Editie 45. December 2022 / januari 2023

COLOFON

ESPECIAL LIFE TEAM

Amber de Kroes

Eva Meenhorst

Helga van der Zon

Marcel Boers

Kaspar Huijsman

Kees Diks

Margriet Marbus Maybritte van Blijderveen Nazli van den Kieboom

Ronald Dorlas Susanna Verboon

Taco te Gussinklo

Mensen vragen ons weleens of we niet zo langzamerhand alles wat er te schrijven valt over Andalusië en Spanje al gepubliceerd hebben. Ons antwoord is altijd een volmondig nee.

We geven je even een kijkje achter de schermen. Eens in de zoveel tijd komen we met (een deel van) de redactie samen voor een kopje koffie en een brainstormsessie. Daar komen dan ideeën voor bijna een jaar aan magazines uit. Maar ook tussendoor houden onze schrijvers hun oren en ogen open voor inspiratie. Het resultaat is dan een jaarplanning waar dan per magazine hier en daar nog iets nieuws bij komt.

De meeste artikelen worden vlak voor de deadline geschreven. Alleen de wandelingen en tripjes vereisen wat meer voorbereiding zodat we foto’s van het juiste seizoen bij het artikel kunnen plaatsen. Foto’s van kerstversiering in de straten bij een artikel in het voorjaar zouden immers een beetje misplaatst zijn.

PUBLISHERS

Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188

Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com

ADVERTENTIES

sales@especial-life.com

ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com

Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com

Free bi-monthly Dutch magazine. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com

Alle rechten voorbehouden ©2014-2023

Foto cover: Gruta de las Maravillas foto: Ayto de Aracena

Wat we ook wel eens van mensen horen: wandelen, een tentoonstelling bezoeken, wijntjes proeven of een reisreportage maken, die schrijvers hebben een goed leven! Jazeker, ze schrijven over thema’s waar ze verstand van hebben en dat is altijd leuk. Maar om het voor de lezer interessant te houden letten ze tijdens hun werk op heel veel dingen. Klopt de bewegwijzering? Zit er nog een verborgen geschiedenis achter dit kunstwerk? Hoe kan ik deze smaak het best omschrijven zonder al te veel technische woorden? Welke foto’s geven het beste weer wat ik nu voor me zie?

En natuurlijk zou dit magazine niet in je handen komen zonder het werk van degene die ervoor zorgt dat alle kosten gedekt worden door de advertenties. Of zonder de dagenlange inzet om ESpecial weer overal in de provincie Málaga te verspreiden.

Het hele ESpecial Team doet het allemaal met veel plezier en ons voornemen voor 2023 is weer zes nieuwe edities vol mooie verhalen te publiceren. We wensen je veel leesplezier!

Marjan & Maria

LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS

NIEUWS & COLUMNS

ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR

Sierra Aracena

& Picos de Aroche

DE RAND VAN ANDALUSIË

Andalusië is een wereld op zichzelf. Niet alleen vanwege de grote verscheidenheid aan natuur, cultuur en historie. Ook omdat het gebied van oudsher letterlijk niet makkelijk te bereiken is. Je kwam er óf via de zee óf via de bergketen die de deelstaat scheidt van de rest van Spanje. De Sierra Morena is de natuurlijke grens tussen Andalusië en de rest van Spanje. Ruim 400 kilometer, verdeeld over de provincies Jaén, Córdoba, Sevilla en Huelva. Het meest westelijke deel van deze bergketen is de Sierra de Aracena y Picos de Aroche. Bossen en weilanden die vloeiend in elkaar overlopen, de kleur groen heeft hier het hele jaar door de overhand.

Tekst: Maria Kupers.

Foto’s: Ayuntamiento de Aracena: Rafael Asquith / Love The Frame, Ayuntamiento de Almonaster la Real, Maria Kupers.

Onderweg naar Aracena verschijnt de naam Portugal op de verkeersborden, ik zit echt aan de uiterste grens van Andalusië. Na het wat saaie landschap rondom Sevilla zijn de glooiende heuvels met kurkeiken, gras en hier en daar een zwerfkei een verademing. Ik kom in de regio van de ‘dehesas’, gebieden waar in weilanden met bomen vee gehouden wordt. Tussen de verschillende percelen staan lage muurtjes van keien, onder de bomen grazen koeien, paarden, schapen en vooral veel varkens. De Sierra de Aracena staat dan ook bekend om de diverse soorten vlees die van deze eikeletende viervoeter worden gemaakt.

Onbekender maar zeker bemind

In berggebieden waar dan ook in Andalusië vallen altijd een paar dingen op: de eenvoud en rust van de mensen, de kleine gehuchten die op de hellingen geplakt lijken te zijn, de stevige kost en het feit dat er tussen de robuust gebouwde huizen altijd weer minstens één historisch juweeltje te vinden is. Het leven heeft er zijn eigen ritme.

Het enige dat de diverse natuurparken van elkaar onderscheid, is het type bergen en de flora en fauna die je er tegenkomt. De Sierra de Aracena y Picos de Aroche valt bij mij in de categorie ‘lieve bergen’. Het weelderige groen is een lust voor het oog en de bergen golven zacht in elkaar over. Er zijn geen ontzagwekkend hoge rotswanden of diepe kloven, na elke bocht in de weg heb je een nieuw uitzicht op valleien vol bomen en weilanden.

Je hoeft dus geen bergbeklimmer te zijn om hier dagenlang te wandelen. Elk dorp heeft vertrekpunten voor diverse wandelingen, er zijn in het hele gebied meer dan 700 kilometer aan routes uitgezet. In de dorpjes zie je dan ook veel mensen met stevige wandelschoenen en een rugzak rondlopen. Vooral in de weekenden komen toeristen uit heel Spanje voor een ‘bosbad’ naar de regio.

Wow

Die toeristen kwamen er al in 1914, toen werd namelijk de Gruta de Maravillas voor het publiek opengesteld. De ‘grot van de pracht’ is in 1850 ontdekt door mijnwerkers die op zoek waren naar een nieuwe plek om lood en zilver te winnen. De Gruta de Maravillas ligt in het centrum van Aracena, deels onder het kasteel van dit regiohoofdstadje, en is nooit gebruikt als mijn.

Nou ben ik helemaal geen fan van grotten, al met al zijn het wat stalactieten en stalagmieten onder de grond en klaar. Heb je er één gezien, dan ken je ze wel. Maar het regent en Gruta de Maravillas werd me aanbevolen door iemand die hetzelfde over grotten denkt.

De toegangsprijs (voor grot, kasteel en Museo del Jamón) is aan de hoge kant voor Spanje maar zodra we de trappen zijn afgedaald ben ik dat vergeten. Een zacht ‘wow’ ontsnapt aan mijn lippen. En een paar meter verder weer. En daarna nog een paar keer.

Linksboven: wandelpad. Rechtsboven: relaxed herkauwen in het frisgroene gras Onder: Gran Lago in Gruta de las Maravillas

De route door de grot is 1,2 kilometer en daalt af tot honderd meter. Ik loop met de laatste groep van die dag en begrijp niet hoe de gids de hele dag al die trappen op en af kan lopen, met hier en daar ruimtes waar het zuurstofgehalte laag is, en dan ook nog zo deskundig en leuk kan vertellen. Als ik weer buiten kom miezert het nog, maar na maanden droogte vind ik dat uitermate prettig. Bovendien heb ik een open haard in mijn appartement vlakbij het centrum, dus snel weer warm worden is geen probleem.

Weer en wind: lekker!

Het lekkere van de bergen vind ik dat het er soms zo fijn koud kan zijn. Dat je met rozige wangen terugkomt naar je accommodatie en dan lekker op de bank met een boek of naar het haardvuur staren.

Het regent relatief veel in dit gebied, het is er niet voor niets zo groen. Maar de voorspellingen komen natuurlijk niet altijd uit. Sowieso kunnen in de bergen wolken ergens blijven hangen, terwijl het dan op andere plekken zonnig of anders in ieder geval droog is. Op de enige dag met regen die ik tref, pak ik de auto om gewoon eens wat rond te rijden.

En inderdaad, twintig kilometer verderop is het droog en slenter ik over de wekelijkse dorpsmarkt van Aroche. Het is een mooie plek om een beeld te krijgen van het dagelijks leven. Er staan kramen met allerlei soorten warme kleding, zonder franjes want gemak dient de mens.

Zowel de ouderen als de jongere inwoners nemen de tijd om een praatje met elkaar te maken, aan hun armen tassen vol voedingsmiddelen van de overdekte markt iets verderop.

Overal iets te zien

Op die regenachtige dag heb ik natuurlijk geen zin om door dorpjes te slenteren. In diverse plaatsen stop ik bij de Oficina de Turismo om te horen wat ik daar beslist moet bezoeken.

Iedereen is uitermate vriendelijk en vertelt desgevraagd honderduit over het leven daar en alle fantastische dingen die er te doen zijn. Ik krijg stapels folders mee en hoor over festivals, tentoonstellingen, sportevenementen en dorpsfeesten. Het mag hier dan wel rustig zijn, saai is het zeker niet.

Ik bezoek het oude klooster van Aroche. Hier zijn nu verschillende tentoonstellingen te zien over het dorp, de natuur en de meest unieke tentoonstelling ter wereld: rozenkransen. Een inwoner van het dorp besloot die te verzamelen, stuurde brieven naar alles en iedereen met het verzoek een rozenkrans te sturen. Hij verzamelde meer dan drieduizend exemplaren en zelfs jaren na zijn dood komen er nog nieuwe rozenkransen binnen.

