LEVEN! Leiden #64

Page 1

Jaargang 16 HERFST 2021 € 7,50

64

BLAD VAN ONTDEKKINGEN

FALL FASHION TRENDS

DE INTUÏTIE VA N K E R A M I S T

IPEK K O TA N

ARISKA JAGT ON TOP OF THE WORLD

D E G R O E N E M I S S I E VA N

Universal Greenfields

S PA N N E N D : LEIDEN EUROPEAN CITY OF SCIENCE 2022

HORSMAN LUIDT DE KLOK IN

Mariëngaerde

WETENSCHAP VOOR DUMMIES

LEIDEN ALPHEN A/D RIJN HILLEGOM KAAG & BRAASSEM KATWIJK · LEIDERDORP LISSE · NOORDWIJK OEGSTGEEST · TEYLINGEN VOORSCHOTEN WASSENAAR ZOETERWOUDE

ROBERT “LOWIETJE” ELSENDOORN: ‘IK BEGIN NET’

ONNO BLOM VANAF TEXEL

Onder de beuk met Erwin {en een goed glas}

Warme woontinten



LOWIETJE LISSE | HEEREWEG 10 WWW.LOWIETJE.NL


VAN POELGEEST IN DE DUIN EN BOLLENSTREEK, BE THE LOCAL HERO.

Noordwijk Keyserswey 91 2201 CX Noordwijk T (071) 409 09 10

I E

www.van-poelgeest.nl info@van-poelgeest.nl


UNIEK IN ZIJN SOORT.

Aan de rand van het centrum van Leiden pronkt een opvallende verschijning: stellingmolen De Valk. Ooit stonden er 19 windmolens op de wallen van Leiden, maar alleen de Valk is hier nog van over. Het is de derde molen die op deze plek heeft gestaan. De molen werd door de jaren heen steeds in een nieuw en modern jasje gestoken, passend bij de tijd. Het verhaal van de BMW iX3 is vergelijkbaar. De volledig elektrische BMW iX3 maakt gebruik van het DNA van al zijn voorgangers. Hierdoor voelt de BMW iX3 direct vertrouwd aan. Zo BMW kan elektrisch zijn. Maak nu een proefrit bij één van onze zeven Van Poelgeest vestigingen en ervaar zelf hoe leuk elektrisch rijden kan zijn.


SCAN EN BEKIJK ONZE COLLECTIE

De Kempenaerstraat 77 - OEGSTGEEST - www.amantelingerie.nl


shoes | bags

WWW.CARELVANDERMEER.NL OEGSTGEEST


City Garden Nieuwe Rijn 7, 2312 JB Leiden | 071 5140461 | degunstjuwelier.nl


CLOSED HUMANOID POMANDÉRE BY MALENE BIRGER CITIZENS OF HUMANITY MONIQUE VAN HEIST 7 FOR ALL MANKIND JEROME DREYFUSS VANESSA BRUNO PHILIPPE MODEL NO MAN’S LAND FILIPPA K. KNIT-TED REPEAT XÍRENA FRAME BA&SH G-LAB ARMA

DE KEMPENAERSTRAAT 19, OEGSTGEEST | WWW.JUNE-OEGSTGEEST.NL | 071 301 5055


Princestraat 21 2225 EX Katwijk aan Zee Tel.: 071 407 61 61

DE GROOTSTE COLLECTIE MARC CAIN IN DE REGIO MARC CAIN • TWIN-SET • CAMBIO • SUMMUM • SET • RINO&PELLE • STUDIO ANNELOES • K-DESIGN • GOLDBERGH • ARMA • ELIAS RUMELIS • MES DEMOISELLES ANTIK BATIK • LOLLYS LAUNDRY • GRACE • JAPAN TKY • LEO & UGO • MOS MOSH • JANICE • ANA ALCAZAR • EST’SEVEN • CO COUTURE • TESSA KOOPS • DANTE6


INHOUD

100

Deze herfst 78 Interviews, portretten & columns

24 Regiogenoten: Mariska Jagt en Robert Elsendoorn 50 Keramist Ipek Kotan laat haar handen spreken 69 Onno Blom over Wolkers’ herfst op de heide 74 Hotelier Sharleen de Boer creatief met gastvrijheid 100 Up close and personal: Erwin Rozendal 117 Portrettenserie Het Vak Herfst in de regio

48 50

18 Fietsroute Meijendel: Wassenaar & Voorschoten 22 BuitenUitjes

Mode, shoppen & vrije tijd

30 Maf opent Pop-Up store 33 Winkelwandelen in Oegstgeest 34 Op goede voet met Schouten Schoenen 37 Fall Fashion 38 De mooiste merken van Domus Mode 47 Leuk voor je Leven

Food & Feestjes

74 88

77 Hotel aan Zee: 12 maanden gastvrijheid 78 Villa de Duinen kiest voor vega en verfijning 83 Food & Feestjes 84 Van der Hulst Catering & Kookstudio 88 Nazomeren met dinner & drinks bij EMMA 90 Culinaire creativiteit bij IDD 91 De Fransoos 2.0: nu nog lekkerder 93 Najaarsarrangementen Huys van Leyden 95 Allemansgeest: net even anders 97 Richard de Vries maakt ambitie waar bij Wielinga 99 35 jaar DOH in Lisse

Kunst, cultuur en media

48 Kunsthuis Leiden: thuis in kunst 54 Cultuur & Media 58 Herfst in de Leidse Musea 61 Nacht van Ontdekkingen 63 Leiden International Film Festival 110 Retro glamour van Slim Aarons bij Super Gallery 011 LEVEN!


MAAK KENNIS MET DE BRILLEN VAN HET TOPMERK TOM FORD! Tom Ford baseert zijn collectie op nieuwe en extravagante modellen. Deze zijn de meeste eigenschappen van dit Amerikaanse merk: sex appeal, elegantie en stijl. Zeg Tom Ford en je zegt ‘mode en design’. Tom Ford heeft een uniek oog voor esthetiek. Wat hij maakt is een lust voor het oog. Dat geldt ook voor Tom Ford Eyewear. De monturen zijn herkenbaar in hun Raffinement. De brillen zijn origineel, zonder over de top te gaan. Opvallend, maar niet extreem! Subtiele details als de T-vorm bij de veren geven de kenners een vertrouwd gevoel.

Bezoek ons aan de Hoofdstraat 105 in Noordwijk aan Zee

DIT IS PAS ÉCHT EEN STAALTJE ONTWERPKUNST. ONTDEK ZE NU!

Telefoon: (071) 361 30 07 pallasoptiek.nl


INHOUD

47 81 Onderwijs en wetenschap

57 Leiden is 365 dagen City of Science 2022 64 Universiteit Leiden biedt wetenschap voor iedereen

Boeken

70 Herfstbladeren 71 Oostwaarts door Jolanda Clement 73 Hotel Panorama door Nicolline van der Spek 80 Lekker Bladeren 81 NomNomNom by Dorothy Porker

Business, kennis & mobiliteit

142

146

21 Eropuit met de Carqon E-bakfiets van Huisman 102 Laat maar lekker draaien bij Wasserij Dingjan 104 Ondernemersvereniging BV Leiden in beeld 107 Kort Zakelijk 109 Vioolbouwer Music All In: altijd goed gestemd 111 Plaatjes draaien bij Expert Bollenstreek 112 Beleggen in bedrijfsunits met Joenit 114 Opvallend en veelzijdig: Matrix Frame Bouwen, wonen & interieur

124 Universal Greenfields: daktuinen met een ideaal 130 Zoete inval bij infocentrum De Ananas 133 Wonen & interieur 137 Gebroederlijk op de bank bij Houweling Interieur 138 Wonen in een rijksmonument: Rhijnhof 141 Renovations Plus ontzorgt jouw verbouwing 142 Tijd en aandacht bij Van der Meer Makelaars 145 Zitman & Co kleurt ieder jaargetijde 146 Horsman & Co toont klasse met Mariëngaerde 151 Steek je licht eens op bij Sandy Monker 153 Koops: volle aandacht voor verhuur 154 De beste bioscoopbeleving bij EP:Swaak

133

41

Beauty, lifestyle & gezondheid

41 Just for you: voor en door vrouwen 42 Voel je goed, voel je vrouwelijk met V-Klinieken 44 Adventsverrassingen van Rituals 45 Veelzijdige verzorging bij Van Lennep Kliniek 169 Beter bewegen met Bodytec En verder

130

14 Colofon 15 Editorial 156 Places to Be 013 LEVEN!


Tommy Hilfiger - Cavallaro - Vanguard - State of Art

JAARGANG 16, NUMMER 64, HERFST 2021 REGIO'S LEIDEN DUIN- EN BOLLENSTREEK, DEN HAAG, HAARLEM

Peuterey - Colmar - Lacoste - Profuomo

LEVEN! blad van ontdekkingen biedt een boeiend en breed platform voor inwoners, bezoekers, bedrijven, overheden en organisaties, bedoeld voor de regio Leiden dus ook de direct omliggende gemeenten. LEVEN! is een onafhankelijk magazine over, voor en door mensen, ondernemen, kunst, cultuur, media, wetenschap, bouwen, wonen, uitgaan en alle relevante ontwikkelingen voor inwoners en bezoekers met een meer dan gemiddelde interesse in deze regio. LEVEN! wordt in z’n geheel (behalve het drukwerk zelf) geproduceerd door professionals uit de regio Leiden.

Mason’s - ReHash - Brax - Mac - Olymp

Hoofdredacteur Gerda Schukking, gerda@levenmagazine.nl Eindredactie Marleen Hogendoorn, Marleen Hogendoorn Media Advertentiemogelijkheden Sander Pardon, sander@levenmagazine.nl Vormgeving Emmely Pardon, No Mercy Media Persberichten, uitnodigingen, ideeën voor artikelen enz. Gerda Schukking, gerda@levenmagazine.nl Aan dit nummer werkten mee: Mike van Bemmelen, Wouter Keuris, Saskia van der Linden, Elinoor Veldman, Sherry Lee, Marieke de Geus, Clarissa Slingerland, Léon Koelewijn, Denny Stam, Dirk van Egmond, Daniël Ohtman, Saskia Jacobs, Selkit Verberk, Marjon Smit, Monica Stuurop, Saskia Cieremans, Diana Boer, Marjolijn van der Jagt, Willem Schonenberg, Caroline van Overbeeke, Marieke Epping, Minke Holleman, Linda van Putten, Josien Schraverus, Onno Blom, Emile van Aelst, Marcel Verheggen, John Brussel, Mincke Pijpers, Dorien Broekhof, Lorenzo van Beek, Quirine Kamphuisen, Jan van Vliet, Wil Brouwer, Nico Haasnoot, Marca Bultink, Daniël Sandifort, Geke Vinke, Marieke Nauta. Verspreiding LEVEN! wordt zowel verspreid in de stad Leiden als in de gehele regio van Hillegom tot Wassenaar en van de Noordzeekust tot en met Alphen aan den Rijn. De distributie voorziet in gratis levering bij tandartsen, huisartsen, sportscholen, notarissen, gemeenten, accountants, reclame- en mediabureaus, architecten, kapsalons, ziekenhuizen, restaurants, hotels, schoonheidssalons, bedrijventerreinen, leestafels, enz. Abonnementen en bezorging Losse nummers: € 7,50 Een jaarabonnement kost € 30,Abonnementen kunnen op ieder tijdstip ingaan en lopen automatisch door, tenzij ze dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk worden opgezegd. Abonnement aanvragen en adreswijziging doorgeven (drie weken voor verschijning) kan via per mail naar levenmagazine@apek.nl Oplage 15.000 ex Druk en afwerking moderna.be ISSN 1871-9503

Shop ook 24/7 online in onze webshop www.basdewitmode.nl BasdeWitMode BasdeWitMode Bas de Wit Mode Vijf Meiplein 96 2321 BR LEIDEN Tel: 071 528 89 88 014 LEVEN!

Cover Model: Mariska Jagt Fotografie: Eelco Wortman Art Director: Sophie Flore van Leeuwen Visagie: Mitzy Malu Editorial Kleding: Leo & Ugo, YESS mode Katwijk Contrabas: Music All In, Noordwijk Uitgever Sander Pardon sander@levenmagazine.nl Copyright Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de auteurswet is niet toegestaan. SPC B.V. 2021


EDITORIAL GERDA SCHUKKING

De cultuurpaleizen openen hun deuren. Kunstmakers staan te trappelen om het podium in bezit te nemen, en het volk te vermaken. Dat is nodig voor de geest; verstrooiing, plezier. En nieuwe geluiden geven ook nieuwe inzichten, bieden inspiratie en leggen verbindingen. Je zou kunnen zeggen dat kunst in brede zin de brandstof is voor het goed functioneren van onze samenleving. Door de kunst kunnen we geestelijk groeien. Of is dat te groot gedacht? Ik kan blij worden van een meeslepend kostuumdrama, een spannend boek, een tentoonstelling in een van de vele musea om ons heen, of een leuk bandje in de kroeg. Het geeft me hoop, stemt me vrolijk en ik ontmoet andere mensen. Netflix, boekhandels en zelf muziek maken bleven, maar elkaar zien en spreken in het theater is toch een andere dimensie. De rijen sluiten zich gelukkig en we zullen elkaar binnenkort zeker treffen na afloop van de voorstelling in een van de theater foyers. Als het niet meer mag besef je pas hoe gewend je bent om zo maar overal naar toe te kunnen.

In deze volle eclectische herfsteditie is ook een geluid te horen. Een geluid dat je kunt zien en kunt lezen. De foto’s zeggen vaak genoeg, de teksten zijn over het algemeen kort gehouden en versterken het beeld. Hoor je wat er staat? Wij wel. De afgelopen maanden merkten we namelijk een enorm enthousiasme bij al die mensen die in deze uitgave staan en met volle energie willen laten zien dat ze er zijn en er zin in hebben. Daarvoor is dit blad bedoeld; om er voor jezelf wat uit te halen, erop uit te trekken en het leven weer volop te kunnen leven. Heel veel kijk-, lees-, en luisterplezier! ;-) Liefs,

Gerda Schukking, hoofdredacteur

015 LEVEN!


Cassina Concept Gallery by Nico Van Duijn Interior Donklaan 61 - 2254 AB Voorschoten info@nicovanduijninterior.nl 06-27874517


#TheCassinaPerspective Mex-Hi sofa and low table designed by Piero Lissoni LC3 Fauteuil Grand Confort Durable armchairs designed by Le Corbusier, Pierre Jeanneret and Charlotte Perriand

cassina.com


FIETSROUTE MEIJENDEL 32 OF 45 KM

Schitterende fietsroute door het hele gebied van Wassenaar en Voorschoten. Van Noord naar zuid en van Vlietland tot aan de kust. Met de beste pauzesuggesties en afstaptips.

HEERLIJK

herfstuitje

H

et open gebied tussen Den Haag en Leiden strekt zich helemaal uit van de zee in het westen tot in het Groene Hart landinwaarts. De relatief jonge duinen aan de kust vormen een waardevol natuurgebied met verschillende functies: waterwinning, kustversterking en recreatie. Op de oude strandwallen (horsten) vond al rond 2000 vóór Christus de eerste bewoning plaats. Later werden er op 018 LEVEN!

strategische plaatsen in het gebied kastelen gebouwd, waaronder kasteel Duivenvoorde. Door de hogere en drogere ligging van de strandwallen ontstonden hier de eerste dorpen, zoals Wassenaar en Voorschoten. Vanaf de 17e eeuw werden op de strandwallen ook de buitenplaatsen met landgoederen aangelegd. In het oosten loopt het gebied over in de droogmakerijen en het open veenweidegebied van het Groene Hart.


TIP

A Meijendel MET TAPUIT

In natuurgebied Meijendel staat naast het Pannenkoekenhuis bezoekerscentrum ‘De Tapuit’ van Dunea. Meijendelseweg 40, Wassenaar T (088) 347 48 49 dunea.nl/bezoekerscentrum

TIP

B

RAADHUIS de

Oude centrum WASSENAAR

Het oude centrum van Wassenaar heeft veel gezellige terrassen en leuke winkels

Paauw

Volg een klein bordje naar rechts naar het oude raadhuis met schitterend park en vijvers.

TIP

C KNOOPPUNTEN Start vanaf TOP Voorschoten: 86-88-84-55-54-46-44-A: Meijendel met Tapuit-40-41(evt. inkorting naar 43)-97-(strandpaviljoens)-96-93-43 (terras restaurant De Knip)47 (Duinrell)-B: historisch centrum Wassenaar-61- richting molen Windlust-Prinses Marielaan-C: Raadhuis de Paauw-52-D: De Horsten-90-57-E: Voorstraat Voorschoten91-92-F: Vlietland-94-93-G: Kasteel Duivenvoorde-TOP Voorschoten

KORTERE ROUTE De fietsroute kan overal beginnen, zoals in de centra van Wassenaar en Voorschoten of bij TOP Voorschoten (achter Van der Valk hotel De Gouden Leeuw). De route van 45 km kun je gemakkelijk inkorten tot 32 km (ga dan direct van 41 naar 43). Dan sla je Katwijk over. De volledige routebeschrijving vind je op: route.nl/fietsroute/346425/meijendelroute of haal een printje van de route bij VVV in beide dorpen of bibliotheken. 019 LEVEN!


Voorstraat

VOORSCHOTEN

TIP

D

(THEEPAVILJOEN)

De Horsten

De Voorstraat, met karakteristieke linden en oude huizen, is het middeleeuwse hart van Voorschoten. De straat is indertijd extra breed opgezet om ruimte te maken voor de markt. Niet alleen paarden werden verhandeld, maar ook pluimvee en producten als zout en geneeskrachtige kruiden. Hier heb je vele sfeervolle terrassen en in de Schoolstraat erachter ook allerlei leuke winkels.

TIP

E

Neem afslag Raaphorst. Verscholen in het groen op de ‘Koninklijke Landgoederen de Horsten’ tussen Wassenaar en Voorschoten ligt Theepaviljoen De Horsten. Het is een zogenaamd ‘schiethuis’, gebouwd in 1861 in opdracht van Prins Fredrik, broer van Koning Willem II. Een kaartje voor toegang tot De Horsten haal je bij de ingang. Papeweg 36, Wassenaar T (070) 511 26 19 theepaviljoendehorsten.nl

TIP

F

KASTEEL

Duivenvoorde

VLIETland Vlietland is een uitgebreid watersportcentrum met legio mogelijkheden. Restaurant Waterfront kijkt fraai uit over de plassen.

TIP

G

(ga van 93 1 km richting 82) In 1226 wordt ‘Duvenvoirt’ voor het eerst in een akte genoemd. Rond 1631 kreeg het kasteel zijn huidige vorm. Sinds kort kun je er een bijzonder leuke audiotour doen. Op het uitgestrekte landgoed kan het hele jaar door - met een entreekaartje - worden gewandeld. Bij Hof van Duivenvoorde geniet je tussen weelderig groen van een lunch of drankje. Laan van Duivenvoorde 4, Voorschoten T (071) 561 37 52 kasteelduivenvoorde.nl

Wie meer wil zien, doen, proeven, logeren en shoppen in Voorschoten en Wassenaar, vindt een overzicht van fiets- & wandelroutes, musea, winkels, horeca en actuele activiteiten op wassenaar-voorschoten.info 020 LEVEN!


DE CARQON

VAN

LEIDEN

NAAR

UTRECHT & TERUG.

Van een unieke kinderdeur tot een actieradius van 120 kilometer. Aan alles is gedacht om jou en je kinderen de best mogelijke ervaring op een bakfiets te bieden. Dankzij de mogelijkheid voor het dubbele accupakket kun je met de Carqon tot 120 kilometer fietsen! Dat betekent gaan en staan waar je wilt. Met én zonder kinderen. Een nieuwe vrijheid om je grenzen te verleggen: efficiënt, duurzaam, sportief en in stijl.

Bescherm wat dierbaar is De Carqon voldoet aan de hoogste eisen van veiligheid en betrouwbaarheid. Dit zie je direct terug in de topkwaliteit van

de sleutelonderdelen die garant staan voor een veilige rijervaring op je elektrische bakfiets.

Verrassend relaxed Het fietscomfort van de Carqon bakfiets is optimaal dankzij de hoge torsiestijfheid van het aluminium frame, het lage zwaartepunt, de brede terreinbanden en de voorvorkvering. Zelfs op de meest hobbelige wegen dommelt je kind zo heerlijk door.

Huisman Leiden Willem de Zwijgerlaan 415 T (071) 523 2300 Huisman Leiden Hogewoerd Hogewoerd 66 T (071) 513 4000 Huisman Leiden Levendaal Levendaal 76 T (071) 513 1515 huismanleiden.nl


BUITENUITJES

GELUIDEN

Leerzaam EN LEUK

Het is de tijd van de jaarlijkse bronst van de damherten. De mannetjes laten zich in de herfst van hun beste kant zien en horen. Alles is er op gericht de vrouwtjes te behagen en de andere mannetjes af te bluffen. In de Amsterdamse Waterleidingduinen heb je tegen het vallen van de avond grote kans op een oerconcert. Ingang ‘De Zilk’ Joppeweg 1, Noordwijkerhout

Dit najaar organiseert IVN Leiden weer diverse gratis excursies in de regio, onder begeleiding van hun bevlogen Natuurgidsen. Op 26 september is er een wandeling op landgoed Oud-Poelgeest in Oegstgeest, op 3 oktober & 7 november en herfstwandeling bij Huys te Warmont en op 9 oktober een strandexcursie in Katwijk.

Bijzonder

BOSKOOP Op Natuurhuisje.nl boek je vakantiehuizen in het groen, omringd door rust en ruimte. Per boeking komt 1 euro ten goede aan lokale natuurprojecten. Dit drijvende natuurhuisje bijvoorbeeld is te vinden in ons eigen Boskoop. Bovenop het huisje staat een kas, waarvandaan je een bijzondere uitzicht over het landschap hebt en waar je zelf verse kruiden kunt plukken. De float beschikt over één slaapkamer en een knusse woonkamer met slaapbank en op mooie nazomerdagen is de tafel beneden aan het water een heerlijk plekje.

Singelpark Het Leidse Singelpark is een heerlijke omgeving voor een herfstwandeling. Je kunt natuurlijk zelf op stap, maar er zijn ook gidsen en wandelroutes met leuke informatie beschikbaar. Je kunt de beschrijvingen uitprinten en er is ook een wandelapp met verschillende audiotours. Zo is er een natuurhistorische wandeling, cultuurhistorische wandeling en kunstobject-wandeling. singelpark.nl

022 LEVEN!


BUITENUITJES

Op vrijdag 5 en zaterdag 6 november kan je in het hele land meedoen aan mooie natuurklussen, zoals wilgen knotten, bollen planten, insectenhotels bouwen, bomen planten en veel andere activiteiten. Alles dit jaar staat in het teken van biodiversiteit. De klussen zijn er dan ook op gericht om natuur te onderhouden en herstellen, wat bijdraagt aan de leefomgeving van planten en dieren. Naast dat je iets goeds doet voor de natuur, ontmoet je op de Natuurwerkdag ook nieuwe mensen. Geef je van tevoren even op via natuurwerkdag.nl.

Lekker

LANDELIJK

Wat is er leuker dan overnachten midden in de natuur. En dan niet op een groot park met kleine plekjes, maar lekker landelijk op een mini-camping of gewoon bij iemand in de achtertuin. Op een Campspace kun je gegarandeerd ongestoord van het buitenleven genieten. Het kan een veldje zijn waar je jouw tent kunt opzetten, een blokhut, volledig ingerichte yurt, safaritent of parkeerplek voor je camperbus. Je kunt al terecht in Noordwijkerhout, Kaageiland, Hoogmade, Leiderdorp, Leiden, Zoeterwoude en Hazerswoude. campspace.com

Laarzenpad KEUKENHOF

Hartstocht

In de kasteeltuin en het bos van Landgoed Keukenhof is het heerlijk wandelen! Het landgoed is 240 hectare groot en telt 15 rijksmonumenten. De aanwezigheid van zowel veengrond (westkant) als zandgrond (oostkant) zorgt voor een grote diversiteit op de landerijen en in het Keukenhofbosch bevinden zich de laatste oorspronkelijke duinen. Over het Laarzenpad struin je langs de mooiste plekjes, maar vergeet je laarzen niet, want in de herfst kan het nogal drassig zijn. De route is 6 kilometer lang. Toegang en parkeren zijn gratis.

Op zaterdag 2 en zondag 3 oktober kleurt de Hollandse kustlijn rood met wandelaars die dan de Hartstocht strandeditie van de Hartstichting lopen. Zij vertrekken vanuit Scheveningen richting Noordwijk en leggen dan 10, 20, 30 of 40 kilometer af. De Hartstichting, Staatsbosbeheer en Nationaal Park Hollandse Duinen zijn voor dit evenement een samenwerking aangegaan, waarmee deelnemers door te wandelen geld inzamelen voor onderzoek. Aanmelden kan op hartstocht.nl 023 LEVEN!


TEKST MARLEEN HOGENDOORN FOTOGRAFIE MIKE VAN BEMMELEN

Mooie huizen &

SNELLE AUTO’S Men neme twee regiogenoten die elkaar niet kennen, zet ze bij elkaar en laat ze met elkaar in gesprek gaan. Et voilà: ze blijken meer gemeen te hebben dan ze van te voren hadden gedacht. Robert Elsendoorn (44 jaar) is de eigenaar van verschillende horecazaken in onze regio: Langs Berg en Dal in Noordwijk, Venneper Lodge in Nieuw Vennep en Het Tussenstation in Lisse. Met zwager Bas Paulus heeft hij een aantal vestigingen van Lowietje. Met zijn vriendin woont Robert in Noordwijk, ze hebben samen een zoontje.

Mariska: ‘Het lijkt wel een date!’ Robert: ‘Ja precies. Dan moet ik deze clichévraag wel stellen aan je: heb je hobby’s en passies?’ Mariska: ‘Ik sport heel veel. Meestal zo’n drie keer in de week met een personal trainer. Dat is heel fijn, elke keer daagt hij me weer uit. Ik doe ook aan kite surfen. Als het waait, word ik onrustig en dan wil ik kiten. En ik golf. Ik ben lid van The International in Amsterdam. Daar zie ik mijn klanten, goed voor het netwerk dus. En de omgeving is zo mooi. Dan kom je aanrijden en staan je golfspullen al klaar. “Dag mevrouw Jagt, hoe gaat het met u?” Heel decadent, maar dat is natuurlijk niet overal zo. Het is een uitdagend spelletje, heel technisch. Sport jij ook?’ Robert: ‘Sporten is ook echt mijn passie. Het is iets wat ik gewoon moet doen. Ik heb een burn-out gehad in 2017, vanaf dat moment ben ik gaan sporten. Als het druk is en ik heb veel aan mijn hoofd, dan moet ik nog meer sporten. Als je een halfuurtje bezig bent, dan voel je de stress zo uit je hoofd glijden.’ Mariska: ‘Hoe kwam het dat je een burn-out kreeg?’ Robert: ‘Ik ging van één zaak naar drie zaken. Van vijftig man personeel, naar honderdvijftig. En inmiddels zitten we op driehonderd man. Ik dacht het wel even te kunnen. Ik ben een control freak, maar dat moet je dan niet zijn. Dan dacht je alles te hebben geregeld, maar dan kwam er telkens weer een konijn uit de hoge hoed. Dat ging ik mijn lichaam zitten.’ Mariska: ‘Hoe uitte zich dat?’ Robert: ‘Het begon met gebrek aan geheugen totdat ik helemaal geen energie meer had. Ik ging helemaal onderuit. Mijn medicijn is sporten en goed eten. Voor mijn burn-out dacht ik altijd: je moet je niet zo aanstellen met een burnout. Maar als je er dan zelf een hebt gehad, weet je dat het 024 LEVEN!


REGIOGENOTEN

Mariska Jagt (ook 44 jaar) heeft een eigen bedrijf: Studio Mariska Jagt in Voorschoten. Ze ontwerpt interieurs, exterieurs, producten en accessoires op maat en zelfs hele villa’s voor particulieren en projectontwikkelaars. Ze was ook te zien met haar expertise in het programma RTL Woonmagazine. Mariska heeft drie zonen en woont in Oegstgeest.

geen aanstellen is. Mijn vader zei een keer tegen me: “Hard werken is niet moeilijk, maar hard voor je laten werken is pas moeilijk.” Klopt als een bus.’ Mariska: ‘Leiding geven en delegeren, dat is lastig.’ Robert: ‘Wat doe jij voor werk?’ Mariska: ‘Ik heb een studio voor architectuur, interieur en productdesign in Voorschoten. Ik studeerde psychologie en toerisme en heb in hotels gewerkt. Nu komt alles samen. Hospitality vind ik belangrijk, en ook de beleving. Het gaat niet alleen om een mooi plaatje, maar het hele gevoel. Van begin tot eind moet het proces een feestje zijn. Ik begon van vanaf de keukentafel bij me thuis en nu hebben we een team van twaalf mensen. We richten ons op de high end markt in de Benelux, de Alpen en Portugal.’ Robert: ‘Richt je huizen in?’ Mariska: ‘Ook dat ja, maar nog veel meer. We doen aan architectuur, we ontwerpen villa’s voor particulieren en projectontwikkelaars. Daarnaast doen we interior design voor particulieren in binnen- en buitenland en projectontwikkelaars. En we ontwerpen zelf ook nog, product design dus. Dat doen we voor labels, we hebben net een lijn ontwikkeld voor Maretti. Maar ook voor particulieren en de hospitality wereld. We hebben onlangs een boetiekhotel ingericht in Leiden, zo leuk was dat. De hospitality markt wil ik nog verder ontdekken.’ Robert: ‘Wat onderscheid je?’ Mariska: ‘We zijn een vrouwenteam, dat onderscheidt ons in stijl en in manier van werken. Mijn stijl is quiet luxury. Ik hou van de kracht van de eenvoud, zonder kil te zijn. Balans en rust is belangrijk in mijn ontwerpen. Als je thuis komt, moet dat jouw plek zijn en voelen als een warme deken. Onze stijl is natuurlijk wel ondergeschikt aan de eindgebruiker. Het 025 LEVEN!


REGIOGENOTEN

MARISKA:

Toen ik net begon, belde ik Jan des Bouvrie en Piet Boon: hoi ik ben Mariska en over vijf jaar sta ik naast jullie.

moet jouw huis zijn, een plek waar jij je thuis voelt. Als je alle projecten naast elkaar legt, dan zie je wel een rode draad, maar niets is hetzelfde. De persoon is belangrijk. Ik wil de cliënt leren kennen. Een intake gesprek duurt daarom lang en is uitgebreid. Wat doe jij precies Robert?’ Robert: ‘Ik ben samen met mijn zwager Bas Paulus eigenaar van Lowietje. In juni 2020 begonnen we met Lowietje aan de Kaag. We hebben daarna Lowietje Lisse geopend, dat bestaat uit een restaurant en hotel. En er staan nog twee op de planning. Ik heb zelf nog drie andere zaken: Venneper Lodge, Langs Berg en Dal en Het Tussenstation. En ik vind de inrichting erg belangrijk, dat hebben we wel gemeen. Elke Lowietje is weer helemaal anders. Lowietje Lisse, waar we nu zitten te praten, is chique. Lowietje aan de Kaag voor families en in de herfst opent Lowietje Nieuw Vennep die in

026 LEVEN!

mediterrane sfeer is. Beleving vind ik net als jij erg belangrijk, gasten moeten helemaal blij naar huis gaan.’ Mariska: ‘Het ziet er mooi uit hier. Heb je altijd in de horeca gezeten?’ Robert: ‘Ik ben eigenlijk begonnen als vertegenwoordiger. Mijn ouders hadden Vrouw Holle in Lisse, een pannenkoekenhuis. Mijn vader vroeg op mijn 21ste of ik hem kon helpen in de zomer. Dat lag me wel, toen bij ik Langs Berg en Dal begonnen in 2000. En toen kwamen Venneper Lodge en Het Tussenstation erbij. Mijn zwager, die ook in de horeca werkt, vond dat we iets samen moesten doen. We hebben toen De Hanepoel gekocht en omgetoverd in Lowietje aan de Kaag. We kregen energie van elkaar en wilden vaker samenwerken. We werden getipt door Henk Mooijekind om met de eigenaar van Hotel de Nachtegaal te praten, daar hebben we Lowietje Lisse van gemaakt. Er komen nog meer Lowietjes aan. En de naam verwijst trouwens naar mijn vader: Louis.’ Mariska: ‘Wat is jouw expertise?’ Robert: ‘De cijfertjes en ik ben meer van op de achtergrond. Het tegenoverstelde van mijn zwager, hij is graag op de voorgrond. Hij draait mee op de vloer, dat vindt hij leuk. Een goede rolverdeling.’ Mariska: ‘Dat is belangrijk, dat heb ik ook geleerd in mijn studio. Ik ben onlangs gestart met een opleiding voor leiding geven. Ik begon als creatieveling, maar toen mijn studio begon te groeien had ik meer capaciteiten nodig. Ik kan heel gedisciplineerd zijn, maar moet letten op mijn focus. Ik vind namelijk alles leuk en wil alles meteen doen. Dat leidde in het begin wel af, er kwamen vaak mensen op mijn pad met goede ideeën. Maar je kunt niet alles doen. Ik heb structuur om me heen gecreëerd, de sleutel bijvoorbeeld op een vaste plek. Ik houd ervan als mijn huis rustig en opgeruimd is, dan kan ik creatief zijn.’ Robert: ‘Dat heb ik ook ja. Sinds een half jaar ben ik vader, het kan binnen no time een zooi zijn door al zijn speelgoed. Gelukkig vind ik


REGIOGENOTEN

ROBERT:

Na een werkdag lig ik met mijn zoontje op de bank en dan kijken we samen naar Weelers Dealer’s.

opruimen ook wel lekker, verstand op nul en even alles netjes maken. Eigenlijk wilde ik nooit kinderen, mijn vriendin wel. En het is ook echt geweldig. Ik moet zeggen: met werk erbij kan het wel zwaar zijn. We nemen hem overal mee naartoe. Vroeger lieten vrienden foto’s van hun kinderen zien en daar had ik dan niet zoveel mee, nu doe ik dat ook tot vervelens toe haha.’ Mariska: ‘Ik kreeg al jong mijn eerste kind, op mijn 24ste. Mijn vrienden waren nog allemaal aan het feesten en niet bezig met kinderen. We namen hem ook overal mee naartoe, ook naar feestjes. Ik kan erg genieten van het ouderschap.’ Robert: ‘Zeker. Na een werkdag ga ik naar huis en dan komt hij bij me op de bank liggen en dan kijken we samen naar Weelers Dealer’s.’ Mariska: ‘Heb jij ook wat met auto’s?’ Robert: ‘Zeker! Ik ben verliefd geworden op het karakter van een Porsche 911, maar ben überhaupt helemaal auto gek hoor. Jij ook? Ik begrijp nu wel waarom we aan elkaar zijn gekoppeld voor een gesprek.’ Mariska: ‘Wat toevallig allemaal, we hebben veel gemeen. 027 LEVEN!


