Soora August 2020 Edition

SO KAHIYAT HAI SOORA (MONTHLY) Volume 06 Issue 08 August 2020, S.A.S. Nagar (Mohali)

RNI Registration NO: PUNPUN/2015/61118

Á×Ãå B@B@ ÃÅòä-íÅ篺 552 éÅéÕôÅÔÆ `20

Ôä ¹ åà ¹ ƺ Òï ÕÔÆÁå þ Ãð È ÅÓ ñÂÆ Úç § Å Áå¶ îÅÇÂÕ ÃÔÅÇÂåÅ ìºËÕ ÷ðƶ òÆ íÜ ¶ ÃÕç¶ Ôͯ ìºËÕ ÁÕÅÀºÈà çÅ òð ¶ òÅ Ôá ¶ ÇñÖ¶ Áéà ¹ Åð þ : Name of Account: Name of Bank: Branch: Account No: Swift Code: IFSC Code:

SO KAHIYAT HAI SOORA Bank of Baroda Sector 59, Mohali. (Punjab) 36770200000150 BARBINBBCHD BARB0SECMOH

Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ

Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ Ô¶á» Çç¾å¶ Ççػ 寺 êzÅêå Õð ÃÕç¶ Ô¯

Çê¿â», ôÇÔð» ÇòÚ ñ×òÅÀ¹ä Ãì§èÆ

ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ çÅ îÅÇÃÕ ê¾åð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ Çê¿â», ôÇÔð» ÇòÚ Üæ¶ å¯º ìÅÔðñ¶ ×¹ðÇþֻ ù î¹øå ÇòÚ í¶ÇÜÁÅ ÜÅò¶×ÅÍ

1.

ìÅìÅ ÃÅÇÔì, éó ¶ ¶ ÃÆz çðìÅð ÃÅÇÔìÍ

ÚÅÔòÅé çêðÕ Õð ÃÕç¶ Ôé: ICEGG-BCHGD.

򤍦 êzåÆ ì¶éåÆ

Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ç¶ êÅáÕ Üé» Áå¶ Ãî¹¾ÚÆÁ» ç×å»/ ÃÇÔï¯×ÆÁ» ç¶ ÁÃƺ è§éòÅçÆ Ô», ÇÜé·» ç¶ ÃÇÔï¯× éÅñ å¹ÔÅâÅ ÁÅêäÅ ×¹ðîÇå îÅÇÃÕ ê¾åð ÃøñåÅ ç¶ éÅñ Ú¾ñ ÇðÔÅ þÍ êÅáÕ Üé» ù ì¶éåÆ þ ÇÕ ÇÜé·» ç¶ ÃÅñÅéÅ Ú§ç¶ ¶ õåî Ô¯ ׶ Ôé, ÇÕðêÅ ÕðÕ¶ ÃÅñÅéÅ ÃîÅ×î» î½Õ¶ Ü» ÁÅêä¶ é¶óñ¶ ÃÅⶠêzåÆÇéè/ ÃÅâ¶ î¹¾Ö çøåð ÇòÚ/ ìËºÕ õÅå¶ ÇòÚ Ú§ÇçÁ» çÆ îÅÇÂÁÅ í¶Üä çÆ ÇÕðêÅñåÅ ÕðéÆÍ ÇÂÃ ç¶ éÅñ ÔÆ ìËºÕ ÁÕÅÀȺà ÓÚ Ü¶Õð ÁÅê Ú§ÇçÁ» çÆ îÅÇÂÁÅ í¶Üç¶ Ô¯ å» ÇÂà 寺 ìÅÁç ø¯é é§ìð : ICEGG-BCHGD Óå¶ ø¯é ÕðÕ¶ ÃÈÇÚå Õðé çÆ òÆ Ç´êÅñåÅ ÕðéÆ ÜÆÍ

ÃÆz Áǧîå z Ãð ÃÅÇÔì - ð× § ñ¶ ÃÜ ¾ ä îî Ë ð¯ÆÁñ ÚðËÆàì ¶ ñ àà z à, Úº½Õ íÅÂÆ ÁîéçÆê ÇÃØ § , øé ¯ : IDAGC-@H@IC

2.

Áì § ÅñÅ – Ãì È ç ¶ Åð îÜ ¶ ð ìñçò ¶ ÇÃØ § , øé ¯ : @IDFFF-ICEAF

3.

ø×òÅóÅ – íÅÂÆ Õñ ¹ çÆê ÇÃØ § , øé ¯ : IHGHF-BCEBC

4.

Üî § È – íÅÂÆ ÜÃîÆå ÇÃØ § : @IDAIA-EDEDE

5.

î× ¯ Å – íÅÂÆ ÃåéÅî ÇÃØ § , øé ¯ : IDFCC-DAGII

6.

ìÇáâ § Å – íÅÂÆ ÁîðÆÕ ÇÃØ § , øé ¯ : IDFCB-ADGGD

7.

êÇàÁÅñÅ – íÅÂÆ Ãñ ¹ Ö ¾ ä ÇÃØ § , õÅñÃÅ ÇéôÅé Ãàð¯, çÕ ¹ Åé é§ : AE, ×.¹ çÖ È ÇéòÅðé ÃÅÇÔì îÅðÕÆà, øé ¯ : @AGE-BCFADAE

8.

ìðñ ¶ Æ (Àå ¹ ð êç z ô ¶ ) – âÅ. ðÇÜç § ð ÇÃØ § , øé ¯ : @IHCGI-HHEC@

9.

ðê È é×ð – íÅÂÆ ðÅî ÇÃØ § , øé ¯ : HBHH@-@EEI@

10. ×ð¹çÅÃêð¹ – íÅÂÆ ÔðÇçÁÅñ ÇÃØ § , øé ¯ : IHGBH-AHICC 11. «ÇèÁÅäÅ- íÅÂÆ çðôé ÇÃØ § , øé ¯ : IDAGH- EGCHH íÅÂÆ ×ð¹Üå ¯ ÇÃØ § , øé ¯ : IBAFA-BIFAA 12. ÃÆz îÕ ¹ åÃð ÃÅÇÔì- íÅÂÆ îÇÔåÅì ÇÃØ § , øé ¯ : IEAGC-EIGHF 13. Ççñ ¾ Æ- íÅÂÆ ×ð¹îÆå ÇÃØ § ÕôîÆðÆ, øé ¯ : @IHAAA-ADEA@ íÅÂÆ ×ð¹êÆzå ÇÃØ § (ÇéÔ× § ) : @IBABE-GIHCB 14. îÅéÃÅ – íÅÂÆ ×ð¹îñ ¶ ÇÃØ § , øé ¯ : IDFDC-EEEAG. 15. ÔǹôÁÅðêð¹- íÅÂÆ çÇòç § ð ÇÃØ § , øé ¯ : IDAGG-F@F@A 16. ÁîðÆÕÅ : ÇÃÁÅàñ- íÅÂÆ îñÕÆÁå ÇÃØ § øé ¯ : +A-BEC-FHB-ICCG

Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ éÅñ Ãì§èå ÇÕö òÆ ÇôÕÅÇÂå Ü» ùÞÅÁ ù å¹Ãƺ ÃÅⶠòàÃÁËê é§ìð : +IA-ICEGG-BCHGD Óå¶ í¶Ü ÃÕç¶ Ô¯Í

See Online Edition :

www.akjmagazine.com

www.facebook.com/skhsoora

Ô¹ä Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ å¹Ãƺ ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ çÆ ÁÇèÕÅðå ò˵ìÃÅÂÆà www.akj.org Óå¶ òÆ êó· ÃÕç¶ Ô¯Í

ñÅÃò× ¶ Ã- íÅÂÆ ìñÜÆå ÇÃØ § , øé ¯ : +A-G@B-GDH-GCGB ñÅà º¶ÜñÃ- íÅÂÆ ÔðÇÃîðé ÇÃØ § , øé ¯ : +A-CA@-F@@-IFBI ìÁ ¶ Âð¶ÆÁÅ- íÅÂÆ îÔ ¯ é ÇÃØ § çÅÃò È Åñ, øé ¯ : +A-B@I-FBD-IEDH ÇéÀï È ÅðÕ- íÅÂÆ ÜÃÜÆå ÇÃØ § , øé ¯ : +A-GCB-HHG-GEAF 17. ÁÅÃàðñ ¶ ÆÁÅ- íÅÂÆ åǶÜç § ð ÇÃØ § , ÇòÕàð¯ÆÁÅ, øé ¯ : @-@DC@-ECIACD 18. âé Ë îÅðÕ-íÅÂÆ ×ð¹Ãò ¶ Õ ÇÃØ § øé ¯ : +DEI-CIC-IIIC 19. Õé Ë â ¶ Å : àð¯»à¯ íÅÂÆ ÜÃçÆê ÇÃØ § , øé ¯ : +A-DAF-E@@-@FA@ òé Ë Õò È ð- íÅÂÆ Õñ ¹ Çòç § ð ÇÃØ § , øé ¯ : +A-F@D-GFD-DH@E

2

20. ï.ÈÕ.¶-íÅÂÆ ÃåéÅî ÇÃØ § , øé ¯ : +DD-GGI-EIE-@GCI

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

So Kahiyat Hai Soora

SO KAHIYAT HAI

SOORA

(Monthly)

RNI NO: PUNPUN/2015/61118 Volume 06

Issue 08

ÃðêzÃå

ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ç¶ ÚñŶ

Çéðîñ ê¿æ çÆ ×¹ðîÇå ÇòÚÅðèÅðÅÍ

çêÅçÕ

åñÇò§çð ÇÃ§Ø ì¹¾àð

ÃñÅÔÕÅð ì¯ðâ

íÅÂÆ ìõôÆô ÇÃ§Ø ø×òÅóÅ

Çêz¿. ùÖìÆð ÇÃ¿Ø Áé¿çê¹ð ÃÅÇÔì íÅÂÆ ÁÜÆå ÇÃ§Ø «ÇèÁÅäÅ

íÅÂÆ Õ¹ñçÆê ÇÃ§Ø îåòÅñÅ

ÕÅùéÆ ÃñÅÔÕÅð

ÁËâò¯Õ¶à íÅÂÆ ÁîðÜÆå ÇÃ§Ø Á§ÇîzåÃð

î¹¾Ö çøåð

îÕÅé é§ìð : ECB, ø¶÷-CìÆA, Á˵Ã.¶.Á˵Ã. é×ð, (î¯ÔÅñÆ) Çê¿é : 160059 ø¯é é§ìð : 93177-53202

ðÚéÅò» í¶Üä çÅ êåÅ

îÅðøå åñÇò§çð ÇÃ§Ø ì¹¾àð ôÔÆç ìÅìÅ çÆê ÇÃ§Ø ÜÆ Õñ¯éÆ, ÃzÆ çÃî¶ô ÁÕËâîÆ ð¯â, ÃzÆ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔìÍ Çê¿é : AD@AAH e-mail : akjmagzine@yahoo.com ø¯é é§ìð : +IA-IHGH@-G@@@H +IA-IDFDI-DDDD@ (Õ¶òñ çêÅçÕÆ îÅîÇñÁ» ñÂÆ)

Printed & published by Satinder Pal Singh on behalf of Satinder Pal Singh, Printed at Majestic Printing Press Bay Shop No.7, Near Chawla Nursing Home Phase 7, S.A.S. Nagar Mohali and published from H. No 532, Phase-3B1, S.A.S. Nagar, Mohali.

EDITOR: TALWINDER SINGH BUTTAR

3

ÁÅ÷ÅçÆ å¶ ÇþÖ

√ßÍ≈Á’∆

ÁÅ÷ÅçÆ îÈñ îé°¾ÖÆ Ç¼ÛÅ ÔËÍ çÇðÁÅò» ç¶ Áî¯ó òÇÔä, êÔÅó» ç¶ ÞðÇéÁ» å¶ ÚôÇîÁ» ç¶ òÔÅú, ÔòÅò», Ôé¶ðÆÁ» å¶ åÈøÅé» ç¶ ò¶× ÇÂÔ¯ çնå Çç³ç¶ ÜÅêç¶ Ôé ÇÕ ì¶êðòÅÔ ÕÅçð é¶ ÁÅêäÆ Õ°çðå òÆ ì³èé» å¯º î¹Õå ÁÅ÷Åç ìäÅÂÆ ÔËÍ Õ°çðå ç¶ Áà°¼à ÇԼö òܯº îé°¼Ö òÆ ÁÅêä¶ î¹¼ãñ¶ ç½ð ÓÚ ÁÅ÷Åç ðÈê ÓÚ ÇòÚðçÅ ÇðÔÅÍ ÁÕÅñ ê¹ðÖ òñ¯º ÁÅ÷Åç ÇÃðÇÜÁÅ îé°¼Ö êçÅðæÕ, ÁÅðÇæÕ, ÃîÅÇÜÕ Áå¶ ðÅÜÃÆ ÁÅÇç ç¶ êzíÅò ÁèÆé êzî¹¼Ö ðÈê ÇòÚ ç¯ òð×» ÇòÚ ò³ÇâÁÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂÕ òð× ö°ñÅî ìäÅÀ°ä òÅñÅ Áå¶ çÈÜÅ ö°ñÅîÆ ÃÇÔä òÅñÅÍ íÅðå ÇòÚ ö°ñÅîÆ çÅ î¹¼ã À°Ã Ã ì¼ÞÅ Ü篺 ÃîÅÜ ù ÚÅð òðä» ÇòÚ ò³ÇâÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆÍ Çüචòܯº íÅðå òÅÃÆÁ» é¶ òÆ Ô÷Åð» òð·¶ ÃîÅÇÜÕ, ÁÅðÇæÕ, üÇíÁÅÚÅðÕ å¶ èÅðÇîÕ ö°ñÅîÆ ÁÅêä¶ Çê³â¶ Óå¶ Ô³âÅÂÆÍ ÃzÆ ×°ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ é¶ Ô¼Õ-Ã¼Ú çÆ ÃæÅêåÆ ÇÔ¾å ö°ñÅî êzæÅ çÆ ñÅÔéå ù Ü󷯺 ê¹¼àä ÇÔ¾å دð óØðô Õðé ñÂÆ îé°¼Ö ù êz¶Çðå ÔÆ éÔƺ ÕÆåÅ Ãׯº éÅñ ðÇÔ Õ¶ óØðô òÆ ÕÆåÅÍ ×°ðÈ ÃÅÇÔìÅé ù ÔÆ Ã¼Ú¶ ðÈê ÇòÚ ÇÔ§ç¯ÃåÅéÆ ñ¯ÕÅÂÆ ç¶ î¹ÕåÆ-çÅå¶ ç¶ ðÈê ÇòÚ î³ÇéÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ ÇÂà þÚÅÂÆ ù êzÇüè À°ðçÈ ôÅÇÂð ÇÂÕìÅñ é¶ ÁÅêä¶ Á³çÅ÷ ÇòÚ ÇìÁÅé ÕÆåÅ ÔË : Çëð À°áÆ ÁÅÇÖð ÃçÅÁ, å½ÔÆç ÕÆ ê³ÜÅì Ã¶Í ÇÔ³ç Õ¯ ÇÂÕ îðç-¶-ÕÅÇîñ é¶ Ü×ÅïÅ õÅì Ã¶Í ÃzÆ ×°ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ é¶ í×å ðÇòçÅà ÜÆ, í×å ÕìÆð ÜÆ, í×å éÅîç¶ò ÜÆ, í×å ô¶Ö øðÆç ÜÆ çÆ ÁÅòÅ÷ ù òÆ ì¹ñ§ç ÕÆåÅ Áå¶ À°é·» ç¹ÁÅðÅ ÃîÅÜ çÅ îÅð×-çðôé Õðé òÅñÆ ìÅäÆ ù ÇÂÕ¼åð ÕðÕ¶ Çüֻ ù ÃîÞÅÇÂÁÅ Áå¶ Á×ñ¶ ×°ðÈ ÃÅÇÔìÅé ù ÇòðÅÃå ç¶ å½ð Óå¶ Çç¼åÅÍ Á³×ð¶÷» Çòð°¼è ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ã³Øðô ù Çò¼ãä ÇòÚ Çüֻ çÅ ÇÔ¼ÃÅ ìóÅ íðêÈð Áå¶ ïÅç×ÅðÆ ÔËÍ Çüֻ é¶ ÁÅêä¶ èðî ÇòÚ éÅÜÅÇÂ÷ ìÅÔðÆ çõñÁ³çÅ÷Æ õåî Õðé/ ÕðÅÀ°ä Áå¶ Á³×ð¶÷Æ ÃÅîðÅÜ çÆ ê¹ôå-êéÅÔÆ ÇòÚ êÇò¼åð ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé Óå¶ ÕÅì÷ Çízôà îÔ³å» å¯º ÇÂé·» ù î¹Õå ÕðÅÀ°ä òÅÃå¶ ÇÜ³é¶ òÆ î¯ðÚ¶ ñŶ À°é·» ÇòÚ À°é·» ù Á³×ð¶÷Æ ÔÅÕî» ç¶ Çòð°¼è êzå¼Ö Áå¶ Áêzå¼Ö ç¯ò» åð·» éÅñ ÜÈÞäÅ ÇêÁÅÍ 15 Á×Ãå 1947 ù íÅðå ÁÅ÷Åç Ô¯ Ç×ÁÅÍ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ÕÆîå ÇÂ¼æ¶ òÆ ê³ÜÅìÆÁ», õÅà ÕðÕ¶ Çüֻ ù ÔÆ åÅðéÆ êÂÆÍ ç¶ô ù ç¯ ÇÔ¼ÇÃÁ» ÇòÚ ÇÂà åð·» ò³ÇâÁÅ Ç×ÁÅ ÇÜà ÇòÚ ÜÅéÆ, îÅñÆ å½ð Óå¶ Çþֻ ù ò¾âÅ é¹ÕÃÅé Þ¾ñäÅ ÇêÁÅ Áå¶ ÜÅé 寺 ÇêÁÅð¶ ÁÅêä¶ Áé¶Õ» ×¹ðèÅî» å¯º òÆ ÇòÛóéÅ ÇêÁÅÍ ÁÅ÷ÅçÆ î×ð¯º Õ°Þ Ãî» ìÆåä Óå¶ ÔÆ éò¶º ìä¶ ÁÖ½åÆ ñ¯Õå³åð Çé÷Åî ÇòÚ Çüֻ çÆÁ» ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ã³Øðô ÇòÚ Çç¼åÆÁ» Õ°ðìÅéÆÁ» ù í°ñÅÀ°ºÇçÁ» Çüֻ ù çÈÃð¶ çðܶ ç¶ ôÇÔðÆ Ô¯ä çÅ ÁÇÔÃÅà ÕðÅÀ°ä çÆ ÁÇÕzåØäåÅ òÅñÆ êzÇÕÇðÁÅ ô°ðÈ Õð Çç¼åÆ ×ÂÆÍ Çþֻ éÅñ 1947 寺 ñË Õ¶ Ô¹ä å¾Õ ÕÆ-ÕÆ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÂà çÆ åøÃÆñ ç¶ä çÆ ñ¯ó éÔÆºÍ Ôð òð·¶ Á×Ãå ç¶ îÔÆé¶ Ü篺 ç¶ô ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Üôé îéÅÀ°ºçÅ ÔË å» Ã¹ÇÔðç, ÇîÔéåÆ å¶ Ã¼ÚÆ ç¶ô-í×åÆ çÆ íÅòéÅ ð¼Öä òÅñÆ ÇÃ¼Ö Õ½î çÆ îÅéÇÃÕåÅ, À°Ã çÆ Ã³ò¶çéÅ êÆóå Ô¯äÆ Õ°çðåÆ ÔËÍ Çüֻ éÅñ Üìð-÷°ñî å¶ ÁÇé·Á» çÅ ç½ð Õ篺 õåî Ô¯ò¶×Å- ÇÂÔ ÃòÅñ Ôð¶Õ óò¶çéôÆñ ÇÃ¼Ö ç¶ îé-îÃåÕ ÇòÚ êËçÅ Ô¯äŠùíÅòÕ ÔËÍ Á³å ÇòÚ ÇÂÔÆ ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ ÁË ç¶ô ç¶ ôÅÃÕ¯, êzôÅÃÕ¯! ç¶ô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ òÅÃå¶ Ãí 寺 ò¼è Õ°ðìÅéÆÁ» Õðé òÅñÆ ÇÃ¼Ö Õ½î ù òÆ ÁÅ÷Åç Çø÷Å ÇòÚ ÃÅÔ ñËä Ççú! ×°ðÈ ÃÅÇÔìÅé çÆ ÃÅÜÆ-ÇéòÅÜÆ ÇÂà սî ù ç¹éÆÁÅ çÆ Õ¯ÂÆ åÅÕå òÆ Á¼Ü å¾Õ éÅ ö°ñÅî ð¼Ö ÃÕÆ ÔË, éÅ ÔÆ ð¼Ö ÃÕ¶×ÆÍ

ì¶éåÆ

ÔæñÅ îÅÇÃÕ ê¾åð Çéð¯ñ ×¹ðîÇå ÃÅÇÔåÕ êðÚÅ þ Áå¶ ÇÂà ÇòÚ

×¹ðìÅäÆ çÆÁ» Áé¶Õ» å¹Õ» ÇñÖÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» Ôé Ç´êÅ ÕðÕ¶ ÇÂà ù êÈðé

ÃÇåÕÅð ÃÇÔå ð¾ÇÖÁÅ ÜÅò¶ Áå¶ ð¾çÆ ÇòÚ éÅ ò¶ÇÚÁÅ ÜÅò¶ ÜÆÍ

򤍁

íÅðå : ÃÅñÅéÅ B@@ ð¹ê¶, Çå§é ÃÅñ E@@

ð¹ê¶, ê¿Ü ÃÅñ H@@ ð¹ê¶, À¹îð íð ñÂÆ B@@@ ð¹ê¶ Çòç¶ô» ñÂÆ : ÃÅñÅéÅ B@@@ ð¹ê¶, À¹îð íð ñÂÆ AE,@@@ ð¹ê¶ 򤍦 ÁÅêä¶ é¶óñ¶ ÃÅⶠêzåÆÇé¾è Ü» ÃÅâ¶ î¹¾Ö çøåð ÓÚ Üî·» ÕðòŶ ÜÅ ÃÕç¶ Ôé ÜÆÍ

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

So Kahiyat Hai Soora

ÜÅ ÕÀ¹ ÔÇð ð§×¹ ñÅׯ ÇÂù Ü¹× îÇÔ Á§Õ : 08

ÃÅñ : 06

Á×Ãå 2020

ÃÅòä-íÅ篺, 552 éÅéÕôÅÔÆ Çéð¯ñ èÅðÇîÕ îÅÇÃÕ ê¾åð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ÇòÚ Çéð¯ñ ×¹ðîÇå ÇòÚÅðèÅðÅ ç¶ Áé¹ÕÈñ ÔÆ ðÚéÅò» ÛÅêä çÆ êÈðé Õ¯Çôô ÕÆåÆ ÜÅò¶×Æ êð Çøð òÆ ñÅ÷îÆ éÔƺ þ ÇÕ Ôð¶Õ ðÚéÅ éÅñ ÒçêÅçÕÆ î§âñÓ Ü» Üæ¶ çÆ ÃîÈÇÔÕ ÇòÚÅðèÅðŠǧéÇì§é ÃÇÔîå Ô¯ò¶Í ÇÕö òÆ Ö¶åð ÇòÚ ÇÕö òÆ ÇòòÅç çÆ ÃÈðå ÇòÚ ÇéÁ»Ö¶åð ÇÃðø ÁÜÆå×ó· (î¹ÔÅñÆ) Ô¯ò¶×Å Áå¶ ÇÕö òÆ ÇÂåðÅ÷ ù ç¯ îÔÆé¶ ç¶ Á§çð êz×à ÕðéÅ ÷ðÈðÆ Ô¯ò¶×ÅÍ

ñ¶ÖÕ» å¶ êÅáÕ» ñÂÆ L ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ ç¶ îÅÇÃÕ ê¾åð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ñÂÆ Çéð¯ñ ×¹ðîÇå ÁÅô¶ ç¶ Áé¹ÕÈñ, ðÈÔÅéÆ/ÁÇèÁÅåîÕ Áå¶ ×¹ðÇþÖÆ Ãð¯ÕÅð» éÅñ Ãì§èå ÇéðÇòòÅç ÇòÇôÁ» Óå¶ ñ¶ÖÕ» ù ðÚéÅò» í¶Üä çÆ ÃÇéîð ì¶éåÆ þÍ L ðÚéÅò» ÇòÚ ñ¶Ö, ÕÇòåÅò» Áå¶ Ô¯ð ×¹ðîÇå ÇòÚÅð» éÅñ Ãì§Çèå Ãî¾×ðÆ ù ÕÅ×÷ Óå¶ ÃÅø-ùæð¶ Á¾Öð» ÇòÚ ÇñÖ Õ¶ Ü» Çøð àÅÂÆê ÕðòÅ Õ¶ Ôð îÔÆé¶ çÆ A@ åðÆõ 寺 êÇÔñ»-êÇÔñ» í¶Üä çÆ Ç´êÅñåÅ ÕðéÆ ÜÆÍ L ñ¶Ö Ãî¾×ðÆ ç¶ éÅñ ×¹ðìÅäÆ çÆÁ» å¹Õ» Áå¶ ÔòÅñ¶ Ç´êÅ ÕðÕ¶ êÈðé ðÈê ÇòÚ Ã¯è Õ¶ í¶Ü¯ ÜÆÍ L ÁÃƺ ÇÂà îÅÇÃÕ ê¾åð ù êÅáÕ Üé» ñÂÆ Ô¯ð ñÅíçÅÇÂÕ, ÜÅäÕÅðÆ íðêÈð Áå¶ ×¹ðìÅäÆ ÁÅô¶ å¶ ×¹ðîÇå ÇòÚÅð» çÅ òÅÔÕ ìäÅÀ¹ä ñÂÆ ÁÖ¿â ÕÆðåéÆ Üæ¶ ç¶ ÃÈÞòÅé å¶ Ú¶å§é î˺ìð» ç¶ Ã¹ÞÅò» çÅ ÔÅðÇçÕ ÃòÅ×å Õð»×¶Í

ÃÇå×¹ð Çåé·» çÅ ÔÆ ÃÔÅÂÆ Ô¹§çÅ þ, ܯ ÃÇå×¹ðÈ ÃÈðî¶ ù ÃçÅ ÃÆà À¹å¶ ÕÅÇÂî çÅÇÂî ÜÅäç¶ ÔéÍ Çåé·» Úó·çÆ ÕñÅ òÅÇñÁ» Ççػ ÃÈðÇîÁ» ç¶ ÃÆû À¹å¶ ÇÛÁÅéò¶º Õð¯ó ×¹ðÈ ÕÆÁ» ×¹êå ôÔÆçÆ ø½Ü» ÃÅòèÅé Ô¯ Õ¶ ÃçÅ êÇÔðÅ Çç§çÆÁ» ÔéÍ ÁÇÜÔ¶ ÃÈðî¶ Ççػ ç¶ ÁÅåî¶ Á§çð ÔÆ ×¹ðÈ ÕÆ ÃÈðîåÅ ÕñÅ òðåçÆ þÍ -×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ

×°ðîÇå ×½ðòåÅ -40

×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ

06

ûÞÆ ÇòÇçÁÅ ç¶ Á½×¹ä å¶ ÇêÁÅð-ÇòÁÅÔ» çÆ òìž ×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ

08

íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ÇòÚ Çþֻ çÆ ñÅÃÅéÆ ç¶ä

09

ÇÂÔ ÕËÃÆ ÁÅ÷ÅçÆ?

12

çåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖÆ

13

...Ü篺 î¹öñ ìÅçôÅÔ é¶ Çþֻ çÆ éÕñ ç¶ÖÆ

17

åñÇò§çð ÇÃ§Ø ì¹¾àð

ÔÇð êzåÅê ÇÃ³Ø õÅñÃÅ íÅÂÆ ×¹ðçðôé ÇÃ§Ø øåÇÔ×ó· ÃÅÇÔì âÅ. ÁîðÜÆå Õ½ð

ÁÅ÷ÅçÆ Ø¹ñÅàƶ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ

19

Çêz§ÃÆêñ êzíܯå Õ½ð

ÁÃÇÔ å¶ ÁÕÇÔ ÷°ñî ÃÇÔä òÅÇñÁ» çÆ çÅÃåÅé

21

î¯ðÚŠק×Ãð ÜËå¯

28

ÁÅ÷ÅçÆ çÆ êÇÔñÆ Ü³×

30

íÅÂÆ êz¶îÜÆå ÇÃ³Ø ã¼â¶

îÅÃàð ðÖç¶ò ÇÃ§Ø ÒÜÅÚÕÓ âÅ. ÇÕðêÅñ ÇóØ

4

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

Ãñ¯Õ î. 3 ¨ ìÅìÆÔÅÁ³Çîzåò¶ñËì¯ÇñÁÅå»çÇðùäÆê¹ÕÅð¨ î¶ØËé¯ë¹ðîÅé°Ô¯ÁÅòðÃÔ°ÇÕðêÅèÅÇð¨ ÔÀ°ÇåéÕËìÇñÔÅðäËÇÜéÆÃÚ¹ðÇÖÁÅÀ°ÇðèÅÇð¨ éÅéÕéÅî¶ÃíÔðÆÁÅòñÆ×°ðÕËÃìÇçòÆÚÅÇð¨1¨ (îñÅð ÕÆ òÅð, Á§Õ : 1285)

Áðæ ÇòÚÅð ÃzÆ ×°ðÈ ÁîðçÅà ÜÆ îÔÅðÅÜ, ÒîñÅð ÕÆ òÅðÓ ÇòÚ çðÜ ÇÂà ÁÇå îÔ¼åòêÈðé Ãñ¯Õ ÇòÚ Á³Çîzå ò¶ñ¶ çÆ îÔÅéåÅ çðÃÅÀ°ä ñÂÆ ìÅìÆÔ¶ çÆ ÇîÃÅñ Çç³ç¶ ԯ¶ ø¹ðîÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÕ, (Ü篺 ÜÆò ðÈêÆ) ìÅìÆÔÅ Á³Çîzå ò¶ñ¶ ì¯ÇñÁÅ å» À°Ã çÆ ê¹ÕÅð (êzí± ç¶) çð Óå¶ Ã¹äÆ ×ÂÆÍ (êzí± òñ¯º) ÇÕðêÅ èÅð Õ¶ ì¼çñ (î¶ØË) ù Ô°Õî (ø¹ðîÅé) Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ìðÃéÅ Õð¯ íÅò îÆºÔ òð·Åú (ÒÒÇÞÇî ÇÞÇî òðÃË Á³Çîzå èÅðÅÓÓ òÅñÅ òðåÅðÅ òðåÅÇÂÁÅ)Í (×°ðÈ ÜÆ ê¹× Öñ¯å¶ ×°ðî¹Ö» çÆ òÇâÁÅÂÆ Õðç¶ Ô¯Â¶ ø¹ðîÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÕ) î˺ À°Ôé» å¯º ìÇñÔÅð¶ Ô» ÇÜé·» é¶ ÇÔðç¶ (À°Çð) ÇòÚ éÅî ðÈêÆ Ã¾Ú ù èÅÇðÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, íÅò òÃÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ×°ðÈ ÜÆ ÒÒéÅéÕÓÓ î¯Ôð ÛÅê ñÅ Õ¶ Ô°Õî Õðç¶ Ôé ÇÕ (ÇÜò¶º îÆºÔ ÕðÕ¶ Ãí ìéÃêåÆ ÔðÆ íðÆ Ô¯ Ü»çÆ ÔË ÇÂò¶º ÔÆ) éÅî ðÅÔƺ (Õ°îñÅÂÆ î¹ðÞÅÂÆ Ô¯ÂÆ) ñ°ÕÅÂÆ ÔðÆ íðÆ Ô°³çÆ ÔË; å» å¶ Ô¶ ÜÆò! å±³ òÆ ×°ðÈ ç¶ ôìç ðÅÔƺ ÇòÚÅð (å» Õ¶ å±³ òÆ ÔÇðÁÅ íÇðÁÅ Ô¯ ÃÕ¶º)Í ×°ðÈ ç¶ ôìç ðÅÔƺ ÇòÚÅð çÅ íÅò ÇÂÔ¯ ÔÆ ÔË ÇÕ îé-ìÚ-Õðî ÕðÕ¶ ×°ð-ôìç ù íÆåð ÇÔðç¶ ÇòÚ èÅðé ÕðéÅÍ Ô¯ð ø¯ÕÆ ÁðæîÂÆ ÇòÚÅð çÆ Õ¯ÂÆ Çòô¶ôåÅ éÔƺ ܶÕð Áîñ éÅ Ô¯ò¶Í ÒÒòÆÚÅÇðÓÓ ÇÂà ê³ÕåÆ ÇòÚ Ô°ÕîÆ ÇÕÇðÁÅ ðÈê ÇòÚ ÔË, éÅ ÇÕ Õðä ÕÅðÕ é»ò ç¶ ðÈê ÇòÚ, ÇÜò¶º ÇÕ ÕÂÆ çÅÇéÁ» é¶ î³ÇéÁÅ ÔËÍ ìÅìÆÔÅ (êêÆÔÅ, ÃÅÇð³×) ÇÂÕ ÁÇÜÔÅ ê³ÖÆ ÔË Ü¯ ÇÕ ÁÅêä¶ ÃðÆð çÆ ìäåð ÕðÕ¶ Õ¶òñ îÆºÔ òÅñÅ Üñ ÔÆ êÆ ÃÕçÅ ÔË Áå¶ íÅò¶º À°Ã ç¶ é¶ó¶ Ãî¹³çð íÇðÁÅ Ô¯ò¶, ë¶ð òÆ ìÅìÆÔÅ ÇêÁÅÃÅ ðÇÔ³çÅ ÔË Üç å¾Õ îÆºÔ éÅ êò¶Í ÇÂÔ ê³ÖÆ Ç÷ÁÅçÅ ìðÃÅå òÅñ¶ ÇÂñÅÇÕÁ» ÇòÚ êÅÇÂÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ Ü篺 ìÅìÆÔ¶ ù ÇêÁÅà ñ¾×çÆ ÔË å» À°Ô ÇêÁÅà ÇòÚ ìóÅ çðçéÅÕ ÇòðñÅê ÕðçÅ ÔË, ÇÜà ù ùä Õ¶ ê¼æð Ççñ Ãð¯å¶ òÆ çzòÆí±å Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÂà Ãñ¯Õ ÇòÚ ×°ðÈ ÜÆ ìÅìÆÔ¶ çÆ åôìÆºÔ òðå Õ¶ ×°ðîÇå ç¶ ÁÇÔî ÁÃÈñ çŠdzÕôÅø Õðç¶ Ô¯Â¶ ç¾Ãç¶ Ôé ÇÕ Ü篺 ×°ðÇÃ¾Ö Á³Çîzå ò¶ñ¶ ì¯ñçÅ ÔË, íÅò éÅî ìÅäÆ ðÅÔƺ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù ê¹ÕÅðçÅ ÔË å» À°Ã çÆ ê¹ÕÅð òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ç¶ çð Óå¶ ÕìÈñ Ô°³çÆ ÔËÍ ÇÂà Ãñ¯Õ çÆ êÇÔñÆ ê³ÕåÆ ÇòÚ ÁŶ ôìç ÒÒå» çÇð ùäÆ ê¹ÕÅðÓÓ çÆ ç¶Ö¯ ÕËÃÆ ÷ìðçÃå ø¯ðà ÔËÍ ÇÂÔ ÇÂÕ ôðå ÔË ÇÕ Ü¶Õð ×°ðÇÃ¾Ö Á³Çîzå ò¶ñ¶, íÅò ÃòÅ êÇÔð ðÅå ðÇÔ³çÆ À°á Õ¶ ×°ðîÇå ÇÂôéÅé¶ Ã¯è Õ¶, ×°ðîÇå ÇòèÆ î¹åÅìÕ éÅî ÁÇíÁÅà ÕðçÅ ÔË Áå¶ ÇÂà ÇìÇè òÅÇÔ×°ðÈ ù ê¹ÕÅðçÅ ÔË å», Ô» ÜÆ Õ¶òñ å», À°Ã çÆ ê¹ÕÅð òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ç¶ çð Óå¶ êÔ°³ÚçÆ ÔË Áå¶ Õ¶òñ å» ÇÂñÅÔÆ Á³Çîzå òðÖÅ À°Ã òâíÅ׶ ×°ðÇÃ¾Ö å»Âƺ Ô°³çÆ ÔËÍ Á¾Ü ê³æ ÇòÚ Á³Çîzå ò¶ñ¶ À°á Õ¶ éÅî ìÅäÆ ðÅÔƺ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ éÅñ Ü°óé òÅñ¶ ìÔ°å ÔÆ Çòðñ¶ ×°ðÇÃ¾Ö ðÇÔ ×¶ ÔéÍ êÇÔÇñÁ» ÃÇîÁ» ÇòÚ ÁÅî ñ¯Õ òÆ Ã¹ò¼Öå¶ À°ÇáÁÅ Õðç¶ Ãé êð Ô°ä àÆ.òÆ. Áå¶ Ô¯ð îÅÇÂÁÅòÆ îé¯ð³Üé» ÇòÚ ÖÚå ԯ¶ ìÔ°å¶ ÇÃ¾Ö ðÅå ù Ç×ÁÅð»-ìÅð» òܶ å» Ã½ºç¶ Ôé; ï ÁÇÜÔ¶ ×°ðîÇå-íË-íÅòéÆ ÔÆä¶ ê¹ðÖ» 寺 Á³Çîzå ò¶ñ¶ 2 òܶ À°áä çÆ ÕÆ À°îÆç ÕÆåÆ ÜÅ ÃÕçÆ ÔËÍ ÁÕÃð ê³æÕ ÔñÇÕÁ» ÇòÚ ê³æ çÆ Úó·çÆ ÕñÅ ñÂÆ ìÔ°å ÇÚ³åÅ ÷ÅÔð ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔË Áå¶ ê³æ çÆ Úó·çÆ ÕñÅ Õðé ñÂÆ ÁÅñ-êÅåÅñ ùÞÅÁ Çç¾å¶ Ü»ç¶ Ôé êð À°êÅò» ÇÃð À°êÅú - å¼å ×°ðîÇå ðÇÔäÆ ç¶ èÅðéÆ Ô¯ Õ¶ Á³Çîzå ò¶ñ¶ À°á Õ¶ éÅî ×°ðìÅäÆ çŠöòé Õðé çŠùÞÅÁ Õ¯ÂÆ ÇòðñÅ ÔÆ Çç³çÅ ÔËÍ ÕæÅÕÅð Ô¯ð ÔÆ ñËÕÚð ìÅ÷ÆÁ» Õð Û¾âç¶ Ôé Ü» Ú¹àÕñ¶ ùäÅ Õ¶ Ãð¯ÇåÁ» çÅ Ççñ êðÚÅòÅ Õð Û¾âç¶ Ôé êð Õ¯ÂÆ Ã³×å» ù ÇÂÔ éÔƺ ç¾ÃçÅ ÇÕ ê³æ çÆ Úó·çÆ ÕñÅ å» ÃzÆ ×°ðÈ çÃî¶ô ÜÆ çÆ ìõôÆ Ô¯ÂÆ å¼å-×°ðîÇå ðÇÔå ìÇÔå ç¶ èÅðéÆ Ô¯ Õ¶ Á³Çîzå ò¶ñ¶ çÆ Ã¶òŠóíÅñ ÕÆÇåÁ» Ô¯äÆ ÔË Áå¶ ÁéÇçé éÅî ìÅäÆ éÅñ Ü°ó Õ¶ í×åÆ å¯º ôÕåÆ À°êÜÅÀ°ä éÅñ Ô¯äÆ ÔËÍ

5

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

So Kahiyat Hai Soora

◊πÓ«Â √æ⁄≈ Â∂ √Á∆Ú∆ ËÓ ¡Ê≈Â

-4 0

◊πÓ«Â ◊ΩÚÂ≈ «‹√ «Ú⁄

◊πÓ«Â Óß‚È Â∂ ÓÈÓ«Â ÷ø‚È ‘À (ñóÆ Ü¯óé ñÂÆ ÇêÛñÅ Á§Õ ç¶Ö¯...)

61. Ü¯× å¶ Ô¯ð ÃÅèé å¶ ðÅÜ ñÆñ·Å Ãí ÇéÃëñ Ôé

ÔÇð ÔÇð ÕðÇÔ Çéå Õê๠ÕîÅòÇÔ ÇÔðçÅ Ã¹è¹ é Ô¯Âƨ ÁéÇçé° Õðî ÕðÇÔ ìÔ¹å¶ð¶ ùêéË Ã¹Ö¹ é Ô¯Âƨ1¨ Ç×ÁÅéÆ ×¹ð Çìé¹ í×Çå é Ô¯Âƨ Õ¯ðË ð¿×¹ Õç¶ é ÚóË Ü¶ ñ¯ÚË Ãí¹ Õ¯Âƨ1¨ðÔÅÀ¹¨ Üê¹ åê ÿÜî òðå Õð¶ êÈÜÅ îéî¹Ö ð¯×¹ é ÜÅÂƨ Á¿åÇð ð¯×¹ îÔÅ ÁÇíîÅéÅ çÈÜË íÅÇ ֹÁÅÂƨ2¨ ìÅÔÇð í¶Ö ìÔ¹å¹ Úå¹ðÅÂÆ îéÈÁÅ çÔÇçÇà èÅò˨ ÔÀ¹îË ÇìÁÅÇêÁÅ Ãìç¹ é ÚÆé©Ë ÇëÇð ÇëÇð ÜÈéÆ ÁÅò˨3¨ éÅéÕ éçÇð Õð¶ ï ì±ÞË Ã¯ Üé¹ éÅî¹ ÇèÁŶ¨ ×¹ð êðÃÅçÆ Â¶Õ¯ ìÈÞË Â¶Õù îÅÇÔ ÃîŶ¨4¨4¨ (ñÔÆ î: 4, ê¿éÅ: 732) À¹å¯º À¹å¯º êÅÖ¿â Õð Õ¶ ÇéðÆ ÁÅêäÆ îéîÇå ç¹ÁÅðÅ ÔÇð ÔÇð ÕðÆ ÜÅäÅ Õ¹Û ëñçÅÇÂÕ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅ, ÇéðÅ Õêà ÕîÅäÅ ÔÆ ðÇÔ¿çÅ þÍ ÃÇå×¹ðÈ å¯º òð¯ÃÅÇ ն ×¹ðÈ ðÈê ê¿Ü» ÇêÁÅÇðÁ» 寺 ×¹ð-çÆÇÖÁÅ, ×¹ð-î¿åð-éÅî ñË Õ¶ êðå¼Ö êzåÆå À¹êÜçÆ þ, éÅî Üêä çÆÍ Çåé·» êzåÆå òÅñ¶ ôðèŬ ×¹ðî¹ÇÖ Üé» çÅ éÅî ÜÇêÁÅ êzòÅä ê˺çÅ þÍ îé-îåÆÁ» çÅ å» ÇéðÅ Õêà ÔÆ ðÇÔ¿çÅ þ, îéî¹Ö í¶ÖèÅðÆÁ» ç¶

×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ îé-À¹Õå éÅî Üêä éÅñ À¹é·» çÅ ÇÔðçÅ ô¹è éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅ, ÚÅÔ¶ Ççé¶ ðÅå ÇÕåé¶ ÔÆ ìÔ¹å¶ð¶ Õðî ÕîÅÂÆ ÜÅä; ùêé¶ îÅåð òÆ À¹é·» ù Ã¹Ö çÆ êzÅêåÆ éÔƺ Ô¹¿çÆÍ ÁËö ü¿Ú Ç×ÁÅéÆÁ» êzåÆ ×¹ðÈ ÃÅÇÔì Õ¿éÖ¯ñ·äÅ À¹êç¶ô Çç¿ç¶ Ôé ÇÕ ×¹ðÈ Çìé», ×¹ðÈ èÅðé ÕÆå¶ Çìé», À¹µêð ç¼ÃÆ ×¹ðîÇå ÇìèÆ Áé°ÃÅð ×¹ð-çÆÇÖÁÅ ñ¶ Çìé» Çé×¹ÇðÁ» 寺 üÚÆ í×åÆ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÆ, À¹Ô üÚÆ í×åÆ å¯º Çéå Õ¯ð¶ ÔÆ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ Ã¼ÚÆ í×åÆ çŠüÚÅ êÅÔ¹ ×¹ð-çòÅÇðúº ÔÆ êzÅêå Ô¹¿çÅ þÍ ÇÂà üڶ êÅÔ¹-ÔÆä¶ Õ¯ð¶ ÇÔðÇçÁ» òÅñ¶ îéîåÆ êÅÖ¿âÆÁ» À¹µå¶ üÚÅ ð¿× Õç¶ éÔƺ Úó·çÅÍ ÁÇÜÔÆ ñ¯ÚéÅ íÅò¶º Ãí Õ¯ÂÆ ÕðçÅ Çëð¶, îéî¹Ö ê¹ðô Üê åê ÿÜî òðå ÇÕÇðÁÅ êÈÜÅ íÅò¶º ÇÕåéÅ ÔÆ ÕðçÅ Çëð¶, À¹Ã ç¶ îé çÅ ð¯× éÔƺ Ü»çÅ, À¹Ã ç¶ Á¿åð ÁÇíîÅé ðÈêÆ îÔ» ð¯× çÈܶ íÅÇ òÅñÅ Ôî¶ôÅ òÇóÁÅ ÔÆ ðÇÔ¿çÅ þ Áå¶ À¹Ã ù Ö¹ÁÅð ÕðçÅ þ, ìÅÔðòÅð ìÔ¹å Úå¹ðÅÂÆ òÅñÅ í¶Ö À¹Ô ÇÕåéÅ ÔÆ èÅðé Õð¶, À¹Ã çÅ îéÈÁÅ çÔÇçÇà è»òçÅ ÔÆ ðÇÔ¿çÅ þÍ