Rechts: uitzicht op Linares de la Sierra Links: Mezquita Almonaster la Real

Nadat ik me bij eerdere tripjes al eens volledig heb klemgereden in een dorpje, ben ik altijd wat huiverig voor kleine straatjes. Maar volgens de dames van de VVV in Almonaster la Real kan ik wel met de auto bij de mezquita in de buurt komen. De verbodsborden mag ik vandaag wel negeren, de dorpsagent heeft geen dienst. De moskee is gebouwd op de resten van een basiliek uit de tijd van de Visgoten, binnen in het kasteel dat daar weer op gebouwd werd. Nadat de Moren verdreven waren werd er een kapel van gemaakt, maar alle elementen van de moskee zijn nog aanwezig. Een aparte combinatie van eeuwenoude onderdelen van de geschiedenis.

Terug in de tijd?

Alle dorpjes die ik bezoek zijn prachtig. Dat komt vooral doordat de straten van middelgrote keien en cement zijn gemaakt. Daardoor krijg je meteen het gevoel in een totaal andere wereld te zijn beland. Het is dat ik ook hier gewoon appjes ontvang, anders zou ik denken dat de tijd heeft stilgestaan. Tijdens de lunch in Almonaster la Real raak ik in gesprek met José van Bar Teteria. Ik wil wel eens weten hoe het is om hier te wonen.

José komt oorspronkelijk uit een dorp in Sevilla en heeft op Ibiza en in Malaga gewoond. Hij vertelt dat hij in een aldea (gehucht) in de buurt woont, waar negen 9 huishoudens elk een eigen huis hebben, maar een waterbron, moestuin en zonnepanelen delen. Geen commune, maar een groep mensen die er ongeveer dezelfde

levensfilosofie op nahouden. Als echte campobewoner raak ik meteen enthousiast. We praten over de geneugten van het leven weg van de hectiek en die eeuwige vraag die je dan wordt gesteld: maar wat moet je daar toch zo ver van alles?

“Zo ver van wat precies?” zegt José. “Van dat dagelijkse ritje in een overvolle metro naar je werk? De supermarkten waar 80 procent van de producten overbodig of ongezond is? De herrie van mensen en verkeer? Ik vind het prima hier, heb alles wat ik nodig heb en mocht ik een keer behoefte aan drukte hebben, dan zoek ik die wel op.” Het enige waar hij zich wel een beetje zorgen over maakt is het feit dat het dichtstbijzijnde ziekenhuis op bijna drie kwartier rijden ligt. “We hebben allemaal een cursus Eerste Hulp gedaan, zodat we in ieder geval weten wat we moeten doen. En verder weet je het natuurlijk nooit, maar als je in een stad woont eigenlijk ook niet.”

Onverwachte ontmoetingen Terwijl ik verder rijd richting Alajár, zie ik een bordje naar een watermolen. Dat is vast leuk voor een foto denk ik, en ik volg het steeds smaller wordende paadje. Hier vertrouw ik het niet helemaal, muurtjes en een waterkanaaltje vlak langs het pad, dus keren zou lastig worden. Ik rij een stuk achteruit en parkeer de auto strak langs een hek. Het is een zonnige dag en even de benen strekken is altijd prettig.

Vlak na een kleine houten brug over een beekje zie ik een parkeerplaats, het kan dus wel…Ik kan de molen niet vinden, maar zie wel een grote blonde man rondlopen. Inderdaad, een Nederlander. Monica en Peter Jan hebben jaren geleden de watermolen gekocht en wonen er nu.

Op het terrein ernaast hebben ze zes huisjes voor de verhuur gebouwd en ik krijg een rondleiding. Alles is gebouwd met prachtig gerestaureerde oude materialen uit de omgeving. “We kwamen hier 25 jaar geleden tijdens een wandeling terecht en wisten meteen dat we hier wilden wonen” vertelt Peter Jan. Volgens hem wonen er in de hele Sierra rond de honderd buitenlanders, waaronder een aantal mensen die bij hen op vakantie zijn geweest en verliefd werden op de omgeving. “Iedereen komt hier voor de rust en om te wandelen. Wij hebben zelf acht wandelingen uitgezet, aangegeven met geschilderde deksels van blikken hondenvoer. En vanuit Alajar kun je ook diverse rondwandelingen doen, de mooiste is waarschijnlijk wel die van de aldea’s. Door de natuur van gehucht naar gehucht, prachtig.”

Niet alles is ham De Sierra de Aracena y Picos de Aroche staat bekend om de Pata Negra en allerlei andere vleessoorten. Maar dat betekent voor de vegetariërs onder ons gelukkig niet dat je de hele vakantie tortilla de patatas en tomaten moet eten. Die tomaten zijn overigens wel heerlijk, zelfs in deze tijd van het jaar komen ze nog vers van het land. Net als alle andere groenten en de diverse soorten paddenstoelen. En dan zijn er natuurlijk nog de kazen in allerlei soorten en maten. Kortom, zowel ontbijten, lunchen en dineren buiten de deur is hier een feestje.

Aracena is de grootste plaats in de omgeving en daar vind je dan ook de meeste winkels met allerlei streekproducten. Daar ontbreken natuurlijk de honing, wijn, zelfgemaakte zeep, olijfolie en allerlei andere creatieve combinaties gemaakt met lokale ingrediënten niet. Ik begin heel hard te lachen als ik een zakje met snoepjes ‘con sabor a bellotas’ zie. Op het etiket staat ook nog eens dat het voor ‘mijn favoriete varkentje is’, ik kan de verleiding niet weerstaan en doe het in mijn winkelmandje [volgens de ontvanger smaken ze vooral naar suiker].

Linksboven: lokaal product Rechtsboven en onder: aldea

Verfijnde smaak

Op mijn rondtocht door het dorp zie ik een winkel die chocolade ‘hecho en Aracena’ verkoopt. Ook die verleiding kan ik niet weerstaan. Ik raak in gesprek met Ester Richardson, een Cubaanse die samen met haar man vijfentwintig jaar in Sevilla een chocolaterie runde en sinds twee jaar in Aracena woont en werkt. Ze koopt de cacao rechtstreeks van boeren in Venezuela, Peru en Colombia en werkt alleen met de beste natuurlijke ingrediënten. Geen geraffineerde suikers of andere rare stofjes dus.

Dat resulteert in een wat duurdere chocolade, maar zodra ik een stukje in mijn mond heb weet ik dat ik dat graag betaal. Dit heeft niets te maken met wat je in de supermarkt koopt. Aparte smaakcombinaties met bijvoorbeeld gember, kardemom, kruidnagels en vruchten smelten samen op mijn tong.

Met mijn auto vol lekkernijen en hoofd vol mooie beelden en herinneringen keer ik terug naar huis, genietend van de grote verscheidenheid aan landschappen die Andalusië me tijdens de rit van 3,5 uur weer biedt.

www.aracena.es www.richardchocolat.es www.almonasterlareal.es www.molinorioalajar.com

PATA NEGRA

het witte goud op zwarte poten

Iedereen kent ze wel, zo’n typisch delicatessenwinkeltje waar de hammen voor de ramen hangen. Ze nodigen uit om gekocht te worden, geproefd te worden. Maar op het moment van kiezen duizelt het vaak: Bellota, Serrano, Cebo, 50%, 100%, welke ham is nu de beste? De zwarte poot of toch gewoon de witte, de ‘paletilla’ (voorpoot) of de ‘paleta’ (achterpoot)? We gaan op zoek naar antwoorden in Jabugo, de plek waar de beste hammen vandaan komen.

Tekst:; Susana Verboon. Foto’s: Jamones Eíriz, stock, Susana Verboon

Al rijdend over slingerende wegen richting het noorden van de provincie van Huelva, verandert het landschap voorbij Sevilla van eindeloze groene vlakten met olijfbomen in heuvelachtige weilanden met kurk- en steeneiken. Dit zijn de ‘dehesas’ waar de varkens rondscharrelen en dagelijks kilo’s eikels (bellotas) eten. We zijn aangekomen in het nationale park Sierra de Aracena, een prachtig natuurgebied op de grens met de provincies Huelva, Sevilla en autonome regio Extremadura.

We passeren Aracena, een schilderachtig stadje en beroemd om zijn indrukwekkende grot, kasteel en kathedraal. De eerste stop op deze route is Jabugo, het dorp waar het allemaal om te doen is. Wat maakt Jabugo zo beroemd? Sinds 2017 heeft Jabugo een beschermde herkomstbenaming, Denominación de Origen Protegida, voor de exquisiete, gedroogde Iberische ham.

Weet waar het vandaan komt Lucia Garcia van het keurmerkinstituut geeft ons uitleg: “Jabugo is de bakermat van gedroogde ham. Jabugo is één van de vier DOP regio’s in Spanje. Verder zijn er nog Salamanca, Los Pedroches en Extremadura, allemaal met hun eigen beschermde oorsprongsbenaming en unieke karaktereigenschappen van de ham. Het doel van zo’n keurmerk is het waarborgen van de kwaliteit van deze ham op een markt waar allerlei soorten en kwaliteiten worden aangeboden,” gaat Lucia verder. “Daarnaast geldt het als belangrijk instrument om het werk van de producent te erkennen. Als laatste en zeker niet minst onbelangrijke, weet de consument zo dat

ze kwaliteit kopen. De controles zijn zeer streng, vanaf het moment dat het varken ter wereld komt, wordt het gevolgd. De inspectie controleert in de bergen regelmatig de uitwerpselen om te zien of de varkens niet bijgevoerd worden. Versneld vetmesten is namelijk niet toegestaan.”

Aan tafel!

