ENTERTAINMENT BUSINESS
De hoge prijzen van vinyl 40 jaar De Dijk Bioscoop versus streaming Nintendo zet in op fysiek product en speelplezier
42e JAARGANG | OKTOBER 2021
EB202109_Cover.indd 1
| Specials: Buma NL, Publishing en Gamespecial 2021 9/24/2021 4:29:50 PM
EB202109_advertenties.indd 2
9/24/2021 1:46:57 PM
EB202109_advertenties.indd 3
9/24/2021 1:46:59 PM
COLOFON
EDITORIAL
Uitgave iMediate Arendstraat 33b Postbus 2227 / 1200 CE Hilversum Telefoon: 035 - 646 58 00 redactie@entertainmentbusiness.nl Uitgever Joost Driessen Platformmanager Arnold le Fèbre Redactie & medewerkers Jeroen Noordeloos (eindredactie), Jeroen van Trierum, Jasper van Vugt, Ed Hoogeveen, Edgar Kruize
Prijs je rijk “Dat is dan 42,95.” Ik stond in mijn favoriete platenzaak in de rij voor de kassa. Het meisje voor me overhandigde de winkelier de nieuwe lp van Billie Eilish en rekende zonder blikken of blozen af. Ik keek haar na toen ze winkel verliet, de goudkleurige lp dicht tegen haar aangeklemd.
Exploitatie & abonnementen Mitchel van der Heide & Tarik Lahri Telefoon: 035 - 646 58 05 mitchel.vanderheide@imediate.nl, tarik.lahri@imediate.nl
Ik legde mijn stapeltje beduimelde Italo- en synthesizer-lp’s op de toonbank en zei: “42,95? Dat moest je vroeger voor een nieuwe cd betalen. Niet alleen vinyl is terug van weggeweest, dat geldt ook voor de prijzen van vroeger!” Mijn platenboer kon er niet om lachen en keek me serieus aan. “Het is belachelijk veel geld. Als het aan mij had gelegen had ik het niet verkocht voor die prijs. Maar ja, er is vraag naar. En blijkbaar hebben sommige mensen het ervoor over.” Hij keek naar mijn stapeltje en grijnsde. “Net zoals sommigen geld over hebben voor rare synthesizermuziek uit de jaren tachtig.”
Als vakblad hanteren we de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode.
Ons korte gesprekje legde in een paar zinnen de spagaat bloot waar de platenzaken zich momenteel in bevinden. De inkoopprijzen van nieuwe lp’s rijzen de pan uit, waardoor retailers tot hun onvrede gedwongen worden om forse bedragen te vragen. Tegelijkertijd hebben de echte fans dat geld er blijkbaar wel voor over – de nieuwe lp van Billie Eilish bivakkeerde twee weken op eerste plaats in de Vinyl 33 en staat nog altijd in de top 10. Maar hoe gaat dat straks als je ook vier tientjes of meer voor de nieuwe Nick & Simon moet betalen?
Jaarabonnement EB Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 79,95,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 50,- per jaar. Andere landen: € 125,- per jaar.
Wellicht speelt ook Record Store Day een rol bij de prijsperceptie. Of beter gezegd: wat consumenten moeten betalen voor vele exclusieve releases die dan worden uitgebracht. De soms hoge prijzen die voor deze albums worden gevraagd (en betaald!) zorgen er wellicht voor dat de prijsperceptie bij de consument verandert. Tenminste, dit zou een verklaring kunnen zijn waarom sommige majors tegenwoordig 40 euro of zelf meer voor een lp vragen. De gestegen prijzen kunnen echter wel als effect hebben dat de muziekliefhebber mínder lp’s koopt. In een uitgebreid artikel (zie pagina 8) gaan we dieper in op deze materie. De hamvraag: draaien de majors door de prijsverhoging een goedlopende markt op deze manier niet de nek om?
Halfjaarabonnement EB + EB Live Benelux, Nederlandse Antillen, Suriname: € 125,Elk volgend abonnement met hetzelfde factuuradres: € 80,- per halfjaar. Andere landen: € 180,- per halfjaar. Basis layout Louis Bertrand Vormgeving Tim van den Berg, Natalie Moorelisse Drukkerij Vellendrukkerij BDU bv, Barneveld © Copyright 2021 ISSN: 1875-2888 4
OKTOBER 2021
Is het alleen maar kommer en kwel in platenland? Zeker niet. Er is ook positief nieuws. Ondernemer Willem Arts start een nieuwe platenzaak, terwijl Nick Staphorst zijn huidige winkel fiks uitbreidt (zie het interview op pagina 12) - hoewel het nog even afwachten is of in hun winkels de nieuwe Billie te vinden zal zijn… Verder vind je in dit nummer uitgebreide specials rond Buma NL en Publishing en staan we in onze jaarlijkse Gamespecial stil bij alle nieuwe games, hardware en ontwikkelingen in de game-industrie. Veel leesplezier! Arnold le Fèbre Platformmanager Entertainment Business & EB Live
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_editorial_inhoud.indd 4
9/24/2021 2:13:03 PM
INHOUD
| ACHTERGROND
| INTERVIEW
8
| ACHTERGROND
12
| ANALYSE
14
16
Vinylprijzen
Nieuwe winkels
De Dijk
Bioscopen
In de zomer werd bekend dat de prijzen voor vinyl significant gaan stijgen. Zowel nieuwe als oude releases zijn hierdoor een stuk duurder geworden. Slacht de industrie de kip met de gouden eieren? Of blijft de consument toch wel kopen? We vroegen het aan retail en platenkopers.
Anno 2021 een nieuwe platenwinkel beginnen of een oude uitbreiden. Dat is bijzonder te noemen in deze op zijn zachtst gezegd roerige coronatijden. Ondernemers Willem Arts (Will’m in Veghel en straks Oss) en Nick Staphorst (Uptown Records in Hoorn) durfden het aan.
De combinatie van Huub van der Lubbe’s oprechte poëzie gekoppeld aan dampende Nederlandstalige rhythm & blues zorgt ervoor dat De Dijk al veertig jaar aan de top staat. Wat beweegt de leden van De Dijk om na al die tijd nog met z’n allen op één podium te staan?
Sinds jaar en dag werkt de bioscoopindustrie met zogeheten windows. Disney gooide de knuppel in het hoenderhok door voor de blockbuster Black Widow geen window te hanteren. Resultaat: boze bioscopen, geïrriteerde filmsterren en een blije consument.
| SPECIAL BUMA NL
| GAMESPECIAL
20 23 24 27 29
48 52 56 59 60 68
Interview Frank Helmink BOEP Sterren.nl Berk Music Dino Music
Fysiek product blijft focus voor Nintendo De toekomst van gameretail Nacon / Big Ben Trust Gamepreviews Vooruitblik 2022
| SPECIAL PUBLISHING | EN VERDER
32 Publishing: dynamischer dan ooit 44 Sony Music Publishing
11 70
Complex Het laatste woord
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_editorial_inhoud.indd 5
OKTOBER 2021 OKTOBER 2021
5
9/24/2021 2:13:09 PM
IN 'T KORT
Quotes ‘Wat ik mooi vind aan het NFF is dat bezoekers en makers nieuwe perspectieven aangereikt krijgen en worden uitgedaagd net iets anders naar de wereld te kijken.’ Pepijn Kuyper start op 1 november als nieuwe Zakelijk Directeur van het Nederlands Film Filmfestival.
Deze maand bestaat Cineville 12,5 jaar en het filmplatform viert dit jubileum met een nieuwe merkstrategie. Rewan Jansen, hoofd marketing, vertelt wat we de komende tijd kunnen verwachten.
INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW - INTERVIEW
‘Het is met het grootste respect dat we de naam EMI Production Music met pensioen laten gaan.’ EMI Production Music zal na tien jaar terugkeren naar de oorspronkelijke merknaam KPM Music.
‘We zijn nu wat ouder en hebben allemaal onze kwaaltjes, haha. Maar we ploeteren verder.’ Zweedse supergroep ABBA bracht onlangs nieuwe muziek uit en in mei start een hologrammen-show in Londen. Of de vier de bandleden voor die tijd nog in het echt samenkomen, ligt volgens Agneta Fältskog niet voor de hand.
‘Het is bijna ondenkbaar dat je als Nederlander nog nooit een compositie van Ruud Bos gehoord hebt, zelfs jonge generaties kunnen nog van zijn werk genieten.’ De 85-jarige Ruud Bos ontving uit handen van Buma/Stemra-directeur Bernard Kobes de Buma Oeuvre Award Multimedia 2021.
‘Als je als band met je tekst in de Dikke Van Dale wordt opgenomen, dan heb je een uitzonderlijke prestatie geleverd.’ Van Dik Hout is de winnaar van de Buma Gouden Harp 2021. De formatie wordt geëerd vanwege de grote en belangrijke bijdrage aan de muziekindustrie in de afgelopen 27 jaar.
6
OKTOBER 2021
EB202109_InhetKort.indd 6
Cineville viert haar 12,5-jarig jubileum. Hoe kijken jullie terug op de afgelopen jaren? “De afgelopen jaren waren bijzonder en mooi. We groeiden van een onderneming die werd opgericht door vijf studenten naar een volwaardig bedrijf. Vooral in de afgelopen jaren – ook door corona – hebben we ons concept bewezen: jonge filmliefhebbers enthousiasmeren voor goeie films. We willen met onder andere de Cinevillepas de kwaliteitsfilm laagdrempelig maken. Door er vlot over te schrijven, Cinevillers uit te dagen op filmavontuur te gaan met een onbeperkt-kijken-pas en filmtheaters en hun unieke karakter uit te lichten.” Wat is de impact van de coronacrisis geweest op Cineville? “Door de tijdelijke sluiting van de filmtheaters hebben wij de kern van ons bedrijf razendsnel moeten aanpassen. We moesten innoveren. Het gevolg was Vitamine Cineville, een houtje-touwtje streamingdienst met een grandioos filmaanbod. Veel leden bleven door deze dienst lid, waardoor wij ons werk konden blijven doen. Nu de theaters weer open zijn, vloeit het geld weer terug naar de filmtheaters via bezoeken die worden gemaakt met de pas. Cineville wordt nu op een andere manier in de markt gezet. Waarom? “We zijn als bedrijf aan het groeien; inmiddels wordt in 50 filmtheaters door heel Nederland de Cinevillepas geaccepteerd. We merken dat ongestoord film kijken een luxe is geworden, helemaal na de lockdown waarin veel mensen last hadden van schermmoeheid en daarom zien we het belang van groei in. Voorheen richtten we ons
vooral op de filmfanaat en nu denken we dat ons product voor filmliefhebbers ook in een behoefte voorziet. Het aanspreken van filmliefhebbers en hen uitleggen dat een Cinevillepas zorgt voor een filmavontuur dat goed, slecht of verbazingwekkend goed kan uitpakken door het ontdekken van een kleine film, is de reden waarom we Cineville hebben geherpositioneerd.” Centraal in de campagne staat de term ‘Goeie films’. Wat is voor Cinneville een goede film? “Een goeie film is soms slecht, soms moet je ervan huilen, walg je ervan, loop je weg van een goeie film en/of brengt het je op nieuwe ideeën. Het is dus moeilijk om te bepalen wat goed is. Want extreem slecht, kan voor de één geweldig zijn en voor de ander om van te janken. Een goeie film maakt dus wat los. De komende jaren gaan we het begrip 'goeie film' laden. Het startschot is afgevuurd, nu gaan we het ook door laten sijpelen in de hele organisatie. In alles wat we doen: in de podcast, de website, de nieuwsbrief, in onze uitingen en in ook onze nieuwe diensten.” Wat zijn de ambities voor de rest van het jaar? “Op het moment onderzoeken we of we kunnen uitbreiden naar het buitenland. We lopen met Cineville best voor binnen de culturele sector en al helemaal in Europa. We weten een jonge doelgroep aan te spreken en die te enthousiasmeren voor film. Ook willen we daarom verder gaan inzetten op technologie om die doelgroep te bedienen: een vervolg op Vitamine Cineville is in de maak.”
Entertainment Business online Altijd op de hoogte zijn van het laatste businessnieuws uit de entertainment-branche? Kijk dan op www.entertainmentbusiness.nl. Mag het gemakkelijker? Ontvang gratis en overzichtelijk het laatste nieuws middels de dagelijkse nieuwsbrief (zie rechtsboven op de homepage van de site). En: like en volg ons op de sociale kanalen voor de laatste updates, opvallend nieuws en interessante ontwikkelingen uit de industrie.
Facebook.com/EntertainmentBusiness Twitter.com/@EB_Nieuws
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 1:59:15 PM
RVIEW
IN 'T KORT
COLUMN Tv is dood, lang leve tv!
"De omzet van tv-reclame zit op hoogste niveau in zes jaar. De groeiverwachting voor het hele jaar is 20 tot 25 procent.” Nee, deze tekst is niet afkomstig uit een krantenknipsel van 20 jaar geleden. Het is de conclusie van het TV Halfjaarrapport 2021. Ik gun Ster, Ad Alliance, Talpa Network en de andere leden van marktonderzoeker Screenforce deze prachtige comeback van harte, maar de procentuele boost is vooral het effect van een historisch slecht 2020. Onzekerheid door de pandemie zorgde er afgelopen jaar voor dat er minder budget dan ooit richting tv-reclame ging. Dit jaar werd er meer tv gekeken en dat is niet heel gek als je bedenkt dat we weer met z'n allen live voor de buis kropen. We zagen hoe Mark & Hugo bijna wekelijks de eventbranche op de kast kreeg en hoe Jeangu Macrooy hopeloos ten onder ging in Rotterdam. En laten we vooral de zoveelste uitschakeling door de Tsjechen, het recordaantal Olympische medailles en de geheel eigen wijze waarop Prins Bernard jr. Koningsdag vierde in Zandvoort niet vergeten. Supermarkten draaiden een recordjaar tijdens de pandemie, waardoor Aldi voldoende budget had om voor het eerst zijn heil te zoeken op televisie. De top 20 big spenders waren dan ook vooral supermarkten, gevolgd door toeleveranciers als Unilever en Procter & Gamble. Ook de overheid besteedde meer geld dan ooit aan tv-commercials. Dit najaar gaat de gokmarkt los, waardoor we een tsunami aan gokspotjes kunnen verwachten. Een blik achter de cijfers zet deze jubelverhalen in een breder perspectief. Sinds jaar en dag zijn kijkers van 50-64 jaar oud de doelgroep waar de tvschermtijd het hoogste ligt. Zij keken in het eerste halfjaar dagelijks 4 uur en 40 minuten. De overige groepen lieten ook een groei zien, hoewel die een stuk kleiner was. De enige groep waarbij het kijken afnam? Jongeren in de leeftijdscategorie 13 t/m 19. Zij keken gemiddeld een uur per dag. Het maakt blijkbaar niet uit dat programmamakers hun mol-, make-up-, en bakshows volproppen met influencers. Televisie is en blijft uit de gratie bij de generatie van de toekomst. Tegelijkertijd zijn Instagram, YouTube, Twitch en Reddit harder gestegen dan ooit bij deze GenZ-ers. TikTok is zelfs verdubbeld in de eerste helft van 2021. Dus ben je een supermarktketen en ga je graag mee in supermarktoorlog of ga je voor naamsbekendheid in een oudere doelgroep? Dan is tv een prima optie. Wil je de future generation bereiken met toffe entertainmentproducten? Kijk dan verder dan je neus lang is en stap niet blind in jubelverhalen opgesteld door ‘wij van WC-Eend.’
Over Mike
Mike Hendrixen is 15 jaar werkzaam in de entertainmentindustrie. Na een rol als Marketing Director North & Central Europe bij Codemasters, startte hij in 2013 Vertigo 6 Marketing & PR, dat werkzaam is voor onder meer EA, Koch Media, Logitech, ASUS, Disney en New Balance. In Entertainment Business schrijft hij op persoonlijke titel over marketingontwikkelingen binnen de industrie.
Cijfers
30.000
Pythagoras Music Fund neemt 100% van de aandelen in Nanada Music en Red Bullet over van eigenaar en oprichter Willem van Kooten. De catalogus bevat ruim 30.000 copyrights en 6.500 masteropnames van artiesten als Golden Earring, Shocking Blue, Focus, BZN, Earth & Fire en Sandy Coast.
20
Algemeen directeur Huub Vermeulen vertrekt na een dienstverband van 20 jaar bij bol.com. Hij wordt opgevolgd door Margaret Versteden-van Duijn, die momenteel Chief Platform Officer is.
8000
Beeld en Geluid lanceert de nieuwe applicatie Groef, dat een inkijkje in het muziekaanbod in de platenwinkels van de jaren 1910-1960 geeft. De collectie bevat meer dan 8.000 nummers.
1 miljoen
Dune is hard op weg om de best bezochte film van het jaar te worden. In het openingsweekend werd er voor meer dan een miljoen euro aan tickets verkocht in Nederland – iets dat dit jaar alleen Fast & Furious 9 ook is gelukt.
Het afgelopen jaar heeft Stichting BREIN 466 illegale websites en diensten offline gehaald. Het bezoek aan de illegale downloadsite The Pirate Bay is vanuit Nederland volgens BREIN met meer dan 95 procent gedaald.
95%
14
Willeke Alberti zal vanaf begin oktober tot eind december haar laatste 14 solovoorstellingen geven, zo laat theaterproducent Theaterbureau weten.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_InhetKort.indd 7
7
9/24/2021 1:59:16 PM
PRIJSVERHOGINGEN VINYL
‘Majors gooien hun eigen glazen in’
8
OKTOBER 2021
EB202109_Vinylprijzen.indd 8
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 2:42:54 PM
ACHTERGROND
In de zomer werd bekend dat de prijzen voor vinyl significant gaan stijgen. Zowel nieuwe als oude releases zijn hierdoor inmiddels een stuk duurder geworden. Slacht de industrie de kip met de gouden eieren? Of is dit een storm in een glas water en blijft de consument toch wel kopen? We vroegen het aan retail en platenkopers. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
W
ereldwijd zijn de afgelopen maanden de inkoopprijzen van vinyl flink gestegen, mede door toenemende kosten voor grondstoffen. Warner Music voerde de hoogste prijsverhogingen door. Dit nieuws riep bij een groot aantal Nederlandse retailers heftige emoties op. “Zonder enige aankondiging of verdere communicatie richting retail heeft Warner de prijzen flink verhoogd. Dat is belachelijk”, aldus Dick van Dijk van de Plato-groep. “Bij andere platenmaatschappijen ging dat anders. Universal heeft bijvoorbeeld een uitleg gegeven. Die 20 procent die zij er bovenop doen is terug te te voeren op onder meer het vervoer en de grondstofprijs. De stijgingen bij Warner liggen echter een stuk hoger. Meer dan de helft van ons publiek bestaat uit jongeren en zij kopen nu door de prijsverhogingen alleen lp’s van artiesten waar ze echt fan van zijn. Impulsaankopen blijven uit als een plaat 40 euro kost. Gelukkig gaan ze nog wel voor tweedehands en goede aanbiedingen. Nu deze doelgroep eindelijk de weg naar de fysieke winkel en het fysieke product heeft gevonden, is het jammer dat je hen moet teleurstellen.” Van Dijk denkt er echter niet aan om zijn inkoopbeleid af te stellen op de hoge prijzen. “We stemmen altijd het aantal bestellingen af op wat er onder de consument leeft. Als dat anders zou zijn, ga je klanten teleurstel-
len en dat lijkt mij niet de bedoeling. Ik baal als een stekker van de verhogingen, maar we moeten niet vergeten dat er zeker ook een groep is die het geen probleem vindt om veel geld voor een bepaalde release te betalen.” Ook Mark Siera van Velvet Leiden is niet blij met de verhogingen, maar snapt de onderliggende reden tot een bepaalde hoogte. “Grondstoffen zijn door corona duurder geworden. Dus als je een procent of tien meer moet betalen begrijp ik dat. Waar ik geen sympathie voor kan opbrengen, zijn de massale prijsstijgingen bij Warner. Laat ik een voorbeeld geven. Met Around The World In A Day van Prince hebben we in het verleden meerdere acties gevoerd. Consumenten konden deze lp voor zo’n 16 euro aanschaffen. Nu moeten we er 64 euro voor vragen. Dat slaat werkelijk nergens op. Wij zijn niet van die klagers, maar ik heb een brief gestuurd naar Warner met als insteek: wat kunnen wij als winkel meer doen om het voor onze klanten betaalbaar te houden? Meer inkopen? Meer reclame? We zijn inmiddels bijna twee maanden verder, maar een reactie heb ik nog niet mogen ontvangen. Dit jaar verschijnt de nieuwe plaat van War On Drugs met ook weer een veel te hoge prijs. Was deze ‘normaal’ geweest dan stonden er op de eerste dag tussen de 50 en 60 exemplaren in de winkel. Nu worden dat er drie.” ▶
België
De prijsverhogingen voor vinyl zijn niet exclusief voor Nederland. Ook retailers in het buitenland hebben hier last van. In België is het indirect de reden dat twee bekende winkels eind dit jaar de deuren sluiten. Een van die winkels is het meer dan 20 jaar geleden opgerichte Fatkat in Antwerpen. Een belangrijke reden is de stijgende vinylprijs, meldt eigenaar Staf De Vos tegenover Het Nieuwsblad van Antwerpen. “De prijzen van platen stijgen in een waanzinnig tempo. Vooral de grote labels Universal, Sony en Warner hebben goed lopende oudere titels met 30 tot 75 procent in prijs verhoogd. Plots moesten we bijvoorbeeld Kraftwerks klassieker Autobahn verkopen voor 43 euro in plaats van onze gewone prijs van 27 euro. Wij vinden het vreselijk om dit spel mee te spelen want dit is pure geldklopperij.” De Vos stelt in de Belgische krant dat het ‘onmogelijk is geworden om een platenzaak draaiende te houden met uitsluitend nieuwe platen zonder ander verdienmodel.’ Ook de Antwerpse platenzaak Music Media Corner sloot de deuren. Op de website HLN.be zegt eigenaar Tom Claes: “Vinyl wordt alsmaar duurder, terwijl de winst die ik erop maak kleiner en kleiner wordt.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Vinylprijzen.indd 9
9
9/24/2021 2:42:58 PM
PRIJSVERHOGINGEN VINYL
van. Dit soort productgroepen brengen verzadiging met zich mee. Ik wil juist laten zien hoe cool vinyl is. Jammer genoeg lukt dat niet met deze prijzen.”
Reactie vanuit industrie “Alle Nederlandse majors hebben een brief ontvangen waarin we uitleggen wat voor impact dit soort verhogingen heeft op retail”, aldus Esther Vollebregt namens branchevereniging NVER. “Daarnaast nodigen we hen uit voor een gesprek om te kijken hoe zij de toekomstige samenwerking met de branche zien.” Uit eigen onderzoek van de NVER bleek dat bijna iedere ondervraagde retailer van mening is dat prijsstijgingen invloed hebben op hun inkoopbeleid. Ook stelt een meerderheid (70 procent) dat de maximaal te hanteren verkoopprijs niet boven de 34,99 euro moet liggen.