REGIOGENOTEN

Ik houd ook van auto’s. Ik ben bezig met mijn race licentie. Zelf rijd ik in een BMW 440.’ Robert: ‘Dan snap ik dat je wil gaan racen. Op het circuit vind je veel meer mensen met de gelijke passie en zijn vaak ook ondernemers. Wil je met je studio niet naar Amsterdam?’ Mariska: ‘Ja daar heb ik over gedacht. Daar gebeurt het immers allemaal, maar Amsterdam is op zich ook weer een dorp. Ik heb niet zoveel met Voorschoten, maar mijn pand is heel leuk. We zijn aan het groeien, over drie jaar wil ik iets groters. Amsterdam is leuk, maar ook heel druk.’ Robert: ‘Wat zijn nog je ambities voor de komende jaren?’ Mariska: ‘Ik wil de beste design studio van Nederland worden. Toen ik net begon belde ik Jan des Bouvrie en Piet Boon of ik een kijkje in de keuken mocht krijgen. “Hoi, ik ben Mariska en over vijf jaar sta ik naast jullie.” Dat vonden ze wel leuk. Om de beste te worden, heb ik drie pijlers opgesteld: klantbeleving, dat ze heimwee hebben naar het proces, werknemers tevredenheid en kwaliteit. Ik kijk dan niet naar over tien jaar, dat vind ik te ver, maar naar vijf jaar. We zijn ook bezig met een Netflixserie, allemaal leuke dingen. En mijn droom is om een eigen huis te bouwen aan het strand. Het is daar zo inspirerend. Al mijn ontwerpen zijn

ROBERT:

In elke dorpskern willen we een Lowietje.

geïnspireerd op de natuur. En jouw plannen?’ Robert: ‘Heerlijk he, het strand. Ik woon aan de rand van de duinen en ging vroeger in de ochtend vroeg hardlopen en dan zag je de zon opkomen, zo mooi. Gelijk energie voor de rest van de dag. Als je me twee jaar geleden vroeg wat mijn ambities waren, dan had ik je een ander antwoord gegeven. We hebben nu met corona te maken, een gekke tijd. Mijn visie is dat er veel gaat veranderen in horecaland: de dorpskernen worden heel gezellig met leuke boutique winkeltjes en restaurantjes met terrassen. Daar gaan we op inspelen: in elke dorpskern komt een Lowietje. Dat lijkt me een mooie uitdaging voor de komende tijd.’

MARISKA:

Als het waait, word ik onrustig en dan wil ik kiten.

Mariska over Robert ‘De ontmoeting met Robert heb ik als een heel fijn ervaren. Robert kende ik nog niet, maar we hadden veel gemeen en dat maakte het gesprek open en herkenbaar. Het gesprek heeft me energie gegeven en ook weer nieuwe inspiratie. Ik ben blij dat ik Robert nu een beetje ken en we komen elkaar zeker nog tegen!’ Robert over Mariska: Mijn eerste indruk van Mariska: een intelligente vrouw die weet wat zij wil. Leuk om iemand te ontmoeten waarmee ik zo veel raakvlakken heb, zowel zakelijk als privé. Ik zou het leuk vinden om vaker met Mariska te sparren om te zien wat er verder achter haar schuilt op gebied van ondernemen.

028 LEVEN!


IJDEN

R O T U A R O O V D N A A M R EEN VAST BEDRAG PE

E C A W S N LEASE EE TIJDELIJK

€454,-

V.A.

P/M *

De Swace is een zeer ruime, comfortabele stationwagon met Full Hybrid-systeem. Met Suzuki Private Lease betaal je één vast bedrag per maand en rij je zorgeloos in een nieuwe Swace. Geen onverwachte kosten. Inclusief reparaties en onderhoud. Opzegbaar bij onverwachte gebeurtenissen.

KOM SNEL LANGS BIJ SUZUKI LEIDEN Hoge Rijndijk 328 · 2314 AN Leiden · Tel 071-5899636 · www.suzukileiden.nl Gemiddeld brandstofverbruik volgens de WLTP testmethodiek Euro-6-norm EC 2018/1832AP 4,4 - 5,1 l/100 km; 22,8 - 19,7 km/l; CO2-uitstoot: 99 - 115 g/km. * Suzuki Financial Services leasetarief per maand o.b.v. Suzuki Private Lease, 60 mnd, 10.000 km/jaar - De Private Lease prijs is een actieprijs en is geldig t/m 30-10-21 zolang de voorraad strekt, op=op.


030 LEVEN!


Inti Knitwear

POP-UP GEOPEND OP HOGEWOERD

NU NOG

MAFFER! Wie durft het aan om nu een nieuwe modezaak te openen? Dan moet je wel uit bijzonder hout gesneden zijn. Madelon Braaksma is een vrouw met een visie. En een behoorlijke portie prettige eigenzinnigheid. Dus opent ze doodleuk een tweede vestiging in de Leidse binnenstad.

D

e nieuwe winkel op de gezellige Hogewoerd is een zusje van die op de Breestraat. Duidelijk familie, maar net even anders. Hier vind je de mooie merken die we van Maf kennen, waaronder 10 days, Japan en knitwear van Inti, maar ook speciaal ingekochte capsule collecties van leuke nieuwe labels en creatieve ontwerpers. Madelon verrast je voortdurend met nieuwe aanwinsten, dus het loont om regelmatig eventjes binnen te lopen. Al was het maar voor het wisselende aanbod van vrolijke snuisterijen en stylish accessoires, om je herfstlook net even die lekkere extra edge te geven. De kleurrijke brocante spulletjes die de overwegend witte winkelruimte opfleuren zijn trouwens ook gewoon te koop. Kortom, Leiden is een superfijn snuffeladresje rijker geworden dit najaar. Voor wie het nog niet wist: Maf is al zo’n 20 jaar een gevestigde naam in het Leidse straatbeeld. De shop staat bekend om de laagdrempelige, eigentijdse aanpak. Hier weten ze donders goed dat de meeste vrouwen geen maatje mini of perfecte verhoudingen hebben, maar dat ze er desondanks wel top uit willen en kunnen zien. Het team gunt je alle tijd, is nooit opdringerig en adviseert als je dat fijn vindt. Kopje koffie erbij, gezellig praatje, beetje snuffelen. En hangt het er dit keer niet voor je bij of voelt het net niet goed genoeg? Dan kom je volgende week toch gewoon nog een keertje kijken.

De nieuwe pop-up store

JapanTKY

Maf Breestraat 95, Leiden Maf Pop-up Hogewoerd 10 A, Leiden mafleiden.nl 031 LEVEN!


The Frog Fashion de Kempenaerstraat - Oegstgeest www.thefrogfashion.nl


FALL FASHION

Winkel

wandelen

IN OEGSTGEEST

B

eleef deze herfst alle fashion trends van 2021. Oegstgeest staat wijd en zijd bekend om de vele en diverse modewinkels. In winkelgebied De Kempenaer en Winkelcentrum Lange Voort kleuren de etalages het seizoen. Herenmode, damesmode, kindermode, in Oegstgeest is voor elke leeftijd en ieders smaak wat te vinden! De nieuwe herfstcollecties hangen voor je klaar. Niet alleen de etalages, ook in de fraaie wandelgebieden van Oegstgeest voeren de prachtigste herfsttinten de boventoon. Maak tijdens het winkelen een ommetje door één van de parken of loop voor een tea break naar landgoed Oud – Poelgeest waar de Tulpenboom nu prachtig goudgeel kleurt.

KIJK VOOR TIPS EN DE ACTIVITEITENAGENDA OP TERUGNAAROEGSTGEEST.NL

ZATERDAG 25 SEPTEMBER

Red Carpet Saturday IN DE KEMP

Na het grote succes van vorig jaar wordt op 25 september de Kempenaerstraat opnieuw omgetoverd tot één grote Rode Loper. Het publiek wordt meerdere keren getrakteerd op een zeer uitéénlopende show. Uiteraard is er veel aandacht voor mode, maar ook alle andere winkels in het winkelgebied showen wat ze in huis hebben. Aangezien dit door de hele straat verspreid gebeurt, valt er voor iedereen op een “veilige manier” volop te genieten. Kom dus deze dag naar het bijzondere winkelgebied in Oegstgeest en beleef het mooie, diverse aanbod. 033 LEVEN!


Schouten Schoenen

BRABANTS VAKMANSCHAP IN NOORDWIJKERHOUT

VOETEN IN DE

HOOFDROL

Vanuit het Brabantse Drunen wordt al ruim 100 jaar het vakmanschap van vader op zoon doorgegeven. Voor heren worden daar de prachtige schoencollecties van het merk GIJS vervaardigd en voor dames is er het merk DUREA. Hier werkt men nog op ambachtelijke en vakkundige wijze. Dat kun je zien aan de perfecte afwerking, voelen aan het zorgvuldig gekozen leer. En beleven… met lopen.

G

IJS en DUREA gaan verder waar anderen stilstaan. Door het unieke concept van maar liefs 4 verschillende breedtematen vindt elk stel voeten er een paar heerlijke schoenen. Het verwisselbaar anatomisch gevormd voetbed maakt dat de schoenen bovendien optimaal zijn aan te passen aan de eisen van jouw voeten en ook nog eens zeer geschikt zijn om met eigen inlegzolen te dragen. Een goed passende, niet knellende schoen met de juiste breedtemaat is gewoon heel fijn. Daardoor zit de schoen 034 LEVEN!

stevig om je voet en blijft je hiel op zijn plek waardoor je niet de hele dag enorm vermoeiend aan het schuiven bent in je schoenen. Of je nu een smalle, gemiddelde, brede of extra brede voet hebt, van GIJS en DUREA vind je altijd perfect passende schoenen gestyled volgens de nieuwste modetrends. Want geef toe, het oog wil ook wat. Het is niet zomaar dat je bij Schouten Schoenen de grootste collectie GIJS en DUREA schoenen van de regio vindt. Daar krijgen voeten de hoofdrol. Je krijgt er deskundig advies over de schoenen-pasvorm waar jouw voeten zo naar verlangen, gebaseerd op een digitale voetanalyse en een nauwkeurige voetmeting van lengte en breedte.


Schouten Schoenen

Dorpsstraat 13, Noordwijkerhout T 0252 372 814 schoutenschoenen.nl 035 LEVEN!


HANDMADE SHIRTS

YO U R D E S I G N. O U R C R E A T I O N.


FALL FASHION

Vrolijke voetjes

Donsje is een exclusief Nederlands kindermerk dat bekend staat om onweerstaanbaar schattige designs, waar niet alleen kinderen dol op zijn, maar zeker ook hun ouders. De schoenen, kleding en accessoires zijn direct herkenbaar aan hun bijzondere designs en verfijnde details. Alle producten worden met de hand gemaakt van premium leer en mooie stoffen. Deze materialen zijn zorgvuldig geselecteerd op duurzaamheid en Donsje werkt alleen met fabrieken waar in een veilige en positieve omgeving gewerkt wordt, tegen een eerlijk loon. Voor het beste stijl- en maatadvies in alle maten en cupmaten. Doezastraat 19 Leiden | ladyservice.com

Verkrijgbaar bij Jut & Juul lifestyle for kids Nieuwe Rijn 58 Leiden T (071) 514 60 16 jutenjuul.nl

BATWOMAN

SAVES YOUR DAY De Leidse Laura Cousin is al 25 jaar eigenaresse van Batwoman in winkelcentrum DiemenNoord. Batwoman biedt kwaliteitskleding, schoenen en accessoires voor zelfbewuste (zaken)vrouwen die zich variërend casual of dressed-up kleden, maar niet altijd de tijd of gelegenheid hebben daarvoor de stad in te gaan. Voor deskundig stylingadvies komen ze naar de winkel, of maken een afspraak buiten openingstijden. Dan komt Laura persoonlijk langs met een kledingrekje. De collectie met merken als Summum Collectie, La fee Maraboutee Collectie, Due Amanti, Juffrouw Jansen, Mac en Gustav Collectie is verkrijgbaar in de maten 34 t/m 46. Batwoman heeft een eigen coupeuse.

OP VEER

TJES De paden op, de lanen in. Of wijk daar juist stevig van af. Met de wandelschoenen van Xsensible Stretchwalker is geen ondergrond te gek. Dankzij de unieke combinatie van balans en demping kun je kilometers van huis. Je haalt ze bij Schouten Schoenen Dorpsstraat 13-15, Noordwijkerhout schoutenschoenen.nl

Batwoman fashion for women Gruttoplein 22, Diemen-Noord T (020) 69 07 679 batwoman-fashion.nl 037 LEVEN!


CAMBIO

De broeken van Cambio zijn van perfecte pasvorm en kwaliteit. De grote diversiteit in modellen en kleuren garanderen dat er voor iedereen een passende broek bestaat.

ANNETTE GÖRTZ

De mode van Annette Görtz is avantgardistisch en heeft een eigen signatuur met prachtige materialen, waarin je mode en kunst samen ziet komen. Annette Görtz behoort momenteel tot de allerbeste ontwerpsters.

MARCCAIN

Marccain is niet zomaar een merk. Het staat voor een levensstijl die rekening houdt met mens en natuur. Een toonaangevend label dat al tientallen jaren bestaat. De stukken in hun collecties zijn onvergelijkbaar kenmerkend. Altijd stijlvol, variërend van tot superhip tot sportief. 038 LEVEN!


BEATE HEYMANN

Het label staat voor een immer hoge kwaliteit. De fraaie karakteristieke snit en fantasierijke materiaalcomposities domineren de collecties. De ontwerpen zijn herkenbaar aan de vele stiksels. Mooie details en geharmoniseerde accessoires maken het geheel compleet. Naast de uiterlijke aspecten zijn welzijn en draagcomfort belangrijke waarden.

SARAH PACINI

De seizoenscollecties zijn zorgvuldig geproduceerd in Italië en in heel Europa en bevatten contrasterende texturen, asymmetrie en verschillende patronen die samengaan met precieze snitten en strakke lijnen - het is een uitwisseling van ideeën die individualiteit en een natuurlijke evolutie van stijl bevordert. A way of life, a way of expression.

HOOFDSTRAAT 125 | HILLEGOM (VOLG ONS OP FACEBOOK) | TEL. 0252 - 521 039 | WWW.DOMUSMODE.NL

039 LEVEN!


LOVE, LIVE, LAUGH, GIVE…

B R E E S T R A AT 9 0 , L E I D E N


CADEAUBOX VOL AANDACHT

‘Just for you’ Elcke, Merel en Monique zijn drie Leidse ondernemers die zich richten op het welzijn van de vrouw. Elk op hun eigen manier en variërend van Body, Mind en Looks. Samen ontwikkelden ze een cadeaubox, een pakketje persoonlijke aandacht voor vrouwen: de Justforyoubox.

V

oel je je goed vanbinnen, zit je lekker in je vel, dan straal je ook van buiten. Elke vrouw verdient de ruimte voor dat stukje extra zelfvertrouwen”, weet Merel. “In een tijd waarin we drukker en ambitieuzer zijn dan ooit is het lastig om jezelf op nummer één te zetten. Daarom hebben wij een cadeaupakket samengesteld, dat volledig is gericht op jouw Body, Mind en Looks. Met deze box geven we je een duwtje in de juiste richting en geef jij jezelf welverdiende aandacht, zodat jij die zelfverzekerde vrouw bent en blijft, van binnen en van buiten”. Dat pakket bestaat uit drie elementen:

1. Merel Krijgsman is founder van Blackbird Yoga. “Gezien en gehoord worden zijn universele basisbehoeften van de mens. Met mijn lessen en op mijn manier draag ik graag bij aan dat wat JIJ zoekt. Ik geef je een Yogales op locatie en de les is op maat gemaakt. Een uur lang alle aandacht voor jezelf. Je maakt een diepe verbinding met je lichaam, geest en ziel, zodat je hierna weer helemaal opgeladen je drukke leven in kunt stappen”. Meer info vind je op blackbirdyoga.nl

2. Monique Koen is oprichter van Schandalige Vrouwen. “Er zijn nog steeds diepgewortelde verwachtingen vanuit de maatschappij én onszelf, hoe vrouwen zich dienen te gedragen. Maar elke vrouw heeft het recht om te zijn wie zij is, en haar leven in te richten op haar manier, ongeacht wat een ander hier misschien van vindt. Tijdens deze kickstart ligt de volle focus op jou: Wie ben jij? Waar droom je van? Wat houdt je tegen? Waar kun je vandaag mee beginnen? Je gaat naar huis met tools en oefeningen”. Meer info vind je op schandaligevrouwen.nl

3. Elcke Koopmans is eigenaresse van kledingwinkel Bluesome. “Ik vind het heel fijn dat ik vrouwen meer zelfvertrouwen kan geven door outfits te creëren waar ze zich gelukkig in voelen en waarmee ze vol zelfvertrouwen de dag aan kunnen.” Kleed jij jezelf hoe JIJ dat het liefste zou willen? Laat je je nog te vaak leiden door ‘hoe het hoort’, of ben je ervan overtuigd dat bepaalde stijlen niet voor jou zijn weggelegd? Vind je het leuk om een keer in een hele grote kledingkast alles te proberen en te passen? Misschien stiekem zelfs die outfits die je eigenlijk nooit zou durven passen? Dan kan dat bij ons! Samen gaan we uitgebreid kijken naar alle mogelijkheden en combinaties en geheel vrijblijvend. Meer info vind je op bluesome.nl De Justforyoubox is te koop bij Bluesome, Haarlemmerstraat 207 in Leiden, of online te bestellen via justforyoubox.nl 041 LEVEN!


Wat is


V-KLINIEKEN, LEIDEN & AMSTERDAM

schoonheid,

en waar zit het ’m in? at is schoonheid? Vraag het iemand en het antwoord is meestal ‘Echte schoonheid zit van binnen’. En toch gaat bijna iedereen naar de kapper en dragen we allemaal graag leuke kleren. Werken aan je uiterlijk wordt vaak letterlijk als oppervlakkig gezien en werken aan je innerlijk als iets verhevens. Dit impliceert een duidelijke tweedeling en zelfs een tegenstelling tussen de binnen- en de buitenkant. Terwijl de combinatie van die twee je juist maken tot wie je bent. Deze dualistische manier van denken is voor een belangrijk deel gevormd door onze westerse christelijke cultuur. Het lichaam als tijdelijk omhulsel van de ziel. Een tempel, maar ook een kwelgeest in het hof der aardse lusten. Lichamelijke schoonheid nastreven werd als ijdel en verwerpelijk beschouwd. Verwarrend, want aan de andere kant wordt schoonheid in het christendom ook als een kenmerk van het goddelijke gezien. En succes wordt er vaak aan afgemeten.

Dit dualisme is er in oosterse filosofieën veel minder. Ook zij zien een onderscheid tussen lichaam en geest, maar daar worden ze meer als aanvulling op elkaar dan als tegenpolen beschouwd. Het lichaam, ‘het voertuig van de ziel’, moet gevoed en verzorgd worden om een balans te kunnen vinden. Voor boeddhisten bijvoorbeeld, gaan uiterlijke en innerlijke schoonheid in elkaar over. En met de kracht van de geest straal je het innerlijke geluk ook weer uit. Jezelf mooi vinden of mooi gevonden worden, van binnen of van buiten? Dat hoeft geen tegenstelling te zijn; schoonheid zit in de versmelting van beide.

Behandelingen V-Klinieken V-Klinieken is de enige kliniek in Nederland die volledig is gespecialiseerd in schaamlipcorrecties en de behandeling van ingetrokken tepels. Recentelijk is daar een nieuwe behandeling aan toegevoegd: de Femilift. Een laserbehandeling die uitstekende resultaten oplevert bij verschillende vrouwelijke klachten, ongeacht leeftijd of levensfase. De Femilift gebruikt een innovatieve CO2-lasertechnologie om het vaginale weefsel licht te verwarmen, waardoor de vezels samentrekken en de vorming van nieuw collageen wordt gestimuleerd. De Femilift is snel, pijnloos, veilig en zeer effectief tegen vaginale droogte en licht urineverlies. Tevens wordt door deze behandeling vaginale verstrakking gestimuleerd.

Bel voor een vrijblijvend intakegesprek 088 - 004 27 02 of boek online op v-klinieken.nl

043 LEVEN!


Aftellen tot kerst met de nieuwe Adventkalender van Rituals HET BEKENDE GOUDGLANZENDE MINI-VERRASSINGSDORP, GEVULD MET 24 GESCHENKEN VOOR 24 BIJZONDERE MOMENTEN

DE 3D ADVENTKALENDER BEVAT EEN TOTALE PRODUCTWAARDE VAN €150,MAAR IS AL VERKRIJGBAAR VOOR €89,90 Breng dit jaar een beetje geluk met de Adventkalender van Rituals, waarmee je de dagen tot Kerstmis aftelt. De kalender bevat 24 luxe cadeautjes en vreugdevolle momenten die jou en je huis oplichten. Let op: de kalender is elk jaar in een mum van tijd uitverkocht, dus wees er snel bij. Rituals heeft trouwens talloze exclusieve feestelijke kerstpakketten, voor hem voor haar, voor je leukste medewerkers, voor je vader en moeder, je buurman, je buurvrouw en verder voor iedereen waar je van houdt. Kom snel langs om je kerstpakketten uit te kiezen. Nu te zien en te bestellen bij Rituals Noordwijk, Katwijk en Leidschendam.

RITUALS NOORDWIJK Hoofdstraat 65 T (071) 361 00 76 | RITUALS KATWIJK Voorstraat 29 T (071) 401 00 11 RITUALS LEIDSCHENDAM (Mall of The Netherlands) Berkenhove 15 T (070) 301 97 91


TEKST LIZZY DE WILDE

VAN LENNEP KLINIEK

Mooi IN

DE WINTER De herfst is een uitstekend moment om wat meer aandacht aan de huid te besteden. Als je nu kiest voor een aantal behandelingen bij Van Lennep Kliniek, weet je zeker dat je straks stralend en fris aanschuift aan het kerstdiner.

Ludy Holst, cosmetisch arts KNMG en eigenaar Van Lennep Kliniek

Z

on en buitenlucht zorgen voor een fijne rode blos op de wangen, maar veroorzaken helaas ook schade aan de huid. Om het verouderingsproces te vertragen en er goed uit te blijven zien, ongeacht je leeftijd, zijn er talloze producten en behandelingen op de markt. Hoe maak je de juiste keuze? Ludy Holst, cosmetisch arts KNMG en directeur van Van Lennep Kliniek, werkt met een professioneel opgeleid team van huidtherapeuten, cosmetisch artsen en een plastisch chirurg. “De aandacht voor onze branche groeit. Ik kan me voorstellen dat het lastig is voor cliënten om te bepalen waar ze goed aan doen. Wij hebben zoveel kennis en ervaring in huis dat ik kan garanderen dat het resultaat van elke behandeling de juiste, mooi en natuurlijk én absoluut veilig is.”

Een natuurlijke look voor iedereen Ludy is cosmetisch arts én ondernemer met een passie: “Iedereen kan er goed uit blijven zien op een manier die bij hem of haar past. Wij helpen daarbij door een realistisch beeld te schetsen van de mogelijkheden. Mensen verwachten een bepaald resultaat, vaak door wat ze bij anderen of in de media zien. Wij kijken vanuit diverse invalshoeken naar de persoon, óók terwijl hij of zij praat en dus beweegt: wat een heel ander beeld geeft dan een stilstaand selfie, en weten wat er op welke manier effectief verbeterd kan worden. We managen het verwachtingspatroon, motiveren cliënten om in plaats van naar een detail, naar het geheel te kijken, waarbij wij ook hun zelfbeeld in positieve zin kunnen veranderen. Ik geloof in een combinatie van verschillende therapieën, daarom hebben wij ook een groot aanbod aan behandelingen en producten voor thuis. Clearlift bijvoorbeeld is een laser facelift om de huid van het gezicht, de hals en het decolleté te verstevigen en rimpels te verzachten voor iedereen die (nog) geen fillers wil, maar wel een volle stevige huid wenst. “We kunnen met deze Clearlift zelfs het volume van de lippen iets vergroten en de lipcontour verstrakken. Deze Lip Plumping Treatment is een echte hit!” Met Belotero® Revive hydrateer je de huid rond de ogen en lippen met injecties. Ideaal voor ‘beginners’. Na drie tot vier behandelingen met steeds drie weken ertussen, zie je er weer uitgerust en gezond uit. Geschikt voor dames en heren.”

Nieuwe vestiging De vestiging in Oegstgeest – De Kempenaerstraat 28 - is volledig vernieuwd! Ruim, prettig en toegankelijk, met de vertrouwde Van Lennep Kliniek aandacht, service, kwaliteit en veiligheid. Je bent van harte welkom.

Van Lennep Kliniek Frederikstraat 70, Den Haag Willem Witsenplein 7, Den Haag De Kempenaerstraat 28, Oegstgeest T (070) 737 00 88 vanlennepkliniek.nl 045 LEVEN!


W W W. F L O W J E W E L S . N L • I N F O @ F L O W J E W E L S . N L + 3 1 ( 0 ) 6 2 0 0 4 5 6 5 6 • R O O S E V E LT S T R A AT 4 D L E I D E N

W W W. F L O W J E W E L S . N L • I N F O @ F L O W J E W E L S . N L + 3 1 ( 0 ) 6 2 0 0 4 5 6 5 6 • R O O S E V E LT S T R A AT 4 D L E I D E N


LEUK VOOR JE LEVEN

PITTIGE

krachtpatser De Vespa GTS SuperTech is de krachtigste en pittigste Vespa ooit. De ééncilinder 300 cc, 4-takt, 4-kleppen, vloeistofgekoelde motor met elektronische injectie en een maximumvermogen van 23,8 pk en een constructie van topkwaliteit verzekert een indrukwekkende acceleratie vanuit stilstand en eersteklas prestaties. Een digitaal (!) dashboard geeft naast snelheid, kilometerstand, temperatuur en brandstofpeil ook routeinformatie, plus oproepen en afspeellijsten van je telefoon. Volledig, inclusief velgen, afgewerkt in stylish matzwart, met gele accenten in stiksels, schokdempers en ‘stropdas’. Haal ‘m bij Huisman Leiden. Willem de Zwijgerlaan 415 T (071) 523 2300 of Hogewoerd 66 T (071) 513 4000 huismanleiden.nl

VOOR LEEUWTJES LOVERS

Na de introductie van hun nieuwe logo, uiteraard weer met de kenmerkende leeuwenkop, komt Peugeot nu met een bijpassende Samsonite C-Lite reiskoffer. De hard shell- case en het iconische schelpvormige design zal de liefhebbers van beide merken beslist aanspreken. Deze reiskoffer is duurzaam, licht van gewicht en dankzij de vier wielen praktisch in het gebruik, dus ideaal voor zakentrips en weekendjes weg. De afmetingen zijn 55 x 40 cm en –altijd handig voor de terugreis- de diepte van 20 cm is uit te breiden tot 23 cm. Bestel ‘m op boutique.peugeot.com

AMERICAN

DREAM

ETNA lanceert een serie Amerikaanse koel-vriescombinaties in stijlvol RVS en trendy zwart. Heerlijk luxe met een wateren ijsdispenser, ongelooflijk ruim en overzichtelijk. De duurzame koelreuzen zijn voorzien van de nieuwste technieken om etenswaren langer houdbaar te houden. In de Crisp-Zones blijven je groenten en fruit extra crispy en dankzij No-Frost Plus hoef je nooit meer de vriezer te ontdooien. Het leuke is, dat je voor deze modellen geen ‘big spender’ hoeft te zijn. Er zijn modellen met aansluiting op de waterleiding en andere die voorzien zijn van een tank, voor instant crushed ice en ijsblokjes. Je droomt komt uit bij EP:Swaak. Pelikaanstraat 22, Leiden epswaak.nl

Gouden geluid

LG Electronics heeft haar audio line-up uitgebreid met de vernieuwde FP5, FP8 en FP9 Earbuds. Ze zijn beschikbaar in wit, zwart en de nieuwe kleur goud. Met deze nieuwe LG earbuds met Noise-Cancellation luister je muziek met een levensechte audio-ervaring, zonder gestoord te worden van buitenaf. Bellen is door drie microfoons in iedere oordop en een fluistermodus significant verbeterd, en, niet geheel onbelangrijk, het gebruiksgemak is optimaal met 24 uur batterij en een UVnano case die bacteriën verwijdert. LG Earbuds zijn te koop bij Expert in Hillegom. expert.nl

047 LEVEN!


KUNSTHUIS LEIDEN

Nonchelant staand kan kunst verrassend zijn.

In een gallery wall komen diverse stijlen samen.

Kleine 'stillevens' zorgen voor een verrassing in het interieur

KUNSTHUIS 048 LEVEN!


Kunst zorgt voor warmte en karakter in het interieur.

De Leidse kunstenaar Casper Faassen is ruim vertegenwoordigd in de collectie van het Kunsthuis.

ederland kent een rijke traditie als het gaat om kunst en haar grote -vaak klassieke- meesters. Door de eeuwen heen is kunst altijd een manier geweest om een persoonlijk karakter aan het interieur te geven; als conversatie stuk, als investering, als eerbetoon, maar bovenal als reflectie van de vaak vermogende bewoners. Ook in het hedendaagse interieur is kunst niet meer weg te denken en gelukkig al lang niet meer alleen maar haalbaar voor de ‘happy few’. Leven! ging langs bij Kunsthuis Leiden om inspiratie op te doen. In het kunstcentrum, gevestigd op Nieuwstraat 33 tegenover de Hooglandse Kerk in Leiden, srpeken we met Eva en Welmoed. ‘Haha, dat klopt inderdaad gelukkig,’ aldus Eva Mulder, een van de medewerkers van Kunsthuis Leiden. ‘Gelukkig is kunst inderdaad niet meer alleen maar bereikbaar voor de happy few. Ondanks dat we ook met wereldberoemde kunstenaars als Damien Hirst en Jeff Koons samenwerken hoeft kunst niet onbetaalbaar en ingewikkeld te zijn. Onze collectie bestaat uit een ruime selectie werk van jong opkomend talent tot Internationaal gerenommeerde kunstenaars en in combinatie met onze flexibele kunstuitleen- en kunstkoop regelingen heb je al vanaf een paar euro per maand een fraai kunstwerk in huis.’ Collega Welmoed van der Kamp vult haar collega aan: ‘Voor ons is het altijd een leuke uitdaging om voor iedereen en voor ieders budget de mooiste selectie te maken. Met kunst voeg je sfeer en persoonlijk karakter toe aan je interieur. Het is altijd bijzonder om van die zoektocht deel te mogen uitmaken. Of dat nou beperkt blijft tot het toelichten van

wat achtergrond informatie, het samenstellen van een ‘art wall’ of tot een compleet kunstadvies aan huis. Geen dag, geen klant en geen kunstwerk is hetzelfde en juist dat maakt het zo leuk!’ De collectie van Kunsthuis Leiden is indrukwekkend. Het van oorsprong Leidse initiatief, met ook vestigingen in Amsterdam en Breda, heeft de afgelopen 20 jaar met spraakmakende tentoonstellingen en een dynamische collectie van ruim 8.000 kunstwerken een prominente plek ingenomen in de Nederlandse kunstwereld en is een bezoek meer dan waard!

Kunsthuis Leiden Nieuwstraat 33 2312 KA Leiden Amsterdam – Leiden – Breda kunsthuizen.nl

KUNSTHUIS 049 LEVEN!


KERAMIST IPEK KOTAN

Foto Bart van Bussel

‘MIJN HANDEN BOETSEREN M I J N L E V E N ’

050 LEVEN!


Foto Frigesch Lampelmayer

Ipek Kotan is absoluut geen onbekende in de wereld van kunst en design. In de afgelopen 15 jaar heeft ze als professioneel kunstenares opdrachten gedaan voor onder andere Cartier, werd ze geïnterviewd door Harper’s Bazaar en Vogue en is haar werk vertegenwoordigd in de permanente collecties van het Boijmans Museum (Rotterdam), Dresden Museum of Art (Duitsland), alsmede in andere openbare collecties in Europa. Ook heeft ze solotentoonstellingen gehad in galerijen in België, Duitsland en Engeland en werkt ze momenteel aan haar volgende solotentoonstelling die in september in New York zal plaatsvinden. Samenwerkingen van Ipek omvatten exclusieve architectonische projecten in Bali en Bahrein en binnenkort zal zij een nieuwe samenwerking aangaan met een met 3 Michelin-sterren bekroonde chef in Miami en het Franse bedrijf in porseleinen serviesgoed: Bernardaud. Haar kunstwerken bevinden zich inmiddels in meer dan 250 particuliere kunstcollecties in uiteenlopende plaatsen als Los Angeles, Istanbul, Rio de Janeiro, Londen, Sydney en Tokio.

De in Istanbul geboren kunstenares, designer en lerares Ipek Kotan (1977), heeft een hartelijke persoonlijkheid en is vriendelijk in de omgang. Ze is nieuwsgierig, lief en enthousiast en houdt van reizen en het leren kennen van nieuwe mensen. Haar wereldbeeld is mede gevormd door alle internationale ervaringen – Ipek heeft meer tijd doorgebracht in het buitenland dan in haar thuisland. Ze heeft in 6 andere landen en 3 continenten gewoond: de Verenigde Staten, Indonesië, Engeland, Oostenrijk en Zwitserland en sinds 2,5 jaar woont de kunstenares in Leiden. Haar onberispelijke atelier straalt rust en professionaliteit uit en haar karaktereigenschappen komen terug in alles wat ze doet: gevoelig, empathisch en intuïtief. Ipek houdt zich bezig met het maken van porseleinen kommen die verzameld worden door kunstliefhebbers en musea, op maat gemaakte gekleurde tegels gebruikt door architecten in exclusieve commerciële en residentiële projecten, functioneel aardewerk dat gemaakt wordt om 051 LEVEN!


