ZORGT CORONA VOOR EEN TRENDBREUK IN DE VANG-TRANSITIE? Dat corona het afgelopen jaar een forse impact had op het aanbiedgedrag van afval- en grondstoffen is onmiskenbaar. Lange wachtrijen voor de milieustraat, verzamelcontainers met veel afval en kartonnen dozen er naast, het was bij veel gemeenten het gangbare beeld. Het leidde niet alleen tot ergernissen bij inwoners, ook de kosten rezen de pan uit. In de benchmark huishoudelijk afval is dit jaar uitvraag gedaan naar de corona-effecten op het aanbiedgedrag van afval en grondstoffen. Niet in de laatste plaats om de benchmark-resultaten goed te kunnen duiden. Want dat corona ook invloed heeft gehad op de afval- en grondstoffenprestaties, moge duidelijk zijn.
A
an de NVRD benchmark huishoudelijk afval doet dit jaar een recordaantal van 176 gemeenten mee. Meer dan vooraf gedacht, want het jaar waarover de peiling plaatsvindt is 2020, het coronajaar! Een jaar waarin alles anders liep. Ook in het afvalbeheer. Het jaar waarin massaal werd thuisgewerkt (minder bedrijfsafval, meer huishoudelijk afval), online inkopen werden gedaan (meer kartonverpakkingen) en zolders en schuren werden opgeruimd, verbouwingen werden uitgevoerd, etc. Een eerste voorlopige analyse van de benchmarkresultaten 2020 laat zien dat het totale afval- en grondstoffenaanbod 5% hoger ligt dan dat in 2019. Het scheidingspercentage 2020 lijkt op een zelfde niveau uit te komen als 2019, maar door de 5% toename van het afval- en grondstoffenaanbod blijft er meer restafval over dan in 2019. Voor het eerst sinds jaren is er dus geen daling van de hoeveelheid restafval, maar juist een stijging. Ondanks de VANG-inspanningen die onverminderd doorgang vonden. Want ook in 2020 is het aantal gemeenten dat diftar en omgekeerd inzamelen heeft ingevoerd (de meest succesvolle strategie, zo blijkt uit de benchmark) weer toegenomen. MILIEUSTRAAT Om de invloed van corona zuiver te kunnen bepalen is er in de benchmark een aparte uitvraag gedaan naar corona. Gevraagd is in welke mate men een toe- of afname
22 | GRAM #07 september 2021
TEKST EN BEELD: FOLKERT STARREVELD heeft geconstateerd in aantal bezoekers van de milieustraat, meldingen grof afval, hoeveelheden ingezameld afval en grondstoffen, als gevolg van de corona-pandemie. De resultaten liegen er niet om: 85% van de gemeenten en inzamelbedrijven zag het aantal bezoekers op de milieustraat stijgen, 47% zelfs aanzienlijk. In de grote steden met 50 t/m 100% hoogbouw waren de effecten nog groter met respectievelijk 93% en 85%. Opvallend is dat ook 12% van de gemeenten en inzamelbedrijven een afname in het aantal milieu-straatbezoekers hebben geconstateerd. Dit zijn vooral ook de gemeenten en bedrijven die de openingstijden van de milieustraat hebben teruggebracht
(door overmacht) en/of het maximaal aantal bezoekers op het stortbordes hebben gelimiteerd. Het acceptatiebeleid (wel of niet betalen op de milieustraat) of diftar blijken nauwelijks van invloed te zijn op de toename van het aantal bezoeken. Ook bij diftar gemeenten en op milieustraten waar betaald moet worden blijkt een even grote drang van bewoners om naar de milieustraat te gaan. Bijna alle gemeenten en inzamelbedrijven (96%) hebben een maximum aantal bezoekers op het stortbordes ingesteld. Op 28% van de milieustraten werden zelfs tijdelijk verkeersregelaars en/of handhavers ingezet. Desondanks bleven de openingstijden
Meer dan driekwart van de gemeenten en inzamelbedrijven zag een toename in het aantal bijplaatsingen.
