26
ΑΠΌ ΤΗ ΦΑΝΤΑΣΊΑ ΣΤΗΝ ΟΥΤΟΠΊΑ
1.2.2.
Χρόνος και Παράδοξο | Le Carceri d’Invenzione & Vedute di Roma
«Πρέπει να δημιουργήσω σπουδαίες ιδέες και πιστεύω ότι αν μου ανετίθετο να σχεδιάσω ένα νέο κόσμο, θα ήμουν αρκετά τρελός για να το αναλάβω». (Piranesi, όπως αναγράφεται στο “Αigantighe ”, χ.χ.) Ο Ιταλός καλλιτέχνης Giovanni Battista Piranesi (1720-1778) είναι γνωστός για τα εκατοντάδες χαρακτικά, συμπεριλαμβανομένων των απόψεων της Ρώμης, της Πομπηίας και της σειράς έργων, Le Carceri d’Invenzione (The Imaginary Prisons). Ο Piranesi επινοεί μια παραλλαγή στα capriccios, καθώς βασίζονται αποκλειστικά στη φαντασία του αντί στα πραγματικά μνημεία. Οι φυλακές δημοσιεύονται το 1750, αλλά ο ίδιος τις επαναδημιουργεί και τις αναδημοσιεύει περίπου μια δεκαετία αργότερα (εικ.8, 9). Αντλώντας από τη θεατρική σκηνική του εμπειρία, αυτές οι σκηνές ανέδειξαν έναν φανταστικό κόσμο απευθείας από το μυαλό του καλλιτέχνη και μπορούν να θεωρηθούν προμηνύματα σύγχρονων εννοιολογικών αποδόσεων (Baldwin, χ.χ.). Προσδίδοντας μια αίσθηση ζοφερότητας, οι εξαιρετικά λεπτομερείς εικόνες αναπαριστούν εσωτερικές σκηνές με καμάρες (εικ. 7) και μπερδεμένες σκάλες που δείχνουν να μην οδηγούν κάπου (εικ. 10). Οι ανθρώπινες φιγούρες –ασήμαντες μέσα στο γιγάντιο περιβάλλον τους –παγιδεύονται σε έναν αναπόδραστο κόσμο απόγνωσης (Altdorfer, 2010). Παρόλο που ο Piranesi έγραφε διαρκώς, δεν θα αφήσει εξηγήσεις ως προς το γιατί επέλεξε τις φυλακές εικόνα 6. View of the Ponte and Castel S. Angelo, 1750