Foto Frigesch Lampelmayer

voedsel te serveren en gebruikt wordt door chef-koks en fijnproevers, en tenslotte met het lesgeven in keramiek aan professionals die hun drukke leven willen onthaasten, hun geest tot rust willen laten komen en creatief bezig willen zijn. Haar stijl is zeer modern en minimalistisch te noemen maar straalt een krachtige doch rustige energie uit. Ze gebruikt rijke kleuren en texturen die een zacht en sensueel gevoel geven bij aanraking. Ipek werkt graag samen met andere professionals, zoals architecten en chef-koks, omdat ze op die manier met andere ogen naar verschillende projecten kan kijken en het idee van samenwerkingen met mensen over de hele wereld vindt ze fascinerend. Het werken met klei is een zeer effectieve manier om ieders zelfbewustzijn te vergroten en geduld en compassie binnenin jezelf te voeden. ‘Het lijkt veel op meditatie of yoga, behalve dat het nog leuker is! Door intensief met klei bezig te zijn, werk je aan loslaten en het leren stil te zijn. Je komt als het ware in een soort flow terecht. Het heeft mij zoveel gebracht en ik voel mij bevoorrecht dat ik andere mensen ook kan meenemen op die reis. ‘Sommige van mijn studenten hebben nog nooit klei aangeraakt en anderen hebben wel al wat ervaring. Het zijn ingenieurs, psychologen, architecten, dokters, advocaten, software ontwikkelaars, piloten, wetenschappers, koks, kunstenaars en ontwerpers. Ze komen naar mijn atelier om hun creatieve kant te ontdekken en te voeden, verschillende projecten op het gebied van keramiek uit te voeren, ideeën uit te wisselen en om geïnspireerd te raken. Soms komen ze voor een eenmalige workshop om een verjaardag of jubileum 052 LEVEN!

‘DAT IK DIT WEER AAN ANDERE MENSEN KAN LEREN EN KAN DOORGEVEN, MAAKT DE CIRKEL ROND.’

te vieren met geliefden en soms komen ze een paar maanden achter elkaar om aan een speciaal project te werken waar veel aandacht en hulp bij nodig is.’ Ipek’s kunstwerken en tegels zijn verkrijgbaar vanuit haar aterlier in Leiden, alsmede in galerijen in New York, Parijs, Londen, Istanbul en Boston en op grote internationale kunstbeurzen zoals TEFAF Maastricht en Masterpiece (Londen), Frieze (Londen) en PAD (Londen). Haar prachtige lichte 80 m2 grote atelier bevindt zich in het creatieve gebouw aan de Haagweg 4 en is op afspraak open voor bezoekers, ver-zamelaars en studenten.

Ipek Kotan Haagweg 4/F8, Leiden Kunst: ipekkotan.com studio@ipekkotan.com Instagram: @ipek.kotan Lessen: claystudioleiden.com workshops@claystudioleiden.com Instagram: @claystudioleiden


053 LEVEN!

Foto's David Marchon


CULTUUR & MEDIA

BOEKETTEN

Ben Viegers (1886-1947), Dahlia’s in een vaas, ca. 1930-1945

Ze zijn een beetje uit de gratie geraakt, de geschilderde bloemstillevens uit de vorige eeuw, maar de tentoonstelling ‘Bloemboeketten’ laat zien hoe vrolijk, veelzijdig en inspirerend die schilderijen zijn. Deze tentoonstelling, met schilderijen van zeventien verschillende kunstenaars, biedt aan de hand van één onderwerp een blik op veelzijdige ontwikkelingen van de kunst uit de vorige eeuw maar is vooral een vrolijke, inspirerende expositie met bloemen in al hun gedaanten. Tot 5 december te zien in Museum de Zwarte Tulp in Lisse. museumdezwartetulp.nl

BLIJFT THUIS

foto Bart Grietens

BLOEM

Een vrouw

Romanschrijver en journalist Nina Polak debuteert in het theater met ‘Een vrouw blijft thuis’. Twee vrouwen, een weduwe en haar stiefdochter, hebben beiden de man van hun leven verloren. Waar de dochter zich vastbijt in idealen probeert de stiefmoeder te nemen wat het leven haar geeft. Ondanks hun goede band navigeren de twee rond een generatiekloof en nemen elkaar de maat over liefde, seks, autonomie, ambitie én de man die respectievelijk hun vader en geliefde was. Op 29 september in Theater ins Blau in Leiden. theaterinsblau.nl

Fer Hakkaart

Fer Hakkaart, Zonnen bij recreatieoord, 1976. Olieverf op doek. Bruikleen van de kunstenaar.

DE ABSURDE werkelijkheid

De Leidse schilder Fer Hakkaart heeft zich in zijn zestigjarige carrière gemanifesteerd als een scherpe portrettist van gewone mensen, die hij met genadeloze details neerzet. Inspiratie haalt hij uit zijn directe omgeving. Met een geamuseerde blik observeert hij voorbijgangers en verwondert hij zich over het gemak waarmee ze leven, werken en zich vermaken. Museum De Lakenhal toont t/m 28 november elf figuratieve werken, geschilderd in de periode van 1962 tot en met 2021. Vijf daarvan worden zelfs voor het eerst tentoongesteld. lakenhal.nl 054 LEVEN!

De bioscoophit is nu ook als theatervoorstelling te zien. Anouk Maas, Rian Gerritsen en Lieneke Le Roux vertolken de hoofdrollen. Of je nou ziek, verliefd, vrolijk of verdrietig bent, de was wacht nooit. Net als de rest van het huishouden trouwens. En dat terwijl je natuurlijk gewoon wil léven. In deze herkenbare en humoristische voorstelling maak je kennis met drie vrouwen die totaal verschillend omgaan met de combinatie relatie, werk, kinderen, vrienden en familie en elkaar proberen te overtuigen van hun manier. Op 4 december in Theater de Muze in Noordwijk. demuze.nl


CULTUUR & MEDIA

Veenfabriek i.s.m. Naturalis

Pluk de dag

Het LAM is hét foodart museum in de wereld. Het ligt op het terrein van Kasteel Keukenhof en dwars door het gebouw loopt een openbaar voetpad mét etalage. De bijna 3 meter lange beschimmelde tros druiven van Kathleen Ryan is gemaakt van glinsterende edelstenen en kralen. Het werk past perfect binnen het thema voedsel en consumptie van het LAM. Het wordt vergeleken met de Hollandse 17deeeuwse Vanitas schilderijen waarin kijkers met rijkdom en luxe eraan herinnerd worden dat alles vergankelijk is. lamlisse.nl Bad Grapes van Kathleen Ryan, foto Corine Zijerveld

G R O E I

GROEI is een muziektheatervoorstelling en levende installatie. In coproductie met Veenfabriek creëert muziektheatercollectief Susies Haarlok een meeslepende audiovisuele trip. Samen met actrice Ruta van Hoof laten vier muzikanten/performers in een vijftal hoofdstukken allerlei aspecten van groei zien, horen en voelen. Van evolutie tot economie, van de Cambrische explosie tot het posthumanisme. Dit alles in een high- èn lowtechinstallatie, die gedurende de voorstelling groeit tot een betoverend en imposant levend wezen. GROEI gaat op 30 oktober in première in Theater Ins Blau in Leiden. veenfabriek.nl

Internationaal

CARTOON FESTIVAL

KLEURRIJKE Kunstkring De Voorschotense Kunstkring (VKK) exposeert tot en met 28 september in de plaatselijke bibliotheek met een algemene ledententoonstelling. Aansluitend volgt, tot en met 25 oktober, een tentoonstelling het thema Kleurrijk. Een twaalftal leden laten met hun werk betrokkenheid zien bij diverse actuele onderwerpen, maar ook hun inspiratie door schoonheid en geluk. Naast fotografische schilderijen en kleurarme en kleurrijke olieverven zie je onder meer magisch wit textiel, grafische experimenten en kleine sculpturen van mens en dier. voorschotensekunstkring.nl Werk van Fanny Mazure

Van 16 t/m 31 oktober organiseert het Museum of Comic Art in Noordwijk een cartoonfestival, als start van een kort lopende tentoonstelling met de beste politieke cartoons en komische illustraties. Door de opkomst van Facebook is de cartoon weer helemaal terug. Niet alleen als middel om te reflecteren op de werkelijkheid van alle dag, maar ook als tool tijdens vergaderingen en bijeenkomsten. Soms goed voor een gniffel, maar soms ook voor een harde lach. Bezoekers van het MoCA kunnen stemmen op hun favoriete inzending. museumofcomicart.nl 055 LEVEN!


CULTUUR & MEDIA

MEER DAN 150 ATELIERS

Kunstroute LEIDEN

lakenhal.nl/kunstroute

Foto Simone Both

De deelnemende locaties en het programma vol activiteiten (ook voor kinderen) vind je op de site, zodat je eventueel al vooraf je eigen route kunt uitstippelen. Of je haalt een routekaart met alle informatie bij het startpunt bij Museum de Lakenhal. De toegang is gratis en reserveren is niet nodig. De locaties zijn op beide dagen geopend van 12.00 tot 18.00 uur.

Foto Patricia Nauta

Op zaterdag 25 en zondag 26 september organiseert Museum De Lakenhal de 27e editie van Kunstroute Leiden, twee dagen waarin iedereen een kijkje achter de schermen kan nemen bij meer dan 150 professionele kunstenaars in de Leidse binnenstad. Daarmee biedt de Kunstroute een podium aan beeldende kunst in alle soorten en maten: van schilderkunst tot keramiek, van fotografie tot hedendaags design, van beeldhouwwerk tot straatkunst. Een deel van deze kunst is ook te koop.

FOTO-EXPO

in Singelpark

Ich bin Waldviertel, Carla Kogelman

Van 17 september tot en met 31 oktober viert het International Photo Festival Leiden (IPFL) zijn eerste lustrum met een gratis buitenexpositie. Op verschillende plekken in het Leidse Singelpark is werk te zien van talentvolle fotografen uit binnen- en buitenland. Elke twee jaar organiseert het IPFL een wedstrijd onder pas afgestudeerde fotografen. De beste vijftien daarvan zijn te zien in het Huigpark en Blekerspark. Elders is werk te zien van eerdere winnaars en toont de Leidse Amateur Fotografen Vereniging een selectie van hun beste foto’s. photofestivalleiden.com

ove r ve e r k rac h t Tussen verstilling en beweging

Fotografie van Eelkje Colmjon en Monique Shaw 12 september — 24 december 2021 Hooglandse Kerkgracht 58 Leiden Open op woensdag en zaterdag van 12 tot 16 uur


Foto Oscar van der Wijk

Foto Monique Shaw

Lucien Geelhoed, de intendant van Leiden2022, staat voor ‘de muur’ waarop het 365-dagen durende jaarprogramma al stevig vorm begint te krijgen.

Meta Knol, de directeur van Leiden2022 met op de achtergrond intendant Lucien Geelhoed.

LEIDEN EUROPEAN CITY OF SCIENCE

2022: VOL VERWACHTING… Leiden staat een heel bijzonder en bovenal verwonderend jaar te wachten. 2022 zal zich ontpoppen tot een oase van kennisdeling voor iedereen. Een jaar waarin wetenschap, kennis, kunst en kunde 365 dagen lang tot ieders verbeelding zullen spreken. Het is het jaar waarin Leiden de titel European City of Science is toegekend; het jaar waarin Leiden de Europese hoofdstad van de wetenschap is. En de organisatoren hebben daar ambitieuze ideeën bij.

‘N

aast vele Europese bijeenkomsten met topwetenschappers uit alle windstreken wordt er heel specifiek ingezet op het betrekken van twee groepen: jong talent en alle bewoners van de Leidse regio,' aldus Meta Knol, oud-directeur van Museum De Lakenhal en nu directeur-bestuurder van Leiden2022. Lucien Geelhoed, intendant van Leiden2022, illustreert dit met een aansprekend voorbeeld: ‘Met Kennis door de Wijken maken we écht het verschil. We trekken de 101 buurten van de regio in, met elk van de 365 dagen een ander nieuwsgierig makend onderwerp. Van vleermuis tot huiskat, van oumuamua tot islamamethica… geen dag zonder fascinatie en verwondering. Zo zorgen we dat er voor iedereen vanuit haar

of zijn interesses wat bij zit, zodat het jaar écht voor iedereen is.’ Lucien is in zijn rol de architect van het gehele jaarprogramma, waarin Leiden ook de grote Europese competitie voor jonge wetenschappers EUCYS zal organiseren. ‘Prachtig om straks uit meer dan 30 landen jonge toptalenten te mogen verwelkomen en vooral te genieten van hun frisse ideeën en slimme oplossingen. Ik kijk daar nu al naar uit!’ Op 10 november is de launch van het publieksprogramma: naast alle 365 dagonderwerpen wordt dan ook het gehele jaarprogramma bekend gemaakt en zal de publiekswebsite live gaan. Kijk voor meer informatie over het jaar, hoe je mee kunt doen of kunt bijdragen op leiden2022.nl. Wil je op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen van het City of Science jaar? Volg dan de social media twitter (@leiden2022) en LinkedIn of via instagram (@2022Leiden).

Leiden European City of Science 2022 is een gezamenlijk initiatief van Universiteit Leiden, LUMC, Hogeschool Leiden en gemeente Leiden. Het jaar komt tot stand in nauwe samenwerking met de Europese Commissie en honderden lokale en nationale partners. 057 LEVEN!


te beleven

LEIDSE MUSEA PAKKEN UIT

VEEL TE ZIEN & NOG MEER

Dit najaar zijn er in Leiden bijzondere tentoonstellingen te bezoeken, waar je niet alleen je ogen uitkijkt, maar waar je ook deel kunt nemen aan allerlei leuke activiteiten. Met name tijdens de herfstvakantie is er voor kinderen veel te doen. JAPANMUSEUM SIEBOLDHUIS 17 september t/m 5 december 2021

Schoonheid in detail

20STE-EEUWS JAPANS LAKWERK Topstukken uit een privécollectie tonen de veelzijdigheid van de traditionele lakwerktechniek in designstukken, luxe gebruiksartikelen en kunstobjecten uit de 20ste eeuw. Japans lakwerk (urushi) heeft een eeuwenoude traditie in Japan. Het vervaardigen is een langdurig en arbeidsintensief proces. Sinds het eind van de 16de eeuw werd lakwerk ook naar Europa geëxporteerd, waar het een gewild artikel was, geliefd om zijn verfijnde kwaliteit en duurzaamheid. In ‘Schoonheid in detail’ worden ruim vijftig lakwerk-objecten getoond, variërend van eet- en drinkgerei, dienbladen, voorwerpen voor de theeceremonie en het wierookspel tot schrijfgerei, tafels en vazen. Tickets en extra info via sieboldhuis.org

Doos voor gedichtenpapier, Kamisaka Yukichi

Bloemenvaas met veer, Mitani Goichi

Tsuruta Seisai (data onbekend), set van vijf op elkaar gestapelde schrijfdozen met een versiering van chrysanten, hiramakie, ongesigneerd, eerste helft 20e eeuw. 058 LEVEN!


Azteken

MUSEUM VOLKENKUNDE t/m 20 februari 2022

De Azteken: één van de iconische beschavingen uit de wereldgeschiedenis. Bouwers van kolossale piramides en een rijk dat grote delen van Midden-Amerika omvatte. Precies 500 jaar geleden werd dit grote rijk vernietigd door enkele honderden Spaanse kolonisten en hun inheemse geallieerden. Dit historische feit is de aanleiding voor een grote tentoonstelling, waar dankzij samenwerking met internationale musea, intrigerende topstukken te zien zijn. Vele zijn nog nooit eerder buiten Mexico te zien geweest.

Herfstvakantie AZTEKEN is superleuk voor jong en oud. Leerzaam en spannend bovendien. De aardige slang Coatl neemt je mee door de tentoonstelling en maakt je een stuk wijzer. Bovendien kan ze je hulp goed gebruiken en dat heeft alles te maken met een bijzondere hanger en een opa-slang. In het Aztekenatelier kun je zelf aan de slag met creatieve opdrachten over de Azteekse goden, de kalender, eten en archeologie. Kijk voor alle activiteiten en tickets op volkenkunde.nl Gouden hanger, ingelegd met turquoise. Mixteeks Azteeks, ca 1450. Museum aan de Stroom, Mexico.

Van onschatbare waarde

Koning Willem I richtte twee eeuwen geleden ‘s Rijksmuseum van Natuurlijke Historie op. De collectie groeide uit tot een natuurhistorische schat met maar liefst 42 miljoen objecten. De jubileumtentoonstelling Van onschatbare waarde toont de hoogtepunten van 200 jaar verzamelen. De vinken van Darwin, de Kaapse Leeuw, de orang-oetan van Ter Meer, de uitgestorven quagga: ze zijn nog nooit óf heel zelden tentoongesteld. Dit najaar kun je deze en 23 andere absolute topstukken even van dichtbij bekijken. Uiteraard blijft ook de vaste collectie, inclusief T-Rex Trix, een bezoekje meer dan waard en in het LiveScience Dinolab kun je onderzoekers op de vingers kijken. Ontdek zelf waarom Naturalis dit jaar werd uitgeroepen tot European Museum of the Year! Tickets regel je vooraf via naturalis.nl

Doggerland

In de familietentoonstelling Doggerland maak je een ongekende tijdreis. De afgelopen miljoen jaar stond de Noordzee meestal droog. Mammoeten, wolharige neushoorns, reuzenherten, Neanderthalers en de eerste moderne mensen leefden er duizenden jaren in een uitgestrekt en rijk landschap: Doggerland. Die prehistorische wereld is zo’n 8000 jaar geleden overspoeld door het stijgende zeewater, maar er zijn nog altijd sporen van te vinden op de zeebodem èn op het strand. De mooiste en interessantste Doggerlandvondsten zijn samen te zien in de familietentoonstelling ‘Doggerland. Verdwenen wereld in de Noordzee’.

Voor kinderen Speciaal voor families is er een doeboekje om Doggerland mee te verkennen. Jeugdige speurneuzen maken kennis met de mammoeten, wolharige neushoorns, en de allereerste mensen die er leefden en kunnen op de foto met een Neanderthaler. Tijdens de herfstvakantie zijn er extra (online) activiteiten. Voor meer info over activiteiten en tickets kijk je op rmo.nl

foto Koen Mol

Illustratie Kelvin Wilson voor RMO

NATURALIS t/m 31 oktober 2021

Grote en kleine spitsen (pijlpunten en speerpunten). Been en gewei, Mesolithicum ca. 11.000-8000 jaar oud. Gevonden op de stranden van Zuid-Holland. Collectie en foto RMO.

RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN t/m 31 oktober 2021 059 LEVEN!



FOTOGRAFIE ANNICK ELZENGA

IN DE AGENDA: ZATERDAG 13 NOVEMBER

ONTDEK JE DIGITALE ZELF, DAT DE WERELD TE MOOI IS OM OP TE ETEN EN VERDIEP JE EENS IN EEN ANDER. Pak een lekker biertje en luister naar één van de sprekers, of ga zelf aan de slag tijdens een workshop. Doe nieuwe ervaringen op en ontdek tijdens dit nachtelijke kennis- en cultuurfestival in Leiden. Eslin, Omar en Sophie: drie twintigers nemen je mee op een ontdekkingsreis waar cultuur, wetenschap en maatschappij nieuw licht schijnen op de thema’s die hen bezighouden. Onze positie in de digitale wereld, culturele identiteit en eetgedrag. Via optredens, exposities, debatten, workshops en lezingen bieden zij ruimte aan nieuwe ideeën en andere geluiden.

SOPHIE (21), sociale vlinder en student

ESLIN (26), freelance filmmaker, editor en

klimaat econometrie is op weg naar haar diploma. Tijdens de coronacrisis kreeg ze steeds meer oog voor de natuur. ‘Mijn waardering voor groen, dieren en wildernis is het afgelopen jaar enorm gegroeid. Ik vind het oprecht jammer dat dit steeds meer verloren lijkt te gaan. In mijn zoektocht naar zaken die grote impact hebben op het welzijn in de wereld, kwam ik al snel uit op de invloed van ons eetgedrag op onze omgeving en onszelf. De wereld is te mooi om op te eten. Tijdens de Nacht geven we de bezoekers een voorproefje op de toekomst van een alternatief voor onze relatie met deze planeet en welke keuzes we kunnen maken om de aarde én onszelf zo gezond mogelijk te houden.’

dagdromer wil een thema neerzetten dat mensen aan het denken zet. Het internet intrigeert haar. ‘Over het internet en de invloed daarvan op de mens wordt vaak in extremen gepraat. Het is of een modern walhalla waar alles mogelijk is, of de ondergang van de mens. Ik wil dat de bezoekers van de Nacht zelf op zoek gaan naar en ervaringen opdoen met de verschillende kanten van de digitale wereld. Niet in angst of euforie, maar in oprechtheid. En die oprechtheid begint bij zelfreflectie. Ontdek je ‘digitale’ zelf in de Nacht van Ontdekkingen.’

OMAR (22),

storyteller en student Egyptologie aan de Universiteit Leiden. Als kind van een Nederlandse moeder en een Egyptische vader laveert hij tussen oost en west. Tijdens de Nacht van Ontdekkingen onderzoekt Omar wat het betekent om te migreren, welke vragen het oplevert en welke kansen. ‘We zullen altijd in beweging zijn, laten we daar eens bij stil staan. Het doel is niet om iemands mening over migratie te veranderen, maar zich via persoonlijke verhalen te verdiepen in ‘die ander’. Ik hoop de bezoekers aan de Nacht te kunnen verrassen met verhalen over identiteit, keuzes en aanpassingsvermogen. Als je met een open mind binnenkomt, vertrek je met een bredere horizon.’

NACHT VAN ONTDEKKINGEN

ZATERDAG 13 NOVEMBER

TICKETS EN INFORMATIE: NACHTVANONTDEKKINGEN.NL 061 LEVEN!


De meest complete

5 - 8 okt

Waar is Bennie Bang?


FOTOGRAFIE ANNICK ELZENGA

LIFF 2021: WAT DOE JIJ?

GAAN DIT JAAR NIET

maar waar we het nog jaren over zullen hebben. Er leven op het moment ongeveer 7,8 miljard mensen op aarde. De meesten daarvan 7,8 miljard mensen laten dit gek genoeg allemaal gaan niet naar het Leiden International Film Festival. Elk jaar besluiten 40.000 aan zich voorbij gaan. En jij? mensen dat wel te doen. Een select groepje dat hun prioriteiten wat ons betreft Deze highlights moet je meemaken! wel op orde heeft. Ben jij dit jaar één van die bezoekers? Het LIFF heeft naast fantastische films gelukkig nog veel meer te bieden. Wat denk je van filmische proeverijen, vertoningen 11 dagen premières, speciale filmvertoningen, feestjes en meer: dat met muzikale begeleiding en op iconische locaties in de stad, podcasts, feestjes, quizzen en nog veel meer! En, gloednieuw: LIFF is het Leiden International Film Festival. Gestart in 2006 en tegenwoordig één van de belangrijkste festivals van Nederland Limited Edition, waar we creatievelingen koppelen aan films uit het festival met films van over de hele wereld, van Arthouse tot om op die manier unieke nieuwe ervaringen te creëren. Wat dat precies blockbuster en alles daar tussenin. De 16e editie van het betekent? Zelfs wij weten dat nog niet, dus dan moet het wel heel bijzonder zijn. LIFF vindt plaats van 28 oktober tot 7 november Tip van programmeur 2021. Nick Hortensius: ‘Om als programmeur van een filmfestival een tip uit het programma te geven voelt een beetje als het kiezen van een favoriet familielid. Het kán wel, maar laat het Ook dit jaar gaan er weer zo’n 100 nieuwe films in première in Leiden. Prijswinnende alsjeblieft de rest (van de films) niet weten. Familie is ook waar het prachtige Britse drama Nowhere Special om draait. De 35-jarige glazenwasser John heeft zijn leven gewijd aan het films van grote internationale festivals, grote publiekstrekkers en opvoeden van zijn 4-jarige zoontje Michael nadat de moeder van het kind het gezin kort na de bevalling kleine parels die nu nog had verlaten. Als John nog maar een paar maanden te leven heeft, probeert hij een nieuwe, perfecte niemand op de radar heeft, familie voor Michael te vinden. Maar wie is er nou goed genoeg voor je eigen kind?’

Voor het complete programma en het bestellen van kaarten kun je terecht op liff.nl 063 LEVEN!


stad& online ONTDEKKEN IN DE

Wandelen langs Leidse ontdekkingen In Leiden zijn veel bijzondere en belangrijke ontdekkingen gedaan. Zwerf door de stad en ontdek ter plekke de boeiende verhalen die erachter zitten. Het enige wat je nodig hebt is je smartphone. De structuur van de Melkweg, de eerste Nederlandse tulp, supergeleiding en het elektrocardiogram (ECG): ze vinden allemaal hun oorsprong in Leiden. Met de LeidenDiscoveries-app ontdek het verhaal achter deze en meer belangrijke wetenschappelijke vondsten van Leidse wetenschappers op de plek waar zij er ooit aan werkten.

Met de universiteit midden in de stad ligt de wetenschap in Leiden voor het oprapen. Geen zin om naar buiten te gaan? Ook vanuit je luie stoel is er genoeg te beleven met de Universiteit Leiden.

Ga je erop uit met je fiets of loop je door Leiden, dan er valt veel te ontdekken over wetenschap. Want onderzoek vindt niet alleen plaats binnen de muren van de universiteit, overal vind je de sporen van Leids onderzoek. En je kunt ook zelf meedoen.

> Download de route-app via LeidenDiscoveries.nl

Annetje Ottow, de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, ging een middag mee drijfvuilvissen. “Het was erg leerzaam en mooi om te zien hoe bevlogen de vrijwilligers van Plastic Spotter zijn.”

Met een kano drijfvuil uit de grachten vissen Combineer sport en wetenschap: ga een middagje drijfvuilvissen met de Plastic Spotters. Je kunt als vrijwilliger mee met de PlasticSpotterkanovloot, de Leidse grachten op. Je ruimt plastic en ander afval dat in het water drijft op én meldt je vondsten in een app. Met de data die in de app wordt verzameld, kunnen onderzoekers goed in kaart brengen waar het meeste drijfvuil ligt, waar het vandaan komt én hoe we voorkomen dat er nog meer plastic afval in het water belandt. > Meld je aan op plasticspotter.nl 064 LEVEN!

Het borstbeeld van Carolus Clusius, die de eerste tulp naar Nederland bracht en plantte in de Hortus Botanicus.


Einstein op de muur De Leidse muurgedichten zijn een bekend verschijnsel in de stad. Maar wist je dat ook de exacte wetenschap op Leidse muren is te vinden? Zeven muurformules laten zien welke natuurkundige ontdekkingen er in Leiden zijn gedaan. De historische formules zijn kunstzinnig vormgegeven, de schoonheid van een formule is ook voelbaar zonder hem precies te begrijpen. > Je vindt de wandelroute en meer informatie over de formules op muurformules.nl

De muurformule van de Lorentz-contractie (foto Hielco Kuipers/Muurformules.nl) De Hortus botanicus is elk jaargetijde mooi.

Genieten in het groen Leiden heeft niet alleen de oudste universiteit, maar ook de oudste botanische tuin van Nederland: de Hortus botanicus is gesticht in 1590. Vroeger leerden studenten hier over geneeskrachtige planten, tegenwoordig doen biologen hier nog steeds plantkundig onderzoek. En al was de tuin toen alleen toegankelijk voor wetenschappers en studenten, vandaag de dag is iedereen welkom in de Hortus. Bewonder de prachtige tuin, ga de tropische kassen in, leer van alles over planten en bomen of bezoek het grand café met terras. Op de website vind je ook het programma met extra activiteiten dit najaar, zoals lezingen en rondleidingen. > Hortusleiden.nl

De 3 October University biedt wetenschap tussen het feestgedruis.

3 October University Elk jaar tijdens de viering van Leidens Ontzet verzorgt de Universiteit Leiden in samenwerking met LVVS Augustinus boeiende lezingen in het Van der Werfpark. Dit jaar kun je op 4 oktober tussen 11 uur en 13 uur je licht opsteken in de tent, waar drie van onze wetenschappers zullen vertellen over hun onderzoek dat te maken heeft met het thema van Leidens Ontzet dit jaar: ‘Veerkrachtig’. > Meer over het programma via universiteitleiden.nl/agenda

Tips voor je agenda? Meer nieuws over wetenschap? Abonneer je op de gratis nieuwsbrief van de Universiteit Leiden via universiteitleiden.nl/nieuwsbrief

065 LEVEN!


Ontdekken VANUIT JE LUIE STOEL

Podcasts met bevlogen onderzoekers, webinars over actuele onderwerpen, videocolleges van een half uurtje of een online tentoonstelling: ook gewoon vanaf je bank kun je volop Leidse wetenschap ontdekken.

childer Rembrandt en de stad Leiden zijn op vele manieren met elkaar verbonden.

Rembrandt en de Leidse universiteit Wie weet kan het binnenkort weer: een tentoonstelling bekijken in de Universiteitsbibliotheek, in de Galerie van het LUMC of de hal van de Oude UB, of in een van de facultaire gebouwen in Leiden en Den Haag. Je kunt dan gratis naar binnen lopen om zo'n expositie te bekijken. Maar tot die tijd kun je genieten van een van de digitale tentoonstellingen. Zoals de tentoonstelling over Rembrandt en zijn band met de Universiteit Leiden, met daarin etsen van Rembrandt en zijn tijdgenoten uit de collectie van de Universiteitsbibliotheek. Of neem een kijkje in ‘Carels Universum’: tien Leidse musea en erfgoedinstellingen kozen bij Carel Stolkers afscheid als rector begin dit jaar objecten uit hun collecties die volgens hen symbool staan voor Stolker en het onderzoek in Leiden. > De digitale tentoonstelling ‘Rembrandt en de Universiteit Leiden’ is te vinden op de website van de Universiteitsbibliotheek: bibliotheek.universiteitleiden.nl, Carels Universum bezoek je via expositie-carelstolker.universiteitleiden.nl

Luisterend je wereld vergroten Inspiratie opdoen over duurzaamheid, verrast worden door bijzonder onderzoek of ontdekken welke schatten er in de collectie van de Universiteitsbibliotheek liggen? Luister thuis of onderweg naar je vakantiebestemming eens een podcast van de Leidse universiteit. Je vindt ze op Spotify, iTunes en/of Soundcloud. Een paar toppers: » Enkeltje wetenschap Van slangengif tot puberbreinen: Enkeltje Wetenschap brengt je elke maand een nieuwe aflevering met een jonge wetenschapper. In een kwartiertje vertellen deze wetenschappers je over hun onderzoek – precies even lang als een enkele reis tussen Den Haag en Leiden, de twee steden waar de universiteit is gevestigd. » Studio Tegengif Kroegpraat met inhoud, zo omschrijft Wimar Bolhuis de podcast die hij al sinds 2017 maakt met twee vrienden. Bolhuis is universitair docent economie bij de Faculteit Rechtsgeleerdheid. Elke twee weken schuiven zijn vrienden aan om, op kritische en vaak ietwat humoristische wijze, een belangrijk maatschappelijke thema, van achtergronden te voorzien. ‘We bieden zo een onafhankelijke, goed geïnformeerde dosis “tegengif” tegen de gekte in het publieke debat.' » K-Pod: de podcast over Noord- en Zuid-Korea Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker maakt al enkele jaren zijn veelbeluisterde podcast K-Pod over de Korea’s. Samen met presentator Annette van Soest geeft hij achtergronden bij het nieuws over Noord- en Zuid-Korea. 066 LEVEN!

In Enkeltje Wetenschap ontdek je elke aflevering weer een ander bijzonder onderzoek.

Hoe machtig is Kim Jong-un nou echt? Zal Noord-Korea ooit zijn kernwapenarsenaal afbouwen? En hoeveel invloed hebben ZuidKoreaanse multinationals op het Koreaanse schiereiland? > Meer podcasts van en met wetenschappers vind je op universiteitleiden.nl/wetenschappers/blogs-wetenschappers


Waarom kinderen meer moeten lezen – en andere webinars Nederlandse kinderen en jongeren lezen steeds minder en steeds slechter. De oorzaak wordt al snel gezocht bij het gamen en de sociale media, maar is dat terecht? Hoe zien kinderen en jongeren dat zelf? En wat kunnen ouders en leraren doen om kinderen en jongeren meer aan het lezen te krijgen? Suzanne Mol, onderzoeker Leer- en Gedragsproblemen in het Onderwijs, en taalexpert Kees Broekhof leren je er alles over in een online webinar van een klein uurtje, gratis te zien op de website van het Alumnibureau. Elke maand verschijnt er een nieuw webinar online – georganiseerd voor alumni, maar na afloop voor iedereen terug te kijken. Van het pensioenstelsel tot retorica en van omgaan met depressieve pubers tot stress op de werkvloer: er is voor elk wat wils. > De webinars zijn te vinden onder Educatie en Carrière op de alumniwebsite universiteitleiden.nl/alumni

Volg een webinar en leer van wetenschappers over dagelijkse problemen of maatschappelijke uitdagingen.

De video’s van Studio Hortus geven je een kijkje achter de schermen, bijvoorbeeld in de Victoriakas.

Studio Hortus Wist je dat ook vanuit je luie stoel de prachtige bloemen en planten in de Hortus botanicus kunt bewonderen? Volg daarvoor de serie Studio Hortus op YouTube. Elke twee weken krijg je een kijkje voor èn achter de schermen van de botanische tuin. Zo ontdek je welk dier je kunt tegenkomen in de tropische kassen, of hoe de onderkant van een blad van de Victoriawaterlelie eruit ziet – de plant waarop zelfs een baby kan blijven drijven – op het blad. > Je vindt de video’s van Studio Hortus op het YouTube-kanaal van de Hortus Botanicus Leiden

Kan het nieuws volgen dodelijk zijn? Ionica Smeets leert je bij de Universiteit van Nederland hoe je overdreven gezondheidsnieuws herkent.

