GWIDA OCTOBER 2020

GWIDA fuq kollox u fuq kulħadd

OTTUBRU 2020

GWIDA IKBAR, ISBAĦ U B’AKTAR PAĠNI KULL L-EWWEL ĦADD TAXXAHAR! U TISTA’ TIRBAĦ

GWIDA. mt

€1.95

€1,000!

MALTA’S GOT TALENT

Għall-Ewwel Darba Fuq It-Televiżjoni Maltija!

Intervista Esklussiva mal-preżentatur u l-ġurija tal-programm li qed iqajjem ħafna interess!

EDITUR Anthony M Baldacchino DISINJATUR James Debono QARREJJA TAL-PROVI Nicole Sammut SALES MANAGER TALPUBBLIKAZZJONI Jessica Spiteri Catania BRAND SALES EXECUTIVE Wanaha Camilleri OPERATIONS & CLIENT RELATIONSHIP MANAGER Elena Dimech RITRATT TAL-ISTORJA PRINĊIPALI Albert Camilleri EMAIL info@gwida.mt SIBNA FUQ FACEBOOK @Gwida.mt SIT UFFIĊJALI www.gwida.mt UFFIĊĊJU EDITORJALI, PUBBLIKATUR, UFFIĊĊJU GĦAR-REKLAMAR Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010 TEL 2132 0713 PUBBLIKATUR

13. Intervista mal-ġurija ta’ Malta’s Got Talent

KONTENUT GWIDA OTTUBRU 2020

Storja Prinċipali

11. Nitkellmu mal-preżentatur ta’ Malta’s Got Talent – Gordon Bonello 13. Il-Ġurija ta’ Malta’s Got Talent 15. Ray Attard – L-aktar ġurat simpatiku man-nies!

16. Sarah Zerafa – L-aktar ġurat attiv u popolari fuq is-social media!

19. Maxine Aquilina – L-aktar ġurat b’qalbha żgħira!

21. Howard Keith Debono – L-aktar ġurat b’kummenti ħorox!

Intervisti

22. It-tieġ ta’ Glen u Sandro 24. Bands, Korijiet u Kantanti ... Aqraw din!

45. L-Ispettur – Drama ġdida fuq TVM 60. Fr. Karm Debattista bil-missjoni tiegħu l-Pakistan jibdel ir-regoli ta’ bank internazzjonali!

70. Mark Laurence u l-programm ġdid

Skeda

30. Programmi mit-Tnejn sal-Ġimgħa 32. Programmi tat-Tnejn u Tlieta 33. Programmi tal-Erbgħa 34. Programmi tal-Ħamis u tal-Ġimgħa 35. Programmi tas-Sibt 36. Programmi tal-Ħadd

Speċjali (Miss Universe Malta)

39. Intervista ma’ Anthea Zammit – Miss Universe Malta

Editorjal

26. Drawwiet antiki mhux faċli jintesew 49. Illaħwa x’dar għandek!

53. Lista qabel tixtri karozza 77. Tagħrif dwar l-istilla Libra © Content House 2020 Id-drittijiet huma kollha riservati. Riproduzzjoni tar-rivista jew parti minnha hu pprojbit mingħajr permess speċjali u bil-kitba. L-opinjonijiet inklużi fil-GWIDA mhux neċessarjament huma dawk talEditur jew tal-Pubblikatur. Minkejja li kull attenzjoni raġjonevolittieħdet biex il-magażin ikun korrett u komplut, l-Editur u l-Pubblikatur mhumiex responsabbli għal żbalji u nuqqasijiet fl-artikli, reklamar, ritratti u stampi.

GWIDA tkun għall-bejgħ kull l-ewwel Ħadd tax-xahar.

Skript

65. Strada Stretta Episodju 4 / L-ewwel staġun - L-Ewwel parti

Riċetti

73. Riċetta ta’ Manuel Xuereb – parmiġġjana tal-brunġiel 75. Riċetta ta’ Anton B. Dougall – insalata bl-ispinaċi

Kompetizzjoni

29. Kupun 4 minn 6 - Biex tirbaħ €1,000 ma’ GWIDA 59. Tisliba bi premju 78. Kompetizzjoni oroskopju

GWIDA Ottubru 2020

7

L-ITTRA TAL-EDITUR

Anthony M. Baldacchino - Editur ta' GWIDA Għeżież, Bdiet il-ħarifa, u miegħu ser jiżdiedu l-ġranet ġewwa għall-irdoss waqt li naljenaw ftit bit-televiżjoni! L-iskeda l-ġdida diġà bdiet u f’din l-edizzjoni ser inkomplu niffokaw fuq il-programmi permezz tal-iskeda.

Qabel tibda taqra din ir-rivista mimlija daqs bajda, nixtieq inlaqqagħkom ma’ skola. Iltqajt mas-Sur Steven Spiteri b’kumbinazzjoni u flimkien għedna kelmtejn fuq Skolasajf.

Għalkemm is-sena skolastika 2019-2020 intemmet kmieni, dan mhux l-istess għal Skolasajf għax fetħet ħmistax qabel dak previst hekk kif il-pandemija Covid-19 kienet iddgħajfet fuq gżiritna. Is-Sur Steven Spiteri hu l-koordinatur ta’ Skolasajf Żejtun qalli li esperjenza bħal din qisha bħala sfida għal kulħadd. Ilu koordinatur ta’ din l-iskola għal madwar għaxar snin iżda bil-Covid qatt m’inti ser tkun preparat għax ma tkunx taf x’ser issib quddiemek.

Jgħidilna li l-miżuri mfassla ġew segwiti minn kulħadd tul l-għaxar ġimgħat ta’ Skolasajf u b’hekk l-ebda każ pożittiv ma tfaċċa. Tfaċċaw lura tfal ferħanin li wara xhur ġewwa setgħu jaraw lil sħabhom u jagħtu ħajja mill-ġdid lill-iskola. L-attivitajiet mill-playworkers ma naqsux fejn żammew it-tfal okkupati medhijin f’dawk li ppreparawlhom fost il-krafts kreattivi u edukattivi.

Iżda l-aktar ħaġa li ħadt gost jirrakkontali kienet kif spiċċa jieħu ħsieb ferħ ta’ qattus bajdani. Mhux hu biss iżda l-uffiċċju ta’ Skolasajf bl-istudenti b’kollox! Kollox beda meta tifla miċ-ċimiterju rat qattus ċkejken waħdu jibki, provat tara jekk tilmaħx lil ommu iżda din ma dehret imkien. Din it-tifla ddeċidiet li ssalvah u ta’ kuljum kienet iġġibu magħha biex tisqih u kulħadd kien jagħti daqqa t’id kull darba li kien imissu l-ħalib. Peress li kien żgħir din it-tifla riedet tagħtih jixrob kull sagħtejn u iva anke billejl. Kienet tqum u tara li dan il-qattus iffortunat qed jixrob. B’hekk biex ma ttelliflux ir-rutina, kienet tieħdu magħha l-iskola fejn hemmhekk kienet tisqih kull sagħtejn ukoll. Tista’ timmaġina kemm dan il-qattus ħassu xxurtjat, filli ma ried jaf bih ħadd u filli warajh kien hemm skola sħiħa.

Is-Sur Spiteri ma waqafx hawn, dan il-qattus ispirah għal xi ħaġa akbar u b’hekk beda jaħdem b’kollaborazzjoni mal-Kunsill Lokali. “Qed nagħmlu shelters għall-qtates abbandunati madwar iż-Żejtun” qalli bi tbissima.

L-istudenti żebgħu kaxex riċiklati tal-injam b’żebgħa li pprovdew ir-residenti u meta tlestew, dawn tpoġġew f’partijiet fejn jinġabru dawn il-qtates abbandunati. L-istudenti ġew mitluba wkoll jipprovdu ikel fil-Cat Food Bank biex eventwalment matul is-sena, il-Kunsill ikun jista’ jitma’ lil dawn

8

GWIDA Ottubru 2020

l-annimali ħelwin. Araw ftit kemm qattus ċkejken għamel ġid!

Dan mhux l-unika proġett li għamel dan il-koordinatur. Matul Skolasajf ħeġġeġ lit-tfal iġemmgħu tappijiet tal-plastik. Tliet snin ilu l-koordinatur ta’ Skolasajf ikkommetta ruħu illi kull sena jimla l-ħitan għoljin tal-iskola b’mural ikkulurit bil-logo ta’ Skolasajf ta’ dik is-sena partikolari. Bit-tappijiet ikkuluriti li jinġabru tinħoloq mural sabiħa. Dis-sena, il-mural kellu l-għan li jiġbor it-tema ta’ Skolasajf 2020 My Planet My Home bl-id li tirrappreżenta r-rieda ġenwina li din id-dinja nieħdu ħsiebha għaliex hija d-dar naturali tagħna.

Bilħaqq il-ktieb tax-xahar ta’ din l-edizzjoni hu Il-Familja Frattarija, storja talaħwa Frattarija li jibdew jinvestigaw x’inhu għaddej fid-dar ta’ maġenbhom.

U minn din l-investigazzjoni jinbtu għadd ta’ avvenimenti assurdi, umoristiċi u inkredibbli, illi tfal u kbar jispiċċaw jidħqu u jogħxew huma u jaqraw. Li jagħmel din l-istorja daqshekk vibranti u eċitanti huma wkoll l-illustrazzjonijiet oriġinali għall-edizzjoni Maltija tal-ktieb, xogħol l-artista Francesca Grech. Illustrazzjonijiet mimlija dettalji u rqaqat illi t-tfal, huma u jaqraw, se jieħdu gost jiskopru.

Min iħobb l-umoriżmu xi ftit assurd, u kull min iħobb l-istejjer ta’ Roald Dahl u l-avventuri tal-aħwa DeMolizz ta’ Clare Azzopardi, se jixxala b’Il-Familja Frattarija u d-dar li tagħtas. L-istorja hi maħsuba għal tfal minn 10 jew 11-il sena ’l fuq, imma naturalment bħalma jiġri dejjem l-etajiet se jvarjaw skont il-kunfidenza tat-tfal fil-qari bil-Malti.

Il-Familja Frattarija u d-dar li tagħtas jinsab għall-bejgħ mill-ħwienet talkotba kollha jew online direttament minn merlinpublishers.com b’pustaġġ lokali b’xejn.

Storja Prinċipali

Ritratt: Albert Camilleri

MALTA’S GOT TALENT Nitkellmu mal-preżentatur Gordon Bonello Fl-2012 kien ippreżenta l-Malta Eurovision. Rajnieh jirreċta f'diversi dramas u għal xi żmien interpreta diversi karattri satiriċi. U issa ser jippreżenta l-programm tant mistenni Malta’s Got Talent. Ngħiduha kif inhi, Gordon Bonello huwa preżentatur perfett għal dan il-programm. Min isegwi Got Talent ta’ barra, jista’ jinduna l-mod komiku u leġġer li jaddotta l-preżentatur waqt is-serata. Got Talent huwa programm internazzjonali b’forma ta’ kompetizzjoni għal talenti varji għal kull età u abiltà fid-dinja tal-ispettaklu.

