N O V E M B E R / D E C E M B E R 2 0 2 0 €4.95
De beste airlines, airports, hotels en meer medailles...
MERRY CHRISTMAS De allermooiste luxe cadeaus voor onder de kerstboom
SAFETY FIRST
PLUS
De strenge maatregelen van airlines om veilig te vliegen
Tophorloges • Staycation • Puglia en Bonaire culinair
BIJNA
BP
DE AWARDS VAN 2020
Het vakantiegevoel… zodra u de deur uitstapt
Schiphol Travel Taxi ■ Geen gesleep met koffers; ■ Vanaf uw deur tot aan de vertrekhal en retour; ■ 24 uur per dag, 7 dagen per week; ■ Door heel Nederland; ■ Gegarandeerde beschikbaarheid;
Schiphol Business Taxi ■ Snel met een luxe taxi van en naar de luchthaven voor een zakelijke trip; ■ Op tijd en vóór de vertrekhal uitstappen zodat u direct kunt inchecken; ■ Last minute reserveren mogelijk, géén wachttijden; ■ Additionele services, zoals begeleiding van en naar de gate mogelijk.
Met Schiphol Travel Taxi begint uw vliegreis op de drempel van uw eigen deur. Waar u ook woont, wanneer u wilt. Geen gesjouw met koffers of afhankelijk zijn van wegbrengers en afhalers. Op de avond voor vertrek wordt uw ophaaltijd bevestigd. Reserveren: Via uw ANVR reisbureau, Schiphol.nl of bel met 0900-8876 (€ 0,10 p/min.)
schiphol.nl/traveltaxi
Welcome to Amsterdam Airport
INHOUD
NOVEMBER/DECEMBER 2020
OP R EIS 30
S TAYC AT I O N
Een bijzondere suite en een prachtig restaurant 40
PUGLIA
Een Italiaanse ontdekking 50
AROSA
F E AT UR E S 14
HYBRIDE WERKEN
OP D E C OVER
5
We werken meer en meer op bijzondere plekken... 22
AIRLINES EN COVID
Wat wordt er allemaal gedaan om weer veilig te kunnen vliegen?
ALS DE VOORTEKENEN NIET BEDRIEGEN...
Op de latten in een bijzonder stukje Zwitserland
LIF E S T YLE 52
TIJD VOOR LUXE
De mooiste kerstcadeaus 56
52
HORLOGES
19
3
De winnaars van 2020 62
BONAIRE
Culinair genieten
I NT ER VIE W
38
62 businesstraveller.nl
AWAR D S NOVEMBER/DECEMBER 2020
De EQC. Klaar voor de Electric Experience? De Mercedes EQC, de eerste elektrische Mercedes-Benz, tilt elektrisch rijden naar een hoger niveau. Ervaar de fascinerende rijdynamiek, maximale veiligheid en een bijzonder uitgebreide standaarduitrusting. U krijgt 8 jaar garantie op de accu. Boek uw proefrit met de EQC op mercedes-benz.nl of maak een afspraak bij uw Mercedes-Benz dealer.
Gecombineerd verbruik: 22,6 - 24,9 kWh/100 km. CO2-uitstoot: 0 - 0 g/km (WLTP). Voor officiĂŤle dealeradressen, kosten en leveringsvoorwaarden, zie mercedes-benz.nl.
VOORWOORD
Hoop, ambitie en reislust
D
e spanning is voelbaar. Hoewel niemand de uitkomsten van de glazen bol met zekerheid kan voorspellen, is het vrij duidelijk dat zakelijk reizen in 2021 weer op gang gaat komen. Het zal een diesel zijn, langzaam opstarten en dan als een speer, maar de voortekenen in de vorm van vaccins en sneltesten zien er goed uit. En dat is hoog tijd. Economisch gezien, maar ook gevoelsmatig. Laten we eerlijk zijn, de digitale wereld is geweldig, maar er gaat niets boven menselijk contact. Dit jaar verdwenen meerdere congressen, beurzen en symposia uit mijn agenda. Of nou, verdwenen? Het werd digitaal. Het had zijn nut, maar het ontbrak uiteindelijk aan veel. Geen wandelgangen - oh zo belangrijk - , geen echt netwerken met een biertje, geen spontane ontmoetingen en geen bijzondere herinneringen aan een oude of nieuwe plek in de wereld. Zakelijk reizen is zoveel meer dan van A naar B. Als iets is gebleken, is dat Zoom geen substituut is voor de zakenreis, maar een soms handig extraatje. Het is dan ook met hoop, ambitie en volop reislust dat we het jaar 2021 ingaan. We zijn er nog niet, maar wel bijna. Dat durf ik wel aan. Houd nog even vol, en ergens in het volgende jaar zitten we hopelijk weer samen in een mooie Business Class, op weg naar een nieuw zakelijk en oh zo benodigd lucratief avontuur. Tot dan! Tijn Kramer Hoofdredacteur
COLOFON
UITGEVER Tom van Apeldoorn HOOFDREDACTEUR Tijn Kramer EINDREDACTEUR Sharon Evers REDACTIE Arjen Lutgendorff, Dylan Cinjee, Theo de Reus, Belinda Meijers en redactie UK Business Traveller COMMERCIEEL DIRECTEUR TJ van Apeldoorn SALES Dennis Ebbers, Dennis de Groot ART DIRECTOR Iris Beenen CONTACT REDACTIE 035-6728848 EMAIL redactie@travmedia.nl SALES tel 035-6728855 of 035-6728852 EMAIL sales@travmedia.nl
businesstraveller.nl
OPGAVE EN VRAGEN OVER ABONNEMENTEN: Abonnementenland Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. +31(0)251-25 79 24 Fax +31(0)251-31 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www. aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. BEËINDIGEN ABONNEMENT: Opzeggingen dienen 12 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. NEDERLAND: 1 jaar, € 42.95 2 jaar, € 79 3 jaar, € 115
PANACEA 41-43 MADDOX STREET, LONDON W1S 2PD TEL +44 (0)20 7821 2700 BUSINESSTRAVELLER.COM
NOVEMBER/DECEMBER 2020
5
VOORIN
KLM weer naar Edmonton SINDS KORT VLIEGT KLM twee keer per week
naar de toegangspoort tot de Canadese Rocky Mountains: Edmonton. Met een Airbus A330-300 gaat KLM deze winter iedere donderdag en zaterdag tussen Amsterdam Schiphol Airport en Edmonton International Airport vliegen. Na een pauze van vijf maanden wordt de vlucht tussen Amsterdam en Edmonton in de nieuwe winterdienstregeling weer hervat. KLM gaat een cirkelroute vliegen, die eerst een tussenstop op Calgary International Airport maakt om daar passagiers op te halen. Vervolgens vliegt het toestel door naar Edmonton, om vanaf daar non-stop terug te keren naar Amsterdam. Dit zou betekenen dat, zodra er positieve reisadviezen gelden, reizigers vanuit Nederland en België gemakkelijk naar Edmonton kunnen reizen.
6
THALYS VERSOEPELT CORPORATE FARES PROGRAMMA
THALYS HEEFT HAAR CORPORATE FARES programma tijdelijk opengesteld voor iedere organisatie, ongeacht het volume aan tickets dat wordt afgenomen. Inschrijven voor het Thalys Corporate Fares Programma kan tot 30 november 2020 zonder minimale bestedingsdrempel. Het omvat: Ongelimiteerd omboeken tot de vertrektijd, ongebruikte tickets worden tot één dag na de geplande reis vergoed, flexibele toegang tot alle treinen van de dag en 10% korting op het Premium referentietarief. Tevens 8% korting op het Comfort referentietarief, 5% korting op het geldende Standard referentietarief en toegang tot de lounges. www.thalys.com
ACCOR OPENT BIJ DE GROTTEN VAN HAN
ACCOR OPENT HET NIEUWE HOTEL Mercure Han-sur-
Lesse in de idyllische gelijknamige plaats Han-sur-Lesse, midden in de Belgische Ardennen. Deze opening is in samenwerking met Accor’s Franchise Partner Unibricks. Het viersterrenhotel telt 117 kamers en ligt pal naast de bekende toeristische trekpleister het Domein van de Grotten van Han. Restaurant Merlesse van Michelinsterrenchef Benoit Dewitte
NOVEMBER/DECEMBER 2020
en zijn broer Bernard opent gelijktijdig haar deuren in het nieuwe hotel. Viersterrenhotel in het hart van de Ardennen Het hotel is gevestigd in het hart van de bosrijke Belgische Ardennen en telt 69 standaardkamers en 48 suites. Het is het eerste viersterrenhotel dat haar deuren opent in deze streek. Het hotel is voorzien van een mooi aangelegde tuin met zonneterras, een binnenzwembad, trendy bar en restaurant Merlesse van sterrenchef Benoit Dewitte. In het hotel bevinden zich vier vergaderzalen met een capaciteit tot 150 personen. De bosrijke omgeving is terug te zien in het moderne interieur van het hotel. Hierbij is veel gebruikgemaakt van groen en elementen van staal gecombineerd met natuurlijke materialen zoals verschillende houtsoorten, leeraccenten en rijke stoffen. Restaurant Merlesse van Michelinsterrenchef In het nieuwe Mercure hotel Han-sur-Lesse is restaurant Merlesse neergestreken van Michelinsterrenchef Benoit Dewitte en zijn broer Bernard. Een restaurant uitgebaat door een Michelinchef is uniek voor deze streek. Benoit Dewitte ontving in 2012 een Michelinster en wordt geprezen om de kwaliteit en puurheid van zijn ingrediënten. Deze stijl zal de sterrenchef doortrekken in het restaurant in Han-sur-Lesse. Op de menukaart staan internationale gerechten, maar hij legt ook de focus op lokale en natuurlijke producten businesstraveller.nl
VOORIN
NIEUWE LUCHTHAVENHOTELS STEIGENBERGER LUCHTHAVENHOTEL BERLIJN Nieuwe airport, nieuw hotel. Het Steigenberger Hotels and Resorts heeft eindelijk een hotel geopend op de luchthaven Berlin Brandenburg, die samenviel met de inauguratie van de airport. Het 322 kamers tellende hotel zou al in 2012 haar deuren openen, maar heeft het grootste deel van een decennium stilgestaan vanwege vertragingen bij de opening van de luchthaven. De accommodatie ligt ‘slechts 100 stappen’ van Terminal 1 en heeft een restaurant en bar, een spa en fitnessfaciliteiten. Een conferentiecentrum met elf vergaderruimten biedt plaats aan maximaal 500 personen. Maar check de laatste overheidseisen in verband met bezoek.
PARK INN BIJ RADISSON VILNIUS LUCHTHAVENHOTEL De Radisson Hotel Group heeft een nieuwe Park Inn-accommodatie geopend op loopafstand van Vilnius International. Het hotel met 120 kamers heeft een fitnessruimte en 400 m2 aan vergaderruimte die plaats biedt aan 300 personen. De kamers zijn voorzien van foto's van de Litouwse fotograaf Marius Jovaisa. Het restaurant en de bar Bocca Buona serveert Italiaanse gerechten en heeft een live kookgelegenheid voor pizza's. Het hotel voegt zich bij een bestaand Park Inn-pand in de op een na grootste stad van Litouwen, Kaunas, evenals bij Radisson Blu-hotels in Vilnius en de havenstad Klaipeda.
HYATT PLACE/HYATT HOUSE PARIS CHARLES DE GAULLE AIRPORT Hyatt heeft zijn eerste pand met twee merken op het vasteland van Europa geopend met de onthulling van het 309 kamers tellende Hyatt Place Paris Charles de Gaulle Airport en het langverblijfconcept Hyatt House Paris Charles de Gaulle Luchthaven. Deze laatste biedt 121 ‘keukensuites in appartement stijl’. De twee panden bevinden zich in het Paris Nord 2 International Business Park, ongeveer vijf kilometer van de luchthaven en delen faciliteiten, waaronder een binnenzwembad, een fitnesscentrum, 450 m2 aan vergaderen evenementenruimte en eet- en drinkgelegenheden, waaronder restaurant Zoom, bar en lounge. businesstraveller.nl
Marriott Hotels opens in Buenos Aires MARRIOTT HOTELS is voor het eerst sinds 2013 teruggekeerd naar
Argentinië met de opening van het Buenos Aires Marriott. Het hotel met 298 kamers ligt aan de 9 de Julio Avenue in de stad en beschikt over een clublounge en spa op de 23e verdieping met een 24-uursfitnessruimte en een buitenterras, evenals restaurant La Luciernaga voor Argentijnse en mediterrane gerechten en een Ierse bar. Het bestaande pand stond voorheen bekend als Hotel Panamericano Buenos Aires, maar heeft ‘uitgebreide verbouwingen’ ondergaan om het te laten voldoen aan de merknormen van Marriott Hotels. Marriott International heeft ook twee Sheraton-vestigingen in de omgeving van Buenos Aires, evenals de vijfsterren Park Tower, die deel uitmaakt van de Luxury Collection.
AIRPLUS LANCEERT ZAKELIJKE CREDITCARD AIRPLUS HEEFT DE AIRPLUS
Corporate Card gelanceerd, bedoeld voor voor ideale zakenreizen. Met datatransparantie en eenvoudige administratie. Onderdelen zijn gestroomlijnde digitale implementatie, naadloze onboarding, maximale transparanti en een gebruiksvriendelijk proces. ‘De AirPlus Corporate Cards vormen de ideale oplossing voor zakelijke uitgaven. Juist de actuele coronapandemie met alle reisbeperkingen en vele onzekerheden laat zien hoe ingewikkeld zakenreizen kunnen zijn. Daarom moeten betalingsprocessen eenvoudig en flexibel te gebruiken zijn en het programmabeheer in hun totaliteit geminimaliseerd worden’, aldus Michael Fuerer, Country Manager Nederland van AirPlus. Zie ook het interview op pagina 44. NOVEMBER/DECEMBER 2020
7
VOORIN
Qatar Airways breidt netwerk naar winterzon uit QATAR AIRWAYS KONDIGT verheugd extra
vluchten aan op belangrijke vakantieroutes voor de komende winter. De luchtvaartmaatschappij zal het aanbod uitbreiden naar verschillende bestemmingen, waaronder Kaapstad, Durban, Malediven (foto), Maputo, Phuket, Seychellen en Zanzibar, via hub Doha. Ook hier uiteraard alle voorbehouden aan regelgeving.
LUFTHANSA EN AUSTRIAN STARTEN PROEF IN-FLIGHT ONLINE WINKELEN
8
DE TWEE AIRLINES testen een nieuw online platform om het winkelen tijdens de vlucht te herstellen in het Covid-19-tijdperk. De Lufthansa Group zei dat de pandemie de diensten aan boord had beperkt, inclusief de verkoop aan boord, en als gevolg daarvan werd het nieuwe Skydeals-platform geïntroduceerd met behulp van Flynet aan boord van internet. De service is momenteel beschikbaar op vluchten binnen Europa. Passagiers bestellen en betalen via het platform en kunnen hun aankopen vervolgens op een gekozen adres laten bezorgen.
FOUR SEASONS opent in MADRID FOUR SEASONS MADRID OPENT eindelijk de deuren, dicht bij
de Puerta del Sol en Barrio de las Letras. De plannen voor het hotel werden voor het eerst onthuld in 2013 en meest recentelijk kondigde Four Seasons aan dat het in mei zou openen, voordat de onthulling vanwege Covid-19 werd uitgesteld. Het Four Seasons Hotel Madrid is gehuisvest in zeven ‘prachtig opnieuw ontworpen historische gebouwen’ en heeft 200 kamers en suites, evenals een restaurant op het dak van de met een Michelin-ster bekroonde chef-kok Dani Garcia, en de lobby-lounge El Patio, gelegen in de voormalige centrale bankhal van Banco Espanol de Credito. Nog te openen is een 1.400 m2 grote spa met een zwembad van veertien meter en gastrobar Isa. NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
VOORIN
HOLLANDS CULINAIRE GLORIE IN DUBAI Taiko, een van de populairste, bekroonde restaurants in Amsterdam heeft haar deuren officieel geopend in het Sofitel Dubai The Obelisk. Taiko Dubai is de eerste internationale vestiging van het restaurant van oprichter en Executive Chef, Schilo van Coevorden. Tevens is het ook het eerste restaurantconcept van een Nederlandse chef dat uitbreidt naar het Midden-Oosten. De uitbreiding betekent naast een nieuwe vestiging ook een terugkeer naar Dubai voor Schilo, die aan het begin van zijn carrière ook al culinaire ervaringen opdeed in Dubai. Chef Guido Wesselman aan het roer Rechtstreeks uit Taiko Amsterdam en aan het hoofd van de keuken in Taiko Dubai staat Chef Guido Wesselman. Met meer dan twaalf jaar ervaring heeft Chef Guido de wereld rondgereisd en een scala aan culinaire ervaringen opgedaan, waaronder werken bij het bekroonde Michelinsterrenrestaurant NAHM in Bangkok, Thailand. Nu, bij Taiko Dubai, levert hij de
perfecte symfonie van smaken en laat hij gasten genieten van unieke specialiteiten. Van delicaat tot dramatisch Taiko Dubai biedt dezelfde hedendaagse keuken als Taiko Amsterdam - geïnspireerd door de smaken en texturen van het Verre Oosten. Variërend van delicaat tot
dramatisch maar altijd verrassend en origineel. Taiko Dubai biedt een sensationeel culinair avontuur door Schilo's ervaring in de regio. Gasten genieten van regionaal geïnspireerde gerechten met een moderne twist zoals Wagyu biryani en de populaire sashimi van watermeloen. Het menu bevat gedurfde en elegante gerechten die een perfecte symfonie van smaken opleveren. Ook de kenmerkende Taiko cocktails staan op de menukaart, geïnspireerd op een speakeasy uit het centrum van Roppongi. Gasten kunnen naast cocktails ook genieten van verschillende verfijnde bar bites waaronder eersteklas sushi, sashimi, gyoza en speciaal vervaardigde gerechten, waaronder edamame-hummus met zeewiercrackers, zwarte-knoflookhummus geserveerd met Wagyu rundvlees, pijnboompitten en shiitake-crackers of oesters Nam Kee (in de tempura-sectie) geserveerd met zoete soja en sesam. Als aanvulling op de bijzondere culinaire ervaring, zal Taiko's beroemde live drumspel vier keer per week centraal staan en een vaste DJ zal de decks betreden en tot in de avond spelen.
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
99
OPINIE
Vraag het de piloot Onze undercover gezagvoerder onthult hoe het is om te vliegen voor de kost
Wat zijn de meest irritante dingen aan passagiers?
00 11 10
Er zijn twee problemen die ik hier zou willen benadrukken. Allereerst zijn er passagiers die, nadat ze voor een vlucht hun bagage hebben ingecheckt en tijdig door de beveiliging zijn gepasseerd, laat bij het vliegtuig weten te komen. Dit is echt vervelend en frustrerend voor alle betrokkenen, met name de andere passagiers die op tijd zijn ingestapt en graag op tijd willen vertrekken. Deze laatkomers veroorzaken een aanzienlijke vertraging, omdat het proces van het uitladen van hun bagage om veiligheidsredenen mogelijk al is begonnen. Op een langeafstandsvlucht kan dit 15 tot 30 minuten duren, afhankelijk van waar de koffer in het vliegtuig is geladen. Bovendien kan er een (tijd)slot zijn die we moeten halen - de tijd dat de vlucht is toegewezen door de luchtverkeersleiding. Als je deze tijd niet haalt, ga je naar de achterkant van de wachtrij en moet je een nieuwe slot aanvragen. In sommige gevallen kan dit resulteren in een vertraging van een uur of meer. Dus ik zou jullie allemaal willen smeken om ruim op tijd bij het vliegtuig aan te komen. Als u dit niet doet, of zelfs een paar minuten voor vertrek arriveert, kan het instappen geweigerd worden. Mijn tweede probleem is wanneer passagiers iets voor niets verwachten, zoals upgrades. Als ze beseffen dat het niet gaat gebeuren, gedragen ze zich vaak als stoute kinderen en gooien ze hun speelgoed uit de kinderwagen. Ik heb allerlei redenen en verhalen gehoord waarom ze moeten worden geüpgraded en mijn antwoord is NOVEMBER/DECEMBER 2020
altijd hetzelfde: ‘We zijn meer dan blij om u te upgraden. Hoe wilt u betalen?’ Af en toe, wanneer een vlucht overboekt is, zal er een upgrade plaatsvinden, en dit gebeurt normaal gesproken bij het inchecken. Voorrang bij deze upgrades wordt echter meestal gegeven aan de trouwste klanten van de luchtvaartmaatschappij.
Mijn 'kantoor' heeft een prachtig uitzicht op de wereld...
Wat is het meest irritante aan collega-piloten?
De omgeving waarin we werken is anders dan de meeste, omdat we elke keer als we vliegen met andere collega's zijn. In die zin zijn we redelijk goed in het aanpassen aan verschillende personen. In de loop der jaren hebben we een aanzienlijke hoeveelheid training gehad in hoe we het beste kunnen
communiceren en elkaars input kunnen waarderen, dus deze situaties zijn zeldzaam.