Kwalijke gevolgen DICK VAN DIJK
Eigen glazen ingooien Onafhankelijke winkelier Willem Arts van Will’m in Veghel en Oss is ronduit boos. “Dit laat opnieuw zien dat de majors wereldkampioen zijn in het eigen glazen ingooien. Wij hebben nu de stelregel dat alles wat duurder is dan 39,95 hier niet standaard ingekocht gaat worden.” Arts geeft een aantal voorbeelden. “No Code, een heruitgave van Pearl Jam, heeft een PPD van 55 euro. Ik kan dit soort prijzen niet meer uitleggen aan mijn klanten. Ook de nieuwe Iron Maiden sla ik over. 75 euro voor een driedubbel lp. Dat is toch niet meer normaal? De focus gaat op tweedehands en budgetproduct en om je de waarheid te zeggen: daar baal ik best
De prijs van vinyl
Wat kost het daadwerkelijk om een plaat te persen? We vroegen het Anouk Rijnders van Record Industry, een van de grootste vinylperserijen in Europa. Zij geeft een duidelijke breakdown van de kosten die het bedrijf rekent, inclusief de recente verhogingen. “Met het drukwerk zijn we vijf procent omhooggegaan. 140 grams zwart vinyl kostte begin dit jaar €0,88 per plaat en na twee prijsverhogingen op PVC, is deze prijs nu € 1,015. Dat is een verhoging van 19 procent en voor 180 grams zwart vinyl is het van € 1,05 naar € 1,22 per plaat gegaan. Je praat dan over een verhoging van 16 procent. De gemiddelde prijs van een 140 grams plaat in een bedrukte buitenhoes is € 2,40 ex BTW bij 1000 stuks.”
10
OKTOBER 2021
EB202109_Vinylprijzen.indd 10
Dat significante prijsverhogingen gevolgen gaan hebben is zeker. Arts wijst echter niet alleen richting de platenmaatschappijen. Volgens hem kan het zo zijn dat het verkoopgedrag van collega’s ook een rol heeft gespeeld. “Toen Daft Punk uit elkaar ging, hebben een hoop retailers de platen uit de winkel gehaald en op Discogs gezet. Die werden daar verkocht voor een euro of 100. Dat hebben platenmaatschappijen natuurlijk ook gezien. Het lijkt mij logisch dat zij toen dachten: die independents verdienen hier lekker aan en wij laten flink wat geld liggen. Ik weet niet of het zo is, maar het zou kunnen. Ik hoop wel dat de majors begrijpen dat dit soort prijsverhogingen kwalijke gevolgen voor retail én de branche kunnen hebben.” Siera vraagt zich hetzelfde af. “Realiseren majors zich dat een te hoge prijs de doodsteek voor retail kan worden? Op deze manier draai je een goedlopende markt de nek om.”
De consument Hoewel de verhogingen retail hard gaan raken, zijn ook consumenten de dupe. Vinylverzamelaar Duco van Schaik (33) koopt zo’n vier nieuwe platen in de maand en verwacht dat dit minder gaat worden als er te grote prijsstijgingen doorgevoerd worden. “Ik vind dat een dubbel-lp maximaal drie tientjes mag kosten. Uitzonderingen worden gevormd door limited editions of bijvoorbeeld een exclusieve Record Store Day-uitgave. Als ik voor een gewone lp 40 euro moet betalen, zoals bij de laatste Billie Eilish, laat ik het album aan mij voorbijgaan. Ik snap dat alles duurder wordt, maar ken
geen industrie waar prijzen zo hoog en snel stijgen als bij vinyl. Dit alles zorgt er wel voor dat de pret van het verzamelen en kopen een stuk minder is geworden en dat is jammer.” Als Matthieu Cornelissen (36) naar zijn koopgedrag kijkt, merkt hij op dat hij minder aanschaft dan een paar jaar geleden. “Prijs is natuurlijk belangrijk maar dan vooral bij impulsaankopen, want als ik eerlijk ben: als mijn favoriete artiest een nieuwe, dure plaat uitbrengt, dan koop ik hem toch wel. Een andere uitzondering zijn Record Store Day-releases. Dan betaal je ook altijd heel erg veel, maar dan weet je dat je vaak iets bijzonders krijgt.” Ook Hiddo de Jonge (51) refereert aan RSD. “Als die prijzen de norm worden bij normale releases is de lol er snel vanaf. Het verhogen van prijzen zorgt ervoor dat ik selectiever koop. Eerst goed rondkijken waar de plaat het goedkoopste is en dan pas bestellen. Een goed voorbeeld is de nieuwe Billie Eillish. Mijn dochter is groot fan maar kon de lp simpelweg niet betalen. Voor haar verjaardag ben ik gaan zoeken en kon ik het album online een stuk goedkoper aanschaffen. Het verschil in prijs per land is toch ook vreemd. Zou de prijs van de grondstoffen in Amerika niet gestegen zijn?” ◾ Warner Music Benelux heeft voor publicatie de bovenstaande interviews gelezen, maar besloot niet in te gaan op het verzoek om te reageren.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 2:43:08 PM
ACHTERGROND
Amerikaans platform Complex gestart in Nederland
SORAYA HADJAR
Nederland is een nieuw online muziekmedium rijker. Het Amerikaanse platform Complex richt zich op jongeren en jongerencultuur en lanceert deze maand een Nederlandse versie, met aandacht voor Nederlandse hiphopartiesten en mode. DOOR: JASPER VAN VUGT
H
oewel Complex Nederland al sinds juli te bezoeken was op complexnl. com, wordt de site deze maand pas écht gelanceerd. De website richt zich op jongeren en jongerencultuur met als belangrijkste pijlers muziek en mode, naast lifestyle, sport en politiek. De site is onderdeel van uitgeverij Just Another Network, dat ook de titels ParraTV, Rumag, VKMag en Axed in zijn portfolio heeft. Just Another Network heeft voor Nederland een licentie afgesloten bij Complex. Bezoekers die naar de Amerikaanse site gaan, worden binnenkort uitgenodigd de Nederlandse versie te bezoeken. Hoofdredacteur is Soraya Hadjar, die eerder oprichter en hoofdredacteur was van urbanmediaplatform That’s What She Said NL. Dat een populaire site over hiphop als Ballinnn is gestopt, levert kansen op voor Complex. “Er ligt een gat”, zegt Hadjar. “Daarbij hebben we een grotere partij achter ons en zijn we onderdeel van het Complexnetwerk. We bieden jongeren een platform, hun stem is te horen. Daarbij zijn we naast de site ook actief op Instagram, Twitter, YouTube en binnenkort ook TikTok.”
Unieke content Volgens Hadjar hebben jongeren behoefte aan een eigen platform met unieke content. “Ze zijn digital natives met een korte aandachtspanne. Er zijn weliswaar
platforms met kort nieuws, maar dat is vaak copy-pastewerk. Ze hebben geen eigen content. Terwijl er een grote markt voor is; jongen richten momenteel vaak zelf fashion brands op, nemen de muziekwereld over en zijn maatschappelijk betrokken. Ze willen iets weten over een nieuwe fashion brand of de nieuwe plaat van Ronnie Flex, maar ook bijvoorbeeld nieuws lezen over het demissionaire kabinet. Een overkoepelend platform dat die interesses combineert was er nog niet.” Muzikaal richt de site zich vooral op hiphop. Niet alleen uit de Verenigde Staten en Nederland, maar ook uit andere landen. “Het genre is heel breed. Veel popzangeressen werken nu ook samen met rappers. Kijk naar een festival als WOO HAH!, waar rappers uit allerlei landen optreden. Op de site richten we ons met onze eigen content op Nederland. Zo kunnen we lokaal talent uitlichten. Op onze social media is er ook aandacht voor artiesten uit bijvoorbeeld België, Frankrijk, de VS en het VK.” De eerste twee artiesten die een zogeheten coverstory (longread) krijgen, zijn de populaire rappers Cho en Ronnie Flex. “We combineren dergelijke lange verhalen met kort nieuws. Met alleen long reads red je het niet.” De kortere artikelen over bijvoorbeeld buitenlandse artiesten en creatieven worden overgenomen van de Complexsites uit andere landen en vertaald naar het Nederlands.
RONNIE FLEX
Naast artikelen op de website en berichten op sociale media wordt er gewerkt aan meerdere videoseries, die vertoond worden op YouTube. Hadjar: “Een daarvan gaat over young creatives, gericht op mode en muziek en met interviews. Die rollen we nu langzaam uit.” Aan bezoekerscijfers durft ze zich nog niet te wagen. Hadjar: “Ik ben tevreden op het moment dat Complex zich gevestigd heeft als platform waar jong talent echt een kans krijgt. En dat onze bezoekers weten: ‘Als Complex er over schrijft, dan zit het goed.’” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Complex.indd 11
11
9/24/2021 1:15:56 PM
WILLEM ARTS & NICK STAPHORST
‘Wij verkopen melancholie, emotie en herinneringen’ Anno 2021 een nieuwe platenwinkel beginnen of een oude uitbreiden. Dat is bijzonder te noemen in deze op zijn zachtst gezegd roerige coronatijden. EB sprak met ondernemers Willem Arts (Will’m in Veghel en straks Oss) en Nick Staphorst (Uptown Records in Hoorn), die juist nu besloten om stappen te zetten. Een openhartig gesprek over risico’s, ondernemen en liefde. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
E
en nieuwe platenwinkel beginnen in een tijd waarin iedereen steen en been klaagt over de markt en toekomst. Waarom? Willem Arts (WA): “Ik kom oorspronkelijk uit Oss, dit was vroeger al een platenwinkel en ik kocht daar altijd muziek. Het pand stond al vijf jaar leeg en ik kreeg de kans om een nieuw avontuur te beginnen. De cirkel is daarmee weer rond.” Nick Staphorst (NS): “Klagen is iets oerHollands. Wij richten ons liever op positieve
dingen, zoals een nog grotere platenzaak beginnen. Voor iedere ondernemer is groei altijd een streven en dat is niet anders bij ons. Ondanks het feit dat de hedendaagse wereld anders is dan vroeger, zagen wij dat er nog kansen waren om binnen ons specialisme (vinyl) te groeien.” Hoe vlieg je zulke grote plannen aan? WA: “Heel simpel: beslissen en doorpakken. Ik heb 34 jaar in Oss gewoond, ken de stad en de mensen. Ik ben een dag gaan rekenen, om daarna met Maurice Tonies van CDKiosk in Oss in gesprek te gaan. Ik heb hem mijn plannen verteld en gevraagd of ik de winkel kon overnemen. Hij zou dan bij ons in dienst komen om samen de nieuwe plek te runnen. Ook dat lukte.” NS: “Dat is bij ons apart verlopen. Voor de nieuwe winkel zijn we samen gaan werken met Ferry en Danielle Aker. Ferry was een vaste klant van ons en uitbater van een groothandel in tweedehands vinyl. Vanaf het begin was er een goede klik en dit jaar zijn we serieus gaan kijken of we een samenwerking aan konden gaan. Het resultaat is nu hier: een grotere winkel.”
HET TEAM VAN UPTOWN RECORDS IN HOORN
12
OKTOBER 2021
Hoe keken de bank en familie en vrienden naar je toen je ze over dit nieuwe avontuur vertelde? WA: “De bank heb ik het niet verteld. Dat was ook niet nodig want ik werk zonder
leningen of rood staan. Zeven jaar geleden ben ik begonnen met een uitkering en vanuit daar heb ik alles zorgvuldig opgebouwd. Familie en vrienden reageerden heel enthousiast op het nieuws. Die kennen mij aardig en kijken nergens meer van op. Het grappige is dat collega’s uit de branche dat wel deden.” NS: “De bank? We doen dit alles zonder geld van de bank. Dat deden we al bij de start van de eerste Uptown Records en dat trekken we hier verder door. Om eerlijk te zijn wij zijn daar best trots op. Familie en vrienden reageren louter positief.” Hoe ziet je nieuwe winkel er precies uit en wat doe je anders dan de concurrentie? WA: “De basis van de winkel in Oss is net als die in Veghel: veel licht, brede paden, alles strak, laagdrempelig en vol. Veel te veel platenwinkels zijn oubollig, donker, ontoegankelijk en erg slecht verlicht. Dat is overigens niet beledigend bedoeld, maar hoe kun je een hip artikel als vinyl nu verkopen in zo’n gedateerde omgeving? De klant van nu wil een groot assortiment, service, gezelligheid, licht, ruimte en waardering. Je hoeft helemaal niet de goedkoopste te zijn, je moet hebben wat de consument zoekt, met hem of haar meeleven, en zorgen dat hij of zij veelvuldig wordt verrast. Een spannende collectie
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Nieuwewinkels.indd 12
9/24/2021 2:31:16 PM
INTERVIEW
De nieuwe winkels in vogelvlucht
De tweede platenzaak Will’m gaat op 30 september in Oss open. De platenzaak telt meer dan 180 m2 met 10.000+ vinylplaten, 10.000+ cd’s, platenspelers, hifi, accessoires en beleving. Op 1 oktober 2021 opent Uptown Records het nieuwe pand aan de Nieuwsteeg 36 in Hoorn. De nieuwe winkel is tweeënhalf keer groter dan het originele pand en herbergt ruim 20.000 platen, singles en cd’s en accessoires.
is evident. Daarnaast komt er een vast podium met iedere donderdag een live-act en als we niks hebben is er karaokeavond. Ook worden we in Oss energieneutraal. Gas gaat eruit en stroom via zonnepanelen erin en verwarming via panelen in het systeemplafond. Dat alles vanaf 2022.” NS: “De nieuwe winkel is ongeveer tweeënhalf keer zo groot als de oude. Het aanbod is logischerwijs ook vele malen groter. Dit is een winkel met veel licht en bovendien heel overzichtelijk. Zelfs nu we nog bezig zijn met opknappen voel je dat het een gezellige winkel gaat worden met een fijne uitstraling.” Hoeveel procent meer gaan jullie voor een grotere en een extra winkel inkopen? WA: “Dat zal moeten blijken. Bij een ruwe schatting zeg ik misschien tussen de 120 – 150 procent meer. De verhouding in beide winkels is twee derde nieuw, een derde tweedehands.” NS: “Dat is nu nog lastig in te schatten. De originele locatie van Uptown Records zat een beetje op een achterafplekje. We verhuizen naar een locatie in het Hoornse winkelrondje. Veel mensen kunnen ons dus opnieuw of voor de eerste keer ontdekken. Onze voorzichtige schatting is dat we 40 tot 50 procent meer gaan inkopen.”
Zijn er niet te veel platenzaken in Nederland? WA: “In onze omgeving zeker niet. Al plaats ik wel de kanttekening dat er nu niet echt meer veel ruimte is voor een platenzaak in ons verzorgingsgebied.” NS: “Ik denk wel dat we een graad van verzadiging bereikt hebben, maar over het algemeen is er zeker nog wel ruimte voor meer platenzaken.” Wanneer verwacht je zwarte cijfers te gaan schrijven? WA: “Eigenlijk vanaf de eerste dag. Dat komt natuurlijk omdat we geen leningen hebben afgesloten. Daarnaast doe ik de verbouwing van het nieuwe pand zelf. Veel extra kosten zijn er dus niet.”
mijn ogen het meest romantische beroep dat er is. NS: “Wat is er mooier dan mensen blij maken met muziek? We brengen iedere dag klanten in contact met nieuwe muziek. Waar wij ook heel blij van worden is het grote aantal jongeren dat tegenwoordig platen koopt. Daarnaast is muziek en in het bijzonder het draaien van platen een vlucht uit deze snelle samenleving. Of het nou achtergrondmuziek is of je er echt voor gaat zitten, muziek ontspant of geeft een uitlaatklep.” ◾
NS: “Natuurlijk moeten we de gemaakte kosten terugverdienen, maar we schatten dat dat geen probleem zal zijn. Doordat we de nieuwe winkel zonder financiële hulp starten is alles dat binnenkomt ook daadwerkelijk daaraan te besteden.” Waarom is muziek verkopen het mooiste vak ter wereld? WA: “Wij verkopen melancholie, emotie en herinneringen. Iedereen heeft iets met muziek. De verhalen van de mensen, het contact, nieuwe dingen laten horen, heerlijk. In
WILLEM ARTS
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Nieuwewinkels.indd 13
13
9/24/2021 2:31:21 PM
DE DIJK
Voor altijd jong: 40 jaar De Dijk Wat in oktober 1981 begon als onbekend bandje dat in het voorprogramma stond van Raymond van het Groenewoud in Paradiso Amsterdam, groeide in veertig jaar tijd uit tot één van de beste livebands van Nederland. De Dijk heeft fans in alle lagen der bevolking: van stratenmaker en tegelzetter tot advocaat en chirurg. Zo ook Hugo Logtenberg, bekend als presentator van tv-programma’s als Buitenhof en Op1 en tevens auteur van Achter De Dijk, een nieuw boek waarin een portret van De Dijk wordt geschetst. DOOR: ED HOOGE VEEN
D
FOTO: KEKE KEUKEL A AR
e combinatie van Huub van der Lubbe’s oprechte poëzie gekoppeld aan dampende Nederlandstalige rhythm & blues zorgt ervoor dat De Dijk al veertig jaar aan de top staat. Wat beweegt de leden van De Dijk om na al die tijd nog met z’n allen op één podium te staan? Hoe houd je een band überhaupt veertig jaar bij elkaar en dan ook nog op een leuke manier en succesvol? Het succes kwam De Dijk niet bepaald aanwaaien. Want na het eerste hitje Bloedend Hart was het jarenlang zwoegen voordat De Dijk in 1989 pas echt doorbrak. Dat gebeurde met hun vijfde album Niemand In De Stad, dat mede dankzij de hits Ik Kan Het Niet Alleen en Nergens Goed Voor met goud werd bekroond en ruim een half jaar in de Album Top 100 stond genoteerd. Twee jaar later maakte Hugo Logtenberg voor het eerst kennis met De Dijk. “Het moet in de zomer van 1991 zijn geweest dat ik bij een vriendje thuis iemand hoorde zingen ‘En dan gaan we dansen, dansen op de
vulkaan.’ Het bleek een live-cd te zijn van De Dijk en dat was het begin van mijn liefde voor de muziek van de band,” herinnert hij zich.
Alwetende Toen corona uitbrak en vrijwel iedereen aan huis werd gekluisterd, besloot Logtenberg zijn tijd te besteden aan het schrijven van Achter De Dijk. Daarbij hanteerde de onderzoeksjournalist dezelfde methode als voor de boeken die hij schreef over Job Cohen en Louis van Gaal: hij sprak met tientallen mensen die zich rondom de hoofdpersoon bewogen als ook de hoofdpersoon zelf. Zo interviewde hij voor Achter De Dijk ruim honderdvijftig personen die bij De Dijk betrokken zijn of waren, onder wie Barry Hay, Matthijs van Nieuwkerk, Jeroen Pauw, Norbert Plantinga, Ate de Jong, Willem Venema, Wouter Planteijdt, Thomas Acda, de vrouw van
Boekpresentatie
Het boek Achter De Dijk van Hugo Logtenberg is uitgegeven door Uitgeverij Podium en vanaf 4 oktober verkrijgbaar. Op 7 oktober vindt in de Rode Hoed in Amsterdam de officiële boekpresentatie plaats in bijzijn van alle bandleden van De Dijk.
HUGO LOGTENBERG
14
OKTOBER 2021
EB202109_DeDijk.indd 14
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 1:24:52 PM
ACHTERGROND
De Dijk viert haar jubileum met twee concerten op 1 en 2 oktober in de Ziggo Dome. Datzelfde weekend verschijnt via Universal Music in gelimiteerde oplage Het Beste Van De Dijk: Van Nu Tot Toen, een dubbel-lp met in totaal 25 liedjes. Later dit jaar brengt Universal nog het album 40 Jaar De Dijk uit, een boxset met 24 cd’s inclusief eentje met allerlei curiosa. Via Agents After All zijn recent twee nieuwe nummers van De Dijk verschenen, te weten Goed Je Weer Te Zien en Merk Je Het Niet.
DE DIJK
'Bij de teksten van Huub denk je vaak: dit gaat over mij' Huub van der Lubbe en Loes Luca, de weduwe van diens broer Harald. Logtenberg: “Tussentijds ging ik met die informatie terug naar de bandleden om hen mee te nemen naar belangrijke momenten in de geschiedenis van De Dijk. Op die manier begin je op een heel ander niveau dan dat je vraagt ‘Heb je wel eens opgetreden in Groningen?’ In plaats daarvan zeg je tegen Huub ‘Het is 1998, je zit in de Oosterpoort, jullie hebben net een sabbatical gehad en op jouw voorspraak beginnen jullie die show met dat éne nummer. Waarom was dat? Dan staat hij weer helemaal in de Oosterpoort op dat podium en weet hij exact wat jij wilt. Ik heb dit boek geschreven vanuit het perspectief van – en vergeef mij die term - de alwetende waarbij ik de lezer het gevoel probeer te bezorgen dat hij er echt bij is, met Huub in de kleedkamer zit en na afloop mee terugrijdt in diens auto.”
Biertje Hoe verklaart Logtenberg de brede populariteit van De Dijk? “Allereerst is dat de
muziek, lekker swingende Nederlandstalige soul/blues. Maar natuurlijk ook die rake teksten, geïnspireerd op het turbulente stadsleven van de zanger. Zelf zegt Huub dat hij niet zozeer in beelden schrijft maar hij roept die wel op. Neem bijvoorbeeld Niemand In De Stad, iedereen herkent dat beeld dat je in de stad loopt en denkt: ik heb nog wel zin in een biertje maar waar is iedereen gebleven? Bij de poëtische teksten van Huub denk je vaak: dit gaat over mij, hij weet precies hoe ik mij voel. Dat is het knappe ervan.”
Principes De Dijk wordt gezien als een band die van het volk is en een links signatuur heeft. Vind je dat ook terug in het boek? “Ja, absoluut. Je ziet wortels daarvan en waar het vandaan komt. Maar ook de momenten dat het schuurt, dat het moeilijker is om die principes hoog te houden. De band ontwikkelt zich, viert grote successen en dat leidt tot allerlei commerciële belangen. Ik probeer een inkijkje te geven van wat je anders nooit ziet van De Dijk.” Veertig jaar De Dijk, hoe houden ze het zo lang vol met elkaar? Vrij naar Bob Dylan weet Huub van der Lubbe het antwoord op die vraag: “Voor altijd jong, blijf voor altijd jong!” ◾
Top 10 grootste hits De Dijk 1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8. 9. 10.
Als Ze Er Niet Is (1994; no. 5) Ga In Mijn Schoenen Staan (2002; no. 9) Nergens Goed Voor (1989; no. 13) Nieuwe Laarzen (Van Een Oude Leest) (1993; no. 16) Ik Kan Het Niet Alleen (1989, no. 20) Bloedend Hard (Live) (1990; no. 24) Huil Maar Niet (2003; no. 24) Mag Het Licht Uit (1987; no. 26) Je Weet Nooit Wanneer (1991; no. 30) Heb Je Het Hart (1995; no. 30)
(bron: GfK Dutch Charts)
Top 10 albums De Dijk 1. 2. 3. 4. 5.
6. 7. 8. 9. 10.
