Hallo Holten Magazine
Jaargang 3 | Editie 1 | Juni 2022 | Prijs €5,95
Onbezorgd in Noord en Oost Nederland Met Holten al 100 jaar als kloppend
Zekerheid voor bedrijf en particulier Verzekeren Hypotheken Bankzaken
www.bbwv.nl
Holten | Groningen | Enschede
Colofon
Inhoud Recreatie Tussen de geitjes, de papegaai en de varkens
06
Kunst & cultuur Kunstenares en lerares: Gerrie Oplaat
10
Gezondheid Een 'huiskamer' vol praatjes
14
Historie Een stukje geschiedenis aan de Haarlerweg
17
Eet smakelijk! Al meer dan 30 jaar een begrip op de markt
20
Persoonlijk Boegbeeld van Holten: in gesprek met Willem Rietman
24
Wonen Op je plek op de Holterberg
28
Herinnering Een plek voor verdriet en verbinding
32
Bewegen It's Hammertime
36
Vertrokken De wereld komt niet naar je toe
40
Muziek Bestaande muziek in een eigen(wijs) jasje
44
www.reclamemakers.nl
Natuur Het ontstaan en voortbestaan van een familielandgoed
48
Oplage: 5000 stuks
Succes Het verhaal achter de twee Holtense bierbrouwerijen
52
Wijzigingen, suggesties en/of verbeteringen: info@halloholten.nl
Persoonlijk Wi-j bint onmeunig bli'j met eluu
56
Tekst & Redactie Amber Maathuis Daphne Markvoort Hanneke Janssen Iris Hargeerds Marieke Pross Mindy Strampel Ronny Veldhuis Sandra Megelink Simone Janssen Wieke van der Zee www.doorcommunicatie.nl
Fotografie Jennita Stegeman www.karakterfotografie.nl
Vormgeving Alana Meijerman André Heetkamp Inge Folkert-Hegteler Rachèl Kok
Disclaimer/meer informatie: www.halloholten.nl Online editie: www.halloholten.nl /halloholten /halloholten
Hallo Holten
3
Palazzo Oost bv Oranjestraat 40 7451 CD Holten 0548 53 70 60 www.palazzogroep.nl
Palazzo bv Duiven Palazzo West bv Driebergen
Hallo Initiatiefnemers
Voorwoord Hallo Holten! We zijn terug, met ondertussen al weer de vierde editie van Hallo Holten. Zo’n magazine komt niet zomaar tot stand. Dat begint met het zoeken naar verrassende verhalen. Daarna volgen gesprekken met telkens weer enthousiaste mensen. Om vervolgens de verhalen uit te werken, er mooie foto’s bij te maken en dit alles te bundelen in de nieuwe Hallo Holten. Een heus cadeautje met ‘bijzondere verhalen van gewone mensen’.
W
e merken dat deze verhalen Holtenaren trots maken. Zo vertelde één van de geïnterviewden dat hij het een eer vindt om met zijn verhaal in Hallo Holten te komen.
Volg ons via social media voor exclusieve foto’s van onze dorpsgenoten en nieuwtjes over de volgende editie.
/halloholten /halloholten
Doneren?
In deze vierde editie vertellen we je over… Holten, het dorp waar: … een kameel geen woestijnbewoner is, maar een woonhuis … ruimte is voor twee lokale en succesvolle bierbrouwerijen … ‘dikke’ varkens voor verbazing zorgen bij kinderen … met de Japanse stooktechniek Raku de prachtigste kunstwerken worden gemaakt … de loempia’s van An en Kheo al ruim 30 jaar gretig aftrek vinden Wij hopen dat jullie wederom genieten van alle prachtige verhalen. Heb jij tips of suggesties voor het volgende nummer? Wij horen het graag! Neem contact met ons op via info@halloholten.nl. Uiteraard ben je van harte welkom om bij één van onze bedrijven binnen te lopen. Dag Holten, tot de volgende editie! Hartelijke groet,
Scan de QR-code om te betalen voor Hallo Holten magazine donatie. Gebruik de Camera App op je telefoon.
Scan mij r en donee
De QR-code is geldig tot 11 juni 2023. Hallo Holten is een initiatief van André Heetkamp (Reclamemakers), Hanneke Janssen (Door Communicatie) en Jennita Stegeman (Karakter Fotografie). Het is een cadeau aan Holten. Een magazine dat we twee keer per jaar uitbrengen. Waarmee we de kracht en schoonheid van het dorp waar we wonen onder de aandacht willen brengen. En mensen een podium geven; gewoon, omdat ze dat verdienen. En omdat het verhalen zijn die jij als Holtenaar niet wilt missen.
>
Meer Hallo Holten?
Kijk… en dat maakt ons dan weer trots. Alle positieve reacties, van zowel geïnterviewden als lezers, geven ons volop energie om hier nog lang mee door te gaan. Ideeën genoeg!
Bedankt! :)
Ben je enthousiast over dit magazine? En wil je graag dat we hiermeehttps://betaalverzoek.rabobank.nl/betaalverzoek/?id=D8AaCS QNQq-43sX4AHTlqg doorgaan? Dan kun je ons helpen door geld te doneren voor de productie van het volgende nummer (IBAN NL41 RABO 0328 5089 26). Je bepaalt uiteraard zelf wat deze editie je waard is. Heb je een bedrijf? Dan kun je ook adverteren. Vraag ons gerust naar de mogelijkheden. Alvast hartelijk dank!
Hallo Holten
5
Hallo Kinderboerderij Dondertman
Tussen de geitjes, de papegaai en de varkens Jubelende kinderen die de geitjes willen voeren, de ‘grasmeester’ die druk bezig is met het onderhouden van de grasvelden en papegaai Sammy die alle bezoekers verwelkomt bij binnenkomst. Kinderboerderij Dondertman is al sinds eind jaren 90 een begrip in Holten. Met het harde werk van de vrijwilligers en de medewerkers is Dondertman ondertussen ontplooid tot een geliefde plek voor menig Holtenaar. - Door Iris Hargeerds | Fotografie Jennita Stegeman
D
Recreatie
e kinderboerderij is een initiatief van de familie Paalman. Tussen de bomen in Espelo bouwde Ab Paalman een speeltuin met eendjes, andere dieren en een kabelbaan. De kleine speeltuin smaakte naar meer en niet veel later werden de eerste plannen gesmeed bij de VVV.
6
Jos Kamphuis, bestuurslid en penningmeester van Dondertman, vertelt: “Van de gemeentelijke startsubsidie is nauwelijks gebruik gemaakt; het was eerder een soort vangnet voor ons. Bijna de hele gemeenschap van Espelo stond achter de kinderboerderij. Zo werden de meeste mensen donateur, ook al had je geen kinderen. Hele vriendengroepen uit Espelo kwamen helpen, of bedrijven kwamen een lading tegels of hout schenken. Zonder de steun van de gemeenschap was het allemaal niet gelukt.” Ook belangrijk zijn de vele stichtingen die de kinderboerderij ondersteunden. Zo is het Boshuus bijvoorbeeld neergezet met behulp van het LEADER subsidieprogramma van de Europese Unie. Ook de Catharina Koetsier stichting heeft Dondertman veel geholpen. De stichting uit Espelo helpt jaarlijks met de financiering van kindgerelateerde projecten in Holten, waaronder de kinderboerderij. Zo is het Knuffelhuis dankzij een bijdrage van deze stichting bij de kinderboerderij gekomen.
Groot hart voor de vrijwilligers Een ding wat vast staat, is dat Dondertman nooit zo mooi zou zijn geworden zonder de familie Paalman en de vele
Hallo Holten
Jos en Willem zijn beiden trots om te zien hoe mooi de kinderboerderij momenteel is. “Het kost veel tijd, maar het is
Hallo Holten
het absoluut waard. De energie die je in de kinderboerderij stopt, krijg je dubbel en dwars terug”, vertelt Jos. Willem vervolgt: “Mensen zijn ook erg enthousiast over het werk wat ze hier doen, en dat is belangrijk.” Hij spreekt ook zijn waardering en verwondering uit voor de werkethiek van de vrijwilligers: “Als wij om half drie met z’n allen een kop koffie drinken, staat iedereen een kwartier later al weer op om verder te gaan, helemaal uit zichzelf.”
‘Dikke’ varkens Op de kinderboerderij leren de kinderen omgaan met dieren, en voor sommigen is dat één van de eerste keren. “Het is belangrijk dat je dat begeleidt”, vertelt Willem. “In het Knuffelhuis is standaard iemand aanwezig om de kinderen wegwijs te maken met bijvoorbeeld de konijntjes.” Lachend vult Jos aan dat
>>
Recreatie
vrijwilligers. Willem ter Schure, voorzitter van de kinderboerderij, vertelt enthousiast over de vrijwilligers en hun bijdrage aan de kinderboerderij. “Sommige vrijwilligers zijn er elke dag, dat is mooi om te zien. Je ziet dat het vrijwilligerswerk sociale binding geeft tussen de mensen. Bijvoorbeeld: de oudere boeren die helpen met het onderhoud en wat jongere vrijwilligers die het Knuffelhuis ondersteunen.” Hun werk is heel belangrijk voor Dondertman, maar de mensen vinden het vaak ook ontzettend leuk om te doen. Zo vertelt Willem dat er jaarlijks nog steeds nieuwe vrijwilligers bij komen, maar dat er ook vrijwilligers zijn die al sinds het begin verbonden zijn aan de kinderboerderij.
7
kinderen vaak verbaasd zijn over hoe groot de varkens hier zijn. “Normale varkens op een boerderij wegen zo’n 80 kilo, die van ons gaan richting de 180 kilo. Kinderen zien dat niet vaak. Na een bezoek bij ons zijn ze altijd verwonderd over de ‘dikke varkens’ op de kinderboerderij.’’ Omdat de kinderboerderij omheind is, kunnen ouders met een gerust hart een kop koffie op het terras drinken, terwijl kinderen zelf op ontdekkingstocht gaan op de kinderboerderij. Ze kunnen klimmen, klauteren, de konijnen aaien, de herten bekijken en nog veel meer.
Recreatie
Geliefde plek
8
we twee laadpalen op de parkeerplaats. Momenteel zijn we nog bezig met de bouw van een nieuw papegaaienhok voor Sammy. Een groot deel van het geld hiervoor komt van een sponsoractie van de Coop. De afgelopen jaren zijn wij behoorlijk gegroeid, zo is het terras groter geworden en sinds kort hebben wij een waterspeelelement. Dat laatste was een idee van het team, en ze hebben ook de vorm en de kleurstelling van het speeltoestel bedacht. Het toestel wordt erg goed ontvangen door de kinderen en hun ouders.’’ “We merken dat de vrijwilligers niet minder worden, maar wel dat het werk meer wordt. De dagelijkse leiding is in handen van een sterk team, aangevuld met parttime medewerkers, bijvoorbeeld in de horeca en het Knuffelhuis. Op sommige dagen komen er maar liefst 1.200 tot 1.300 bezoekers, dat is echt veel”, aldus Jos. Willem vult aan: “Ook heb je meer papierwerk dan in de beginjaren door alle wet- en regelgeving. Daar heb je ook gekwalificeerd personeel voor nodig.
"Alle tijd die je erin stopt is het dubbel en dwars waard!"
Veel mensen weten de kinderboerderij te vinden; en niet alleen de mensen uit Holten komen graag langs. “We hebben ook veel toeristen die graag langskomen bij Dondertman. Ook hebben we donateurs uit bijvoorbeeld Vriezenveen, Almelo, Ommen en Apeldoorn’’, vertelt Jos. Dondertman heeft zelfs al meerdere prijzen op haar naam staan, onder andere die van ‘het leukste uitje van Overijssel’ van de ANWB.
Toekomstvisie De kinderboerderij is geliefd en de bezoekersaantallen blijven groeien. Duurzaam groeien, dat wel. Willem: “Binnenkort plaatsen we zonnepanelen op de schuur, mede door financiering van de Catharina Koetsier Stichting. Ook plaatsen
Dankbaar Wat het allermooiste is aan het werken op de kinderboerderij? Dat zijn de menselijke contacten, verzekeren Jos en Willem. “Van de betrokkenheid van het personeel en de vrijwilligers tot de blije gezichten van bezoekers, dat is alle tijd die je erin stopt dubbel en dwars waard!”
Hallo Holten
Recreatie Hallo Holten
9
Hallo Gerrie Oplaat
Kunstenares en lerares: Gerrie Oplaat Gerrie Oplaat is voor menig Holtenaar (en daarbuiten) een bekende naam. Ze is gefascineerd door klei en alles wat je ermee kunt doen. Haar passie voor het materiaal en de verschillende technieken draagt ze over aan haar cursisten, die gedurende acht tot negen maanden per jaar elke week langskomen voor een kleiles. Tijdens de lessen mogen de cursisten maken wat ze willen. Met als hoogtepunt de expositie ‘Klei uut de kas’, eens in de vier jaar. Wat inspireert Gerrie, en hoe kwam ze eigenlijk op het idee om les te gaan geven? Wij spraken haar hierover.
Kunst & Cultuur
- Door Wieke van der Zee | Fotografie Jennita Stegeman
10
Hallo Holten
G
errie werd in 1963 geboren in Loo-Bathmen. Als jong meisje werd al snel duidelijk dat ze ontzettend creatief is. Ze was altijd bezig met dingen maken, zelfs op de kleuterschool al. “Ik was steeds in de weer met bloemen, wol, of ik was aan het weven. Ik weet nog dat ik een keer een keukentje heb gemaakt van bierviltjes. Op een gegeven moment, volgens mij was dat in 1981, kwam er een mevrouw bij ons langs die zei dat ik maar eens naar haar kleiles moest komen. Dat deed ik; ik ging op woensdagavond op de fiets naar de les. Ik had er eigenlijk meteen handigheid in. Ik moet ook eerlijk zeggen dat ik vaak naar het werk van anderen keek en dacht: “Dat ziet er makkelijk uit.” Werken met klei voelde dus heel natuurlijk voor Gerrie. Zelfs zo natuurlijk, dat ze werd gevraagd om 10 gastlessen te verzorgen bij de Plattelandsorganisatie Jongeren Gemeenschap Overijssel (PJGO). De man die zou les geven over het houtsnijden werd ziek en kon het niet meer doen. “Ik was ontzettend zenuwachtig, maar ik heb het wel gedaan! En dat vond ik zo leuk, dat ik eigenlijk wel vaker les wilde geven.” Het balletje kwam aan het rollen en nu geeft ze les aan gemiddeld 48 mensen, verdeeld over 6 groepen. In haar les leert ze mensen vooral om goed te kijken: “Ik zeg altijd: kiek’n, kiek’n, kiek’n! Dan maakt iemand weer eens een neus als een snavel, maar zo ziet een neus er helemaal niet uit. Er zit nog bot onder, zo’n ding is rond.”
