Inleiding Voorwerpen en verhalen over 140 jaar VU-geschiedenis Ab Flipse en Liselotte Neervoort In het academisch jaar 2020-21 vielen twee belangrijke herdenkingsmomenten van de Vrije Universiteit Amsterdam samen. Niet alleen vierde de universiteit haar honderdveertigjarig bestaan, maar dit lustrumjaar werd ook uitgeroepen tot ‘Kuyperjaar’, omdat het op 8 november 2020 een eeuw geleden was dat Abraham Kuyper, de belangrijkste stichter van de VU, overleed. Tal van activiteiten en herdenkingen stonden gepland om het lustrum te vieren én de historische en actuele betekenis van Kuyper voor het voetlicht te brengen en te doordenken. Een van de geplande activiteiten was de expositie ‘VU-voorwerpen en hun verhalen’, waarin het erfgoed van de VU centraal zou staan, samengesteld door ondergetekenden, Ab Flipse, universiteitshistoricus, en Liselotte Neervoort, conservator academisch erfgoed. Het jaar 2020-21 was ook het jaar waarin de maatregelen in verband met de corona-pandemie de mogelijkheden voor activiteiten op de campus sterk beperkten. Onderwijs en andere activiteiten konden slechts op kleine schaal doorgang vinden, of werden verplaatst naar internet. Dat gold ook voor veel van de lustrumactiviteiten. De plannen voor de expositie moesten ook worden aangepast, en besloten werd de tentoonstelling digitaal te organiseren. Deze kreeg een plek op het digitale herinneringsplatform ‘Geheugen van de VU’ en in de loop van het academisch jaar werden daar voortdurend nieuwe afbeeldingen van objecten en bijbehorende blogs gepubliceerd. Dat juist deze expositie, die erop gericht was het materiële erfgoed van de VU zichtbaar te maken, slechts via een beeldscherm kon worden ‘bezocht’, was natuurlijk spijtig. Maar de digitale presentatie had wel als voordeel dat alle objecten en bijbehorende
verhalen één voor één ‘in de etalage’ konden worden gezet, en daarmee afzonderlijk aandacht kregen. De vele positieve reacties brachten ons op het idee deze tentoonstelling ook om te zetten in voorliggende publicatie, die zowel in het Nederlands als in het Engels verschijnt. Zo wordt ook een minder vluchtige herinnering gerealiseerd. Overigens kon in de zomer van 2021 alsnog een fysieke tentoonstelling worden georganiseerd in de nieuwe erfgoedvitrine, op de eerste etage van het hoofdgebouw van de VU.
Borstbeeld van Abraham Kuyper voor de aula van de Vrije Universiteit Amsterdam.
140 J A A R E R F G O E D VA N D E V R I J E U N I V E R S IT E IT A M S T E R D A M
1