Wat zijn de beste en slechtste aspecten van het bestaan als piloot? Het beste is natuurlijk om op een ‘kantoor’ te zitten met een prachtig uitzicht op de wereld, aan een carrière te werken die geweldige kansen biedt. Ik maak er geen geheim van dat de baan goed wordt betaald en je in staat stelt een comfortabele en plezierige levensstijl te leiden. Het ergste zijn lange uren, nachten uit bed en vermoeidheid bestrijden. Bovendien zien veel piloten op tegen hun halfjaarlijkse simulatorcheck. Dit is bedoeld om ervoor te zorgen dat onze vaardigheden op het vereiste niveau blijven en dat onze kennis up-to-date is. Het is stressvol omdat het niet behalen van de norm tot gevolg heeft dat het vliegbrevet wordt tijdelijk wordt ingetrokken en dat een piloot moet worden bijgeschoold. Met andere woorden, je baan staat op het spel.
Vind je het leuk om het uniform van een piloot te dragen? Ja. Ik ben trots op zowel de baan als op de luchtvaartmaatschappij. Mensen merken je op in uniform en tonen respect voor wat je doet. Dat geeft me een goed gevoel. BT
businesstraveller.nl
VOORIN
EXTRA VLUCHT NAAR BOEKAREST BLUE AIR HEEFT de
inaugurele vlucht van de route Boekarest Otopeni naar Amsterdam Schiphol uitgevoerd. Blue Air zal dagelijks vluchten uitvoeren tussen Boekarest Otopeni (OTP) en Amsterdam Schiphol (AMS), volgens het schema: OTP 8.20 - AMS 10.20/ AMS 11.10 - OTP 15.10. Met tot vier keer wekelijkse connectiviteit vanuit Amsterdam (via Boekarest) naar de steden in Roemenië: Lasi, Cluj, Timisoara, Oradea en Baia Mare.
AIR MILE S
Coming soon: Mercedes-Maybach S-Klasse 2021 SINDS DE MARKTINTRODUCTIE IN 2015 zijn er wereldwijd circa 60.000 exemplaren van de Mercedes-Maybach S-Klasse afgeleverd. In 2019 werden er met circa 12.000 stuks meer exemplaren van de Mercedes-Maybach S-Klasse verkocht dan ooit tevoren. De nieuwe Mercedes-Maybach S-Klasse gaat een vervolg geven aan dit succesverhaal. Het model combineert de perfectie en hightech features van het onlangs gepresenteerde vlaggenschip van Mercedes-Benz met de exclusiviteit en de traditie van Maybach. De 18 cm langere wielbasis in vergelijking met de lange variant van de Mercedes-Benz S-Klasse komt volledig ten goede aan het achtercompartiment. Dankzij de standaard executivestoelen en het chauffeurspakket wordt het achtercompartiment een comfortabele werk- of rustplaats. Exclusieve details als de grote houten sierdelen aan de achterzijde van de voorstoelen en tussen de twee achterpassagiers dragen hieraan bij. Op een aantal markten start de verkoop van de MercedesMaybach S-Klasse nog voor het einde van dit jaar. Duitsland volgt in het voorjaar van 2021. Het nieuwe model staat vanaf de zomer van 2021 in de Europese showrooms.
WAT TREKT JE AAN IN EEN AVONTUURLIJK LEVEN?
Vanaf mijn 20e wilde elk land ter wereld bezoeken, in 2017 besloot ik dit te doen voor mijn 35ste. Ik heb internationaal gereisd sinds ik vier jaar oud was. Het is zo’n vast onderdeel van mijn leven geweest door mijn ouders. En ik ben een nerd voor geografie.
ROMAN AND WILLIAMS; ELTON ANDERSON
MEEST BELONENDE REISERVARING?
JESSICA NABONGO is een
schrijver, ondernemer, spreker en reisexpert. In 2019 werd ze de eerste zwarte vrouw die elk land ter wereld bezocht, althans gedocumenteerd.
businesstraveller.nl
Ik ga naar enkele van de minst bezochte landen ter wereld. Er zijn er zo veel verbazingwekkende ervaringen buiten de meest bezochte steden - bijvoorbeeld wanneer je naar Tuvalu gaat en je zit op de landingsbaan in het midden van het eiland en mensen spelen volleybal. MEEST UITDAGEND?
Als een zichtbaar Afrikaans/
Amerikaans paspoorthouder maak ik veel onzin mee - een Amerikaanse douanebeambte die me om een tweede identiteitsbewijs vroeg of Britse immigratieambtenaren die denken dat mijn Amerikaanse paspoort vals is. Ik gebruik het woord ‘uitdagingen’ bij het beschrijven van dingen die me irriteren, maar erken mijn voorrecht om met zowel een Amerikaans als een Oegandees paspoort over de grens te kunnen reizen.
gouden standaard binnen de branche. Maar er zijn zoveel andere ongelooflijke plekken en reizen is ontdekken.
HOE KAN DE REISINDUSTRIE MEER INCLUSIEF WORDEN?
Namibië, Cuba en Zanzibar.
We hebben een meer diverse basis van vertellers nodig - dat wil zeggen schrijvers, fotografen en reisexperts die niet blank zijn. Verder gaat het erom dat elk land gelijk wordt gewaardeerd. Dat gebeurt niet tijdens reizen. Europa is de
WAAROM BEN JE MET JET BLACK GESTART?
Ik wil het als springplank gebruiken om ‘het verhaal’ te veranderen. Ik heb een schat aan kennis op het gebied van reizen, dus besloot me te specialiseren in landen met een grote Afrikaanse diaspora. DROOMBESTEMMINGEN? ONMISBAAR REISGADGET?
Voor vluchten, ruisonderdrukkende hoofdtelefoons. Ik kan me geen leven zonder voorstellen. ENTERTAINMENT?
Ik slaap veel in vliegtuigen, maar ik kijk zeker ook films. NOVEMBER/DECEMBER 2020
1 11 1
INTERVIEW
TEKST SHARON EVERS
“GEEN SMOESJES MEER! GA SPRINGTOUWEN” Misschien roept de Dikke van Dale het wel uit als woord van het jaar, want (bijna) iedereen schijnt er last van te hebben: corona-kilo’s. Je bent vaker thuis mét volle voorraadkasten en de sportscholen zijn soms gesloten. Toch is er een sportactiviteit die je overal kan doen. Dave Hunt (eigenaar en bedenker van Crossrope heeft hier het antwoord op: ‘Want een springtouw reist graag met je mee…’ 12
HOE BEN JE OP HET IDEE GEKOMEN OM DIT BEDRIJF TE STARTEN? ‘Touwtjespringen is mijn favoriete manier van trainen. In het bijzonder vind ik verzwaarde touwen leuk en uitdagend. Bij het zoeken naar de beste vond ik geen ontwerpen die voldeden aan mijn persoonlijke verwachtingen voor prestaties en kwaliteit. Het baanbrekende idee was dat een goede springervaring premium handvatten vereist, maar dat kan duur worden als je wilt profiteren van meerdere touwgewichten. Waarom zou je geen handvatten ontwikkelen die touwen met meerdere gewichten kunnen wisselen? Een cross-training springtouw ofwel Crossrope. En zo ben ik begonnen met het ontwerp van het allereerste verwisselbare springtouw.’
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
WATC H E S
HOELANG BEN JE AL AAN HET TOUWTJESPRINGEN? ‘Toen ik 20 jaar oud was en op de universiteit zat was het een onderdeel van mijn baan- en veldtraining. Maar ik ben er pas op 26-jarige leeftijd écht mee begonnen toen ik aan de slag ging als marinepiloot en dus niet gemakkelijk buiten kon sporten. Een springtouw is draagbaar, leuk en uitdagend.’ WAT IS ER IDEAAL AAN SPRINGTOUWEN? ‘Zoveel dingen! Waar zal ik beginnen? Het is leuk, effectief en je verbrandt sneller calorieën dan andere cardiovasculaire trainingsopties, het trainingsmiddel is draagbaar, gemakkelijk thuis of onderweg te gebruiken, het is goedkoop in vergelijking met veel cardiomachines, en voor veel mensen is het gewoon iets nieuws en dat inspireert. Touwtjespringen is een stuk minder blessuregevoelig dan rennen. Met een verzwaard touw, zoals Crossrope, is het zo veel makkelijker voor een nieuwe springer, zelfs ongecoördineerd, om de timing te leren en een leuke nieuwe manier te vinden om fit te worden.’ businesstraveller.nl
NOG EEN VOORDEEL: EEN SPRINGTOUW PAST IN ELKE BAGAGE… ‘Dat is een van de dingen die mensen zo leuk vinden aan een springtouw. Het is zo veelzijdig; je kan het werkelijk overal doen. En met Crossrope, omdat het een systeem van verzwaarde touwen is, is het een draagbare full-body workout die overal mee naartoe kan (met onze gratis app workouts!).’ KAN JE IETS MEER VERTELLEN OVER DE APP? ‘Wij bieden een Lite Membership en Premium Membership aan via onze app. Het Lite Membership is gratis en biedt onze tien meest recente trainingen (we hebben elke week nieuwe trainingen) en onze twee meest recente uitdagingen (zeven daagse tot dertig daagse uitdagingen met verschillende trainingen voor elke dag). Het Premium Lidmaatschap ($9,99/ mo) breidt uit tot meer dan 200 trainingen (en groeiend) en onbeperkte toegang tot huidige en eerdere uitdagingen, evenals onze nieuwe Count™-modus die de telefoon gebruikt om het aantal
BOVEN: Dave Hunt, eigenaar en bedenker van Crossrope.
sprongen te tellen dat een individu uitvoert.’ TOT SLOT… ‘Ik ben zo dankbaar dat ik mijn plezier in het touwtjespringen heb kunnen delen en dat over de hele wereld heb kunnen verspreiden, terwijl de springtouw-fitnessbeweging is gegroeid. Ik houd ervan om contact te maken met de leden van onze gemeenschap en ik verwelkom iedereen die bereid is om anders te zijn en te gaan springen!’
NOVEMBER/DECEMBER 2020
13
COLUMN
TEKST TIJN KRAMER
11 1444
Werken in stijl Nood breekt wet. Nu de hotels zo goed als leeg staan en het thuiswerken door de overheid wordt gepropagandeerd maar soms praktisch tegen bezwaren stuit, is er een nieuwe hybride werkplek ontstaan. De hotelkamer of eventlocatie als nieuw tijdelijk kantoor. Een overzicht aan de vele mogelijkheden.
VOORIN
HYBRIDE WERKEN
‘Een overgroot deel van de Nederlanders, ruim 87%, ondervindt hinder tijdens het thuiswerken. De meeste hinder ervaart men doordat men minder sociale contacten heeft met collega’s of klanten (49,3%) of doordat privé en zakelijk door elkaar lopen (35,4%).’ Dit blijkt uit onderzoek onder 3.185 Nederlanders dat is uitgevoerd door Accor. Het is de reden dat niet alleen de Franse hotelketen, maar bijna elke grote en kleine accommodatieverschaffer, flexibele werkplekken aanbiedt. Laten we eens rondkijken en vooral ook de proef op de som nemen. Veel hotelketens Een goed geven - uiteraard immer gehoor gevend aan de laatste RIVM-maatregelen, in veel gevallen bureau, sterke de keuze tussen een flexibele werkplek of wifi en heel veel een tot goed kantoor omgebouwde kamer. Die werkplek kan in de lobby zijn, in de koffie... bar of waar dan ook. De kamers zijn dan bijvoorbeeld ontdaan van bed, maar voorzien van een goed bureau. Zo ook bij Eden Hotels, waar we zelf eens een werkweek aan de slag gaan. De volledig gemeubileerde ‘Eden Office Suites’ vind je op dertien locaties in Nederland, verspreid over acht grote steden. Je eigen kantoor in een hotel, waarin je - of je team - in alle rust kan werken of juist weer even op gepaste afstand bij elkaar kunt komen. Ik check in voor een werkweek in kamer 120 van het Amsterdamse America Hotel, inmiddels ook bekend als Hardrock Hotel Amsterdam American. Maar het nog immer klassieke Amsterdamse stadshotel voelt aan als een verademing als het gaat om een werkplek. Eden Office Suites zijn zo ingericht dat ze van alle gemakken en vereisten zijn voorzien. Een rustige kamer met uitzicht op het Leidseplein. De wifi is sterk, het bureau ruim en er staat water, thee en - heel belangrijk - een goede Nespressomachine en - hulde - een zeer ruime voorraad goede koffiecups. Ook ligt er een roomservicekaart voor de lunch. Het heeft wat chics, een week werken in dit beroemde hotel. Je houdt de hele week je keycard en tijdens werkuren kan ik in alle rust aan de slag. Geen huisdieren, geen thuiswerkende partner, en bij binnenkomst en vertrek immer de vriendelijke woorden van het leuke hotelpersoneel. Uiteraard was ik graag even in de bar geweest, of het restaurant bezocht, maar dat is voor een ander keer. Ik kon weliswaar ook van de gym gebruikmaken, maar ook hier: ik had het gewoon druk. Maar het is wel fijn even tussen de middag een verkwikkende douche te kunnen nemen. En iedere ochtend bleek de kamer weer goed schoongemaakt en gedesinfecteerd. Een veilig gevoel. En ook hier, zoals bij veel hotelketens, kun je tegen meerprijs of met korting een nachtje blijven slapen. Zonder meer een aanrader, maar daar komen we een volgende editie weer op terug. Het moge duidelijk zijn, de werkplek in het hotel heeft duidelijke meerwaarde ten opzichte van het NOVEMBER/DECEMBER 2020
15
→
HYBRIDE WERKEN
→
16
‘gedoe’ thuis, dat uiteindelijk ook vooral een fijn huis moet zijn om te ontspannen en niet een kantoor met een bed. Zeker voor wie wat kleiner woont… Want, zo gaan we even terug naar het onderzoek van Accor, thuiswerken is voor velen geen ideale situatie en daar heeft het bedrijf ook geen baat bij. ‘Van alle Nederlanders die thuiswerken, ervaart 87,3% hier hinder bij. Als voornaamste reden wordt het gebrek aan sociale contacten met collega’s en/of klanten genoemd. Maar liefst 49,3% van de ondervraagden gaf dit aan. Ook wordt er hinder ervaren doordat er geen duidelijke scheiding is tussen werk en privé (35,4%). Tijdens het werken thuis is het betrekkelijk eenvoudig om gestoord te worden door kinderen of partner. Zo heeft 14,3% last van partners die ook thuiswerken en 16,3% last van huisgenoten of huisdieren. Op de vraag hoe het thuiswerken verschilt van het werken op een kantoor, antwoordt 47,6% minder te bewegen. De wandeling naar de koffieautomaat of rondje tijdens de pauze zorgen op kantoor kennelijk nog voor de nodige beweging. Ook vergeet men weleens een pauze te nemen als er geen collega’s om je heen zijn. (34,6%). Verder veroorzaakt thuiswerken een gevoel van eenzaamheid (25,9%), een lage energie (16,4%) en ervaren veel respondenten dat ze, in vergelijking tot het werken op kantoor, minder controle hebben op wat er zich afspeelt op de werkvloer (20,9%).
kantoorplekken (45,7%) en hotelkamers (29,6%) of vergaderruimten in een hotel (26,7%). PROEF OP DE SOM Veel hotels hebben speciale voorzieningen voor werkenden die een externe locatie zoeken. Zo heeft hotelgigant Accor het ‘Hotel Office’-concept waarbij mensen hun eigen hotelkamer kunnen boeken om zo ongestoord te kunnen werken, met alle faciliteiten onder handbereik. Accor hotels dragen verder het Accor ALLSAFE label, wat betekent dat de hotels voldoen aan de meest strikte eisen als het gaat om de hygiëne in hotels. Erwin van der Graaf, Vice President Operations bij Accor Nederland, ligt toe: ‘Miljoenen mensen moeten zich aanpassen aan de nieuwe manier van werken. Uit dit onderzoek blijkt dat dit een flinke uitdaging is. Als Accor hopen wij ons steentje aan werkend Nederland te kunnen bijdragen door onze hotels in te zetten als ideale werkplek. Het Het luxe hotel onderzoek laat zien dat hier sterke behoefte als alternatief aan is. We hebben speciale ruimten waar rustig gewerkt kan worden en verder zijn alle voor het gemakken van een hotel binnen handbereik. thuiskantoor Het Hotel Office biedt een ideale omgeving om efficiënt en effectief te werken.’
ALTERNATIEVE WERKPLEKKEN Veel Nederlanders hebben behoefte aan een werkplek waar ze dus niet worden gestoord. Op de vraag aan welke eisen een externe werkplek moet voldoen, dan wordt een snelle wifi-verbinding als absolute vereiste genoemd. Bijna 69% van de ondervraagden noemen dit als een zeer belangrijk aspect. Dit is begrijpelijk nu werknemers en -gevers met z’n allen erg afhankelijk zijn van Zoom, Teams en Skype om contact te onderhouden met collega’s en klanten. Ook moet een werkplek rustige ruimten hebben waar men ongestoord kan werken. Dit sluit aan op de hinder die men ondervindt van andere huisgenoten. Verder moet de plek schoon zijn (25,6%), voldoen aan Covid-19-regels (30,8%) en qua voorzieningen eten en drinken in de buurt hebben (22,4%) Op de vraag welk type locaties in aanmerking komen voor alternatieve werkplek, dan noemt men flexibele
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
HYBRIDE WERKEN
ANDERE AANBIEDERS Maar de Franse hotelketen staat natuurlijk niet alleen in haar aanbod. Je kunt bijna stellen welk hotel het niet heeft. De Nederlandse hotelketen citizenM zet abonnementsvormen in de markt die zich richten op de ‘digital nomads’, de thuiswerkers en de bedrijven die op zoek zijn naar invulling van het nieuwe hybride werken’. Dit aanbod is al wereldwijd beschikbaar, want we hebben het uiteraard over een mondiale trend. CitizenM lanceert ‘corporate subscription by citizenM’ - een slim Alles-In-Eén slaap-werk-ontmoet-pakket voor bedrijven wier werknemers op afstand werken of regelmatig reizen. Abonnees kunnen voor slechts 550 euro per maand op elk gewenst moment in elk van de 21 citizenM hotels ter wereld, gebruikmaken van de werkfaciliteiten; drie nachten verblijven (inclusief welkomstdrankje en ontbijt) in een citizenM naar keuze én gebruikmaken van de vergaderruimten. De werknemer kan desgewenst meer nachten toevoegen of meer vergaderruimte uren toevoegen tegen een gereduceerd tarief. Maar het kan ook veel korter en wat goedkoper. Je kan bij Postiljon Hotels komen werken in hun Business Points, voor 7 euro per uur. Van der Valk biedt ‘thuisvan-huiswerkplekken’ aan. Je kunt ook in (zeer) grote luxe gaan werken: via de app MEOW (My Extraordinary Workspace) kun je bij de crème de la crème van de beste Amsterdamse hotels terecht. Van het Okura tot de l’Europe,
businesstraveller.nl
van het Conservatorium tot het Pulitzer en het Hilton Schiphol. Prijzen voor deze ‘day use’ zijn doorgaans - eerlijk is eerlijk - schappelijk tot gewoon zeer goedkoop. 39 euro voor een dag werken in het Hilton Schiphol, 30 euro voor het Kimpton de Witt, dat is zeker redelijk, 40 euro in het Pulitzer. Maar de keuze is dan ook enorm, en dus de concurrentie. Een nog veel groter aanbod, ook buiten de hoofdstad staat op www.voordethuiswerkers.nl. Zo’n 150 hotels hebben zich in het hele land aangesloten om werkplekzoekenden een dag (of langer) een fijne werkplek te bezorgen. En dan is er nog een bijzondere optie. Want, als je niet per se live hoeft te meeten… waarom zou je nog in Nederland blijven als je wereldwijd kunt werken? Daarom heeft TUI Nederland de ‘Workation’ geïntroduceerd: de combinatie van werken op een heerlijke vakantieplek en in je vrije tijd vakantie vieren zonder dat het je vakantiedagen kost. Een frisse duik voordat je inlogt op je laptop, een boswandeling na de lunch en een gezellige vrijdagmiddagborrel op het strand om het einde van een productieve werkweek te vieren? Check! Daarbij is een nieuwe omgeving ook nog eens heel goed voor je creativiteit en werkplezier’ zo brengt de marktleider het, uiteraard met in acht neming van wat mag en niet ‘mag’ qua reisbeleid van de overheid. Het is misschien wel de mooiste optie. Het nieuwe hybride werken toont eens te meer de creativiteit van de markt. Het zal zeker niet de inkomsten genereren die normale hotelgasten opleveren, maar het is ‘iets’. En dat ‘iets’ is zich wel aan het ontwikkelen tot iets moois, iets waar over nagedacht kan worden, ook als ‘straks’ de hotelgasten weer en masse terugkeren. Want het lijkt evident dat de geest uit de fles is. We gaan straks wel weer allemaal reizen, maar de vraag is of we straks allemaal weer naar kantoor willen of mogen. Iets waar werknemers, maar ook werkgevers, vast heel hard over gaan nadenken. De noodoplossing van nu zou zomaar eens een mooi verdienmodel in de toekomst kunnen zijn… NOVEMBER/DECEMBER 2020
17
COLUMN
H. KERSTEN FINANCIËLE JOURNALISTIEK
18
Ik las de dag dat ik deze column ging schrijven: ‘Ajax gaat de NOW 2-steun van afgelopen zomer (deels) terugstorten. De omzet van de voetbalclub daalde toch minder dan 20% doordat spelers voor miljoenen zijn verkocht’. Dit uit Accountancy Vanmorgen, bron de Volkskrant. De kopregel was: ‘Transfers kosten Ajax NOW-steun’. Hot item, die NOW 1, 2 en 3-steun. De oorzaak dat veel bedrijven niet failliet zijn gegaan en dat veel werknemers ‘niet in de WW zitten’. Kortgezegd: NOW is een subsidie van de overheid op de loonkosten wanneer de omzet in een bepaalde periode 20% of meer gedaald is ten opzichte van een referentieperiode in 2019. Vanwege Covid-19. Wat is mijn probleem? Nu aangegeven wordt dat de omzet minder dan 20% gedaald is, is er in het geheel geen recht op NOW2-subsidie. Dus hoezo maar een deel terugstorten? Dan de kopregel, die lijkt tendentieus. Alsof Ajax benadeeld is door de regeling waardoor het steun mist. Maar: minder dan 20% omzetverlies betekent geen steun. Hadden ze Donny van de Beek, Joël Veltman en Sergino Dest maar niet moeten verkopen? Opbrengst: 61 miljoen euro (bron: transfermarkt.nl). In het jaarverslag 2019/2020 van Ajax is te lezen dat de omzet in dat boekjaar 162,3 miljoen euro bedroeg. Maar dat is exclusief de omzet uhv verkoop van spelers (in dat boekjaar Frenkie de Jong, Matthijs de Ligt, Kasper Dolberg, Hakim Ziyech om er maar een paar te noemen). De opbrengst van deze vier was circa 232 miljoen euro. Het transferresultaat was echter slechts 84 miljoen euro. Het verschil:
NOVEMBER/DECEMBER 2020
boekwaarde spelers, kosten makelaars en vast nog een aantal posten; we moeten immers aan de 148 miljoen euro komen. Maar nu, ondanks deze florissante cijfers is er slechts € 20.661.000 winst gemaakt. Stel je voor dat er geen spelers verkocht waren, dan was er een verlies geleden van meer dan 60 miljoen euro. Verkopen (met winst) van spelers is dan ook van levensbelang voor Ajax. Voor de NOW is de opbrengst van spelersverkopen omzet, en minder dan 20% omzetverlies betekent geen subsidie. Hulde aan Ajax dat ze de staatskas niet nodig hadden. Overigens kunnen ze wel een stootje hebben met een eigen vermogen van 229 miljoen euro. Hoe anders zijn de cijfers van Feyenoord. Bron: jaarverslag 2019/2020: Omzet € 73 miljoen, eigen vermogen krap 19 miljoen, een verlies geleden van 6,6 miljoen en een transferresultaat van 4 miljoen euro. Zouden die de ontvangen NOW2 ook (deels) terugbetalen, of zouden ze nog een bijbetaling krijgen bij de afrekening? Ook las ik op de website van VI nog een interview met Menno Geelen, commercieel directeur van Ajax, die constateert dat de recettes 55 miljoen op jaarbasis bedragen, zodat Ajax zwaar lijdt onder het spelen zonder publiek vanwege Covid-19. Hoezo? In het jaarverslag is opgenomen dat de omzet uit recettes € 15.901.000 bedraagt, toch iets anders dan de genoemde 55 miljoen euro. Bijzondere uitspraak, of optekening. Ik vraag mij overigens af wat Menno gezegd zou hebben wanneer hij bij Feyenoord commercieel directeur was geweest? Ik vind de cijfertjes bij voetbal toch interessanter dan het gros van de wedstrijden.