Na zoveel praten over de ham, begint onze maag te rommelen. Lucia beveelt ons Montesierra aan, een klein familierestaurant dat midden tussen de droogkamers van de eigen hammen ligt. Eigenaar Javier serveert ons een proeverij van 100 % Iberisch varkensvlees en paddenstoelen.

We krijgen bijzondere gerechten voorgeschoteld zoals bacalao met zoete aardappelpuree, gebakken in het vet van de jamon Ibérico, tartaar van varkenshaas, een grote, gele paddenstoel -de keizersamaniet- met fluweelzachte textuur en hamsnippers. Als zoete afsluiting serveert Javier ‘leche frita’, (gebakken melk) een ouderwets dessert met een lichte dropsmaak vanwege de zoethout die Javier heeft gebruikt bij de bereiding.

Geduld en traditie

De volgende dag staat een bezoek aan een productiebedrijf op het programma. We rijden naar het piepkleine dorpje Corteconcepcion, met zo’n 600 inwoners. Hier voel je het onthaasten en de traditie. Je ademt hier rust en geduld. Domingo, vierde generatie van de familie Eiriz, van oorsprong uit Asturias, geeft ons een rondleiding.

We starten waar het allemaal begint: in de ‘dehesa’, een prachtig groene oase, een ecosysteem, door de aanwezigheid van de vele steen- en kurkeiken met de Iberische varkens en andere typische flora en fauna. Het hele gebied is uitgestrekt en bebost met deze soms eeuwenoude bomen. Zover we kunnen kijken zien we bossen met ineengeklemd hier en daar een slaperig klein dorpje, als een witte stip tussen het groen.

Domingo begint enthousiast: “het Iberisch varken is een varken dat 100% gefokt wordt uit het Iberische ras. Dit varken komt uitsluitend voor op het Iberisch schiereiland, voornamelijk in Extremadura en Andalusië en stamt af van het wilde everzwijn. Een ras dat al sinds eeuwen voorkomt in Spanje en geroemd wordt om zijn smaak en textuur. Dit varken heeft zich door de eeuwen heen steeds aangepast aan de extreme warmte en kou en is één van laatste ‘grazende’ varkenssoorten in Europa.

In de herfstperiode, ook wel Montanero genoemd, kunnen ze tot twaalf kilo bellota’s per dag eten. Hun hoofdvoedsel is de natuurlijke vegetatie van de Deshesa. Ze eten gras, paddenstoelen, wormpjes, eigenlijk alles wat ze in de bodem vinden.”

Gedroogde ham

We wandelen van de Dehesa naar de boerderij en de productiehal. Domingo vervolgt: “Wanneer de hammen van de slachthuizen komen, worden ze gewogen en daarna gezouten in de zoutkamers. Het gewicht van het vlees is bepalend voor het aantal dagen dat het in het zout blijft liggen. Dan gaan ze, na een bad om ze van het zout te ontdoen, naar de kunstmatige droogkamer waar een constante temperatuur van 2 graden en een vochtigheidsgraad van 95% heerst.

Deze periode van drogen wordt gevolgd door een natuurlijke droogkamer op de zolder, daar wordt door een natuurlijk ventilatiesysteem, met ramen die afhankelijk van het weer open- of dichtgedaan worden, de ham verder gedroogd. In deze periode komen er ook witte schimmels op de hammen, die er ook voor zorgen dat de smaak nog verder optimaliseert.

Als laatste gaan de hammen naar de ‘bodega’. Daar hangen ze tot ze worden verkocht. We zien dat de poten aan het begin van het proces er wat groter uitzien dan die in de bodega. Domingo vertelt hoe dat kan: “De hammen verliezen gedurende dit droogproces van zo’n zeven maanden ongeveer 35% van hun gewicht.”

Nu we het hele proces van de Pata Negra ham hebben gezien willen we graag weten wat het verschil is tussen de Negra en de Pata Blanca ham. Domingo: “de Iberische ham is dooraderd met wit–gelig vet, wat voor het typisch gemarmerde patroon zorgt en een olieachtige buitenkant geeft aan de ham. Dit komt omdat het metabolisme van het Iberisch varken minder spier en meer vet aanmaakt dan dat van het witte varken. Een andere bijzondere eigenschap is dat het de voedingsstoffen van de eikel in het spierweefsel kan opnemen, wat zorgt voor een groot deel aan onverzadigde vetten, in tegenstelling tot de Pata Blanca die geheel bestaat uit verzadigde vetten, een soort olijfolie op poten dus” voegt hij lachend toe’.

Fijnproeven

Dat er wijn, kaas en whisky proeverijen bestaan wisten we, maar van ham, daar hadden we nog nooit van gehoord. Ja, zegt Domingo stellig: “een goede ham kun je ook leren proeven, er zijn namelijk zoveel soorten en kwaliteiten.” En net als met bijvoorbeeld wijn, heeft ook het proeven van ham zijn eigen rituelen. Uit een prachtige houten doos haalt hij een palet aan plakjes ham.

Er worden drie wijnen bij geserveerd, allemaal uit Huelva: een jonge witte wijn, een fino (soort sherry) en een zoete wijn. Domingo vraagt ons van de linkerzijde een plakje te pakken met het meeste vet eraan. Dat moeten we op onze hand leggen en de andere hand erop leggen, dan ruiken. Door de warmte van onze handen komen meer aroma’s vrij. Dan mogen we het in onze mond doen maar er nog niet onze tanden inzetten, eerst het mondgevoel en de tijd nemen om de smaken te laten vermengen.

Het water loopt inmiddels in onze mond en pas daarna mogen we het opeten. De laatste gedroogde ham die we proeven is een ham die smelt op de rug van de hand, aromatisch is en zacht is van smaak, met zoete tonen. Die licht zoete toon komt van de combinatie van de bellotas en het zouten van de ham. Dit blijkt de honderd procent Bellota ham te zijn. Ja, en dat proef je. Een mooie afsluiting van deze hamproeverij.

Zoals Domingo benadrukt: “hier geldt geduld als belangrijkste eigenschap, voor ons en ons product en dat zorgt voor deze bijzondere ham.” Na het zien, proeven en ervaren van al deze delicatessen, komen we tot de conclusie dat we hier eigenlijk te maken hebben met ‘slow food’ producten, van de hoogste kwaliteit. Wij vinden het lekker!

Wat is wat?

Er bestaan vier kleuren labels aan een ham die de verschillende kwaliteitsniveaus weergeven:

Wit: Iberische de cebo ham (gevoed met veevoeder) afkomstig van een varken dat minstens 50%¨Iberische genen heeft.

Groen: Iberische cebo de campo ham (gevoed met veevoeder en gras) afkomstig van een varken dat minstens 50% van het Iberische ras zijn.

Rood: Iberische bellota ham (uitsluitend gevoed met een voedsel uit de Dehesa) met minstens 50% Iberische genen.

Zwart: 100% Iberische bellota ham (uitsluitend gevoed met uit de Dehesa) van 100% Iberisch ras.

Fit op de bank hangen

Bewegen is goed voor de mens. Dat weet iedereen zo langzamerhand wel. Nu is na een lange werkdag de bank soms verleidelijker dan de sportschool. Voor de bankliefhebbers: wat is nu echt het minimale wat je moet doen om je lichaam soepel en goed functionerend te houden?

De WHO en het American College of Sports Medicine hebben dit grondig onderzocht en raden aan om minstens 30 minuten per dag aan lichaamsbeweging te doen om op deze manier je gezondheid in stand te houden (of te verbeteren). Dat half uurtje mag je dan zelfs nog opsplitsen in sessies van 10 of 15 minuten. En je mag ook nog twee dagen per week ‘vrij’ nemen.

Dat klinkt uitermate haalbaar maar er schuilt natuurlijk een klein addertje onder het gras. Het is namelijk nogal gegeneraliseerd, het hangt er namelijk wel van af wat je de rest van de dag doet: het activiteitsniveau. Als iemand al een heel laag activiteitsniveau heeft, zorgt elke toename in activiteit al voor positieve resultaten en voor iemand die de hele dag op en neer wandelt tijdens het werk, zet waarschijnlijk 30 minuten wandelen per dag geen zoden aan de dijk.

Mocht je de hele dag achter een computerscherm werken, dan is het een goed idee om elke 20 minuten op te staan en even de benen te strekken, dit zorgt dat je je aan het einde van de dag minder moe voelt en je productiever bent tijdens het werken. Gebruik dit nu niet om elke 20 minuten een pauze van een half uur te nemen, dan krijg ik straks allemaal verontwaardigde telefoontjes van bazen en bazinnen.

Ben je al heel fysiek actief, tijdens je werk en in je vrije tijd, maar wil je graag je grenzen verleggen? Dan is het verstandig niet zelf maar lukraak allerlei activiteiten toe te voegen. Neem contact op met een professional zodat die specifieke oefeningen voor kan schrijven. Zo kun je dan bijvoorbeeld zonder veel extra inspanning nóg sneller fietsen of hardlopen.

Wat is nu het verschil tussen fysieke activiteit en lichaamsbeweging? Waar valt even opstaan van de bureaustoel of een wandeling met de hond onder? Met fysieke activiteit bedoelen we “elke lichaamsbeweging die wordt geproduceerd door de samentrekking van skeletspieren en die een aanzienlijke toename van het energieverbruik van het lichaam veroorzaakt met betrekking tot rust”. Lichaamsbeweging is een geplande en gestructureerde fysieke activiteit, met voorafgaande voorbereiding met als doel het verbeteren of behouden van een aantal componenten van fysieke fitheid (wandelen, zwemmen, etc.).

