we echter dat de gemeente aantrekkelijker is geworden voor mensen van buitenaf. Als je naar de landkaart kijkt, dan is hier ook ruimte om te bouwen. Maar wij geloven in participatie bij de uitvoer van al onze plannen. En we proeven bij de bevolking dat men de identiteit van Noordoostpolder niet wil verliezen door (te) snel te groeien. Dat zorgt wellicht voor een politieke spagaat, maar we zien dit ook als een kans. We kiezen

voor een organische groei. Toename van inwoners biedt een kans om het voorzieningsniveau in de dorpen te behouden of te versterken en kan bijdragen aan de vitaliteit van de dorpskernen en daarom moeten we ruimte creëren voor wonen, werken, recreëren en ondernemen.”

Centrumplan Emmeloord

Zo heeft Noordoostpolder ook de samenleving betrokken bij de ontwikkeling van het stadshart van Emmeloord door middel van een open planproces. De bestaande kwaliteiten van het centrum zijn behouden en versterkt, waarbij de openbare ruimte is verbeterd en moderne, duurzame woon- en winkellocaties worden gebouwd die voorzien in de behoefte. “Er zijn en worden heel veel woningen toegevoegd aan het stadshart en het plein De Deel is ingericht. Als de bouwwerkzaamheden aan de oostzijde van het centrum gereed zijn, komt het centrumplan in een afrondende fase. We zijn er denk ik heel goed in geslaagd om het centrum van Emmeloord haar eigen karakter te laten behouden en te verbeteren. Voor een centrum geldt echter wel dat het als kloppend en bruisend hart van Emmeloord én Noordoostpolder aandacht blijft vragen. We merken dat het centrum een aanzuigende werking heeft en regiofunctie, wat vervolgens weer een positieve uitwerking heeft op de ondernemers en de sfeer in ons centrum.”

Net buiten het centrum ligt het (voormalige) Dokter Jansen ziekenhuis waarvan de gemeente eigenaar is geworden. Het huisvest nu nog zorgaanbieders die samen gaan werken aan een nieuwe toekomstbestendige regionale zorglocatie in de vorm van het Gezondheidsplein Noordoostpolder/Urk. Hierdoor gaan de

“Het Dokter Jansen terrein biedt ons een unieke kans om zorg op één locatie en woningbouw voor een brede doelgroep te realiseren.”

Noorderpoort, centrum Emmeloord.

Nieuwsbouw Wellerwaard

huidige functies op het Dokter Jansen terrein weg en dat biedt weer kansen voor een nieuwe woningbouwontwikkeling op dat terrein. Van Steen: “Samen met vele partijen als Zorggroep Oude en Nieuwe Land, het St. Antonius ziekenhuis, spoedapotheek Emmeloord, B. Braun Care, Elyse, GGZ, GGD, Revalidatie Friesland en huisartsen wordt het gezondheidscentrum Het Vlie en andere gebouwen gerealiseerd. Als dat vorm heeft gekregen wordt de gehele locatie van het voormalige Dokter Jansen ziekenhuis herontwikkeld. En dan praten we over ongeveer driehonderd woningen in dat gebied. Beide projecten bieden ons een unieke kans op toekomstbestendige zorg en om woningbouw voor een brede doelgroep te realiseren.”

Kansen benutten Ondanks al die succesverhalen ligt er nog wel een stevige woningbouwopgave voor de provincie Flevoland. En de gemeente Noordoostpolder zal ook daarin haar steentje moeten bijdragen. Om dat concreet te maken heeft NOP onderzocht wat een ideaal groeiscenario zou zijn om enerzijds het voorzieningsniveau in Emmeloord en de dorpskernen op peil te brengen en anderzijds ook de balans van rust en ruimte niet te verstoren. “Noordoostpolder biedt een diversiteit aan woonmogelijkheden. Kijk naar de Wellerwaard met ruimte voor landgoederen en exclusieve woningen, nieuwbouwwijken zoals Emmelhage met een gevarieerd bouwprogramma, de inbreidingsprojecten in het centrum van Emmeloord en de unieke mogelijkheden op de

Schets dr. Janssenpark

vrijkomende agrarische bedrijfskavels. We hebben voor iedere portemonnee wat te bieden. Het gaat dan ook vooral om kansen benutten.”