ÔÀ¹îË çÅ ×zÇÃÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ À¹Ô ×¹ðÇÃÖ éÔƺ ìäçÅ, ìà î¹ó î¹ó Õ¶ ÜÈéÆÁ» ÇòÚ ÔÆ íàÕçÅ ðÇÔ¿çÅ þÍ ÇÂà ôìç-ÁÇíÁÅà ù ïÂÆ Üé ì¹ÞçÅ þ ÇÜÃ ç¶ À¹µêð Çéðîñ òÅÇÔ×¹ðÈ çÆ î¶Ôð Ô¯ò¶, ïÂÆ Üé ×¹ðîÇå éÅî ç¶ ÇèÁÅòä ÇòÚ ñ×çÅ þ, ÃÇå×¹ðÈ çÆ ÁêÅð ÇÕðêÅ ç¶ êzÃÅç ç¶ êzåÅê ÕðÕ¶ ÇÂÕ ÁÕÅñ ê¹ðÖ ù ì¹ÞçÅ þ, Áå¶ ÇÂÕà ÇòÖ¶ ÔÆ ñÆé Ô¯ Ü»çÅ þÍ ìzÔîÅ ÇìÃé¹ îÔÅç¶À¹ åzË×¹ä ð¯×Æ ÇòÇÚ ÔÀ¹îË ÕÅð ÕîÅÂƨ ÇÜÇé Õƶ ÇåÃÇÔ é Ú¶åÇÔ ìê¹ó¶ ÔÇð ×¹ðî¹ÇÖ Ã¯ÞÆ êÅÂƨ2¨ (¨4¨3¨14¨) (ÃÈÔÆ î: 4, ê¿éÅ: 735) ×¹ðîÇå Áé¹ÃÅð ÇÔ¿çÈÁ» ç¶ î¿é¶ êzî¿é¶ òⶠç¶òå¶ ìzÔîÅ, îÔ»ç¶À¹ òÆ ÁÅî ÿÃÅðÆÁ» ò»×È¿ åzË×¹äÆ ð¯×Æ ×ðçÅé¶ ×¶ Ôé, À¹é·» é¶ Ü¯ ÕÅð òÆ ÕîÅÂÆ, ÃÅðÆ ÔÀ¹îË ð¯× ÇòÚ ÕÆåÆÍ Ü¶Ôó¶ òÅÇÔ×¹ðÈ ÇÃðÜéÔÅð ÕðåÅð é¶ À¹é·» é§È ÇÃðÜ ÃòÅÇðÁÅ, Çåà ù À¹é·» é¶ ÁÅêäÆ ÔÀ¹îË ç¶ ÕÅðé ÇÂÕ ÇéîÖ òÆ éÔƺ Ú¶ÇåÁÅÍ ×¹ðÈ çÆ îÇå ÇòÚ Úñä éÅñ ×¹ðî¹ÇÖ Üé» ù ×¹ðÈ çÆ ÇÕðêÅ çòÅðŠüڶ Øð çÆ Ã¼ÚÆ Ã¯ÞÆ êË ×ÂÆÍ Øð îÇÔ áÅÕ¹ð¹ éçÇð é ÁÅò˨ ×ñ îÇÔ êÅÔä¹ ñË ñàÕÅò˨1¨ íðî¶ íÈñÅ ÃÅÕå¹ ÇëðåŨ éÆð¹ Çìð¯ñË ÖÇê ÖÇê îðåŨ1¨ðÔÅÀ¹¨ ÇÜù êÅÔä ÕÀ¹ áÅÕ¹ð¹ ÕÔåŨ úÔ¹ êÅÔä¹ ñË À¹Ã ÕÀ¹ â¹ìåŨ2¨ ×¹éÔ×Åð ¬ä ÔðÅîƨ êÅÔä éÅò é êÅðÇ×ðÅîƨ3¨

6

So Kahiyat Hai Soora ×¹ð ÇîÇñ éÅéÕ áÅÕ¹ð¹ ÜÅåŨ ÜÇñ æÇñ îÔÆÁÇñ êÈðé ÇìèÅåŨ4¨3¨9¨ (ÃÈÔÆ î: 5, ê¿éÅ: 738-39) ×¹ðîÇå Áé¹ÃÅð ×¹ðî¹ÖÆÁ», ×¹ð Áé¹ÃÅðÆÁ» é¶ ×¹ðîÇå éÅî ç¶ ìñ éÅñ Øà Á¿åð ÔÆ òÅÇÔ×¹ðÈ ù êðå¼Ö ÕðéÅ þ å¶ êðå¼Ö ê¶ÖäÅ ÔË òÅÇÔ×¹ðÈ ùÍ Â¶Ã ×¹ðîÇå 寺 ع¼æ¶ ԯ¶ îéîåÆ îéî¹Ö ê¹ðô» ù Øà ðÈêÆ Øð Á¿çð òÅÇÔ×¹ðÈ áÅÕð ÇçÃçÅ éÔƺ (éçð éÔƺ ÁŪçÅ)Í À¹Ô ì¶òÕÈø îéîåƶ ÁÅêä¶ ×ñ¶ ÇòÖ¶ ê¼æð çÆ îÈðåÆ ñË Õ¶ ñàÕÅªç¶ Ôé, Áå¶ ÇÂö îÈðåÆ-êÈÜÅ ù ÔÆ áÅÕð-êÈÜÅ ÕÇÔ Õ¶ ×¹÷ÅðÅ Õðç¶ ÔéÍ ÇÂà ÇìÇè ÔÆ ÃÅðÆ À¹îð ÃÅÕå éð îéîÇå çÅ ×zÇÃÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ íðî í¹¼ñÅ ÔÆ ÇëðçÅ ðÇÔ¿çÅ þ Áå¶ êÅäÆ ÔÆ ÇðóÕ ÇðóÕ Õ¶ ÔÆ Ö¼ê Ö¼ê îðçÅ þÍ ÇÜà ê¼æð ù À¹Ô áÅÕð çÃçÅ þ À¹ÔÆ ê¼æð À¹Ã ù ñË Õ¶ â¹ì Ü»çÅ þ, À¹Ô ìóÅ ÔÆ ×¹éÔ×Åð Áå¶ ¬äÔðÅîÆ îéîåÆÁÅ Üé Ô¹¿çÅ þÍ Õç¶ ê¼æð çÆ ì¶óÆ òÆ êÅð ¦ØÅ ÃÕçÆ þ? íÅò, ê¼æð çÆ êÈÜÅ íò-ÃÅ×ð 寺 êÅð éÔƺ À¹åÅð ÃÕçÆÍ ÇÂÔ Õ¶òñ ×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì çÅ ÔÆ çð Øð þ ÇÜà éÅñ Çîñ Õ¶, ×¹ðÈ Øð çÆ òð¯ÃÅÂÆ ×¹ðîÇå Óå¶ Ú¼ñ Õ¶ üڶ áÅÕð (òÅÇÔ×¹ðÈ) çÅ Áêz¯Õô Ç×ÁÅé Ô¹¿çÅ þÍ ×¹ð éÅéÕ çÅ çðÃÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÁËÃÅ áÅÕð þ ܯ ê¼æð ÇòÚ, ù¼ÕÆ èðåÆ ÇòÚ Áå¶ èðå ÁÃîÅé ç¶ ÇòÚÕÅð êÈðé ÇìèÅåÅ ðÈêÆ ÇÃðÜéÔÅð Ô¯ Õ¶ íðêÈð Ô¯ ÇðÔÅ þÍ ì¶ç êó¶ êÇó ìzÔî¶ ÔÅð¶ ÇÂÕ¹ Çåñ¹ éÔƺ ÕÆîÇå êÅÂƨ ÃÅÇèÕ ÇÃè ÇëðÇÔ ÇìññÅå¶ å¶ íÆ î¯Ô¶ îÅÂƨ2¨ çà ÁÀ¹åÅð ðÅܶ ԯǠòðå¶ îÔÅç¶ò ÁÀ¹èÈåŨ Çåé© íÆ Á¿å¹ é êÅÇÂú å¶ðÅ ñÅÇ æÕ¶ ÇìíÈåŨ3¨49¨ (ÃÈÔÆ î: 5, ê¿éÅ: 747) ÇÔ¿çÈÁ» ç¶ î¿é¶ êzî¿é¶ ç¶òåÅ ìzÔîÅ ÜÆ Ô¯ðƺ ì¶ç êó· êó· Õ¶ Ô¿í æ¼Õ¶, ÇÂÕ ðÅÂÆ îÅåð òÆ À¹Ã ù üڶ çð Øð çÆ ÕÆîå éÔƺ êÂÆÍ ÃÅÇèÕ ÇÃè ÕÔÅòä òÅñ¶ îÔ» ï¯×Æ ê¶ ÇòñÕç¶ Çëðç¶ Ôé, ÇÂÔ ÃÅð¶ îÅÇÂÁÅ î¯ÔäÆ é¶ î¯Ô ñÂ¶Í ÇÔ¿çÈ îå Áé¹ÃÅð ܯ Çòôé± ç¶òåÅ ç¶ çà ÁòåÅð (îÛ, ÕÛ, ìðÅÔ, éðÇÿØ, òÅîé ܯ ÃÇåÜ¹× ç¶

7

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÁòåÅð î¿é¶ ׶ Ôé, êðà ðÅî Áå¶ ðÅî Ú¿çð åz¶å¶ Ü¹× çÅ ÁòåÅð, Ç´ôé ÜÆ ç¹ÁÅêð ç¶ Áå¶ ì¹è å¶ ÕÇñÕÆ Õñܹ×) ÇÂÔ ðÅÜÃÆ ç¶òå¶ Ô¯ Õ¶ òðå¶Í ÇôòÜÆ ÇåÁÅ×Æ å¶ òËðÅ×Æ Ô¯ Õ¶ òðÇåÁÅ (ÁòèÈå ðÈê ÇòÚ ÃÅðÆ À¹îð ÃðÆð å¶ ÃòÅÔ îñä ÇòÚ ÔÆ ÇðÔÅ), ízîçÅ íàÕçÅ ÇëÇðÁÅ, êð¿åÈ òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ çð Øð çÅ À¹Ã ù î¹ôÕ îÅåð òÆ æÔ¹ ÇæåÅ éÅ ñ¼íÅÍ êð¿åÈ ×¹ðÈ Øð ç¶ Áé¹ÃÅðÆ ×¹ðî¹ÇÖ Ã¿å Üé» ç¶ éÅî-ðà ÇòÚ ñÆé Ô¯ Õ¶ òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ î¿×ñ ×ÅÇÂÁÅ Áå¶ Ã¹å¶ ÃíÅò ÔÆ Ã¼Ú¶ êðîÅåîÆ Ã¹Ö Áå¶ êðîÅåîÆ ÁÅé¿ç îÅéäÔÅð¶ Ô¯ ×Â¶Í ×¹ðÈ éÅéÕ ðÈêÆ Ã¼Ú¶ òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ ÁËÃÅ Ãëñ çðôé þ ÇÜà ù í¶àä ÃÅð ÔÆ ÇéÔÅñ¯ ÇéÔÅñ Ô¯ ÜÅÂÆçÅ þ Áå¶ îé åé ÕðÕ¶ òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ ÇèÁÅòä òÅñÅ ìä ÜÅÂÆçÅ þ, ÇÜà òÅÇÔ×¹ðÈ éÅî çÆ õ¹îÅðÆ çÆÁ» ìðÕå» ìóÆÁ» Áî¯Ø å¶ ÁÕ¼æéÆï ÔéÍ Õðî èðî êÅÖ¿â ܯ çÆÃÇÔ Çåé Üî¹ ÜÅ×ÅåÆ ¬à˨ ÇéðìÅä ÕÆðåé¹ ×ÅòÔ¹ Õðå¶ ÕÅ ÇéîÖ ÇÃîðå ÇÜå¹ ÛÈà˨1¨ ÿåÔ¹ ÃÅ×ð¹ êÅÇð À¹åðÆÁ˨ ܶ Õ¯ ìÚé¹ ÕîÅòË Ã¿åé ÕŠï ×¹ð êðÃÅçÆ åðÆÁ˨1¨ðÔÅÀ¹¨ Õ¯Çà åÆðæ îÜé ÇÂÃéÅéÅ ÇÂù ÕÇñ îÇÔ îË« íðÆÜ˨ ÃÅè ÿÇ× Ü¯ ÔÇð ×¹ä ×ÅòË Ã¯ Çéðî« ÕÇð ñÆÜ˨2¨ ì¶ç Õå¶ì ÇÃÇîzÇå ÃÇí ÃÅÃå ÇÂé© êÇóÁÅ î¹ÕÇå é Ô¯Âƨ ¶չ ÁÖð¹ ܯ ×¹ðî¹ÇÖ ÜÅêË Çåà ÕÆ Çéðîñ ïÂƨ3¨ ÖåzÆ ìzÅÔîä ÃÈç òËà À¹êç¶Ã¹ ÚÔ¹ òðéÅ ÕÀ¹ ÃÅÞŨ ×¹ðî¹ÇÖ éÅî¹ ÜêË À¹èðË Ã¯ ÕÇñ îÇÔ ØÇà ØÇà éÅéÕ îÅÞŨ4¨3¨50¨ ( ÃÈÔÆ î: 5, ê¿éÅ: 747-48) ÇÂà ׹ðòÅÕ ç¹ÁÅðÅ ×¹ðîÇå îÅð× çÅ Çòô¶ô î¿âé Áå¶ ÁÅéîåÆ Õðî» èðî» çÅ õÅà ֿâé ÇÃè Ô¹¿çÅ þ, ïæÅ ÇòÁÅÇÖÁÅêÅÖ¿â Õðî èðî Õðé òÅÇñÁ» ç¶ ÇÃð 寺 Üî ÜÅ×Åå çÅ â¿â À¹åðçÅ éÔÆºÍ ÇÂÔ ÃÅð¶ êÅÖ¿âÆ Õðî-èðîÆ À¹ð¶ À¹ð¶ ÔÆ «¼à¶ Ü»ç¶ Ôé, ÇÂé·» çÆ Ö¶ê õÅñÆ ÔÆ ðÇÔ¿çÆ

þÍ ×¹ðîÇå Áé¹ÃÅð òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ ÇéðìÅä ÕÆðåé, òÅÇÔ×¹ðÈ ×ÅòéÔÅð¶, òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ Çéð¯ñ Üà ÕðéÔÅð¶ ÇÂÕ ÇéîÖ îÅåð òÆ òÅÇÔ×¹ðÈ éÅî çÅ ÇÃîðé Õð Õ¶ î¹Õå êç ù êzÅêå Ô¹¿ç¶ ÔéÍ å» å¶, Ô¶ ÿå Üé¯, ×¹ðî¹Ö¯! ×¹ðîÇå ç¶ ê»èÆú! üڶ êzîÅðæ ç¶ Ö¯ÜÆú! íò ÃÅ×ð ù êÅð À¹åðé çŠǼկ ÇÂÕ òÃÆñÅ ÇÂÔÆ þ ÇÕ ÃÇå×¹ð ç¶ ç¹ÁÅÇðúº êzÅêå ԯ¶ ×¹ð-çÆÇÖÁÅ ðÈêÆ ìÚé çÆ Áå¹¼à ÕîÅÂÆ Õð¯Í ×¹ðÈ ç¶ êzÃÅç ÕÇð íò-ÃÅ×ð 寺 êÅð À¹åð ÜÅúÍ ÁÅéîå ç¶ Õð¯ó» åÆðæ» çÅ íÅò¶º Õ¯ÂÆ îÜé-ÇÂôéÅéÆ Ô¯ ÜÅò¶, ÇÂà ÕñÜ¹× ÇòÖ¶ ÇÂé·» åÆðæ» ÇòÚ é·ÅÇåÁ» ÔðÇ×÷ îËñ éÔƺ À¹åðçÆ, Á¿åð ÁÅåî¶ îËñ íðÆ ÔÆ ðÇÔ¿çÆ ÔËÍ ÇÂà îËñ 寺 ðÇÔå Çéðîñ Üé À¹ÔÆ Ô¯ ðÇÔ¿ç¶ Ôé ܯ ×¹ðÈ Øð çÆ ÃÅè ÿ×å ÇòÚ Çîñ Õ¶ òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ ×¹ä ×Åªç¶ ÔéÍ ì¶ç ÁÅÇçÕ, ÇÃîzåÆÁ» ôÅÃåz ÁÅÇçÕ ÇÔ¿çÈ îå çÆÁ» ÃÅðÆÁ» ê¹ÃåÕ» ù Áå¶ î¹ÃñîÅéÆ îå çÆÁ» Õå¶ì» ù êó·é دÖä ÕðÕ¶ î¹ÕåÆ À¹µÕÆ ÔÆ éÔƺ ÇîñçÆÍ òÅÇÔ×¹ðÈ éÅî çŠǼկ Á¼Öð ×¹ðîÇå 寺 èÅðé Õð Õ¶ ÜÇêÁÅ ÜÅò¶, Çåà çÆ Ã¯íÅ ÇéðÅñÆ ÔÆ ÔËÍ ÇÂÔ ×¹ðîÇå ×¹ð-çÆÇÖÁÅ ðÈêÆ À¹êç¶ô ìzÅÔîä, ÖåðÆ, ôÈç, òËô, ÚÔ¹¿Á» òðé» ù ÔÆ Ã»ÞÅ ÇÂÕ¯ ÇÜÔÅ þ, ÇÜà ÇòÚ À¹µÚÆ éÆòƺ ÜÅå çÅ Õ¯ÂÆ ÇòåÕðÅ éÔÆºÍ ×¹ðîÇå Áé¹ÃÅð ×¹ðÈ çòÅÇðúº ×¹ðçÆÇÖÁÅ ñË Õ¶ òÅÇÔ×¹ðÈ-éÅî-ÜÅê ÔÆ ÇÂà ÕñÜ¹× ÇòÖ¶ üÚÅ À¹èÅð Õðé òÅñÅ ÷ðÆÁÅ þÍ Õ¶òñ ÇÂö ÇìÇè ÔÆ Ü¯ ܯ ×¹ðî¹ÇÖ Üé òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ ÜÅê Õðç¶ Ôé Çåé·» Üé» ç¶ Øà» Á¿çð êðå¼Ö êzÕÅô Ô¯ Õ¶ ÇòÁÅÇêÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ òÅÇÔ×¹ðÈ é÷ðÆ ÁŪçÅ þÍ ÇÃÇîzÇå ì¶ç ê¹ðÅä ê¹ÕÅðÇé ê¯æÆÁŨ éÅî ÇìéÅ ÃÇí ÕÈó¹ ×Åñ©Æ Ô¯ÛÆÁŨ1¨5¨16¨ (ÃÈÔÆ î: 5, ê¿éÅ: 761) ç¯-å¹ÕÆ ÃÅø çÃçÆ þ ÇÕ éÅî ðÈêÆ ÁêÅð ÇéèÅé í×å» ç¶ îé ÇòÖ¶ òÃçÅ þÍ í×å» ç¶ êç 寺 î¹ðÅç ×¹ðÈ Øð ç¶ ×¹ðî¹ÇÖ éÅî ÁÇíÁÅÃÆ Üé» å¯º þÍ ÇÕªÇÕ Üéî îðé ñÂÆ î¯Ô ðÈêÆ ç¹Ö Õ¶òñ ÃÅèÈ Ã¿× å¯º ÔÆ éÃçÅ þÍ ×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì ç¶ Øð Çìé» ÃÅèÈ Ã¿×, íÅò, üÚÅ ÃÇåÃ¿× ÇÕå¶ òÆ éÃÆì éÔƺ Ô¹¿çÅÍ (... ìÅÕÆ Á×ñ¶ Á§Õ ÓÚ)

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

ûÞÆ ÇòÇçÁÅ ç¶ Á½×¹ä å¶ ÇêÁÅð-ÇòÁÅÔ» çÆ òìž

êåÅ éÔƺ ÁÇÜÔ¶ ÇÃÖ ÁÅôzî» çÆ íðîÅð çÅ ÇÃÖ Õ½î ù ÕÆ øõð þ, ÇÜé·» ÇòÚ¯º éÅÃåÕ, çÇÔðÆÁå òÅñ¶ Çì×óôÕñƶ ì¶î¹Ö ÇÃÖ À¹åê¿é Ô¹§ç¶ ÔéÍ ÇÕª ê¿æ çÅ êËÃÅ ÁÇÜÔ¶ ÁÅôzî» å¶ ê¹ÇàÁÅ Ü»çÅ þ, ÇÜé·» ÁÅôzî» ÇòÚ¯º ÇÃÖ ôÕñ çÆ Áå¶ õÅñÃÂÆ ÃÆðå çÆ ÇÃÖ êéÆðÆ ìä ìä Õ¶ éÔƺ ÇéÕñçÆÍ ÇÂõñÅÕ, ÁÅÚÅð 寺 Ç×ð¶ ԯ¶ ×¹§ÇâÁ» çÆ ì¶ô¹îÅðåŠܯ ÇÃÖ ê¿æ Á§çð ÇçÃçÆ þ, ï ÇÃé¶îÅ æƶàð ç¶ «ÇàÁ» ê¹ÇàÁ» ×íðÈÁ» ×¹§ÇâÁ» çÆ þÍ âðÅÇîÁ» çÅ ô½ºÕ å» Â¶Ôé» ù ÕÅñÜ» ÃÕÈñ» ÇòÚ òóéÃÅð ÔÆ ÇÃðÖ¹îÅð êÅ×ñêé Ô¯ Ü»çÅ þÍ ë¶ð ¶Ôé» ÁÅôzî» ÇòÚ ÇçåÆ ÁÇòÇçÁŠ¶Ôé» ç¶ ÇÃð ë¶ð Çç§çÆ þÍ ÇÂÔ ÇòÇçÁÅ éÔƺ, ÇéðÆ ÁÇòÇçÁÅ þ, ܯ ï¹òÕ ÇòÇçÁÅðæÆÁ» ç¶ Úñä íÆ áÆÕ éÅ ðÖ ÃÕ¶Í ÇÃÖ ÁÅôzî» ÕÅñÜ» ÃÕÈñ» ÇòÚ ÇòÇçÁÅ êó·é çÆ ÇÂÔ ÁÇÔîÆÁå Ô¯äÆ ÚÅÔÆçÆ þ ÇÕ ÇòÇçÁÅðæÆÁ» ç¶ ÚÅñ Úñä å» Øà 寺 Øà ڧ׶ ðÇÔäÍ ÁÃñ î¹Ö-ÁÅçðô å» èÅðîÕ ÁÅôzî» çÅ ÇÂÔ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ þ ÇÕ Â¶Ôé» ÇòÚ ÇòÇçÁÅ êó·éÔÅð¶ ÇòÇçÁÅðæÆ ×¹ðîÇå èðî Õðî ÇòÚ êðìÆé Ô¯ ÜÅä Áå¶ ×¹ðîÇå ðÇÔå ìÇÔå ç¶ ÁËö ô½ÕÆé Ô¯ ÜÅä ÇÕ Ô¯ðå ô½Õ Õ¹ÚÃÕ¶ ëËôéìÅ÷Æ ç¶ À¹Ôé» ç¶ çÈð Ô¯ ðÇÔäÍ Ô¹ä å» Ççé¯ Ççé Ãׯº À¹ñàÆ îÅð ò×çÆ ÚñÆ Ü»çÆ þÍ êÛî-øËôéÆ ÁÅ÷ÅçÆ òÅñÆ ÇòÇçÁÅ çÅ ÁËÃÅ êðíÅò êË ÇðÔÅ þ ÇÕ Á§çðÈéÆ ÔÅñå Ççé¯ Ççé Çì×óçÆ ÔÆ ÚñÆ Ü»çÆ þÍ ñóÕ¶ ñóÕÆÁ» ù ÇÂվᶠÇÂÕ¯ ÁÅôzî ÇòÚ ÇòÇçÁÅ êó·ÅÀ¹ä òÅñÆ Á÷ÅçÆ é¶ Ô¯ð òÆ Ø¯ð ìðìÅçÆ ìðêÅ Õð ÛâÆ þÍ Ö¹ñ·ÆÁ» ïÅðÆÁ» ÕÈÇóÁÅðÆÁ» ñ×çÆÁ» ÔéÍ Ö¹¾ñ·ÆÁ» ì¶ôÁÀÈð î¹Ô¾ìå» çÆÁ» ôÅçÆÁ», îé-îð÷Æ çÆ ñò îËÇðÜ (Love Marriages) ÁÅî å½ð å¶ îé-

Á§ç𯺠þڶ èðîÆ ê¹ðô» çÆ Õç¶ íÆ ×¹§ÇâÁ» òÅñÆ ðÇÔäÆ ìÇÔäÆ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÆÍ Ü¯ ÇÃÖ ï¹òÕ Áå¶ ï¹òåÆ Á§çðÈéÆ ÁÅåî ÇìòÃæÅ Õð ×¹ðî¹Ö þ À¹Ã çÆ ìÅÔð çÆ ôÕñ ÃÈðå íÆ ×¹ðî¹Ö» òÅñÆ ÔÆ ðÔ¶×ÆÍ ×¹ðî¹Ö» òÅñ¶ ìÃÅðåÆ (ÇÖó¶) Ú¶Ôð¶ À¹Ôé» ç¶ é÷ð ÁÅÀ¹ä×¶Í À¹Ô Ú¶ÔÇðÁ» 寺 ÔÆ êÛÅä¶ ÜÅä׶ ÇÕ ×¹ðî¹Ö õÅñÃÂÆ ì§ç¶ ÔéÍ õÅñÃÂÆ ÇéðÅñÅ-êé À¹Ôé» ç¶, ìà ڶÔÇðÁ» 寺 ÔÆ àêÕ¶×ÅÍ ÇÜé·» çÅ Á§çð ÁÅåîÅ Çì×ÇóÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÀÈ À¹Ô ìÅÔ𯺠íÆ ÁÅÚðé ðÇÔå ÕÇð Çì×ó¶ Çå×ó¶ ÔÆ é÷ð ÁÅÀ¹ä׶Í

êÇçç ܯóÆÁ» çÆÁ» Ô¯ä ñ× êÂÆÁ» Ôé, éÅ ñóÕÆ éÅ ñóÕÅ ÁÅêä¶ î» Çêú Ãéì§èÆÁ» ù ê¹Ûä çÆ ÷ÇÔîå ÇòÚ ê˺çÅ þÍ îé-íŪçÆÁ» î¹Ô¾ìå», îé-íŪçÆÁ» Á÷Åç ôÅçÆÁ» ÔéÍ êð ÇÂÔ ÃÅðÆÁ» Á÷ÅçÆÁ» Á§åÆ ÁÀ¹Ãð Ö¶ÔÈ Ö¶Ô ÔÆ Ô¯ Ü»çÆÁ» Ôé, õÅÕ ÇòÚ ðñ Ü»çÆÁ» ÔéÍ ÇÂÔé» ÁÅ÷ÅçÆÁ» é¶ ìó¶ Øð ×Åñ¶ ÔéÍ õÅéçÅé» ç¶ õÅéçÅé ×Åñ Ççå¶ ÔéÍ î§é¶-ç§é¶ ÇÃÖ» ÁÅ×ÈÁ» çÆÁ» Ǿ÷å» ù ÖÜñ Ö¹ÁÅð Õð ÇçåÅ þ, ÇÂÔé» ÁÅ÷ÅçÆÁ» ìðìÅçÆÁ» é¶Í ÇÂà çÅ îÈñ ÕÅðé ÇÂÔ þ ÇÕ å¾å ×¹ðÇÃÖ» òÅñÆ ðÇÔäÆ ìÇÔäÆ ÕîÅÀ¹ä çÅ å¾å êðÚÅ, ÇÃÖ ÃçÅÀ¹ä òÅñ¶ êðòÅð» ÇòÚ éÔƺ ÇêÁÅÍ êðòÅð» ç¶ êðòÅð ÇþÖÆ çÆ ÇÂà å¾å ÕîÅÂÆ å¯º ç¹ß¶ Áå¶ ÃÖä¶ (Çòðò¶) ê¶ ÔéÍ êðê¾Õ

×¹ðê¹ðòÅÃÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ

ÜÆòé òÅñÆÁ» êéÆðÆÁ» À¹×ò䯺 ÔÆ ðÇÔ ×ÂÆÁ» ÔéÍ ÇêÛñ¶ ÔÆ Ççé» ÇòÚ ÁËé ç¹ÃÇÔð¶ çÆÁ» Û¹àÆÁ» ç¶ ÇêÛ¯º ç¯ ÇÃÖ êðòÅð» ÇòÚ ÇÂà éòÆé Á÷ÅçÆ ìðìÅçÆ ç¶ ÇÂôÕ ê¹ÁÅÇóÁ» é¶ ç¯Ô» êðòÅð» çÆ ÁËÃÆ Çî¾àÆ êñÆå ÕÆåÆ ÇÕ ì÷¹ð×òÅð ÇÃÖ Ã§ååÆ ÁÅ×ÈÁ» çÅ éÅî íÆ ìçéÅî Õð ÇçåÅÍ êð ÁÃñ ×¾ñ å» ÇÂÔÆ þ ÇÕ ÇÜÔ¯ ÇÜÔÆ ÃÆðå Ô¯ÀÈ ÇÂéÃÅé çÆ, ÇåÔ¯ ÇÜÔÆ À¹Ã çÆ ÃÈðå íÆ Ô¯ ÜÅÀÈÍ Á§ç𯺠þڶ èðîÆ ê¹ðô» çÆ Õç¶ íÆ ×¹§ÇâÁ» òÅñÆ ðÇÔäÆ ìÇÔäÆ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÆÍ Ü¯ ÇÃÖ ï¹òÕ Áå¶ ï¹òåÆ Á§çðÈéÆ ÁÅåî ÇìòÃæÅ Õð ×¹ðî¹Ö þ À¹Ã çÆ ìÅÔð çÆ ôÕñ ÃÈðå íÆ ×¹ðî¹Ö» òÅñÆ ÔÆ ðÔ¶×ÆÍ ×¹ðî¹Ö» òÅñ¶ ìÃÅðåÆ (ÇÖó¶) Ú¶Ôð¶ À¹Ôé» ç¶ é÷ð ÁÅÀ¹ä×¶Í À¹Ô Ú¶ÔÇðÁ» 寺 ÔÆ êÛÅä¶ ÜÅä׶ ÇÕ ×¹ðî¹Ö õÅñÃÂÆ ì§ç¶ ÔéÍ õÅñÃÂÆ ÇéðÅñÅ-êé À¹Ôé» ç¶, ìà ڶÔÇðÁ» 寺 ÔÆ àêÕ¶×ÅÍ ÇÜé·» çÅ Á§çð ÁÅåîÅ Çì×ÇóÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÀÈ À¹Ô ìÅÔ𯺠íÆ ÁÅÚðé ðÇÔå ÕÇð Çì×ó¶ Çå×ó¶ ÔÆ é÷ð ÁÅÀ¹ä×¶Í ×¹ðî¹ÖÆÁ» ðÈÔ» ç¶ îÈ§Ô Ã¯Ôä¶, çÅó·ÆÁ» ïÔäÆÁ», ×¹ðî¹ÖÆ çÅó·ÆÁ» Ô¯ä×ÆÁ», ×¹ðî¹ÖÆ Ú¶Ôé Ú¾Õð Ô¯ä׶, ܯ ÇéðÅñ¶ ÔÆ êÇÔÚÅä¶ ÜÅä×¶Í ×¹ðÇþÖÆ ç¶ ×¹ðî¹ÖÆ ÇéôÅé ÔÆ çÈ𯺠çà ç¶ä׶ ÇÕ ëñÅäÆ ï¹òÕ ï¹òåÆ ÇéðÅñÆ õÅñÃÅ Õ½î çÆ þÍ ÇÃÖ ï¹òÕ» ÇòÚ ãÅÔ ñ¾×Æ þ å» çÅó·¶ ç¶ ØÅචÕðÕ¶ Áå¶ ÇÃÖ ï¹òåÆÁ» ÇòÚ ãÅÔ ñ×Æ þ å» Õ¶ÃÕÆ (çÃåÅð) ÔÆäå Ô¯ä ÕðÕ¶Í ÇÂÔé» ç¯Ô» ÁËì» é¶ õÅñö çÆ õÅñÃÆÁå ÇéðÅñÅ êé ù Öà ÇñÁÅ þÍ

8

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ÇòÚ Çþֻ çÆ ñÅÃÅéÆ ç¶ä åñÇò§çð ÇÃ§Ø ì¹¾àð

Ü篺 íÅðåÆÁ» ù Á§×ð¶÷» çÆ Òö¹ñÅîÆÓ çÅ ÔÅñ¶ êÈðÆ åð·» ÁÇÔÃÅà òÆ éÔƺ ÃÆ Ô¯ÇÂÁÅ, À¹Ã ò¶ñ¶ 寺 ÔÆ Çþֻ é¶ ç¶ô ù ìðåÅéòÆ ÃÅîðÅÜ çÆ ÁèÆéåŠ寺 ìÚÅÀ¹ä ñÂÆ ìöÅòå ô¹ðÈ Õð Çç¾åÆ ÃÆÍ é½ð§×ÅìÅç ç¶ ìÅìÅ îÔÅðÅÜ ÇÃ§Ø é¶ 1847 ÇòÚ Çòçð¯Ô çÅ Þ§âŠ칦ç Õð Çç¾åÅÍ ìðåÅéòÆ ÃÅîðÅÜ Çòð¹¾è Ãí 寺 êÇÔñÅ ô»åîÂÆ Á§ç¯ñé 1869 ÇòÚ ìÅìÅ ðÅî ÇÃ§Ø ÜÆ éÅîèÅðÆ é¶ ÁÅð§í ÕÆåÅÍ ç¶ô ç¶ ÁÅ÷Åç Ô¯ä å¾Õ Á§×ð¶÷ ÔÕÈîå Çòð¹¾è Ü§× ç½ðÅé Õ¹¾ñ 121 ôÔÆç» é¶ ø»ÃÆ ç¶ ð¾Ã¶ ü§î¶, ÇÜé·» ÇòÚ¯º 93 ÇÃ¾Ö ÃéÍ À¹îð ÕËç Õ¾àä òÅñ¶ 2646 عñÅàÆÁ» ÇòÚ¯º 2147 ÇÃ¾Ö ÃéÍ Ü¾Çñ·Á»òÅñ¶ ìÅö ç¶ ÃÅÕ¶ ç¶ 1300 ôÔÆç» ÇòÚ¯º 799 ÇÃ¾Ö ÃéÍ ìÜìÜ-ØÅà ç¶ ÃÅÕ¶ ÇòÚ ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶ 113 ÇòÚ¯º 67 ÇþÖ, ÕÈÕÅ ñÇÔð ç½ðÅé 91 ç¶ 91 Áå¶ ÁÕÅñÆ ñÇÔð ç½ðÅé ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶ 500 ÇÃ¾Ö ÔÆ ÃéÍ

9

ܶÕð ÇÂÔ ÁÅÇÖÁÅ ÜÅò¶ ÇÕ ñ×í× 1200 ÃÅñ ò¾Ö-ò¾Ö Çòç¶ôÆ ÔÅÕî» çÅ ö¹ñÅî ìä¶ ðÔ¶ íÅðå-òðô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ã§Øðô çÆ êÇÔñ-ÕçîÆ ê¿çð·òƺ ÃçÆ ÓÚ ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ é¶ ÔÆ Õð Çç¾åÆ ÃÆ å» ÇÂÔ Õ¯ÂÆ ÁÇåÕæéÆ éÔƺ Ô¯ò¶×ÆÍ ×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì òñ¯º ñ¯èÆ ÔÅÕî» ù ÒðÅܶ ÃÆÔ î¹Õçî հ嶨 ÜÅÇ Ü×ÅÇÂÇé© ìËá¶ Ã¹å¶¨Ó ÁÅÖ Õ¶ Áå¶ ìÅìð Áå¶ À¹Ã çÆÁ» ø½Ü» ù ÒêÅê ÕÆ Ü³ßÓ ÕÇÔ Õ¶ ÇøàÕÅðéÅ À¹Ã دð Ôé¶ð×ðçÆ ç¶ ï¹¾× ÓÚ ÇÂÕ ñÅ-ÇîÃÅñ ì×Åòå çÅ Ô¯ÕÅ ÃÆÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÃÅÇÔì Áå¶ ÃzÆ ×¹ðÈ å¶ö ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ çÆÁ» ôÔÅçå» îé¹¾ÖåÅ çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ÇÔ¾å Áñ½ÇÕÕ Õ¹ðìÅéÆÁ» ÔéÍ ÇÂà 寺 î×𯺠çÅ ÇÃ¼Ö ÇÂÇåÔÅà ôÔÆçÆÁ» å¶ Õ°ðìÅéÆÁ» éÅñ íÇðÁÅ ÇêÁÅ ÔË, ÇÜé·» çÅ Á³åî À°ç¶ô î¹¼Ö å½ð Óå¶ ñ¯ÕÅÂÆ ù ÁÅåÇîÕ Áå¶ ÃðÆðÕ ö¹ñÅîÆ ç¶ ìÔ°êzÕÅðÆ ì³èé» å¯º î¹Õå ÕðéÅ ÃÆÍ î¹öñ» î×𯺠íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ Ö¯Ôä òÅñ¶ ç¹éÆÁÅ ç¶ Ãí 寺 ò¼è ôÅåð Á³×ð¶÷ ÃéÍ Á³×ð¶÷» Çòð°¼è ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ã³Øðô ù Çò¼ãä ÇòÚ Çüֻ çÅ ÇÔ¼ÃÅ ìóÅ íðêÈð Áå¶ ïÅç×ÅðÆ ÔËÍ Çéðçç¶Ô íÅðå-òðô çÆ ìðåÅéòÆ ÃÅîðÅÜ çÆ ö¹ñÅîÆ å¯º î¹ÕåÆ ñÂÆ ç¶ô ç¶ ò¾Ö-ò¾Ö ÇÖ¾ÇåÁ» ç¶ Ü»ìÅ÷» å¶ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ êðòÅÇéÁ» çÆÁ» Õ¹ðìÅéÆÁ» ù Û¹ÇàÁÅÇÂÁÅ éÔƺ ÜÅ ÃÕçÅ êð ç¶ô çÆ ÁÅìÅçÆ çÅ îÇÔ÷ â¶ã øÆÃçÆ ÇÔ¾ÃÅ Ô¯ä ç¶ ìÅòÜÈç Çþֻ òñ¯º ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñóÅÂÆ ÇòÚ 80 øÆÃçÆ å¯º ò¾è Õ¹ðìÅéÆÁ» ç¶ä çÅ ÇÂÇåÔÅà ñÅÃÅéÆ þÍ ÇÃ¾Ö ÇÂÇåÔÅÃÕÅð Çêz§ÃÆêñ ÃÇåìÆð ÇÃ§Ø ÇñÖç¶ Ôé, ÒÒíÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ÷îÆé öçðÆ ìÅÇìÁ» é¶ ÇåÁÅð ÕÆåÆ, éÕôŠܾÇñ·Á»òÅñ¶ ìÅö ÇòÚ ÇåÁÅð Ô¯ÇÂÁÅ, éÆºÔ ×¹ð± Õ¶ ìÅö ÓÚ ð¾ÖÆ ×ÂÆ, çÆòÅð» ðÅòÆ ç¶ ÇÕéÅð¶ 1930 駱 å¶ Û¾å ÁÅ÷Åç ÇÔ§ç ø½Ü é¶ êÅÂÆÍÓÓ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñóÅÂÆ ç½ðÅé Ãí 寺 êÇÔñ» ø»ÃÆ ç¶ ð¾Ã¶ ü§îä òÅñ¶ Ã¾å» ÇòÚ¯º

Û¶ îðÜÆòó¶, ÃðçÅð ÕðåÅð ÇÃ§Ø ÃðÅíÅ, íÅÂÆ ìõôÆô ÇÃ§Ø Ç×ñòÅñÆ (Á§ÇîzåÃð), ÃðçÅð Ü×å ÇçØ, ÃðçÅð ùð ÇçØ, ÃðçÅð ÃðËä ÇÃ§Ø Ç×ñòÅñÆ (Á§ÇîzåÃð) Áå¶ íÅÂÆ ÔðéÅî ÇÃ§Ø í¾àÆ ×¹ðÅÇÂÁÅ (×¹ðçÅÃê¹ð), ÇÃ¾Ö ÃéÍ Á§×ð¶÷ ÃðÕÅð ç¶ Ö¹øÆÁÅ ÇðÕÅðâ Áé¹ÃÅð ÔÆ 1907 寺 1917 å¾Õ ÇÔ§ç¹ÃåÅé ÇòÚ ø»ÃÆ Óå¶ ÚÅó·¶ ×¶ Õ¹¾ñ 47 ôÔÆç» ÇòÚ¯º 34 ÇÃ¾Ö ÃéÍ À¹îð ÕËç òÅñ¶ 30 عñÅàÆÁ» ÇòÚ¯º 27 ÇÃ¾Ö ÃéÍ ÕÅñ¶ êÅäÆ Õ¹¾ñ 29 ñðÇîÁ» 駱 í¶ÇÜÁÅ Ç×ÁÅ, À¹é·» ÇòÚ¯º 26 ÇÃ¾Ö ÃéÍ Ãõå Ã÷Åò» Õ¹¾ñ 47 駱 Ô¯ÂÆÁ» å¶ À¹é·» ÇòÚ¯º òÆ 38 ÇÃ¾Ö ÃéÍ ÇòÃæÅÇðå Á§Õó¶ ç¶Ö¶ ÜÅä å» ç¶ô ç¶ ÁÅ÷Åç Ô¯ä å¾Õ Á§×ð¶÷ ÔÕÈîå Çòð¹¾è Ü§× ç½ðÅé Õ¹¾ñ 121 ôÔÆç» é¶ ø»ÃÆ ç¶ ð¾Ã¶ ü§î¶, ÇÜé·» ÇòÚ¯º 93 ÇÃ¾Ö ÃéÍ À¹îð ÕËç Õ¾àä òÅñ¶ 2646 عñÅàÆÁ» ÇòÚ¯º 2147 ÇÃ¾Ö ÃéÍ Ü¾Çñ·Á»òÅñ¶ ìÅö ç¶ ÃÅÕ¶ ç¶ 1300 ôÔÆç» ÇòÚ¯º 799 ÇÃ¾Ö ÃéÍ ìÜìÜ-ØÅà ç¶ ÃÅÕ¶ ÇòÚ ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶ 113 ÇòÚ¯º 67 ÇþÖ, ÕÈÕÅ ñÇÔð ç½ðÅé 91 ç¶ 91 Áå¶ ÁÕÅñÆ ñÇÔð ç½ðÅé ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶ 500 ÇÃ¾Ö ÔÆ ÃéÍ ÇÂé·» Á§ÕÇóÁ» çÆ ê¹ôàÆ î½ñÅéÅ ÁÅ÷Åç é¶ òÆ ÕÆåÆ ÃÆÍ ÇÂÔ Á§Õó¶ òÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñóÅÂÆ ÇòÚ Çþֻ çÆÁ» Õ¹¾ñ Õ¹ðìÅéÆÁ» çÅ ÇÂÕ ÇÔ¾ÃÅ ÔÆ Ôé, ÇÕªÇÕ ÇÂé·» ÇòÚ À¹Ô Õ¹ðìÅéÆÁ» ôÅîñ éÔƺ, ܯ Ççػ é¶ ÁÅ÷Åç ÇÔ§ç ø½Ü, ǧâÆÁé é¶òÆ ç¶ Çòçð¯Ô Áå¶ 1946 ÇòÚ Çç¾ñÆ ê¹Çñà çÆ ÔóåÅñ ò¶ñ¶ Çç¾åÆÁ»Í ÁÅ÷Åç ÇÔ§ç ø½Ü ÇòÚ ôÅîñ Ô¯ä òÅñ¶ 20 Ô÷Åð ø½ÜÆÁ» ÇòÚ¯º òÆ 60 øÆÃçÆ ÇÃ¾Ö ÃéÍ Ü篺 íÅðåÆÁ» ù Á§×ð¶÷» çÆ Òö¹ñÅîÆÓ çÅ ÔÅñ¶ êÈðÆ åð·» ÁÇÔÃÅà òÆ éÔƺ ÃÆ Ô¯ÇÂÁÅ, À¹Ã ò¶ñ¶ 寺 ÔÆ Çþֻ é¶ ç¶ô ù ìðåÅéòÆ ÃÅîðÅÜ çÆ ÁèÆéåŠ寺 ìÚÅÀ¹ä ñÂÆ ìöÅòå ô¹ðÈ Õð Çç¾åÆ ÃÆÍ Á§×ð¶÷» é¶ ÔÅñ¶ ê¿ÜÅì ÇòÚ ÁÅêä¶ êËð òÆ êÈðÆ åð·» éÔƺ ÜîŶ Ãé ÇÕ

So Kahiyat Hai Soora é½ð§×ÅìÅç ç¶ ìÅìÅ îÔÅðÅÜ ÇÃ§Ø é¶ 1847 ÇòÚ Çòçð¯Ô çÅ Þ§âŠ칦ç Õð Çç¾åÅÍ ÔÕÈîå é¶ À¹é·» ù ëó Õ¶ ÇçØÅê¹ð ܶñ· í¶Ü Çç¾åÅ, ÇÜæ¶ À¹é·» çÆ î½å Ô¯ ×ÂÆÍ ÇÂà 寺 ìÅÁç ÃðçÅð Áåð ÇÃ§Ø ÁàÅðÆ òÅñ¶ é¶ ÁÅ÷ÅçÆ çÅ Çìöñ òÜÅÇÂÁÅ êð Õ¯ÂÆ òÅÔ éÅ Ú¾ñÆÍ Ã§é 1849 ÇòÚ Ççػ é¶ íÅðå ù Á§×ð¶÷» çÆ ö¹ñÅîÆ å¯º ìÚÅÀ¹ä ñÂÆ ÁÅõðÆ Ü§× ñóÆÍ ÇÂÕ êÅö Õ¶òñ ÇÃ¾Ö ðËÜî˺໠Ãé Áå¶ çÈܶ êÅö Á§×ð¶÷» éÅñ ÃÅð¶ íÅðå çÆÁ» ðËÜî˺à», ׯðÖÅ å¶ ×óòÅñÆ ø½Ü» ÃéÍ éåÆܶ òܯº Çþֻ çÆ ÔÅð Ô¯ÂÆ Áå¶ ê¿ÜÅì Ãî¶å êÈð¶ íÅðå ù Çøð§×ÆÁ» é¶ ÁÅêä¶ ðÅÜ-íÅ× ÓÚ ÇîñÅ ÇñÁÅÍ ìðåÅéòÆ ÃÅîðÅÜ Çòð¹¾è Ãí 寺 êÇÔñÅ ô»åîÂÆ Á§ç¯ñé 1869 ÇòÚ ìÅìÅ ðÅî ÇÃ§Ø ÜÆ éÅîèÅðÆ é¶ ÁÅð§í ÕÆåÅÍ À¹ç¯º å» Õ»×ðà çÅ Üéî òÆ éÔƺ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ Áå¶ ìÅìÅ ðÅî ÇÃ§Ø ÜÆ ÔÆ Ãé ÇÜé·» é¶ îÔÅåîÅ ×»èÆ çÆ ÒéÅ-ÇîñòðåéÓ ñÇÔð 寺 Á¾èÆ ÃçÆ êÇÔñ» ÔÆ Á§×ð¶÷Æ ÷¹ìÅé, Á§×ð¶÷Æ ÇñìÅÃ, Çøð§×Æ ÔÕÈîå çÆÁ» é½ÕðÆÁ», ÁçÅñå», âÅÕÖÅé¶ Áå¶ ð¶ñ ×¾âÆÁ» ç¶ ìÅÂÆÕÅà çŠþçÅ ç¶ Çç¾åÅ ÃÆÍ ç¶ô íð ÇòÚ î¹ÕÅìñ¶ çÆ ÃðÕÅð Üæ¶ì§ç Õðé çÆ Çòªå å¾Õ ìäÅ ñÂÆ ÃÆÍ ê¿ÜÅì ÇòÚ å» À¹é·» é¶ Á§×ð¶÷Æ ÔÕÈîå ç¶ ÃîÅé»åð ÁÅêä¶ ÃÈì¶ òÆ ÃæÅêå Õð Çç¾å¶ ÃéÍ ÜéòðÆ 1872 ÇòÚ 65 éÅîèÅðÆ ÃÈðìÆð» ù îñ¶ðÕ¯àñ¶ ÇòÚ å¯ê» éÅñ À¹âÅ Çç¾åÅ Ç×ÁÅÍ ÔÕÈîå é¶ ìÅìÅ ðÅî ÇÃ§Ø ÜÆ å¶ À¹é·» ç¶ 12 ÃÅæÆÁ» ù ç¶ô ÇéÕÅñÅ Çç§ÇçÁ» ìðîÅ í¶Ü Çç¾åÅÍ Ü¶Õð ÃÅð¶ íÅðå é¶ ìÅìÅ ðÅî ÇÃ§Ø ÜÆ ù À¹ç¯º ÃÇÔï¯× Çç¾åÅ Ô¹§çÅ å» Çéðçç¶Ô ç¶ô ù ÁÅ÷Åç Ô¯ä ñÂÆ Ô¯ð ê½äÆ ÃçÆ À¹âÆÕ éÅ ÕðéÆ ê˺çÆÍ Ã§é 1907 ÇòÚ ôÔÆç í×å ÇÃ§Ø ç¶ ÚÅÚÅ ÜÆ, ÃðçÅð ÁÜÆå ÇÃ§Ø é¶ Òê×óÆ Ã§íÅñ ܾàÅÓ çÅ Ô¯ÕÅ ç¶ Õ¶ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ ÁÅôÕ» ù Ô¬ÇäÁÅÍ ð¯÷Æ-ð¯àÆ õÅåð Çòç¶ô» ÓÚ ðÇÔ§ç¶ Çþֻ ù íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ñÂÆ êz¶Çðå Õðé ñÂÆ 1913 ÓÚ À¹µåðÆ ÁîðÆÕÅ ç¶ ê¾ÛîÆ å¾à Óå¶ ðÇÔä òÅñ¶ Õ¹Þ Çþֻ é¶ ñÅñÅ ÔðÇçÁÅñ Áå¶ íÅÂÆ êðîÅé§ç ç¶ ÃÇÔï¯× éÅñ Òöçð êÅðàÆÓ