Helaas is het door de beperkingen van Gerries ziekte niet meer mogelijk om een expositie te houden.
Er is nog zoveel meer dan klei Als kind was Gerrie altijd al met veel verschillende dingen bezig, en dat is nu niet anders. Ze houdt van afwisseling en heeft ondertussen dan ook met veel technieken gewerkt: “Ik heb ongeveer twee seizoenen potten gedraaid, maar daar vond ik niet veel aan. Het was altijd maar hetzelfde, dat vond ik zo saai. Ik wil graag iets uitdrukken met mijn werk, een verhaal vertellen. Dat is met pottenbakken niet echt mogelijk.” Via een cursist kwam ze in aanraking met Raku stoken, een stooktechniek uit Japan. “Ik heb iemand bij me thuis uitgenodigd om me alles te vertellen over deze techniek, maar zij had de boel echt niet op orde. Ik heb heel veel foto’s gemaakt van alles wat ze bij zich had, en daar heb ik me later zelf maar in verdiept.” Gerrie ging naar Zuidwolde en Almelo om kennis op te doen en ze volgde nog een paar workshops. Op basis van haar eigen ervaringen heeft ze eigen Raku-ovens gemaakt van oliedrums en een bijpassende brander aangeschaft. Dat was twintig jaar geleden en ze gebruikt het nog steeds.
"Ik zeg altijd: kiek’n, kiek’n, kiek’n!"
Klei uut de kas
Op de vraag welke techniek ze het leukst vindt, kan ze niet echt antwoord geven: “Ik vind júist de afwisseling tussen de verschillende technieken zo leuk. De ene keer maak ik een Afrikaanse vrouw en een andere keer duik ik helemaal in het
Hallo Holten
Kunst & Cultuur
De eerste lessen begonnen in 1995. Gerrie leerde iedereen die het maar wilde alles over kleien. “Na een jaar of vier opperde één van de cursisten het idee om een expositie te organiseren om te laten zien wat we nou allemaal maken in mijn kleihok. Dat leek mij eigenlijk ook wel leuk, er zitten namelijk vaak echt mooie dingen bij. Sommige mensen hebben het echt in de vingers. Ze begon eens rond te kijken naar mogelijke locaties. “Ik kwam eigenlijk al vrij snel bij De Wippert uit, hier om de hoek. De eerste keer hadden we alleen de grote zaal, maar daarna kwam er al snel meer ruimte bij. De tweede keer gebruikten we ook het gangetje en de keer daarop zelfs het weiland. Nu is het zo gegroeid dat we alle ruimte benutten die er maar is. Ook de bezoekersaantallen groeiden mee: “We hadden verwacht bij de eerstvolgende expositie zo’n duizend bezoekers te mogen verwelkomen. Dat is helaas ook de reden waarom we het twee jaar uitgesteld hebben. Vanwege corona mocht het eerst niet, en nu durven sommige cursisten het nog niet aan. Ik merkte het ook in de lessen, die gaf ik op halve kracht. Tijdens de exposities werd er van alles tentoongesteld. “Er waren werken die Raku gestookt zijn, beelden met paardenhaar of uit de Afrikaanse ton. Het werk varieerde van kommetjes tot grote beelden. Alles was gemaakt door de cursisten.” De werken op de expositie werden niet verkocht. Er wordt namelijk ook wel eens wat nagemaakt van andere kunstenaars om te oefenen. "Je kunt het echt niet maken om dat te verkopen."
>>
11
BESTEL OP
KLAVERTJE.NL VOLG ONS
T 0548 362 998
heet vanaf nu
Wij gaan niet weg voordat iets écht schoon is Tuitertcleaning.nl info@tuitertcleaning.nl
0548 36 50 91
Onze diensten: Glasbewassing Schoonmaak Industriële reiniging Damwandreiniging Gevelreiniging
maken van een schilderij. Daarnaast werk ik ook nog met speksteen, en af en toe maak ik een bronzen beeld. Ik maak dan een model van klei bij groot werk, en wax bij kleine beelden. Daarna gaat het naar de bronsgieter en wordt het beeld gegoten. Dit is wel prijzig, dus ik maak alleen dingen met brons die echt niet van andere materialen gemaakt kunnen worden.” Gerrie maakte ook werk in opdracht; wat ze dan maakte, was afhankelijk van wat de opdrachtgever wilde en vooral ook van wat er mogelijk was.
Eigen werk in huis Eén van die opdrachten kan ze zich nog goed herinneren: “Een mevrouw uit Markelo wilde graag een bronzen beeld in haar tuin, van een man die een paraplu vasthield. En de bovenkant van die paraplu moest uiteindelijk een fontein worden. Zo leek het dus alsof die man in de regen stond. Dit was een fantastische opdracht om te maken en die vrouw was zelf ook erg leuk en meedenkend. Helaas overleed ze een half jaar later, en haar erfgenamen wilden het beeld niet houden. Het werd eerst weggestopt onder het zwembad, ik denk om dieven geen aanleiding te geven om een bezoek te brengen. Enige tijd later kreeg ik de vraag of ik het beeld niet terug wilde, ik mocht hem gratis weer op komen halen. Nu staat het bij ons in de woonkamer, we hebben er een lamp van gemaakt.”
enkele moeite om haar tijdens haar latere leven te helpen verzorgen, dat deed ik met plezier voor haar.”
Lekker nuchter Het antwoord op de vraag waar haar inspiratie vandaan komt, is heel simpel: “Gewoon uit mijn hoofd!” Na een korte lachpauze vervolgt ze: “Ik zie soms wat dingen voorbij komen van een handenarbeid leraar van De Waerdenborch. Een tijdje geleden plaatste hij ‘het ei in de kunst’ op Facebook. Daar ben ik mee aan de slag gegaan.” Het resultaat is een beeld dat ‘De dubbele eisprong’ heet; een springend ei omringd door zaadcellen, je moet er maar opkomen. Soms haalt ze ook inspiratie uit zinnen die ze tegenkomt, of gewoon als er iets in haar opkomt. Dan pakt ze haar klei en gaat ermee aan de slag, net zolang tot het beeld in haar hoofd voor haar op de kleitafel staat. Het laatste beeld dat ze maakte, noemde ze ‘Ik worstel, maar kom niet meer boven’.
Kunst & Cultuur
Wat ook opvalt wanneer je de woonkamer in loopt, is een prachtig beeld van het hoofd van een oudere vrouw. “Dat is mijn Opoe, daar heb ik mee samengewoond vanaf mijn 21ste. Mijn moeder overleed toen, en helaas was mijn vader ons al ontvallen toen ik drie was. Mijn Opoe heeft me geweldig opgevangen en ik heb met plezier bij haar gewoond. Het was dan ook geen
Hallo Holten
13
Gezondheid 14
Hallo Holten
Hallo Proathuus
Een ‘huiskamer’ vol praatjes De gekleurde lampen en de discobol aan het plafond verraden dat het niet écht een huiskamer is, waar we zojuist zijn binnengestapt. Toch doet de sfeer die de ruimte verder uitstraalt er niet voor onder. De tafels en stoelen staan in kleine ‘kringen’ opgesteld. Op de tafels liggen kleedjes, zoals je die bij de meeste grootouders nog aantreft. Overal door de ruimte staan kaarsjes en plantjes. De geur van verse koffie en thee komt je tegemoet en op één van de tafels staat een koekblik met koekjes en chocolaatjes te wachten om te worden uitgedeeld. Het is 13:00 uur op de vrijdagmiddag in ’t Keuntje en dat betekent dat ’t Proathuus zijn deuren weer opent. - Door Amber Maathuis | Fotografie Jennita Stegeman
M
arlies Volkmann is één van de vrijwilligers die dit initiatief mogelijk maakt. “Het idee is ontstaan bij Paul Akkermans”, vertelt ze. “In het begin van de coronapandemie in 2020 bedacht De Pannekoekenbakker om de ouderen hier in Holten pannenkoeken te brengen. Paul was één van de vrijwilligers die hielp met het uitdelen van de lekkernijen. Tijdens het uitdelen besefte hij hoe eenzaam sommigen van onze ouderen op dat moment waren. “Je bent de eerste die ik spreek in vier dagen tijd”, was één van de reacties die hij kreeg. Veel mensen zijn ongezien eenzaam. En zo ontstond bij Paul het idee van een algemene ontmoetingsplek. Een beetje zoals de Turkse koffiehuizen die ze in de zuidelijke landen kennen. Aangezien hij één van de participanten in café ’t Keuntje is, klopte hij aan bij Jan-Herman ten Velde met de vraag of hij het café mocht faciliteren op momenten dat er geen caféfunctie is. En dat mocht.”
Vrijwilligers initiatief
Hallo Holten
Gezondheid
In totaal maken ruim dertien vrijwilligers het mogelijk dat er elke week één of twee keer een paar uurtjes kan worden gekletst. “Daarvan zijn er tien echt structureel aanwezig”, legt Marlies uit. “Die andere drie zijn vooral voor het organisatorische aspect, zoals het bijwerken van de socials en het maken van de roosters. We zorgen ervoor dat we hier nooit alleen staan, maar altijd met z’n tweeën. Niemand hoeft hier elke week te zijn en we plannen de diensten altijd zodanig, dat het rooster geen impact heeft op de privé-agenda’s van onze vrijwilligers. De koffie en thee die we schenken wordt gesponsord, net als de chocolaatjes en de koekjes. We hebben zelfs weleens wat lekkers uit het dorp aangeboden gekregen van bijvoorbeeld bakker Nijkamp.”
>>
15
Ook Jan-Herman, helpt waar hij kan. “Een poosje terug nam ViaVie Welzijn contact met ons op. Er was een mevrouw in een scootmobiel die graag eens wilde langskomen. Of dat ook mogelijk was. Toen hebben we Jan-Herman gebeld. Hij regelde vervolgens dat de ingang ook toegankelijk was voor een scootmobiel. Die mevrouw kon hier dus gewoon komen.”
Gezondheid
Bin ie d’r ene van?
16
Meer dan dat is er ook niet nodig voor dit mooie initiatief. Mensen komen om een gezellig praatje te maken. Er is van tevoren ook geen vastgesteld programma. “In de herfst van afgelopen jaar hebben we weleens spelletjes gedaan met iedereen die toen langskwam, maar de meeste mensen komen echt om te kletsen. Sommigen kennen elkaar al van heel lang geleden, maar komen daar pas tijdens een gesprek achter. Dan hebben ze het bijvoorbeeld over oude schoolmeesters of juffrouwen en dan blijkt dat ze op dezelfde school zaten. Of ze komen er via via achter dat hun kinderen met elkaar omgaan. ‘Bin ie d'r ene van …?’ klinkt hier geregeld.”
Zin in een praatje? Het Proathuus is er voor iedereen die zin heeft in een praatje, maar die hier niet de gesprekspartner voor heeft. Na een klein half uurtje heeft zich een club van zo’n zeven á acht dames verzameld in een grote kring rondom één van de tafels. Sommige dames zijn hier al eerder geweest, anderen zijn hier vandaag voor de eerste keer. Op de vraag waarom er vandaag geen mannen zijn, grapt één van de dames: ‘Het zijn mannen’, gevolgd door een lachsalvo. Maar al gauw hervatten de gesprekken zich en zijn we weer terug in de huiskamer vol praatjes.
Heb jij zin in een praatje? ’t Proathuus is open op elke dinsdag van 10:00 uur tot 13:00 uur. En op vrijdag van 13:30 uur tot 15:30 uur. Iedereen is welkom!
Hallo Holten
Hallo Stevensmonument en schuilhut
Een stukje geschiedenis aan de Haarlerweg Onze gemeente kent veel herdenkingsmonumenten. Eén van deze monumenten vind je aan de rand van de Sallandse Heuvelrug, bij de Haarlerweg in de Helhuizen; het Stevensmonument, ter nagedachtenis aan drie gesneuvelde soldaten in de Tweede Wereldoorlog. Iets dieper verscholen in het bos zit een schuilhut verstopt. Wat is het verhaal achter dit monument? Marc Fraser, voorzitter van de Stichting Viering Nationale Feestdagen en organisator van de jaarlijkse herdenking, Mariska Hofman en Sandra Herbig, organisatoren van de jaarlijkse herdenking, nemen ons mee in de geschiedenis. - Door Sandra Megelink | Fotografie Jennita Stegeman
T
Hallo Holten
Historie
ijdens de Tweede Wereldoorlog was ‘Huize Hullegie’ een toevlucht voor veel Nederlandse, Franse, Engelse en Amerikaanse onderduikers. De bewoners van de boerderij in de Helhuizen hielpen deze onderduikers door ze te verbergen in hun woning. “Bij de familie Hullegie hadden ze het hart op de juiste plek”, vertelt Sandra. “Ze zijn als het ware in het opvangen van de onderduikers gerold. De buitenlandse onderduikers waren vaak piloten. Zij waren vaak op doorreis en bleven niet lang. Ze werden bij de familie Hullegie gebracht door verzetsmensen. De Nederlandse onderduikers zochten een veilige plaats, omdat ze anders in Duitsland aan het werk moesten voor de Duitsers.” Marc: “Er kwamen steeds meer onderduikers bij. Daarop besloot de familie in 1943 om in stuifbelten in het bos ook twee schuilhutten te bouwen. Moedige bewoners waagden hun leven om eten en drinken te brengen naar de vele onderduikers in deze schuilhutten. Veel bewoners werden in hun tocht van huis naar de schuilhut opgepakt en vaak wreed ondervraagd. Toch bijzonder dat er in al die tijd niemand uit de school is geklapt en veel onderduikers de oorlog hebben overleefd.”