“Die kansen liggen er, dat is wel duidelijk. Onderzoek wijst uit dat we voor onze autonome groei uitkomen op een woningbehoefte van tussen de 2.100 en 3.300 woningen richting het jaar 2050. Datzelfde onderzoek wijst uit dat het bouwen van vijfduizend woningen boven op onze autonome groei een realistisch bod is aan de provincie Flevoland bij het maken van afspraken met het Rijk. Daarbij stellen we expliciete randvoorwaarden zoals een hoogwaardige OV-verbinding, een betere bereikbaarheid en de mogelijkheden voor een bij deze groei passend voorzieningenniveau. Wij willen niet alleen stenen stapelen, maar verantwoord bouwen aan een samenleving van morgen, dat vragen onze inwoners.”

Lelylijn

Essentieel in het totaalplaatje is de realisatie van de Lelylijn, de spoorverbinding die Noordoostpolder verbindt met de Randstad en het Noorden. “We willen op een gezonde manier groeien, zonder dat het groeipijn oplevert. Het Rijk geeft ons de doelstelling mee om nieuwe woningen te bouwen en daar hoort ook een goede infrastructuur bij, zowel over de weg als via het spoor. We zijn een heel aantrekkelijk gebied door ons polderlandschap met ruimte en rust, en de gemeenschapszin die Noordoostpolder biedt. Sinds het droogvallen van onze polder tachtig jaar geleden hebben generaties samengewerkt de Noordoostpolder te maken tot wat het nu is en iedereen die daar een steentje aan wil bijdragen is welkom. De aansluiting met de Randstad en het Noorden via de Lelylijn zal het prettig wonen, werken en recreëren in de Noordoostpolder alleen maar versterken.”

“Wij willen ruimte bieden aan minimaal vijfduizend extra woningen in het kader van ‘Flevoland bouwt aan Nederland’”

van Kimmenaede en Erik Schot

Snelle jongens; het is nog altijd het imago dat kleeft aan het beroep van vastgoedontwikkelaars. Erik Schot en Joost van Kimmenaede van Blue Banner Real Estate Development weten beter. “Vastgoedontwikkeling is juist een proces van lange adem, waarbij tijd een ongrijpbare factor is. In plaats van snelle jongens zijn wij meesters in het bewaren van ons geduld. Op die manier tillen we uiteindelijk met ieder project de kwaliteit van de totale omgeving naar een hoger plan.”

Achter de monumentale gevel aan de Turfmarkt 14 in Leeuwarden gaat het kantoor van Blue Banner schuil. Wie voor het eerst op bezoek komt, moet even zoeken. De heren hebben er namelijk bewust voor gekozen om geen groot logo op de ramen te plakken. Als Erik Schot de deur opent, lijkt hij zowaar in een woning te staan. “Dat is het ook”, verklapt hij. “Samen met Bouwbedrijf De Vries ontwikkelden we op deze unieke plek in het hart van onze Friese hoofdstad 24 moderne appartementen. In een ommezien waren ze verkocht. Enkele appartementen hebben we nog in eigen beheer, zodat we hier op deze prachtplek kantoor kunnen houden.”

karakter en de te behouden details? Hoe kun je met de doelgroepen, de sfeer en de openbare ruimte spelen om er uiteindelijk één grote plus voor de stad van te maken? Dat vinden we interessante opgaves.”

Naast binnenstedelijke ontwikkeling is ook nieuwbouw een van de specialismen van Blue Banner. Zo buigen Van Kimmenaede en Schot zich over diverse projecten in de kernen van dorpen en steden. In Zeewolde-Noord realiseren we 27 starterswoningen. “We merken dat er op veel plekken ontzettend veel vraag is naar betaalbare woningen in zowel huur als koop. De uitdaging is om daarvoor een passende

Een plus voor het gebied

Een soortgelijk project hebben we in Zeewolde. Daar staat tegenover het gemeentehuis het gebouw De Ravelijn. Hierin zat de voormalige bibliotheek gevestigd. We hebben gekeken naar de mogelijkheden en transformeren het gebouw nu naar 29 appartementen mét een binnentuin. “Wij zetten onze tanden met liefde in dit soort complexe opdrachten”, beaamt Van Kimmenaede. “Hoe tover je een leegstaand gebouw met een andere functie om tot hedendaags appartementencomplex, zonder afbreuk te doen aan het

‘Wij zetten onze tanden graag in complexe opdrachten’

De Schout Emmeloord

Binnentuin Het Bastion- Ravelijn Zeewolde. Artist Impression: The Virtual DutchMen

locatie te vinden, waar we duurzame en kwalitatieve woningen kunnen ontwikkelen, die desondanks betaalbaar zijn. Met deze woningen dragen we ons steentje bij aan de woningopgave, maar ook aan de toekomst en vitaliteit van Zeewolde.”

welke doelgroep je ontwikkelt. Ieder ontwerp moet de tand des tijds en de toets der kritiek kunnen doorstaan.”