Terry Crews huwa l-preżentatur internazzjonali favorit ta’ Gordon; dan jippreżenta l-America’s Got Talent.

l-preżentaturi tal-Got Talent ta’ barra minn xtutna dejjem kienu persuni komiċi. Ta’ min jgħid ukoll li waħda mill-iktar affarijiet li ħajruni naċċetta l-irwol ta’ preżentatur kien il-famuż golden buzzer li nista’ nagħfas jien ukoll għal dak it-talent illi jmissni u jolqotni emozzjonalment.

Xtaqt tkun preżentatur jew parti mill-ġurija?

Meta avviċinawni l-producers ta’ Malta’s Got Talent, niftakar illi kienu staqsewni biex inkun preżentatur jew membru tal-ġurija. Fil-qasam tax-xogħol tiegħi, naħseb li għandi l-kwalitajiet kollha biex inkun parti mill-ġurija, peress li kelli diversi esperjenzi fid-dinja tal-ispettaklu kemm fuq livell lokali kif ukoll fuq livell internazzjonali, fosthom il-produzzjoni tal-EBU Junior Eurovision Song Contest.

Apparti minn hekk, jien stajt ukoll noffri suġġerimenti lil dawk il-parteċipanti li tinteressahom id-dinja tad-drama minħabba li kif kulħadd jaf, jien kelli l-parti ta’ Daniel flEvanġelisti kif ukoll il-parti ta’ Ramon f’Deċeduti, fost ħafna karattri oħrajn. Kien hawn illi ħsibt illi jkun iktar għaqli illi jien nieħu l-irwol tal-preżentatur minħabba l-fatt illi

L-aħħar darba li preżentajt xi ħaġa kbira kienet il-Malta Eurovision. X’għedt xħin qalu lilek biex tippreżenta?

Oħroġ il-għaġeb minn dak iż-żmien lil hawn, għamilt ammont sostanzjali ta’ produzzjonjiet wara l-kwinti fosthom l-X Factor Malta. Jien kont aċċettajt li din hija d-dinja l-ġdida tiegħi imma xħin offrewli nippreżenta kont inħsadt għall-fatt illi kont ilni ma nara l-kamera tħares lejja!

Kif ser naraw lil Gordon f’dan il-programm?

Id-dehra tiegħi ser tkun waħda partikolari, fejn żgur mhux forsi l-mustaċċi ser jispikkaw. Għal dawk li jafuni mill-qrib, ser nibqa’ bil-karattru tiegħi kif jafuni ta’ kuljum; nimmolla minn post għal ieħor.

Eċitat għall-programmi LIVE? Iva, ninsab eċitat ħafna. L-ewwel nett din hija l-ewwel edizzjoni ta’ Malta’s Got Talent, allura bla dubju tħoss piż tal-irwol, però ninsab ukoll eċitat biex nara l-kontestant/a/i li tajt il-golden buzzer fejn ħa jasal/u.

GWIDA Ottubru 2020

11

Storja Prinċipali

Ritratt: Albert Camilleri

IL-ĠURIJA TA’ MALTA’S GOT TALENT

X’ser inkunu qed nistennew?

Mil-lum il-Ħadd 4 t’ Ottubru fuq TVM ser jibda l-programm Malta’s Got Talent. Għall-ewwel darba f’Malta dan il-programm internazzjonali ser jasal f’pajjiżna. F’Awwissu li għadda skoprejna min ser ikunu l-4 ġurati għal dan il-programm.

Howard Keith Debono, Ray Attard, Sarah Zerafa u Maxine Aquilina huma l-ġurati magħżula. Tkellimna mal-ġurija ta’ Malta’s Got Talent sabiex insiru nafuhom aħjar u niskopru ftit aktar dwar dan il-programm.

X’jagħmilkom ġurija ideali għal dan il-programm?

Howard: Jien magħruf li għandi għajn u widna pjuttost kritiċi li napplika fuq kollox. Ukoll, ħafna drabi fl-industrija tagħna tispiċċa taħdem ma' dixxiplini oħra bħat-teatru, żeffiena, atturi u produtturi tal-films fuq bażi regolari. Madankollu, l-aħjar tweġiba li nista' nagħti hija li dawn kollha jiddependu fuq ingredjent komuni. Kif iġġiegħlek tħossok. X’emozzjoni tħoss ġewwa. Kultant tara jew tisma' lil xi ħadd perfett iżda sfortunatament ma jittrażmettix emozzjoni. Tkun xi tkun li nkun qed niġġudika, għandha tqanqal l-immaġinazzjoni tiegħi għall-viżjoni meħtieġa li nkun kapaċi nagħraf u tibgħat sinjal lill-ġismi kollu.

Ray: Il-fatt li ilni madwar 30 sena fix-xena tal-ispettaklu u għamilt diversi proġetti differenti fil-karriera tiegħi tagħtini vantaġġ biex nagħraf it-talent.

Mingħajr ma niżvelaw wisq fuq il-parteċipanti, x’kienu l-isbaħ mumenti waqt l-auditions?

Maxine: Li nitkellem fuq talent differenti, għalija kienet speċjali. F’mument issib ruħek tidħaq, minuta wara tħoss id-dmugħ ma’ ħaddejk u ftit mumenti wara tkun qed toqmos bl-eċitament. Kienet esperjenza wisq speċjali.

Howard: Nemmen li t-tieni u t-tielet jum kienu qatgħa fuq ilbqija rigward divertiment u sorpriżi. Xi parteċipanti verament marru lil hinn minn dak li konna qed nistennew, b’kostumi u kollox. Innutajt ukoll, ġeneralment kienu anqas eċitati milli jien imdorri nara kontestanti fuq X Factor. Probabbilment

minħabba l-fatt li hemm tipi differenti ta' atti għall-kuntrarju ta' żfin jew kant biss pereżempju, li normalment joħloq aktar pressjoni fuqhom.

Fuq liema kriterji tagħfas il-golden buzzer?

Ray: Dik kienet waħda mill-mistoqsijiet li kont nistaqsi kemm-il darba lit-tim tal- produzzjoni. Ir-risposta kienet, meta jasal ilmument tkun taf, qalbek tgħidlek. U hekk kien.

Howard: Peress li din hija wirja li turi t-talenti differenti, ħadt deċiżjoni fuq ftit kriterji qabel l-ispettaklu li se nkun qed inħares u kaxxi li għandhom jiġu mmarkati. Jien ġenwinament nemmen li l-emozzjonijiet bażiċi, il-preżentazzjoni, l-istorja, il-punt tal-bejgħ uniku u l-valur tad-divertiment huma komuni għal kul tip ta’ att fuq il-palk, u għalhekk min jimmarka dawk il-kaxxi fl-opinjoni tiegħi ċertament jieħu l-golden buzzer tiegħi u potenzjalment jistħoqqlu wkoll li jirbaħ. Il-golden buzzer tiegħi ser ikun għal dak l-att li jirnexxilu jissorprendini, mhux prevedibbli għalija u jqajjimli ġismi xewk xewk b’mod immedjat!

X’taħseb fuq il-membri l-oħra tal-ġurija?

Ray: Naħseb li qegħdin tim tajjeb, nibbilanċjaw u nikkumplimentaw lil xulxin.

Maxine: Ma stajtx nistaqsi għal persuni aktar tal-ġenn minn dawn.

Howard: Filwaqt li minn qalbi nimmissja lil sħabi ġurija u kollegi tiegħi t’X Factor, ninsab f’kumpanija tajba ħafna f’Malta’s Got Talent. Kollha għandhom x’joffru.

Sarah: Fl-opinjoni tiegħi vera kuntenta li kelli ċ-ċans li naħdem ma’ tliet min-nies veru tal-ġenn! Nista’ ngħid li sirt ħabiba ma’ kull membru tal-ġurija!

Malta’s Got Talent huwa format ta’ Syco Entertainment Limited, globalment ko-prodott/liċenzjat minn Fremantle Media u lokalment prodott minn Mint Media Limited u Public Broadcasting Services Limited.

GWIDA Ottubru 2020

13

Storja Prinċipali

RAY ATTARD

Ritratt: Albert Camilleri

L-aktar ġurat simpatiku man-nies!

“L-aktar wieħed simpatiku”, hekk qalulna sħabu l-ġurija. Ċertament Ray Attard mhux wiċċ ġdid fix-xena lokali, rajnieh jieħu sehem f’diversi partijiet komiċi, iżda din l-ewwel darba bħala parti mill-ġurija! Jiddeskrivi lilu nnifsu bħala ġurat ħanin u li jipprova jsib it-tajjeb f’kulħadd. Ray jgħidilna li qatt ma basar li f’Malta hawn daqshekk talent ta’ livell għoli.

Mill-kummenti li rajna fuqek ħafna stqarru li ħadu pjaċir li rawk bħala parti mill-ġurija. Tgħinek din jew titfagħlek aktar pressjoni?

Ngħidlek is-sew, kemm tgħinek kif ukoll titfagħlek ċertu pressjoni. Tgħinek għax napprezza ħafna u ferħan li l-pubbliku appoġġjani. Min-naħa l-oħra titfagħlek xi ftit pressjoni għaliex trid tilħaq l-aspettazzjoni tan-nies.

Ftit ilu int iżżewwiġt! X’tgħidilna ftit fuq it-tieġ tiegħek?

It-tieġ kien wieħed partikolari ħafna. Kien fih ħafna ferħ, daħq, emozzjoni, spettaklu u ħbiberija mill-qalb. Għalkemm sar fi żmien diffiċli xorta kien tal-ħolm. Ġurnata mill-isbaħ u għal qalbi li żgur nibqa’ niftakar għal dejjem. L-uniku dispjaċir hu li minħabba s-sitwazzjoni tal-Covid kellna nħallu nies għal qalbna barra.

Int u l-mara tiegħek Diane tagħtu ħafna sapport lil xulxin. X’qaltlek xħin saret taf li ser tkun parti millġurija?

Diane bdiet togħla, taqbeż, twerżaq, iċċapċap, tgħannaq u tbewwes fija – ferħ kbir. Ferħet daqsi, naħseb anki xi ftit iktar.

Biex jagħmlulek l-irtokk għall-programm, tkun trid lil Diane jew m’għandekx għażla?

Kont iffortunat li ma kellix għalfejn nagħmel dik l-għażla għax Diane kienet ikkonfermata qabli fil-programm bħala make up artist (Imma bejnietna jien lilha nkun irrid).

Got Talent barra minn Malta ilu ftit għaddej, liema kienu l-acts favoriti tiegħek?