Het Beste Van De Dijk (1998; no. 1) Scherp De Zeis (2011; no. 1) Allemansplein (2014; no. 1) Muzikanten Dansen Niet (2002; no. 1) Dijkers & Strijkers (& Amsterdam Sinfonietta) (2014; no. 1) Hold On Tight (& Solomon Burke) (2010; no. 2) Zullen We Dansen 1981-2006 (2006; no. 2) De Stand Van De Maan (1997; no. 2) De Blauwe Schuit (1994; no. 3) Zevende Hemel (2000; no. 3)
(bron: GfK Dutch Charts)
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_DeDijk.indd 15
15
9/24/2021 1:24:54 PM
DE TOEKOMST VAN BIOSCOOPRELEASES
Bioscoop versus streaming Sinds jaar en dag werkt de bioscoopindustrie met zogeheten windows. Een film draait eerst in de bioscoop en krijgt daarna een streaming of fysieke release. Aan deze status quo wordt al enige tijd gemorreld door streamingdiensten, die steeds meer invloed krijgen. Disney gooide de knuppel in het hoenderhok door voor de blockbuster Black Widow geen window te hanteren. Resultaat: boze bioscopen, geïrriteerde filmsterren en een blije consument. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
N
adat streamingdiensten de markt voor fysieke films decimeerden, leek het er deze zomer even op dat bioscopen het volgende slachtoffer zouden worden. Disney besloot de Marvel-blockbuster Black Widow namelijk tegelijkertijd zowel in de bioscopen als online in première te laten gaan. Consumenten konden Black Widow op het grote scherm zien (IMAX, 3D, 4DX en normaal) of op de premièredag tegen extra betaling streamen op Disney+. Een week na de release van Black Widow meldde de Amerikaanse tak van Disney dat de superheldenfilm In de openingsweek een wereldwijde recette van 218 miljoen dollar wist te behalen. De Amerikaanse bioscopen waren goed voor 80 miljoen dollar. In de rest van de wereld wist Black Widow een omzet van 78 miljoen dollar te behalen. De hekkensluiter was de Disney+ Premier Acces-optie.
Streaming bracht 60 miljoen in het laatje. Je hoeft geen analist te zijn om op basis van deze cijfers te concluderen dat de filmliefhebber nog steeds de bioscoop prefereert om films te zien - al is de recette van Premier Access wel veelbelovend.
Boze bioscopen In de tweede week van de release begon de Amerikaanse bioscoopbranche te brommen. Black Widow scoorde een box office van ‘slechts’ 26 miljoen dollar. Een daling van 67 procent. Daarmee werd het de slechtst presterende Marvel-film in de tweede week na release ooit. Volgens de NAT (National Association of Theatre Owners, de Amerikaanse brancheorganisatie van bioscopen) was het tegenvallende resultaat te wijten aan de hybride releasevorm. In een statement vroeg NAT zich af hoe het mogelijk was dat
zo’n uitstekend gemaakte, goed ontvangen en langverwachte film ondermaats presteerde. “De verloren theateropbrengsten en gederfde traditionele PVOD-inkomsten zullen aantonen dat Disney hierdoor gedurende de levensduur van de film inkomsten per kijker verliest. Daarnaast heeft piraterij ongetwijfeld de recette van de film verder beïnvloed.” De brancheorganisatie stelt dat Black Widow zonder Premier Acces in de tweede week tussen de 92 tot 100 miljoen dollar opgehaald zou kunnen hebben.
Contractbreuk Ook de Black Widow zelf mengde zich in de discussie door Disney aan te klagen. Volgens actrice Scarlett Johansson heeft de hybride release ervoor gezorgd dat de kaartverkoop een stuk minder hoog is en hierdoor zou ze bonussen op haar buik kun-
Piraterij
Naast mindere bioscoopomzetten kleeft er ook een ander groot nadeel aan het simultaan releasen. Critici menen dat de filmindustrie hiermee het paard van Troje binnenhaalt. Door nieuwe films aan te bieden op streamingkanalen is het kopiëren en delen hiervan een stuk makkelijker geworden. Het afgelopen jaar waren er op de diverse illegale streamingsites relatief veel 1080p- en zelfs 4K-versies van onder meer Wonder Woman 1984, Jungle Cruise en Black Widow te vinden. Drie weken na de release heeft laatstgenoemde de dubieuze eer om op de eerste plaats te staan van meest illegaal gedownloade films. Maar piraterij is niet het enige probleem. Het zogenaamde password swapping wordt veel gebruikt op de legale streamingsites. Iemand die Black Widow op Disney+ koopt kan zijn wachtwoord delen zodat zijn vrienden of familie de film gratis kunnen zien - wat dus ook voor gemiste omzet voor de aanbieder zorgt.
16
OKTOBER 2021
EB202109_Bioscoop.indd 16
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 12:34:13 PM
ANALYSE
Een hybride release lijkt in de toekomst onvermijdelijk nen schrijven. Haar advocaten omschreven dit als contractbreuk. “Disney koos ervoor om de winst te vergroten, in plaats van de overeenkomst te eren. Het zal niemand verbazen dat Disney’s schending van de overeenkomst met succes miljoenen fans uit de bioscopen heeft weggehouden en naar de streamingsdienst heeft getrokken.” Disney liet weten het niet eens te zijn met de redenatie en stelt dat Johansson 20 miljoen dollar ontving voor haar rol en ook voor de Disney+-release ‘flink gecompenseerd’ was. De rechtszaak loopt nog steeds. De stroom van negatieve publiciteit en de boze houding van de bioscopen zorgden er uiteindelijke voor dat Disney terugkrabbelde. Zo was de nieuwste Marvel-film Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings 45 dagen alleen in de bioscoop te zien, om daarna pas beschikbaar te komen op Disney+. Hoewel het bedrijf dit zelf niet zo benoemde, lijkt het erop dat Disney een gedeeltelijke knieval voor de bioscopen heeft gemaakt en mikt op een compromis - 45 dagen is de helft van de gebruikelijke window van 90 dagen.
En hoe nu verder? De deur voor gelijktijdige release staat dus nog op een kier. Want ondanks alle negatieve geluiden vanuit de branche liet de releasestrategie van Black Widow ook zien
dat een grote groep consumenten het geen probleem vindt om extra geld uit te geven om een nieuwe film thuis te zien. Gezien de evolutie en de manier van films consumeren zal die groep in de toekomst alleen maar groter worden. En dat is goed nieuws voor de consument en de distributeur. Meer platformen zorgen immers voor een nog groter publiek. Deze trend is echter voor bioscopen zorgelijk. Zij hebben de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in onder meer comfortabele zalen, Dolby Atmos 4DX en IMAX. De filmervaring in de bioscoop is compleet anders dan wanneer je een film kijkt op je eigen televisie, telefoon of tablet. De vraag is of het jongere publiek gevoelig is voor dit argument. Het is voor hen niet uit te leggen dat je 45 dagen moet wachten voordat je een film kunt zien. Een hybride release lijkt dan ook in de toekomst onvermijdelijk. En dat gaan de bioscopen natuurlijk merken. Zou het ergst denkbare scenario zijn dat we in de toekomst naar een situatie gaan waar een filmtheater net zo moeilijk in het straatbeeld te vinden is als een verkooppunt voor de fysieke filmdrager? Dat lijkt op dit moment zeer onwaarschijnlijk, ook al dachten de meeste distributeurs van fysieke films dat minder dan een decennium geleden ook toen het over dvd ging. ◾
De Nederlandse situatie
Drie weken na de première stond de Nederlandse box office-teller voor Black Widow op meer dan 2,6 miljoen euro. In de derde week werd nog een omgezet behaald van 356.513 euro. In vergelijking met een week eerder was dit een daling van 34,1 procent. Fast & Furious 9 ging een dag na Black Widow in première. De recette stond na drie weken op meer dan 4,4 miljoen euro. In de derde draaiweek daalde de omzet de actiefilm 31,3 procent. Cijfers over het Nederlandse aandeel in de streamingomzet op Disney + zijn niet bekendgemaakt.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Bioscoop.indd 17
17
9/24/2021 12:34:19 PM
10 & 11 DECEMBER 2021 ZIGGO DOME AMSTERDAM UITZENDING: OUDEJAARSAVOND BIJ AVROTROS OP NPO 3
WWW.MUZIEKFEESTVANHETJAAR.NL
ADV-EB-MFVHJ'21.indd 1 EB202109_advertenties_2.indd 18
09-09-2021 17:51 9/23/2021 10:31:20 AM
FOTO: NATHAN REINDS
S P E C I A L
BUMA NL WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Cover_BumaNL.indd 19
19
9/24/2021 3:24:08 PM
FRANK HELMINK
‘Wat Buma NL wil bereiken is niet veranderd’ Net als het afgelopen jaar zal Buma NL dit jaar plaats gaan vinden als hybride evenement. Daarin zal het recent opgestarte initiatief Songplaza een belangrijke rol innemen. Buma-directeur Frank Helmink: “Buma NL wordt dit jaar een 100% nuttig en efficiënt evenement.” DOOR: JEROEN NOORDELOOS
D
it jaar heeft de organisatie van Buma NL opnieuw gekozen voor een andersoortig event. Volgens Helmink is dat de enige juiste keuze geweest. “Kijk bijvoorbeeld naar ADE, dat op het laatste moment is omgegooid, aangezien er na middernacht geen feesten mogen worden georganiseerd. Het organiseren van een groot evenement is op dit moment nog een te groot risico. We willen niet iedereen lastminute af moeten bellen.” Daarom is voor Buma NL al in een vroeg stadium besloten, nog voor de zomer, dat er opnieuw een alternatieve editie wordt opgetuigd. “Als organisatie moeten we op dit moment flexibel zijn. Daarom hebben we ervoor gekozen om deze editie van
Buma NL te gebruiken als verlengstuk voor Songplaza. We hopen dat daar mooie samenwerkingen uit voortkomen. Uiteindelijk draait Buma NL erom dat we mensen met elkaar in contact brengen en dat ze deals kunnen sluiten. We willen helpen het Nederlands copyright te promoten en verkopen.”
Songplaza Het online matchmaking-platform Songplaza is een samenwerking tussen Buma Cultuur en het ministerie van OCW om de Nederlandse muzieksector verder te versterken. Via het initiatief worden onder andere door werkbijdragen voor compositieopdrachten beschikbaar gesteld
aan componisten en tekstschrijvers. Het belangrijkste doel is het creëren van nieuw werk en/of exploitatie. “Dit is één van die projecten die specifiek gericht is op het Nederlandse genre”, vertelt Helmink. “In totaal hebben we tien betaalde compositieopdrachten te verdelen waar professionele componisten-tekstschrijvers zich voor kunnen aanmelden.” De beoordeling wordt gedaan door een onafhankelijke, driekoppige jury, die bestaat uit ervaren professionals uit de media- en entertainmentindustrie. Wiens plan gekozen wordt, kan rekenen op een werkbijdrage van 10.000 euro waarmee nieuw werk gecomponeerd, opgenomen, uitgebracht en uitgevoerd moet worden. “Het zal me niets verbazen als er ook echt zes of zeven hits uit die projecten voortkomen.” Volgens Helmink keert Buma NL met die insteek terug naar de basis. “Zangers in contact brengen met componisten. Punt.”
Buma Awards
PANEL TIJDENS BUMA NL
20
OKTOBER 2021
EB202109_BumaNL.indd 20
Ondanks dat er geen groots fysiek evenement plaats zal vinden, worden dit jaar wel de traditionele Buma NL Awards uitgereikt. Al zal dat, net als vorig jaar, op een andere wijze gebeuren. “Vorig jaar hebben we daarbij hulp gehad van onze mediapartners, waaronder Radio 2. Dat was wat ons betreft enorm geslaagd.” Dit jaar wordt weer gekozen voor die insteek, al zegt Helmink ook na te denken over een bredere campagne met de awardwinnaars. “Zo kunnen we hopelijk nog meer aandacht genereren voor het
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 1:13:31 PM
BUMA NL
SPECIAL FOTO: NATHAN REINDS
Nederlandse en Hollandse genre. Wat we willen bereiken met Buma NL is namelijk niet veranderd. Alleen het evenement eromheen kan op dit moment niet doorgaan zoals we dat graag zouden willen. Gelukkig blijven we telkens naar nieuwe manieren zoeken om het genre onder de aandacht te brengen.” Lachend: “Het is de afgelopen anderhalf jaar zelfs gaan wennen dat we onze evenementen telkens opnieuw moeten uitvinden.”
Meer aandacht De uitspraak ‘aandacht genereren voor het Nederlandstalige genre’ valt meerdere malen tijdens het gesprek. Toch is het geen stokpaardje dat in aanloop naar ieder Buma NL-event van stal wordt gehaald. Zo werd in april van dit jaar nog de campagne Luisternaarons.nu gelanceerd. Het doel was om radiostations meer muziek van eigen bodem te laten draaien, zodat dit tot extra inkomsten zou leiden voor Nederlandse artiesten en schrijvers. Helmink denkt dat die campagne geslaagd is. “We hebben de cijfers gemonitord en in de eerste maanden ging het aandeel op veel radiostations echt flink omhoog. En volgens mij is dat bij bijvoorbeeld Radio 1 nog steeds het geval. De airtime voor Nederlandse artiesten is daar echt flink gegroeid.” Naar zijn schatting werd er tussen de 10 tot 20 procent meer Nederlands product gedraaid op de radio. “Natuurlijk niet alleen bij Radio 1, maar ook bij stations als Qmusic. Dat is heel tof om te zien. Je
merkt namelijk dat zij weten dat ze daar inhoudelijk veel meer mee kunnen doen. Ze zijn inmiddels zelfs uitgegroeid tot de grootste zender van Nederland. Dat soort ontwikkelingen helpt natuurlijk wel, omdat ook stations als Radio 538 en 3FM dat voorbeeld volgen.”
Buma Music Academy Daarnaast speelt Buma Music Academy een belangrijke rol in de plannen van Buma Cultuur om artiesten blijvend te ondersteunen. “Artiesten hebben al bijna twee jaar niet meer op het podium kunnen staan. Er zijn zelfs jonge Nederlandse acts die nog nooit op de planken hebben gestaan. Dat is natuurlijk heel treurig, maar bij mij is het glas altijd halfvol. Door artiesten te binden aan Buma Music Academy kunnen we hen de mogelijkheid bieden om op een school, betaald, meer te vertellen over hun muziek. Zij kunnen scholieren daar echt in hun wereld onderdompelen.” Onderdeel van de Buma Music Academy-lespakketten is dat scholieren live of online deel kunnen nemen aan masterclasses. Hiervoor heeft Buma Cultuur, samen met het Investeringsfonds Muziek, een uitgebreid programma opgezet. Samen met artiesten en componisten maken, schrijven en produceren scholieren muziek. Dankzij het lespakket keert muziekonderwijs op steeds meer middelbare scholen terug. En met succes, want volgens recente cijfers maken inmiddels ruim 600 scholen in het voortgezet onderwijs van het muzieklessenpakket.
“Op dit moment zijn we bezig met de plannen voor de financiering. Het is voor kinderen natuurlijk fantastisch dat zij samen met hun idolen muziek kunnen maken. Hoe meer budget we vrij kunnen maken, hoe groter de namen worden die we aan Buma Music Academy kunnen binden. Maar nog belangrijker is dat we de Nederlandse muziek continu in de spotlight blijven zetten. Op dit moment alleen op een heel andere manier dan we normaal met Buma NL doen. Gelukkig hebben we verschillende initiatieven kunnen ontplooien om met een glimlach richting de toekomst te kijken.” ◾
Besloten karakter
Buma NL vindt op 4 oktober vanaf 16:00 uur plaats in de Utrechtse TivoliVredenburg. Gedurende het event is er een grote rol weggelegd voor het online matchmaking platform Songplaza van Buma NL. Via Songplaza komen componisten, tekstschrijvers en producers in contact met zangers en zangeressen in het Hollandse genre. Op die manier ondersteunt Buma NL het genre in al zijn facetten. In een talkshow-achtige setting zullen alle ins- en outs rondom het Songplaza-platform worden besproken. Gezien de geldende coronamaatregelen krijgt het evenement een besloten karakter. Meer informatie over het programma wordt in de aanloop naar het evenement bekendgemaakt. Houd daarvoor de nieuwsbrief van EB en de website van Buma NL in de gaten.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_BumaNL.indd 21
21
9/24/2021 1:13:44 PM
EB202109_advertenties_3.indd 22 Naamloos-3 1
9/23/2021 10:31:58 AM 21-09-21 16:10
BUMA NL
SPECIAL
BOEP ziet Nederlandstalig repertoire pieken op streamingplatforms Lange tijd is Nederlandstalig repertoire een wat ondergeschoven kindje geweest op de veelal vanuit het buitenland gedomineerde streamingdiensten. De afgelopen tijd is er echter een duidelijk waarneembare omslag gekomen. BOEP heeft zich altijd voor dit specifieke segment hard gemaakt en is blij met deze ontwikkeling. DOOR: EDGAR KRUIZE
B
OEP geldt al jaren als hét digitale muziekplatform dat labels en artiesten in het Nederlandstalige segment toegang geeft tot een keur aan belangrijke streamingplatforms, van Spotify tot Deezer, Apple Music en relatieve nieuwkomers als YouTube Music of TikTok. “Waarbij gezegd moet dat we ook voor en met tal van andere genres werken”, aldus Tom Peters van BOEP. “Vorig jaar hebben we een volledig nieuwe infrastructuur met een sterke nieuwe backoffice geïntroduceerd en een nieuw gebruikersportal, waarmee we in feite de wereld ontsluiten voor onze klanten en hen nog duidelijker inzicht geven om de royalty-administratie te integreren voor de labels. Dat wereldwijd ontsluiten wordt ook voor Nederlandstalige artiesten steeds belangrijker, want als de afgelopen tijd één ding is gebleken is dat ook Nederlandstalige hits internationaal viraal kunnen gaan.”
Moderne sound Peters doelt onder meer op de hit ‘Ik Ga Zwemmen’ van Mart Hoogkamer die het tot playlists wereldwijd heeft geschopt. “Dat is één voorbeeld, maar je ziet ook dat Nederlandstalige muziek ook steeds meer omarmd wordt door de Nederlandse radio. Een goed voorbeeld is bijvoorbeeld ‘Frans Duits’, de hit van Donnie met Frans Duijts die van 538 tot Q-Music werd opgepikt. Het versterkt elkaar allemaal, want door radiosucces komen die liedjes weer
op playlists te staan et cetera. Ook staan Nederlandstalige artiesten steeds meer open voor samenwerkingen met andere artiesten. Door de moderne sound die dat oplevert, is nu echt een inhaalslag gaande en weten Nederlandstalige producties hun weg steeds beter naar het grote publiek te vinden. Dat zie je terug in de streamingcijfers. Wij hebben bijvoorbeeld in de periode 2020-2021 met BOEP een groei van 20 procent doorgemaakt. Nu komt dat voor een deel omdat er vanwege corona hoe dan ook meer gestreamd is, maar de groei van Nederlandstalig is ook los daarvan significant.”
Tips en trucs BOEP zet als distributiepartner zijn jarenlange expertise in om voor iedereen een zo succesvol mogelijk resultaat te boeken en succesvolle nummers op precies de juiste playlists of platforms onder de aandacht te brengen. “Je ziet dat de streamingdiensten het locale product inmiddels
'Als de afgelopen tijd één ding is gebleken is dat ook Nederlandstalige hits internationaal viraal kunnen gaan'
ook interessant zijn gaan vinden, dat helpt enorm. Uiteraard ondersteunen we onze klanten ook met tips en trucs. Zo versturen we een maandelijkse nieuwsbrief waarin we bijvoorbeeld wijzen op het belang van het invullen van de juiste metadata. Dat is van groot belang om gevonden te worden en in de juiste playlists terecht te komen, maar je staat verbaasd hoe vaak het vergeten wordt. We zijn daar voor onze klanten dus scherp op.”
Meer groei Als wordt gekeken wie er op dit moment naar Nederlandstalige liedjes luisteren, ziet Peters voor de komende jaren alleen maar meer groei. “De ‘traditionele’ Nederlandstalige doelgroep die lang aan cd’s heeft vastgehouden is nog niet helemaal over op streaming. De huidige groei komt grotendeels van buiten die groep. Ik ben ervan overtuigd dat die traditionele doelgroep ook nog gaat volgen. Vooropgesteld dat de klanten van BOEP doorgaan met het maken van leuke liedjes, zie ik de groei voorlopig niet afnemen en gaat het Nederlandstalige repertoire geweldige jaren tegemoet.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_BOEP.indd 23
23
9/24/2021 1:10:41 PM
STERREN NL
Het succes van Mart Hoogkamer Het succes van ‘Ik Ga Zwemmen’ van Mart Hoogkamer lijkt voor sommigen volledig uit de lucht gevallen. Wie de carrière van de Leidse levensliedzanger echter al langere tijd in de gaten houdt, weet dat hij al geruime tijd aan de weg timmert en met regelmaat een podium heeft gekregen op Sterren NL. DOOR: EDGAR KRUIZE
H
et is de taak van een publieke omroep om Nederlandse cultuur(makers) te steunen en een podium te bieden. De ontwikkelingen op het gebied van Nederlandstalige muziek worden al jaren nauwlettend in de gaten gehouden en gecultiveerd door het door AVROTROS gefaciliteerde Sterren NL, het enige platform binnen de NPO dat volledig in het teken staat van Nederlandse muziek. Vanuit die missie wordt niet alleen een stuk Nederlandse cultuurgeschiedenis behouden, maar ook ruimte gemaakt voor nieuwe generaties artiesten. Sterren NL houdt jong en opkomend talent in de gaten en geeft hen een plek om zich te ontwikkelen. Mart Hoogkamer was zodoende jaren terug al in beeld bij Sterren NL.
Positieve indruk Zo was de zanger bijvoorbeeld enkele jaren geleden te zien in reeks vlogs/online soap op het Sterren NL-platform en zijn ook zijn eerste singles daar opgepikt. “Als je als artiest begint, dan is het moment dat je voor het eerst op de radio komt echt heel bijzonder”, aldus Hoogkamer. “Nadat ik aan Holland’s Got Talent had meegedaan, was ik al apetrots toen mijn single In Mijn Droom bij een regionale zender in Leiden werd gedraaid. Maar mijn plugger Rudo de 24
OKTOBER 2021
EB202109_SterrenNL.indd 24
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 3:21:07 PM
BUMA NL
SPECIAL
Raaff heeft ‘m ook onder de aandacht gebracht bij Sterren NL en Radio NL en toen is het balletje gaan rollen. Als je dan ineens te horen bent tussen mensen tegen wie je opkijkt, is dat een geweldig moment!” Hoogkamers manager Robert Schipper voegt toe dat Mart die aandacht heeft vastgehouden door hard te werken en zichzelf met regelmaat te laten zien in de studio. “Het is een wisselwerking. Hij werd bijvoorbeeld een graag geziene gast bij de uitzending van Weekendborrel op Sterren NL en op Muziekfeest Op Het Plein. Omdat hij erg goed met iedereen kan omgaan, liet hij steeds weer een positieve indruk achter.”
Dicht bij het publiek staan De vlogs op Sterren NL lieten ook bij het publiek een positieve indruk achter en zo groeide de naam van Mart Hoogkamer gestaag. “Dat hij sterk en superactief is op sociale media, hielp mee met het karakter van die vlogs”, stelt manager Schipper. “Daardoor staat hij dicht bij zijn publiek.” Een onverwachte doorbraak kwam via een Facebookpost. Hoogkamer was op vakantie in Spanje en deed op het strand een spontane versie van Unchained Melody. Hoogkamer: “Daar hadden we verder eigenlijk helemaal niets mee bedoeld. Robert gaat meestal wel mee op dat soort vakanties, we zijn onafscheidelijk. Deze keer was hij er niet bij. Dit filmpje stuurde ik puur om hem te laten zien hoe geweldig we het naar ons zin hadden.” Schipper: “Omdat hij op vakantie was, had er die week dus ook nog geen nieuwe post op Facebook gestaan. Dus ik heb het filmpje niet eens afgekeken en heb het zonder er al te veel over na te denken voor hem op Facebook gezet. Daarna ontplofte de boel en stroomden duizenden nieuwe volgers binnen, ook uit het buitenland. Echt ongelooflijk.”
Live in Leiden Bij Hoogkamers platenmaatschappij NRGY Music ontstond op dat moment het idee om een betaald streamingconcert te doen vanuit de Leidse Schouwburg. Het was tenslotte coronatijd, optreden voor publiek kon niet en er was een grote vraag. “Mart was de eerste Nederlandstalige artiest die op deze manier een optreden zou gaan doen en voor de nieuwe buitenlandse fans zaten daar ook Engelstalige num-
mers tussen”, aldus Tom Peters van NRGY. “Sterren NL is op dat moment aangehaakt door er ook een opname van te maken voor een Sterren In Concert-uitzending op NPO1.” Hoogkamer: “Daardoor hebben we het allemaal net een stuk mooier en professioneler aan kunnen pakken dat het aanvankelijke plan was. Ook hebben we door die uitzending op televisie weer een heel nieuwe doelgroep kunnen bereiken die niet op de streamingkanalen te vinden is. Ik ben heel trots op de uiteindelijke registratie.”
Reuzenstappen Van een lege Leidse Schouwburg gaat Hoogmaker later dit jaar naar een volle Ziggo Dome voor Muziekfeest Van Het Jaar van Sterren NL en in april volgend jaar volgt een reuzenstap naar een eigen concert in Rotterdam Ahoy, waarvoor wegens grote belangstelling net een tweede show is aangekondigd. Ook is hij samen met zijn vader het onderwerp van de documentaire Van Vader Op Zoon die gaat draaien tijdens het Nederlands Film Festival. Die film toont hoe lastig het is om als volkszanger door te breken, iets wat Hoogkamers vader niet gelukt is.
Talent de ruimte bieden Het succes van ‘Ik Ga Zwemmen’ zorgde voor die grote stap naar Rotterdam Ahoy,
'Voor Nederlandstalige artiesten is zichtbaarheid in de media van groot belang'
maar het succes is ondertussen groter dan iedereen vooraf had durven vermoeden. Al kon Sterren NL de track geen Paradeplaat maken, wegens de onlosmakelijke link met Bacardi Lemon die erin zit. “Ze zijn ‘m gelukkig wel gaan draaien. Dat kon ook niet anders, het werd landelijk én zelfs internationaal een hit en uiteindelijk ook gewoon de nummer 1 in de Sterren NL Top 25”, zo lacht de zanger. “Voor Nederlandstalige artiesten is zichtbaarheid in de media van groot belang. Sterren NL is samen met RadioNL het belangrijkste platform voor Nederlandstalige artiesten. Aandacht op Sterren NL of op Muziekfeest Op Het Plein kan je breken naar een breder publiek en uiteindelijk ook richting zenders als 538 en Qmusic. Het is dus belangrijk dat zo’n platform er is, het kan voor jonge artiesten zoals ik echt een podium zijn waardoor je kan doorontwikkelen en groeien.” Paul Siteur, eindredacteur van Sterren NL, beaamt dat en stelt dat Sterren NL die rol dan ook heel serieus neemt. “We zijn altijd aan het kijken naar nieuw talent en bieden waar mogelijk ruimte. Natuurlijk wordt niet iedere artiest een succesverhaal, maar jonge aanwas is voor het Nederlandstalige genre heel belangrijk. Wij nemen hen mee door ze tussen de gevestigde namen te programmeren. Senna Willems is zo’n jong talent die we dit jaar bijvoorbeeld op Muziekfeest Van Het Jaar hebben staan tussen de ‘grote namen’. Mart Hoogkamer is inmiddels zo’n gevestigde naam, die we uiteraard ook de komende jaren blijven steunen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_SterrenNL.indd 25
25
9/24/2021 3:21:26 PM
SENA STEUNT DE NEDERLANDSE MUZIEKSECTOR
KUNNEN WE JOU OOK STEUNEN? We zijn trots op alle muzikanten en producenten die de Nederlandstalige muziek te allen tijde levend houden. We hopen op een spoedig herstel uit deze crisis en dat we binnenkort weer live kunnen genieten van jullie muziek. Om de muziekindustrie te ondersteunen is er het Sena Muziekproductiefonds. Ben jij professioneel muzikant of producent, maar heb je onvoldoende financiële middelen om je muziek uit te brengen? Dan is dit fonds wellicht iets voor jou. Het kan je net dat ene duwtje in de rug geven dat nodig is voor de volgende stap in je muzikale loopbaan.
Kijk voor meer informatie op sena.nl/muziekproductiefonds
EB202109_advertenties_4.indd 26
9/23/2021 10:32:50 AM
BUMA NL
SPECIAL
BERK MUSIC
‘We kunnen weer doen waar we goed in zijn!’ Berk Music is de afgelopen twee decennia uitgegroeid tot een vaste waarde in het Nederlandstalige genre. De afgelopen tijd heeft eigenaar en oprichter Adrie van den Berk niet stilgezeten. In oktober wordt het weer ouderwets feesten tijdens de Snollebollekesconcerten in GelreDome en dezelfde maand verschijnt het langverwachte nieuwe album van Django Wagner.
H
et begon allemaal met een muziekwinkel, waar Adrie van den Berk merkte dat er veel vraag was naar après-ski feestmuziek. “Ik had altijd goed contact met het muziekbedrijf Bunny, waar Tom Peters destijds eigenaar van was, en tipte hem populaire artiesten en plaatjes. Toen vroeg hij mij: waarom begin je niet een eigen bedrijf?” Berk Music, opgericht eind jaren negentig, bracht verschillende succesvolle compilaties met partyhits uit en Adrie van den Berk legde hiermee de basis voor wat zou uitgroeien tot dé one-stop shop voor Nederlandse artiesten. Het Eindhovense kantoor draagt zorg voor het schrijven van teksten, het maken van muziek, het bedenken van videoclips en het boeken van concerten. Van den Berk werkt met grote namen als Django Wagner, Stef Ekkel, Monique Smit, Gebroeders Ko en Snollebollekes.
Schakelen “De coronacrisis zorgde voor een flinke klap”, vertelt Van den Berk. “Wij konden dit nog wel enigszins opvangen. Voor onze artiesten was de pandemie echt rampDJANGO WAGNER
zalig. Zij moeten het natuurlijk hebben van de optredens in kroegen en cafés en zagen in één klap al hun inkomsten verdampen. Gelukkig is er nu weer een en ander mogelijk. We merkten het op kantoor direct aan het aantal boekingen. Het is even wennen en schakelen, maar ik ben blij dat we weer kunnen doen waar we goed in zijn!”
Snollebollekes De afgelopen tijd heeft Berk Music onder meer hard gewerkt aan de stadionconcerten van Snollebollekes, die in oktober plaatsvinden in het GelreDome in Arnhem. “Alles stond al anderhalf jaar in de steigers”, vertelt Van den Berk. “Het was in eerste instantie de bedoeling om de grasmat in het stadion uit te verkopen, dan heb je het over tussen de acht- en tienduizend man. De vraag naar kaarten was echter zo groot dat we moeiteloos het complete stadion konden vullen! Binnen anderhalf uur waren alle kaartjes verkocht. En dat gold ook voor de tickets van het tweede concert.” Eerder stonden de concerten gepland voor maart en april 2020. Nu vinden ze plaats op vrijdag 8 oktober, zaterdag 9 oktober, woensdag 13 en zaterdag 6 oktober. “We kunnen ouderwets losgaan – eindelijk. Het GelreDome is dusdanig groot dat we de 75% procent maximale bezetting kunnen opvangen met een groot podium en een grote catwalk. Vier shows zonder dat bezoekers anderhalve meter afstand moeten bewaren, tientallen gastoptredens en vooral heel veel Snollebollekes!”
Django Wagner Berk Music brengt verder op 22 oktober ‘Heerlijke Zwoele Nacht’ uit, het nieuwe album van Django Wagner. Op het album staan onder meer de singles ‘Ik Wil Bij Je Zijn’, ‘Als De Zomer Komt’, ‘Volare’ en ‘Jij Bent Anders Nu’. Van den Berk: “Samen met zijn vaste team Frank van Weert en
SNOLLEBOLLEKES
Waylon van der Heijden heeft Django vele uren in de studio doorgebracht en het resultaat heeft onze verwachtingen overtroffen.” Het nieuwe album van Django Wanger verschijnt in samenwerking met Sony ook als lp. Hoe belangrijk is fysiek product eigenlijk nog voor Berk Music, nu streaming ook in Hollandse segment terrein wint? “We merken inderdaad dat veel mensen ook naar Spotify en andere streamingdiensten luisteren, maar er is nog steeds vraag naar cd’s en vinyl – al is het alleen maar als een tastbaar aandenken aan een concert of festival.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Berk.indd 27
27
9/24/2021 2:27:32 PM
WWW.DINOMUSIC.NL Dino_Adv_EBmag_210x297mm_DEF.indd 1 EB202109_advertenties_5.indd 28
10-09-2021 12:16 9/23/2021 10:34:21 AM
BUMA NL
SPECIAL
DINO MUSIC
‘Het genre leeft meer dan ooit tevoren’ Dino Music heeft een succesvol jaar achter de rug en scoorde met ‘Frans Duits’ een van de grootste streaminghits van het jaar. “Geen toevalstreffer”, aldus Floris Janssen, general manager van 8Ball Music en Dino Music. “Dit jaar is het Nederlandstalige lied definitief doorgebroken op de streamingdiensten.” DOOR: ARNOLD LE FEBRE
E
“
r werd altijd gezegd dat in het Nederlandstalige genre fysiek product en downloads de boventoon voeren, maar dat is nu definitief verleden tijd”, vertelt Floris Janssen. “Normaal hadden we één grote streaminghit per jaar, denk bijvoorbeeld aan ‘Atje Voor De Sfeer‘ (2019) van René Karst of ‘De Toreador‘ (2020) van Wilbert Pigmans. 2021 is het jaar van Donnie & Frans Duijts (‘Frans Duits’), Mart Hoogkamer (‘Ik Ga Zwemmen’) en Donnie & René Froger (‘Bon gepakt’) en we moeten nog drie maanden! Ik durf te stellen dat het genre meer leeft dan ooit tevoren.” Het nummer ‘Frans Duits’ is inmiddels meer dan 17 miljoen keer gestreamd op Spotify en werd door een groot publiek omarmd. Had Dino dit succes zien aankomen? Janssen: “We wisten dat we een hit in handen hadden, maar hadden niet verwacht dat het zo enorm zou exploderen.”
JULIA VAN HELFOIRT CINDY
SENNA
Tweede jeugd De streamingsuccessen zorgen er niet alleen voor dat de liefhebbers van het genre nu massaal van cd zijn overgestapt op streaming, maar ook dat er een hoop relatief jonge fans zijn bijgekomen. “Het hele genre is bezig met een tweede jeugd. Ondanks de corona-ellende waar de liveindustrie en onze artiesten mee te maken hebben gehad, hebben we gestaag kunnen doorbouwen aan de carrières van onze artiesten. Neem bijvoorbeeld een artiest als Yves Berendse, die in februari in een uitverkocht Concertgebouw optreedt. Daar zijn we trots op!”
Jong talent Met bekende artiesten als André Hazes, Jeroen van der Boom en Frans Duijts heeft
Dino Music een flink aandeel in het succes van het genre. Het bedrijf uit Hilversum speelt goed in op de ontwikkelingen in de markt, de wensen van de fans en de mogelijkheden om carrières van artiesten naar een hoger plan te trekken. Een van de aandachtspunten voor het komende jaar is de ontwikkeling van jong talent. Floris Janssen: “Verder denken we dat er ruimte is voor een jonge zangeres die hoge ogen kan gooien bij een breed publiek. Het zijn nu vooral mannen die het Hollandse genre domineren. Met zangeressen als Julia van Helfoirt, Cindy en Senna hebben we talenten in huis die het in zich hebben om net zo groot en succesvol te worden als een Tino Martin of een André Hazes. Kortom, het gaat gewoon
'We denken dat er ruimte is voor een jonge zangeres voor een breed publiek'
ontzettend goed. Het Nederlandstalige genre wordt steeds populairder, steeds meer mensen van jong tot oud vinden onze muziek leuk en aan die groei komt voorlopig geen einde!” ◾
Dino
Sinds 1984 is Dino een begrip in Nederland. Het label vindt zijn oorsprong in Duitsland dat in 1984 een Nederlandse divisie kreeg dankzij Tony Berk. Dino Music had in de jaren tachtig en negentig veel succes met artiesten als René Froger, Anouk, Ruth Jacott, DI-RECT, Jody Bernal, Grand & Forsyth en Linda, Roos & Jessica. Dino Music werd in 2000 onderdeel van EMI Music. 8ball Music blies het label in 2013 weer nieuw leven in. En tegenwoordig is Dino weer heel succesvol met Nederlandstalige artiesten als André Hazes, Yves Berendse, Mike Peterson, Henk van Dissel, Xerxes en vele anderen.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Dino.indd 29
29
9/24/2021 1:44:55 PM
EB202109_advertenties_10.indd 30
9/23/2021 10:25:32 AM
S P E C I A L
PUBLISHING WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Cover_Publishing.indd 31
31
9/24/2021 3:26:42 PM
Dynamischer dan ooit Decennialang was publishing een stille en stabiele tak binnen de muziekindustrie. Als een van de oudste onderdelen binnen de sector bivakkeert het graag en traditiegetrouw in de luwte, terwijl er gestaag zaken worden gedaan. Die tijd is voorbij: de publishingwereld is anno 2021 dynamischer dan ooit tevoren. DOOR: JASPER VAN VUGT
D
e afgelopen twintig jaar is er veelvuldig gewezen naar de milleniumwisseling als de grootste verandering in de muziekwereld. Terecht, want in die jaren tikte de muziekwereld enerzijds zijn grootste omzet uit opgenomen muziek aan, en anderzijds betekende het de opkomst van digitale consumptie van diezelfde muziek. Zonder de opkomst van digitale peer-topeer uitwisselingsdiensten als Napster, Kazaa en Limewire zou de hedendaagse muziekwereld er totaal anders uit zien.
Aardverschuiving De invloed voor zowel de recorded music sector, die een grote dreun kreeg door de ingestorte verkoop van cd’s, als de live32
OKTOBER 2021
muzieksector, die flink groeide doordat artiesten afhankelijker werden van liveinkomsten, was enorm. Een regelrechte aardverschuiving; positief voor de een, negatief voor de ander. Waar de een explosief groeide, daar veranderde de ander. Onverstoorbaar bleven de publishers. Ooit begonnen als verkopers van bladmuziek ontwikkelden ze zich tot makers van en makelaars in liedjes. En daar bleef grotendeels behoefte aan, ongeacht of die liedjes live werden uitgevoerd of werden opgenomen. Natuurlijk, met de opkomst van YouTube, Garageband en internet kreeg ook de verkoop van bladmuziek een tik. Want: waarom betalen voor uitgeschreven werken als ze ook gratis te downloaden zijn,
of je zonder noten te leren lezen een instrument leert bespelen via gratis filmpjes of zonder überhaupt een instrument te kunnen bespelen leert componeren met software? Het muziekgebruik in commercials leverde jaren daarvoor al extra exploitatiemethoden op. De groei aan tv-kanalen zorgde voor een gestage groei aan syncs en legendarische commercials (The Clash – Levi’s, Randy Crawford – KLM, Centraal Beheer - Mockin'bird Hill, om er een paar te noemen), waarin de muziek essentieel was.
Aandacht is het nieuwe goud Branding door muziek werkt. Toch is die ontwikkeling niets vergeleken met de enorme stroomversnelling waar de publi-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Publishing_Artikel.indd 32
9/24/2021 2:41:05 PM
PUBLISHING
SPECIAL
Wie is wie?
STELLING
NIELS WALBOOMERS, MANAGING DIREC TOR SONY MUSIC PUBLISHING BENELUX
1
Streaming is een zegen voor de publishingwereld
Raymond van Vliet, mede-eigenaar Cloud 9 Music: “Een zegen is op meerdere manieren uit te leggen. Cloud 9 Music heeft een groot urban roster dat nauwelijks op radio en tv te horen is. De groeiende inkomstenstroom van streaming is dan ook een zegen voor de urbanscene die tot zo’n vijf à zes jaar geleden, buiten optredens, nauwelijks inkomsten haalden uit publishing, tenzij het Top 40-hits waren.”
'Songwriters en publishers worden vooralsnog te weinig gecompenseerd voor hun aandeel in streamingsuccessen' shingwereld de laatste paar jaar terecht is gekomen. Met dank aan de digitalisering van de samenleving, en daarmee de entertainmentconsumptie van consumenten. De switch van cd’s naar streaming en de drempelverlagende distributie die daarmee gepaard is gegaan, heeft voor een explosieve groei gezorgd in het aantal liedjes dat verschijnt. Alleen al bij Spotify,
Stefan Blonk, directeur Blonk.NU en AT Publishing: “Het succes van streaming is voor heel veel partijen een fantastische ontwikkeling geweest. Maar voor in de rij staan wat mij betreft toch wel de labels en de DIY-artiesten. Songwriters en publishers worden vooralsnog te weinig gecompenseerd voor hun aandeel in streamingsuccessen. Als deze successen zich niet vertalen in airplay levert het allemaal toch gewoon te weinig op.”
marktleider qua muziekstreaming, worden 50.000 liedjes per dag toegevoegd aan de catalogus. Een gedeelte bestaat weliswaar uit back catalogue, maar hoe dan ook betekent dit een enorme concurrentie om aandacht. Aandacht is namelijk het nieuwe goud: luisteraars kunnen maar één liedje tegelijk beluisteren. Dat zorgt bij artiesten die nieuw werk uitbrengen voor een grotere druk om vaker nieuwe releases uit te brengen, die ook nog eens moeten opvallen tussen de andere nieuwe releases. Elke release moet goed zijn; all killer, no filler is relevanter dan ooit voor inkomsten, al zorgt een minder goede release ook voor -kortstondige- aandacht. Daar liggen kansen voor professionele liedjesschrijvers en diens vertegenwoordigers: de publishers.
Scoren Tin Pan Alley heeft een legendarische ▶
RAYMOND VAN VLIET, MEDE-EIGENAAR CLOUD 9 MUSIC
PHILIP OOMEN, HEAD OF SEARCH, LICENSING & MASSIVE ARTISTS, MASSIVEMUSIC:
STEFAN BLONK, DIRECTEUR BLONK.NU EN AT PUBLISHING
JOOST HAARTSEN, OPRICHTER EN MANAGING DIRECTOR AMP. AMSTERDAM
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
OKTOBER 2021
33
adv_v3_umpg_entertainment_business_2021_fc.qxp_©OCHEDA 14-09-21 15:35 Pagina 1
EB202109_advertenties_9.indd 34
9/23/2021 10:41:29 AM
PUBLISHING
SPECIAL
STELLING
'Er komt meer bij kijken dan alleen een grote cheque'
2
Het opkopen van publishingrechten van individuele muzikanten of producers zal steeds vaker gaan gebeuren.
status binnen de popwereld. Dit New Yorkse collectief van producers en songwriters schreef in het begin van de vorige eeuw vele liedjes voor bladmuziek, uitgevoerd door talloze artiesten. De opkomst van radio, tv, film en opnamemogelijkheden zorgde voor meer behoefte aan liedjes en de concurrentie diende zich al snel aan. Met de opkomst van de rock-’n-roll werd het echter de norm dat artiesten zelf hun nummers schreven, ondanks wereldsterren als bijvoorbeeld Elvis Presley en Frank Sinatra, die hun liedjes door anderen lieten schrijven, of de hitfabriek van platenlabel Motown, waar de artiesten voorzien werden van liedjes en huisband The Funk Brothers, die alle liedjes inspeelden. Anno 2021 is de druk om hits te scoren groter dan ooit, dankzij de toegenomen concurrentie. Tegelijkertijd moeten artiesten meer dan ooit optreden om geld te verdienen. Zo blijft er weinig tijd over om te com-
STELLING
Niels Walboomers, managing director Sony Music Publishing Benelux: “Deze trend is al jarenlang gaande in de Verenigde Staten en heeft nu inderdaad ook ons continent bereikt. Als de wens van een songwriter er is om dit te doen dan is dat prima. Het is wel belangrijk voor een auteur om alle opties goed af te wegen. Het is toch je levenswerk waar je afscheid van neemt en daar komt meer bij kijken dan alleen een grote cheque.”
poneren. Bovendien moet elke single raak zijn om op te vallen en in the picture te blijven. Daardoor spelen veel popartiesten op zeker. Dan is hulp van een cover of professionele liedjesschrijvers meer dan welkom. Tel daarbij op dat vakopleidingen om songwriter te worden de laatste twintig jaar ook ontwikkeld zijn én het makkelijker is dan ooit om aan de hand van muziekproductiesoftware jezelf te ontwikkelen tot componist en het is duidelijk dat er ook qua aanbod van ▶
'De markt van naburige rechten is in een korte tijd erg competitief geworden'
3
Naburige rechten zijn de volgende grote groeimarkt voor publishers
Stefan Blonk: “De markt van naburige rechten is in een korte tijd erg competitief geworden. Toen ik met AT Collect (naburige rechten divisie van AT Publishing) dertien jaar geleden begon met deze activiteit, konden we artiesten benaderen via een Gmail-adres. Na het betalen van een voorschot aan een obscure Roemeense bankrekening konden we hier in Nederland aan de slag met grote hits. Die tijd is voorbij, partijen duikelen nu over elkaar heen met hoge voorschotten en daar kunnen wij niet meer aan meedoen. Iets anders om mee rekening te houden: waar publishing voor veel mensen al complex is, is de naburige rechten praktijk vaak nog moeilijker te doorgronden. Ik denk dat veel publishers zich daarop verkijken.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Publishing_Artikel.indd 35
OKTOBER 2021
35
9/24/2021 2:41:35 PM
EB202109_advertenties_8.indd 36
9/23/2021 10:38:15 AM
PUBLISHING
SPECIAL
muzieksoftware hun klandizie zagen teruglopen. Door de coronacrisis werden veel artiesten bewust van hun afhankelijkheid van live-inkomsten. Het dwong de componisten en tekstschrijvers onder hen om eens goed inzage te krijgen in hun auteurs(en eventueel naburige) rechten.
