Przegląd Wielkopolski ● 2020 ● 1(127)
Hanna Łęcka, Włodzimierz Łęcki
Turystyki poznańskiej oblicza różne Wstęp Turystyka to „zorganizowane wyjazdy poza miejsce stałego zamieszkania”1. W kontekście tego artykułu turystyka poznańska przedstawiona jest „z drugiej stany medalu” – przyjazdów osób z innych miast, regionów czy krajów do Poznania. Turystyka, w zależności od celu podróży, określana jest m.in. jako krajoznawcza, rekreacyjna, biznesowa. Stanowi ona we współczesnym świecie znaczącą gałąź gospodarki, w różnym stopniu wpływającą na oblicza regionów i miast. W sensie społecznym turystyka krajoznawcza połączona z krajoznawstwem stanowi ważny element wychowania patriotycznego. Aleksander Janowski, jeden z założycieli w 1906 roku Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (którego kontynuatorem jest obecnie Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze), tak określił jego cele: „przez poznanie do umiłowania, przez umiłowanie do czynów ofiarnych”. Współcześnie, według definicji formalnej (dla celów ekonomiczno-statystycznych), turystą jest osoba wyjeżdżająca z miejsca stałego zamieszkania i korzystająca co najmniej z jednego noclegu. W popularnym ujęciu turystą jest osoba odbywająca podróże jedno- lub wielodniowe w celach krajoznawczych lub rekreacyjnych, a nawet biznesowych. W Polsce po okresie dominującej turystyki zbiorowej w czasach PRL-u – w różny sposób organizowanej przez PTTK, związki zawodowe i państwowe biura podróży, głównie na terenie kraju – po 1990 roku nastąpił dynamiczny rozwój turystyki indywidualnej i organizowanej przez coraz liczniejsze różnorodne sieciowe i prywatne biura podróży. Bardzo rozwinęła się baza turystyczna: powstały prywatne hotele, hostele, gospodarstwa agrotury-
styczne, ośrodki wczasowe, różnego rodzaju obiekty rekreacyjne, restauracje. Równolegle po zniesieniu barier politycznych i administracyjnych szerokim frontem rozwinęła się turystyka zagraniczna, zarówno wyjazdowa, jak i przyjazdowa.
Krajoznawcza atrakcyjność Poznania Istnieją różne metody mniej lub bardziej obiektywnej oceny atrakcyjności turystyczno-krajoznawczej miast i regionów przyrodniczych, kulturowych, rekreacyjnych i biznesowych. W zakresie oceny brane są pod uwagę walory kulturowe – historyczne (zabytki, miejsca pamięci, muzea), przyrodnicze (krajobraz, obszary chronione) i współczesne (miejsca rekreacji, obiekty architektoniczne). Bardzo ogólnie rzecz ujmując – miejsca ciekawe i ładne, instytucje kultury budzące zainteresowanie przyjezdnych, często same stanowią główny cel podróży.
Walory kulturowe Synteza walorów krajoznawczych kraju ujęta została w wydanym przez PTTK Kanonie krajoznawczym Polski2 . Zawiera on prezentacje około 600 najciekawszych obiektów krajoznawczych Polski w ujęciu województw i poszczególnych miejscowości. W rozdziale dotyczącym Poznania wymieniono w Kanonie 15 obiektów kulturowych, przyrodniczych i współczesnych: 1. bazylikę archikatedralną 2. kościół św. Jana Jerozolimskiego 3. Jezioro Maltańskie (jako obiekt sportowo-rekreacyjny) 4. ogród zoologiczny na Malcie 5. ratusz – Muzeum Historii Miasta 6. Muzeum Instrumentów Muzycznych
Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, pod red. J. Bralczyka, Warszawa 2005. Kanon krajoznawczy Polski, pod red. W. Łęckiego, Warszawa 2000.
1 2
47