Videocolleges van topwetenschappers

foto Joshua Kloet/UvNL, 2019

Van wie is de maan? Kan het nieuws volgen dodelijk zijn? Letten kinderen op iemands huidskleur of zijn ze ‘kleurenblind’? Wie het antwoord wil weten op deze en tientallen andere vragen, kan een gratis college volgen van een Leidse wetenschapper bij de Universiteit van Nederland. Inspirerende wetenschappers delen via korte colleges de spannendste inzichten uit hun vakgebied. Je kunt kiezen uit meer dan 80 video’s van onze wetenschappers – en nog vele meer van andere universiteiten. > universiteitvannederland.nl 067 LEVEN!


K U N S T A A N D E M U U R ? D E FOTO’S VAN S ASKIA Z IJN GELIMITEER D TE VER KR IJGEN. VOOR M E E R I N F O O V E R P R I J Z E N E N F O R M A TEN: (071) 820 02 50 | SA SK IA VA NDERLINDEN- A RTFOTOGR AFIE. NL


COLUMN ONNO BLOM

FOTOGRAFIE ELINOOR VELDMAN

AAN DE HERFST

H

et leek wel of de herfst dit jaar al in de zomer was begonnen. De regen sloeg kletterend tegen de ramen van de regentenkamer. Laat in de middag viel er een goudgeel licht op de hortensia’s en geraniums in de nevelige tuin van het Leidse hofje. De druiven tegen de oude stenen waren al diep gekleurd, zoals je normaal pas in september ziet. Season of mists and mellow fruitfullness Close busom-friend of the maturing sun Dat schreef John Keats in ‘To autumn’, zijn schitterende ode aan de herfst. Seizoen van mist en volle vruchtbaarheid, Dat met de zon, jouw hartsvriend, samenspant. Toen we eind augustus naar Texel gingen, zoals elk jaar, bleek dat de vroege herfst het eiland fel paars had gekleurd. In de duinen was het alsof de hei in purperen brand stond, of een impressionistische schilder het zand met dikke, gloedvolle toetsen paars, lila en violet had beschilderd. Ik moest onmiddellijk aan de schilderingen op papier denken, die Jan Wolkers in de laatste jaren van zijn leven op Texel heeft gemaakt. Intuïtieve werken in een warreling van kleuren die hij op het eiland om zich heen zag: het blauw van de lucht, het groengrijs van de zee, het paars van de hei. Er gaat van die schilderijen een melancholieke kracht uit. ‘Gedachtelandschappen’ noemde Wolkers die abstracte werken. Hij maakte ze met zijn rug naar het uitzicht over de grazige, groene weiden. De kleuren van Texel waren in hem gaan zitten. Als hij zijn ogen sloot, zag hij ze voor zich. De herfst was Wolkers’ favoriete seizoen. Weliswaar heeft hij de winter liefgehad, maar de lente vond hij vals, en de zomer kon hem gestolen worden. Hij hield van het seizoen waarin het einde van de levenscyclus zich aankondigt in een explosie van zachte, warme kleuren – en je zo voor even verzoent met je sterfelijkheid. Daarom voelde hij zich ook zo verbonden met John Keats, de romantische dichter wiens ‘To autumn’ hij kon dromen. ‘Kan het zijn,’ vroeg Wolkers zich af, ‘omdat Keats en ook ikzelf tegen het eind van oktober geboren zijn? Niet dat ik in een lots- of karakterbepalende invloed van die wemelende vuurbrij hoog boven ons geloof, maar het moet toch verschil uitmaken of je in de klamme warmte van augustus of bij de koele zondoornevelde temperatuur van oktober voor het eerst van je leven, uit die lauwe zak met vruchtwater, aan de buitenlucht wordt blootgesteld.’

De herfst was niet alleen het seizoen waarin Wolkers geboren werd, op 26 oktober 1925, maar ook zou sterven. Zijn sterfdatum is precies een week voor zijn geboortedatum. Na zijn dood op 19 oktober 2007, toen ik begonnen was om voor zijn biografie zijn archief om te spitten, vond ik in zijn verlaten atelier – waar je tot op de dag van vandaag het gevoel hebt dat hij elk moment kan binnenstappen – een gedicht dat lag vastgeplakt op een met verf bespatte werkbank. ‘Na de zomer’ heet het. In Wolkers’ breekbare handschrift stond te lezen: De kreukels van het loof Vermoeid gesteente Met flinterdunne nerven Dat zijn bladeren ontvouwt En neer laat dalen Tot geel geschuifel. Het lila van de herfst Op bleke stelen Zakt rottend weg In drassigheid. Het besef: Wij waren Er even bij – Een voetstap Die geen echo achterlaat. 069 LEVEN!


HERFSTBLADEREN

Bodemprijs

Of boeren nu willen of niet: aan een duurzame transitie van hun sector valt niet te ontkomen. Maar hoe moet je de akkers rendabel bebouwen met minimaal gebruik van chemicaliën en kunstmest? De natuur schreeuwt om een andere manier van landbouw, en drie jonge agrariërs laten zien dat het ook anders kán. Maar om de transitie te laten slagen, moet de consument misschien mee veranderen. Verschijnt op 14 oktober bij Uitgeverij De Kring.

Onrust rond Oudheden

Noordwijks buitenmens

Er heerst onrust in de Leidse musea. De roep om teruggave van hun schatten aan de landen van herkomst wordt steeds sterker. Conservator Tjalling Kingma van het Rijksmuseum van Oudheden, moet laveren tussen opportunistische bestuurders, Leidse anarchisten en woke studenten. Roofkunst van Ruurd Halbertsma (zelf conservator bij RMO), neemt je mee naar de ruïnes van Carthago, naar New York, Yale University en Boston. Een spannende campusroman over actuele problematiek.

Natuurgids Tessa Yanover uit Noordwijk beschrijft als ‘Moedertje Groen’ haar avonturen in de Nederlandse wildernis. Ze neemt je mee naar de duinen, het strand en de zee, haar moestuin, het water en de bossen. De verhalen wisselt ze af met anekdotes, gedichtjes, geschiedenis en weetjes over de natuur. Met dit boek hoopt Tessa mensen te kunnen verwonderen, inspireren en aanmoedigen om met andere ogen naar de natuur te kijken.

Herfstdipje?

Iedereen wil gelukkig zijn. Maar als je mensen vraagt hoe een gelukkig leven eruitziet, dan weten ze daar vaak geen antwoord op. Het fenomeen geluk zorgt voor verwarring, zelfs bij deskundigen. ‘Geluk is voor iedereen verschillend’, is niet waar volgens Jan Jaap van Hoeckel. En ‘je kunt niet altijd gelukkig zijn’, klopt ook al niet. Geluk is volgens hem voor iedereen hetzelfde. En ja, het kan zelfs blijvend zijn.

Hertogin in Hollywood

De wereldberoemde royalty-biograaf Andrew Morton beschrijft de impact die Meghan Markle had op de Britse koninklijke tradities. Hoe ging deze zelfverzekerde actrice om met de extreme media-aandacht? Hoe reageerde de rest van de familie? Morton beschrijft het leven van de Hertogin van Sussex en de ogenschijnlijk onoverkomelijke kloof die is ontstaan met het huis Windsor. Verschijnt in november bij Pepper Books, inclusief fotokatern. 070 LEVEN!

Week van de eenzaamheid

Vier miljoen Nederlanders gaan gebukt onder eenzaamheid. Je eenzaam voelen is iets van alle leeftijden, maar het komt vaker voor onder ouderen. Het is een zeurend en knagend gevoel dat niet verdwijnt door een bezoekje. In Hunkeren naar verbinding beschouwt Joan van Baarle eenzaamheid vanuit de existentiële, emotionele en sociale kant. Het boek is gelardeerd met openhartige interviews met 65-plussers. Verschijnt op 1 oktober, tijdens de Week van de Eenzaamheid.


FAMILIEGEHEIM INSPIREERT DEBUUTROMAN

WAARTS

Onlangs verscheen bij Ambo | Anthos uitgvers de historische roman Oostwaarts van Jolanda Ivonne Clément. Een verhaal over de verstrekkende gevolgen van keuzes, vooral in tijden van oorlog.

H

et verhaal gaat over het leven van een zogeheten moffenmeid. Wat haar verweten wordt: verliefd worden op een Duitse soldaat. Na de bevrijding werden deze vrouwen vaak kaalgeschoren en verstoten. Deze wraak van de Nederlanders had verregaande gevolgen, ook voor hun kinderen. Dat zijn moeder in de oorlog een relatie had met een jonge Wehrmachtsoldaat, weet de twaalfjarige Heindert niet, en evenmin dat hij een zoon is van die Duitser. Wat hij wel weet: zijn moeder is vaak verdrietig, zijn opa en oma heeft hij al heel lang niet meer gezien en hij wordt gepest op school. Niet alleen door de andere kinderen, maar ook de leraren schijnen iets tegen hem te hebben.

leven op de vlucht met veel verhuizingen was het gevolg. En psychische klachten die haar, net als de moeder van Heindert, in een inrichting doet belanden. De oma van Jolanda heeft het NSB-verleden van haar ouders haar hele leven angstvallig geheimgehouden. Toch liet ze er op late leeftijd dingen over los bij de moeder van Jolanda. Jolanda: ‘Ik vind het belangrijk dat het taboe wordt doorbroken en hoop daar met deze roman aan bij te dragen.’

Verzwegen afkomst Het is 1952. Hoewel Heindert en zijn moeder telkens verhuizen – van dorp naar stad en terug – heeft hij een goed leven, dat draait om dromen en plaatjes. Maar ditmaal, nu ze in allerijl hun spullen pakken om te vertrekken, lijkt het menens. Ze laten alles achter en vertrekken met onbekende bestemming. Tijdens de vlucht ontdekt Heindert steeds meer van zijn verzwegen afkomst. Oostwaarts is een indrukwekkende debuutroman, die de tragedie toont van de jonge moeder, die een relatie had met een Duitse soldaat en daarvoor na de oorlog wordt geknipt, geschoren en gefilmd. De impact hiervan op haar en haar half-Duitse zoon Heindert wordt de lezer duidelijk via zijn adolescente observaties en de inzinkingen van de getraumatiseerde Suze.

Voorhoutse in Leiden

Familiegeheim De oma van Jolanda Clément was kind in een NSB-gezin. Iets waar ze haar hele leven last van had. Ze leefde constant in angst dat nieuwe buren, nieuwe collega’s en nieuwe vrienden erachter zouden komen. Een

foto Ruud Pos

Jolanda Ivonne Clément studeerde marketing, communicatie en (bedrijfs) journalistiek en schreef voor diverse vakbladen. Ook publiceerde ze bijdragen in FD, HP/De Tijd en literair tijdschrift Extaze. In 2015 verscheen bij Amazon de novelle ‘Bloedpaarden’, die de bestsellerlijst in de categorie spanning/mysterie haalde. ‘Oostwaarts’ is haar debuutroman. Sinds 2002 woont Jolanda in de Leidse binnenstad. ‘Ik ben geboren in Voorhout en aangezien Leiden de dichtstbijzijnde stad is, kom ik hier mijn hele leven al. Als geschiedenisliefhebber voel ik me hier goed op mijn plek. Leiden heeft veel musea, een rijke cultuur en wordt steeds mooier en groener. Daarnaast is Leiden klein genoeg om je een dorps gevoel te geven en toch groot genoeg om steeds nieuwe mensen en initiatieven te leren kennen.’

071 LEVEN!


HERFSTBLADEREN

Spelenderwijs

Jos van den Broek is de ‘homo ludens’ pur sang. De spelende mens. De Leidse emeritus hoogleraar wetenschapscommunicatie experimenteert, onderzoekt, vraagt zich af en dan gebeurt het: hij maakt van zijn zolder, van zijn tuin, waar hij ook is, een laboratorium om zijn nieuwsgierigheid te bevredigen. De vraag die hij zich voortdurend stelt, is: hoe zit de wereld in elkaar? De ongewone experimenten zijn niet per se om na te doen, maar om te inspireren. Uitgegeven door Noordboek.

Kopje onder

Doggerland lag een miljoen jaar geleden waar nu de Noordzee is. Er leefden onder andere mammoeten, wolharige neushoorns en reuzenherten. Ook Neanderthalers en de eerste moderne mensen liepen er rond. Er worden nog steeds prehistorische fossielen gevonden op de Nederlandse stranden. Ongeveer 7000 jaar geleden is het hele gebied verdwenen onder de golven. Kinderboekschrijfster Linda Dielemans schreef ‘Onder de golven. Het verhaal van Doggerland’ voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Ook te koop bij RMO.

Binnen de singels

Gorinchem is door de leden van ANWB verkozen tot allermooiste vestingstad van Nederland. Maar er zijn nog veel meer vestingsteden een bezoekje waard. De ANWB bundelde de mooiste vijftig stadjes in het boek 'De allermooiste vestingsteden van Nederland'. Een boek vol prachtige foto’s, historische achtergronden, praktische informatie, lokale gewoontes en regionale gerechten. Met voorwoord van historicus en tevens jurylid Maarten van Rossem. Ook te koop bij de ANWB-winkel in vestingstad Leiden.

Arbeid adelt

illustratie Djenné Fila/Onder de golven

James Kennedy schreef het essay van de Maand van de Geschiedenis 2021, die plaatsvindt in oktober. Het thema is Aan het werk. Na de bevrijding stak het volk onmiddellijk de handen uit de mouwen voor de wederopbouw. Dat arbeidsethos was volgens de algemene overtuiging deel van de volksaard. Kennedy betoogt echter dat zelfs toen Nederlanders al een balans probeerden te vinden tussen werk, ontspanning en privéleven. Een uitgave van Prometheus.

Herfstwandeling

Het 9e deel van Uitgeverij Elmar in de reeks De Mooiste Netwerkwandelingen betreft de Sallandse Heuvelrug & IJsselvallei. De 15 wandelingen voeren langs de welbekende wandelknooppunten. Van elke route is ook een topografische kaart opgenomen plus een gratis GPStrack. De wandelingen voeren zo veel mogelijk over onverharde paden. Onderweg is er aandacht voor historische bouwwerken of bijzonderheden uit de natuur, met mooie landschapsfoto’s en historische illustraties. 072 LEVEN!

Het leukste en liefste cadeau vind je bij de lokale boekhandel. Van der Meer, Noordwijk • Wagner, Sassenheim • Kooyker, Leiden • Haasbeek, Alpen aan den Rijn • Grimbergen, Lisse • De Rijnlandse boekhandel, Oegstgeest • Babooka bookstore, Leiden • Veenerick Roelofarendsveen


PORTRET VAN EEN FAMILIEHOTEL

Panorama was mijn

Nicolline van der Spek (1965) schreef een boek over een oud Noordwijks familiehotel. Tegenwoordig bekend als Villa de Duinen, maar voor veel Noordwijkers nog altijd: Panorama.

‘H

et hotel was mijn jeugd’, vertelt Van der Spek. ‘Mijn ouders kochten het in 1974 en bleven er achttien jaar. Wanneer ik mijn ogen sluit, zie ik zo de lange smalle gang weer voor me naar de eetzaal of zie ik mezelf staan onderaan de trap naar de zolder. Verder omhoog durfde ik niet, want over die zolder ging een gerucht. Iets met de eerste eigenaar. Voor de zekerheid kwam ik er maar niet. Ik heb het nu maar eens uitgezocht, van die zolder.’ Over het hotel gaan meer verhalen. Niet veel meer dan terloopse aanknopingspunten die bleven vragen het eens uit te zoeken. Van der Spek dook archieven in en sprak een groot aantal mensen. Ze ontmoette de oude buurjongen, de Franse meesterkok, gasten en eerdere bewoners. ‘Dankzij hen ben ik veel te weten gekomen over het hotel van mijn jeugd. Soms hoorde ik meer dan ik wilde horen. Panorama zou een tijdje een bordeel geweest zijn. Ik noteerde het met potlood.’ Na een jaar research was de puzzel gelegd en begon ze met schrijven. Het resultaat is een ode aan de mensen die in de afgelopen honderd jaar het hotel van haar jeugd binnenliepen. Te beginnen met Gerrit van den Boom, huisschilder uit Noordwijk Binnen. Hij is het die in 1908 een bord ‘TE KOOP’ ziet staan, geplant in een leeg stuk duin. Hij ruikt zijn kans in het opkomende toerisme en bouwt zijn droom: Panorama.

De Noordwijkse journalist Nicolline van der Spek (1965) studeerde geschiedenis in Leiden en werkt voor verschillende opdrachtgevers. In 2019 debuteerde ze met haar roman Dolle Dinsdag. nicollinevanderspek.nl/panorama

Een kleine eeuw later is Panorama een van de laatst overgebleven familiehotels. Na een grondige verbouwing is het nu Villa de Duinen, een boutique-hotel en restaurant. ‘Als ik er langs loop, kijk ik altijd even om’, zegt Van der Spek, ‘naar het hotel waar zich op krakende vloerdelen een kleurrijke geschiedenis heeft afgespeeld. Kleine geschiedenis, vervlochten met de grote.’ 073 LEVEN!


HOTELEIGENAAR SHARLEEN DE BOER WIL WEL WAT KWIJT OVER HOSPITALITY:

avonden EINDIGEN VAAK IN gezelligheid’

074 LEVEN!

‘ONZE


TEKST EN FOTOGRAFIE SANDER PARDON

Restaurants dicht, hotels open. Da’s onhandig. Maar zo ging het wel het afgelopen jaar. Dus zochten ondernemers elkaar op en ontstonden er creatieve vrijages. Steenhof Suites eigenaar Sharleen de Boer (net 31 geworden) werd stante pede gebeld door eigenaar Anton Verschelling van Restaurant In Den Doofpot. Men kijkt terug op een, laten we zeggen dynamische periode.

O

p de restaurantboot van In den Doofpot komen half augustus de verhalen los. Tijdens een lichte ‘Leidse’ lunch in het licht gezet door een uitgestelde zomerzon, dobberen we een half uurtje door de Leidse wateren en hebben we ’t over een recente periode die ons lang zal bij blijven. Aan boord Hotelier Sharleen de Boer, chef kok Patrick Brugman, stuurman Auke en schrijver dezes. Patrick steekt van wal: ‘Eerst is de tent dicht, zit je thuis en heb je geen idee. Je mag niks, dan gaan we praten, plannetjes bedenken, thuisservice ontwikkelen. Je hele bedrijf staat op de kop. En dan ontstaat er toch al snel beweging.’ Sharleen: ‘En ik mag wél open, maar wie komt er nou een kamer boeken als je ‘s avonds nergens kunt eten? Niemand. Dus ik stond leeg. Stilte in veertien kamers. Je wilt bij ons niet met een pizza op je schoot zitten in je kamer. Na een week werd ik gebeld. Samen om de tafel. Hoe kunnen we als ondernemers elkaar helpen zonder de wet te overtreden. Want bijna niks mag. Maar wel een kamer boeken en in het hotel eten. Rare situatie, maar wij vonden elkaar snel. Steenhof Suites en In Den Doofpot (IDD) zitten een beetje op hetzelfde service level. De menubox werd bij ons afgemaakt in de keuken en zo konden we vers, warm en van dezelfde kwaliteit een complete maaltijd aan onze gasten aanbieden. IDD leverde honderden maaltijden en wij zaten meestal vol.’ Patrick: ‘Zo’n box is natuurlijk niet echt mijn tak van sport. Maar wat kun je doen? Wat past bij ons? We hebben een naam hoog te houden, en zo snel met iemand samenwerken ligt niet voor de hand. Je kunt ergens niet zomaar eten opwarmen en dezelfde sfeer bieden als in je restaurant. We willen beleving bieden. Het heeft echter heel goede ervaringen opgeleverd, ondanks dat we met kratten naar het hotel reden en het daar in de kleine keuken moesten afmaken, want de ervaring van de gasten moet restaurant waardig zijn, gelijk aan ons restaurant. Het was totaal anders werken, en langer dan een paar maanden moet je dit niet willen. Maar ik had het niet willen missen.’ Sharleen: ‘Ik kan zelf nog geen dienblad vasthouden dus ik heb me zo min mogelijk bemoeid met de koks en bediening. Ik ben meer een regelaar, zorgde voor ontvangst gasten. Ik ben er wel achter gekomen hoeveel werk het is om op dat niveau te werken. Met bakjes, schalen, bestek bij elk gerecht, linnen, het verhaal erbij, alles uitserveren. Zo gedetailleerd. Ik kan zelf totaal niet koken en heb dus nog meer waardering voor het vak gekregen dan ik al had. Ik ben

Sharleen de Boer en Patrick Brugman

meer voor de show, zorgen dat mensen het naar hun zin hebben. Drankjes bijschenken dat soort dingen. Dus mensen boekten een kamer en konden dan bij ons blijven eten. Zo snijdt het koksmes aan twee kanten.’ Sharleen bestaat met haar hotel Steenhof Suites vijf jaar: ‘Het idee “We will survive” zit bij ons in de familie. Ik heb namelijk horeca-voorbeelden genoeg. Wilde altijd als iets met gastheerschap, mensen blij maken en vooral m’n eigen business runnen. Dus zelf iets neerzetten in deze door mannen gedomineerde wereld. Ik had wat hulp om me heen maar uiteindelijk moet je het echt helemaal zelf doen. Ik heb eerst m’n studie Master in Management and Leadership (volledig in het Engels) afgemaakt, cum laude geslaagd en toen pas gaan ondernemen. De uitdaging is om van niks iets te maken. Er was niks en nu staat er een succesvol hotelconcept. Een put graven is één ding, maar er water uithalen is vers twee. Ik heb geleerd streetwise te denken, m’n eigen broek op te houden. En dat is gelukt. Ik maak er altijd een feestje van, doe vaak als laatste het licht uit. Die gastvrijheid en loyaliteit bied ik ook m’n gasten. Hospitality is voor mij het leukste dat er is. Het is niet alleen het product, het is de totaalbeleving. Je komt bij mij voor het hele pakket, en als dat je niet aanspreekt dan ben je op het verkeerde adres. Elk detail in Steenhof Suites is met liefde en toewijding bedacht en daar zijn kosten nog moeite mee gespaard. We hebben in de samenwerking met IDD laten zien wat er wèl mogelijk is, ook in moeilijke tijden. Ik ben dankbaar voor de leerlessen en al die fijne collega’s. Als mijn vader zijn relaties bedankt zegt hij vaak: “Thank you for keeping us in business”.’ steenhofsuites.nl indendoofpot.nl 075 LEVEN!


S E E

Y O U

S O O N !

Het gehele jaar geopend voor lunch, diner & events Koningin Wilhelmina Boulevard

Afrit 12

Noordwijk aan Zee

Follow us on Instagram

www.nomadebeachhouse.nl

@nomadebeachhouse


HOTEL AAN ZEE, NOORDWIJK

TWAALF MAANDEN PER JAAR

gastvrijheid

De plek aan de Parallelboulevard in Noordwijk toont een familiegeschiedenis van meer dan drie generaties. Fleur en Jos runnen het hotel inmiddels meer dan twee decennia. Een karaktervol kleurig sfeervol kusthotel met 39 frisse kamers waar je graag een paar nachtjes doorbrengt.

F

leur: ‘Van binnen is ons hotel na de verbouwing in 2019 helemaal zoals we dat zelf graag willen: kleuren, warmte, sfeer, en dat typische familiegevoel. Alle kamers zijn op een verschillende manier ingedeeld en hebben een eigen kleurthema.’ Fleur en Jos hebben nog steeds plannen genoeg, onder andere om hun hotel ook aan de buitenkant verder te verfraaien; de tekeningen liggen al klaar. Jos: ‘We hebben ideeën zat. Het belangrijkste zijn de 39 kamers zelf, die zijn nu klaar. Het is helemaal tip top in orde. Iedereen is welkom. We verwelkomen zowel verliefde stelletjes, pas getrouwden, jonge pensionado’s of gezinnen met twee, drie of vier kinderen. We hebben een heerlijk ontbijtbuffet en serveren eventueel op aanvraag het diner voor groepen. Als je hier slaapt, hoor je de zee op de achtergrond.’

Eigenaarsechtpaar Jos en Fleur de Haas-Zonneveld

De conferentieruimte, oftewel; “De Studeerkamer”. Een ‘kamer’ voor klein gezelschap met privacy, van alle moderne gemakken voorzien. Fleur: ‘Ons hotel is ook uitermate geschikt voor zakelijk verblijf. Warm welkom, huiselijke sfeer en persoonlijk contact.’

Parallelboulevard 206, Noordwijk Reserveer direct: (071) 361 29 19 info@hotelaanzee.nl hotelaanzee.nl 077 LEVEN!


VERFIJNING IN VILLA DE DUINEN

Eigentijds

Eigenaar Bram van Mierlo (l) en Chef de Cuisine Stefhan Raggers vormen een geolied team. 078 LEVEN!

Chef de Cuisine Stefhan Raggers (27) leerde de culinaire beginselen bijna spelenderwijs in het befaamde restaurant van zijn ouders. Daardoor is hij nu één van de jongste chefs op topniveau. Zijn receptuur is gebaseerd op een eigentijdse kijk op koken, op het gebruik en de herkomst van ingrediënten. Zijn presentatie verraadt een welhaast frivool plezier in het verrassen van gasten.


anders

S

tefhan en zijn souschef Frenk Zuidhoek (28) dagen elkaar behoorlijk uit. Met een pittig rondje kitesurfen voor het werk, maar ook met hun nieuwe Seven Tasting menu. Daarbij worden zeven culinaire gerechtjes wordt opgediend in vier gangen: twee voor, twee tussen,

één hoofd en twee desserts. De exquise creaties zijn een lust voor het oog, gegarneerd met eetbare bloemetjes en microgroenten uit eigen kas. Van sommige composities vraag je je daadwerkelijk af hoe de keukenbrigade het voor elkaar krijgt. Een perfect ronde bol blijkt een flinterdun suikerlaagje, gevuld met een fluweelzachte mousse en een bolletje ijs in het hart. Hoe maak je zoiets? Gasten kunnen het de chefs zelf vragen want Stefhan en Frenk zetten de gerechten als het even kan zelf bij je op tafel.

BEWUSTE BALANS Voor dit najaar staan gerechten op de kaart met frisse tonen en verfijnde smaken, prachtig te combineren met een bijpassend wijn- of alcoholvrij arrangement. Bij Villa de Duinen spelen vlees, vis en groente allemaal een hoofdrol. Het zijn gelijke partners op het bord. Vaak wordt er gekozen voor vegetarische of zelfs vegan alternatieven, met gezondere vetten en minder rijke sauzen. Hun Faux Gras bijvoorbeeld, een plantaardige eendenlever op basis van kikkererwten en champagne, is bepaald spectaculair. Een uitstekend en delicaat alternatief voor de dieronvriendelijke delicatesse, die tegenwoordig door veel mensen wordt gemeden. Hoewel de kaart voortdurend wisselt, is deze veelgevraagde compositie voorlopig een blijvertje.

ALL-IN ARRANGEMENTEN De sfeer in de Villa is ongedwongen. Niemand kijkt hier vreemd op als je direct van het strand op slippers binnen komt wandelen. Veel gasten kiezen voor een Culinair Arrangement met overnachting in één van de comfortabele kamers. Een minivakantie in Noordwijk volgens de Villa-visie: Goed eten - Goed slapen - Zee & Strand! Onder zakelijke gasten is het Culinair Vergaderen populair.

Villa de Duinen Oude Zeeweg 74, Noordwijk T (071) 364 8932 villadeduinen.nl 079 LEVEN!


LEKKER BLADEREN

M foto Saskia Lelieveld

ascha Lammes, getrouwd met Ronald Giphart, is thuis de baas over de keuken. Het is er nooit saai, want ze probeert graag wat nieuws. Knallende smaakcombinaties zijn haar handelsmerk. Haar recepten moeten wel altijd door de ‘makkelijk te maken-toets’ heen komen. In Met mes & stokjes vind je meer dan zeventig van de allerlekkerste internationale gerechten, zonder uitzondering met een haalbare boodschappenlijst en een overzichtelijke bereidingswijze. Mascha’s zoektocht naar een combinatie van zeer onbekende gerechten en juist heel bekende ingrediënten levert bijzondere verhalen op die garant staan voor lachsalvo’s en verrassende weetjes.

M

ateo Zielonka is bekend als ‘De Pastaman’. Hij trakteert zijn vele Instagramvolgers op de spectaculairste, origineelste pasta die ze ooit gezien hebben. Gestreept, gestippeld, rood, groen, zwart en in elke denkbare vorm. Mateo’s creaties zijn een droom voor iedere pasta-liefhebber. In dit boek onthult Mateo voor het eerst hoe je zijn mooi creaties zelf kunt maken. Hij begint met klassiek goudgeel deeg, legt uit hoe je alle vormen en kleureffecten maakt – van stippen en strepen (met natuurlijke ingrediënten), lasagnevellen en pappardelle, ravioli, tortellini en andere fantastische gevulde pasta’s – en sluit af met 40 recepten voor heerlijke sauzen en pastamaaltijden. Met prachtige foto’s en duidelijke stap-voorstapaanwijzingen.

e F. Post

Verschijnt op 7 oktober bij Uitgeverij Thomas Rap

Omslagontwerp Jell

G

a met de Leidse foodblogger Susan Aretz mee op culinair borrelavontuur. Want er is wereldwijd nog zo veel te ontdekken dat ook geweldig lekker op een borrelplank is. Wat dacht je van verrassende hapjes als hartige Indiase crackers, Vietnamese Bánh mì chiên tôm, Braziliaanse Pão de Queijo, smeuïge borrelboters en spannende cocktails en mocktails. Leg die plank dus maar vast klaar, want vanaf nu is het altijd én overal borreltijd! Wereldwijd Borreltijd inspireert met 80 fonkelnieuwe recepten, die origineel én maakbaar zijn. Verschenen bij Park Uitgevers

Verschenen bij Karakter Uitgevers

Vinpression

ist

Verschenen bij Davey Jones publishing 080 LEVEN!

ker

Hubrecht Duijk er

Hubrecht Duij

eenzaamheid

Met veel humo r en in 33 hoofd stukken beschrijft Hubrecht de zelfs bizarre voorv meest memorabele, soms allen die hij vanaf jeugd heeft meeg zijn emaakt. In het ouderlijk huis, op school, op reclamebureaus, tijdens talrijke reizen en in divers e werelden, met als belangrijkste die van de wijn.

tot opheffing van de mann elijke

Glimlachend doet vinpressionist Hubre zijn kleurrijke leven. cht Duijker anekd otisch verslag over Hoe was het om… …op te groeien binnen een academ isch gezin waar gedronken? vrijwel nooit wijn werd …wel boeken te mogen lezen maar …om een zomer geen strips? lang …drumles te krijgen generaal-veldmaarschalk in Amste rdam Zuid te zijn? …met stencilberich van Rogier van Otterloo? ten meisjes te werve …als bierdrinker n voor dansfeestjes? bij toeval wijnsc hrijver te worde …te wonen op n? Bordeaux châtea us? …zware wijnpr oeveri …onder een schuiln jen te overleven? aam spellenrecens …Kuifje in wijnla ent te zijn? nd te worden genoe …een studiejaar te volgen in Ameri md? ka en daar mijn …te koken met vrouw te vinden echte en verme ende ? …redacteur te zijn van een gooch sterren? elvakblad? …vinpressionist te worden?

Het genootsch ap

ijnschrijver van het eerste uur Hubrecht Duijker publiceerde onlangs “Het Genootschap Tot Opheffing Van De Mannelijke Eenzaamheid - en andere fragmenten uit een kleurrijk leven”. Zijn 120e (!) creatie gaat duidelijk over méér dan wijn en geeft een bijzonder inkijkje in de avonturen van Duijker. Niemand publiceerde ooit zoveel wijn gerelateerde boeken, inclusief reisgidsen en atlassen. Deze met historische zwartwit foto’s geïllustreerde paperback, tevens uitgebracht als luisterboek, is vooral een relaxte autobiografie. Duijker zelf omschrijft het als een soort “memoires met een glimlach, vol fragmenten, ontmoetingen en belevenissen uit mijn best kleurrijke leven.”

HET GENOOTSCH AP TOT OPHEFFIN G VAN DE MANNELIJ KE EENZAAMH EID en andere fragmenten uit een kle urrijk leven

Hubrecht Du Vinpressionis

ijker

t


Foto Mieke Weismann

LEIDSE FOODBLOGGER PRESENTEERT NOMNOMNOM

FUNKY culinaire

umami sensatie In meer dan vijftig recepten laat Dorothy Porker zien dat eten vooral lekker en leuk is. Met haar originele stijl en sprankelende fotografie is NOMNOMNOM niet alleen een kookboek, maar ook een fantastisch hebbeding. De gerechten zijn voor iedereen maakbaar, met vega of vegan variaties.

Zelfportret met patattiara, nominatie Pink Lady Food Photografher of the Year Awards

H

et leven is al moeilijk genoeg, eten moet fijn en leuk zijn, vindt Dorothy Porker. Haar gerechten zijn origineel, vol van smaak en staan meestal in een half uur op tafel. Haar sprankelende, funky foto's zijn verrassend en niet zelden humoristisch. De recepten zijn met én zonder vlees, voor de grote, kleinere of zoete trek. Stuk voor stuk een feest op je bord en wat Dorothy betreft geschikt voor elk moment van de dag. Denk aan een Koreaans geïnspireerde tosti met gemarineerd spek en mozzarella, een frisse cobb salad met rood fruit en blauwe kaas of een After Eight Oreo Pie. Maar ook snelle pastasauzen waarmee je zelf volop kunt variëren en het gerecht waarmee het ooit allemaal begon: lasagne.

umami', fan van de Koreaans-Amerikaanse keuken en gezegend met een rijke culinaire familiegeschiedenis (opa's rendang! oma's Indonesische gefrituurde kip!). Voor haar vernieuwende foodblog 'Vette Sletten' verzorgt ze zelf de receptontwikkeling, teksten, styling en fotografie en in 2020 én 2021 werd ze genomineerd voor de Pink Lady Food Photographer of the Year Awards.