L-acts favoriti kienu dawk eċitanti u ta' periklu, u ovvjament dawk tad-daħq.

Inti lanqas wieħed mill-ġurija kollha li huwa preżenti fuq is-social media. Ma temminx fih jew m’għandekx ċans?

Nemmen ħafna fis-social media u nixtieq li nista' nagħmel iktar ħin għax naħseb li hu medium b’saħħtu ħafna. Biss jien ma tantx ikolli ċans. Kif ikolli ftit ħin noqgħod nistudja xi script!

Spiss narawk tagħmel fares mal-mara tiegħek Diane.

Tgħidilna waħda mill-akbar li għamilt?

Konna mistednin tieġ ta' persuni VIP u wasalna l-knisja eżatt fil-ħin. Kif dħalna l-knisja mill-bieb tal-ġenb, l-għarusa għaddiet minn quddiemna miexja lejn l-artal ma' missierha. Il-Knisja kienet mimlija, imma rajt żewġ postijiet vojta fl-aħħar bank, allura għidt lil Diane “Issa xħin l-għarusa tasal ħdejn l-artal, naqsmu minn warajha u mmorru npoġġu.” Hekk għamilna.

Dak il-ħin kien hemm sopran ta' ċertu stoffa qed ikanta l-Ave Maria. Kif wasalna ħdejn l-aħħar bank għaddejna minn warajh biex inqassru, fuq wara f’nofs il-bankijiet kien hemm flower arrangement enormi. Kien fih iktar minni, intih daqqa biex ngħaddi malajr u naqilbu minn tulu fl-art. Jien inżilt malajr wara l-bank biex niġbru. Dak il-ħin in-nies kollha li kien hemm fil-Knisja, inkluż l-għarusa, ħarsu lura u sabu lil Diane bilwieqfa minflok il-flower arrangement. Jien sadanittant kont malart nipprova nirranġa l-arrangement kif stajt. Sparpalja ruħu sew u tellajtu lura f'postu bil-fjuri kollha mdendlin, b'kulħadd iħares lura. Jien komplejt nirranġah qisni naf x'qed nagħmel u nilgħabha tal-cool. Diane riedet l-art tiblagħha. Marret bilqiegħda u ma reġgħetx qamet. Jien kelli theddid serju għal ħajti!

GWIDA Ottubru 2020

15

Storja Prinċipali

SARAH ZERAFA

Ritratt: Albert Camilleri

L-aktar ġurat attiv u popolari fuq is-social media!

Għal min hu attiv fuq il-midja soċjali żgur sema’ b’Sarah Zerafa. Sarah fuq Instagram għandha ‘l fuq minn 234 elf follower minn madwar id-dinja kollha. Fuq il-profil tagħha, Sarah titfa’ diversi ritratti b’mod oriġinali u kreattiv li huma t’ispirazzjoni kbira għal min iħobb il-moda. Ta’ sikwit Sarah tkun intervistata minn siti internazzjonali fuq is-suċċess li qed tkompli tibni f’dan il-qasam.

X’kienet ir-reazzjoni tiegħek xħin sirt taf li int parti mill-ġurija ta’ dan il-programm?

Lanqas biss nista’ nibda biex niddeskrivi l-emozzjoni li ħassejt meta qaluli li jien waħda mill-ġurija. Kelli qalbi ħa tisplodi bil-ferħ għall-fatt li jien kont diġà ammiratriċi kbira ta’ Got Talent, jiġifieri tista’ timmaġina kemm din l-esperjenza kienet aktar speċjali għalija. Ommi lanqas biss riedet temmen meta ċempiltilha u għedtilha li ser inkun parti mill-ġurija! Naħseb l-aktar ħaġa diffiċli kienet li ridt naħbi din l-aħbar kbira mis-segwaċi tiegħi. Jien imdorrija ngħidilhom b’kollox... jiġifieri tista’ timmaġina kemm kienet aktar diffiċli għalija.

Xħin ħarġet l-aħbar x’qalulek is-segwaċi tiegħek?

Kemm ħadt gost meta fl-aħħar stajt inħabbar l-aħbar lill-followers! Ir-rispons tagħhom kien wieħed inkredibbli!

Verament kienu kuntenti għalija.

Issa li l-filming tal-auditions huwa lest, x’deherlek mit-talent f’Malta?

Għadni s’issa sorpriża bit-talent varjat li rajna! Prestazzjoni isbaħ mill-oħra, talent differenti minn ieħor! Żgur li ħa jkollna xow mill-isbaħ.

Kif beħsiebek ikun l-involviment tiegħek online waqt 16 GWIDA Ottubru 2020

ix-xandira ta’ Malta’s Got Talent?

Bla ebda dubju ħa nkun qed nitfa’ ħafna ritratti u filmati li ħadt minn wara l-kwinti tal-programm fuq il-profil t’Instagram tiegħi. Digà għandi kontenut lest li għatxana naqsam mal-followers tiegħi! Fosthom jinkludu l-ħwejjeġ li lbist għall-programm. Ġejt rikonoxxuta barra minn Malta diversi drabi fuq l-abiltajiet tiegħek online. Xi tħoss dwar dan?

Dejjem hu ta’ unur li nkun nista’ nirrapreżenta lil Malta.

Għadni s’issa verament grata ta’ kulma qed iseħħ filkarriera tiegħi. Veru kuntenta li jien ixxurtjata biżżejjed li nkun nista’ naqsam kull esperjenza mal-followers tiegħi online.

Din is-sena tlift membru għażiż tiegħek, ‘nannu Charlie’. X’kien jgħidlek fuq ix-xogħol tiegħek u kif kienet ir-relazzjoni tiegħek miegħu? Tiftakar xi mumenti ħelwin?

Tista’ tgħid li n-nannu Charlie kien wieħed mill-akbar ħbieb tiegħi. Dejjem flimkien, dejjem nidħku u dejjem nivvintaw il-praspar. Għadni nibkih sal-lum il-ġurnata, imma naf li hu dejjem ħa jkun miegħi! Dispjaċir wieħed biss għandi, li ma lħaqtx għedtlu li ġejt magħżula bħala waħda mill-ġurija, imma m’għandix dubju li qed iħares lejja minn hemm fuq, bl-ikbar tbissima tiegħu!

Narawk tbiddel ħafna tibdiliet biex tixbah karattri famużi. X’gwardarobba għandek?

Grazzi għall-għarus, issa għandi ħafna fejn nerfa’ u niżbarazza! Irnexxielu joħloqli kamra tas-sodda tal-ħolm u mnalla għax kieku żgur m’għandix fejn inpoġġi l-ħwejjeġ kollha.

Storja Prinċipali

Ritratt: Albert Camilleri

MAXINE AQUILINA

L-aktar ġurat b’qalbha żgħira!

Għalliema tal-Performing Arts li bis-saħħa t’hekk tgħid li wassalha biex tagħti ġudizzju u opinjoni fair fuq ilprestazzjonijiet. L-esperjenza tagħha kemm f’Malta kif ukoll barra minn xtutna fit-teatru mużikali ċertament ser toħloq dinamika sabiħa fil-grupp tal-ġurija. Meta staqsejna liema ġurat ser narawh jibki ta’ spiss, b’vot unanimu kulħadd għażel lil Maxine.

Got Talent barra minn Malta ilu ftit għaddej, liema kienu l-acts favoriti tiegħek? Ċertament li l-aktar prestazzjoni li nibqa’ niftakar kienet dik minn Britain’s Got Talent fejn kien hemm klassi ta’ studenti żgħar kollha b’kostumi differenti jkantaw u jiżfnu flimkien.

Kienet chaos sħiħa iżda ħadt ħafna gost naraha.

Liema ġurija barrani jispirak u tieħu pjaċir tisma’ ilġudizzju tiegħu? Żgur Sofia Vergara minn America’s Got Talent. Wisq mara naturali u umoristika; nħobbha wisq!

Il-mamà ħallietna ftit ta’ snin ilu. X’impatt ħalliet fuqek, x’kienu l-isbaħ mumenti flimkien?

Kien hemm ħafna mumenti sbieħ, biss biss ngħidlek li kienet l-akbar ħabiba tiegħi u l-aktar ammiratriċi ffisata fuqi. Għadni sal-lum il-ġurnata naqtgħalha biljett għal kull prestazzjoni li jkolli. Inħobbha wisq.

Bħala persuna li taħdem f’ħafna musicals, kif affettwatek il-pandemija? Taħseb li l-awtoritajiet imxew b’mod ġust magħkom? Liema produzzjonijiet tħassrulek?

Il-pandemija laqtet is-settur tal-arti bl-aktar mod aħrax.

It-teatru u l-produzzjonijiet kollha ġew magħluqin. Din

is-sena kelli parti fil-musical ‘Sister Act’ li kellha ssir ġewwa t-Teatru Astra u li kellha titħassar. Konna fl-aħħar provi finali meta l-pandemija laqtet lil Malta. Uġigħ ta’ qalb li tara produzzjoni titwaqqaf wara xhur ta’ ħidma u preparazzjoni.

Ftit ġranet qabel il-prestazzjoni li tant ħdimna għaliha kellna nagħlqu l-bieb.

Liema kienet l-aktar produzzjoni għal qalbek?

L-aktar parti li dejjem ħlomt fuqha kienet dik ta’ Eliza Dolittle fil-produzzjoni ‘My Fair Lady’. Inħossni xxurtjata li fl-2018 kont ġejt magħżula li nieħu sehem u ninterpreta dan il-karattru, grazzi għal FM Theatre Productions. Ħafna mill-Maltin li jaraw it-televiżjoni jiddejqu jaraw persuna titkellem bl-Ingliż. Taffettwak din?

X’taħseb fuqha? Taħseb li l-Maltin tolleranti ma’ persuni Maltin li jagħżlu li jitkellmu bil-lingwa Ingliża?

Naħseb li meta tkun fuq programm tat-televiżjoni qed titfa’ lilek innifsek suġġett għall-kritika ta’ kull tip. Jekk it-telespettaturi jiddeċiedu li jiġġudikawni fuq il-lingwa li nitkellem u nħossni komda nitkellem, hi xi ħaġa tagħhom li jien m’għandix kontroll fuqha. Fl-aħħar mill-aħħar Malta għandha 2 lingwi uffiċjali u għandna naħdmu biex inkunu tolleranti għal xulxin.

Niftakar li meta ġejna Malta kont għadni tifla żgħira. Kont kburija li għandi n-nannu tiegħi Malti. Naħseb li peress li nagħżel nitkellem bl-Ingliż ser ngħin lil telespettaturi mhux Maltin sabiex jifhmu dak kollu li ser ikun qed jiġri waqt ilprogramm.

