CIB info 95

95

april mei juni 2022

Afgiftekantoor Gent X - P911234 - driemaandelijks tijdschrift - vu: Daniel Buschman, Kortrijksesteenweg 1005, 9000 Gent

Magazine van CIB Vlaanderen

SPECIALISTEN IN STUDENTENVASTGOED PLEITEN VOOR ANDER BELEID

“Soepelere eisen om kotenaanbod te vergroten” REPORTAGE

Vastgoedmakelaars tonen hart voor Oekraïne

PLAATSBESCHRIJVINGEN

Uitbesteden of zelf uitvoeren: het kan allebei met CheckNet

2

VOORWOORD

Voluit vooruit In oktober 2019 nam ik de voorzittersfakkel bij CIB Vlaanderen over van mijn voorganger Stephan Coenen. Onder impuls van corona, de razendsnelle digitalisering van de vastgoedsector, maar ook de vele uitdagingen die op de plank lagen (en nog steeds liggen) werd het voor mij een bijzonder intense periode. Niet dat ik dit niet vooraf wist. Al kan je niet alles vooraf inschatten uiteraard. Maar het werk is nog niet af. Daarom heb ik besloten om nog minstens twee jaar extra aan mijn mandaat als voorzitter te breien. Dat ik hiervoor recent de uitgesproken steun kreeg van de Raad van Bestuur doet me heel veel plezier en toont aan dat we het juiste pad aan het bewandelen zijn. Ik ben ook meer dan tevreden dat ik hiervoor opnieuw een tandem kan vormen met ondervoorzitter Peter Bonhomme. Voluit gaan we samen CIB Vlaanderen vooruit stuwen.

En neen, ik maak me geen illusies. Ook de komende jaren zal dat pad meer dan een stevige kuitenbijter worden. De uitdagingen zijn immers niet min, met onder meer de uitrol van ons nieuwe platform dat momenteel volop wordt gebouwd. Ik kan en durf nu al kan stellen dat het ‘top’ zal worden. Daarnaast zetten we de vernieuwingsoperatie binnen CIB Vlaanderen verder. De eerste resultaten hiervan worden dit najaar al tastbaar. Verder blijft onze lobbymachine op volle toeren draaien, kan je blijven rekenen op ons team van gedreven juristen, trekken we volop de kaart van de digitalisering en blijft het gericht communiceren met onze leden en de sector in het algemeen prioritair.

Laat me daarnaast ook de vele opleidingsmomenten en netwerkmogelijkheden niet vergeten. Trouwens, na een hopelijk deugddoende vakantie, komt er vrij snel zo’n uitgelezen netwerkmoment aan. Na twee jaar ‘corona’-uitstel kunnen we op donderdagavond 29 september eindelijk onze Real Estate Awards uitreiken. Awards waarvoor je jezelf of je kantoor nog steeds kandidaat kan stellen. De uitreiking zelf vindt plaats in Brugge tijdens een gala-avond met niemand minder dan Kobe Ilsen als gastheer. Een avond die je zeker niet mag missen en die de dag zelf wordt vooraf gegaan door het Syndiccongres op dezelfde locatie. Een ideaal moment dus om beide te combineren. Over de impact van de Real Estate Awards kan je in dit nummer trouwens alles lezen in het gesprek met enkele oud-winnaars.

Verder zoomen we met enkele specialisten in op de schaarste aan studentenkoten en de effecten ervan op de prijszetting. De huurmarkt is trouwens prominent aanwezig in deze special met onderwerpen als het belang van een goede plaatsbeschrijving, de opbouw van een compleet verhuurdossier in RealSmart en de aandachtspunten bij een conformiteitsattest. Als uitsmijter en van bijzonder belang voor onze syndici focussen we op de meerwaarde van de nieuwe modelovereenkomst met aannemers voor renovatiewerken aan appartementsgebouwen.

Ik wil tot slot iedereen een fijne vakantie toewensen en hopelijk zien we elkaar met opgeladen batterijen terug op het Syndiccongres of op de uitreiking van de Real Estate Awards.

Daniel Buschman Voorzitter CIB Vlaanderen

CIBINFO — nr 95 // 2022

3

INHOUD

In dit nummer

Adverteren in CIB info?

Voor informatie en reservatie kan je terecht bij Veronique Van Hoorickx › 09 242 49 88 › adverteren@cib.be

VOORWOORD

3

VASTGOEDNIEUWS

Vragen?

Heb je vragen, suggesties of ideeën?

Laat het ons weten via › communicatie@cib.be

Wat gebeurt er in vastgoedland?

6

REPORTAGE

Redactie: Ewoud Hasenbos, Eline De Coninck, Tine Terryn, Kristophe Thijs, CIB studiedienst

Vastgoedmakelaars tonen hart voor Oekraïne

8

LEDENVOORDEEL

Ontwerp en druk: Mirto Print - mirto.be

Cyberaudit legt pijnpunten van je kantoor rond cyberveiligheid bloot

11

EVENT

Partners:

Real Estate Awards: oud-winnaars getuigen

14

IN DE KIJKER Verhuurspecial

17

PARTNERNIEUWS

CIB info is een uitgave van Confederatie van Immobiliën­b eroepen vzw. Kortrijksesteenweg 1005 – 9000 Gent v.u. Daniel Buschman

Plaatsbeschrijvingen uitbesteden of zelf uitvoeren: het kan allebei met CheckNet

4

21

14 8

18

volg ons

KAMERNIEUWS CIB Antwerpen en CAW Antwerpen slaan handen in elkaar onder motto ‘Samen huisvesten’

21

OPLEIDING IN DE KIJKER

Onze ledenconsulenten

Conformiteitsattest: niet overal verplicht, wel altijd nuttig

22

Antwerpen + Kust

24

Oost-Vlaanderen + West-Vlaanderen

28

Limburg + Vlaams-Brabant Brussel

STUDENTENVERHUUR “De overregulering van de markt werkt het huidige kotentekort mee in de hand”

MODELDOCUMENTEN Syndici uitermate te spreken over modelovereenkomst met aannemers voor renovatiewerken

TESTIMONIAL “Professionaliteit, administratieve vereenvoudiging en vertrouwen van de klant zijn sleutelwoorden bij biedingen via SmartBid”

24

CIBINFO — nr 95 // 2022

Sven De Vuyst › 0491 11 95 88 › sven.de.vuyst@cib.be

Ernst-Jan Driezen › 0479 39 80 52 › ernst.driezen@cib.be

Michel Engelbosch › 0473 83 97 61 › michel.engelbosch@cib.be

30

22

5

VASTGOEDNIEUWS

Wat gebeurt er in vastgoedland?

Logiesdecreet 2.1: alles op schema voor inwerkingtreding op 1 januari 2023 Op 15 maart werd het Logiesdecreet 2. in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Achter de schermen wordt er intussen vooruitgang geboekt voor wat de uitvoeringsbesluiten betreft. Doel is om die aan het nieuwe – nog samen te stellen – Adviescomité voor te leggen. Dat zal binnenkort gebeuren. We verwachten de eerste principiële goedkeuring van de gewijzigde uitvoeringsbesluiten voor de zomervakantie. Alles blijft zo op schema voor inwerkingtreding op 1 januari 2023.

Nieuwe informatieplicht rond renovatie­ verplichtingen voor niet-residentieel vastgoed Sinds 1 april 2022 geldt een nieuwe informatieplicht bij de verkoop van een niet-residentieel pand (een kantoor, een winkel, …). Concreet moet je zowel in de publiciteit als in de onderhandse verkoopovereenkomst/wederkerige aankoop-verkoopbelofte vermelden dat er een renovatieverplichting wordt opgelegd door de Vlaamse overheid. Ook de vestiging en de overdracht van een recht van erfpacht of opstal is aan deze informatieplicht onderhevig.

Vlaamse Belastingdienst schept duidelijkheid over keuzeregime verkooprecht Nog tot 31 december 2023 geldt er voor het verkooprecht een keuzeregime tussen het nieuwe 3%-tarief zonder de meeneembaarheid of het oude 6%-tarief met de meeneembaarheid. Voor wie al een ‘rugzakje’ met registratierechten heeft uit een eerdere aankoop is het dus rekenen geblazen. Daarbij moet je niet alleen rekening houden met het tarief, maar ook met het bedrag van de meeneembaarheid en de hoogte van de rechtenvermindering. Wat echter wanneer je als koper van mening verandert? Vanaf wanneer ben je definitief gebonden door je keuze? Dat heeft VLABEL recent verduidelijkt in een nieuw standpunt. Zolang de akte niet ter registratie is aangeboden mag de koper nog ‘van gedacht veranderen’.

Hij of zij doet dit dan door middel van een verklaring onderaan de akte of in een bij de akte gevoegd document.

6

Vlaanderen lanceert MijnVerbouwLening voor extra ondersteuning bij renovaties Vlaams ministers Zuhal Demir en Matthias Diependaele lanceren vanaf deze zomer de MijnVerbouwLening. Daarmee willen ze mensen zonder eigen spaarcent extra steunen bij de renovatie van hun woning. Het gaat om een renteloze lening tot 60.000 euro voor de laagste en middeninkomens.

Daarvoor maken ze 108 miljoen euro vrij. Ook verhuurders kunnen mits voorwaarden een beroep doen op de lening.

Meer dan 150.000 EPC's ingediend in 2021 Vorig jaar werden in totaal meer dan 150.000 EPC's ingediend, zo leert een blik op de Energieprestatiedatabank. 88,5% van de ingediende EPC's werd opgemaakt voor een gebouw met een residentiële bestemming. In 7,8% van de gevallen ging het om een EPC voor de gemeenschappelijke delen. De EPC's voor kleine niet residentiële eenheden waren dan weer goed voor 3,7% van het totaal aantal ingediende EPC's.