businesstraveller.nl
I XN ITAEORMV I E W
Jong, talentvol en Chinees →
Xiaomi, nog niet ze heel lang geleden in Nederland een onbekende naam, maar daar is snel verandering in gekomen. Een gesprek over de tomeloze ambities van het merk met Daisy D. Hu, Country Manager Benelux. De jonge talentvolle zakenvrouw, pas 32, staat symbool voor het nieuwe China.
TEKST TIJN KRAMER
‘De overeenkomsten tussen Nederland en China? We hebben een gelijke ‘mindset’. We willen zakendoen. Het is een van de redenen dat we een van onze West-Europese hoofdkantoren in Den Haag vestigen. Den Haag is een techhub en Nederland een belangrijk financieel centrum en heeft een high-end markt.’ Daisy Hu Daisy studeerde af aan de Shanghai Jiao Tong University, studeerde aan Seneca College in Toronto en werkte bij de Bank of China. Zij kwam begin 2019 bij Xiaomi als Sales Manager, verantwoordelijk voor België. Met haar sterke vaardigheden in zakelijk onderhandelen, meertaligheid en probleemoplossing, breidde ze het merk Xiaomi snel uit op de Belgische markt. Kort daarna werd Daisy Managing Director verantwoordelijk voor de Benelux-markt. Haar managementervaring op het gebied van financiën, media en hightech zorgde voor een sterk Benelux-team en het succes van Xiaomi in de regio. Het beeld van de traditionele werknemer komt al snel op, zoals we dat van documentaires kennen. De immer volgzame, zwijgzame en ontzettende harde werker. Dat
businesstraveller.nl
19
Van transparante TV's tot ultra smart phones... laatste klopt wel, maar de eerste twee clichés zijn aan modernisering toe. ‘Ik ben al vroeg naar het buitenland gegaan na mijn studie. Ik bespeur duidelijk bij de jongere generatie Chinezen een andere houding. Het kritisch denken is groeiende, je ziet duidelijk een trend dat ze leergierig zijn, en zaken willen veranderen. Het is een langzame breuk met oude zakelijke gebruiken. Het is daarom ook belangrijk van elkaar te leren.’ Zo ook met Nederland, in zakelijke ambitie een soortgenoot van China, maar wel met een ander DNA? ‘Uiteraard zijn er verschillen. Jullie doen als sinds de VOC-tijd wereldwijd zaken. Jullie hebben een bepaalde structuur, methodiek met openheid en directheid. Chinezen volgen eerder hun mentor en leraar, dat stamt uit onze Confuciaanse cultuur. Maar ik vertel mijn Chinese vrienden altijd ook voor meer transparantie te kiezen, te laten zien we je bent en wat je kunt. Anderzijds kunnen Nederlanders ook weer van Chinezen leren. Wij,
NOVEMBER/DECEMBER 2020
→
XIAOMI
toonaangevend IoT-consumentenplatform opgericht, met meer dan 252 miljoen slimme apparaten die op het platform zijn aangesloten, met uitzondering van smartphones en laptops. Momenteel is Xiaomi aanwezig in meer dan 90 landen en regio’s over de hele wereld. In juli 2019 haalde het bedrijf voor het eerst de Fortune Global 500-lijst, met een 468e plaats onder alle bedrijven en een 7e plaats onder de internetbedrijven. Xiaomi is het jongste bedrijf op de Fortune Global 500-lijst van 2019. In mei 2020 stond het bedrijf weer op de Forbes Global 2000-lijst en steeg op de ranglijst naar de 384e plaats. Maar voor de opmars was er de start. Zoals het ooit in China is gezegd: elke grote reis begint met een eerste stap. Toen CEO Lei Jun het merk tien jaar geleden met verschillende vrienden oprichtte, waren er drie categorieën spelers op de smartphonemarkt: de internationale merknamen, de grote lokale Chinese spelers en de zogenaamde copycats. Deze markt werd gedomineerd door de internationale merknamen, inclusief de vaak wat duurdere Samsung, Nokia en Motorola. Jun vertelde dat hij - als groot smartphone-fan - vond dat dat anders moest. Hij wilde een smartphone op de markt brengen die niet alleen uitblonk in kwaliteit, maar ook voor iedereen betaalbaar zou zijn. Hoewel Xiaomi zich in het begin richtte op besturingssystemen, ontstond Ik kook heel volgens Jun al snel de drang om ook graag gerechten aan de slag te gaan met smartphones. De eerste smartphone die bij Xiaomi uit de Franse van de band rolde, de Xiaomi Mi, keuken... had een verkoopprijs van 1.999 RMB (omgerekend zo’n 240 euro).
20
SUCCES INTERNATIONAAL
→
en dat geldt voor heel Azië, hechten veel waarde aan het opbouwen van een relatie, van vertrouwen. Dat heeft tijd nodig. Maar daarom is het in ons aller belang dat we veel blijven reizen, wereldburgers zijn.’ In deze tijden van coronacrisis is dat uiteraard lastig. En hoe denkt een techmerk - dat digitaal kan verbinden als geen ander - eigenlijk over de noodzaak van reizen. ‘Ik geloof echt dat ‘face to face’-ontmoetingen zeker van groot belang blijven. Natuurlijk kun je met Zoom en dergelijke nu het risico beperken, maar op termijn is de persoonlijke ontmoeting toch echt van groot belang.’ Even terug naar het merk, dat hard groeit maar (nog) niet de household-name is van enkele concurrenten als Apple, Samsung et cetera. Xiaomi Corporation is opgericht in april 2010 en is een internetbedrijf met in de kern smartphones en slimme hardware, ook wel ‘the internet of things’, een wat ruime omschrijving hoe zeer wij - mensen - meer en meer verbonden zijn met slimme apparaten, ook in het huis. Xiaomi is momenteel het op drie na grootste smartphonemerk ter wereld en heeft een NOVEMBER/DECEMBER 2020
BOVEN: Daisy D. Hu
Dat het niet alleen maar goed kon blijven gaan, beschreef Jun ook. Sterker nog, volgens hem stond Xiaomi in 2016 aan de rand van de afgrond: de verkopen kelderden en Jun moest zelfs zelf de smartphone-afdeling gaan runnen. De moeilijkheden in 2016 waren volgens Jun vooral te wijten aan de prijs van de Xiaomiproducten. Veel Chinese consumenten geloven dat goedkoop gelijkstaat aan slechte kwaliteit. In 2017 wist Xiaomi ze eindelijk te overtuigen dat dat in hun geval níet zo was. In het derde kwartaal van 2014 verkocht het merk de meeste smartphones in China en stond het wereldwijd zelfs op de derde plaats qua verkopen. un vertelde hoe hij en zijn medeoprichters overtuigd waren van het mogelijke succes van Xiaomi op internationaal niveau, en die opmars is nu volop gaande. Daarnaast ging Xiaomi naast smartphones ook andere producten produceren, zoals smart bands, robotstofzuigers, luchtreinigers, elektrische steps en nog veel meer. Daisy Hu, zelfverklaard tech-fan, houdt duidelijk van businesstraveller.nl
XIAOMI
de producten die zij in de markt zet met haar team. Ze gaat uit van eigen kracht in plaats van moeizaam naar de concurrentie te kijken. ‘De grote merken zoals Apple en Samsung? Daar heb ik alleen maar respect voor. Wij zoeken het in prijsdifferentiatie en de veelzijdigheid van ons aanbod. Met waarde voor geld, vele innovatieve producten zoals onze Mi-bands (tech-banden met vele functies), eco-scooters en luchtverversers. We willen echt een Mi-community creëren. We beseffen dat nog niet iedereen ons kent maar we zijn vers en ambitieus begonnen met een sterk team, duidelijke marketing om branding awareness te doen groeien. En we zetten volop in op innovatie. Bijzonder zijn onder meer een volledig transparante TV en onze nieuwe telefoons met compleet overlopend scherm.’ En naast alle inspanningen is er natuurlijk nog het verhaal van een relatief jonge Chinese vrouw ver weg van haar geboorteland. Hoe bevalt het leven in ons koude kikkerland? ‘Nou (lachend), ik ben geen fan van het weer. Maar ik ben gek op de dagelijkse manier van leven, het is een goed geregeld en schoon land, absoluut een van de beste landen om te wonen in Europa. De kwaliteit van leven is hoog, met goed eten en goed opgeleide mensen.’ Veel vrije tijd is er echter nog niet geweest. ‘Het is eenzaam in de oceaan. Als jonge vrouw in de technologie moet je hard werken. Daar komt de eenzaamheid en
businesstraveller.nl
BOVEN: MI-10-ULTRA ONDER: MI TV LUX OLED TRANSPARENT EDITION
stress van de baan bij kijken. Maar ik heb uiteraard mijn manieren om daarmee om te gaan. Ik lees veel en vind het heerlijk om te koken, dat is echt mijn passie. Ik heb ook een koksopleiding gevolgd in Parijs en heb stagegelopen bij een restaurant met een Michelinster in Zuid-Korea.’ Een bijzondere passie die in zekere zin vele mijlen verwijderd is van de snelle tech-wereld. Hoe verhoudt Nederland zich hier tot China? ‘Nederlands eten is erg simpel met weinig ingrediënten, historisch logisch. Chinees eten daarentegen…in een wok gaan al snel meer dan tien ingrediënten en meerdere sauzen. Maar ik kook heel graag uit de Franse keuken. Ik ben een echte foodie. Mijn favoriete gerecht? Ratatouille.’ Het is dan ook niet vreemd wat Hu antwoordt op de vraag waar ze zich over vijf jaar ziet. ‘Ik de komende drie jaar wil ons team naar ‘the next level’ brengen en zelf een MBA-diploma halen. Streven naar een beter leven, een beter salaris. En over vijf jaar begin ik dan allicht een restaurant.’ Zie daar, de ambitie van het nieuwe China in een notendop. Oude waarden met moderne invloeden. Fusion koken in business. Keihard werken en de kansen pakken die het leven biedt. Een slotadvies voor iemand met ambitie? ‘Blijf doen waar je in gelooft! En geef nooit te snel op…’
NOVEMBER/DECEMBER 2020
21
C O V I D -M A AT R E G E L E N
VEILIG OP REIS Wat doen luchtvaartmaatschappijen om passagiers gerust te stellen dat ze te midden van de pandemie kunnen vliegen?
E
r zijn veel redenen waarom mensen momenteel niet vliegen. Lockdowns en quarantaines maken het moeilijk of bijna onmogelijk om veel bestemmingen te bereiken, en luchtvaartmaatschappijen - en de reisindustrie als geheel - hebben tot dusverre niet veel geluk gehad om regeringen te overtuigen om deze beperkingen te versoepelen. Het is niet alleen maar slecht nieuws: China zag binnenlandse vluchten bijvoorbeeld voorbij het niveau van vóór Covid gaan, voorafgaand aan de nationale feestdag in oktober, volgens luchtvaartanalysebedrijf Cirium, maar veel hiervan waren vakantiereizen. Ondertussen hebben luchtvaartmaatschappijen deze periode gebruikt om nieuwe protocollen in te voeren om passagiers gerust te stellen. Van het versnellen van schoonmaakprocedures tot het uitdelen van hygiënekits, vervoerders onderzoeken manieren om kalmpjes aan reizigers terug de lucht in te lokken. Hier bekijken we hoe nieuwe veiligheidsmaatregelen de vliegervaring fundamenteel hebben veranderd.
ALEX CHEBAN
22
INSTAPPEN
Alle luchthavens verplichten passagiers om mondkapjes te dragen, tenzij er een medische reden is om NOVEMBER/DECEMBER 2020
dit niet te doen, en er wordt overal in de terminals sociale afstand gehouden. Toch kunnen reizigers vaak in nauw contact komen tijdens het instappen, of ze nu in een rij bij de gate staan, op een sluis wachten of in het gangpad staan, terwijl andere mensen hun tassen in bagagevakken stoppen. Pre-pandemie zocht een aantal luchtvaartmaatschappijen al manieren om het instapproces zo snel mogelijk te laten verlopen. Nu hebben vele efficiëntie ingeruild voor veiligheid en gaan ze aan boord met kleine groepen passagiers door een van de langzaamste manieren om mensen in een vliegtuig te krijgen: back-to-front boarding. Dit kan soms betekenen dat passagiers in Economy Class eerder moeten instappen dan passagiers in de Premium Class voorin. Terwijl de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen Delta Air Lines en United back-to-front boarding hebben opgestart, kunnen de premium cabineklanten van de eerstgenoemde op elk moment tijdens op hun gemak instappen, hoewel er staat dat instappen beperkt is tot tien passagiers tegelijk. United staat ook passagiers in premium cabines toe om op elk moment aan boord te gaan. Virgin Atlantic belooft dat alle zitplaatsen bij de gate worden schoongemaakt, het instappen begint bij de achterkant van het vliegtuig (met passagiers uit de hogere businesstraveller.nl
TEKST SEHER ASAF EN TOM OTLEY klasse die op elk moment kunnen instappen), en alle reizigers worden gevraagd om hun eigen instapkaart te scannen en hun paspoort op te houden voor inspectie om contact te minimaliseren, en al het personeel van Virgin draagt een mondkapje.
23
LUCHTKWALITEIT
MET DE KLOK MEE: Ook Lufthansa, United, Austrian en Virgin Atlantic zijn gestart met nieuwe reismanieren.
De gerecirculeerde lucht gaat 20 tot 30 keer per uur door een reeks filters...
businesstraveller.nl
Een vraag die passagiers kunnen hebben bij het afwegen van hun terugkeer naar de lucht is: Hoe schoon is de lucht aan boord? Wat de luchtvaartmaatschappijen betreft, is het antwoord ‘zeer’ dankzij de hoge-efficiëntie deeltjesluchtfilters (HEPA) in moderne vliegtuigen, een technologie die ook in de meeste ziekenhuizen over de hele wereld wordt gebruikt. De lucht in een vliegtuig is een mix van recirculerende lucht en buitenlucht. Volgens de Centers for Disease Control & Prevention recirculeren alle commerciële straalvliegtuigen, die na de late jaren tachtig zijn gebouwd, 10 tot 50 procent van de lucht in de cabine door deze te mengen met buitenlucht. De gerecirculeerde lucht gaat 20-30 keer per uur door een reeks filters. In de meeste nieuwere vliegtuigen gaat gerecyclede lucht door HEPA-filters, die 99,9 procent van de deeltjes (inclusief bacteriën, schimmels en grotere virussen of virusklonters) met een diameter van 0,1-0,3 micrometer opvangen. Het NOVEMBER/DECEMBER 2020
→
C O V I D -M A AT R E G E L E N
VA BOVEN: Easyjet’s grondige schoonmaak; Delta’s electrostatische spray; Qatar Airways’ UV systeem
→ 24
virus dat Covid-19 veroorzaakt heeft een diameter van ongeveer 0,125 micrometer (125 nanometer), volgens een studie gepubliceerd in de Nature Public Health Emergency Collection, en past dus in het bereik dat wordt vastgelegd door HEPA-filters. Hoewel het nog steeds onduidelijk is hoe effectief de filters de ziekteverwekker opvangen die Covid-19 veroorzaakt. Sinds het uitbreken van de pandemie hebben de meeste grote luchtvaartmaatschappijen de rol van deze filters in hun vloot benadrukt. American Airlines zegt dat op de A320- en B737-vliegtuigfamilies lucht wordt gefilterd door twee HEPA-filters in de buurt van het voorste vrachtcompartiment. De B777's hebben acht filters, waaronder twee boven elk gangpad in het midden van de vliegtuigcabine. Filters worden regelmatig vervangen om een ononderbroken stroom van schone lucht in de cabine te garanderen.
gepubliceerd, worden armleuningen, hoofdsteunen, dienbladen, toiletten en andere oppervlakken waarmee passagiers in contact komen, getoond die worden gereinigd met wat zij 'ziekenhuiskwaliteit' ontsmettingsmiddel noemen. Sommige gaan zelfs nog verder. In februari kondigde Singapore Airlines aan dat het was begonnen met het gebruik van vernevelingsmachines om vliegtuigen te reinigen die inkomende Chinese vluchten uitvoeren, een procedure waarbij ontsmettingsmiddel op het interieur van de cabine wordt gesproeid. Het duurt ongeveer anderhalf uur om een A380 te reinigen en een uur voor alle andere soorten vliegtuigen, zegt de luchtvaartmaatschappij. Op andere routes van de Singapore Airlines worden alle vliegtuigen voor en na de vluchten grondig schoongemaakt en dat dit ‘desinfectievernevelingsprocedures kan omvatten die indien nodig boven de wettelijke vereisten uitkomen’.
Vervoerders, waaronder American Airlines en United, gebruiken ook vernevelingsmachines op bepaalde routes. Elektrostatische verstuivers zijn door sommige luchtvaartmaatschappijen gebruikt, vooral in de VS. In mei zei Delta dat het elke vlucht op elk van zijn hubs ontsmet met behulp van dergelijke sproeiers, wat een ‘veilige en effectieve manier bood om een vliegtuigcabine grondig van vloer tot plafond te reinigen’. De sproeiers laden vloeibaar desinfectiemiddel elektrisch op en verspreiden het in een fijne nevel die zich vastklampt aan oppervlakken, zoals stoelen, entertainmentschermen, armleuningen, deuren en toiletten. United en American hebben ook elektrostatische sproeiers aan hun reinigingsprotocol toegevoegd. Andere airlines wenden zich zelfs tot ultraviolette verlichting om vliegtuigen te desinfecteren, een technologie die wordt gebruikt in ziekenhuizen en in zelfrijdende robots voor het reinigen van luchthavens. In juli beweerde Jetblue de eerste Amerikaanse luchtvaartmaatschappij te zijn die ultraviolet licht inzet om ziektekiemen weg te ruimen met behulp van een machine ter grootte van een vliegtuigkarretje dat UV-Clicht van het plafond naar de vloer schijnt. Een video van de airline toont een medewerker die zich een weg baant door het gangpad met de machine, die armen heeft die over de bovenkant van de stoelen uitsteken en door de cabine vegen. Volgens Jetblue is het apparaat ‘in staat om bepaalde
REINIGING
De meeste luchtvaartmaatschappijen hebben rigoureuze nieuwe reinigingsprocedures aangenomen, in veel gevallen volgens de richtlijnen van de gezondheidsdiensten van de overheid. Op video's die door een aantal vervoerders zijn NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
C O V I D -M A AT R E G E L E N
virussen en bacteriën aanzienlijk te verminderen’. Honeywell Aerospace, het bedrijf achter de technologie, zegt dat de verlichting de hele cabine in minder dan tien minuten kan doorkruisen, waardoor het tijdbesparend is. Qatar Airways heeft zes Honeywell UV-units gekocht, met plannen om er meer aan te schaffen, zodat ze kunnen worden gebruikt bij alle vliegtuigomwentelingen in de Doha-hub. Ze zullen worden gebruikt ‘als een extra stap na handmatige desinfectie, om de allerhoogste normen van reinheid te garanderen’, zegt maatschappij
MIDDENPLAATSEN
Terwijl regeringen wereldwijd aandringen op sociale afstandsmaatregelen om de verspreiding van de ziekte tegen te gaan, startte de luchtvaartindustrie een debat over de vraag of de middelste stoelen leeg moesten blijven. Volgens een onderzoek van reisanalyses en adviesbureau Atmosphere Research zijn passagiers bereid gemiddeld 16 tot 17 procent meer te betalen om te vliegen met een luchtvaartmaatschappij die de middelste stoel blokkeert. Delta businesstraveller.nl
heeft beloofd de middelste stoelen tot volgend jaar leeg te houden. Bill Lentsch, de Chief Customer Experience Officer, zei in augustus: ‘Wij zijn van mening dat het zorgen voor onze klanten en medewerkers en het herstellen van vertrouwen in de veiligheid van vliegreizen op dit moment belangrijker is dan elke stoel in een vliegtuig vullen.’ Andere, zoals Qantas, hebben zich tegen een dergelijke stap verzet en zeggen dat deze niet effectief is en de prijs van de tarieven zal verhogen. ‘Sociale afstand nemen in een vliegtuig is niet praktisch zoals het is op de grond en gezien het lage transmissierisico aan boord doen we dat niet. Een aantal grote Europese luchtvaartmaatschappijen, zoals British Airways, Air France en Ryanair, blokkeert de middelste stoelen niet. De Duitse budgetmaatschappij Eurowings laat passagiers echter extra betalen om het gratis te houden. In augustus zei de dochteronderneming van Lufthansa dat het de service had uitgeprobeerd en op deze manier meer dan 5.000 middelste stoelen had verkocht zonder actief te geloven dat dit nodig is om veilig te zijn. ‘De extra maatregelen die we nemen, zullen het risico nog verder verkleinen‘, zei
25
Boven: Virgin’s 'Mile High Tea'
Ian Hosegood, medisch directeur van de Qantas Group, in mei, daarbij verwijzend naar het gebruik van HEPA-filters en mondkapjes. Qantas’ standpunt werd herhaald door de brancheorganisatie IATA (de International Air Transport Association), die in mei zei dat het dragen van mondkapje tijdens een vlucht ondersteunde in plaats van sociale afstandsmaatregelen aan boord te verplichten ‘die dramatische kostenstijgingen' zouden veroorzaken. Sommige luchtvaartmaatschappijen, zoals Cathay Pacific, beloven alleen sociale afstand in vliegtuigen te creëren als het passagiersaantal dit toelaat. Virgin Atlantic stelt op haar website: ‘Waar mogelijk, afhankelijk van hoe druk de vlucht is, zullen we proberen lege stoelen vrij te laten tussen reizigers die op aparte boekingen staan.’ In NOVEMBER/DECEMBER 2020
→
C O V I D -M A AT R E G E L E N
IN NEDERLAND OOK SAFETY FIRST
MET DE KLOK MEE: Virgin houdt waar mogelijk de middenstoel vrij; JAL maaltijd; Emirates en Cathay hygiene kits; verpakt voedsel op Malaysia Airlines
Uiteraard heeft ook KLM de nodige maatregelen genomen. ‘Om verdere verspreiding van het virus te voorkomen is het dragen van een gezichtsmasker tot nader order verplicht vanaf het instappen totdat de klant het vliegtuig verlaat. Zonder mondkapje kunnen we de reiziger niet aan boord laten. Ze raden het ook ten zeerste aan om een gezichtsmasker te dragen in alle andere gebieden op de luchthaven. Kinderen tot 10 jaar hoeven geen mondkapje te dragen. De reiziger mag tijdelijk het mondkapje afzetten om te eten en te drinken. Het is niet toegestaan om het mondkapje onder uw kin te schuiven of op uw hoofd te zetten. Bekijk de gezondheidsvoorschriften (bijvoorbeeld het dragen van een mondkapje) en de benodigde documenten op de website van de overheid van het land waar u naartoe reist. Sommige landen laten u niet binnen zonder de juiste aanvullende documenten, gerelateerd aan de uitbraak van het coronavirus. Zorg ervoor dat u de voorwaarden kort voor vertrek controleert. Zie altijd voor de laatste updates de website van uw luchtvaartmaatschappij.’
→ 22 66
mei heeft de Europese Commissie aanbevelingen gedaan voor luchtvaartmaatschappijen in Europa om voorzichtig opnieuw te reizen. Het benadrukte het gebruik van maskers, maar zei niet dat het leeg laten van de middelste stoelen een vereiste is.
SERVICE TIJDENS DE VLUCHT
Veel luchtvaartmaatschappijen hebben hun maaltijdservice teruggeschroefd om aanraking en interactie tussen passagiers en bemanning te minimaliseren. Sommige hebben menu's verwijderd en serveren alleen voorverpakt voedsel. Op korte afstandsvluchten serveren luchtvaartmaatschappijen, zoals Singapore Airlines en Virgin Australia, alleen snacks in overeenstemming met de aanbevelingen van de International Civil Aviation Organization om eten en drinken op korte afstandsvluchten te beperken of stop te zetten, of verpakt voedsel in verzegelde of voorverpakte vorm aan te bieden. Warme maaltijden worden nog steeds aangeboden bij de meeste grote luchtvaart-maatschappijen op langeafstandsroutes, maar de diensten zijn aangepast om het contact te beperken. Qatar Airways serveert NOVEMBER/DECEMBER 2020
maaltijden in Business Veel airlines hebben Class op een dienblad, vergelijkbaar met de hun mailtijdservice manier waarop ze teruggeschroefd gewoonlijk worden om interactie te geserveerd aan Economy Classverminderen... passagiers in plaats van de gebruikelijke meergangen-service, waarbij het bestek ook wordt ingepakt. Het heeft ook menukaarten voor eenmalig gebruik geïntroduceerd in de Business Class. Maaltijden en bestek in Economy Class zijn verzegeld en menu's worden niet verstrekt. Airlines hebben ook tijdschriften en andere literatuur uit de stoelzakken gehaald, maar in plaats daarvan het gebruik van digitale opties aangemoedigd.
HYGIËNE KITS
De Covid-19-crisis zou kunnen leiden tot een nieuwe norm in het vliegen: passagiers schoonmaakof hygiëneproducten aan boord geven. Een aantal airlines deelt 'hygiënekits' uit, een beetje zoals voorzieningenkits, maar dan met
mondkapjes, handdesinfectiemiddel en soms handschoenen in plaats van huidverzorgingsproducten, tandenborstels en sokken. Delta heeft in juni zo'n kit uitgerold, en velen hebben dit voorbeeld gevolgd. Cathay Pacific biedt een ‘Cathay Care Kit’ bestaande uit een gezichtsbedekkende en antiseptische doekjes, terwijl de kit van Malaysia Airlines handdesinfectiemiddel, een nietchirurgisch mondkapje en hygiënische doekjes bevat, verpakt in een verzegeld zakje met ritssluiting. Etihad Airways heeft 'wellnesskits' geïntroduceerd die een mondkapje, handschoenen en handdesinfectiemiddel bevatten, terwijl passagiers uit de eerste klas en Business Class herbruikbare gezichtsmaskers krijgen die zijn behandeld met 'een breed spectrum antimicrobiële werking’. Naast het verstrekken van verzorgingskits biedt Qatar Airways ook gelaatsschermen voor Economy-passagiers als extra beschermende maatregel. Passagiers die Economy reizen, moeten nu zowel een masker als een schild ‘te allen tijde’ dragen (behalve tijdens het eten en drinken), ook bij het in- en uitstappen. Business- en eersteklaspassagiers zijn vrijgesteld. businesstraveller.nl
ZAKENREIZEN
WEER AAN DE SL AG Hoewel onze manier van werken misschien voor altijd is veranderd, toont onderzoek ons aan dat de meesten van jullie overtuigd blijven van de noodzaak om face-to-face elkaar te zien.
27
TEKST TOM OTLEY
I
n juli en augustus hebben onze Britse collega’s een enquête gehouden als onderdeel van een breder rapport over de toekomst van zakenreizen, samen met bureau Globetrender (globetrender.com) en American Express Global Business Travel. Hoewel onze manier van werken misschien voor altijd is veranderd, toont het onderzoek aan dat de meesten van jullie overtuigd blijven van de noodzaak om elkaar face-to-face te ontmoeten. De enquête ondervroeg 2.020 zakenreizigers over de hele wereld over hun gevoelens met betrekking tot de pandemie. We wilden weten wat u, de meest frequente zakenreiziger, dacht dat er in de komende maanden zou kunnen gebeuren en hoe uw houding ten opzichte van reizen kan zijn veranderd. Ooit was u vele weken van het jaar onderweg om vergaderingen
businesstraveller.nl
bij te wonen, nieuwe verkopen te doen, teams te leiden of klanten en leveranciers te bezoeken… en heeft u zich nu gerealiseerd wat de voordelen zijn van thuiswerken en virtueel contact houden, of valt dat wel mee? travel, although nearly as many respondents We ontdekten dat meer dan driekwart van jullie gelooft dat face-to-face meetings voor sales en pitching de voorkeur hebben boven werken op afstand. Als het gaat om het opvolgen van verkoopgesprekken, denken zes op de tien van jullie dat de meeste deals en beslissingen niet virtueel kunnen worden genomen. Als u denkt dat er niets is veranderd, zei 78 procent van u tijdens een vergadering geen handen meer te willen schudden, dus er zal een andere vorm van het sluiten van de deal moeten worden uitgevonden. Bijna 40 procent
van u zei dat u verwachtte voor het einde van 2020 weer te gaan reizen, hoewel dit vóór de laatste ronde van quarantaines en lockdowns was, maar de intentie is er. Zelfs vóór die aankondigingen bleef quarantaine een punt van zorg, waarbij 91 procent van u verklaarde minder snel te reizen als u op uw bestemming in quarantaine zou moeten gaan. Het is niet verwonderlijk dat een vaccin de meesten van ons (80 procent) meer geneigd zou maken om te reizen, hoewel bijna evenveel respondenten (75 procent) zeiden dat het kunnen vliegen in Business Class of in de First Class hen zou aanmoedigen om weer op pad te gaan, iets dat de moeite waard is om met de travel manager te bespreken. Het potentieel grotere vermogen om sociaal afstand te houden in Business → NOVEMBER/DECEMBER 2020
ZAKENREIZEN
HET EFFECT VAN COVID-19 OP ZAKELIJK REIZEN
89%
van de zakenreizigers in de wereld is hiermee gestopt door reisrestricties tijdens de pandemie
24 84
11%
Van al diegenen die bleven reizen werkt
van de zakenreizigers bleef gewoon vliegen tijdens de pandemie
41%
op hoger management niveau (directeur, partner etc)
55% NOVEMBER/DECEMBER 2020
17%
is meteen weer gaan reizen toen dit tijdelijk weer even kon (wel korte afstanden)
Percentage groei toen de restricties tijdelijk werden verlicht deze zomer
91%
zou minder snel gaan reizen als er quarantaineplicht is op de bestemming
85%
zou minder snel gaan reizen als er quarantaineplicht is bij terugkomst
businesstraveller.nl
ZAKENREIZEN
HOUDING TEGENOVER NIEUWE WERKWIJZES (% MEE EENS) Voor sales meetings en pitching, is face-to-face beter dan op afstand
76% 57%
Zakelijk reizen is verminderd door extra videoconferenties Gebruik van digitale opties op afstand betekent dat ik minder ga reizen
41%
Meerderheid van deals en besluiten kun je virtueel maken
40%
De meeste meetings zijn meer efficient op afstand Gaat handen schudden in een meeting
→
businesstraveller.nl
22% 29
FACE-TO-FACE vs WERKEN OP AFSTAND Bedrijfsmeetings/team meetings Training Meetings voor nieuw te ondernemen projecten Functioneringsgesprek Conferenties Interviews/sollicitaties Sales meetings en presentaties
12%
75% 25%
57%
31% 24%
55%
44% 50% 37% 45% 37% 52% 35% Moet face-to-face zijn Nu eerder op afstand
YUOAK/BORTONIA/ANKUDI/ISTOCK
Class in plaats van Economy is niet iets dat luchtvaartmaatschappijen promoten, om voor de hand liggende redenen - zoals we in dit nummer melden (‘veilig reizen’). Airlines zeggen dat de HEPA-filters aan boord zorgen voor ‘lucht van ziekenhuiskwaliteit’. Als er echter minder mensen van uw bedrijf reizen, is het misschien verstandig om iets meer uit te geven aan degenen die dat willen of nodig hebben. Als het gaat om het vertrouwen van reisaanbieders met onze veiligheid, is het misschien niet verrassend dat bekende namen degenen zijn waarbij we ons het meest op ons gemak voelen - 87 procent van u zei waarschijnlijk bij luchtvaartmaatschappijen blijven die u kende toen u weer begon te reizen, en 80 procent met bekende hotelmerken. Wat duidelijk wordt uit het onderzoek, is dat zakenreizigers graag weer op pad willen. Wat voor vertraging zorgt, is de onzekerheid die wordt veroorzaakt door reisverboden van de overheid en de inconsistente maatregelen - en berichten - rondom de (snel)testen. Er is reden voor optimisme, maar het zal gezamenlijke actie van de relevante autoriteiten zijn om dit om te zetten in meer zakenreizigers. BT
30%
NOVEMBER/DECEMBER 2020
COLUMN
W
B.M. KÖNIG MONDKAPJE...
30
In het gebouw waar mijn kantoor zit, zijn ook een groot uitzendbureau, een verzekeraar en een accountantskantoor gevestigd. Dat betekent - in theorie in ieder geval - dat je (regelmatig) iemand kan tegenkomen als je in de gemeenschappelijke ruimten loopt, zoals het trappenhuis en de centrale hal. Sinds Covid-19 ons leven toch wel enigszins beheerst, is dat wel veranderd. De meeste mensen werken namelijk thuis, althans dat is de indruk die krijg als ik de lege ondergrondse parkeergarage en het lege parkeerterrein buiten zie. Mocht je niet thuis werken, en dus naar kantoor gaat, dan is het verzoek van de verhuurder om een mondkapje te dragen. Althans in de gemeenschappelijke ruimten dan. Jurist als ik ben, vraag ik me dan weer af wat er gebeurt als je dat niet doet? Kan ik daartoe verplicht worden? En zo ja, door wie dan? Die laatste vraag is gemakkelijk te beantwoorden. Dat is de Rijksoverheid. Die kan je verplichten om een mondkapje te dragen. En laat dat nou net ook haar wens zijn. Vanaf 1 december 2020 wil het kabinet het dragen van een mondkapje in onder andere winkels, musea, restaurants en theaters verplichten. Ook in het onderwijs (met uitzondering van de basisschool) moet je dan een mondkapje gaan dragen. Voor contactberoepen geldt de regel zowel voor de klant als de professional, zoals de kapper of een rij-instructeur. In het openbaar vervoer was een mondkapje al verplicht, maar voortaan is dit ook het geval in stations en bij bus- en tramhaltes. Ook in vliegtuigen moet je (dan) een mondkapje dragen. Deze mondkapjesplicht geldt voor iedereen van
NOVEMBER/DECEMBER 2020
dertien jaar en ouder. Wie de regel niet naleeft, riskeert een boete van 95 euro. Let op: een spatscherm (een zogenaamd faceshield) mag dus niet, omdat dit de neus en mond niet volledig bedekt. Datzelfde geldt ook voor bijvoorbeeld een sjaal of ‘bandana’ (dat is als het ware een grote zakdoek die je om je hoofd of hals draagt). Is er nog ander juridisch corona-nieuws te melden? Jazeker, en dan met name op het gebied van het contractenrecht. Want corona heeft daarop een behoorlijke invloed. Hoe moeten bijvoorbeeld clausules in al bestaande contracten worden uitgelegd, in het licht van corona? Kan een contractspartij zich op onvoorziene omstandigheden of wellicht zelfs overmacht beroepen als er bepaalde goederen bijvoorbeeld niet geleverd kunnen worden doordat er geen handel met China gedreven kan worden? Of mag je onderhandelingen nu (wel) zomaar afbreken? Uit een analyse van diverse kortgeding uitspraken die sinds het uitbreken van de coronacrisis zijn gewezen, blijkt dat van overmacht niet al te snel sprake is. Voor contracten die tot medio maart 2020 zijn gesloten, geldt dat Covid-19 als een onvoorziene omstandigheid kan worden aangemerkt. Voor contracten van daarna niet. In het eerste geval ben je dan (vaak) wel verplicht om te heronderhandelen, om zo tot een redelijke aanpassing van het contract te komen. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het is dus duidelijk dat corona niet alleen op ons mensen, maar ook op het recht zo haar invloed heeft…
businesstraveller.nl
X IHAOOTMEIL
TEKST TIJN KRAMER
Een suite als geen ander… Eerlijk is eerlijk: we wisten niet wie Piet le Blanc was. Het Savoy Hotel in Rotterdam, ja, dat kenden we wel. Maar waarom uitgerekend hun prestigieuze suite is vernoemd naar, zo bleek, een jazzmuzikant? Dat wilden we graag ontdekken. De link Rotterdam en jazz hadden we al eerder gelegd, met dank aan de onlangs overleden grootheid Jules Deelder. Dichter, muzikant en bijzondere persoonlijkheid. Ooit nachtburgemeester van deze immens leuke stad. En voor altijd Spartaan. Maar Jules was dus niet alleen. Rotterdam heeft een ruime jazzgeschiedenis. Piërre (Piet) le Blanc (Rotterdam, 26 mei 1921 - 1 december 1996) was een bekende jazzsaxofonist, die ook vele jaren heeft gespeeld aan boord van de schepen van de Holland Amerika Lijn, dat kantoor houdt in de havenstad. Uit de beschrijving van een lokaal jazzfestivalwebsite (lantarenvenster.nl). ‘Piet le Blanc leefde jaren voornamelijk in de Rotterdamse binnenstad, op straat en in de kroeg. Met het spelen op zijn sax of zijn viool probeerde hij het hoofd boven water te houden. Vaak was hij welkom, kreeg hij een borreltje en een sigaar, maar soms werd hij bespot en weggestuurd en zocht dan vloekend en lachend zijn weg. Voorheen maakte hij deel uit van verschillende grote en minder grote orkesten. Bebop, funk, blues en het levenslied, Piet had alle stijlen in huis.’ Kijk, dat zijn de betere! Daar mag een suite naar worden vernoemd. Want we gaan weer terug naar het nu en we checken in bij het Savoy Hotel, een vrij typisch na-oorlogsgebouw op een uitstekende locatie. Navraag leert dat alle kamers grondig zijn verbouwd en op de begane grond vind je wat lekkere producten voor in de kamer, een alleraardigste ontvangst bij de receptie en een bar met terras. Het viersterrenhotel heeft 95 kamers die, als onderdeel van de bekende keten Eden Hotels zo ook weer hun leuke noviteiten kennen. Een kussenmenu bijvoorbeeld, of een yogamat. Eden Essentials noemen
businesstraveller.nl
De wijk voelt en oogt trendy en hip...