GWIDA Ottubru 2020 19

Storja Prinċipali

HOWARD KEITH DEBONO

Ritratt: Albert Camilleri

L-aktar ġurat b’kummenti ħorox Meta staqsejna lill-membri tal-ġurija fuq min jagħti l-aktar kummenti ħorox wara l-prestazzjoni, kulħadd għażel lil Howard. Lil Howard rajnieh fiż-żewġ staġuni ta’ X Factor Malta. Howard magħruf għall-onestà tiegħu, dejjem jirreaġixxi għal dak li tkun qed tgħidlu qalbu. Peress li f’din il-kompetizzjoni jistgħu jieħdu sehem talent iżgħar, Howard iwiegħed li ser irattab ir-rimarki skjetti tiegħu, imma xejn mhu ser iżommu lura mir-red buzzer!

X’differenza tara bejn l-X Factor u l-Malta’s Got Talent?

Nara żewġ differenzi ewlenin. L-X Factor huwa aktar ibbażat fuq l-industrija bi sfidi speċifiċi u diffiċli biex jesponi d-dgħufijiet u l-punti sodi tal-artisti, filwaqt li Got Talent mhuwiex speċifiku għall-ħtiġijiet tal-industrija iżda pjuttost pjattaforma li tesponi varjetà ta' talenti. M'hemm l-ebda restrizzjoni għall-età, kif ukoll it-tip ta' talent f’Got Talent li jiftaħ spettru ġdid għalkollox. Differenza oħra hija li l-ġurija mhumiex mitluba jaħdmu fil-viċin mal-kontestanti u jagħtu l-pariri siewja, kuntrarjament għall-fattur tal-X Factor. Ilġurija f'Got Talent mhumiex qed jikkompetu kontra xulxin u aħna ġejjin minn oqsma differenti fl-industrija.

Għall-bidu kont ftit xettiku dwar MGT. X’dawwarlek il-ħsieb?

Jien qatt ma nieħu xejn bħala fatt. Hekk kif ma kontx qed nistenna li nkun ġurija fuq X Factor għal 2 staġuni konsekuttivi, ma kontx qed nistenna li nkun parti minn Got Talent. Jien kont xettiku anke dwar X Factor għax qatt ma rajt lili nnifsi bħala persuna tat-TV. Sa ċertu punt kelli bżonn infakkar lili nnifsi fil-ġranet meta kont artist fuq il-palk.

Il-verità hi li tinsa kompletament il-kameras. F’ċertu każijiet, probabbilment wisq. Ir-riservi li kelli għall-MGT kienu għax forsi stajt inkun wisq aħrax għal dan it-tip ta’ format, imma huwa l-kontenut u l-format li jikkontrollaw l-ispettaklu u għalhekk kont moħħi mistrieħ. Jien onorat li nifforma parti minn din il-franchise internazzjonali. Qalulna li hemm

madwar 70 pajjiż li qed ixxandar Got Talent u X Factor hemm madwar 50. Dan huwa fenomenu internazzjonali.

Meta nikkunsidraw id-daqs u l-limitazzjonijiet tagħna, jien kburi ħafna b'dak li ksibna u jien ċert li se nkun kburi blistess mod bl-MGT. Taħseb li l-Maltin lesti għall-kritika ħarxa?

Ifhem, l-onestà tiegħi ġieli qanqlitli daqsxejn problemi!

Fuq Got Talent minbarra l-le jew kritika ħarxa għandna wkoll, dak li jissejjaħ ir-red buzzer li dejjem se jipprovoka reazzjonijiet. Il-mod kif personalment nara l-buzzer aħmar hu li wieħed ikun qed japplika l-brejkijiet għal xi ħadd li inevitabbilment ser jaħbat. Sinċerament, l-industrija hija verament iebsa u ma ddumx biex tirrealizza li sempliċiment għax il-mummy u l-daddy qalulek li int tajjeb, mhux bilfors ifisser li wieħed għandu dak li hemm bżonn. Jeħtieġ bosta validazzjonijiet matul is-snin. In-nies eventwalment jidraw din ir-realtà. Jekk għażlu din it-triq tal-karriera, huwa inevitabbli li jkunu suġġetti għall-kritika. Iktar ma jkunu attivi, iktar ikunu hemm barra fil-pubbliku, aktar se jsibuha ħarxa.

MGT mingħajr udjenza, taħseb li ttellef l-vibe?

Għall-ewwel ħsibt li din ser tkun diffiċli. Għandna esperjenza b’dawn bil-live shows u chair challenge li ma jaħdmux ukoll meta l-enerġija tal-udjenza tkun baxxa, aħseb u ara mingħajr udjenza. Madankollu, jekk il-kontenut huwa tajjeb allura m'hemm l-ebda raġuni għaliex ma taħdimx. Ilprekawzjonijiet kollha meħtieġa ttieħdu sal-punt li xi drabi ħassejt li kont l-isptar! Madankollu, kien tassew sabiħ li tara li dan jista’ jsir fost restrizzjonijiet bħal dawn fejn kulħadd ħassu sigur u jista' jieħu gost fl-istess ħin. Fil-fatt, nemmen li ż-żmien ma jistax ikun aktar xieraq. Fi żminijiet ta' sfida bħal dawn, Got Talent żgur li se jġib lura xi tbissima u feel good factor tant meħtieġ għall-poplu Malti. Hemm ukoll il-fatt li din in-norma ġdida teħtieġna naddattaw filwaqt li nżommu s-sigurtà tagħna bħala prijorità.

GWIDA Ottubru 2020

21

Intervista

IT-TIEĠ TA’ GLEN U SANDRO

Wara 19-il sena flimkien jiżżewġu!

Fl-2017, Sandro għamel l-ewwel pass u f’nofs Pariġi, quddiem it-Torri Eiffel, niżel għarkupptejh u stieden lil Glen Vella li jaċċetta proposta għaż-żwieġ.

M’għandniex xi ngħidu Glen qabeż bil-ferħ! Tliet snin wara Glen u Sandro żżewġu, iżda t-triq xejn ma kienet faċli għal dawn it-tnejn!

“It-tir tagħna kien ż-żwieġ, mhux l-ikla ta’ wara! Stajna nkunu jien u Sandro biss. Covid-19 u mhux, seta’ kien x’kien, diment li ż-żwieġ seta’ jsir, xejn ma seta’ jwaqqafna milli niżżewġu,” jgħidilna Glen f’intervista. Il-pjan oriġinali kien li jiżżewġu fil-11 t’April, iżda dak iż-żmien l-awtoritajiet ma kinux qed jagħtu permess li jseħħu ż-żwiġijiet minħabba l-pandemija.

Għal Glen u Sandro l-importanti kien iż-żwieġ tagħhom u riedu jibqgħu għaddejjin akkost ta’ kollox. L-istress għal dawn it-tnejn kien kbir, biss biss il-pjanijiet li kienu ilhom jaħdmu

22 GWIDA Ottubru 2020

fuqhom fl-aħħar sena kellhom iħassruhom ġimagħtejn qabel.

“Fiċ-ċerimonja involvejna ħafna ħbieb u familjari li huma l-aktar viċin tagħna. Kien hemm ukoll involuti l-Animae gospel choir. Aħna ridna li ċ-ċerimonja tirrifletti d-dsatax-il sena flimkien. Bdejna b’filmat li kien jeħodna lura fl-ewwel ġurnata u baqa’ sejjer sa dakinhar tat-tieġ. Wara kien hemm in-neputijiet, ix-xhieda u l-grooms squad (Rachel, Pamela, Kevin, Mariella u Angela) li għamlu d-diskors tagħhom fuqna. Fl-intervall ta’ kull diskors kien hemm il-kor ikanta kanzunetta li għandha x’taqsam ma’ dak li jkun intqal. Mill-bqija, t-tieġ li kellna pjanat ħassarna kollox u ħloqna kollox mill-bidu f’ġimagħtejn biss!” jgħid Glen. Ġimagħtejn impenjattivi, b’Glen u Sandro jkollhom iqumu kuljum

fis-sitta ta’ filgħodu u jorqdu fissagħtejn ta’ filgħodu. Dan minħabba t-tibdil fir-restrizzjonijiet marbuta mal-pandemija u l-effetti tagħha. Glen jgħidilna li fl-aħħar minuta kellhom ibiddlu s-sala taċ-ċerimonja; kellhom jagħżlu banda ġdida għax kienu kollha fi kwarantina u saħansitra xi mistednin kellhom jikkanċellaw għax kienu infettati bil-coronavirus u tilfu t-tieġ. Peress li t-tieġ kien bilqiegħda u fi gruppi ta’ għaxra, riedu jbiddlu s-seating plan kemm-il darba sabiex kollox ikun konformi mal-liġi. Inzerta li tlett ijiem qabel it-tieġ imut il-kelb ta’ wieħed mill-groom squad li wkoll tellef ftit mill-entużjażmu għat-tieġ.

Mhux ta’ b’xejn iċ-ċelebrant biex żewwiġhom qalilhom, “U issa fl-aħħar niddikjarkom miżżewġin!”

Noel Formosa, is-sindku ta’ San Lawrenz (Għawdex) kien iċ-ċelebrant f’din iċ-ċerimonja – ħabib kbir ta’

Intervista

Glen u Sandro li kien jaf x’qed jiġri mill-A saż-Ż.

Ir-riti ta’ żwieġ kitbuhom huma stess fejn fakkru lil xulxin f’episodji sbieħ li għaddew minnhom.

“Naħseb li kien l-isbaħ mument f’ħajti kollha. Ara kemm kelli esperjenzi sbieħ fuq il-palk, imma din kienet l-isbaħ waħda,” jistqarr Glen.

Għat-tieġ, Glen u Sandro ħadu ħsieb kollox huma. Remaw is-sala huma stess bl-għajnuna ta’ xi ħbieb, taw pjanta żgħira bħala souvenir lill-mistednin u saħansitra preżentaw it-tieġ tagħhom. “Aħna ma ridniex li jkun hemm sorpriżi fit-tieġ, anzi ridna li l-mistednin jieħdu pjaċir u aħna ppreżentajna t-tieġ. Kien hemm Debbie Scerri li qalet l-affarijiet formali imma aħna għamilna l-logħob!” jgħid Glen. Peress li ma setgħux jiżfnu waqt it-tieġ riedu jsibu soluzzjoni għal din il-problema wkoll! “Jien u Sandro għamilna logħob għal kull mejda u kulħadd kellu jagħmel xi ħaġa. Kien hemm żewġ persuni li kellhom imorru ħdejn il-banda jiżfnu YMCA, kien hemm grupp ta’ nies li ġegħelniehom jistaqsu xi ħaġa fuqna... Kulħadd gawda kull mument!”.