Verlaagd btw-tarief voor sloop en heropbouw wordt één jaar verlengd De verlaagde btw van 6% op sloop en wederopbouw wordt verlengd tot eind 2023. Dat heeft de federale regering beslist. Normaal gezien liep die maatregel eind dit jaar af. Er werd niet geraakt aan de voorwaarden voor deze tariefverlaging. Daarnaast wordt een btw-verlaging naar 6% ingevoerd voor de installatie van zonnepanelen, warmtepompen en zonneboilers.

De maatregelen hebben als doel de vaak hoge kostprijs van energetische renovatie te drukken.

Mede-eigenaars mogen niet lukraak laadpalen installeren

Huurprijzen Vlaamse studentenkamers blijven stabiel, kot in Brussel opnieuw goedkoper

Laadpalen in appartementsgebouwen groeien uit tot een maatschappelijk probleem. Veel mede-eigenaars denken onterecht dat ze lukraak laadpalen mogen installeren op hun parkeerplaats of in hun garage. Zo'n individuele initiatieven zijn net heel schadelijk en staan een veilige collectieve oplossing in de weg. Het appartementsrecht voorziet een dwingende procedure. Een mede-eigenaar die deze procedure niet volgt, mag niet zomaar zelf een laadpaal installeren. Dat heeft ook bevoegd minister Vincent Van Quickenborne onlangs bevestigd in de Kamercommissie Justitie. Vanuit CIB Vlaanderen hebben we dan ook een duidelijk signaal gegeven aan de wetgever en de bevoegde regeringen. Om de kwestie van de laadpalen vlot te trekken, is er dringend nood aan een goed overkoepelend kader, minstens voor alles wat de brandveiligheid betreft. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Wie vandaag in Vlaanderen een studentenkamer wil huren, betaalt daar gemiddeld 424 euro voor. Dat blijkt uit de nieuwe CIB-Huurbarometer over studentenkamers. “De huurprijzen voor studentenkamers in Vlaanderen zijn stabiel gebleven in vergelijking met het academiejaar 2020-2021”, zegt Kristophe Thijs, communicatiedirecteur van CIB Vlaanderen.

“Dat is toch een contrast met Brussel, waar de huurprijzen voor het tweede opeenvolgende jaar gedaald zijn. Het verschil tussen een Brusselse en Vlaamse studentenkamer bedraagt nog amper 7 euro.”

Ontdek alle resultaten op CIB.be.

Asbestattest verplicht bij verkoop vanaf 23 november Wat al langer aangekondigd werd, staat nu vast: het asbestattest komt eraan. Vanaf 23 november 2022 zal er een informatieplicht gelden bij de verkoop van een pand met bouwjaar 2000 of ouder. Die zal gelden voor elke overdracht waarvan het compromis ondertekend wordt vanaf 23 november 2022. Belangrijk: de verplichtingen zijn niet beperkt tot residentieel vastgoed! Ze gelden ook voor winkels, horeca, kantoren, industriegebouwen, …

Betreft het een appartement of een kavel binnen een gebouw in mede-eigendom, dan moeten er twee asbestattesten voorgelegd worden: (1) dat van de gemeenschappelijke delen en (2) dat van de individuele kavel. Voor de gemeenschappelijke delen gelden de verplichting en de navenante informatieplicht evenwel pas vanaf 1/01/2025.

Tot dan volstaat de aanwezigheid van een asbestattest voor het private deel bij overdracht.

Nieuw antiwitwasreglement voor vastgoedmakelaars vanaf 1 juli Op 1 juli treedt een nieuw antiwitwasreglement in werking. Dat vervangt het oude reglement uit 2013. De tekst beschrijft hoe vastgoedmakelaars te werk moeten gaan om te voldoen aan de verplichtingen die de antiwitwaswet van 18 september 2017 hen oplegt. Het nieuwe antiwitwasreglement geeft enkele verduidelijkingen.

Om al je antiwitwasverplichtingen vlot en volledig juridisch correct na te leven, kan je gebruikmaken van de AntiWitwas-tool. De AWW-tool is overigens ook geïntegreerd in RealSmart.

Syndicus gemachtigd om EAN-codes privatieve kavels op te vragen Dat het aanvragen van premies voor een appartementsgebouw soms een titanenwerk is, zal elke syndicus beamen. Voor de premieaanvraag bij Fluvius moest de syndicus alle individuele EAN-codes van alle appartementen opvragen, wat om privacyredenen geen sinecure was. In december van vorig jaar hebben Fluvius en VEKA een oplossing uitgewerkt waarbij het bij de premieaanvraag voor een VME volstaat om de EAN-code van de gemeenschappelijke delen in te vullen. Tegelijkertijd werd op een tweede spoor gewerkt: een decretale machtiging voor de syndicus om de EAN-codes van de privatieve kavels op te vragen bij Fluvius. Die machtiging is nu ook een feit, nadat het Vlaams Parlement de vereiste wijziging aan het Energiedecreet heeft goedgekeurd.

› Voor de laatste nieuwigheden in vastgoedland kan je steeds terecht op CIB.be.

CIBINFO — nr 95 // 2022

7

REPORTAGE

Vastgoedprofessionals tonen hart voor Oekraïne De beelden over de oorlog in Oekraïne maken diepe indruk. Her en der in Vlaanderen werden de voorbije maanden solidariteitsacties en initiatieven voor Oekraïense vluchtelingen opgezet.

Ook de vastgoedprofessionals lieten zich niet onbetuigd. Drie van hen vertellen hoe zij hun steentje hebben bijgedragen.

Ine Vermeeren – domoXim (Boortmeerbeek)

“Meer dan 120 verhuisdozen vol hulp­ goederen in vrachtwagen geladen” Toen de gemeente Boortmeerbeek besloot om een vrachtwagen met hulpgoederen naar Oekraïne te sturen, sprong het lokale vastgoedkantoor domoXim mee op de kar. “Onze verhuisdozen waren ideaal om kleinere goederen in te verpakken en stapelbaar te maken voor de vrachtwagen”, vertelt zaakvoerster Ine Vermeeren. “Ook in Herent ondersteunden we zo de lokale vrijwilligers.” Vermeeren kijkt tevreden terug op de vlotte samenwerking tussen het gemeentebestuur, een aantal ondernemers en vele inwoners. Ze legt uit hoe de actie in zijn werk ging. “Goederen van inwoners en ondernemers werden centraal verzameld en vervolgens door vele handen ingepakt en in de vrachtwagen geladen. Onze dozen vormden daarbij een kleine, maar nuttige schakel. Uiteindelijk vertrok een volle vrachtwagen richting Oekraïne met daarin meer dan 120 van onze verhuisdozen, tjokvol goederen. Het ging vooral om warme dekens, kleren, voedsel en hygiëneproducten.”

Maatschappelijke rol opnemen

DomoXim vindt het belangrijk om als vastgoedkantoor de maatschappelijke rol op te nemen en mee te werken aan de dynamiek van een gemeente of dorp. Het is dan

8

ook niet de eerste keer dat het kantoor in de bres springt voor hen die het nodig hebben. DomoXim ondersteunt tientallen initiatieven die niet altijd onder de noemer ‘goede doelen’ vallen. “Wie aan vrijwilligerswerk doet, verdient onze steun: of het nu om een ouderraad op school of een sportvereniging gaat, een toneelkring of een NGO”, zegt Vermeeren. “Om een concreet voorbeeld te geven, verwijs ik graag naar het Zorghuis De Dijlevallei, waar kankerpatiënten in een thuisomgeving kunnen verblijven. Hier hielpen we mee vanaf de start van het project. We koppelden de juiste woning en eigenaar aan de initiatiefnemers, en werkten actief mee aan zeer praktische aspecten van de werking.”

Vermeeren vindt het jammer dat er soms een verkeerd beeld bestaat van de ondernemer en ‘de vastgoedmakelaar die snel en veel geld verdient en in blitse auto’s rondrijdt’. “Al is het niet onze bedoeling om dat beeld met dit soort acties te ontkrachten”, benadrukt Vermeeren. “We willen gewoon als onderdeel van de maatschappij meewerken aan een betere samenhorigheid en de ondersteuning van de lokale gemeenschap promoten.”

Griet Trekels en Célestine Verhaeghe - BPI en AG Real Estate (Brussel)

“Leegstaande kantoorruimte getransformeerd tot culturele ontmoetingsplaats voor vluchtelingen” Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, deed de Vlaamse regering een warme oproep richting de vastgoedsector om opvangplaatsen voor Oekraiënse vluchtelingen te voorzien. Eentje die niet in dovemansoren viel bij de Brusselse projectontwikkelaars BPI en AG Real Estate.

Project manager Griet Trekels legt uit waarom ze als ontwikkelaar niet van op de zijlijn konden toekijken. “We beseften dat we een actieve rol konden spelen door vastgoed ter beschikking te stellen. Vaak bevat onze portefeuille panden die leegstaan in afwachting van de nodige vergunningen voor onze projecten. We voorzien dan meestal tijdelijke bezettingen. In het project Arlon 53 hebben we zo al enkele start-ups gehuisvest, maar we hadden nog één verdieping leegstaan. Het lag voor de hand om die ter beschikking te stellen. Het gaat om een kantoorverdieping van +/- 1000m² in een gebouw dat we volledig gaan renoveren in de Aarlenstraat in Brussel. De verdieping is nog in bijzonder goede staat, het was de directieverdieping van een verzekeraar.”

CIBINFO — nr 95 // 2022

Huisvesting niet haalbaar

BPI wilde in eerste instantie huisvesting bieden voor enkele gezinnen, maar door technische problemen en brandreglementering bleek dit geen haalbaar scenario.