ze dat en het is dan ook niet raar dat het hotel - tegen alle berichtgeving in - bijna vol zit als wij er zijn. Dat is niet vreemd, want Rotterdam als geheel en dit buurtje in het bijzonder is erg gewild, in de stad en ver daarbuiten. De wijk, het Hoogkwartier, voelt en oogt trendy en hip met veel leuke koffietentjes, winkeltjes en restaurantjes. De altijd gezellige Witte de Withstraat is niet ver en op kruipafstand is de Oude Haven, waar we genieten van een terrasje (toen dat mocht uiteraard). Een culinaire hotspot op loopafstand is de Markthal Rotterdam. Apart en architectonisch aantrekkelijk en vooral smakelijk! Normaliter met vele dozijnen foodstands uit de hele wereld, en ook de nodige stand om lekkers te kopen voor thuis…of je hotelkamer! Want terug naar de suite! Uiteraard schreeuwt Rotterdam om verdere ontdekking maar wie in de Piet le Blanc suite verblijft, doet er goed aan optimaal van te genieten. Gelegen in ‘de kelder’ van het hotel vormt het de enige accommodatie op dat niveau. De suite is zeer geschikt om met een kleine groep (jaja, mits de regels het toestaan) of met het gezin te verblijven. De suite is geschikt voor vier tot zes personen met een mooie en ruime hemeldouche, een luxe tweepersoonsbed en ook twee stapelbedden. Maar wie gaat er slapen. Er is een mega-scherm, een PlayStation en dvd-speler (films zijn beschikbaar) en een en ander wordt bediend met een tablet. Comfortabele designer kuipstoelen voor lange gesprekken, en een platenspeler. Uiteraard uitstekende speakers en ga los, want niemand hoort je! Een beetje bioscoopachtig geval heeft het. Een zaaltje voor jezelf. Het is een heerlijke unisex ‘mancave’ waar je met wat lekkers uren heerlijk van de wereld kunt zijn. www.edenhotels.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
31
HOTEL
TEKST TIJN KRAMER
Culinaire hot(el)spot
Het Amsterdamse Conservatorium Hotel is een belevenis. Zowel aan de buitenkant, maar zeker binnenin ademt het klasse en luxe. Geen wonder dat het hotel al jaren veel Amsterdammers weet te trekken als gast. In deze rare tijden leent ook een nachtje slapen extra de moeite. Een staycation in eigen stad, vol met culinair genot. De naam moge duidelijk zijn. Nadat het sinds de bouw in 1897 lang dienst had gedaan als bankgebouw kende het aan de vooravond van de roerige jaren ‘80 een nieuwe bewoner: het Sweelinck Conservatorium, dat bestond uit drie gefuseerde muziekinstituten. In april 2008 was het Conservatorium van Amsterdam het gebouw ontgroeid en vertrok het naar de huidige locatie op het Oosterdokseiland. In 2008 kocht The Set Hotels, een kleine zeer luxe keten met onder meer ook het nieuwe Parijse tophotel Lutetia, dit fraaie bouwwerk. De ligging is al prestigieus genoeg. Op kruipafstand van het Concertgebouw, het Stedelijk Museum en het Van Gogh Museum. Aan de rand van het bekende oudNOVEMBER/DECEMBER 2020
Conservatorium Hotel...veel Italiaans design en Aziatische invloeden
zuid, een chique Amsterdamse wijk, voelt het trendy maar ook tijdloze hotel zich helemaal thuis. Het Vondelpark ligt om de hoek, net als de welbekende P.C. Hooftstraat. De bekroonde Milanese designer Piero Lissoni de leiding over de inrichting van het hotel en hij wist modern en klassiek erg goed te combineren. Kleine artistieke kwinkslagen vervolmaken de historische setting. We zien veel Italiaans design maar ook Aziatische invloeden. Bijzonder is de inpandige evenemententoren. Het is een prachtige plek voor zakelijke meetings, voor kleine tot middelgrote groepen (zodra dat weer mag). Met uitzicht over de fantastische ruime lobby en brasserieruimte, maar toch met volop privacy, is het een van de meer bijzondere locaties voor een evenement in de Amsterdamse binnenstad. Maar dat is business, en nu zijn businesstraveller.nl
HOTEL
we even op staycation! Er is ook een enorme spa, hoewel ze het zelf Akasha Holistic Wellbeing noemen. Het heeft al snel naam gemaakt als een van de beste van Nederland met liefst 1000 vierkante meter aan pure ontspanning: een schitterend zwembad, hammam, sauna, jacuzzi en een grote gym. Puur genieten, hoewel wij het dit keer laten schieten voor een bezoek aan het nabijgelegen Van Gogh Museum, dat op eigen manier natuurlijk ook ontspannend werkt. Of misschien beter inspirerend. We verblijven in een riante Grand Junior Suite (55 m² groot) met een mooi uitzicht op de Van Baerlestraat. De kamer heeft een heerlijk ruim bed, een Nespressomachine en een heerlijke regendouche. De TV komt met een druk op de knop uit een kast en de wifi is uitstekend. Maar een staycation zou geen staycation zijn als we niet inzetten op een mooie culinaire ervaring in Taiko Cuisine, zoals het prachtige inpandige restaurant heet. Het heet een modern Aziatische keuken te voeren, en de inrichting is al om meteen om te koesteren. Een vleug Shanghai, een dosis Vietnam, een portie Japan. Het oogt chique, sexy en verleidelijk. Op de kaart zien we een ruime keuze aan veelbelovende kleine gerechten, sushi, en sashimi met onder meer Nigiri Wagyu en Duck Gyoza, zalm, tonijn en kaviaar. Taiko is het bekroonde restaurant van Executive Chef Schilo van Coevorden, die ook ieder jaar een bepaald ingrendient een hoofdrol geeft. Dit jaar is dat de Hiramasa Kingfish, die komt van het in Zeeland gevestigde Kingfish Zeeland. Hier wordt de Hiramasa Kingfish, ook wel bekend als de Dutch Yellowtail en vaak verwisseld met soortgelijke vis Hamachi, gekweekt. Maar mocht je het anders willen, inclusief vegan, dan kan dat ook. Maar zeker is dar het speciale 8-gangen Omakase menu waarbij de
Hiramasa Kingfish als je wilt een hoofdrol speelt, een fantastische ervaring is. Alle gerechten kunnen worden gecombineerd met bijpassende wijnen, sake of cocktails uit Taiko Bar. Wij maken een hele mooie lange culinaire reis, met een overdaad een bijzondere tot unieke gerechtjes, vega, vlees of vis, en zonder uitzondering met klasse en Aziatische charme op het bord en vriendelijk en kundig geserveerd. Los van een geniale chef waren we ook onder de indruk van de sommelier, in dit geval voor advies voor wijn maar ook sake. De wijnlijst ligt normaal tussen de 50 en 200 euro en is gefocust op de oude wereld. Uitzondering is de - altijd leuk om te noemen - Chateau Petrus 2010 van 2000 euro. Maar in een meer gangbare wereld raad ik u aan een wijnarrangement te nemen. Wij genieten onder meer van een mooie witte St Aubin, een heerlijke Stodden Spatburgunder Ahr, een Rode Sancerre en ons onbekende sakes. Het moge duidelijk zijn dat we prinsheerlijk slapen en in de ochtend genieten van een lekker Ă la carte ontbijt met wat extra koffie. Uiteraard zijn er in deze rare tijden wat concessies. Het is niet de gebruikelijke drukte in lobby/lounge, de bar is dicht en ook moet je maar afwachten wat het restaurant mag serveren, zoals u weet zijn dat maatregelen die per dag verschillen. Dat gezegd hebbende: bekijk dat vooral en als het even mogelijk is, verwen uzelf met een heerlijke staycation. Ook voor de feestdagen hebben hotel en restaurant verschillende bijzondere opties. Because you are worth it! Wij komen zeker nog eens terug.
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
33
De top van
2020 De winnaars van de Business Traveller Awards 2020
34
FOTO: Intercontinental London Park Lane
AWARDS
V
oor iedereen in de reissector was dit een turbulent jaar, waarin de Covid19-pandemie alle delen van de zakelijke markt heeft geraakt. Maar de branche is eens te meer aan het vechten, met reisaanbieders die hun reinigingsprotocollen intensiveren, de gehele dienstverlening heroverwegen en investeren in contactloze technologie om de zakenreiziger te helpen navigeren door het nieuwe normaal. Om deze reden voelen de Business Traveller Awards 2020 bijzonder betekenisvol. Zoals ieder jaar reiken de collega’s uit Groot-Brittannië de Business Traveller Awards uit. Deze worden gekozen aan de hand van uw Britse gelijken ofwel de Britse zakenreizigers, en eigenlijk uit de hele wereld, omdat het Engelstalig blad vele mondiale lezers kent. Het lijkt ons een meer dan nuttige lijst om met u te delen. De awards belonen de luchtvaartmaatschappijen, luchthavens, hotels en autoverhuurbedrijven die echt een verschil hebben gemaakt in uw reizende leven. De stemming vond plaats tussen april en juli en was gebaseerd op de ervaringen van lezers in de afgelopen twaalf maanden. Nieuw voor 2020 zijn onderscheidingen voor het beste eten en drinken tijdens de vlucht, entertainment tijdens de vlucht, nieuwe vliegtuigstoel, reis-app en creditcard of betaalkaart voor reizen. De awards zijn volledig onafhankelijk en lopen al meer dan drie decennia en worden algemeen gezien als de belangrijkste onderscheidingen in de zakenreisbranche. Er is geen voorselectie door het Business Traveller-team en alle gegevens die door de kiezers worden verstrekt, worden geanalyseerd door een marktonderzoeksbureau om de winnaars vast te stellen.
AIRLINES BESTE AIRLINE 1 Qatar Airways 2 Singapore Airlines 3 Emirates 4 British Airways 5 Virgin Atlantic
BESTE PREMIUM ECONOMY CLASS 1 Virgin Atlantic 2 British Airways 3 Air New Zealand 4 Singapore Airlines
BESTE SHORT-HAUL AIRLINE 1 British Airways 2 Swiss 3 Aegean 4 Jet 2
BESTE ECONOMY CLASS 1 Singapore Airlines 2 Emirates 3 Qatar Airways 4 Virgin Atlantic →
VAN BOVEN: Qatar Airways pakte vijf prijzen, net als British Airways; Singapore Airlines won vier awards.
BESTE LONG-HAUL AIRLINE 1 Qatar Airways 2 Singapore Airlines 3 Emirates 4 Cathay Pacific BESTE FIRST CLASS 1 Singapore Airlines 2 Emirates 3 Etihad Airways 4 British Airways
35
BESTE BUSINESS CLASS 1 Qatar Airways 2 Singapore Airlines 3 Emirates 4 Virgin Atlantic 5 Oman Air
RECHTS: Virgin Atlantic: Beste Premium Economy Class
NOVEMBER/DECEMBER 2020
AWARDS
AIRLINES →
BESTE AFRIKAANSE AIRLINE 1 Ethiopian Airlines 2 South African Airways 3 Kenya Airways 4 Royal Air Maroc BESTE AZIATISCHE AIRLINE 1 Singapore Airlines 2 Cathay Pacific 3 Japan Airlines 4 EVA Air BESTE OOST-EUROPEESE AIRLINE 1 Aeroflot 2 LOT Polish Airlines 3 Air Baltic 4 Wizz Air
36
BESTE AIRLINE MIDDEN-OOSTEN 1 Qatar Airways 2 Emirates 3 Etihad Airways 4 El Al BESTE N-AMERIKAANSE AIRLINE 1 Delta Air Lines 2 American Airlines 3 United 4 Air Canada BESTE LOW-COST AIRLINE 1 Easyjet 2 Air Asia 3 Jet 2 4 Southwest Airlines BESTE CABINEPERSONEEL 1 Singapore Airlines 2 Qatar Airways 3 Virgin Atlantic 4 British Airways
BESTE ETEN EN DRINKEN AAN BOORD 1 Qatar Airways 2 Singapore Airlines 3 Oman Air 4 Virgin Atlantic BESTE IN-FLIGHT ENTERTAINMENT 1 Emirates 2 Qatar Airways 3 Singapore Airlines 4 Virgin Atlantic BESTE NIEUWE STOEL 1 British Airways Club Suite 2 Singapore Airlines Business Class 3 Singapore Airlines First Class BESTE ALLIANTIE 1 Oneworld 2 Star Alliance 3 Skyteam
ONDER: BA’s Club Suite won best nieuwe Airline stoel
BESTE FREQUENT FLYER PROGRAMMA 1 British Airways Executive Club 2 Lufthansa Miles and More 3 Emirates Skywards 4 Virgin Atlantic Flying Club RIGHT: Emirates wint de award voor beste IFE (In-Flight Entertainment)
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
AWARDS
HOTELS BESTE ZAKENHOTELKETEN WERELDWIJD 1 Hilton Hotels & Resorts 2 Intercontinental Hotels & Resorts 3 Marriott Hotels 4 Mandarin Oriental 5 Shangri-La Hotels and Resorts
BESTE LUXE HOTELKETEN 1 Mandarin Oriental 2 Four Seasons Hotels and Resorts 3 The Peninsula Hotels 4 Shangri-La Hotels and → Resorts
BESTE ZAKENHOTELKETEN IN EUROPA 1 Hilton Hotels & Resorts 2 Intercontinental Hotels & Resorts 3 Marriott Hotels 4 Sofitel BESTE ZAKENHOTELKETEN IN MIDDEN-OOSTEN 1 Rotana Hotels & Resorts 2 Jumeirah Hotels & Resorts 3 Intercontinental Hotels & Resorts 4 Waldorf Astoria Hotels and Resorts BESTE ZAKENHOTELKETEN IN NOORD AMERIKA 1 Marriott Hotels 2 Hilton Hotels & Resorts 3 Four Seasons Hotels & Resorts 4 Intercontinental Hotels & Resorts BESTE ZAKENHOTELKETEN IN AZIE-PACIFIC 1 Shangri-La Hotels & Resorts 2 Mandarin Oriental 3 Pan Pacific Hotels & Resorts 4 The Peninsula Hotels
37
VAN BOVEN: London Hilton on Park Lane, Mandarin Oriental Munich en Shangri-La Hong Kong hotel
LINKS: Le Méridien Chicago Oakbrook Center
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
AWARDS
HOTELS →
BESTE BUDGET HOTELKETEN 1 Premier Inn 2 Holiday Inn Express 3 Ibis 4 Hampton by Hilton BESTE KLEINERE HOTELKETEN 1 Langham Hotels and Resorts 2 Belmond 3 Aman 4 Red Carnation Hotels
38
BESTE BUSINESS HOTEL WERELDWIJD 1 The Peninsula Hong Kong 2 Shangri-La Singapore 3 Raffles Singapore 4 Mandarin Oriental Bangkok
BOVEN: The Langham Hong Kong; LINKS: The Peninsula Hong Kong is het beste zakelijke hotel ter wereld
BESTE BUSINESS HOTEL IN HET VK 1 Intercontinental London Park Lane 2 The Dorchester, London 3 Sofitel London St James 4 Sofitel London Heathrow BESTE AIRPORT HOTEL 1 Sofitel London Heathrow 2 Regal Airport Hotel Hong Kong 3 Crowne Plaza Changi Airport, Singapore 4 Hilton London Heathrow Airport BESTE HOTEL LEDENPROGRAMMA 1 Hilton Honors 2 Marriott Bonvoy 3 IHG Rewards Club 4 ALL – Accor Live Limitless BESTE SERVICED APARTMENT MERK 1 Frasers Hospitality 2 Citadines Aparthotel 3 Staybridge Suites 4 Ascott The Residence
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
AWARDS
AIRPORTS VAN BOVEN: Singapore Changi; London Heathrow...
BESTE AIRPORT WORLDWIDE 1 Singapore Changi Airport 2 Hong Kong International Airport 3 London Heathrow Airport 4 Dubai International Airport 5 Hamad International Airport, Doha BESTE AIRPORT IN EUROPA 1 Amsterdam Schiphol Airport 2 London Heathrow Airport 3 Munich Airport 4 Zurich Airport BESTE AIRPORT VOOR TAX-FREE WINKELEN 1 London Heathrow Airport 2 Singapore Changi Airport 3 Dubai International Airport 4 Amsterdam Schiphol Airport BESTE AIRPORT LOUNGE 1 British Airways Concorde Room, London Heathrow T5 2 Virgin Atlantic Clubhouse, London Heathrow 3 Cathay Pacific The Pier, First Class, Hong Kong 4 Cathay Pacific, London Heathrow
39
AAN LAND VERDER BESTE AUTOVERHUURDER WERELDWIJD 1 Avis 2 Hertz 3 Sixt 4 Europcar BESTE AUTOVERHUURDER IN EUROPA 1 Avis 2 Hertz 3 Europcar 4 Sixt
businesstraveller.nl
BESTE CREDIT OF BETAALKAART OM TE REIZEN 1 British Airways American Express Premium Plus 2 Halifax Clarity 3 Revolut 4 Curve BESTE REIS APP 1 British Airways 2 Tripadvisor 3 Tripit 4 Booking.com BT
NOVEMBER/DECEMBER 2020
TEKST SHARON EVERS 40
Ciao Bella in Puglia Onbekend maakt niet altijd onbemind en dat geldt zeker voor de Italiaanse regio Puglia, dat zich bevindt in de hak van de Italiaanse laars. Je vindt er alles wat je zou verwachten van een Italiaanse regio: eeuwenoude dorpjes die trots hun geschiedenis dragen, idyllische landschappen bezaaid met olijfbomen, een geweldige keuken die niet moet onderdoen voor andere regio’s in Italië, de zee en prachtige stranden…
B
ijzonder aan reizen blijft het feit dat je binnen enkele uren in een totaal ander land met bijhorende cultuur bent. Vanaf Rotterdam The Hague Airport vlieg je in zo’n 2,5 uur naar Brindisi. Vanuit daar rijd je in een half uurtje naar Ostuni. Wow, dit is dus pas echt Italië. Smalle straatjes met witte huizen, balkons vol bloemen en wapperend wasgoed, souvenirwinkels, gelateria’s en trattoria’s in overvloed. Je komt hier ogen tekort. En als we nog foto’s zouden maken met fotorolletjes, dan waren die nu al op. Dat belooft wat. Ostuni ligt op een heuveltop op acht kilometer van de Adriatische Zee en op een steenworp afstand van de zandstranden van Puglia. Het stadje is bekend om haar de schilderachtige witte huizen en steegjes en daarom een van de populairste toeristische trekpleisters in de regio. Op zaterdag is er ook een charmante markt met lokale producten, die je zeker niet mag missen. Er is ook een historische reden waarom de huizen hier massaal wit zijn geverfd. In de zeventiende eeuw maakte de pest miljoenen slachtoffers in de regio. De besmette huizen werden witgeverfd met een mengsel van kalksteen en water. De lokale bevolking merkte op dat er rond de witte huizen veel minder zieken vielen en dachten daarom aan een wonder. →
INTERVIEW
→ 42
KABOUTERHUISJES
'Gelateria’s en trattoria’s in overvloed'
In het hart van Puglia ligt de beroemde vallei de Valle d’Itria. Deze roem heeft de Valle d’Itria te danken aan de talloze, betoverende trulli die je er kunt vinden: witte huisjes met een kegelvormig dak. Vaak ook kabouterhuisjes genoemd. In totaal zijn er zo’n vijfduizend trulli te vinden in dit deel van Puglia, waarvan de oudste ongeveer driehonderd jaar oud zijn. Plan tijdens jouw reis door Puglia een bezoek aan Alberobello, waar het oude centrum bestaat uit kronkelige straatjes die geflankeerd worden door een kleine duizend traditionele trulli. Sinds 1996 zijn alle trulli in Alberobello toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst van Unesco. In de trulli zijn nu voornamelijk souvenirwinkeltjes en restaurantjes gevestigd, maar je kan er ook in overnachten. Neem plaats op een van de terrassen of slenter door de kronkelige steegjes en geniet.
EEN STAD ONDER DE STAD
Matera ligt een half uurtje rijden vanaf Alberobello. Elk stukje van Puglia heeft haar eigen unieke eigenschappen en dat maakt een rondreis door deze regio geweldig. Matera is om vele redenen uniek. Het stadje in de regio Basilicata wordt al zo'n 35.000 jaar bewoond en is daarmee een van de oudste steden ter wereld en een van de eerste plaatsen waar mensen zich in Italië in de prehistorie vestigden. Maar Matera is vooral zo bijzonder om de grotwoningen, ook wel Sassi genoemd. De Sassi vormen een soort stad onder de stad - een Citta Sotteranea - en worden nog altijd bewoond of gebruikt als restaurant, museum, winkel, galerie of hotel. Deze Sassi zijn de reden waarom Matera als allereerste plaats in Italië in 1993 op de Lijst van Werelderfgoederen NOVEMBER/DECEMBER 2020
van Unesco belandde. De filmwereld ontdekte ook al vroeg hoe fotogeniek Matera is. De Sassi dienden als decor voor een groot aantal, vaak door de Bijbel geïnspireerde, films zoals The Passion of Christ van Mel Gibson, The Young Messiah, King David en Ben Hur. Het is dan ook niet vreemd dat Matera zich in 2019 - samen met de Bulgaarse stad Plovdiv - Culturele Hoofdstad van Europa mocht noemen. Wandel op jouw gemakje of samen met een professionele stadsgids door de Sassi-wijk en geniet opnieuw van de aangename sfeer die er heerst.