Fit-tieġ kien hemm ukoll mument speċjali ferm mal-ġenituri tal-koppja. Glen jgħidilna li Miriam Christine kienet il-mistiedna speċjali tat-tieġ tagħhom. Miriam għandha kanzunetta jisimha, ‘Bi Ftit Kliem’ li titkellem fuq ir-relazzjoni tal-omm ma’ binha. Waqt li Miriam kienet qed tpaxxi lil kulħadd b’dak il-leħen stupend, Glen u Sandro kienu qed jiżfnu mal-ġenituri tagħhom. Kien mument li dawwar l-għajnejn bi dmugħ u wara, kulħadd infexx f’ċapċipa waħda.

F’ħin minnhom, Glen waqqaf lil kulħadd biex jiddedika kanzunetta lil Sandro; ħabbar li kien ser ikanta ‘Ngħix Biss Għalik’ imma bi kliem differenti.

Min-naħa l-oħra Sandro qallu li wkoll kellu xi ħaġa pjanata. Iżda din ma kienet xejn ħlief reċta! Glen jgħidilna li “ħadd ma kien jaf b’din is-sorpriża, ħlief id-DJ li kellu jitfa’ l-kanzunetta. Bdejt jien u taparsi l-kanzunetta weħlet; in-nies ħadu qatgħa!

Iżda mill-ewwel bdiet taħlita ta’ kanzunetti fejn jien u Sandro żfinna u kantajna flimkien. Kemm ħadna pjaċir nagħmluha, kienet qisha l-first dance tagħna.”

L-imħabba ta’ dawn it-tnejn dehret f’kull sekonda tat-tieġ. Is-sagrifiċċju ta’ ġimagħtejn sħaħ ħareġ u f’għajnejn dat-tnejn kulħadd ra l-imħabba liema bħalha li għandhom għal xulxin. Nawguraw lil Glen u Sandro żwieġ hieni, mimli mħabba, imdawwar bl-arti u invażat bl-enerġija!

GWIDA Ottubru 2020 23

Mużika

BANDS, KANTANTI, AWTURI U KOMPOŻITURI...

SMAJTU BL-AĦBAR?

Ritratti: Daryl Cauchi

Mużika Mużika - Festival Kanzunetta Maltija b’ritorn grandjuż Jekk ħsibt li din is-sena kollox tħassar minħabba l-pandemija, jidher li s-sena 2021 ser tkun sena eċċitanti u ta’ nifs ġdid. Wara ħafna antiċipazzjoni, pressjoni u messaġġi, ser jirritorna l-‘Festival Kanzunetta Maltija’.

Tkellimna maċ-chairman ta' dan il-Festival, is-Sur Raymond Bugeja, mal-viċi chairman, s-Sur Norman Hamilton, kif ukoll ma’ wieħed mid-diretturi artistiċi l-Maestro Paul Abela.

“Il-Festival tal-Kanzunetta Maltija beda proprju biex ikun vetrina għall-kanzunetti ta’ awturi Maltin u miktubin b’ilsienna. Bil-mod il-mod inbidel f’Kanzunetta għall-Ewropa u hemm żvolġiet l-idea li jekk qatt kellna naslu xi mkien flEwropa, mela l-kanzunetti kellhom ikunu bl-Ingliż. L-aħħar daqqa kienet meta l-kanzunetti ppreżentati ma kinux neċessarjament ta’ awturi Maltin, u b’hekk kull rabta bejn iż-żewġ festivals inħallet darba għal dejjem. Kien hemm xi tentattivi żgħar biex jerġa’ jsir il-festival imma mingħajr illoġistika u l-finanzi meħtieġa biex ikun hemm kunċerti veri u proprji, kollox safa fix-xejn. Hija xi ħaġa li ma titwemminx li aħna, bħala nazzjon, ma għandna l-ebda pjattaforma biex nesebixxu l-mużika tagħna, miktuba u kantata b’ilsienna, jew li m’hemm l-ebda mod biex il-kompożituri, awturi u 24 GWIDA Ottubru 2020

kantanti jitħeġġu biex jipproduċu mużika bil-lingwa Maltija,” jgħidilna Ray Bugeja.

Minn dan il-festival ħarġu kanzunetti kbar li baqgħu popolari sal-lum il-ġurnata; biżżejjed insemmu ‘Fjura fil-Kantina’, ‘Fejn Tħobb il-Qalb’, ‘Sal-Aħħar’, ‘L-Għannej’, ‘Il-Kuġin Ġiljan’ u ħafna aktar. Din id-darba dan il-festival ser jirritorna bl-aktar mod grandjuż.

P L-orkestra se tkun magħmula minn madwar 40 mużiċist

mill-Orkestra Filarmonika ta’ Malta, flimkien ma’ sezzjoni ritmika ta’ 2 keyboards, 2 kitarri, baxx u drums, flimkien ma’ backing vocalists li wkoll se jkunu parti mill-orkestra u jistgħu jintużaw minn kulħadd.

P Il-kanzunetti li jintagħżlu se joħorġu fuq album diġitali.

P Se jkun hemm exposure qawwija ħafna għall-kantanti.

P Hemm premjijiet ġenerużi ħafna ta’ €10,000 għall-ewwel post, €5,000 għat-tieni post u €3,000 għat-tielet post, minbarra premjijiet oħra.

P Sa jingħataw €500 lil kull wieħed mill-għoxrin finalist, imma dawn il-flus mhumiex premju. Il-flus sa jingħataw bħala għajnuna lejn l-ispejjeż li huma involuti fl-

Mużika

arranġamenti għall-orkestra sħiħa.

P Dan kollu fuq il-palk tal-aktar sala prestiġjuża f’Malta

‘Dar il-Mediterran għall-Konferenzi’, b’disinn ta’ sett professjonali, l-aqwa dwal u ħoss, produzzjoni minn professjonisti u f’xandira diretta fuq it-televixin.

Il-Festival ser ikun imqassam fuq 3 serati; Fl-ewwel serata jiġu interpretati l-għoxrin (20) kanzunetta li minnhom jintgħażlu tnax (12)-il kanzunetta għall-Finali tas-Sibt permezz ta’ ġurija u televoting. Fit-tieni serata, il-kantanti kollha li jgħaddu għall-Festival se jinterpretaw kanzunetti popolari Maltin, li wħud minnhom ħarġu minn Festivals tal-passat, fi dwett ma’ kantanti stabbiliti Maltin. Fatt interessanti li qalilna bih Norman Hamilton hu li jaf ikun hemm kantanti li ħallewna jkantaw. B’sistema diġitali, ser tittieħed il-vuċi tal-kantant minn fuq recording u jkun hemm għaddej fil-viżwal il-kantant ikanta mal-orkestra LIVE u l-kantant finalist. Jiġifieri nistgħu pereżempju naraw lil Bayzo ikanta ma’ kantant/a li għaddha/iet għasSemi Finali. “Dawk li m’għadhomx magħna xorta jibqgħu ħajjin bis-saħħa tal-mużika,” jgħidilna Norman. Fit-tielet serata jiġu interpretati it-tnax (12)-il kanzunetta finalista, fejn, permezz ta’ ġurija u televoting, joħorġu l-kanzunetti rebbieħa fl-ewwel (1), it- tieni (2) u t-tielet (3) post, kif ukoll jingħataw premjijiet għall-aħjar interpretazzjoni u l-aħjar arranġament mużikali. Din is-serata ser tintwera live fuq l-istazzjon nazzjonali televiżiv, ‘TVM’. Hemm ukoll taħdidiet biex l-aqwa minn dawn it-tlett serati jiġu esebiti Għawdex fit-teatru Astra.

M’għandniex xi ngħidu, ser ikun festival indimentikabbli, iżda l-kanzunetti irid ikollhom xi stil partikolari? Paul Abela jgħidilna li qed jittama li jkun hemm kull ġeneru ta’ mużika biex ikun festival varjat. “Aktar ma jkun hemm varjetà

aktar aħjar, il-parteċipanti m’għandhomx joqogħdu lura milli jipprovaw stili differenti u ma jirraġunawx fuq il-bażi li “din kanzunetta tal-Festival”. Il-Maestro Abela jgħidilna ukoll li fil-kreazzjoni ta’ kanzunetta m’għandux ikun hemm restrizzjonijiet, “Rigward ħsejjes tal-orkestra m’hemmx restrizzjonijiet għax se jintużaw mezzi teknoloġiċi moderni bħal click track, eċċ... u b’hekk kull ħoss li jkun hemm firrecording jista’ jiġi riprodott fil-preżentazzjoni tal-orkestra.

Għalhekk il-kompożitur m’għandux jillimita ruħu għal kanzunetti b’ħoss orkestrali biss, anzi aħna rridu illi jkun hemm stili differenti u li jitħajru jidħlu bands, artisti tar-rap, rock, r'nb, etc... biex il-festival ikun interessanti u varjat.”

Jekk int kantant, grupp, jew band, ma tistax tħalli din l-isfida għaddejja! Bilħaqq bands? “Rigward il-bands, dażgur li hemm spazju għalihom! Huma parti integrali mix-xena mużikali lokali moderna u, mhux biss, hemm spazju għalihom imma qed nagħmlu l-almu kollu tagħna biex inħeġġuhom jieħdu sehem. Jistgħu jaħdmu ‘solo’ jew jużaw l-OFM biex takkumpanja l-mużika tagħhom, l-għażla f’idejhom; iżda sinċerament nispera li jilqgħu l-isfida u jidħlu għaliha bil-ħeġġa kollha,” jgħidilna ċ-Chairman Ray Bugeja.

“Wara li għamilna ħafna ġimgħat tista’ tgħid magħluqin iddar, fejn naf li ħafna artisti ħadmu fuq kompożizzjonijiet u xogħlijiet ġodda, inħajjar lill-artisti Maltin, anke dawk li qatt ma pparteċipaw ġofestival qabel, jieħdu sehem,” temm jgħid Mro. Paul Abela.

L-applikazzjonijiet għal Mużika Mużika jiftħu bejn it-28 u t-30 t’Ottubru u jistgħu jiġu sottomessi online fuq www.muzikamuzika.org.

GWIDA Ottubru 2020 25

Editorjal

DRAWWIET ANTIKI MHUX FAĊLI JINTESEW Sarah hija tifla ferriħija ta’ tnax-il sena mill-Ghana u għandha futur sabiħ quddiemha. Tħobb tilgħab ma’ sħabha, tgawdi u tistudja l-Matematika, ix-Xjenza, l-Ingliż u r-Reliġjon, u qiegħda minn tal-ewwel fil-klassi tagħha ta’ 35 student u studenta.