“Uiteindelijk kwamen we in contact met de NGO Promote Ukraine die een locatie zocht voor dagopvang van kinderen”, gaat collega project manager Célestine Verhaeghe verder. De leegstaande ruimte wordt momenteel volop gebruikt door het Oekraïens Cultureel Centrum.

“Er worden verschillende activiteiten georganiseerd voor een zeventigtal kinderen en volwassenen zoals danstherapie, muzieklessen, zang, taallessen, psychologische begeleiding, …”, legt Verhaeghe uit. “Het doel is om het dagelijks leven van vluchtelingen wat aangenamer te maken doordat ze zich kunnen uiten in kunst en cultuur.”

Gratis

“De gebouwen worden overigens volledig gratis ter beschikking gesteld”, benadrukt Griet Trekels. “De nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit en verwarming, alsook de verzekering, nemen wij op ons als kost. Wij hebben intussen ook wifi geïnstalleerd en meubilair ter beschikking gesteld. De vluchtelingen mogen gebruik maken van de kantoren tot eind dit jaar, daarna starten we met de ontmanteling van het gebouw.”

De actie van de Brusselse projectontwikkelaar mocht op heel wat positieve reacties rekenen. Ook onder de collega’s was sprake van een grote betrokkenheid, zag Verhaeghe. “We zamelden met z’n allen heel wat materiaal in, van verf om te schilderen tot zetels en tafels die het centrum nodig had om aan de slag te kunnen gaan.”

Beide project managers beklemtonen de maatschappelijke verantwoordelijkheid die ze als projectontwikkelaar uitdragen. “We bouwen aan de stad van morgen. Die verantwoordelijkheid vertaalt zich niet alleen in de functies en kwaliteit van onze projecten, maar ook in allerhande acties voor de buurten waarin we actief zijn.

Een gebouw is geen eiland. Dat gaat van tijdelijke bezettingen, integratie van (lokale) kunst in onze projecten, ruimtes ter beschikking stellen voor gemeenschapsfuncties en ga zo daar door. We beogen positieve acties die onze projecten integreren in hun buurt.”

9

REPORTAGE

Britt Lemmens en Jaro Hermans (Heylen Vastgoed)

“Vastgoed for Life actie bracht mooie som van 7.625 euro op voor 1212” Ook de makelaars van het Antwerpse Heylen Vastgoed bleven niet onbewogen bij de harde beelden uit Oekraïne. “De oorlog werd hét gespreksonderwerp op kantoor en iedereen wilde op een of andere manier z’n steentje bijdragen”, vertelt marketing manager Jaro Hermans.

“Met Heylen Vastgoed zetten we al een vijftal jaar inzamelacties voor het goede doel op poten onder de naam ‘Vastgoed for Life’. We besloten dan ook snel om hieraan een vervolg te breien met een speciale editie voor Oekraïne. Per verkocht en verhuurd pand werd telkens 25 euro opzijgezet als donatie aan het Consortium 1212. Op die manier is het voor iedereen duidelijk wat er precies bijgedragen wordt. Uiteindelijk zijn we gestrand op een mooie som van 7.625 euro voor het Consortium 1212. Een erg mooi resultaat, waar we al onze klanten graag voor willen bedanken.”

Naast de actie Vastgoed for Life heeft Heylen Vastgoed ook haar eigen klanten proberen warm te maken om hun steentje bij te dragen.

“Via onze vastgoedbijlage Kennis van Wonen hebben we onze klanten haarfijn geïnformeerd op welke manier ze hun pand ter beschikking kunnen stellen of verhuren aan vluchtelingen”, vertelt Britt Lemmens, verhuurmanager bij Heylen Vastgoed. “Onze juridische afdeling stond ook paraat om de nodige vragen te beantwoorden.”

Niet de eerste keer

Zoals gezegd is het niet de eerste keer dat Heylen Vastgoed een editie van Vastgoed for Life organiseert. Hermans: “Onze Vastgoed for Life actie zamelde de afgelopen jaren al geld in voor Think Pink, Villa Max, Olivia Fund, MS Liga en een reeks lokale goede doelen in de regio, … Bovendien ondersteunen we initiatieven als Make Gambia Smile, de Olivia Classic en staan we klaar om plaatselijke goede doelen te helpen waar mogelijk.”

Hermans en Lemmens tonen zich dan ook beiden trotse ambassadeurs van het kantoor en zijn lovend over alle medewerkers. “De inspanningen van onze medewerkers om zich in te zetten voor onze goede

10

doelen bewijzen dat zij het hart op de juiste plaats hebben. Als onderneming wensen wij bij te dragen aan de samenleving en te ondersteunen waar we kunnen.”

CYBERAUDIT

Professionele audit legt pijnpunten van je kantoor rond cyberveiligheid bloot

“Verbeterpunten zijn er altijd” Met de cyberverzekering die in het lidgeld van CIB vervat zit, krijg je de nodige ondersteuning en bescherming tegen de cyberrisico’s waarmee vastgoedprofessionals op eender welk moment geconfronteerd kunnen worden. Het kwaad is op dat moment helaas al geschied. Maar uiteraard is het beter om te voorkomen dan te moeten genezen.

Samen met Ubora stelde CIB Vlaanderen een uniek pakket samen waarmee je je kantoor en je medewerkers wapent tegen cyberaanvallen. Ubora is een specialist op vlak van cybersecurity, GDPR en bedrijfsvoering.

Je hebt het ongetwijfeld al meermaals meegemaakt. Je ontvangt een mail en je twijfelt om het bijgevoegde bestand of de link te openen. Het zijn vaak details die aantonen of je met iemand met foute bedoelingen te maken hebt of niet. Een klik op de verkeerde knop kan voldoende zijn om een digitale deur te openen waar je een wildvreemde liever geen toegang tot geeft.

Recent onderzoek van Proximus geeft aan dat 87% van de Belgische bedrijven zich zorgen maakt om cybercriminaliteit. Ook in de vastgoedsector neemt het risico op hacking toe, wat enkele leden het voorbije jaar helaas ook hebben ervaren. In samenwerking met Ubora biedt CIB Vlaanderen daarom een cyberaudit aan op maat van je kantoor, met persoonlijk en vertrouwelijk advies, tegen een zeer voordelige prijs.

Eventuele zwakke plekken in jouw organisatie worden zo blootgelegd. Bij een Ubora-audit wordt je kantoor doorgelicht op het inzetten van best practices en technisch organisatorische maatregelen.

Peter Bonhomme, zaakvoerder van West-Littoral, liet recent een audit van zijn kantoor doorvoeren. › Peter, waarom heb je beslist deze audit te laten doen?

Peter Bonhomme: “Alhoewel we proberen in ons kantoor “mee” te zijn met de meest recente evoluties op vlak van

CIBINFO — nr 95 // 2022

IT en regelmatig investeren in nieuwe systemen en software, zijn we er ons van bewust dat er meer nodig is om “cyberveilig” te werken. Enerzijds een inventaris van de zwakke en sterke punten, en anderzijds een advies wat en hoe we het kunnen verbeteren, leek mij dus een uitstekend aanbod.” › Ben je in het verleden al geconfronteerd geweest met hacking op kantoor?

“Met echte hacking zijn we gelukkig nog niet geconfronteerd geweest. Maar toch heb ik al collega’s gehoord die het wel meegemaakt hebben, met alle gevolgen van dien. Wat we wel regelmatig ontvangen, zijn phishing-pogingen. We hebben zelfs al meegemaakt dat de hacker van een “gekende” mailbox antwoordt op mijn vraag of de mail wel voor ons bestemd was… ” › Welke meerwaarde hoop je te halen uit de audit?

“We investeren al veel in veiligheid. Dus enerzijds hopen we de bevestiging te krijgen dat we op dat vlak goed bezig zijn. Anderzijds zijn er op dat vlak altijd verbeterpunten. We hopen dat dit concrete actiepunten zijn, maar vooral dat er ook vermeld wordt hoe we ze kunnen aanpakken, en bij wie we daarvoor terecht kunnen. › Is cyberveiligheid een onderschat probleem? Lever je al inspanningen op dit moment op dit vlak?

“Ik denk dat iedereen er zich wel van bewust is, maar vandaag gaat het om meer dan louter een antivirusprogramma installeren. Het kan altijd méér en beter, maar het moet in de praktijk ook nog werkbaar blijven.” › Ga je de tips die je via de audit ontvangen ter harte nemen en implementeren?

“Er zitten zeker bruikbare tips in. Aandachtspunten op vlak van GDPR pakken we aan, onze IT-partner bevragen en zekerheid vragen op vlak van back-up, uitwerken van een noodplan, en onze medewerkers nog meer trainen om aandacht te hebben voor phishing-pogingen.

Een cyberaudit voor je kantoor is makkelijk te bestellen via de website van CIB Vlaanderen

11

PUBLIREPO

Glasvezelaansluiting: een onontbeerlijke ‘formaliteit’ om nare verrassingen te vermijden De overgang naar het fibernetwerk gaat bliksemsnel vooruit in België.

Maar opdat ook de bewoners van residentiële gebouwen zouden kunnen profiteren van de prestaties van dit nieuwe netwerk, moeten de syndici en mede-eigenaars toestemming geven voor de technische aansluiting in de gemeenschappelijke ruimten. Verwaarlozing van deze stap kan ernstige gevolgen hebben voor de bewoners, want het huidige kopernetwerk wordt geleidelijk afgeschakeld.

Toen Laurent Capitaine zijn intrek nam in de vroegere flat van zijn moeder, wist hij niet dat een motie die enkele maanden eerder door de mede-eigenaars van het gebouw was verworpen, hem nog veel ongemak zou bezorgen.