Dus plof pas op die bank na dat half uurtje lichaamsbeweging. Ik weet het uit mijn praktijk: het kost moeite om te beginnen maar daarna wordt het makkelijker en daardoor ook steeds leuker, ik beloof het je!

Amber de Kroes - Clínica 95 Fysiotherapie - revalidatie - training www.clinica95.com

Wat een mooi kleedje!

De koudere avonden komen er ook in Spanje weer aan, en wat is er dan fijner dan op de bank kruipen met een goede plaid om je favoriete serie te kijken of met een spannend boek?

Plaids zijn echter niet alleen heerlijk om onder weg te kruipen. Wanneer ze niet gebruikt worden vormen ze, mooi gedrapeerd over de bank, een decoratief item binnen het interieur.

Het gebruik van een plaid blijft echter niet beperkt tot binnenshuis maar biedt ook een perfecte uitkomst om tijdens een beetje kille avond, op terras of in de tuin, nét iets langer van een kopje koffie of thee in de buitenlucht te genieten.

Daarom hebben we voor u een prachtige plaid opgenomen in ons assortiment. Gemaakt van 40% Bamboe en 60% Viscose. Geproduceerd in Florence, Italië, met gebruik van alleen de beste en fijnste garens. Vrij van nare chemicaliën en pesticiden is deze plaid tevens extreem zacht en knuffelig.

Een plaid staat voor knusse momenten en moet dus zeker niet te kort zijn. Niks zo vervelend als een plaid waar je voeten onderuit steken. Vandaar dat onze plaids extra groot zijn, 150 bij maar liefst 220cm. Verkrijgbaar in verschillende trendy kleuren voor slechts €99,95.

www.sofasbykeesdiks.com

Lekker warm buiten

De meest ‘Cosi’ tijd van het jaar is aangebroken. De wintertijd komt eraan, maar dat weerhoudt on er natuurlijk niet van om ook dan gezellig met familie en vrienden in de tuin bijeen te komen of een drankje te doen.

Haal sfeer en warmte naar uw tuin, balkon of terras met de stijlvolle vuurtafels op gas van het Nederlandse merk Cosi, zodat u extra lang van de gezellige avonden kunt genieten. Cosi heeft voor iedere situatie een passend warmteproduct. Heeft u een mooie loungeset in de tuin of op uw balkon staan, plaats dan een prachtige vuurtafel en ga heerlijk rondom de tafelhaard zitten onder het genot van een hapje en drankje.

Mocht u toch liever binnen willen zitten, geef dan uw binnenruimte nog meer sfeer en gezelligheid met een Cosiscoop gaslantaarn. Deze unieke sfeermakers kunt u op iedere plek in uw tuin of in uw interieur plaatsen. In de uitgebreide Scoop collectie met lantaarns in verschillende kleuren, materialen en vormen is er altijd wel een Cosiscoop die perfect bij u past!

Alle Cosi producten zijn goedgekeurd en gecertificeerd door KIWA / Gastec en dragen het CE-keurmerk.

Verkrijgbaar bij De Tropen Outdoor Furniture in Vélez-Málaga.

www.detropen.es

Vakantiebeurs & Marokko met de camper

Vakantiebeurs & Marokko met de camper

Van donderdag 12 januari tot en met zondag 15 januari 2023 staan we weer op de jaarlijkse Vakantiebeurs in de Jaarbeurs in Utrecht. Ook wij van Iberocamper zijn weer van de partij. Dit keer met een bijzonder tintje want we bestaan volgend jaar 15 jaar! Kom gerust een bezoekje brengen en laat u informeren over het huren van uw droomcamper. Of stel met ons een mooie reisroute samen door Spanje en Portugal!

De openingstijden van de beurs zijn dagelijks van 9.30 - 17.30 uur (zaterdag tot 20.00 uur). U vindt ons op: Stand 07 B024. Tijdens de beurs zijn wij in Mijas ook gewoon geopend.

Rondreizen

Iberocamper heeft de mooiste routes voor een geslaagde Fly & Drive voor u uitgezocht! Maak een mooie camperrondreis door het prachtige Andalusië. Of door het groene Extremadura of misschien wel het noorden? Of combineer Spanje met Portugal of zelfs Marokko, keuze genoeg. Laat u inspireren door onze selectie op de website!

Groepsreizen Marokko

Dit jaar zijn wij een samenwerking gestart met het Nederlandse bedrijf Expedition Far East en is het vanaf 2023 mogelijk met een van onze huurcampers deel te nemen aan één van de vele Marokko rondreizen die zij organiseren. De ideale manier om op uw gemak dit schitterende land te ontdekken!

Iberocamper by Spanjecamper www.iberocamper.com www.spanjecamper.nl

Ontdek Manilva en Casares

De regio rondom Manilva en Casares is één van de meest diverse regio’s van Andalusië waar je kunt genieten van een zacht klimaat en 325 dagen zon per jaar. Het is dan ook de favoriete vakantiebestemming geworden van vele Belgen en Nederlanders.

Zeker nu het btw tarief verlaagd is naar 7% is het nog interessanter geworden om hier in vastgoed te investeren. Er is inmmidels dan ook een bruisende internationale mix van nieuwe startups en mensen die komen genieten van hun verdiende rust.

De Costa del Sol wordt ook wel de Costa del Golf genoemd, omdat je alleen al in de provincie Málaga op meer dan 50 zeer kwalitatieve golfterreinen een balletje kan gaan slaan. Naast het strand en de zee kan je genieten van de prachtige natuur in de bergen en zijn de typische witte pueblos absoluut een bezoekje waard. Onze partner @Onou. Experiences neemt je dan ook graag mee op avontuur.

Het Primrose Team is niet enkel je specialist betreffende vastgoed, maar maken je ook wegwijs voor het afhandelen van al je administratieve taken.

Spring gerust binnen bij ons op kantoor voor een heerlijke kop koffie of neem alvast een kijkje op onze website.

Hasta pronto! www.primrose-realestate.com

KUNSTIG INTERIEUR

Al jaren zie ik publiciteit voor de Art & Design beurs in Marbella. Kunst die verwerkt is in je interieur, dat moét interessant zijn. Benieuwd naar alles wat er ongetwijfeld te bewonderen is in het relatief grote Palacio de Congresos reserveerde ik een dagje uit in mijn agenda. Het was zeker interessant maar voor de nuchtere Nederlander en Belg misschien toch ietwat over de top.

Tekst & foto’s: Eva Meenhorst

Ik verwachtte een grote beurs maar er was maar een handjevol deelnemers. Degenen die meededen hadden echter wèl prachtige stands met gloednieuwe, oorspronkelijke designartikelen en decormaterialen.

Dus als je op zoek bent naar een originele badkamer waarbij kleine straaltjes water langs de voegen van de tegels van de muren naar beneden sijpelt bijvoorbeeld, dan kun je daar heel goed slagen. Of een haardvuur voor aan de muur, gemaakt van waterdamp en diverse keuren licht.

Koud vuur

Ook heel vernieuwend en mooi, het feit dat er niet echt warmte van dit vuurtje komt nemen we dan maar voor lief. Wat dacht je van een zwembad waarvan de bodem met een hydraulisch systeem omhoogkomt als je het zwembad niet meer wilt gebruiken, maar wel de ruimte nodig hebt voor een trampoline of terras bijvoorbeeld? Het water blijft er gewoon onder voor het geval je de volgende dag weer wilt zwemmen. Allemaal innovatief, mooi gemaakt en design.

Design of gewoon ontwerp

Maar wanneer is een ontwerp of product eigenlijk design en wanneer niet? De meubels van Ikea zijn ook allemaal ontworpen door slimme hippe designers, maar met een Ektorp bank kun je toch moeilijk zeggen dat je een design sofa in je woonkamer hebt staan, helaas.

Maar ook wanneer een product ontworpen is door een bekende designer, betekent dat niet dat het betreffende item automatisch in de categorie design valt.

De kledinglijn die Tom Ford speciaal voor H&M ontwierp is geen designerkleding bijvoorbeeld. Naar mijn mening staat design eigenlijk meer voor uniek, origineel, schaars en daarmee vaak gepaard gaand, prijzig. Daarmee schuurt het als het ware aan tegen het begrip kunst.

Gebrek aan kunst De kunst an sich...die was ondervertegenwoordigd op de beurs helaas. Als je tenminste naar het aantal schilderijen of standbeelden kijkt. Maar misschien moet je het concept kunst wat uitbreiden en het woord niet alleen voor kunststukken gebruiken. Je zou de nieuwe manieren van ontwerpen van dingen voor het dagelijks gebruik of decoratie ook als kunst kunnen beschouwen.

Maar met het woord ‘Art’ in de naam van de beurs, verwacht je eigenlijk voldoende items, die puur en alleen gemaakt zijn als plezier voor het oog, de schoonheid. Dus geen gebruiksvoorwerpen, meubels en/ of complete inrichtingen. Maar er zijn ook twijfelgevallen; is het kunst of design?

Kunstig design

Zo heb ik prachtige houten scheidingspanelen gezien; een paneel gemaakt van vijf dezelfde houten planken maar waarvan stukken bewerkt zijn in hele mooie vormen met diverse uitgesneden patronen. Andere delen ervan waren behandeld met verschillende natuurlijke oliën, waardoor diverse kleuringen ontstaan en echt waar, het resultaat is verbluffend! Dezelfde knappe interieurdesigner had trouwens diverse kamers gecreëerd, waarbij elke ruimte in het teken stond van een andere Spaanse streek. De ene kamer had Andalusische tegels, de andere Catalaanse plavuizen, weer een andere had wandversiering van metalen uit Aragón. En toch liep alles vloeiend in elkaar over. Inspiratie

Met andere woorden, als je een huisinrichting wilt die opvalt en zeker niet dezelfde is als je buurman/vrouw, dan ja, is deze Art en Design beurs een ‘must see’. En je komt zeker thuis met iets heel origineels.

