"De werkelijkheid heeft geen versiering nodig"
De heroïsche verliezers van Justine Le Clercq Tekst: Feije Wieringa // Foto: Keke Keukelaar
Justine Le Clercq (Den Haag, 1967) is volgens de flaptekst bij haar debuut De Roemlozen opgegroeid in een beschaafd Haags kunstenaarsmilieu. Wie wil weten hoe zoiets eruit ziet, doet er goed aan om dat boek aan te schaffen. Het is een bij vlagen hilarisch en onthutsend inkijkje in een onalledaags milieu. De flaptekst meldt ook nog dat Justine op straat belandde.
Over dat laatste merkte ze in een eerder interview op: “Nou, op straat is wel een beetje overdreven uitgedrukt, maar ik heb die tekst dan ook niet zelf geschreven. Ik heb wel veel op kamers en in hotelletjes gewoond, maar echt op straat, dat dieptepunt heb ik nooit bereikt. Ik heb wel eens in een auto overnacht, maar dat is nog steeds wat anders dan de straat.”
Bukowski Hoe dan ook, De Roemlozen kreeg overal lovende recensies. De Anton Wachterprijs ging helaas (onterecht) aan haar voorbij, maar haar verhaal Nieuwe Ronde werd
ting waarin je moet denken aan te geven. Justine schrijft namelijk op een geheel eigen wijze. Zelf omschrijft ze haar verhalen als 'slices of life'. En dat is de vlag die de lading het beste dekt. Dit boek kwam als een behoorlijke verrassing. Je eerste boek was van forse omvang en bijna barok verteld. En opeens heb ik meer dan 20 bijna minimalistische verhalen gelezen. Ik ben er dan ook tamelijk gek op om zo onopgesmukt mogelijk te schrijven. Dat betekent dus met zo weinig mogelijk bijvoeglijke naamwoorden en ook al het andere zo kaal mogelijk geformuleerd. Ik doe weinig aan de
de gebroeders Coen: Fargo, Oh Brother Where Art Thou, enzovoort. Dank voor het compliment. Zelf heb ik bij
Ik probeer het allemaal tot de essentie terug te brengen. Ik heb het gevoel dat het nog kaler kan, maar voorlopig is het dit geworden. wel door Arnon Grunberg - iemand aan wie ze zich qua insteek verwant voelt - tot beste verhaal van een masterclass voor beginnende schrijvers uitgeroepen. Inmiddels ligt haar tweede boek in de winkel: Wegens geluk gesloten. Het is een bundel met ruim 20 korte verhalen. En daar zit geen enkele misser tussen. Over De Roemlozen schreef De Groene Amsterdammer: ‘Het pure enthousiasme waarmee Le Clercq elke pagina te lijf gaat, is meer dan aanstekelijk.’ Hetzelfde kan over deze verhalen worden gezegd. De naam Bukowski komt bij je boven, soms vang je een glimp op van de broertjes Coen en ook meen ik echo's van Raymond Carver te horen. Maar dat is alleen maar om de rich-
74
beschrijving van mijn personen en noem eigenlijk ook nooit locaties. Ik probeer het allemaal tot de essentie terug te brengen. Ik heb het gevoel dat het nog kaler kan, maar voorlopig is het dit geworden. Is het je doel deze aanpak zo ver mogelijk door te voeren en ook toe te passen op een eventuele volgende roman? In principe wel. De vorm ligt me en ik heb het gevoel dat ik dat vast moet houden. Mijn uitdaging is het verhaal zo kort mogelijk neer te zetten en daarin zoveel mogelijk te vertellen. De absurde situaties die je beschrijft, doen me soms denken aan de films van
het schrijven geen moment aan dat genre gedacht, maar je kunt met mindere goden worden vergeleken. De meeste schrijfsters maken literaire thrillers. Ik heb niet het gevoel dat je binnen die categorie past. Toch zijn je verhalen op een bepaalde manier spannend en tot nadenken stemmend. Ik heb geen pretenties. Ik schrijf niet met de opzet dat ik de mensen iets mee moet geven. Waar ik moeite mee heb is dat mensen de levens van andere mensen al snel bestempelen als 'ontoereikend' of 'zielig'. Levens waar veel mensen makkelijk over oordelen, zoals die van veel types in mijn verhalen, liggen in feite heel dichtbij. Je kan