Ftit iktar minn seba’ snin ilu, bħala tifla żgħira, il-ħajja ta’ Sarah kienet miexja f’direzzjoni inċerta. Sarah kienet ittimbrata li hija saħħara u sfat akkużata b’mod inġust bil-mewt ta’ ħmistax-il persuna mil-lokal fiż-żmien li kienet tifla żgħira. It-tifla ta’ erba’ snin kellha impediment biex titkellem, u xi wħud fil-komunità kienu jemmnu li hija ‘wild tal-ispirtu’ skont it-twemmin tradizzjonali li jassoċja mġiba anormali jew diżabilità mal-ispirti ħżiena. Uħud minn dawn il-membri tal-komunità, inkluża l-familja stess ta’ Sarah, irrabjaw għaliha minħabba l-inkapaċità jew in-nuqqas ta’ rieda tagħha li titkellem, warrbuha u heddew li joqtluha.

B’xorti tajba Swor Stan Therese Mumuni u l-Knisja lokali filGhana saru konxji tal-periklu imminenti li Sarah kienet fih. Huma avviċinaw lill-komunità u Swor Stan iġġieldet, kważi fiżikament, biex issalva lil Sarah mill-iktar destin terribbli, u biex tagħtiha ċans għal ħajja ġdida.

Dar Nazaret għat-Tfal ta’ Alla fid-Djoċesi ta’ Yendi fil-Ghana, hija kenn fejn tfal ta’ kull età huma maħbubin u kkurati mingħajr l-ebda kundizzjoni. Swor Stan Therese Mumuni ddedikat dawn l-aħħar għaxar snin sabiex tmexxi din id-dar. Hija ssalva tfal bħal Sarah li setgħu ġew mhedda jew jinsabu fil-periklu millfamilja jew mill-komunità tagħhom stess. Bħalissa Swor Stan tieħu ħsieb iktar minn 60 tifel u tifla, li jvarjaw fl-età minn ftit ġimgħat sa 18-il sena. Hija tagħtihom sigurtà, ikliet nutrittivi, 26 GWIDA Ottubru 2020

Addattament Claudia Cini

kura tas-saħħa u edukazzjoni. Swor Stan tiżgura li t-tfal jirċievu edukazzjoni ta’ kwalità biex għada pitgħada jiksbu xogħol u jkunu kapaċi jmantnu lilhom infushom. Il-ħolma tagħha hija li xi darba jmorru lura lejn il-komunità tagħhom u juru kif l-imħabba u l-appoġġ tal-Knisja tawhom is-setgħa biex jiżviluppaw u jilħqu l-għanijiet tagħhom.

Dar Nazaret hija waħda mill-ħafna inizjattivi kritiċi stabbiliti mill-Knisja Kattolika fil-Ghana sabiex issalva u ssostni l-ħajja tażżgħażagħ l-iktar vulnerabbli tal-pajjiż. Mingħajr l-isforzi bla heda ta’ Swor Stan, u missjunarji, reliġjużi u lajċi oħra madwar il-pajjiż, ħafna tfal jitilfu dak kollu li għandha x’toffri l-ħajja. Madankollu, is-sopravivenza ta’ dawn il-programmi, u t-tfal u ż-żgħażagħ li jibbenefikaw tant minnhom, tiddependi ħafna fuq l-appoġġ tagħna lkoll. Il-Knisja u l-Gvern tal-Ghana qed jagħmlu progress kbir fil-programmi edukattivi f’tentattiv biex ibiddlu dan ittwemmin. Madankollu kif jgħid l-Isqof ta’ Yendi, Vincent Sowah Boi-Nai: “Drawwiet antiki mhux faċli jintesew.”

Jekk l-edukazzjoni dwar id-diżabilità tilħaq aktar komunitajiet fil-Ghana, b’xorti tajba huwa inqas probabbli li jerġgħu jseħħu stejjer bħal ta’ Sarah. Madankollu, it-tfal b’diżabilità jkomplu jiffaċċjaw diskriminazzjoni, rifjut u nuqqas ta’ opportunità fil-Ghana, u ħafna drabi ma jkollhom imkien u lil ħadd lejn min iduru. Biss, id-diliġenza tal-membri tal-komunità lokali u bilfomm, iwasslu biex Swor Stan tintervjeni u ssalva tfal bla difiża jekk ikunu f’periklu immedjat ta’ theddida għal ħajjithom. Sarah titkellem bil-qalb dwar Swor Stan: “Inħobbha għaliex salvatli ħajti”. Jekk mhux għall-ħidma ta’ Swor Stan, Sarah setgħet ma tkunx ħajja llum.

Editorjal

Grazzi għad-donazzjonijiet ta’ flus li aħna nagħtu, ċkejkna kemm huma ċkejkna, tfal f’sitwazzjonijiet simili madwar id-dinja kollha, jirċievu dak kollu neċessarju biex jgħixu ħajja diċenti bla ma jkollhom għalfejn imorru jaħdmu. Bis-saħħa ta’ ħafna benefatturi Maltin u Għawdxin, Missio Malta (l-Uffiċċju Missjunarju) fil-Belt u l-Mosta, jibgħat fondi lil diversi komunitajiet fejn hemm il-missjunarji sabiex jgħinu mill-aħjar li jistgħu lill-foqra u abbandunati, fost oħrajn. Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb minn fuq il-websajt www.missio.org.mt, minn ‘Facebook’ jew fuq 2123 6962.

Nota: Ftit tal-ġimgħat ilu, ġie mħabbar li Papa Franġisku stabbilixxa fond ta’ emerġenza fi ħdan is-Soċjetajiet Missjunarja ta’ Misso. Id-dħul ikkontribwit għal dan il-fond huwa ddestinat għall-għajnuna ta’ dawk in-nies, komunitajiet, lajċi u missjunarji li qed jintlaqtu traġikament mit-tixrid talCOVID-19. Il-flus se jmorru direttament lill-pajjiżi fil-missjoni permezz ta’ strutturi u istituzzjonijiet tal-Knisja. Għalhekk, fuq xewqa ta’ Papa Franġisku u permezz tal-motto ‘Aħna Għadna Hawn Għalikom’, kull min jista’ għandu jagħti l-għajnuna tiegħu fi flus b’risq din il-kawża ġusta. Jekk tixtieq tgħin jew sabiex tikseb aktar informazzjoni, jekk jogħġbok ċempel lil Missio Malta fuq 2123 6962.

IRBAĦ €1,000 MA’ GWIDA

4/ 6

Kull ma trid tagħmel hu li ġġemma’ 6 kupuni – wieħed minn kull edizzjoni tal-Gwida li ser joħorgu din is-sena, jigifieri: KUPUN 1: Mill-edizzjoni ta’ LULJU, KUPUN 2: Mill-edizzjoni ta’ AWWISSU, KUPUN 3: Mill-edizzjoni ta’ SETTEMBRU, KUPUN 4: Mill-edizzjoni ta’ OTTUBRU (li jidher hawn taħt), KUPUN 5: Mill-edizzjoni ta’ NOVEMBRU u KUPUN 6: Mill-edizzjoni ta’ DIĊEMBRU

Kupun 4 – OTTUBRU 2020 Programmi Ġodda Liema hi l-aktar drama li qed tieħu pjaċir issegwi? ______________________________________________________________________________ Liema hu l-aktar programm fuq l-istazzjon Malti li tħobb tara? ______________________________________________________________________________ Liema preżentatur jogħġbok l-aktar? ______________________________________________________________________________ Ibgħat dan il-kupun flimkien mal-5 l-oħra sal-31 ta’ Diċembru 2020 fuq GWIDA, KOMPETIZZJONI, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq In-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010

Ibgħat is-sitt kupuni flimkien f’Diċembru

Skeda

MIT-TNEJN SAL-ĠIMGĦA FUQ TVM 7:00 TVAM Kull filgħodu, TVAM joffri doża t’aħbarijiet, pariri siewja, u ġrajjiet popolari fl-industrija tad-divertiment li jħejjuk għallġurnata. Jippreżentaw Mario Xuereb u Amanda Spiteri Grech.

10:00 FitAM Flimkien ma’ Andreana DeBattista, Melanie se twasslilna programm FITam. Fitness, kif tikkura lilek innifsek u l-importanza li nkunu attivi, kollha f’programm wieħed.

12:15 Niskata Niskata ser ikompli jżommilkom kumpanija għal ftit ħin ta’ rilassament u divertiment, b’tagħlim u informazzjoni kif ukoll tisjir, kompetizzjonijiet u kurżitajiet.

15:05 Żiżi Żiżi se jipprovdi esperjenza awdjoviżiva bil-Malti għal tfal żgħar fl-età b’taħlita ta’ filmati animati, attivitajiet, kanzunetti u logħob sabiex waqt li qed jiddevertu jkunu qed jitgħallmu l-Malti b’mod aktar effettiv.

15:30 Teeny Break Programm frisk u enerġetiku għat-tieni staġun, immirat li jippromwovi dak kollu li jeżisti fid-dinja taż-żgħażagħ.

Imexxu grupp ta’ żgħażagħ li huma influwenti fil-midja soċjali b’servizzi qosra dwar kultura, xjenza, moda, teknoloġija, sport, mużika, avvenimenti u aktar!

30 GWIDA Ottubru 2020

15:40 Sorelle (Drama) Ikompli għat-tieni staġun. Sorelle hija storja ta’ ħames aħwa li jitwieldu ġo familja sinjura. Minn kull aspett tal-ħajja, din il-familja kienet imżejna b’dak kollu li taspira għalih kull familja. Iżda x’inhuma l-intriċċi ġodda li ser jiltaqgħu magħhom l-aħwa?

16:45 Illum ma’ Steph Bħas-soltu Steph ser tilqa’ mistiedna, ħbieb, esperti u professjonisti. Steph b’dik it-tbissima u b’karattru tant simpatiku ser tirritorna bil-programm tagħha.

19:00 Popolin F’Popolin, flimkien ma’ Quinton Scerri ser naraw diskussjonijiet, filmati ħelwin u intervisti.

Skeda

FUQ NET 16:30 Kikkra Te Marco Calleja Vassallo, Mireille Bonello u Valerie Vella ser iwasslulna programm ħelu u mimli divertiment.

15:05 Dejjem Tiegħek Becky (Drama) Erġa’ segwi r-raba’ staġun ta’ din is-serje. F’din is-serje ser niltaqgħu ma’ Prentiss u l-isfidi tiegħu biex jirnexxi fliskola, ma’ Ingrid is-soru li tasal lura mis-safar flimkien ma’ missierha u ser naraw kif it-tqala ta’ Becky ser tħarbtilha l-familja tagħha.

FUQ ONE

FUQ MELITA MORE

10:30 Espresso

18:15 Days of Our Lives (Drama)

Programm prinċipali ta’ kull filgħodu, matul il-ġimgħa fuq ONE, ippreżentat minn Wayne Aquilina, bis-sehem ta’ Agnes Pandolfino, diversi mistiedna u kokijiet.