Als je een wat behoudener persoon bent en voorzichtiger met geld uitgeven, zoals uiteraard een goed Nederlander betaamt, dan is rondkijken in eigen kring zeker een beter idee. Aangezien we hier aan de Costa del Sol verwend zijn met een aantal prachtondernemingen van Medenederlanders en Belgen die zeer smaakvolle meubels maken en interieurartikelen aanbieden, zou dat mijn voorkeur hebben.....

De Art & Design Fair vindt elk jaar in november plaats in Marbella. www.marbelladesignart.com

De meeste mensen deugen

Als slaapadviseur en verkoper van mijn eigen bedden heb ik altijd een leuk laatste selling-point: ik lever ze altijd persoonlijk af, altijd. Ik werk met een fijn team Spaanse jongens, doe zelf niet al teveel maar ik kijk er op toe dat alles keurig wordt geleverd en gemonteerd en met mij erbij wordt er logischerwijs altijd met een ´goedemorgen´ gegroet. Na de plaatsing en montage ruim ik de laatste kruimels piepschuim en karton op en wordt er met ´tot ziens´ afscheid genomen. Ik besef altijd dat tijdens het plaatsten van bedden je je begeeft in de meest intieme plek van een huis en ik ga met deze wetenschap dan ook verantwoordelijk om. Zoveel mogelijk met de focus op ons product gebeurt het weinig dat mij iets persoonlijks opvalt, tot een tijdje terug...

Soms vallen mensen wel eens extra op en dit was al in de winkel het geval met een sympathiek Nederlands stel. Als een verkoopgesprek gaandeweg geen typisch verkoopgesprek blijkt maar gewoon een ´1 op 1 verstandelijke koop/verkoop zonder toeters en bellen´ en je dan de resterende tijd die je normaalgesproken uit zou trekken voor het traditionele verkoopgesprek samen kunt besteden aan het uitwisselen van onbevoordeelde spontane en positieve gedachten, dan mag je je gelukkig prijzen als verkoper en als mens. Als verkoper denk ik dan: ´die mensen snappen het´ Als mens denk ik dan: ´die hebben verkopers door´ Niks mooiers dan no nonsense...

Bij levering wordt ik opnieuw met mijn team getrakteerd op de heerlijke waarheid: we worden blij ontvangen door twee lieve mensen die écht uitkeken naar hun nieuwe bed. Nadat we –op zijn Spaans gezegd- het ´permiso´ hebben gekregen om de meest intieme plek van het huis te mogen betreden om vervolgens onze klus te kunnen klaren viel mij iets op: op één van de nachtkastjes lag een boek met de Nederlandse titel: ´De meeste mensen deugen´ Ik schrok er zelfs een beetje van omdat je in deze tijd van twijfel, verharding en egocentriek deze teksten niet zo 1,2,3 verwacht. Ik dacht bij mezelf: ´dat boek ga ik straks Googlen´

Ik heb het tot op de dag van vandaag nog steeds niet gedaan. Ik ben zélf niet zo´n lezer, ik geloof het boek gewoon, ik geloof de schrijver, ik geloof mijn klanten zoals ze mij als verkoper geloven en ik heb op mijn bijna 60e weer wat geleerd: de meeste mensen deugen.

Diks, slaapspecialist www.rogerslinnerie.com

Kees

MARBELLA

WEGWIJS IN HET ERFRECHT

HAK & REIN VOS JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN

NEDERLAND SPANJE

TESTAMENT TESTAMENTO

SCHENKINGEN DONACIONES HERENCIAS

ERFENIS

BELASTINGEN IMPUESTOS

Nalatenschap in Nederland en Spanje, precies zoals u het wilt!

Of u nu in Nederland of in Spanje woont of in beide landen bezit heeft, wij stellen het juiste testament voor ú op. Zo weet u zeker dat uw wensen worden uitgevoerd en uw nabestaanden probleemloos en belastingvriendelijk erven.

Achtergronden en actuele informatie:

Op onze website vindt u zeer uitgebreide inhoudelijke informatie over erfrecht, nalatenschappen en schenkingen en de fiscale aspecten daarvan.

Scan de QR-code voor een eerste indruk van onze dienstverlening.

HAK & REIN VOS juridisch adviseurs en notarissen

Nederland:

Het Ravelijn 50, Lelystad mr. J.T. (Judy) Tromp

www.erfrechtinspanje.nl info@erfrechtinspanje.nl tel.: 965.020.254 (vanuit Spanje) tel.: 0320-247394 (vanuit Nederland)

Spanje: Calle Jacinto Benavente 23, Marbella mr. R.L. (Renato) Zanardi Calle W.A. Mozart 3 Spanje, Albir mr. J.T. (Judy) Tromp

Wandelen tussen amandelbloesem

De ene winter is de andere niet, het ene jaar bloeien de amandelbomen al eind december en het volgende jaar pas in januari of februari. De bloesem is het eerste voorteken dat de lente op komst is. Vanuit de verte ziet het er al prachtig uit, maar kom je dichterbij dan zie je de prachtige wit-roze bloemen die constant worden bezocht door zoemende bijen op zoek naar nectar. En de lucht is zwanger van een heerlijke bloesemgeur.

Tekst en foto’s: Helga van der Zon. Kaart: © OpenStreetMap contributors

Guaro is in deze regio het absolute centrum van de amandelen. Niet alleen vanwege de hoeveelheid amandelbomen rondom het dorp, maar ook vanwege verschillende amandelwandelingen die er te maken zijn. Op de laatste zondag van januari vindt hier zelfs ieder jaar de “Día del Almendro” plaats. Op die dag worden er wandelingen georganiseerd waarbij na afloop de beroemde “Ajo Blanco” wordt geserveerd, een koude knoflooksoep op basis van amandelen, gegarneerd met druiven.

Voor diegenen die liever niet op zo´n drukke zondag met de menigte meelopen hebben we twee routes uitgezocht voor een ander moment. Een mooie langere route met veel amandelbomen onderweg en een kortere route, die begint net buiten het dorpje.

De korte Amandel route 5,7 km - gemakkelijk, 1.15 uur heen en weer (Wikiloc 45758015)

We arriveren via de A-7100 in Guaro en parkeren zodra we de rotonde hebben bereikt ergens rechts, op de Avenida de Andalucia. Handig, want wat verder op deze weg vinden we later op de dag een leuk terras voor een relaxte lunch. Maar eerst aan de slag. We lopen terug naar de rotonde en steken die recht over. Het weggetje loopt omhoog richting het Cementerio. We passeren de begraafplaats (ook mooi voor een bezoek) en de sportvelden en zodra we het kapelletje ”Ermita de la Cruz del Puerto” bereiken, te vinden boven op de gestapelde muur van keien, houden we rechts aan.

Vroeger was dit een rustplaats waar mensen met hun ezels stopten om te bidden voor een goede dag, voor geluk op hun reis en op de bestemming. Op dit pad volgen we steeds het hoofdpad. Al snel hebben we rechts uitzicht op het dorp en bereiken we een vallei vol amandelbomen.

De amandelboom

De amandelboom is één van de bomen die veel voorkomt in de provincie Malaga, vaak te vinden op plaatsen samen met olijfbomen. Je kunt de bomen zien in wegbermen, op heuvels, tussen olijfgaarden en in boomgaarden. Amandelbomen zijn er in zoete of bittere varianten. De bloesem varieert van sneeuwwit tot rozerood.

De amandelen spelen een belangrijke culinaire rol in de Andalusische keuken. De meeste amandel-gerechten hebben hun oorsprong bij de Moren. De noten worden niet alleen gebruikt in zoete taarten of zoetigheden zoals “turrón” maar ook in veel hartige gerechten. Ze vormen een basis voor veel sauzen zoals de Spaanse Romesco saus.

Het weggetje dat bij de betonblokken rechtsaf slaat is mooi voor wat foto’s, maar we vervolgen de route weer via het hoofdpad. Even later blijven we links waar rechts omhoog gaat. We hebben nu links een mooi uitzicht op het gebied van de Sierra de las Nieves met de Torrecilla. Het dorp rechts is Alozaina, daarachter de Sierra Prieta en links ligt Yunquera. Bij de volgende splitsing volgen we rechts het hoofdpad omhoog. We komen nu langs een aantal nieuwe villa’s. Vinden we het iets of vinden we het niets? Een mooi thema voor een leuke discussie tijdens de wandeling. Moeten we het niet allemaal wat Spaanser houden? U ziet ons punt wel als u daar bent aangeland.

Na verloop van tijd, verderop, gaat de hoofdweg een stukje steil omhoog. Bovenaan deze helling is links een plateau met ook weer mooi uitzicht. Bij het huis met de naam “Carpe Diem” lopen we nog even de bocht om. Onder ons zien we de doorgaande weg naar Coín en in de verte de bergen van Malaga. Een mooi punt om terug te keren.

Toen we deze wandeling vorig jaar voor het eerst deden kwamen we op de terugweg terecht in een kudde schapen. Ook hier was het begin van de lente al te merken: lammetjes hobbelden achter de moeders aan. We waren zelfs getuige van de geboorte van een pluizige viervoeter. Dat gebeurde even tussen neus en lippen door: de herder liet de kudde even grazen en verloste Mama Schaap van haar jong. Veel tijd om bij de geboorte stil te staan had de moeder niet, de kudde moest weer verder.

