ARCHITEKTURA
NAJWIĘKSZE FOTO: JAMES WHEELER, UNSPLASH
BUDOWLE ŚWIATA TEKST MARCIN GOMÓŁKA
Ludzkość od tysiącleci cierpi na manię wielkości – każdy chciałby zostawić po sobie coś największego: świątynię, grobowiec, pałac... Czy na przestrzeni ostatnich kilku tysięcy lat coś się w tym aspekcie zmieniło? Oczywiście, że nie. Trzeba jednak przyznać, że dzisiejsze giganty budownictwa potrafią być nie tylko majestatyczne, ale też bardzo użyteczne. CUD NA RZECE JANGCY
Zaczniemy od dzierżycielki kilku rekordów jednocześnie, czyli Tamy Trzech Przełomów. Najdłuższa rzeka Azji ma gigantyczne znaczenie dla tamtejszej gospodarki. Przepływają nią miliony ton towarów z najgłębszych zakątków Chin aż do jej ujścia w Szanghaju. W przeszłości rzeka była przyczyną licznych powodzi, które pociągnęły za sobą miliony ofiar. Tama powstała głównie po to, aby zapobiec podobnym incydentom w przyszłości. Wiązało się to jednak z przesiedleniem prawie 1,5 miliona osób. 17 dużych miast, 140 miasteczek i ponad 3000 wsi zostało zalanych spiętrzoną przez tamę wodą i zamieniło się w sztuczny zbiornik o powierzchni 1080 kilometrów kwadratowych. Tak ogromna ilość wody zgromadzona w jednym miejscu wpłynęła na oś obrotu kuli ziemskiej i długość doby. Sama budowla ma 2,5 kilometra długości i 181 metrów wysokości. Jej budowa trwała od grudnia 1994 do maja 2006 roku. Tama Trzech Przełomów jest też najdroższym projektem budowlanym na świecie – jej budowa pochłonęła około 37 miliardów dolarów.
60
Business Life Polska
Zapobieganie powodziom to nie jedyne zadanie tamy. Ułatwiła ona na przykład żeglugę statków towarowych, dzięki czemu rzeką przemieszcza się ich aż dziesięciokrotnie więcej. Ale jak statki mają pokonać różnicę poziomów wynoszącą nawet 175 metrów? Dzięki największej na świecie windzie dla statków, mogącej podnieść lub opuścić statek o masie 3 tys. ton w ciągu zaledwie 40 minut. Klasyczny system śluz, używany przed oddaniem windy do użytku w roku 2016, potrzebował na to aż 4 godzin. To jednak wciąż jeszcze nie koniec rekordów pobitych przez ten obiekt. Tama Trzech Przełomów jest też największą na świecie hydroelektrownią o maksymalnej mocy 22,5 MW, czyli ponad 10 razy więcej niż ma czeska elektrownia atomowa w Temelinie. NAJWYŻSZE Z NAJWYŻSZYCH
Jeśli chodzi o monumentalne budynki, prym wiodą tutaj kraje Bliskiego Wschodu oraz Chiny. O ile budowa ponad 500-metrowych wieżowców w Państwie Środka jest uzasadniona