Ondanks de installatie van glasvezel in de wijk bijna vier jaar geleden, hebben de mede-eigenaars, bij monde van hun syndicus, immers geweigerd de technici toegang te verlenen tot de gemeenschappelijke ruimten om de aansluiting van het gebouw af te ronden. Het gevolg?

Zodra hij zijn dozen had uitgepakt, besefte Laurent dat hij zich niet kon abonneren op de internetdienst van Proximus. Erger nog: aangezien het oude netwerk wordt gedeactiveerd, is het onmogelijk zijn oude pakket naar zijn nieuwe adres over te brengen. “Meerdere buren hadden hetzelfde voor”, herinnert Laurent zich. “Een van hen was een huurder die van de ene dag op de andere zonder internet en tv zat.”

andere operatoren kunnen ook gebruik maken van deze infrastructuur om hun eigen internet- en tv-aanbod aan te bieden. “In ons gebouw zagen oudere eigenaars er geen persoonlijk nut in om over een snellere bandbreedte te beschikken”, voegt Laurent Capitaine toe. Maar ook die reden wijst Damien Uliana meteen van de hand: “Medeeigenaren beseffen niet altijd dat hun weigering niet alleen gevolgen heeft voor andere bewoners, die zo voor een voldongen feit staan, maar ook voor henzelf. Want door de huidige deactivering zal binnenkort niemand meer toegang hebben tot internet, tv of telefonie via het huidige netwerk!”

“Dat soort situaties komen we inderdaad steeds vaker tegen”, beaamt Damien Uliana, Shop Manager bij Proximus. “We zagen ook gelijkaardige gevallen bij handelaars die ruimte huurden in een galerij, waar de eigenaars de aansluiting op fiber hadden geweigerd.”

Gelukkig werpen de sensibiliseringsacties hun vruchten af. Damien Uliana heeft meerdere mede-eigenaars en syndici ontmoet om fiber te demystifiëren en uiteindelijk de waardevolle toestemming te vergaren. We horen eenzelfde geluid bij Laurent Capitaine: “Na gesprekken met de syndicus en de mede-eigenaars werd hier opnieuw over gestemd, en ditmaal met succes. De werken zijn uitgevoerd, zonder de minste schade aan de gemeenschappelijke ruimtes. Nu kunnen we volop profiteren van fiber. En ik moet toegeven dat het verschil in bandbreedte met het huidige netwerk verbluffend is”.

De redenen voor deze weigeringen zijn even talrijk als ongegrond. De interventie duurt slechts enkele uren, is volledig gratis, laat geen sporen na in de gemeenschappelijke ruimtes en verbindt de bewoners er geenszins toe om een abonnement te nemen bij Proximus.

Het fibernetwerk is immers open, of met andere woorden:

60.000 appartementen in 45 grote steden in België wachten nog steeds op het akkoord van hun syndicus of mede-eigenaar om op fiber te worden aangesloten.

Een ‘formaliteit’ die nochtans eenvoudig en onontbeerlijk is om toegang te krijgen tot het netwerk voor de komende vijftig jaar …

Ontdek meer informatie voor syndicussen op: proximus.be/fiberinmijngebouw of contacteer ons op het nummer 0800/30307 of per e-mail via syndic@proximus.com

EVENT

“De Real Estate Awards zijn een unieke kans om je kantoor te doen groeien” Op 29 september worden in La Brugeoise te Brugge voor de veertiende keer de Real Estate Awards uitgereikt. Waarom is het de moeite waard om mee te dingen voor een Award? Je hoort het van oudwinnaars Wim Verboven van Immo VL en Arthur Segers van Immo Arthur Segers. › Wat is de meerwaarde van een deelname aan de Real Estate Awards?

Wim Verboven, Immo VL: Het is mooi dat iemand die zich voor de volle 100% inzet voor het vastgoed beloond kan worden met een Real Estate Award.

Voor mij is zo’n award een erkenning van je inzet en van de prestaties die je levert. Van de winnaar van een Real Estate Award weet iedereen dat hij er hard voor gewerkt heeft en leeft voor de vastgoedwereld.

Artur Segers, Immo Artur Segers: Persoonlijk vind ik het een leuke manier om ons beroep op een positieve manier in de kijker te zetten. Bovendien kom je met heel wat professionals uit de vastgoedwereld samen. Zo leg je heel veel nieuwe contacten. Tegelijk zorgt de aanwezigheid van al die professionals voor

14

extra motivatie om de award binnen te halen. Wanneer je dan als winnaar uit de bus komt, wint je kantoor enorm aan naamsbekendheid.

› Hoe is je werkleven veranderd sinds het winnen van de award?

Wim Verboven: Een Real Estate Award is echt wel een hele eer binnen de vastgoedwereld. Zodra je een Real Estate Award wint, word je meer gerespecteerd, zowel door klanten, collega’s als ontwikkelaars.

Mensen vangen het altijd wel ergens op dat je zo’n award gewonnen hebt. Nu hoor ik soms nog “Proficiat met je Real Estate Award”, terwijl ik heb gewonnen in 2019. Je draagt het toch wel een aantal jaren met je mee.

Arthur Segers: Het winnen van de award heeft een enorme boost gegeven aan mijn kantoor. Het zorgt voor vertrouwen bij klanten. Ze weten dat ze in zee gaan met een kantoor dat al iets bewezen heeft en dat ze op hun twee oren mogen slapen dat hun dossier goed aangepakt zal worden. In – en verkoopgesprekken verlopen daardoor gemakkelijker. Bovendien opent de award deuren voor een snellere kennismaking. Mensen hebben je gezicht gezien en spreken je er vaak over aan.

› Heb je soms leuke anekdotes gekoppeld aan de Real Estate Awards?

Wim Verboven: Op de avond van de awardshow voelde het alsof ik net het Eurovisiesongfestival had gewonnen. Je krijgt toch wel een speciaal overwinningsgevoel achteraf. Iedereen in de zaal draagt je op handen. En die erkenning zet zich nog een tijdje door. Collega’s benaderen je sneller en op een andere manier. Er belden mij zelfs collega’s van de kust op voor advies, terwijl ik zelf actief ben in de Kempen.

Ook bij klanten merk je die erkenning. “Ik weet dat u die Award gewonnen heeft, maar kan ik nog steeds bij u terecht om mijn dossier te bespreken?”, vroegen

ze soms. “Tuurlijk!”, antwoordde ik dan, “iedereen is altijd welkom bij mij.”

Arthur Segers: De uitreiking was een zeer geslaagde avond. Vooral omdat ik heel veel steun kreeg van vrienden en familie. Wanneer bleek dat ik bij de top 3 hoorde, hebben ze een dubbeldekker ingehuurd om naar de feestavond te gaan. Zo’n unieke belevenis delen met mijn dichte kring, was voor mij veel belangrijker dan winnen. Of ik nu nummer 1, 2 of 3 was, die avond was een overwinning op zich.

› Welke tip geef je mee aan toekomstige kandidaten van de Real Estate Awards?

Wim Verboven: Laat je kennis en ervaring als vastgoedexpert spreken. Sommige makelaars zetten het financiële van de job op de eerste plaats. Maar voor mij draait vastgoed rond menselijkheid, niet rond geld. Je helpt mensen vooruit. Wat je allemaal doet voor een klant, hoe je hem ten dienste staat, dat zorgt er automatisch voor dat je goed betaald wordt.

Focus dus op het menselijke. Blijf vooral jezelf. En wees eerlijk en oprecht.

Arthur Segers: Stel jezelf altijd vriendelijk op naar andere mensen toe en probeer de zaken op een goede manier aan te pakken. Dat brengt je al heel ver. Besef ook dat de Real Estate Awards een unieke kans zijn en je kantoor enorm kunnen doen groeien.

Bereid je dus goed voor. Je zal levenslang kunnen vertellen dat je die titel hebt behaald of zelfs in de top 5 hebt gezeten. Haal er alles uit wat je kan, want het zijn sowieso onvergetelijke momenten.

Ken jij iemand die een vastgoedaward verdient? Of vind je de tijd rijp om zelf je kans te wagen? Stel je dan snel kandidaat of nomineer jouw favoriete Vastgoedbelofte en Vastgoedonderneming.

Dat doe je op www.realestateawards.be.

NIEUW: CIB VLAANDEREN LANCEERT THE DIGITAL INNOVATION CHALLENGE! Met de Digital Innovation Challenge daagt CIB Vlaanderen bedrijven of projecten uit die een innovatieve oplossing voor de vastgoedsector op de markt zullen zetten of hebben gezet. De oplossing moet vooral de vastgoedprofessional versterken, relevant zijn voor de customer journey binnen het vastgoed en toekomstgericht zijn. De deelnemers krijgen de kans om hun oplossing voor te stellen aan een professionele jury van experts in innovatie en vastgoed én aan de ruimere vastgoedcommunity. Ken jij of heb jij een bedrijf of project dat hiervoor in aanmerking komt? Inschrijven kan door een pitch te mailen naar rea@cib.be voor 20 augustus.

Alle info vind je op www.realestateawards.be.

CIBINFO — nr 95 // 2022

15

U bent syndicus, en u houdt zich liever niet bezig met de gevolgen van onbetaald gebleven lasten ?

De oplossing

Verzekering ‘leenlasten’

Verzekering ‘lasten’

De mede-eigendom gaat een lening aan om werken te financieren : de verzekering dekt de medeeigendom voor de volledige looptijd van de lening tegen niet-betaling van de lasten van deze lening.

Deze verzekering, die per jaar wordt genomen, dekt de mede-eigendom tegen de niet-betaling van de lasten die werden vastgelegd op de algemene vergadering van de mede-eigenaars.