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) çÅ ×áé ÕÆåÅ, ÇÜÃ ç¶ êzèÅé ìÅìŠïÔé ÇÃ§Ø íÕéÅ ù ìäÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅÍ îÂÆ 1914 ÓÚ Ü篺 ÃçðÆ ÜÔÅ÷ ðÅÔƺ ׶ íÅðå ç¶ ç¶ô í×å» ù ÕËé¶âÅ ÃðÕÅð é¶ òËéÕÈòð ì§çð×ÅÔ Óå¶ À¹åðé éÅ Çç¾åÅ å» Áé¶Õ» ÁÃÇÔ å¶ ÁÕÇÔ Õô໠寺 ìÅÁç À¹é·» ù ñË Õ¶ 29 Ãå§ìð 1914 ù ìÅìÅ ×¹ðÇç¾å ÇÃ§Ø ÜÆ, ÕÅîÅ×ÅàÅîÅðÈ ÜÔÅ÷ ðÅÔƺ òÅêà ìÜ-ìÜ ØÅà êÔ¹§Ú¶ å» À¹é·» ÇòÚ¯º ìÔ¹å ÃÅð¶ ç¶ô í×å ÃðÕÅð é¶ ëó Õ¶ ׯñÆÁ» éÅñ í¹§é Çç¾å¶Í ÕÅîÅ×ÅàÅîÅðÈ ÜÔÅ÷ ç¶ Õ¹¾ñ 377 ïÅåðÈÁ» ÇòÚ¯º 355 ÇÃ¾Ö Ãé Áå¶ ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶ ê¿ÜÅÔ ç¶ ê¿ÜÅÔ ÔÆ ÇÃ¾Ö ÃéÍ ÇÂà ØàéÅ é¶ Ô¯ð ç¶ô» ÇòÚñ¶ íÅðåÆÁ» Á§çð òÆ Çøð§×Æ ÔÕÈîå Çòð¹¾è ìöÅòå çÆ ÇÚ§×ÅðÆ ìÅñ Çç¾åÆÍ îéÆñÅ, Çô§ØÅÂÆ, ÜÅêÅé Áå¶ ÁîðÆÕÅ ÇòÚ ò¾Ãç¶ 170 Ççػ çÅ ÇÂÕ ÜæÅ 24 ÁÕåÈìð 1914 ù íÅðå ê¹¾ÜÅ êð Üæ¶ ç¶ ÃÅð¶ Ççػ ù Ç×zøåÅð ÕðÕ¶ Çî§à×¹îðÆ å¶ î¹ñåÅé ܶñ· ÇòÚ åÃÆÇÔÁ» íðÆ ÕËç ÇòÚ Ã¹¾à Çç¾åÅ Ç×ÁÅÍ ÁîðÆÕÅ ÇòÚ Òöçð ñÇÔðÓ ù êzÚ§â Õðé 寺 ìÅÁç ÕðåÅð ÇÃ§Ø ÃðÅíÅ é¶ íÅðå ÁÅ Õ¶ íÅðåÆ ø½ÜÆÁ» ç¶ Ççñ» ÓÚ òÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ÇÚäö ñÅÀ¹ä ñÂÆ ïåé ÁÅð§í¶Í ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ êðòÅÇéÁ» é¶ Çîñ Õ¶ Á¾â-Á¾â ÛÅÀ¹äÆÁ» ÇòÚ 19 øðòðÆ 1915 ù ÇÔ§ç¹ÃåÅéÆ ø½ÜÆÁ» 寺 ìöÅòå ÕðòÅ Õ¶ ðÅÜ êñàÅ Õðé çÆ ÇòÀ¹ºå ìäÅÂÆÍ ì¶ô¾Õ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ Òöçð ñÇÔðÓ ç¶ ÁÅ÷ÅçÆ ñÂÆ ÁêéŶ ÃÅð¶ åðÆÇÕÁ» éÅñ ÃÇÔîå éÔƺ Ãé, êð ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ ÇÂÕ Ã»Þ¶ ÁÅçðô çÆ êzÅêåÆ ñÂÆ À¹é·» é¶ Òöçð ñÇÔðÓ çÅ Ãîðæé ÕÆåÅÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ÁÅêä¶ ÃÅæÆÁ» Ãî¶å Çøð¯÷ê¹ð ÛÅÀ¹äÆ À¹å¶ Õì÷Å Õðé ñÂÆ êÔ§¹Ú¶Í ÃðÕÅð ù î¹õìð» é¶ êÇÔñ» ÔÆ õìð ç¶ Çç¾åÆ å¶ Á§×ð¶÷ ÔÕÈîå òñ¯º íÅðåÆ ø½ÜÆÁ» Õ¯ñ¯º ÔÇæÁÅð Ö¯Ô ñ¶ ×Â¶Í ×çðÆÁ» çÆ ø½ÜÆ ÛÅÀ¹äÆÁ» ÓÚ ìöÅòå çÆ ÇòÀ¹ºå ÇÃð¶ éÅ Úó· ÃÕÆÍ ÇîåÆ 16 éò§ìð 1915 ù ÃðçÅð ÃðÅí¶ ù Û¶ Ô¯ð ÇÃ¾Ö ÃÅæÆÁ» Ãî¶å ø»ÃÆ ç¶ åõå¶ Óå¶ ñàÕÅ Çç¾åÅ Ç×ÁÅÍ Çøð¯÷ê¹ð ÛÅÀ¹äÆ Óå¶ Õì÷Å

Õðé çÆÁ» Õ¯Çôô» ç¶ ç¯ô ÓÚ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ù òÆ Ç×zøåÅð ÕðÕ¶ À¹îð ÕËç ùäÅÂÆ ×ÂÆ Áå¶ ÃÅðÆ ÜÅÇÂçÅç ÷ìå Õðé ç¶ Ô¹Õî ÕÆå¶ ×Â¶Í Ã§é 1918 ÓÚ Ü篺 ç¶ô ù ÁÅ÷Åç ÕðòÅÀ¹ä ñÂÆ îÔÅåîÅ ×»èÆ é¶ ô»åîÂÆ Á§ç¯ñé ÚñÅÀ¹ä çÅ êz¯×ðÅî Çç¾åÅ å» ÇÂà çÅ ÁÅð§í òÆ 1919 çÆ ÇòÃÅÖÆ Óå¶ Á§ÇîzåÃð ÓÚ Ü¾Çñ·Á»òÅñ¶ ìÅö ÇòÖ¶ å¶ Çøð 8 Á×Ãå 1922 ù Çéð¯ñ ÁÕÅñÆ Þ§â¶ Ô¶á» Ò×¹ðÈ Õ¶ ìÅöÓ ç¶ î¯ðÚ¶ ÇòÚ ô»åîÂÆ åðÆÕ¶ éÅñ ÃðÕÅð ç¶ Üìð çÅ î¹ÕÅìñÅ ÕðÕ¶ Çþֻ é¶ ÔÆ ÕÆåÅÍ Üç 1921 ÇòÚ îÔÅåîÅ ×»èÆ é¶ ÒéÅ-ÇîñòðåéÓ ñÇÔð çŠþçÅ Çç¾åÅ å» Ô¹ÇôÁÅðê¹ð Ç÷ñ·¶ çÅ ð¹óÕÆ Çê¿â ÔÆ ç¶ô çÅ ÇÂÕ¯-ÇÂÕ ÁÇÜÔÅ Çê¿â ÃÆ, ÇÜæ¶ Ççػ é¶ å» é§ìðçÅðÆÁ» å¾Õ ÇåÁÅö Çç¾åÆÁ»Í 14 ççìð 1920 ù ôz¯îäÆ ÁÕÅñÆ çñ çÅ ×áé ÕðÕ¶ íÅò¶º Çþֻ é¶ Ò×¹ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔðÓ (1921-1924) ðÅÔƺ Á§×ð¶÷» ç¶ Çê¾áÈ Çízôà îÔ§å» å¯º ×¹ðç¹ÁÅð¶ ÁÅ÷Åç ÕðòÅÀ¹ä çÅ ìÆóÅ ü¾ÇÕÁÅ êð ÇÂà çØðô çÆ Á§åð-íÅòéÅ òÆ ç¶ô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ éÅñ ܹóÆ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ ÇÂà ñÇÔð é¶ ÔÆ Á§×ð¶÷» ù êÇÔñÆ òÅðÆ ÇÔ§ç¹ÃåÅé ÇòÚ ×¯â¶ à¶Õä ñÂÆ î÷ìÈð ÕÆåÅÍ Ü篺 Çþֻ é¶ ×¹ðç¹ÁÅÇðÁ» ù îÔ§å» Õ¯ñ¯º Û¹âÅ Õ¶ êzì§è ê¿æ ÔòÅñ¶ Õðé òÅñ¶ ÒÕ§ÈÜÆÁ» ç¶ î¯ðÚ¶Ó ÇòÚ Çܾå ÔÅÃñ ÕÆåÆ å» ÜéòðÆ 1922 ÇòÚ îÔÅåîÅ ×»èÆ é¶ ÇÂà ù ÒÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñóÅÂÆ çÆ êÇÔñÆ ÇܾåÓ ÕðÅð Çç§ÇçÁ» ìÅìÅ ÖóÕ ÇÃ§Ø ù òèÅÂÆ çÆ åÅð í¶ÜÆ ÃÆÍ 20 øðòðÆ 1921 ù ééÕÅäÅ ÃÅÇÔì ç¶ ÃÅÕ¶ ç¶ ôÔÆç» é¶ å» ç¶ô íð ù Ü×Å Çç¾åÅÍ Ü§â éÅñ ì§é· ôÔÆç ԯ¶, å¶ñ êÅ Õ¶ ÃÅó¶ ׶, ׯñÆÁ» éÅñ í¹§é¶ ×¶, êð ÃÆÁ ÇÕö éÅ ÕÆåÆÍ îÔÅåîÅ ×»èÆ é¶ ÁÅê 3 îÅðÚ 1921 駱 ÃÅÕ¶ òÅñÆ æ» ééÕÅäÅ ÃÅÇÔì ê¹¾Ü Õ¶ Çþֻ çÆÁ» Õ¹ðìÅéÆÁ» ù ÇÃÜçÅ ÕÆåÅÍ ×¹ðÈ Õ¶ ìÅö ç¶ î¯ðÚ¶ ç½ðÅé Çþֻ é¶ Áá·Åðòƺ ÃçÆ ÇòÚ îÆð î§é§± å¶ ÷Õðƶ ç¶ Üìð çÅ Ãìð éÅñ î¹ÕÅìñÅ Õðé òÅñÅ ÇÂÇåÔÅà ç¹ÔðÅ Çç¾åÅÍ ÇîåÆ 21 Á×Ãå

10

So Kahiyat Hai Soora 寺 13 ççìð 1922 å¾Õ Çþֻ Óå¶ Ø¯ð Á¾ÇåÁÅÚÅð Ô¹§ç¶ ðÔ¶Í ÇÃ§Ø ô»åîÂÆ ðÇÔä ç¶ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì Á¾×¶ ÕÆå¶ êzä ù Ôð åÃÆÔÅ Þ¾ñ Õ¶ ÇéíÅªç¶ ðÔ¶Í Çþֻ ç¶ ÇÂà ÇþçÕ çÆ ÚðÚÅ ç¶ô íð ÓÚ å» Ô¯ÂÆ ÔÆ, Ãׯº ÃÆ.ÁËø.Á˺âðÆÀ±÷ ç¶ îȧԯº òÆ ÇéÕÇñÁÅ ÇÕ, ÒÒî˺ Ç÷§ç×Æ ÇòÚ Ãìð çÆ Ç§éÆ Ççzó· ñóÅÂÆ Õç¶ éÔƺ ç¶ÖÆÍ ÇÂæ¶ ÇÂÕ éÔƺ, ÁÅêä¶ ÃÅÔîä¶ î˺ Áé¶Õ» ÔÆ ÒÂÆÃÅÓ ÃÈñÆ Óå¶ Úó·ç¶ ç¶Ö¶ÍÓÓ ê¿âå îçé î¯Ôé îÅñòÆÁÅ é¶ ÁÅÇÖÁÅ ÃÆ, ÒÒ×¹ðÈ Õ¶ ìÅ× ÇòÚ¯º ÔÆ ç¶ô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ ñÇÔð À¹áÆ þ Áå¶ Ô¹ä ÇÂö é¶ ÔÆ ç¶ô ù ÁÅ÷Åç ÕðòÅÀ¹äÅ þÍÓÓ ÜË寺 ç¶ î¯ðÚ¶ ç½ðÅé Çþֻ ÇòÚ ÁÅ÷ÅçÆ ñÂÆ Õ¹ðìÅé Ô¯ä çÆ êzìñ íÅòéÅ ù ç¶ÖÇçÁ» ÜòÅÔð ñÅñ éÇÔðÈ ù ÁÅ Õ¶ Ö¹ç Ç×zøåÅðÆ ç¶äÆ êÂÆÍ ×¹ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð ç½ðÅé 500 ÇÃ¾Ö ôÔÆç ԯ¶ Áå¶ 30 Ô÷Åð ܶñ·» ÇòÚ â¾Õ¶ ×Â¶Í 1922 ÇòÚ Òì¾ìð ÁÕÅñÆ ñÇÔðÓ çÅ î¹¾ã ì§é· Õ¶ ì¾ìð» é¶ ìðåÅéòÆ ÃÅîðÅÜ ù Õ»ìÅ Û¶ó Çç¾åÅ ÃÆÍ ÕÅñ¯éÆ ÁËÕà Çòð¹¾è ìÅð åÇÔðÆÕ ÇòÚ ôÔÆç Ô¯ä òÅñ¶, À¹îð ÕËç çÆÁ» Ã÷Åò» í¯×ä òÅñ¶ å¶ Á§×ð¶÷ ÃðÕÅð çÆÁ» ܶñ·» ÇòÚ Õôà í¯×ä òÅñ¶ ÃÅð¶ ÔÆ ÇÃ¾Ö ÃéÍ Ã§é 1931 ÇòÚ Üç Õ¹Þ ÁÅ÷ÅçÆ Ø¹ñÅàÆÁ» ù Á§â¶îÅé 寺 ÇñÜÅÇÂÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÃÆ å» ÃðçÅð ðåé ÇÃ§Ø Áå¶ À¹Ã ç¶ Õ¹Þ Õ¹ ÃÅæÆÁ» é¶ ìÔ¹å ÃÅð¶ Á§×ð¶÷ ÁøÃð» ù îÅð Õ¶ ç¶ô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ êzåÆ ÁÅêäÆÁ» åÆìð íÅòéÅò» çÅ êz×àÅòÅ ÕÆåÅÍ ìÅÁç ÇòÚ ÇÂé·» Ççػ ù ôÔÆç Õð Çç¾åÅ Ç×ÁÅÍ ÁÅ÷Åç ÇÔ§ç ø½Ü ù êÇÔñ»-êÇÔñ ÕÅÇÂî Õðé òÅñÅ òÆ ÇÂÕ ÇþÖ, Üéðñ î¯Ôé ÇÃ§Ø ÔÆ ÃÆ Áå¶ ÇÂà ø½Ü ÇòÚ ôÅîñ Ô¯ä òÅñ¶ ìÔ¹-Ç×äåÆ òÆ ÇÃ¾Ö ÔÆ ÃéÍ ÇÂö åð·» ì§ìÂÆ ÇòÚ îËðÆé ðÆò¯ñà Áå¶ Ü¾ìñê¹ð ÇòÖ¶ ÇÃ×éñ ðËÜî˺à çÆ ìöÅòå Çê¾Û¶ òÆ ÇÃ¾Ö ø½ÜÆÁ» çÅ ÔÆ Ô¾æ ÃÆÍ Ü¾Çñ·Á»òÅñ¶ ìÅö ç¶ ÃÅÕ¶ çÅ ìçñÅ òÆ ÇÂÕ ÇþÖ, ÃðçÅð ÀÈèî ÇÃ§Ø Ã¹éÅî òÅñ¶ é¶ êÈð¶ 21 ÃÅñ ìÅÁç ¦âé ÇòÚ ÜÅ Õ¶ Üéðñ úâòÅÇÂð ù ïèÅ ñ×Å Õ¶ ÇñÁÅÍ Ã§é 1942 ÇòÚ Õ»×ðÃ ç¶ Ã¾ç¶ Óå¶ ÒíÅðå ۾⯠Á§ç¯ñéÓ ç½ðÅé ÃðÕÅð òñ¯º Ç×zøåÅð ÕÆå¶ ÜÅä òÅÇñÁ» ÇòÚ Çå§é

11

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) Ú½æÅÂÆ Ç×äåÆ Çþֻ çÆ ÃÆÍ ÇÂÔ òÆ Õ¯ÂÆ ÁÇåÕæéÆ éÔƺ þ ÇÕ 1947 çÆ ò§â ò¶ñ¶ òÆ Çþֻ ÃçÕÅ ÔÆ Á¾èÅ ê¿ÜÅì å¶ Á¾èÅ ì§×Åñ íÅðå Õ¯ñ ìÇÚÁÅ ÇðÔÅÍ î½ñÅéÅ ÁÅ÷Åç ÁÅêäÆ ê¹ÃåÕ ÒǧâÆÁÅ Çòé÷ øðÆâîÓ ÇòÚ ÇÂà å¾æ çÆ ê¹ôàÆ Õðç¶ Ôé ÇÕ, ÒÒÕ»×ðÃ å» Ü¯é» ìäÅÀ¹äÆÁ» î§é Õ¶ ÃÅðÅ ê¿ÜÅì å¶ ÃÅðÅ ì§×Åñ, ÁÅÃÅî Ãî¶å î¹Ãñî ñÆ× ÔòÅñ¶ Õðé ñÂÆ ÇåÁÅð Ô¯ ×ÂÆ ÃÆÍ ÇîåÆ 2 îÅðÚ 1947 ù îÅÃàð åÅðÅ ÇÃ§Ø é¶ éÅÁðÅ ñ×Å Õ¶ Á¾èÅ ê¿ÜÅì å¶ ÃÅðÅ ÕôîÆð ìÚÅÁ ÇñÁÅÍÓÓ íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÅ Õ¯ÂÆ òÆ ÁÇÜÔÅ øð§à éÔƺ ÃÆ, ÇÜà Óå¶ ÇÃ¾Ö Õ½î é¶ ÁÅìÅçÆ ç¶ Áé¹êÅå éÅñ ç¶ô çÆÁ» ìÅÕÆ Õ½î» éÅñ¯º Ãí 寺 Á¾×¶ Ô¯ Õ¶ Áå¶ Ãí 寺 òè¶ð¶ ÇÔ¾ÃÅ éÅ êÅÇÂÁÅ Ô¯ò¶Í ÁÅ÷Åç Ô¯ä Óå¶ íÅðå-êÅÇÕ ò§â çÅ Ãí 寺 ò¾è çåÅê òÆ Çþֻ ù ÔÆ Þ¾ñäÅ ÇêÁÅÍ ÃîÕÅñÆ êzÇþè ÁõìÅð ÒÃà¶àÃîËéÓ ç¶ 3 ÜéòðÆ 1948 ç¶ Á§Õ ÇòÚ À¹Ã çŠçêÅçÕ ÇñÖçÅ þ, ÒÒùå§åðåŠç×ðÅî ç½ðÅé ÇÂà îÔ»çÆê ÇòÚ Ãí 寺 ò¾è î¹ÃÆìå» çÅ ÇôÕÅð ÇÃ¾Ö Õ½î ù Ô¯äÅ ÇêÁÅÍ ÇÂà ù ÁÅêäÆÁ» ñÇÔðŪçÆÁ» Áå¶ À¹êÜÅÀÈ Ö¶åÆÁ» ù Û¾â Õ¶ ì§Üð ÷îÆé» Óå¶ ÁÅÀ¹äÅ ÇêÁÅÍ Ü¯ ÔðÆÁ»-íðÆÁ» ìÅð» ÇÃ¾Ö ÇÕÃÅé» é¶ ÁÅêä¶ ñÔÈ-êÃÆé¶ éÅñ òÃÅÂÆÁ» Ãé, À¹é·» ù Û¾â Õ¶ ÁÅÀ¹ä 寺 ÇÂñÅòÅ ÇçÔÅåÆ Áå¶ ôÇÔðÆ ÇÂñÅÕ¶ ÇòÚ òÆ ÁÅêä¶ ÕÆîåÆ ÃðîŶ çÆ ÁÅÔÈåÆ ç¶äÆ êÂÆÍ ÇÂà 寺 ÇÂñÅòÅ ÕÂÆ êðî-êÇò¾åð ×¹ðèÅî òÆ ÃÆîÅ ç¶ À¹Ã êÅð ðÇÔ ×¶ÍÓÓ ÁÅ÷ÅçÆ å¯º êÇÔñ» Áå¶ íÅðå-êÅÇÕ ò§â ò¶ñ¶ å¾Õ Çþֻ éÅñ íÅðåÆ é¶åÅò» òñ¯º ç¶ô ÇòÚ ÃòËîÅä Áå¶ ×½ðòîÂÆ ÃæÅé ç¶ä ç¶ ÷¹ìÅéÆ ÔÆ éÔƺ, Ãׯº ÇñÖåÆ å½ð Óå¶ òÆ Áé¶Õ» òÅðÆ ÒÕ½ñ-ÕðÅðÓ ÕÆå¶ Ü»ç¶ ðÔ¶Í Ã§é 1929 ù Õ»×ðÃ ç¶ ñÅÔ½ð ÇòÖ¶ ԯ¶ ÃîÅ×î ÇòÚ êÅà ÕÆåÅ Ç×ÁÅ îåÅ ×òÅÔÆ íðçÅ þ : ÒÒÕ»×ðà êÅðàÆ ÇÃ¾Ö Õ½î ù ê¾ÕÅ íð¯ÃÅ ÇçòŪçÆ þ ÇÕ ÁÅ÷Åç íÅðå çÅ Õ¯ÂÆ òÆ Ã§ÇòèÅé ÁËÃÅ éÔƺ ìäÅÇÂÁÅ ÜÅò¶×Å, ܯ ÇÂà ù êzòÅé éÔƺ Ô¯ò¶×ÅÍÓÓ

ܹñÅÂÆ 1946 ÇòÚ ÕñÕ¾å¶ ÓÚ Ô¯ÂÆ ÁÅñ ǧâÆÁÅ Õ»×ðà Õî¶àÆ çÆ îÆÇà§× î½Õ¶ ÇÂÕ êzËà ÕÅéëð§Ã ù çì¯èé ÕðÇçÁ» ê¿âå éÇÔðÈ é¶ Ö¹ç ÇÕÔÅ ÃÆ ÇÕ, ÒÒê¿ÜÅì çÆ ìÔÅçð ÇÃ¾Ö Õ½î Çòô¶ô îÔÅéåÅ çÆ èÅðéÆ þÍ î¶ð¶ ÇòÚÅð ÇòÚ ÃÅù ÇÕö ù òÆ ÇÂåðÅ÷ éÔƺ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÇÕ À¹µåðê¾ÛîÆ íÅðå ÇòÚ ÇÂÕ ÁÇÜÔÅ ÇÂñÅÕÅ Áå¶ Ç§å÷Åî ÇÃ¾Ö Õ½î ñÂÆ ðÅõò» ð¾ÇÖÁÅ ÜÅò¶, ÇÜà ç¹ÁÅðÅ ÇÂÔ òÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÅ Áé§ç îÅä ÃÕ¶ÍÓÓ êð ÁÅ÷ÅçÆ å¯º ìÅÁç úÔÆ ÁÅ×È ÁÅêä¶ òÅÁÇçÁ» Áå¶ ÖÅèÆÁ» ÃÔ¹§Á» 寺 í¾Ü ×Â¶Í Ã§ÇòèÅé ÇÂé·» çÆ îð÷Æ éÅñ å» ÕÆ ìäéÅ ÃÆ Ãׯº Á¾Ü å¾Õ çÇòèÅé é¶ Çþֻ ù ÇÂÕ ò¾ÖðÆ Õ½î òÆ éÔƺ î§ÇéÁÅÍ ÁÅ÷ÅçÆ çÅ êÇÔñÅ ÇÃñ·Å ÔÆ 10 ÁÕåÈìð 1947 ù ò¶ñ¶ ç¶ ×zÇÔ î§åðÆ êà¶ñ é¶ ç¶ô ç¶ ÃÅð¶ Ç÷ñ·Å î¹ÕÅî» Óå¶ ÇÂÕ ×ôåÆ ×¹êå ê¾åð é§ìð ÁË×Ç÷Çìà â. 11/7 ÜÅðÆ ÕðÕ¶ ÇÂà ÔçÅÇÂå ç¶ ðÈê ÇòÚ Çç¾åÅ ÇÕ,ÒÒÇÃ¾Ö Üî»çðÈ øÃÅçÆ Áå¶ ÷ðÅÇÂî ê¶ôÅ Ô¹§ç¶ ÔéÍ ÇÂé·» Óå¶ õÅà Çé×ÅÔ ð¾ÖÆ ÜÅò¶ÍÓÓ ÁÅ÷ÅçÆ å¯º å¹ð§å ìÅÁç ÔÆ íÅðåÆ é¶åÅò» òñ¯º ê¿ÜÅì Áå¶ Çþֻ éÅñ ÕÆå¶ ÇòÃÅÔØÅå çÆ ×òÅÔÆ ñ¯Õ ÃíÅ ç¶ ååÕÅñÆ ÃêÆÕð ÃðçÅð Ô¹Õî ÇÃ§Ø ç¶ 1947 î×𯺠Ãçé ÇòÚ Çç¾å¶ íÅôä çÆÁ» ÇÂÔ àÈÕ» íðçÆÁ» Ôé ÇÕ, ÒÒÜç Õçƺ òÆ ÁÃƺ Õ»×ðà ù À¹Ã òñ¯º ÇÃ¾Ö Õ½î éÅñ ÁÅ÷ÅçÆ å¯º êÇÔñ» ÕÆå¶ ÇÂÕðÅð» çÆ ïÅç ÇçòÅªç¶ Ô» å» ÃÅù ÇÂÔ ÕÇÔ Õ¶ àÅñ Çç¾åÅ Ü»çÅ þ ÇÕ Ô¹ä ÔÅñå ìçñ ü¾ÕÆ þÍÓÓ íÅðåÆ é¶åÅò» òñ¯º Çþֻ éÅñ ÕÆå¶ ÇòÃÅÔØÅå ù ÒÇÔ§ç¹ÃåÅé àÅÂÆî÷Ó ç¶ ÃîÕÅñÆ Ã§êÅçÕ Ü¶.ÁËñ. ÃÅÔéÆ ÁÅêäÆ ê¹ÃåÕ Òç Çñâ ÁÅøÓ ç¶ ê¿éÅ 202 Óå¶ Çª ÇñÖç¶ Ôé : ÒÒÕ»×ðÃ ç¶ é¶åÅò» é¶ Çþֻ Áå¶ ð˵âôðà êáÅä» ù ÇÜà åð·» Ö¾Üñ-Ö¹ÁÅð ÕÆåÅ, À¹Ã çÅ ÕÅðé éÅ å» ÇÂé·» é¶åÅò» çÆ Áä×ÇÔñÆ ÃÆ Áå¶ éÅ ÔÆ ×ñåÆÍ ÇÂÔ å» ÇÂÕ ìÔ¹å ò¾âÅ Áå¶ Õç¶ éÅ î¹ÁÅø ÕÆåÅ ÜÅä òÅñÅ è¯ÖÅ ÃÆ, ܯ ÇÂé·» òñ¯º ÜÅä-ì¹¾Þ Õ¶ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍÓÓ

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

ÇÂÔ ÕËÃÆ ÁÅ÷ÅçÆ?

Á¼Ü 寺 100 ÃÅñ êÇÔñ» Õ¯ÂÆ òÆ ×°ðÇÃ¼Ö ÇÕö Çé×°ð¶ Լ毺 éÔƺ ÃÆ ÛÕçÅÍ 1947 ÇòÚ íÅðå ÁÅ÷Åç Ô¯ÇÂÁÅ (ÇÃ¼Ö éÔƺ)Í êð ÁÃƺ Õ°Þ Ç÷ÁÅçÅ ÔÆ ÁÅ÷Åç Ô¯ ×Â¶Í ðÇÔå ðÈêÆ Ã³×ñ ÁÃƺ å°óòÅ ÇñÁÅ, íÅò ÔÅæÆ Õ°³â¶ 寺 ìÅÔðÅ Ô¯ Ç×ÁÅ å¶ ÁÅêäÅ À°ÜÅóÅ ÁÅê Õðé ñ¼× ÇêÁÅÍ ×°ðÈ ÃÅÇÔì çÆ ìõôÆ Ô¯ÂÆ ðÇÔå ÔÆ ÃÅù í°¼ñ ×ÂÆÍ Á³×ð¶÷ íÅðå òÅÃÆÁ» ç¶ Ô¼â» ÓÚ ÚÅÔ òð×Æ ÁñÅîå êÇÔñ» ÔÆ òÅó ׶ Ãé, êð ÁÃƺ ÚÅÔ çÆ îÇðïÅçÅ ù Ôð ×°ðç¹ÁÅð¶ ÓÚ ñÅ×È ÕðéÅ ÁÅêäÅ Ãz¶ôà èðî ÃîÞ ÇñÁÅÍ ÚÅÔ ÇÂÕ éôÅ ÔË å¶ ×°ðÈ Õ¶ ÇÃ¼Ö é¶ ÇÃðø êzôÅç¶ çÅ ÔÆ Áîñ ð¼ÖäÅ ÔËÍ ÇÂÕ òÅðÆ Çê³×ñòÅó¶ òÅñÅ òÆð Ô¼æ À°µÚÅ ÕðÕ¶ ÇÂÕ êðÚÅ ñÇÔðÅò¶ å¶ ÕÇÔ³çÅ ÇÕ ÇÂà ù êó·¯, å°Ãƺ ÚÅÔ êÆäÆ Û¼â Ççú×¶Í ÁÃƺ ì¶éåÆ ÕÆåÆ ÇÕ î˺ å» êƺçÅ ÔÆ éÔÆºÍ ÕÇÔ³çÅ ÇÕö Ô¯ð çÆ Û°âòÅ ç¶äÅÍ À°Ã êðÚ¶ ù êÇó·ÁÅ å¶ òÅÕÂÆ Ü¯ ÇòÚÅð âÅÕàð» Áå¶ ÃÅdzÃçÅé» ç¶ ÚÅÔ ìÅð¶ Ôé, êåÅ ñ¾×çÅ ÔË ÇÕ ÚÅÔ ÇÂÕ ÷ÇÔð ÔËÍ ÁÃƺ íÅò¶º Á³ÇîzåèÅðÆ å» Ô¯ ׶ êð ðÔ¶ ÚÅÔèÅðƶ ÔÆÍ Ü篺 Õç¶ ÁÃƺ ìÅ÷Åð ò¼ñ ù ÇéÕñ¶ å» ÔñòÅÂÆ ù ðÃçÅð Üñ¶ìÆÁ» Õ¼ãç¶ ç¶Ö Õ¶ ÃÅⶠîÈ³Ô ÓÚ êÅäÆ ÁÅÀ°ä ñ¼× ÇêÁÅÍ íÅò¶º À°Ã é¶ çÈܶ Ô¼æ ÇòÚ ìÆóÆ/ ÇÃ×ðà øóÆ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ ôÅÇÂç ÃÅù ñ¼×Å ÇÕ ÃÅⶠîÈ³Ô ç¶ êÅäÆ é¶ À°Ã çÆ Ã¹ñö ðÔÆ ìÆóÆ ù á§âÅ Õð Çç¼åÅ ÔËÍ Üñ¶ìÆÁ» ÛÕ Õ¶ ÁÃƺ ÇÂÕ Ô¯ð ø¹ðåÆ òÅñÅ Õ³î ÕÆåÅ ÇÕ ÔñòÅÂÆ å¯º À°Ã çÅ ø¯é é§ìð, ÁåÅ-êåÅ ÃÅðÅ é¯à Õð ÇñÁÅ å» ÇÕ ÁÅÀ°ä òÅñ¶ ÃîÅ×î Óå¶ À°Ã ù ì¹¼Õ Õðé ñÂÆ î¹ôÇÕñ éÅ ÁÅò¶Í Ü篺 ÁÃƺ æ¯ó·Å Ô¯ð Á¼×¶ ׶ å» ð¶ÔóÆ òÅñ¶ ù ׯñ-×¼ê¶ å¯óçÅ ç¶Ö Õ¶ ÁÃƺ òÆ ÁÅêä¶ Ô¼ç-ì³é¶ å¯ó ìËá¶ å¶ Ô¯ Ç×ÁÅ ô°ðÈ ×¯ñ-×¼êÅ Õ³êÆàÆôéÍ Ü¶Õð ÃÅù ÇÕö ×°ðÈ-ÇêÁÅð¶ é¶ ÃîÞÅÇÂÁÅ ÇÕ Õ°Þ ÇÚð êÇÔñ» å» íÂÆÁ» òÅñÆ Öñ (Ü×å ÜÈá) îñ ÇðÔÅ ÃÆÍ ÁÃƺ ç¶Ö Õ¶ ÁäÇâ¼á Õðé çÅ À°êç¶ô ùäÅ Çç¼åÅÍ

ܶÕð ÁÅêä¶ ÇéÁÅð¶êé ÓÚ

ðԻ׶ å» çÈܶ ñ¯Õ òÆ ÃÅâÆ åÅðÆø Õðé×¶Í ÇéÁÅðÅêé

ð¼Ö»×¶ å» ÃÅâÆÁ» Á×ñÆÁ» êÆó·ÆÁ» çÅ Õ°Þ Ãòð¶×Å,

éÔƺ å» Ö¹ÁÅð ÔÆ Ô¯ò»×¶Í

ò¶çÆé» çÅ ÖÅò»×¶ å» ÃÅâÆÁ»

ÁÅÀ°ä òÅñÆÁ» éÃñ» òÆ À°Ã¶ åð·» çÆÁ» êËçÅ Ô¯ä×ÆÁ»Í

ÇéÁÅð¶êé ù ÁÃƺ Õ¼àó·ê¹äÅ

ÕÇÔ Çç³ç¶ Ô»Í ÇÂÔ Õ¼àó·ê¹äÅ éÔƺ Ãׯº ×°ðÈ êzåÆ êzê¼ÕåÅ

ÔËÍ ÁÃƺ ÇÂ³é¶ òÆ ÁÅ÷Åç éÅ Ô¯Âƶ ÇÕ ÃÅù ×°ðÈ, Á§Çîzå ò¶ñÅ, ìÅäÆ-ìÅäÅ ÔÆ í°¼ñ ÜÅò¶Í

Çøð ÇÂÕ Ççé ÇÂÕ ÃîÅ×î î½Õ¶ Ô¼ç ÔÆ Ô¯ ×ÂÆ Ü篺 ÁÃƺ ôðî-èðî ç¯ò¶º ÔÆ ñÅÔ Çç¼å¶ ÇÕ ×³ç øÈÕä¶ ÔñòÅÂÆÁ» çÅ ÇåÁÅð ÕÆåÅ ìzÔî í¯Ü ×°ðÈ ÃÅÇÔì Á¼×¶ êð¯Ã Çç¼åÅ, ÁðçÅà ÕðÕ¶ ÇÕðêÅé òÆ í¶à Õð Çç¼åÆÍ Ôé¶ð ûÂÆ çÅ, ÇÜà ÚÆ÷ ù ×°ðÈ ÃÅÇÔì é¶ òðåä Ü» Ô¼æ ñÅÀ°ä Óå¶ ÇÃ¼Ö ù Õ°ðÇÔåÆÁÅ Ô¯ä çÅ ç¯ôÆ ÕÇÔ Çç¼åÅÍ À°é·» ñ¯Õ» ç¶ ÇåÁÅð ÕÆå¶ êçÅðæ ÔÆ ÁÃƺ ×°ðÈ ÃÅÇÔì ù í¶à ÕðÆ Ü»ç¶ Ô»Í À°Ã ×°ðÈ Á¼×¶, ÇÜÃ ç¶ Ø¯ó¶ é¶ òÆ À°Ã Ö¶å ÇòÚ¯º ñ§Øä 寺 é»Ô Õð Çç¼åÆ ÃÆ, ÇÜà ÇòÚ ç¯ ÃÅñ êÇÔñ» å³ìÅÕÈ çÆ Ö¶åÆ ÕÆåÆ ×ÂÆ ÃÆÍ ÁÃƺ ØóÆ-ØóÅÂÆ çñÆñ Çç³ç¶ Ô» ÇÕ Õ¯ÂÆ ×¼ñ éÔƺ ÇÕðêÅé å» í¶à Ô¯ ×ÂÆ ÔË, ÒÃÇåéÅî¹Ó ÕÇÔ Õ¶ ÛÕ ñúÍ í×å ðÇòçÅà ÜÆ ø¹ðîÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÕ Ü¶Õð ôðÅì ù ׳×ÅÜñ (ÇÜà ù êÇò¼åð î³ÎÇéÁÅ Ü»çÅ ÔË) 寺 òÆ ÇåÁÅð Õð ñÂƶ å» òÆ À°Ô

ÔÇð êzåÅê ÇÃ³Ø õÅñÃÅ

ÁêÇò¼åð ÔÆ ðÇÔ³çÆ ÔËÍ Çøð çÈÜÆ çñÆñ Ô°³çÆ ÔË ÇÕ Ç³éÆ Ã³×å òÅÃå¶ ñ§×ð ÇÕà åð·» ÇåÁÅð Õðƶ? êÇÔñÆ ×¼ñ å» ðÅå ù ÁÃƺ ìÅð·» òܶ å¼Õ ÜÅׯ Õ¼ãä ù å» ÇåÁÅð Ô» å¶ ç¯ òܶ å¼Õ Õ³÷ðÆ éÅÚ ñÂÆ òÆ ÇåÁÅð Ô», êð ñ§×ð çÆ Ã¶òÅ ñÂÆ ÃÅⶠԼæ Öó¶· ÔéÍ íÇñú ñ¯Õ¯! ؼà¯-ؼà ×°ðÈ ÃÅÇÔì ñÂÆ å» ÚÅð êzôÅç¶ å¶ çÅñ å» ÁÅê ìäÅ ÇñÁÅ ÕðÆÂ¶Í ÃÅⶠØð Õ¯ÂÆ ÃÅè ÁÅ ÜÅò¶ å» ÃÅðÅ êÇðòÅð ê¼ì» íÅð Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂÕ òÅðÆ ÁÃƺ ÇÂÕ ÇÃ³Ø çÆ ìðÅå¶ ×¶ å» À°æ¶ ÔñòÅÂÆ ñ¼×¶ ç¶Ö Õ¶ é¶ó¶ ç¶ ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ êzôÅçÅ ÛÕ ÇñÁÅÍ À°Ã ÇÃ³Ø ù ÇÕå¶ êåÅ ñ¼× Ç×ÁÅ å¶ ñ¼×Å ÁÅêäÅ ìzÔîÇ×ÁÅé ÞÅóéÍ ÕÇÔ³çÅ, ÇÂÕ êÅö å» å°Ãƺ À°êç¶ô Õðç¶ Ô¯ ÒîÅéà ÕÆ ÜÅå ÃìË Â¶ÕË êÇÔÚÅéì¯Ó Çøð À°æ¶ ÇåÁÅð ìzÔî í¯Ü ÇÕÀ°º éÔƺ ÛÇÕÁÅÍ çÅÃ é¶ À°µåð Çç¼åÅ ÒîÅéà ÕÆ ÜÅåÓ À°ç¯º ç¶ÖäÆ ÃÆ Ü篺 ÇðôåÅ ÕÆåÅ ÃÆ, À°ç¯º ÇÕÀ°º ÕÇÔ³ç¶ Ô» ÇÕ Õ°óÆ ÃËäÆÁ»/ܼ໠çÆ ÔÆ Ô¯ò¶Í ÇÕå¶ ÚÈÔó¶-ÚîÅð ÔÆ éÅ Ô¯äÍ ÇÃ¼Ö é¶ å» ÇÃðø ç¶ÖäÅ ÔË ÇÕ Á×ñÆ Çèð ÇÃ¼Ö ÔÆ Ô¯ò¶Í ÜÆí ç¶ ÃòÅç ñÂÆ ÁÃƺ À°êç¶ô ùäÅÀ°ä ñ¼× êËºç¶ Ô»Í Ü¶Õð ÁÅêä¶ ÇéÁÅð¶êé ÓÚ ðԻ׶ å» çÈܶ ñ¯Õ òÆ ÃÅâÆ åÅðÆø Õðé×¶Í ÇéÁÅðÅêé ð¼Ö»×¶ å» ÃÅâÆÁ» Á×ñÆÁ» êÆó·ÆÁ» çÅ Õ°Þ Ãòð¶×Å, éÔƺ å» Ö¹ÁÅð ÔÆ Ô¯ò»×¶Í ò¶çÆé» çÅ ÖÅò»×¶ å» ÃÅâÆÁ» ÁÅÀ°ä òÅñÆÁ» éÃñ» òÆ À°Ã¶ åð·» çÆÁ» êËçÅ Ô¯ä×ÆÁ»Í ÇéÁÅð¶êé ù ÁÃƺ Õ¼àó·ê¹äÅ ÕÇÔ Çç³ç¶ Ô»Í ÇÂÔ Õ¼àó·ê¹äÅ éÔƺ Ãׯº ×°ðÈ êzåÆ êzê¼ÕåÅ ÔËÍ ÁÃƺ ÇÂ³é¶ òÆ ÁÅ÷Åç éÅ Ô¯Âƶ ÇÕ ÃÅù ×°ðÈ, Á§Çîzå ò¶ñÅ, ìÅäÆ-ìÅäÅ ÔÆ í°¼ñ ÜÅò¶Í ÁõÆð ÇòÚ : ÇÜù ÇêÁÅð¶ ÇÃÀ° é¶Ô° Çåù ÁÅ×Ë îÇð ÚñÆÁ˨...2¨ (î. 2, Á§Õ : 83) ø¯é : IHEEH-B@A@I.