>>
17
Historie 18
Razzia
Het Stevensmonument
Maar helaas gold dat niet voor iedereen. Vanaf de zomer van 1944 vonden er veel razzia’s plaats in Nederland, oftewel: georganiseerde klopjachten op onderduikers. Vaak ging het om jongens en mannen tussen de 17 en 50 jaar die waren opgeroepen door de Duitse Arbeidseinsatz om te gaan werken in de Duitse industrie en landbouw, of om te helpen bij de aanleg van verdedigingswerken. “Op 14 oktober 1944 werd een razzia gehouden tussen Holten en Heeten”, vertelt Sandra. “Een mogelijke aanleiding hiervoor was een grote wapendropping van het verzet in de nacht ervoor. Deze razzia kostte het leven van de achttienjarige Marinus Stevens uit Apeldoorn. Hij zat ondergedoken en was op de vlucht.”
Uit dankbaarheid dat ze zelf de oorlog hebben overleefd én ter nagedachtenis aan Marinus Stevens hebben Johan Marsman en Jan Tielbeek een gedenksteen laten plaatsen aan de Haarlerweg, in Holten. Deze gedenksteen staat precies op de plek waar Marinus Stevens is gedood. “Het monument is tot stand gekomen met ondersteuning van de toenmalige directeur van OBS De Bosschool Gert Jan van ’t Holt”, vertelt Marc. “Ze kregen de medewerking van Staatsbosbeheer en toestemming van de gemeente om het monument te plaatsen. Het monument werd op 1 mei 1998 onthult door Albert Stevens, de broer van Marinus.”
Op het moment van de razzia was onderduiker Johan Marsman samen met andere onderduikers aardappels aan het rooien bij een boer in de Helhuizen. Verzetsman Jan Tielbeek bracht op dit moment bonkaarten bij de onderduikers. De boer stuurde de onderduikers snel het bos in, want hij liep natuurlijk zelf ook gevaar door onderduikers te helpen. Helaas waren ze in het bos niet veilig. “Ze konden alleen nog ontsnappen door één voor één een open veld over te rennen”, vertelt Mariska. “Jan Tielbeek ging als eerste; de kogels vlogen hem om de oren, maar hij wist te ontsnappen. Hij hield zich schuil tussen het rieten dak en het stro bij een boerderij. Ook Johan Marsman waagde de oversteek en verstopte zich in een nabijgelegen stroberg.”
Wat het monument uniek maakt volgens Mariska, is de plaquette bij het monument. “De tekst die hierop staat, zijn eigen woorden van Jan Tielbeek.” Hij en Marsman woonden, tot aan hun overlijden, jaarlijks de herdenking bij. Jaren geleden hield Tielbeek een toespraak waarin hij vertelde over de gebeurtenissen op 14 oktober 1944. Deze toespraak is na zijn overlijden door zijn zoon Paul aan ons overhandigd. Dit hebben wij verwerkt in het monument. Zo blijft voor iedere voorbijganger dit stukje geschiedenis in leven.” In 2006 werd bij de gedenksteen een kleinere zwerfkei geplaatst. Dit ter nagedachtenis aan Gerrit Jan Piksen en Maurits Bachrach. De Nijverdalse verzetsman Piksen werd gedood in Haarle. De in Arnhem geboren Joodse onderduiker
Hallo Holten
Marinus Stevens Apeldoorn - 18 jaar
Gerrit Jan Piksen Nijverdal - 27 jaar
Bachrach werd gedood aan de Portlanderdijk tussen Nieuw Heeten en Schoonheten.
Onderhoud In de jaren na de oorlog is de schuilhut goed bewaard gebleven. Maar de staat van de hutten werd in de loop der jaren slechter. Om de herinnering niet verloren te laten gaan, is één van de hutten in 2000 volledig gereconstrueerd. Dit gebeurde met behulp van de buren uit de Helhuizen en Espelo. Een paar jaar geleden was er even kort sprake van een grootschalige bomenkap rondom de schuilhut. Marc: “Hier hebben wij protest tegen aangetekend. Zonder al deze bomen is de schuilhut te goed zichtbaar. Dit past niet bij een schuilhut. Wij hebben samen met Staatsbosbeheer vele gesprekken gevoerd. Zelfs tekeningen gemaakt van welke bomen moesten blijven staan, zodat de hut goed verscholen in het bos bleef. Gelukkig gingen de plannen uiteindelijk niet door.”
Maurits Bachrach Arnhem - 26 jaar
Annemarie Knoop, Ronny Verwoolde en Eddy Steegink. “Wij zorgen samen voor het onderhoud en de jaarlijkse herdenking. Samen met Staatsbosbeheer zijn we ook verantwoordelijk voor de staat van de schuilhut en het monument.”
Opdat we nooit vergeten Sinds de onthulling van het monument wordt ieder jaar rond 14 oktober een herdenking gehouden. In het verleden werden hierbij de kinderen van De Bosschool uitgenodigd, het was destijds een lesonderdeel. Na het sluiten van de school, wordt de herdenking nog steeds georganiseerd door de voormalige ouderraad. Kinderen van de Espelose Jongeren Vereniging zijn nu aanwezig bij deze herdenking, evenals familieleden van de gesneuvelde soldaten en overlevenden van de oorlog. Kinderen leggen tijdens de herdenking bloemen bij het monument en een aantal van hen dragen een gedicht voor. Ook zijn er een aantal sprekers aanwezig, waaronder de zoon van Jan Tielbeek, familieleden van Marinus Stevens en Maurits Bachrach en de burgemeester of wethouder. Sandra: “Op deze manier hopen wij dat er niet wordt vergeten wat voor impact de Tweede Wereldoorlog heeft gehad. En dat we met z’n allen ervoor zorgen dat dit nooit meer gebeurt.”
Het behoud van zowel de schuilhut als het monument was jarenlang in handen van De Bosschool. Sinds de sluiting van de school in 2015 heeft de Espelose gemeenschap de zorg voor het monument op zich genomen. Zij hebben hiervoor een aparte commissie, die bestaat uit voormalige leden van de ouderraad: Sandra Herbig, Mariska Hofman, Marc Fraser,
Hallo Holten
Historie
"Zo blijft voor iedere voorbijganger dit stukje geschiedenis in leven"
19
Eet smakelijk! 20
Hallo Holten
Hallo An en Kheo
Al meer dan 30 jaar een begrip op de markt Als je aan de vrijdagmarkt in Holten denkt, denk je aan de loempiakraam. Deze kraam staat er het langst van allemaal; An en zijn vrouw Kheo verkopen al meer dan 30 jaar loempia’s op de Smidsbelt. Hoog tijd om kennis te maken dus! - Door Wieke van der Zee | Fotografie Jennita Stegeman
Sommigen gingen met de boot, anderen met het vliegtuig. Hij ging met de boot. Deze tocht was absoluut niet gemakkelijk; veel mensen haalden het niet. Er wordt geschat dat er tussen de 200.000 en 400.000 Vietnamezen zijn omgekomen op zee. Ze hadden te maken met piraterij, verdrinking en voedseltekorten. Het was dus bijna een wonder als je het wél overleefde.
Nieuw land, nieuwe cultuur Maar An lukte het! In 1979 kwam hij aan in Nederland, waar hij eerst samen met andere Vietnamese vluchtelingen in een opvangcentrum in Biddinghuizen verbleef. Daar kwam hij in contact met een maatschappelijk werker, die hem hielp met een
Hallo Holten
verblijfsvergunning en gezinshereniging. Kheo was namelijk nog in Vietnam met twee van hun vier kinderen. De overtocht per boot vonden ze te gevaarlijk om met het hele gezin te maken. Gelukkig hoefden ze niet lang van elkaar gescheiden te zijn (hoewel elke dag natuurlijk een dag te veel is in zo’n situatie); Kheo en de kinderen kwamen een jaar later ook aan in Nederland. Veilig met het vliegtuig. Samen konden ze terecht in Zwolle bij een gastfamilie. Iedere vluchteling uit de ‘groep van An’ kreeg zo’n familie aangewezen, die ze wegwijs maakte in Nederland en zijn cultuur. An weet te vertellen dat er ook mensen werden opgevangen in Holten. Vietnam staat bekend om haar loempia’s, dus het zal ook geen verrassing zijn dat An en Kheo deze lekkernij maakten voor hun gastfamilie. Ze aten het bij de koffie. De loempia’s vielen erg in de smaak, maar de Nederlanders moesten er wel even aan wennen: “Ze vonden vooral de olie stinken”, aldus An.
En dan: aan het werk! De groep vluchtelingen waarmee An in Nederland aankwam, wilde graag werken. Dit was helaas wel lastig, omdat ze de taal niet spraken. Iemand kwam toen met het idee om loempia’s te gaan verkopen op markten. Ook An en Kheo gingen ervoor; ze stonden overal waar het maar mocht. Op braderieën,
>>
Eet smakelijk!
J
e verwachtte het misschien al; An en zijn vrouw Kheo zijn in Vietnam geboren. An kwam in 1975 in militaire dienst, net na de Vietnam-oorlog. Deze oorlog werd gevoerd tussen Noord- en Zuid-Vietnam, waarbij het communistische Noorden uiteindelijk won. Amerika, dat zich tijdens de oorlog achter het Zuiden schaarde, vertrok. Daarna werd de situatie in het Zuiden grimmiger. Ook An en Kheo, die in dat deel van het land woonden, voelden zich steeds onveiliger. Ze besloten dat ze Vietnam moesten verlaten. An ging eerst; hij werd één van de Hmong-vluchtelingen uit Vietnam. An vertelt dat er in die tijd veel mensen vluchtten.
21
There is no business like family business.
www.ettc.eu
www.muller.nl
grote markten, kleine markten en op koopzondagen. Met hun kraam reden ze de hele week naar verschillende standplekken; in Raalte, Hasselt, Zwolle, Almelo en Holten. “De kinderen gingen naar school, dus we wilden op zo veel mogelijk plekken staan. Nu ze allemaal hun eigen leven hebben, is dat wat minder nodig. We doen wat rustiger aan nu.” An en Kheo staan nu alleen nog in Holten op vrijdag en in Goor op zaterdag.
Er is nog zo veel te doen
Ondertussen is ‘An Tran Vietnamese Specialiteiten’ al meer dan dertig jaar een bekende naam in Holten. “We begonnen toen onze jongste vijf was, dat is nu 36 jaar geleden. Van iedereen die nu op de markt staat, zijn wij er al het langst. Ondertussen hebben we best wel wat vaste klanten die bijna elke vrijdag loempia’s komen eten.” An en Kheo vertellen dat de schoolkinderen van toen nu met hun eigen kinderen bij de kraam staan. Ook de huidige middelbare scholieren weten de weg naar de loempiakraam goed te vinden: “Ze lopen meestal vanuit de bushalte even langs de kraam, of ze komen na schooltijd nog langs.”
Wat ze dan gaan doen als ze geen loempia’s meer verkopen? Kheo weet het wel: “Er is nog zo veel te doen: tuinieren, naaien, breien. En vooral genieten”. An lijkt het nog niet echt te weten. “Ik ga het ook wel missen, vooral het contact met mensen. Stoppen lijkt me nu nog vooral vervelend, ik wil niet hele dagen thuis zitten. En als je plezier hebt in je werk, kun je ook lang door.”
Aan al het goede komt een keer een eind; An en Kheo zijn voorzichtig aan het kijken naar opvolging voor de kraam. “An is ook al 72”, vertelt Kheo. Hun kinderen willen niet, zij hebben een eigen carrière opgebouwd die hen goed bevalt. “En dat is ook helemaal niet erg hoor!” Kheo vertelt over de kinderen en het werk wat ze doen. Als ze zou kúnnen glimmen van trots, zou ze het doen.
Hallo Holten
Het lijkt er op dat we voorlopig nog kunnen genieten van de heerlijke loempia’s van An en Kheo Tran. Gelukkig maar!
Eet smakelijk!
"Als je plezier hebt in je werk, kun je ook lang door"
23
Persoonlijk 24
Hallo Holten
Hallo Willem Rietman
Een karakteristieke man
Boegbeeld van Holten: in gesprek met Willem Rietman Verscholen tussen een paar bomen aan een zijstraat van de Markeloseweg, staat een heel oud boerderijtje. Het ouderlijk huis van Willem Rietman, een plek waar nostalgie nog steeds de toon slaat. In de traditionele boerenkeuken spreken we de goedlachse Willem, die daar – met hulp van zijn mantelzorgers en de thuiszorg - nog steeds zelfstandig woont. Willem kan niet lezen en schrijven en is soms wat hulpbehoevend, maar desondanks staat hij nog altijd z’n mannetje.
D
e ‘jongs van Ale Pot’. Daar begint Willem mee. Een verwijzing naar zichzelf en zijn twee broers, Ab en Jan, die helaas overleden zijn. Maar hij heeft met hen mooie tijden gekend. Met Ab zat hij vaak buiten voor het huis, onmiskenbaar voor Holtenaren. Maar ook voor vakantiegangers in nabij gelegen recreatiewoningen was én is Willem een bekend gezicht. Ina van Lindenberg vertelt: “Hij maakt graag een praatje. Ondanks zijn dialect weet hij zich altijd verstaanbaar te maken.” Zij is samen met Joop Harmsen de mantelzorger van Willem. Het duo zorgt niet alleen voor gezelschap, maar brengt hem ook regelmatig een lekkere maaltijd en kijkt er vaak elke dag wel even ‘áchterhen’.
“Ie mot neet elke dag vrouwleu over de vloer heb’n. En trouwen doe ik niet meer, daar ben ik veel te oud voor”, vervolgt hij grinnikend. Willem is met zijn 76 jaar altijd ‘alleen’ geweest, maar hij is een tevreden man en haalt zijn voldoening uit de eenvoud van het leven. Neem nou zijn koffie, versgemalen uit de koffiemolen. Zo eentje van vroeger, die bij Willem nog steeds aan de schouw hangt en waar de bonen met een ferme slinger nog gemalen worden. Koken doet hij niet meer, maar hij is dol op de pan met riblappen die Joop hem soms komt brengen. Joop: “Dan denk ik, daar kan hij wel een tijdje mee vooruit. Maar meestal is de volgende dag de pan alweer leeg.”
De eenvoud van het leven
Heel soms komt Willem nog in het dorp. Ina vertelt: “Dan haalde hij een lekker visje bij Reinaardus op de markt. Die wist precies hoe hij met Willem moest omgaan, een mooie vertrouwensrelatie.”