De verzekeringen van Atradius ICP bevorderen uw gemoedsrust : Mede-eigenaars hoeven niet meer de financiële gevolgen te dragen wanneer andere mede-eigenaars hun lasten niet betalen : Atradius ICP vergoedt de mede-eigendom en neemt de invordering van de verschuldigde bedragen en de bijhorende kosten op zich.

U wenst onze verzekeringen* aan te bieden ?

Neem contact met ons op Contact : 081/32.46.17 icpcommercial@atradius.com www.atradiusicp.com | www.atradius.be *de vereniging van mede-eigenaars neemt de verzekering via de syndicus.

16

› IN DE KIJKER

VERHUUR­ SPECIAL CIBINFO — nr 95 // 2022

17

Dat de plaatsbeschrijving een essentieel onderdeel uitmaakt van je verhuurdossier, wist je al.

Maar wat is nu beter:

ZE ZELF UIT VOEREN OF ZE UITBESTEDEN? BEPAAL JE PROFIEL AAN DE HAND VAN 5 STELLINGEN

1

Als kind wou ik een veelgelezen schrijver worden, maar ik had te weinig talent. In plaatsbeschrijvingen kan ik nu mijn ambitie botvieren.

4

A. Ik maak ze dus rap rap zelf. Ik betaal mezelf toch weinig loon uit, dus moet ik ook niet te veel vragen aan de verhuurder. Dan heb ik ook minder gezaag.

A. Heerlijk! Ik kan daar écht van genieten. Ik ga er ùren mee door. Herlezen, schrappen, synoniemen zoeken...

Zàlig gewoon.

B. Daarom besteed ik ze uit. Geen gedoe, maar wel incasseren.

B. Ik laadt dat schreiven liever aan iemant anders over.

C. Ik ben Tom Lanoye. Ik bén een veelgelezen schrijver.

2

De huurder heeft de muren in de woonkamer en de keuken beschadigd, dus ze moeten herschilderd worden. Daar moet dus een prijs op geplakt worden.

A. Ik kijk naar Dobbit-TV en ken dus wel de richtprijzen om dat correct in te schatten.

B. Mij niet gezien, mijn expert regelt dat voor mij. Die wérkt voor Dobbit-TV. C. De broer van de verhuurder is huisschilder, dus ik vraag wel aan hem om een offerte te maken.

3

C. Nee, ik verdien genoeg aan de verhuurtransactie op zich.

5

Naar aanleiding van een zwaar schadedossier word ik opgeroepen voor het vredegerecht.

A. Geen probleem. Ik maak mijn plaatsbeschrijvingen zelf en kan het goed uitleggen. Zo’n vaste klant is die verhuurder nu ook weer niet.

B. Geen probleem. Mijn expert zal het wel gaan uitleggen.

C. Ik zorg voor een doktersbriefje.

Afspraken regelen, parking zoeken, wachten, op de betaling van facturen jagen, handtekeningen regelen, addenda maken,...

A. I love it! Zo kom je nog eens buiten ook.

B. Nee, dank u, ik laat dat aan iemand anders over en kan dan op mijn gemak iets gaan eten.

C. Mijn vrouw/man regelt dat. Zo heeft die ook iets te doen.

18

Ik wil graag iets verdienen aan plaatsbeschrijvingen.

Heb je overwegend A geantwoord, zorg dan dat je over de juiste tools beschikt.

Ben je eerder B, doe dan een beroep op een betrouwbare en solide partner.

Voor categorie C is er weinig hoop...

PL A AT SB ES CH R IJ V IN G EN U ITBE STED EN O F ZE LF U IT VO ER EN : H ET K A N A LLEB EI M ET CH ECK N ET Een plaatsbeschrijving rendabel uitvoeren? Dat kan alleen als het snel, gestructureerd en volgens de regels van de kunst verloopt. Sinds kort kan je via RealSmart je plaatsbeschrijvingen afhandelen. Doe je dit liever zelf? Dan is de CheckNet Rental Inspector-app waarmee je de plaatsbeschrijvingen makkelijk zelf kan uitvoeren, de juiste oplossing. Wil je hier als makelaar liever geen tijd insteken of geen betrokken partij zijn? Kies dan voor de CheckNet-service en besteed je plaatsbeschrijvingen uit. CheckNet regelt dan alles, tot en met het incasso, als je dat wil. Uitbesteden of zelf uitvoeren, that is the question.

En zoals voor veel vragen is er ook hier geen eensluidend antwoord. Want iedereen heeft zo z’n redenen om voor het ene of het andere te kiezen. De ene kiest voor comfort en externe, objectieve expertise. De andere houdt de touwtjes liever zelf in handen. Er valt overal iets voor te zeggen, zolang het maar een professionele oplossing is. Want je relatie met de verhuurder en je geloofwaardigheid staan op het spel.

Voor de doe-het-zelvers is de tijd van dictafoon of pen en pa-

pier nu echt wel voorbij. Tenzij je tijd te veel hebt uiteraard. En rekenen op de ‘lone ranger’ expert van achter de hoek houdt ook de nodige risico’s is. Denk maar aan beschikbaarheid, oplevertermijnen,... Met CheckNet kan je op beide oren slapen, of je nu de CheckNet Rental Inspector app gebruikt of je plaatsbeschrijvingen laat uitvoeren door één van onze experten. Dat blijkt ook uit de getuigenis van twee trouwe gebruikers. Zo hoor je het eens van iemand anders.

WILLEM DEGOL (IMMO LISSENS) ZIET NIETS DAN VOORDELEN IN DE CHECKNET-EXPERT

“De CheckNet-expert is een eerlijke en ervaren scheidsrechter in de objectieve bepaling van de huurstaat” “Sinds enkele jaren ontzorgt CheckNet ons in één van de meest cruciale aspecten van een succesvol verhuurdossier. De onafhankelijke deskundigheid en begeleiding die de CheckNet-expert ons bij in- en uittrede biedt, zorgt ervoor dat wij als makelaar efficiënt kunnen werken en ons kunnen focussen op onze core business. Via een gebruiksvriendelijk platform kan een plaatsbeschrijving op eender welk moment van de dag eenvoudig worden aangevraagd en opgevolgd. De expert contacteert zelf de partijen voor een afspraak, en stelt zich flexibel op naar de beschikbaarheid van iedere partij en de complexiteit van het dossier. Achteraf wordt er een professioneel en allesomvattend rapport opgemaakt, waar nog weinig ruimte is voor discussie en dat klaar is om te worden geregistreerd. Als mooie bonus worden ook de overnamedocumenten voor water, gas en elektriciteit bezorgd. Makelaars die zelf hun plaatsbeschrijvingen uitvoeren worden vaak aanzien als partijdig naar de verhuurder. De CheckNet-expert profileert zich daarentegen als een eerlijke en ervaren scheidsrechter in de objectieve bepaling van de huurstaat en bemiddeling in de huurschade. Zo hebben wij ook het aantal huurdiscussies drastisch kunnen terugdringen.”

CIBINFO — nr 95 // 2022

TOM AERTS (MERODE VASTGOED) KAN DE CHECKNET RENTAL INSPECTOR-APP NIET MEER MISSEN

“Dankzij de app kunnen we makkelijk en snel zelf de plaatbeschrijving uitvoeren” “De plaatsbeschrijving is een zeer belangrijk onderdeel van een verhuurtransactie. Dankzij de CheckNet Rental Inspector App kan ik deze nu makkelijk en snel zelf uitvoeren.

Op een eenvoudige manier kom ik tot een zeer uitgebreide plaatsbeschrijving waar ik achteraf een beroep kan op doen indien er beschadigingen zouden zijn. Zo hebben wij al ettelijke discussies tussen huurder en verhuurder kunnen vermijden.”

19

Intelligente wizards en digitale aanvragen Digitaal stockeren, opvolgen en afsluiten

ENQUÊTE

van jouw dossiers Koppeling met talrijke overheidsdatabanken en commerciële partners

Jouw verhuurdossier volledig afwerken van A tot Z

E HUUR

V R

Vastgoedinfo o vragen

-

-

-

-

Mobiscore

-

-

Identifcatie artiien

-

-

Overstromingsgevaar

-

Eigenaar

OmgevingsraCCort

Huurders

Workflow verhuurdossier RealSmart Keuringen aanvragen

f

Con ormiteit

EPC

Clee

Lijst kandidaten

Elektriciteit

1.

2.

Kandidaten

Slimme contracten en digitaal tekenen

Slim contract

3.

Eigenaar

Partners

ô Energiecontract

Registratie huurovereenkomst en laatsbeschriiving

HuurÙaarborg

Plaatsbeschrijving 20

KAMERNIEUWS CIB Antwerpen en CAW Antwerpen slaan handen in elkaar onder motto ‘Samen huisvesten’

“Kwetsbare mensen sneller dak boven het hoofd bieden” Onder het motto “Samen huisvesten” hebben CIB Antwerpen en welzijnsorganisatie CAW Antwerpen de handen in elkaar geslagen onder de vorm van een partnership. Door het gebrek aan geschikte en betaalbare woningen in Antwerpen en de wachtlijsten in de sociale huisvesting komen steeds meer mensen op straat terecht. Via het partnership willen beide organisaties zich inzetten voor mensen in een kwetsbare situatie. “Met als doel deze mensen sneller een dak boven het hoofd te bieden”, klinkt het bij de initiatiefnemers.

CIB heeft via haar lokale kamer in Antwerpen toegang tot een netwerk van makelaars die panden in verhuur hebben.

CAW Antwerpen heeft dan weer zicht op heel wat kandidaat-huurders die zelf moeilijk aan een huurwoning geraken. “En omdat wonen voor iedereen een basisrecht is, werken we graag mee aan een oplossing”, vertelt Marleen De Vijt, voorzitter van CIB Antwerpen.