VOLARE
De volgende stop is Polignano a Mare, een pittoresk stadje dat is gebouwd op de steile en woeste kliffen aan de Adriatische Zee. Het is er fantastisch. Of het nu komt doordat zo’n beetje iedere straat en steeg uitloopt met uitzicht over de zee en de kliffen, de vele baaitjes of de felblauwe zee… Rondom de Santo Stefano, een klein middeleeuws kerkje aan de Via Porto, vind je heel veel graffiti, maar niet zoals je bij ons op bruggen en muren ziet. Het zijn prachtige dichtregels of complete gedichten op muren of trappen. Je krijgt er vast een romantisch gevoel bij. Polignano is ook de geboorteplaats van zanger Domenico Modugno (1928-1994) die wereldberoemd werd met het lied Dipinto nel blu, beter bekend als Volare. Polignano staat ook bekend om het sfeervolle Grotta Palazzese, een restaurant dat is uitgehouwen in een grot.
OM JE VINGERS BIJ AF TE LIKKEN
Lecce is de volgende bestemming ook wel het Florence van het zuiden wordt genoemd. De stad, die ook bekend staan om haar vele kerken, heeft een prachtig historisch centrum businesstraveller.nl
INTERVIEW
met onder meer het Piazza del Duomo en de Basilicate di Santa Croce. Het is een groot openluchtmuseum met haar mooie architectuur, veel details vanuit de Barok-periode, vele kerken en reusachtige pleinen die ineens uit het niets voor je lijken op te doemen. Een andere must is het proeven van een Pasticciotto. Een licht krokant cakeje dat gevuld is met een zachte, romige crème, zoals chocolade, citroen of kersen. Om je vingers bij af te likken.
IMPOSANT KASTEEL
Puglia is prachtig en daarom is het aan te raden om rond te reizen. Elk dorpje of stadje heeft zijn eigen charme om ontdekt te worden. Zoals Otranto. Dit is de meest oostelijke stad van Puglia. Weer zo’n pareltje met een eeuwenoude geschiedenis. Voor het mooiste uitzicht op zee wandel je naar Via Bastione dei Pelasgi of naar Molo San Nicola. De kathedraal van Otranto, de grootste van de regio, is gebouwd in de elfde eeuw op de resten van een Romeins huis en een ouder Christelijk heiligdom. Het imposante kasteel beschikt nog over een brede gracht, cilindervormige donjons en twee bolwerken. Vanaf het bolwerk heb je een prachtig uitzicht over Otranto en de Adriatische Zee. Otranto is een echte must voor de cultuurliefhebber, zonaanbidder en fijnproever. Het is een charmant, pittoresk en veelzijdig stadje vol winkels, heerlijke restaurants met zeezicht en architectonische monumenten. Maar ook voor een fijn strand gelegen aan de Adriatische Zee zit je hier goed.
HOTELTIPS! - Palazzo Gattini Luxury Hotel (vijf sterren) in het centrum van Matera. - Patria Palace Hotel Lecce (vijf sterren) in het stadscentrum van Lecce. - B&B Mareggiata (vijf sterren) in Gallipoli biedt een terras en uitzicht op de zee en ligt op slechts 100 meter van de populaire straat Corso Roma. - Furnirussi Tenuta (vijf sterren) is gevestigd in een biologische vijgenboomgaard in Carpignano Salentino, 20 minuten rijden vanaf Otranto. - La Sommità Relais (vijf sterren) is een zeer exclusieve en mooie woning met historische architectuur en een rustige tuin. Deze accommodatie ligt in het voetgangersgebied in het historische centrum van Ostuni en beschikt over een restaurant met een Michelinster en een wellnesscentrum. - Le Alcove-Luxury Hotel nei Trulli (vijf sterren) biedt een ongewone combinatie van modern comfort in oude stenen woningen: een aantal traditionele Trulli-huisjes in het hart van Alberobello. - Het viersterrenhotel Mulino A Vento ligt in Uggiano La Chiesa op het platteland van Salento, op zes kilometer van Otranto en op vijf minuten rijden van het strand van Porto Badisco.
DE MALEDIVEN VAN SALENTO
MOOIE STAD
Via een panoramische kustroute rijd je richting Leuca, dit is het meeste zuidelijke punt van Puglia. Hier ontmoeten de Adriatische en de Ionische Zee elkaar. Het uitzicht is opnieuw geweldig. Onderweg vind je de mooiste baaitjes. Maak dus zeker een stop. Santa Maria di Leuca is het meest zuidelijke punt van Puglia, dit is waar de Adriatische en Ionische Zee samenkomen. De naam Leuca zou zijn afgeleid van het Griekse leukos, dat wit betekent. Volgens een legende komt de naam van Leucasia, een witte zeemeermin die vissers en boeren door haar stem wist te betoveren. Maria zou later een aantal boten hebben gered in een storm, waardoor haar naam werd toegevoegd aan Leuca. Op een kleine drie kwartier rijden vanaf Leuca vind je Gallipoli. Dat vrij vertaald ‘mooie stad’ betekent. Het oude centrum van deze mooie stad is gelegen op een schiereiland middenin de Ionische Zee, dat is verbonden met het vasteland door een eeuwenoude brug. Het is opnieuw een prachtige stad met een geweldig historisch centrum. Het is een typisch vissersstadje met een haven vol kleurrijke bootjes. businesstraveller.nl
VAN LINKS NAAR RECHTS: Alberobello, Gallipoli en Polignano a Mare.
Toe aan een beetje rust tijdens een hectische reis? Dan zijn de stranden aan de westkust van Salento voor jou weggelegd. Dit worden namelijk de rustigste stranden van Puglia genoemd. De inwoners van Salento hebben ook een motto: ‘Lu Salentu: lu sule, lu mare, lu ientu.’ Letterlijk betekent dit: zon, zee en wind. Een perfecte mix dus voor een heerlijk dagje relaxen aan zee. Baia del Turchi is een paradijselijk strand met hemels wit zand in het westen van Salento waar je je ogen uitkijkt om hoe mooi het hier is. Porto Selvaggio ligt in het zuidelijke puntje van Salento en is nog vrij onbekend. Ook in Salento, maar zeker een aparte benoeming waard, vind je Maldive del Salento. En dat betekent ook eigenlijk letterlijk wat hier staat: de Malediven van Salento. Een schitterend strand met azuurblauw water, gelegen in het plaatsje Pescoluse in Salento. Je hoeft dus helemaal niet zo ver te reizen om van de Malediven te kunnen genieten, heerlijk!
NOVEMBER/DECEMBER 2020
43
AIRPLUS
TEKST TIJN KRAMER
' B U S I N E S S T R AV E L KOMT WEER OP GANG' 'Blijven doen wat je altijd hebt gedaan, is niet meer goed genoeg.’ Was getekend, Melvin van Wingerden, Commercial Director, Benelux & Nordics bij AirPlus. Het bedrijf is al meer dan dertig jaar specialist in zakelijke betaaloplossingen. Een gesprek.
44
Hoe is het jaar 2020 voor jullie tot op heden geweest? ‘Enerverend! In een zeer korte tijd zijn we getransformeerd naar een werelwijde, volledige home office based-operatie en moesten we maatregelen nemen om direct kosten te besparen. Dat onze omzet enige tijd achter zou gaan blijven, werd vrij snel duidelijk waardoor we naar nieuwe bronnen van inkomsten zijn gaan kijken. Het team van op afstand geengageerd en gemotiveerd houden, was even ontdekken maar ging gelukkig relatief eenvoudig. Daardoor konden we gelukkig onze blik alweer snel voor uit richten.’ Welke lessen heb je geleerd? ‘Het nieuwe normaal vraagt om een nieuw perspectief. Blijven doen wat je altijd hebt gedaan, is niet meer goed genoeg. Beetje cliché, maar elke crisis biedt kansen. In ons geval om een aantal ontwikkelingen versneld uit te voeren. Blijven investeren en vertrouwen hebben in je mensen betaalt zich altijd uit. Vanuit huis bleven zij hard werken en meedenken hoe AirPlus deze crisis kon overleven.’ Hoe ziet de directe toekomst eruit? Wat zijn de plannen? ‘We gebruiken deze periode om ons voor te bereiden op de toekomst na de pandemie. Op dit moment zijn we bezig met een transformatie NOVEMBER/DECEMBER 2020
naar ons nieuwe state-of-the-art IT-platform. Daardoor zijn we in staat om nog beter en sneller in te spelen op de behoeften van onze klant in een snel veranderende betaalindustrie. Onze missie is om hen een ‘onzichtbare’ betaalervaring te bieden ongeacht de dienst die ze afnemen en het distributiekanaal dat ze gebruikten. Verder hebben we onze strategie aangepast en willen we meer waarde voor onze klanten creeren in andere toepassingensgebieden dan zakenreizen alleen. Daarmee hebben we onze bedrijfsclaim veranderd ‘Rethink Corporate Payment’.’ Jullie hebben een zakelijke betaalkaart uitgebracht, waarom? ‘Op 6 oktober hebben we onze nieuwe Pan European Corporate Card geintroduceerd op de Nederlandse markt, een kaart die het komende jaar in meer dan vijftien Europese landen beschikbaar zal zijn. Hiermee bieden we onze (inter-)nationale een consistent product aan met een volledig digitale user experience en op basis van het meest geaccepteerde Mastercard netwerk. Hoewel we een sterk trend zien naar het centraal, op bedrijfsniveau, afrekenen en verwerken van kosten, blijft er behoefte aan ‘walking plastic’ voor reizigers. Dit wordt voornamelijk ingegeven door het feit dat merchants (de kaartaccepterende partij) helaas nog
een stukje plastic willen zien als identificatie op het verkooppunt zoals bij hotels, autoverhuur, taxi’s en restaurants.’
BOVEN: Melvin van Wingerden.
Hebben jullie noviteiten die jullie kunnen mededelen? ‘Terwijl de reisindustrie hard werd getroffen door de uitbraak van Covid-19, vroegen we ons nog steeds af, waar we onze klanten kunnen ondersteunen met hun betalingszorgen. Tijdens de pandemie, met mensen die vanuit huis werkten, werden veel van onze klanten overspoeld door hun financiële en boekhoudkundige teams met adhocaankopen van materialen voor het thuiskantoor - printers, headsets, et cetera. Het was moeilijk om het personeel bij te houden en te vergoeden. We hebben onze virtuele kaart snel aangepast voor precies deze B2B-betalingen. In plaats van alleen maar te werken in niche businesstraveller.nl
AIRPLUS
betalen en declareren van kosten die zij namen het bedrijf maken. Zij zijn op pad namen de zaak, willen eigenlijk zo min mogelijk kosten zelf voorschieten, vooral als het om grotere bedragen voor niet alleen tickets maar hotel- en transport uitgaven gaan. En indien dit wel gebeurt, dan moeten kosten makkelijk en snel gedelcareerd worden. AirPlus ondersteunt daarbij met ‘invisible pay & touchless transaction journey’.’
procesoptimalisatie en dus kostenbesparingen opleveren. We springen nu in dat gat.’
business travel management, zijn en blijven we een generieke leverancier van B2B-betalingsoplossingen. Met andere woorden: van specialist in reisbetalingen tot specialist in zakelijke betalingen. In Nederland werkten we hier al voor corona lokaal aan, maar dit is nu in een stroomversnelling geraakt. AirPlus heeft natuurlijk betaalmethoden in huis die ook in andere sectoren gebruikt kunnen worden om deel te nemen aan het zakelijk verkeer. Dat gaat verder dan zakenreizen. Het kan alle diensten en producten omvatten die met een creditcard kunnen worden gekocht. We richten ons ook op zogenaamde tail end spend: niet-strategische uitgaven die bij verschillende leveranciers worden ingekocht, zoals de aanschaf van kantoorbenodigdheden, zolang het maar om zakelijk gebruik gaat. Deze markt is nog niet verzadigd. We werken nog veel met facturen en bijbehorende bankoverschrijvingen, in plaats van met creditcardbetalingen. Dit kan bedrijven veel betaalgemak, businesstraveller.nl
Welke trends zien jullie - los van corona - bij de rol van de travelmanager? ‘De Travel Manager zal zich steed breder gaan ontwikkelen als een ‘Connections’ Manager, iemand die faciliteert hoe mensen binnen en buiten zijn/haar organiseren in de nieuwe wereld na Corona. Het managen van een reisbeleid zal daar een onderdeel van blijven maar daarbovenop het creeren en facilteren van virtuele ontmoetingsplekken.’ Wat zijn de speerpunten van jullie bedrijfsclaim ‘Rethink Corporate Payment’? ‘Bedrijven willen op een efficiente manier kosten kunnen managen die compliant zijn met (interne) regelgeving en zo min mogelijk overlast vormen voor de werknemer. Onze missie als AirPlus is om betalingen, ongeacht de dienst, leverancier of distributiekanaal, zo onzichtbaar mogelijk te laten laten verlopen. En daarbij onze klanten ondersteunen met het beheersen van kosten, managen van compliance, verhogen van productiviteit en medewerkerstevredenheid.’ Welke veranderingen hebben jullie gezien als het gaat om de wensen van de zakenreiziger? ‘Reizigers verwachten eigenlijk zo min mogelijk belast worden met het
Contactloos betalen is cruciaal geworden in deze crisis. Hoe gaan jullie hiermee om? ‘Deze ontwikkeling onderstreept de ingeslagen weg om in zowel onze Virtual- en Corporate Card te investeren. Virtual Card betalingen zijn sowieso contactloos maar indien gevraagd door de verkoper, zijn voor beide producten op korter termijn mobile apps en mobile wallet integtraties voorzien.’ Wat verwachten jullie van 2021? Het nieuwe ‘2021 nog steeds een heel normaal vraagt uitdagend jaar zijn. Niet om een nieuw alleen de uitrol van een vaccinatie zal bepalend zijn. perspectief De internationale grenzen zullen gefaseerd opengaan, de beschikbaarheid van vluchten op peil worden gebracht. En door de economische crisis zullen niet alle bedrijven budget hebben om te reizen. Toch geloven we sterk dat business travel uiteindelijk weer op gang komen en zal dat deel van ons bedrijf uiteindelijk weer op de rails komen. Wanneer precies, is moeilijk te voorspellen, maar we blijven optimistisch. Intussen zijn we blij dat we, ondanks een echt zwaar jaar, in staat zijn geweest om ons aan te passen, te innoveren en nieuwe klanten aan boord te krijgen en tegelijkertijd bestaande klanten te ondersteunen in deze nieuwe wereld en deze lijn zullen we helemaal doortrekken naar 2021.’ Is er nog iets anders dat jullie willen delen? ‘Voor iedereen in onze industrie: Stay strong, we will be back.’ NOVEMBER/DECEMBER 2020
45
AROSA
Gezegend met zonneschijn, een mooie natuur en fantastisch skiĂŤn en wandelen, Arosa neemt nu ook het voortouw op het gebied van duurzaamheid.
PERFECTIE
AAN DE TOP
A AROSA TOURISM/NINA MATTLI
46
rosa ligt aan het einde van de spoorlijn en is daar best tevreden mee. Wanneer de trein op het Zwitserse station aankomt, stappen bezoekers uit voor hun vakantie of werkdag en ruilen ze van plaats met vertrekkende passagiers. De Rhätische Bahn brengt bezoekers in een uur tijd over de 26 kilometer lange rit van Chur naar Arosa, de kenmerkende rode trein maakt licht werk van de 1.000 meter lange klim, omhelst de berghelling terwijl deze in tunnels verdwijnt (negentien stuks) om weer te verschijnen op bruggen die kloven overspannen (er zijn 52 bruggen). Als u naar het resort met de auto rijdt, telt de Schanfiggweg van Chur naar Arosa, die in 1890 werd voltooid, misschien apocrief, 365 bochten op weg naar de top. Het feit dat er niets verder is dan Arosa betekent dat er voor zowel de spoorlijn als de weg geen doorgaand verkeer is en, eenmaal daar, heeft de compacte stad, met zijn hotels, winkels en attracties verzameld rond twee meren, geen verder autogebruik nodig. Bussen door de stad zijn gratis. In de zomer zijn er slechts ongeveer 2.000 inwoners en in de winter verdubbelt het aantal inwoners, dus Arosa heeft de reputatie rustiger en meer gezinsgericht te zijn dan andere bestemmingen. Het nachtleven is hier niet de attractie. Wat je in plaats daarvan krijgt, is dat vredige gevoel elke avond, vooral omdat het voor de meeste voertuigen verboden is om tussen middernacht en 6.00 uur 's ochtends te rijden, overdag hoor je net zo goed de klokken van de door paarden getrokken koetsen die toeristen rond de stad rijden. Dus wat is er zo speciaal aan Arosa? Wel, om te beginnen NOVEMBER/DECEMBER 2020
VAN BOVEN: Crosscountry is erg populair; Arosa is klein maar fijn...
businesstraveller.nl
TEKST TOM OTLEY
In tegenstelling tot andere Zwitserse ski-oorden trekt Arosa vooral lokale en Duitse bezoekers...
de omgeving. Het ligt op ongeveer 1.800 meter boven zeeniveau, maar door de ligging op de bodem van een brede vallei is het zowel zonnig als beschut tegen de sterkste wind. Tegen het einde van de negentiende eeuw werd het een populair kuuroord - vandaar de aanleg van de spoorweg, die in 1914 werd geopend - en naarmate de populariteit van wintersport in de decennia erna groeide, voegde het een winterseizoen toe aan de zomer. In tegenstelling tot zijn bekendere Zwitserse skiresorts, trekt Arosa nog steeds voornamelijk Zwitserse en Duitse bezoekers. Alle Alpenresorts vermelden de natuur ergens in hun marketing, maar Arosa is gezegend met een eigen microklimaat. In het weekend dat we de bestemming bezochten, zakte het 's nachts naar een comfortabele drie graden onder nul in het skioord, terwijl het iets meer dan 30 kilometer verderop in St. Moritz een bijtende vijftien graden onder nul was. Een keer per jaar heeft het ook het extra voordeel dat het slechts dertien kilometer (in vogelvlucht) van Davos ligt, waar het World Economic Forum elk jaar in januari plaatsvindt. Dat evenement, vóór Covid-19, was net afgelopen toen wij er waren, en hoewel sommige aanwezigen er ongetwijfeld voor hadden gekozen om in Arosa te blijven om 's avonds wat rust en stilte te krijgen, hadden anderen dat waarschijnlijk gedaan omdat ze dachten dat het een korte afstand zou zijn tussen de twee. In feite wordt die dertien kilometer vele malen vermenigvuldigd en het kan gemakkelijk twee uur duren, ongeacht wat online reisagenten en andere websites zeggen wanneer je onderzoek doet naar de accommodatie.