Dan zijn er ook nog de ‘helden’ van de zorg, zoals Ina en Joop ze noemen. Ze spreken vol lof over deze ‘dames’, die Willem voorzien van de alledaagse zorg. “Maar”, zegt Willem
Hallo Holten
>>
Persoonlijk
- Door Marieke Pross | Fotografie Jennita Stegeman
25
Persoonlijk
Mooie tijden
26
Het (vroege) verlies van zijn broers betreurt Willem. Hij mist soms de dingen die ze met elkaar ondernamen. “Samen even kuieren. Een biertje of een jenevertje drinken op zijn tijd.” Zijn broer Ab had een grote Mercedes. Daar gingen ze samen vaak mee op pad. Naar een bouwplaats in Duitsland bijvoorbeeld. “Je moest wel een grote auto hebben in die tijd, anders telde je niet mee.” Willem had zelf een Zündapp waarmee hij naar zijn werk ging. Door weer en wind. “Als het koud was, dan trokken we gewoon een vuilniszak aan als extra laag. Dat isoleerde heel goed. Net zoals stro, dat plakten we vaak onder het bed. Zo bleef het lekker warm.” Op vakantie ging het gezin nooit. Maar dat was geen gemis, rondom Holten was er van alles te beleven. Willem mijmert: “We zwommen in de Schipbeek.” Op de vraag of dat niet vies was, schudt hij zijn hoofd. “Nee, zwemmen in een zwembad, daar begrijp ik niets van. Daar plast iedereen toch in?” Willem heeft in zijn leven veel gewerkt. “Als kippenvanger bij Haverkate in Goor”, vertelt hij trots. “Daar was ik een groot man. Ik kon wel twaalf kippen tegelijk vangen. We aten trouwens ook gewoon kippenvet en groene eieren in die tijd. Tegenwoordig zijn ze niks meer gewend.” Lange tijd had Willem ook kippen bij huis.
Hallo Holten
De kippen zijn inmiddels verdwenen, maar nog steeds is Willem vaak buiten bezig. “Een beetje knooi’n”, noemt hij dat. Met plankjes timmeren, klusjes doen, de tuin onderhouden. Of de bomen rondom het huis verzorgen. “De losse bosgrond, dat is de basis, dat moet goed zijn. Dus ik ben vaak bezig met het harken van het blad.” Verder voert hij ook graag de vogels, daar kan hij vanuit het raam dan mooi naar kijken.
op de keukentafel een klein bakje, vol met kleine witte plastic broodsluitinkjes. Een aandoenlijke subtiele verwijzing naar de zuinigheid van ‘onze’ Willem.
Contact
Zuinig zijn, daar is de generatie van Willem mee opgegroeid. “Ik hou niet van vot gooi’n. Als je dat nu soms ziet. Ik heb laatst toen ik langs de weg liep, nog een nieuwe klauwhamer uit de ton gevist.” Ina haakt even in: “Maar als een trui echt kapot is, dan gooien we deze wel weg. Want hij moet er wel verzorgd uitzien.”
Hij heeft weinig nodig om zijn leven te leiden op de manier die hem gelukkig maakt. Zo heeft hij wel een televisie, waar hij af en toe naar kijkt. “Maar vroeger waren er nog mooie programma’s te zien, tegenwoordig niet meer. Neem nou Jan Smit, die zie je toch niet meer op televisie?” Of het weerbericht. Maar dat volgt Willem alleen op de Duitse zenders. “Want als de Duitsers zeggen dat het mooi weer wordt, dan wordt het dat ook.” En verder vertrouwt Willem gewoon op de natuur. “Ik kijk naar de stand van de maan, daaraan kun je ook zien wat voor weer het wordt.” Hij maakt zich soms wel zorgen over de opwarming van de aarde: “Dat maakt de natuur kapot.” En ook de tijd waarin we nu leven. “Er is veel narigheid, wees tevreden met wat je hebt.”
Maar wie bewaart heeft wat. Zo staan er acht kruiwagens in de schuur. Willem blikt terug: “Vroeger hebben we er twintig goedkoop gekocht op de vliegbasis in Soesterberg, een heel spektakel, opgehaald met de vrachtwagen.” Verder staat er
Wijze woorden van een man met een rugzak vol anekdotes. Een mooie afsluiter van een bijzonder gesprek. En mocht je Willem eens treffen, maak gerust een praatje. Dat waardeert hij vast.
Oon’s bint zuunig
Hallo Holten
Persoonlijk
Die werden met liefde verzorgd. “De kippen hadden het nergens beter dan hier. En ik had elke dag verse eieren.”
27
Hallo Esther Pelgrom en Wouter den Breeijen
Op je plek op de Holterberg
Wonen
De Kameel verbindt verleden met het heden
28
Midden in de prachtige natuur van de Holterberg, herrijst de Kameel. In de volksmond de naam voor het huis met de rieten kap en de twee ‘bulten’. Een huis uit 1935, helemaal opgeknapt door bewoners Esther Pelgrom en Wouter den Breeijen, die inmiddels al zo’n vier jaar de trotse eigenaren zijn. Nog steeds zie je oude elementen terug, al is het rijksmonument verder voorzien van alle hedendaagse gemakken. - Door Marieke Pross | Fotografie Jennita Stegeman
Hallo Holten
Goed beslagen ten ijs Vanaf het begin hebben Wouter en Esther hulp ingeschakeld en zoveel mogelijk mensen betrokken bij het verbouwproces van de woning. Esther: “We hadden geen ervaring met verbouwingen en hadden al snel in de gaten dat dit een groot project werd. Samen kom je verder. Ook omdat we
Hallo Holten
niet wisten wat we zouden tegenkomen. Denk eens aan een asbestinspectie en natuurlijk de vergunningsaanvraag. En wat je zelf niet kunt, moet je gewoon uitbesteden aan de juiste mensen.” Om feeling te houden met de ‘bouw’ verbleef het echtpaar in een zogenaamde woonunit op het terrein. “We hadden gelukkig een hele hete zomer in 2018”, vertelt Esther lachend. “En het was erg leuk om contact te hebben met de bouwvakkers. Je bouwt wat met elkaar op. We hadden het geluk dat er twee vakmannen al die tijd aan het werk waren, Wilco en Gerard, die waren goud waard.”
Aangename verrassingen Want er waren nogal wat verrassingen die tijdens de bouw tevoorschijn kwamen. In positieve zin. Wouter: “Zoals de prachtige houten gebinten die verschenen toen we het zachtboard plafond in de ‘voorkamer’ op de eerste verdieping weghaalden. Die hebben we in het zicht gelaten. Van deze ruimte hebben we onze werkkamer gemaakt. Met schitterend uitzicht op de natuur.” En dan is er nog iets bijzonders. Wouter rommelt even in een kastje en komt later terug…met een trouwring. “Deze gouden ring hebben we tijdens de sloopwerkzaamheden gevonden. In goede staat en zelfs voorzien van een inscriptie; de naam Jopie is nog steeds leesbaar. Net als de datum. We hebben weleens rondgevraagd, maar zelfs de ‘rechtmatige’ eigenaar hebben we nog niet weten te vinden. Misschien dat Hallo Holten ons een handje kan helpen.”
De menselijke maat Verder is echt alles aangepakt in het huis. Ook de indeling ging compleet op de schop. Dat zien we terug in de oude plattegronden die Wouter op tafel tovert. Alleen de bijzondere
>>
Wonen
E
sther en Wouter komen van oorsprong uit de Achterhoek en verhuisden daarna naar Hengelo (O) met hun drie kinderen, waar ze altijd met heel veel plezier hebben gewoond. “Toen kwam het moment dat de jongste uitvliegt en we ons afvroegen: ‘wat willen we verder met ons leven?’”, vertelt Esther. “Ik wilde wel graag verhuizen, het liefst richting het westen.” Een wens waar Wouter zich, in eerste instantie, niet helemaal in kon vinden. “Het westen hoefde van mij niet per se. We besloten eens op Funda te kijken, met als uitgangspunt een station en een snelweg in de buurt. En het liefst een karakteristiek huis, waarin we voor alle drie de kinderen een slaapplek konden creëren.” Uiteindelijk was het hun zoon die - relatief dichtbij - het ‘pareltje’ op de Holterberg ontdekte. Esther: “Ik was op slag verliefd op de plek en het huis, ook al was er jarenlang niets gebeurd aan de woning. Verder was het helemaal volgegroeid met bomen en struiken, niet zichtbaar vanaf de weg. Het stond ook al lange tijd te koop.” Wouter vervolgt: “We hebben ons, voordat we het eerste bod uitbrachten, goed laten informeren. We zijn door het huis gegaan met aannemers, spraken met de gemeente en wonnen advies in bij een bureau voor monumentenzorg. We wilden weten waar we aan begonnen.” Eind december 2017 werd de knoop doorgehakt en besloten ze er voor te gaan: het huis op de Holterberg werd hun thuis.
29
ronde omlijsting van het huis is nog als toen. Verder is alles anders. Zo wordt het hart van de ‘Kameel’ gevormd door de keuken, waarmee alle open ruimtes verbonden zijn. Esther: “Het huis had een zachte uitstraling, die wilden we behouden. Dus een geborgen huis, waarbij de menselijke maat telt. Daarmee hebben we met de indeling rekening gehouden; waar iemand ook zit, je houdt contact met elkaar binnen het huis.” Natuurlijk is er ook gekeken naar een stukje comfort. Zo is het huis voorzien van vloerverwarming. “De stalen ramen hebben we nog steeds. Dat is iets wat het wonen in dit rijksmonument met zich meebrengt. Daar hebben we speciale isolerende lamellen voor. Dat scheelt behoorlijk in de winter.” Wanneer we naar het woongedeelte aan de voorzijde van het huis wandelen, valt direct iets op. Kanariegele vensterbanken. Wouter lacht: “Ook die hebben we laten zitten. Het blijft een mooi aandenken aan de eerste bewoners van het huis; de bekende architect de heer Loggers en zijn vrouw.”
Wonen
Beschermd natuurgebied
30
Wouter vervolgt: “Loggers heeft zich er destijds hard voor gemaakt dat de berg niet werd ‘volgebouwd’. Dat de schoonheid van de mooie natuur bewaard zou blijven. Hij wilde niet dat alleen de welgestelden hier een tweede huis zouden bouwen. Daar zijn wij, alle Holtenaren, flora en fauna én toeristen, hem uiteraard heel dankbaar voor. Ook zijn wij heel blij dat onze gemeente en ons land, de Sallandse Heuvelrug als natuurgebied beschermen. We genieten volop van alle fietsers
en wandelaars die de natuur intrekken.” Esther en Wouter zorgen dan ook goed voor het huis. “Dan kan de generatie na ons er ook nog van genieten.”
Loggers & Panochthus De aansprekende architectuur kwam dus van de hand van Loggers. Wouter: “Eigenlijk is de naam ‘De Kameel’ niet helemaal op zijn plaats. Loggers heeft zich destijds laten inspireren door een voorwerelds beest; de Panochthus.” Esther vult aan: “Wij hadden nog nooit van dit ronde beestje gehoord, maar het grappige was dat het gewoon in de speelgoedbak van de kinderen bleek te liggen.” Deze Panochthus hebben ze nog. Het is een piepklein piepklein plastic beestje met een bolvormige rug. “Het verhaal gaat dat het beestje vroeger over de berg scharrelde, met zijn blik op het dal. De vensters aan de voorgevel verbeelden de tanden van het beest. De heer Loggers en zijn vrouw zaten vaak voor in de tuin op het bankje. Daar zijn nog oude foto’s van. Een plek waar we nu zelf ook graag zitten. De Panochthus blijft verweven in het huis. Een subtiele verwijzing is nog te vinden aan de buitenmuur; daar is een afbeelding van het beestje gemetseld. Esther: “En als eerbetoon hebben we in de nieuwe glas in lood raampjes in het huis ook de Panochthus verwerkt.” Want dat kleine prehistorische beestje vormt toch de basis van het huidige woongeluk van Wouter en Esther. “En natuurlijk het dorp Holten zelf, want dat ervaren we als een opgewekt en vriendelijk dorp”, sluit Esther af.
Hallo Holten
Wonen Hallo Holten
31
Hallo Akke Verhoeven
Herinnering
Een plek voor verdriet en verbinding
32
Het is voor Akke Verhoeven een langgekoesterde droom die is uitgekomen: werken als uitvaartverzorgster met een eigen onderneming. Inmiddels ondersteunt ze al elf jaar lang mensen op één van de moeilijkste momenten in het leven. In het kader hiervan creëerde ze een troostplek op de begraafplaats in Holten. Akke vertelt graag over deze troostplek en haar werk als uitvaartverzorgster.
- Door Sandra Megelink | Fotografie Jennita Stegeman
Hallo Holten
A
kke: “Het idee van een eigen uitvaartonderneming sluimerde al jaren in mijn achterhoofd. Ik voelde me op mijn werk destijds al langer niet meer prettig. Na het overlijden van mijn zus heb ik de knoop doorgehakt. Op dat moment dacht ik: niemand houdt me meer tegen, ik ga het gewoon doen! Eén ding stond vast: ik wil zelf kunnen bepalen hoe ik te werk ga. Ik werk zoals ik denk dat de mensen het nodig hebben, luister naar hun wensen en denk daarbij steeds in mogelijkheden. Vandaar dat ik besloot om gelijk een eigen uitvaartonderneming te starten en niet eerst ergens in dienst te gaan. De wensen van de overledene en nabestaanden zijn mijn uitgangspunt.”
Herdenking In juni 2021 bestond haar uitvaartonderneming tien jaar. “Om dit niet ongemerkt voorbij te laten gaan, kreeg ik het plan om een herdenking te houden. Een herdenking voor alle families waarvoor ik heb gewerkt”, vertelt Akke. Door corona kon dit plan helaas niet doorgaan. Dit jaar bestaat haar onderneming elf jaar, dus een mooi moment om alsnog haar jubileum te vieren. “Samen met Erna Schuppert–Pas van Liefdevolle Afscheidsfotografie kreeg ik het idee om een troostplek te creëren. Het is van oorsprong een Belgisch concept, wat is ontstaan in de coronapandemie.”
uitvaarten alleen in een klein gezelschap of op een bijzondere locatie plaatsvinden. Hier kreeg Akke ook mee te maken. “Dit was soms heel moeilijk voor de nabestaanden. Ze moesten selecteren wie ze uitnodigden voor de uitvaart. Uitvaarten werden gehouden vanuit een eigen tuin of op andere bijzondere locaties. Deze waren dan uit nood ontstaan door corona, maar het leverde ook hele mooie momenten op.”
