60
Η ΣΎΝΔΕΣΗ ΟΥΤΟΠΊΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΡΆΣΤΑΣΗΣ
2.1.
Αντίδραση στην Μοντέρνα Κοινωνία 2.1.1.
Η ριζοσπαστικοποίηση της ουτοπικής σκέψης | Radical Design Movement Στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, η ουτοπία στην πολιτική φιλοσοφία θεωρείται το μέσο για την κοινωνική μεταρρύθμιση. Πιο συγκεκριμένα, o Robert Owen και ο Charles Fourier – βασικοί εκφραστές του ουτοπικού σοσιαλισμού– υποστηρίζουν ότι ο μετασχηματισμός μιας κοινωνίας προς το καλύτερο γίνεται μέσω της προσπάθειας περιγραφής της ιδανικής κοινωνίας (Γαβρέζης, 2015). Παράλληλα, ο ουτοπισμός για τον Leszek Kolakowski «αναφέρεται σε έναν τρόπο σκέψης, μια νοοτροπία, μια φιλοσοφική στάση ακόμα και σε ένα κοινωνικό όνειρο» (Kolakowski, όπως αναφέρεται στο Sargent, 2010).
εικόνα 52. Φωτογραφία τραβηγμένη τη στιγμή που το κτίριο κατεδαφίζεται. Mathieu Pernot, Châteauroux, 2002
Στις κοινωνικές επιστήμες του εικοστού αιώνα εισάγεται η έννοια της ουτοπικής κοινωνικής θεωρίας. Ο Karl Mannheim αναζητά τη σχέση της ουτοπίας με την ιδεολογία. Η πρώτη λειτουργεί ως μέθοδος ανάλυσης. «Μια κατάσταση πνεύματος είναι ουτοπική όταν είναι ασυμβίβαστη με την κατάσταση της πραγματικότητας μέσα στην οποία τοποθετείται. [...] Θα αναφέρουμε ως ουτοπικούς μόνον εκείνους τους προσανατολισμούς που υπερβαίνουν την πραγματικότητα, οι οποίοι όταν διαπερνούν τη συμπεριφορά, τείνουν να συντρίψουν είτε εν μέρει, είτε εν όλω την επικρατούσα κατά την εποχή τους τάξη πραγμάτων» (Mannheim, όπως αναφέρεται στο Bloch, 2007: 7).