Vette Sletten De foodblogs en prikkelende beelden van Dorothy Porker, in Nederland ook bekend als Vette Sletten, werden in korte tijd razend populair, met prominente volgers als Ronald Giphart, Sylvia Witteman, Hiske Versprille, Per van 24Kitchen en De Toko in Rotterdam en foodwriter Meneer Wateetons. Met haar verfrissende kijk en gevoel voor compositie en kleur maakt de Leidse foodie van Nomnomnom een kookboek om je vingers bij af te likken. Leidse? Jazeker, Dorothy Porker is het internationale online alias van Mieke Weismann (1979) uit Leiden. Mieke is voormalig socialmediaspecialist voor onder andere MTV en Comedy Central. Ze is 'zwaar into

Dorothy Porker, Nomnomnom is onlangs verschenen bij Fontaine Uitgevers. 081 LEVEN!


21 20 N M TU AU G IN N PE

O

See you in the kitchen! 3-GANGEN KEUZEMENU

€ 35

Terweeweg 4 | 2341 CR Oegstgeest | +31 (0)71 720 09 09


FOOD & FEESTJES

CO CK TAIL

NIGHT

Classy cocktails met ontspannen Italiaanse vibes. Iedere laatste donderdag van de maand geniet je bij Aperitivo vanaf 21.00 uur van een sprankelende Cocktail Night, inclusief cocktails en antipasti voor een wel héél verleidelijke prijs. Bovendien draait de huis-DJ bijpassende tunes en zorgt de crew dat het je aan helemaal niets ontbreekt. Reserveer nu voor 30 september, 28 oktober of 25 november, dan staan er 2 bijzondere cocktails en 5 antipasti voor je klaar voor 25.- per persoon. Aperitivo Breestraat 49, Leiden aperitivoleiden.nl

PICK

YOUR

P O I S O N Tijdens een Story & Tasting Experience in Het Tuchthuis krijg je een workshop ‘distilleer je eigen gin’ en duik je dieper in het verhaal van de Leidse gifmengster die er van verdacht werd in de 19e eeuw meer dan 90 moorden te hebben gepleegd. Nadat Goeie Mie in 1883 tegen de lamp liep, werd ze veroordeeld tot een levenslang verblijf in het tuchthuis. Je vindt Het Tuchthuis dit najaar op Boommarkt 23, onder hotel Nieuw Minerva. Boek jouw experience op goeiemiegin.com

KOETSHUIS & GRAND CAFE DE BURCHT

GASTVRIJ EN Het grote nieuws kwam begin september. Eigenaarsechtpaar Tom en Clarita hebben de exploitatie van hun Koetshuis overgedaan aan het drietal Tim de Cler, Houssin Bezzai en Barry van Eijk. Gelukkig staan deze echte Leidenaren ook bekend om hun onbegrensde gastvrijheid voor jong, oud, geleerd ongeletterd, rijk, arm, stadgenoten en vluchtelingen. Iedereen is welkom voor een glas, een royale maaltijd of een rijk belegd broodje. Hier kun je de Burcht beklimmen, ongestoord tot laat eten, je verjaardag vieren, je bruiloft bezegelen, vergaderen, je jubileum vieren, kerstavond doorbrengen of gewoon heel lang natafelen met je beste vrienden. Die oergezellige sfeer is trouwens ook te vinden in het tegenoverliggende elegante Grand Café, dat bovendien beschikt over een besloten binnentuin en een riante tuinzaal voor feesten en partijen. Burgsteeg 13, Leiden T (071) 512 16 88 koetshuisdeburcht.nl grandcafedeburcht.nl 083 LEVEN!


‘Wij doen het met een schort voor’

Mariska en Paul van der Hulst

CATERING doen we vanaf een bitterbal of een schaal hapjes op je verjaardag, tot een lunch op je bedrijf, een walking dinner, maar ook een compleet verzorgd knalfeest met alles erop en eraan. En alles daar tussen in. Wij werken met verse producten van lokale leveranciers. Het belangrijkste voor ons is een glimlach bij onze gasten.

T 0252 416 4 65

|

DE KOOKSTUDIO is beschikbaar vanaf 8 personen. Je gaat een 3- of 4-gangen diner koken in een professionele keuken. Na een glaasje bubbels en een hapje gaan we aan de slag. Na het koken ga je aan tafel en geniet je van je zelf bereide diner op restaurant-niveau. Je bent exclusief met je eigen gezelschap te gast.

VANDER HU L STCATER ING .NL


FOOD & FEESTJES

W ine WELLNESS

BOKKENWANDELING

Op 7 november wordt weer de Bokkenwandeling in Leiden gehouden. Je wandelt langs zes cafés in de binnenstad die allemaal een ander Bockbier van kleine Nederlandse brouwerijen op tap hebben. De gastheren/vrouwen van de deelnemende etablissementen serveren bij ieder glas een bijpassend hapje. Start vanaf 14.00 uur. Deelname aan de Bokkenwandeling kost € 32,50 p.p. Daarvoor krijg je een uniek glas, routebeschrijving, stempelkaart en zes bockbierbonnen. Op vertoon van een volle stempelkaart ontvang je bovendien een oorkonde en een leuke attentie. bierwandeling.nl

Foto Marc Slagter

Van der Valk Palace hotel in Noordwijk biedt een culinair High Wine arrangement. Een verrassende verkenning van 3 verschillende wijnen begeleid door passende gerechtjes. Het High Winearrangement is te boeken met elk kamertype: van een Standaard Kamer tot de Palace Suite. Je bepaalt dus zelf hoeveel luxe en comfort je verblijf verdient. Elke kamer is voorzien van gratis wifi en Nespresso-/theefaciliteiten. Gasten hebben vrij toegang tot het zwembad. Te boeken vanaf € 135,- p.p. / nacht op palacehotel.nl

dagvers geleverd persoonli jk contact dageli jkse aanbiedingen geen order te klein geen order te groot

frans@cvandermeij.nl | M 06 53 49 73 46 | T 020 6 82 23 12 | cvandermeij.nl 085 LEVEN!


Landelijk trouwen

Trouwen op een unieke locatie of organiseer een jubileumfeest in een sfeervolle omgeving van 17e eeuwse boerderij. Kom dan eens kijken in Hoeve Dijkzicht in Leiderdorp, in onze prachtige verbouwde boerderij met zonnig terras maak je van jouw bruiloft, feest of bedrijfsevenement een onvergetelijke dag! Meer weten bekijk onze website: www.hoeve-dijkzicht.nl

Hoeve-Dijkzicht Achthovenerweg 15 2351 AX Leiderdorp tel. 06 - 34 21 52 32 info@hoeve-dijkzicht.nl

Puur en eerlijk vlees! Kent u onze vleesboerderij in Leiderdorp al? Wij bereiden ons vlees zelf van o.a. ons eigen rundvee. Puur en eerlijk vlees. U kunt ook online bestellen:

www.vleesboerderij-dorrepaal.nl

Hoeve-Dijkzicht Achthovenerweg 15 2351 AX Leiderdorp tel. 06 - 34 21 52 32

Achthovenerweg 13 2351 AX Leiderdorp

E-mail: info@vlees-boerderij.nl Telefoon: 06- 34 06 57 77

✔100% vers ✔Duurzaam ✔Verantwoord voor dier en milieu


FOOD & FEESTJES

BRASSERIE STATIONSKOFFIEHUIS, WARMOND

GEWOON GOED ETEN

(Leerling kok gevraagd)

Chef kok Erick Dijkstra van het oergezellige Brasserie Stationskoffiehuis wil het vooral hebben over de wildproeverij. Een seizoengerecht met een variëteit aan kleine lekkernijen: crème brulee eendenlever, parelhoen met zuurkoolsalade, wildsoep, paté van hert, eendenrilette en ganzenlever mousse. Uiteraard begeleid door prachtige wijnen. Laat dat maar over aan de sommelier. De bourgondische keuken is open van donderdag tot en met zondag, dus reserveren is gewenst. Trouwens, Erick is naarstig op zoek naar een leerling-kok met een Franse slag. Bel Erick: 06 – 284 298 30 Herenweg 1, Warmond stationskoffiehuis.com

GASTRONOMISCH

BIER

iKi Beer breidt het assortiment uit met een lijn gastronomische bieren in samenwerking met topchef Kelvin Lin van restaurant Nayolie in Voorschoten. Uniek is dat er met verse smaakmakers wordt gewerkt en niet met extracten. Voor de ‘Lemongrass’ is vers citroengras gebruikt en aan de ‘Thai Sweet Basil’ is Zallotti Blossom toegevoegd. iKi is te koop bij Ekoplaza en wordt geschonken in de betere Aziatische horeca. Video’s van Kelvin Lin en gerechten in combinatie met iKi-bieren vind je op: ikibeerbykelvinlin.com

ROBBERT DORREPAAL:

‘IK MAAK DE LEKKERSTE SPARE RIBS’

Op het erf van Hoeve Dijkzicht in Leiderdorp heeft 24-jarige Robbert Dorrepaal sinds een kleine twee jaar zijn eigen slagerij met #puur en #eerlijk vlees van o.a. eigen runderen. Beroemd zijn inmiddels zijn spare ribs, die ongeveer de lekkerste zijn van de hele regio. Hoe dat komt? Robbert: “Ik heb altijd in een slagerij gewerkt, daar heb ik geleerd hoe je goede spare ribs moet bereiden. Ik gebruik een speciale rub (kruidenmengsel) dat uniek is en ik gebruik extra bevleesde ribs. Het enige wat je zelf moet doen is de ribs verwarmen op de BBQ of in de oven. Direct bestellen? Bel Robbert zelf: 06 - 34 06 57 77 Achthovenerweg 13, Leiderdorp vleesboerderij-dorrepaal.nl 087 LEVEN!


LIEFHEBBERS VAN WINE, DINE & DESIGN

Bij elk bezoek word je namelijk steeds weer verrast door het bijzondere en inspirerende ontwerp van dit restaurant, hoog gelegen op het Dobbelmannduin in de badplaats Noordwijk aan Zee. Ver weg van alle hectiek van de beide Boulevards en het centrum is dit dé plek om relaxed en culinair te genieten. Nu nog op het terras met een prachtig uitzicht over de Zuidduinen en straks in de herfst lekker bij één van de openhaarden. De mooie gerechten van de ‘kakelverse’ chef-kok Ruben Honders en zijn rechterhand Serena J. Carton zijn volledig in harmonie met het spannende interieur. Het is hun missie om met veel passie en creativiteit EMMA nog verder op de kaart te zetten. Tip. Laat je voor het aan tafel gaan aan de bar of op de bank verrassen door één van de cocktails van Matteo, het nieuwe gezicht achter de bar. Zijn collega’s Jan Willem, Francesco en Jesse zorgen voor een vlekkeloze link tussen keuken en restaurant en staan garant voor ‘amazing service with a smile!’.


KUNNEN NIET OM ‘AMAZING’ EMMA HEEN.

Emmaweg 25, Noordwijk aan Zee • dinneranddrinks.nl • emma@dinneranddrinks.nl • (071) 361 73 01 (Geopend van dinsdag t/m zaterdag)



DE FRANSOOS KLAAR VOOR NOG 10 JAAR

GERIJPT EN OP

De Fransoos is verhuisd. Wie trek heeft in een vers belegd broodje, nootjes, chocolade of een fijne fles wijn, hoeft echter niet ver te zoeken. Ed Chavernac werd namelijk verliefd op de prachtige houten pui van het buurpand. ‘Perfectement’ voor De Fransoos 2.0.

Ed Chavernac groeide op in de Franse regio Sud-Ouest. De boerderij van zijn ouders stond vlakbij Cahors, tussen Bordeaux en Toulouse. Relikwieën uit die tijd versieren nu de etalage. Ed koos er niet voor om zijn vader op te volgen. In een streek die bekend staat om de overvloed aan artisanale kaas, wijn, pruimen, Confit de Canard en andere heerlijkheden, is het niet gek dat hij liever chef-kok werd. En niet de minste. Zo werkte Ed onder meer zeven jaar in de keuken van Paul Bocuse.

Liefde Voor de liefde kwam hij naar Nederland. Die duurde niet eeuwig, maar zijn liefde voor de specialiteiten uit zijn geboorteland bleef. De winkel puilt uit van delicatessen. Zo voert De Fransoos in het seizoen maar liefst 250 (!) soorten buitenlandse kaas, naast een uitgebreid assortiment boerenkazen uit de Leidse regio. In de afgelopen tien jaar heeft Ed een grote klantenschaar opgebouwd. Er worden dagelijks een slordige 180 broodjes belegd, waarvoor je een keuze kunt maken uit allerlei mooie hammen, worstjes,

patés, pesto’s en kazen uit de koelvitrine. De krakend verse baguettes worden iedere dag keurig afgeleverd door Mamie Gourmande, de fameuze Franse bakker in Leiden.

Traiteur Ed werkt sowieso graag samen met andere versspecialisten in de stad. Zeker nu hij zijn assortiment heeft uitgebreid met zelf bereidde maaltijden om af te halen. De ingrediënten komen van lokale leveranciers, liefst haalt ‘ie ze bij zijn buren. Je kunt bij De Fransoos klassiek Franse vis-, vlees- en vegetarische specialiteiten verwachten. Denk daarbij aan een Boeuf Bourguignon, Blanquette de Veau of een Cassoulet a la Chef. Ed heeft stevig geïnvesteerd in de beste apparatuur, om zijn persoonlijke receptuur optimaal tot haar recht te laten komen. ‘Ik ben klaar voor nog 10 jaar’.

De Fransoos, Kaas & Delicatessen Doezastraat 8, Leiden T (071) 512 5256 defransoos.nl 091 LEVEN!


CULINAIRE RONDVAART DOOR LEIDEN www.indendoofpot.nl

092 LEVEN!


viert een feestje HUYS VAN LEYDEN

Het kleinste 4 sterrenhotel van Leyden bestaat 10 jaar en dat moet gevierd worden. Dit intieme boetiekje heeft 13 stijlvolle hotelkamers en een prachtige barokke zaal die gebruikt kan worden voor diverse events. Een ideaal decor voor huwelijken, borrels of vergaderingen en privédiners waarbij het gouden bestek je tegemoet glimt. Uiteraard kun je er ook heerlijk wegdromen in één van de bijzondere hotelkamers. Hier ben je nog echt te gast. Heb jij ook iets te vieren? Maak dan gebruik van deze speciale herfstarrangementen:

MOORDDINER € 69,95 p.p. Tijdens een uitgebreid diner in de eeuwen oude zaal, in het schemerlicht dat valt over de schilderijen, speelt zich een moord af. Wie van jouw tafelgenoten is de moordenaar? Wie liegt er en wie spreekt de waarheid? Met dit superleuke uitje kun jij je acteertalenten ontplooien. Zeer geschikt als teamuitje of gewoon als je met je vrienden eens iets anders wilt doen. Voor groepen vanaf 6-8 personen, of een veelvoud daarvan. Inbegrepen zijn: • een uitgebreid 3 gangen diner (amuse, brood met smeersels, voorgerecht, hoofdgerecht, dessert, koffie & thee met friandises) • 3 drankjes • het spel met begeleiding

TROUWEN IN STIJL € 115,00 p.p. Bruidsparen krijgen de persoonlijke aandacht die ze verdienen. Beleef je huwelijksdag op deze sprookjesachtige locatie. Voor slechts E 115,00 per persoon ben je met dit complete arrangement in één keer klaar. Je krijgt hiervoor: • de trouwzaal voor je huwelijksvoltrekking • de bruidstaart en een glas bubbels • een rondvaart door Leiden (1 uur) • een uitgebreid 4 gangen diner inclusief 3 drankjes

Boutique hotel Huys van Leyden Oude Singel 212, Leiden T (071) 2 600 700 boutiquehotelsvanleyden.nl 093 LEVEN!


FOOD & FEESTJES

IJSKOUD

succes

V.l.n.r.: SVH Meesterijsbereider Marcel Janssen, Nils Hendrikse en SVH Meesterijsbereider Mark van Gaal.

Nils Hendrikse, ijsbereider, patissier en eigenaar van Patisserie Soetenso in Leiden, is geslaagd voor zijn Meesterproef SVH Meesterijsbereider. Nils heeft hiermee een van zijn grootste ambities waargemaakt: SVH Meesterijsbereider worden. De Meesterproef was uitdagend en veelomvattend. Zo moesten er zes verschillende ijstaarten en ijs van avocado, kulfi-ijs en maandzaadijs bereid worden. De jury noemde het resultaat ‘verbluffend’. De liefde voor ijs en patisserie is Hendrikse met de ijslepel ingegoten. "Mijn beide grootvaders waren ijsventers en mijn vader heeft een klassieke Italiaanse ijssalon gehad. De leus die achter de ijsvitrine in mijn patisserie-ijssalon Soetenso prijkt, is dan ook: 'Me and ice cream: best friends forever!' Dat ik deze titel ambieer, komt voort uit de enorme liefde, passie en het enthousiasme dat ik heb voor mijn vak. Veel mensen zien dit als einddoel, het hoogst haalbare. Ik beschouw het als een nieuw startpunt”.

Patisserie Soetenso Kort Galgewater 1, Leiden soetenso.nl

#FOODPORN

BREESTRAAT

BOWL

Inwoners van Leiden kunnen voortaan nog vaker genieten van een poké bowl of sushiritto. Poké Perfect opende namelijk een vestiging op de hoek van de Breestraat met het Gangetje. De formule is populair bij mensen die kiezen voor een gezonde en bewuste levensstijl. Snel, gezond, voedzaam en bovenal ontzettend lekker; Poké Perfect is het betere alternatief voor de gebruikelijke fast-food opties. Er zijn naast diverse bowls ook sushiritto’s, bijgerechten en desserts te bestellen. Elke dag geopend van 11:30 t/m 21:00 uur. pokeperfect.nl

FLEUR HUIJSDENS PHOTOGRAPHY info@fleurhuijsdens.nl | +31(0)683256789 |www.fleurhuijsdens.nl


RESTAURANT ALLEMANSGEEST VERFRIST SUBTIEL

JONG ELAN OP OUDE GROND Het enthousiaste team van het welbekende Allemansgeest heeft er zin in. Het seizoen lijkt vol beloften. Aan de winnende formule hoefde niet veel te worden gesleuteld. Het tafellinnen is vers gestreken en gesteven, de Vliet kabbelt vriendelijk voorbij. De deur staat wagenwijd open voor een gastvrije ontvangst.

A

llemansgeest behoeft amper introductie. Hier heft generatie op generatie het glas op zakelijke en persoonlijke hoogtijdagen. Toch is er wel iets veranderd. Er waait een frisse wind. De menukaart betuigt nog steeds eer aan de klassiek Franse cuisine, maar flirt met smaken en geuren uit exotische, veelal Azia-tische recepturen. Zo staat ook dit najaar de fameuze Trois délices de foie gras d’oie weer op de kaart. Deze ‘signature dish’ van Allemansgeest onderging echter wel een facelift. Chef Ruben Bos is nieuwsgierig en houdt van experimenteren op hoog niveau. De drie bereidingen van ganzenlever worden daarom nu gecompleteerd met evenzovele variaties van kers, bekroond met pareltjes van papaya. Overeenkomstig de filosofie van Eurotoques, waarbij Allemansgeest is aangesloten, wordt er bij voorkeur gekookt met verse regionale seizoensproducten. Deze vormen de basis voor de telkens vernieuwende creaties van Ruben en zijn jonge, begeesterde brigade.

Chef Ruben Bos houdt van experimenteren

Gastvrouw Gabriëlle Cramer, bedrijfsleider Bas Middeldorp, sommelier Wessel Houben en chef Ruben Bos

Sommelier Wessel Houben heeft een neus voor nieuwe wijnen

Verrassende vintages De sommelier van het huis is Wessel Houben. Op de door hem gecomponeerde wijnkaart prijkt een fraaie en uitgebreide selectie witte bourgognes. Naast deze onbetwiste kroonjuwelen koos hij echter ook voor verrassende vintages uit minder bekende wijnstreken zoals Israël, Libanon en Macedonië. Wessel wist werkelijk bijzondere vondsten te doen, die de culinaire creaties complementeren en een gouden randje geven aan ieder samenzijn.

PROEVERIJEN Dit najaar verzorgt Allemansgeest diverse proeverijen, waaronder een Champagnediner, een Italiaanse wijnavond en een wijn-spijs ontdekkingstocht door Macedonië. De data worden bekend gemaakt via de website en social media.

Gabriëlle Cramer en Bas Middeldorp vormen de vaste waarden in het restaurant. Zij zorgen dat alles gesmeerd loopt en dat de gulle gastvrijheid waar Allemansgeest om bekend staat gewaarborgd blijft. De sfeer is door de jaren heen wat informeler geworden, waardoor naast de zakelijke markt ook jongere gasten hier tegenwoordig graag aanschuiven voor lunch of diner. De gemêleerde clientèle heeft echter altijd één ding gemeen: een uitstekend gevoel voor smaak.

Restaurant Allemansgeest Hofweg 55, Voorschoten T (071) 576 4175 allemansgeest.nl 095 LEVEN!


Wereldprimeur

De baanbrekende Z10 met P.R.G. voor warme en Cold-Brew-koffiespecialiteiten

Met de nieuwe Z10 als meesterwerk van Zwitserse ingenieurskunst wordt het spectrum van koffiespecialiteiten dubbel zo groot. Hij bereidt met één druk op de knop het gehele palet van warme producten van een intense ristretto tot de hippe espresso macchiato. Daarnaast heeft de Z10 als eerste koffiemachine Cold-Brew-specialiteiten voor extra koffiegenot. Dit wordt mogelijk gemaakt door de Product Recognising Grinder (P.R.G.), die de gekozen specialiteit herkent en bliksemsnel de maalfijnheid exact daaraan aanpast en door het door JURA ontwikkelde geavanceerde Cold-Brew Process - in de waarste zin van het woord een verfrissende topinnovatie. De Z10 is beschikbaar in Aluminium Dark Inox, Aluminium Black en Aluminium White uitvoering.

Hoofdstraat 263 | Sassenheim | 0252 22 45 00 | info@vannieuwkoop.nu | vannieuwkoop.nu

JURA – If you love coffee


RICHARD DE VRIES NIEUWE CHEF BIJ WIELINGA

Restaurant Wielinga, gevestigd in de voormalige gelijknamige dansschool, heeft een nieuwe chef. Richard de Vries kookte acht jaar op sterrenniveau, waarvan anderhalf bij Parkheuvel en daarna als hotelchef bij Park hotel. Nu keert hij terug naar zijn basis, het naar eigen inzicht runnen van een restaurantkeuken.

R

ichard streeft in Leiden nou niet meteen naar een eigen Michelinbordje bij de deur, maar ambitieus is hij wel. ‘Heb er niets op tegen om de beste van de stad te worden’. Richard heeft er zin in. ‘We omschrijven onze koers zelf als ‘sjiek toegankelijk’. Beetje de stijl en sfeer van een Franse of Belgische bistro, met mooie klassiekers als een Kreeft Termidor, Tournedos Rossini, Steak Tartare en een Bisque Homard, maar dan wel net even anders bereid en gepresenteerd.’

VARIATIE BIJ LUNCH EN DINER Wielinga biedt voor de lunch een licht brasseriemenu, met 3-gangen naar keuze. Dat wordt bij goed weer ook op het terras geserveerd. Voor de wijnbar, een geliefde plek voor de namiddag of een aperitief bij de open haard, is er een kleine kaart met fijne hapjes als charcuterie en een visplateautje met Hollandse garnalen en paling. Voor het diner kunnen gasten kiezen uit een á la carte menu of het Menu van de Chef, met

variaties op de vaste kaart en dagelijks wisselende gerechten, waarvoor de ingrediënten diezelfde ochtend vers zijn ingekocht.

UITDAGING EN CREATIVITEIT Richard voelt zich als een vis in het water bij Wielinga. ‘Het is natuurlijk een mooie zaak, met een fijne vibe. De ligging aan de gracht en de fraaie inrichting trekt een clientèle die gewend is aan een bepaald niveau. Die verwachting waarmaken is een uitdaging die het werken extra leuk maakt. Want het belangrijkste voor mij is dat ik hier mijn creativiteit kwijt kan. Zelf de kaart kan samenstellen met goeie, herkenbare producten. En hoewel ik graag speel met verschillende structuren en smaaktoetsen, staan onze gerechten niet bol van de gelletjes en mousses. Hier gaan we allereerst uit van de kwaliteit en pure smaken van de ingrediënten. En die krijgen alle tijd en aandacht om tot hun recht te komen’.

Om de kwaliteit in de keuken van Wielinga te waarborgen, door met een vast team te werken, zijn de openingstijden aangepast naar dinsdag t/m zaterdag vanaf 12.00 u voor lunch en diner. Nieuwe Rijn 28, Leiden T (071) 781 0012 restaurant-wielinga.nl 097 LEVEN!


LEIDEN

KATWIJK

LUNCH | DINNER | DRINKS | MEETINGS | CELEBRATIONS

NOORDWIJKERHOUT

DEN HAAG ZUID

Tasty food with an american bite! WWW.RESTAURANTHUDSON.NL


A la minuut gerookte zalm

DOH 35 JAAR OP DE KAART Gastheer Hans van Heesch hoort net zo bij zijn restaurant als de streng geselecteerde ‘vleugelwijnen’ op de piano of als het beroemde barretje met zijn vaste gasten. Vaste onderdelen op een vertrouwd adres sinds decennia. Maar Hans investeerde de afgelopen periode evengoed in een jonge enthousiaste brigade. Chef-kok Jeroen Voskamp kookt de sterren van de hemel.

MEER DAN EEN

GOED MENU

E

erst even bijkletsen bij de open haard met Hans, die binnenkort de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en niet van stoppen wil weten: ‘Ik zat tijdens corona regelmatig in Spanje, toch niet wat me het meeste geluk geeft. Drie keer in de week golfen en dan steeds een flesje opentrekken tijdens de lunch. Laat mij hier maar gewoon in Lisse m’n bedrijf runnen. Ik leer bovendien graag van de jonge mensen om me heen, we inspireren elkaar. Dit is nog best lang vol te houden zo.’ Den Ouden Heere (DOH) aan het Vierkant is er voor iedereen en van alle leeftijden, zes dagen in de week en niet zelden doet Hans rond twee uur ’s nachts het licht uit: ‘Wij hebben iets neergezet met een belangrijke functie, realiseer ik me nu meer dan ooit. Het is een ontmoetingsplek, mensen hebben lang zonder gemoeten. We doen er toe, mensen reageren zelfs emotioneel nu alles weer open is. Wat fijn dat het weer kan, de sfeer, muziek, elkaar ontmoeten. Het houdt niet op bij een lekker menu. We hebben een plek om te zijn, een bar, mensen komen ook vaak gewoon voor een borrel en gezelligheid.’ Chef-kok Jeroen Voskamp en gastheer Hans van Heesch

Chef-kok Jeroen Voskamp (26) schuift aan en verklapt het een en ander uit de keuken. Vooral de neiging naar oosterse smaken: ‘Dry rubs (kruidenmengsels) en dan met name hoe ik een en ander combineer zijn een onderdeel van het geheim. Kruiden geven het stukje vlees of de vis hun frisheid, stevigheid en extra bite.’ Samen proeven Hans en zijn wijnleverancier Herman (Vinites Wijnen) elke drie weken selecties van rood en wit (Hans neemt ook af bij Tamis wijnen uit Alkmaar) en stemmen zij deze af op de gerechten voor de perfecte combinatie: ‘De gerechten mogen de wijnen niet overheersen en andersom.’

‘WE REALISEREN ONS NU MEER DAN OOIT WELKE SOCIALE ROL WE HEBBEN ALS RESTAURANT’ DOH staat vooral bekend om het uitstekende vlees. Alles bereid op de green egg en met zorg ingevlogen vanuit de VS, Nieuw Zeeland, Ierland en Schotland. Hans: ‘Allemaal vrije uitloop en graan gevoerd. De finishing touch die de jongens er in de keuken aan geven zorgt voor een onvergelijkbare smaak. Dat geldt ook voor de vis. De gerookte zalm bijvoorbeeld is een juweeltje. Een stukje gemarineerde zalm met limoen, taugé, radijs, yuzu gel, cantaloupe meloen, rode peper, popcorn en limoen cress. Dat is een bijzondere verrassende presentatie aan tafel, razend populair.’ Hans geeft zijn oogappel Jeroen de vrije hand: ‘Hij is supercreatief, inspireert de collega’s en maakt onze gasten blij met de mooiste gerechten. We hebben weer een stap gemaakt naar beter eten. Hij heeft een andere kijk, een vernieuwende manier van koken. Eén keer in de week koken we belangeloos voor alleenstaande ouderen die met een groepje van een man of vijftien bij elkaar komen. Ook dat doen we graag. Niet ingewikkeld hoor maar gewoon goed eten. Dat is fijn om te doen. Eten verbroedert. En dat maakt mij al meer dan 35 jaar heel gelukkig.’

Heereweg 207 A, Lisse T (0252) 41 86 60 Reserveren: info@denoudenheere.nl denoudenheere.nl 099 LEVEN!


100 LEVEN!


FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS TEKST MARLEEN HOGENDOORN

UP CLOSE AND PERSONAL

Voor deze serie gaan we op zoek naar bijzondere verhalen achter bevlogen mensen in onze regio. Waar komen ze vandaan, wat heeft ze gevormd, wat drijft hen? Een unieke portrettenreeks met intieme en persoonlijke gesprekken. In deze herfstuitgave hospitality man pur sang Erwin Rozendal (Epe, 1964).

Precies 25 jaar is Erwin Rozendal de eigenaar van Villa Beukenhof in Oegstgeest. We spreken hem terwijl hij druk bezig is met de inrichting van zijn nieuwe bistro Jeff’s. Hoe gaat het ermee? ‘Goed! Het is een zware tijd geweest voor de horeca, maar nu gaat het weer de goede kant op. Ik ben bezig met foto’s uitzoeken voor de fotowand voor onze nieuwe Jeff’s Bistro, een leuk klusje. Als ik zoek in het archief kom ik zoveel foto’s, menu’s en gastenboeken van vroeger tegen. Maandelijks ligt er een envelopje met foto’s in mijn brievenbus. Hier bijvoorbeeld: een foto uit 1935, dat is 85 jaar geleden. Dit kreeg ik onlangs opgestuurd van mensen die de zolder van hun overleden ouders aan het opruimen zijn, ze zijn hier getrouwd of vierden hier een feestje. Ik heb gastenboeken vanaf 1948. Hier eentje uit dat jaartal, de gasten die erin schreven kwamen uit Londen, Zuid-Afrika, Amerika, Australië of zelfs Pakistan. Vanuit de hele wereld kwamen hier prominenten eten. Denk aan Maria Callas, Liz Taylor en Audrey Hepburn, bekende sporters en leden van koninklijke huizen. Prinses Juliana had hier haar theeclubje en prinses Beatrix kwam met haar eerste vriendje. Historie is je rijkdom. Ik ben trots om op deze plek te werken.’ Deze maand opent je bistro, wat kunnen we daarvan verwachten? ‘De bistro is in de keuken van de villa. We hebben een topchef: Rudolf Bos, hij werkte onder andere bij De Bokkedoorns (**), Lucas Carton (**) in Parijs en Brasserie Flo in Amsterdam. Met de bistro willen we de villa wat laagdrempeliger maken. Je kunt hier driegangenmenu’s vanaf €35,00 krijgen met gerechten zoals slibtongetjes en steak, maar dan wel superlekker. De banken worden bekleed met rode pluche en er komt een grote spiegel. Ik ben geïnspireerd door Le Garage van Joop Braakhekke. Ik kwam daar destijds elke maandag. Zo’n leuke man, hij was echt mijn voorbeeld. Op tv kon hij er echt een show van maken: dan kwam hij een chocoladetaart bakken maar had hij de chocolade niet bij zich. Als hij een stukje op de piano speelde, was iedereen dat alweer vergeten. Ik zou nog wel pianoles willen nemen, dan kan ik spelen voor mijn gasten. Een beetje entertainment en gekkigheid, ik houd daar wel van. Zingen? Nee, dat kan ik beter laten.’ Driegangenmenu’s deed je ook al bij je eerste zaak aan het begin van je carrière. ‘Klopt, zo is de cirkel weer rond. Tijdens mijn studie aan de hotelschool ging ik werken bij restaurant Diner in de Morsstraat in Leiden. De eigenaren Joep en Ed vroegen of ik de zaak wilde overnemen. Daar introduceerde ik iets nieuws

voor die tijd: een driegangen keuzemenu voor 29,50 gulden. Dat had je nergens anders. Later opende ik vestigingen van James Diner en Alfreds Diner en exploiteerde ik de horeca en catering van enkele musea en SnowWorld. En we hadden ook nog de keten Koetjes en Kalfjes. In mijn loopbaan heb ik zeshonderd chefs gehad en vierduizend man bediening. Ik zou een keer een grote reünie moeten organiseren. Ik heb keihard gewerkt, je maakt tachtig tot honderd uur in de week. Maar er is niks leukers dan je gasten happy naar huis sturen. Villa Beukenhof en Jeff’s zijn mijn laatste hospitality kunstje.’ Wordt Jeff’s ook weer een keten? ‘Ik weet het niet. Het is in deze tijd steeds lastiger om gasten tevreden naar huis te laten gaan. Het is elke avond finale. En om die finale te spelen, moet je erbij zijn. Ik kan niet elke avond op tien verschillende plekken zijn. Ik heb dat vroeger gedaan, maar dat is niet uit te houden. Alles op één plek is heel fijn.’ Hoe ben je 25 jaar geleden bij De Beukenhof gekomen? ‘Ik weet het nog goed: op een middag in november 1995 lunchte ik hier. Ik weet nog precies aan welke tafel ik zat met Jacky, de moeder van mijn dochters Jilly en Felice. Een oase van rust en dat midden in de randstad. Na die lunch sprak ik een vriend en vertelde ik hem over de historische Beukenhof. De eigenaar bleek heel toevallig zijn huisbaas te zijn. Ik belde hem op en een half jaar later nam ik de zaak over. Sinds ik de eigenaar ben, is er veel veranderd. Ik ontwikkelde huizen en heb negen luxe hotelsuites laten bouwen. En we hebben er hele mooie feestjes gegeven. Nog steeds wordt het bezocht door BN’ers, prominenten en veel vaste gasten.’ Dat was allemaal zakelijk. Hoe is het in de liefde? ‘Goed. Ik ben sinds vijf jaar samen met Milva. We leerden elkaar hier kennen. Ze kwam om de zes weken naar Nederland vanuit Chicago, haar zoon studeerde in Leiden. Een keer was haar vaste hotel volgeboekt en kwam ze hier slapen. We raakten aan de praat tijdens het ontbijt en de lunch. Een vriend van me gaf een feestje en ik vroeg of ik een leuke tafeldame mee mocht nemen; Milva dus. En zo begon het internationale sprookje. We reizen veel. Elke maand reizen we naar elkaar, dat is in Nederland, Amerika of Italië. Ik heb veel airmiles inmiddels gespaard, ja.’ Zitten jullie weleens samen op de bank te netflixen? ‘Nee, eigenlijk nooit. Mensen die in de horeca werken, komen sowieso heel laat thuis. Ik ben hier elke dag, het is mijn leven. Als het rustig is, dan word ik onrustig. Dan is er even weinig te doen op de zaak en dan wil ik reizen. Mijn rust begint als het vliegtuig opstijgt. We hebben vrienden overal op de wereld. Even lunchen in Nice of een paar dagen naar Thailand. Een duur horloge aan mijn pols hoef ik niet, ik maak liever mooie reizen en maak herinneringen.’ Wat zijn je plannen voor de komende tijd? ‘Die zijn er genoeg. Naast de nieuwe bistro openen we komend voorjaar twee villa appartementen in de tuin. Ik heb een deel van het pand verkocht. Met La Societé, onze members only club, gaan we weer mooie reisjes maken. Half september gaan we naar Friuli in Italië. Volgend jaar bestaat de historische Beukenhof alweer 505 jaar, reden genoeg om een mooi feest te geven. Never a dull moment hier. Ik ben nu 56 jaar en wil nog tien jaar werken. Dan gaan mijn dochters Jilly en Felice de boel overnemen. Als ik aan het reizen ben, zorgen we ervoor dat er altijd een Roosje – een Rozendal dus – op de zaak is. Dan kan ik het met vertrouwen achterlaten en nagenieten van de vele mooie momenten die deze gastvrijheidsindustrie mij hebben gebracht.’ 101 LEVEN!


FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS

LEIDENAREN PIET DE GOEDE EN MARK DIEBEN GROEIDEN OP TUSSEN DE THEEDOEKEN

Dingjan doet ’t al

Piet de Goede en Mark Dieben: ‘Steeds meer particuliere klanten maken gebruik van onze haal- en brengservice via mijnwassie. Supermakkelijk.’

102 LEVEN!


Het is net geen familiebedrijf, maar het scheelt niet veel. Mark is een telg uit de bekende Dieben wasserijfamilie. Piet de Goede is de derde generatie wassers uit Leiden (inderdaad van Wasserij De Arend) en zag op z’n vijfde de lakens al uit de mangel komen. Ze kennen elkaar al vanaf hun jeugd -evenals hun beider vaders- en zetten met trots een eeuwenlange traditie voort. Met plezier trouwens én een rooskleurige toekomst.

dertig jaar Laten we er geen zakdoekjes om winden: het is meestal lekker warm in de wasserij en een gezellige herrie van fanatiek draaiende machines. De medewerkers van Dingjan werken er hard en secuur. De wasserij in de Leidse Rooseveltstraat heeft niet voor niets een decennialange reputatie hoog te houden. Wasserijen als deze waren er in vroeger tijden in overvloed in Leiden. De meeste bevonden zich pal aan het water langs de singels en de Rijn. Daar kon je immers direct gebruikmaken van het water en de achterliggende bleekvelden. Wasserijen zijn een stuk schaarser geworden. Piet: ‘Ook onze wereld is veranderd. Vroeger werd er bijvoorbeeld veel meer gestoomd; kostuums, trouwjaponnen, gordijnen, dekbedden. We kenden bijna alle klanten bij naam. En dan keerden wij de aangeboden broekzakken naar buiten en daar zat wel eens een vergeten gulden in of zo. Stomen wordt nog wel gedaan maar dat is veel minder. Er wordt nu meer smart casual gedragen en kleding die je niet hoeft te stomen.’ Dingjan heeft een groot netwerk van kleine en middelgrote klanten en een paar duizend particuliere klanten. Mark: ‘Bedrijven, gemeenten en horeca zijn voor ons een vaste kern van wekelijks terugkerende klanten. Denk aan kantinepersoneel, garages, werklui aan de straten en techniek, koks, tuincentra. We halen de was op en brengen alles weer schoon en gestreken terug. Onze klanten zijn een bepaalde kwaliteit gewend en zijn ons daarom jarenlang trouw. Dingjan heeft een duurzame bedrijfsstructuur, in het bezit van een milieu en kwaliteitscertificaat, we hergebruiken warmte en water, het is gewoon allemaal net even wat anders dan gemiddeld. Dat geldt ook richting onze particuliere klanten. Sinds kort maken we gebruik van mijnwassie.nl. Echt ideaal. Een online haal- en brengservice. Je vult de aantallen kleding, bed- of woontextiel, lederen kleding of ander speciaal goed in, je postcode, het moment van afhalen en brengen en vervolgens komen ze de tassen bij je halen en brengen. Een landelijke keten, opgezet door een aantal collega’s. Wij verzorgen met Dingjan de hele Leidse regio en de Duin- en Bollenstreek en daarmee groeit juist ons particuliere klantenbestand. Superhandig, dan hoef je tenminste niet meer met de was onder je arm naar de wasserij of stomerij. Wij regelen alles, je hoeft je huis er dus niet meer voor uit.’

Rooseveltstraat 7/9, Leiden T (071) 512 46 27 Was halen en brengen? Ga naar mijnwassie.nl of dingjan.nl en laat Dingjan de rest doen. 103 LEVEN!


antperoeverij D the n wij

e L Noordmrtaje bij t v a S t BV spijke Gree k & 12 o kt BVL Meet L o BV 28 v 8 no

WAT LEIDEN RAAKT…

Jan van Holsteyn en Anna Sepers

W

at Leiden Raakt is een programma van, voor en door heel Leiden en omgeving. Inmiddels hebben we er al twee seizoenen en 24 afleveringen op zitten. Het derde seizoen is in de maak en we zijn verheugd dat we professionele mensen bereid hebben gevonden het programma een facelift te geven: Jan van Holsteyn is oud-eindredacteur bij de publieke omroep NTR in Hilversum. Hij heeft o.a. programma’s gemaakt als ‘Verborgen verleden’ en ‘Hier zijn de van Rossems’ en zijn collega Anna Sepers was ook vele jaren werkzaam bij diezelfde publieke omroep o.a. als hoofd educatieve programma’s, projectmanager, en programmamaker bij Teleac. Samen met hen gaan we van Wat Leiden Raakt een gevarieerd programma maken waarin de kijker nader kennis maakt met Leiden en omgeving vanuit het perspectief van ondernemers en bedrijven. In het programma komen actuele thema’s aan de orde, voeren bekende én onbekende Leidenaren en regiogenoten het woord en nemen we een kijkje achter de schermen bij grote en kleine ondernemingen. Een speciale rubriek wordt ‘Het Familiebedrijf’ waarin we bedrijven gaan portretteren die al generaties lang bestaan. We hebben zelf al een aantal kandidaten op het oog, maar bedrijven die willen meedoen, kunnen zich bij BV Leiden aanmelden: i.slats@bvleiden.nl

Lorenzo van Beek en Irene Slats-van Ommen

Wat Leiden Raakt is een programma van, voor en door heel Leiden en omgeving. Heeft u een goed idee: laat het ons weten!

Wil je lid worden van BVL of meer weten over de ondernemersvereniging? Kijk dan op bvleiden.nl of neem contact op met Irene: T (071) 512 78 85. Word je lid van BVL dan ontvang je een voucher ter waarde van €100,104 LEVEN!


EVEN TERUGKIJKEN... BVL Running Dinner 5 juli Heerlijk eten in verschillende Leidse restaurants, elke gang in een andere restaurant. Hudson Leiden, Rembrandt Roast, Leidse Lente en C'est Ça zijn de restaurants waar we heerlijk hebben gegeten.

BVL Netwerkborrel 10 juni Weer live met elkaar borrelen, wel op 2 locaties omdat de groep nog niet zo groot mocht zijn. Fijn om elkaar weer echt te zien. Graag aanpassen in: Weer live met elkaar borrelen, wel op 2 locaties (Koetshuis De Burcht & Grand Cafe van ’t Huis) omdat de groep nog niet zo groot mocht zijn. Fijn om elkaar weer echt te zien.

Keer komen kennismaken?

Hou ons in de gaten!

Ben je nieuwsgierig geworden naar BVL en wil je een keer komen kennismaken? Stuur dan een mailtje naar Irene: i.slats@bvleiden.nl of bel met 071-5127885

bvleiden.nl 105 LEVEN!



KORT ZAKELIJK

KATWIJKSE

erepenning OP NZF Arno Kamminga is op het Noordzee Zomer Festival in Katwijk gehuldigd voor zijn twee zilveren medailles bij de Olympische Spelen in Tokio. De zwemmer ontving daar uit handen van wethouder Gerard Mostert de erepenning van de gemeente. Kamminga werd in Japan tweede op de 100 en 200 meter schoolslag. Voor de gemeente Katwijk reden om hun sportieve inwoner in het zonnetje te zetten. Vanwege de beperkingen was het echter lastig om daarvoor een geschikte locatie te vinden. De organisatie van het Noordzee Zomer Festival wilde hun dorpsgenoot een passend eerbetoon niet onthouden en bood uitkomst. De zwemmer kon daardoor alsnog groots worden gehuldigd in de festivaltent. Het NZF was één van de weinige grote festivals die door konden gaan afgelopen zomer. Dit dankzij de tomeloze inzet van vrijwilligers en de steun van de vele sponsors, die de organisatie door dik en dun bleven steunen. noordzeezomerfestival.nl

JONGE

Foto Mike van Bemmelen

OndernemersPrijs Vorig jaar moest de uitreiking van de Jonge OndernemersPrijs Duin- & Bollenstreek noodgedwongen worden overgeslagen, maar inmiddels is er weer een nieuwe wedstrijd opgestart. Deze onafhankelijke prijs voor startende ondernemers wordt breed gedragen door het bedrijfsleven en lokale overheden. De jury wordt gevormd door ervaren entrepreneurs uit de streek. Voor de finale worden drie tot vijf bedrijven genomineerd. De finalisten van vorig jaar dingen in deze editie automatisch mee. Uiteindelijk wordt op 6 april 2022 één winnaar gekozen, die zich een jaar lang de Jonge Ondernemer van de Duin- en Bollenstreek mag noemen. Deze krijgt een jaar lang begeleiding door ervaren ondernemers bij de verdere uitbouw en groei van het bedrijf. Ben jij na 1 januari 2018 gestart? Dan kun je meedoen. Daaraan zijn geen kosten verbonden. Je mag jezelf aanmelden, maar je kunt ook een collega-ondernemer nomineren. Aanmelden kan via db.meerbusiness.nl/JOP

Josine Heijnen (Goeie Mie) en Oscar Meijrink (Bunnig & Partners)

3 October Gilde TOONT VEERKRACHT De leden van het 3 October Gilde konden elkaar eindelijk weer eens in levenden lijve zien en spreken tijdens de Prrrrrrie Octoberborrel in Grandcafé De Burcht. En het bleef niet bij een borrel alleen. De ondernemersclub is opgericht om de viering en herdenking van Leidens Ontzet te ondersteunen, en dat wilde men ook dit uitdagende jaar blijven doen. De Leidse makers van Goeie Mie gin ontwikkelden speciaal voor 3 Oktober een limited-edition Korenwijn. De eerste fles –een magnumwerd onder de leden geveild. Bunnig & Partners Accountants + Adviseurs troefde Van Oerle Nettpro nog net voor de hamer af en bracht uiteindelijk het hoogste bod uit. Van de overige 1000 genummerde flessen gaat eveneens een deel van de opbrengst naar de viering van het Feest der Feesten. Ben jij ook een ondernemer met een Leids hart? Sluit je dan aan via 3octobergilde.nl 107 LEVEN!


Segway dealer regio Leiden Actieradius 75km-140km Prijzen vanaf € 2.299,Maak nu een proefrit


KIMON ARGYROPOULOS OVER KLOPPEN EN LUISTEREN

Blijvend op zoek naar het geheim van

Stradivari

De in 1981 geboren Athener Kimon Argyropoulos deed zijn opleiding tot vioolbouwer van zijn twintigste tot zijn vijfentwintigste in het Italiaanse Cremona, nota bene de stad waar Antonio Stradivari het levenslicht zag. Al langere tijd woont hij inmiddels in Nederland en is elke zaterdag te vinden bij Music All In, waar hij de afdeling strijkinstrumenten beheert.

E

en viool met gebreken wordt door de hand van Kimon volledig in ere hersteld. Het geheim van de perfecte klank is niet zomaar te ontrafelen. Kimon kan alleen gissen: ‘Je hebt al drie soorten hout; vuren voor het bovenblad, esdoorn voor de zijkanten, het achterblad, de hals en de krul en ebbenhout voor de toets. Toen ik als leerling een complete viool bouwde, leerde ik vanaf een ruwe plank gutsen, schaven, schuren, lijmen en buigen. Voortdurend kloppen tegen het hout en luisteren naar de klank. De dikte van de bladen in de gaten houden, zo rond de 4mm. Elk stuk hout is bovendien uniek, dus elke viool ook met zijn eigen klankkleur. Uiteindelijk is het vakmanschap dat de doorslag geeft. Dat had Stradivari in de zeventiende eeuw goed in de

gaten. Hij heeft het beste uit een viool gehaald dat er maar bestaat.’ Wereldwijd zijn er zo’n vijf opleidingen en violen worden overal gebouwd. In Cremona leven en werken zo’n tweehonderd vioolbouwers en is daardoor het kloppend hart van de vioolbouw. Kimon: ‘Hierdoor was de keuze voor de opleiding van Cremona door mij snel gemaakt. Het ziet er vriendelijk uit maar is zeker geen makkelijk instrument om te bespelen of om te bouwen. Mijn opa was percussionist, mijn vader fagottist, en ik heb vanaf m’n zesde privé vioolles gekregen. Het urenlang repeteren was echter niet aan mij besteed. Mijn opa was ook meubelmaker en ik werkte veel met hem samen. Zo heb ik de liefde voor muziek en hout kunnen combineren en ben ik vioolbouwer geworden. Ik doe het met veel plezier en hoop het nog lang te kunnen doen. Stradivari is tenslotte ook 93 geworden.’ 109 LEVEN!


In de jaren van 1950 tot 1985 fotografeerde Slim Aarons de jetset-levensstijl van Hollywood sterren, Amerikaanse en Europese Socialites. Deze bijzondere retro collectie in beheer van Getty Images is nu te koop bij

www.supergallery.nl


ROMANTICUS ROB BEDIJN, EXPERT BOLLENSTREEK:

INTERNET RADIO, MAAR OOK LEKKER OUDERWETS

R

ob Bedijn, eigenaar van het succesvolle Expert Bollenstreek in Hillegom, heeft in zijn grote showroom, omringd door de modernste flatscreens, stofzuigers en wasmachines, een nostalgisch hoekje ingericht. Omdat het kan. Moderne draaitafels vullen die ruimte maar ook echt oude portable radio’s in alle vormen, kleuren en maten, cassetterecorders, een originele platenkoffer vol met singeltjes en andere vintage audioapparatuur. Rob: ‘Dit is maar een piepklein deel van mijn verzameling. Ik overweeg om er nog eens een museum aan te wijden. Daar heb ik nu alleen geen tijd voor. De winkel draait op volle toeren. Mijn leven draait om muziek en techniek. Al jaren vul ik mijn vrije tijd met jaren ’70 en '80 muziek samen met mijn goede vriend Ferry Maat. We organiseren soulshows, online zijn we actief en ik draai graag plaatjes. Soms op speciaal verzoek, draai ik op een feest of bijeenkomst. Hoe leuk is het als je zelf kunt struinen in mijn platenbakken, je guilty pleasure nummers uitkiest en dat ik die dan draai voor je. We krijgen de laatste tijd veel klanten die een compacte audioset aanschaffen, omdat de kabel is verdwenen. Dus je bent afhankelijk van aansluiting op internet. Die setjes vliegen de deur uit, geweldige kwaliteit inclusief mogelijkheid tot afspelen van cd’s. Ja meneertje. Terug naar de schijfjes. Eerder hadden we al de herboren liefde voor het vinyl. Het is de techniek die het wint, want het klinkt allemaal ongelofelijk. Maar het is de nostalgie die een grote rol speelt. Zelf de arm van de platenspeler op de plaat zetten. Dat heeft iets. Dan heb ik ’t naar m’n zin met “Don’t lose your stream” van Gregory Porter. Een moderne zanger met een oude ziel.’

Meerstraat 12B, Hillegom T (0252) 52 73 05 expert.nl 111 LEVEN!


TE KOOP

21 BUSINESSUNITS VANAF 124 M 2

R I J K S S T R A AT W E G, S A S S E N H E I M

VANAF € 239.500,ONTWIKKELING EN REALISATIE 112 LEVEN!

JOBODEBOUWERS.NL

VERKOOP BASIS.NL 071 523 3277


JOBO DE BOUWERS BIEDT MET JOENIT.NL SLIMME BELEGGING

Bedrijfsunits als

IDEALE PENSIOENVOORZIENING Leiden heeft er al één en Alphen aan den Rijn heeft er één: een Joenit. En er volgen er snel meer. Bedrijfsverzamelgebouwen van hoge kwaliteit, ontwikkeld door Jobo de Bouwers: de Joenits. Inmiddels een specialiteit van de ontwikkelende bouwer uit Leiden die in populariteit snel terrein wint. Dat heeft natuurlijk te maken met de economische gunstige omstandigheden (historisch lage rente), met de waardevastheid van vastgoed en vooral met de kennis en kunde van Jobo de Bouwers.

E

n het gaat snel met de succesformule van het bouwen ontwikkelbedrijf. In Alphen is een tweede project in aanbouw (12 units) en in Voorschoten wordt in het najaar gestart met een project. Ook in Sassenheim wordt binnenkort gestart met de bouw van 21 bedrijfsunits, bestaande uit twee bouwlagen, in grootte variërend van 124 m2 tot 260 m2 BVO. Eigenaar Bas van Dijk: ‘Deze units zijn ook ideaal voor particulieren, die kunnen er gebruik van maken bijvoorbeeld als stalling voor privé-doeleinden, zoals opslag voor je boot, motor, een oldtimer of andere waardevolle spullen. Dat de Joenits deels aan het water liggen maakt dit project bijzonder.’ De bedrijfsverzamelgebouwen en haar Joenits zijn duurzaam gebouwd en altijd gunstig gelegen. Kenmerkend zijn de verticale houten accenten in de vorm van balken, die aan de bovenkant een dikke grijze stip hebben. De balken staan tegen de scheidingswanden van de verschillende bedrijfsunits.

‘DE POPULARITEIT VAN BEDRIJFSUNITS IS ONGEKEND GROOT’ Joenits als opslag Ben je als particulier op zoek naar een praktische en betaalbare opslagoplossing? Dan is een Joenit een uitstekende aankoop. Aangezien de prijzen van vastgoed op dit moment flink stijgen is het kopen van een Joenit ook een slimme belegging.

Joenits als bedrijfsruimte Ben je als (startende) ondernemer op zoek naar een betaalbare, ruime en duurzame bedrijfsruimte? Dan zijn de Joenits altijd gunstig gelegen, eenvoudig koppelbaar en flexibel in te delen. In vrijwel alle gevallen heeft een Joenit twee bouwlagen waardoor ze uitstekend dienstdoen als werkplaats én/of opslag.

Joenits als belegginsoptie

Belangstelling? E info@joenit.nl T (071) 522 72 25 Contact kan ook via: Basis Bedrijfshuisvesting Leiden E leiden@basis.nl T (071) 523 32 77 joenit.nl

Als je op zoek bent naar een rendabele investering in vastgoed, dan is beleggen in bedrijfsunits een interessante optie. Flexibele bedrijfsunits zijn tegenwoordig zeer in trek bij particulieren en ondernemers en daarmee speelt deze vorm van investeren in vastgoed perfect in op het groeiende aantal bedrijven die graag een betaalbare Joenit willen huren.

113 LEVEN!


BEDRIJFSRUIMTEN, INTERIEURS, K A N TO R E N , KERKEN, B I B L I OT H E K E N , EXPOSITIES, SCHOLEN, ENTREES, WINKELS, H OT E L S , ARCHITECTEN EN DUS OOK WINKELINRICHTERS, ZIEKENHUIZEN, DOKTERS-, TA N D A RT S - , FYSIOPRAKTIJKEN ENZ.

Kantoor Burgy Bouwbedrijf


FLEVOWEG 27, LEIDEN

ANDRÉ AMERICA 06 53 410 836

A N D R E @ M AT R I X F R A M E . N L

M AT R I X F R A M E . E U


Na bijna 25 jaar is het tijd voor…

Nieuwe generatie.

Blijvende persoonlijke aandacht.

Delen van 25 jaar ervaring en vakkennis. KAPELSTRAAT 2, LISSE | T 0252 - 41 25 70 | BRIL-JANT.NL


FOTOGRAFIE SANDER PARDON

VAK Je beroep is de ruggengraat van het leven, meende filosoof Friedrich Nietzsche. Bekende en minder bekende mensen vertellen over hun bijzondere werk of hobby en over hun leven in deze omgeving. Hoeveel ruggengraat hebben deze professionals?

PORTRETTEN VAN OPVALLENDE MENSEN UIT ONZE REGIO 117 LEVEN!


E

Naam: Esther Weidema Leeftijd: 55 jaar Eerste baan: Receptioniste Fides Makelaardij Beroep: Zelfstandig ondernemer en accountmanager Studio Projectie Woon- en werkplaats: Leiden Burgerlijke staat: Verliefd samenwonend Grootste overtuiging: Als je doet wat je altijd al deed, krijg je wat je altijd al kreeg. Tip voor de mensheid: Geniet van vandaag, morgen beginnen de herinneringen!

Thuis

Wekelijks reed ik langs de afslag Leiden. Onderweg naar mijn Indonesische grootouders in Den Haag, vanuit het pittoreske Edam waar ik opgegroeid ben. Later zou het mijn thuis worden. Mijn thuis was als kind bij mijn moeder en stiefvader. Alles was bespreekbaar en creativiteit werd aangemoedigd. Harmonie stond hoog in het vaandel. Een veilig thuis zorgt voor stabiliteit en geeft je kracht om je staande te houden in de echte wereld.

Vrijheid Sinds mijn kinderen het huis uit zijn is mijn leven veranderd. Mijn jongens zijn opgegroeid tot sociale, empathische mannen en ik hoef niet meer te zorgen voor brood op de plank. Tijd om te kiezen voor de krenten uit de pap. Ik werd gevraagd om Sail Leiden 2018 te organiseren in de prachtige historische haven en leerde bewoners en ondernemers kennen. Nu organiseer ik er jaarlijks met Leidens Ontzet een feest. De mensen zijn mijn vrienden geworden.

Ambitie Van kinds af aan wist ik wat ik wilde. Onafhankelijk zijn. En daarbij hielp een goede baan. Ik heb altijd met veel plezier gewerkt, heb mijn gezin ervan kunnen onderhouden en kocht op mijn 21ste mijn eerste koophuis. Inmiddels, vijf koophuizen later, woon ik heerlijk aan de oever van de Nieuwe Rijn. Elke dag kan ik kiezen of ik wil werken, schrijven, een klus voor mijzelf doen of in de tuin werken. En ik heb een werkgever gevonden die daarbij past. 118 LEVEN!

Angst Ik hou van het leven. Na mijn scheiding was ik het verplicht aan mijn kinderen om weer gelukkig te worden. Het was hard werken. Ik voelde mij verantwoordelijk en mijn trots was groot; ik zou de klus klaren. Een hoofdrol voor de kinderen en genieten van klein geluk. Af en toe in de overlevingsmodus. Maar naast moeder, werknemer en vriendin wilde ik ook vrouw, minnares en levenspartner zijn. Daarbij bleek ik mijzelf in de weg te zitten. De scheiding van mijn ouders had bij mij geresulteerd in verlatingsangst. Een angst die vijftig jaar van invloed is geweest op al mijn relaties.

Rust Ik wilde niet (meer) in herhaling vallen en besloot hulp te zoeken. Mijn gedrag analyseren kon ik uitstekend, maar iemand moest mij verder helpen. Een therapeut hielp mij om inzicht te krijgen in mijn aangeleerde gedrag en ontwikkelde mechanismes om daar verandering in te brengen. Eindelijk in staat een betere versie van mijzelf worden.

Inspiratie Schrijven heeft mij geïnspireerd. Bijna euforisch werd ik ervan. Mijn hele leven schrijf ik al en nu besloot ik mijn ervaring te delen. Ik heb een goede redacteur gevonden die mij coacht en inmiddels ben ik halverwege. Ik verwacht dat mijn boek volgend jaar af is. Inspiratie genoeg. Geen zweverig zelfhulpboek, maar een autobiografische roman geschreven met de voeten op de grond. Over mijn leven met een angststoornis.

Toekomst Het kan voor mij geen toeval zijn dat er juist nu iemand op mijn pad is gekomen die mij hierin stimuleert. Feilloos voelt hij aan welk gedrag voortkomt uit mijn angst, zonder het te veroordelen. Voor het eerst ben ik in staat om te delen wat mij beweegt en beroert. Om lief te hebben en niet meer bang te zijn om verlaten te worden. Leven in plaats van overleven. Een boek schrijven en een duurzame relatie: ik zie de toekomst zonnig tegemoet.


119 LEVEN!


M 120 LEVEN!


M

Naam: Matthijs Bollen Leeftijd: 28 jaar Eerste baan: IJsschepper Beroep: Ondernemer, eigenaar twee vestigingen van IJs van Matthijs Woon- en werkplaats: Leiderdorp en Leiden Burgerlijke staat: Ongehuwd Grootste overtuiging: Doe je best, de rest komt vanzelf. Tip voor de mensheid: Accepteer de ander zoals die is.

Seizoen Niemand is zo afhankelijk van het seizoen als een ijscoman! Want bij mooi weer heeft iedereen trek in ijs. Gelukkig speelt mijn bedrijf daar goed op in. Doordat we ook veel ijs maken voor horecazaken –we krijgen wekelijks wel een nieuwe aanvraag van ondernemers die ook ambachtelijk ijs willen verkopen- kunnen we het hele jaar een goede omzet maken. In de eerste vestiging in de Steenstraat draaiden we eigenlijk maar twee seizoenen volle bak: de lente en de zomer. In de nieuwe zaak op de Haarlemmerstraat heb ik er vertrouwen in om het hele jaar door ijs te kunnen verkopen, want mensen krijgen steeds meer behoefte aan goed ijs. Daarnaast zijn we nog met andere producten begonnen, zoals warme wafels. En dat bevalt de Leidenaar al goed!

Eigen baas Dat is wat ik altijd al wilde worden. Op school was ik weinig te vinden en deed ik minder mijn best dan wat ik eigenlijk kon. Ik wilde niet in de banken zitten maar wilde met m’n handen bezig zijn en er het liefst nog voor beloond worden. Toen ik ooit op het pad kwam van Luciano in Wassenaar was ik op slag verliefd geworden op het ijssalon-leven. En wilde ik ook wat mijn voormalige baas deed. Hij was mijn voorbeeld en ik heb er toen alles aan gedaan om ook mijn eigen ijs te kunnen maken en verkopen uit mijn eigen ijssalon. En dat is gelukt!

daarmee weer een stap veder bent gekomen met een ontwikkeling van je bedrijf.

Ouder worden Ouder worden is lastig. Voor mij dan in ieder geval, want je gaat je dan dingen beseffen. De dingen die je anders had moeten doen of je krijgt spijt van stomme dingen die je gedaan hebt toen je nog jong was. Dan realiseer je je eindelijk dat ik eigenlijk toch maar beter had kunnen luisteren naar de ouderen om mij heen, die het beste met me voor hadden. Maar aan de andere kant.. als ik niet zo eigenwijs was, dan was ik waarschijnlijk ook niet de persoon geworden die ik nu ben. Ik ben eigenlijk best trots op wat ik allemaal bereikt heb en nog wil gaan bereiken. Ten slotte heeft het leven met toch gebracht waar ik nu sta.

Ambitie Mijn doel is om gelukkig te zijn met wat ik doe, dat ik mijn creativiteit kwijt kan en mensen kan opvrolijken met mijn ijs. Of ik heel groot wil worden? Nee, dat hoeft echt niet. Als ik maar lol heb in wat ik doe. Als ik het leuk ga vinden om heel groot te worden, dan gaan we er wel alles aan doen om dat te bereiken. Zolang je maar geniet, met de dierbare mensen om je heen.

Rust Rust is eigenlijk een woord dat niet voor komt in mijn leven. Ik ben altijd druk bezig met hoe ik dingen zou kunnen aanpakken en hoe ik stappen kan gaan maken. Maar als ik in de ijskeuken ben en er zijn niet veel bestellingen, zodat ik rustig ijs kan maken en nieuwe smaken verzinnen, dan kom ik helemaal tot rust.

Vrijheid

Inspiratie

Eigen baas zijn betekent voor mij vrijheid. Als eigen baas kan je lekker ondernemen en je eigen keuzes maken. Natuurlijk heeft iedereen er wel een mening over, maar ik bepaal toch zelf uiteindelijk welke keuzes ik maak en niemand pakt dan je het gevoel af als je idee is geslaagd! En je

Inspiratie haal ik eigenlijk uit alles wat ik zie en meemaak. Het gaat allemaal vanzelf. Ik haal eigenlijk uit de gekste dingen inspiratie, vooral als ik door de stad loop op een drukke zaterdag. Dan komen de ideeën spontaan in me op. 121 LEVEN!


W

afschriften kreeg van Ben Borst dan van de supermarkt. Als ik een mooi shirt of mooie schoenen zie, dan koop ik die meteen in drie kleuren. Er goed uitzien geeft je een goed gevoel. In mijn auto liggen altijd een scheerapparaat, een geurtje en gel – zonder gel lijkt mijn kapsel op dat van Einstein.

Media

Naam: Wietze Snaak Leeftijd: 41 jaar Eerste baan: Appels rapen op de boerderij in Kommerzijl Beroep: Eigenaar van Jos Beeres Wijnkoperij Woon- en werkplaats: Wonend in Lisse, werkend door heel Nederland Burgerlijke staat: Samenwonend met Sianne. Samen hebben we een zoontje Yves-Lojén en we hebben allebei ook twee kinderen uit eerdere relaties. Grootste overtuiging: Niet opgeven. Tip voor de mensheid: Geluk komt niet van buitenaf, maar zit in jezelf. Zorg dat je erbij komt.

Ondernemen

Familie is belangrijk voor me. Ik ben zelf net vader geworden van YvesLojén. Mijn vriendin Sianne en ik hebben een samengesteld gezin. We gaan verhuizen naar een groot huis in Lisse. Familie geeft je verantwoordelijkheidsgevoel. Kinderen zorgen voor energie, je brengt er je levenslessen op over. Ik zeg altijd: alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. Ik zie dat onze kinderen zich aan me optrekken. Ik kan er zo van genieten als een van de kinderen m’n hand vastpakt als we samen lopen.

Op mijn zeventiende begon ik als jongste winkelbediende bij Jos Beeres Wijnkoperij in Groningen. Een paar jaar later kon ik de zaak overnemen. We bezorgen wijn door heel het land. Vroeger was wijn een drank voor de rijke mensen, ik wil het juist toegankelijk maken voor iedereen. Het grote voordeel aan eigen baas zijn, is dat je je agenda zelf kunt invullen. Die vrijheid vind ik fijn. Het voelt als rijkdom. Mijn medewerkers zijn allemaal erg zelfstandig, ik kan erop vertrouwen dan ze hun werk doen en ga dat niet controleren. Het is ook hard werken natuurlijk, ondernemen is vallen en weer opstaan. Op je bek gaan hoort erbij, het is een gratis leerschool. Het is niet altijd vloed, ook weleens eb. Als ik op het strand loop, kan ik goed nadenken over beslissingen die ik moet nemen.

Strand en zee

Ontroerend

Ik heb na mijn scheiding een tijd in Huis ter Duin gewoond, over die periode verschijnt aan het einde van dit jaar een boek. Een bijzondere tijd was dat. Dat prachtige hotel is pal aan het strand. Voor mij werkt het strand en de zee zuiverend voor de ziel. Ik ben niet van het zwemmen, maar van het wandelen. Dat heb ik veel gedaan als therapie. Dan dropte Johan-Jordi Noorlander me in Scheveningen en liep ik over het strand terug naar huis. Helemaal niet romantisch hoor, het regende vaak. Het zorgde dat ik me nietig voelde.

Om mooie dingen kan ik huilen, een traantje van geluk wegpinken. Mijn pasgeboren zoontje bijvoorbeeld, wat is dat toch mooi. Dat ik zoiets nog mag meemaken. Het leven gaat niet alleen om mooie dingen, er gebeuren gerust minder leuke dingen: een scheiding, ziekte, faillissement en de dood. Het leven kan zwaar zijn, ik vind het ook weleens lastig. Iedereen heeft een uniek recept, je zult het zelf moeten maken.

Familie

Uiterlijk Ik heb dan wel geen sixpack en ben helemaal geen George Clooney, maar ijdel ben ik wel. Ik houd ervan verzorgd voor de dag te komen. En ik kan ervan genieten als andere mensen er verzorgd uitzien. Kleren maken de man. Van mooie kleding houd ik ook. Ik had een tijd dat ik meer 122 LEVEN!

Al een tijd ben ik elke zondag bij het programma van Harry Mens, Business Class, te zien. Ook doe ik mee aan De Grote Tuinverbouwing en ben ik weleens te gast bij VI. Het is een leuke manier om gezien te worden. Vroeger vond ik het ook al leuk om de lokale radio te bellen. Ik heb dat van mijn moeder, ze deed jaren geleden mee aan de Supriseshow. Ze vond de kilometerbordjes langs de kant van de weg altijd zo smerig, ze mocht toen samen met Hennie Huisman die borden schoonmaken.