12:40 Teftif Programm qasir b’ riċetti ħfief. Waħda minnhom kienet; Isfoq 6 bajdiet ġo kontenitur u ħallathom ma’ 200 gramma zokkor. Itfa’ fit-taħlita kuċċarina essenza tal-vanilla u ħawwad kollox. Itfa’ 200gr dqiq mingħajr glutina fit-taħlita u kompli ħawwad bil-mod. Sajjar it-taħlita f’forn ta’ 180ċ għal 40 minuta ġo reċipjent. F’kontenitur apparti agħmel ftit ilma u zokkor fin, żid il-kulur aħmar. F’kontenitur ieħor roxx ftit frak tal-coconut. Ċappas l-uċuħ tal-kejk fit-taħlita ħamra u erġa’ mbagħad dawwarha fil-coconut.

13:00 Kalamita 21 sena ta’ Kalamita, il-programm li tul dawn l-aħħar għoxrin sena ra diversi mistiedna u esperti minn kull fergħa tal-ħajja. Tul dawn is-snin dejjem ra kif jagħti ċans kantanti żgħażagħ li llum il-ġurnata qed jagħmlu suċċess kemm f’Malta u anke barra minn xtutna.

16:30 (It-Tnejn / L-Erbgħa / Il-Ġimgħa) Duurella Il-programm Duurella ser ikun ibbażat fuq diversi tfal kurjużi u lesti biex jitgħallmu affarijiet ġodda. Duurella ser juri tfal jipparteċipaw f’ħafna sfidi u logħob li jqanqlu l-immaġinazzjoni tagħhom, inisslu tbissima u jagħtu gost.

Ittorturata mill-passat u l-memorji koroh, mara mhux identifikata tipprova tibni kuntatt mal-familja tagħha wara li din ħarbet minn kult abbużiv. Min-naħa l-oħra Larry Guthrie jitlef l-ewwel imħabba ta’ ħajtu, jipprova jirbaħha lura billi jaħdem volontarjat ġo programm aftershool mal-istudenti. Meta Lary jgħid lit-tfal bit-tooth fairy malajr ilibbsulu tutu. F’dan ix-xahar ser inkomplu naraw l-istorja ta’ Gabi fejn ser tqatta’ l-karti ma’ Abigail, Rade u Eli hekk kif ikunu qegħdin f’nofs investigazzjoni dwar omiċidju. Chad u Kate jibnu r-relazzjoni tagħhom u Lani ser jagħmel millaħjar li jista’ biex jgħatti t-tqala ta’ Eli.

FUQ CANALE 5 13:41 – Beautiful (Drama) Flo ma tistax iżżomm aktar ħalqha magħluq u tikkonferma r-revelazzjoni li għamel Little Douglas li Phoebe u Beth huma l-istess persuna. Wyatt issa ser ikun jaf il-verità kollha u jispiċċa b’ħalqu miftuħ. Liam ser jispjega lil Hope li t-tifla tiegħu hija ħajja u kienet addottata minn Steffy li din ma kienet taf b’xejn. Din l-aħbar Thomas mhux ħa togħġbu!

Bejn Thomas u Liam tibda tensjoni kbira u tispiċċa bi vjolenza! Thomas jinduna li kollox issa mitmum u jaqta’ qalbu. Hope u Liam jitgħannqu flimkien kuntenti li t-tifla tagħhom li tant xtaqu hi ħajja. Iżda kif ser jeħduha l-bqija issa li jafu li Beth hi ħajja? Min ser ikollu jaħrab?

18:30 Pjazza Pjazza jirritorna fl-iskeda l-ġdida ta’ One, b’aktar analiżi, attwalità, kultura u sports.

20:15 Prime-Time Aktar mistednin interessanti intervistati minn Owen Bonnici.

Teeny Break

GWIDA Ottubru 2020

31

Skeda

NHAR TA’ TNEJN FUQ TVM

NHAR TA’ TLIETA Venere

19:45 Skritt F’ħames minuti, Skritt joffri rakkont viżiv ta’ x’fihom iddokumenti antiki li jinsabu fl-Arkivji Nutarili. Stejjer ta’ nies vera, ir-relazzjonijiet tagħhom, u kif kienu jgħixu u jaħdmu f’diversi żminijiet tal-ġrajja Maltija.

21:00 L-Ispettur (Drama) Tista’ taqra b’mod aktar iddettaljat fuq din id-drama fl-intervista li ħriġna ma’ Mario Micallef u Mario Philip Azzopardi. L-Ispettur mistenni tkun drama b’saħħitha li ser tħalli lil kulħadd bil-kurżità minn episodju għall-ieħor.

22:05 Realtà

FUQ TVM

Realtà huwa programm ta’ ġrajjiet kurrenti li jikkonsisti f’diskussjoni u analiżi ta’ suġġetti topiċi. B’diversi mistednin esperti fis-suġġett, il-preżentatur Brian Hansford jitratta kwistjonijiet attwali li jvarjaw minn temi politiċi, soċjali u edukattivi biex iżomm lill-udjenza informata u aġġornata bl-affarijiet li jkunu qed iseħħu f’pajjiżna.

18:30 Storja Teatru

FUQ ONE

F’Ġieħ l-Imħabba huwa rakkont li jaf il-bidu tiegħu fis-snin ħamsin tas-seklu l-ieħor. Dan ir-rakkont se jlaqqagħna millqrib mal-familji Cuppola, immexxija minn Giuseppe, iben Santiago, u l-familja Garsena, li bħala kap għandha lil Emilio.

17:30 Flimkien ma’ Nancy Nancy tkompli turina aktar riċetti u ddewwaqna affarijiet ħfief li kulħadd jista’ jagħmel id-dar.

20:35 Reboot “Il-programm li dejjem ħlomt li nagħmel” tgħid Claire Agius Ordway. Claire mhux minn dejjem kienet sportiva iżda minn mindu bdiet, inbidlet f’ħafna affarijiet. Mill-programm Claire ser tkun qed twasslilna l-enerġija tagħha u tħeġġiġna biex inkunu attivi.

22:15 Gizelle (Drama) Tkompli tixxandar id-drama li għamlet suċċess kbir fl-2006.

L-istorja ta’ żewġt ibniet orfni Gail u Christina li d-destin, wara ħafna, beda jressaqhom lejn xulxin.

Realtà

L-istili teatrali differenti li kienu popolari matul iż-żminijiet b’enfasi speċjali fuq produzzjonijiet li ttellgħu fit-teatri Maltin. Tippreżenta l-programm Gabriella Parsons.

21:00 F’Ġieħ l-Imħabba (Drama)

22:05 Venere Milli jiffoka fuq il-provi u l-kompetizzjonijiet li jsegwu se jħares b’mod speċifiku lejn ix-xeni ta’ wara l-kwinti waqt kampanji għal rivisti, kampjuni, u tnedijiet, li permezz tagħhom jinħatru mudelli professjonali u stabbiliti.

22:30 Paq Paq Paqpaq ser jippreżenta karozzi u muturi, b’ħarsa speċifika fuq ir-restawr tagħhom, it-teknoloġija kontemporanja, is-sigurtà u l-innovazzjoni assoċjati mad-dinja awtomotiva.

Se joffri wkoll wirja speċjali ta’ karozzi u muturi eżotiċi u kontemporanji, permezz ta’ test drive.

FUQ ONE 17:30 Dak li jgħodd Gwida għall-ġenituri kollha u caregivers. Dan il-programm immexxi minn Claire Agius Ordway jagħti pariri prattiċi, b’noti minn esperti biex jgħin lill-ġenituri f’kull sitwazzjoni.

20:45 Ħabbrikt Programm ġdid li ser jittella’ kull nhar ta’ Tlieta u se jlaqqagħna ma’ 13-il artist lokali.

32 GWIDA Ottubru 2020

Skeda

NHAR TA’ ERBGĦA

20:45 The Local Traveller Clare Agius se tagħtina togħma kulturali wkoll bil-vjaġġi tagħha mal-gżejjer Maltin.

21:15 Division 7 (Drama)

FUQ TVM 18:30 Wirt u Eredi Programm b’tagħrif notarili fuq min jiret u min ikun ser iħalli l-wirt.

21:00 L-Erbgħa fost il-Ġimgħa Aktar tagħrif fuq dan il-programm tista’ ssibha fuq l-intervista ma’ Mark Zammit f’din ir-rivista.

23:00 Ħajjitna Ktieb Ħajjitna Ktieb ifittex li jibbaża l-programm fuq awturi u personalitajiet li se jaqsmu l-kotba tagħhom mal-udjenza.

FUQ TVM 2 19:00 – Sensilhena Christine Delicata fl-ewwel programm laqqgħatna ma’ Mons Anton Teuma - Isqof ta’ Għawdex, fuq il-bżonn tal-Knisja li tkun qrib il-familji Maltin u Għawdxin. Matul il-programm ser inkomplu nitgħallmu fuq aktar affarijiet reliġjużi.

Bjorn mejjet mal-art, quddiemu d-Dondon bil-pistola ppuntata lejn il-Brimbu, u l-Brimbu fl-istess pożizzjoni, biddifferenza li mbagħad jispiċċa jispara lejn id-Dondon. X’se jsir minn dawn it-tliet protagonisti ser insiru nafuh fl-ewwel episodju ta’ dan l-istagun. Se tkompli tevolvi wkoll l-istorja ta’ Amir ma’ ibnu Nicky u l-ex tieghu Mandy. Fejn se jasal ir-rapport ta’ bejniethom? Se taċċetta Mandy li Amir jibqa’ jiltaqa’ ma’ ibnu?

Se tkompli wkoll l-istorja ġewwa l-ħabs tal-irġiel, fejn apparti r-residenti tas-soltu Chris, Reno, Charles, il-Pops u sħabu, se jkollna wkoll xi karattri ġodda li ser joħolqu sitwazzjonijiet ġodda, uħud umoristiċi u oħrajn serji. Fiddepot tal-Pulizija, l-investigazzjonijiet u l-każijiet ġodda ma jonqsu qatt, u l-ispettur Matthew flimkien mas-surġent Chloe u l-ispettur Cachia, jibqgħu jaħdmu bla qies biex jipprova kemm jista’ jkun jagħlqu kemm jifilħu minnhom.

22:30 Distintivi Se jkun programm ġdid din id-darba preżentat minn Kevin Mercieca fejn iċ-ċentru tad-diskussjoni se tkun minn lenti żagħżugħa.

Distintivi

FUQ ONE 17:30 #Pajjiżi Il-preżentatur popolari Clifford Galea se jkun magħna kull nhar ta’ Erbgħa bi programm kulturali ġdid.

GWIDA Ottubru 2020 33

Skeda

NHAR TA’ ĦAMIS

NHAR TA’ ĠIMGĦA

FUQ TVM

FUQ TVM

16:30 Mill-għalqa tad-dar

18:30 Magic Malta Music Show

Darryl Grima u l-bidwi Lino Cini ser jispjegawlna fuq il-ħaxix u kif jista’ jitkabbar fid-djar.

