AKTUALNOŚCI Wdrożenie Polskiego Ładu
ma oznaczać większe wsparcie dla rolnictwa
Porządek na wsi
Wyższe dofinansowania dla ok. 97% gospodarstw. Nowe, korzystniejsze, zasady emerytalne i ubezpieczeniowe. Oto główne założenia Polskiego Ładu. Nowy program dla rolnictwa, który obejmuje siedem kluczowych zmian, przedstawiono oficjalnie 9 października 2021 r.
Jedna z najważniejszych deklaracji dotyczy wyższych dopłat, powyżej średniej unijnej dla małych i średnich gospodarstw. Zgodnie z obietnicami w 2022 roku gospodarstwa od 3 do 30 ha użytków rolnych otrzymają dodatek, który zwiększy dopłatę do hektara w taki sposób, że będzie ona wynosiła więcej niż średnia w Unii Europejskiej. W roku 2023 wyższymi dopłatami mają być objęci również rolnicy, którzy użytkują do 50 ha. Druga kluczowa zmiana dotyczy możliwości przejścia na emeryturę rolniczą bez konieczności przekazywania, zbywania gospodarstwa. Zgodnie z obowiązującym prace, rolnik chcąc przejść na emeryturę musi na stałe wyzbyć się swojego gospodarstwa, może to zrobić poprzez sprzedaż, przekazanie swojemu następcy. Polski Ład dla rolnictwa przewiduje możliwość przejścia na emeryturę z zachowaniem własności. Trzecia zmiana została zaprezentowana przez Grzegorza Pudę, ówczesnego Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dotyczy ona rewolucyjnych zmian w ubezpieczeniach upraw i zwierząt gospodarskich. Już w 2022 rok na zacząć działać nowy system ubezpieczeń rolniczych, na który zaplanowano 1,4 mld złotych. Premier Mateusz Morawiecki zapewnił, że każdy rolnik, który będzie chciał ubezpieczyć swoje uprawy i zwierzęta otrzyma dopłatę z budżetu państwa, na maksymalnym poziomie, na jaki pozwoli prawo Unii Europejskiej. Kolejna zapowiedź dotyczy wsparcia na budowę zbiornika retencyjnego w gospodarstwie. Zgodnie z tą propozycją każdy rolnik, który zdecyduje się na budowę zbiornika retencyjnego o powierzchni od 1 tys. do 5 tys. m² otrzyma wsparcie do 15 tys. zł. Pod względem formalno-prawnym łatwiejsze ma być również wybudowanie
4
studni głębinowej czy stawu. Od wielu lat mówi się o konieczności skracania łańcuchów dostaw od producentów do konsumentów. Pomimo wielu nowych przepisów, które mają na celu ułatwienie rolnikom bezpośrednią sprzedaż swoich produktów, nie funkcjonuje to tak jak zakładano. Dlatego Polski Ład dla rolnictwa przewiduje szersze możliwości sprzedaży produktów rolnych na przykład na darmowych targowiskach, w ramach regionalnych centrach sprzedaży czy przez Internet. Zgodnie z zapowiedzą Samorządu będą miały obowiązek wskazania miejsca, gdzie rolnicy bez wnoszenia opłaty będą mogli sprzedawać swoje płody rolne mieszkańcom miast. W Krajowym Planie Odbudowy zarezerwowano 4,5 miliarda złotych na odbudowę polskiego przetwórstwa oraz sprzedaż i produkcję żywności w gospodarstwie rolnym. Środki mają być przeznaczone na rozwój zakładów przetwórczych w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach. Premier Mateusz Morawiecki zapewnił również, że rolnicy otrzymają atrakcyjne dopłaty na działalność przetwórczą, sięgające nawet kilka milionów złotych w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej. Od wielu lat bardzo dużym problemem jest Afrykański Pomór Świń. Polski Ład dla rolnictwa zakłada przeznaczenie większej puli środków finansowych na walkę z AFS i na odbudowę pogłowia trzody chlewnej. W sejmie obecnie znajduje się projekt ustawy o prawie łowieckim, który ma ułatwić rolnikom dostęp do odszkodowań za szkody łowieckie oraz przyspieszyć walkę z populacją dzików. Zgodnie z nowymi przepisami odszkodowania za szkody łowieckie będą wypłacane przez Agencje Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W Polskim Ładzie dla rolnictwa przewidziano 900 tys. zł dotacji dla rolników prowadzących działalność na obszarach objętych ASF, które mają być przeznaczone na odbudowę stada. Otrzymane środki finansowe będzie można przeznaczyć na nowe urządzenia, maszyny, wyposażenie do produkcji prosiąt oraz budowę budynków w latach 2021-2026. Rolnicy otrzymają również 150 mln złotych na wyrównanie strat poniesionych w wyniku występowania ASF. Mogą liczyć również na nieoprocentowane pożyczki na spłatę zobowiązań cywilnoprawnych. Ostatnia proponowana zmiana dotyczy bonu edukacyjnego dla młodych ludzi z obszarów wiejskich. Na wsiach mają zostać również rozbudowane żłobki, przedszkola i szkoły. Propozycje zawarte w Polskim Ładzie dla rolnictwa brzmią obiecująco, jednak efekty ich działania zależą od wielu czynników m. in. struktury polskich gospodarstw, stopnia organizacji, wiedzy. W przedstawionych propozycjach nie ma jednak mowy o ocenie ich skutków. Dla przykładu przejście na emeryturę bez konieczności zbycia gospodarstw może przyczynić się do podwyższenia średniego wielu rolników i jeszcze większych problemów z wymianą pokoleniową. W przypadku ubezpieczeń nie podaje się głośno informacji czy będą one dotyczyły całego areału i zwierząt gospodarskich, czy tylko jakiejś części. Może się nagle okazać, że duże gospodarstwa zostaną wykluczone z dopłaty. Potrzeba więcej jasności i konkretów ponieważ już w przeszłości słyszeliśmy podobne propozycje, jednak w praktyce okazały się one nie tak skuteczne jak zakładano. Tekst: Dorota Śmigielska PFHBiPM Zdjęcia: z archiwum PFHBiPM
PODLASKIE AGRO