Bezinning Ik vind het belangrijk om naar het onderbewustzijn te luisteren. Je kunt jezelf evalueren, patronen ontdekken en nagaan wat je aan jezelf kunt veranderen. Ik vind dat er een moment van rust moet zijn om dat te doen, bezinning dus. Zeg gewoon af en toe: nu even niet.


123 LEVEN!


DE IDEOLOGIE VAN EEN KATWIJKSE TUIN- EN LANDSCHAPSINGENIEUR

VAN GRIND NAAR

124 LEVEN!


Dirk Roosendaal heeft een missie: zoveel mogelijk daken en gevels veranderen in groene oases. Het is zijn broodwinning, maar voor hem gaat het veel verder dan een verdienmodel. Dirk wil zijn Triple B filosofie voor birds, bees en butterflies zo breed mogelijk uitdragen voor een betere, mooiere en gezondere wereld. Daktuin PLNT in Leiden

125 LEVEN!


Bij het daktuincentrum de Mient zijn voorbeelden te zien van verschillende prairiebeplantingen. Dirk combineert grassen en vaste planten uit alle windstreken en vult de gaatjes op met sedum. ‘De Heer heeft bedoeld dat de aarde begroeid is. Deze prairietuin bijvoorbeeld laat zien dat je gerust allerlei planten door elkaar kunt zetten. Het aanzien wisselt met de seizoenen en zit vol leven. Als het even kan leg ik er ook een boomstam of dikke dak tussen, als veilig onderkomen voor bijen en andere insecten’.

Aan de toegangsweg van het voormalige Vliegkamp Valkenburg ligt daktuincentrum en kwekerij de Mient. Hier kun je verschillende voorbeelden zien van daktuinbeplanting, waar verrassend veel variatie in mogelijk blijkt. Daar omheen liggen een paar flinke velden met sedumplantjes. Sedum of vetkruid is een verzamelnaam voor een plantenfamilie met meer dan 400 soorten die water opslaan in hun bladeren. Omdat vetkruid goed gedijt onder warme, droge, natte en winterse omstandigheden is het uitermate geschikt voor het beplanten van daken. Zo’n groen dak vergt weinig onderhoud, de natuur regelt zichzelf. Het sedum kleurt met de seizoenen mee, bloeit in de zomer en trekt bijen, vlinders en vogels aan.

Veel voordelen Een sedumdak heeft veel voordelen: het is duurzaam, energiebesparend, warmte regulerend, goed voor de waterbuffering, luchtzuiverend en levert een kostenbesparing op. Door de isolerende en warmte-regulerende werking van het groene dak loopt de temperatuur in de zomer minder hoog op, bespaar je op aircogebruik, en de dakbedekking onder een begroeid dak gaat jaren langer mee. Bovendien is zo’n levend dak ook gewoon mooi en alle gezoem en gefladder geeft een vrolijk gevoel. Extra voordeel: zowel meeuwen als katten mijden sedumdaken. 126 LEVEN!

DOE DE TEST MAAK GRIJS GROENER Wil jij ook graag een meer biodiverse tuin, balkon of straat? De campagne ‘Maak Grijs Groener’ is een oproep aan alle inwoners van Nederland om de biodiversiteit een handje te helpen. Op basis van 6 korte vragen krijg je tips die bij jouw situatie en persoonlijkheid passen. Ook is te zien welke groene projecten er in de buurt zijn waarbij je kunt aansluiten. Doe de test op maakgrijsgroener.nl


Op het topdak van het Museon wordt een sedumbedekking gecombineerd met zonnepanelen.

Triple B principe Het daktuincentrum en de kwekerij zijn onderdeel van Universal Greenfields. Dirk legt met dit bedrijf natuurdaken aan in binnen- en buitenland. Dat kunnen sedumdaken zijn, maar ook complete hangende tuinen. Voor hem gaat de aanleg verder dan het leveren van ondergrond en beplanting. Hij wil met zijn Triple B® Natuurdaken bestaande en nieuwe daktuinen omvormen naar groene buitenruimten die bijdragen leveren aan mens en milieu. Triple B staat voor drie samenhangende componenten: Biodiversiteit, Bodem & water en Beleven & welbevinden.

Triple B1: Biodiversiteit Diversiteit van beplanting zorgt voor diversiteit van dieren. Hoe groter de variatie in de tuin, hoe meer natuur en milieu worden geholpen. Een ‘versteende’ tuin trekt geen bijen of vlinders aan en neemt geen regenwater op. Insecten trekken op hun beurt weer vogels en vleermuizen aan. Door toepassing van verschillende planten en grassen ontstaat een aantrekkelijke groene omgeving. Met een goed ontwerp en deskundige aanleg is zo’n bloeiend paradijsje ook prima te realiseren op kleinere daken.

Triple B2 : Bodem en water Het kantoor van Universal Greenfields op daktuincentrum de Mient is voorzien van Universal GreenWalls: een ingenieus en duurzaam systeem voor groene gevelbegroeiing. Het modulaire systeem is eenvoudig in de opbouw en vraagt weinig onderhoud. Een oplossing voor binnen en buiten.

Bodemleven en bodemstructuur vormen de basis voor een gezonde beplanting. Bacteriën, beestjes en schimmels in de bodem zorgen voor

127 LEVEN!


De daktuinen zien er uit als ´gewone´ tuinen. Gras, vaste planten, terrassen, banken, verlichtings- en speelelementen en zelfs bomen behoren tot de mogelijkheden. Het drainagesysteem wordt op het gebruik afgestemd, evenals de opbouwhoogte. Het lichtgewicht groendaksysteem levert extra kansen voor de inrichting van een groendak.

de afbraak van organisch materiaal tot voedingsstoffen voor planten. Doordat het bodemleven er vrolijk op los wroet, woelt en graaft wordt de grond losgemaakt, waardoor water goed kan doorlopen. Een goede waterhuishouding is noodzakelijk voor de beplanting. Tevens koelt door verdamping de ondergrond af waardoor de temperatuur binnen daalt.

Triple B3 : Beleven en welbevinden Een gezonde, groene tuin verhoogt het woongenot. De inrichting van een daktuin is aan te passen aan je persoonlijke voorkeuren voor gebruik en onderhoud. Esthetiek en ontspanning zijn de belangrijkste hedendaagse wensen, samen met privacy, kwaliteit en duurzaamheid. Groen nodigt ook uit tot buitenspelen. Het prikkelt de nieuwsgierigheid, ontwikkelt de fantasie en vergroot de weerbaarheid. Bovenal is zo’n bloeiende, zoemende daktuin gewoon een heerlijke plek om te ontstressen.

Gezond en duurzaam Universal Greenfields adviseert, levert en realiseert een passende daktuinopbouw waardoor een sedumbedekking op vrijwel elk dak mogelijk is. Je kunt het ook zelf aanleggen, met de doe-het-zelf-daktuin of EasySedum-tegels. ‘We transformeren daken van kale, hete woestijnen naar groene plekken die niet alleen mooier, maar ook gezonder en duurzamer zijn. Dat kunnen particulieren zijn, maar ook grotere partijen als projectontwikkelaars, woningbouwverenigingen of gemeenten. Daken van scholen, woontorens, parkeergarages en winkelcentra hebben vaak grote oppervlakken waar je veel winst kunt boeken op het gebied van biodiversiteit en klimaatbeheersing.

Deze Duinhuisjes staan op het Molencaten Park in de Noordduinen van Katwijk. Het duindak van helm van Universal Greenfields zorgt voor een plezierig binnenklimaat en geeft je tegelijkertijd het gevoel dat je echt deel uitmaakt van de natuur.

METEN IS WETEN Dirk vindt het van wezenlijk belang dat het effect van zijn vegetatiedaken en -gevels meetbaar is. Omdat klimaatadaptatie vooral belangrijk is voor volgende generaties, zoekt hij actief samenwerking met jongeren. Met MBO Rijnland ontwikkelt hij momenteel een digitaal meetinstrument, waarvoor de gegevens gebruikt worden van deze opstelling met sensoren op het dak van PLNT in Leiden. Zo kan het effect van beplanting per uur via Wifi en een app worden vastgelegd en geanalyseerd.

128 LEVEN!


NK TEGELWIPPEN Het jaarlijkse NK Tegelwippen is een ludieke wedstrijd tussen Nederlandse gemeenten, waarbij zoveel mogelijk tegels worden vervangen door groen. Iedereen kan meedoen. Vorig jaar werden zo’n 95.000 tegels verruild voor gras, bloemperken en geveltuinen. Dit jaar doen o.a. Noordwijk, Lisse, Leiden en Haarlem mee aan de strijd om de Gouden Tegel. De uitslag is op 30 september. Aanmelden voor 2022 kan op nk-tegelwippen.nl

De Fred is een appartementencomplex aan de Zuidas in Amsterdam. De prachtig ingerichte binnentuin ligt bovenop de parkeergarage, waar Universal Greenfields zelfs een vijver en een vlindertuin wist te realiseren.

Ook veel schoolbesturen hebben de voordelen van een groen dak ontdekt. ‘In de zomermaanden is het vaak lastig om de temperatuur in de klaslokalen aangenaam te houden. Een sedumdak vormt en extra isolatielaag en door het verdampingsproces koelt het dak af. Het scheelt al snel flink in de kosten als de airco een tandje lager kan, of - nog beter - niet nodig is. Ook het educatieve aspect telt mee, omdat je kinderen op deze manier gemakkelijk betrekt bij onderwerpen als natuur en duurzaamheid’.

Meer groen in de stad Als de constructie het toelaat, dan kun je op een dak ook een volwaardige tuin aanleggen. Een mooi voorbeeld in de buurt is PLNT in Leiden, een centrum voor startende ondernemers in hartje centrum. Het dak is getransformeerd tot een parkachtige omgeving, compleet met uitbundige borders, gezellige zitjes en zelfs een kippenhok. Daktuin The Roof is overdag voor iedereen vrij toegankelijk en inmiddels een populaire plek voor een lunch of borrel. Je hebt er een weids uitzicht over de stad. Dirk wijst op de woestenij van platte daken in de omgeving, waarvan de meeste zijn bedekt met grind. Hij kijkt er verlekkerd naar: ‘Allemaal kansen voor meer groen in de stad’.

Universal Greenfields 1e Mientlaan 11, Katwijk T (071) 364 6111 universalgreenfields.nl 129 LEVEN!


HARTELIJK WELKOM…

Alles over comfortabel wonen in Leiden:

INFORMATIE- EN VERKOOPCENTRUM

DE ANANAS OPEN Viridis G 18 verdiepingen

Viridis H 16 verdiepingen

De entree van plandeel Viridis ligt aan de oostzijde van De Ananas

130 LEVEN!


City view vanaf 17de verdieping

Vanaf eind september is tegenover het in aanbouw zijnde wooncomplex De Ananas het informatie- en verkoopcentrum geopend. Het gaat voortvarend met dit grootste bouwproject aan de rand van het Leidse centrum, de oude bedrijfsbebouwing maakt nu plaats voor een wooncomplex van allure. In het centrum is een deel van een van de etages nagebouwd en kun je als geïnteresseerde kennis maken met het nieuwe wonen in optima forma. Je proeft de sfeer.

W

ie langs de Lammenschansweg de stad uitrijdt of juist richting centrum, kan niet om De Ananas heen. Het omvangrijke complex met bijzondere architectuur drukt een positieve stempel op de kwaliteit en inrichting van de directe omgeving die jarenlang als industriële ruimte werd gebruikt. Nu wordt het geschikt gemaakt voor luxe en praktisch wonen. Viridis is het tweede plandeel waar nu mee is gestart. De totaal 70 appartementen zijn verdeeld over de woontorens G en H en variëren van

ca. 123m2 tot 227m2 (de twee penthouses). Als torenwachters staan ze bij de stijlvolle entree van het woongebied. Viridis H is 16 verdiepingen hoog, Viridis G maar liefst 18. De G staat dan ook voor ‘geweldig uitzicht’, zeker vanaf het hoogste punt van het complex. Plandeel Viridis is reeds voor 50% verkocht. Qua uitvoering zijn de 3- en 4 kamerappartementen de meest luxueuze gelijkvloerse koopwoningen van De Ananas. Sommige appartementen hebben een dubbele badkamer, een riante woonkeuken of elektrische schuiframen. Voor de bewoners betekent die hoogbouw natuurlijk een fenomenaal uitzicht, gewoon vanuit je luie stoel. Den Haag, het Groene hart, de kust, de Bollenstreek en niet te vergeten; een panoramisch uitzicht van bovenaf op de stad Leiden. Alle appartementen zijn gasloos en voorzien van vloerverwarming- en koeling. Het verkoop- en informatiecentrum van De Ananas is gelegen recht tegenover de bouwplaats aan de Lammenschansweg 130C, Leiden.

De Raad Makelaars T (071) 405 15 20 info@wonenindeananas.nl Inschrijven: wonenindeananas.nl Maak een afspraak voor een rondleiding of bezoek de website voor de openingstijden. 131 LEVEN!


VO O R S T R A AT 4 3 - 4 4 , 2 2 2 5 E L K AT W IJ K A A N ZEE T (071) 407 3461 • HAASNOOTWONEN.NL


WONEN & INTERIEUR

NIEUW IN DE SHOWROOM Tafel met uniek glazen blad met marmerinktstructuur van het Griekse merk Al2.

Dressoir met keramieken top en mooi gebogen houten front: ouderwets vakwerk!

Dresssoir van massief walnotenhout uit Californië. Tijdloos design.

Colijn Interieur Verdamstraat 6, Leiden T (071) 514 24 21 colijninterieur.nl

ONTWERPT VILLA’S ACHTER HET ZWANENWATER

Het project Achter het Zwanenwater betekent wonen in het groen aan de rand van Leusden. Mariska Jagt uit Voorschoten ontwierp vier van de acht villa’s. Haar ontwerpen zijn direct te herkennen aan de lichte en tijdloze, strakke vormentaal. Die open ontwerpstijl is ook leidend in haar interieurs, met veel licht, rustgevende lijnvoering en uiterst verfijnde kleuren. De woningen van Mariska Jagt worden in samenspraak met de koper volledig op maat ontwikkeld en uitgevoerd. Haar persoonlijke benadering, vakkennis en haar visie op wonen, werken en leven resulteren in bijzondere ontwerpen die een groeiend koperspubliek aanspreken. Bekijk de websites: achterhetzwanenwater.nl mariskajagt.co

133 LEVEN!



WONEN & INTERIEUR

Slim

schemeren

India Yellow, foto Jannik Martensen Larsen

Met Philips Hue buitenlampen geef je tuinen en veranda’s een persoonlijk tintje. Met de draadloze dimmer en de verschillende kleuropties zorg je zomer en winter voor het juiste licht. De slimme verlichting is eenvoudig in gebruik: kies je favoriete lichtkleur in de Hue app en creëer unieke lichtvormen op grote objecten zoals muren, hekken en hagen. Er zijn verstralers, wandlampen en armaturen voor op de vloer of onder een afdak. Voor de juiste sfeer vraag je advies aan Sandy Monker van LichtDesign in Voorschoten. licht-design.nl

ROARING

twenties

Het fameuze Engelse behang- en verflabel Farrow & Ball bestaat 75. F&B viert dit met een kleurlijn voor ieder decennium vanaf de jaren ’40 tot en met een vooruitblik op de roerige jaren ’20 die ons te wachten staan. De verwachting is dat we na de tien grijze jaren die achter ons liggen nu massaal overstappen op kleurrijke, nostalgische interieurs. De tinten Jitney No. 293, Tanner's Brown No. 255, India Yellow No. 66 en het Helleborus behang haal je bij Mi Casa in Oegstgeest. micasa-interieurs.nl

ALS EEN VORST Deze Queen-fauteuil uit de nieuwe collectie van Houweling Interieur combineert een rank, industrieel frame met een kleurrijke stof in actueel dessin. Geeft kleur aan een stoer interieur, maar kan ook een heel mooi accent geven in een moderne zithoek. Je kunt voor de bekleding kiezen uit een ruime sortering fraaie exclusieve stoffen, om jouw interieurconcept echt persoonlijk te maken. Houweling Interieur Meubelplein 1A, Leiderdorp T (071) 541 4300 houwelinginterieur.nl

Het doel van een haardset is in de eerste plaats om functioneel te zijn, maar waarom zou je deze ook niet decoratief maken? Blomus komt daarom met eentje met ingebouwde magneten, waardoor alle onderdelen altijd perfect recht hangen. Haardset ‘Ashi’ is gebaseerd op de lisdodde, wat resulteerde in een ontwerp van staal met handvatten van zwartgekleurd hout. Er is een bijpassende houtbak in dezelfde combinatie van staal en eikenhout. Verkrijgbaar via Van Nieuwkoop in Sassenheim. vannieuwkoop.nu

135 LEVEN!



De broers Michel en Sander Houweling in de toonzaal van WOOON in Leiderdorp

Een EIGEN stijl. 2E GENERATIE HOUWELING INTERIEUR

Sander en Michel Houweling runnen samen de drie vestigingen van het familiebedrijf. Bijna vijf jaar geleden namen ze het stokje over van hun vader. Dankzij hem werd de naam Houweling Interieur synoniem voor stijl en kwaliteit, toen meubels nog werden gekozen om een leven lang mee te gaan.

N

og steeds kiezen beide broers voor vakmanschap bij het samenstellen van hun collectie. Ze werken daarvoor samen met gerenommeerde meubelmakers in heel Europa, waaronder een behoorlijk aantal Nederlandse labels. Toch is degelijkheid allang niet meer het enige aspect dat hun keuze bepaalt. Daarin volgen ze de voorkeuren van hun zeer diverse klantenkring. De collectie van Houweling is vooral Eigen, vinden ze zelf. Eigentijds, tikkeltje eigenwijs, misschien hier en daar zelfs enigszins eigenaardig, maar altijd met een duidelijke eigen stijl, smaak en karakter. Het assortiment is breed en laat zich niet makkelijk in één trendbeeld vangen.

boerderij woont, van een uitbundig Erik Kuster-interieur houdt of voor ingetogen minimalisme kiest, hier vind je vast iets passends. De broers spelen telkens in op ontwikkelingen op interieurgebied. Doordat ze het meubelvak als het ware met de moedermelk meekregen, kunnen ze trends steeds tijdig signaleren en haarfijn vertalen naar Nederlandse smaak en niveau. Daardoor zijn de winkels altijd vernieuwend en past de collectie zich voortdurend aan bij de wisselende tijdgeest. Met behoud van die onmiskenbaar Eigen signatuur.

Onmiskenbaar karakter

De uiteenlopende opstellingen in de showroom vertonen gevoelsmatig echter wel overeenkomsten: heldere lijnen, een onderscheidend ontwerp waarover duidelijk is nagedacht en subtiel kleurgebruik. De immer stijlvolle basis vertoont een onmiskenbaar karakter, met een inherente elegantie. Internationale allure zonder schreeuwerig gedoe, die zich gewillig voegt naar verschillende interieurstijlen. Of je nu in een woon-

WOOON Villa Arena Alexandrium

Meubelplein 1a, Leiderdorp Johan Cruijffboulevard 10, Amsterdam Watermanweg 217a, Rotterdam houwelinginterieur.nl

137 LEVEN!


Door een gemeentelijke herindeling in 1966 werd het Oegstgeester Rhijnhof Leids grondgebied.

allure Rhijnhof

WONEN IN EEN RIJKSMONUMENT

DE VAN

Het huidige neoclassicistische uiterlijk van het herenhuis, met de kenmerkende halfronde uitbouw, ontstond in 1775. De toenmalige eigenaar Hendrik van Sandijk gaf de opdracht daarvoor aan de destijds fameuze Berlijnse architect Johan Samuel Creutz.

Rhijnhof. De meeste mensen denken bij die naam aan de lommerrijke laatste rustplaats van talloze Leidenaren. Maar eigenlijk is de begraafplaats slechts een deel van het oorspronkelijke landgoed. De imposant ogende buitenplaats is tegenwoordig het beste te zien is vanaf de Oude Rijn. De bijgebouwen van het monumentale herenhuis zijn overigens ook zeer het aanzien waard en vormen een charmante en onvergelijkbare woonomgeving.

138 LEVEN!


TEKST BUITENPLAATSEN IN NEDERLAND EN KASTELEN IN ZUID HOLLAND BEELD HERVORMDE DIACONIE LEIDEN EN LANDGOEDEREN & BUITENPLAATSEN

De ruim bemeten Orangerie is omgevormd tot elegant woonhuis met een erker en een riante veranda over de volle breedte.

Grace en Wolbrand zijn de huidige bewoners van de Orangerie. Waar ze zomers in hun sloep stappen voor een tochtje over gracht of plas, binden ze ’s winters wel eens de schaatsen onder. 'We hopen jaarlijks op een flinke vorst, zodat we over het ijs naar Katwijk kunnen'.

In 1939 vorderde het Ministerie van Oorlog het voormalige koetshuis voor de inkwartiering van Nederlandse militairen bij de mobilisatie. In de Tweede Wereldoorlog werd het herenhuis beschadigd door mitrailleurvuur en bombardementen. De buitenplaats lag voor de Duitsers strategisch gunstig aan de Haagsche Schouwweg: de toenmalige autoweg naar Amsterdam. Daarom werden na de capitulatie op Rhijnhof opnieuw militairen ingekwartierd. Duitse ditmaal.

I

n de 17e eeuw stond hier een steenbakkerij met enkele arbeidershuisjes. Nicolaas van Campen, schepen van Leiden, kocht het complex in 1679 en bouwde er zijn zomerverblijf ‘Dubbelhof’: een speelhuis met grote boomgaard met uitzicht op het Haagse Schouw, compleet met zowel een visserij als een vinkerij. In een vinkerij werden destijds zangvogeltjes gevangen, om te worden gegeten. Willem Mylius, arts te Leiden, kocht de buitenplaats in 1729 en herbouwde het inmiddels verzakte huis. Dit nieuwe gebouw kreeg de naam Rhijnhof. Het maakte van de waterzijde een grootse indruk, maar dat was grotendeels schijn. Gelijkvloers was er niet meer dan een 'zaal' met aan weerskanten een zijkamer, op de verdieping waren vier kamers, die echter niet verwarmd konden worden. Het was dus echt alleen geschikt als zomerverblijf.

Verbouwing en uitbreiding Het huis kreeg zijn huidige neoclassicistische aanzien, met de opvallende ovale uitgebouwde zaal aan de Oude Rijn, in 1775. Deze Lodewijk XIV-stijl is nog steeds in een aantal vertrekken herkenbaar. Rond die tijd werd ook een timmermanswoning met stal gebouwd, het huidige koetshuis. In 1856 zijn buitenplaats en koetshuis nog eens uitgebreid met een moestuin en een fraaie orangerie, waarin dan de sinaasappelboompjes konden overwinteren.

Gered door de kerk In 1908 werd in het Leidsch Dagblad melding gemaakt van dreigende sloop van het gehele

ensemble. De Hervormde Gemeente van Leiden redde Rhijnhof, maar liet van het grootste deel van het landgoed een begraafplaats maken, waarbij de buitenplaats als aula werd gebruikt. Toen de begraafplaats na de oorlog werd uitgebreid, werd die te klein. In 1956 is de nieuwe aula gebouwd. De intussen enigszins vervallen buitenplaats, koetshuis en orangerie zijn toen verkocht aan particulieren die het geheel weer in goede staat hebben gebracht. Deze historische enclave is een prachtig groen gebied, waar veel bijzondere bomen en planten te vinden zijn. De komende jaren gaat er, onder andere door de komst van de Rijnlandsroute, aan de westelijke rand van Leiden veel veranderen. Onlangs heeft het College van B&W in Leiden heel Rhijnhof echter gekenmerkt als ‘groen en luw’ gebied, waardoor de rust en unieke sfeer ook voor de toekomst gewaarborgd blijven. 139 LEVEN!


Het begin van iets moois...

De Hooge Krocht 5, Noordwijk vdnat.nl


Eveline Klep is een kei in verbouwingen. Als ervaren bouwmanager ziet zij valkuilen én oplossingen waar de gemiddelde huizenbezitter geen notie van heeft. Met aannemers en werklui kan ze lezen en schrijven. En bovenal heeft ze een feilloos gevoel voor smaak en stijl, waardoor de nieuwe inrichting als een maatpak om de bewoners past.

EVELINE REGELT ALLES

TUSSEN BEWONER EN BOUWER

M

uurtje eruit, nieuwe vloeren, leidingen omleggen, isoleren, badkamer ontwerpen, keuken installeren; bij een verbouwing komt van alles kijken waar je als leek amper verstand van hebt. Je weet wel wat je mooi vindt, en of je een kookeiland of een sauna zou willen, maar je hebt geen zin in al het gedoe en geregel er omheen. Je hebt er onvoldoende ervaring mee. Of je zou simpelweg niet weten waar je de tijd vandaan moet halen om je er in te verdiepen en voortdurend de supervisie over het project te houden. Dan bel je Eveline.

Klik met elkaar Eveline heeft talloze huizen verbouwd in Wassenaar, Den Haag en de Leidse regio. Daardoor weet ze waar je in ieder stadium aan moet denken en op moet letten. Ze bedenkt en tekent een lichtplan voordat de elektricien een stap over de drempel zet. Heeft al bedacht waar kranen, afvoeren en stopcontacten moeten komen. Ze is creatief in het uitwerken van een nieuwe indeling van de ruimte. Haar ideeën en plannen zijn altijd een vertaling van de wensen van de bewoners. Die staan voorop. ‘De opdrachtgever moet mij wel vertrouwen, en een goede samenwerking is

belangrijk,’ vindt Eveline. ‘Als ik niet weet wat de bewoners mooi en belangrijk vinden, dan zou ik mijn werk niet kunnen doen. Gelukkig heb ik eigenlijk altijd een hele goede klik met de mensen voor wie ik werk.’

Smaak en wensen Het aanvoelen en vertalen van smaak en wensen ziet Eveline als de kern van haar vak. Door haar ervaring kent ze inmiddels allerlei adresjes voor bijzondere spullen en de beste leveranciers voor materialen. Dat scheelt de opdrachtgever enorm veel tijd en werk. Het gaat dan meestal ook niet om kleine projecten. ‘Vaak gaat het om expats die hier komen wonen en werken, of zijn het mensen met veeleisende functies. En het komt ook regelmatig voor dat het project voor de bewoners gewoon te groot is om te overzien. Dan geeft het een gerust gevoel dat je iemand naast je hebt staan met voldoende kennis en ervaring’. Renovation Plus by Eveline M 06 1447 8770 eveline@renovationplus.nl renovationplus.nl 141 LEVEN!


VAN DER MEER MAKELAARS, THUIS IN DE REGIO

‘GEEN SNELLE TRANSACTIE, MAAR TIJD EN AANDACHT VOOR DE KOPER ÉN VERKOPER’ Linda van der Meer en Geert-Jan Moerman in de nieuwe wijk Offem-Zuid, waar zij veel huizen hebben verkocht.

Met drie kantoren verdeeld over Noordwijk, Lisse en Katwijk is Van der Meer Makelaars inmiddels een vertrouwd gezicht. Volgend jaar beginnen zij aan het vierde decennium. De club makelaars heeft een trouwe klantenkring die continue uitbreidt. Veel van de klanten kloppen aan via recommandatie: ‘Dat zegt iets over onze kwaliteit en vinden we een mooi compliment’. 142 LEVEN!


Maximale aandacht

BEOORDELING FUNDA

‘Niets wordt aan het toeval overgelaten, administratie altijd op orde, altijd bereikbaar. Er wordt goed ingespeeld op de wensen van de klant maar ze geven realistisch advies.’

K

apiteins op het schip Geert-Jan Moerman en Linda van der Meer vinden het relevant om direct mee te geven dat alle medewerkers als team samenwerken. Geert-Jan: ‘We opereren als een club enthousiaste mensen met dezelfde missie: de beste zijn in ons vak.’

Vooroordelen genoeg Staan makelaars naast politici niet bijna bovenaan de lijst van minst betrouwbare beroepsgroep? Linda: ‘Dat snap ik wel, als ik af en toe zie hoe het er aan toe gaat. Daar betaal je een makelaar toch niet zoveel geld voor? Ik ben blij dat wij niet op die manier hoeven te werken en tijd en aandacht voor onze opdrachten en opdrachtgevers hebben. De meeste mensen verhuizen slechts een paar keer in hun leven. Een spannend proces. Wij vinden het een compliment als we dat mogen begeleiden. Daar maken we tijd voor. In feite krijgen wij de portemonnee van onze opdrachtgever in handen, die geef je toch alleen aan een betrouwbaar iemand? Daar gaan we dan ook zorgvuldig mee om. We zijn een professionele club met dertien medewerkers, alle makelaars zijn gecertificeerd en met elkaar versterken we dagelijks de reputatie waar jarenlang aan is gebouwd.’ Geert-Jan: ‘Wij zijn niet bezig met een snelle transactie, maar een zorgvuldige procedure, tijd en aandacht zorgen samen voor een beter resultaat. Een full service aanpak, waarbij de lat hoog ligt. Heel anders dan de vooroordelen doen geloven’.

Rekenen makelaars eerlijke prijzen? Niet altijd,’ zegt Linda. ‘Voeg je als makelaar niks toe, dan kost je als makelaar geld. Het gaat erom dat je een betere prijs weet te realiseren en de opdrachtgever kunt ontzorgen. Het is een interessante vraag om te weten wat een potentiële opdrachtgever drijft. De kosten van een makelaar of de opbrengst van de woning? Dat laatste is waar wij een verschil maken.’ Geert-Jan: ‘Kiest een klant voor de laagste courtage dan adviseer ik ze om met een andere makelaar in zee te gaan. Elke makelaar kan mooie teksten en presentaties maken. Bij ons koopt een klant tijd, kennis en maximale aandacht. Daar gaat vanzelfsprekend tijd in zitten en tijd kost geld.’ Linda: ‘Het leukste is dat juist die extra tijd ervoor zorgt dat wij een beter resultaat behalen. We monitoren al jaren de eigen prestaties op de markt met behulp van transactiegegevens. Tegelijkertijd is dat niet de enige pijler, want resultaat is immers meer dan alleen een hoge verkoopopbrengst. Resultaat gaat ook om de kwaliteit van dienstverlening, bereikbaarheid, kennis van zaken, procesbegeleiding, proactief zijn en natuurlijk het voor opdrachtgevers voorkomen van gedoe achteraf.’ Geert-Jan: ‘Haha, nee we lopen zeker niet naast onze schoenen, maar staan juist met beide benen op de grond.’

Meerwaarde Een gepassioneerd team dus, met plezier in hun werk en dat stralen de medewerkers uit. Geert-Jan: ‘We willen een verschil maken. Er zijn veel redenen waarom mensen willen of moeten verhuizen. Daarin kunnen verschillende belangen spelen. Dan is het fijn als de makelaar het proces optimaal kan begeleiden. Wij zijn pas tevreden als de opdrachtgever dat ook is. Méér waarde bieden is voor ons niet een uit de lucht gegrepen kreet die aansluit bij de naam van het bedrijf.’ Linda: ‘Als we geen toegevoegde waarde meer hebben stoppen we ermee.’ Geert-Jan: ‘Elke situatie is uniek. Voor een kop koffie kom ik graag langs en aan het einde van het gesprek weet je waar je aan toe bent. Ik denk graag mee over de reden van verhuizen, het in de hand houden van de kosten en adviseer over een realistische vraagprijs. Aan zoete koekjes doen we niet, we hanteren een lange termijnvisie. Op naar de volgende dertig jaar.’

BEOORDELING FUNDA

‘Heel goed contact met de makelaar. Goede marktkennis. Een feestje om mee samen te werken. Vlotte respons op vragen. Open, prettig en transparant in de samenwerking en gedreven om een mooi resultaat te boeken.’

NOORDWIJK Nieuwe Zeeweg 68 T (071) 36 420 90

KATWIJK

Noordeinde 1 T (071) 40 620 10

LISSE

Grachtweg 75 T (0252) 430 900 143 LEVEN!


T RÉC A D E PA R IS

Stijlvol Frans vakmanschap... Alle lof voor de Franse stijl van slapen. Met Tréca dompelt u zich onder in haute couture slaapcomfort en laat u zich meevoeren naar een elegante droomwereld. Kiest u voor Tréca de Paris, dan kiest u voor stijlvol Frans vakmanschap.

Complete set, vanaf

€ 5.595,180 x 200 cm

Uniek van Treca de Paris Al sinds 1935 produceert Tréca de Paris al haar producten van begin tot eind in Frankrijk. Perfect op maat en naadloos aansluitend op uw wensen. Wij verwelkomen u graag in onze Tréca de Paris suite:

Het Tréca de Paris Jubileumbed staat nu bij ons in de winkel

Spaarneweg 18 | Woonboulevard Cruquius T 023 - 529 39 84 | www.goodnight.nl


ZITMAN & CO, VOORSCHOTEN JUBILEERT

‘WE ZITTEN STEEDS VAKER NAAST DE ARCHITECT’ Toen opa Zitman als schilder begon in Voorschoten 80 jaar geleden, was hij al snel een lokale bekendheid. Met de bakfiets reed hij door het dorp om vakkundig te helpen met het binnen- en buitenwerk. Inmiddels is het jubilerende Zitman een fenomeen in de regio. Naamdrager Wilbur Zitman bouwde de familienaam uit naar een allround schildersbedrijf: ‘We bieden een breed pallet aan kennis en kunde.’