Exploitatiemogelijkheden De digitalisering heeft ook in de consumptie van games, tv en film voor een grote groei gezorgd. Games werden steeds geavanceerder en daardoor werd ook de muziek beter, tot het moment aanbrak dat liedjes van cd ook in games konden worden gebruikt. Tel daarbij op dat met de komst van Sony PlayStation en Microsoft Xbox naast Nintendo er ook meer spelcomputers beschikbaar kwamen. De smartphone met zijn apps en games leverde nog een platform op waar games konden worden gespeeld. Bij elkaar leverde dat veel extra exploitatiemogelijkheden ▶
STELLING
'De kracht van creatie wordt sterker als die ondersteunt wordt door excellente dienstverlening'
4
Het huidige streamingverdeelmodel op Spotify tussen het auteursdeel en het producentendeel heeft zijn langste tijd gehad en zal spoedig veranderen
Raymond van Vliet: “Dat verwacht ik niet. De major platenmaatschappijen hebben ook een publishingtak, waardoor de Spotify-inkomsten linksom of rechtsom wel binnenkomen. Recent is de deal voor auteurs en uitgevers in Nederland in ieder geval aanzienlijk verbeterd.” Philip Oomen, Head of Search, Licensing & Massive Artists, MassiveMusic: “Die vergoeding is momenteel niet fifty-fifty verdeeld. In mijn
werk, die van de muzieklicenties, is dat wel zo; als ik een licentie wil voor een liedje van Queen, dan ben ik voor de master een miljoen kwijt en voor publishing ook een miljoen. Bij iedere sync is die verdeling hetzelfde. Het recht op een compositie is even sterk als het recht op de opname, dus het publishingdeel moet gelijk zijn aan de opbrengst van het masterdeel. Het heeft mij altijd verbaasd dat die verdeling bij streams niet zo is.”
'Het recht op een compositie is even sterk als het recht op de opname' WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Publishing_Artikel.indd 37
OKTOBER 2021
37
9/24/2021 2:41:50 PM
EB202109_advertenties_7.indd 38
9/23/2021 10:37:13 AM
PUBLISHING
SPECIAL
STELLING
'Kunstmatige intelligentie kan zorgen voor een groei aan inkomsten voor publishers'
STELLING
'Ik zie de CBO’s op korte termijn niet verdwijnen als ze de rol kunnen vinden die hun past'
6
De rol van traditionele CBO’s staat onder druk door de komst van blockchaintechnologie en digitalisering
Niels Walboomers: “De rol van alle CBO’s staat constant onder druk maar ze hebben nog steeds een relevantie positie vanuit de collectieve gedachte ‘samen is beter dan alleen’. Technologie kan vele zaken over nemen, anders en wellicht beter doen en ook de CBO’s zijn zich daarvan bewust. Ik zie de CBO’s op korte termijn niet verdwijnen als ze de rol kunnen vinden die hun past. Er zullen zeker nieuwe toetreders in de markt komen en wellicht ontstaat daardoor een nieuwe dynamiek.”
op, naast de cd of de commercial. Een sterk liedje dat via een game een miljoenenpubliek bereikt, kan voor een artiest bovendien een internationale doorbraak betekenen.
Sonic branding Over commercials gesproken: de volwassenwording van het internet zorgde er ook voor dat commercials daar ook konden worden aangeboden, naast radio en tv. Muziek roept emotie op en is daardoor al lange tijd een geliefd instrument voor reclamemakers, die emotie willen koppelen aan een product of merk. Dat kon nu ook online, bijvoorbeeld in een commercial als pre-roll op YouTube. Of met speciaal ontwikkelde muziek; merken willen niet alleen meer een visuele identiteit, maar ook een geluidsidentiteit als onderdeel van hun huisstijl. Netflix (tu-dum!), CarGlass en de Champions League zijn slechts enkele be-
5
Kunstmatige intelligentie biedt een groei in inkomsten voor publishers
Joost Haartsen, oprichter en managing director Amp.Amsterdam: “Alles waardoor mensen in aanraking komen met muziek en het groter publiek krijgt is een zegen voor publishers, dus ook door technologie die ervoor zorgt dat muziek makkelijker en meer bereikbaar is. Kunstmatige intelligentie is technologie en kan een bijdrage leveren aan de groei, het volume en het bereik van muziek bij consumenten. Dat zorgt voor een groei aan inkomsten voor publishers, mits je je businessmodel er op de juiste manier op aanpast.”
kende voorbeelden van geslaagde sonic branding, een zijtak van publishing die de laatste jaren sterk groeit.
Publishingrechten En dan is er nog Netflix. En Disney+, Apple+. Amazon Prime. NPO Plus. Videoland. En dat zijn slechts de videostreamingdiensten die in Nederland beschikbaar zijn; wereldwijd zijn er talloze streamingdiensten met miljoenen gebruikers die buiten hun eigen land totaal onbekend zijn. De groei aan betaalde videodiensten is evident de laatste jaren. Om onderscheidend van elkaar te zijn produceren zij zelf ook series, waar bestaande of speciaal voor ontwikkelde muziek voor nodig is. Koren op de molen voor de songwriters en hun publishers, maar ook voor nieuwe partijen, die, al dan niet geholpen door investeerders, complete catalogi opkopen van songwriters en deze vervolgens exploiteren. ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Publishing_Artikel.indd 39
OKTOBER 2021
39
9/24/2021 2:42:07 PM
EB202109_advertenties_11.indd 40
9/23/2021 10:26:12 AM
STELLING
PUBLISHING
7
'Er is veel geld te verdienen met goede liedjes'
Servicing is anno 2021 belangrijker dan ooit
Joost Haartsen: “Daar ben ik het mee eens. Je kunt juist door servicing onderscheidend zijn. Alles moet op orde zijn qua administratieve service, dat is waarom je doet wat je doet. De A&Rfunctie, het vinden, ontwikkelen en exploiteren van talent, is een van de belangrijkste functies van een publisher, maar de administratieve functie is net zo belangrijk. Daar heb je goede mensen voor nodig. Met een persoonlijke aanpak heb je als artiest het gevoel dat er voor jou gewerkt wordt. Dit is een van de belangrijkste taken van publishers. Grote artiesten kunnen veel zelf regelen, maar nog steeds is het voor hen prettig om een wereldwijde machine voor je te hebben werken die auteursrechtgelden voor je registreert en incasseert. Daar spelen goede mensen een heel belangrijke rol in.”
Eerlijke verdeling Rechten zijn hot, zowel master- als publishingrechten. Gezien de ontwikkelingen logisch. Kijk bijvoorbeeld eens naar de hausse aan sociale apps, van TikTok tot Aziatische apps met miljoenen gebruikers, zetten ook graag muziek in om hun gebruikers te bedienen. Ook daar liggen kansen, mits de betaling goed geregeld is. En daar schort het nog wel eens aan, zo klagen songwriters terecht. De verdeling van bijvoorbeeld streamingopbrengsten
STELLING
Niels Walboomers: “Dienstverlening aan onze songwriters staat bovenaan. Naast onze rol als financier van copyrights wordt deze rol steeds belangrijker. De kracht van creatie wordt sterker als die ondersteunt wordt door excellente dienstverlening en dat is ook iets wat wij nastreven met onze ‘Songwriters First’ mentaliteit.”
De afgelopen jaren zijn de publishingrechten op catalogi van bijvoorbeeld Bob Dylan, Blondie en Stevie Nicks opgekocht, klaar om verder geëxploiteerd te worden na de dood van de inmiddels bejaarde componisten. Inmiddels is zelfs de jacht geopend op de rechten van individuele leden, zoals in het geval van de masterrechten van Foreigner-drummer Dennis Elliott.
8
Het opkopen van publishingcatalogi van grote artiesten is een grote hype die niet vol te houden is
Raymond van Vliet: “Een hype is iets dat voorbijgaat, maar dit is al gestart toen Michael Jackson in 1985 de rechten van The Beatles kocht. Gezien het feit dat een copyright elke dag weer meer waard wordt zal dit altijd blijven bestaan.” Philip Oomen: “Dat is geen hype, ik denk dat die ontwikkeling nog wel zal doorzet-
van Spotify is oneerlijk, zo klinkt het al jaren. De verdeelsleutel van de Zweedse streamingdienst zorgt er voor dat mastereigenaar meer krijgt dan de maker(s) van het liedje, en dat steekt. Professionele, wereldberoemde songwriters als Max
ten. Het is een soort effectenhandel. Er is veel geld te verdienen met goede liedjes. Ik zeg tegen mijn klanten: ‘Deze partijen zijn geen muziekliefhebbers, ze kopen die catalogi om geld mee te verdienen’. Deze situatie is lang vol te houden zolang het opkopen van catalogi een vrijmarkt blijft, en er is geen aanleiding om aan te nemen dat het binnenkort voorbij is.”
Martin en ABBA’s Björn Ulvaeus klagen daar al lang over en zetten zich in om een eerlijkere verdeling te bewerkstelligen, zodat songwriters die hun eigen liedjes niet uitvoeren eerlijker gecompenseerd worden. ▶ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Publishing_Artikel.indd 41
SPECIAL
OKTOBER 2021
41
9/24/2021 2:42:21 PM
PRESENTS
CAPRERA
OUTDOOR WRITING SESSIONS
EB202109_advertenties_6.indd 42
9/23/2021 10:36:11 AM
STELLING
9
PUBLISHING Sonic branding blijft een niche, ondanks de buzz
Joost Haartsen: “Daar ben ik het niet mee eens, sonic branding is geen niche. Het begint sinds twee à drie jaar te groeien van een buzz naar iets structureels waar merken mee bezig zijn. Dat merken we bij Amp.Amsterdam elke dag. Geluid en muziek groeien steeds meer binnen het strategisch framewerk waar een merk zich in wil neerzetten. Sonic branding wordt eindelijk volwassen, een echt vak dat de niche voorbij is. Het is veel meer dan een soundlogo, van visuele branding kan je ook niet zeggen dat het zich niet verder kan ontwikkelen. Doordat de hoeveelheid content blijft groeien wordt sonic branding belangrijker, want je moet je als merk blijven onderscheiden en consistent zijn in hoe je klinkt.”
Philip Oomen: “Het is een niche als je het vergelijkt met de normale muziekindustrie. Je kunt muziek maken uit persoonlijke inspiratie, maar je kunt ook in opdracht van iemand een muziekje maken om zijn identiteit of herkenbaarheid te versterken. Dat is sonic branding en ik denk dat dat blijvend is. Muziek werkt in de beleving van mensen nu eenmaal op een eigen manier. Mensen mogen aanspraak maken op muziek, en merken dus ook. Het is een andere tak van sport van normale muziek en kan heel goed naast elkaar bestaan. Binnen MassiveMusic is het een groeiende tak, met een stijgende lijn in de afgelopen tien jaar. Een buzz is het nog niet, het is nog geen significant stukje taart van de reguliere muziekindustrie.”
Servicing In dat kader is het interessant om te zien dat, ondanks de digitale consumptie en de enorme hoeveelheid data die dat oplevert, het nog (te) lang kan duren voordat CBO’s (auteursrechtenorganisaties als Sena en Buma die namens hun leden, zoals publishers, componisten en tekstdichters, incasseren bij gebruikers van muziek als radio, horeca, zalen en bedrijven in binnen- en buitenland) uitbetalen aan rechthebbenden.
Tech-savy Ook is het zo dat incasseren in het buitenland niet altijd vlekkeloos verloopt, vooral door de lokale partijen aldaar. Dat levert ruimte op voor tech-savvy bedrijven die namens rechthebbenden zelf gaan incasseren in het buitenland, en zo als tussenpartij een graantje meepikken. Niet alleen qua auteursrechten, in toenemende mate ook
qua naburige rechten. Onderscheidend element is daarbij ook servicing: niet alleen weten ze inkomstenstromen aan te boren en te creëren, ook weten ze een enorme berg data beschikbaar te maken én uit deze wirwar aan informatie patronen inzichtelijk te maken. Daar kunnen niet alleen de artiesten en hun managers hun voordeel mee doen, maar ook hun publishers. Tegen die achtergrond is de publishingwereld gepromoveerd van stille, onbekende hoek van de muzieksector tot een sector die middenin de schijnwerpers staat en aantrekkelijker en spannender is dan ooit. De technologische ontwikkelingen zorgen voor talloze nieuwe kansen, verdienmodellen en uitdagingen. Tegelijkertijd is er een ding niet veranderd: de administratieve taken voor en vertegenwoordiging van de componist, die centraal staat. ◾
STELLING
'Sonic branding wordt eindelijk volwassen, een echt vak dat de niche voorbij is'
10
In de toekomst wordt het steeds normaler dat niet-muziekpartijen publishingrechten opkopen van artiesten Stefan Blonk: “Zolang de toegang tot kapitaal zo laagdrempelig en goedkoop is als het nu is, zullen investeringspartijen op zoek gaan naar investeringen die renderen. Het investeren in catalogi brengt een bepaald gegarandeerd rendement met zich mee en met een halve wereld die nog geen Spotify heeft en het vooruitzicht dat streaming meer gaat betalen voor copyrights, lijkt dit rendement in toekomst alleen maar toe te gaan nemen.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Publishing_Artikel.indd 43
SPECIAL
OKTOBER 2021
43
9/24/2021 2:42:36 PM
‘Wij hanteren een ‘songwriter first’-mentaliteit’ Eerder dit jaar heeft Sony/ATV Music Publishing als onderdeel van een algehele rebranding de naam veranderd in Sony Music Publishing. De nieuwe merknaam en huisstijl zorgen voor een betere herkenbaarheid van Sony Music Publishing als onderdeel van het grotere Sony. Onveranderd is echter de drive en de passie voor muziek waarmee ‘s werelds grootste muziekuitgeverij te werk gaat. DOOR: EDGAR KRUIZE
M
et een catalogus van meer dan drie miljoen liedjes en kantoren wereldwijd, geldt Sony Music Publishing als een van de meest bekende ‘majors’ op het gebied van muziekuitgeverijen. “Toch kregen we nog altijd vaak de vraag waar ‘ATV’ in onze vorige naam nu precies voor stond”, zo legt Niels Walboomers, Managing Director Sony Music Publishing Benelux, uit. “Met deze rebranding is voor iedereen meteen duidelijk dat we als publisher volledig deel uitmaken van de Sony-groep, die van oorsprong een technologie-achtergrond heeft maar die onder meer ook een platenmaatschappij, een filmstudio en natuurlijk een gametak heeft. Wij staan met al die disciplines in contact, wat ons als bedrijf een unieke propositie geeft.”
Een familie, eigen beleid Het is voor het eerst sinds 1995 dat Sony Music Publishing weer onder die vlag opereert. Destijds werd het door de veelbesproken joint venture met ATV Music (voortgekomen uit het Britse Associated TeleVision en in het bezit van Michael Jackson) Sony/ATV Music Publishing. Gedurende de jaren groeide de catalogus door de acquisitie van diverse partijen, waaronder Famous Music en EMI Music Publishing. Door het binnenhalen van laatstgenoemde catalogus werd het bedrijf ’s werelds grootste publisher. In 2019 fuseerden de managements van 44
OKTOBER 2021
EB202109_Sony.indd 44
‘Inzicht in geldstomen’
NIELS WALBOOMERS
Sony/ATV Music Publishing en Sony Music Entertainment tot Sony Music Group. De stap die begin dit jaar is genomen, is een logisch gevolg daarvan. “We zijn allemaal onderdeel van ‘één Sony’, we zijn familie en supporten elkaar. Maar we voeren ook tegelijk allemaal ons eigen beleid”, aldus Walboomers. “Wat bij ons altijd de drijfveer blijft is de liefde voor muziek en het enthousiasme voor goede liedjes. Elke beslissing die wordt genomen, staat in dienst van het leveren van de beste dienstverlening voor onze componisten, zodat zij optimaal hun werk kunnen doen.”
Het onderdeel zijn van hetzelfde bedrijf opent uiteraard deuren. Zo heeft Sony Music Publishing Benelux bijvoorbeeld een aantal componisten in contact gebracht met Sony Interactive Entertainment (PlayStation) omdat zij zich meer op het gebied van componeren voor games willen ontwikkelen. “Andere componisten zijn weer meer geïnteresseerd in producties voor films et cetera. Wij zijn dan in staat hen te introduceren bij de juiste personen. Dat is het voordeel van een bedrijf op onze schaalgrootte. Wat ook een voordeel is van deze manier van werken, is dat we bovenop de meest geavanceerde technische ontwikkelingen zitten. Sony is tenslotte van oorsprong een tech-bedrijf en dat zie je terug in bijvoorbeeld onze SCORE-tool, waarmee we werken. We streven een volledige transparantie na. De SCORE-app biedt bijvoorbeeld beveiligde toegang via onder meer ‘face recognition’ en stelt onze componisten in staat om een volledig inzicht te krijgen in de geldstroom rondom hun liedjes, inclusief de inkomsten die nog in de pijplijn zitten. In het verleden kreeg men tweemaal per jaar een statement en werd er op vaste momenten uitbetaald. Nu kan men zien wat er is of nog aankomt en bij een positief saldo kan dat meestal direct worden opgenomen. Dat is ook weer een voorbeeld van het denken in ‘de best mogelijke dienstverlening’. Want als componisten willen kunnen leven van wat ze doen,
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 3:19:06 PM
PUBLISHING
SPECIAL
DION COOPER HEEFT RECENT GETEKEND BIJ RAY PUBLISHING / SONY MUSIC PUBLISHING.
moet dat inkomen ook beschikbaar zijn. Alleen zo kunnen ze zich volledig focussen op hun schrijfwerk.”
‘Songwriter first’-mentaliteit Zeker nu Nederlandse artiesten en componisten zich steeds vaker voorbij de landsgrenzen manifesteren, is de rol van een lokale tak van een grote internationale publisher van groot belang. Walboomers stelt dat de manier waarop Sony Music Publishing werkt onderscheidend is van hoe de meeste andere uitgevers te werk gaan. “Maar voor ons en onze componisten is dit wel het meest efficiënt. Wij hanteren een ‘songwriter first’ mentaliteit, in alles wat we doen. Zo hebben we onlangs het ‘Songwriters Forward’-initiatief uitgerold. Indien een componist voor het jaar 2000 al bij ons onder contract stond, sindsdien geen voorschot meer heeft gekregen, nog een negatief saldo heeft en aan bepaalde criterea voldoet, is dat kwijtgescholden. Maar het gaat ook om praktische ondersteuning. We zitten niet voor niets al jaren in Amsterdam. Hier bruist het, hier heb je die internationale uitstraling, hier voel je de creativiteit en hebben we in ons kantoor twee studio’s en
organiseren we sessie voor mensen uit de reclame- en filmwereld. Dus tegelijkertijd hebben we ook een heel lokale ambitie en duidelijke lokale functie. Voor ons hoofdkantoor is dat óók heel belangrijk.”
De juiste omstandigheden creëren “De lokale Sony Music Publishing-kantoren, zoals de onze in de Benelux, vervullen een heel belangrijke rol binnen onze ‘songwriter first’-missie. Jon Platt, CEO van Sony Music Publishing: “Local Sony Music Publishing offices like ours in Benelux help fulfill our songwriter-first mission, and are the foundation of our relationships with diverse music communities. For the Netherlands, the success of a songwriter like Duncan Laurence is a great example of the ongoing cultural impact of our territories, locally and globally.” Walboomers voegt toe dat het succes van Duncan Laurence het resultaat is van jarenlang hard werken aan het juiste liedje en dat het continueren daarvan valt en staat met het creëren van de juiste omstandigheden waarin geschreven kan worden. “Dat geldt ook voor componisten als Wouter Hardy, Kizzo of Jonasu, met wie wereldwijd grote hits worden ge-
'Met deze rebranding is voor iedereen meteen duidelijk dat we als publisher volledig deel uitmaken van de Sony-groep'
DUNCAN LAURENCE
scoord, maar evengoed op lokaal niveau. Zo hebben we ook een aandeel in hits als ‘Ik Ga Zwemmen’, ‘Adem Je In’ en ‘Uhuh’ bijvoorbeeld. Als publisher moet je continu kijken waar het talent zit, waar hij of zij behoefte aan heeft en hoe je dat het beste kunt faciliteren. Onze focus is 100 procent om componisten op transparante wijze te helpen om zichzelf te ontwikkelen en hun werk met inzet van technologie en visie op vooruitstrevende manier naar de juiste plek te tillen. Dat sluit ook volledig aan bij de overall missie van Sony: ”Fill the world with emotion through the power of creativity and technology.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Sony.indd 45
45
9/24/2021 3:19:38 PM
bureau Brandeis
‘When the shit hits the fan’
Tessel Bossen
Hans Bousie
Syb Terpstra
Sophie van Everdingen
bureaubrandeis.com
EB202109_advertenties_12.indd 46
9/24/2021 12:40:19 PM
S P E C I A L
GAMESPECIAL WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Cover_Gamespecial.indd 47
47
9/24/2021 3:35:55 PM
Fysiek product blijft voor Nintendo een focuspunt In een huidige tijd waarin concurrerende platformhouders voor digitaal, techniek en graphics kiezen, zet Nintendo in op fysiek product, speelplezier en beleving. General manager Frank Rittinghaus en marketingmanager Frédéric Michaux leggen uit waarom deze strategie Nintendo geen windeieren heeft gelegd. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
V
ijf jaar geleden verscheen de Nintendo Switch. Een hybride console en handheld die voor een revolutie binnen de game-industrie zou zorgen. Het Japanse bedrijf legde de focus op gemak en speelplezier en wist hiermee de harten van miljoen spelers wereldwijd te veroveren. Een half decennium later is de console nog steeds gewild en de productfamilie breidt zich verder uit. Nintendo bracht in september 2019 een aangepaste versie uit (Nintendo
Switch Lite) en zet dit jaar de Nintendo Switch OLED-Model in de markt. Daarnaast blijft Nintendo nieuwe games uitbrengen. Wat is het geheim van het Switchsucces? Frank Rittinghaus: (FR): “Nintendo heeft altijd haar eigen koers gevaren. We pakken de zaken op een andere manier aan dan andere partijen in de game-industrie. Hierbij is het plezier van het samenspelen met vrienden of familie altijd een sleutelfactor geweest. Daarnaast beschikt Nintendo’s hardware, de Nintendo Switch, over belangrijk onderscheidend vermogen. Met de Nintendo Switch kan immers zowel op de televisie als onderweg gespeeld worden. Dit is een belangrijk verschil in vergelijking met de andere
'Onze concurrenten hebben duidelijk hun pijlen gericht op digitaal. Nintendo niet' beschikbare consoles. Het hybride karakter in combinatie met de unieke Nintendocontent heeft ervoor gezorgd dat het apparaat in relatief korte tijd het hart van miljoenen liefhebbers heeft veroverd. Inmiddels ligt de wereldwijde installed base rond de 90 miljoen units waarvan ruim 1,3 miljoen in de Benelux zijn verkocht.” 48
OKTOBER 2021
EB202109_Nintendo.indd 48
Frédéric Michaux (FM): “De core-gamers en fans die in de eerste twee jaar na release aan boord zijn gestapt, zijn nog steeds actieve gebruikers. De komende maanden bieden we voor deze doelgroep weer een bijzonder aantrekkelijke verzameling games aan, waaronder nieuwe titels van bekende franchises als Metroid, Advance Wars, Wario Ware, Mario Party en Pokémon. De communicatie richting die groep consumenten is daarnaast beter dan ooit door effectieve inzet van onze social mediakanalen. Naast de fans en gamers zetten we ook sterk in op het gezin en de vrouwelijke doelgroep met grote titels als Mario Kart 8 Deluxe, Animal Crossing: New Horizons, Big Brain Academy en Ring Fit Adventure. Aan de hand van deze titels weten we het profiel van de Nintendo-koper duidelijk te verbreden. In 2021 voelen meisjes, jonge twintigers en zelfs moeders zich tot het platform aangetrokken. De combinatie van de traditionele videogamedoelgroepen en kopers met een meer mainstream profiel zorgt ervoor dat het platform staat waar het nu staat. Vergeet niet dat de Nintendo Switch zich inmiddels in zijn vijfde levensjaar bevindt en dit jaar toch nog steeds het bestverkochte platform is.” FR: “In het vijfde levensjaar van de Wii verloren we de core-doelgroep omdat er te weinig content voor hen was. Onze ontwikkelaars moesten destijds zowel content voor de Wii als voor de Nintendo
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 12:55:58 PM
NINTENDO
GAMESPECIAL
'Naast de fans en gamers zetten we ook sterk in op het gezin en de vrouwelijke doelgroep'
DS creëren. Nu wordt alle energie in de Nintendo Switch gestoken en zijn we beter in staat gamers op het platform actief te houden. Je moet niet onderschatten hoe essentieel deze doelgroep is. Zij zijn vocaal op fora en laten reviews achter op websites. Uitstekende ambassadeurs die het platform kunnen verkopen aan de eerdergenoemde mainstream doelgroep. Het feit dat de Nintendo Switch zo’n brede gebruikersgroep heeft is uniek en een belangrijke factor in de markt.” Daarnaast is Nintendo altijd het fysieke product blijven ondersteunen FR: “Als je de GfK-data erop naslaat, zul je constateren dat Nintendo Switch-games dit jaar goed zijn voor circa 70 procent van alle fysieke videogame-verkopen. Op softwarevlak zijn we overduidelijk marktleider. Hoe dat komt? Onze concurrenten hebben duidelijk hun pijlen gericht op digitaal. Nintendo niet. Fysiek past uitstekend bij een groot deel van onze doelgroepen. Veel fans en jongeren willen nog steeds graag een hun spel in een doosje kopen. Niets belangrijker dus dat het Nintendoassortiment in de handel voldoende ruimte krijgt, zodat de consument eenvoudig kan vinden waar ze naar zoekt. Hier liggen kansen voor de Benelux-handel!” Naast nieuwe titels voor dit najaar (zie kader) blijft Nintendo ook oudere releases in de spotlight zetten.
