UX JOURNALISTIEK
EEN KIJKJE IN DE KEUKEN VAN DE BREUNION BOYS
1044 WOORDEN VAN JULIA VELDMAN
Wat doe je als Brexit je hart heeft gebroken en je het weer goed wil maken, maar geen Brit meer naar de feiten luisteren wil? Dan creëer je een symbool zo sterk dat het alle feiten overstijgt: een boyband. In 1971 werd The Anarchist Cookbook voor het eerst gepubliceerd. Het subversieve boek was in de eerste plaats een uiting van verzet tegen de oorlog in Vietnam, en meer in het algemeen een uitnodiging tot verzet tegen het politieke establishment. Dat verzet bestond vooral uit het fabriceren van molotovcocktails en het gebruik van hallucinerende drugs. Het boek werd op veel plaatsen verboden, de lezers zouden het weleens in hun hoofd kunnen halen de regering omver te werpen. De schrijver William Powell kreeg later spijt van zijn schrijfsels en bekeerde zich zowel tot het Christelijk geloof als tot ‘goed’ burgerschap. Degenen die nú een einde willen maken aan het ‘establishment’ komen uit een andere hoek. De receptuur van Powell wordt nu gebezigd door rechts-populisten, die zelf vaker wel dan niet onderdeel zijn van de politieke elite waartegen ze ageren. Hoog tijd voor een Populist Cookbook. Ik bombardeer mijzelf tot samensteller en Boris Johnson is de eerste die ik om een bijdrage vraag. Hij weet als geen ander van eenvoudige ingrediënten een ijzersterk gerecht te maken en dat iedereen door de strot te duwen. Het was namelijk niemand anders dan Boris zelf die het argument van de banaan aan het Britse publiek voorschotelde. De banaan? Welke banaan? Die banaan waarvan de kromheid verboden wordt door de EU. Precies, de EU heeft met regels vastgesteld dat bananen niet krom meer mogen zijn. Tenminste, dat is wat hier staat:
38
Het is die niet-kromme banaan die in het Brexit-debat elke keer terugkwam. Als een Remainer aan een Leaver vroeg waarom ze toch zo nodig uit de EU moesten, kwam er zelden een concreet antwoord. Meestal een half uitgesproken “te duur”, “iets met vis” en: “Ze zijn gek daar, we mogen geen kromme bananen meer hebben!” Dat de winkels nog altijd vol lagen met bananen met een bocht deed daar niets aan af. Zelfs als je aan een overtuigd Leaver uitlegde dat die regelgeving er helemaal niet was, niet zou komen en er ook nooit was geweest, maakte dat niet uit. De niet-kromme banaan stond voor alles wat er mis is met de EU. In zijn jonge jaren was Boris correspondent in Brussel voor The Daily Telegraph. Dat was toen bepaald geen eervolle positie. Hij was er dan ook beland na het fabriceren van quotes en het over het geheel losjes omgaan met de waarheid. In die positie wist hij van de saaie Brusselse bureaucratie een klucht te maken met sappige verhalen over idiote regelgeving en pompeuze Eurofielen. Gekkies die alle doodskisten hetzelfde wilden maken en alle bananen recht. Verhalen die niet feitelijk zijn, maar wel waar. Het is niet zo dat de EU kromme bananen verbiedt. Maar de emotie waar het symbool voor staat – dat er dingen worden besloten zonder dat we er direct iets over mogen zeggen, besluiten die onbegrijpelijk zijn, genomen door mensen die niemand kent, die alles willen veranderen wat vertrouwd is – voelt wel waar.
