HODOWLA Wysokie
temperatury w oborze
Muuu, jak gorąco...
Słupek rtęci pnący się niepokojąco szybko w górę to dzwonek alarmowy dla większości hodowców bydła mlecznego. Stres cieplny to jeden z najpoważniejszych problemów z jakim można zetknąć się w oborze i paradoksalnie, niekoniecznie związany jest z aktualną aurą. A straty wywołane przegrzaniem odczuwalne są jeszcze wiele miesięcy później.
Osobiście byłem świadkiem, działania podwzgórza prowakiedy to dziecko głaszcząc dzi bezpośrednio do problekrówkę w oborze cieszyło się, mów z owulacją. że ta jest taka cieplutka. KroO mikroklimacie obory warto już myśleć na etapie jej prowa jak każdy przeżuwacz, generuje w trakcie trawienia oraz jektowania. Czynnikami które wytwarzania mleka olbrzymie wpływają na warunki w oboilości energii cieplnej. To najzurze są m.in. wilgotność, tempełniej normalne zjawisko meperatura, ruch powietrza oraz nasłonecznienie. W obiektach taboliczne z którym organizm typu „schron bojowy” z niskim krowy powinien w normalnych stropem, wentylacja grawitawarunkach sobie poradzić. Jednak należy wziąć pod uwagę, cyjna nie zadziała skutecznie. że krowa bytująca w mocno zaJedynym rozwiązaniem przegęszczonym stadzie lub w stadłużającym produkcję w tarym obiekcie, a która w szczykich budynkach będzie montowym okresie laktacji może taż wentylatorów mieszających dać ponad 40 kg mleka na dobę, powietrze. Najbardziej optyHodowle działające w systemie uwięziowym są szczególnie narażone na niekorzystne może nie poradzić sobie sama. malnym rozwiązaniem, jest zjawiska związane z termiką obory. Zimą wymagają wyższych temperatur, latem I nie trzeba do tego afrykaństosowanie zarówno wentylacji krowy są bardziej podatne na przegrzanie. wymuszonej mechanicznej jak skich upałów. Już nawet dłuższa ekspozycja na temperatury lekko powyżej cieplnego, nie rozwiąże do końca proble- i zraszaczy. Łatwiej wtedy reagować na sytu20°C może przyczynić się do rozwinięcia się mu, a skutecznie zaburzy łaknienie. Woda acje kryzysowe. Co do szczegółów techniczobjawów stresu cieplnego. I pamiętać trzeba, w nadmiarze nie nawodni, a zostanie wy- nych, lepiej schłodzi woda w postaci kropel że to nie tylko kwestia samej temperatury. dalona z moczem. Wcześniej będzie zalegać niż mgły – większe cząsteczki łatwiej dotrą Wysoka wilgotność powietrza w oborze sku- w żwaczu – o tyle mniej krowa zje i otrzyma do skóry i efektywniej schłodzą organizm. Każde zwierzę musi mieć łatwy dostęp tecznie zakłóci naturalne mechanizmy obron- niezbędną porcję energii. I na koniec, spożyta ne zwierzęcia, umożliwiające mu skuteczne dawka paszy w warunkach stresu cieplnego do chłodnej wody. To także problem odpoodprowadzenie nadmiaru ciepła. A czego jak nie zostanie w pełni wykorzystana. Jakaś wiedniej ilości poideł, do których dotrą zwieczego, ale w oborze wilgoci latem może być część energii zwierzę spożytkuje na schło- rzęta słabsze lub stojące niżej w hierarchii aż nadto. Zwłaszcza zwierzęta starsze, nie- dzenie się. Wysokie temperatury również nie- stada. Odwodnienie prowadzi do utraty midojrzałe, o ciemnym umaszczeniu, w trakcie korzystne wpłyną na stan wyłożonej paszy. kroelementów, stad też należy zadbać o stały leczenia, w ciąży czy mające w przeszłości Zwierzę bez apetytu na pewno nie zje paszy, dostęp do lizawek. kłopoty z układem oddechowym, są szcze- która w dodatku jest zeschnięta. W warunWysokie temperatury, wysokie natężenie gólnie narażone na konsekwencje wysokich kach wysokiej wilgotności w karmie mogą much i przebywanie w zagęszczonym statemperatur. Są odmiany, które bardziej niż rozwinąć się groźne grzyby i pleśnie. To za- dzie, pogłębiają stres. Każdy hodowca wie, inne są podatne na przegrzanie. Nie jest dla mknięte koło, które pogłębi istniejący prob- że w takich warunkach szczotki i czochradła nikogo tajemnicą, że krowy rasy H-F niesz- lem z niekontrolowaną wysoką temperaturą. są szczególnie oblężone. Warto zweryfikować plany żywieniowe. LeJuż tylko zaburzone pobieranie paszy – czególnie znoszą upały. Konsekwencje stresu cieplnego są niezwy- najbardziej oczywista konsekwencja stre- piej stosować pasze charakteryzujące się łakle doniosłe. Począwszy od zmniejszonego su cieplnego – może doprowadzić, wskutek twą przyswajalnością i wysoką koncentracją poboru paszy, poprzez spadek produkcji mniejszego udziału produktów włóknistych, energii. Szczególną uwagę należy poświęcić mleka (w szczycie może to być nawet 20%), choćby do podostrej kwasicy żwacza (SARA), suchej ściółce. Wilgotne legowisko zupełnie ale także kłopoty z rozrodem, zwiększoną która w skrajnej postaci może przyczynić się inaczej przewodzi ciepło. Krowa wypoczypodatność na infekcje bakteryjne i wirusowe do padnięcia zwierzęcia. Wysoka tempera- wając na wilgotnej ściółce, nie oddaje ciepła oraz choroby metaboliczne. Bydło posiada tura powoduje zmniejszenie demonstrowa- na zewnątrz, a dodatkowo dogrzewa się. Jako naturalne właściwości regulacji termiki ciała. nych zachowań związanych z rują, stąd też podłoże, na upały, sprawdzą się materiały Naturalną reakcję obronną zwierzęcia jest utrudnione jej rozpoznawanie i ustalenie naj- mniej absorbujące wilgoć lub też takie, które np. pobieranie większej ilości wody. Jed- korzystniejszego terminu inseminacji. Zakłó- można dokładać bez konieczności usuwania nak wypływ zwiększonej konsumpcji wody, cenie bilansu energetycznego wywołuje re- całej ściółki. zwłaszcza w zaawansowanym stadium stresu wolucję w układzie hormonalnym. Zaburzenie Tekst Artur Golak, fot. archiwum redakcji
||
28
PODLASKIE AGRO