FR: “Voor de Benelux-retail blijft ons back catalogue-assortiment superrelevant. Dit jaar was Mario Kart 8 Deluxe regelmatig als nummer één in de GfK-hitlijsten te vinden. En dat voor een titel die inmiddels bijna vijf jaar geleden is uitgebracht. Mario Kart is geen uitzondering voor een hoge ranking. De Mario-reeks, Animal Crossing: New Horizons, Pokémon-reeks, The Legend of Zelda: Breath of the Wild en bijvoorbeeld Super Smash Bros. Ultimate bezetten ook nog steeds hoge posities in de wekelijkse verkopen.” FM: “Wij blijven dan ook investeren in deze producten. Neem bijvoorbeeld Animal Crossing: New Horizons dat in maart 2020 verscheen. Voor het komende najaar staan drie grote campagnes voor die game gepland. In die periode brengen we ook Ring Fit Adventure, dat in 2019 verscheen, via een campagne opnieuw onder de aandacht. Met deze campagnes zorgen we ervoor dat titels veel langer relevant blijven.” Nintendo introduceert op 8 oktober een nieuwe versie van Switch. De nieuwste consoles van Sony en Xbox zijn een bijna jaar na release nog steeds slecht verkrijgbaar. Wat zijn de verwachtingen voor Nintendo Switch OLED- Model? FR: “Dat is een moeilijk te beantwoorden
vraag. Iedereen - van de game- tot de auto-industrie - kampt met chipschaarste. Een andere belangrijke factor is het vervoer. Er is momenteel een grote schaarste aan containers om de producten vanuit Azië naar Europa te vervoeren. Schaarste is overigens niet iets nieuws. In 2020 konden we door de wereldwijde pandemie de Nintendo Switch moeilijk op de fysieke en digitale plank van de Benelux krijgen. De vraag was eenvoudig groter dan het aanbod. Maar om terug te komen op je vraag: de eerste allocatie is gedaan en ik heb goed vertrouwen in een positief pad richting Sinterklaas en Kerst.” Hoe wordt Switch OLED in de markt gezet? FM: “We hebben het hier natuurlijk niet over een volledig nieuwe console. We richten ons in eerste instantie op de early adopters die vier of vijf jaar geleden een Switch hebben gekocht. We verwachten dat deze doelgroep de meeste interesse in de Nintendo Switch OLED-Model zal hebben. De nieuwste telg in de Nintendo SwitchWWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Nintendo.indd 49
OKTOBER 2021
49
9/24/2021 12:56:26 PM
DAGELIJKS OP DE HOOGTE VAN HET LAATSTE NIEUWS? Bekijk onze homepage en schrijf je gratis in voor de EB-nieuwsbrief.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL EB202109_advertenties_13.indd 50
9/24/2021 12:46:35 PM
NINTENDO
GAMESPECIAL
Nintendo najaar 2021
'We pakken de zaken anders aan dan andere partijen in de game-industrie' familie vormt dan ook een mooie upgrade voor de jarenlang veel gebruikte Nintendo Switch. We lanceren de Nintendo Switch OLED dan ook samen met Metroid Dread. Een bewuste keuze want deze game komt echt perfect tot zijn recht op het nieuwe OLED-scherm en spreekt vele Nintendofans enorm aan.” FR: “In een aantal winkels bevindt zich een plexiglas display met een reguliere Nintendo Switch en een Nintendo Switch Lite. Daar voegen we het OLED-model aan toe. Voor retailers werken we aan een uitgebreid POS-pakket met posters, standees en alles wat daarbij hoort. En natuurlijk is dit najaar Nintendo Switch OLED-Model vertegenwoordigd in de cadeauboeken van menig retailer. We willen daar in de breedte de hele Nintendo Switch-familie laten zien.”
Wie een blik werpt op de releasekalender van het komende najaar ziet dat de belangrijkste periode van het jaar het moet doen met flink minder titels. Nintendo is hier grootleverancier met een uitgebreide line-up. In het laatste kwartaal staan onder andere nieuwe titels WarioWare: Get It Together!, Advance Wars 1+2: Re-Boot Camp, Metroid Dread, Pokémon Brilliant Diamond, Pokémon Shining Pearl, Big Brain Academy en Mario Party Superstars gepland. Voor al deze titels zet Nintendo groots in om oude en nieuwe gamers te bereiken. Daarnaast brengt Nintendo ook nicheproducten als Shin Megami Tensei V en de klassieke Game & Watch: The Legend of Zelda.
FM: “Vanaf midden september wordt het Nintendo Switch OLED-Model in onze marketingcommunicatie geïntegreerd. We plannen geen ‘dedicated’ campagne, maar zullen ons focussen op het communiceren van de Nintendo Switch-familie (OLED/ Switch/Lite). Het belangrijkste hierin is, vanzelfsprekend, samen met de handel het verschil tussen de drie apparaten duidelijk te maken aan de diverse doelgroepen.” Is marketing makkelijker of juist moeilijker geworden sinds COVID-19? FM: “Ik wil de vraag anders benaderen. Marketing is moeilijker geworden door een toename van de fragmentatie van het medialandschap. Zo neemt het medium televisie qua bereik steeds verder af. Voorheen kon je relatief makkelijk aan de hand van een tv-campagne 70 procent van je doelgroep bereiken. Kinderen zijn bijvoorbeeld een doelgroep geworden met een sterk digitale focus. Om ze optimaal te bereiken moeten we anno 2021 aanwezig zijn op verschillende platformen als TikTok, SnapChat en Instagram. Ook spelen influencers een belangrijkere rol. Dus meer dan ooit gaat veel van onze tijd en energie zitten in het vinden van de beste combinatie van communicatiemiddelen.” FR: “Op dit moment zijn we door de pandemie nog niet actief op het gebied van event en experience marketing. Dat is echt een gemis. Videogames staan voor beleving, en die beleving kunnen we vanzelfsprekend
uitstekend met events voeden. We horen vanuit onze community dat onze fans uitkijken naar events waar ze onze producten kunnen beleven. Nintendo heeft er echter vanuit veiligheidsoogpunt voor gekozen om tot einde van dit jaar geen experience marketing in te zetten.” Naast blockbusters geeft Nintendo ook educatieve games uit. Wat is het verhaal achter Gamestudio? FM: “Gamestudio is een goed voorbeeld van een bijzonder product waar ik erg trots op ben. Kids kunnen hiermee op een toegankelijke manier hun eigen games leren maken. Het is voor de lange termijn belangrijk dat bedrijven investeren in games die onze industrie op een andere manier kunnen laten zien. Als het ware een kijkje onder de motorkap geven. Daarnaast kunnen dit soort releases zorgen voor bijzondere samenwerkingen. Met Gamestudio zagen we bijvoorbeeld dat het Coda-museum aan de hand van dit product ervoor openstond om met scholen educatieve programma’s op te zetten. Dat zal met hits als Pokémon of Mario Kart niet snel gebeuren. Met titels als Gamestudio creëer je dus voor meerdere partijen een win-win situatie.” FR: “We hebben het eerder gehad over het belang van de fysieke markt en Gamestudio was oorspronkelijk enkel een digitale titel. Gezien het succes en de vraag gaan we deze nu ook als fysiek product uitbrengen.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Nintendo.indd 51
51
9/24/2021 12:58:17 PM
De toekomst van fysieke gameverkopers Wie over een aantal decennia de geschiedenisboeken openslaat, zal zich ongetwijfeld verbazen over hoe de game-industrie zich in de COVID-jaren heeft ontwikkeld. Naast twee consolelanceringen zonder significante nieuwe games en een grote interesse in tweedehands zal ook de conversie van fysieke gamewinkels naar multifunctionele game gerelateerde stores opvallen. In een digitale rondetafelgesprek spreken we met drie onafhankelijke ondernemers, die met een kritische maar realistische blik naar het verleden én de toekomst kijken. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
J
FREDDY TJARKS
52
OKTOBER 2021
oost Bart (BMM Games & Vinyl), Han Denkers (Haniel) en Freddy Tjarks (Game Shop Play-It) zijn met zijn drieën goed voor zo’n 75 jaar ervaring in het verkopen van games. Het trio beleefde gouden tijden met PlayStation en Nintendo en zag hoe de markt langzaam maar zeker verschoof richting digitaal. Een beweging die zij natuurlijk in de winkel voelen. Desondanks zorgt de digitalisering niet voor boze of gefrustreerde gezichten.
Freddy Tjarks (FT): “Voor mij is de grootste verandering de werkwijze van grote leveranciers. Vroeger kon iedereen er terecht, nu mogen daar maar een stuk of acht uitverkorenen inkopen. De rest kmoet inkopen bij de groothandel. Waarom dat gebeurde? Ik denk dat voor de leverancier hierdoor de distributie een stuk overzichtelijker is geworden. Voor independents zorgt het ervoor dat concurreren met die grote jongens nog moeilijker wordt.”
Vanaf het moment dat je voor de eerste keer de deuren van je winkel opendeed is de game-industrie constant in beweging geweest. Wat was voor jullie de meest opvallende verschuiving? Han Denkers (HD): “Daar hoef ik niet lang over na te denken. Ik noem de opmars van het digitale aanbod. Ik zie hier duidelijke vergelijkingen met hoe het destijds met de dvd ging. Over een jaar of vijf weten jonge gamers echt niet meer wat een fysieke game is. Het is daarom jammer dat steeds meer distributeurs de fysieke versie van grote titels links laten liggen. De Special Edition van FIFA, waar gamers drie dagen voor release al mee konden spelen, was altijd een gegarandeerde omzet en margemaker. Dit najaar is deze enkel digitaal verkrijgbaar. Winkels moeten het doen met de standaardversie. Dat kan ik niet uitleggen aan onze klanten.”
Joost Bart (JB): “De manier van consumeren is veranderd, dat staat vast en daar kun je niets tegen doen. Ik ben het met Freddy eens dat de verschuiving naar enkel de grote spelers van distributeurs een slechte zaak is. Misschien vinden ze kleine winkels te lastig en niet meer belangrijk? De insteek lijkt nu massa is kassa en dat is een groot verschil met de voorafgaande jaren.” Naast digitale en e-commerce concurrentie duiken games ook op in branchevreemde kanalen. HD: “Een paar jaar geleden was retail in rep en roer omdat Electronic Arts de nieuwe FIFA ook via Albert Heijn ging verkopen en consumenten deze konden afrekenen met AirMiles. Iedereen in paniek, maar uiteindelijk is dat niets geworden. Vorig jaar verkocht Lidl ineens een aantal recente
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gameretailers.indd 52
9/24/2021 2:50:57 PM
RETAIL
exclusieve Sony-games tegen heel lage prijzen. Ook daar was niemand echt van onder de indruk. Het wordt anders als supermarkten komen met een wandstelling van drie meter vol met games.” FT: “Dit doen ze enkel en alleen om klanten te trekken. Niemand gaat naar een supermarkt om een game te kopen. Als ze echter in de rij voor de kassa staan en daar staat een bekende game voor een tientje, dan wordt deze zeker meegenomen.” JB: “Die branchevreemde kanalen zijn geen concurrenten. Het gaat altijd om een incidentiele actie, om impulsaankopen. Als een consument een cadeau wil en op de verlanglijst staat een game dan stapt hij of zij niet een Lidl, Action of Albert Heijn binnen.” Wat hebben jullie gemerkt van de PlayStation 5- en Xbox Series Onetekorten? FT: “Het was balen dat de onafhankelijke winkelier die in het begin heel moeilijk of in de meeste gevallen niet kon inkopen. De voorraad was gering en Sony en Microsoft verkocht, ook hier weer, liever aan de grote jongens.” HD: “Die tekorten waren niet enkel bij die consoles hoor. De Switch is ook een tijd
GAMESPECIAL
'Over een jaar of vijf weten jonge gamers echt niet meer wat een fysieke game is' Han Denkers, Haniel heel slecht leverbaar geweest. Als de vraag hoger is dan het aanbod dan gaan mensen handelen. Ik weet van een online retailer die via bol.com 350 Switch-consoles heeft verkocht voor 400 euro per stuk. Je praat dan over een extra winst van 30.000 euro. De consument boeit het niet hoeveel hij of zij moet betalen als de machine niet voorhanden is. Dat zie je nu ook bij PlayStation 5.” Een aantal jaar geleden kwamen de onafhankelijke gameverkopers samen in een groep: Independent Game Stores. De insteek was samen optrekken en zo bijzondere acties en of producten richting de onafhankelijke winkels te krijgen. Hoe hangt de vlag er nu bij? JB: “We hebben nog steeds contact en de aangesloten winkels komen af en toe bij elkaar. Dan wisselen we vooral ideeën en ervaringen uit. De uitdaging was vanaf de eerste dag om eenheid te krijgen. Eerlijk is eerlijk, dat is ons nooit gelukt. Er waren niet veel deelnemers die verder dan hun eigen winkeltje wilden kijken. Dat is jammer, maar
ook begrijpelijk. Wat er nu gebeurt blijkt toch heel handig te zijn. Door kennis met elkaar te delen kun je zaken anders of duidelijker zien. Van iedere vergadering steken de deelnemers wel iets op. Daarnaast zijn dit soort meetings altijd inspirerend.” Is de rol van de puur fysieke gameverkoper over een paar jaar uitgespeeld? JB: “Volgens mij zijn er nog heel weinig winkels die enkel en alleen games verkopen. Iedere Nederlandse fysieke retailer verdient zijn geld met andere dingen. Van merchandise tot kleding, van retro tot Pokémonkaarten en alles daartussen. Iedereen heeft zijn eigen niche gevonden en is daar succesvol in. Zelf ben ik jaren geleden gestart met de verkoop van vinyl. Een boterham verdienen met enkel games is onmogelijk.” HD: “Als winkelier moet je goed weten wat er in de markt gebeurt en daar tijdig op inspelen. We zijn een jaar geleden gestopt met de verkoop van dvd’s en de videoWWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gameretailers.indd 53
OKTOBER 2021
53
9/24/2021 2:51:22 PM
HAN DENKERS
theekwerkzaamheden. De ruimte die we daardoor vrij kregen hebben we ingevuld met merchandise. Dat is nog steeds erg succesvol. Begrijp ons niet verkeerd, we schrijven fysieke games beslist niet af. Kijk naar wat een Nintendo met Switch-titels doet op dat gebied. Daar komt de consument nog steeds voor naar je winkel. Zonder het Nintendo-aandeel zou het voor velen best moeilijk worden. De manier van kopen is wel anders geworden. De nadruk ligt minder op de eerste dag en meer op langere termijn.” JB: “De core-gamer die vooral day one kocht, zie je een stuk minder in de winkel. Waarschijnlijk zijn we die verloren aan het digitale aanbod. Dat je die doelgroep kwijt bent is niet leuk, maar tegelijkertijd ook niet heel erg. Zeker als je kijkt naar marges. De titels waarvoor zij gaan, ik noem FIFA en Call Of Duty zijn meer serviceproducten geworden waar je er een paar van hebt staan.
De tijd van gigantische intekenlijsten is echt wel voorbij. Vlak echter de nog bestaande klantengroep niet uit. Zij willen een winkel in om te kijken, aan te raken en te snuffelen. Zij willen dingen bij ons kopen. Of dat nu een console, knuffel, sleutelhanger of plaat is. Iedereen is ondernemer genoeg om daarop in te spelen. Daarnaast brengen we een schat aan kennis mee en een assortiment dat altijd weet te verrassen en vaak uniek is.” HD: “Hierin zijn gamezaken niet speciaal hoor. Kijk eens naar een bouwmarkt. Daar kon je tot een paar jaar geleden enkel terecht voor gereedschap, hout en spijkers. Tegenwoordig verkopen ze verlichting, elektrische fietsen en noem maar op. De gamewinkelier van nu verkoopt naast games en consoles dus een breed assortiment op gerelateerde artikelen. Een bijkomend voordeel daarvan is dat je praat over significant lagere inkoopprijzen en doorloop. Op een mok die je inkoopt voor
'Onze rol is beslist niet over een paar jaar uitgespeeld. Gameretailers zijn net onkruid, wij vergaan niet en blijven bestaan' Freddy Tjarks, Game Shop Play-It 54
OKTOBER 2021
6 euro en verkoopt voor 13,99 heb je net zoveel marge als op een PS5. En die mokken verkoop je meerdere keren op een dag. Misschien draaien we door digitaal minder omzet, maar de marge is zeker beter geworden. Vroeger sprak je van een marge op games van minstens 35 procent, tegenwoordig is dat zo’n 10 procent.” FT: “Het is zeker dat merchandise steeds belangrijker wordt. Voor een gemiddelde FIFA-release moest ik altijd zo’n 10.000 euro betalen. Voor datzelfde bedrag kan ik ook mijn winkels volhangen met merchandise. Door de nieuwe spelregels moeten we simpelweg op een andere manier ondernemen. Was vroeger de release van een nieuwe console reden om groot in te kopen en uit te pakken, tegenwoordig zet ik mijn geld liever in op tweedehands hardware. Hier wacht ik niet op wat bij ons de winkel binnenkomt wandelen, maar ga actief op zoek naar aanbod in de regio. Resultaat is dat er in onze winkels flink wat voorraad is aan bijvoorbeeld PlayStation 4. Een console waar veel consumenten nog interesse in hebben. Het spreekt vanzelf dat ik door de hardwareverkoop er ook weer flink wat oude PS4-games over de toonbank gaan. Onze rol is beslist niet over een paar jaar uitgespeeld. Gameretailers zijn net onkruid, wij vergaan niet en blijven bestaan.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gameretailers.indd 54
9/24/2021 2:51:44 PM
RETAIL
GAMESPECIAL
JOOST BART
Jullie blijven ondanks alles toch positief in de race staan. HD: “Natuurlijk. We begrijpen dat een branche onderhevig is aan verandering. Dat gebeurt en houd je niet tegen. Het heeft dus dan ook weinig zin om met modder te gooien of boos tegen bijvoorbeeld distributeurs te doen. Ik concentreer mij liever op zaken die wel goed gaan en nieuwe producten die nog niet in de winkel staan.” JB: “Het unieke karakter van een onafhankelijke retailer is dat hij of zij iedere opgeworpen heuvel bedwingt en zich probleemloos opnieuw kan uitvinden. Doen fysieke games het minder? Dan zoeken we toch gewoon een andere niche om dat verlies op te vangen?” FT: “Natuurlijk baal je als je van bijvoorbeeld Micromedia hoort dat je maar drie nieuwe Xbox Series X-consoles krijgt. Tegelijkertijd ben je superblij dat je er drie hebt en drie klanten die week tevreden de deur uitgaan. Boos worden of erger, gefrustreerd, zorgt er enkel en alleen maar voor dat leuke dingen niet meer leuk worden en daar pas ik voor. Kijken in kansen en niet in bedreigingen.” Hoe kijken jullie naar de toekomst? HD: “We gaan nog meer een familiewinkel worden met de focus op Nintendo en de
'Volgens mij zijn er nog heel weinig winkels die enkel en alleen games verkopen. Iedere Nederlandse fysieke retailer verdient zijn geld met andere dingen' Joost Bart, BMM Games & Vinyl nadruk op accessoires en merchandise. Op langere termijn verwacht ik dat fysieke games nog meer naar de achtergrond verdwijnen en wij met andere gerelateerde producten onze boterham verdienen. Ik blijf dit werk heel erg leuk vinden en word iedere week wel een keer verrast. Juist doordat wij nu meer verkopen dan enkel spelletjes in doosjes. Tegelijkertijd durf ik ook te bekennen dat het heel erg prettig is dat ik niet, zoals vroeger, zeven dagen in de week in de winkel hoef te staan. We zijn op zondag en ’s avonds gesloten en daarnaast is er personeel zodat ik ook wel een keer door de week vrij kan nemen. Met andere woorden, we houden het nog wel even vol.” FT: “We blijven gewoon doorgaan met doen waar we goed in zijn. Games zijn altijd de basis. Je zal zien dat het tweedehands assortiment en retro steeds belangrijker gaan worden. Daar spelen we nu al op in. Ik merk wel dat het met drie winkels, voor mijzelf, wel
erg druk is geworden. Als je niet oppast bent je hier 24 uur per dag mee bezig. Om dat te voorkomen heb ik recent de openingstijden aangepast. Van 12 tot half 6 kunnen klanten bij ons terecht. Daarnaast gooi ik de winkel vaker dicht als er speciale events en beurzen zijn als Heroes Made In Asia en Heroes Dutch Comic Con. We gaan dan daar onze waar verkopen.” JB: “De toekomst gaat er net zo uit zien als de afgelopen 20 jaar. Voor mij is het assortiment dat ik verkoop ondergeschikt. Ik verkoop wat de consument wil. Nu is dat product A maar dat gaat zeker veranderen in B, C enzovoort. We zitten in entertainment en als je snel kan schakelen en goed oplet wat er binnen je klantenkring gebeurt, zal er echt niet heel veel veranderen. Je praat misschien over een andere schaalgrootte. Ik ben er in ieder geval niet bang voor. Binnenkort bestaat BMM 25 jaar en dat ga ik zeker volmaken, wat er daarna gebeurt, is voor iedereen een vraag.” ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Gameretailers.indd 55
55
9/24/2021 2:52:04 PM
Nacon/BigBen wil ook dit najaar verder groeien Bigben Interactive kijkt terug op een roerige, maar ook succesvolle tijd. De distributeur wist op alle fronten successen te boeken, ondanks de oprukkende pandemie. Het bedrijf kijkt vol vertrouwen naar het najaar. Een gesprek met marketingmanager Grégorgy Coffiner en junior productmanager Bas den Hartogh DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
H
oe heeft Bigben de COVIDperiode doorstaan? Grégory Coffiner (GC): “Net als heel veel andere partijen binnen onze industrie hebben wij meer verkocht dan het jaar daarvoor. Dat is best bijzonder te noemen, vooral omdat veel winkels op het hoogtepunt van de pandemie verplicht hun deuren moesten sluiten. Gelukkig bracht online uitkomst. Voor ons was het soms wel een uitdaging om bijvoorbeeld al de bestelde accessoires te leveren. De vraag was namelijk vele malen hoger dan het aanbod. Toch zijn we daar goed doorheen gekomen. Dat kwam vooral omdat we een flinke Europese voorraad hadden opgebouwd voordat de crisis begon. Daardoor konden we goed blijven doorleveren. Terugkijkend op deze vreemde periode kan ik enkel zeggen dat we niets te klagen hebben. Je ziet nu wel dat de verkopen minder hard gaan dan een jaar
geleden, maar dat is logisch. Iedereen zat in 2020 thuis en de vraag naar accessoires en games was zeer groot. Nu de wereld weer langzaam maar zeker opkrabbelt, is die behoefte niet meer zo dringend.” Wat was in die tijd jullie meest succesvolle productgroep? Bas den Hartogh (BdH): “Wij zijn een van de grootste partijen op het gebied van controllers. Die voor PlayStation 4 is en blijft een van onze bestverkopende accessoires. De officiële DualShock-controllers waren afgelopen periode niet aan te slepen en daardoor soms beperkt leverbaar. Nacon heeft hier slim op ingespeeld en de consument een uitstekend alternatief geboden met de Compact en Wireless controllers. Beide zijn gemaakt met de officiële licentie. Ze verkochten als een trein en blijven dat doen.” Heeft Nacon de licentie al van beide next gen consoles? BdH: “Voor Xbox hebben we een goed alternatief voor consumenten die niet de hoofdprijs willen betalen voor een officiële Pro controller. Daarnaast zetten we dit najaar een compleet aan te passen Revolution Controller in de markt. Voor PS5
56
OKTOBER 2021
EB202109_BigBen.indd 56
staat er dit jaar helaas geen controller op het programma, maar Nacon behoudt nauwe banden met Sony om tijdig te kunnen reageren wanneer deze licentie wordt vrijgegeven. Bigben heeft natuurlijk wel een compleet accessoiresassortiment voor PlayStation5 zoals kabels en Dual Chargers.” Wat gaat Nacon dit najaar doen? GC: “Voor de komende maanden staat een aantal bijzondere producten in de planning. Ik noem nog een keer de door Bas genoemde Xbox Revolution Controller. Daarnaast verschijnen er verschillende headsets. Dat is een markt met veel concurrentie, maar we willen toch marktaandeel pakken en zien kansen om dit te realiseren. Zo verschijnen er nieuwe headset-modellen van ons eigen merk RIG, waaronder een Pro Line. Dit zijn kwalitatief hoogwaardige koptelefoons voor een uitstekende en concurrerende prijs. Daarnaast verschijnt er onder de Bigben-vlag een assortiment voor de binnenkort te verschijnen Switch OLED. Als eerste verschijnen onder andere een screen protector, een glove, een power adaptor en een hardcase.” Jullie gamenajaar begon al begin september, hoe ziet de rest van deze belangrijke periode eruit? BdH: “Afgelopen maanden zijn onder de Nacon-vlag WRC 10 en Rims Racing uitgebracht. Mooie games met een geliefde li-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 12:30:15 PM
ACCESSOIRES
GAMESPECIAL
NACON BRENGT NIEUWE HEADSET-MODELLEN UIT VAN HET EIGEN MERK RIG.