Teamwork pur sang

Blue Banner zet jaarlijks haar “handtekening” onder tal van spraakmakende nieuwbouwprojecten. Een opvallend project is De Schout in Emmeloord. “In onze optiek is de kern van projectontwikkeling om waarde toe te voegen aan een plek”, vindt Schot. “Ieder project begint daarom met een bezoek aan de locatie om te zien wat er is, maar vooral wat er nog ontbreekt. In Emmeloord is een nieuwe Jumbo supermarkt met daarboven wonen ontwikkeld. Een hedendaagse winkel met levendigheid van centrum wonen. Met beide aandachtspunten zijn we aan de slag gegaan. Met de uitgesproken architectuur geven we een onderdeel van het centrum een extra stuk allure.”

“We richten ons op een zeer gevarieerde doelgroep”, vult Van Kimmenaede aan. “Van starters tot senioren, en van huur tot koop. De kunst is dat je aan de buitenkant niet kunt zien voor

Jaarlijks ontwikkelt Blue Banner zo’n honderd tot honderdvijftig woningen per jaar, met een projectomvang tussen de twintig en tachtig woningen. Van Kimmenaede: “Dat is onze ‘sweet spot’. We hebben liever wat meer kleine opgaves dan één heel groot project. Deze keuze voor kleinere, individuele projecten betekent alleen wel dat we veel projecten tegelijkertijd hebben lopen. Omdat we maar met z’n tweeën zijn, moeten we taken delegeren en uitbesteden onder onze regie en aansturing. In de loop der jaren hebben we een uitstekend team van architecten, aannemers en adviseurs om ons heen verzameld. Geen project is gelijk, waardoor je voor iedere opgave een passend team moet samenstellen. Projectontwikkeling is namelijk teamwork pur sang. Erik en ik zijn als het ware de bondscoaches die voor de beste opstelling zorgen en tegelijkertijd zelf in de spits spelen.”

‘Wij zijn de bondscoaches die zelf in de spits spelen’

Fikse inhaalslag

Het twee spitsen-systeem met Van Kimmenaede en Schot in de voorhoede, zorgt ervoor dat veel opdrachtgevers Blue Banner inmiddels van gezicht kennen. Schot: “Onze naam, ons netwerk en onze reputatie zijn goud waard. Daar zijn we ontzettend zuinig op. Je bent net zo goed als je laatste project. Tegelijkertijd merken we dat er in het publieke domein

‘Ieder ontwerp moet de tand des tijds en de toets der kritiek kunnen doorstaan’

Sluiswachter Lelystad

nog wantrouwen bestaat als het over projectontwikkeling gaat. Het beeld van speculanten die op zoek zijn naar snel geld zit bij veel mensen nog altijd tussen de oren. Om dit wantrouwen te tackelen laten Joost en ik zien dat we ons langdurig verbinden aan een project. In sommige gevallen houden we zelf vastgoed aan om objecten in eigen beheer te verhuren, zodat we betrokken blijven bij een project en de kwaliteit kunnen waarborgen. Daarmee investeren we in een lange termijn relatie met een gemeente of opdrachtgever. Het grootste compliment dat we kunnen krijgen, is dat we na onze eerste klus in een gemeente ook voor een tweede, derde of zelfs vierde project worden gevraagd.”

Een situatie die steeds vaker voorkomt, want Van Kimmenaede en Schot merken dat meer en meer gemeenten zich bewust zijn van de fikse inhaalslag die ze moeten maken als het gaat om woningbouw. De coronacrisis heeft ons laten inzien dat fijn wonen een elementaire behoefte is. Zeker wanneer je hybride thuis en op kantoor werkt, is een prettige leef- en werkomgeving van levensbelang. Verder zijn energie zeer zuinige woningbouw, gegeven de sterk gestegen energie lasten een hele belangrijke factor geworden. Nieuwbouw woningen die dat kunnen bieden met daarbij ook ruimte is een belangrijke vraag die de komende tijd belangrijk blijft. Steeds meer mensen uit het westen vinden die nieuwbouw woningen en ruimte in Flevoland en nemen de extra reistijd voor lief.