Opening Op 14 mei 2022 werd de troostplek onthuld op de Algemene Nieuwe Begraafplaats aan de Oude Deventerweg. De troostplek ligt precies tussen de urnenmuur, het strooiveldje en de graven. Op de plek staat een boom en een prachtig kunstwerk, ontworpen door Gerrie Meilink. Op een plaquette is een uniek gedicht te lezen, geschreven door Hanneke PorsRis. Ook staat er een bankje, zodat het een ontmoetingsplek is voor iedereen die een dierbare op de begraafplaats bezoekt.
"Het is een plek van verbinding en iedereen is hier welkom"
Hallo Holten
Herinnering
Door de pandemie konden veel familieleden geen afscheid nemen van een dierbare. En door de maatregelen konden veel
Voor de onthulling van de troostplek waren vooral mensen uitgenodigd die een dierbare hebben verloren in de coronapandemie. Maar dit betekent volgens Akke niet dat anderen niet welkom zijn op deze bijzondere plek. “Het is een plek van verbinding en iedereen is hier welkom.” Alle genodigden ontvingen bij aanvang van de opening bloemzaadjes om te zaaien op de begraafplaats, rondom het kunstwerk of thuis.
>>
33
Wij zijn door bovenstaande merken erkend om met orginele apparatuur te mogen werken voor onderhoud, reparatie, coulange en software inladen.
100% fabrieksgarantie behoud
APK Onderhoud Reparatie Aanpassingen opbouw Spotrepair Schadeherstel
Leverancier en service steunpunt Alko chassis en camper / caravan opbouwsystemen
Nieuw en uniek in Holten en directe omgeving! T 0548 36 61 01 E info@erikhuzen.nl W camperonderhoudoost.nl
Onderdeel van
Voor Akke was dit een symbolische vervanging voor de bloemenstukken die vaak bij een uitvaart staan.
Balans vinden Als uitvaartverzorgster is Akke 24 uur per dag, zeven dag per week bereikbaar. Ze werkt samen met een vast team dat naar eigen zeggen ‘goud waard’ is. “Ans, Ina en Marjan werken al jaren met mij samen. Ze weten precies hoe een uitvaart verloopt en we weten wat we van elkaar kunnen verwachten.” Maar ondanks dat haar werk altijd doorgaat, heeft Akke ook
weleens vakantie of een dag vrij. Een collega uit de regio neemt haar dan waar. Andersom gebeurt het ook op deze manier. “Het blijft uiteindelijk werk. Ik probeer een goede balans te vinden tussen betrokken blijven bij een uitvaart en er niet meer van kunnen slapen”, vertelt Akke. “Door af en toe vakantie te nemen, blijf ik goed voor mezelf zorgen. Op deze manier ben ik altijd opgeladen en kan ik ook voor anderen blijven zorgen. Ik mag deel uit maken van één van de meest intieme momenten van een familie; hiervoor ben ik heel dankbaar en ik hoop dit werk nog jaren uit te voeren.”
Hier Hier ben ik met mijn verdriet met mijn vragen met mijn verhaal met ons verleden Van hier ga ik met aarzeling… met vertrouwen… met hoop op toekomst
Herinnering
Hanneke Pors-Ris Mei 2022
Hallo Holten
35
Bewegen 36
Hallo Holten
Hallo Team Hammertime
It’s Hammertime Bij autocross of autorodeo kan iedereen zich wel iets voorstellen, onder andere door de jaarlijkse races van vereniging MAC de Holterberg. Maar bangers…? Toch zijn er een aantal Holtenaren behoorlijk fanatiek met deze autosport bezig. Jeroen Müller, Arian Vorkink en Teugenaar Guido Vredenberg startten in 2005 met het team Hammertime. Ze maakten furore op de Warneton Speedway in België en ze kwamen uit in het bangers-walhalla Engeland. Jeroen neemt ons graag mee in het verhaal achter de ‘bangers’. - Door Ronny Veldhuis | Fotografie Jennita Stegeman
D
met een autocross, een rodeo… nog los van elkaar. In 2005 stopte de sponsor van de crossvriendengroep van Guido. We besloten om de groepen van Guido en mij samen te voegen onder een nieuwe naam: Hammertime! Vanaf dat moment gingen we als één team naar alle wedstrijden in nieuwe kleuren, namelijk zwart met oranje bumpers. In die periode gingen we ook weleens kijken bij banger-wedstrijden in België,
Bewegen
e vader van Jeroen, Albert Müller, deed aan autocross en op die manier kwam de nu 40-jarige Jeroen al vroeg in aanraking met racen. Eerst een paar keer per jaar in Holten en later ging hij ook mee naar races op andere plekken. Ook neef Guido, die iets ouder is (47), ging vaak mee. En zo ontstond de gezamenlijke interesse voor crossen. “Op een gegeven moment gingen we hier en daar ook meedoen,
Hallo Holten
>>
37
Scan de code en solliciteer direct!
Dé bijbaan voor studenten ALS ‘NIEUW’ VOOR EEN TWEEDEHANDS PRIJS! • • • • • •
E-BIKE VERKOOP!
�� � � info@janstamfiets.nl
0548 - 366 802
Alba Ciclone e-bike (NL) 150 km actieradius Krachtige middenmotor Shimano Steps Dames 50 en 54 cm Heren 57 cm
Deze e-bikes zijn vanaf heden te reserveren en worden vanaf september 2022 geleverd. Kom gerust eens langs voor meer informatie of een testrit.
zoals Ruisbroek en Warneton. Banger is eigenlijk een combinatie van botsen en racen. Je rijdt op snelheid op een ovale baan, maar ondertussen mag je elkaar ook raken of zelfs proberen uit te schakelen. In België werd geracet op speedways van asfalt. Spectaculair, maar we zeiden tegen elkaar… dat gaan we niet doen”, vertelt Jeroen lachend. “Dat gaat veel te hard joh!”
Furore in Warneton In 2007 verandert dat. “Op de autorodeo in Bentelo werd een banger-wedstrijd op zand georganiseerd. Wij hebben toch maar eens de stoute schoenen aangetrokken. We bouwden een auto en deden mee. Fantastisch mooi vonden we het. Dus toen was er geen weg meer terug.” Het jaar erop besloten ze om mee te doen aan de volledige competitie in Warneton. “Die bestond uit acht wedstrijden per jaar. En dat ging boven verwachting goed. Misschien wel, omdat ik niets te verliezen had. Ik werd dat jaar namelijk direct kampioen. Arian (36) had hierin een belangrijk aandeel. Ze noemden hem niet voor niets de ‘wrecker’. Hij beschermde mij en zorgde er daarmee voor dat ik altijd mee kon blijven doen aan kop. Zo heeft iedereen zijn eigen rol in een team.” De jaren daarna maakte Hammertime de dienst uit in Warneton, samen met hun grootste concurrent Ral6005. “Op de baan ging het er stevig aan toe, maar na afloop dronken we samen gezellig een biertje. En we leenden ook gewoon onderdelen aan elkaar uit. Gezonde rivaliteit dus”, vult hij aan.
Bij de besten van de wereld Na België volgt Engeland. Het land waar banger zijn oorsprong heeft en waar het niveau een stuk hoger ligt. Jeroen: “Je hebt daar wel dertig banen met verschillende ondergronden. Er zijn rijders die er echt van kunnen leven. Toch verdienden we er punten voor het WK en uiteindelijk plaatsten Arian en ik ons twee keer voor het WK. Niet dat we daar mee konden doen om de prijzen trouwens, dat was echt wel next level…”
Beentjes op de bank of toch iets anders? Op de vraag wat de sport zo leuk maakt, antwoordt Jeroen met overtuiging: “Het totale plaatje. Je bent met elkaar een heel weekend weg. Zo’n race is dan natuurlijk heel leuk, maar vooral het samenzijn maakt het speciaal. De één rijdt, de ander sleutelt en weer een ander maakt broodjes knakworst. Uiteindelijk is iedereen even belangrijk. Gelukkig is er ondertussen wat aanwas van jongelui, want wij behoren tot de oudere garde. Wij dragen met plezier onze kennis over en bovendien… een keer lekker met de benen op de bank, is ook wel eens fijn.”
Hallo Holten
Of dit er echt van komt, is overigens maar de vraag. Jeroen en Guido hebben hun zinnen namelijk gezet op de Breslau-rally in Polen, de oudste off-road rally van Europa. Daar rijden ze niet met een banger-auto, maar met een truck… en ook dat vraagt flink wat sleuteltijd en voorbereiding.
Bewegen
"Vooral het samenzijn maakt het speciaal"
39
Vertrokken 40
Hallo Holten
Hallo Remco Haverslag en Janneke Vissers
De wereld komt niet naar je toe Hij is geboren en getogen in Dijkerhoek, zij groeide op in een klein dorpje in de schaduw van lichtstad Eindhoven. Toch ontmoetten Remco Haverslag en zijn vriendin Janneke Vissers elkaar pas op een compleet ander continent, ruim zevenduizend kilometer ‘verderop’. Canada is de plek waar het Nederlandse stel zich al ruim vijf jaar heel gelukkig voelt. En waar hun geluk inmiddels is bekroond met de geboorte van een dochter. Tijdens een familiebezoek in Nederland hebben wij de kans om de jonge ouders te spreken over hun vertrek naar de andere kant van de wereld en hun reis daar naartoe. - Door Amber Maathuis | Fotografie Jennita Stegeman
Ik was altijd al geïnteresseerd in architectuur en reizen, maar daarin was ik in mijn familie wel een beetje de vreemde eend in de bijt. Onze familievakanties vroeger waren vaak lekker dicht bij huis. Bijvoorbeeld een weekendje naar Drenthe.”
Vanaf 2010 maakte Remco elk jaar een tripje met één van zijn beste kameraden, Jan Jaap. “We gingen naar verschillende plekken, meestal Balkan-landen. We zijn ook nog samen naar Rusland geweest.” Ook ontdekte Remco in die tijd het backpacken. “De eerste keer gingen Jan Jaap en ik naar Oekraïne. We zijn toen naar Kiev en zelfs naar de Krim geweest.” Een reis die we ons nu niet meer kunnen voorstellen. Ook ontstond rond die tijd de crisis in Nederland, waardoor veel mensen werkeloos thuis kwamen te zitten. Zo ook Remco. “Ik kon geen vast werk krijgen als assistent uitvoerder. Daarom besloot ik in 2014 alleen op reis te gaan naar Australië. Daar kon ik aan het werk en ondertussen reizen.”
Werken in de bergen Het reizen en werken bevalt Remco erg goed. Helemaal omdat hij op deze manier kan werken waar hij wil. “Een nieuwe locatie bepalen was wel een ding. In Canada was veel vraag naar timmermannen, dat leek me wel wat. Helemaal omdat ik graag in de bergen wilde wonen en dat kon daar. Maar als timmerman moet je ook veel buiten werken. Een gebied waar het heel erg koud is, helpt dan dus niet mee. Toen heb ik Google Maps erbij gepakt en kwam ik uit op Vancouver in British Columbia, een provincie in het westen van Canada.” Uiteindelijk vloog Remco met zijn rugzak en zonder een concreet plan begin juli 2016 naar Vancouver. “Tijdens mijn reis in Australië had ik iemand ontmoet uit Vancouver en daar heb ik de eerste twee weken letterlijk op de bank gebivakkeerd. Ik had vanuit Nederland wat mailtjes gestuurd naar verschillende ‘job offers’, in niet al te best
Hallo Holten
>>
Vertrokken
R
emco wordt 34 jaar geleden geboren in Dijkerhoek. Hij vertelt: “Al mijn vrienden en familie kwamen uit deze omgeving. Ik ging eerst naar OBS Dijkerhoek en op latere leeftijd fietste ik elke doordeweekse dag naar Holten, naar De Waerdenborch. In het weekend ging ik stappen met mijn vrienden in Dieka of Bill’s Bar in Markelo. Na de middelbare school heb ik de opleiding tot timmerman gevolgd op het ROC en heb ik me gespecialiseerd als assistent uitvoerder.
41
Engels bleek achteraf. Maar toen ik er eenmaal was, mocht ik vrij snel bij een bedrijf langskomen en had ik ook zo een baan”, vertelt hij lachend.
Samen nasi maken Met een baantje op zak, werd het tijd voor Remco om op zoek te gaan naar een ‘vastere’ woonplek. Hij belandde op een kamer in een ‘shared house’. Een woning met een gedeelde badkamer, woonkamer en keuken, maar wel met een eigen slaapkamer. Remco: “In die woning had je per verdieping een huishouden. Ik deelde mijn verdieping, de begane grond, met drie huisgenoten. Na een paar weken vertelde de landlord (huisbaas) me dat er nog een Nederlander zat: een meisje op de verdieping boven mij. Op een dag, geheel onverwachts, kwam ik haar tegen tijdens het vuilnis buiten zetten. Lekker cliché. Bij de kliko hadden we ons eerste gesprek. Haar naam was Janneke.” Anders dan je misschien verwacht, was het niet meteen liefde op het eerste gezicht.
Uiteindelijk blijkt de band tussen Remco en Janneke meer te zijn dan ‘maatjes’. Remco vertelt: “We hebben samen, maar ook los van elkaar, best wat hikes gedaan.” Janneke vult aan: “Ik had al langer een hike op de planning staan van twee maanden door de Rocky Mountains. De eerste anderhalve maand zou ik alleen lopen. In de laatste twee weken kwamen er ook wat stukken waar je een aantal gevaarlijke rivieren zou oversteken. Remco wilde ook graag een leuke, uitdagende hike maken, dus hij zou de tweede maand meelopen. Alleen toen overleed zijn oma.” Remco vervolgt: “Toen ben ik teruggegaan naar Nederland voor de begrafenis. Dit had alleen wel wat gevolgen, want hierdoor verliep mijn werkvisum, het papiertje waardoor ik in Canada mocht werken. Toen ik daarna terugging naar Canada kon dat alleen met een bezoekersvisum. Ik kon op dat moment even niet werken en dus heb ik me voor de rest van haar tocht bij Janneke aangesloten. Ruim vier weken hebben we samen dag en nacht beleefd in de wilde natuur. En ja, toen bloeide er wel wat op tussen ons.” Janneke valt bij: “We bleken een heel goed team te zijn. Als je vier weken lang met elkaar moet overleven in het wild, dan kan dat of heel goed gaan, of juist heel erg slecht. In ons geval ging het gelukkig heel erg goed. Ik ging na die hike tijdelijk terug naar Nederland. Mijn broer had net een kindje gekregen. Toen hebben we elkaar echt gemist.