H

et recent betrokken pand in de Voorschotense Dobbewijk herken je direct aan de oranje accenten die horen bij de huisstijl van Zitman. En ook binnen zijn die kenmerken keurig doorgevoerd in de stoelen en andere details. Verder is er veel zwart in de stoere en ruim bemeten ruimtes. Wilbur: ‘Die kleur oranje is onpraktisch want het verkleurt heel snel in

zonlicht. Maar het is al zo oud als het bedrijf. Het was destijds een goedkope kleur, vandaar. Nu trouwens niet meer, maar ik ga dat niet aanpassen. Het valt genoeg op, en iedereen herkent ons.’ Wilbur is een bekende bij particulieren, aannemers, gemeenten, monumentenzorg, VVE’s en een kring architecten in de regio. Zitman & Co is ook veel meer dan alleen een schildersbedrijf: ‘We werken graag en veel voor particulieren en doen behalve het schilderen ook onderhoud, styling, reparaties. Als de regenpijp lekt, komen wij het repareren. Veel werkzaamheden liggen in elkaars verlengde en neem je dan makkelijk mee. Wordt het ingewikkeld, dan lost een van onze prefered suppliers het op.’ Wilbur groeide op in een schildersfamilie en voelt de liefde voor het vak weer op het moment dat hij de kwast in de hand heeft: ‘Je leert in kleuren denken, in beelden. Je registreert onbewust meer dingen dan je denkt en daarmee bouw je een deskundigheid op. Ik adviseer over kleurgebruik in huis en in kantoorruimtes, ik weet inmiddels wat wel en niet kan en bij elkaar hoort. Nu zie je veel grijs zoals RAL 7021 en zwart-wit contrasten, gecombineerd met gekleurde meubels en design. Die adviesfunctie die we als schilders hebben is gelukkig steeds belangrijker geworden.’

Industrieweg 32, Voorschoten T (071) 516 29 15 zitman-schilders.nl 145 LEVEN!


FOTOGRAFIE SVEN VAN DER VLUGT

NIEUWE LEVENSFASE VOOR EEN HISTORISCH LANDGOED De transformatie van het seminariegebouw Mariëngaerde naar 107 moderne hoogwaardige appartementen was voor de bouwers uit Lisse de afgelopen jaren geen sinecure. Bij een dergelijke complexe renovatie kom je namelijk vaak voor uitdagingen te staan. Het oorspronkelijke klooster stamt immers uit de vroeg vijftiende eeuw. Er viel veel te ontdekken…

Werkvoorbereider Marc de Groot

146 LEVEN!

Manager Onderhoud Tom van der Vlugt

BOUWGROEP HORSMAN & CO REVITALISEERDE MARIËNGAERDE IN WARMOND


MODERNE VISIE B E H O U D VA N

Marc de Groot: ‘De kapel kreeg een nieuwe functie van gemeenschapsruimte voor zijn bewoners. Het is een bijzondere ontmoetingsplek geworden.’ 147 LEVEN!


H

et seminarie werd in 1799 gesticht in de bestaande Franse kostschool op het in het groen verscholen Mariëngaerde complex in Warmond. In 1822 werd een nieuw seminariegebouw gerealiseerd naar een ontwerp van de Italiaanse architect Giudici. Toen werden de eerste contouren gevormd van het huidige Marëngaerde. Na veel functies en bewoners neemt eind jaren ’60 zorginstelling Marente haar intrek in de gebouwen, waarna het veertig jaar dienstdoet als verpleegtehuis. In 2017 besluit Marente de opstallen te verkopen en is de projectontwikkelaar/eigenaar voornemens om het historische gebouwencomplex om te bouwen tot woon-appartementen. En toen kwam Horsman & Co in beeld.

Specialisten Werkvoorbereider Marc de Groot en Manager Onderhoud Tom van der Vlugt van Horsman & Co realiseerden zich maar al te goed dat het behoud van de cultuurhistorische waarden

148 LEVEN!

overal zichtbaar en voelbaar moest zijn. Tom: ‘We werden gedurende de voorbereidingen van het project geconfronteerd met de oorspronkelijke stijl van het gebouw. Daarna zijn we gaan kijken hoe we alle nieuw op te bouwen gevels in dezelfde sfeer konden terugbrengen. We hebben specialisten gevonden die bestaande raampartijen, kozijnen, boeidelen en natuursteen in de oude stijl konden maken. De kapel is vanwege zijn monumentale status in tact gehouden en is volledig gerestaureerd waardoor er een prachtige ontmoetingsruimte is ontstaan. Veel oorspronkelijke onderdelen zijn met chirurgische precisie teruggebracht, hersteld en opgeknapt.’

Seminarigebouw anno 1821, litho van L. Springer (Bron: ELO)


Wie Mariëngaerde binnenloopt, kan gerust even aan de touwen trekken om de klokken te laten luiden.

Een appartement waarin duidelijk de houtenspanten gehandhaafd zijn gebleven.

Creativiteit Marc: ‘Ongeveer 70 procent van de nieuwe appartementen kon worden ingepast binnen de bestaande bouwmuren. De woningen die er al zaten zijn samengevoegd tot maisonnettes. Onder de kap hebben we bijzondere appartementen gecreëerd, waar de houten spanten nog zichtbaar zijn. Dergelijke oud-nieuw combinaties vragen om creativiteit en flexibiliteit. We zijn als bouwgroep uitgedaagd om met goed onderbouwde intelligente oplossingen te komen. Het is geen alledaags werk, je wilt die historische elementen zoveel mogelijk weer de plek geven die ze verdienen. Gelukkig konden we snel schakelen met de opdrachtgever Marienhaven Warmond BV, de projectmanagers van ABCNOVA, constructeur Vink Installatie Groep en de architecten van Van Egmond. Nu is er een sfeervolle woonomgeving ontstaan en is de puzzel af.’ De woningen variëren van studio’s van 30m2 tot maisonnettes van 116m2, bestaande uit twee woonlagen, tussen de houten spanten in het dak. Sommige appartementen hebben een eigen balkon en alle bewoners kunnen gebruik maken van de omliggende tuinen. De majestueuze oprijlaan, de fraaie klokkentoren en de kapel – die omgedoopt is tot ontmoetingsplek – maken wonen in de Mariëngaerde meer dan bijzonder. Horsman & Co transformeerde het complex in dertien maanden tijd tot een wooncomplex met 107 huurappartementen.

Tom van der Vlugt: ‘In al die jaren is er enorm veel verbouwd en is niet alles op de originele tekeningen zichtbaar. Dat zorgt voor verrassingen, onder meer bij de houten spanten op de kapverdieping.’

‘Het metselwerk is helemaal in de oude stijl teruggebracht. Dat is te zien aan de metselverbindingen, het bijzondere knipvoegwerk en de speciale verdiepte rollagen boven ramen en deuren.’

Horsman & Co Bouwgroep 2e Poellaan, 12 Lisse T (0253) 41 31 55 horsman.nl 149 LEVEN!


FRANK SCHEFFER


SANDY MONKER, LICHTDESIGN VOORSCHOTEN

VOOR ELKE RUIMTE

H E T PE R FE C T E L I C H T

Lichtadviseur Sandy Monker komt graag bij de mensen thuis: ‘En niet alleen bij het indelen van een nieuwe woning maar ook als er verbouwd wordt bijvoorbeeld. Een lichtplan maken loopt parallel met het inrichten van je huis.’ Sandy wordt in een vroeg stadium betrokken bij het ontwerpen van een lichtplan voor de woning, het bedrijf of de winkel.

J

e hebt een armatuur, dus de vorm van de lamp, en je hebt de kleurtoon van je lamp. Twee relevante zaken die moeten kloppen bij de bank, de tafels, de kleur van de muren, de hoogte van je plafond, het aantal vierkante meters van de ruimte, de kleur van de vloer, de kunst aan de muur, de functie en de persoonlijke smaak van de bewoner of gebruiker. Zoveel mensen, zoveel wensen. Ga er maar aan staan. Sandy doet dat graag en ontwerpt aansluitend op de wensen van de klant een compleet 3-D lichtplan. Sandy: ‘Je kunt dan vooraf al redelijk bepalen hoe het er straks uit gaat zien. En het licht in de ruimte

kun je zelf tegenwoordig fijn afstemmen op je eigen behoeften. Wij werken met Casambi, slimme draadloze bediening van je verlichting die je zelf kunt aansturen via de app op je mobiel. Dan kun je zelf lichtscenes maken en bijvoorbeeld schakelen op zonsopkomst of -ondergang. De domotica systemen zijn niet nieuw maar worden wel steeds geavanceerder. En behalve de techniek is het natuurlijk ook en vooral de vorm waar je voor kiest. Dat pakket leveren wij. Dat doen we vooral goed door intensieve samenwerking met de architect, de bewoners en de samenwerking met de betere merken.’ Geen schakelaars dus, maar gewoon met je mobiel je eigen licht regisseren. Sandy: ‘Straks heb je huizen zonder lichtschakelaars, alleen maar een stopcontact. Je regelt je eigen plan. Ik zorg er dan voor dat je jarenlang plezier hebt van het licht om je heen.’

Treubstraat 13, Voorschoten M (06) 23 96 71 12 licht-design.nl 151 LEVEN!



KOOPS MAKELAARDIJ, SPECIALIST IN VERHUUR:

VOLLE AANDACHT VOOR MATCH TUSSEN VERHUURDER EN HUURDER

Makelaar Kevin Vink van KOOPS is er van overtuigd dat de kwaliteit van de bemiddeling zorgt voor continuïteit en groei: ‘We zijn betrokken vanaf check-in tot en met check-out. Onze verhuurders investeren veel in hun vastgoed waarbij de huurder over het algemeen een goede prijs betaalt voor de woning. Er is ons dus veel aan gelegen om beide partijen tevreden te houden. We hebben tot vierde generatie doorverwijzingen, dat zegt wel iets.’

K

OOPS Makelaardij met vijf verhuur-vestigingen waaronder Leiden, is gespecialiseerd in het verhuren van gestoffeerde en gemeubileerde huurwoningen in de vrije sector, heeft een vastgoedbeheer kantoor (Koops Vastgoedbeheer) en een expat relocatie afdeling (Koops Expat Services). Jaarlijks verhuren zij ongeveer 800 woningen. Kevin: ‘Wij nemen het gehele verhuurproces uit handen van de verhuurder, inmiddels werken we samen met ongeveer honderd multinationals, veel expats van overal ter wereld weten KOOPS te vinden en dát is vaak de gewenste huurder.’ De match tussen verhuurder en huurder is cruciaal vindt Kevin: ‘We gaan niet voor de snelle deal, we willen weten met wie we in zee gaan, past de huurder bij het pand, krijgt hij waar hij voor betaalt, houdt iedereen zich netjes aan de afspraken -niet voor een week maar gedurende de hele huurperiode. Er komt al met al veel bij kijken; de inboedel, de onderhandelingen, de rechten en plichten van beide partijen. En dat alles in nauw contact met de verhuurder.’

Het team van KOOPS met Kevin Vink, Anne Fleur Heidema en Stefanie Groenewegen (niet op de foto: Thomas Hoekstra)

KOOPS werkt volgens het principe ‘no-cure no pay’ en brengt alleen bij een geslaagde bemiddeling een vergoeding in rekening. Die staat gelijk aan één maand huur (excl. BTW), ook wanneer een huurder langer dan een jaar blijft wonen. Kevin: ‘We spelen open kaart naar de verhuurder. Maar ook naar de huurder. Dus de foto’s van het pand moeten er goed uitzien, maar niet rooskleuriger dan de werkelijkheid. What you see is what you get. Dus als het parkeren wat minder is, of wanneer een kandidaat door werk of reisbeperkingen niet in de gelegenheid is om zelf aanwezig te zijn bij een bezichtiging, maken we veelal een videotour die de woning volledig laat zien. Een juist verwachtingspatroon scheppen is daarbij van essentieel belang om beide partijen uiteindelijk blij te laten zijn. We draaien er dus niet omheen en laten de woning in volle glorie maar ook met eventuele minpunten zien. Zo komt de klant niet voor verrassingen te staan en bouw je vertrouwen op. Daarom zien we ook alleen maar blije gezichten bij een overdracht.’

KOOPS Leiden is ook actief in de gemeenten Den Haag, Leiderdorp, Warmond, Voorschoten, Oegstgeest en Wassenaar Gangetje 4 T (071) 203 21 73 leiden@koopsmakelaardij.nl koopsmakelaardij.nl 153 LEVEN!




PLACES TO BE

FOTOGRAFIE MARCEL VERHEGGEN

PRESENTATIE LEVEN! ZOMER 2021, KASTEEL DUIVENVOORDE, VOORSCHOTEN Bestuurslid Irene Slats-van Ommen en BV-Leiden voorzitter Lorenzo van Beek

Jobs Brussee (B&O), Pim Uittenbogaard (EP Swaak), Ernst Barthen (Riool.nl & Huurmaat) en Rob Bedijn (Expert Hillegom) Charles en Gretel

Robert (Carel van

der Meer)

Gretel Robert (Carel van der Meer schoenen) en Thomas de Tombe (Amante lingerie) Jill Stokkermans (Grand Hotel Huis ter Duin), Grardie Akkerhuis en Joelle Stokkermans

Lorenzo van Beek, groenteboer Frans van der Meij, Michel Drenth, Stefan Wiegel (2Wheels), Monique Fiéves, Rianne en Paul Langenegger, Tony Treur, Felix Huisken Felix Huisken (Hortus botanicus) en Femke Tromp Saskia Jacobs (Hortus botanicus), Dorien Broekhof (Leiden Marketing) en Maurits von Heijden (Wassenaar-Voorschoten.nl)

Wethouder Marlies Volten (Teylingen), uitgever Sander Pardon en burgeme ester Carla Bruer (Teylinge n)

en en enthe Schrav iek) Broecke, Mar n Van den Broecke klin Bas van den lle (a e ck oe Br n de n Duco va Alex Kulk (Dune Pebler), Grardie Akkerhuis (Lebkov) en Geert-Jan Moerman (Van der Meer Makelaars)

Isabella Menardi, Liesbeth de Winkel (Naturelle) en Jacqueline de Tombe (Amante lingerie) 156 LEVEN!


PLACES TO BE Annette Los (Museum Boerhaave) en Willem-Jan Zirkzee (Zirkzee Wonen & Slapen)

Debbie Schouten (Schouten Schoenen) en Pieter Roelofs

Makelaarsechtpaar Rianne en Paul Langenegger

Directeur kasteel en landgoed Duivenvoorde Antoinette van Dorssen

Irma Wolters en Marianne de Groot (Domus Mode)

Antoinette van Dorssen, kasteelbeheerder Peter van der Meer en LEVEN! hoofdredacteur Gerda Schukking

Bianca van den Hoonaard, partner en hovenier Marco Hulsebosch, Peter Duivenvoorde (Landgoed Tespelduyn), vastgoedman Michel Drenth, collega Tony Treur, Marieke de Geus (Van Weezel Accountants)

Femke Tromp, Ernst Barthen (HuurMaat) en Marga Geus (Companionship)

olland)

st West-H mgevingsdien te) ta n der Laan (O Susanne va der Laan (Verra Real Es n en Martijn va

157 LEVEN!


PLACES TO BE

TAX FREEDOM DAY, RESTAURANT ALLEMANSGEEST, VOORSCHOTEN Maria Molina Mesa (recruiter Microsoft), Onno Laarhoven (Long Island Yaghts), Bert Quist (Consumentenbond) en Dave de Groot (Long Island)

Roel Kerckhoffs, (partner Hertoghs Advocaten), Jorrit Hoekstra, (Sparrow Strategic Communications), Lideweij Hylarides (partner Rolf Lauret), Rolf Lauret (Autobinck), en Jaap Liethof (Hotel van Oranje) Claude Gemerts, Marjolein Gommers Lubbers, Dorrie Heemskerk (partner van Jeroen), mediaman Yves Gijrath, Carsten Klint, Jan Pieter Gommers van Zuidland en entrepeneur Harry Mens

Sieb Jan Riedstra, vastgoedondernemer, uitgever Sander Pardon Afke Schaart (Vice-President Huawei) en George Banken (Detron)

Thorvald Voorman (Inmag B.V), Peter Jan Weterings (directeur De Box Belastingadviseurs), Michiel Trommel (KneeClinic), Onno Laarhoven en Reinoudt van Vloten (Haeghe Business Consultancy) Stephanie Sparrow (Data Analyst ING) Beer Sparrow (Director of Sales, DCX Trading) en Remy Rombouts (Coco & Sebas)

Gastheer Jeroen Sparrow

Annemarie Beltman, prinses Annemarie Gualthérie van Weezel (Consultive) en Telegraaf journalist Menzo Willems

Jeroen Sparrow, Francis Borsje (Allemansgeest) en Michelle de Hoogh (Sieradenbedrijf Miccy’s)

158 LEVEN!

Pim Kuit (Consultive) en Inge van Kemenade (Directeur Circle of Gentlemen)


L IGN E

16 0 X 2 0 0 € 4 . 2 9 9,-

c 2.999,-

MAGNI F I QUE

UIT VOORRAAD LEVERBAAR IN DIVERSE KLEUREN EN MATEN

16 0 X 2 0 0 € 5.9 9 9,-

c 3.549,-

Kies bewust. Slaapcomfort bij Nachtkust Hoofdstraat 14-16, Noordwijk | T 071 361 57 75 | nachtkust.nl Geopend: Maandag 12.00 to t 18.00 Dinsdag t/m v rijdag 10:00 t ot 18:00 Zaterdag 10:00 to t 17:00 | Zondag 12:00 t ot 17:00


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE SVEN VAN DER VLUGT

BUSINESS CLUB LISSE, DE PROEVERIJ LISSE Rob Mesman, Jos van der Vlugt, Simone Smit, Cor Vork en Marieke de Geus

Jos van der Vlugt en Cor Vork

Simone Smit en Bob Draisma

Ferry Huurman en Marcel van Schaik

Erik Seisveld, Marjelle Vink en Gert Baaij

Koos Schuit, Peter Engels en Jeroen van Oosterom

Jan Linker, Paul van der Putten en Bernhard Maljaars

Robert Faas, Rob Faas en Dorien Wassenaar

Marjelle Vink, John van der Tol en Erik Seisveld

Gert Baaij, Eric Stroombergen,en Kees van der Zwet

160 LEVEN!


S TIJ LVO L WO NEN IN LE I D E N BY

Papadatos | Passe Partout | Vincent Sheppard | Leclercq & Bouwman Papadatos | Passe | Leclercq| Freistil & Bouwman áv | Haans Lifestyle | Richmond Interiors | Jess Partout Design || Vincent PerlettaSheppard Carpets Vermeer Rolf Benz | Cobra Art | Cartel Vincent Sheppard | Leclercq & Bouwman Oláv Lifestyle | Richmond Interiors|| Passe |dBodhi Jess Partout Design | Perletta Carpets Vermeer | Freistil Rolf Benz Cobra Art | Cartel Living| |Haans By-Boo Keijser & Co Papadatos | Eijffinger | Conform | Seuren | BKS | Hofstede Raanhuis | By| Eve | Mobitec

Oláv | |Haans Lifestyle Interiors| |dBodhi Jess Design | Perletta Carpets Vermeer | Freistil Rolf Benz Cobra Art | Cartel Living By-Boo Keijser| Richmond & Co | Eijffinger | Conform | Seuren | BKS | Hofstede Raanhuis | By|Eve | Mobitec Living | By-Boo Keijser & Co | Eijffinger | dBodhi | Conform | Seuren | BKS | Hofstede Raanhuis | By Eve | Mobitec

Papadatos | Passe Partout | Vincent Sheppard | Leclercq & Bouwman | Oláv | Haans Lifestyle | Richmond Interiors | Baan Metropole Tom Dixon | Élitis | Jess Design | Perletta Carpets | Blox | Vermeer | Freistil Rolf Benz | Cobra Art | Cartel Living | By-Boo Keijser & Co | dBodhi | Conform | Seuren | Prades | Design On Stock | Ethnicraft | Gealux | Meubitrend | Zizeau De Toekomst | BKS | Hofstede Raanhuis | By Eve | Mobitec | Duran Lighting & Interiors | Dôme Deco

T. 071 514 24 21 | VERDAMSTRAAT 6, LEIDEN WWW.COLIJNINTERIEUR.NL | 3000 M² SHOWROOM

071 514 24 21 | Verdamstraat Leiden T. 071 514 24 | Verdamstraat Leiden T. T. 071 514 24 21 | 21 Verdamstraat 6,6,6, Leiden www.colijninterieur.nl | 3000 ²showroom showroom www.colijninterieur.nl | 3000 ²showroom www.colijninterieur.nl | 3000 mm²m


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE MARCEL VERHEGGEN

VOETGOLF TOERNOOI, ONDERNEMERSVERENIGING DUIN- EN BOLLENSTREEK (ONDB, TESPELDUYN NOORDWIJKERHOUT) Mariska van der Hulst (Van der Hulst Catering & Kookstudio), Marieke de Geus (Van Wezel BV), Jantine Dorrepaal (Hoeve Dijkzicht), Marlies Spoormaker (Spoormaker advocatuur) en Ingrid Kuijt (Servicepunt Werk)

Max Hoffer (OX architecten), Ferry Huurman (Rabobank) en Jos van Kesteren (Autotaalglas Lisse)

John Warmerdam (Coastline), Marcel Verheggen (Marcel Verheggen Fotografie) en Bjorn Waterreus (Bes Event Service)

Casper Vaes (Company2Wear), Carla van Bladel (CBL office concepts & facility support), Simone van der Slot (Voel! Coaching met paarden) en Robert Spies (1915 Watches)

Onno de Geus (O&M reclame), Martijn Claasen (Wereld Wijnen) en Peter Vonk (Scotch Whisky International) Jeroen van Oosterom (Mirage Automatisering), Annemieke Lindthout (Interior advice & Concept), Pien Moerman (Noordman Wijnimport) en Leen Menken (Menken Werkbladen)

Carla van Bladel (CBL office concepts & facility support), Karin Wiebenga (LightHouse Communicatie) en Denise Boele (Van Velzen accountants & adviseurs)

Paul van der Hulst (Van der Hulst Catering & Kookstudio), John Brouwer (Brouwer Tours), Hedwig Damen (H.C. Damen), Rick Broekhof (Wilbrink & v.d. Vlugt) en Bob Draisma (Office Projects)

Mitchel Ammerlaan (Ammerlaan de Bakkers), John Warmerdam (Coastline), Ed Kortekaas (Edit Marketing) en Arnoud Vermeulen (KoffieMeulen) Daniel Sandifort (Sandifort ID)

162 LEVEN!


DE TOEKOMST IS BEGONNEN:

100% Elektrisch De nieuwe E-DUCATO

'S-GRAVENDIJCKSEWEG 61-91 NOORWIJK | ABSWOUDE.NL


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE WIL VAN ELK

HARINGPARTY PVOO KASTEEL OP OUD POELGEEST, OEGSTGEEST

Hugo van der Meij en collega’s Tom en Maarten Devilee (Détom Autospecialisten) met fotografe Monique Shaw

Haringparty PVOO in de voortuin van Oud Poelgeest Rob Bergers (Dutch Health Network), Frank Weber (Frank Weber Koeltechniek) en hoofdredacteur Gerda Schukking

Hoedenontwerpster Wies MaudietJansen (La Plus Belle!)

Edwin Verhoogt (Maatschap Remmerswaal), Gerda Schukking, Aart Verhagen (Van Nieuwland Tuinen) en Heiko Bertram (Bertram Architectuur en Fotografie) konden de haring van Hugo van der Meij wel waarderen

Double U Productions: Louis Eggen en Pieter Walvaart Kunstschilder Ans Schumacher, Pauline Hallink (Hallink Coaching en Training), Jacky Weeber (Hotel Rembrandt), Anneke Anholts (Leetrusco Management), zelfstandig verpleegkundig professional Trudy Wijgers (Trudy’s Zorg) en Natasja van den Broeke (Mondzorg Oegstgeest)

fotografe Monique Shaw, Ronald Remmers (Adrem Administraties), oud-notaris Alexander Rueb en loopbaancoach Lia van Schaijk (Realistiq)

Jan-Willem Besselink (Kasteel Oud-Poelgeest), Huub Lazerom (Corpus) en John Coulier (JMC Advies)

Voorzitter Gerrit Jan Bezemer heet iedereen van harte welkom

164 LEVEN!


audio

licht

video


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE EMILE VAN AELST

ROTARY CLUB LEIDEN 95 JAAR, KASTEEL DUIVENVOORDE IN VOORSCHOTEN Felix Huisken (Hortus botanicus) en drijvende kracht achter Jeugddorp Leiden Kiki Rörsch

Directeur KasteelDuivenvoorde Antoinette van Dorssen en voorzitter Jos van den Broek

Dominee Ad en Kathelijne Alblas

Anneke Teune en Birgit de Boer-Kühn (Kühn c.s. Advocaten)

Architecten Ronald Knappers (VVKH) en Kees Lau (Architectenbureau Lau)

The Bingham Boys

Katrien Kleintjes, Anita America-Mantel (Matrix Frame) en Yentl America Gerda Schukking en Kate Hudson

Nicolaas Brandjes (Tekstschrijver des Vaderlands), Dick Scherjon (Defensie) en Annette Los (Museum Boerhaave)

Gebiedsmarketeer Voorschoten & Wassenaar Maurits von Heijden, Ronald Knappers (VVKH) en voormalig tandarts Bert Teune 166 LEVEN!


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE EMILE VAN AELST

OPEN NATIONALE HARING SMAAKTEST BIJ VILLA BEUKENHOF, OEGSTGEEST De Open Nationale Haring Smaaktest 2021 is gewonnen door Teun v.d. Toorn visgilde uit Bodegraven

Burgemeester Emile Jaensch (Oegstgeest), hoofdredacteur Gerda Schukking en burgemeester Cornelis Visser (Katwijk)

Oud-international Wim Rijsbergen en ereburger Ton Kolbeck Vis van ‘t Hof uit De Winkelhof in Leiderdorp pakte een prachtige tweede plaats

Het prominente proefpanel

Organisatoren van de Smaaktest Marcus Rooijakkers en Bob Goulooze met visspecialist Arie Kuijt (visfileren.nl) Journaliste Miep Smitsloo en Menno Smitsloo (Padox beheer), makelaar en presentator Harry Mens, hoofdredacteur Gerda Schukking, Hans van Dalen (Van Dalen Communicatie) en burgemeester Emile Jaensch (Oegstgeest)

Programmamaker Joque Mulder (Sleutelstad) en Arjen Pels Rijcken (MuseumDepotShop) Notaris Stephanie Schoonhoven van notariskantoor De Clercq en burgemeester Jaensch maakten de uitslag bekend De lekkerste haring van Leiden haal je bij Richard Hartevelts viskiosk aan het Leidse Diamantplein Restaurant Villa Beukenhof in Oegstgeest

167 LEVEN!


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE IVO VELDHUIZEN, GDANDP

SUNSET PARTY, BREAKERS BELL’AGIO, NOORDWIJK

Michiel en Martijn van den Berg (Vesper Hotel & Bries) en Dave Vegt (Horesca Horecavo)

DJ Maestro

Jill Stokkermans (Grand Hotel Huis ter Duin) en Sander Pardon (LEVEN! Magazine)

Monique Beuk (Koninklijke Beuk Touringcars) en Karen Snellink (HiPPs luxury beach life)

Lieke en Richard Lamb (Trendwatcher TV)

Simon Visscher (Adriaan Werkt) en Joelle Stokkermans Grardie en Petra Akkerhuis (Lebkov & Sons)

Robert Zehenpfenning (Danpoort International Abrasives B.V) en Johan Jordi Noorlander (Noorlander Groep)

Carina Maas (Sciene & Technology) en Stephan Stokkermans (Grand Hotel Huis ter Duin)

Mienousch Noorlander (Grand Hotel Huis ter Duin), Ewa Szalwinska (New Wings Foundation) en Margot Groen Pieter van der Geest (Café van der Geest), Stephan Stokkermans, Grardie Akkerhuis en Arjan van den Akker (Whooz BV)

168 LEVEN!


Bodytec Leiderdorp Proefles

€ 15,-

ess in n t i f r u u 3 inuten! m 0 2 s t slech

Waarom trainen met Bodytec? - Total body workout in 20 minuten - 20 minuten trainen is net zo effectief als 3 uur trainen in een sportschool - Figuurcorrigerend en centimeters verliezen - In korte tijd zichtbaar resultaat - Alle aandacht tijdens de training met maximaal 3 mensen tegelijk (personal training). De bodytec training bevordert: - De spiergroei, ook na blessures of een operatie - Figuurcorrectie op de BBB gebieden - Kracht en reactievermogen(valpreventie bij senioren) - De stofwisseling/(vet)verbranding - De doorbloeding van de huid en spieren (huidverbetering) - Het afvoeren van de afvalstoffen - De nachtrust

Van der Valk Boumanweg 184 • 2352 JE Leiderdorp Voor meer informatie en afspraak maken: www.bodytecleiderdorp.nl


PLACES TO BE

FOTOGRAFIE TINEKE JONKER

KICK OFF NOORDZEE ZOMER FESTIVAL, KATWIJK Ella Lingg (De Pollepel) en schoonheidsspecialiste Jeannette de Mooy

Arie Zwaan (Zwaan Jachtbouw), Jean Lingg (De Pollepel) en Arjen Houwaard (Jaap Houwaard Installatietechniek) Jaap van Duivenbode (oud politiechef Katwijk) en Henk de Wit (Electro Assist) met echtgenote

Arie Nijgh (voorzitter NZF) en Wim van der Plas (Het Raamwerk)

Annet van Rijn (Haasnoot Schoenen), Margreet Ravensbergen (Beachboetiek/Sandbeach), Ralf Boland (D66-fractie), Bas Drinkwaard (CDA-fractie) met partner en Matthijs van Tuijl (PvdA-fractie)

Sander Pardon, Esther van den Oever (Sfeer-idee), Gerda Schukking en Willem Schonenberg (Weinhaus GOLD GmbH)

Kees Glasbergen (Psion), Dirk de Mooij (HP van Nieuwkerk & Zn.), Gert Jan Schoneveld (Hilverda de Boer) en Hans Schonenberg (erevoorzitter Katwijks Museum) Karel de Mooij (99knots), Jeroen Henneman (Hilverda de Boer) en Wim van Rijn (winkelhart Zeezijde)

bestuur Noordzee Zomerfestival Patrick en Anita Otto (Otto Advies)

Annemiek en Marc Dijksterhuis (Rabobank) Jos Frijns (Lijfering Dranken), Hans en Leen van der Plas (Schildersbedrijf Hans van der Plas) 170 LEVEN!


VAN VELTHOVEN J U W E L I E R S Van Velthoven Juweliers BV, Binnenweg 11, 2101 JA, Heemstede, Tel: +31(0)23-5477077, www.vanvelthovenjuweliers.nl

Van Velthoven Juweliers BV | Binnenweg 11 | 2101 JA Heemstede | Tel: +31(0)23-5477077 | www.vanvelthovenjuweliers.nl


GREATNESS? BRING IT HOME. Beovision Contour 48” of 55” : TV en muzieksysteem ineen op 1 afstandsbediening. Beovision Contour 48” vanaf 6.099,-

B A N G & O L U F S E N B R U S S E E K AT W I J K VO O R S T R A AT 6 5 - 2 2 2 5 E M K AT W I J K 07 1-4028414 – INFO@BRUSSEE.EU B A N G & O L U F S E N B R U S S E E A M S T E R DA M VA N B A E R L E S T R A AT 1 1 6 - 1 0 7 1 B C A M S T E R DA M 0 2 0 – 2 3 3 2 0 1 2 – A M S T E R DA M @ B R U S S E E . E U


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

Beter bewegen met Bodytec

1min
pages 169-172

Places to Be

10min
pages 156-168

Zitman & Co kleurt ieder jaargetijde

1min
page 145

Tijd en aandacht bij Van der Meer Makelaars

4min
pages 142-144

Steek je licht eens op bij Sandy Monker

1min
pages 151-152

Horsman & Co toont klasse met Mariëngaerde

3min
pages 146-150

Wonen in een rijksmonument: Rhijnhof

3min
pages 138-140

Wonen & interieur

3min
pages 133-136

Gebroederlijk op de bank bij Houweling Interieur

1min
page 137

Zoete inval bij infocentrum De Ananas

1min
pages 130-132

Universal Greenfields: daktuinen met een ideaal

7min
pages 124-129

Portrettenserie Het Vak

10min
pages 117-123

Beleggen in bedrijfsunits met Joenit

2min
pages 112-113

Vioolbouwer Music All In: altijd goed gestemd

1min
page 109

Plaatjes draaien bij Expert Bollenstreek

1min
page 111

Kort Zakelijk

2min
pages 107-108

Ondernemersvereniging BV Leiden in beeld

2min
pages 104-106

Laat maar lekker draaien bij Wasserij Dingjan

2min
pages 102-103

Richard de Vries maakt ambitie waar bij Wielinga

2min
pages 97-98

Allemansgeest: net even anders

2min
pages 95-96

Up close and personal: Erwin Rozendal

5min
pages 100-101

Najaarsarrangementen Huys van Leyden

2min
pages 93-94

35 jaar DOH in Lisse

2min
page 99

De Fransoos 2.0: nu nog lekkerder

1min
pages 91-92

Nazomeren met dinner & drinks bij EMMA

1min
pages 88-89

Food & Feestjes

1min
page 83

Hotel aan Zee: 12 maanden gastvrijheid

1min
page 77

Herfstbladeren

2min
page 70

Hotel Panorama door Nicolline van der Spek

1min
page 73

NomNomNom by Dorothy Porker

1min
pages 81-82

Villa de Duinen kiest voor vega en verfijning

2min
pages 78-79

Onno Blom over Wolkers’ herfst op de heide

2min
page 69

Universiteit Leiden biedt wetenschap voor iedereen

7min
pages 64-68

Herfst in de Leidse Musea

3min
pages 58-60

Leiden is 365 dagen City of Science 2022

2min
page 57

Leiden International Film Festival

1min
page 63

Nacht van Ontdekkingen

3min
pages 61-62

Cultuur & Media

5min
pages 54-56

Keramist Ipek Kotan laat haar handen spreken

3min
pages 50-53

Kunsthuis Leiden: thuis in kunst

2min
pages 48-49

Leuk voor je Leven

2min
page 47

BuitenUitjes

3min
pages 22-23

Veelzijdige verzorging bij Van Lennep Kliniek

2min
pages 45-46

Fall Fashion

1min
page 37

Colofon

2min
page 14

Regiogenoten: Mariska Jagt en Robert Elsendoorn

10min
pages 24-29

Editorial

1min
pages 15-17

De mooiste merken van Domus Mode

1min
pages 38-40

Just for you: voor en door vrouwen

2min
page 41
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.