centie en een grote fanbase. Waar iedereen natuurlijk naar uitkijkt is het moment dat we een nieuw deel in de succesvolle franchise Test Drive gaan uitbrengen. Die staat voor 2022 gepland.” GC: “Het lijkt nog heel ver weg maar ik kan niet wachten tot volgend jaar. Naast Test Drive Unlimited brengt Nacon dan ook een game uit met Lord Of The Ring Gollumlicentie uit en twee nieuwe games: Clash Artifacts of Chaos en Steelrising. Beide werden getoond tijdens de online show Nacon Connect en de reacties van consumenten en pers waren uitstekend. 2022 gaat op het gebied van games voor ons een belangrijk jaar worden.” Bigben heeft een overeenkomst met Square Enix om in de Benelux hun games uit te brengen. Is Marvel’s Guardians of the Galaxy de grootste titel dit najaar binnen die overeenkomst? GC: “Deze nieuwe Marvel-game staat gepland voor eind oktober. Wij hebben het volste vertrouwen in deze titel die gemaakt is door Eidos Montreal. Een studio die eerder medeverantwoordelijk was voor Marvel’s Avengers, Tomb Raider en Deus Ex. Guardians of the Galaxy is een pure singleplayer game en eerlijk gezegd zijn er daar niet zoveel meer van. We kunnen uitkijken naar een origineel verhaal met veel humor en herkenbare jaren tachtig-muziek. Als je naar wordt verwacht-lijst voor de komende
periode kijkt, dan zie je dat deze bijna compleet bestaat uit nieuwe delen van succesvolle franchises. Guardians of the Galaxy is uniek en zal gamers gaan verrassen.” Hoe gaan jullie al die producten onder de aandacht van de consument brengen? BhD: “Een van de belangrijkste middelen daarvoor in de Benelux is het speelgoedboek van bol.com. Deze heeft een oplage van 3,5 miljoen exemplaren. We hebben daar een mooie positie om onze producten te tonen.” GC: “Als we het specifiek over accessoires hebben, dan is onze community heel belangrijk. Er zijn 70.000 mensen die onze pagina’s volgen op Instagram, Facebook, Twitch en TikTok. Natuurlijk gebruiken wij ook influencers, dat blijven belangrijke ambassadeurs. Met hen gaan we ook dit najaar weer verschillende acties meedoen. Op de eerdergenoemde sociale netwerken zal je overigens ook onze producten tegenkomen in de vorm van advertenties, gelinkt aan aanbiedingen rondom belangrijke momenten als Black Friday.”
consument steeds vaker de digitale download verkiest boven het fysieke exemplaar. Dat zal niet veranderen. Binnenkort praat je over een 50/50 markt voor games op PlayStation en Xbox. Desalniettemin blijven we de retailer natuurlijk ondersteunen met nieuwe titels en een sterke backcatalogus.” BdH: “Er zijn dit najaar ook weer aardig wat logistieke uitdagingen waar we rekening mee moeten houden. Ik noem bijvoorbeeld de problematiek in China en het gebrek aan vervoercontainers. Wij zijn er echter zeker van dat Bigben op het gebied van accessoires goede voorraden heeft en we zorgen ervoor dar onze klanten ook dit najaar onze producten zo goed mogelijk in het schap kunnen zetten.” ◾
Hoe kijkt Bigben naar de toekomst? GC: “De vooruitzichten zijn zonnig. Op accessoiresgebied hebben we de afgelopen jaren flinke stappen gezet. Ik verwacht uiteindelijk weer verdere groei. Op softwaregebied ligt dat iets moeilijker. In de Benelux, net als de rest van de wereld, zie je dat de WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_BigBen.indd 57
57
9/24/2021 12:30:40 PM
PLAY YOUR GAME
Maximaal gameplezier met Trust gear.
EB202109_advertenties_14.indd 58
9/23/2021 10:28:13 AM
ACCESSOIRES
GAMESPECIAL
Trust wil samenwerken met partners Het is relatief druk in de markt voor gameaccessoires. Toch weet Trust ieder jaar te verrassen met innovatieve en betaalbare producten. Mark Moniz, general manager research & development, legt uit waarom Trust het merk is dat vertrouwen en kwaliteit uitstraalt. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
H
et van oorsprong Nederlandse bedrijf Trust omschrijft zichzelf als een zogeheten ‘challenger brand’. Mark Moniz, general manager research & development: “Voor al onze productgroepen, dus ook gaming, positioneren we ons net onder de premium-A-merken. Al onze producten doen op het gebied van kwaliteit, design en marketing niet onder voor de grote merken, maar worden verkocht voor een fractie van de prijs.” Het game-assortiment van Trust is breed met accessoires voor pc en consoles, variërend van muizen en controllers tot stoelen en complete gamebureaus.
Social gamer De doelgroep waar Trust zich op richt bestaat grotendeels uit de zogeheten social gamers. Consumenten die een uur of zes in de week een game alleen of samen online spelen. “Deze markt is sinds COVID-19 enkel maar toegenomen en die bedienen wij met allerlei must-haves voor de beste game-ervaring. Een aantal jaar geleden is Trust meer gaan denken vanuit het ecosysteem van de gamer. De vraag die wij ons hebben gesteld is simpel. Een gamer zit op zijn kamer en wat heeft hij of zij nodig om iedere keer weer die totaalervaring te creëren? Het gaat hier om producten om de speelervaring leuker en plezieriger te maken.” Een trend waar Trust op inspeelde, is de behoefte bij vooral jongeren om gamesessies te streamen. “Zij zien hoe hun idolen, vaak influencers, dit doen en willen dat ook. Daarvoor hebben we naast de standaard accessoires het assortiment aangevuld met onder meer microfoons en camera’s, maar dan wel op de bekende Trust-manier.
Uitstekende producten die toegankelijk zijn voor bijna elk budget.”
Retail Trust wil graag de relatie met fysieke retailers verdiepen. “In een steeds meer digitale wereld verloopt marketing natuurlijk via influencers en de bekende social-kanalen”, aldus Moniz, “maar het is belangrijk om bij de traditionele retail ook een goede aanwezigheid te hebben in en rondom het accessoires- en of gameschap. Een uitstekende relatie met winkeliers is daarbij essentieel. Ik denk dat Trust een ideale partner is om mee in zee te gaan. We hebben niet alleen binnen alle relevante productgroepen artikelen, maar
'Het einddoel is voor iedere partij hetzelfde: meer accessoires verkopen'
zoeken ook de samenwerking op met onze partners. Het is niet zo dat we onze spullen leveren en wachten tot een volgende bestelling. Trust gaat graag in gesprek en staat open voor ideeën. Het einddoel is immers voor iedere partij hetzelfde: meer accessoires verkopen.” ◾
Clevergreen
Trust is zich bewust van de bedreigingen voor het milieu en heeft de Clevergreenstrategie gelanceerd. Trust is het afval en plastic in de producten en verpakkingen sterk aan het terugdringen, en maakt meer gebruik van materialen van gerecyclede bronnen. Verder is het bedrijf overgestapt op online handleidingen voor de meeste producten, heeft het de grootte van de verpakkingen teruggebracht en wordt verpakkingsmateriaal van plastic vervangen.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_TrustGaming.indd 59
59
9/24/2021 2:57:34 PM
Marvel’s Guardians of The Galaxy Square Enix lanceert wederom een Marvelgame, gebaseerd op de comics die model stonden voor de gelijknamige film.
N
Marvel’s Guardians of The Galaxy | DISTRIBUTEUR: SQUARE ENIX | ONTWIKKELAAR: EIDOS MONTREAL | RELEASEDATUM: 26 OKTOBER | PLATFORMEN: PS5, PS4, XBOX SERIES X EN S,
a twee succesvolle films maakt de franchise Guardians of the Galaxy dit najaar de overstap naar het triple-a-genre. In tegenstelling tot het vorige superheldenspel van Square Enix, Marvel’s Avengers, is dit geen zogeheten pure online game. De focus van Guardians ligt namelijk op de single player. In de tijd van steeds populairder wordende service games een speelmanier die je in adventure games steeds minder vaak tegenkomt. De speler kruipt in de huid van Star-Lord, oftewel Peter Quill, de leider van de Guardians of The Galaxy. De groep heeft iets gemaakt wat niet heel gevaarlijk lijkt, maar al snel komen ze erachter dat hun creatie het einde van het universum kan betekenen... Hoewel je de game volledig vanuit Star-Lord beleeft, kunnen de andere Guardians eenvoudig worden aangestuurd dankzij een goed functionerend combatsysteem. Op die manier blijft het tempo van de game hoog.
XBOX ONE EN PC
Metroid Dread Vergezel premiejager Samus Aran tijdens haar poging om weg te komen van een buitenlandse planeet die wordt bedreigd.
M
etroid Prime maakt dit najaar eindelijk zijn opwachting met een splinternieuwe game. De succesvolle en geliefde licentie verschijnt tegelijk met het nieuwe Switch OLED model, waar Metroid Dread het vlaggenschip voor moet worden. In de game wordt het verhaal vervolgd van Samus Aran die geland is op de planeet ZDR. Daar onderzoekt ze een mysterieuze transmissie die naar de Galactische Federatie is gestuurd. Volgens de ontwikkelaar is het niet nodig om de volledige reeks van Metroid gespeeld te hebben, aangezien er een uitgebreide proloog aanwezig is. Daarnaast wordt er ook een amiibo-figuurtje van Samus galanceerd en van de E.M.M.I-robots die haar opjagen op de planeet. Een leuke toevoeging aan de game, omdat Samus hiermee extra items ontvangt om de planeet te onderzoeken. Scan 60
OKTOBER 2021
je de amiibo van Samus, dan krijg je een extra energiecapsule voor Samus en door de E.M.M.I-amiibo te scannen krijgt Samus een raketcapsule+ voor meer vuurkracht.
Metroid Dread | DISTRIBUTEUR: NINTENDO | ONTWIKKELAAR: NINTENDO / MERCURYSTEAM | RELEASEDATUM: 8 OKTOBER | PLATFORMEN: NINTENDO SWITCH
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gamepreviews.indd 60
9/24/2021 4:30:06 PM
PREVIEWS
GAMESPECIAL
FIFA 22
De FIFA-serie geldt al jarenlang als een van de belangrijkste sportfranchises van de wereld. Voor Electronic Arts is het qua omzet de meest belangrijke sporttitel van het jaar. De gamemode Ultimate Team was in het afgelopen boekjaar goed voor 29 procent van de totale jaaromzet van Electronic Arts.
H
oeveel kun je veranderen aan het belangrijkste voetbalspel van het jaar? Behoorlijk veel, bewijst het nieuwe deel in de FIFA-franchise. Wie het geluk heeft gehad om een van de nieuwe next-gen consoles te bemachtigen kan namelijk de nieuwe functie HyperMotion ervaren. Door voetballers speciale pakken aan te laten trekken, zouden hun bewegingen natuurgetrouwer zijn vastgelegd. In combinatie met machine learning zou dit volgens de ontwikkelaar tot meer dan 4.000 nieuwe, meer natuurgetrouwe animaties hebben geleid. Een verdrievoudiging ten opzichte van FIFA 21. Daardoor moet de game een meer realistische spelervaring krijgen. De nieuwe animaties zijn niet beschikbaar op de Xbox One-serie en ook de PlayStation 4 en pc ondersteunen HyperMotion niet. Voor die laatste zou EA de systeemeisen zo laag mogelijk hebben willen houden.
Punten van kritiek aangepakt De afgelopen jaren waren er diverse kritische geluiden te horen over de game. Keepers waren niet altijd even betrouwbaar en spelers liepen vaak uit positie. Volgens Electronic Arts is dat aangepakt. Zo zou het keeperssysteem van de grond af aan opnieuw opgebouwd zijn, met meer animatie en een hogere mate van betrouwbaarheid. Ook werken verdedigers beter met elkaar samen. Zo schuiven zij automatisch mee naar het deel van het veld waar het spel plaatsvindt. In vorige versies vielen soms grote gaten, waardoor aanvallers vrij
doorgang kregen richting doel. Dat gecombineerd met de soms onbetrouwbare doelman, leverde gamers soms ergernis op. Verder is het vanaf dit jaar mogelijk om een eigen club op te richten in de Career Mode. Spelers kunnen binnen elke competitie beginnen en hun rivaliserende club kiezen. Daarnaast zijn er nog personalisatiemogelijkheden voor de thuis- en uittenues, plus het thuisstadion, publiekzang en zelfs het volkslied. Daarnaast is het mogelijk om de classificatie en gemiddelde leeftijd van spelers te bepalen. Vervolgens bepaalt de gamer zelf het clubbudget om nieuwe spelers aan te trekken. Op die manier kunnen gamers zelf bepalen op welk niveau zij meedraaien binnen hun gekozen competitie.
zogenoemde FIFA Points. Daarmee konden gamers ‘blinde’ lootboxen aanschaffen, waarmee zij spelers en andere items konden vrijspelen om hun team mogelijk te verbeteren. Electronic Arts is niet blind geweest voor de kritieken van de autoriteiten en kwam in de loop van FIFA 21 met ‘Preview Packs’. Daarmee krijgen gamers vooraf al te zien wat zij kopen. Volgens EA ging het tijdens de FIFA21-cycle nog om een proef. Het is dan ook niet bekend of deze pakketten ook in de nieuwe editie van de game aanwezig zijn.
FUT Net als in afgelopen jaren zal FIFA Ultimate Team gelden als de belangrijkste spelmodus in FIFA 22. Twee jaar geleden kwamen kansspelautoriteiten in diverse landen echter in opstand tegen de
FIFA 22 | DISTRIBUTEUR: ELECTRONIC ARTS | ONTWIKKELAAR: EA CANADA / EA ROMANIA | RELEASEDATUM: 1 OKTOBER | PLATFORMEN: PS5, PS4, XBOX SERIES X EN S, XBOX ONE, PC, STADIA
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Gamepreviews.indd 61
61
9/24/2021 4:30:56 PM
Deathloop In Deathloop duikt de speler in een eeuwigdurende strijd tussen twee huurmoordenaars.
Deathloop | DISTRIBUTEUR: BETHESDA SOFTWORKS
I
n deze game kruipt de speler in de huid van Colt, die wordt opgejaagd door de bewoners van het eiland. Terwijl er jacht op je wordt gemaakt, gaat de speler op zoek naar dé manier om een einde te maken aan een tijdlus die Blackreef in zijn greep houdt. Om dat te bereiken heeft Colt de beschikking over een krachtig wapenarsenaal en handige vaardigheden om acht belangrijke doelwitten uit te schakelen die op het eiland rondlopen. Maar haast is geboden, want de dag wordt telkens gereset. Bovendien schuilt in de schaduwen Julianna, een rivaliserende moordenaar die het doorbreken van de tijdlus juist wil voorkomen. Het is daarom zaak zoveel mogelijk te weten te komen tijdens elke cyclus om nieuwe paden en strategieën uit te proberen. Ontdek relaties, onthoud schema's en haal alles uit de kast om de juiste informatie te bemachtigen. Alleen op die manier kan de tijdlus worden doorbroken. Naast de singleplayer biedt Deathloop ook een multiplayerervaring.
Mario Party Superstars | DISTRIBUTEUR: NINTENDO | ONTWIKKELAAR: NINTENDO | RELEASEDATUM: 29 OKTOBER | PLATFORMEN: NINTENDO SWITCH
| ONTWIKKELAAR: ARKANE STUDIOS | RELEASEDATUM: REEDS VERSCHENEN | PLATFORMEN: PS5, PC
Mario Party Superstars Het najaar is niet compleet zonder een nieuwe Mario. Met Mario Party Superstars speelt Nintendo in op nostalgie en de populariteit van dit karakter en zijn vrienden.
D
eze 2021-uitgave van Super Mario Party bevat vijf klassieke borden uit het Nintendo 64-tijdperk en een collectie van 100 minigames uit de hele Mario Party-serie. Alle klassiekers dus, bekend van de Nintendo 64- en Nintendo GameCubegames. Naast gedegen gameplay en opgepoetste graphics blijft het belangrijkste ingrediënt in Mario Party Superstars het speelplezier. Alle minigames worden gespeeld met een Joy- Con-controller, een Nintendo Switch-Pro-controller of op de Nintendo Switch Lite. Dit is het 19de deel in de Mario Party-reeks, een serie die sinds de release van de eerste game in 1989 keer op keer grote groepen consumenten naar de winkels wist te trekken. Van de complete serie gingen er tot juni dit jaar wereldwijd 60,10 miljoen units over de toonbank. Mario Party Superstars is een bijzonder eerbetoon aan de reeks en slaat een brug tussen de ouderwetse gameplay en de Switch-console/handheld.
62
OKTOBER 2021
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gamepreviews.indd 62
9/24/2021 4:31:19 PM
PREVIEWS
GAMESPECIAL
Grand Theft Auto 5 Geen nieuwe release op zichzelf, maar een van de bestverkopende game allertijden komt nu naar next-gen.
S
inds de release in 2013 is Grand Theft Auto nog steeds mateloos populair. Wereldwijd zijn er al 145 miljoen exemplaren van de game verkocht. Als de game wordt uitgebracht zal het de derde generatie console zijn waar de game op verschijnt. Volgens de ontwikkelaars is het meer dan een remaster, zo zou er veel aandacht zijn besteed aan raytracing. Deze feature moet ervoor zorgen dat licht beter en natuurlijker weerkaatst. Verder is de framerate verhoogd naar 60 frames per seconde, wat moet leiden tot een soepelere game-ervaring. Voor wie de game niet volledig opnieuw wil spelen: er zal een optie in de game aanwezig zijn om oude ‘save games’ over te zetten. Ten tijde van de release op PS4 was dat niet het geval. Of er naast de grafische upgrade nog nieuwe opties aan de game zijn toegevoegd, is niet bekend. Ontwikkelaar Rockstar Games houdt wat dat betreft de kaarten stevig tegen de borst.
Grand Theft Auto 5 | DISTRIBUTEUR: TAKE-TWO INTERACTIVE | ONTWIKKELAAR: ROCKSTAR GAMES | RELEASEDATUM: 11 NOVEMBER | PLATFORMEN: PS5, PS4, XBOX SERIES X EN S, XBOX ONE, STADIA EN PC
Just Dance 2022 De nummer 1 muziekgamefranchise aller tijden met meer dan 79 miljoen verkochte exemplaren komt terug met 40 nieuwe nummers en omgevingen.
J
ust Dance 2022 is inmiddels het dertiende deel van de franchise. In deze nieuwe editie hebben de makers veertig nieuwe nummers geselecteerd en dat aantal kan na release verder worden uitgebreid met het bijbehorende abonnement. Wie dat (vooralsnog) niet wil, kan direct vooruit met tracks en begeleidende dansjes op de muziek van Imagine Dragons (Believer), Ciara (Level Up) en Beyoncés – Run The World (Girls). Als extra krijgen spelers wel een maand lang gratis toegang tot Just Dance Unlimited. Hiermee kunnen zij tijdelijk gebruikmaken van een bibliotheek met meer dan 700 nummers en seizoenscontent met een thema. zij Het doel van de game blijft hetzelfde: probeer de beste score neer te zetten door de moves zo goed mogelijk na te doen met de perfecte timing. Uiteraard kan dat. In een singleplayermode, maar ook in Coöp. Daarnaast kunnen spelers hun eigen dansroutine bedenken met de Sweat Modus en aangepaste Playlists.
Just Dance 2022 | DISTRIBUTEUR: UBISOFT | ONTWIKKELAAR: UBISOFT PARIS | RELEASEDATUM: 4 NOVEMBER | PLATFORMEN: PS5, PS4, XBOX SERIES X EN S, XBOX ONE, STADIA EN PC
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Gamepreviews.indd 63
63
9/24/2021 4:31:35 PM
WRC 10
Zand, gravel, asfalt, modder en weersomstandigheden die de uitkomst van iedere race kan veranderen. Het World Rally Championship is één van de meest sensationele racekampioenschappen ter wereld. Met WRC 10 kunnen gamers zichzelf opnieuw onderdompelen in een virtuele simracer gebaseerd op deze raceklasse vol actie.