12

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

So Kahiyat Hai Soora

√ßÂÈ ’∆ √𫉠√≈⁄∆ √≈÷∆ íÅÂÆ ×¹ðçðôé ÇÃ§Ø øåÇÔ×ó· ÃÅÇÔì çåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨ ï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨ...¨4¨25¨36¨ (ðÅîÕñÆ î: 5, Á§×: 894) þڶ ÃzÆ ×¹ðç¶ò ÃzÆ ×¹ðÈ ×z§æ ÃÅÇÔì ÜÆ øðîÅªç¶ Ôé ÇÕ Ã§å ï ìÚé ÔÆ ì¯ñç¶ Ôé, ܯ ÃÅÖÃÅå éÅî-ÕîÅÂÆ éÅñ ûׯê»× êðå¾Ö é÷ÅðÅ ò¶Öç¶ ÔéÍ ÁËò¶º îéØóå ÕÔÅäÆÁ» ìäÅ-ìäÅ Õ¶ éÔƺ ì¯ñç¶Í îÅé, î¯Ô, î¶ð, å¶ð 寺 À¹µêð Ô¹§ç¶ ԯ¶ Ôî¶ôÅ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÒÒÃí ÕÆ ð¶é¹ ԯǠðþ îéÈÁÅ Ã×ñ¶ çÆÃÇÔ îÆå ÇêÁÅð¶¨...¨2¨ (¨4¨36¨)ÓÓ (ÁÅÃÅ î: 5, Á§×: 379) òÅñÅ ÜÆòé ÇÜÀÈºç¶ ÔéÍ ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ çÆ ÇþÖÆ ÒÒîÅé î¯Ô î¶ð å¶ð ÇììðÇÜå ¶Թ îÅð×¹ ֿⶠèÅð¨3¨ (¨4¨1¨31¨)ÓÓ (ðÅ×¹ ç¶òקèÅðÆ î:5, Á§×: 534) 寺 ÔÆ ô¹ðÈ Ô¹§çÆ þÍ ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ é¶ ÒÒê¹åzÆ ÕÀ¹ñ¹ é êÅÇñú...ÓÓ ×¹ðòÅÕ Áé¹ÃÅð ÁÅêä¶ ê¹¾åð»; ìÅìÅ ÃzÆ Ú§ç å¶ ìÅìÅ ñÖîÆ Ú§ç ç¶ ×¹ðîÇå ÕÃò¾àÆ Óå¶ êÈð¶

13

éÅ À¹åðé çÆ ÃÈðå ÇòÚ ÒÒ...Ü» ùè¯Ã¹ å» ñÔäÅ ÇàÇÕú鹨ÓÓ Áé¹ÃÅð ×¹ð×¾çÆ íÅÂÆ ñÇÔäÅ ÜÆ ù ìõôÆÍ À¹Ã 寺 ìÅÁç ÇòÚ òÆ Õ¹ñ-ò§ô 寺 À¹µêð À¹á Õ¶ Ôî¶ôÅ ×¹ðîÇå ÔÆ Ãðò¯åî ðÔÆ Áå¶ ×¹ð×¾çÆ òÆ ×¹ðîÇå ÕÃò¾àÆ À¹µêð Öð¶ À¹åðé òÅñ¶ À¹åðÅÇèÕÅðÆ ù ÔÆ ÇîñçÆ ðÔÆÍ Ü篺 ÃÅÇÔì-¶-ÕîÅÇñ, Ãðì§ÃçÅéÆ, Ú¯ÜÆ Öó׶ô ÇêåÅ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ õÅñö çÆ ÇÃðÜäÅ ÕÆåÆ å» Ãê¾ôà ðÈê ÇòÚ ÇÂÔ ÁÅç¶ô Çç¾åÅ ÇÕ Á¾Ü 寺 å¹Ãƺ ÒÒÃÇå×¹ð ÕË Üéî¶ ×òé¹ ÇîàÅÇÂÁÅÓÓ þ Áå¶ ÇêÛñÆ Õ¹ñ, ò§ô, ÜÅå, ç¶ô Áå¶ Õðî çÅ ÇõÁÅñ å¾Õ ÇåÁÅ× ç¶äÅ þÍ çû ÜÅÇîÁ» ÓÚ ÇòÚðÇçÁ» ×¹ðÈ éÅéÕ Ü¯Çå é¶ òÅðòÅð ÇÂÔ ×¾ñ ÁÅêä¶ Çþֻ ù Ççzó· ÕðòÅÂÆ ÇÕ ×¹ðîÇå çÅ îÅð× ÒéÅçÆÓ þ ÒÇì§çÆÓ éÔÆºÍ íÅò ×¹ðîÇå ç¶ îÅð× Óå¶ êËð èðé ñ¾Ç×Á» ÇÂà çÃÅðÕ Õ¹ñò§ô ç¶ îÅä-ÁÇíîÅé çÅ ÇåÁÅ× ÕðéÅ

êÇÔñÆ ôðå ÔË: îÅåð Çêåð ÇåÁÅÇ× ÕË îé¹ Ã§åé êÅÇÔ ì¶ÚÅÇÂú¨ ÜÅÇå Üéî Õ¹ñ Ö¯ÂÆÁË ÔÀ¹ ×ÅòÀ¹ ÔÇð Ôðƨ1¨ (¨2¨8¨137¨) (ÃÅð× î: 5, Á§×: 1230) ë¶ð ò¶ñÅ ÁÅÇÂÁÅ å» ê¹ðÖ í×ò§å ÃzÆ ×°ð± ׯÇì§ç ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ òÆ ÁÅêä¶ õÅñÃÅ ê¿æ ñÂÆ êÈðé¶ êŪÇçÁ», èðî çÆ õÅåð ôÔÆç ԯ¶ ÁÅêä¶ ÒÇì§çÆ ê°¾åð»Ó (ÚÅð¶ ÃÅÇÔì÷Åç¶) éÅñ¯º ÒéÅçÆ ê°¾åð»Ó (ê§æ õÅñÃÅ) ù êzî¹ÖåÅ Çç¾åÆ¢ ê§æÕ ÕòÆ ÇòèÅåÅ ÇÃ§Ø ÒåÆðÓ ÇñÖç¶ Ôé, Ü篺 ÚîÕ½ð çÆ ×ó·Æ ÇòÚ¯º çÃî ÇêåÅ åÅóÆ îÅð Õ¶ ÜÅä ñ¾×¶ å» íÅÂÆ çÇÂÁÅ ÇÃ§Ø é¶ Ô÷Èð ù îËçÅé-¶-Ü§× ÇòÚ ôÔÆç ԯ¶ ÃÅÇÔì÷ÅçÅ ÁÜÆå ÇÃ§Ø Áå¶ ÃÅÇÔì÷ÅçŠܹÞÅð ÇÃ§Ø çÆÁ» ì¶Öëé ñÅô» ò¾ñ ÇèÁÅé ÇçòÅÇÂÁÅ å» ×¹ðÈ ÃÅÇÔì ÁÅÖä ñ¾×¶: îË鱧 ðåÆ êzòÅÔ éÔƺ Ü¾× ÃÅðÅ

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ çÆ ÇþÖÆ ÒÒîÅé î¯Ô î¶ð å¶ð ÇììðÇÜå ¶Թ îÅð×¹ ֿⶠèÅð¨3¨ (¨4¨1¨31¨)ÓÓ (ðÅ×¹ ç¶òקèÅðÆ î:5, Á§×: 534) 寺 ÔÆ ô¹ðÈ Ô¹§çÆ þÍ ÃzÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ é¶ ÒÒê¹åzÆ ÕÀ¹ñ¹ é êÅÇñú...ÓÓ ×¹ðòÅÕ Áé¹ÃÅð ÁÅêä¶ ê¹¾åð»; ìÅìÅ ÃzÆ Ú§ç å¶ ìÅìÅ ñÖîÆ Ú§ç ç¶ ×¹ðîÇå ÕÃò¾àÆ Óå¶ êÈð¶ éÅ À¹åðé çÆ ÃÈðå ÇòÚ ÒÒ...Ü» ùè¯Ã¹ å» ñÔäÅ ÇàÇÕú鹨ÓÓ Áé¹ÃÅð ×¹ð×¾çÆ íÅÂÆ ñÇÔäÅ ÜÆ ù ìõôÆÍ Ü篺 ÃÅÇÔì-¶-ÕîÅÇñ, Ãðì§ÃçÅéÆ, Ú¯ÜÆ Öó׶ô ÇêåÅ ÃzÆ ×¹ðÈ ×¯Çì§ç ÇÃ§Ø ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ õÅñö çÆ ÇÃðÜäÅ ÕÆåÆ å» Ãê¾ôà ðÈê ÇòÚ ÇÂÔ ÁÅç¶ô Çç¾åÅ ÇÕ Á¾Ü 寺 å¹Ãƺ ÒÒÃÇå×¹ð ÕË Üéî¶ ×òé¹ ÇîàÅÇÂÁÅÓÓ þ Áå¶ ÇêÛñÆ Õ¹ñ, ò§ô, ÜÅå, ç¶ô Áå¶ Õðî çÅ ÇõÁÅñ å¾Õ ÇåÁÅ× ç¶äÅ þÍ íÅò¶º ñ¾Ö òÅðÆ ðä çÅ Ú¯ð ÃîÞ¶ êð î˺ ÇÂÔ éŠðäŠׯÇì§ç ÇÃ§Ø é¶ ÒÇÃ¾Ö Ô¯ðÓ ÃîÞ¶ å¶ Òê°¾å Ô¯ðÓ ÃîÞ¶¢ ê°¾åð» éÅñ¯º ÁÅêä¶ Çþֻ êzåÆ ò¾è å¶Ô-î¯Ô ð¾Öä òÅñ¶ ÃÅÇÔì ÃzÆ çÃî¶ô ÇêåÅ ÜÆ çÆ ÇÂà ìõÇôô Óå¶ Áà¾ñ êÇÔðÅ Çç§ÇçÁ» ÃÅⶠòâÅð±Á» é¶ òÆ ÒÁðçÅÃÓ ÇòÚ êÇÔñ Òê§Ü ÇêÁÅÇðÁ»Ó 鱧 Çç¾åÆ, ÜçÇÕ ÒÚ½Ô» ÃÅÇÔì÷ÅÇçÁ»Ó çÅ ÃæÅé ìÅÁç ÇòÚ ð¾ÇÖÁÅÍ ×¹ðÈ ÜÆ Ôî¶ôÅ ÔÆ ×¹ðîÇå ÕîÅÀ¹ä òÅñ¶ ÁÅêä¶ ×¹ðÇÃ¾Ö éÅçÆ ê¹¾åð» 寺 ìÇñÔÅðé¶ Ü»ç¶ Ôé Áå¶ À¹é·» çÆ êËÜ ð¾Öç¶ ÔéÍ ×¹ðÈ ÇêÁÅð¶, íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ê¹ÃåÕ Ò×¹ðîÇå å¾å Çéðä¶Ó ÇòÚ ÃÅÖÆ ÇñÖç¶ Ôé, ÇÂÕ ÇÃ¾Ö íÅÂÆ åñ¯ÕÅ ÜÆ å¯º ÇôÕÅð Ö¶âç¶ Ã åñòÅð éÅñ ÇÂÕ ÇÔðéÆ Áå¶ À¹Ã ç¶ ×ðí ÇòÚñ¶ ç¯ ì¾ÇÚÁ» çÆ î½å Á¾Ö» ÃÅÔîä¶ Ô¯ä À¹êð§å íÅÂÆ åñ¯ÕÅ ÜÆ çÅ ÇÔðçÅ ÜÆÁ-çÇÂÁÅ ç¶ ìÅä éÅñ ÁÇÜÔÅ Çò§Çé·ÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ À¹é·» é¶ òËðÅ× ÇòÚ ÁÅ Õ¶ î¹ó ÇîÁÅé ÇòÚ À¹Ô Ãðìñ¯ÔÆ åñòÅð ç¶ êÅÀ¹ä çÅ é»Á éÔƺ ÇñÁÅ Áå¶ ÕÅá (ñ¾Õó) çÆ åñòÅð ð¾Öä çÅ êzä Ççzó· Õð ÇñÁÅÍ çÈåÆÁ» é¶ ü×ñÆ ÖÅèÆÍ êð íð¶ ðÅÜÃÆ çÆòÅé ÇòÚ çÇÂÁÅ-Çéè çÇÂÁŬ ×¹ðÈ ÜÆ é¶ çÇÂÁÅ ç¶ ê¹åñ¶ íÅÂÆ åñ¯ÕÅ ÜÆ çÆ ÜÆÁçÇÂÁÅ ÕîÅÀ¹ä ç¶ ÕÅðé êËÜ ð¾Ö ñÂÆÍ

*** ÕìÆð Ã§å¹ é ÛÅâË Ã§åÂÆ ÜÀ¹ Õ¯ÇàÕ ÇîñÇÔ ÁÃ§å¨ îÇñÁÅ×ð¹ í¹ï§×î ì¶Çãú å ÃÆåñåÅ é åܧå¨174¨ (Ãñ¯Õ í×å ÕìÆð ÜÆÀ¹ Õ¶, Á§×: 1373) ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ ôÔÆç» ç¶ ÇÃðåÅÜ, ÃzÆ Á§ÇîzåÃð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ÇìðÅÜîÅé ÃéÍ ôÇÔð çÆÁ» öáÅäÆÁ», ×¹ðÈ îÇÔñ îÅåŠק×Å ÜÆ êÅà ÁÅ Ü»çÆÁ» ÃéÍ ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ é¶ ÇÂÕ òÅð îÅåŠק×Å ÜÆ ù ù¾å¶ Çþè ÔÆ Çª êz¶ðéÅ ÕÆåÆ ÇÕ å¹ÔÅⶠêÅà ôÇÔð çÆÁ» Ö¾åðÅäÆÁ», îÔÅÜé» çÆÁ» ÇÂÃåzÆÁ» ÁŪçÆÁ» Ôé, À¹Ô ç¹éÆÁÅ ÕðÕ¶ ÇÕåéÆÁ» òÆ ò¾âÆÁ» Ô¯äÍ úóÕ Áéîåä» ÔÆ ÔéÍ å¹Ãƺ õìðçÅð ðÇÔäÅ, Õç¶ òÆ À¹é·» çÆ Áéîå íðÆ êz¶ðéÅ ÁèÆé éÔƺ Ô¯äÅÍ ÇÕ§éÆ ÇÕðêÅ ÕðÕ¶ ×¹ðÈ ÜÆ é¶ ÃÅù ÁÅêä¶ Çþֻ ù À¹êç¶ô Çç¾åÅÍ ×¹ðÈ ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ îÇÔñ ù ÔÆ îéîåÆÁ» çÆ Ã§×å 寺 ùڶå ÕÆåÅ, éÅ ÇÕ Ã¶áÅäÆÁ», Ö¾åðÅäÆÁ» ù î§çÅ-Ú§×Å ÇÕÔÅÍ ×¹ðÈ ÜÆ ÃÅù À¹êð¯Õå ÃÅÖÆ ðÅÔƺ ÇÂÔÆ ÇþÇÖÁÅçÆÇÖÁÅ Çç§ç¶ Ôé ÇÕ ×¹ðÈ ç¶ ÇÃ¾Ö é¶ ÒÒÜËö Üñ îÇÔ Õîñ Áñ¶êÓÓ òÅñÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ ÇòÚðéÅ þÍ À¹êðñÅ ×¹ðòÅÕ ÒÒÕìÆð Ã§å¹ é ÛÅâË Ã§åÂÆ ÜÀ¹ Õ¯ÇàÕ ÇîñÇÔ ÁçåÓÓ ÇÂ¾æ¶ Ã»×¯ê»× òðåçÅ þ ÇÕ ÇÜò¶º çå Õç¶ òÆ ÁÅêäÅ Ã§å» òÅñÅ

èðîÆ Ã¹íÅÁ éÔƺ ÇåÁÅ×çÅ, íÅò¶º À¹Ã çÅ òÅÔ Õð¯ó» ÁèðîÆ å¶ íËó¶ ì§ÇçÁ» éÅñ ê˺çÅ ðÔ¶Í ÒÒîÇñÁÅ×ð¹ í¹ï§×î ì¶Çãú å ÃÆåñåÅ é åܧåÓÓ ÇÜò¶º Ú§çé çÅ ìÈàÅ Ôð ò¶ñ¶ Ã¾ê» ÇòÚ ÇØÇðÁÅ ðÇÔ§çÅ þ êð À¹Ô ÁÅêä¶ Á§çðñÆ á§ãÕ Õç¶ éÔƺ ÇåÁÅ×çÅ Áå¶ Ã¾ê çÆ ÷ÇÔðÆñÆ åÅÃÆð çÅ Õç¶ òÆ ÁÅêä¶ À¹µêð ÁÃð éÔƺ Ô¯ä Çç§çÅÍ ÇÂö åð·» ×¹ðÇÃ¾Ö é¶ ç¹éÆÁÅçÅðÆ ÇòÚ ÇòÚðÇçÁ», ÁÅéîåÆÁ» éÅñ çÃÅðÆ å½ð Óå¶ ÇîñÇçÁ» òÆ ÁÅêä¶ Á§çð ×¹ðÇþÖÆ çÆ è¹ÜÅ ù Ôî¶ôŠ칦çÆ Óå¶ ÕÅÇÂî ð¾ÖäÅ þ Áå¶ ÁÅéîå çÆ ð§×å 寺 ìÚäÅ þÍ ×¹ðîÇå íÅä¶ ù Çî¾áÅ ÕðÕ¶ î§éä, ÁÜð ù Üðé Áå¶ ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ î½Ü ÇòÚ ðÅ÷Æ ðÇÔä çÅ é»Á þÍ Ü¶á ÔÅó çÆ ×ÅÖóÆ ×zÆÖî ð¹åËéÆ ØÅî-×ðîÆ ê˺çÆ þ, å¾åÆÁ» ñ¯Á» ÚñçÆÁ» Ôé, ÕóÕçÆ è¹¾ê ÇòÚ ÷Åñî» çÆ íÖÅÂÆ Ô¯ÂÆ Á×é-í¾áÆ íóÔó ìñçÆ þÍ Á§×Åð¶ ò»×ȧ åêçÆ ñ¯Ô Óå¶ Ú½ºÕóÅ îÅðÆ ÁÚ¾ñ ÃîÅèÆ ÇòÚ çÆé ç¹éÆÁÅ ç¶ òÅñÆ, íÅÇäÁ» ç¶ îÅñÕ, À¹Ãé ÃÆå ù ÃîÜð Õð ÜÅéäÔÅð¶ ÃzÆ ÃÇå×¹ðÈ ê¿Úî êÅÇåôÅÔ ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ ìËᶠÔéÍ À¹µå¯º Á¾× ò»×ȧ íÖçÆ ð¶åÅ ç¶ ÕóÛ¶ ïÔñ, Õ¯îñ å¶ é×é ÃðÆð Óå¶ íð-íð Õ¶ èóÅèó êË ðÔ¶ Ôé, êð ô»å-ìÆðåÅ ç¶ î¹Ü¾Ãî çÅ ÁÅÃä ÁÚ¾ñ þÍ è½ñ-èðî çÅ ÇçØÅÃä â¯ñ Ç×ÁÅ, êð ÃÇå×¹ð» çÅ ÁÇÔ¾ñ ÁÅÃä éÔƺ â¯ÇñÁÅÍ Ü¯Çå-ÜîÅñ çÆ À¹Ô ÁòèÆ þ ÇÕ ç¶ÖäÔÅð¶ ÞÅñ éÔƺ Þ¾ñ ÃÕç¶Í Õ¯ñ Öó¯å¶ ûÂƺ îÆÁ» îÆð øÕÆð ÜÆ ÇåzêÇåzê Ô§ÞÈ òÔÅ ðÔ¶ ÔéÍ ÷¹ñî çÆ Á§å ò¶Ö Õ¶ öË÷¯-ö÷ì éÅñ Õ§ì ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂà çðçéÅÕ é÷Åð¶ ù çzòÆíÈå Ô¯ Õ¶ ò¶Ö ðÔ¶ Ôé Áå¶ ÁÇå ÁèÆé×Æ ÃÇÔå ì¶éåÆÁ» ÕðÕ¶ ××é-î§âñ» ÇòÚ Ö¶â ðÔÆÁ», çÃî ç¹ÁÅð¶ ê¹¾Ü ðÔÆÁ» ùðåÆôðÆ åzÅä» åðì» ù ÇÔñÅ ÇÔñÅ Õ¶ Ü×Å ðÔ¶ Ôé: ÒÒÔ¶ íÅä¶ ç¶ îÅñÕÅ! ÷¹ñî çÆ ÇÜ¾æ¶ Õ¯ÂÆ Ô¾ç éÔƺ, À¹æ¶ íÅäÅ î§éä çÆ å» Õ¯ÂÆ Ô¾ç Ô¯äÆ ÚÅÔÆçÆ þÍ Ô¶ ç¯ ÜÔÅé ç¶ òÅñÆÁÅ! Ãðì-ÕñÅ Ãîð¾æ þڶ êÅÇåôÅÔ! å¶ð¶ Ô¾æ ÇòÚ Ãí Õ¹Þ þÍ Ô¶

14

So Kahiyat Hai Soora Ãðì¾× ê¹ðÖ! å¶ðÆ ×ÇÔä×Çå å» Áêð ÁêÅð þ; åȧ ÕÅçð¶ î¹åñÕ þº ÇÕ ÷îÆé ÁÃîÅé ç¶ ÕñÅì¶ ÇîñÅ Õ¶ ÇÕÁÅîå òðÃÅ ç¶ò¶ºÍ î˺ ÁÅê ç¶ çð çÅ ÇÂÕ à¹Õó-×çÅÂÆ ÕÈÕð Ô»Í îËù Ô¹Õî Õð¯, ÇÂà ÷Åñî ðÅÜ çÅ åõåÅ ïÕ-çî À¹ñàÅ ç¶ò»Í Çç¾ñÆ Áå¶ ñÅÔ½ð çÆÁ» ÷¹ñîÆ ðÅÜèÅéÆÁ» ù ç¯Ôƺ Ô¾æƺ ëó Õ¶ ÇíóÅ ç¶ò» Áå¶ ÇÛé ÇòÚ êÅô-êÅô Õð ç¶ò»ÍÓÓ ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ Ã¹ðÇåî×éÅÂÆÁ» ÃîÅèÆÁ» 寺 ÃÅòèÅé Ô¯ Õ¶ êz¶î-ÕÃÅÂÆÁ» ÇÂñÅÔÆ ÇÂôÕÔ¹ñÃÅÂÆÁ» Á¼ÖÆÁ» ù Ö¯ñ· Õ¶ Ô¼ÃÇò×Ãä¶ Çî¾áó¶ ô»å-ì¯ñ ì¯ñ Õ¶ ûÂƺ îÆÁ» îÆð ÜÆ ù ÿì¯èé ÃÇÔå êðì¯èç¶ Ôé, ÒÒÇêÁÅÇðÁÅ ÁñîÃå øÕÆðÅ! õ¹çÅ-êzÃåÆ ç¶ ÇÂôÕ ÇçÁÅ ÁÃÆðÅ! åËù ÁÅêäÆ Çé¾Ü êÅÕ-ìÅ÷Æ À¹µå¶ ìóÅ éÅ÷ ÔË, ÁÅêäÆ ðÈÔÅéÆ åÅÕå-åzÅä À¹µå¶ ìóÅ îÅä ÔË, êð Ô¹¿ç¶ åÅä ÇéåÅäÅ Ô¯äÅ Áå¶ Ô¹¿ç¶ îÅä ÇéîÅäÅ Ô¯äÅ òÆ ÁÅê ÇÜÔ¶ ð¼ìÆ ì¿ÇçÁ» çÅ Õ¿î ÔËÍ îÔ» ê¹ðÖÅ! ÁÜð ù ÜðéÅ ÔÆ åËù ïíçÅ ÔËÍ íÅäÅ ÁÇî¾à ÔË! Ô¹Õî» çÆ ÕÅð ÔË! å°Ãƺ ÁÅê¶ å¯º ìÅÔð éÔƺ Ô¯äÅ! ç¶Ö¯ ÕðåÅð ç¶ ð¿×! ôÕåÆ ÕðÅîÅå ÇçÖÅÀ¹äÅ ÜäÅÀ¹äÅ í×åÆ îÅð× å¯º ìÔ¹å À¹ð¶â¶ ÔËÍ ðÇÔîå ç¶ Øð ÇòÚ ÁÅú, õñÕå õ¹çÅÂÆ å¶ ÕÇÔð ìðêÅ ÕðéÅ õ¹çÅÂÆ ì¿ÇçÁ» çÅ Õ¿î éÔƺÍÓÓ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ, ܯ ÁÅêä¶ ÁÅê ù Ãí çÆ ð¶ä ÃçÅÀ¹ä ÇòÚ ÔÆ øÖð îÇÔÃÈà Õðç¶ ÃéÍ ÁÅê ÜÆ ÇñÖç¶ Ôé ÇÕ Ü¶Õð Á§×ð¶÷» çÆÁ» ø½Ü» ÇòÚ ÃÅð¶ ×¹ðÇÃ¾Ö òÆð, ÇÜé·» çÆÁ» ÕîÅÂÆÁ» ÃÅⶠ寺 ÇÕå¶ ò¾è Ãé, À¹Ô éÅ Ô¹§ç¶ å» ÃÅⶠܶñ·» ç¶ Á§çð ÕÆå¶ Ô¯Â¶ åê Á§×ð¶÷» ç¶ ðÅÜ çÅ êñ ÇòÚ éÅà Õð Çç§ç¶Í ×¹ðîÇå, ÇÃ¾Ö ù ×¹ðÈ êz¶î ÕîÅÀ¹ä çÆ ÔÆ êz¶ðéÅ Çç§çÆ ÔËÍ ÁÜð ù ÜðéÅ Áå¶ òÅÇÔ×¹ðÈ çÆ ÁèÆé×Æ ÇòÚ ÇéåÅä¶, ÇéîÅä¶ Ô¯ Õ¶ ÇéîðåÅ ÇòÚ ÇòÚðéÅ ÔÆ êðî ÃÇÚÁÅðåÅ þÍ ×¹ðîÇå îÅð× ÓÚ ÔÀ¹îË çÆ Õ¯ÂÆ æ» éÔƺ þ, Ãׯº ÇÂÔ

15

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) êðîÅðæ ç¶ ðÅÔ ÓÚ ò¾âÅ ð¯óÅ þÍ ÁÅêäÆ ÔÀ¹îË ù òèÅÀ¹ä ñÂÆ, ÁÅêäÆ Ã§ÃÅðÆ êzíÈåÅ ù ÜéÅÀ¹ä ñÂÆ ÕÆåÆ ×ÂÆ í×åÆ òÆ ÇÕö ñ¶Ö¶ éÔƺ ê˺çÆÍ ÁÇÜÔÆ í×åÆ éÅñ éÅ å» îéÈÁÅ (îé) î¯î Ô¹§çÅ þ Áå¶ éÅ ÔÆ ÁÅåîÕ ÃÇæðåÅ ÔÅÃñ Ô¹§çÆ þÍ ïæÅ ×¹ðòÅÕ: ÔÀ¹îË í×Çå Õð¶ Ãí¹ Õ¯Ç¨ éÅ îé¹ íÆÜË éŠùֹ ԯǨ ÕÇÔ ÕÇÔ ÕÔä¹ ÁÅê¹ ÜÅäŶ¨ ÇìðæÆ í×Çå Ãí¹ Üéî¹ ×òŶ¨6¨ (¨8¨1¨3¨5¨8¨) (îñÅð î: 3 ÁÃàêçÆ..., Á§×: 1277) ×¹ðîÇå ÇòÚ íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ çÅ ìÔ¹å À¹µÚÅ-ù¾ÚÅ Áå¶ êðî ÁÃæÅé þÍ ×¹ðîÇå í×åÆ íÅò ÇòÚ íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ Â¶é¶ íðêÈð Ãé ÇÕ À¹é·» ç¶ Øð Õ¯ÂÆ Ã§åÅé éÅ Ô¯ä ç¶ ìÅòÜÈç À¹é·» ù Õç¶ òÆ ×¹ðÈ ÃÅÇÔì Õ¯ñ¯º çåÅé ù¾Ö çÆ êzÅêåÆ çÅ ë¹ðéÅ å¾Õ éÔƺ ë¹ÇðÁÅÍ ÇÂÕ òÅð À¹é·» ù ÁÅêä¶ ÒÇþÖÆ ÇþçÕÓ Óå¶ Â¶éÅ íð¯ÃÅ Ô¯ Ç×ÁÅ ÇÕ À¹é·» é¶ ÁÅêäÆ ÇÂÕ ÒòÅðÓ ÇòÚ À¹ÚÅðä Õð Çç¾åÅ: ܶ ×¹ð ûÇ× òðåçÅ ÇÃÖ¹ ÇÃçÕ¹ é ÔÅð¶¨20¨ (òÅð: 35, êÀ¹óÆ: 20) ÇÂÔ ç¶Ö Õ¶ ÇÕ ×¹ðÈ-çð ç¶ ÇÂÕ êðî öòÕ ù ñ¶Ã îÅåz ÃÈÖî ÔÀ¹îË ÇòÁÅê ×ÂÆ þ, ÃzÆ ×¹ðÈ ÔÇðׯÇì§ç ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ ç¶ ÇþÖÆ ÇÃçÕ çÆ êðÖ òÅÃå¶ À¹é·» ù æËñÆÁ» ÇòÚ êÅ Õ¶ Ú¯Ö¶ ð¹ê¶ ç¶ Õ¶ ÕÅì¹ñ ÇòÚ Ø¯ó¶ õðÆçä ñÂÆ í¶Ü Çç¾åÅÍ Üç À¹Ô ÕÅì¹ñ ÜÅ Õ¶ دó¶ õðÆç Õ¶ À¹é·» çÆ ÕÆîå åÅðé ñ¾×¶ å» À¹é·» ù À¹Ô ð¹êÇÂÁ» çÆÁ» æËñÆÁ» áÆÕðÆÁ» éÅñ íðÆÁ» é÷ð ÁÅÂÆÁ», ÇÜà ÕðÕ¶ À¹Ô ýçÅ Á¾èòÅචÔÆ Û¾â, âðç¶ îÅð¶ ÕÅì¹ñ¯º ÁÇÜÔ¶ ç½ó¶ ÇÕ ìéÅðà ÜÅ Õ¶ ÃÅÔ ÇñÁÅÍ Çê¾Û¯º دÇóÁ» ç¶ òêÅðÆ ÇÂà ׾ñ¯º þðÅé Ãé ÇÕ À¹Ô (íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ) دÇóÁ» çŠýçÅ ÕðÕ¶, êËÇÃÁ» çÆÁ» íðÆÁ» æËñÆÁ» òÆ À¹æ¶ Û¾â Õ¶ ÁÚÅéÕ ÇÕª Úñ¶ ×Â¶Í òêÅðÆÁ» é¶ Ø¯ó¶ ×¹ðÈ ÃÅÇÔì ç¶ çðìÅð ÇòÚ êÔ¹§ÚÅ Çç¾å¶Í î×𯺠Ü篺 íÅÂÆ ÃÅÇÔì ù ×¹ðÈ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ ÃÅðÆ ÁÃÚðÜ-Ö¶â çÅ êåÅ ñ¾×Å å» À¹é·» é¶ ÁÅêäÆ í¹¾ñ

åÃñÆî ÕðÕ¶ ×¹ðÈ ÃÅÇÔì ç¶ Úðé» Óå¶ ãÇÔ Õ¶ î¹ÁÅøÆ î§×Æ Áå¶ ìóÆ ÁèÆé×Æ éÅñ À¹é·» é¶ ÁÅêäÆ ÒòÅðÓ ÇòÚ Á¾×¶ ÇñÇÖÁÅ: û×Ë Á§çÇð ÃÅìå¶ Ã¶ Çòðñ¶ ì§ç¶¨21¨ (òÅð: 35, êÀ¹óÆ: 21) *** ܶ ×¹ð íðîŶ û׹ ÕÇð ÇÕÁÅ ÇÃÖ¹ ÇòÚÅðŨ22¨ (òÅð: 35, êÀ¹óÆ: 22) ÇÂà åð·» ×¹ðÈ ÃÅÇÔìÅé é¶ ÁÅêä¶ Ã§ÃÅðÆ ÜÅî¶ ÇòÚ ÁÇÜÔ¶ êÈðé¶ êŶ Áå¶ ÁÅêä¶ êðî ×¹ðÇþֻ ðÅÔƺ ÕÃò¾àÆÁ» ñ×Å Õ¶ ÁÇÜÔ¶ êzîÅä ÇçÖŶ, ܯ ÃÅù Ôî¶ôÅ ×¹ðÇþÖÆ ÜÆòé çÆ å¾å-ÕÅð ÕîŪÇçÁ» ÇéîÅä¶, ÇéåÅä¶ ðÇÔä çÆ êz¶ðéÅ Çç§ç¶ ÔéÍ íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ å¯º ò¾è ×¹ðÇþÖÆ Ô¯ð ÇÕÔóÅ ×¹ðÇÃ¾Ö ÕîÅ ÃÕçÅ þ? ܶÕð ×¹ðÈ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ ðÅÔƺ ÔÆ ÕÃò¾àÆ ñ×Å Õ¶ ÇçÖÅ ÃÕç¶ Ôé ÇÕ ñ¶Ã îÅåz òÆ ÒÃÈÖî ÔÀ¹îËÓ ×¹ðÇþÖÆ ç¶ îÅð× çÆ êÀ¹óÆ ç¶ ÇÃÖðñ¶ â§â¶ 寺 òÆ Ô¶á» Ã¹¾à Çç§çÅ þ å» ÁÃƺ ÕÅÔç¶ ÇòÚÅð¶ Ô»? ÃzÆ ×¹ðç¶ò ÜÆ ÃÅù ÃîÞÅªç¶ Ôé ÇÕ Ã¯ÂÆ í×å-çå ÃÇå×¹ðÈ ÜÆ ç¶ îé ù íÅªç¶ Ôé ܯ Á¾á¶ êÇÔð, ÁÅêäÆÁ» ùðåÆÁ»-ÇìðåÆÁ» òÅÇÔ×¹ðÈ éÅî éÅñ ܯóÆ ð¾Öç¶ ÔéÍ À¹Ô ÁÅêä¶ Ã¾Ú¶ ÃÇå×¹ð» ù ÃçÆò ÁÅêä¶ Á§×-Ã§× ç¶Öç¶ ÔéÍ ÃÇå×¹ð» çÆ Ã¾ÚÆ, è¹ð ÕÆ ìÅäÆ ðÅÔƺ À¹Ô òÅÇÔ×¹ðÈ ù Ôð êÅö êðÆêÈðé ç¶Öç¶ ÔéÍ Ã¶ í×å ÃÇå×¹ð îÇé íŶ¨ ÁéÇçé¹ éÅÇî ðÔ¶ Çñò ñŶ¨ Ãç ÔÆ éÅî¹ ò¶ÖÇÔ ÔÜÈÇð¨ ×¹ð ÕË ÃìÇç ðÇÔÁÅ íðêÈÇð¨7¨(¨8¨1¨3¨5¨8¨) (îñÅð î: 3 ÁÃàêçÆ..., Á§×: 1277) îé¹¾ÖÆ ÜÆòé-ÜÅî¶ ÇòÚ ÇòÚðÇçÁ» Ôî¶ôÅ òÅÇÔ×¹ðÈ-ÕðåÅð çÆ ÒíË-íÅòéÆÓ ÇòÚ ðÇÔä ñÂÆ ÇÂÕ Òñ¯Õ ÕæÅÓ òÆ êz¶ðéÅçÅÇÂÕ þ: ÇÂÕ òÅð ÇÂÕ ì÷¹ð× ÃÅèÈ çÆ Õ¹àÆÁÅ ç¶ ÃÅÔîä¶ ÇÂÕ ò¶ôòÅ ðÇÔ§çÆ ÃÆÍ ò¶ôòÅ Ôð ç¯-Çå§é Ççé» ìÅÁç ÁÅêä¶ Õ¹¾å¶ ù éÅñ ñË Õ¶ ì÷¹ð× ÃÅèÈ Õ¯ñ ÜÅ Õ¶ ê¹¾Ûä ñ¾×çÆ, ÒÒìÅìÅ ÜÆ å¹ÔÅâÆ ÇÚ¾àÆ-ç¹èÆÁÅ çÅó·Æ Ç÷ÁÅçÅ êÇò¾åð þ Ü» î¶ð¶ Õ¹¾å¶ çÆ

So Kahiyat Hai Soora êÈÛ?ÓÓ ÇÚ¾à çÅó·ÆÁÅ çÅéÅ ÃÅèÈ Ôð òÅð ÃòÅñ ù àÅñÇçÁ» קíÆð Ô¯ Õ¶ ÁÅÖä ñ¾×çÅ,ÒÒèƶ! å¶ð¶ ÃòÅñ çÅ ÜòÅì ÇÂà ò¶ñ¶ î¶ð¶ Õ¯ñ éÔƺ þ, ë¶ð Õç¶ ÁÅòƺÍÓÓ Ãî» ìÆåçÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂÕ òÅð ÃÅèÈ ìÔ¹å ÇìîÅð êË Ç×ÁÅÍ À¹Ã ù ù¾Þ Ç×ÁÅ ÇÕ À¹Ã çÅ Á§åñÅ Ãî» ÁÅ Ç×ÁÅ þÍ À¹Ã é¶ Ã¹é¶ÔÅ í¶Ü Õ¶ À¹Ã ò¶ôòÅ ù ÁÅêä¶ Õ¯ñ ì¹ñÅÇÂÁÅÍ ì÷¹ð× ÃÅèÈ, ò¶ôòÅ ù ÁÅÖä ñ¾×Å,ÒÒèƶ! Á¾Ü î˺ åËù å¶ð¶ ÃòÅñ çÅ ÜòÅì ç¶ä ñÂÆ ì¹ñÅÇÂÁÅ þ ÇÕ å¶ð¶ Õ¹¾å¶ çÆ êÈÛ éÅñ¯º î¶ðÆ çÅó·Æ êÇò¾åð þÍÓÓ ò¶ôòÅ ìóÆ þðÅé Ô¯ Õ¶ ê¹¾Ûä ñ¾×Æ, ÒÒìÅìÅ ÜÆ Ü¶Õð ÇÂÔÆ ÜòÅì ç¶äÅ ÃÆ å» å¹Ãƺ êÇÔñÆ òÅð ê¹¾Ûä Óå¶ ÔÆ ç¶ Çç§ç¶Í ÇÂ§é¶ Ã ìÅÁç ÇÂÔ ÜòÅì ÇÕª Çç¾åÅ?ÓÓ ì÷¹ð× ÃÅèÈ ÁÅÖä ñ¾×Å,ÒÒèƶ! î˺ À¹Ã Ççé å¶ð¶ ÃòÅñ çÅ ÃÔÆ ÜòÅì éÔƺ ç¶ ÃÕçÅ ÃÆÍ ÇÂÔ Ã§ÃÅð ÇòÕÅð» çÆ ÖñÜ×ä þÍ îé ù ÕÅìÈ ÓÚ ð¾ÖäÅ îé¹¾Ö ç¶ ÁÅêä¶ ò¾Ã ÓÚ éÔÆºÍ ÇÂ¾æ¶ ÇÕö òÆ Ã, ÇÕå¶ òÆ îé¹¾Ö ÇåñÕ ÃÕçÅ þÍ Á§åñ¶ ÃòÅà å¾Õ, ÇÕö òÆ îé¹¾Ö çÅ Õ¯ÂÆ íð¯ÃÅ éÔƺ ÇÕ À¹Ã çÅ ÇÚ¾àÅ, ì¶çÅö çÅîé Õ篺 çÅöçÅð Ô¯ ÜÅäÅ þÍ À¹Ã Ççé îËù ÁÅêä¶ ìÅð¶ òÆ êåÅ éÔƺ ÃÆ ÇÕ Ç÷§ç×Æ ç¶ ÁÅõðÆ êóÅÁ å¾Õ Õ篺 î¶ð¶ Õ¯ñ¯º Õ¯ÂÆ ÁÇÜÔÅ ç¹ðÕðî Ô¯ ÜÅò¶, ÇÜÔóÅ î¶ðÆ ÇÚ¾àÆ çÅó·Æ ù Õ¦Õ ñÅ ç¶ò¶×Å, ܯ î¶ðÆ Ã¹¾ÚÆ çÅó·Æ ù ÇÂÕ ò¶ôòÅ ç¶ Õ¹¾å¶ çÆ êÈÛ éÅñ¯º òÆ ì¹ðÆ ìäÅ ç¶ò¶×ÅÍ êð Á¾Ü î¶ð¶ ÃòÅà êÈð¶ Ô¯ä ÜÅ ðÔ¶ ÔéÍ î˺ ÁÅêäÆ ì¶çÅö ÇÚ¾àÆ çÅó·Æ ñË Õ¶ ç¹éÆÁŠ寺 ð¹õÃå Ô¯ä ÜÅ ÇðÔÅ Ô»Í ÇÂà ÕðÕ¶ î˺ Á¾Ü ÇÂÔ ×¾ñ ÁÅÖ ÃÕçÅ Ô» ÇÕ î¶ðÆ çÅó·Æ å¶ð¶ Õ¹¾å¶ çÆ êÈÛ éÅñ¯º Ú§×Æ þÍÓÓ À¹Ã Ççé 寺 ìÅÁç À¹Ô ò¶ôòÅ î§ç¶ Õðî Û¾â Õ¶ ÁÕÅñ ê¹ðÖ çÆ ÁðÅèéÅ Õðé ñ¾× êÂÆÍ í×å ÕìÆð ÜÆ ×¹ðìÅäÆ Á§çð ÇÂÕ æ» ÃîÞÅªç¶ Ôé ÇÕ, Ü篺 å¾Õ îé¹¾Ö çÆ ÁÅêäÆ ì¶óÆ Áܶ Ãçð ÇòÚ þ Áå¶ À¹Ã ù ÇÂÔ êåÅ éÔƺ ÇÕ À¹Ã éÅñ Õ篺 ÕÆ Ô¯ ÜÅò¶? ÇÂà ÕðÕ¶ îé¹¾Ö ù Õç¶ òÆ ÁÅêä¶ Óå¶ Ô§ÕÅð ÕðÇçÁ» ÇÕö îÅó¶, Çéðèé, Çéðìñ îé¹¾Ö Óå¶ Ô¾ÃäÅ éÔƺ ÚÅÔÆçÅÍ ÕìÆð ×ðì¹ é ÕÆÜÆÁË ð§Õ¹ é ÔÃÆÁË

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) կǨ ÁÜÔ¹ ù éÅÀ¹ Ãçz îÇÔ ÇÕÁÅ ÜÅéÀ¹ ÇÕÁŠԯǨ39¨ (Ãñ¯Õ í×å ÕìÆð ÜÆÀ¹ Õ¶, Á§×: 1366) ÁÃƺ Õñï¹×Æ ÜÆò å» ÇÖé-ÇÖé í¹¾ñäÔÅð Ô»Í òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ Çìðç þ ìõôäÅÍ ïæÅ ×¹ðòÅÕ: ÜÀ¹ êË Ôî é êÅê Õð§åÅ ÁÔ¶ Áé§åŨ êÇåå êÅòé éÅî¹ ÕËö Ô§¹åŨ1¨ ðÔÅÀ¹¨ (¨3¨) (ÇÃðÆðÅ×¹, í×å ðÇòçÅà ÜÆ, Á§×: 93) *** Çézê Õ§ÇéÁÅ Õ¶ ÕÅðéË ÇÂÕ¹ íÇÂÁÅ í¶ÖèÅðƨ ÕÅîÅðæÆ Ã¹ÁÅðæÆ òÅ ÕÆ êËÜ ÃòÅðƨ1¨ (¨4¨1¨) (ìÅäÆ Ãèé¶ ÕÆ ðÅ×¹ ÇìñÅò«, Á§×:858) ÇÂÕ ðÅܶ çÆ Õ§ÇéÁÅ ç¶ õÅåð Çòôù çÅ í¶Ö èÅðé òÅñ¶ ÕÅîÆ å¶ õ¹ç×ð÷ í¶ÖèÅðÆ çÆ òÆ êËÜ ÁÅê òÅÇÔ×¹ðÈÕðåÅð é¶ ð¾ÖÆ ÃÆÍ Ãèé¶ ÕÃÅÂÆ òð׶ êÅêÆÁ» ù òÅÇÔ×¹ðÈ é¶ ÒêÇååÓ å¯º Òê¹éÆåÓ ÔÆ éÔƺ ìäÅÇÂÁÅ ìñÇÕ ×¹ðÈ ÃÅÇÔìÅé é¶ ÁËÃÆ ÇÕðêÅ ÕÆåÆ ÇÕ À¹Ã çÆ ìÅäÆ òÆ ÃzÆ ×¹ðÈ ×z§æ ÃÅÇÔì ÜÆ ÇòÚ Ã¹íÅÇÂîÅé ÕÆåÆÍ ×ÇéÕÅ òð×ÆÁ» ò¶ôòÅò» òÆ À¹Ã çÅ éÅî Üê Õ¶ ìõôÆÁ» ×ÂÆÁ»Í ÕðÈê ÇÚÔð¶ òÅñÆ Õ¹ÇìÜÅ À¹µå¶ åð¹¾á Õ¶ À¹Ã çÅ òÆ ñ¯Õ-êzñ¯Õ çòÅð Çç¾åÅÍ À¹Ã òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ éÅî é¶ ç¹ðÅÚÅðÆ ìzÅÔîä ÁÜÅîñ ù òÆ ìõô Çç¾åÅÍ À¹Ô ÕðåÅð ÇÕðêÅ-ÇéèÅé þÍ À¹Ô ÇÕö ù òÆ ÇåzÃÕÅðçÅ éÔÆºÍ À¹Ô ÇÕö ù òÆ éøðå éÔƺ ÕðçÅÍ À¹Ô ïÔä¶ ðÈê éÔƺ ç¶ÖçÅÍ Ã¯ÔäÆÁ» ÚîóÆÁ», ìñòÅé ç¶ÔÆÁ» Óå¶ éÔƺ ðÆÞçÅÍ À¹Ô À¹µÚ Õ¹ñ»-ò§ô» òÅÇñÁ» çÅ ÷ð-õðÆç éÔƺ þÍ À¹Ô 깧é-çÅé, íÜéì§ç×Æ çÅ ÁÇíîÅé Õðé òÅÇñÁ» çÅ å» ÇìñÕ¹ñ éÔƺ ìäçÅÍ çÈܶ êÅö íÅò¶º Õ¯ÂÆ ÇÕ§éÅ òÆ ò¾âÅ êÅêÆ, ÕðÈê, Õ¯ÔóÆ å¶ ìçÕÅð Ô¯ò¶ , ÃîÅÜ çÅ ÇåzÃÕÅÇðÁÅ å¶ éÕÅÇðÁÅ Ô¯ò¶Í þÚÆ Ãîðêä íÅòéÅ éÅñ Õ¯ÂÆ À¹Ã Á¾×¶ ÃòÅñÆ ìä¶ å» ÃÔÆ, À¹Ô ÇÖé îÅåð ÇòÚ ÔÆ ÇêÛñ¶ ÃÅð¶ î§ç Õðî ÇéòÅð Çç§çÅ þÍ ÇåzÃÕÅÇðÁ» ù ×ñ¶ éÅñ ñ×ŪçÅ þÍ ÒêÇååÓ å¯º

Òê¹éÆåÓ ìäÅ Çç§çÅ þÍ åÅðÆñ¶ ×ÇéÕÅ Çìé¹ ðÈê Õ¹ÇìÜÅ ÇìÁÅÇè ÁÜÅî« åÅðÆÁñ¶¨...¨1¨ (¨2¨1¨) (ðÅ×¹ ×À¹óÆ Ú¶åÆ ìÅäÆ éÅîç¶À¹ ÜÆÀ¹ ÕÆ, Á§×: 345) òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ ð§× ÇòÚ ð¾å¶ çå òÆ òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ ÔÆ ðÈê Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ Ã§å» ù òÆ ÃÅð¶ ÔÆ Ã§å êzåÆå Ô¹§ç¶ Ôé, ÇÜò¶º ÃzÆ ÕìÆð ÜÆ ç¶ Øð ÇòÚ ÇÂÕ Ú¯ð ÁÅä òÇóÁÅÍ Çê¾Û¶-Çê¾Û¶ ÇÃêÅÔÆ òÆ À¹Ã ù ñ¾íç¶ Ô¯Â¶ í×å ÕìÆð ÜÆ ç¶ Øð êÔ¹§Ú ×Â¶Í ê¹¾Ûä Óå¶ í×å ÕìÆð ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ÇÂ¾æ¶ Õ¯ÂÆ Ú¯ð éÔƺ ÁÅÇÂÁÅÍ ÇÃêÅÔÆ òÅêà Úñ¶ ×Â¶Í À¹Ô Ú¯ð í×å ÕìÆð ÜÆ çÆ ÇçÁÅñåÅ ù ç¶Ö Õ¶ ÇêØñ Ç×ÁÅÍ ÇÂà åð·» ÇÂÕ Ú¯ð òÆ Ã§å çÆ Ã§×å ÕðÕ¶ çå ìä Ç×ÁÅÍ ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶ êðÀ¹êÕÅðÆ, ÇçÁŬ Áå¶ çðò¶ô Ô¹§ç¶ Ôé ×¹ðî¹ÇÖ Ã§åÍ ×¹ðî¹ÇÖ Ã§å Áå¶ îÔ»ê¹ðÖ è¹ð¯º ÔÆ òð¯ÃŶ ÁÅªç¶ Ôé, À¹Ô ñ¯Õ» çÆÁ» Õ¹ñÔ» Áå¶ ÞÈáÆÁ» òÇâÁÅÂÆÁ» éÅñ éÔƺ ìäç¶Í ×¹ðîÇå-×¹ðìÅäÆ Áå¶ ×¹ðî¹ÇÖ Ã§å» çÆÁ» þÚÆÁ» ÃÅÖÆÁ» ÃÅù òÅð-òÅð ÇÂÔÆ ÃîÞŪçÆÁ» Ôé ÇÕ ÃÅù ÁÅêäÆÁ» Õ¹ñ»-ò§ô» çÅ ÁÇíîÅé Û¾â Õ¶, ÁÅêäÆ íÜé-ì§ç×Æ Ü» Õðî» çÆ ÔÀÈîË ù ÇåÁÅ× Õ¶, çÈÇÜÁ» ç¶ Áò×¹ä» ù éÅ ÇÚåÅðç¶ Ô¯Â¶, Ôð ò¶ñ¶ À¹Ã òÅÇÔ×¹ðÈ Á¾×¶ ÇéîÅä¶, ÇéåÅä¶ ìä Õ¶ ×¹ðîÇå çÆ ÁÃñ éÅî-ÕîÅÂÆ òÅñÆ ÕÅð ÇòÚ ÔÆ Ü¹à¶ ðÇÔäÅ ÚÅÔÆçÅ þÍ ÇçÃÇà çðà Çñò ÃÅòèÅé¹ Ãìç ùðÇå Ú¶å§é¹ ÇÃÁÅäŨ éÅî¹ çÅé¹ ÇÂÃéÅé¹ Ççó¹ îé ìÚ Õðî ÕðË î¶ñÅäŨ ×¹ðÇÃÖ æ¯óÅ ì¯ñäÅ æ¯óÅ ÃÀ¹äÅ æ¯óÅ ÖÅäŨ êð åé êð èé êðÔðË êð Çé§çŠùÇä îÇé ÃðîÅäŨ ×¹ð îÈðÇå ×¹ð Ãìç¹ þ ÃÅèç×Çå ÃîÃÇð êðòÅäŨ ÇÂÕ îÇé ÇÂÕ¹ ÁðÅèäÅ ç¹åÆÁÅ éÅÃÇå íÅòË íÅäŨ ×¹ðî¹ÇÖ Ô¯çË åÅä ÇéåÅäŨ2¨ (íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ, òÅð: 32) ø¯é : HA@BB-A@@@A.