Een woonvisie met lef Ondanks de stijgende rente en afnemende consumenten

vertrouwen zal de specifieke vraag naar kwalitatief en energetisch goede woningen die betaalbaar zijn de komende jaren alleen maar verder stijgen, verwachten de heren. Van Kimmenaede: “Hoog tijd dat gemeenten tot actie overgaan en de stroperige procedures achterwege laten. Overheden laten te veel tijd energie en geld weglekken in allerlei aanbestedingen en selectieprocessen. Geld dat uiteindelijk niet in het project terechtkomt. Ze zijn alleen processen aan het optuigen om hun vingers niet te branden. Dat is een terugkerend probleem. Aan ons allen de taak om met elkaar een ambitie en woonvisie te formuleren en het lef te hebben om daarin te investeren. En belangrijker nog: om elkaar daarin als partners volledig te vertrouwen. Dat kun je het beste bereiken door concreet te laten zien dat dit werkt en mooie gedeelde ontwikkelingen oplevert.”

Koningsspil Zeewolde

Archipel Zeewolde

Ontwikkelaar van Woningbouwplannen Individuele woningbouw Bedrijfshuisvesting

Planontwikkelaar met een integrale aanpak Zethoven-Hornstra is ontwikkelaar van woningbouwplannen, individuele woningbouw en bedrijfshuisvesting. Kernactiviteit is het ontwikkelen van woningbouwplannen. Het bedrijf steunt daarbij op meer dan twintig jaar ervaring en heeft voor honderden mensen een nieuwe woonomgeving gecreëerd.

‘Onderscheidend is de grote diversiteit in de door ons bediende doelgroepen,’ begint Kris Hornstra. ‘Zo realiseren wij diverse projecten, van slimme geprefabriceerde startersconcepten tot middensegment woningbouw en individuele villabouw in het exclusieve segment. In laatste hebben wij een onderscheidende reputatie opgebouwd.’

Daan Zethoven vervolgt: ‘Ondanks onze kennis, ervaring en vele gerealiseerde planontwikkelingsreferenties in woningbouw varianten zoals binnenstedelijke nieuwbouw ontwikkelingen, herbestemmen van monumentaal vastgoed en appartementenbouw, ligt ons specialisme dus bij grondgebonden woningbouw met vaak een landelijk karakter. Naast de steden, vindt men ons dan ook veelal in dorpen en middelgrote kernen.’

Naast woningbouw ontwikkelt Zethoven-Hornstra ook totaal huisvestingsconcepten voor ondernemingen. Daan: ‘De met een internationale duurzaamheidsprijs bekroonde nieuwbouw van ECOStyle in Oosterwolde is daarvan een goed voorbeeld, naast diverse kantoren, logistieke gebouwen en MFA’s. Ook leveren we binnenkort de nieuwbouw Van Olijslager in Hoogeveen op.’

Met een hecht team

‘Onze activiteiten worden ondersteund door een gemotiveerd en hecht team met brede ervaring, dat zich toelegt op ontwerp, bouwkunde, Revit modelling, 3D-Visualisatie, vastgoed beheer, secretariaat en administratie,’ vervolgt hij. ‘Zethoven-Hornstra werkt dus met een volledig integrale aanpak aan het ontwikkel- en bouwproces.’

Hoe het begon

Zethoven-Hornstra Bouwplan Ontwikkeling wordt in 2018 opgericht als Daan Zethoven en Kris Hornstra hun krachten bundelen. Daan onderneemt dan al rond de vijftien jaar in vastgoed, planontwikkeling en faciliterende bouwkunde. Kris heeft in dezelfde periode brede ervaring opgedaan als projectontwikkelaar bij aannemer-ontwikkelaars. Ze doen sinds jaren zaken met elkaar, maar kennen elkaar al van de middelbare school in Heerenveen. Bovenal zijn ze bevriend en hebben een gedeelde passie: bouwen. Bouwen geeft namelijk een geweldig gevoel van voldoening en motiveert om iedere dag met veel plezier dit werk te doen. Samen bouwen blijkt daar nog een flinke schep bovenop te doen.

Eén visie

‘Bij Zethoven-Hornstra Bouwplan Ontwikkeling delen we één visie: architectuur is het vinden van de optimale balans tussen uitstraling, betaalbaarheid en bruikbaarheid. Die balans loopt als een rode draad door onze werkzaamheden, waarin wij onze bouwplannen dus creatief, kundig en kostenbewust tot stand brengen.’