Vertrokken
Janneke vult aan: “Ik stond op het punt om een hike (wandeltocht) te maken naar North Vancouver. Toen ik terugkwam, besloten we samen eens wat te gaan drinken. Niet als date, maar meer als: ‘oh leuk, we kunnen wel samen een keer bami of nasi koken!’ En we wilden beiden graag nog veel meer hiken, dus we hadden in elkaar een soort partner in crime gevonden. Zo zijn we ook naar elkaar toe gegroeid; als maatjes die samen dingen ondernemen.”
Een heel goed team
42
Hallo Holten
Dat was voor ons wel een duidelijk signaal dat we samen moesten zijn.” Toen Remco en Janneke eenmaal besloten om samen verder te gaan, is het allemaal best snel gegaan. Janneke: “Tijdens de hike ontdekten we wat voor levensstijl we beiden wilden en welke mogelijke plekken in Canada ons die kans gaven. We zijn toen op vakantie gegaan en we hebben wat rondgetrokken op de plekken die we hadden uitgezocht. Uiteindelijk zijn we in mei 2018 gaan samenwonen in North Vancouver. Hier hebben we twee jaar gewoond. Na vervolgens een jaar serieus rondkijken, zijn we in april 2020 verhuisd naar Nelson. In januari 2021 is daar onze dochter geboren.”
Nederland missen
Ondanks dat ze gelukkiger zijn in Canada, zijn er toch wel een paar Nederlandse gebruiken die ze missen. Remco: “Het zijn vooral culturele dingen die je in Nederland mist. Het paasvuur bijvoorbeeld. Elk jaar rond Pasen denk ik wel weer even: jammer dat ik daar niet bij ben. Het leuke van wonen in de bergen in Canada is dat je juist heel erg met de seizoenen leeft. Bijvoorbeeld in de winter. Dan schuiven we de sneeuw van onze oprit met de tractor en lopen er elanden in de tuin. In de zomer eten de wilde beren het fruit van onze fruitbomen. De wereld komt simpelweg niet naar je toe. Je moet er zelf achteraan en dat is oké. Het is niet altijd makkelijk, maar wij hebben het er absoluut voor over.”
Vertrokken
Voor zowel Remco als Janneke geldt dat ze niet zo zeer Nederland missen, maar wel de mensen van wie ze houden. Toch willen ze beiden niet terug. Janneke: “Voorheen zaten we in de buurt van het internationale vliegveld van Vancouver. Een vlucht naar Nederland duurde dan 9,5 uur en je zit natuurlijk met een tijdsverschil van 9 uur, wat vrij fors is. Maar toen was de drempel om naar Nederland te komen wat kleiner. Nu moeten we bijna een dag rijden voor we überhaupt bij een internationaal vliegveld zijn én dan nog de vlucht maken. Helemaal nu onze kleine er is, kunnen we niet voor elk wissewasje naar Nederland komen.” Remco: “Eerder deed ik dat wel wat makkelijker, maar nu moeten we kijken naar wat
haalbaar is. We videobellen wel bijna elk weekend met onze families. Ik had gedacht dat het missen van familie en vrienden uiteindelijk zou wennen en makkelijker zou worden, maar dat is niet zo.” Janneke: “Dat zal nooit minder worden, maar we zijn allebei nou eenmaal gelukkiger in Canada. We zijn hier gewend aan onze vrijheid en aan de natuur. De mentaliteit in Canada is ook een stuk relaxter. Er is minder haast op het werk of in de supermarkt. Als je een paar minuten te laat komt voor een afspraak, is dat oké. Of wanneer je een deadline niet haalt, dan kan dat gebeuren. Uiteraard moet het wel redelijk blijven.” Remco vult aan: “Maar Nederland is wel een stuk innovatiever. Mijn huidige werkgever is de eerste werkgever waarbij ik online betaald krijg. Hiervoor kreeg ik altijd een cheque die ik dan moest innen bij de bank.”
Hallo Holten
43
Hallo Alive
Bestaande muziek in een eigen(wijs) jasje Een decennium geleden hadden sommige bandleden nog vrijwel nooit een instrument aangeraakt, maar in mei dit jaar speelden ze hun tienjarig jubileumconcert op de feestweide in Bathmen. We hebben het over de jongens van de band Alive. Deze vijfkoppige band, die zijn roots heeft in de omgeving van Holten, speelt jaarlijks heel wat weekenden menig (tent)feest ondersteboven. - Door Amber Maathuis | Fotografie Jennita Stegeman en Floor fotografie
I
n gesprek met vier van de vijf bandleden vertellen de jongens ons over het ontstaan van de band, hun idee over een ‘goed optreden’ en welke doelen zij voor ogen hebben.
Born to be Alive? Het ontstaan van ‘Alive’ is niet de meest voor de hand liggende start van een nieuwe band. Zanger en gitarist Roy trapt af:
“We kennen elkaar via De Waerdenborch. Een deel van ons zat bij elkaar in de klas. Samen met Ties (bassist) kreeg ik het idee om een band te vormen. We konden beiden nog geen gitaar spelen, maar dat zochten we zelf wel uit. Al vrij snel kwam Rick (gitarist) erbij. Toen moesten we alleen nog een drummer vinden. Dat wilde niet echt vlotten. Via via hoorde ik op school dat Rens vrijkwam van een ander bandje. Ik heb hem toen onder de les ge-sms’t of hij niet bij ons wilde drummen. Dat wilde hij wel.” De band dacht, met de komst van hun drummer, in eerste instantie compleet te zijn. Totdat ze er later achter kwamen dat een pianist een goede aanvulling zou zijn. Pianist Billy had al in andere bandjes gespeeld, dus het was meteen raak. Billy: “Ik had nog niet gespeeld of ik zat al bij de band.” Rick vult lachend aan: “Dat kwam alleen maar omdat je met een krat bier aankwam bij die repetitie.”
Muziek
‘What’s in a name’
44
Een komisch detail: Billy zijn ‘echte’ naam is niet Billy, maar Rens. Inderdaad, precies zoals drummer Rens. Om verwarring bij zowel de band, als de geluidstechnici te voorkomen, werd er besloten om pianist Rens van een andere naam te voorzien. Roy: “Het is gewoon lastig als er twee bandleden met dezelfde naam zijn. Aangezien Rens onze ‘pianoman’ is, kwam er al snel de referentie naar Billy Joel. En toen werd het kortgezegd Billy. Iedereen noemt hem nu ook zo.” Pianoman Rens is overigens niet de enige die een naamsverandering onderging. De band begon oorspronkelijk
Hallo Holten
Eigenwijze regelaars Met de juiste samenstelling en de juiste bandnaam, konden de jongens van Alive eindelijk beginnen met het verwezenlijken van hun doel. En met succes! Inmiddels spelen ze zo’n 35 optredens per jaar, waardoor menig weekend in het teken staat van de band. Rens: “We spelen vooral veel in de zomer. Soms meerdere keren per weekend, waardoor je bijna het hele weekend aan het optreden bent. Naast ons werk is het soms best veel en ook weleens lastig te combineren.” Roy vult aan: “We hebben daarom recent onderling duidelijke afspraken gemaakt. Waaronder niet te vaak in één weekend spelen. We regelen al onze optredens zelf dus dat hebben we ook zelf in de hand. We werken niet met een boekingskantoor,
Hallo Holten
want we willen zelf bepalen wat we spelen. We spelen alleen maar wat we zelf mooi vinden en dat stralen we ook uit.” Rick: “En dat vindt het publiek ook fijn. Ze willen ons lol zien maken en zien genieten op dat podium. We maken geen show aan de hand van wat anderen mooi vinden. Misschien een beetje eigenwijs, maar zo zijn we nou eenmaal.”
Inspelen op het publiek En wat is het dan dat deze jongens mooi vinden om te spelen? Rick: “We spelen alleen maar covers. We houden zelf vooral van oudere muziek, maar als we op een feest staan zorgen we ook dat we een aantal hits van dat moment kunnen spelen. Rens vult aan: Bijvoorbeeld een nummer als Bacardi Lemon; Dat zijn vaak niet de moeilijkste nummers om te spelen, maar dat zijn ook zeker geen blijvers. Die vervangen we weer als het kan. En we gooien er elk jaar sowieso een paar nummers uit; elk najaar zorgen we voor een vrij verfrissende setlist. Dat is voor ons leuker om te spelen, maar we willen ook niet dat het publiek op onze medleys is uitgekeken.” Rick: “Je wilt niet dat het publiek zelf al een volgend nummer gaat zingen, omdat ze al weten wat er komt.” “Verder doen we vooral ook ons best om op niemand te lijken en onderscheidend te zijn”, vult Roy aan. “We passen best wel wat nummers aan, stoppen ze in een eigen jasje. En we proberen ook overgangen te maken naar nummers die mensen niet verwachten.” Rens valt bij: “We voelen vaak wel aan wat wel of niet werkt.
>>
Muziek
onder de naam Goed Slecht. De jongens weten niet meer waar deze naam vandaan kwam. Wat ze wel nog weten, is dat ze al vrij snel een duidelijk doel voor ogen hadden: zo snel mogelijk, zoveel mogelijk optreden. Roy: “Zo kwam de naam destijds ook ter sprake. Die was niet goed, want er zat een negatieve lading aan. Op die manier kwamen we niet verder.” Rick vult aan: “Ik weet niet meer precies hoe het ging, maar ik luisterde destijds het nummer Alive van Pearl Jam. Toen dacht ik: dat is wel een mooie naam. Lekker levendig, daar houden we wel van.” Roy: “We kwamen er maar niet uit, totdat Rick met Alive kwam. Daar hadden we toen ook wel wat discussie over, maar het was wel de beste naam die we tot dan toe hadden gehoord. Ook wel een brede naam. Dus dat is het toen geworden.”
45
SPECIALIST IN RVS MAATWERK ■ ■
BOUW TOELEVERING
■ ■
WATERTECHNIEK VOEDINGSINDUSTRIE
Transportweg 4 7451 PL Holten
+31 (0)548 364 531 E info@bemei.nl T
www.bemei.nl
Borduurwerk voor particulier en zakelijk ▪
Geen minimale oplage vereist
▪
Geen kosten voor het digitaliseren van logo’s
▪
Babypakketjes, handdoeken & caps
▪
Logo’s op uw werkkleding
www.borduurstudiopia.nl
info@borduurstudiopia.nl
+316 156 44 909
In tegenstelling tot vele andere coverbands spelen wij zonder een bandje of zogenaamde klicktrack. Dus zonder ondersteuning. Hierdoor kunnen wij tijdens een nummer nog besluiten om een refreintje of couplet af te wijken. En zo kunnen we ook inspelen op het publiek als dat toch ineens anders blijkt te zijn dan verwacht.”
Mooie tijden Elk optreden heeft zijn charme en de jongens hebben elk hun eigen voorkeur voor welk optreden het mooiste was. Maar wat hen allemaal is bijgebleven, is hun optreden in Zweden. Rick: “Zweden was wel echt een mooie ervaring. Roy had daar twee jaar daarvoor eens stage gelopen. Het was allereerst natuurlijk een eind weg.” Rens vult aan: “Ja, en we reden toen met onze bus en een aanhanger over een berg die we wat verkeerd hadden ingeschat.” Roy valt lachend bij: “We hadden onze aanhanger niet optimaal ingepakt en toen zijn we gigantisch aan het slingeren gekomen. Het heeft ons letterlijk dichterbij elkaar gebracht.” Gelukkig kwamen de jongens heelhuids over en hebben ze dat weekend in een oude hooischuur in Zweden opgetreden.
we klaar zijn. Vaak maken we het met de organisatie nog even gezellig.” Rens: “Die hebben vaak ook het feestje er net opzitten, de tap opgeruimd en dan begint voor hen nog de gezelligheid.”
Toekomstmuziek En zo hebben de jongens in tien jaar tijd heel wat met elkaar meegemaakt. Voor alles wat er in de afgelopen tien jaar is bereikt, hebben ze zelf hard gewerkt. Rick: “Ik weet nog dat we in het begin altijd overal naartoe werden gebracht door onze ouders. We hadden toen ook nog een open aanhanger waarin we onze spullen vervoerden. Het was dan altijd maar hopen dat het droog bleef. Pas later kwam er een overdekte aanhanger en uiteindelijk ook nog de bus ervoor.” Rens: “Toen we net begonnen met de band, legden we ook allemaal elke week €5,- in de pot voor de aanschaf van materiaal. Alles wat we in die eerste jaren hebben verdiend, hebben we weer direct in eigen apparatuur gestoken. Uiteindelijk, toen we echt wat groter werden, kozen we ervoor om met een geluidsbedrijf in zee te gaan. Maar we hebben letterlijk alles vanaf nul opgebouwd tot wat we nu hebben.”
"We spelen alleen maar wat we zelf mooi vinden en dat stralen we ook uit"
Of er na tien jaar nog dromen zijn? Roy: “Op de Zwarte Cross spelen, zou wel heel erg tof zijn. Ik weet alleen niet of we daar echt thuis horen. Maar we zouden ook wel graag een keer op de zaterdag of zondag van de Keunefeesten spelen. Ik denk dat we vooral van al onze optredens een succes willen blijven maken. Zolang wij en het publiek er maar lol aan blijven beleven. Dan zijn we tevreden.”