16

...Ü篺 î¹öñ ìÅçôÅÔ é¶ Çþֻ çÆ éÕñ ç¶ÖÆ

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

âÅ. ÁîðÜÆå Õ½ð ñÅÔ½ð ç¶ ×òðéð ÷ÕðÆÁÅ õÅé é¶ Çüֻ ù õåî Õðé ñÂÆ êÈðÅ ÷¯ð ñ×Å Çç¼åÅÍ ÇÃ³Ø Øð¯º-ì¶Øð ԯ¶ ×°ëÅò», êÔÅó» Áå¶ ìÆÕÅé¶ð ç¶ Ü³×ñ» ÇòÚ ÇòÚð ðÔ¶ ÃéÍ Á½ÖÆÁ» ØóÆÁ» ÇòÚ Çóػ é¶ ÁÅêäÆ ôìçÅòñÆ Øó ñÂÆ ÃÆÍ ÁÅêä¶ éÅî òÆ Ã Áé°ÕÈñ ð¼Ö ñ¶ ÃéÍ ÇÂé·» é¶ ÷ÕðÆÁÅ õÅé çÅ ÇÜÀÈäÅ ÔðÅî Õð Çç¼åÅ ÃÆÍ ÇÃ³Ø ×ÅÔ¶ì×ÅÔ¶ ܳ×ñ» ÇòÚ¯º ÇéÕñç¶ Áå¶ ðÅôé, Õ¼êóÅ, ÔÇæÁÅð, دó¶ ܯ Ô¼æ ÁÅÀ°ºçÅ, ñË Õ¶ Ôðé Ô¯ Ü»ç¶ ÃéÍ Ü¶Õð î¹öñ» éÅñ à¼Õð Ô¯ Ü»çÆ å» À°Ô dzéÆ Õ¼à-ò¼ã Õðç¶ ÇÕ î¹öñ ø½Ü» ñÅÔ½ð ÜÅ Õ¶ ÃÅÔ ñ˺çÆÁ»Í ÇÂÃ ç¶ éÅñ ÔÆ ÁÇÔîç ôÅÔ ÁìçÅñÆ ç¶ ÔîÇñÁ» é¶ ÷ÕðÆÁÅ õÅé ù Á³å» çÅ êz¶ôÅé Õð Çç¼åÅ ÃÆÍ Ç×ÁÅéÆ Ç×ÁÅé ÇÃ³Ø ÒåòÅðÆõ ×°ðÈ õÅñÃÅÓ (íÅ× çÈÜÅ) ÇòÚ, À°é·» ÃÇîÁ» ÇòÚ òÅêðÆ Çüֻ êzåÆ ÇÂÕ ìóÆ ÇçñÚÃê ØàéÅ ÇìÁÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ: ñÅÔ½ð ç¶ ×òðéð ÷ÕðÆÁÅ õÅé é¶ î¼Øð óîå 1789 Çì´îÆ, íÅò éò³ìð

17

1732 ÂÆÃòÆ ù Çç¼ñÆ ç¶ ìÅçôÅÔ î¹Ô³îç ôÅÔ ù ÇÚ¼áÆ í¶ÜÆÍ ÇÜà ÇòÚ ÇñÇÖÁÅ ÃÆ ÇÕ À°Ã é¶ Çüֻ çÅ éÅî¯-ÇéôÅé õåî Õðé òÅÃå¶ Õ¯ÂÆ ÕÃð éÔƺ Û¼âÆ êð ÇÂÔ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆ ÕðóÆ Õ½î ÔË Ü¯ Õç¶ ÔÅðç¶ éÔÆºÍ ÇÂé·» ç¶ êË׳ìð ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø é¶ õ¹çÅ ç¶ Ô°Õî éÅñ ÁËÃÆ âÅã·Æ ÕñÅ ÇÂé·» ÇòÚ êÅÂÆ ÔË ÇÕ ç¹¼Ö-í°¼Ö ù Õ°Þ ÃîÞç¶ ÔÆ éÔÆºÍ ÇÂÕ Ô÷Åð îÅðÆçÅ ÔË, ÚÅð Ô÷Åð Ô¯ð êËçÅ Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ ñ¯Õ ÕÇÔ³ç¶ Ôé ÇÕ Çüֻ çÅ ×°ðÈ ÇÂé·» ù ÁÅì¶-ÔïÅå (Á³Çîzå) ìäÅÀ°ä çÆ Ü°×åÆ ç¼Ã Ç×ÁÅ ÔËÍ À°Ã ÕðÕ¶ ÇÂÔ îðç¶ éÔƺ ÔéÍ ÇÂé·» çÅ Õ¯ÂÆ ç¶ô, Çê³â, ÇÕñ·Å, Õ¯à, õ÷ÅéÅ éÔƺ ÔËÍ Ü¶Õð ÇÂÔ¯ ÔÅñ ÇðÔÅ å» ÇÂÔ æ¯ó·¶ ÔÆ ÇÚð ÇòÚ ñÅÔ½ð Óå¶ ÕÅì÷ Ô¯ Õ¶ Çç¼ñÆ êÔ°³Ú¶ ÃîÞ¯Í Çëð ÁÅê ù ÇÂà ⱳîä¶ îÖÆð 寺 Çê¼ÛÅ Û°âÅÀ°äÅ Á½ÖÅ Ô¯ ÜÅÀ±×ÅÍ ×°÷ÅÇðô ÔË ÇÕ ÇÂé·» ù ÜÅ×Æð ç¶ Õ¶ ÇàÕÅÇÂÁÅ ÜÅò¶ å» Õ°Þ Áîé Ô¯ ÃÕçÅ ÔË, Ô¯ð Õ¯ÂÆ Áîé çÆ ÃÈðå éÔÆºÍ ÇÂé·» ù ùñÔ-ÃøÅÂÆ éÅñ ÁÅêä¶ ìäÅÂÆ ð¼Ö¯Í ÇÕÀ°ºÇÕ çÈܶ êÅö éÅçð çÆ Úó·ÅÂÆ çÆ

ÁòÅÂÆ òÆ ñ¼× ðÔÆ ÔËÍ Ü¶ À°Ô ÁÅÇÂÁÅ å» ÇÂé·» Çüֻ ù À°Ã ç¶ Á¼×¶ Þ¯Õ ç¶ò»×¶ ï ÇÂé·» ù Ô¼æ Ô¶á ð¼ÖäÅ ÔÆ áÆÕ ÔË, Á¼×¶ ܯ ìÅçôÅÔ ÃñÅîå çÆ îðÜÆ, ܯ Ô°Õî Ô¯ò¶ ï òðÇåÁÅ ÜŶ×ÅÍ ÇÂÔ ÇÚ¼áÆ êó· Õ¶ Çç¼ñÆ ç¶ ìÅçôÅÔ î¹Ô³îç ôÅÔ é¶ Ã¯ÇÚÁÅ ÇÕ ò¶Öƶ å» ÃÔÆ, ÇÂÔ ñ¯Õ ÚÆ÷ ÕÆ Ôé? À°Ã é¶ ÷ÕðÆÁÅ õÅé ù ÇÕÔÅ ÇÕ í³â» ù Ô°Õî Õð¯ ÇÕ Çüֻ çÆÁ» éÕñ» ñÅÔ°ä çÆ ÇåÁÅðÆ Çå³é îÔÆÇéÁ» ÇòÚ ÕÆåÆ ÜÅò¶Í éÆïå Ã Óå¶ ôÇÔ𯺠ìÅÔð Ö¹¼ñ·Æ æ» Óå¶ çðìÅð ñ×ÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅÍ ìÅçôÅÔ, ×òðéð Ãî¶å Ãí ÁîÆð ò÷Æð ÁÅê¯ ÁÅêä¶ ÇàÕÅÇäÁ» Óå¶ ìËá ×Â¶Í ôÇÔð çÆ õñÕå òÆ åîÅôÅ ò¶Öä ñÂÆ íÅðÆ Ç×äåÆ ÇòÚ ÇÂÕ¼áÆ Ô¯ ×ÂÆÍ Ö¹¼ñ·¶ îËçÅé ÇòÚ Ü篺 í³â Çüֻ ç¶ ðÈê ÇòÚ ê¹¼Ü¶ å» À°é·» é¶ éÆñ¶, ÇÚ¼à¶, êÆñ¶ ç¹îÅÇñÁ» ÇòÚ Ãðìñ¯Ô ç¶ Ú¼Õð ÃÜŶ ԯ¶ ÃéÍ ×ñ» ÇòÚ ëචگñ¶, å¶ó ëචê¹ðÅä¶ ÕÛÇÔð¶, é§×¶ êËð, ÕÂÆ é§×¶ Çê³â¶ Óå¶ ÚÅçð çÆ Ç×ñåÆ ì³é·Æ Ô¯ÂÆ ê¹¼Ü¶Í Ôð ÇÂÕ

So Kahiyat Hai Soora Õ¯ñ ÇÂÕ-ÇÂÕ îä ê¼Õ¶ ñ¯Ô¶ ç¶ éò¶º ê¹ðÅä¶ å¶÷, Ö¹³ã¶ ÔÇæÁÅð, ڳ׶ òÆ å¶ îðÆÁñ ÇÜÔ¶ دó¶ Áå¶ ÕÅáÆúº å¶ ì×Ëð ÕÅáÆúº ñ×Åî» ëóÆ Ü篺 îËçÅé ÇòÚ ê¹¼Ü¶Í ÁÕÅñÁÕÅñ ç¶ ÜËÕÅÇðÁ» éÅñ À°èó è¹³îÆ Ú¹¼ÕÆ ÁÅê¯ ÁÅêäÅ éÅî ç¼Ãä ñ¼×¶ Á¼Øó ÇóØ, ì¼Øó ÇóØ, ô¶ð ÇóØ, Çç¼ñÆ å¯ó ÇóØ, ñÔ½ðÅ ÇóØ, êô¯ðÅ ÇóØ, èðåÆ èÕ¶ñ ÇóØ, ×¼âê¹¼à ÇóØ, õÅé îÅð ÇóØ, ãÅâÅ ÇóØ, å°ðÕ îÅð ÇóØ, ÕÅÜÆ îÅð ÇóØ, èÅó îÅð ÇóØ, ×ðÜÅ ÇÃ³Ø ÁÅÇç éÅò» éÅñ ÁÅòÅ÷» ç¶ä ñ¼×¶Í Çëð éÅñ ÔÆ å°ðÕ» ù îôÕðÆÁ» Õðé ñ¼×¶ ÇÕ å°ÔÅⶠÜòÅÂÆ ÇÃ³Ø ÁŶ ÔéÍ ò³é-ùò³éÆÁ» Çüá»: ùä éÆ å°ðÕ» çƶ íËä¶, å¶ð¶ ×ÇÔä¶ Çóػ ñËä¶Í ùä éÆ Ã¼ïçÅéÆ î¹ñåÅéÆ, åË毺 Çóػ Ú¼ÕÆ ÇêÔÅäÆÍ íÅìÆ Ã¶ÖÅäÆ êáÅéÆ, å°îé¶ Ø¯óÇé ñÆç À°áÅéÆÍ å°îïº ÇÃ³Ø Áé§ç ê㯺 Ô˺, êÇÔñ¶ Á³Çîzå Ãð ÛÕ¶ ÔËºÍ Ôî Áì Çç¼ñÆ åÖå óíÅñ˺, å°îÕ¯ Ö¹¼ñÆ î½Ü ÇçÖÅñËºÍ ÇÔ³çÈ Á³é·¶ å°ðÕ° ÕÅä¶, Ôî Áñ¼× Ô˺ ç¹ÔÈ

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) å¶ ÇÃÁÅä¶Í ÇÂà êzÕÅð ò¼Ö-ò¼Ö îôÕðÆÁ» ùä Õ¶ ñ¯Õ Լà ðÔ¶ ÃéÍ ÇÂà åð·» ÕðÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ÇÃ¼Ö ìä¶ í³â» é¶ À°Ô éÕñ ÕÆåÆ ÇÜà å𷻠ܳ×ñ» ÇòÚ Çìé» ñÈä ë¹¼ñ, ëñ, ê¼å¶ ÖÅ Õ¶ ×°÷ÅðÅ Õðç¶ ÃéÍ í°¼Ü¶ Û¯ÇñÁ» ù ìçÅî ÕÇÔ Õ¶ Ú¼ì ñËºç¶ ÃéÍ Ãí Çóػ ç¶ ì¯ÇñÁ» ÇòÚ éÕñ» ñÅÂÆÁ»Í ÇÂà 寺 ìÅÁç î¹öñ ø½ÜÆÁ» çÆÁ» éÕñ» ܯ ÇÕ òèÆÁŠدÇóÁ» å¶ Ú³×ÆÁ» ê¹ôÅÕ» ÇòÚ ìÅ÷È ìõåð, óܯÁ» ÇòÚ ã¼Õ¶ Ô°³ç¶ ÃéÍ Ú³×ÆÁ» ÇÃÔå» ÇòÚ Ú³×¶ êçÅðæ Ö»ç¶ ÇòÖŶ ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂé·» éÅñ ÁÕÃð ÔÆ Çóػ ç¶ ê¶Ú¶ ê¶ ðÇÔ³ç¶ ÃéÍ Çóػ çÆ éÕñ Õðç¶-Õðç¶ í³â êñ» ÇòÚ ÁÅê¶ å¯º ìÅÔð Ô¯ ׶ ÇÕ ì¶åÔÅôÅ Õ¼à-ò¼ã ô°ðÈ Õð Çç¼åÆÍ Ø¯ÇóÁ», óܯÁ» Ãî¶å ø½ÜÆ ò¼ã-ò¼ã ù¼à Çç¼å¶Í êñ» ÇòÚ Õ¯ÔðÅî îÚ Ç×ÁÅÍ ìÅçôÅÔ, ÁîÆð», ò÷Æð» Áå¶ õñÕå é¶ í¼Ü-í¼Ü Õ¶ ÜÅé» ìÚÅÂÆÁ»Í îËçÅé ÇòÚ ñ¯æ» ç¶ ã¶ð ñ¼× ×Â¶Í ÇÜÀ°º-ÇÜÀ°º éÕñÚÆ í³â» ù ØÅÀ° ñ¼×ä, ÇåÀ°º ÔÆ ÇÂÔ Ô¯ð ÁÅê¶ å¯º ìÅÔð Ô¯ í¼Ü¶ Ü»ç¶ ñ¯Õ» ù ã¶ð ÕðÆ ÜÅäÍ Ü篺 ò¶ÇÖÁÅ ÇÕ îËçÅé õÅñÆ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÷¯ð çÆ éÅÁð¶ ñÅ Õ¶ ÁËñÅé ÕÆåÅ ÇÕ ×°ðÈ é¶ õÅñö ù Çܼå Çç¼åÆ ÔË Áå¶ ÁÕÅñ-ÁÕÅñ

Õðç¶ í³â ܳ×ñ ÇòÚ ÇÛêé Ô¯ Ü»ç¶Í ìÅçôÅÔ Çüֻ çÆ éÕñ ò¶Ö Õ¶ ìÔ°å ÔËðÅé Ô¯ÇÂÁÅÍ òÅêà Çç¼ñÆ êðåä 寺 êÇÔñ» ÷ÕðÆÁÅ õÅé ù Ô°Õî ÕÆåÅ ÇÕ À°Ô Çüֻ ù ÇÂÕ ñ¼Ö çÆ ÜÅ×Æð, ÕÆîåÆ ÇõñÁå Áå¶ éòÅìÆ çÅ ÇõåÅì ê¶ô Õð¶Í õÅé é¶ À°Õå ÚÆ÷» íÅÂÆ Ã¹ì¶× ÇÃ³Ø ðÅÔƺ õÅñö Õ¯ñ ê¹¼ÜçÆÁ» ÕÆåÆÁ»Í Ãðì¼å õÅñö é¶ ×°ðîåÅ ÕðÕ¶ ×°ðÈ Ã³×å çÆ Ã¶òÅ Õð ðÔ¶ íÅÂÆ ÕêÈð ÇÃ³Ø ÇóØê¹ðÆÁÅ/ ëË÷ñê¹ðÆÁÅ ù Ãí ÚÆ÷» ç¶ Çç¼åÆÁ»Í íÅÂÆ ÕêÈð ÇÃ³Ø ç¶ é»Á éÅñ ÒéòÅìÓ ôìç Ü°ó Ç×ÁÅÍ êð ÇÂÔ éòÅìÆ Áå¶ ÜÅ×Æð ÇÂÕ ÃÅñ ç¶ ÇòÚ ÔÆ ÷ÕðÆÁÅ õÅé é¶ ÷ìå Õð ñÂÆ ÃÆÍ Çüֻ Óå¶ î¹ó À°ÔÆ Üìð-÷°ñî çÅ Ú¼Õð ô°ðÈ Ô¯ Ç×ÁÅ ÃÆÍ ÇÂà ØàéŠ寺 ÇÜ¼æ¶ ÁáÅð·òƺ ÃçÆ ç¶ Çóػ çÆ åÃòÆð Çç¼ÃçÆ ÔË, À°µæ¶ Á³Çîzå çÆ ôÕåÆ çÅ òÆ êåÅ ñ¼×çÅ ÔË ÇÕ íÅò¶º í³â» é¶ Á³Çîzå ìäÅ Õ¶ ÛÕä çÆ éÕñ ÕÆåÆ êð çÃî¶ô ÇêåÅ é¶ ÔÅ÷ð-éÅ÷ð Ô¯ Õ¶ ÷ÅÔðÆ ÕñÅ òðåÅ Õ¶ ÷Åñî î¹öñ» ù ç¼Ã Çç¼åÅ ÇÕ î¶ð¶ õÅñö ù ÇÚóÆÁ» éÅ ÃîÇÞÁÅ ÜÅò¶Í ÇÂÔ Á³Çîzå çÅ Ø°¼à ÛÕ Õ¶ ìÅÜ å¯ó ù¼àä ç¶ Ãîð¼æ ÔËÍ

18

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

¡≈˜≈Á∆ ÿπÒ≈‡∆¬∂ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈¬∆ ‰Ë∆ «√ßÿ ‹∆ Çêz§ÃÆêñ êzíܯå Õ½ð

íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ÜÆòé êzï§å Ã¾Ú éÅñ ܹó¶ ðÔ¶Í Ã¾Ú ù êzäÅÂÆ ÇÂà ôõÃÆÁå é¶ Ü×å åîÅô¶ ÇòÚ íÅ× ñËä ñÂÆ À¹Ã Ã çÃÅð ÇòÚ êzò¶ô ÕÆåÅ Ü篺 ç¶ô ÃçÆÁ» ê¹ðÅäÆ ö¹ñÅîÆ çÆÁ» ܧ÷Æð» ù å¯óé ñÂÆ À¹Ãñò¾à¶ ñË ÇðÔÅ ÃÆÍ À¹é·» Ççé» ÇòÚ ÔÆ Çç¾ñÆ ÇòÚ òÅÇÂÃðŶ çÆ éòƺ ÇðÔÅÇÂô çÆ À¹ÃÅðÆ ñÂÆ ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÕÅì×§Ü ÃÅÇÔì çÆ Õ§è ãÅÔ Çç¾åÆ ×ÂÆÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì é¶ ÇÂà Çòð¹¾è øËÃñÅÕ¹§é çØðô ÁÅð§í Çç¾åÅ Áå¶ îÜìÈðé Á§×ð¶÷ ÃðÕÅð ù Õ§è çÆ î¹ó À¹ÃÅðÆ ÕðÕ¶ ç¶äÆ êÂÆÍ ÁÃñ ÇòÚ ÁÕÅñÆ ñÇÔð çÅ ÁÅ×Å÷ òÆ ÇÂ毺 ÔÆ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ, ÇÜÔóÆ ÇÕ ìÅÁç ÇòÚ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ø¯ñ ÇòÚ î¯ÔðÆ Ô¯ Õ¶ ÜÈÞÆÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ ÁÅ÷ÅçÆ ñÇÔð ÇòÚ òÆ ÁÇÔî íÈÇîÕÅ ÇéíÅÂÆÍ Òöçð ñÇÔðÓ çÆ ×¾ñ íÅÂÆ ÃÅÇÔì ç¶ Ç÷Õð 寺 Çìé» êÈðÆ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÆÍ

19

Çê¿â éÅð§×òÅñ, Ç÷ñ·Å «ÇèÁÅäÅ ÇòÖ¶ 7 ܹñÅÂÆ 1878 ù Ã. é¾æÅ ÇÃ§Ø Ü¾Ü éÅíÅ Õ¯ðà ç¶ Øð Áå¶ îÅåÅ ê¿ÜÅì Õ½ð çÆ Õ¹¾Ö¯º Üéî¶ ìçå ÇÃ§Ø çÅ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ìäé çÅ ×¹ðî¹ÖÆ Ãøð ÇÜæ¶ îé çÆÁ» Á§åðÆò åð§×» ù Û¹Ô ç¶ä òÅñÅ þ, À¹æ¶ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ êðòÅÇéÁ» ù òÆ éò¶º ÜÆòé çÆ Û¹Ô ñÅÀ¹ä òÅñÅ þÍ Çîôé ÕÅñÜ ñÅÔ½ð ÇòÚ ìÆ.¶. ç¶ ÇòÇçÁÅðæÆ ìçå ÇÃ§Ø ù ÇêåÅ é¾æÅ ÇÃ§Ø òñ¯º ÇÂîÇåÔÅé» ç¶ é¶ó¶ êÅà ԯä ñÂÆ êÅá Õðé çÆ êz¶ðéÅ ç¶äÅ ìçå ÇÃ§Ø ñÂÆ ÜÆòé çÅ ÇÂÕ éò» Áå¶ Áç¹¾åÆ î¯ó ÃÅìå Ô¯ÇÂÁÅÍ ÁÅÇ×ÁÅÕÅðÆ ê¹¾åð ð¯÷ é¶î éÅñ êÅá Õðé ñ¾× ÇêÁÅÍ ÇÂà 寺 êÇÔñ» ìÅäÆ çÆ ÃÈÞ éÔƺ ÃÆ Áå¶ éÅ ÔÆ Õç¶ êÅá ÕÆåÅ ÃÆÍ êð Üê¹ÜÆ ÃÅÇÔì ç¶ êÅá é¶ ìÅäÆ çÆ ÁÇÜÔÆ êÅä ÚÅó·Æ ÇÕ Òêó·ÆÁ» êó·ÅÂÆÁ»Ó ÇòÚ¶ ðÇÔ ×ÂÆÁ»Í ìà ìÅäÆ çÅ Áé§ç îÅéäÅ ÔÆ ÜÆòé çÅ ÇÂÕ¯-ÇÂÕ îÕÃç ðÇÔ Ç×ÁÅÍ ÃÅðÅ Ççé ìÅäÆ çÅ êÅá Õðç¶ ðÇÔäÅÍ ÇÂÕ ìÅäÆ çÅ êÅá ÃîÅêå Ô¯äÅ å¶ çÈÜÆ ìÅäÆ çÅ êÅá Áð§í Õð ñËäÅÍ êÅá çÅ Áé§ç îÅäÇçÁ» éËä» ÇòÚ¯º éÆð òÇÔ Úñç¶ ðÇÔäÅÍ 1903 ÇòÚ Á§Çîzå çÆ çÅå êzÅêåÆ å¯º ìÅÁç å» ÜÆòé çÆ ÕÅÇÂÁÅ ÔÆ Õñê Ô¯ ×ÂÆÍ ìÅäÆ ÔÆ ÜÆòé çÅ ÁÅèÅð ìä ×ÂÆÍ ×¹ðìÅäÆ ç¶ ÃçÆòÆ Ã¾Ú é¶ ÜÆòé ÇòÚ ÁÇÜÔÅ Ã¾Ú òðåÅÇÂÁÅ ÇÕ êÈðé ÃÇÚÁÅð ìä ×Â¶Í íÅÂÆ òÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ÁÅê ÜÆ çÆ ðÚéÅ Òܶñ· ÇÚ¾áÆÁ»Ó ìÅð¶ ÁÅêäÆ ðŶ ÇñÖÇçÁ» ÁÅê çÆ ôõÃÆÁå ìÅð¶ ÇÂà åð·» ÇñÖç¶ Ôé; ÒÒçé 1900 ç¶ ñ×í× å¯º ÁÅê çÅ éÅî ê¿æ ÇòÚ ÕÂÆ Ãì§è» ÇòÚ êz×à Ô¹§çÅ ÁÅÇÂÁÅ þ, åç 寺 ÔÆ ÁÅê ç¶ ÁÅÚðä çÅ è¹ðòÅ ì¾ÞÅ ÚñÅ ÁÅÇÂÁÅ þÍ À¹Ã ù ܶ æ¯ó·¶ ôìç» ÇòÚ ÕÇÔäÅ Ô¯ò¶ å» ç¯ Á¾Öð» ÇòÚ ÇÕÔÅ ÜÅ

ÃÕçÅ þ ÒÃåïÓÍ ÃåïòÅçÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ÜÆòé êzï§å Ã¾Ú éÅñ ܹó¶ ðÔ¶Í ÚÅÔ¶ îÅîñÅ ÃðÕÅðÆ çøåð» ÇòÚ ÇðôòåÖ¯ðÆ éÅñ Çéêàä çÅ ÃÆ Ü» ܶñ· ÇòÚ ÕËç Ã òÅÁçÅ î¹ÁÅø ×òÅÔ ìäé ç¶ ñÅñÚ çÅ ÃÆ, ïÅ èÅðé ÕÆå¶ ÁÃÈñ» ù Ççzó· ÇÂðÅç¶ éÅñ ÇéíÅÀ¹ä çÅ ÃÆ, ÁÅê Ôî¶ôÅ Ã¾Ú éÅñ ܹó¶ ðÔ¶, åô¾çç ç¶ ÃÅÔîä¶ òÆ Áå¶ ø»ÃÆ çÆÁ» èîÕÆÁ» ÃÅÔîä¶ òÆÍ Ã¾Ú ù êzäÅÂÆ ÇÂà ôõÃÆÁå é¶ Ü×å åîÅô¶ ÇòÚ íÅ× ñËä ñÂÆ À¹Ã Ã çÃÅð ÇòÚ êzò¶ô ÕÆåÅ Ü篺 ç¶ô ÃçÆÁ» ê¹ðÅäÆ ö¹ñÅîÆ çÆÁ» ܧ÷Æð» ù å¯óé ñÂÆ À¹Ãñò¾à¶ ñË ÇðÔÅ ÃÆÍ Ã§é 1911 ÇòÚ òÅÇÂÃðŶ çÅ çøåð ÕñÕ¾å¶ å¯º ìçñ Õ¶ Çç¾ñÆ ÁÅ Ç×ÁÅÍ òÅÇÂÃðŶ ñÂÆ éòƺ ÇðÔÅÇÂô ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÕÅì×§Ü ÃÅÇÔì ç¶ ÃÅÔîä¶ ÃÆÍ ÇÂÃ ç¶ ÃÅÔîä¶ ÃóÕ ù ÇþèÅ Õðé ñÂÆ ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÕÅì×§Ü ÃÅÇÔì çÆ ìÅÔðñÆ çÆòÅð å¯ó Çç¾åÆ ×ÂÆÍ ÇÂà Óå¶ ÇÃ¾Ö Üæ¶ì§çÆÁ» ÇòÚ ð¯Ã çÆ ñÇÔð ç½ó ×ÂÆÍ ÇÂÔ Õ¶òñ ÇÂÕ çÆòÅð çÅ îÅîñÅ éÔƺ ÃÆ, ÇÃ¾Ö Õ½î ù éÆò» ÇçÖÅÀ¹ä çÆ Õ¯ÞÆ ÚÅñ ÃÆÍ Çþֻ ù âð ÃÆ ÇÕ Ü¶ Ô¹ä ÁÇÜÔÅ Ô¯ä Çç¾åÅ Ç×ÁÅ å» ÃðÕÅð ñÂÆ íÇò¾Ö ÇòÚ ÁÅéÆ-ìÔÅéÆ êÈð¶ ×¹ðç¹ÁÅð¶ ù ãÅÔ-ã¶ðÆ Õðé çÅ ðÅÔ Ö¹¾ñ· ÜŶ×ÅÍ Áøïà çÆ ×¾ñ ÃÆ ÇÕ Õ¹Þ ÇÃ¾Ö Üæ¶ì§çÆÁ» ÇÂà îÃñ¶ ÇòÚ Á§×ð¶÷ ÃðÕÅð çÅ ÃÅæ ç¶ ðÔÆÁ» ÃéÍ ÇÂà ÇéðÅÃåÅ çÆ ÔÅñå ÇòÚ ê¿æ çðçÆÁ» ù ÇèÁÅé ÁÅÇÂÁÅ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ çÆ ÇÃðñ¾æ ôõÃÆÁå çÅÍ ÃÅð¶ ÔÅñÅå 寺 ÜÅäÈ Ô¯ä 寺 ìÅÁç, ÁÅê é¶ îËçÅé ÇòÚ Õ¹¾çä çÅ øËÃñÅ Õð ÇñÁÅÍ ÁÅê é¶ Òå¾å õÅñÊç×å éÅð§×òÅñÓ éÅîÆ ÇÂÕ Üæ¶ì§çÆ ìäÅÂÆÍ ÇÂà Üæ¶ì§çÆ ç¶ êzåÆÇéèÆ òܯº

So Kahiyat Hai Soora ÁÅê é¶ ÃðÕÅð ù Õ§è ãÅÔ¹ä Çòð¹¾è Ãõå Ú¶åÅòéÆ Çç¾åÆÍ Ã§é 1914 çÆ ÇòÃÅÖÆ òÅñ¶ Ççé íÅÂÆ ÃÅÇÔì é¶ ê¾àÆ ÇòÖ¶ ÇÂÕ ÇòôÅñ ê¿æÕ ÕÅéøð§Ã ÕðòÅÂÆÍ ÕÅéøð§Ã ÇòÚ îåÅ êÅà ÕðÕ¶ ÃðÕÅð Õ¯ñ¯º çÆòÅð çÆ ê¹éð-À¹ÃÅðÆ çÆ î§× ÕÆåÆ ×ÂÆÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì é¶ ÁËñÅé ÕÆåÅ ÇÕ Ü¶ ÁÇÜÔÅ éÅ Ô¯ÇÂÁÅ å» À¹Ô ê¿Ü ý Ççػ ç¶ Üæ¶ Ãî¶å ÁÅêäÆ Õ¹ðìÅéÆ ç¶ ç¶ä×¶Í ÇÂö ÃÅñ ÃzÆ ×¹ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ êÅåôÅÔ ç¶ ôÔÆçÆ ê¹ðì Óå¶ íÅÂÆ ÃÅÇÔì òñ¯º ÇÂÕ Ô¯ð ÕÅéøð§Ã ñÅÔ½ð ÇòÖ¶ ÕÆåÆ ×ÂÆÍ ê¿æÕ ñÆâð îÅÃàð åÅðÅ ÇÃ§Ø Áé¹ÃÅð ÁÕÅñÆ ñÇÔð çÅ Üéî ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÕÅì×§Ü ÃÅÇÔì çÆ çÆòÅð ç¶ Ç×ðŶ ÜÅä ç¶ Ã¹ÁÅñ 寺 Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆÍ ÇÂÔ Ãî» À¹Ô ÃÆ Ü篺 ÔÇðî§çð ÃÅÇÔì Áå¶ Ô¯ð ÇÂÇåÔÅÃÕ ×¹ðç¹ÁÅÇðÁ» Óå¶ Õì÷Å ÁÅÚðäÔÆä îÔ§å» çÅ ÃÆ, ܯ ×¹ðç¹ÁÅÇðÁ» ÇòÚ ×¹ðîÇå Çòð¹¾è îéÁÅÂÆÁ» Õðç¶ ÃéÍ ×¹ðç¹ÁÅðÅ ðÕÅì×§Ü ÃÅÇÔì çÆ Õ§è ãÅÔ¹ä Çòð¹¾è ñÅîì§ç Ô¯ÂÆ Ã§×å ç¶ îé ÇòÚ ÇÂé·» ì¹ðÅÂÆÁ» Çòð¹¾è òÆ ð¯Ã ÃÆÍ Ô¹ä êzì§è ÇòÚ Ã¹èÅð ÇñÁÅÀ¹ä ñÂÆ À¹êðÅñ¶ òÆ Ã¯Ú¶ ÜÅä ñ¾×¶Í ÇÂà 寺 êÇÔñ» òÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì ç¶ Ö¶åð ÇòÚ êËºç¶ ×¹ðç¹ÁÅÇðÁ» ÇòÚ Ô¯ ðÔÆÁ» îéîåÆ ÕÅðòÅÂÆÁ» Çòð¹¾è Çìé·» ÇÕö çÃæÅ çÅ ÃÇÔï¯× î§×¶ ÁÅêä¶ ÃÅæÆÁ» Ãî¶å Öó·¶ Ô¹§ç¶ ÁÅ ðÔ¶ ÃéÍ ÚîÕ½ð ÃÅÇÔì ç¶ ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃzÆ Õåñ×ó· ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ÕÅì÷ ê¹ÜÅðÆ ÇéÔ§× ïÅåðÈÁ» ù ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ç¶ Á§çðñÆ êÇðÕðîÅ éÔƺ Õðé ç¶ºç¶ ÃéÍ ÇêÁÅð Áå¶ ÇéîzåÅ éÅñ ÃîÞÅÀ¹ä ç¶ ïåé ÕÅîïÅì ÃÅìå éÔƺ ԯ¶ ÃéÍ Ã§é 1914 ç¶ ôÔÆçÆ Ü¯ó î¶ñ¶ Óå¶ êÔ¹§Ú¶ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ù êåÅ ñ¾Ç×ÁÅ ÇÕ ê¹ÜÅðÆ Ã˺Õó¶ ÇéÔ§× ÇÃ§Ø ÇÂվᶠÕðÕ¶ øÃÅç Õðé Óå¶ å¹ñ¶ Ãé Áå¶ ìÆìÆÁ» ç¶ Üæ¶ ù è¾Õ¶ îÅð Õ¶ ì¶Ç¾÷åÆ ÕðÕ¶ ìÅÔð Õ¾ã Çç¾åÅ ÃÆ Áå¶ êÇðÕðîÅ éÔƺ Õðé Çç¾åÆ ÃÆÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì é¶ ÁÅêä¶ Üæ¶ Ãî¶å ×¹ðç¹ÁÅðÅ

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) ÃÅÇÔì ò¾ñ ÚÅñ¶ êÅ Çç¾å¶Í Á¾×¯º îÔ§å» é¶ åÆð» éÅñ ÔîñÅ Õð Çç¾åÅÍ Üæ¶ çÅ ÇÂÕ î˺ìð íÅÂÆ Ã¹ðÜé ÇÃ§Ø ÷õîÆ Ô¯ Ç×ÁÅ Áå¶ ÖÈé çÆ èÅð òÇÔ À¹áÆÍ ÇéÔ§× Õåñ Ô¯ Ç×ÁÅ ÃîÞ Õ¶ âð ×Â¶Í ÇÂÕ ìÆìÆ Ü¯Çקçð Õ½ð ô¶ðéÆ ò»× íìÕÆ Áå¶ ÇéÔ§× Õ¯ñ¯º åÆð Ö¯Ô ÇñÁÅÍ ÃÅð¶ ÇÃ§Ø ê¹ÜÅðÆÁ» Óå¶ à¹¾à Õ¶ êË ×Â¶Í ê¹ÜÅðÆ ç½ó ׶ Áå¶ ÃÅÇðÁ» Çìé·» ð¯Õ-à¯Õ ç¶ êÇðÕðîÅ ÕÆåÆÍ ÁÅõð ê¹ñà çÆ ÔÅ÷ðÆ ÇòÚ øËÃñŠç×å ç¶ Ô¾Õ ÇòÚ Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ ×¹ðç¹ÁÅð¶ Óå¶ ê¿æÕ Õì÷Å Ô¯ÇÂÁÅÍ ×¹ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð çÆ ÇÂÔ êÇÔñÆ øåÇÔ ÃÆÍ ÷ÅÔð þ ÇÕ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ Çìé·» ÇÕö Ç×ä¶ Çî¾æ¶ êz¯×ðÅî ç¶, Çìé·» ÇÕö Üæ¶ì§çÆ ç¶, ÇÂÕ¾ÇñÁ» ÔÆ ×¹ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð Áð§í Çç¾åÆÍ Ô½ñÆ-Ô½ñÆ ÁÅê ç¶ ïåé ÇÂÕ»×Æ éÅ ðÇÔ Õ¶ ÃîÈÇÔÕ ìä ×Â¶Í ÜÅ×ðÈÕ Ô¯ÂÆ Ã§×å é¶ ×¹ðç¹ÁÅðŠùèÅð ÇÔ¾å î¯ðÚ¶ ñ×Ŷ Áå¶ ×¹ðç¹ÁÅðÅ êzì§è îÔ§å» Õ¯ñ¯º Ö¯Ô Õ¶ ê¿æ ç¶ ÔòÅñ¶ ÕÆåÅÍ ÁÅõð ÇÂÔ ñÇÔð ç¶ô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Ã§Øðô çÅ ðÈÈê èÅð ×ÂÆÍ ñ×í× ÇÂö ÔÆ Ã ÇòñÅÇÂå ׶ Çþֻ é¶ ÁÅ÷Åç ÔòÅ ÇòÚ ÃÅÔ ñËä 寺 ìÅÁç ÁÅêäÆ ö¹ñÅîÆ çÅ ÁÇÔÃÅà îé ÇòÚ èÅðÆ, ÁÅ÷ÅçÆ ñÂÆ ïåé ÁÅð§íä ñÂÆ ÇÔ§ç¹ÃåÅé ò¾ñ ÚÅñ¶ êÅÂ¶Í ÕËé¶âÅ çÆ èðåÆ å¯º ÕÅîÅ×ÅàÅîÅðÈ ÜÔÅ÷ ÕñÕ¾å¶ ìÜìÜ ØÅà Óå¶ ÁÅ êÔ¹§ÇÚÁÅ ÇÜæ¶ Çéðç¯ô¶ ïÅåðÈÁ» ù î½å ç¶ ØÅà À¹åÅð Çç¾åÅ Ç×ÁÅÍ Ü¯ ìÚ ×¶ À¹Ô ðÈê¯ô Ô¯ ×Â¶Í öçðÆ ìÅì¶ ÜÅä¶ Ü»ç¶ ÇÂé·» îðÜÆòÇóÁ» é¶ ÁÅ÷ÅçÆ êzÅêåÆ ñÂÆ Ã§Øðô ÁÅðǧíÁÅ Áå¶ ÇÂé·» çŠçêðÕ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ éÅñ Ô¯ÇÂÁÅÍ ì¶ô¾Õ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ öçð ñÇÔð ç¶ ÁÅ÷ÅçÆ êzÅêåÆ ñÂÆ ÁêäŶ Ü»ç¶ ÃÅð¶ åðÆÇÕÁ» éÅñ ÃÇÔîå éÔƺ Ãé, êð Çøð òÆ ÇÂÕ Ã»Þ¶ ÁÅçðô çÆ êzÅêåÆ ñÂÆ ÁÅê é¶ ÇÂé·» ù ÃÆîå ÃÇÔï¯× ç¶ä çÅ øËÃñÅ ÕÆåÅÍ ÕðåÅð ÇÃ§Ø ÃðÅí¶ òð׶ ܹÞÅðÈ é½ÜòÅé ÁÅê éÅñ ñ×ÅåÅð îÆÇà§×» Õðç¶ ðÔ¶Í

Á§å ÃÅ𶠴»åÆÕÅðÆÁ» é¶ Çîñ Õ¶ 19 øðòðÆ 1915 ù Á¾â-Á¾â ÛÅÀ¹äÆÁ» ÇòÚ ÇÔ§ç¹ÃåÅéÆ ø½Ü» 寺 ìöÅòå ÕðòÅ Õ¶ ðÅÜ êñàÅ Õðé çÆ ÇòÀ¹ºå ìäÅÂÆÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ ÁÅêä¶ ÃÅæÆÁ» Ãî¶å Çøð¯÷ê¹ð ÛÅÀ¹äÆ À¹å¶ Õì÷Å Õðé ñÂÆ êÔ§¹Ú¶ êð ÃðÕÅð Õ¯ñ ÇÕö î¹õìð é¶ êÇÔñ» ÔÆ õìð ç¶ Çç¾åÆ ÃÆÍ ÇÂà ñÂÆ ÃðÕÅð é¶ ÇÔ§ç¹ÃåÅéÆ ø½Ü» ç¶ ÔÇæÁÅð ðÖÅ Õ¶ ÁÅêäÆ ø½Ü ù êzì§è ç¶ Çç¾åÅ ÃÆÍ ÇÂà åð·» ÇÂÔ ÇòÀ¹ºå ÇÃð¶ éÅ Úó· ÃÕÆ Áå¶ íÅÂÆ ÃÅÇÔì ÃÅæÆÁ» Ãî¶å òÅêà ÁÅ ×Â¶Í Çøð ÇÃñÇÃñÅ ô¹ðÈ Ô¯ÇÂÁÅ êóåÅñ» Áå¶ Ç×zøåÅðÆÁ» çÅÍ êóåÅñ À¹êð§å Ü篺 ÇÂÔ ×¾ñ ÃÅÔîä¶ ÁÅÂÆ ÇÕ Çøð¯÷ê¹ð ÛÅÀ¹äÆ À¹å¶ Õì÷Å Õðé ñÂÆ ×¶ Üæ¶ ç¶ î¹ÖÆ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ Ãé å» À¹é·» çÆ Ç×zøåÅðÆ ç¶ Ô¹Õî Õ¾ã Çç¾å¶ ×Â¶Í î¹Õ¾çî¶ À¹êð§å ÁÅê ù À¹îð ÕËç Ô¯ÂÆ Áå¶ ÃÅðÆ ÜÅÇÂçÅç ÷ìå Õðé ç¶ Ô¹Õî ÕÆå¶ ×Â¶Í ñÅÔ½ð ÃÅÇ÷ô é§ìð ç¯ Õ¶Ã ÇòÚ ç¯ôÆ ×ðçÅé¶ ×¶ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ îÂÆ 1915 ÇòÚ Ç×zøåÅð ԯ¶ Áå¶ ÁÕåÈìð 1930 å¾Õ ò¾Ö-ò¾Ö ܶñ·» ÇòÚ ÕËç ðÔ¶ ÇÜæ¶ À¹é·» ù íÅðÆ åô¾çç çÅ ÃÅÔîäÅ ÕðéÅ ÇêÁÅÍ ì¶óÆÁ» Áå¶ Ô¾æÕóÆÁ» çÆÁ» Ã÷Åò» í¹×åÆÁ», ÚÅñÆ-ÚÅñÆ Ççé ñ×ÅåÅð í¹¾Ö ÔóåÅñ ÕðéÆ êÂÆ ÇÕªÇÕ èÅðé ÕÆå¶ Çìì¶Õ ç¶ Áé¹ôÅÃé Áé¹ÃÅð ÁÅê ì¶Á§Çîzåƶ ç¶ Ô¾æ çÅ êzôÅçÅ éÔƺ ÛÕç¶ ÃéÍ ÁÕåÈìð 1930 ÇòÚ ÁÅê ܶñ· 寺 ÇðÔÅÁ Ô¯Â¶Í ÁÅê çÅ Çé¾ØÅ ÃòÅ×å ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì òñ¯º ÁÅê çÆ Áâ¯ñ Ççzó·åÅ, ÇéôÕÅî Õ¹ðìÅéÆ Áå¶ ×¹ðÈ ê¿æ çÆ À¹ØÆ Ã¶òÅ ñÂÆ êzô§ÃÅ ÕÆåÆ ×ÂÆÍ åõå ÃzÆ Õ¶Ã×ó· ÃÅÇÔì òñ¯º ÒÁÅê ÜÆ çÆ ØÅñ ïÅåzÅ êzòÅé þÓ çÅ Ô¹Õî Ô¯ÇÂÁÅÍ Ô¯ð ÁäÇ×äå Üæ¶ì§çÆÁ» òñ¯º ÁÅê ÜÆ ù ÃéîÅÇéå ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ Ü¶ñ· 寺 ÇðÔÅÁ Ô¯ä 寺 ìÅÁç ñ×í× ÇÂÕ¾åÆ òð·¶ ÕÆðåé ÁÖÅÇóÁ» çÅ Áé§ç îÅéä À¹êð§å 16 ÁêzËñ 1961 ù ê¿æ çÆ ÇÂÔ Òïé ÇÚóÆÓ ÁÅÕÅô ÇòÚ À¹âÅðÆ îÅð ×ÂÆÍ

20

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

ÁÃÇÔ å¶ ÁÕÇÔ ÷°ñî ÃÇÔä òÅÇñÁ» çÆ çÅÃåÅé ÓØ⁄≈ ◊π± ’≈ Ï≈ˆ íÅÂÆ êz¶îÜÆå ÇÃ³Ø ã¼â¶

ÇÜà ò¶ñ¶ ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð ç¶ åÇÔå ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ç¶ î¯ðÚ¶ Ã ô»åîÂÆ ðÇÔ Õ¶ åô¼çç Þ¼ñ Õ¶ ÷õîÆ Ô¯Â¶ Çóػ Áå¶ ÷õî» çÆ åÅì éÅ Þ¼ñç¶ Ô¯Â¶ ôÔÆç Ô¯ Ú¹Õ¶ Çóػ çÆ ìÔÅçðÆ çÆ ÃÅð¶ êÅö è¹³î êË Ú¹¾ÕÆ ÃÆÍ ÇÂà î¯ðÚ¶ çÅ ÔÅñ ÇìÁÅé Õðé 寺 êÇÔñ» ÇÂÃ ç¶ ÇêÛ¯Õó Óå¶ òÆ ÞÅå êÅÀ°äÆ ÷ðÈðÆ ÔËÍ 1920 ÂÆÃòÆ å¯º 1925 ÂÆÃòÆ å¾Õ êÈð¶ ê³Ü ÃÅñ Ú¼ñÆ ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé ç¶ Ã¹èÅð ñÂÆ Õ°ðìÅéÆ çÅ Ü÷ìÅ, Üæ¶ì³çÕ åÅÕå çÅ êz×àÅòÅ Áå¶ ç¶ô-í×åÆ çÅ êzíÅò êËçÅ ÕÆåÅÍ íÅò¶º ÇÂÔ ÜéåÕ ñÇÔð èÅðÇîÕ Áå¶ ðÅÜéÆåÕ ê¼Ö» çŠùî¶ñ ÃÆ êð ÇÂà ñÇÔð çÅ î¹¼Ö À°ç¶ô ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÆ îðïÅçÅ ÇòÚ ×°ðîÇå ç¶ ÁÃÈñ» Áé°ÃÅð ùèÅð ÕðéÅ ÃÆÍ