We lopen door en zien de berg Torrecilla voor ons. Wij hadden het geluk deze met besneeuwde top tegen een strakblauwe lucht te zien. Hoe mooi is het voorjaar in Andalusië!

Daarna lopen we weer richting rotonde en langs de auto naar het beloofde terras. Deze heet, hoe toepasselijk, Bar “El Almendro”. Hier worden lekkere broodjes en tapas geserveerd. Wanneer u de weg verder volgt komt u terecht in het dorp, nog geen 15 minuten lopen. Een bezoek zeker waard, nu u er toch vlakbij bent. Daar ook wat meer terrasjes en restaurants.

De lange wandeling naar Puerto Alto: 8,7-11,3 km – 2,5 a 3 uur - met een klim van 400 of 540mtr (Wikiloc: 67879791)

Via de A-7100 bereiken we de rotonde, hier draaien we om op dezelfde weg en nemen de derde weg naar rechts, voor het grote witte gebouw langs. Vervolgens meteen links, dit is de Calle Tolox.

Voor deze wandeling kun je de auto hier achterlaten of het weggetje naar beneden rijden om daar te parkeren. Dat scheelt straks op de terugweg een lange wandeling bergopwaarts. De route naar Puerto Alto is compleet voorzien van bordjes (PR-A-274). Zodra we op pad zijn, is er een splitsing. We kiezen het linkerweggetje, en dalen hiermee best steil af. We passeren een vado (riviertje over de weg), volgen de weg langs een sinaasappelboomgaard met rechts een enorme walnotenboom. De Arroyo Seco loopt hier rechts van de weg. We steken de nieuwe brug over. Je zou ook hier je auto kunnen parkeren langs het brede pad.

Na de brug slaan we rechts af en volgen de routebordjes om te beginnen aan een aanvankelijk easy klim in de richting van Puerto Alto. Wanneer het steiler wordt, worden we beloond met een prachtig uitzicht. Uitzicht op de Sierra de las Nieves, de Sierra Prieta en Alozaina en, overal om ons heen, de bloeiende amandelbomen. Tijd voor een pauze.

Terwijl we hier in de wei onder de amandelbomen zitten en genieten van het uitzicht, bedenken we hoeveel verschillende culturen hier gewerkt moeten hebben en daarmee hun sporen hebben achtergelaten in deze vruchtbare gronden rond Guaro. Iberiërs, Romeinen, Visigoten, Arabieren en de Spanjaarden van vandaag de dag.

We zijn nu vlak bij de top, maar treffen nog niet het bordje van Puerto Alto. Daarvoor moeten we doorlopen op het pad dat richting Tolox gaat. Vanaf de top is er zicht op Coín en Monda, maar ook Alhaurín el Grande, het Sierra de Mijasmassief en met helder zicht mogelijk ook de Middellandse Zee, onderaan de horizon.

Wij vonden het wel prima zo, laten de top achterwege en slaan bij de splitsing linksaf om te beginnen aan een zeer steile afdaling, terug naar de Arroyo Seco. Het uitzicht op de amandelbomen in bloei blijft spectaculair.

Vergeet niet om foto´s te maken. Na een paar ruïnes, heel veel olijfbomen, en een T-splitsing waar we links aanhouden, bereiken we de brug waar we de ronde begonnen en het enige dat overblijft is de steile helling te beklimmen naar het begin van het dorp. Of was u toch met de auto naar beneden gereden?

De blauwe route is de eenvoudiger wandeling, de rode route de langere. (OpenStreetMap)

is een netwerk van Nederlandstalige zakenvrouwen aan de Costa del Sol. Dé ontmoetingsplaats om kennis en ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en samen leuke dingen te ontdekken en doen.

Terracotta

Nu de koude wintermaanden eraan komen is het leuk om warmte in huis te brengen. De kleur terracotta komt officieel van de oranje bloempotjes, maar is uitgegroeid tot de nieuwe trend kleur. Het is een superfijne kleur om mee te werken, omdat het goed samengaat met alle andere aardse kleuren en daardoor veel warmte en gezelligheid in huis brengt. Je kunt het op verschillende manieren toepassen. Ofwel juist door de kleine accessoires aan te passen. Zoals kaarsen, kandelaars, vazen en glazen. Je zou het ook groots kunnen aan te pakken door de muur te schilderen of behangen.

Het fijne is ook dat dit in ieder interieur past. Zowel in een rustieke sfeer met houten tafels, als in een moderne sfeer waar alles licht en strak is. Afhankelijk van je huidige sfeer kun je door het gebruik van terracotta je huis juist wopfleuren of wat rustiger maken. Er is eindeloos te combineren binnen dit pallet, of je nu gaat voor zachte kalme kleuren, een knallende basis of aards bruin.

Ook voor de feestelijke decembermaand kun je hier inspiratie voor op doen. Van de kerstboom tot je tafelaankleding, je kunt helemaal losgaan!

Cathelijne de Vilder: interior designer bij Acoola

AL WAT JE MOET WETEN VOOR JE VASTGOED KOOPT

DE COSTA DEL SOL

WAAROM DEELNEMEN?

We leggen je haarfijn uit wat de best scorende projecten aan de Costa de Sol zijn.

Voorstelling van projecten key ready en nu extra voordelig.

Voorstelling projecten op plan met de beste prijs/kwaliteit.

OOK VOLGENDE VRAGEN KOMEN AAN BOD

Hoeveel huurinkomsten haal je nu werkelijk?

Hoe zit het met bankgaranties, bouwvergunning?

Welke kosten heb je als eigenaar?

Hoe zit het met de belastingen?

AZULL OFFICE COSTA DEL SOL

Our Space

Oasis Business Centre

Ctra. de Cádiz km 176 29602 Marbella, Málaga España

Ontvangst vanaf 10u met een kopje koffie of thee Start presentatie stipt om 10u30

DEELNAME GRATIS

Inschrijven verplicht via Mark Verhulst gsm +34 657 326 812 mark@azull.info

Of via www.azull.info

PUUR NATUUR WIJN

smaakvol & zonder fratsen

Natuurwijn, ‘vino natural’ in het Spaans, de nieuwste trend? Maar wat is een natuurwijn en hoe smaakt die precies? En wat is het verschil tussen natuurwijn en biologische of biodynamische wijn?

De Nederlanders Jurrian en Dido Morsink liepen stage bij wijnmakers in Zuid-Afrika, Chili, Australië, Frankrijk en Spanje. Daar maakten ze kennis met natuurwijnen en besloten dat deze manier van wijn maken bij hen paste. In 2018 kochten ze 10 hectare aan wijngaarden, Vinyes Tortuga, in Empordà in het uiterste noorden van Catalonië.

Tekst: Ronald Dorlas. Foto’s: Vinyes Tortuga

Wat is natuurwijn?

Natuurwijn wordt gemaakt van biologisch geteelde druiven, die met de hand geplukt zijn, gevinifieerd worden met de natuurlijke gist uit de wijngaard zonder toevoegingen en met minimale ingrepen van de wijnmaker. Simpel gezegd: druiven oogsten, in een vat stoppen en wachten tot het wijn is geworden. Of: zoals wijn 2000 jaar geleden werd gemaakt.

De benaming natuurwijn of ‘vino natural’ is niet beschermd en er bestaat geen officiële of wettelijke definitie van vino natural. Er is dus ook geen instantie die kan verklaren dat wijn een ‘vino natural’ is, er is geen certificering. Het gevolg is dat wijnmakers verschillende criteria kunnen hebben voor een vino natural. Er zijn wel gedragscodes gepubliceerd door verschillende verenigingen van natuurwijnproducenten, zo heeft de Spaanse vereniging van natuurwijn producenten, Asociación de Productores de Vinos Naturales haar regels gepubliceerd op haar website

Het verschil met biologische wijn Het verschil tussen natuurwijn en biologische wijn is dat de term ‘biologisch’ alleen betrekking heeft op de druiventeelt (zonder chemische pesticiden en herbiciden, etc.), maar verder wordt biologische wijn gemaakt volgens de conventionele vinificatietechnieken.

Het verschil met “gewone”, conventionele wijn De conventionele wijnbouw heeft zich door de eeuwen heen en vooral is de laatste vijftig jaar ontwikkeld met gebruik van de laatste wetenschappelijke inzichten en technieken met als doel een zuivere, goed houdbare wijn te maken en een consistente kwaliteit te bereiken. Daarom wordt conventionele wijn gemaakt onder strikt gecontroleerde condities in de wijnkelder. Aan de most (geperste druiven) wordt sulfiet toegevoegd om bederf en oxidatie te verhinderen. Als de druiven te weinig suiker bevatten (komt vooral in koelere wijnbouw gebieden voor) kan suiker aan de most toegevoegd worden om het gewenste alcohol-percentage in de wijn te bereiken.

Aangezien de zuurgraad belangrijk is voor de smaak van wijn, kan wijnsteenzuur aan de most worden toegevoegd om de zuurgraad te verhogen; of als de most te veel (wrang) appelzuur bevat kan deze onttrokken worden met calciumcarbonaat (krijt). De alcoholische gisting gebeurt met gekweekte gist, die zorgt voor een zuivere omzetting van suiker in alcohol met minimale bijproducten.

De most wordt tijdens de gisting op een stabiele temperatuur gehouden. De wijn kan een rijping ondergaan op de lies (gistcellen), en/of in houten vaten van verschillend formaat/houtsoort. Voordat de wijn in de fles gaat, wordt vaak nog eens sulfiet toegevoegd om de wijn te stabiliseren (sulfiet remt de activiteit van gist en bacteriën). Dan wordt de wijn geklaard en gefilterd om troebelheid te verwijderen. Al deze behandelingen en toevoegingen worden bij natuurwijn niet toegepast.