Concreet betekent dit dat de makelaars van CIB Antwerpen panden aanbieden waarvan CAW Antwerpen de hoofdhuurder wordt. Zo hebben eigenaars een solide, stabiele en correcte huurder met een uitstekende solvabiliteit. Er is vooral vraag naar studio’s met een maximumhuurprijs van 550 euro, éénslaapkamerappartementen met een maximumprijs van 650 euro en tweeslaapkamerappartementen met een maximum van 750 euro.

“CAW sluit het contract af, beheert en begeleidt. Dit zorgt voor minder tijdsbesteding en kosten voor beide partijen én sneller een dak boven het hoofd voor wie een woning zoekt.

Door de praktische aanpak van CAW, die zowel zelf op zoek gaat naar de woning als er mee over waakt dat de woning aan alle comforteisen voldoet en netjes onderhouden blijft, moet dit een win-win opleveren voor zowel de huurder als verhuurder”, aldus De Vijt.

Oververhitte huurmarkt Ook Tom Van de Geuchte, Inhoudelijk directeur CAW Antwerpen, ziet de voordelen van het partnership. “Er woedt een stevige wooncrisis in Antwerpen. De huurmarkt is echt oververhit. We zien een groot gebrek aan geschikte en betaalbare woningen. De samenwerking tussen CIB Antwerpen en CAW Antwerpen is volgens ons een deel van de oplossing. Samen gaan we voor een innovatief project dat niet alleen de doelstellingen van de twee organisaties realiseert, maar bovendien maatschappelijke meerwaarde creëert”, meent Van de Geuchte.

CIBINFO — nr 95 // 2022

“CAW sluit het contract af, beheert en begeleidt. Dit zorgt voor minder tijdsbesteding en kosten voor beide partijen én sneller een dak boven het hoofd voor wie een woning zoekt” Marleen De Vijt, Voorzitter CIB Antwerpen

21

OPLEIDING IN DE KIJKER

Tips & tricks

Conformiteitsattest: niet overal verplicht, wel altijd nuttig Het is de overheid menens om de kwaliteit van de Vlaamse woningen te verhogen. Het conformiteitsattest speelt daarbij een steeds belangrijkere rol. In principe hoef je niet verplicht over een conformiteitsattest te beschikken om een woning te mogen verhuren, behalve in steden en gemeenten waar men het attest wel verplicht gemaakt heeft.

Maar zelfs wanneer er geen verplichting geldt, is het nuttig om een conformiteitsattest te kunnen voorleggen. Meester Katrien Vergauwen (GSJ Advocaten) vertelt tijdens een nieuwe VIVO-opleiding in het najaar waarom. Met de lezers van CIB info deelt ze nu al graag enkele tips en tricks.

1 2 3 22

PLAATSBESCHRIJVING OP BASIS VAN DESKUNDIG VERSLAG WONINGCONTROLEUR Een plaatsbeschrijving is an sich vrij van vorm. Ook het model van deskundig verslag van de wooncontroleur zou je als basis kunnen aannemen. Op deze manier worden twee vliegen in een klap geslagen: de verplichte plaatsbeschrijving is meteen gedetailleerd en alle partijen bevestigen ook de overeenstemming met de minimale woningkwaliteitsvereisten. Onder het credo ‘goede afspraken maken goede vrienden’, kan je dat bij latere discussies ter hand nemen en geeft het een indicatie over de oorzaken van mogelijke gebreken.

WIE SCHRIJFT, DIE BLIJFT In kader van strafrechtelijke vervolging kan onachtzaamheid als voldoende bewijs gelden om schuldig te zijn aan krotverhuur (verhuur in strijd met de minimale kwaliteitsvereisten).

Indien dan geen stukken voorhanden zijn waaruit blijkt dat iemand wel moeite deed om de kwaliteit van de woning te behouden, kan dat snel in een ongunstige richting evolueren.

Onder ‘stukken’ vallen niet enkel een conformiteitsattest of plaatsbeschrijving, maar ook een intern reglement waarin alle betrokken partijen herinnerd worden aan eigen (wettelijke) verplichtingen en afspraken, mailverkeer met bewoners hierover, navragen of herstellingen zich opdringen, … . Kortom, wie schrijft die blijft!

VERHUUR MET LICHTARMATUREN

Een van de snelst vastgestelde gebreken bij een controle is een risico op elektrocutie, bijvoorbeeld doordat de aansluiting om verlichting op te hangen ‘bloot’ uit de muur/plafond hangt. Bij aanraking kan er elektrocutie optreden. Door zelf te voorzien in armaturen, kan je dat gebrek gemakkelijk uitsluiten. Ook het uit de muur hangen van stopcontacten/afdek­ plaatjes kan hiertoe leiden. Controleer eveneens steeds dergelijke zaken.

4 5

LINK VERGUNNINGSTOESTAND VAKER AANWEZIG De kwaliteitsvereisten worden afzonderlijk van de vergunningstoestand van een pand beoordeeld. Bij controles zal echter steeds vaker ook meteen een controle op vlak van vergunningen georganiseerd worden. In sommige gevallen kan geen conformiteitsattest worden afgeleverd indien de vergunningstoestand van een pand niet conform is. Een link tussen beide is snel gelegd. Ook daarom is het belangrijk om steeds te voldoen aan de minimale kwaliteitsvereisten.

ZELF CONTROLE DOORVOEREN OP BASIS VAN CHECKLIST Het technisch verslag dat de woningcontroleur volgt bij een woonstcontrole, kan je ook zelf ter hand nemen en overlopen. De uitkomst hiervan, en eventuele vastgestelde gebreken, kunnen vervolgens een indicatie geven van de urgentie van sommige herstelwerkzaamheden.

Niet alle gebreken leiden immers tot een ongeschiktheid. De gebreken die onder deze drempel blijven, kunnen in sommige gevallen dan ook even uitgesteld worden.

6 7

WOONKWALITEIT EVOLUEERT De minimale kwaliteitsvereisten zijn steeds in beweging en worden jaar na jaar scherper gesteld. Zo gelden steeds strengere eisen voor dubbel glas, dakisolatie, EPC, … . Het kan dan ook nuttig zijn om bij een investering naar de toekomst te kijken en eventueel een extra inspanning te doen. Op die manier vermijd je op korte termijn opnieuw te moeten investeren omdat de normen verstrengen na een aantal jaren.

WONING NET TE KLEIN?

Soms komt een woongelegenheid net in oppervlakte te kort. Het ministerieel besluit van 26 november 2020 kan hierbij misschien wel soelaas bieden. Het MB (het vroegere technisch handboek) bevat enkele uitzonderingen waardoor er alsnog oppervlakte bijgeteld kan worden. Het loont dan ook de moeite om er deze tekst op na te lezen. Je komt niet alleen meer te weten over hoe bepaalde normen moeten worden beoordeeld, maar ook over verschillende mogelijke afwijkingen.

Meer weten? Meester Katrien Vergauwen (GSJ Advocaten) geeft in het najaar de VIVO-opleiding ‘Huurconformiteit en conformiteitsattesten’. Houd de VIVO-website alvast in de gaten voor data en locaties!

CIBINFO — nr 95 // 2022

23

STUDENTENVERHUUR

“De strenge regelgeving voor verhuur moet versoepeld worden. Zaken als brandveiligheid en hygiëne zijn uiterst belangrijk, maar de luxevereisten mogen eruit” Johnny Giddelo, Wilgimmo

24

“De overregulering van de markt werkt het huidige kotentekort mee in de hand” Het grote tekort aan studentenkoten deed de laatste maanden heel wat stof opwaaien. In de studentensteden schieten overal nieuwe, luxueuzere kotgebouwen uit de grond. En dat terwijl de verhuurders van gewone, betaalbare koten het steeds moeilijker krijgen door de strenge bouw- en woonnormen. Waar ligt het probleem en hoe kan het opgelost worden?

Op de praatstoel zitten Sophie Costermans van Kotpoint en Johnny Giddelo van Wilgimmo, beiden specialisten in studentenverhuur, respectievelijk in Antwerpen en Leuven. › Waaraan merken jullie de schaarste van studenten­ koten vooral? En hoe vangen jullie die op?

Sophie Costermans, Kotpoint: Ieder jaar vragen meer studenten naar ons aanbod. Bovendien doen ze dat steeds vroeger. Daardoor informeren wij ook vroeger bij onze bestaande huurders naar hun plannen voor het volgende academiejaar en starten we eerder met onze rondleidingen. Er komen tegenwoordig weinig kamers vrij, waardoor we elk jaar heel wat kandidaat-huurders moeten teleurstellen. De schaarste op de markt pusht studenten dan ook om sneller te beslissen. Vroeger bouwde de verhuur langzaam op tijdens de paasvakantie, tegenwoordig zijn al onze kamers dan al bijna verhuurd.

Johnny Giddelo, Wilgimmo: Wij hebben het aantal aanvragen voor onze Leuvense gebouwen zien verdubbelen: van een 2000-tal aanvragen naar vlot over de 4000 dit jaar. Traditioneel verzamelen wij die in de paasvakantie en sturen we de kandidaat-huurders de nodige informatie over onze gebouwen. Op een gecommuniceerd ‘inbelmoment’ kunnen zij dan een afspraak maken voor een bezoek. Dit jaar is dat systeem uit zijn voegen getreden. We hebben lang niet iedereen kunnen helpen. Daarom zijn we zo doel­gericht mogelijk te werk gegaan. We stemden het aantal afspraken goed af op het aantal beschikbare kamers om te vermijden dat mensen van ver zouden komen om dan te horen dat er geen kamers meer zijn.

› Hoe hebben jullie de prijszetting van koten zien evolueren en hoe zal die volgens jullie in de toekomst evolueren?

