Herstory
Dit artikel is een bijdrage van Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. Herstory is een samenwerking tussen Atria en Opzij. Verhalen uit de vrouwenarchieven halen we in deze rubriek uit de onzichtbaarheid.
publicaties op haar naam staan en was leider van dé vrouwenbeweging in Amerika. Een afsplitsing van deze beweging was WITCH, een afkorting voor Women’s International Terrorist Conspiracy from Hell. Deze groep speelde zeer creatief met humoristische acroniemen, waarvan de meest opvallende misschien wel Women Inspired to Commit Herstory is. Interessant feit: met dit acroniem heeft Morgan de credits op de term herstory, wat ook de naam is van deze rubriek. Morgan gebruikte het woord herstory voor het eerst in haar anthologie Sisterhood is powerful, waar opnieuw het feministische symbool op de cover prijkt.
Symboliek van de vrouwenbeweging
Hoe het zit met de FEMINISTISCHE VUIST Met de vuist op tafel slaan. Je vuist ballen. Een vuist maken tegen onrecht. Dit gebaar wordt al lang gebruikt om te vechten tegen onderdrukking en onrecht en werd wereldberoemd tijdens de Olympische Spelen in 1968. De vuist herken je wellicht ook in het universele feministische symbool en kent zijn oorsprong bij een Amerikaanse missverkiezing. Wat hebben Miss America en het feministische symbool met elkaar te maken? Hoe werd dit symbool het boegbeeld van Dolle Mina? En waarom viel ook modehuis Dior voor de charme van het teken? Dit is haar verhaal.
Mis(s)verstanden op de kaart
DOOR S ANNE BR A N D S
H
et feministisch symbool is een cirkel met een kruis aan de onderkant, het alom bekende vrouwenteken (zie kader 1) met daarin een gebalde vuist. Het symbool kent verschillende namen maar wordt vaak het (universele) feministische symbool genoemd, of in het Engels de meer pakkende feminist fist. Inmiddels is dit symbool al meer dan vijftig jaar oud en wordt het vandaag de dag nog steeds veel gebruikt in feministische merchandise, zelfgeschilderd op protestborden, als covers van boeken en wordt het in groten getale aangeboden in webshops als Etsy.
Her Humor
Oerfeminist en schrijver Robin Morgan ontwierp het feministisch symbool in 1967. Morgan heeft een lange lijst aan (feministische) 38
Vrouw leest een boek in de Atria bibliotheek | Foto: Kirsten van Santen
Voorkant boek ‘Sisterhood is Powerful: an anthology of writings from the women’s liberation movement. Morgan, R. (1970) | Vintage Books a Division of Random House, New York
Robin Morgan gebruikte haar ontwerp van het feministisch symbool voor het eerst in 1968, tijdens de door haar georganiseerde anti-Miss America protestactie. In september dat jaar protesteerde een grote groep vrouwen tegen de alom bekende schoonheidswedstrijd. Feministische actiegroepen uit het hele land kwamen naar Atlantic City om zich uit te spreken tegen het feit dat vrouwen die dag ‘publiekelijk werden tentoongesteld’. Er werden bh’s en korsetten verbrand, pamfletten uitgedeeld en spandoeken uitgerold. De activisten waren verontwaardigd: op deze ‘veemarkt’ werden vrouwen als een seksobject beoordeeld. Bovendien had er nog nooit een vrouw van kleur
‘Oerfeminist en schrijver Robin Morgan ontwierp het feministisch symbool in 1967’ Venusteken
Het venussymbool is een grafisch symbool van een cirkel met daaronder een kruis. Het verwijst naar van alles: van wc’s tot aan de planeet Venus. Het vertoont grote gelijkenissen met het Egyptische teken ankh, zowel qua uiterlijk als
betekenis. Beide zijn bekend als het levensteken maar staan ook voor liefde en seksualiteit. Het venusteken heeft de vorm van een handspiegel, dat een huwelijksgeschenk was van Zeus. Binnen de alchemie staat het
venusteken voor het element koper. Dit is niet toevallig. Koper was heilig voor de Godin Venus omdat haar grote altaar op Cyprus stond, het eiland van koper. Daarom werd Venus ook soms ook ‘de Godin van Koper’ genoemd. OPZIJ 2023
39