M
et WRC10 wordt de vijftigste verjaardag van het FIA World Rally Championship gevierd en voor deze gelegenheid komt er een Anniversary Edition, waarin spelers aan de slag kunnen met rally’s van 1973 tot nu. Zo is er een historisch speltype aan de game toegevoegd, waarin de rijvaardigheid van de speler flink op de proef wordt gesteld. Daarnaast zijn ook de vier nieuwe rally’s toegevoegd van het huidige kampioenschap: Estland, Kroatië, Duitsland en Argentinië. Het totaal komt daarmee op races in negentien landen. Daarnaast hebben de ontwikkelaars verschillende verbeteringen doorgevoerd in de carrièremodus, met meer opties voor personalisatie. Daarnaast is nieuw dat je je eigen WRC-team kan managen, teen element dat ook in andere games als F1 2021 steeds vaker terugkomt. Verder zijn ook de physics
verder geoptimaliseerd voor een betere bediening van de rallyauto’s en een realistischer schademodel.
Realistische geluiden Een belangrijke rol is volgens de ontwikkelaars weggelegd voor de motorgeluiden van de rallywagens. “Omdat motorgeluiden essentieel zijn voor de onderdompeling in de ervaring, heeft het ontwikkelteam met veel
zorg de geluiden van echte racewagens opgenomen en in de game geïntegreerd.” De geluiden werden vanuit verschillende bronnen en perspectieven opgenomen, zodat de geluidseffecten zo nauwkeurig mogelijk kunnen worden afgestemd op de situaties en acties van de spelers. Voor de eindmix heeft het WRC 10-team tenslotte omgevingsgeluiden van publieke ruimtes, verschillende soorten wegen en de impact van het weer toegevoegd voor een zo realistisch mogelijke simulatie.
WRC10 | DISTRIBUTEUR: NACON / BIGBEN INTERACTIVE | ONTWIKKELAAR: KYLOTONN, KT RACING | RELEASEDATUM: REEDS VERKRIJGBAAR | PLATFORMEN: PS5, PS4, XBOX SERIES X EN S, STADIA EN PC
64
OKTOBER 2021
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gamepreviews.indd 64
9/24/2021 4:31:58 PM
PREVIEWS
GAMESPECIAL
Forza Horizon 5 Forza Horizon 5 | DISTRIBUTEUR: MICROSOFT | ONTWIKKELAAR: PLAYGROUND GAMES | RELEASEDATUM: 9 NOVEMBER | PLATFORMEN: SERIES X EN S, XBOX ONE EN PC
Race met de mooiste bolides door Mexico.
H
et nieuwe deel in de Forza Horizon-serie werd vorig jaar tijdens E3 aangekondigd. Het spel speelt zich af in Mexico en laat het land in alle diversiteit zien. Spelers komen namelijk in alle uithoeken van het land, van woestijnen met cactussen, tot groene jungles en stedelijke gebieden. Ontwikkelaar Playground Games heeft veel opties in de game geïntroduceerd waarmee de kracht van de next-gen consoles getoond kan worden. Denk aan raytracing, maar ook omgevingen met meer details dan voorgaande games in de franchise. Ook zijn er hdr-opnamen van de lucht gemaakt voor een meer realistische setting en hebben de motorgeluiden een upgrade gekregen. De ontwikkelaar heeft hiervoor meer dan 320 volledig nieuwe audio-opnames gemaakt. Bijzonder is dat ook raytracing voor het geluid is ingeschakeld, zodat geluiden weerkaatsen tegen gebouwen en tunnels. Ook zal het geluid anders klinken naargelang de omgeving. De kaart van Mexico zelf is daarnaast drie keer groter dan in voorgaande delen hebben de ontwikkelaars aangekondigd. Spelers kunnen hierdoor nog langer genieten van de pracht en praal die de game biedt, wanneer zij niet één van de vele missies op topsnelheid aan het voltooien zijn.
Sonic Colours Ultimate
Een nieuw, supersnel avontuur van de iconische egel. Dat is Sonic Colours Ultimate. In dit nieuwe deel heeft de kwaadaardige Dr. Eggman een gigantisch interstellair pretpark gebouwd dat barst van de meest ongelooflijke en kleurrijke attracties, maar hij drijft het aan met een gevangen buitenaards ras.
H
et is aan Sonic om met zijn snelheid de zogenaamde Wisps te bevrijden en de geheimen van hun krachten te leren kennen. Zo kun je met de Jade Ghost Wisp alternatieve paden verkennen in de spelwereld. In de game zijn zes werelden te verkennen, elk gevuld met vijanden en hindernissen die je moet overwinnen. Sonic Colours Ultimate is ook geschikt voor de volgende generatie consoles. Zo kent de game de Rival Rush-modus waarmee de speler zijn vaardigheden op de proef kan stellen. Door het op te nemen tegen Metal Sonic zijn verschillende beloningen te verdienen.
Sonic Colours Ultimate | DISTRIBUTEUR: KOCH MEDIA | ONTWIKKELAAR: SONIC TEAM / BLIND SQUIRREL ENTERTAINMENT | RELEASEDATUM: REEDS VERSCHENEN | PLATFORMEN: PS4, XBOX ONE, SWITCH EN PC
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Gamepreviews.indd 65
65
9/24/2021 4:32:14 PM
Battlefield 2042
Na een jaar te hebben overgeslagen keert de succesvolle franchise Battlefield terug. Het nieuwste deel heeft een online focus en speelt zich af in de toekomst.
D
e naam van de nieuwe Battlefieldgame is uiteraard een dikke knipoog naar andere delen uit de serie, Battlefield 2142 en Battlefield 1942. In dit nieuwe deel is de wereld flink veranderd vanwege klimaatverandering. Een serie natuurrampen heeft humanitaire crisissen veroorzaakt. Daardoor is een grote migrantenstroom ontstaan. Alle grootmachten hebben als reactie hun grenzen gesloten. Die beslissing heeft geleid tot de oprichting van de ‘No Pats’, strijders zonder thuisland die zich aansluiten bij Rusland of de Verenigde Staten in een wereldwijde oorlog. Zij hopen zo een voet tussen de deur te krijgen bij de grootmachten. Ook deze game voorziet een grotere spelwereld dan ooit tevoren. In de verschillende multiplayermodus kunnen tot wel 128 spelers tegelijkertijd de strijd met elkaar aangaan.
De manier waarop spelers met elkaar de strijd aangaan, verschilt per modus. Alleen al in de All Out Warfare-modus zijn meerdere spelmodi te vinden, waaronder Conquest en Breakthrough. In die laatste zal één partij strategische punten verdedigen, terwijl de andere factie continu zal aanvallen. Dat zal met maximaal 128 spelers in één game behoorlijk chaotisch kunnen worden. Daarnaast wordt het thema van klimaatverandering ook zichtbaar op het strijdveld. Zo kan er ineens een zandstorm opsteken, of vormt zich een tornado op een deel van het speelveld. Met het juiste specialisme kan een speler gebruikmaken van deze natuurverschijnselen. Beschikt diegene namelijk over een wingsuit, kan er snel over het speelveld gereisd worden naar een veilige locatie of positie die wordt aangevallen.
Meerdere locaties Het verhaal van Battlefield 2042 begint in Doha waar journalist Kayvan Bechir verslag doet van de acties van ‘No-Pats’-soldaten. Via Qatar volgt hij hen naar India, Singapore en Zuid-Korea om uiteindelijk de oversteek te maken naar Zuid-Amerika. In Singapore ontdekt Bechir de kracht van de No-Pats die pas echt tot uitdrukking komt als de militante organisatie binnendringt bij Daesong Electronics, de grootste internetprovi66
OKTOBER 2021
Battlefield 2042 | DISTRIBUTEUR: ELECTRONIC ARTS | ONTWIKKELAAR: DICE / CRITERION GAMES / GHOST GAMES | RELEASEDATUM: 19 NOVEMBER | PLATFORMEN: PS5, PS4, XBOX SERIES X EN S, XBOX
der van dat moment. Bovendien lijken de ‘No-Pats’ niet alleen goede bedoelingen te hebben.
Battlefield Portal Naast de bekende verschillende multiplayermodi kent Battlefield 2042 ook een nieuwe optie: Battlefield Portal. Spelers kunnen hiermee hun eigen multiplayerlevels bouwen, die bekend zijn van oudere Battlefield-games. Ook zijn eigenschappen zoals health regeneration en fall damage aan te passen naar de smaak van de speler. De maps kunnen zowel in de game als via de browser samengesteld worden. Daarnaast kunnen ook verschillende tijdperken het tegen elkaar opnemen. Zo wordt het dus mogelijk om met moderne soldaten op de BF 1942-map Battle of the Bulge te spelen. Mogelijk heeft Battlefield 2042 hiermee een sterke troef in handen voor het najaar.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_Gamepreviews.indd 66
9/24/2021 4:32:34 PM
PREVIEWS
GAMESPECIAL
Horizon Forbidden West Na een flink uitstel moet dit volgend jaar het pronkstuk worden voor PlayStation 5. Het vervolg van Horizon Zero Dawn is opnieuw gemaakt door de Nederlandse ontwikkelaar Guerrilla en neemt de spelers mee op een nieuw avontuur.
A
ls achtergrond wordt opnieuw de postapocalyptische open wereld uit de 31ste eeuw gebruikt. De jonge machinejager Aloy gaat op zoek naar een mysterieuze grens ergens in California, Utah en Nevada. Haar reis wordt moeilijk gemaakt door gevaarlijke stammen, grootste stormen en natuurlijk een leger dodelijke machines. Fans van Horizon Zero Dawn hebben jarenlang moeten wachten op de nieuwe avonturen van Aloy en het nieuwste deel van de serie moet de overtreffende trap worden. Daarmee is het een enorm belangrijke titel voor het PS5-platform.
Horizon Forbidden West | DISTRIBUTEUR: SONY PLAYSTATION | ONTWIKKELAAR: GUERRILLA | RELEASEDATUM: 16 FEBRUARI | PLATFORMEN: PS5
Nieuwe Pokémon-games
P
Brilliant Daimond & Shining Pearl | DISTRIBUTEUR: NINTENDO | ONTWIKKELAAR: NINTENDO | RELEASEDATUM: 19 NOVEMBER | PLATFORMEN: NINTENDO SWITCH
okémon is uitgegroeid tot een fenomeen. Van oorsprong een ver zamelkaartengame, is Pokémon uitgegroeid tot een industrie van tekenfilms, strips, merchandise en natuurlijk games. Nintendo brengt dit jaar Brilliant Daimond en Shining Pearl uit. Een nieuwe gamestap in het Pokemon-universum. De avonturen in Pokémon Brilliant Diamond en Pokémon Shining Pearl vinden plaats in Sinnoh, dit is de plek waar veel mythen hun oorsprong vinden en de perfecte plaats waar spelers hun Pokémon-kunsten kunnen laten zien. Gamers bezoeken in de games verschillende locaties in dit fictieve land om uiteindelijk mee te dingen naar de titel kampioen van de Pokémon Leauge. Het verhaal speelt zich ver af voor de gebeurtenissen in Pokémon Diamond, Pearl en Legends Arceus. Nintendo gaat de release groots onder de aandacht brengen. Naast de bestaande fans wil het bedrijf dat de titels op de wishlist voor Sinterklaas komen. Dit moet bewerkstelligd worden door een grote campagne (tv, online, bioscoop, print en out of home). Daarnaast profiteert Nintendo van de populariteit van het merk Pokémon. Naast de trading cards en de free2play game Unite komt er op Netflix steeds meer Pokémon anime uit. WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Gamepreviews.indd 67
67
9/24/2021 4:32:52 PM
2022 staat in het teken van Ondanks de coronapandemie was het afgelopen anderhalf jaar tot op zekere hoogte ‘business as usual’ voor de game-industrie, met console-releases en een verdere opmars van e-commerce. Grote nieuwe titels ontbraken echter. Retail kijkt dan ook vol verwachting naar de komende 12 maanden. DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
H
et najaar (september, oktober, november en december) is traditioneel de belangrijkste periode binnen de gamebranche. Dit is immers het moment waarop ‘het grote geld’ verdiend moet worden. Traditioneel brengen uitgevers in die relatief korte periode hun blockbusters en nieuwe potentiele franchises uit. Daarnaast proberen a-titels in hetzelfde tijdsvlak ook een kopend publiek te bereiken. Dit jaar is dat significant anders. Natuurlijk komen de jaarlijkse franchises met een nieuw deel en blijft Nintendo de markt bedienen met hits, maar op het gebied van nieuwe ip’s zijn de titels ver zoeken. Tenminste, in het fysieke speelveld. Werp een blik in de online winkels van Nintendo, Sony en Microsoft en je ziet een flink assortiment met ‘nieuwe’ retro-achtige concepten en kleinere games. Titels die overigens amper het winkelschap bereiken.
Najaar De industrie zet dit najaar in op een handvol 68
OKTOBER 2021
EB202109_Vooruitblik.indd 68
triple-a-releases, een aantal niche titels en een stuk of twee nieuwe ip’s. Titels als FIFA 22, Call Of Duty Vanguard, Battlefield 2042, Halo Infinite en Pokémon Brilliant Diamond en Pokémon Shining Pearl kunnen omschreven worden als gegarandeerde hits. Daarnaast zijn de verwachtingen voor de twee nieuwe potentiële blockbusters Back 4 Blood en Guardians Of The Galaxy hoog, maar zowel gamers als retail had liever een uitgebreider palet aan keuze gezien. Redenen voor het relatief magere aanbod zijn er genoeg. Door slechte leveringen van PlayStation5 en Xbox One Series X is de installed base voor next gen nog niet hoog genoeg om veel exclusieve releases te verantwoorden. En natuurlijk heeft de wereldwijde pandemie roet in het eten gestrooid. Zo liepen verschillende producties significante vertraging op. Een logisch gevolg is dat de wereld zich in 2022 kan opmaken voor een gigantisch golf aan nieuwe games.
Waar kunnen we naar uitkijken? Wie een blik werpt op het releaseschema van verschillende uitgevers voor de eerste drie maanden van volgend jaar kan enkel onder de indruk zijn. Stuk voor stuk blockbusters die niet zouden misstaan in het najaar. Retail kan uitkijken naar games als Dying Light 2 Stay Human, Horizon Zero Dawn Forbidden West, Destiny 2 The Witch Queen, Gran Turismo 7, Saints Row, Marvel Midnight Suns en WWE2K22. Daarnaast verschijnt het nog steeds zeer populaire en succesvolle Grand Theft Auto V voor PlayStation 5 en Xbox Series X. Stuk voor stuk potentiele omzetmakers, maar deze releases zijn nog maar het tipje van de sluier. Later in het jaar staat nog veel meer moois gepland. Ook hier zijn het bekende licenties die de klok slaan, maar ook nieuwe ip’s maken zich op voor 2022. Met games als Gotham Knights (Batman), Hogwarts Legacy (Harry Potter), Suicide Squad: Kill The Justice League, Lord Of
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
9/24/2021 3:11:03 PM
n
VOORUITBLIK
GAMESPECIAL
nieuwe titels en techniek The Rings: Gollum, Splatoon 3, Starfield, Ghostwire Tokyo, God Of War: Ragnarok, Avatar: Frontiers Of Pandora, Dead Space, LEGO Star Wars: The Skywalker Saga en Uncharted Legacy Of Thieves Collection moet volgend jaar een gouden periode voor de branche worden. En dit is nog niet alles. Het is zeer waarschijnlijk dat het komende half jaar nog verschillende andere titels aangekondigd gaan worden.
Cloud Het zijn niet enkel games die er garant voor staan dat 2022 een bijzonder jaar wordt.
streamt de game naar zijn of haar favoriete apparaat. De service ondersteunt spelen via controllers, zelfs die van concurrent Sony DualShock 4. In combinatie met een Xbox-abonnement op de digitale gamebibliotheek Game Pass kan dit een manier zijn om een de mainstream consument te bereiken die niet perse een console wil kopen. Microsoft testte Xbox Cloud Gaming al op Android-apparaten. Mocht dit de te verwachten schot in de roos zijn, dan kan dit gezien worden als een gamechanger er voor zorgen dat de oprukkende digitalisatie van games nog meer in een stroomversnel-
Xbox Cloud Gaming kan de gamechanger zijn die nog meer mensen aan het gamen krijgt
portemonnee getrokken worden. Dat kan via een aparte aankoop, maar er is ook vaak een abonnementsvorm. In drie jaar was de servicegame Fortnite bijvoorbeeld goed voor zo’n 14 miljard dollar aan inkomsten. Nagenoeg iedere uitgever heeft dit model inmiddels ingezet. Titels als Call Of Duty Warzone en Apex Legends zijn niet meer weg te denken uit het gamelandschap. Aangezien er veel extra inkomsten mee gegeneerd worden kunnen consumenten ook in 2022 uitkijken naar nieuwe titels en abonnementsvormen. Op het eerste gezicht zal de fysieke retail hier niet heel erg van profiteren. De aankopen worden immers in de meeste gevallen digitaal voldaan. Maar door het verkopen van puntenkaartjes en misschien nog wel belangrijker, merchandise rond die titels, kunnen zij ook via een zijweg meeprofiteren.
Meer spelers Een techniek die in 2018 voor de eerste keer geïntroduceerd werd, krijgt naar alle waarschijnlijkheid een wereldwijde en brede uitrol. Microsofts gamedienst Xbox Cloud Gaming kan er op papier voor zorgen dat het aantal consumenten dat games speelt flink kan toenemen. Gebruikers van deze dienst hebben namelijk geen console nodig om games te spelenen. De consument
ling belandt. Slecht nieuws dus voor de verkopers van spelletjes in een doosje.
Servicegames Een andere trend zijn de zogeheten servicegames. De consument downloadt gratis een game en zodra hij of zij meer pistolen, wagens, outfits, cosmetische uitbreidingen of meer speelmogelijkheden wil, dan moet de
Alles wijst erop dat 2022 een bijzonder jaar gaat worden. Een jaar dat de magere coronajaren meer dan goed zal moeten maken. Het allerbelangrijkste is misschien wel dat de platformhouders en uitgevers er alles aan doen om dit jaar nog meer spelers te bereiken. Dit is de enige manier om de industrie verder te laten groeien, zodat er de komende decennia weer nieuwe stappen gezet kunnen worden. ◾ WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL OKTOBER 2021
EB202109_Vooruitblik.indd 69
69
9/24/2021 3:11:18 PM
HET LAATSTE WOORD Entertainment Business staat vol met interviews met professionals die (meestal) over hun werk praten. In Het Laatste Woord zetten we de spotlights op het persoonlijke leven van die prominenten. Deze keer is dat Stephanie McGuire, A&R Manager bij CTM Publishing. STEPHANIE MCGUIRE Wat is het leukste aan je baan? “Het allerleukste aan mijn baan is dat ik erbij mag zijn waar muziek gecreëerd wordt, de juiste mensen aan elkaar mag koppelen en het ervaren van de euforie onder de schrijvers in een studio wanneer er een toffe song gemaakt wordt. Dat zijn toch wel de mooiste momenten. Mijn succes is afhankelijk van het succes van de schrijvers die wij vertegenwoordigen bij CTM, daarvoor doe ik elke dag weer mijn best.”
Ben je een ochtend- of een avondmens? “Absoluut avond/nacht, dus bel mij niet in de ochtend. Natuurlijk ben ik altijd bereikbaar voor iedereen, behalve tussen 08:00 en 10:00 uur in verband met mijn ochtendhumeur, haha.”
70
kort een vinylversie als collectors item. Maar streaming is nu natuurlijk meer voor de hand liggend. Ik zit dan ook elke donderdag om 0:00 uur klaar voor New Music Friday.”
Wat doe je liever: werken met nationaal of internationaal talent? “Ik werk graag met nationaal talent waarvoor ik internationale kansen creëer. Van nationaal naar internationaal! Dat is iets wat ik bij CTM nog meer geleerd heb.”
“Dat niks mij tegenhoudt.”
Welk boek ligt er op je nachtkastje? “Howling at the Moon: The Odyssey of a Monstrous Music Mogul in an Age of Excess, een biography van Walter Yetnikoff, echt een aanrader!”
Wat stel je het vaakst uit? “Mijn wekker!”
Wat gaf je tot nu toe de grootste kick in deze functie?
Wat weten de meeste professionals niet over Stephanie McGuire?
“Een liedje op de radio horen of live gespeeld zien worden, waarbij ik betrokken ben geweest.”
“Dat carnaval mijn kerst is.”
Streaming of toch vinyl?
Wat is buiten je werk je grootste passie?
“Ik ben een ouderwetse albumluisteraar en als een album mij raakt, koop ik sinds
“Werk by far, maar als ik iets moet kiezen is dat toch echt karaoke zingen.”
OKTOBER 2021
Wat heb je over jezelf geleerd tijdens de coronacrisis?
Naam: Stephanie McGuire Functie: A&R Manager CTM Publishing Geboortedatum: 25 februari 1991
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB202109_LaatsteWoord.indd 70
9/24/2021 2:59:33 PM
Mediadub Advertentie EB A4.qxp_©2019 Mediadub 21-03-19 13:53 Pagina 1
Mediadub weet waar het om draait.
Vinyl platen persen: 7", 10" en 12" platen met alle bijbehorende verpakkingen en drukwerk. Mediadub weet waar het om draait bij vinyl persen. Wij zijn de grootste onafhankelijke vinylproducent in de Benelux. We hebben in de afgelopen jaren van vinylpersen in alle formaten ons specialisme gemaakt. Met veel trots hebben we voor vele bekende en minder bekende muzikanten en labels intussen prachtig vinyl mogen persen. Ook kunnen wij zeer gunstige levertijden bieden.
Levering in 6 weken mogelijk Topkwaliteit platen Hoogwaardig drukwerk Scherpe tarieven Vinyl Express Service Mediadub biedt u de Vinyl Express Service. Een uitkomst bij lange wachttijden. We kunnen in 6 weken platen leveren! Door het productieproces zodanig te managen waarbij productie-onderdelen strak aansluiten op elkaar kunnen we flink tijd besparen.
Ebweg 6 | 2991 LT Barendrecht | Tel. +31 (0)180 890 376 | www.mediadub.nl
EB202106_advertenties_4.indd 59 EB202109_advertenties_15.indd 71
6/11/2021 AM 9/24/2021 10:39:52 1:27:03 PM
RESENTS
KINDEREN VOOR KINDEREN WORDEN WAT JE WIL 24/09/21
LP CHURCHES 8/10/21
OSCAR AND THE WOLF THE SHIMMER 22/10/21
MY MORNING JACKET MY MORNING JACKET 22/10/21
GEESE PROJECTOR 29/10/21
DAMON ALBARN THE NEARER THE FOUNTAIN, MORE PURE THE STREAM FLOWS 12/11/21
PIP BLOM WELCOME BREAK 12/11/21
CLAPTONE CLOSER 12/11/21
IDLES CRAWLER 12/11/21
IAS.COM EB-Advertentie-Sep21_PIAS_v1.2.indd 2 EB202109_advertenties_16.indd 72
10-09-2021 09:54 9/24/2021 12:43:51 PM