Sophie Costermans: De gemiddelde huurprijs voor studentenkamers is in 2022 duidelijk gestegen. Het

CIBINFO — nr 95 // 2022

digitale afstandsonderwijs is voorbij en op kot gaan is weer helemaal hot. Koppel dit aan het feit dat meer jongeren doorstromen naar het hoger onderwijs, dat ze er vaak langere trajecten afleggen en dat de toestroom van buitenlandse studenten sterk toeneemt.

Dan wordt al snel duidelijk waarom de vraag naar koten zo boomt. Er komen wel nieuwe kamers bij, maar dat zijn er onvoldoende om de markt te doen afkoelen. Bovendien wordt het leven duurder door de stijgende energieprijzen en voorthollende inflatie, waardoor de huur van een kot nog zwaarder doorweegt in het gezinsbudget. Hopelijk stabiliseert de energiemarkt zich. Alleszins zal het voor veel gezinnen belangrijk zijn dat die gestegen kost beperkt wordt doorgerekend in de huurgelden.

Johnny Giddelo: In de afgelopen vijf jaar zijn de huurprijzen van een kot 15 à 20% gestegen. Dan hebben we het puur over de huur. De kosten zijn in diezelfde periode 30% omhooggegaan. Gemiddeld betaalt een student rond de 40 euro voor nutsvoorzieningen. Dit jaar zijn de huurprijzen stevig geïndexeerd geweest. Als je daarbovenop dan nog eens plots 55 à 60 euro per maand kosten moet betalen, is dat een bittere pil om te slikken. En volgens mij zullen de prijzen blijven stijgen. KU Leuven wil tegen 2023 nog meer internationale studenten aantrekken.

Die moeten hoe dan ook op kot, want ze kunnen niet van thuis de lessen volgen of pendelen. Maar die extra studenten komen natuurlijk bovenop het grote aantal studenten dat nu al op zoek is naar een kot.

› Veel oudere koten voldoen niet meer aan de evoluerende normen en moeten vervangen of aangepast worden.

Merken jullie een kwalitatief tekort op de markt?

25

“Wij zien in co-housing een goede oplossing voor zowel het gebruik van de ruimte, kosten­beheersing en de veranderende en hogere eisen van de huurders” Sophie Costermans, Kotpoint

Johnny Giddelo: In Leuven bezoekt de Dienst Wonen alle koten om conformiteitsattesten uit te vaardigen.

Er wordt gekeken naar brandveiligheid, hygiëne,…

Maar ook de oppervlakte van de kamer speelt mee. Zo moet een bestaande studio 18 vierkante meter en een nieuwbouwstudio 25 vierkante meter groot zijn. Zit je daar net onder, dan mag je niet meer verhuren. Dat zorgt ervoor dat kleinere en vaak goedkopere kamers, die voor de rest perfect in orde zijn, uit het aanbod verdwijnen. Enkel de grotere en duurdere studio’s blijven over. Zo knijp je de markt helemaal dood.

investeerders. Met de opkomst van de grote spelers is de markt van de studentenkamers versneld aan het professionaliseren. Voor kandidaat-investeerders is het mogelijk financieel aantrekkelijker, minder risicovol en vooral minder arbeidsintensief om te beleggen in een fonds dan zelf te verhuren. Daarnaast wordt de regulering rond woonkwaliteit steeds strenger. Huidige privé-eigenaars moeten professionaliseren of ophouden met verhuren en jonge investeerders worden afgeschrikt. De overregulering van de markt werkt het huidige kotentekort mee in de hand.

› Is er ook een verschuiving in de wensen van studenten? Is er bijvoorbeeld vraag naar nieuwere, luxueuzere residenties met meer ontspanningsmogelijkheden?

Johnny Giddelo: Op de markt van de studentenkoten hebben een paar grote spelers duizenden kamers in handen. Zij hebben de macht om de prijs op te trekken of te verlagen. Bovendien wordt de regelgeving omtrent de verhuur van kamers zo streng, dat de gewone kotmadam eruitgaat. Het is niet haalbaar meer voor mensen om een kamer in hun huis te verhuren.

Je moet al brandalarmsystemen installeren, een lavabo met warm water voorzien op de kamer,… De strikte regelgeving creëert extra schaarste, waardoor het voor de grote spelers nog makkelijker is om hun prijs te zetten.

Sophie Costermans: Een kot was vroeger een kamer met bed, bureau en lavabo. Keuken, badkamer en WC deelde je met je kotgenoten. Tegenwoordig willen steeds meer studenten een studio met hun eigen badkamer en WC. Sommigen verkiezen zelfs een kot met eigen keuken. Vele renovatie- en nieuwbouwprojecten mikken op iets ruimere studio’s. Een groeiende groep studenten is namelijk bereid om een meerprijs te betalen voor meer privacy, ruimte en comfort.

Klassieke koten blijven echter – vaak om budgettaire redenen – erg in trek.

Johnny Giddelo: Mensen die het wat breder hebben, betalen graag wat extra voor een gemeenschappelijke tuin, lounge of fitnesszaal. Maar niet iedereen kan 600 euro neertellen voor een kot, zeker niet als je 2 of 3 kinderen hebt die op kot zitten. Onze kamers die wat lager geprijsd zijn, vliegen even snel de deur uit als die luxekamers. De vraag naar luxekoten is er dus wel degelijk, maar de vraag naar gewone, betaalbare koten is minstens even groot.

› Er worden aan de lopende band nieuwe projecten voor studentenkoten opgestart door grote spelers op de markt. Wat vinden jullie van die consolidatie van de markt?

Sophie Costermans: Aangezien de vraag het aanbod overtreft, zijn studentenkamers aantrekkelijk voor

26

› Komt er een verschuiving in het aanbod? Zullen meer private kotverhuurders er de brui aan geven?

Sophie Costermans: Met de consolidatie van de kotenmarkt stellen wij een nieuwe opdeling vast: klantgericht versus afstandelijk. Hoe dichter de aanbieder bij de student staat, hoe meer vertrouwen dit opwekt, ook bij de ouders. Nogal wat kandidaat-huurders informeren bij de huidige huurders naar de service van de verhuurder: hoe verloopt de communicatie en pakt men problemen snel aan? De afwezigheid van een vlotte en persoonlijke interactie tussen student en verhuurder is vaak een ‘dealbreaker’. Let wel: klantgerichtheid is niet het monopolie van de kleine, private kotverhuurder, noch van de grote spelers. Het is vooral een strategische keuze, een manier van werken, die elke dag opnieuw waargemaakt moet worden.

› Wat is volgens jullie de oplossing om het tekort aan studentenkoten weg te werken?

Sophie Costermans: Kleinschalige co-housing projecten beantwoorden het best aan wat het merendeel van de studenten vandaag zoekt. Dat is een slim en efficiënt ingerichte kamer of studio met voldoende privacy en daarnaast ook gemeenschappelijke leefruimten waar studenten elkaar kunnen treffen.

Met dit type co-housing, in tegenstelling tot de grote ‘studentenbunkers’, is het ook makkelijker voor kotgenoten om goede onderlinge afspraken te maken en om innigere vriendschapsbanden te smeden. Wij zien in co-housing dus een goede oplossing voor zowel het gebruik van de ruimte, kostenbeheersing en de veranderende en hogere eisen van de huurders.

CIBINFO — nr 95 // 2022

Johnny Giddelo: Het aanbod van kleinere betaalbare koten moet naar omhoog, maar dat kan alleen als de strenge regelgeving voor verhuur versoepeld wordt.

Uiteraard zijn zaken als brandveiligheid en hygiëne uiterst belangrijk, maar de luxevereisten mogen eruit. Zo kan de markt zich meer toespitsen op het bouwen van kamers met een kleinere oppervlakte en gemeenschappelijke ruimtes, douches en toiletten. De bouw- en aankoopkost zijn dan lager, maar je haalt hetzelfde rendement als met de luxekamers.

Bovendien kunnen de universiteiten in de grote ­steden hun gewicht in de schaal leggen. Zij kunnen bijvoorbeeld koten laten bijbouwen tegen een iets lager rendement en zo de druk op de markt wat verlichten.

27

MODELDOCUMENTEN

Syndici uitermate te spreken over model­overeenkomst met aannemers voor renovatiewerken

“Dit zorgt voor vertrouwen bij alle betrokken partijen” Om de klimaatdoelstellingen te bereiken, zal er de komende jaren in ons land massaal moeten worden gerenoveerd. Dit geldt zowel voor ééngezinswoningen als voor appartementsgebouwen. Ook de overheid zet massaal campagnes op om de Vlamingen tot renoveren aan te zetten. Verbouwingswerken in appartementsgebouwen zijn echter geen sinecure, vooral omdat er tot voor kort geen algemeen model van aannemings­overeenkomst bestond. Dankzij een samenwerking van Faba, CIB Vlaanderen en Federia bestaat dit model voortaan wel. Onze syndici zijn er alvast zeer over te spreken.

Renoveren, het is een woord dat vandaag de dag niet meer weg te denken is uit onze woordenschat. Je kan geen straat meer doorrijden of ergens zijn ze wel aan het klussen. Ook appartementsgebouwen ontspringen de dans niet meer. Om te voldoen aan Europese en gewestelijke richtlijnen zullen ook de komende jaren noodzakelijke werkzaamheden moeten uitgevoerd worden aan onze appartementsgebouwen. “Zeker in de gebouwen uit de jaren ’60 en ’70 zien we nu betonrot optreden en die renovaties zitten er nu massaal aan te komen”, weet syndicus Baptiste Cobbe van Pouille Property Management.

