Skriuwer: Marieke Vinckers
Menstruatie op de basisschool
Gemiddeld worden meisjes voor het eerst ongesteld op de middelbare school, op hun dertiende. De uitzondering daargelaten: die heeft al op de basisschool haar eerste menstruatie, in groep 7 of 8. Joke vertelt dat haar dochter naar de juf ging en zei: ‘Volgens mij ben ik ongesteld geworden.’ Ze kreeg maandverband, mocht naar het personeelstoilet en in de pauze kon ze haar ouders even bellen. Ze kreeg de aandacht die ze verdiende. Is dat altijd zo? Wat is ervoor nodig om jonge meisjes goed te begeleiden en ze gerust te stellen? Je wordt vrouw, dat is mooi!
Ongeveer 1 op de 10 meisjes menstrueert voor het dertiende jaar. Mireille Prins, jeugdverpleegkundige 0-12 bij GGD Fryslân in Heerenveen spreekt tijdens haar schoolbezoek wel eens meiden die al ongesteld zijn op de basisschool. ‘Je ziet het vaak ook wel: er zit fysiek een ander meisje tegenover je.’ Vaak is de borstontwikkeling al op gang gekomen. Ook hebben ze al beharing en soms al een eerste jeugdpuistje. Over het algemeen begint de menstruatie ongeveer een tot anderhalf jaar na het begin van de borstontwikkeling. Mireille: ‘Zo’n meisje is dan net ongesteld, daar kan ze onzeker van zijn. Vaak is het al fijn om te weten dat het normaal is en misschien kent ze wel andere meiden die ook ongesteld zijn. Het helpt zeker ook om school erbij te betrekken en het bespreekbaar te maken.’
Taboe Dat laatste blijkt nog niet zo vanzelfsprekend. Elsbeth Reitzema, programmamedewerker bij Seksuele Vorming van het Kenniscentrum Seksualiteit Rutgers, ziet dat er een taboe heerst omtrent het onderwerp. In een interview met EditieNL (25 mei 2021) zegt ze: ‘De term “ongesteld” heeft een negatieve connotatie, want dat betekent dat je onwel bent. Juist omdat er niet op elke basisschool open over wordt gesproken, kunnen meisjes die voor het eerst menstrueren zich hiervoor schamen.’ Voorlichting op basisscholen is daarom belangrijk, ook voor de jongens. Mireille: ‘En het is belangrijk dat school ervoor zorgt dat er in de meisjestoiletten afsluitbare prullenbakjes staan en dat daar eventueel een voorraadje maandverband ligt.’