21

å¶ðÆ Õ°ðìÅéÆúº ÕÆ èÈî ÔË ÁÅ÷ ÷îÅé¶ î¶º, ìÔÅçð ÔË Á×ð Õ¯ÂÆ å¯ ò°Ô å±³ ÁË ÁÕÅñÆ ÔËÍ å¶ðÅ ÇÜÃ é¶ î¹Õ¼çî êËÕð ÂÆÃÅð ì¶êÅÇÂÁ», å¶ðÅ Õñì ÔË î¹é¼òð ëõð é¶ ÷ÜìÅå ÁÅñÆ ÔËÍ ìóÆ åÅðÆø Õ¶ ÕÅìñ ÔË å¶ðÆ ÇÔ³îå¯ ÷°ðÁå, ÇÕ Üç¯ ÜÇÔç Á÷ÅçÆ îË å± é¶ ÜÅé âÅñÆ ÔËÍ ÇÂÔ Ãåð» ÇÕö ÕòÆ çÆ îé¯ÕñêéÅ éÔƺ, ìñÇÕ êzÇüè À°ðçÈ ôÅÇÂð Áå¶ Òì³ç¶ îÅåðîÓ ÁõìÅð ç¶ Ã³êÅçÕ ê³âå î¶ñÅ ðÅî òøÅ é¶ òÆÔòƺ ÃçÆ ç¶ åÆܶ çÔÅÕ¶ ÇòÚ ÁÅêäÆ Õñî ðÅÔƺ ÕÅ×÷ ç¶ ÃÆé¶ Óå¶ À°Ã ò¶ñ¶ À°µÕðÆÁ», ÇÜà ò¶ñ¶ ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð ç¶ åÇÔå ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ç¶ î¯ðÚ¶ Ã ô»åîÂÆ ðÇÔ Õ¶ åô¼çç Þ¼ñ Õ¶ ÷õîÆ Ô¯Â¶ Çóػ Áå¶ ÷õî» çÆ åÅì éÅ Þ¼ñç¶ Ô¯Â¶ ôÔÆç Ô¯ Ú¹Õ¶ Çóػ çÆ ìÔÅçðÆ çÆ ÃÅð¶ êÅö è¹³î êË Ú¹¾ÕÆ ÃÆÍ ÇÂà î¯ðÚ¶ çÅ ÔÅñ ÇìÁÅé Õðé 寺 êÇÔñ» ÇÂÃ ç¶ ÇêÛ¯Õó Óå¶ òÆ ÞÅå êÅÀ°äÆ

÷ðÈðÆ ÔËÍ 1920 ÂÆÃòÆ å¯º 1925 ÂÆÃòÆ å¾Õ êÈð¶ ê³Ü ÃÅñ Ú¼ñÆ ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé ç¶ Ã¹èÅð ñÂÆ Õ°ðìÅéÆ çÅ Ü÷ìÅ, Üæ¶ì³çÕ åÅÕå çÅ êz×àÅòÅ Áå¶ ç¶ô-í×åÆ çÅ êzíÅò êËçÅ ÕÆåÅÍ íÅò¶º ÇÂÔ ÜéåÕ ñÇÔð èÅðÇîÕ Áå¶ ðÅÜéÆåÕ ê¼Ö» çŠùî¶ñ ÃÆ êð ÇÂà ñÇÔð çÅ î¹¼Ö À°ç¶ô ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÆ îðïÅçÅ ÇòÚ ×°ðîÇå ç¶ ÁÃÈñ» Áé°ÃÅð ùèÅð ÕðéÅ ÃÆÍ Áá·Åðòƺ ÃçÆ ÇòÚ õÅñÃÅ ê³æ À°µêð ÃõåÆ ç¶ ç½ð ç½ðÅé ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÅ êzì³è À°çÅÃÆ, Çéðîñ¶ ÁÅÇç óêðçÅò» éÅñ Ãì³è ð¼Öä òÅñ¶ îÔ³å» é¶ Ã³íÅÇñÁÅÍ ÇÂÔ îÔ³å Ç÷ÁÅçÅåð ìéÅðà (ÕÅôÆ) òð׶ ÇòÇçÁÅ ç¶ Õ¶ºçð 寺 êó·¶ Ô¯Â¶ Ãé, ÇÜà ÕðÕ¶ ÇÂÔ ò¶ç»å ÁÅÇç 寺 êzíÅÇòå Ãé, ÇÂö ÕðÕ¶ Çüֻ çÆ èÅðÇîÕ îðïÅçÅ ÇòÚ ê½ðÅÇäÕ ð³×å íÅðÈ Ô°³çÆ ×ÂÆÍ À°Ã Ã ç¶ ÇÂÔ îÔ³å ÁÅÚðä ê¼Ö 寺 ÕÅëÆ À°Ú¶ð¶ Ãé, êð ÃÇÔܶ-ÃÇÔܶ ÇÂÔ îÔ³å

So Kahiyat Hai Soora óÃÅð 寺 ÕÈÚ Õðç¶ ×¶ Áå¶ À°é·» ç¶ ê¹¼åê¯åð¶ Ü» Ú¶ñ¶ êÆó·Æ-çð-êÆó·Æ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÆ Ã¶òÅ-óíÅñ Õðç¶ ðÔ¶Í Áá·Åðòƺ ÃçÆ ç¶ ÁõÆðÇñÁ» çÔÅÇÕÁ» ÇòÚ ÇÃ¼Ö ÇîÃñ» ê³ÜÅì Óå¶ ÕÅì÷ Ô¯ä À°êð³å Áå¶ ô¶ð-¶-ê³ÜÅì îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø ç¶ ðÅÜ Ã ×°ðÈ-Øð ç¶ ôðèÅñÈ ÇÃ¼Ö ðÅÇÜÁ» Áå¶ ÃðçÅð» é¶ ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé ç¶ é»Á ò¼âÆÁ»-ò¼âÆÁ» ÜÅ×Æð» ñ×òÅÂÆÁ» å» ÇÕ ÇÂé·» ÁÃæÅé» çÆ À°ÃÅðÆ Áå¶ ç¶ÖíÅñ, êzì³è ÃÔÆ åðÆÕ¶ éÅñ Ô¯ ÃÕ¶Í Ü篺 çÈܶ ÇÃ¼Ö Á˺×ñ¯ ï°¼è 寺 ìÅÁç ê³ÜÅì À°µêð ÃæÅÂÆ ðÈê ÇòÚ Á³×ð¶÷Æ ðÅÜ ÃæÅêå Ô¯ Ç×ÁÅ å» À°Ã ÇòÚ Õì÷¶ ç¶ Ô¼Õ ù ìóÅ îÔ¼åò Çç¼åÅ Ü»çÅ ÃÆÍ Üç Á³×ð¶÷Æ ÃðÕÅð é¶ ê³ÜÅì ÇòÚ ÷îÆé çÅ ì³ç¯ìÃå ÕÆåÅ å» Ô¯ð ÷îÆé» ò»× ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÆÁ» ÷îÆé» À°µå¶ òÆ Õì÷¶ ç¶ Ô¼Õ ù åÃñÆî ÕðÇçÁ» îÔ³å» ù ÷îÆé» ç¶ îÅñÕ î³é ÇñÁÅ Ç×ÁÅ, ÇÜà ÕðÕ¶ îÔ³å» çÅ òåÆðÅ ÁÅî ñ¯Õ» ñÂÆ Ã¶òÅçÅð» òÅñÆ íÅòéÅ ù Û¼â Õ¶ Ô³ÕÅðÆ ÜÅ×ÆðçÅð» òð×Å Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ô ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÆ ÜÅÇÂçÅç ù ÁÅêäÆ Çé¼ÜÆ îñÕÆÁå ÃîÞç¶ Ô¯Â¶ Ççé¯Ççé ÁÅñÃÆ, ÇòíÚÅðÆ Áå¶ èðî 寺 çÈð Ô°³ç¶ ×Â¶Í ì¶ô¼Õ À°é·Æòƺ ÃçÆ ç¶ ÁõÆðñ¶ çÔÅÇÕÁ» ÇòÚ éÅîèÅðÆ, Çéð³ÕÅðÆ Áå¶ ÇÃ³Ø ÃíÅ ñÇÔð» Ú¼ñÆÁ» Áå¶ ÇÂé·» ñÇÔð» é¶ ÇÃ¼Ö ÃîÅÜ ÇòÚ ëËñÆÁ» Õ°ðÆåÆÁ» ù çÈð Õðé çÅ ïåé ÕÆåÅ, êð îÔ³å» ç¶ Ã¹èÅð Õðé ò¼ñ Õ¯ÂÆ ìÔ°åÅ ÇèÁÅé éÅ Çç¼åÅ, Ô» ÇÃ³Ø ÃíÅ ñÇÔð ÕÅðé ÁÅÂÆ ê¹éð ÜÅÇ×zåÆ ÔÆ ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð ç¶ ðÈê ÇòÚ ÇòÕÃå Ô¯ÂÆÍ Ã¼ÚÖ³â ÃzÆ ÔÇðî³çð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ 1922 ÂÆÃòÆ å¯º 1937 ÂÆÃòÆ åÕ ìå½ð ×z³æÆ Áå¶ Ô˵â ×z³æÆ ðÔ¶ Ç×ÁÅéÆ ÕðåÅð ÇÃ³Ø ÕñÅÃòÅÇñÁ» é¶ îÔ³å» òñ¯º À°Ã Ã ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé ÇòÚ ëËñÅÂÆÁ» Õ°ðÆåÆÁ» çÅ Ç÷Õð ÕÆåÅ ÔË: ÇðÔÅ ê³æ çÅ îÈñ ÁÇèÕÅð éÅÔÆ, ðÅÇ ç¶ä çÅ ÁÇèÕÅð íÅÂÆÍ çÖñ ÇÕö òÆ Õ³î ÇòÚ ç¶ ÇÜÔóÅ, À°Ô Ã÷Å çŠԯǠԼÕçÅð íÅÂÆÍ Ô¼àÆ ìäÆ ê¹ÜÅðÆÁ» ×z³æÆÁ» çÆ, Ô¯ÂÆ èðî

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) çÆ ÕÅð À°âÅð íÅÂÆÍ ðñ Ú¯ð Õ°¼åÆ ÁÅê¯ ÇòÚ ×¶, çÈÜÅ Õ¯ÂÆ éÅ ê¹¼ÛäÔÅð íÅÂÆÍ ÇÂö îÔ³å Ü°³âñÆ ÇòÚ¯º ÔÆ ÇÂÕ îÔ³å ù³çð çÅà ÃÆ, ÇÜÔóÅ Á³ÇîzåÃð ôÇÔð ç¶ òÃéÆÕ Ç÷îƺçÅð ÔðôÅ ÇÃ³Ø çÅ ÇÂÕ îÇÔðÆ Á½ðå çÆ Õ°¼Ö¯º ܳÇîÁÅ ê¹¼åð ÃÆÍ ÇÂÔ êÇÔñ» ÇÂÕ ÔñòÅÂÆ çÆ ç¹ÕÅé À°µêð Õ³î ÕðçÅ-ÕðçÅ êÇÔñòÅé ìä Ç×ÁÅÍ ÇÂà À°êð³å ÇÂÔ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ç¶ îÔ³å Çìôé çÅà çÅ Ú¶ñÅ ìÇäÁÅÍ À°Ã çÆ î½å Çê¼Û¯º ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö çÅ î¹ÖÆ îÔ³å ìä Ç×ÁÅÍ ÇÂÔ ÇÂñÅÕ¶ ÇòÚ ÁÅêäÆÁ» ìçÚñäÆÁ» ÕðÕ¶ ìÔ°å ìçéÅî ÃÆÍ À°êð¯Õå ×°ð-ÁÃæÅé ÃzÆ Á³ÇîzåÃð ÃÅÇÔì 寺 åÕðÆìé 14-15 îÆñ çÈð À°µåð-ê¼Ûî ÇçôÅ ÇòÚ Ç÷ñ·Å Á³ÇîzåÃð çÆ åÇÔÃÆñ ÁÜéÅñÅ ç¶ Çê³â Ø°¼Õ¶òÅñÆ ç¶ é÷çÆÕ ÔËÍ ÇÂæ¶ Ã³é 1583 ÂÆÃòÆ ÇòÚ ÃzÆ ×°ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ é¶ Úðé êÅÂ¶Í î³âÆ çÅ ðÅÜÅ ÔðÆöé òÆ ÇÂæ¶ ÔÆ ×°ðÈ ÜÆ ç¶ çðôé Õðé ÁÅÇÂÁÅ ÃÆÍ ÃzÆ ×°ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ çÆ ïÅç ÇòÚ Çê³â Ø°¼Õ¶òÅñÆ ç¶ î¯ãÆ ìÅìÅ Ø°¼ÕÅ ÜÆ é¶ ÇÂæ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ìäÅÇÂÁÅÍ À°é·» 寺 Çê¼Û¯º À°é·» çÆ Ã³åÅé ÇÂà װðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ Ã¶òÅ-óíÅñ ÕðçÆ ðÔÆÍ À°Ã Ã ÇÂà װð-ÁÃæÅé çÅ éÅî ×°ðÈ ÕÆ ð¯ó ÃÆ, ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ã ò¶ñ¶ ÇÂÔ èðåÆ ì³÷ð Ô°³çÆ ÃÆÍ Ã³é 1664 ÂÆÃòÆ ÇòÚ ÃzÆ ×°ðÈ å¶× ìÔÅçð ÜÆ òÆ ÇÂæ¶ êèÅð¶Í À°é·» çÆ ïÅç ÇòÚ ìÅìÅ Ø°¼ÕÅ ÜÆ çÆ Ã³åÅé ÇòÚ¯º ìÅìÅ ñÅñ Ú³ç ÜÆ é¶ ÇÂÕ é½º î³÷ñÅ ÁÃæÅé ìäÅÇÂÁÅ Áå¶ ÇÂÃ ç¶ éÅñ ì³÷ð êÂÆ ÷îÆé ÇòÚ ìÅö ñ×òÅ Çç¼åÅ, ÇÜà ÕðÕ¶ ÇÂà ÁÃæÅé çÅ éÅî ×°ðÈ ÕÅ ìÅö êË Ç×ÁÅÍ î¹öñ ÔÕÈîå ò¶ñ¶ ÇÂñÅÕ¶ ç¶ î¹ÃñîÅé ÔÅÕî» é¶ ÇÂà ÁÃæÅé ù ãÇÔã¶ðÆ Õð Çç¼åÅÍ ìÅÁç ÇòÚ ÇÂ¾æ¶ Çê³â ÚÇîÁÅðÆ, åÇÔÃÆñ ÁÜéÅñÅ ç¶ ÃðçÅð éÅÔð ÇÃ³Ø (ð³èÅòÅ) é¶ ÇÂÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÃzÆ ×°ðÈ å¶× ìÔÅçð ÜÆ çÆ ïÅç ÇòÚ ìäòÅÇÂÁÅ Áå¶ ÃzÆ ×°ðÈ ÁðÜé ç¶ò ÜÆ çÆ ïÅç ÇòÚ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ Ã¶òÅ é¶óñ¶ Çê³â ÖåðŶ ç¶ ÃðçÅð ê³ÜÅì ÇÃ³Ø é¶ ÕðòÅÂÆ, ÇÜÔóÅ ô¶ð-¶-ê³ÜÅì

îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø çÅ ÁÇÔñÕÅð ÃÆÍ ÇÂà À°êð³å ÇÃ¼Ö ÃðçÅð» Áå¶ ÇÂñÅÕ¶ çÆÁ» ó×å» é¶ ÇÂÕ À°çÅÃÆ ÃÅèÈ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö çÅ îÔ³å éÆïå ÕÆåÅÍ ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð Ã ÇÂà װð-ÁÃæÅé çÆ Ã¶òÅ îÔ³å ù³çð çÅà կñ ÃÆÍ Üç ×°ðç¹ÁÅðŠùèÅð ñÇÔð ÁÅð³í Ô¯ÂÆ å» Áé¶Õ» ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÅ êzì³è îÔ³å» Õ¯ñ¯º ÇÃ¼Ö ê³æ é¶ ñË ÇñÁÅ, ÇÜà 寺 À°åôÅÇÔå Ô¯ Õ¶ Ôð¶Õ ÇÂñÅÕ¶ çÆ Ã³×å ÁÅêä¶-ÁÅêä¶ ÇÂñÅÕ¶ ÇòÚ ÃÇæå ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÅ êzì³è îÔ³å» êÅïº Ö¯Ô Õ¶ ÇÃ¼Ö ê³æ ç¶ êzì³è ÁèÆé ÇñÁÅÀ°ä ñ¼×Æ Áå¶ À°é·» ç¶ êzì³è ñÂÆ ÃæÅÇéÕ ×°ðÇüֻ çÆÁ» êzì³èÕ Õî¶àÆÁ» ìäÅÂÆÁ» ÜÅä ñ¼×ÆÁ»Í ÇÂà åð·» Üç ÕÅøÆ ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔìÅé çÅ êzì³è ÇÃ¼Ö ê³æ ç¶ Ô¼æ» ÇòÚ ÁÅ Ç×ÁÅ å» ñ¯ó îÇÔÃÈà ԯÂÆ ÇÕ ÇÂé·» ç¶ êzì³è ñÂÆ ÇÂÕ Õ¶ºçðÆ Õî¶àÆ ìäÅÂÆ ÜÅò¶ Áå¶ ÇÂÕ ÇÃ¼Ö Üæ¶ì³çÆ À°Ã Õ¶ºçðÆ Õî¶àÆ ç¶ éÅñ ÃÇÔï¯× ç¶ä ñÂÆ ìäÅÂÆ ÜÅò¶Í ÇÜÔóÆ ìÅÕÆ ðÇÔ³ç¶ ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðÁÃæÅé» çÅ êzì³è òÆ ÇÂà նºçðÆ Õî¶àÆ ÁèÆé ÇñÁÅÀ°ä ñÂÆ ÃÇÔï¯× ç¶ò¶Í ÇÂö ÇòÚÅð ÁèÆé 15 éò³ìð 1920 ù ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ Áå¶ 14 çóìð 1920 ù ôz¯îäÆ ÁÕÅñÆ çñ çÆ ÃæÅêéÅ ÕÆåÆ ×ÂÆÍ ÇÂé·» ç¯Ô» çÅ î¹¾Ö çøåð üÚÖ³â ÃzÆ ÔÇðî³çð ÃÅÇÔì ÃîÈÔ ÇòÚ ìäÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅÍ Üç 26 ÜéòðÆ 1921 ÂÆÃòÆ ù ÃzÆ çðìÅð ÃÅÇÔì, åðéåÅðé çÅ êzì³è ÇÃ¼Ö ê³æ é¶ ÁÅêä¶ Ô¼æ» ÇòÚ ñË ÇñÁÅ Áå¶ ÇÂà êzì³è ù ñËä ñÂÆ ×¶ Üæ¶ ç¶ ç¯ Çóػ íÅÂÆ Ô÷ÅðÅ ÇÃ³Ø Áå¶ íÅÂÆ Ô°Õî ÇÃ³Ø ù îÔ³å Ü°³âñÆ é¶ ôÔÆç Õð Çç¼åÅÍ Üç ÇÂÔ õìð ÃÅð¶ êÅö øËñ ×ÂÆ å» ÇÃ¼Ö Ã³×å» çÈð-çÈð 寺 åðéåÅðé ê¹¼Üä ñ¼×ÆÁ»Í Çê³â Ø°¼Õ¶òÅñÆ Áå¶ å¶óÅ ç¶ Çóػ é¶ À°æ¶ î½ÜÈç Üæ¶çÅð ÕðåÅð ÇÃ³Ø Þ¼ìð Áå¶ Ô¯ð î¹ÖÆ Çóػ ù îÔ³å ù³çð çÅà çÆÁ» íËóÆÁ» Õðå±å» ìÅð¶ ç¼ÇÃÁÅ, åç À°æ¶ î½ÜÈç ÇÃ¼Ö ê³æ ç¶ êzåÆÇéè Çüֻ é¶ ×°ðîåÅ ÕðÕ¶ Üæ¶çÅð ÕðåÅð ÇÃ³Ø Þ¼ìð çÆ Á×òÅÂÆ ÇòÚ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö çÅ êzì³è ÇüÖ

22

So Kahiyat Hai Soora ê³æ ÁèÆé ÇñÁÅÀ°ä ñÂÆ ê³ÜÅÔ Çóػ çÅ ÜæÅ í¶ÇÜÁÅÍ ÇÂÔ ÜæÅ 31 ÜéòðÆ 1921 ÂÆÃòÆ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ñÂÆ ÃzÆ çðìÅð ÃÅÇÔì, åðéåÅðé 寺 Ãò¶ð¶ ðòÅéÅ Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÂÔ ÜæÅ êÇÔñ» Á³ÇîzåÃð ê¹¼ÜÅ Áå¶ Ç¾毺 à»Ç×Á» À°µêð ÃòÅð Ô¯ Õ¶ ðÅÜÅûÃÆ Á¼â¶ Óå¶ ê¹¼ÜÅÍ Ç¾毺 Üæ¶ ç¶ éÅñ ÁÅñ¶-ç¹ÁÅñ¶ ç¶ Çê³â» ç¶ Ô¯ð ÕÂÆ Çóػ ç¶ Üæ¶ ðñ ׶ Áå¶ Üæ¶ çÆ Ç×äåÆ ÚÅð-ê³Ü ý ç¶ ÕðÆì Ô¯ ×ÂÆÍ ÇÂà Ã å¾Õ Ã. çÅé ÇÃ³Ø ÇòÛ¯ÁÅ î˺ìð ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ Áå¶ êzèÅé Ç÷ñ·Å ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ òÆ ÚÅñÆ Õ° Çóػ çÅ ÜæÅ ñË Õ¶ ê¹¼Ü ×Â¶Í Üæ¶çÅð ÕðåÅð ÇÃ³Ø Þ¼ìð çÆ Á×òÅÂÆ ÇòÚ Ú¼ÇñÁÅ ÜæÅ òÆ 31 ÜéòðÆ ÚÅð Õ° òܶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ê¹¼Ü Ç×ÁÅÍ ÇÂà Üæ¶ ç¶ Çóػ é¶ îÔ³å Áå¶ À°Ã ç¶ ÁÅçîÆÁ» ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÇòÚ¯º ìÅÔð Õ¼ã Õ¶ êzì³è ÁÅêä¶ Ô¼æ» ÇòÚ ñË ÇñÁÅÍ îÔ³å Áå¶ À°Ã ç¶ ÁÅçîÆ îÔ³å ç¶ ÇðÔÅÇÂôÆ îÕÅé ÇòÚ Úñ¶ ×Â¶Í îÔ³å é¶ À°Ã¶ ò¶ñ¶ ÔÆ ê³æÕ ÁÅ×È Ã. Áîð ÇÃ³Ø ÞìÅñ ù ì¹ñÅ ÇñÁÅÍ Ã. çÅé ÇÃ³Ø òÆ ÇÂà ÇÂñÅÕ¶ ç¶ ÇÃÁÅä¶ Áå¶ êåò³å¶ üÜä Ãé Áå¶ îÔ³å À°µêð ÇÂé·» çÅ ìóÅ êzíÅò ÃÆÍ ÇÂé·» ç¯Ô» üÜä» çÆ êz¶ðéÅ éÅñ îÔ³å é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÅ êzì³è ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ù ýºê Õ¶ Õî¶àÆ ç¶ ÁèÆé ðÇÔ Õ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ Ã¶òÅ Õðé çÆ ×¼ñ î³é ñÂÆÍ ÇÂà Ãì³è ÇòÚ Ã³èÆ-ê¼åð ÇåÁÅð ÕÆåÅ Ç×ÁÅ, ÇÜà ÇòÚ Ô¶á ÇñÖÆÁ» ôðå» ð¼ÖÆÁ» ×ÂÆÁ»: 1. îÔ³å ù³çð çÅà ÇÕö ÇÂÃåzÆ éÅñ Áï¯× Ãì³è éÅ ð¼Ö¶ Áå¶ ÇÕö ÇÂÕ ÇÂÃåzÆ éÅñ Áé§ç ÕÅðÜ Õð ñò¶Í 2. Á³Çîzå ÛÕ Õ¶ ÇÃ³Ø ÃÜ ÜÅò¶ Áå¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ ÁèÆé Ô¯ Õ¶ öòÅ Õð¶Í îÔ³å ù³çð çÅÃ é¶ ÇÂÔ ôðå» êzòÅé ÕðÕ¶ óèÆ-ê¼åð À°µêð çÃåõå Õð Çç¼å¶Í ÇÂà À°êð³å ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ç¶ êzì³è ñÂÆ ÇÂñÅÕ¶ ç¶ À°æ¶ î½ÜÈç êåò³å¶ ×°ðÇüֻ íÅÂÆ çÅé ÇÃ³Ø ÇòÛ¯ÁÅ, Ã. Áîð ÇÃ³Ø ìÅñ, íÅÂÆ Ç³çð ÇÃ³Ø ðÅÜÆÁÅ, Ã. éðËä ÇÃ³Ø Ø°¼Õ¶òÅñÆ, Ã. ׳âÅ ÇÃ³Ø Ü×ç¶ò Õñ»,

23

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) íÅÂÆ ÁÅåîÅ ÇÃ³Ø ÃÇÔ³ÃðÅ, Ã. ÁðÜé ÇÃ³Ø í¯Â¶òÅñÆ, íÅÂÆ í×òÅé ÇÃ³Ø Ü¼Ãó», îÔ³å ù³çð çÅÃ, Ã. Áîð ÇÃ³Ø ÖåðŶ Áå¶ ÇÂÕ Ô¯ð ×°ðÇÃ¼Ö Ã¼Üä Óå¶ ÁÅèÅðå ÇÂÕ Ç×ÁÅð» î˺ìðÆ Õî¶àÆ ìäÅÂÆ ×ÂÆÍ ÇÜÃ ç¶ êzèÅé Ã. çÅé ÇÃ³Ø ÇòÛ¯ÁÅ Áå¶ ÃÕ¼åð íÅÂÆ Ç³çð ÇÃ³Ø ðÅÜÆÁÅ ìäŶ ×Â¶Í îÔ³å ù³çð çÅà òñ¯º çÃåõå ÕÆåŠóèÆ-ê¼åð Üæ¶çÅð ÕðåÅð ÇÃ³Ø Þ¼ìð é¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ çøåð êÔ°³ÚÅ Çç¼åÅÍ îÔ³å ù³çð çÅÃ é¶ Çê³â ð¼ÖÅ çÆ ÇÂÕ ÂÆôðÆ éÅîÆ ÇÂÃåzÆ éÅñ ÇòÁÅÔ Õðé Áå¶ ìÅÕÆ ÇÂÃåzÆÁ» ù ÁÅêä¶ â¶ð¶ ÇòÚ¯º ìÅÔð Õ¼ã ç¶ä çÅ òÅÁçÅ ÕÆåÅÍ ÇÂà òÅÁç¶ åÇÔå 8 ëðòðÆ 1921 ÂÆÃòÆ ù îÔ³å ù³çð çÅà Áå¶ ÂÆôðÆ é¶ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ê¶ô Ô¯ Õ¶ Á³Çîzå ÛÕ ÇñÁÅÍ îÔ³å çÅ éÅî Ü°Ç׳çð ÇÃ³Ø Áå¶ ÂÆôðÆ çÅ éÅî Ç×ÁÅé Õ½ð ð¼ÇÖÁÅÍ ÇÂé·» é¶ Á³Çîzå ÛÕä À°êð³å Áé§ç ÕÅðÜ ÕðòÅ ÇñÁÅÍ îÔ³å ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÚñ¶ À°Ã ç¶ ÇéòÅà ÇòÚ ðÇÔä çÆ ÁÅÇ×ÁÅ ç¶ Çç¼åÆ ×ÂÆÍ ÇÂà åð·» îÔ³å ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ ÁèÆé ðÇÔ Õ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ Ã¶òÅ Õðé ñ¼×ÅÍ íÅÂÆ Ç³çð ÇÃ³Ø ðÅÜÆÁÅ é¶ Õ°Þ Ô¯ð ð°Þ¶ÇòÁ» ÕÅðé æ¯ó·¶ Ã ìÅÁç ÃÕ¼åð ç¶ ÁÔ°ç¶ å¯º ÁÃåÆøÅ ç¶ Çç¼åÅÍ ÇÂà À°êð³å íÅÂÆ í×òÅé ÇÃ³Ø ù åéõÅÔçÅð ÃÕ¼åð Çéï°Õå ÕÆåÅ Ç×ÁÅ Áå¶ À°Ã çÆ ÇðÔÅÇÂô Áå¶ ñ§×ð çÅ êzì³è òÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÃîÈÔ ÇòÚ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ íÅò¶º îÔ³å ù³çð çÅà (Ü°Ç׳çð ÇóØ) ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ ÁèÆé ðÇÔ Õ¶ öòÅ Õð ÇðÔÅ ÃÆ Áå¶ ÇÃ¼Ö ê³æ òñ¯º À°Ã ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ Ç×ÁÅð» î˺ìðÆ Õî¶àÆ çÅ î˺ìð òÆ ìäÅÇÂÁÅ ÃÆ, êð Á³ç𯺠À°Ã çÆ éÆÁå ÃÅø éÔƺ ÃÆÍ Üç íÅÂÆ í×òÅé ÇÃ³Ø ÇÕö Õ³î ç¶ ÇÃñÇÃñ¶ ÇòÚ îÔÆéÅ ÜÈé 1921 ÂÆÃòÆ ù Á³ÇîzåÃð êÔ°³Ú¶ ԯ¶ Ãé å» îÔ³å ù³çð çÅÃ é¶ À°é·» ç¶ Õîð¶ çÅ åÅñÅ å¯ó Õ¶ ÃæÅéÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ çÅ ÃÅðÅ ÇðÕÅðâ ÃÅó Çç¼åÅÍ Ã. éðËä ÇÃ³Ø îËé¶Üð ÃzÆ ééÕÅäÅ ÃÅÇÔì é¶ ÁÅêäÆ ê¹ÃåÕ ÒÁÕÅñÆ î¯ðÚ¶ Áå¶ Þ¼ìðÓ

ÇòÚ òðéä ÕÆåÅ ÔË- ÒÒîÔ³å ù³çð çÅà װðÈ Õ¶ ìÅö òÅñ¶ çÆ ÇÜÔóÆ ÇñÖå Ã. Áîð ÇÃ³Ø ÞìÅñ é¶ Õì÷Å Õðé Ç×Á» Þ¼ìð ù Çç¼åÆ ÃÆ, À°Ô Þ¼ìð é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ êzèÅé ù ç¶ Çç¼åÆ ÃÆÍ Ã¹äé ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ À°Ô ÇñÖå ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ç¶ îÔ³å é¶ ÇÕö ç¶ ðÅÔƺ ÇÂÕ ÕñðÕ ù 500/- ð°ê¶ ç¶ Õ¶ Õî¶àÆ ç¶ çøåð ÇòÚ¯º Ú¯ðÆ Õð ñÂÆÍÓÓ À°Ã ç¶ ÁÇÜÔ¶ ÇòÚÅð» 寺 ÇÃ¼Ö Ã³×å» ìÔ°å ç¹ÖÆ Ô¯ÂÆÁ» Áå¶ Ã. çÅé ÇÃ³Ø ÇòÛ¯ÁÅ çÆ êzèÅé×Æ Ô¶á ÜæÅ í¶Ü Õ¶ 23 Á×Ãå 1921 ÂÆÃòÆ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÅ êzì³è ÁÅêä¶ Ô¼æ» ÇòÚ ñË ÇñÁÅÍ îÔ³å é¶ ÇîÃàð îËÕøðÃé ùÇêz³à˺â˺à ê¹Çñà Á¼×¶ ÇôÕÅÇÂå ÕÆåÆ å» À°Ã é¶ Áîé ÕÅùé ÕÅÇÂî ð¼Öä ñÂÆ Õ°Þ ÇÃêÅÔÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ í¶Ü Çç¼å¶Í 5 Ãå³ìð 1921 ÂÆÃòÆ ù ÇîÃàð îËÕøðÃé é¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ù ÇÚ¼áÆ ÇñÖÆ ÇÕ Ü¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ñÂÆ Õî¶àÆ ù ê¹Çñà çÆ ñ¯ó Ô¯ò¶ å» ÇÂà çÅ õðÚ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ òñ¯º íðéÅ êò¶×ÅÍ 9 Ãå³ìð 1921 ÂÆÃòÆ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÓÚ¯º ê¹Çñà ÔàÅÀ°ä ìÅð¶ Õî¶àÆ é¶ ÁËÃ.êÆ. ÇîÃàð îËÕøðÃé ù òÅêÃÆ ê¼åð ÇñÇÖÁÅÍ ê¹Çñà òÅêà ì¹ñÅ ñÂÆ ×ÂÆÍ ÁõÆð Üç îÔ³å ù³çð çÅà çÅ Üç Õ¯ÂÆ ÚÅðÅ éÅ Ú¼ÇñÁÅ å» À°Ã é¶ Ã. å¶ÜÅ ÇÃ³Ø Ãî¹³çðÆ, Ã. ×°ðÚðé ÇÃ³Ø Áå¶ Ã. ìÅñ ÇÃ³Ø ù ÃÅñà ìäÅ Õ¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ éÅñ ÃîÞ½åÅ Õð ÇñÁÅ Áå¶ Õî¶àÆ òñ¯º À°Ã ù 120 ð°ê¶ îÔÆéÅ åéõÅÔ Áå¶ ×°ðîÇå êzÕÅô 42 Á×Ãå 2010 Á³ÇîzåÃð ôÇÔð ÇòÖ¶ ÇÂÕ îÕÅé ÇðÔÅÇÂô ñÂÆ ç¶ Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ Õ°Þ ÇÚð å» îÔ³å ÁÅêäÆ ôðå Óå¶ ÕÅÇÂî ÇðÔÅÍ êð îÅðÚ-ÁêzËñ 1922 ÂÆÃòÆ ù ÃðÕÅð çÆ Çüֻ Çòð°¼è ÁêäÅÂÆ Ãõå éÆåÆ ù ò¶Ö Õ¶ îÔ³å çÆ éÆÁå òÆ ìçñ ×ÂÆ, À°Ô ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé À°µêð Õì÷Å ÕðéÅ ÚÅÔ°³çÅ ÃÆÍ çÈܶ êÅö Á³×ð¶÷Æ ÃðÕÅð ×°ðç¹ÁÅðÅ ñÇÔð ù Õ°Úñ ç¶äÅ ÚÅÔ°³çÆ ÃÆ Áå¶ ÇÂà Ãì³è ÇòÚ Õ¯ÂÆ òÆ î½ÕÅ éÔƺ ÃÆ Ö¹³ÞÅÀ°äÅ ÚÅÔ°³çÆÍ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÅ êzì³è ê³æÕ Ô¼æ»

So Kahiyat Hai Soora ÇòÚ ÁÅÀ°ä ÕðÕ¶ ð¯÷ÅéÅ ñ§×ð ÁÅð³í Ô¯ Ç×ÁÅÍ ñ§×ð ñÂÆ ÇÂñÅÕ¶ ÇòÚ¯º ó×å» ðÃç» ÇÂÕ¼áÆÁ» ÕðÕ¶ í¶Üä ñ¼×ÆÁ»Í ñ§×ð ÇåÁÅð Õðé ñÂÆ ìÅñä òÅÃå¶ Çüֻ é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé ÇòÚ Öó·ÆÁ» ù¼ÕÆÁ» ÇÕ¼Õð» ù ò¼ãä ñÂÆ ÃñÅÔ ìäÅÂÆ, ÇÕÀ°ºÇÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÅ êzì³è ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ ÁèÆé ÁÅÀ°ä ÕðÕ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé À°µêð òÆ Õî¶àÆ çÅ ÔÆ ÁÇèÕÅð ÃÆÍ 8 Á×Ãå 1922 ÂÆÃòÆ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ç¶ ê³Ü öòÅçÅð íÅÂÆ Ã³å¯Ö ÇÃ³Ø ñôÕðÆ é§×ñ, íÅÂÆ ñÅí ÇÃ³Ø ðÅÜÅûÃÆ, íÅÂÆ ñÅí ÇÃ³Ø î¼å¶é§×ñ, íÅÂÆ Ã³åÅ ÇÃ³Ø î¶ÃÅ (éÕ¯çð) Áå¶ íÅÂÆ ëÈñÅ ÇÃ³Ø é»Á çÅ ÇÂÕ ÁÕÅñÆ ÇÃ³Ø ñ§×ð ñÂÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé ÇòÚ¯º ù¼ÕÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» ÇÕ¼Õð» ò¼ã ÇñÁÅÂ¶Í ÇÂà Ãì³èÆ îÔ³å é¶ å» Õ¯ÂÆ ÇôÕÅÇÂå éÅ ÕÆåÆ, êð Á³ÇîzåÃð Ç÷ñ·¶ ç¶ ÇâêàÆ ÕÇîôéð ÇîÃàð Çâ³éà é¶ Çê³â îÇÔñ» òÅñÅ, åÇÔÃÆñ ÁÜéÅñÅ, Ç÷ñ·Å Á³ÇîzåÃð ç¶ ÇÂÕ ÷ËñçÅð ìÅìÅ ÇìzÜ ñÅñ ÇÃ³Ø ì¶çÆ êÅïº ÇÂà Ãì³èÆ çðõÅÃå ÇçòÅ Çç¼åÆÍ ÁÅêä¶ òñ¯º åÃçÆÕ ÕðÕ¶ âÆ.ÁËÃ.êÆ. ÇîÃàð ìÆàÆ ç¶ Ô¼æ æÅäÅ ÁÜéÅñÅ, Ç÷ñ·Å Á³ÇîzåÃð ÇòÖ¶ í¶Ü Çç¼åÆ, ÇÜà ù ÁÅèÅð ìäÅ Õ¶ æÅä¶ ç¶ Ãì-dzÃêËÕàð ÁÅ×Å ÁÅìÅà Çîð÷Å é¶ ÇÔ³ç ç³âÅòñÆ çÆ èÅðÅ 154 ÁèÆé ÇîåÆ 9 Á×Ãå 1922 ÂÆÃòÆ ù ÁËë.ÁÅÂÆ. ÁÅð. é§: 1288 çð÷ ÕðÕ¶ îÔ³å ù³çð çÅà Áå¶ Ô¯ðé» çÆ ×òÅÔÆ ñÂÆ À°Ã¶ Ççé ÔÆ À°Ã é¶ ê¹Çñà ×Åðç Ãî¶å ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö êÔ°³Ú Õ¶ À°Õå Çóػ ù Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅÍ 10 Á×Ãå 1922 ÂÆÃòÆ ÇòÚ Çì×ÅéÆ ÜÅÇÂçÅç çÆ ñ°¼à Õðé ç¶ ç¯ô ÇòÚ Á³ÇîzåÃð çÆ ÁçÅñå ÇòÚ îËÇÜÃàz¶à Á¼òñ çðÜÅ ÇîÃàð ÂÆòé ÇÜéÇÕé÷ ç¶ ÃÅÔîä¶ ê¶ô ÕÆå¶, ÇÜæ¶ ÇÂé·» ù ê³ÜÅÔ-ê³ÜÅÔ Ô÷Åð ð°ê¶ ÷°ðîÅéÅ Áå¶ Û¶-Û¶ îÔÆé¶ çÆ ÕËç ìÅ-î¹ô¼Õå çÆ Ã÷ŠùäÅÂÆ ×ÂÆÍ ÇÂà ׼ñ çÅ ÇÃ¼Ö ê³æ ÇòÚ ìóÅ íÅðÆ ð¯Ô øËñ Ç×ÁÅÍ ÇÂà À°êð³å ÇÂÔ øËÃñÅ ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÇÕ ð¯÷ÅéÅ ÔÆ ìÅö ÇòÚ¯º ñ¼Õó» ò¾ãä

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) ñÂÆ ÜÅÇÂÁÅ ÜÅò¶Í ×¼ñ ìÅñä ñÂÆ ñ¼Õó» ò¾ãä çÆ éÔƺ ÃÆ, ÇÕÀ°ºÇÕ ìÅñä ñÂÆ ñ¼Õó» ÁÅÇç å» ÇÂñÅÕ¶ çÆÁ» ó×å» ÇÂÕ¼áÅ ÕðÕ¶ ã¶ð ñ×Å ÃÕçÆÁ» ÃéÍ ÇÂ¾æ¶ îÃñÅ å» ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé ÇòÚ¯º ÃðÕÅðÆ çõñ-Á³çÅ÷Æ õåî Õðé çÅ ÃÆÍ Ô°ä ð¯÷ÅéÅ Çóػ çÅ ÜæÅ ñ¼Õó» ò¾ãä ñÂÆ Ü»çÅ å» ê¹Çñà À°é·» ù Ç×zøåÅð ÕðÕ¶ Çëð Û¼â Çç³çÆÍ êð 22 Á×Ãå 1922 çÆ Ãò¶ð ù âÆ.ÁËÃ. êÆ. ÇîÃàð ìÆàÆ Õ°Þ ê¹Çñà ÁøÃð Áå¶ íÅðÆ ê¹Çñà ë¯ðà ñË Õ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ê¹¼Ü Ç×ÁÅ Áå¶ ÇÂà Ççé À°Ã é¶ 66 Çóػ ù Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅÍ ÇÂà 寺 ìÅÁç Ç×zøåÅðÆÁ» çÅ ÇÃñÇÃñÅ ÁÅð³í Ô¯ Ç×ÁÅÍ 23 Á×Ãå 1922 ÂÆÃòÆ ù ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ êzèÅé Ã. îÇÔåÅì ÇÃ³Ø Áå¶ Ô¯ð ÁÕÅñÆ ÁÅ×ÈÁ» é¶ Á³ÇîzåÃð ôÇÔð ç¶ ìÅö ÁÕÅñÆÁ» ÇòÚ ðÅå Ã ÇÂÕ ÜñÃÅ ÕÆåÅ Áå¶ øËÃñÅ ÕðÕ¶ 25 Á×Ãå 1922 ÂÆÃòÆ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ÃÜŶ ÜÅ ðÔ¶ Çòô¶ô çÆòÅé ÇòÚ ê¹¼Üä ñÂÆ Çüֻ ù ÁêÆñ ÕÆåÆÍ 24 Á×Ãå 1922 ÂÆÃòÆ ù ÇîÃàð ÂÆ.ÁËî.ÜËéÇÕé÷ ¶.âÆ.ÃÆ. Á³ÇîzåÃð Áå¶ ÇîÃàð îËÕøðÃé ÁËÃ.êÆ. Á³ÇîzåÃð î½ÕÅ ò¶Öä ñÂÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ê¹¼Ü¶Í ÇÂà Ççé 寺 ê¹ÇñÃ é¶ ìÅ× ÇòÚ¯º ñ¼Õó» ò¾ãä ñÂÆ ÜÅä òÅñ¶ Çóػ çÆ îÅð-Õ°¼à ÕðéÆ ô°ðÈ Õð Çç¼åÆÍ 25 Á×Ãå ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì 寺 ìÅÔð Ö¹¼ñ·¶ îËçÅé ÇòÚ çÆòÅé ÇòÚñ¶ ô»åîÂÆ Çóػ çÆ îÅð-Õ°àÅÂÆ ô°ðÈ Õð Çç¼åÆÍ ÇÂà Ã å¾Õ ÇêÛñ¶ Ççé çÆ îÅð-Õ°àÅÂÆ çÆ õìð ùä Õ¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ òñ¯º âÅ. í×òÅé ÇóØ, âÅ. êðåÅê ÇóØ, âÅ. óå ðÅî Áå¶ âÅ. ÇÕðêÅ ðÅî Óå¶ ÁÅèÅðå ÚÅð âÅÕàð» çÆ àÆî ÷õîÆ Çóػ çÆ îñ·î-ê¼àÆ Õðé ñÂÆ í¶ÜÆ ×ÂÆÍ ÇÂö ðÅå ù ÔÆ ÇÃ¼Ö Ã³×å òñ¯º ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ò¼ñ òÔÆð» ؼå Õ¶ ÁÅÀ°ä ç¶ âð 寺 ÇÂà êÅö ù ÁÅÀ°ä òÅñ¶ ÃÅð¶ ðÃÇåÁ» À°µêð ÃðÕÅð é¶ ê¹Çñà ڽºÕÆÁ» ÇìáÅ Õ¶ éÅÕÅì³çÆ Õð Çç¼åÆ, ÇÕÀ°ºÇÕ ÃðÕÅð 21 ëðòðÆ 1921 ÂÆÃòÆ

ù ÃzÆ ééÕÅäÅ ÃÅÇÔì ÇòÚ òÅêð¶ ÖÈéÆ ÃÅÕ¶ À°êð³å ÇÃ¼Ö Ã³×å òñ¯º ÜÇæÁ» ç¶ ðÈê ÇòÚ ÃzÆ ééÕÅäÅ ÃÅÇÔì ò¼ñ ÕÆå¶ ÕÈÚ å¯º âðÆ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ Ô°ä ÇÂÔ î¯ðÚÅ ÁÕÅñÆ Çóػ Áå¶ îÔ³å ç¶ ÇòÚÕÅð éÔƺ ÃÆ, Ãׯº Á³×ð¶÷Æ ÃðÕÅð Áå¶ ÁÕÅñÆ Çóػ ÇòÚÕÅð ÃÆÍ 26 Á×Ãå ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÇòÚ ê¹Çñà ×Åðç òñ¯º ÕÆåÆ ÜÅ ðÔÆ òèÆÕÆ Ãì³èÆ Ã¯Ú-ÇòÚÅð Õðé ñÂÆ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ é¶ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ îÆÇà³× ð¼ÖÆ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ Üç ê¹Çñà ù ÇÂà ìÅð¶ êåÅ ñ¼×Å å» À°Ã é¶ å°ð³å ÔðÕå ÇòÚ ÁÅ Õ¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ Ç÷³î¶òÅð ÁÅ×ÈÁ» Ã. îÇÔåÅì ÇÃ³Ø ìËÇðÃàð, êzèÅé, í×å ÜÃò³å ÇÃ³Ø Üéðñ ÃÕ¼åð, Ã. éðËä ÇÃ³Ø ìËÇðÃàð ÃÕ¼åð, êz¯. ÃÅÇÔì ÇÃ³Ø îÆå ÃÕ¼åð, Ã. Ãðî¹Ö ÇÃ³Ø ÞìÅñ, î˺ìð ÕÅðÜÕÅðéÆ Õî¶àÆ Áå¶ êzèÅé ôz¯îäÆ ÁÕÅñÆ çñ, Ã. å¶ÜÅ ÇÃ³Ø ÚÈÔóÕÅäÅ î˺ìð ÕÅðÜÕÅðéÆ Õî¶àÆ Áå¶ îÆå êzèÅé ôz¯îäÆ ÁÕÅñÆ çñ, îÅÃàð åÅðÅ ÇÃ³Ø î˺ìð ÕÅðÜÕÅðéÆ Õî¶àÆ, Ã. ðò¶ñ ÇÃ³Ø î˺ìð ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ Áå¶ ÃÕ¼åð, Ç÷ñ·Å ×°ðç¹ÁÅðÅ Õî¶àÆ Á³ÇîzåÃð ù öËð-ÕÅùéÆ ÇÂÕ¼åðåÅò», ëÃÅç, Ú¯ðÆ Áå¶ ñ¯Õ» ÇòÚ À°ÕÃÅÔà êËçÅ Õðé ç¶ ç¯ô ñ×Å Õ¶ Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅÍ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ 25 Á×Ãå ù ÜæÅ ñË Õ¶ êÔ°³Ú¶ ìÅìÅ ÇÕÔð ÇÃ³Ø ê¼àÆ ù òÆ 26 Á×Ãå ù éÅàÕÆ ã³× éÅñ òÅêà Á³ÇîzåÃð ÇñÜÅ Õ¶ Ç×zøåÅðÆ ç¶ òÅð³à Õ¼ã Çç¼å¶Í À°é·» é¶ 27 Á×Ãå ù Á³ÇîzåÃð 寺 îȳÔ-Ôé¶ð¶ Ú¼ñ Õ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö êÔ°³Ú Õ¶ Üæ¶ ç¶ éÅñ ÔÆ Ç×zøåÅðÆ Çç¼åÆÍ ÇÂé·» 96 ç¶ ñ×í× Çóػ ù êÇÔñ» ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé ÇòÚ ñ×ÅÂÆ ×ÂÆ Õ³ÇâÁÅñÆ åÅð çÆ òñ×ä ÇòÚ ÕËç ð¼ÇÖÁÅ Ç×ÁÅ, ÇÂà À°êð³å Á³ÇîzåÃð ÇòÖ¶ ÇñÜÅä ñÂÆ å¯ð ÇñÁÅÍ ÃÅð¶ ðÃå¶ ÇòÚ ê¹Çñà Çóػ À°µêð åô¼çç ÕðçÆ ðÔÆÍ À°µêð òðéä ÕÆå¶ ê³æÕ ÁÅ×ÈÁ» çÆ Ç×zøåÅðÆ å¯º ìÅÁç ÇÂà î¯ðÚ¶ çÆ Ç÷³î¶òÅðÆ ÇéíÅÀ°ä ñÂÆ êzèÅé çÆ Ã¶òÅ ðÃÅñçÅð ù³çð ÇÃ³Ø Áå¶ Üéðñ ÃÕ¼åð çÆ Ã¶òÅ Ã. íÅ× ÇÃ³Ø ù ýºêÆ ×ÂÆÍ 28