Of het nu is om aan de energienormen te voldoen of gewoon om verouderde elementen te vervangen, een mede-eigendom wordt, zoals elk

28

­ nroerend goed, geconfronteerd met een hele reeks o uitgaven en kosten. Het is algemeen geweten dat werken/renovaties in appartementsgebouwen geen vanzelfsprekendheid zijn. Een grote frustratie in de praktijk van zowel de aannemers als de syndici, die de vereniging van mede-eigenaars vertegenwoordigen, is het niet beschikken over een algemeen model van een aannemingsovereenkomst. Tot voor kort waren de aannemers en syndici genoodzaakt om zelf een overeenkomst op te stellen, wat evenwel geen evidentie is. “Waardoor elke overeenkomst anders was, er geen lijn in zat en het voor syndici heel wat werk was om alles tot in detail uit te pluizen om zo de VME afdoende te informeren over de inhoud”, gaat Cobbe verder.

EENDUIDIGHEID Om aan de behoefte van de syndici en aannemers om tot een eenduidig model van aannemingsovereenkomst te komen te voldoen, werd vorig jaar een interprofessionele werkgroep opgericht met vertegenwoordigers van de verschillende sectororganisaties, met name De Federatie van Algemene Bouwaannemers (Faba), CIB Vlaanderen en Federia. “Het was de opdracht van de werkgroep om een duidelijke, evenwichtige en gebruiksvriendelijke modelovereenkomst op te stellen. Belangrijk was dat de modelovereenkomst zich niet louter mocht beperken tot de regeling van een aantal basisrechten en verplichtingen, maar ook voldoende ‘marge’ of ‘onderhandelingsruimte’ moest laten aan de betrokken partijen. Begin maart 2022 werden de laatste aanpassingen afgeklopt. Op vandaag kunnen we een algemeen model van aannemingsovereenkomst tussen de vereniging van mede-eigenaars en aannemer voorstellen”, vult jurist Charles­ Dutordoir van CIB Vlaanderen aan.

De troeven van de nieuwe modelovereenkomst mogen duidelijk zijn. Het model is opgemaakt in samenwerking met professionals die actief in de praktijk staan en geniet dus een groot draagvlak. Daarnaast ligt de focus op de transparantie, evenwichtigheid en duidelijkheid van de contractuele afspraken gemaakt tussen aannemer en syndicus. Er wordt zo een duidelijk juridisch kader gecreëerd waarbinnen de betrokken partijen voldoende ruimte en keuzevrijheid wordt gegeven om hun contract af te stemmen op de concrete omstandigheden van de opdracht. En niet onbelangrijk, er is de zekerheid van een juridisch onderbouwd document dat rekening houdt met de belangen van de verschillende partijen. “Een uniform document bezorgt de syndici een enorme tijdswinst. Maar

CIBINFO — nr 95 // 2022

Een uniform document bezorgt de syndici een enorme tijdswinst” Baptiste Cobbe, Pouille Property Management

daarnaast schept het ook vertrouwen tussen de verschillende betrokken partijen. Wat dan weer voor meer comfort zorgt voor syndici op vergaderingen met de VME”, benadrukt Baptiste Cobbe.

DOWNLOADEN De modelovereenkomst kan gebruikt worden voor alle renovatie- en verbouwingswerken aan appartementsgebouwen die niet onder het toepassingsgebied van de Wet Breyne vallen. Er is zowel een model beschikbaar voor Vlaanderen, Wallonië als voor Brussel en dit in het Nederlands en het Frans.

Het model is gratis te downloaden voor CIB-leden via CIB.be.

29

TESTIMONIAL

“Professionaliteit, administratieve vereenvoudiging en vertrouwen van de klant zijn sleutelwoorden bij biedingen via SmartBid” In april werd de digitale biedingstool SmartBid gelanceerd. Met de nieuwe service kunnen vastgoedmakelaars een biedproces online opzetten, opvolgen en afhandelen. De eerste biedings­procedures zijn inmiddels succesvol afgerond. Tim De Bie van Top Vastgoed en Cedric Vanden Bossche van CasaVista Vastgoedkantoor delen hun bevindingen.

TIM DE BIE Top Vastgoed

“We vonden onze eerste biedingsprocedure een beetje spannend, want we wisten niet goed of en hoe de resultaten zouden binnenkomen. Uiteindelijk is alles zeer vlot verlopen en behaalden we een mooi resultaat. We hebben de kandidaat-kopers na hun bezoek een uitnodiging tot bieden verstuurd. Via de link vonden ze ook meteen alle informatie over het biedingsproces: welke stappen ze moesten doorlopen en welke documenten ze moesten invullen. Wat wij een groot voordeel vinden aan SmartBid is dat je de procedure op voorhand vastlegt en geen enkele stap kan overslaan. Het bieden is dan ook juridisch waterdicht. Bovendien zorgt de tool ervoor dat er steeds op dezelfde manier naar iedereen wordt gecommuniceerd over de biedingsprocedure. Die consistentie zorgt voor een verhoogde professionaliteit.

We zijn blij dat we met SmartBid onze dienstverlening nóg kunnen verbeteren en zullen er in de toekomst nog biedingen mee organiseren. Sterker nog: we hopen dat SmartBid wordt uitgebreid naar andere types biedingen. Op die manier worden alle data op dezelfde manier verwerkt.”

Cedric Vanden Bossche CasaVista

“Het traditionele bieden onder gesloten omslag is soms een administratieve rompslomp. Bovendien komen vier bedrukte A4’s louter voor een bod soms als schrikwekkend over bij kandidaat-kopers. Dat probleem heb je bij een digitale biedingsprocedure niet. Het opstarten van de SmartBidprocedure verliep heel vlot: alles volgt elkaar duidelijk op. Tijdens het bezoekmoment informeerde ik de kandidaat-kopers over de bieding via SmartBid, waarna ze een uitnodiging en extra informatie ontvingen via e-mail. Het resultaat was een duidelijk en juridisch correct biedingsdocument dat we netjes aan de verkoper konden bezorgen. Geen onleesbare geschriften, dus. Momenteel hanteren wij het principe dat we vanaf een tiental geïnteresseerden een bieding onder gesloten omslag opzetten.

Daar zullen we vanaf nu steeds SmartBid voor gebruiken.

Doordat het systeem zo efficiënt is, ben ik zelfs van plan om het ook bij kleinere opkomsten in te zetten. Wat de voordelen zijn voor de makelaar? Professionaliteit, administratieve vereenvoudiging en vertrouwen van de klant lijken mij sleutelwoorden in de biedingsprocedure via SmartBid.”

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN SMARTBID EN BIDDIT? Anders dan Biddit zal SmartBid – zeker in eerste instantie – geen platform zijn. Het is een tool die vastgoedmakelaars als een soort widget kunnen koppelen aan een pand op hun website of op een zoekertjeswebsite. Werken met SmartBid is heel gemakkelijk, zowel voor de makelaar als voor de kandidaat-koper. De informatie is steeds in de eigen taal beschikbaar en de stappen volgen elkaar duidelijk op. Bovendien is een biedingsprocedure via SmartBid steeds juridisch waterdicht. Een ander en misschien wel het belangrijkste verschil met Biddit is dat kandidaat-kopers geheim en volledig onafhankelijk van elkaar een bod uitbrengen. Ze kunnen dus niet zien of er andere biedingen zijn en hoeveel die bedragen. Ook de verkoper of de vastgoedmakelaar zien dat pas na het verstrijken van de biedingstermijn. Zo krijgt iedereen een eerlijke kans.

30

Jouw pand als -punt?

Batopin bouwt in heel België aan een gloednieuw CASH-netwerk.

Daarom zoeken we nog heel wat panden om onze CASH-punten onderdak te geven. Heb jij zo’n pand ter beschikking?

Vul het formulier bliksemsnel in op: www.batopin.be/nl/een-pand-ter-beschikkingvoor-huur

V.U.: Batopin -Sint Lazaruslaan 10, 1210 Sint-Joost-Ten-Node

JOUW ERA KANTOOR? ZO GESTART.

WIL JIJ DEEL UITMAKEN VAN DE GROOTSTE VASTGOEDFAMILIE VAN BELGIË? DAT KAN! Met 130+ kantoren en meer dan 550 werknemers realiseerde het ERA netwerk het afgelopen jaar meer dan 10.300 vastgoedtransacties, waarmee wij onze positie van marktleider nog maar eens bekrachtigen op de Belgische vastgoedmarkt. En daar zijn we uiteraard heel trots op.

Om onze marktleiderspositie nog verder uit te bouwen zijn we op zoek naar gepassioneerde makelaars. Zet je schrap, want ERA breidt uit en onze groeiambities liggen hoog!

DIT WAS 2021!

ERA werd anno 1972 in de VS opgericht en is sinds 1995 ook actief op de Belgische vastgoedmarkt. Vandaag omvat de makelaarsgroep 2.286 onafhankelijke makelaarskantoren in 35 landen, waaronder meer dan 1.100 in 18 Europese landen.

Ben je een gemotiveerde ondernemer met een passie voor de makelaardij en heb je goesting om samen met ons deze volgende stap te zetten? Dan hebben we goed nieuws:

ERA.BE

ERA ZOEKT GEPASSIONEERDE MAKELAARS! GA JIJ BINNENKORT ÉÉN VAN DE 35 NIEUWE ERA KANTOREN OPENEN? ERA is op zoek naar ambitieuze vastgoedmakelaars die na een aantal jaren ervaring klaar zijn om hun eigen kantoor te doen groeien binnen het ERA netwerk.

INTERESSE OM JE AAN TE SLUITEN BIJ HET ERA NETWERK? Aarzel niet en neem contact met ons op via ikwilgroeien@era.be.

JE PLAATS IN HET ERA NETWERK? ZO GEVONDEN.

ZO GEVONDEN.