Vinificatie van natuurwijn Jurriaan legt uit dat een goede natuurwijn alleen gemaakt kan worden van gezonde, rijpe druiven, die het juiste suikergehalte en zuurgraad hebben, en onder optimale condities (temperatuur, hygiëne) in de wijngaard en de wijnkelder. Volgens Jurriaan is het belangrijkste kenmerk van natuurwijn, dat het wordt gemaakt met de gisten die op de druiven zelf aanwezig zijn (‘wilde’ gisten). Zodra de druiven geperst worden brengen die spontaan de gisting van de most op gang. Er wordt verder niet ingegrepen in het gistingsproces, de natuur mag zijn gang gaan en dit kan goed … of minder goed uitpakken.

Want in de wijngaard komen veel verschillende soorten wilde gist voor, die elk hun eigen effect hebben op de vinificatie. Het maken van natuurwijn heeft daarom een hoog risico. Als het goed gaat kan er een prachtige wijn ontstaan, maar als er onzuiverheden in de most komen, de verkeerde gisten de overhand krijgen, de gisting niet op gang komt of blijft ‘hangen’ of de temperatuur van de most te hoog oploopt, kan dat leiden tot te hoge concentraties van ongewenste aroma’s en ontstaat er een ondrinkbare wijn.

Natuurwijn krijgt doorgaans een korte rijping (minder dan 12 maanden). Een lange rijping op eikenhout wordt gezien als een onnatuurlijke smaaktoevoeging, die in natuurwijn vermeden moet worden.

Jurriaan laat zijn wijnen rijpen in glasvezelvaten of glazen potten, waarin de wijn heel zuiver blijft. Hij gebruikt ook wel amfora (aardewerk) of grote (2.500 liter) oude houten vaten, die heel weinig smaak afgeven, maar wel micro-oxidatie toelaten. Jurriaan bottelt zijn wijnen zonder klaring of filtratie en uiteraard zonder sulfiet. Omdat de wijnen voldoende zuur bevatten zijn ze toch goed houdbaar.

funky aroma’s voor de liefhebber

Smaak van natuurwijn

Succesvolle natuurwijn ruikt en smaakt zuiver en puur naar het rijpe fruit waar het van gemaakt is en heeft een goede balans tussen aroma’s, zuren, restsuiker, tannines en alcohol. In goede natuurwijn zijn de typische natuurwijnfoutjes vermeden.

Maar vaak maakt natuurwijn naam door de aroma’s en smaken die in conventionele wijn worden aangemerkt als wijnfouten. Zo kan een natuurwijn vluchtige zuren bevatten (azijn, aceton), oxidatief zijn (sherry aroma’s), cider aroma’s hebben (gekneusde appel), reductief zijn (rokerig, kool, rotte eieren) of Brett aroma’s hebben (dierlijke aroma’s, nat leer, natte hond). In lage concentraties kunnen deze aroma’s extra complexiteit en karakter aan een wijn geven, maar bij te hoge concentraties worden ze vaak aangemerkt als onprettig of een wijnfout.

Vanwege deze typische aroma’s wordt natuurwijn ook wel “funky” genoemd, wat zowel positief als negatief uitgelegd kan worden, het blijft een kwestie van smaak. De beste natuurwijnen zijn kunstwerken met vele lagen van complexe aroma’s en interessante geur- en smaaksensaties. Maar soms moet een natuurwijn een paar uur belucht worden om de funky aroma’s kwijt te raken en het fruit naar boven te brengen.

Ik had zelf onlangs het genoegen een paar natuurwijnen te proeven bij restaurant Breda in Amsterdam. De gerechten hadden een Bourgondisch karakter met landelijke smaken, zoals spek, gerookte vis, bittere groenten. Het wijnarrangement van natuurwijnen sloot goed aan op deze keuken.

Ik zou de wijnen beschrijven als een beetje “boers”, met aroma’s van rijp fruit, aards, tabak, rokerig met soms een onzuiverheidje zoals zwavel aroma’s, oxidatieve of Brett aroma’s.

Het heeft geen zin om te discussiëren over de vraag of natuurwijn lekkerder of beter is dan conventionele wijn, van beide kun je prachtexemplaren en tegenvallers tegenkomen. Je kunt jezelf beter per wijn afvragen of je hem lekker vindt of niet. Beoordeel de wijn, niet de methode. Veel plezier met proeven!

Vinyes Tortuga, Empordà Libertango, witte wijn van Chenin blanc, aroma’s van witte bloemen, exotisch fruit, Mediterrane kruiden; frisse zuren, medium body, delicate afdronk.

Hunky Dory, sappige rode wijn van Garnacha Tinta, aroma’s van rijp, donkerrood fruit, specerijen; vol en soepel in de mond met frisse zuren en fruitige afdronk.

Cellar Escoda – Sanahuja, Conca de Barbera Nas del Gant, een blend van Merlot, Garnacha, Pinot Noir en Cariñena. Een volle, soepele wijn met weelderige aroma’s van zwart fruit, maar ook aardse en rokerige tonen.

Gonzalo Gonzalo, La Rioja Gran Cerdo, een Tempranillo wijn met sprankelende rood/paarse kleur, frisse aroma’s van aardbei en framboos en heldere mineraliteit (van een graniet bodem). Orgullo komt van dezelfde wijngaard, maar krijgt 18 maanden rijping op oude vaten, wat iets meer body aan de wijn meegeeft.

Bodega Barranco Oscurro, Sierra Nevada Salvaje Blanco, witte wijn van Sauvignon Blanc met een vrij hoog alcoholpercentage van 14%, citrus en groene appel aroma’s, vleugje gist (vers brood) en natte hond, hoge zuurgraad, afdronk gedomineerd door alcohol. Atypisch voor Sauvignon Blanc Garnata, rode wijn van Garnacha, steenrood, aroma’s van rijp zwart fruit, pruim, vleugje aards, tabak, licht eikenhout, hoog alcoholpercentage.

U vindt deze wijnen in de wijnhandel of on-line bij: vinyestortuga.com Gourmethunters.com Cuvee3000.com Bodeboca.com

staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden. De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament.

ERVAAR AFRIKA

Zooitje

Ik hield altijd al van leuke oude spulletjes maar de hobby die ik had, is vrees ik nu omgeslagen in wat ze noemen ‘hoarderen’. Ook leuke oude spulletjes maar veel te veel. En sinds kort erkend als een serieuze verslaving. ‘Het niet kunnen loskomen van dingen, geactiveerd door oud trauma,’ definieerde een dokter in een Nederlandse krant het fenomeen.

Nou kan ik wel loskomen van dingen want hier en daar gooi ik sinds kort wel eens wat weg. Ik moet me daar een beetje toe zetten, dat afscheid nemen van mijn schatten, maar beetje bij beetje gaat er meer het vuur op. En met de ruimte die het achterlaat komt er ook ruimte in mijn hofd, merk ik.

Maar feit is dat er nog steeds héél veel spullen op mijn terrein staan die ‘opgeknapt’ moeten of ‘een verfje moeten hebben’ die er al een jaar zo bij staan. Of langer. Die zelfs al uit mijn vorige woonplaats meekwamen en sinds daar al wachtten op een verfje en een reparatietje. Mijn huis staat vol, mijn schuur staat vol, mijn kamer, badkamer en kasten zitten vol. En de tuin dreigt ook aardig vol te raken. Zelfs de twee hectare land begint zich te vullen.

Gelukkig is een seizoen begonnen dat we weer een serieus fikkie kunnen stoken en daar heb ik dan ook mijn nieuwe hobby van gemaakt. Ik zoek wat oude kastjes, ooit bij Punto Limpio gescoord, neem wat oude takken, want bomen hebben we ook veel te veel, en daar gaat de brand erin. Geen heerlijks schone manier van opruimen en goedkoop bovendien.

Hier en daar heb ik weleens tragisch moment ook. Herinneringen aan vele reizen. Souvenirs met hier en daar een beschadiging. Echt? Moet dat weg? ‘Ja het moet weg,’ spreek ik mezelf dan streng toe.

En daar gaat het. De vlammen in waar het verzengende voor zijn werk doet. Lekker ook wel, die warmte, nu het aanzienlijk kouder begint de worden in avond totdat de zon de volgende morgen de zaak weer een beetje leefbaar maakt. Na dertien jaar Dubai met in de zomer 52 of 53 graden ben ik wat temperatuur betreft tenslotte een beetje deformeerd geraakt als het gaat om wat warm, koud of fris is.

We hebben er nu maar een BBQtje naast gezet, naast onze vuurplaats. Rood wijntje erbij, hout en alles wat lekker brand erop, muziekje erbij en er kan nog best wat aangenaams worden gemaakt van het stoppen met je verslaving die hoarderen heet.

Gezien de leuke dingen die er nu nog staan dacht ik misschien een kleine charity voor thuisloze hondjes of mishandelde paarden op te richten. Is er een markt voor dit soort dingen? Of goede tweedehandsites? Hoe is de markt voor tweedehands spullen in zijn algemeen? Voor tips: ik ben lid van Facebook. Always welcome.

Margriet Marbus (53) is journaliste en schrijfster en woont sinds één september 2021 met haar man Etienne (65) en haar dochters (Freddy 19) en Felicia (15) in Coin, Malaga. Vanuit hier schrijft ze voor bladen en kranten over de hele wereld.

“Het kopen van een keuken moet een feest zijn!”

