í×åÆ ñÇÔð çÅ ×¹ðîÇå ÇçzôàÆÕ¯ä So Kahiyat Hai Soora
êz¯. ÇêÁÅðÅ ÇÃ§Ø êçî
ÇÃ¼Ö ×°ðÈ ÃÅÇÔìÅé é¶ ÇÂÃ
í×åÆ ñÇÔð çÅ êÈðÅ ñÅí
À°áÅÇÂÁÅ å¶ Ã¹Çܳç íÅ× ñË
Õ¶ ÃîÅÜ çÆ êz×åÆ ñÂÆ ÇÂÃ
ù ÁÇÜÔÅ òðÇåÁÅ ÇÕ í×åÆ ì³ç×Æ òÅñ¶ ñ¯Õ ÇÂռᶠԯ Õ¶ Òó×åÓ ðÈê ÇòÚ Ü°ó ׶ å¶
ÇÂÔ Õðî ï¯×Æ ÜîÅå ÒõÅñÃÅ
ê³æÓ çÅ ðÈê èÅð ×ÂÆÍ ÁÇÜÔÅ ÕðÇçÁ» À°é·» Çéð×°ä-
Ãð×°ä çÆ ò³â ÇòÚ éÅ êË Õ¶
Õ°çðå Ü» ÇÃzôàÆ ÇòÚ ò¼Ãç¶ ÇÂÕ¯ ÇÂÕ ÕÅçð ÕðåÅ çÆ
îÅéåÅ À°µå¶ ÷¯ð Çç¼åÅÍ íÅò¶º çÅðôÇéÕ å½ð Óå¶ ÇÔ³çÈ î¼å
ÁçòËåòÅçÆ ÃÆ êð ÇòÔÅðÕ
ðÈê ÇòÚ ìÔ°ç¶òòÅç ÇÂÕ ÁÅî ×¼ñ ÃÆ å¶ ÇÂà 寺 òÆ êð·¶
ì¹¼åêzÃåÆÍ ÃÈøÆÁ» çÅ ð¼ìÆ íð¯ÃŠ¶ÕåÅòÅç ù ìñ ç¶
ÇðÔÅ ÃÆ êð À°Ô í×å» ò»× ôð·Å-ôð·ÆÁå Óå¶ ÷¯ð éÅ ç¶
Õ¶ êz¶î îÅð× ù òèÆÁÅ ðÃåÅ ç¼Ã ðÔ¶ Ãé, ÇÂà éÅñ í×åÆ ñÇÔð ù ôÕåÆ ÇîñÆÍ
Volume 07 | Issue 05 | May 2021 | S.A.S. Nagar (Mohali)
ÇÔ³ç¹ÃåÅéÆ èÅðÇîÕ ÇÃè»å» ÇòÚ ÁÅî å½ð Óå¶ Çå³é îÅð×» çÅ ÚðÚÅ ÔË- Ç×ÁÅé-îÅð×, Õðî-îÅð× å¶ À°êÅôéÅ-îÅð×Í Ç×ÁÅé îÅð× çÅ ê³èÅÀ± ìäé ñÂÆ ÷ðÈðÆ ÔË ÇÕ êðîÅðæÕ ÇòÇôÁ» çÅ çÅðôÇéÕ ÁÇèÁËé ÕÆåÅ ÜÅò¶ å¶ Çò¼ÇçÁÅ ÃÅèé ðÅÔƺ ÜÆòéå¼å ù ÜÅÇäÁÅ ÜÅò¶Í êð ÇÂÔ î³éäÅ êò¶×Å ÇÕ Ôð ÇÕö ñÂÆ ÁÇÜÔÆ Ç×ÁÅéêzÅêåÆ Á½ÖÅ ÇÜÔÅ Õ³î ÃÆÍ ÇÂà îÜìÈðÆ ÕÅðé ÁÅî ÜéåÅ çÆ ð°ÚÆ Õðî-îÅð× ò¼ñ Ô¯ÂÆÍ èðî-Ç×ÁÅéÆÁ» Ü» êz¯Ôå» ç¶ ç¼Ã¶ Õ°Þ Ç×ä¶-Çîæ¶ êÈÜÅ-ÁðÚÅ ç¶ Õðî Õð ñËä¶ ÃÅèÅðé ÜÇ×ÁÅÃÈ ñÂÆ Ã½ÖÆ ÇÜÔÆ ×¼ñ ÃÆ, ÇÂà ÕðÕ¶ åÕóÅ ÇÚð Õðî Õ»â çÅ ì¯ñìÅñÅ ÇðÔÅÍ Ô¯î Ü¼× ÕðéÅ, òðå ð¼ÖäÅ, åÆðæÇÂôéÅé, ÖÅÃ-ÖÅà î³åð» çÅ ÜÅê å¶ åê-ÃÅèéÅ, Ãí ç¶ ÁÅêä¶-ÁÅêä¶ åðÆÕ¶ ÃéÍ ï¯×ÆÁ» çÅ Ô¼á-îÅð× òÆ ÇÂÕ åð·» çÅ Õðî-îÅð× ÔÆ ÃÆ ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ÁÅêä¶ Ôá-åê ðÅÔƺ ÔÆ ÃðÆð å¶ îé ù ÃÅèä çÅ ïåé Õðç¶ Ãé å¶ ÇÂà ç¹ÁÅðŠù³é î³âñ ÇòÚ êÔ°³ÚäÅ À°é·» çÅ À°ç¶ô ÃÆÍ êð ÇÂÔ ÕÇáé ÇåÇåõïÅ Ç×ÁÅé-îÅð× ò»× ÔÅðÆ-ÃÅðÆ çÅ Õ³î éÔƺ ÃÆ, ÇÂà ÕðÕ¶ Õ°Þ ñ¯Õ À°êðÅî Ô¯ Õ¶ À°êÅôéÅ-îÅð× ò¼ñ å°ð êÂ¶Í Ü¶ Ç×ÁÅé-îÅð× ÇçîÅö çÆ ÚÆ÷ ÃÆ å» Õðî-îÅð× ÃðÆð çÆ, êð ôðèÅ À°êÅôéÅ Ççñ çÆ ÚÆ÷ ÃÆ å¶ ÇÂÔ¯ ôðèÅ êz¶î-íÅòéÅ í×åÆ ñÇÔð çÅ îÈñ ìäÆÍ ÇÂÔ¯ ÕÅðé ÔË ÇÕ ÇÂÃ é¶ êó·¶-Áéêó· Áå¶ ÃÅèÅðé å¶ ÁÅÃÅèÅðé Ãí ù êzíÅòå ÕÆåÅÍ í×åÆ îÅð× çÅ å¼å ç¼ÃÇçÁ» óå»-í×å» ÇÕÔÅ ÇÕ êz¶î ÔÆ êzí±-êzÅêåÆ çÅ ÇÂÕ¯-ÇÂÕ ÃÅèé ÔËÍ Ü¶ ÇÂÇåÔÅÃÕ é°Õå¶ éÅñ ò¶Öƶ å» íÅðå ÇòÚ èÅðÇîÕ Ö¹¼ñ· ÕÅðé ÕÂÆ Áé¯Ö¶ î¼å êzÚñå ðÔ¶ ÔéÍ ì¯èÆ, ÜËéÆ ÇÕö îÔÅé üåÅ ÇòÚ ÇòôòÅà éÔƺ ÃÆ ð¼Öç¶Í ôËò å¶ òËôäò îÈðåÆÁ» ìäÅ Õ¶ ÁÅêäÆ åð·» í×òÅé çÆ êÈÜÅ Õðé
ñ¼×¶Í å»ÇåzÕ î¼å òÅÇñÁ» ðÇÔäÆìÇÔäÆ çÆÁ» Áé¯ÖÆÁ» Ö¹¼ñ·» ç¶ Õ¶ èðî-Õðî ÇòÚ ÇòÕÅðÆ ð³× ñË Á»çÅÍ ÁÇÜÔÆ ÔÅñå ÇòÚ êÈÜÅ ï¯× îÔÅé, ôÕåÆ ìÅð¶ Ãê¼ôàåÅ çÆ ñ¯ó ÃÆ, ÇÂà ÕðÕ¶ ô³ÕðÅÚÅðÆÁÅ é¶ Çéð×°ä ìzÔî çÅ ÇÚåz À°ñÆÕ Õ¶ éÅÃÇåÕåÅ çÆ Üó· À°ÖÅóÆÍ ÇÂÃñÅîÆ å½ÔÆç é¶ òÆ ÇÂà ճî ÇòÚ ñ¯óƺçÆ ÃÔÅÇÂåÅ ÕÆåÆÍ î×ð ô³Õð çÅ ç¼ÇÃÁÅ ìzÔîÅ ÁÅî ñ¯Õ» ñÂÆ ÁÅÕðôä çÅ ÕÅðé éÔƺ ÃÆ Ô¯ ÃÕçÅ å¶ éÅ ÔÆ îÈðåÆ-êÈÜÅ îÅåð Óå¶ ×¼ñ î¹¼ÕçÆ ÃÆÍ ÁÇÜÔÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ ç¼Öä ò¼ñ ÁÅñòÅð ñ¯Õ» é½òƺ-çÃòƺ ÃçÆ ç¶ ñÅ׶-ÚÅ׶ òËôäò í×åÆ çÆ ì¹ÇéÁÅç ð¼ÖÆÍ ÇÂÔ îÅé¯ ô³Õð ç¶ Çéð×°ä ìzÔî çÆ êzÇåÇÕÇðÁÅ ÃÆ å¶ À°Ô ÇÂ毺 å¾Õ òÆ ÕÇÔ³ç¶ Ãé ÇÕ ÇÂÔ ô³Õð çÅ ÁçòËåòÅç å» îÅÇÂÁÅòÅç ÔÆ ÔËÍ çÈܶ, ÇÂÔ ñ¯Õ ÁÖ½åÆ Û¯àÆÁ» ÜÅå» ÇòÚ¯º Ãé, ÁÖ½åÆ ìzÅÔîä ÇÂé·» ù èðî-Õðî çÆ ÁÅÇ×ÁÅ éÔƺ ÃÆ Çç³çÅ, ÇÂà ÕðÕ¶ ÇÂé·» í×åÆ çÅ ðÅÔ ÁêäÅÇÂÁÅÍ ô³Õð é¶ çÅðôÇéÕ å½ð Óå¶ ÜÆò ìzÔî çÆ Â¶ÕåÅ çðÃÅÂÆ ÃÆ êð ÇÂé·» òËôäò í×å» çÅ é°ÕåÅ-Çé×ÅÔ ÇÂÔ ÃÆ ÇÕ ÇÂÕ î³é Õ¶ í×åÆ çÆ ñ¯ó éÔƺ ðÇÔ Ü»çÆ, ï í×å å¶ í×òÅé, ç¯ò¶º Á¼â-Á¼â ÔéÍ ÒðÅîÅé°ÜÅÚÅðïÓ (1016- 1137) ÜÆò ìzÔî ÇòÚ í¶ç î³éç¶ Ôé å¶ ÇÂÔ òÆ î³éç¶ Ôé ÇÕ ÜÆò å¶ ÂÆôòð ÇÂÕ åð·» ìzÔî ÇòÚ í¶ç î³éç¶ Ôé å¶ À°Ã çÆ í×åÆ î¹ÕåÆçÅåÆ ÔËÍ ÇÂö ù À°Ã ÇòÇôôà ÁçòËåòÅç çÅ éÅî Çç¼åÅ ÔËÍ À°Ã ç¶ ÇõÁÅñ ÇòÚ ìzÔî ÇÂÕ Çòô¶ô êçÅðæ ÔË å¶ ÜÆò Áå¶ êzÇÕzåÆ å» À°Ã ç¶ Çòô¶ôä îÅåð ÔéÍ ÒÇé§ìÅðÕÅÚÅðïÓ é¶ çòËåÅçòËåòÅç çÆ éÆºÔ ð¼ÖÆ ÇÜà ÇòÚ ÜÆò å¶ ÂÆôòð ù ÁÇéå î³é Õ¶ Çëð À°é·» çÅ òÜÈç Á¼â-Á¼â ÇìÁÅé ÕÆåÅ ÔËÍ ðÅèÅ ÇÕzôé çÆ í×åÆ ÇÂö 寺 Ú¼ñÆÍ ÒîÅèòÅÚÅðïÓ (1199-1303
26