Muziek
Over het algemeen wordt Alive vaak gevraagd om te spelen bij tentfeesten. Ze worden dan nog niet overladen door gillende fans, maar toch zien ze met enige regelmaat wel dezelfde ‘koppen’ vooraan. Ook vinden de jongens het mooi om achteraf nog na te zitten met de organisatie van het betreffende feest. Billy: “Bij een optreden is het niet zo dat we meteen inpakken en wegwezen als
Hallo Holten
47
Natuur 48
Hallo Holten
Hallo Reinier Engbers
Het ontstaan en voortbestaan van een familielandgoed Verstopt in het donkere groen van het bos, op de prachtige Holterberg en omgeven door wegen als de Helhuizerweg en de Heksenweg, ligt een landgoed verscholen… Het zou het begin van een griezelig sprookje kunnen zijn. Om je uit de droom te helpen: griezelig wordt het zeker niet. Een sprookje? Misschien wel, want als het aan Reinier Engbers ligt, geeft hij het bosrijke familielandgoed Heksenweg maar wat graag door aan de vierde generatie: zoon Rens. - Door Ronny Veldhuis | Fotografie Jennita Stegeman
Landgoed door ‘fout’ ontstaan “Mijn vader, Arend Engbers, werkte bij Stork en had een collega die eigenaar was van verschillende percelen op de Holterberg. Na de oorlog wees de Nederlandse overheid een aantal markante plaatsen in Nederland aan om omgekomen soldaten een laatste rustplaats te geven. Eén daarvan was hier op de Holterberg (de locatie van de huidige Canadese Begraafplaats) en dat was van de collega van mijn vader. Omdat hij de onteigeningsprocedure verloor, moest hij de proceskosten betalen. Om dat te kunnen doen, besloot mijn vaders collega om ook dit perceel te verkopen en vroeg hij aan Arend of dat niet iets voor hem was”, memoreert Reinier. “Mijn vader had er wel oren naar, maar vroeg voor de zekerheid en in overleg met burgemeester Willem Enklaar wel eerst de bestemming op van het perceel. Uit gegevens van de planologische dienst in Zwolle bleek het perceel ‘rood’ te zijn ingekleurd, oftewel: bedoeld voor woningbouw.”
Hallo Holten
Reinier gaat gedetailleerd verder: “Toen de aankoop op 23 november 1951 rond was, zijn mijn grootvader en vader in het voorjaar van 1952 hier naartoe gegaan met een tent om te bivakkeren. Want vergis je niet, er was hier helemaal niets. Geen elektra, geen water. Ze zijn begonnen met het bouwen van een kleine schuur uit jonge boomstammetjes. Ze maakten er een klein keukentje in en een slaapplaats. Daarna begon het graven van de bouwput. Om de specie voor het beton te kunnen maken, lag er een tuinslang van hier helemaal naar de buitenkraan bij ‘t Losse Hoes. Op een gegeven moment kwamen ze er in Zwolle achter dat ze een fout in de Planologische Kaart hadden gemaakt en wilden ze een bouwstop. Mijn vader verwees ze door naar de burgermeester, want hij had niets verkeerd gedaan. Het werd een grote rel, maar de burgemeester hield voet bij stuk…het huis kon gewoon worden afgebouwd. In 1953 kwam de kap erop en een jaar later trouwden mijn ouders vanuit hier.”
De marine of bosbouw De liefde voor de natuur kreeg Reinier – niet heel verwonderlijk – vanaf zijn jongere jaren al mee. “Ik ging op mijn vijfde of zesde al mee met de jager op ons terrein, Kees Bos. Dan zag ik de korhoenders in grote getalen over de hei bolderen. Dat was toen nog heel normaal”, vertelt hij. “Na de middelbare school waren er twee richtingen die ik interessant vond: bos- en natuurbeheer of de marine. De belangstelling voor de laatste werd gevoed door de familie van mijn moeders kant.
>>
Natuur
Samen staan ze me op te wachten naast hun huis tussen de bomen. Dat oogt zoals je verwacht op een plek als dit: een uit natuursteen en donker gebruind hout opgetrokken boshuis. Een hartelijk welkom volgt, ook namens de derde bewoner van het landgoed: terriër Yuki. Nadat we ons comfortabel hebben geïnstalleerd in de knusse woonkamer waar de Noorse houtkachel snort, steekt Reinier enthousiast van wal over het verhaal van de plek.
49
Zij kwam uit Haarlem en had veel mariniers in de familie. Het werd toch de bosbouw en ik wilde graag naar de Bosbouw- en Cultuurtechnische School in Velp. Die hanteerden echter een heel scherpe selectie en ze vonden mij met 17 jaar nog te jong. Via de middelbare landbouwschool kwam ik er uiteindelijk toch.”
Avonturen in Lapland en Dubai “Hoogtepunt tijdens mijn studie was mijn jaar in Zweeds Lapland. Daar liep ik stage in de gemechaniseerde houtoogst. Een fantastische tijd, waarin ik werkte met gigantische bosbouwmachines en verbleef in een ‘loggers camp’ in ‘the middle of nowhere’. Daarna heb ik een jaar of zes gewerkt als instructeur bosbouwtechniek aan de Bosbouwpraktijkschool in Schaarsbergen en twaalf jaar voor een ingenieursbureau. Eén van de klussen was in Dubai. Van 1998 tot 2000 heb ik daar meegewerkt aan landschapsprojecten die moesten meehelpen in de transitie naar meer toerisme. Ontzettend leuk om te doen.”
Natuur
Werk en privé in teken van bosbouw
50
Al die ervaring is ondertussen uitgemond in drie bedrijven, waarmee hij zijn tijd verdeelt: één gericht op advies, één voor trainingen en één gericht op certificering in de bosbouw en de houtverwerkende sector. Privé en zakelijk zijn daarmee nauw verweven op het landgoed. “Ik doe bijvoorbeeld audits voor certificeringen bij andere organisaties, maar ik ben zelf ook één van de weinige particuliere bosbezitters in Nederland met een PEFC-FM certificaat voor duurzaam bosbeheer. Ik geef diverse trainingen in de groene sector, onder andere op het gebied van de Wet Natuurbescherming en in bos- en natuurbeheer. Het landgoed fungeert daarbij dikwijls als praktijk- en oefenlocatie.
Markant punt Vlak achter het huis van Reinier en Rens vind je een zogenaamde RD-steen. Deze steen markeert het hoogste punt van de Holterberg en is onderdeel van het Stelsel van de Rijksdriehoeksmeting (RD). Dit nationale coördinatensysteem bestond uit een netwerk van ongeveer 5.600 RD-punten verspreid over Nederland. In 1885 kreeg de Rijkscommissie voor Graadmeting en Waterpassing de opdracht voor het uitvoeren van de Rijksdriehoeksmeting. Landmeters gebruiken RD-punten en de daarbij behorende coördinaten als referentie, zodat cartografen bijvoorbeeld nauwkeurige kaarten konden maken. Vaak werd de spits van hoge gebouwen gemarkeerd als punt, bijvoorbeeld kerktorens. Maar in gebieden waar deze niet stonden, werden RD-stenen geplaatst, vaak ook op een hoog punt.
En voor verschillende terrein beherende organisaties, zoals provincies, gemeenten, maar ook particulieren, stel ik bosbeheerplannen op en geef ik beheertechnische adviezen. Uiteraard doe ik dat ook voor mijn eigen landgoed”, vertelt hij.
Decennia vooruit denken Reinier stelt voor om naar buiten te gaan, want daar kan hij goed laten zien hoe hij het beheer van het bos op het landgoed
Hallo Holten
uiteindelijk blijven er 100-150 goede toekomstbomen over.” Reinier creëert op deze manier een zo stabiel mogelijk bos met zo veel mogelijk variatie in boomsoorten en leeftijdsopbouw. “Met de opbrengst van het hout probeer ik het Landgoed Heksenweg zowel ecologisch als financieel stabiel te houden. Dat lukt overigens alleen als ik de vele uren werk niet meetel”, vertelt hij lachend. En de toekomst van het landgoed? Die lijkt gegarandeerd… “Ieder jaar hebben we hier sperwers in het bos. Laatst was het Rens die als eerste de roep van de sperwer herkende en mij erop wees. Met zijn liefde voor de natuur zit het dus wel goed!“
Natuur
rondom de woning uitvoert. Dus samen stappen we door het bos en wijst hij naar een stuk net bewerkte grond, naar de zaailingen en naar de bomen met een blauwe stip, de zogenaamde toekomstbomen. Ook zien we pas geoogste stammen in het bos liggen die nog worden uitgereden naar de Heksenweg voor de verkoop. “Ik zorg dat door relatief kleine ingrepen het bos optimaal en duurzaam functioneert, dat natuurlijke processen worden versneld. Dit heet natuur begeleidend bosbeheer. Het beheer is er mede op gericht om een aantal sterke bomen voldoende ruimte te geven om eerst zo recht mogelijk in de hoogte te groeien (de eerste 35 jaar) en daarna dikker te worden. Dat levert het beste hout op. Op een hectare groeien eerst zo’n 20.000-40.000 zaailingen en
Hallo Holten
51
Hallo Bierbrouwerij Tanklokaal en Hoek Bier
Succes
Het verhaal achter de twee Holtense bierbrouwerijen
52
Hobbymatig gestart met het brouwen van bier, maar inmiddels is Holten twee brouwerijen rijker: Bierbrouwerij Tanklokaal en Hoek Bier. Samen zorgen ze voor flink wat liters speciaalbier. Hoog tijd om hun succes te delen met de rest van Holten. Wij spraken met Wouter Hoek, eigenaar van Hoek Bier, en Wouter Rossing en Jelle Veneman, eigenaren van brouwerij Tanklokaal. - Door Sandra Megelink | Fotografie Jennita Stegeman
Hallo Holten
De twee kameraden Jelle Veneman en Wouter Rossing zaten zeven jaar geleden met elkaar op een terras, te genieten van een speciaalbiertje. “Op een gegeven moment zeiden we tegen elkaar: ‘Dit kan toch niet zo moeilijk zijn om zelf te maken?’” Ze kochten online een starterspakket bierbrouwen en gingen aan de slag. “Het ging vrij gemakkelijk en het was ook nog eens lekker”, zegt Wouter Rossing. Dit smaakte naar meer en daar was de start van Bierbrouwerij Tanklokaal.
De weg naar een eigen bedrijf “We kochten een kleine ketel en experimenteerden bij mijn ouders in de keuken met bierbrouwen”, vertelt Jelle Veneman.
Hallo Holten
“Op een gegeven moment liep de hobby uit de hand en werd de keuken tijdens ieder brouwproces smerig door het morsen van ingrediënten.” Dit was voor de jongens het moment om op zoek te gaan naar een andere locatie. Deze vonden ze dichtbij, in het tanklokaal van de voormalige boerderij van Jelles ouders. Deze ruimte was volledig betegeld, dus een verbouwing was niet nodig. Hier ontstond ook de naam: Bierbrouwerij Tanklokaal. Nadat Wouter Hoek en zijn gezin terug waren in Nederland en weer in Holten gingen wonen, besloot hij om zijn zelf gebrouwen bier in Holten op de markt te brengen. “Dit was zeker het proberen waard, ik zag het als een mooie kans om in de praktijk te brengen wat ik in Ierland had gezien en geleerd. Ook hij kocht een kleine brouwketel om thuis verder te experimenteren en zijn recepten verder te ontwikkelen.
Zelf brouwen bij een andere brouwerij Toen de producten van beide brouwerijen een succes bleken, was het tijd om verder uit te breiden en het bier in grotere hoeveelheden te brouwen. Maar uitbreiden klinkt makkelijker dan het is: zodra een alcoholisch product de markt op gaat moet er accijns worden afgedragen. Ook moet het product dan aan allerlei kwaliteitseisen voldoen. Om zelf aan deze regels te voldoen, moesten de brouwerijen grondig verbouwen en investeren. Dit zagen ze allebei niet zitten, dus gingen ze op zoek naar een oplossing. Wouter Hoek brouwt zijn bier in batches van 900 liter bij Huttenkloas in Albergen. “Op de brouwdagen probeer ik zoveel mogelijk mee te helpen, maar door corona kon dit de laatste paar keer helaas niet.
>>
Succes
De bierpassie van Wouter Hoek, eigenaar van Hoek Bier, ontstond pas echt in Ierland. Hij is geboren in Holten, maar voor zijn studie vertrokken naar Groningen en woonde later in Utrecht en Ierland. Dit land had van oudsher al een rijke biercultuur en vanuit Amerika kwam ook het concept ‘Craft Beer Revolution’ overwaaien. Hierdoor raakten steeds meer Ieren enthousiast over meer hoppige en bittere bieren zoals IPA’S en pale ales. Wouter Hoek: “Ik raakte geïnteresseerd in de ontwikkeling van speciaalbieren en ben gestart met het volgen van een bieropleiding in Londen en in Dublin behaalde ik diverse certificaten.” Hij is begonnen met brouwen door een starterspakket voor thuis te kopen, dit was een soort van kant en klare siroop. Snel daarna kocht hij zelf granen, hop en gist om te brouwen met een pan op het vuur. “De hele keuken stond destijds vol met zakken gerst, gistemmers, flessen en andere spullen”, vertelt hij lachend.
53
Meestal voer ik een kleine aanpassing door in een recept en dan ben ik er graag zelf bij om dit uit te voeren.” Bij de uitbreiding stelde Brouwerij Tanklokaal zichzelf één voorwaarde; het bier zélf brouwen. In Vechtdal Brouwerij uit Dalfsen vonden ze een geschikte partij. Hier werd de eerste batch van 500 liter ‘Old Minneke’ geproduceerd. Deze liters waren snel verkocht, dus planden ze snel een tweede productie in. Sinds begin 2020 wordt het bier gebrouwen bij Brouwerij Wentersch in Winterswijk. In beide gevallen regelt de verhuurder de administratie. Tanklokaal en Hoek Bier huren op hun beurt de ketels, brouwen het bier en zorgen voor de etiketten.
Een biertje ontwikkelen
Succes
Wouter Hoek hanteert bij zijn recepten altijd een aantal vuistregels die bijvoorbeeld bij een blond of een IPA-biertje horen. “Ik zoek de standaarden op en ga dit thuis uitproberen. Eerst maak ik een paar batches van 20 liter om de verhouding tussen de graansoorten en speciaalmouten te testen. Ook zijn er meer dan honderd soorten hop die ik kan gebruiken om de gewenste smaak en bitterheid van het bier te bereiken. Ik blijf mezelf en de recepten ontwikkelen zodat de bieren hopelijk steeds beter en lekkerder worden.”
54
Brouwerij Tanklokaal ontwikkelt de recepten in hun eigen tanklokaal. ”Hier hebben we een professionele bierbrouwerij, maar dan alles in een kleinere vorm. We zoeken een biertje dat we willen uitbrengen en kijken hierbij naar andere bieren.
Wat maakt dit bier nou zo goed, welke brouwprocessen maken dit bijzonder en hoeveel en welke ingrediënten zitten erin? Uiteindelijk komen we tot een recept, dit gaan we maken en finetunen”, vertelt Wouter. “Old Minneke hebben we bijvoorbeeld wel vijf of zes keer opnieuw gemaakt, totdat we tevreden waren over het eindresultaat. De Sikkenstroate, het bockbiertje, hadden we vrijwel in één keer goed.”