Gevaarlijke kerst

Het is alweer bijna Kerstmis! Voor ons is dat een vreugdevolle tijd met lekkere gerechten, decoraties en familie. Voor onze huisdieren is het echter een spannende tijd. Vooral voor puppies en kittens zijn er veel gevaren.

Ten eerste gaan we het huis versieren, we zetten een kerstboom neer, hangen lekker ruikende decoraties op en zetten overal kaarsen neer. Zorg ervoor dat deze niet door je huisdier kunnen worden opgegeten. De kerstboom moet stevig staaan en eventueel verankerd worden zodat het niet kan omvallen, met name kittens klimmen graag in de boom. Verlengsnoeren moeten buiten bereik liggen opdat ze er niet aan gaan kauwen. Een echte kerstboom is giftig dus zorg dat uw huisdier niet het sap van de boom kan drinken of de naalden eet. Plaats breekbare ballen hoger in de boom en hang er geen eetbare koekjes in. De kerstroos is ook een potentieel giftige plant. Kaarsen moeten op een veilige plaats worden neergezet : buiten bereik van kwispelende staarten!

Kerstmis komt met specifieke etenswaren die wij graag eten maar die gevaarlijk kunnen zijn voor de gezondheid van je huisdier. Alcohol leidt tot coma, vergifting en de dood. Advocado’s bevatten persine dat braken en diarree veroorzaakt. Krenten, rozijnen en druiven veroorzaken nierfalen. Walnoten,macaddemia noten beschadigen het zenuwstelsel en veroorzaken spierschade. Chocolade bevat theobromide en is toxisch voor het hart en zenuwstelsel en veroorzaakt acute dood. Vette voedingsmiddelen (jus) kunnen een acute alvleesklier onsteking veroorzaken. Gekookte botten (de kalkoen) kunnen maag en darmschade veroorzaken dat acute chirurgie nodig heeft. Snoep bevat xylitol dat leidt tot leverfalen, laag suikergehalte en de dood.

Tijdens Kerstmis heb je waarschijnlijk familie en of vrienden over de vloer die je huisdieren niet goed kennen, of misschien is je huisdier zo wie zo bang van vreemden. We weten hoe hectisch het voorbereiden van het kerstdiner kan zijn, vergeet je huisdier niet. Die moet ook eten, spelen, uitgelaten worden en kunnen rusten. Soms is het beter ze in een veilig gedeelte te zetten of ze in de slaapkamer opsluiten. Zorg ervoor dat het bezoek niets eetbaars aan ze geeft! Laat geen eten onbeveiligd op de tafel of in de keuken staan. Zorg dat het karkas van de kalkoen (of andere botten) nooit binnen het bereik van je huisdier is.

Wij wensen jullie fijne kerstdagen en alvast een gelukkig nieuwjaar.

Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com

West Schilderwerken, al decennia lang een vertrouwd gezicht in Nederland, nu ook voor al uw binnen- en buitenschilderwerk aan de Costa del Sol.

Wij werken uitsluitend met Nederlandse materialen zoals Sikkens, in samenwerking met InterGreeN.

Mail, bel of Whatsapp voor een vrijblijvende offerte.

West Schilderwerken

Beleggen als een piloot

Ik moet u eerlijk bekennen dat ik de term niet kende, DODAR. U wel? DODAR staat Diagnose –Options – Decide – Act – Review en wordt gebruikt in de luchtvaart door piloten wanneer er zich een probleem voordoet.

Deze column gaat natuurlijk niet over de luchtvaart maar over beleggen. Maar in beide gevallen wil je liever niet neerstorten dus ook bij beleggen kunt u de DODAR techniek toepassen. Iedereen weet ondertussen dat er ook op de beurs onvoorziene situaties kunnen ontstaan, ook al heeft u risico’s geheel of gedeeltelijk afgedekt. Maar goed, toch even terug naar het oplossen van problemen die zich natuurlijk altijd ook bij het beleggen kunnen voordoen. Ik denk dat een belegger er goed aan doet om dat via de luchtvaart methodiek te handelen:

Diagnose: wat is er precies aan de hand, staan alle beurzen in het rood? Of is er 1 aandeel met slechte cijfers die uw vermogenswaarde die dag omlaag haalt?

Options: hier bedoel ik niet alleen de aandelen- en de indexopties mee... maar vooral wat de keuzes zijn om een verdere daling van de markten of een specifiek aandeel verder af te dekken. Of is het een optie om de mindere fase van de markt ook gewoon uit te zitten zonder margin problemen?

Decide: dit is natuurlijk cruciaal na de twee vorige fases. Als u de twee vorige stappen goed heeft doorlopen, komt u dus vanuit uw eigen doelstellingen uw beleggingen tot een weloverwogen beslissing. Die beslissing kan bijvoorbeeld zijn dat u een individueel aandeel met slechte cijfers die dag besluit te verkopen om zo de impact van individuele posities op uw vermogen te beperken.

Act: als u alles op papier perfect heeft uitgestippeld, dan moet het natuurlijk nog wel even gedaan worden. Een van de mooie dingen van de beurs is dat u via de platforms op voorhand instructies kan geven om orders naar de beurs te sturen. Bijvoorbeeld met stoplossorders of andere conditionele orders.

Review : ook weer zo’n mooie, ook al moet u soms als een gevoeloze robot handelen, het is natuurlijk goed om periodiek uw beleggingen en uw beslissingen te evalueren. Heeft u de voorgaande stappen goed gedaan? Of wilt u in de toekomst toch op een andere manier te werk gaan. U blijft natuurlijk de baas bij het zelf beleggen!

Wilt u ook op deze wijze zelf beleggen, of heeft u vragen of opmerkingen, aarzel niet contact met mij op te nemen!

Taco te Gussinklo is account manager bij Hugo Investing (voormalig BinckBank Spanje & Portugal) en is zelf ook gepassioneerd belegger. taco@hugoinvesting.com

De informatie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

ACTIVITEITEN / MUZIEK

Cirque du Soleil -Crystal 10 -18 december, Palacio Deportes Málaga www.cirquedusoleil.com/crystal

Alle culturele evenementen kijk voor de meest actuele agenda op: www.mmalaga.es

El viaje de la estrella Oriente 27 november - 8 januari. JardineBotanico, Málaga www.laconcepcion.malaga.eu

Routes wolvenpark Antequera Donderdag tm vrijdag en feestdagen www.lobopark.com

NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL

Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand Ellas (ellas-spanje.nl) Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand

Belgian Business & Community Club (bbcce.be)

Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)

Club Tulipan (www.clubtulipan.nl)

Golfwedstrijden elke dinsdag op verschillende banen

SPAANSE FEESTDAGEN

6 december Día de la Constitución 8 december Inmaculada Concepción 24 december Noche buena 25 december Kerst 31 december Noche Vieja

6 januari Día de Reyes

Evenement vermelden? Stuur een e-mail naar info@especial-life.com

Jan Doorakkers International Tax Law

info@doorakkerstaxlaw.com Fiscaal & juridisch advies www.doorakkerstaxlaw.com

Lynn Van Wilderode

Primrose Real Estate

Estepona - Casares Costa - Manilva - La Duquesa www.primrose-realestate.com +34 952 893 289 +34 661193789

Zigtema Idiomas

Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336

Welex Abogados y Economistas Advocaten, Economen & Acccountants

C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella Telf +34 952 775 521 www.welex.es

AJ Automotive Services

Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091

www.invoerinspanje.nl

Amber de Kroes Fysiotherapie - revalidatie - training

www.clinica95.com Tlf: +34 654737083 clinica95marbella@gmail.com

Martin Faessen WeCare Mortgages

+34 952 263 023 info@wecaremortgages.com www.spanjehypotheek.com

Andrea Ruiz Hijma Spaans recht, Nederlandse communicatie OTIS Advocaten Spanje ruiz@otisadvocaten.es www.otisadvocaten.es

Barbara Ingenbleek EuroEconomics Advocaten en accountants marbella@euroeconomics.com www.euroeconomics.com

Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella info@bablomarbella.com www.bablomarbella.com

Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten & op maat gemaakte bankstellen Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos www.rogerslinnerie.com

Uw bedrijf in een kadertje? Stuur een mail naar: sales@especal-life.com

BaBlo MARBELLA

NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS

HUISARTSEN

Alhaurin el Grande

Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230

El Morche

Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065

Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992

Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775

Nueva Andalucía

Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154

Torremolinos

J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279

TANDARTSEN

Marbella

Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021

Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392

Mijas Clinica Monte Blanco, Hans Kools - 952 475 972

Nueva Andalucia

Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110

Torremolinos

Clinica Montemar - Snezana Kools 661 470 111

FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE

Pizarra / Monda Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107

Benalmadena

Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025

Fuengirola/Mijas

Marielle de Bruin - 670 663 910

Stanley Groot - 952 933 975

Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228

Patrick Vervaeke - 691 320 710

Nerja

Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881

KRAAMZORG Costa del Sol Esther de Vries - +31(0)634893247

ORTHOPETEN

Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857

UROLOOG Marbella / Pizarra Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369

THUISZORG

Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919

Benalmadena

Anneke Verhoeff - 619 287 481

Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291

El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443

PSYCHOLOOG

Marbella Marlies van Boxtel - +31 627 320 264

Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928

Nerja/Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996

PODOLOOG / PEDICURE

Torremolinos

Desiré González Bossaers- 951 339 219

DIERENARTSEN

Estepona

Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165

Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049

Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626

algemeen noodnummer 112

Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ARCHITECTUUR & INTERIEUR

Blvd. Alfonso de Hohenlohe s/n - Marbella Club Hotel - 29602 Marbella www.lijomi.eu - showroom@lijomi.eu - +34 951 17 79