OnderGronds, editie Elst, gemeente Overbetuwe

Page 40

ve e r t ig Een bronzen mantelspeld

In de onderste greppel van de grafheuvel onder de Albert Heijn is naast het aardewerk uit de late ijzertijd en het botmateriaal ook een bronzen mantelspeld of ‘fibula’ van het vroeg-La Tène type gevonden. Hij was nagenoeg intact, afgezien van het ontbreken van de naald. De naald gaat wel vaker verloren, aangezien dit het meest kwetsbare onderdeel van een fibula is. De naald was onderaan verbonden aan de spiraal en de punt kon in een houder bovenaan vastgezet worden, net als bij een moderne veiligheidsspeld.

Fibulae waren bedoeld om kledingstukken of delen daarvan met elkaar te verbinden. In wezen waren ze de voorgangers van onze knopen, ritssluitingen en veiligheidsspelden. We kennen fibulae in vele soorten en maten, versierd en onversierd. In Nederland dateren de oudste exemplaren uit de late bronstijd en de jongste uit de late middeleeuwen, een periode van ruwweg tweeduizend jaar. Daarna is het gebruik van een kledingspeld honderden jaren in onbruik geraakt in onze streken. Vroeg-La Tène fibulae worden in de periode tussen 450 en 200 voor Christus gedateerd. Aangezien het aardewerk dat in dezelfde laag als de fibula werd gevonden uit de late ijzertijd dateert (tussen 250 en 12 voor Christus), is de kans groot dat het hier ofwel om een exemplaar uit die periode gaat, ofwel dat het om een oudere speld gaat die misschien als erfstuk langer is gedragen. Misschien brak de naald en wierp de eigenaar de speld daarna letterlijk bij het grofvuil in de greppel? Of zit er toch meer achter, als we bedenken dat er een grote grafheuvel vlakbij lag? We zullen het nooit zeker weten.

🍏


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.