→
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
AROSA
48
AROSA TOURISM/NINA MATTLI
→
CURVES
Voor alpine skiërs is het mogelijk om in en uit een aantal hotels te skiën. Het skigebied heeft 225 kilometer aan pistes en heeft het grootste onderlinge verbonden skigebied in Grisons/Graubünden met een kabelbaan die Arosa Hornli met Lenzerheide Urdenfurggli in minder dan drie minuten verbindt. Maar Arosa heeft ook 60 kilometer aan wandelpaden en 30 kilometer aan langlaufpaden. Zoals bij elke wintersport is langlaufen een mengeling van vaardigheden en blauwe plekken. Het langlaufgebied Maran ligt op hetzelfde niveau als de golfbaan van Arosa. Soms wenste ik dat het zomer was in plaats van winter en dat ik op een van de greens aan het golfen was. Niet iedereen valt tijdens het leren om, maar ik deed het vaak. Als je gewend bent aan grote, brede carvingski's en een neerwaarts momentum om je rechtop te houden, dan zijn langlaufski's absurd smal en het voelt als proberen te balanceren op een fiets terwijl je stilstaat. Het ene moment sta je rechtop, het volgende moment hang je naar je zijkant en lig je even later op de grond en vraag je je af of je de kracht hebt om weer op te staan. Er zijn tenminste niet veel mensen in de buurt die getuige zijn van je onhandigheid. Alle anderen hebben te veel plezier om kilometers verderop de berg af te razen. Je staat weer op, probeert het opnieuw en tegen lunchtijd van de NOVEMBER/DECEMBER 2020
eerste dag kun je het redelijk. Hoewel langlaufen niet voor sensatiezoekers is, is het een goede keuze voor diegenen die de regio willen verkennen, fit willen worden (de volgende ochtend voel je het in je armen, schouders, benen en kuiten) en ook geld willen besparen. Oké, niemand gaat naar de Zwitserse Alpen om geld te besparen, maar het is een stuk goedkoper om te langlaufen of te wandelen. ECO-INSPANNINGEN Naast het aanbod aan wintersporten, positioneert Arosa zich ook als een milieuvriendelijke keuze voor alpine enthousiastelingen. De Tschuggen Hotel Group, die twee eigendommen in het oord heeft, loopt hierin voorop met het nieuwgebouwde Valsana-complex in het centrum van de stad. Het bevat een hotel met 40 kamers, negen serviceappartementen en enkele privéwoningen, evenals een skiwinkel en een supermarkt. Het hele concept wordt verwarmd met behulp van geothermische sondes en door afvalwarmte van andere apparaten op te vangen en te hergebruiken die normaal verloren gaat aan de omgeving. Deze afvalwarmte wordt opgeslagen in een batterij, in wezen een grote watertank met een leidingengeheel van 400 meter met buizen van 1,5 meter hoog. Hoe het werkt, is dat de leidingen een water-glycolmengsel bevatten dat bevriest en ontdooit, energie opslaat en vrijgeeft. Warmtepompen halen hun energie rechtstreeks uit deze opslagtank en zijn businesstraveller.nl
AROSA
RECHTS: Het leidingen. Wanneer de pompen een grote hoeveelheid Tschuggen Grand energie onttrekken, bevriest het water in de leidingen Hotel bergspoor... ONDER: De hotel spa tot een ijsblok. De onttrokken warmte kan worden gebruikt voor de keuken of vooral de spa van het hotel, die beide een grote vraag naar warm water hebben. De kringloop gaat door, want meer dan 50 procent van de warmte-uitstoot van dit gebruikte water kan worden opgevangen en gerecycled voordat het water in het riool wordt geloosd. De restwarmte van het warmteterugwinningssysteem wordt teruggevoerd naar het waterbassin om Het doel is Arosa het ijs in de leidingen te ontdooien. Als er meer afvalwarmte wordt gegenereerd dan 100 procent er energie wordt onttrokken, wordt het ijs duurzaam te gesmolten en kan het water in het circuit maken in 2030 opwarmen tot 15 graden celcius. En zo gaat het verder, met het soort tovenarij dat me 's nachts wakker zou hebben gehouden als ik niet zo uitgeput was geweest. Er zijn meer elementaire milieuvriendelijke gebaren rond het hotel en het skioord. Er wordt de nadruk gelegd op regionale voeding, net als op lokale werkgelegenheid in plaats van op 'seizoensarbeiders'. Er zijn zonnepanelen op gebouwen. Je vindt glazen flessen voor water in kamers in plaats van plastic, en souvenir-ansichtkaarten die niet alleen biologisch afbreekbaar zijn, maar ook bloemzaden bevatten om te planten waar ze ook terechtkomen. Gasten van de eigendommen in Tschuggen kunnen hun verblijf ook CO2-compenseren. Tenzij het allemaal een beetje stichtelijk klinkt, is het luxe-element niet vergeten, met een Tesla-auto die wordt aangeboden voor transfers vanaf het treinstation.
49
UITDAGING
Ondertussen heeft Arosa een sponsorovereenkomst gesloten met de Zwitserse maker van kruidensnoepjes Ricola om te helpen bij zijn Duurzame Arosa 2030-strategie. Het doel is om de bestemming in 2030 100 procent duurzaam te maken, maar omvat ook bredere doelen zoals dierenwelzijn. Een project dat in 2018 werd gelanceerd in samenwerking met liefdadigheidsinstelling Four Paws heeft ertoe geleid dat Arosa Bear Sanctuary dieren herplaatst die zijn gered uit circussen. Het doet ook dienst als toeristische attractie en is ongetwijfeld populair bij kinderen. Het skiresort heeft ook ‘Acht beloftes voor de toekomst van Arosa’ gepubliceerd, die de bescherming van dieren, natuur en milieu omvatten. Ik heb de afgelopen drie decennia vele gelukkige weken in de bergen doorgebracht en ik twijfel er niet aan dat deze resorts de uitdagingen van klimaatverandering erkennen. Velen zijn getuige van de ingrijpende veranderingen in de seizoenen en proberen het toerisme het hele jaar door te behouden en tegelijkertijd een duurzame toekomst te bevorderen. Er is zoveel verstoord door de Covid-19-pandemie, maar Arosa, terwijl hij alle protocollen opstelt die nodig zijn voor veilige bezoeken dit komende seizoen, is van plan voor het komende decennium en daarna. Ga voor meer informatie naar myswitzerland.com, arosalenzerheide.swiss, tschuggenhotelgroup.ch. BT
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
CREDITS: GOOGLE MAPS
52
51
56
52 I CADHO HO HO!
De ultieme kerstcadeaugids 56 I HO HO HORLOGES
De beste exemplaren van het jaar 62 I BOHOHONAIRE
62
Culinair genieten op een mooi eiland businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
CADEAUGIDS KERST
Citroëncadeaus vol nostalgia voor thuis
52
Het iconische automerk Citroën helpt klanten en fans graag bij de voorbereidingen voor kerst, door ideeën voor prachtige kerstcadeaus aan te reiken die beschikbaar zijn via de webwinkel van Citroën Lifestyle. Een van de populairste verzamelgeschenken onder autoliefhebbers zijn schaalmodellen. In de webwinkel van Citroën Lifestyle zijn meer dan honderd Citroën-schaalmodellen te
vinden. Ze weerspiegelen de 101-jarige geschiedenis van iconische Citroënmodellen, van de Citroën Type A tot de nieuwe Citroën ë-C4. Kinderen hebben altijd al een belangrijke plaats ingenomen in de historie van Citroën. Zo werden in 1924 al de eerste trapauto’s voor kinderen geproduceerd. Voor kerst biedt Citroën Lifestyle nu de mogelijkheid om deze traditie in stand te houden. Laat de
Streamen met klasse Met de tijd mee. Want alleen fotograferen is er voor sommigen niet meer bij natuurlijk. De LUMIX BGH1, een nieuwe spiegelloze box-systeemcamera voor video-opnames en livestreaming levert die vernieuwing. Panasonic komt met de DC-BGH1, de eerste LUMIX DSLM boxsysteemcamera die het merk op de markt brengt. De nieuwe LUMIX BGH1 is gebaseerd op het Micro Four Thirdssysteem en kan
NOVEMBER/DECEMBER 2020-
daardoor profiteren van de vele mogelijkheden die het uitgebreide assortiment verwisselbare lenzen biedt. Bovendien is alle technologische kennis toegepast die Panasonic heeft opgedaan tijdens de ontwikkeling van professionele filmcamera's, camcorders en de LUMIX GH-serie. Nu er naast de traditionele vorm van uitzenden steeds meer streamingmogelijkheden komen, introduceert Panasonic de LUMIX BGH1, een eenvoudig te installeren camera met veel uitbreidingsopties waarmee meerdere camera's kunnen worden bediend. De camera biedt uiteenlopende gebruiksmogelijkheden, zoals opnames met drones, IP-afstandsbediening, livestreaming en meer. Adviesprijs €2099.
kleinsten achter het stuur plaatsnemen van deze Petite Rosalie loopauto (€ 140). Ook leuk zijn de bluetoothspeaker, het Monopolyspel, de kleding en de ‘Seetroën’ bril. Kijk voor deze en andere leuke cadeaus op lifestyle.citroen.com.
Cheers, de Thuisborrelclub
Op zoek naar een cadeau voor onder de kerstboom of een verjaardag op afstand? Of gewoon naar een extraatje tijdens de feestdagen? Met De Thuisborrel Club Holiday Edition haal je alles in huis wat je nodig hebt om de lekkerste cocktails zelf - thuis - te creëren. Deze cocktail box is samengesteld in samenwerking met de beste cocktailbars van Nederland. www.dethuisborrelclub.com
businesstraveller.nl
CADEAUGIDS KERST
Bekroonde cocktail uit Tokyo Voor het tiende jaar op rij is High Five in Tokyo gekozen als een van de World’s 50 Best Bars. Dit maakt High Five de meest consistente bar ooit in de prestigieuze lijst. Daarom werd het dit jaar onderscheiden met de ‘Heering Legend of the List’ award, een bekroning op het werk van High Five-oprichter Hidetsugu Ueno en zijn team. Heering cherry liqueur is hoofdsponsor van de ‘Heering Legend of the List’-award en onmiskenbaar een vaste waarde in de 50 beste bars ter
wereld. Als vakkundig gemaakt, essentieel ingrediënt voor legendarische cocktails is Heering cherry liqueur met zijn volle karakter een klassieker achter de bar. Heering geeft cocktails complexiteit, body en een lange afdronk. ‘Het is een must-have voor iedere cocktailbar’, licht Ueno toe. Wanneer gevraagd naar zijn favorieten met Heering, is zijn eerste suggestie de Singapore Sling - de wereldberoemde cocktail die in 1915 werd uitgevonden in het Raffles Hotel in
Singapore. Ueno’s persoonlijke favoriet is een klassieke Japanse cocktail met slechts twee ingrediënten, genaamd Hunter. Perfect om thuis te maken: Stir (roer) twee delen bourbon en een deel Heering met ijs, schenk uit en strain (zeef) in een tumbler-glas gevuld met een groot, hard ijsblok. Garneer met een sinaasappelzeste.
Dromen van Frankrijk Laten we alvast wegdromen deze kerst van een roadtrip door La Douce France. Maar het land is groot, waar gaan we heen? Wie helpt ons aan de beste, lekkerste en leukste adresjes? Dit, en hoe je het best de drukte van de Franse autoroutes kunt vermijden, wordt heel mooi uitgelegd in het bijzondere boek Frankrijk Binnendoor, ontdek het andere Frankrijk van auteur en Frankrijkkenner Ruud Couwenhoven. Frankrijk Binnendoor is een boek dat uitlegt hoe je door te reizen over de Franse binnenwegen veel meer ziet en ontdekt.
businesstraveller.nl
Door de Franse tol- en snelwegen te vermijden kun je zelfs geld besparen om een overnachting of lekker diner onderweg mee te betalen. Zowel ervaren als beginnende Frankrijkgangers kunnen veel bruikbare tips lezen die gebaseerd zijn op de jarenlange ervaringen van de auteur. Met dit boek krijgen zij het recept om de andere kant van Frankrijk te ontdekken De lezer wordt meegenomen
in de reis door Frankrijk met tal van leuke en handige insidertips. Aanrader! Informatie: Titel: Frankrijk Binnendoor, ontdek het andere Frankrijk ISBN: 9789083010601 Auteur: Ruud Couwenhoven Prijs: € 22,50 Verkrijgbaar: in de (online) boekhandel en op frankrijkbinnendoor.nl/boek
NOVEMBER/DECEMBER 2020
53
CADEAUGIDS KERST
Lenovo Ideapad Duet Chromebook play-toetsenbord los en je hebt een ultradraagbare 10,1" tablet die klaar is om je te entertainen. Geniet van alle apps waarvan je houdt, supersnel opstarten, automatische updates en ondersteuning voor USI-styluspen, die overigens niet is inbegrepen. Dat is niet erg want de Duet komt voor een zeer competitieve prijs van rond de €269. Dat is belangrijk om in het achterhoofd te houden als je het naast de concurrentie gaat leggen.
54
Lenovo begint meer en meer naam te maken. De producten van de techgigant worden steeds beter, zo blijkt ook uit de Lenovo Chromebook Duet die we hebben getest. Het onderscheidend vermogen: je kunt het als laptop gebruiken, maar ook als tablet. Zonder gedoe. Deze gestroomlijnde, lichte 2-in-1 Chromebook schakelt net zo gemakkelijk over van werk naar vermaak als van laptopmodus naar tabletmodus. Koppel het plug-and-
Afijn, de opstarttijd is uitstekend. Nog geen tien seconden en we kunnen aan de slag. De werking van een Chromebook is bekend en dus met je Google-account ben je al snel aan de slag. Ga productief aan de slag met Word, Excel en PowerPoint van Microsoft. In de Google Play Store vind je de beste gaming- en entertainment-apps die zijn geoptimaliseerd voor tablets. Gebruik de IdeaPad Duet Chromebook als
laptop met het grote, comfortabele en responsieve toetsenbord of koppel hem los en gebruik hem als een 10,1" tablet. Dankzij het ontwerp met de 5-punts pogo pin en magneet is hij gemakkelijk aan te sluiten en los te maken. En in beide modi is hij dun en licht, met 7,35 mm en 450 gram als tablet tot 18,2 mm en 920 gram in zijn volledige outfit. Het 10,1" scherm heeft randen van slechts 9,13 mm breed en FHD-resolutie (1920 x 1200) met een helderheid van 400 nits, voor scherpe details en kleur. Na een week gebruik bespeur je al snel de voordelen. Het apparaat is snel, zeer gebruiksvriendelijk en heeft echt een fantastische batterijduur wat het apparaat ideaal voor op reis maakt. Echt een stap boven veel concurrenten. Het kan tegen deze prijs niet wedijveren met ofwel een goede laptop ofwel een topmodel tablet maar komt in de combinatie wel bovendrijven als zeer makkelijk en gebruiksvriendelijk. www.lenovo.com
Thee en reizen De afgelopen tien jaar is de theecultuur in de Benelux sterk veranderd, vooral een steeds hogere kwaliteit, met meer interesse in de herkomst, verwerking en smaak. Daarbij wordt het belangrijk om thee te beschrijven, te kennen, maar ook te vertellen over de omstandigheden waaronder deze wordt geplukt. Theetoerisme, reizen naar theelanden, krijgt gestalte. Dus hoog tijd voor een boek voor de serieuze ‘theeleut’. De mooiste theeregio’s in 288 pagina’s verhalen, reisinspiratie, foto’s en handige tips voor jouw eigen reis én om zelf aan de slag te gaan met thee. Deirdre Deprettere, co-auteur van het boek, heeft een groeiend netwerk van theeboeren, theemeesters, gidsen en prachtige plantages om te verblijven. Samen met co-auteur en thee-expert Karlijn Dapper is Theeroutes de allereerste theereisgids
NOVEMBER/DECEMBER 2020-
geworden.De auteurs nemen de lezers mee naar afgelegen bergdorpjes in de jungle van China, vertellen hoe opium in de gouden driehoek werd vervangen door thee, hoe thee naar Europa kwam en kleine theeboeren ook hier zijn ontstaan, hoe een kleine boeddhistische stam in het uiterste oosten van India de Britten hielp de grootste thee-exporteur te worden. De persoonlijke stijl waarmee de auteurs de zeer verscheidene mensen achter het kopje thee introduceren, de beschrijvingen van de locaties en de tips zijn een nieuwe manier om het onderwerp ‘thee’ te benaderen. En op de koop toe leert de lezer alle basiskennis over thee, zodat hij/zij ook thuis zelf aan de slag kan. Deirdre Deprettere en Karlijn Dapper, Origin Trips, ISBN: 9789090336084
businesstraveller.nl
CADEAUGIDS KERST
Ideaal voor koukleumen Ook zo’n dekentjes type? We hebben de ideale oplossing gevonden om de koude wintermaanden comfortabel door te komen: Stoov. Stoov maakt gebruik van infrarood verwarmingstechnologie
om heerlijke warmtekussen, dekens, en kruiken te maken. De warmtekussens van Stoov zijn in verschillende maten en varianten te verkrijgen. De elektrische warmtekussens zijn beschikbaar in vier
Pure klasse van Nikon Nikon kondigt de Nikon Z 7II en de Nikon Z 6II aan: de volgende generatie van de topklasse Z 7- en Z 6-systeemcamera’s. De full-frame Z 7II en Z 6II zijn ontworpen rondom de zeer grote Z-vatting en het flink groeiende assortiment NIKKOR Z-objectieven. Beide modellen zijn nu voorzien van twee Expeed 6-processors, snellere en grotere buffers ter ondersteuning van snelle continu-opnamen en twee kaartsleuven die plaats bieden aan één UHS-II SD- en één XQD- of CFexpress-kaart. Daarnaast kunnen beide camera’s nu ook video’s opnemen in 4K/60p. De optionele
businesstraveller.nl
MB-N11 battery grip beschikt over knoppen voor verticale bediening en biedt extra stabielere grip bij opnames. De nieuwe WR-R11b draadloze afstandsbediening biedt uitkomst bij het op afstand bedienen van de camera en voor het draadloos aansturen van externe flitsers zoals de SB-5000. De Z 7II is de nieuwste ontwikkeling van de bekroonde Z 7, met een superieure scherpstelling op het onderwerp, een hoge resolutie en een robuuste betrouwbaarheid. De Z 7II is beschikbaar voor een adviesprijs van €3399 De Z 6II kost €2199.
verschillende varianten en vele kleuren. Heerlijk op de bank liggen met de gebreide of faux-wollen kussens of lekker in de tuin met onze Premium Outdoor kussens, die water- en vuilafstotend zijn. Of ga je toch voor de originele Ploov, die verkrijgbaar is in 8 kleuren. De elektrische dekens houden je warm, zowel binnen als buiten. De dekens passen perfect over de meeste bureaustoelen, maar zijn ook heerlijk om op de bank of in de tuin op te liggen. Op de bank of in bed kroelen kan met de Homey warmtekruik. Het kleine en stijlvolle design maakt de Homey heerlijk om lekker mee te knuffelen. Ideale cadeaus voor het Nederlandse bedrijf. www.stoov.com
Kerstshoppen bij Freddy Het Amsterdams hotel De L'Europe transformeert deze feestmaand tot een waar kerstwalhalla met de opening van 'Freddy's Winter Deli'. Hier kunnen hotelgasten én bezoekers terecht voor feestelijke delicatessen voor thuis en cadeaus voor de feestdagen. Het team van Bord'Eau, onder leiding van chefkok Bas van Kranen, toverde de iconische messing toog van Freddy's Bar om tot een delicatessenzaak vol hapjes-, broodjes- en koffie-on-the-go, bijzondere gerechten en dranken om mee te nemen.
NOVEMBER/DECEMBER 2020
55
BESTE HORLOGES
EEN TERUGBLIK OP HET JAAR We verzamelen de beste horloges die in 2020 zijn uitgebracht - en kijken vooruit naar 2021, dat een net zo onvoorspelbaar jaar kan blijken te zijn als het jaar dat net is verstreken...
TEKST CHRIS HALL 56
W
aar te beginnen? Geen enkele manier van leven is vrijgesteld van de impact van het coronavirus, en hoewel het, als u door de volgende pagina's bladert, lijkt dat de wereld van luxe horloges net zo goed gevuld is met fijn gepolijst speelgoed als altijd, is dat niet zo geweest. Zoals ik bespreek in mijn voorspellingen, maar het ergste kan nog moeten komen als de pandemie in 2021 voortduurt. De makers van dure horloges hebben bewezen veerkrachtig te zijn - in lijn met hun klanten - maar de tijden blijven moeilijk voor degenen die ze moeten verkopen. Zoals lezers van Business Traveller zullen begrijpen, is de luchthavenverkoop sterk gedaald, evenals het aantal bezoekers van luxe winkelstraten wereldwijd. De NOVEMBER/DECEMBER 2020
pandemie heeft de betrokkenheid van de horlogewereld bij e-commerce versneld - een welkome ontwikkeling voor iedereen die zich niet in de buurt van de PC Hooftstraat bevindt. Het lijkt waarschijnlijk dat de manier waarop we horloges kopen in de toekomst heel anders kan zijn, met schema's voor kopen voordat je koopt en levering op dezelfde dag dat al in sommige online winkels wordt aangeboden. Sommigen beschouwen het genieten van dure horloges misschien als ongepast in deze zware tijden, maar ik zou toch willen zeggen dat blijvende interesse in luxe ons niet belet om ons om het grotere geheel te bekommeren. Iedereen heeft zijn passies nodig en, als horloges die van u zijn, kunnen ze hopelijk voor een welkome afleiding zorgen. Op het gebied van horloges was het een gemengd jaar; verschillende van de grotere
spelers besloten al snel om op de rem te trappen en/of hun grote lanceringen uit te stellen, dus we hebben weinig gezien van Patek Philippe, Audemars Piguet, Vacheron Constantin, Omega of Tudor. Het was ook een erg rustig jaar voor de vele high-end nichemerken in Zwitserland; men hoopt dat ze allemaal zullen overleven om op een andere dag weer naar voren te komen. Het grootste deel van wat we hebben gezien was, zoals verwacht, horloges die zijn ontworpen en op de markt gebracht om over een periode van drie tot vijf jaar actueel te zijn totdat alles weer normaal is. Ik had zeker geen tekort aan kandidaten voor onze samenvatting van de beste horloges van het jaar - de volgende pagina's zijn, zoals altijd, een mengelmoes van mechanisch vernuft en esthetische zwier.
businesstraveller.nl
VOORSPELLINGEN VOOR 2021 ZWAAR WEER Het ontwrichtende effect van een wereldwijde pandemie op de uurwerken zal zich volledig manifesteren, aangezien vertragingen in toeleveringsketens die Azië, Europa en Amerika overspannen, een impact hebben op de productie. Gangbare horlogebedrijven vertrouwen op een relatief klein netwerk van leveranciers voor componenten - van saffierkristallen tot wijzerplaten of riemgespen - en bestaan in een ecosysteem waar doorlooptijden en productiecapaciteiten weinig marge voor fouten toelaten. Als een van deze bedrijven ten onder gaat, wordt het leven van tientallen merken en de retailers die erop vertrouwen, lastig. ECO-NOODZAAK Horlogemakers die zich met duurzaamheid bezighielden deden dit meestal met fotogenieke liefdadigheidsinitiatieven gericht op het redden van zeeleven; op zich bijzonderwaardig, maar irrelevant voor de kernvraagstukken over productie en fabricage. Er zijn tekenen van een mentaliteitsverandering, met merken zoals IWC die vooroplopen op het gebied van duurzaam ondernemen, en projecten van Breitling en Panerai om hun gebruik van teruggewonnen materiaal te vergroten (Panerai werkt aan een project om 's werelds eerste 100 procent gerecycled horloge te lanceren). Ik denk dat 2021 het jaar wordt waarin Zwitserland echt wakker wordt met energie voor duurzaamheid, maar zoals altijd zal het tempo van verandering niet snel genoeg zijn.