Fijnproevers Maar hoe weet je nu of een biertje dat jij zelf lekker vindt, ook lekker wordt gevonden door andere bierdrinkers? Zodra ze zelf tevreden zijn laten de bierbrouwers het proeven aan familie en vrienden. “Hierbij merken we gauw genoeg of het lekker is of niet”, lacht Jelle. “Als het krat snel leeg is vinden ze het lekker, blijft het krat vol dan vinden ze er niks aan.” Dit geldt ook voor Wouter Hoek. “Ieder jaar hebben we een vriendenweekend, dan zorg ik altijd dat ik wat eigen biertjes meeneem zodat iedereen deze kan proeven. Soms heb ik net een batch van 900 liter klaar. Laat ik dan iemand proeven en die zegt: ‘Mwah, ik weet het niet’, dan baal ik wel even! Maar uiteindelijk als ik tien mensen om hun mening vraag en zeven vinden het een lekker biertje, dan ben ik tevreden.”
Unieke bieren Bierbrouwerij Tanklokaal heeft vier unieke bieren in het assortiment: Old Minneke Tripel, de Rode Rijder Pale Ale, Sikkenstroate bock en sinds dit jaar Derk met den Beer. Jelle vertelt wat hun biertjes zo uniek maakt: “Onze kracht is om ieder biertje een eigen specifieke smaak te geven met een
Hallo Holten
unieke twist. We willen een streekproduct neerzetten met een goed verhaal waar we heel Salland en omstreken, maar ook toeristen, mee aanspreken.” Ook Hoek Bier heeft vijf eigen unieke bieren ontwikkeld: Hoolter Blond, Dunkelweizen Keunebier, Hoolter IPA, driegranen Trippel en KNOERT!. Deze laatste is speciaal ontwikkeld voor het 100-jarig bestaan van V.V. Holten. “Ik voetbal zelf bij V.V. Holten en ter ere van dit jubileum heb ik een speciaal jubileumpils ontwikkeld dat verkrijgbaar is in de voetbalkantine”, vertelt Wouter Hoek trots.
"We willen een streekproduct neerzetten met een goed verhaal"
Jelle en Wouter werken allebei nog fulltime naast het bierbrouwen. Iedere zaterdag zijn ze druk met Het Tanklokaal. Op deze dag gaan ze langs afnemers om het assortiment aan te vullen, benaderen ze nieuwe afnemers en brengen ze webshopbestellingen rond. Daarnaast volgen ze nog een opleiding tot biersommelier bij StiBon. De ambitie van de jongens is om een mooie strakke serie in een Belgische stijl neer te zetten. Ze zijn al zeer tevreden over hun bedrijf: de producten worden verkocht in verschillende winkels en cafés in de regio. Ook geven ze regelmatig bierproeverijen voor vrienden, personeelsverenigingen en andere groepen. Voor interesse kun je contact met ze opnemen. En op de vraag hoelang ze nog door gaan met hun eigen bierbrouwerij
Hallo Holten
Wouter Hoek heeft nog een andere baan naast het werk voor zijn eigen bierbrouwerij, maar heeft ook plannen om een kleine brouwerij te starten in het voormalige stationsgebouw van Holten. “Dit plan is onderdeel van een project samen met twee andere Holtense ondernemers: de financiering hiervan is inmiddels rond. De NS is eigenaar van het pand en de gemeente gaat over het wijzigen van het bestemmingsplan en de benodigde vergunningen. We hopen daar snel akkoord op te krijgen, zodat de NS kan starten met de sloopen verbouwingswerkzaamheden. Het idee is om een kleine brouwerij en een verkooppunt voor Hoek Bier te realiseren, een loopfietsenverhuur, een bar- en kunstgedeelte, een kiosk voor onder andere treinreizigers, een expositie annex workshopruimte en een terras. En op de bovenverdieping worden op termijn twee logies accommodaties gerealiseerd. Onze bedoeling is om in de namiddag te openen tot vroeg in de avond, waarbij bezoekers kunnen genieten van onze eigen speciaalbieren en bijpasssende borrelsnacks. In de brouwerij ga ik workshops en rondleidingen geven en in de expositieruimte bierproeverijen organiseren. Zo wil ik mensen nóg enthousiaster maken over lokale speciaalbieren.”
Succes
Ambitie
antwoorden ze samen: “Zolang we er schik van hebben, gaan we hier mee door.”
55
Persoonlijk 56
Hallo Holten
Hallo Hotze en Inge Wiersma
Wi-j bint onmeunig bli'j met eluu Het leven als Friezen in Holten Het is niet de eerste keer dat Hotze en Inge Wiersma hun intrede doen in ons mooie dorp. Ruim vijftig jaar geleden verhuisde het stel al eens voor een aantal jaren naar Holten. Maar ook na hun terugkeer naar het Friese Dokkum, bleef Holten trekken. Daarom besloten de twee veertig jaar later weer terug te keren. “Wij blijven altijd verweven met Holten”, aldus Inge. - Door Daphne Markvoort | Fotografie Jennita Stegeman
S
tiekem zijn ze nooit echt weggegaan. Jarenlang bezocht de familie Wiersma Holten en haar omgeving tijdens hun kampeervakanties. En dankzij hun stempel op de Holtense scholen en het verenigingsleven, waren wij Hotze en Inge ook nog niet vergeten…
Van Friese klei naar Sallandse bossen Ook in 1969 was de vraag naar schoolmeesters al groot. In Ee werkt Hotze op een basisschool als hij besluit dat hij weg wil uit Friesland. Samen met zijn verloofde Inge, die dan werkzaam is als juf, zoekt hij naar vacatures in het oosten van het land. “Maar dat het zó mooi was hier, wisten we toen nog niet”, lacht hij. Uiteindelijk zijn het Leendert Schuppert en Anton Koopman, destijds bestuurders van De Schakel (nu De Regenboog), die Hotze overtuigen op gesprek te komen in Holten. Na een succesvol sollicitatiegesprek verhuist het pasgetrouwde stel in december van 1969 naar Holten.
(School)kinderen Het waren ‘maar’ acht jaren waarin Hotze en Inge in Holten woonden, waarna ze voor nieuw werk weer verhuisden, maar wel belangrijke jaren. Niet alleen was het stel pas getrouwd. Ook hun twee kinderen, zoon Ewoud en dochter Karen, werden hier geboren. Iets dat op Holtense wijze werd gevierd. Hotze: “Toen Ewoud was geboren, kwamen de kinderen van de school in een optocht naar ons (nieuwe) huis op de Kol, om ons een krentenwegge te brengen.” Inge vult lachend aan: “We hadden er niet op gerekend, dus we hadden niks in huis. Dat vond de kleine Petra van Iperen wel teleurstellend, helemaal omdat ze zelfgebreide sokjes had meegenomen.”
Hallo Holten
Persoonlijk
Daar doen ze hun intrek in een toen nog houten vakantiehuisje op Twenhaarsveld. En dat was soms behelpen. “De dekens vroren ’s winters vast aan de muren”, vertelt Inge. “Maar dat vonden we geen probleem. We zagen het als kleurrijke decoratie.” Hotze haalt een tekening tevoorschijn van één van zijn leerlingen. Daarop is te zien hoe een aantal kinderen soldaatje speelt rond het huisje van Hotze en Inge in het bos. En Hotze weet hen allemaal nog bij naam te noemen. “Dit was ons eerste huis samen, daarom heb ik deze tekening altijd bewaard.”
>>
57
Het stel koestert warme herinneringen aan deze schoolkinderen, die deels verantwoordelijk waren voor de terugkeer naar Holten. “We gingen hier regelmatig op vakantie. Toen Hotze eenmaal bezig was met het organiseren van een reünie van deze klas, kwamen we hier nog vaker”, vertelt Inge. Hotze gaat verder: “Het wonen in Holten begon steeds meer te trekken. Toen dit huis uiteindelijk op ons pad kwam, hebben we besloten te verhuizen. De reünie vond uiteindelijk, na wat vertraging door corona, vorig jaar oktober plaats. En in december van 2020 verhuisden Hotze en Inge terug naar Holten.
Blauw Wit '66 Vanuit hun nieuwe huis kan Hotze nog net de voetbalvelden van Blauw Wit zien. En laat dat nou net ‘zijn’ club zijn. Op het kleine veldje bij de Poppe in Markelo speelde Hotze in de jaren ’70 al bij de club. Blauw Wit had destijds maar twee seniorenteams en het ontbrak de club, mede door de onhandige ligging tussen de twee dorpen in, aan jeugdleden. Maar dat wist Hotze snel op te lossen. “Ik had het dan met de kinderen op school over voetbal. Ik vroeg ze op de man af: ‘Pietje speelt al bij ons, jij dan toch ook?’ Nou, toen wilden ze ook wel!” Uiteindelijk verhuisde de club naar een noodveldje met een houten bouwkeet als ‘kleedkamer’. Er waren geen douches, slechts een buitenkraan, maar de voetballers waren dolblij met deze nieuwe locatie. Later speelde de club op het nieuwe sportpark. Het eerste eigen clubgebouw daar was een semipermanent houten lokaal. “De oranje vitrages uit die keet hingen later bij ons huis in Dokkum over de bessenstruiken”, lacht Inge. “Hotze heeft zelfs een stukje meegenomen naar het vijftigjarig jubileum van Blauw Wit.” Hotze werd uiteindelijk voorzitter van de club, waar hij onder andere de familiedagen, ‘Totaaldagen’, organiseerde. “Voetbal is ook gemeenschap, dat spreekt mij aan. Op zo’n familiedag kwamen dan de vrouwen van de bestuursleden aan met koffie, thee, ranja en koek. Niet omdat we daarom hadden gevraagd, dat deden ze gewoon.”
Samen lopen
Persoonlijk
De voorliefde voor sport zit niet alleen in Hotze. Ook Inge was, en is, erg sportief aangelegd. Op haar 73e loopt ze nog steeds regelmatig hard. Waaronder bij de Diepe Hel Holterbergloop, waar ze vorig jaar de 10 kilometer nog onder het uur liep! “In Dokkum liep ik altijd met een groepje, dat mis ik soms best. Maar gelukkig hebben we nog veel contact.” Inge laat een boek zien, dat ze als afscheidscadeau van haar hardloop- en wandelvriendinnen heeft gekregen. Het staat vol foto’s van de groep. “Maar hier in Holten heb ik me aangemeld bij de atletiek. Elke maandag loop ik daar nu met een groepje.”
58
Ook loopt ze regelmatig haar eigen rondjes in en om Holten, waarbij ze altijd zelf een zak meeneemt om zwerfafval in te doen. Iets wat volgens haar meer mensen zouden moeten doen. “Mensen, ruim je rommel op”, geeft ze onze lezers graag mee.
Geschiedenis levend houden Niet alleen Inge zet zich in voor Holten, ook Hotze is opnieuw een betrokken vrijwilliger geworden in Holten. Zo helpt hij de Oudheidkamer om de ontwikkeling van de verschillende buurtschappen in beeld te brengen. Ook zet hij zich in voor
de Canadese Begraafplaats, waaraan hij mooie herinneringen koestert. “De eerste keer dat ik met de schoolkinderen de 4 mei-herdenking meemaakte, was het 25 jaar na de bevrijding. Dat was een heel bijzonder moment, waarbij naast de vele veteranen ook prinses Margriet aanwezig was.” Maar de liefde voor geschiedenis brengt Hotze nog verder dan Holten. Als filatelist, ofwel postzegelverzamelaar, komt hij op bijeenkomsten over de hele wereld; van Londen, tot Singapore en Wuhan. Daarin specialiseert hij zich in de posthistorie. “Ik vind het interessant om te onderzoeken hoe dat ging, voor de komst van postbedrijven.”
Ik hou van Holten “Maar dat is allemaal niet belangrijk”, vertelt Hotze, terwijl Inge de Friese dúmkes (koekjes) rond laat gaan. “We willen vooral onze waardering uitspreken naar de gemeenschap in Holten.” Want die heeft ervoor gezorgd dat Hotze en Inge zich na al die jaren nog steeds welkom voelen. Wat er verder zo mooi is aan ons dorp? “We fietsen en wandelen graag”, legt Inge uit. “Ik kan hier zo even op de fiets naar Nijverdal. In Friesland fietste ik ook veel, maar daar waaide het altijd.” Hotze vult aan: “Maar het noaberschap en de gemoedelijkheid hier hebben ons overtuigd. Je wordt hier altijd begroet met een ‘hallo’. Hallo Holten!” Het stel doet dan ook graag iets terug voor onze gemeenschap. Elke vrijdagmiddag heeft Hotze, als vrijwilliger bij stichting Evenmens, contact met een meneer van bijna 90 jaar. Samen gaan ze dan op pad om zijn vrouw, en tevens mantelzorger, even te ontlasten. “Samen bekijken we dan het plaatjesboek van de Oudheidkamer, dat helpt ons communiceren.” Ook Inge heeft zich altijd ingezet voor stichting Humanitas en wil dat, als ze hier weer gewend is, graag oppakken. “Daar leren we zelf ook weer van. Zo kun je wat voor elkaar betekenen”, sluit Hotze af. “Zoals een oud-leerling van mij ooit vertaalde in het Sallands: ‘Wi-j bint onmeunig bli'j met eluu’!”
Hallo Holten
Pannenkoeken eten is altijd een feest!
Het gezelligste en leukste pannenkoekenrestaurant bij u in de buurt! Lekker genieten van een heerlijke pannenkoek voor jong en oud en lekker spelen in onze speelkelder!
250 soorten pannenkoeken:
Naast onze traditionele pannenkoeken o.a. • Beef teriyaki • Carpaccio • Div. pizza pannenkoeken • Shoarma / Gyros • Apfelstrudel Ook voor al uw allergieën of dieetwensen
Lekker dichtbij in Holten
Beleef onze gastvrijheid in het gezellige, sfeervolle restaurant, natuurlijk veilig én op gepaste afstand van elkaar. Wij maken er een fantastische beleving van voor iedereen!
Kom jij ook?
Smidsbelt 7, 7451 BL Holten | Tel. 0548 22 70 00 www.pannekoekenbakker.nl/holten
Woning kopen of verkopen? Wij gaan de uitdaging graag met u aan! U ook met ons? Bel: 0548 21 22 79
Wij wensen u een fijne zomer!
Larenseweg 12, 7451 EN Holten T 0548 21 22 79 E info@bulsinkmakelaars.nl
Wim Bulsink
Nick Bulsink
www.bulsinkmakelaars.nl