‘Door zowel de architectonisch ontwerpen als de volledige bouwkundige uitwerking in eigen huis te verrichten kunnen wij aan onze visie ook daadkrachtig invulling geven. Voor ons tellen niet de kwaliteit van de losse onderdelen, maar de kwaliteit van de som der delen, aldus Daan. De balans is trouwens nooit een vast gegeven. Bij iedere doelgroep of opdrachtgever past namelijk een andere balans. Voor onze woningbouwplannen moeten wij de lokale markt dus heel goed kennen. Van starters tot villabouw. Bij bedrijfsgebouwen draait het om het kunnen verplaatsen in de opdrachtgever. Een gebouw is vaak een verlengstuk van de visie en het karakter van de ondernemer en zijn onderneming. Dat kan pragmatisch zijn, of juist zeer uitgesproken.’

Twee namen… één visie: architectuur is het vinden van de optimale balans tussen uitstraling, betaalbaarheid en bruikbaarheid.

Bedrijfshuisvesting

als verlengstuk van de visie van de ondernemer en de onderneming: Nieuwbouw ECOStyle Oosterwolde (BREEAM***** Outstanding)

Architectuur met de juiste prijs-kwaliteit. Maatwerk optiemogelijkheden, maar binnen een vastgelegd architectonisch kader: 14 vrijstaande ‘Blue eMotion woningen’ Blauwestad

Seriematig en kwaliteit gaan hand in hand: 8 woningen Skoatterwald Heerenveen

‘Alleen maatwerk is bij ons standaard’

Kwaliteit is het vinden van de balans tussen de wens van de mens, de zorg voor flora en fauna en het economisch belang. Kris: ‘Kortom: wij maken met kennis en inbeeldingsvermogen van onze doelgroep, een op verantwoorde wijze in de omgeving ingepast bouwplan met een hoge prijs- kwaliteitverhouding. Door bescheiden en berekenend te ondernemen, vanuit een gezonde financiële positie, garanderen wij onze continuïteit in doorlopend veranderende marktomstandigheden.’

Daarbij houdt Zethoven-Hornstra vast aan een aantal uitgangspunten:

Duurzaamheid

‘Soms wordt duurzaamheid nog een ‘thema‘ genoemd. Maar voor ons is het een basiswaarde. Voor ons is het vanzelfsprekend om bij iedere keuzes die wij maken duurzaamheid een belangrijke plek in het afwegingskader te geven. Niet als marketing tool, maar omdat wij erin geloven dat de onze aarde gezond doorgegeven kan worden naar toekomstige generaties als iedereen vanuit zijn of haar eigen invloedssfeer het maximale probeert te veranderen om meer duurzaam te leven en te ondernemen.’

Conceptmatig denken

We bedenken onderscheidende (woning)bouw concepten die beantwoorden aan een actuele vraag van de markt

Architectuur van eigen hand

We maken in eigen huis creatieve en detail-bewuste architectonische ontwerpen.

Alle bouwkundige disciplines in huis

We hebben een brede kennis van het bouwproces; een waardevolle basis voor ons als ontwikkelaar.

Groot in kleinschalig

Onze integrale aanpak past ook bij een beperkte projectomvang. Wij passen bij projecten met een omvang van één tot honderd woningen.

No Nonsens

Wij zijn efficiënt, nuchter en communiceren met korte lijnen.

Integraal ontwikkelen

In eigen huis maken we stedenbouwkundige- en architectonische ontwerpen. We pakken ontwikkelen dus integraal aan.

Samenwerkingspartner voor gemeenten en grondeigenaren

Wij gaan voor een win-win situatie met grondeigenaren en gemeenten en realiseren in constructieve samenwerkingsvormen onze gezamenlijke doelen

Verwerft zelf grondposities

Wij ontwikkelen desgewenst vanuit eigen grondbezit en verkrijgen op die manier actief bouwlocaties .

Een onderscheidende combinatie van planmatig ontwikkelen, met volledig op maat gemaakte ontwerpen: Drachtstervaart Parkzoom villa’s Drachten

‘Met een werkgebied in het noorden van Nederland, kennen en begrijpen we ook de markt waarin we opereren.’

Ontwikkelen draait om lokale kennis van de markt en de beoogde doelgroep, zeker als die doelgroep specifiek is: 10 Levensloopbestendige woningen Heerenveen.