57
ONDERNEMERS ZULLEN TOENEMEN Crisis kweekt meestal creativiteit en ik verwacht dat het met het coronavirus niet anders zal zijn. Of het nu gaat om de manier waarop we horloges kopen en verkopen - nieuw, tweedehands of vintage - de materialen waarvan ze zijn gemaakt, of de manier waarop we samenkomen om onze genegenheid voor deze anachronistische obsessie te delen, zal in 2021 waarschijnlijk enkele heldere nieuwe ideeën brengen. EEN TUSSENJAAR Hoewel we in het algemeen hopen dat 2021 het jaar 2020 zal goedmaken op sportief, artistiek, cultureel, gastronomisch en, ik durf het te zeggen, politiek niveau, zou ik graag willen denken dat we een uitstekende reeks horloges zullen zien hit onze boetieks, websites en Instagram-feeds, want wat in 2020 niet werd uitgebracht, kan niet langer wachten. En hoewel ik vrij ben van de verplichting om een nieuwe Rolex Submariner te voorspellen, is het heiligschennis om te vragen of er in 2021 iets interessants uitkomt?
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
→
BESTE HORLOGES
HORLOGES VAN 2020
58
BESTE ALTERNATIEF VOOR EEN ROLEX SUBMARINER JAEGER-LECOULTRE POLARIS MARINER DATE 11.000 EURO Er is een nieuwe Rolex Submariner gelanceerd in 2020, maar het spijt me te moeten zeggen dat het bijna onmogelijk zal zijn om deze in handen te krijgen. Het is ook heel erg de margherita-pizza onder de duikhorloges; fundamenteel voor de hele categorie en aantrekkelijk puur van opzet, maar er is onmiskenbaar meer smaak elders te krijgen. Dat brengt me bij de Polaris Mariner Date. Jaeger-LeCoultre heeft natuurlijk lang niet de geschiedenis van duikhorloges als Rolex, maar het maakte eind jaren '60 wel een aantal geliefde modellen, en de horlogemakers weten net zo goed hun weg te vinden in een werkbank dan wie dan ook. De Mariner Date is herkenbaar een beest van een horloge, in tegenstelling tot veel andere duikhorloges die moeite hebben om aan de schaduw van Rolex te ontsnappen. Het wordt bepaald door zijn dubbele kronen, waarvan de tweede een interne roterende ring heeft, een essentieel onderdeel voor elk echt duikhorloge. Met 42 mm is hij een tikje groter dan de nieuwe Submariner, en zoals het hoort bij een merk waarvan de toonhoogte traditioneel wordt geassocieerd met elegante, hoogwaardige uurwerken, zijn zowel de wijzerplaat als de kast op een meer verfijnde manier afgewerkt. jaeger-lecoultre.com
BEST WAARDE → FREDERIQUE CONSTANT HIGHLIFE PERPETUAL CALENDER 9.000 EURO Wenkbrauwen kunnen worden opgetrokken een Frédérique Constant voor negenduizend euro als mijn value for money aankoop? Inderdaad. Het is niet alleen een bonafide Zwitsers eeuwigdurend kalenderuurwerk, maar daar waar terwijl eerdere modellen een tikkeltje slordig waren, is het nu verpakt in een echt aantrekkelijk ontwerp. frederiqueconstant.com NOVEMBER/DECEMBER 2020
BESTE EERBETOON AAN HET GLORIEUZE VERLEDEN → A LANGE AND SOHNE 1815 RATTRAPANTE HONEYGOLD 140.000 EURO Absoluut prachtige uurwerken van een merk dat een van de beste in de branche is, gemaakt ter ere van FA Lange, die het eerste horlogebedrijf ’basis in splitseconden, schitterend van voor tot achter, zal 100 verzamelaars zeer gelukkig maken. alange-soehne.com
businesstraveller.nl
BEST COMEBACK AUDEMARS PIGUET CODE 11.59 TOURBILLON CHRONOGRAAF PRIJS OP AANVRAAG Audemars Piguet kreeg er in 2019 van langs voor hun collectie Code 11.59 - een ontwerp dat volgens velen niet de fanfare rechtvaardigde waarmee het werd aangekondigd (op zijn zachtst gezegd) - maar dit jaar heeft het een aantal modellen toegevoegd die goed gebruikmaken van de ingewikkelde kastconstructie en brede wijzerplaatruimte. De belangrijkste daarvan is deze tourbillon-chronograaf, een maximale inspanning die kleur en textuur zeer effectief combineert. Met de blauw gelakte binnenring die het opengewerkte mechanisme omlijst, is er een groot gevoel van diepte en detail in het horloge dat past bij de kast, met zijn uitgeholde nokken en veelzijdige zijkanten. Tijd verbetert altijd iemands perspectief, en met een jaar erbij is de Code 11.59 uitgegroeid tot een collectie die veel meer thuis voelt bij Audemars Piguet. De naam vind ik nog altijd lastig om lief te hebben (koop ik een horloge of een luchthaventhriller in de beste tradities van Tom Clancy of Lee Child?). Maar om eerlijk te zijn, zal dat je er waarschijnlijk niet van weerhouden om er een te kopen als je de motivatie en de middelen hebt - waarschijnlijk meer dan zes cijfers. audemarspiguet.com
← BEST HORLOGE VOOR NERDS DOXA SUB 300T 2200 EURO Een belangrijke speler in de pioniersjaren van duikhorloges, in het begin van de jaren ‘60, is het merk Doxa gelanceerd, tegenwoordig een kleine jongen naast Rolex, Seiko of Omega, maar dat draagt bij aan de aantrekkingskracht: de onlangs opnieuw uitgegeven Sub 300T is het geloofwaardige duikhorloge waar nog niemand van heeft gehoord. doxawatches.com businesstraveller.nl
← BESTE SAMENWERKING ORIS X MOMOTARO DIVERS SIXTY-FIVE 1970 EURO Co-branded samenwerkingen hebben enkele van de meest interessante en plezierige horloges van de afgelopen jaren opgeleverd. Dit is mijn winnaar, niet omdat ik een vurige passie heb voor Japanse denim van connaisseurskwaliteit, wat Momotaro’s core business is, maar omdat ik hem aantrok en het echt niet wilde afdoen. Soms is het → zo simpel. oris.ch
NOVEMBER/DECEMBER 2020
59
BESTE HORLOGES
MEEST INGETOGEN GLASHUTTE ORIGINEEL ALFRED HELWIG TOURBILLON 1920 118.000 EURO Uitstekende exemplaren met ingetogenheid zijn niet altijd gemakkelijk te vinden in de horlogebranche, vooral omdat het de moderne trend is om te pronken met elk aspect van je horlogemakerij met opengewerkte wijzerplaten die het uurwerk eronder volledig onthullen. Maar dit model in een beperkte oplage is een meesterwerk van terughoudendheid. Het viert een ietwat mysterieuze uitvinding: 100 jaar geleden creëerde de Duitse horlogemaker Alfred Helwig (ook een vooraanstaande professor en voormalig technisch directeur van de horlogemakersschool Glashutte) de 'vliegende' tourbillon een die geen metalen brug nodig heeft om hem op zijn plaats te verankeren. De tourbillon is al een delicaat, uiterst fijn uitgebalanceerd apparaat (bedoeld om de negatieve effecten van de zwaartekracht op de tijdwaarneming te verzachten door het handwiel over een bepaald interval te draaien, meestal een minuut), waardoor het met weinig ondersteuning kan ronddraaien en toch nauwkeurig functioneert, is een staaltje van een zeer precies spektakel. Dit is een bijzonder goed gemaakt exemplaar. Bijna geen enkel horlogemerk kan de verleiding weerstaan om door een gat in de wijzerplaat met zo'n apparaat te pronken, maar Glashutte Original heeft het goed gespeeld en viel daardoor op tussen de massa... glashuette-original.com
60
BESTE EERSTE HORLOGE → LONGINES HERITAGE CLASSIC TUXEDO 1800 EURO De naam en de tweekleurige wijzerplaat kunnen ervoor zorgen dat je de schoenpoets, de vlinderdas en de manchetknopen uit de kast wil halen, maar de waarheid is dat dit een horloge is om dag in, dag uit te dragen, het hele jaar door. Het is een perfecte maat - 38,5 mm - en zo ongecompliceerd als maar kan, zonder zelfs maar een datumvenster om af te leiden van die evenwichtige wijzerplaat. longines.com
NOVEMBER/DECEMBER 2020
BESTE CHRONOGRAAF ONTWERP → H MOSER EN CIE STREAMLINER FLYBACK CHRONOGRAAF 38.000 EURO Soms ben ik bijna evangelisch over het vermogen van H Moser om tegen de trend in te gaan en deze toch te volgen; om met het peloton mee te rennen en de draak te steken met zijn zwakheden. Dus ik zal dit gewoon zeggen: de Streamliner combineert een sensationeel chronografisch uurwerk met een kast- en armbandontwerp dat net zo geavanceerd is in zijn concept als in zijn uitvoering. h-moser.com
businesstraveller.nl
BESTE OVERAL HORLOGE PIAGET ALTIPLANO ULTIMATE CONCEPT PRIJS OP AANVRAAG Ik schreef voor het laatst over Piaget voor deze pagina's in 2018, toen ik de zijn recordbrekende Altiplano-horloge aanprees, destijds de dunste automaat ter wereld (met een dikte van 4,3 mm). Vandaag voelt dat een beetje als het feliciteren van Roger Federer met zijn eerste grand slam; op dat moment gerechtvaardigd, maar enigszins overschaduwd door latere gebeurtenissen. Voor dit jaar presenteerde Piaget een horloge dat in zijn totaliteit van boven naar beneden, van achterkant tot kristal, slechts twee millimeter dik is. Ja, je leest het goed: een volledig functionerend, in serie geproduceerd (een zeer beperkte serie, maar toch), automatisch opwindbaar ontzettend dun polshorloge. Het is fenomenaal. Als je ernaar kijkt, kun je je niet voorstellen dat je het zou aantrekken uit angst om de behuizing te buigen of het kristal te breken (dat slechts 0,2 mm dik is), maar dankzij Piaget's gebruik van een geheel nieuwe op kobalt gebaseerde legering, zijn dergelijke angsten ongegrond. Er zijn meer gecompliceerde horloges, en er zijn mechanische ontwikkelingen in de geschiedenis van uurwerken die een grotere betekenis hebben gehad, maar als een prestatie op het gebied van techniek en ontwerp is dit uurwerk de beste van allemaal. piaget.com
← MEESTE FUN BAMFORD CASIO G-SHOCK 5610 169 EURO De creaties van Londense specialist George Bamford roepen altijd een reactie op - eerder dit jaar werkte hij mee aan een horloge met een wijzerplaat gemaakt van gemalen koffiebonen. Deze is gewoon leuk, een altijd betrouwbare G-Shock limited edition, uitgevoerd in zijn handelsmerk zwart en blauw. De ultieme nostalgiereis voor de horlogemensen. bamfordlondon.com
businesstraveller.nl
61
← BESTE VAKKUNDIGE BESLISSING CARTIER SANTOS 8.000 EURO Slank, zacht en sereen, Cartier's nieuwste toevoeging aan het Santos-assortiment is het meest bewuste stijlvolle horloge dat ik dit jaar tegenkwam - een kunstzinnige nieuwe voorstelling van een icoon uit de jaren ‘80 dat, ondanks het sobere kleurenschema, zichzelf niet te serieus neemt. cartier.com BT
NOVEMBER/DECEMBER 2020
BONAIRE
TEKST ARJEN LUTGENDORFF
BRASS BOER BONAIRE Voor wie naar Bonaire op vakantie of zakenreis gaat, is Brass Boer Bonaire een absolute must. Business Traveller sprak er met chef-kok Stefan Martens en gastheer Feike Postma. Sinds wanneer zit Brass Boer Bonaire hier? Martens: ‘Halverwege november was het drie jaar geleden dat we hier zijn gestart.’ 62
Hoe is dat zo tot stand gekomen? Martens: ‘Jonnie en Thérèse Boer komen al 25 jaar in de Caribbean en het is altijd hun droom geweest om hier een restaurant te hebben. Uiteindelijk zijn zij en Gerrit Tijhuis, de eigenaar van Delfins Beach Resort, met elkaar in contact gekomen. Het was voor Jonnie en Thérèse dé kans om hier te beginnen. We zitten naast het Delfins Beach Resort Bonaire.’ Voor wie Brass Boer niet kent? Wat zijn de usp’s? Postma: ‘We hebben een prachtige locatie op een prachtig eiland. We zitten aan het water wat een geweldige sfeer geeft. Daarnaast hebben we een totaalpakket wat betreft aanbod en er zijn nog allerlei plannen. We zijn geen Librije, maar wel gericht op luxe. Lekker eten, goede kwaliteit, goede service in een prachtige omgeving. De naam Brass zegt het ook, lekker zitten, lekker drinken, de tafel vol, dat is het idee. Daarnaast verzorgen we ontbijt van 7.00 tot 11.00 uur, ook omdat we bij het resort zitten. Het ontbijt dat wij serveren is net even anders dan het standaard ontbijt. Verder hebben we nog de beachbar Club Tropicana die ooit als een echte beachbar is begonnen en inmiddels aardig is uitgebreid. Hier wordt lunch geserveerd van maandag tot en met zaterdag van 12.00 tot 16.00 uur. Bij de beachbar serveren we ook een hele mooie (kleine) kaart hebben met bijvoorbeeld niet zomaar een salade, maar net even anders. Overigens is in Zwolle gestart met Brass Boer Thuis, dat hetzelfde concept hanteert als we hier op Bonaire doen.’ Wat is dan dat ‘net even anders’? Postma: ‘Dat is de vingerafdruk van Jonnie en Thérèse en de producten waarmee we werken. We werken namelijk met →
NOVEMBER/DECEMBER 2020
I S TA N BU L
63
BONAIRE
→
64
veel lokale producten en met producten die typerend zijn voor Jonnie zijn keuken in De Librije. Ook de manier van smakencombinaties is ‘net even anders’. Het zijn niet zomaar hamburgers die we serveren.’ Martens: ‘Er is hier niks dat zonder reden gebeurt. Overal wordt over nagedacht. Van onze knapperige sla, die ik zelf ook erg lekker vind, maken we een soort caesar salad. Die is bij ons niet met gebakken kip, maar wij maken er kippenchips bij van kippenhuid. Verder doen wij er geen ‘gewone’ Parmezaanse kaas bij, maar we maken een warme schuim van oude kaas. Terugkomend op die knapperige sla; die snijden wij niet, maar die steken we mooi uit en we steken er mooie bladen in. We willen onze gasten positief verrassen wanneer we iets serveren. Hen laten denken: ‘Wow, dit is kicken, dit krijg ik nergens’. Als we ergens niet tevreden over zijn, dan komt het of niet op de kaart of we stoeien er net zolang over door totdat we iets hebben waarover we allemaal tevreden zijn. Wanneer er iets nieuws op de kaart komt, dan moet dat een stapje erbij zijn.’ Jullie hebben dan vast vaak verschillen, want iedereen heeft een andere, eigen smaak. Postma: ‘Dat valt reuze mee. We zitten heel goed op één lijn.’ Moet je dan niet iemand anders erbij betrekken voor een gevarieerdere smaak op de kaart? Postma: ‘Nee, dat we weinig discussie hebben komt ook door de leerschool die we hebben gehad. We hebben alle twee wel onze ervaring opgedaan bij Jonnie en Thérèse in De Librije in Zwolle waardoor we allebei een bepaalde filosofie en gedachte over smaak hebben meegekregen. Uiteindelijk moet dat ook hier worden neergezet.’ Jullie hebben allebei in/bij? De Librije gewerkt. Ik zou zeggen dat er hier op Bonaire een hele andere werksfeer heerst. Martens: ‘Dat is eigenlijk helemaal niet waar.’ Dacht je met het aanbod om op Bonaire te gaan werken niet: ‘Lekker relaxt op een bounty eiland werken…’? Postma: ‘Nou nee, zo staan we er zeker niet in. Natuurlijk
'We willen onze gasten positief verrassen’
zit je in de Caribbean en geeft dat soms een andere kijk op de dingen. Je hebt hier en daar uitdagingen die je in Nederland niet hebt, maar de filosofie blijft hetzelfde. Ik zeg dat ook altijd tegen mensen die hier bij ons willen werken: ‘Kom niet naar de Caribbean met het idee mañana mañana, morgen komt er wel weer een dag’. Het is hard werken, want we willen iets moois neerzetten.’ Martens: ‘We creëren een gezonde concurrentiestrijd in ons team, waardoor iedereen altijd een stapje extra wil maken. Dat zorgt ervoor dat de kwaliteit altijd goed blijft. Als iemand dat stapje extra niet zet, dan zijn we ook keihard. Als iemand er niet tussen past, dan verdwijnen ze vanzelf. Dat is een natuurlijke selectie.’ Hoe ziet het er hier uit in de normale situatie? Kunnen jullie een beeld schetsen voor mij? Postma: ‘Het buitenterras, waar we nu zitten, is echt het Brass Boer restaurant. Dat is maandag tot en met zaterdag open voor diner en ’s ochtends is het mogelijk om hier te ontbijten van 7.00 tot 11.00.’ Je zit hier fantastisch. Ik zou hier blijven zitten tot de lunch. Postma: ‘Sommige mensen doen dat ja. Normaal gesproken zit het hier ook helemaal vol, zowel bij het ontbijt als bij het diner en moet je twee weken van tevoren reserveren.’ Dus wie naar Bonaire op vakantie gaat en bij jullie wil dineren, die doet er goed aan om van tevoren te reserveren. Postma: ‘Ja, dan kan je het beste zo snel mogelijk
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl
reserveren. Als we het over het hoogseizoen hebben, de kerstperiode, dan kan het zijn dat je nog verder vooruit moet reserveren.’ Hoe zit dat voor gasten van het Delfins Beach Resort Bonaire? Postma: ‘Wie hier bij wijze van iedere dag wil ontbijten of dineren, doet er verstandig aan van tevoren te reserveren. Wie het eerst komt, die het eerst maalt.’
FOTO ONDER Stefan Martens en Feike Postma.
Zijn er nog plannen voor de toekomst op Bonaire? Martens: ‘Aan de achterkant van het resort komt ons tweede restaurant met de de naam. Senang betekent ‘gelukkig’ in het Indonesisch, je happy voelen. Het resort blijft zich door ontwikkelen, er komen nog meer studio’s bij. In 2017 toen het begon waren er hier zo’n 208 bedden en inmiddels zitten ze op zo’n 450 bedden. Ze blijven doorbouwen tot zo’n 600 à 700 bedden. Vooral in december en januari merken we dat mensen moeten ‘vechten’ om een plekje, dus we wisten dat er behoefte is aan een restaurant. We hopen het in september 2021 te openen, dan komt er overigens ook een tweede zwembad, een conferentiezaal en een gym bij. Misschien gaan we er ook nog een koffiezaakje bij doen. We zitten niet stil.’ Wat kunnen we verwachten van Brass Boer Senang? Martens: ‘Het wordt een Aziatisch georiënteerd restaurant, dus rijsttafels, bao’s, saoto, , sushi en dat soort dingen.’ Hoe zien jullie de toekomst? Postma: ‘Januari en februari waren fantastische maanden, maar vervolgens hebben we hele zware maanden gehad. Het is natuurlijk kijken hoe de markt zich gaat herstellen, maar we weten dat het animo er is. We denken zeker positief over de toekomst.’
businesstraveller.nl
NOVEMBER/DECEMBER 2020
65
66
Het hele team van Business Traveller wenst u fijne feestdagen
NOVEMBER/DECEMBER 2020
businesstraveller.nl