Kennisupdate
Overnames familiebedrijven: een emotionele rollercoaster
Exit Fantoomtrots: tegen de allesverlammende strategische luiheid Bestuurders van ondernemingen lijden maar al te vaak aan fantoomtrots. Ze zijn strategisch lui en weinig innovatief, waardoor ze ondermaats presteren. Met als gevolg dat diezelfde ondernemingen kanonnenvoer worden voor corporate raiders en andere 'barbaren'. Dat betogen Leo van de Voort en Leen Paape in hun nieuwe boek 'Exit Fantoomtrots'. Centrale vraag: hoe te vermijden dat ondernemingen geslachtofferd worden aan een 'een kil aandeelhoudersdenken dat ertoe leidt dat alle duurzaamheidsambities overboord worden gegooid'? Leo van de Voort (adviseur van Fuel for Living Strategies) kennen lezers van FM en M&A als een scherpe columnist, die in zijn bijdragen regelmatig bedrijven ervan langs geeft omdat ze de belangen van hun aandeelhouders hebben verwaarloosd. Leen Paape, hoogleraar Corporate Governance aan Nyenrode Business Universiteit, is een bekend voorvechter van duurzaam ondernemen. Dat de twee nu samen een boek hebben geschreven, zal enige verbazing wekken. Een zakelijk en creatief huwelijk tussen een zelfbenoemde 'apostel van het aandeelhouderswaardedenken' en een criticaster van de 'bijwerkingen van het kapitalisme'? Dat is tot mislukken gedoemd, zou je zeggen. Maar het tegendeel blijkt het geval. 'Exit Fantoomtrots' is een boek geworden waarin het duurzaamheidsdenken van Paape krachtig wordt onderbouwd en versterkt door de financiële inzichten van Van de Voort. Het onderscheidt zich daarmee van alle sympathieke, goedbedoelende maar ook wat wereldvreemde boeken waar idealisten zich in kunnen vinden, maar die de nuchtere financial van te weinig realiteitszin vindt getuigen. (JB) Exit Fantoomtrots, Leo van de Voort en Leen Paape Mediawerf | 184 blz. Prijs: €27,50
54 | MenA.nl
Overdracht in de familie is een enorme levensgebeurtenis die niet de aandacht krijgt die het verdient. Dat stelt opvolgerscoach Esther Reinders (1977) in haar boek ‘Familiezaken zonder ruzie’. Waarom zijn overnames toch zo’n emotionele rollercoaster binnen familiebedrijven? ‘Met je familie moet wandelen, niet handelen’, is een spreekwoord dat Esther vaak hoort terugkomen. En ze begrijpt heel goed waar dat vandaan komt: “Als familie sta je heel dicht bij elkaar. Dat maakt het zakendoen heel ingewikkeld. Er kan van alles spelen dat de relaties onder druk zet”, legt de coach uit Almelo uit. “Twee kapiteins op één schip bijvoorbeeld. Of er is onduidelijkheid over wanneer de exit plaats zal vinden en de opvolger wordt in de ‘wachtstand’ gezet. Of de opvolger ervaart een gebrek aan zeggenschap en hij of zij wordt onbedoeld tegengewerkt door de overdrager. Een ander veelvoorkomend probleem: de opvolger wordt gezien als ‘het kind van’. De andere werknemers denken dat het hem of haar maar komt aanwaaien. Dat resulteert vaak in een enorme bewijsdrang. Wat de druk nog eens extra kan opvoeren is dat kinderen voelen dat hun ouders graag willen dat ze de zaak overnemen. De potentiële opvolgers voelen daardoor vaak dat de verantwoordelijkheid voor de toekomst van het bedrijf op hun schouders rust.” Dergelijke problemen worden onvoldoende besproken in ondernemingen waardoor ze voortkabbelen of op een gegeven moment escaleren. Daarom een tip van Esther: “Veeg emoties niet onder het tapijt. Wanneer je ze uit het zicht onttrekt, is het vervolgens niet meer duidelijk waar de potentiële risico’s liggen.” (JK) Familiezaken zonder ruzie: Ervaringsverhalen, tips en inzichten voor opvolgers in het familiebedrijf, Esther Reinders| S2 uitgevers, 176 blz. Prijs: €29,50