24

So Kahiyat Hai Soora Á×Ãå ù ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ òñ¯º Ãî¹¼Ú¶ ç¶ô òÅÃÆÁ» ù ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ÇòÖ¶ êÔ°³Úä çÆ ÇÂÔ ÁêÆñ ÇÕ ÒÒÇÂà ÁÜîÅÇÂô ò¶ñ¶ ÁÃƺ å°ÔÅⶠկñ¯º ÇÂà 寺 ò¼è Ô¯ð î³× éÔƺ Õðç¶ ÇÕ å°Ãƺ ÁÅÀ° Áå¶ ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ÇòÚ Ú¼ñ ðÔ¶ ÁÅçðôÕ ô»åîÂÆ ðÈÔÅéÆ Ã³×ðÅî ù ÁÅêäÆÁ» Á¼Ö» éÅñ ç¶Ö¯ å» Ü¯ ÚÅñÅÕ é½ÕðôÅÔÆ ç¶ Ô¼æ¯º ×ñå-øÇÔîÆÁ» çÆ Ã³íÅòéŠ寺 ìÇÚÁÅ ÜÅ ÃÕ¶ÍÓÓ êÇÔñ» Õ¶òñ ê³Ü-ê³Ü Çóػ ç¶ Üæ¶ ÔÆ ìÅö ÇòÚ¯º ñ¼Õó» ò¾ãä Ü»ç¶ Áå¶ ê¹Çñà çÆ ì¶ðÇÔîÆ çÅ ÇôÕÅð Ô¯ Õ¶ Ç×zøåÅðÆ Çç³ç¶Í êð 29 Á×Ãå 寺 ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì 寺 ð¯÷ÅéŠý-ý Çóػ çÅ ÜæÅ ÁðçÅà ÕðÕ¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ò¼ñ ÜÅä ñ¼×ÅÍ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ò¼ñ ÜÅä 寺 êÇÔñ» Üæ¶ ç¶ ÇÃ³Ø ô»åîÂÆ ðÇÔ Õ¶ åô¼çç Þ¼ñä Áå¶ ê¹Çñà À°µêð Á¼×¯º Ô¼æ éÅ Ú¹¼Õä çÅ êzä ÕðÕ¶ å°ðç¶Í Üæ¶ ç¶ Çóػ é¶ ÇÃð À°µêð ÕÅñÆÁ» çÃåÅð» ì³é· Õ¶ À°µêð Çڼච빼ñ» ç¶ ÔÅð ÃÜŶ Ô°³ç¶Í ôÇÔð ç¶ ×ñÆÁ», ì÷Åð» Áå¶ ÃóÕ» À°µêð ò¼Ö-ò¼Ö æÅò» À°µêð ó×å» Üæ¶ çÆ Ã¶òÅ Áå¶ ÃòÅ×å Õðé ñÂÆ Öó·ÆÁ» Ô°³çÆÁ»Í å°ð¶ Ü»ç¶ Üæ¶ À°µêð ë¹¼ñ» çÆ òðÖÅ ÕÆåÆ Ü»çÆÍ ðÃå¶ ÇòÚ Úñç¶ Ã ÇÂÔ Üæ¶ ÚÅð-ÚÅð ñÅÂÆé» ÇòÚ ÃóÕ ç¶ ÇÂÕ ÇÕéÅð¶ Ú¼ñç¶ å» ÇÕ ÃóÕÆ ÁÅòÅÜÅÂÆ ÇòÚ òÆ Õ¯ÂÆ ÇòØé éÅ êò¶Í ÕÂÆ òÅðÆ ÜÇæÁ» ù ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ÇòÖ¶ êÔ°³Úä À°êð³å åô¼çç ÕÆåÅ Ü»çÅ Áå¶ ÕÂÆ òÅðÆ ÇÂé·» ù ðÃå¶ ÇòÚ ð¯Õ Õ¶ ê¹Çñà òñ¯º åô¼çç ÕÆåÅ Ü»çÅ Áå¶ ÇÂÔ åô¼çç çÅ ç½ð À°åéÅ ÇÚð Ú¼ñçÅ ðÇÔ³çÅ, ÇÜåéÅ ÇÚð Üæ¶ ç¶ ÇÃ³Ø êÈðÆ åð·» ì¶Ô¯ô Ô¯ Õ¶ éÅ Çâ¼× ê˺ç¶Í ܶÕð Õ¯ÂÆ ÇÃ³Ø ðåÅ òÆ À°µêð À°µá Õ¶ Á¼×¶ òèä çÆ Õ¯Çôô ÕðçÅ å» À°Ã À°µêð ç¹ìÅðÅ åô¼çç ÕÆåÅ Ü»çÅÍ ðÅÔ ÇòÚ åô¼çç Õðé ñÂÆ Õ°Þ î¹¼Ö ÇàÕÅä¶ Ãé, Çê³â ×°³îàÅñÅ ç¶ é¶ó¶ éÖÅÃÈ (âð¶é) çÅ ê¹ñ, ÁêðìÅðÆ ç¯ÁÅì éÇÔð çÆ ñÅÔ½ð ìz»Ú À°µêð Çê³â ÛÆé¶ ç¶ é÷çÆÕ òÅñÅ ê¹ñ Áå¶ À°Ã 寺 Úó·ç¶ êÅö Çê³â ðÅä¶òÅñÆ ç¶ é÷çÆÕ çÅ ê¹¼ñ ØðÅà» òÅñÅ Áå¶ Çê³â Ü×ç¶ò Õñ» ç¶

25

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) é÷çÆÕ çÅ ê¹ñ ÁÅÇçÍ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ òñ¯º Üæ¶ ç¶ éÅñ ÔÆ ÇÂÕ Á˺ìÈñ˺à Áå¶ ÇÂÕ âÅÕàð» çÆ àÆî í¶ÜÆ Ü»çÆÍ ÇÜÔóÆ ÷õîÆÁ» ù Á˺ìÈñ˺à ÇòÚ êÅ Õ¶ Á³ÇîzåÃð ôÇÔð ÇòÚ ÃÇæå ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ÇòÖ¶ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ òñ¯º ìäŶ ÁÅð÷Æ ÔÃêåÅñ ÇòÚ ÇñÜÅ Õ¶ ÇÂñÅÜ ÕðçÆ ðÔÆÍ ÇÂà åô¼çç é¶ ÇÃ¼Ö Ü×å Á³çð ÇéðÅôåÅ çÆ ìÜŶ Ãׯº Ô¯ð ܯô íð Çç¼åÅ Áå¶ Ôð ð¯÷ Üæ¶ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ÜÅä ñÂÆ Á³ÇîzåÃð ê¹¼Üä¶ ô°ðÈ Ô¯ ׶, ÇÜé·» ÇòÚ î¹¼Ö å½ð Óå¶ îÅñò¶ ç¶ Çóػ çÅ ÜæÅ, ÇéèóÕ ÁÕÅñÆ ÜæÅ Çëð¯÷ê¹ð, ×ó×¼Ü ÁÕÅñÆ åðéåÅðé, Ã˺àðñ õÅñÃÅ çÆòÅé çÅ ÜæÅ, ÁÕÅñÆ õÅñÃÅ çÆòÅé ñÅÔ½ð, ÁÕÅñÆ ÜæÅ Á³ÇîzåÃð, ÁÕÅñÆ ÜæÅ Ô°ÇôÁÅðê¹ð, ÁÕÅñÆ ÜæÅ ñÅÇÂñê¹ð, çñÜÆå ÁÕÅñÆ ÜæÅ Á³ìÅñÅ, ÃÅìÕÅ ø½ÜÆÁ» ç¶ Üæ¶ ÁÅÇçÍ íÅò ÇÕ ê³ÜÅì ç¶ Õ¯é¶-Õ¯é¶ å¯º Çóػ ç¶ Üæ¶ Á³ÇîzåÃð ê¹¼Üç¶ Áå¶ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì Á¼×¶ ÁðçÅà ÕðÕ¶ ð¯÷ÅéÅ ÔÆ ÇÂÕ ÜæÅ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ù å°ðçÅÍ å°ðé òÅñ¶ Üæ¶ ç¶ Çóػ ç¶ î¹ÖÇóÁ» Óå¶ Õ¯ÂÆ îÜìÈðÆ çÆ ÞñÕ éÔƺ ÃÆ Ô°³çÆ, ìñÇÕ ×³íÆðåÅ Áå¶ Ö¹ôÆ çÅ êz×àÅòÅ Ô°³çÅ ÃÆ Áå¶ À°é·» ç¶ Á³çð ÒîðÀ° å ÔÇð ÕË ç¹ÁÅðÓÓ çÅ ÚÅÀ° êËçÅ Ô°³çÅ ÃÆ, ÇÕÀ°ºÇÕ À°é·» çÅ ÇòôòÅà ÃÆ ÇÕ ÒÒîðé¶ ÔÆ å¶ êÅÂÆÁË êÈðé° êðîÅé§çÍÓÓ ÜÇæÁ» ÇòÚ Áá·Åð» ÃÅñ 寺 ؼà À°îð ç¶ é½ÜÁÅé» å¯º ñË Õ¶ 75 ÃÅñ 寺 ò¼è À°îð ç¶ ì÷°ð× òÆ ôÅîñ Ô°³ç¶ ÃéÍ ÇÃ¼Ö ìÆìÆÁ» é¶ òÆ Üæ¶ ñË Õ¶ ÜÅä çÆ î³× ÕÆåÆ, ÇÜà ù Õ½îÆ ÁÅ×ÈÁ» é¶ êzòÅé éÔƺ ÃÆ ÕÆåÅÍ êð Çëð òÆ ÇÂà î¯ðÚ¶ ÇòÚ ÇÃ¼Ö ìÆìÆÁ» çŠؼà ï¯×çÅé éÔƺ ÃÆÍ À°Ô Øð» 寺 Ö¹ôÆ-Ö¹ôÆ Üæ¶ ÇòÚ ÜÅä ñÂÆ Çóػ ù å¯ðçÆÁ»Í ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ç¶ ÁÅÃ-êÅà Çê³â» çÆÁ» ìÆìÆÁ» ñ§×ð ÇåÁÅð ÕðÕ¶ í¶ÜçÆÁ»Í ÇÂé·» ÜÇæÁ» À°µêð ÕÆå¶ ×¶ Á³é·¶òÅÔ åô¼çç çÆÁ» õìð» ÁõìÅð» ç¶ ÷ðƶ ÃÅð¶ ÇÔ³ç¹ÃåÅé ÇòÚ ê¹¼Ü ×ÂÆÁ»Í ÇÜæ¶ ÇÂà åô¼çç ù ÁÅî ÇÔ³çÈ, ÇÃ¼Ö Áå¶ î¹ÃñîÅé ñ¯Õ» é¶ å¼ÇÕÁÅ, À°æ¶ ÇÔ³ç¹ÃåÅé ç¶

éÅîòð ñÆâð, ÁøÃð Áå¶ ÕÂÆ ÁõìÅð» ç¶ Ã³êÅçÕ Áå¶ ê¼åðÕÅð òÆ ÁÅä Õ¶ ò¶Öç¶ ðÔ¶ ÃéÍ ÇÂÕ ÁîðÆÕé ÇøñîÃÅ÷ ÕËêàé òð×Æ÷ é¶ ÇÂà ÃÅÕ¶ çÆ Çøñî òÆ ìäÅÂÆÍ éÅîòð üÜä» ÇòÚ êz¯. ܯè ÇÃ³Ø ÁËî.¶., êz¯. ð°ÚÆ ðÅî ÃÅÔéÆ, àð¼ÃàÆ ÇàzÇìÀ±é, ñÅÔ½ð, ÇîÃàð ÜÆ.¶. ù³çðî ÃÔÅÇÂÕ Ã³êÅçÕ ÒdzâÆê˺Çâ³àÓ ÁñÅÔÅìÅç, êÅçðÆ ÁËë.ÃÆ. Á˺âðÆú÷, ê³âå îçé î¯Ôé îÅñòÆÁÅ, ñÅñÅ ç¹éÆ Ú³ç ìËÇðÃàð, ê³âå Áîð ÇÃ³Ø òÕÆñ, îÇñÕ ñÅñ ÖÅé, Ãð ܯÇ׳çð ÇÃ³Ø ðÃÈñê¹ðÆÁÅ, ùÁÅîÆ ôðèÅé§ç, î½ñÅéÅ ÇÕëÅÇÂåÀ°µñÅ, ôÅðçÅêÆá ç¶ Ã¹ÁÅîÆ ô³ÕðÅÚÅðÆÁÅ, âÅÕàð ׯêÆ Ú³ç íÅðׯ, ê³âå î¶ñÅ ðÅî òëÅ ÁËâÆàð Òì³ç¶ îÅåðîÓ ñÅÔ½ð, îÔÅôÅ ÇÕzôé, ÁËâÆàð ÒêzåÅêÓ ñÅÔ½ð, ðÅÜÅ éÇð³çð éÅæ î˺ìð ê³ÜÅì ñËÇÜÃñ¶Çàò Õ½ºÃñ, ñÅñÅ çÆéÅ éÅæ ÁËâÆàð Òç¶ôÓ, Çîð÷Å ïÅÕÈì ì¶×, ÁËñ. ÁËî.ÁËÃ. ñÅÔ½ð, ÃzÆîåÆ ñ¼ÇÜÁÅòåÆ, Çêz³ÃÆêñ Õ³ÇéÁÅ îÔ» ÇòÇçÁÅñÅ Üñ§èð ÁÅÇç î¹¼Ö ÃéÍ Çóػ ç¶ ÜÇæÁ» À°µêð åô¼çç ÇîÃàð ìÆàÆ çÆ Á×òÅÂÆ ÇòÚ ÕÆåÅ Ü»çÅ Áå¶ åô¼çç Õðé ç¶ î¹¼Ö åðÆÕ¶ ÇÂÔ ÁêäŶ ׶ ÇÕ ç¯ ÇÃêÅÔÆ ÇÂÕ â»× ç¶ ç¯ò¶º ÇÃð¶ ëó Õ¶ ðÃå¶ ç¶ ç¯Ô» êÅÇÃÁ» À°µêð Öó·¶ Ô°³ç¶Í Üç Õ¯ÂÆ ÁÕÅñÆ ÇÃ³Ø â»× ç¶ Ô¶á¯º ñ§Ø Õ¶ Á¼×¶ ÜÅä çÆ Õ¯Çôô ÕðçÅ, å» À°Ô ÇÃêÅÔÆ å¶÷Æ éÅñ â»× ç¶ ç¯ò¶º ÇÃð¶ èðåÆ éÅñ ñ×Å Õ¶ è½ä Ø°¼à Çç³ç¶ å¶ â»× éÅñ ×°¼ÞÆÁ» ü໠îÅðÆÁ» Ü»çÆÁ»Í å»ì¶ Áå¶ Çê¼åñ ç¶ Ã¹³î» òÅñÆÁ» â»×» éÅñ êËð», ׯÇâÁ» Áå¶ ÃðÆð ç¶ Ô¯ð Á³×» À°µå¶ گ໠îÅðÆÁ» Ü»çÆÁ»Í î¼æ¶, ê¶à, Á¼Ö» À°µêð ÕÂÆ òÅð ÕÆå¶ Ü»ç¶Í Çâ¼×¶ ԯ¶ ÁÕÅñÆ Çóػ À°µêð çÆ Ø¯ó¶ ç½óŶ Ü»ç¶, ÇÜÔó¶ ÷õîÆ Ô¯Â¶ Çóػ ù ÇñåÅóç¶ Ô¯Â¶ ÁÅêä¶ Ã¹³î» éÅñ Ô¯ð ÷õîÆ Õðç¶Í êð ÁÕÅñÆ Çóػ ç¶ îé-åé ÁðçÅà ÇòÚ Ü°ó¶ Ô°³ç¶Í À°é·» ç¶ î¹¼Ö ÇòÚ¯º Õ¶òñ òÅÇÔ×°ðÈ ôìç ÔÆ ÇéÕñçÅÍ ê¹Çñà çÅ ÇÂà 寺 ò¼è òÇÔôÆê¹äÅ Ô¯ð ÕÆ Ô¯ ÃÕçÅ ÃÆ ÇÕ À°Ô Õ¶òñ Üæ¶ ç¶ Çóػ À°µêð ÔÆ åô¼çç éÔƺ ÃÆ ÕðçÆ, ܶ Õ¯ÂÆ Ô¯ð òÆ ÇÃ³Ø ×°ðç¹ÁÅðÅ

So Kahiyat Hai Soora ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ç¶ é÷çÆÕ ÁÅÀ°ºçÅ å» À°Ô òÆ ÇÂà åô¼çç çÅ ÇôÕÅð Ô¯ Ü»çÅÍ ÇÂà åô¼çç ù ÁÅêäÆÁ» Á¼Ö» ÃÅÔò¶º ò¶Ö Õ¶ ç¶ô çÆÁ» Õ°Þ éÅîòð ÔÃåÆÁ» é¶ ò¶ðò¶ Á³ÇÕå ÕÆå¶, ÇÜé·» ÇòÚ¯º Õ°Þ çÅ ÇìÁÅé òðéä ÕðéÅ Õ°æ» éÔƺ Ô¯ò¶×ÅÍ Ãå³ìð 1922 ÂÆÃòÆ ù Ã˺àðñ õÅñÃÅ çÆòÅé ç¶ Üæ¶ é¶ íÅÂÆ áÅÕ°ð ÇóØ, Ç÷ñ·Å Á³ÇîzåÃð Áå¶ íÅÂÆ òèÅòÅ ÇÃ³Ø Ç÷ñ·Å ñÅÔ½ð çÆ Á×òÅÂÆ ÇòÚ Ç×zøåÅðÆ ç¶äÆ ÃÆÍ ÇÂö Üæ¶ À°µêð ÇîÃàð ÇÜéÇÕé÷ çÆ Á×òÅÂÆ ÇòÚ ×°³îàÅñ¶ ç¶ éÖÅÃÈ (âð¶é) ç¶ ê¹ñ Õ¯ñ ܯ åô¼çç ÕÆåÅ, À°Ã çÅ ò¶ðòÅ íÅÂÆ Ü¯è ÇÃ³Ø çÆ Ã³êÅçéÅ Ô¶á Ûêç¶ ÁõìÅð ÒõÅñÃÅÓ ÇòÚ 4 Ãå³ìð ù ÇÂà åð·» ÛÇêÁÅ, ÒÒñ×í× òÆÔ Çî³à çÆ îÅð-Õ°àÅÂÆ À°êð³å ÇÂÕ Þ³âÆ ç¶ ÇÂôÅð¶ éÅñ دó-ÃòÅð ê¹Çñà ù Á¼×¶ òèä çÅ Ô°Õî ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ Ø¯ó-ÃòÅð» çÆ êÈðÆ ñÅÂÆé Üæ¶ ç¶ é÷çÆÕ ÁÅÂÆ Áå¶ Çå³éÇå³é دó-ÃòÅð ÁÕÅñÆÁ» ù ÇñåÅóç¶ Á¼×¶ ñ§Ø¶, ÇÜà ÕÅðé دÇóÁ» ç¶ Ã¹³î» éÅñ Õ°Þ Ã¾ÇåÁÅ×zÔÆ ÷õîÆ Ô¯ ×Â¶Í ÇÂÔ ç¶ÖÇçÁ» Áé¶Õ çðôÕ À°µÚÆ-À°µÚÆ Õ°ðñÅÀ°ä ñ¼×¶ÍÓÓ êz¯. ð°ÚÆ ðÅî ÃÅÔéÆ, àð¼ÃàÆ ÁõìÅð ÇàzÇìÀ±é, ñÅÔ½ð é¶ ÇÂà î¯ðÚ¶ ç¶ Á¼Öƺ ç¶Ö¶ ÔÅñ Ãì³èÆ ÁÅêäÆ ê¹ÃåÕ ÒStruggle for Reform in Sikh ShrinesÓ çÆ í±ÇîÕÅ ÇòÚ ÇñÇÖÁÅ ÔË- ÒÒî˺ î³éçÅ Ô» ÇÕ Ü篺 å¾Õ ÇÂÔ Ççzô î˺ ÁÅêäÆ Á¼Öƺ éÔƺ Ãé ò¶Ö¶, î˺ ÇÃ¼Ö ôÔÆç» Áå¶ ×°ðÈÁ» çÆÁ» ÃÅÖÆÁ» À°µêð ïÕÆé éÔƺ ÇñÁÅÀ°ºçŠû, ÇÜé·» Á³çð À°é·» ç¶ Çìé» ÇÕö ÇÞÜÕ ç¶ Ô¼Ãç¶-Ô¼Ãç¶ Áå¶ ÇÖó¶-î¼æ¶ öËð-îÅîÈñÆ Áå¶ ÁÜð î¹ÃÆìå» ç¶ Üðé Áå¶ ÁÅêä¶ ÇþçÕ Á³çð êÈð¶ À°åðé çÅ Ç÷Õð, ܯ ÁÃÇÔ Õôà ÃÔÅðç¶ Ô¯Â¶ Õ¶òñ ÇÂà ñÂÆ ÃÇÔ³ç¶ ðÔ¶ ÇÕ À°é·» Á³çð ÇÂÕ à°³ì ÃÆ ÇÕ ÇÂÔ Ã¶òÅ ÁÕÅñ ê¹ðÖ À°é·» êÅïº ñË ÇðÔÅ ÃÆÍ ÇÂÔ Á¼Öð ÇñÖ Õ¶ î˺ ÇÂà ׼ñ çÆ Çé¼ÜÆ ôÔÅçå ê¶ô ÕðéÆ ÚÅÔ°³çÅ Ô» ÇÕ ×°ðÈ Õ¶ ìÅö Á³çð Ã˺Õó¶ îé°¼Ö» é¶ ð¯÷ÅéÅ Áâ¯ñåÅ çÅ ÃìÈå Çç¼åÅ, ؼà¯-ؼà ÇÂà òðåîÅé Ã Á³çð ÇÕö Õ½î ç¶ ì³ÇçÁ» òñ¯º À°Ã çÆ ÇîÃÅñ ê¶ô Ô¯ÂÆ éÔƺ ùäÆ

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) ×ÂÆÍÓÓ Õ»×ðà òðÇÕ³× Õî¶àÆ òñ¯º ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÃÅÕ¶ çÆ êóåÅñ ñÂÆ ÃzÆ ÁËÃ. ÁÅdz×ð, ÃÅìÕÅ ÁËâò¯Õ¶à Üéðñ îçðÅà çÆ êzèÅé×Æ Ô¶á ìäÅÂÆ ×ÂÆ êóåÅñÆÁÅ Õî¶àÆ Á¼×¶ ÁñÅÔÅìÅç 寺 Ûêç¶ ÇÂÕ ÁõìÅð ÒdzâÆê˺â˺àÓ ç¶ ÃÔÅÇÂÕ Ã³êÅçÕ ÇîÃàð ÜÆ.¶. ù³çðî é¶ 14 ÁÕå±ìð 1922 ÂÆÃòÆ ù ÇÂÔ ÇìÁÅé ê¶ô ÕÆåÅ- ÒÒî˺ ÇÂà éåÆܶ Óå¶ ê¹¼ÜÅ Ô» ÇÕ ÁÕÅñÆÁ» çÅ òåÆðÅ ô»åîÂÆ ÃÆÍ ÜÇæÁ» é¶ ê¹Çñà çŠضðÅ å¯ó Õ¶ ÕçÆ Á¼×¶ ÜÅä çÅ ïåé éÔƺ ÕÆåÅÍ îËù ç¼ÇÃÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ ÁÕÅñÆ Üæ¶ ô»åîÂÆ ðÇÔä çÅ êzä ñËºç¶ ÃéÍ ÇÜÃ æ» ù ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË, À°æ¶ ÞÅóÆÁ» Áå¶ èðåÆ ìóÆ ð¼Õó ÇÜÔÆ ÃÆÍ î˺ ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ÇòÚ Çëð Õ¶ ÃÅðÆ ÔÅñå ò¶ÖÆ ÔËÍÓÓ Ã¼ïç Á¼åÅÀ°µñÅ ôÅÔ, ÕÇîôéð, ÇîÀ±ºÃêñ Õî¶àÆ, Üñ§èð é¶ òÆ êóåÅñÆÁÅ Õî¶àÆ Á¼×¶ ÁÅêäÆ ÇñÖåÆ Çðê¯ðà ê¶ô ÕÆåÆ-ÒÒî˺ ×°ðÈ Õ¶ ìÅö ç¶ ÷õîÆÁ» ù ò¶Öä ñÂÆ Ç×ÁÅÍ À°é·» ç¶ ÷õî ç¶Ö¶Í ÕÂÆÁ» çÆÁ» Ô¼âÆÁ» à°¼àÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» ÃéÍ î˺ ç¯ ïÈðêÆé ÁøÃð» ÇîÃàð îËÕðÃé Áå¶ ÇîÃàð ìÆàÆ ù ò¶ÇÖÁÅ ÔËÍ î˺ À°é·» ù ÷õîÆÁ» ç¶ Ü» À°é·» ù ÇñÜÅä Ãì³èÆ Õ°Þ éÔƺ ÇÕÔÅÍ ÇîÃàð ìÆàÆ ç¶ Ô¼æ ÇòÚ â»× ÃÆ Áå¶ À°Ô ÷õîÆÁ» çÆ Õ¯ÂÆ ÃÔÅÇÂåÅ éÔƺ ÃÆ Õð ÇðÔÅÍ À°Ô À°é·» ñ¯Õ» ù êð·¶ ÔàÅ ÇðÔÅ ÃÆ, ܯ À°é·» ÷õîÆÁ» çÆ ÃÔÅÇÂåÅ ÕðéÆ ÚÅÔ°³ç¶ ÃéÍ î˺, ê³âå îÅñòÆÁÅ, Õ°Þ âÅÕàð Áå¶ Á˺ìÈñà òÅñ¶ ÇÂÕ Ø³àÅ ÷õîÆÁ» ù ò¶Öç¶ ðÔ¶Í î˺ îÅð ê˺çÆ éÔƺ ò¶ÖÆÍÓÓ êÅçðÆ ÃÆ.ÁËë. Á˺âðÆÀ±÷ é¶ 12 Ãå³ìð 1922 ÂÆÃòÆ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ Á³çð ç¶Ö¶ ׶ çðçéÅÕ Ççzô çÅ òðéä ÕÆåÅ ÔË- ÒÒî˺ ÁÅêäÆÁ» Á¼Ö» éÅñ ÇÂÕ ê¹ñÃƶ ù ÁÅêä¶ ÃÅÔîä¶ Öó·¶ ÇéÁÅÃð¶ ÇÃ¼Ö ç¶ Çã¼â ÇòÚ á°¼âÅ îÅðç¶ ò¶ÇÖÁÅÍ Â¶éÆ ì¶ÁÃÈñÆ ÇÕÇðÁÅ ù ò¶Ö Õ¶ î˺ î¹ôÇÕñ éÅñ ÔÆ ÁÅêä¶-ÁÅê ù À°µÚÆ ÚÆÕ䯺 Áå¶ Á¼×¶ òèä 寺 ð¯Õ ÃÇÕÁÅÍ îËù Çê¼Û¯º ÇÂà 寺 òè¶ð¶ ÇØéÅÀ°äÆ ÇÕÇðÁÅ À°ç¯º ò¶ÖäÆ êÂÆ, Ü篺 ÇÂÕ ê¹ñÃÆÁÅ èðåÆ À°µå¶ îÈè¶

îÈ³Ô Çâ¼×¶ ԯ¶ ÁÕÅñÆ ç¶ À°µêð Úó· Õ¶ À°Ã ç¶ î½ã¶ Áå¶ è½ä ç¶ ÇòÚÕÅð ìÈà ð¼Ö Õ¶ êÈð¶ íÅð éÅñ À°Ã ù ÇñåÅóé ñ¼×ÅÍ åÆܶ òÅð éÅñ Çâ¼×¶ ê¶ ÁÕÅñÆ ç¶ êÅà Öó·¶ À°Ã ç¶ ÃÅæÆ ù À°Ã ç¶ À°µêð À°ç¯º ù¼à Çç¼åÅ, Ü篺 ç¯ òñ§àÆÁð À°Ã çÆ ì¶Ô¯ô ç¶Ô ù Á˺ìÈñ˺à ÇòÚ ñË ÜÅä ñÂÆ Ú¹¼Õ ðÔ¶ ÃéÍ ÃÅðÆ îÅðÕ°àÅÂÆ ìÔ°å ÔÆ ì¶çðç Áå¶ òÇÔôÆÁÅéÅ ÇÂðÅç¶ éÅñ íðêÈð ÃÆÍ î˺ Á³×ð¶÷ ÁëÃð ò¼ñ ÞÅÇÕÁÅ ÇÕ ôÅÇÂç À°Ô ÁÅêä¶ ÇÃêÅÔÆÁ» ù ÇÂà հÕðî ñÂÆ ì¹ðÅ-íñÅ ÕÔ¶ Ü» ÞÅó·» êÅò¶, êð ÁÇÜÔÅ Õ°Þ òÆ éÔƺ òÅêÇðÁÅÍ î˺ ÃÅðÆ òÅðçÅå çÅ ò¶ðòÅ Á×ñ¶ Ççé ÃðÕÅð Áå¶ Ôð ÇÂÕ Çîñä òÅñ¶ ÁøÃð ù Çç¼åÅÍÓÓ À°êð¯Õå ÇìÁÅé» ù دÖä 寺 Çüè Ô°³çÅ ÔË ÇÕ ÁÕÅñÆ Çóػ Óå¶ Ç§éÅ åô¼çç ÕÆåÅ ÇÕ ç¶Öä òÅÇñÁ» ç¶ Ççñ å» êÃÆÜ Ü»ç¶ Ãé, êð ÷Åñî ÔÕÈîå À°µêð Õ¯ÂÆ ÁÃð éÔƺ ÃÆÍ ÇîÃàð ìÆàÆ å» Üæ¶ ç¶ Çóػ ù åô¼çç Õðç¶ Ã ÇÂÔ ÇîÔäÅ îÅð Õ¶ ÇÚóÅÀ°ä çÆ Õ¯Çôô ÕðçÅ ÃÆ ÇÕ ÒÒÇÕ¼âð ÔË à°îÅðÅ ÕñöÆÁÅ òÅñÅ?ÓÓ å» Çüֻ çÅ ÇòôòÅà À°Ã Ã ÁÅÕÅô ÇòÚ À°µâ ðÔ¶ ÇÂÕ Ã¹éÇÔðÆ ð³× ç¶ ê³ÛÆ ÇòÚ Ô°³çÅ ÃÆ, (ÇÜà çÅ Ç÷Õð êÅçðÆ ÁËë.ÃÆ. Á˺âðÆÀ±÷ é¶ òÆ ÕÆåÅ ÔË)Í ÇÂÔ ê³ÛÆ Çóػ À°µå¶ ÕÆå¶ Ü»ç¶ åô¼çç Ã ÁÅÕÅô ÇòÚ À°µâçÅ Ô¯ÇÂÁÅ Õç¶ Ã¼ÚÖ³â ÃzÆ ÔÇðî³çð ÃÅÇÔì Áå¶ Õç¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ç¶ Ú¼Õð ñ×ÅÀ°ºçÅ ÃÆÍ ÇÂà ù ç¶Öä ñÂÆ ÁÅî ñ¯Õ üÚÖ³â ÃzÆ ÔÇðî³çð ÃÅÇÔì òÆ ÇÂռᶠ԰³ç¶ ÃéÍ ÁÕÅñÆ ÇÃ³Ø ÇÂÔ ÇòôòÅà Õðç¶ Ãé ÇÕ ÇÂÔ ÃzÆ ×°ðÈ ×¯Çì³ç ÇÃ³Ø ÜÆ çÅ ìÅ÷ ÃÆ, ÇÜÔóŠþÇåÁÅ×zÇÔ Õð ðÔ¶ Çóػ ù ÇÂà íÆó ç¶ Ã ×°ðÈ ÜÆ çÆ ÁÃÆà êÔ°³ÚÅÀ°ä ÁÅÀ°ºçÅ ÔËÍ êÅçðÆ ÃÆ.ÁËë. Á˺âðÆÀ±÷ é¶ ê³ÜÅì ç¶ ×òðéð Ãð ÁËâòðâ îËÕñ¶×é ù ÕÇÔ Õ¶ 14 Ãå³ìð 1922 ÂÆÃòÆ å¯º îÅð-Õ°àÅÂÆ ì³ç ÕðòÅ Çç¼åÆÍ ÇÂà 寺 ìÅÁç ÁÕÅñÆ ÜÇæÁ» ù Õ¶òñ Ç×zøåÅð ÕðÕ¶ ܶñ·» ÇòÚ ì³ç Õðé çÅ Ô°Õî Ô¯ÇÂÁÅÍ 14 Ãå³ìð 1922 寺 17 éò³ìð 1922 ÂÆÃòÆ å¾Õ ê³ÜÅì ç¶ ò¼Ö-ò¼Ö Ç÷Çñ·Á» ç¶ ÁÕÅñÆ ÜÇæÁ» Áå¶ ÇðÁÅÃåÆ ÁÕÅñÆ ÜÇæÁ»,

26

So Kahiyat Hai Soora ÃÅìÕÅ ø½ÜÆÁ» ç¶ ÜÇæÁ» é¶ Ç×zøåÅðÆÁ» Çç¼åÆÁ»Í ÇÜé·» ù ÁçÅñå 寺 Ã÷Å ÇçòÅ Õ¶ ê³ÜÅì çÆÁ» ò¼Ö-ò¼Ö ܶñ·» ÇòÚ ÇñÜÅ Õ¶ é÷ðì³ç ÕðéÅ ÁÅð³í Ô¯ Ç×ÁÅÍ ÇÂà Áðö ç½ðÅé 5605 Çóػ ù Ç×zøåÅð ÕÆåÅ Ç×ÁÅ, ÇÜé·» ÇòÚ 35 î˺ìð ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ç¶ òÆ ÃéÍ Ç×zøåÅðÆÁ» ç¶ä òÅñ¶ ÇÃ¼Ö ÜÇæÁ» ÇòÚ ñ×ÅåÅð À°åôÅÔ òèçÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÃÆ, êð Á³×ð¶÷Æ ÃðÕÅð ÇÂà î¯ðÚ¶ 寺 å³× ÁÅ Ú¹¼ÕÆ ÃÆÍ À°Ô ÇÂà 寺 Û°àÕÅðÅ êÅÀ°äÅ ÚÅÔ°³çÆ ÃÆÍ À°Ã é¶ ÇÂà çÅ Õ¯ÂÆ ÔÆñÅ ñ¼íäÅ ô°ðÈ Õð Çç¼åÅ å» Á³×ð¶÷Æ ÃðÕÅð çÅ ÇèÁÅé ðÅÇ ìÔÅçð Ãð ׳×Å ðÅî ò¼ñ Ç×ÁÅ, ÇÜà ù ÃðÕÅð é¶ îÔ³å ù³çð çÅà êÅïº ÇÂÕ Ô÷Åð ð°ê¶ ÇòÚ ÷îÆé çÅ êàÅ ÕðòÅ Çç¼åÅ Áå¶ Ãð ׳×Å ðÅî êÅïº ÇñÖòÅ ÇñÁÅ ÇÕ À°Ã ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé ÇòÚ¯º ñ¼Õó» ò¾ãä Óå¶ Õ¯ÂÆ ÇÂåðÅ÷ éÔÆºÍ îÔ³å ù³çð çÅà êÅïº òÆ ÇñÖòÅ ÇñÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ À°é·» ù ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ê¹Çñà ùð¼ÇÖÁÅ çÆ ñ¯ó éÔƺ, ÇÂà ñÂÆ À°æ¯º ê¹Çñà òÅêà ì¹ñÅ ñÂÆ ÜÅò¶Í ÇîÃàð ÁËÚ.âÆ.Õz¶Õ î¹¼Ö-ÃÕ¼åð ê³ÜÅì ÃðÕÅð é¶ ÃÅðÆ ÕÅðòÅÂÆ çÆ Çðê¯ðà ÇîÃàð ÁËÃ.êÆ. â¯éñ ×zÇÔ ÃÕ¼åð, ÇÔ³ç ÃðÕÅð ù í¶Üç¶ Ô¯Â¶ ÇñÇÖÁÅ ÇÕ ÇÂà îÅîñ¶ ç¶ ÁÇÜÔ¶ ÇéêàÅð¶ éÅñ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ÔËðÅé-êz¶ôÅé ðÇÔ ÜÅò¶×Æ Áå¶ À°Ô ç¯ êzÅÂÆò¶à ÇòÁÕåÆÁ» çðÇîÁÅé ԯ¶ ÇÂà ÇÂÕðÅðéÅî¶ ù ÃðÕÅð ç¶ Ôá ç¶ ðÈê ÇòÚ ñ¯Õ» ÃÅÔîä¶ ê¶ô éÔƺ Õð ÃÕ¶×ÆÍ ÇÔ³ç¹ÃåÅé ÃðÕÅð é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö îÅîñ¶ ç¶ ÇéêàÅð¶ çÆ ÃÈÚéÅ ÃËÕàðÆ ÁÅë Ãà¶à, ñ§âé ù í¶ÜÆÍ ÁÖÆð 18 éò³ìð ù ÃðÕÅð é¶ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÚ¯º ê¹Çñà À°áÅ ñÂÆ Áå¶ À°Ã Ççé Ç×zøåÅð ÕÆå¶ 170 ÇÃ³Ø À°Ã¶ Ççé ÔÆ ÇðÔÅÁ Õð Çç¼å¶Í ÁÕÅñÆ Çóػ ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÆ ÷îÆé ÇòÚ¯º ñ¼Õó» ò¾ãä çÅ ÁÇèÕÅð Çîñ Ç×ÁÅÍ ÇÂà åð·» Çå³é Õ° îÔÆéÅ Ú¼ñ¶ ÇÂà î¯ðÚ¶ çÅ Á³å Ô¯ Ç×ÁÅÍ ÁõÆð ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì çÅ êzì³è ÃæÅÂÆ ðÈê ÇòÚ ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ ÁèÆé ÁÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂà î¯ðÚ¶ ç½ðÅé

27

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali) åô¼çç ÕÅðé åÕðÆìé 10 ÇÃ³Ø ôÔÆçÆÁ» êÅ ×Â¶Í 4 Ãå³ìð ù ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ç¶ é¶óñ¶ Çê³â å¶óÅ, Ã. í×å ÇÃ³Ø Áå¶ À°Ã ç¶ ç¯ ê¹¼åð» Ã. íÅ× ÇÃ³Ø Áå¶ Ã. ÁÅÃÅ ÇÃ³Ø ù òÆ åô¼çç çÅ ÇôÕÅð ìäÅÇÂÁÅ; ÇÜÔó¶ ÁÅêä¶ Ö¶å» ÇòÚ Õ³î Õð ðÔ¶ ÃéÍ À°é·» À°µêð ç¯ô ñ×ÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ÇòÖ¶ ñ§×ð ñÂÆ ðÃç í¶Üä ÇòÚ ÇÂé·» çÅ Ô¼æ ÔËÍ ÇÂà åô¼çç ÕÅðé Çå³é¶ Üä¶ ÷õîÆ Ô¯ ׶ Áå¶ ÇÂé·» ÇòÚ¯º Ã. í×å ÇÃ³Ø 4 Ãå³ìð ù ÔÆ ÷õî» çÆ åÅì éÅ Þ¼ñç¶ Ô¯Â¶ ôÔÆç Ô¯ ×Â¶Í ÇÂà åð·» ÇÂÔ î¯ðÚÅ ×°ðç¹ÁÅðÅ ×°ðÈ ÕÅ ìÅö ç¶ êÇÔñ¶ ôÔÆç ìä¶Í 6 Ãå³ìð ù Üç ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ÔÆ ÇÂé·» çÅ ÃÃÕÅð ÕÆåÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÃÆ å» À°Ã Ã ÇÂé·» ç¶ ê¹¼åð Ã. åÅðÅ ÇÃ³Ø òÆ Ç÷ÁÅçÅ ÷õîÆ Ô¯ä ÕðÕ¶ ôÔÆçÆ êÅ ×Â¶Í 5 Ãå³ìð ù ñÅÇÂñê¹ð ÁÕÅñÆ Üæ¶ ç¶ ÁÅ×È 28 ÃÅñ» ç¶ é½Ü°ÁÅé õÅñÃÅ ÕÅñÜ Á³ÇîzåÃð ç¶ ÃÅìÕÅ ÇòÇçÁÅðæÆ Ã. ÇêzæÆêÅñ ÇÃ³Ø ê¹¼åð ÃÈì¶çÅð ÇéÔÅñ ÇÃ³Ø ç¶ ê¹¼åð Ãé, À°é·» À°µå¶ òÆ Á³é·¶òÅÔ åô¼çç ãÅÇÔÁÅ Ç×ÁÅ, ÇÜà ÕðÕ¶ ÃðÆð À°µêð 13 ×ÇÔð¶ ÷õî» ç¶ ÇéôÅé Ãé, ÇÜé·» ÕðÕ¶ À°Ô ×°ðÈ ðÅîçÅà ÔÃêåÅñ ÇòÖ¶ åÕðÆìé ê½ä¶ ç¯ ÃÅñ Ç÷³ç×Æ-î½å çÆ ñóÅÂÆ ñóÕ¶ 2 ÁêzËñ 1924 ÂÆÃòÆ ù ôÔÆçÆ êÅ ×Â¶Í 30 ÁÕå±ìð ù ÇÂà î¯ðÚ¶ ç¶ Ç×zøåÅð ÕÆå¶ Çóػ ù ÁàÕ Ü¶ñ· ÇòÚ ì³ç Õðé ñÂÆ ÇñÜÅ ðÔÆ ð¶ñ ×¼âÆ ù Çóػ çÆ Ã¶òÅ Õðé ç¶ ÁÅô¶ éÅñ ð¯ÕÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» íÅÂÆ Õðî ÇÃ³Ø òÅÃÆ ÃzÆ Áé§çê¹ð ÃÅÇÔì Áå¶ íÅÂÆ êzåÅê ÇÃ³Ø îËé¶Üð, ×°ðç¹ÁÅðÅ ÃzÆ ê³ÜÅ ÃÅÇÔì ôÔÆç Ô¯ ×Â¶Í íÅÂÆ ÔðÆ ÇÃ³Ø 9 éò³ìð 1922 ÂÆÃòÆ ù Á³ÇîzåÃð ܶñ· ÇòÚ¯º ÇðÔÅÁ Ô¯ä À°êð³å Á×ñ¶ Ççé, íÅÂÆ ÔðÇç¼å ÇÃ³Ø Á¼â¶òÅñ (Üñ§èð) 29 éò³ìð 1922 ÂÆÃòÆ ù ñÅÔ½ð ܶñ· ÇòÚ, íÅÂÆ ÜòÅñÅ ÇÃ³Ø ê³Ü¯ñÅ (Ô°ÇôÁÅðê¹ð) Áå¶ íÅÂÆ Çìôé ÇÃ³Ø Ã¯Ôñ (×°ðçÅÃê¹ð) 6 çóìð 1922 ù ÁàÕ Ü¶ñ· ÇòÚ ÇìîÅðÆÁ» éÅñ ÜÈÞç¶ Ô¯Â¶ ôÔÆçÆ êÅ ×Â¶Í ÇÂà Ã ÇÃ¼Ö Ã³×å» òñ¯º ôz¯îäÆ ×°ðç¹ÁÅðÅ êzì³èÕ Õî¶àÆ çÆ ÁêÆñ À°µêð ìóÅ À°åôÅÔÜéÕ Ô°³×ÅðÅ Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂà î¯ðÚ¶ ç¶ Ãì³è

