EEN PAND MET EEN VERHAAL
SINT PETERSGASTHUIS
GASTVRIJ DOOR DE EEUWEN HEEN
W
aar de Gelderse hoofdstad vol werd getroffen tijdens de Slag om Arnhem, kwam één pand wonderwel ongeschonden uit de strijd: het Sint Petersgasthuis. Sinds 2015 zijn hier het Klantcontactcentrum en kantoren van zorgorganisatie DrieGasthuizenGroep gevestigd. Winkelend publiek in de Arnhemse Rijnstraat realiseert zich waarschijnlijk niet dat daarmee de cirkel in een lange geschiedenis rond is. Het Sint Petersgasthuis is in 1407 geopend, als ‘hospitael ende een geestelijk huys voor die ermen ende siecken te ontvangen ende vueden’. De titel was geen toeval. Initiatiefnemer Johan van Arnhem, als kanunnik aangesloten bij de St. Pieterskerk in Utrecht, wist de bisschop ertoe over te halen dit gasthuis officieel te wijden. Het vormt samen met Sint Catharinae en het Sint Anthonie Gasthuys de oorsprong van DrieGasthuizenGroep. In 2021 bestaat de organisatie alweer 775 jaar!
34
Het Sint Petersgasthuis omvatte de eerste eeuw van zijn bestaan ook twee panden links en rechts ervan, die ruimte boden aan de rentmeesterswoning en het hospitaal. Op de benedenverdieping was een kapel gevestigd. Nu nog herinnert de klok, hoog in het trappenhuis, aan heilige missen die hier plaatsvonden. En er zijn meer concrete zaken die refereren aan de historie van dit rijksmonument. Op de plek – de eerste verdieping en zolder – waar de directie en servicemedewerkers van DrieGasthuizenGroep hun kantoor hebben, bevonden zich destijds slaapzalen voor armen en vreemdelingen die zich niets konden veroorloven. De zorg die het Sint Petersgasthuis in de 15de en 16de eeuw bood was gebaseerd op De zeven werken van barmhartigheid1: het spijzen van de hongerigen, het laven van de dorstigen, het kleden van de naakten, het begraven van de doden, het herbergen van de reizigers, het bezoeken van de zieken en het vertroosten van de gevangenen.
den en het plaveisel van de Rijnstraat bevindt zich een uniek labyrint, een spannend gangenstelsel dat refereert aan bedrijvigheid in voorgaande eeuwen. Elke woensdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag worden hier rondleidingen gegeven. De kelder van het Sint Petersgasthuis is een van de grootste gewelfkelders.
De grote kelder, die destijds diende als opslagplaats voor goederen, is één van de toegankelijke historische stadskelders van Arnhem. Onder de winkelpan-
Na de beeldenstorm en hervorming in 1579 verdween de kapel. Alleen de bovenverdieping bleef voor opvang voor armen en vreemdelingen in ge-
04 2020