ÇòÚ Çå³é ñ¼Ö ð°ê¶ ÇÂÕ¼åð ԯ¶, ÇÜé·» ÇòÚ¯º Çå³é Ô÷Åð ð°ê¶ ð¯÷ÅéÅ ë¼àó Çóػ çÆ Ã¶òÅ Óå¶ ÖðÚ ÕÆåÅ Ü»çÅ ÃÆ êð éÅ å» ÁÅçîÆÁ» çÆ ÕîÆ ÃÆ Áå¶ éÅ ÔÆ ð°ê¶ çÆ å¯à ÁÅÂÆÍ ÇÂÔ î¯ðÚÅ ìÔ°å ÔÆ Ø¼à Ã ÇòÚ ÃÅðÇæÕ éåÆÜÅ êzÅêå Õðé òÅñÅ ÇÂÕ ÁËÃÅ ô»åîÂÆ Á³ç¯ñé Ô¯ ÇéìÇóÁÅ, ÇÜÃ é¶ Ãî¹¼Ú¶ ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆÁ» ç¶ îé» Á³çð ç¶ô ê¼èð Óå¶ Ú¼ñ ðÔ¶ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ Á³ç¯ñé êzåÆ ð°ÚÆ êËçÅ Õð Çç¼åÆÍ ÇÂà 寺 êzíÅÇòå Ô¯ Õ¶ ò¼Ö-ò¼Ö ÁõìÅð» ç¶ Ã³êÅçÕ» é¶ ÁÕÅñÆ Çóػ çÆ ìÔÅçðÆ ç¶ Ã¯Ôñ¶ ×ÅÂ¶Í ÇÂéÕñÅìÆ ñ¶ÖÕ Ã¼ïç ÔìÆì, óêÅçÕ ÒÇÃÁÅÃåÓ ÁõìÅð é¶ ÇñÇÖÁÅ: ìÔÅçðÆ î¶º ò°Ô ï°ÕåÅ ÔË ñ¶ÇÕé, éÔƺ ÔË Õ°ò¼å¶ ìðçÅôå  íÆ ÁÕÅñÆ ÇüÖÍ ñÅñÅ ñÅÜêå ðŶ ç¶ ÁõìÅð Òì³ç¶ îÅåðîÓ ç¶ ôìç Ãé: é°Ãðå Ôî ðÕÅì À°áÅú Çܼèð Õçî, å°îÕ¯ Çîñ¶×Å ëåÇÔ ÕÅ åî×Å ÁÕÅñÆúÍ ÃÉËðÅÜ ÕŠܯ ðÅÜ ÔË ÁÅêé¶ ç¶ô , Ô¯×Å å°î·ÅðÅ ÔÅæ  Þ³âÅ ÁÕÅñÆúÍ ÒçðêéÓ ÁõìÅð ÇòÚ ÇÂÕ î¹ÃñîÅé ÕòÆ çÆ é÷î ÛêÆ ÃÆ: Òî¹Þ¶ ÔËðå ÔË ÇÕ ÇÕÀ°º Ç×ð éÅ êóÅ å±³ ÚÕðÅ Õð, ÷°ñî Üì Ô¯å¶ Ôȶ ç¶Ö¶ ÇéðÅñÅ å± é¶Í Õ½î Õ¶ ÔÅæ ñð÷é¶ æ¶ ÁÅÕÅñÆ ôÅìÅô, ÖÈì ÃÉËðÅÜƶ Õ¯ ޳ⶠկ óíÅñÅ å± é¶ÍÓ ÇÂà î¯ðÚ¶ çÆ çðçéÅÕ ÞÅÕÆ ù ÇìÁÅé ÕðÇçÁ» ÃðÆð ç¶ ñȧÁ ճⶠÖó·¶ Ô¯ Ü»ç¶ Ôé ÇÕ ÇÕà åð·» ÁÕÅñÆ Çóػ òñ¯º ÇÂÔ ÁÃÇÔ Áå¶ ÁÕÇÔ åÃÆÔ¶ ÃÇÔ Õ¶ Ãî¹¼Ú¶ óÃÅð Á³çð ÇÂÕ ÇîÃÅñ êËçÅ Õð Çç¼åÆÍ ÇÂà Çê¼Û¶ ÁÕÅñÆ Çóػ ò¼ñ¯º ×°ðÈ ÃÅÇÔì Á¼×¶ ÕÆåÆ ÁðçÅà Áå¶ êzä ÃÆ, ÇÜà ù å¯ó ÇéíÅÀ°ä ÇòÚ À°Ô ÁÅêäÆ ôÅé ÃîÞç¶ ÃéÍ çÈÜÅ À°é·» ÃÅÔîä¶ ÁÅêä¶ å¯º êÇÔñ» 寺 Ô¯ Ú¹¼Õ¶ ôÔÆç» òñ¯º ÇÃðÇÜÁÅ ÇÂÇåÔÅà ÃÆ, ÇÜà 寺 À°é·» ù ÇÂÔ êz¶ðéÅ ÇîñÆ ÇÕ ÇüÖÆ çÅ îÅð× ÔÆ ôÔÆçÆ çÅ îÅð× ÔË, ÇÜà À°µêð ÇÃ¼Ö é¶ ôÔÆçÆ ç¶ Á¼×¶ Ô¯ Õ¶ Ú¼ñäÅ ÔË Áå¶ î½å ù Çܼåä 寺 êÇÔñ» À°Ã ù îÖ½ñ Õðé çÆ ÜÅÚ Ôð ÇÃ¼Ö ù ÇÃ¼Ö ñËäÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

morcw gMgsr jYqo îÅÃàð ðÖç¶ò ÇÃ§Ø ÒÜÅÚÕÓ

ÜËå¯ î§âÆ ìÇá§âÅ-Õ¯àÕê±ðÅÇëð¯÷ê°ð-ëÅÇ÷ñÕÅ ð¶ñò¶ ñÅÂÆé Óå¶ ÇÂÕ Ãà¶ôé ÔË ÇÜÃ ç¶ é¶ó¶ ÔÆ À°µåð-êµÛî òµñ ÃzÆ ×§×Ãð ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ðô¯Çíå ÔË¢14 Ãå§ìð 1923 鱧 Ü篺 ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì Á§çð çÆòÅé ÃÇÜÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ Áå¶ Ã§×å» ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì Ãzòä Õð ðÔÆÁ» Ãé å» Õ°Þ ÔÇæÁÅðì§ç ÇÃêÅÔÆÁ» é¶ Á§çð çÅõñ Ô¯ Õ¶ ÃÅð¶ Ãz¯ÇåÁ» å¶ Ã¶òÅçÅð» 鱧 Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅ Áå¶ åÅÇìÁÅ ìËᶠÇÃ§Ø é±§ ìÅÔ¯º ëó Õ¶, ØÃÆà Õ¶ ìÅÔð ñË ×¶ Áå¶ ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì Ö§Çâå Õð Çç¾åÅ¢ ÇÂà åð·» éÅí¶ çÆ Á§×ð¶÷ ÔÕ±îå é¶ Çþֻ 鱧 ÇÂÕ èÅðÇîÕ î¯ðÚ¶ ñÂÆ Öó·Å Õð Çç¾åÅ¢ Ô°ä Çþֻ é¶ ÇÂæ¶ 101 ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì ñ×ÅåÅð ÕÆå¶ ÜÅä çÅ øËÃñÅ ÕðÕ¶ 25-25 Ççػ çÅ ÜæÅ ð¯÷ÅéÅ í¶ÜäÅ ô°ð± Õð ÇçµåŠܯ 15 Ãå§ìð 鱧 ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì 寺 êËçñ ðòÅéÅ Ô¯ÇÂÁÅ¢

ÜËå¯ î§âÆ ìÇá§âÅ-Õ¯àÕê±ðÅ-Çëð¯÷ê°ðëÅÇ÷ñÕÅ ð¶ñò¶ ñÅÂÆé Óå¶ ÇÂÕ Ãà¶ôé ÔË ÇÜÃ ç¶ é¶ó¶ ÔÆ À°µåð-êµÛî òµñ ÃzÆ ×§×Ãð ÇÂÇåÔÅÃÕ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ðôǯ íå ÔË Ü¯ êÇÔñ» éÅíÅ ÇðÁÅÃå ÇòÚ ÃÆ¢ 5 Á×Ãå, 1923 鱧 Á§ÇîzåÃð ÇòÖ¶ ôz̄îäÆ ×°ðç°ÁÅðÅ êzìè § Õ Õî¶àÆ òñº̄ îÔÅðÅÜÅ éÅíÅ Çðê°çîé ÇÃ§Ø éÅñ ÔîçðçÆ çÅ îåÅ êÅà ÕðÕ¶ øËÃñÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ 9 Ãå§ìð 鱧 ÒéÅíÅ â¶Ó îéÅÇÂÁÅ ÜÅò¶ Áå¶ îÔÅðÅܶ éÅñ Ô¯ÂÆ ì¶ÇÂéÃÅøÆ é±§ ç±ð ÕðòÅÀ°ä ñÂÆ ÁðçÅö Ã¯è¶ ÜÅä¢ 27 Á×Ãå 鱧 íð¶ çÆòÅé ÇòÚº̄ ÃzÆ ×°ð± ×zæ § ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ åÅÇìÁÅ ìËᶠÇ×ÁÅéÆ Ç§çð ÇÃ§Ø ÜÆ é±§ Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅ¢ 9 Ãå§ìð 鱧 ê§ÜÅì íð Áå¶ ÇÃ¾Ö ÇðÁÅÃå» ç¶ ÃÅð¶ ôÇÔð» ÇòÚ Üñ±Ã վ㶠׶ å¶ ÁðçÅö Ã¯è¶ ×¶¢ ÜËå¯ î§âÆ ÇòÚ òÆ ìóÅ ò¾âÅ Üñ±Ã ÇéÕÇñÁÅ å¶ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃzÆ ×§×Ãð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ çÆòÅé ÃÇÜÁÅ, éÅñ ÔÆ ñóÆòÅð ÃzÆ ÁÖ§â êÅá» çÅ Áð§í Õð Çç¾åÅ Ç×ÁÅ¢ ÇÂà Ã éÅíÅ ÇðÁÅÃå çÅ ðÅÜ êzìè § Á§×ð¶÷ ÁøÃð ÇòñÆÁî ÜÅéÃàé ç¶ Ô¾æ ÇòÚ ÃÆ¢ îÔÅðÅܶ Ãì§èÆ ÇÕö ÇòÚÅð, åÕðÆð Ü» îåÅ êÅà Õðé çÆ ÁÅÇ×ÁÅ éÔƺ ÃÆ¢ 14 Ãå§ìð 鱧 Üçº̄ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì Á§çð çÆòÅé ÃÇÜÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ Áå¶ Ã§×å» ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì Ãzòä Õð ðÔÆÁ» Ãé å» Õ°Þ ÔÇæÁÅðì§ç ÇÃêÅÔÆÁ» é¶ Á§çð çÅõñ Ô¯ Õ¶ ÃÅð¶ Ãz̄ÇåÁ» å¶ Ã¶òÅçÅð» 鱧 Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅ Áå¶ åÅÇìÁÅ ìËᶠÇÃ§Ø é±§ ìÅÔº̄ ëó Õ¶, ØÃÆà Õ¶ ìÅÔð ñË ×¶ Áå¶ ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì Ö§Çâå Õð Çç¾åÅ¢ Ô°ä ÇÂÔ ÇéðÅ îÔÅðÅÜÅ éÅíÅ éÅñ ԯ¶ è¾Õ¶ ç±ð Õðé çÅ ÃòÅñ éÔƺ ÇðÔÅ ÃÆ Ã׺̄ ÇÂÕ Çéð¯ñ èÅðÇîÕ ÃòÅñ ìä Ç×ÁÅ ÃÆ¢ ÇÂà åð·» éÅí¶ çÆ Á§×ð¶÷ ÔÕ±îå é¶ Çþֻ 鱧 ÇÂÕ èÅðÇîÕ î¯ðÚ¶ ñÂÆ Öó·Å Õð Çç¾åÅ¢ Ô°ä Çþֻ é¶ ÇÂæ¶ 101 ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì ñ×ÅåÅð ÕÆå¶ ÜÅä çÅ øËÃñÅ ÕðÕ¶ 25-25 Ççػ çÅ ÜæÅ ð¯÷ÅéÅ í¶ÜäÅ ô°ð± Õð ÇçµåŠܯ 15 Ãå§ìð 鱧 ÃzÆ

ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì åº̄ êËçñ ðòÅéÅ Ô¯ÇÂÁÅ¢ ÇÂà Üæ¶ é±§ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ çÅõñ Ô¯ä åº̄ êÇÔñ» ÔÆ ëó ÇñÁÅ Ç×ÁÅ¢ ÇÂö åð·» 25 Ççػ çÅ ÜæÅ ð¯÷ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì åº̄ ÜËå¯ ñÂÆ å°ðçÅÁå¶ Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅ Ü»çÅ¢ ÇÂà åð·» Ç×zøåÅð ÕÆå¶ Ôð Üæ¶ é±§ ç¯-Çå§é Ççé ÃÅèÅðé Õ§ÇâÁÅñÆ åÅð çÆ òñ×ä Á§çð í°Ö ¾ ¶ ÇêÁÅö ÔÆ ð¾ÇÖÁÅ Ü»çÅ, ÕÂÆÁ» çÆ îÅðÕ°àÅÂÆ ÕÆåÆ Ü»çÆ Áå¶ Çëð ÕÂÆÁ» 鱧 ç±ð ÇñÜÅ Õ¶ ܧ×ñ»-À°ÜÅó» ÇòÚ Û¾â Çç¾åÅ Ü»çÅ ÇÜæº̄ ÇÃ§Ø Çëð ñ§î¶ ê˺ⶠîÅð Õ¶ Á§ÇîzåÃð ÜÅ Õ¶ ÜÇæÁ» ÇòÚ Çîñ ܻ綢 13 ÁÕå±ìð, 1923 鱧 ôz̄îäÆ Õî¶àÆ Áå¶ ÁÕÅñÆ çñ, ç¯Ô» 鱧 ÇõñÅø-ÕÅé±é § ÜîÅÇÂå» ÕðÅð ç¶ Çç¾åÅ Ç×ÁÅ Áå¶ Õî¶àÆ ç¶ î˺ìð», î°ñÅ÷î» Áå¶ òðÕð» 鱧 Ç×zøåÅð ÕðÕ¶ ܶñ· í¶Ü Çç¾åÅ Ç×ÁÅ¢ ÇÂé·» ÇòÚ Ã. îÇÔåÅì ÇÃ§Ø êzèÅé ôz̄îäÆ Õî¶àÆ, Ã. å¶ÜÅ ÇÃ§Ø Ãî°ç § ðÆ îÆå êzèÅé, Ã. å¶ÜÅ ÇÃ§Ø ÁÕðê°ðÆ Üæ¶çÅð ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì, í×å ÜÃò§å ÇÃ§Ø Üéðñ ÃÕ¾åð, ìÅìÅ ÔðÇÕzôé ÇçØ, êz̄. å¶ÜÅ ÇçØ, îÅÃàð åÅðÅ ÇçØ, Ç×ÁÅéÆ ô¶ð ÇçØ, êz̄. Çéð§Üé ÇçØ, Ã. Ãðî°Ö ÇÃ§Ø êzèÅé ÁÕÅñÆ çñ, ðÃÅñçÅð Ã°ç § ð ÇçØ, Ã. ׯêÅñ ÇÃ§Ø Õ½îÆ, Ã. å¶ÜÅ ÇÃ§Ø ØÇò§â, Ã. öòÅ ÇÃ§Ø áÆÕðÆòÅñÅ, ðÃÅñçÅð ðäܯè ÇÃ§Ø Áå¶ êz̄. ÃÅÇÔì ÇÃ§Ø ÁÅÇçÕ 48 ÇÃ§Ø ôÅîñ Ãé¢ ÇÂé·» ÇõñÅø 4 éò§ìð, 1923 鱧 Á§ÇîzåÃð ÇòÖ¶ î°Õç ¾ îÅ ô°ð± Õð Çç¾åÅ Ç×ÁÅ¢ 3 îÅðÚ,1924 鱧 ÃðÕÅðÆ ì§çÆÁ» 鱧 ñÅÔ½ð ÇÕñ·¶ ÇòÚ í¶Ü Çç¾åÅ Ç×ÁÅ Áå¶ ÇÕñ·¶ ÇòÚ ÔÆ ÜéòðÆ 1926 å¾Õ նà ھñçÅ ÇðÔÅ¢ Ç×zøåÅðÆÁ» Çê¾Ûº̄ òÆ ×§×Ãð ÜËå¯ é±§ ð¯÷ÅéÅ 25-25 Ççػ ç¶ Üæ¶ í¶Ü¶ ÜÅä çÅ ÇÃñÇÃñÅ À°òº¶ ÔÆ ÜÅðÆ ÇðÔÅ¢ Ççػ é¶ øËÃñÅ ÕÆåÅ ÇÕ ê§ÞÆ-ê§ÞÆ Ççػ çÆ ìÜŶ ê§Ü-ê§Ü ý Ççػ ç¶ Üæ¶ ×§×Ãð ÇòÖ¶ í¶Ü¶ ÜÅä Áå¶ êÇÔñÅ ôÔÆçÆ ÜæÅ 21 ëðòðÆ, 1924 鱧 ÜËå¯ ê¹Ç¾ ÜÁÅ Áå¶

28

So Kahiyat Hai Soora ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì Óå¶ Õì÷Å ÕðÕ¶ ÃzÆ ÁÖ§â êÅá Áð§í Õ𶢠ï 9 ëðòðÆ é±§ ìçå ê§ÚîÆ ç¶ Ççé ê§Ü ý Ççػ çÅ êÇÔñÅ ÜæÅ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì åº̄ ÇÂÔ ÁðçÅÊïè Õ¶ Ú¾ÇñÁÅ ÇÕ ÇÂÔ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃzÆ ×§×Ãð ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ ÃzÆ ÁÖ§â êÅá Õðé׶ Áå¶ Ü¯ òÆ î°ÃÆìå» ÃÇÔäÆÁź êËä Çìé» î°ÕÅìñÅ ÔÆ ÃÇÔä׶¢ Ô½ñÆ-Ô½ñÆ ÇÂÔ ÜæÅ Ô÷Åð» çÆ Ç×äåÆ ÇòÚ Ô¯ Ç×ÁÅ¢ À°èð ÃðÕÅð òñº̄ Çê§â» å¶ ôÇÔð» ÇòÚ ñ¯Õ» 鱧 Üæ¶ çÆ ÁÅÀ°-í×å Õðé åº̄ ð¯ÇÕÁÅ Ç×ÁÅ¢ ܯ ñ¯Õ Çëð òÆ Ã¶òÅ Õðç¶, À°é»· Óå¶ ÃõåÆ ÕÆåÆ Ü»çÆ¢ Üçº̄ ÜæÅ ë±ñ ÇòÖ¶ ê԰ǧ ÚÁÅ å» Çê§â ç¶ ÃÅð¶ ׶à ì§ç Õð Çç¾å¶ ׶¢ êÇÔðÅ ñ¾×ä ç¶ ìÅòܱç òÆ ñ¯Õ» é¶ Õ§è» à¾ê Õ¶ ÚÅÔ-êÅäÆ ÛÕÅÇÂÁÅ¢ Üæ¶ çÅ ÁÅõðÆ êóÅÁ 20 ëðòðÆ é±§ ëðÆçÕ¯à ç¶ Çê§â ìð×ÅóÆ ÇòÚ ÃÆ¢ 21 ëðòðÆ é±§ Ãò¶ð¶ ÁÅÃÅ çÆ òÅð Áå¶ çÆòÅé çÆ ÃîÅêåÆ åº̄ ìÅÁç Üæ¶ é¶ ÜËå¯ ò¾ñ Õ±Ú ÕÆåÅ, ܯ ÇÂæº̄ Û¶ Õ° îÆñ ÃÆ¢ ÇÂà çÆ Ç×äåÆ Ô÷Åð» ÇòÚ Ô¯ ×ÂÆ ÃÆ, ÇÜà ÇòÚ ÕÅøÆ ìÆìÆÁ» òÆ ôÅîñ Ãé¢ Õ»×ðÃÆ é¶åÅ âÅ. ÇÕÚñ±, Çêzà § Æêñ Ç×âòÅéÆ Áå¶ ÒÇéÀ±ïÅðÕ àÅÂÆî÷Ó ç¶ êzåÆÇéè Çî. Çܧî÷ òÆ ÕÅð ÇòÚ Üæ¶ éÅñ Ú¾ñ ðÔ¶ Ãé¢ éÅíÅ ðÅÜ çÆ Ô¾ç Óå¶ Õ»×ðÃÆ é¶åÅò» 鱧 ð¯Õ ÇñÁÅ Ç×ÁÅ¢ Üæ¶ ç¶ Á¾×¶ ê§Ü ÇÃ§Ø ÇéôÅé ÃÅÇÔì Ú°Õ ¾ Õ¶ ÜÅ ðÔ¶ Ãé, ÇòÚÕÅð ÃzÆ ×°ð± ×zæ § ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ êÅñÕÆ ÃÆ Áå¶ ÜæÅ ÚÅð-ÚÅð çÆÁ» ÕåÅð» ÇòÚ Ú¾ñ ÇðÔÅ ÃÆ¢ ק×Ãð 鱧 ÜÅä òÅñ¶ ðÃå¶ Óå¶ åÅð» ñ¾×ÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» Ãé Áå¶ ê°Çñà çÅ êÇÔðÅ ÃÆ¢ ×°ðç°ÁÅðÅ ÃÅÇÔì Õ¯ñ ÇÕñ·¶ À°µå¶ îôÆé×§é» ìÆóÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» Ãé Áå¶ Ôð êÅö ë½Ü å¶ ê°Çñà ì§çÕ ± » ÇþèÆÁ» ÕðÕ¶ Öó·Æ ÃÆ¢ Á§×ð¶÷ ÁøÃð ÇòñÆÁî ÜÅéÃàé Áå¶ Ô¯ð òÆ ÕÂÆ ÁøÃð î½Üç ± Ãé¢ ÜæÅ Áܶ ×°ðç°ÁÅðÅ Çà¾ìÆ ÃÅÇÔì åº̄ â¶ã Õ° ý ×÷ Çê¾Û¶ ÔÆ ÃÆ ÇÕ ÇÂÕ ï±ðêÆé ÁøÃð é¶ À°æ¶ ÔÆ ð°Õä ñÂÆ ÇÕÔÅ êð Üçº̄ ÜæÅ éÅ ð°ÇÕÁÅ å» ÇÂÕçî Çå§é» êÅÇÃÁ» åº̄ ׯñÆ Ú¾ñäÆ ô°ð± Ô¯ ×ÂÆ¢ Çëð òÆ ÜæÅ ìóÆ ô»åÆ, Ô½ºÃñ¶ Áå¶ ò¾â¶ Ççñ éÅñ Á¾×¶ òèçÅ Ç×ÁÅ¢ ìÔ°å ÃÅð¶ ÇÃ§Ø ôÔÆç Ô¯ ׶ Ãé¢ ÇÂÕ ìÆìÆ ÁÅêä¶ ×¯çÆ òÅñ¶ ì¾Ú¶ 鱧 ׯñÆ ñ¾× Õ¶ ôÔÆç Ô¯ ÜÅä ç¶ ìÅòܱç òÆ ð°ÕÆ éÔƺ¢ ÃzÆ ×°ð± ×zæ § ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ êÅñÕÆ é±§ Ôð ÔÆñ¶ ׯñÆ ñ¾×ä

29

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

åº̄ ìÚÅÇÂÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÃÆ¢ ׯñÆ-ìÅðÆ ì§ç Ô¯ä å¾Õ ìÔ°å ÃÅðÆ Ã§×å ×°ðç°ÁÅðÅ Çà¾ìÆ ÃÅÇÔì êÔ°Ú § Ú°Õ ¾ Æ ÃÆ¢ Á§×ð¶÷ ÁøÃð» òñº̄ ÷õîÆ Áå¶ ôÔÆç ԯ¶ ÇçØ-ÇçØäÆÁ» 鱧 ×°ðç°ÁÅðÅ Çà¾ìÆ ÃÅÇÔì ÇñÁÅÀ°ä Óå¶ ñÅÂÆ ×ÂÆ ð¯Õ ç¶ ìÅòܱç ÇÃ§Ø ÕÅøÆ ÷õîÆÁ» 鱧 Ú°Õ ¾ Õ¶ ñË ÁŶ¢ Ô°ä ìÅÕÆ ìÚ¶ ÇÃ§Ø ×°ðç°ÁÅðŠק×Ãð ÃÅÇÔì ò¾ñ 鱧 ò趢 êð ÇÂÕ Ø¯ó-ÃòÅð ë½ÜÆ çÃå¶ é¶ À°é»· çÅ ðÅÔ ð¯Õ ÇñÁÅ¢ À°é»· é¶ Çëð òÆ Á¾×¶ òèç¶ ÜÅ ðÔ¶ ì¾ã ° ¶ å¶ ìÆìÆÁ»/ì¾ÇÚÁ» 鱧 دÇóÁ» çÆÁ» àÅê» æ¾ñ¶ ñåÅó Õ¶ ôÔÆç Õð Çç¾åÅ¢ Ççػ 鱧 â»×» éÅñ հǾ àÁÅ Ç×ÁÅ Áå¶ é±ó Õ¶ Õ§ÇâÁÅñÆ åÅð çÆ òñ×ä ÇòÚ Ã°à ¾ Çç¾åÅ Ç×ÁÅ¢ ÇÃ¾Ö ìÆìÆÁ» Áå¶ ÇÃ¾Ö ê°ðô ܯ ÷õîÆÁ» çÆ Ã§íÅñ Õð ðÔ¶ Ãé, 鱧 òÆ ìÔ°å îÅÇðÁÅ Ç×ÁÅ å¶ Ç×zøåÅð Õð ÇñÁÅ Ç×ÁÅ¢ ìÔ°å ÃÅð¶ ÇÃ§Ø í°Ö ¾ ¶ ÇêÁÅö ÔÆ ôÔÆçÆÁ» êŠ׶¢ Áé°îÅé î°åÅìÕ 400 åº̄ òÆ ò¾è ÇÃ§Ø ôÔÆç Ô¯ ׶¢ ìÔ°å ÃÅð¶ ÇÃ§Ø ÷õîÆ Ô¯ ׶ Áå¶ 700 åº̄ ò¾è î½Õ¶ Óå¶ ÔÆ ëó ñ¶ ׶¢ À°é»· 鱧 ìÔ°å ÔÆ ÁÃÇÔ Áå¶ ÁÕÇÔ åÃÆÔ¶ Çç¾å¶ ׶, í°Ö ¾ ¶ ÇêÁÅö ð¾ÇÖÁÅ Ç×ÁÅ Áå¶ Çëð ìÅÕÆÁ» 鱧 ç±ð ܧ×ñ» ÇòÚ Û¾â Çç¾åÅ Ç×ÁÅ¢ ק×Ãð ÜËå¯ î¯ðÚ¶ ÇòÚ 500 Ççػ ç¶ Üæ¶ çÆ ÁÇÜÔÆ çðçéÅÕ ØàéÅ ç¶ ìÅòܱç Çþֻ çŠܯô á§âÅ éÔƺ ÃÆ Ô¯ÇÂÁÅ Ã׺̄ Ô¯ð òÆ òè Ç×ÁÅ å¶ ÇÃ§Ø Ö°ôÆ éÅñ ×ÅÀ°ºç,¶ ÒéÅí¶ é±§ ÷ð±ð ÜÅÀ±º×Å íÅò¶º ÇÃð Õ¾à ÜŶ

î¶ðÅ!Ó ÇÂö åð·» ÇÂÔ î¯ðÚÅ ñ×í× ÇÂÕ ÃÅñ çà îÔÆé¶ å¾Õ Ú¾ñçÅ ÇðÔÅ, Áé¶Õ» Üæ¶ ò¾Ö¯ ò¾Ö æÅò» åº̄ ÇÂæ¶ êÔ°Ú § ¶ Áå¶ Ççػ 鱧 ìÔ°å Áäæ¾Õ ØÅñäÅò» ØÅñäÆÁ» êÂÆÁ»¢ ÇÕ§é¶ ÔÆ ÇÃ§Ø ôÔÆç å¶ ë¾àó Ô¯Â,¶ ÇÕ§é¶ ÔÆ Á§×ÔÆä Ô¯ Õ¶ À°îð íð ñÂÆ éÕÅðÅ Ô¯ ׶, Áé¶Õ» çÆÁ» ÜÅÇÂçÅç» å¶ ØðØÅà ÷ìå ÕðÕ¶, À°é»· 鱧 ç¶ô-ÇéÕÅñÅ Çç¾åÅ Ç×ÁÅ¢ ܶñ»· Á§çð î°ÃÆìå» ÃÇÔäÆÁ» êÂÆÁ», îÅð-Õ°àÅÂÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» Áå¶ í°Ö ¾ »ÇêÁÅû Õ¾àÆÁ»¢ ÇÂÔ î¯ðÚÅ ÇÕò¶º õåî Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ ÇÂÃ ç¶ ÕÆ éåÆܶ ÇéÕñ¶, ÇÂÔ ÇÂÕ ñ§îÆ ÕÔÅäÆ ÔË¢ ÇÂæ¶ Â¶éÅ ÕÇÔäÅ ÔÆ ÕÅøÆ ÔË ÇÕ õÅñö é¶ ÇÂà î¯ðÚ¶ ç¶ èÅðÇîÕ ê¾Ö ÁæòÅ Ö§Çâå ԯ¶ ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì 鱧 Çìé» ÇÕö åð·» çÆ êÅì§çÆ é±§ ÃòÆÕÅð Õðé ç¶ ÜÅðÆ ÕÆåÅ Áå¶ À°Ã æ» Óå¶ ÇÜ¾æ¶ ÇÂÕ êÅá Õðé ñÂÆ òÆ éÅí¶ çÆ Á§×ð¶÷ ÃðÕÅð ÁÅÇ×ÁÅ éÔƺ ÃÆ Çç§çÆ, À°æ¶ 101 ÃzÆ ÁÖ§â êÅá ÃÅÇÔì çêð ± é ÕðÕ¶ ÃzÆ ÁÕÅñ åõå ÃÅÇÔì ç¶ Ô÷±ð ÕÆå¶ êzä Áå¶ Ã¯è¶ ÁðçÅö 鱧 ×°ð± çÆ ÇÕðêÅ ÃçÕÅ å¯ó ÇéíÅÇÂÁÅ¢ ôzÆ ÃÆ.ÁËë. Á˺âÇðÀ±÷ ÇÂà ìÅð¶ ÇñÖçÅ ÔË : ÒÒî˺ À°é»· ç¶ èðî 鱧 ÇÂà çÅ ÁÅèÅð î§éçÅ Ô»... À°é»· ÇòÚº̄ Ôð ÁÅçîÆ çÅ ÇÂÔ ÇéôÚÅ ÃÆ ÇÕ À°Ô ÁÅêäÅ ÁÅê òÅÇÔ×°ð± êzåÆ Áðêä ÕðçÅ ÔËÍÓÓ

So Kahiyat Hai Soora

Volume 06 | Issue 08 | August 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

ÁÅ÷ÅçÆ çÆ êÇÔñÆ Ü³× âÅ. ÇÕðêÅñ ÇóØ*

10 îÂÆ, 2007 ù êÅðñÆî˺à ÇòÚ íÅðå ç¶ êzèÅé î³åðÆ Áå¶ Ô¯ð ÁÔ°ç¶çÅð» é¶ Çîñ Õ¶ 1857 ç¶ öçð çÆ â¶ã ý ÃÅñÅ ìðÃÆ îéÅÂÆ ÃÆÍ ÇÂà Ã êÅðñÆî˺à ç¶ ÇâêàÆ ÃêÆÕð Ã. ÚðéÜÆå ÇÃ³Ø ÁàòÅñ å¶ Ô¯ð Õ°Þ î˺ìð» é¶ êÅðñÆî˺à ÇòÚ ç¼ÇÃÁÅ ÇÕ íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ êÇÔñÆ Ü³×, êÇÔñÆ ê³ÜÅì çÆ Ü³× ÃÆ êð À°Ô ÇÂà çÅ ÇòÃæÅð éÔƺ Õð ÃÕ¶ ÇÕ ÇÂÔ ÇÕò¶º ÁÅ÷ÅçÆ çÆ êÇÔñÆ Ü³× ÔËÍ ê³ÜÅì çÆ Ü³× ù Á³×ð¶÷» é¶ öñå éÅî ç¶ Õ¶ êÇÔñÆ Á³×ð¶÷»-Çüֻ çÆ ñóÅÂÆ ÇÕÔÅ ÔËÍ ÇÂÃ Ü³× ù ÇÂà ñÂÆ íÅðå çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ êÇÔñÆ Ü³× ÕÇÔ ÃÕç¶ Ô» ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂÃ Ü³× ÇòÚ êÇÔñÆ òÅðÆ ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆÁ» é¶ Á³×ð¶÷» çÅ â¼à Õ¶ î¹ÕÅìñÅ ÕÆåÅ ÃÆ å¶ Â¶ôÆÁÅ ÇòÚ ÇÂÔ êÇÔñÆ Ü³× ÃÆ ÇÜà ÇòÚ Á³×ð¶÷» ù ÔÅð Ô°³çÆÍ å¶Ü ÇóØ, ñÅñ ÇÃ³Ø çÆ ö¾çÅðÆ ÕðÕ¶ Á³×ð¶÷ ìÚ ×¶ ÃéÍ ÇÂà ñóÅÂÆ é¶ ÃÅìå Õð Çç¼åÅ ÇÕ Á³×ð¶÷Æ ø½Ü ÁÇܼå éÔƺ, ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆ ë½Ü» òÆ ÇÂà ù ÔðÅ ÃÕçÆÁ» ÔéÍ ÇÂÔ ×¼ñ ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆ ë½Ü» òÅÃå¶ ìóÆ À°åôÅÔÜéÕ ÃÆÍ ÇÂÃ Ü³× å¯º À°åôÅÔå Ô¯ Õ¶ ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆ ÇÃêÅÔÆ 1857 ç¶ öçð ÇòÚ Á³×ð¶÷» ç¶ Çòð°¼è À°µá¶Í ÇÂÃ Ü³× å¯º êÇÔñ» ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆÁ» ÇòÚ ÁÅêäÆ ÔÆäåÅ ç¶ Áé°íò ÕðÕ¶ Á³×ð¶÷» ç¶ Çòð°¼è ñóé çÆ Ãîð¼æÅ éÔƺ ÃÆÍ ÇÂÔ ÁÃñ ÇòÚ íÅðå ç¶ ÇÂÕ¯ ÁÅ÷Åç ÇÂñÅÕ¶ ÃÅð¶ ê³ÜÅì çÆ Á³×ð¶÷» Çòð°¼è ñóÅÂÆ ÃÆ, Õ¶òñ Çüֻ å¶ Á³×ð¶÷» çÆ ñóÅÂÆ éÔÆºÍ ÇÂà ÇòÚ ê³ÜÅì ç¶ ÇüÖ, î¹ÃñîÅé å¶ ÇÔ³çÈ ÃÅð¶ ê³ÜÅìÆ ôÅîñ Ãé ÇÕÀ°ºÇÕ îÔÅðÅÜÅ ðäÜÆå ÇÃ³Ø çÆ Ã³×Çáå ÕÆåÆ ø½Ü ÇòÚ ÃÅð¶ ê³ÜÅìÆ Ãé å¶ õÅà ÕðÕ¶ ê³ÜÅìÆ î¹ÃñîÅé» ç¶ ÁèÆé ñÅÔ½ð çðìÅð çÅ å¯êÖÅéÅ ÃÆÍ ê³ÜÅìÆ î¹ÃñîÅé» çÅ ÇÂà ÇòÚ òè¶ð¶ ôÅîñ Ô¯äÅ ôÅÔ î¹Ô³îç é¶ Ãê¼ôà ÇñÇÖÁÅ ÔËÍ À°Ã çÅ 60ò» ì³ç ÇÂà åð·» ÔË: î÷Ôð ÁñÆ å¶ îÅض Ö» ÕÈÚ ÕÆåÅ,

å¯ê» ôÇÔð æƺ ìÅÔð ÇéÕÅñÆÁ» éÆÍ ì¶óÅ ÚÇó·ÁŠùñåÅé îÇÔîÈç òÅñÅ, å¯ê» éÅñ ÇÂîÅî ôÅÔ òÅñÆÁ» éÆÍ ÇÂñÅÔÆ ìõô êà¯ñÆ é¶ î»Ü Õ¶ ÜÆ, èÈê ç¶Ç ն åõå ìÔÅñÆÁ» éÆÍ ôÅÔ î¹Ô³îçÅ ÁËÃÆÁ» ÇñôÕ ÁÅÂÆÁ», ÇìÜñÆ ò»× ܯ ç¶ä òÖÅñÆÁ» éÆÍ Õ¶òñ ×°ñÅì ÇÃ³Ø ÇÂà ê³ÜÅì çÆ Ü³× ÇòÚ ôÅîñ éÔƺ Ô¯ÇÂÁÅ Áå¶ À°Ã ç¶ ò¼Öð¶ Çòô¶ô ÕÅðé ÃéÍ Ôð òð× ç¶ ñ¯Õ ÇÂÃ Ü³× ÇòÚ ôÅîñ Ô¯Â¶Í Ü篺 ÇòÃÕÅÀ°ºà ÔÅðÇâ³× ×òðéð Üéðñ ìä Õ¶ 1844 ÇòÚ ÕñÕ¼å¶ ÁÅÇÂÁÅ å» ×°ñÅì ÇÃ³Ø ÕñÕ¼å¶ ÜÅ Õ¶ À°Ã ù ÇîÇñÁÅ å¶ À°Ã é¶ À°Ã ù ê³ÜÅì Óå¶ ÔîñÅ Õðé ñÂÆ êz¶ÇðÁÅ ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô Á³×ð¶÷» éÅñ ÇîÇñÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆÍ ÇÂÃ Ü³× çÆÁ» ÚÅð Çòô¶ô ñóÅÂÆÁ» î³éÆÁ» Ü»çÆÁ» Ôé- î¹¼çÕÆ, ë¶ðÈôÅÔ, ÁñÆòÅñ å¶ ÃíðÅÀ°º çÆ ñóÅÂÆÍ ÁÅõðÆ ñóÅÂÆ ÃíðÅÀ°º çÅ ÔÅñ Á³×ð¶÷ ÇñÖÅðÆÁ» é¶ å¶ Ô¯ð ÇñÖÅðÆÁ» é¶ ìÔ°å ÇòÃæÅð éÅñ ÇñÇÖÁÅ ÔËÍ î¹Ô³îç ñåÆø ÇñÖçÅ ÔË: ÒÒì¹¼ãÅ ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø ÁÅêäÆ ñ§îÆ ç¹¼è-ÇÚ¼àÆ (ìðøÅñÆ) çÅó·Æ òð×Æ ÃøËç ê¹ôÅÕ êÅÂÆ, ÁÅêäÆ ÚÆéÆ Ø¯óÆ ù Ãðêà ç¹óÅÀ°ºÇçÁ» å¶ ÁÅêä¶ Ü°ôÆñ¶ ÃÅæÆÁ» ù Ô¼ñÅô¶ðÆ Çç§ÇçÁ» Á¼×¶ òÇèÁÅ å¶ Á³å å¾Õ î½å ù Çà¼Ú ÜÅäçÅ Ô¯ÇÂÁÅ (ç¶ô çÆ ÁÅ÷ÅçÆ çÆ õÅåð) ôÔÆçÆ êzÅêå Õð Ç×ÁÅÍÓÓ À°Ã çÆ ôÅéçÅð ÇîÃÅñ 1846 寺 ñË Õ¶ 1947 å¾Õ Á³×ð¶÷» ç¶ Çòð°¼è ñóé òÅñ¶ Ô÷Åð» ùå³åðåŠó×ðÅîÆÁ» ñÂÆ ÚÅéä-î¹éÅðÅ å¶ êz¶ðéÅ çŠïîÅ ìä ×ÂÆÍ ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø ç¶ ÁËñÅé çÅ ñ¯óƺçÅ ÁÃð ÇêÁÅÍ ÁñÆòÅñ çÆ ÔÅð ç¶ ÕÅðé ÇÃ¼Ö Ççñ Û¼â ìËᶠÃéÍ ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø çÆ ôÅéçÅð ÇîÃÅñ é¶ À°é·» ù éò» ܯô, À°åôÅÔ å¶ êz¶ðéÅ Çç¼åÆÍ ÕÇé§Øî é¶ ÇÂà ÔÅñå ù ÔÈ-ì-ÔÈ ÇìÁÅé ÕðÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ÇÂÀ°º ÇñÇÖÁÅ ÔË: ÒÒÇÜé·» õåÇðÁ» ÇòÚ ÇÃ¼Ö Õ½î ÇØðÆ Ô¯ÂÆ ÃÆ, À°Ô À°é·» ç¶ Ççñ-ÇçîÅö Óå¶ ÛŶ ԯ¶ Ãé å¶ À°é·» ù Çòç¶ôÆ ö°ñÅîÆ å¯º Û°àÕÅðÅ êÅÀ°ä çÅ

Õ¯ÂÆ ðÅÔ éÔƺ ù¼Þ ÇðÔÅ ÃÆÍ Çìðè ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø ÁàÅðÆ òÅñ¶ é¶ ÁÅêäÆ Õ½î ç¶ ç¹ôîä» éÅñ à¼Õð ÇòÚ ôÔÆç Ô¯ä å¶ ÇÂà åð·» (×°ðÈ) ׯÇì³ç (ÇóØ) çÆ ÃÇêðà å¶ À°Ã ç¶ ðÔ¼ÃòÅçÆ ê³ÚÅÇÂåÆ ðÅÜ ù ÇðÞÅÀ°ä ñÂÆ ÁÅêäÆ Õ°ðìÅéÆ ç¶ä çÅ øËÃñÅ Õð ÇñÁÅÍÓÓ Á³×ð¶÷» ç¶ êÇÔñ¶ Ôîñ¶ Ã ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø ñ×í× Ôð¶Õ æ» î½ÜÈç Çç¼ÃçÅ ÃÆÍ À°Ô ÇÂÕ çÃå¶ å¯º çÈܶ ò¼ñ Ü»çÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÜòÅé» ù âà Õ¶ ñóé ñÂÆ Ô¼ñÅô¶ðÆ ç¶ä å¶ À°é·» çÅ Ô½ºÃñÅ ÕÅÇÂî ð¼Öä ÇòÚ êÈðÆ åð·» Ãøñ Ô¯ ÇðÔÅ ÃÆÍ À°Ã ç¶ ÇÂà Õðå¾ò é¶ ÇÃ¼Ö ø½Ü ù òè¶ð¶ ܯô éÅñ ñóé ñÂÆ À°íÅÇðÁÅ å¶ Á³å ÇòÚ Á³×ð¶÷» ù êÛÅó Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ ÇòñÆÁî ÁËâòðâ, ܯ ÇÂà Ôîñ¶ Ã À°æ¶ î½ÜÈç ÃÆ, é¶ ÇÂà Ã çÅ ÔÈ-ì-ÔÈ Ççzô ÇÂ³Ü ÇñÇÖÁÅ ÔË: ÒÒÇ×ñìðà ç¶ âòÆïé é¶ Çüֻ ç¶ Õ¶ºçðÆ î¯ðÚ¶ À°µå¶ åÆÜÅ ÔîñÅ ÕÆåÅÍ ÇÂÕ çÈܶ ç¶ î¯ÇãÁ» À°µå¶ Úó·ç¶ ԯ¶ À°Ô Çüֻ ç¶ î¯ðÇÚÁ» À°µå¶ êÔ°³Ú ׶ å¶ ÇÜà ò¶ñ¶ À°é·» çÆ Ç×äåÆ ìÔ°å ò¾è ×ÂÆ, À°é·» é¶ Þêà Õ¶ Çüֻ çÆÁ» å¯ê» Óå¶ Õì÷Å Õð ÇñÁÅÍ Û¶åÆ ÔÆ ÇÂÔ õìð ÃÅðÆ ÇÃ¼Ö ø½Ü ÇòÚ ÇÖ¼ñð ×ÂÆ ÇÕ ç¹ôîä çÆÁ» ø½Ü» Çüֻ ç¶ î¯ðÇÚÁ» ÇòÚ è¼Ã ÁÅÂÆÁ» ÔéÍ Üç ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø é¶ ÁÅêäÆ ø½Ü çÆ ÔÅð Ô°³çÆ ç¶ÖÆ, å» À°Ã é¶ Á³åî îÅðÈ Õçî Ú¹¼Õä çÅ øËÃñÅ ÕðÕ¶ ÁÅêäÆ Ø¯óÆ ù Á¼âÆ ñÅÂÆ å¶ À°Ô åñòÅð Ø°îÅÀ°ºçÅ å¶ îÅð¯-îÅð ÕðçÅ Ô¯ÇÂÁÅ ê³ÜÅÔòƺ ÇêÁÅçÅ ø½Ü ÇòÚ ÜÅ Ø°¼ÇÃÁÅÍ éÅñ çÆ éÅñ À°Ã é¶ ÜòÅé» ù ò³×ÅÇðÁÅ ÇÕ Õ¯ÂÆ îËçÅé Û¼â Õ¶ éÅ í¼Ü¶Í Üç À°Ã çÆ ÛÅåÆ Ã¼å ׯñÆÁ» éÅñ Çò³é·Æ ×ÂÆ å» À°Ô ôÔÆç Ô¯ Õ¶ دóÆ å¯º Çâ¼× ÇêÁÅÍÓÓ ÃðçÅð ôÅî ÇÃ³Ø çÆ çñ¶ðÆ Áå¶ Ççzó·åÅ é¶ ÃíðÅÀ°º ù íÅðå çÅ òÅàðñÈ ìäÅ Çç¼åÅÍ ÜÆ.ìÆ. éËñÃé é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË: ÒÒܶÕð ÇÃ¼Ö ÇÂæ¶ Çܼå Ü»ç¶ å» íÅðå Á³×ð¶÷» Լ毺 ÇéÕñ ÜÅäÅ ÃÆÍÓÓ

30

Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ Çâ÷Æàñ ðÈê ÓÚ êzÅêå Õð¯

Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ×¹ðîÇå îÅÇÃÕ ê¾åð Ô¹ä Çâ÷Æàñ ðÈê ÇòÚ ÁÅêäÅ ÇòÃæÅð Õðé

ÜÅ ÇðÔÅ þÍ Ã§ÃÅð ê¾èð Óå¶ òÅåÅòðé Çò×Åó ù ç¶ÖÇçÁ» ÕÅ×÷ çÆ ì¾Úå Õðé ÇÔ¾å,

âÅÕØð» ðÅÔƺ Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ ç¶ð éÅñ êÅáÕ» ù Çîñä Áå¶ ×¹ðìÅäÆ çÆ ì¶ÁçìÆ ç¶ Öçô¶ ÁÅÇç êÇÔ¬Á» ç¶ î¾ç¶é÷ð ÁÃƺ Ô¹ä ÇÂà îÅÇÃÕ ê¾åð çÅ Çâ÷Æàñ ðÈê ÇòÚ

ÇòÃæÅð Õðé çÅ øËÃñÅ ÕÆåÅ þÍ ÇÜÔó¶ î˺ìð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ âÅÕ ðÅÔƺ ÔÆ ñËäÅ

ÚÅÔ¹ä׶, À¹é·» ù îÅÇÃÕ ê¾åð À¹é·» çÆ îð÷Æ Áé¹ÃÅð âÅÕ ðÅÔƺ ÔÆ í¶ÇÜÁÅ ÜÅò¶×Å, êð ÇÜÔó¶ î˺ìð ÚÅÔ¹§ç¶ Ôé ÇÕ À¹é·» ù Ôð îÔÆé¶ Ã ÇÃð Òï ÕÔÆÁå þ ÃÈðÅÓ çÅ

Çâ÷Æàñ Á§Õ òàÃÁËê ðÅÔƺ í¶ÇÜÁÅ ÜÅò¶, À¹Ô ÇÕðêÅ ÕðÕ¶ ÁÅê¯ ÁÅêä¶ òàÃÁËê é§ìð ÃÅⶠòàÃÁËê é§ìð: ICEGG-BCHGD Óå¶ í¶Üä çÆ ÇÕðêÅñåÅ Õðé ÜÆÍ

SO KAHIYAT HAI SOORA is Online available at: 1.www.akj.org 2.www.akjmagazine.com 3.Face book 4.Whatsapp

öòÅ ÁÅð§í ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì åê¯ìé íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ, Õ¹îÅðÔ¾àÆ

×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì åê¯ìé íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ, Õ¹îÅðÔ¾àÆ, Ç÷ñ·Å ïñé (ÇÔîÅÚñ êzç¶ô) ÇòÖ¶ ÃîÅ×î» Ã ç×å» ù ÁŪçÆÁ» î¹ôÇÕñ» Áå¶ Á½Õó» ù î¹¾Ö ð¾ÖÇçÁ» ¦×ð, ÇðÔÅÇÂô Áå¶ Üñ í§âÅð çÆ À¹ÃÅðÆ ÁÅð§í ÕÆåÆ ×ÂÆ þÍ ÇÂÔ ÕÅðÜ Ã§×å òñ¯º ìõô¶ Ô½ºÃñ¶ Áå¶ À¹çî ÃçÕÅ ÔÆ ÁÅð§í Ô¯ ÃÇÕÁÅ þÍ Çå§é êóÅò» ÇòÚ î¹Õ§îñ Ô¯ä òÅñ¶ ÇÂà ÇòôÅñ À¹ÃÅðÆ ÕÅðÜ Óå¶ Õ¹¾ñ ñÅ×å ñ×í× A.GE 寺 B Õð¯ó ð¹ê¶ ÁÅÀ¹ä çÅ Áé¹îÅé þÍ êÇÔñ¶ êóÅÁ åÇÔå ô¹ðÈ ÕÆå¶ ×¶ ÕÅðÜ» çÆ ñÅ×å ñ×í× H@ ñ¾Ö ð¹ê¶ ÁÅÀ¹äÆ þÍ ÇÂà ÕÅðÜ çÆ Ã§êÈðéåÅ òÆ Ã§×å ç¶ íðêÈð ÃÇÔï¯× éÅñ ÔÆ Ã§íò þÍ ÇÂà ÕÅðÜ ñÂÆ Ã¶òÅ ìËºÕ ðÅÔƺ, ÚËµÕ Ü» âðÅøà ðÅÔƺ í¶Ü ÃÕç¶ Ô¯Í

31

Postal Registration No.CHD/0178/2015-2017