Dorian u Amber bl-aħħar aħbarijiet mix-xena mużikali kemm f’Malta kif ukoll barra.

18:30 Gourmet Challenge

21:00 Serataron

L-isfida tal-aqwa kok terġa’ tibda b’parteċipanti ġodda!

Spettaklu għat-televiżjoni Maltija b’divertiment u varjetà mmexxi minn Ronald Briffa.

21:00 Xtra Programm ta’ ġrajjiet kurrenti minn Saviour Balzan.

22:05 Kieku Kien Kieku Kien, qatt ma ltaqgħu flimkien. Kieku Kien jittanta jlaqqagħhom. Grupp ta’ storiċi jittantaw jagħtu l-verżjoni tagħhom fuq x’kien jiġri li kieku ġara xi ħaġa differenti filġrajja Maltija.

FUQ ONE 17:00 Popcorn Ruth Frendo tirritorna b’tagħrif fuq x’qed jintwera fis-swali taċ-ċinema.

17:45 Mhux Kemm taf Game show ippreżentat minn Matthew Sant Sultana addattat għall-familja kollha. Game show b’laqta komika, b’mistoqsijiet fuq xogħlijiet Maltin bħall-parrukkier, ħajjat, pastizzar etċ... Għandu repetizzjoni nhar ta’ Ġimgħa fil22:45.

21:15 Ilsien In-Nisa Programm divertenti mit-tliet nisa Clare Agius, Claire Agius Ordway u Pauline Agius.

FUQ NET 20:45 Fattigi (Drama) It-tielet staġun ta’ Fattigi jissokta. Kif ser tkompli l-istorja issa li l-fattigi m’għadhomx jaħdmu ta’ fattigi?

21:50 JIENINT Għal sena oħra, il-programm soċjoreliġjuż JIENINT ser jidħol fl-iskeda ta’ NET. Francesca Polidano, il-preżentatriċi tal-programm għall-ewwel xahar ta’ Ottubru ser titkellem dwar diversi suġġetti li huma relatati ma’ missjoni.

34 GWIDA Ottubru 2020

22:30 Insights Il-programm Insights jitratta suġġetti kurrenti u li jolqtu lin-nies fil-laħam il-ħaj. B’mistoqsijiet skjetti u diretti lillmistiedna.

FUQ ONE 17:30 In d House Programm immexxi minn Pauline Agius fejn tagħtina pariri fuq l-interior design, dekorazzjonijiet fid-dar, u kif nistgħu nsebbħu d-dar tagħna.

20:35 Min Imissu Jerġa’ jirritorna għal staġun ieħor b’garanzija ta’ divertiment biex tibda t-tmiem il-ġimgħa tiegħek fuq nota tajba. Fl-ewwel programm rajna lil Mark u Louise Doneo. Fil-programmi li ġejjin ser niltaqgħu ma’ Brian Farrugia, Pauline Fenech u fl-aħħar u mhux l-inqas lil Peppi Azzopardi u martu Mandy!

FUQ NET 20:15 Flusek Tagħrif fuq il-flus b’intervisti ma’ esperti fil-qasam bankarju.

Serataron

Skeda

NHAR TA’ SIBT Il-Kelma għal One. Dan il-programm ser jiffoka fuq l-Evanġelju li jiġi moqri fil-knejjes tagħna s-Sibt u l-Ħadd.

F’din l-iskeda Fr Louis Mallia mssp ser ikun il-mistieden residenti f’kull programm, u mistieden jew mistiedna oħra ser jikkontribwixxu biex id-diskussjoni tkun interessanti fejn ser naraw kif wieħed jista’ jgħixha fil-ħajja tagħna ta’ kuljum.

18:00 On the road B’aktar aħbarijiet mid-dinja tal-muturi, imexxi Pierre Borg.

18:30 Pink Panther Nevise Borg Caligari tirritorna b’aktar tagħrif fuq l-annimali.

20:15 Ieqaf għoxrin minuta (Sibt u Ħadd) FUQ TVM

Simone Cini tkompli twaqqafna għal għoxrin minuta b’pariri siewja.

12:15 Dine or Dishes

20:45 Arani issa

Dine or Dishes jirritorna għat-tieni staġun b’logħob teknoloġiku u tisjir. Waqt il-programm, il-kok Neil flimkien mal-kok Aaron se jkunu qed iħejju riċetti ma’ 2 kontestanti.

13:15 Sibtek Sibtek din is-sena b’aktar spettaklu, kurżitajiet fuq il-ħajja personali taċ-ċelebritajiet lokali, logħob b’rigali kbar u ħafna sorpriżi akbar minn qatt qabel.

16:30 Lenti Lenti se jqatta’ tlettax-il ġimgħa jiltaqa’ ma’ personalitajiet li aċċettaw ipoġġu quddiem il-lenti u jitkellmu apertament ma’ Albert Marshall dwar aspetti differenti ta’ ħajjithom.

17:00 Luxdesign Noel Bartolo jkompli jagħti pariri interessanti fuq id-disinn tad-djar u kif tqassam l-affarijiet.

18:15 Gadgets L-aħħar aħbarijiet mid-dinja tat-teknoloġija għal ħdax-il sena konsekuttiva.

19:00 Animal Diaries Moira Delia tkompli tlaqqagħna ma’ aktar stejjer ta’ annimali u ma’ esperti li jagħtuna pariri siewja fuq l-annimali tagħna.

FUQ ONE 17:30 Il-Kelma

Il-programm popolari Arani Issa ser jirritorna għall-ħmistaxil sena konsekuttiva. “Din is-sena ser ikun speċjali aktar minn qatt qabel”, jgħidilna Joseph Chetcuti. Joseph jistqarr magħna li qed jiffoka l-programm biex jgħin aktar nies, speċjalment Maltin li ntlaqtu bil-Covid-19.

FUQ NET 15:30 Dak Żmien Ħelu Programm għall-familja kollha fejn ser niltaqgħu ma’ personalitajiet Maltin. Programm jinkludi ċajt u praspar u sorpriża ma tonqosx. Il-Programm huwa mtella’ millistudenti li bħalissa qegħdin bl-istudji tagħhom fil-midja.

16:30 Family Affair (Sibt u Ħadd) Il-programm ta’ Eileen Montesin b’ħinijiet ġodda fl-iskeda l-ġdida. Eileen ser iżżommilna kumpanija s-Sibt u l-Ħadd.

Affarijiet bħall-isports, id-djarju u tifkiriet mużikali kollha se jkunu inklużi fil-programm.

18:10 Jekk jogħġobkom Programm ta’ tisjir mill-preżentatriċi Liz fejn ser iddewwaqna riċetti ħfief!

20:30 The Entertainers Il-programm li jżomm kumpanija s-Sibt filgħaxija jirritorna.

Aktar mistiedna ta’ interess, aktar intervisti u ma tonqosx mużika mill-banda ta’ Mark Spiteri Lukas.

Antonella Galea Loffreda, isem mhux ġdid għall-pubbliku Malti u Għawdxi, ser terġa’ tippreżenta l-programm

GWIDA Ottubru 2020 35

Skeda

KULL NHAR TA’ ĦADD

Ħadd Għalik

FUQ TVM 9:30 Raħal Twelidi Raħal Twelidi huwa programm kulturali fuq il-lokalitajiet Maltin. F’kull programm se nżuru lokalità differenti u nsiru nafu aktar dwarha, mill-istorja, sat-tradizzjonijiet, personaġġi, u oħrajn; kollox bi stil leġġer u komiku.

10:30 Malta u Lil Hinn Minnha Malta u Lil Hinn Minnha, programm kurrenti li juri l-kultura u ċ-ċivilizzazzjoni mondjali, filwaqt li jenfasizza fuq l-ambjent, il-wirt storiku, xi riċetti tradizzjonali Maltin, u aktar. Din is-sena, il-programm se jiffoka fuq Sqallija, u fuq l-emigranti Maltin li jinsabu f’Ġibiltà u fil-Kanada, f’Vancouver.

12:15 Ħadd Għalik Din is-sena aktar konxji minħabba l-pandemija, il-logħob fejn ikun hemm kuntatt dirett mal-plejers ser ikun evitat.

Angie Laus qaltilna wkoll li minn Ottubru ser naraw lil Marku bħala mistieden residenti b’kollegament kull ġimgħa mill-Awstralja. Marku ser ikun qed jikkummenta fuq l-opposti li ser ikunu qed jilagħbu. “I am trying to be relaxed, pulit and dressed up because I’ve got a phone

36 GWIDA Ottubru 2020

call from Angie ta’ Ħadd Għalik” qal Marku fil-filmat.

Feraħ li l-Maltin tal-Awstralja issa ser ikollhom min jirrapreżentahom ukoll. Angie qaltilna li hi ssegwi l-paġna ta’ Marku u għoġobha ħafna l-karattru tiegħu u b’hekk stednitu fuq il-programm. Apparti minn dawn, Ħadd Għalik mhux ser ikollu udjenza din is-sena u minflok ser ikun hemm il-Meme u r-raġel tagħha biex jissapportjaw littimijiet. Ħadd Għalik hu programm konfermat għall-iskeda tal-ħarifa u ser jibqa’ jixxandar kull nhar ta’ Ħadd.

15:00 Ċappas L-artisti Xandru Mallia, Mario Cassar u bosta mistednin u karattri oħra, li minn ħin għall-ieħor jinvadu l-garaxx tagħhom, ser ikunu qed jerġgħu jagħtu l-ħajja lill-karattri favoriti ta’ tfulitna mid-dinja tal-cartoons permezz talAirbrush Painting (Aerografija) u tekniki varji oħra tal-arti.

Xammru l-kmiem u lestu ruħkom ħa tiċċappsu!

18:15 Għawdex Illum Se jkompli jippreżenta l-ambjent trankwill Għawdxi. Ilprogramm se jkopri aspetti Għawdxin minn lenti storika, arkitettonika, artistika, kulturali, u ambjentali, filwaqt li jikxef l-użanzi u l-istili tal-ħajja Għawdxija.

Skeda

18:45 Ninvestigaw x’qed nieklu Fejn ix-xjenza, l-istorja u l-ikel jamalgamaw sabiex jittieħdu deċiżjonijiet aħjar fl-għażla tal-ikel li nikkunsmaw. Flimkien ma’ produtturi tal-ikel, tobba, esperti tad-dieta u diversi entitajiet mill-industrija tal-ikel, se nesploraw id-drawwiet kurrenti fil-konsum tal-Maltin. Il-programm huwa prodott u ppreżentat minn Jackie Mercieca.

19:45 Il-Palazz Is-sensiela ser teħodna fil-palazz ta’ San Anton, ir-residenza uffiċċjali tal-President tar-Repubblika. Twasslilna siltiet mużikali, qari mill-letteratura Maltija u ġrajjiet l-istorja u l-arti.

21:00 Malta’s Got Talent Pjattaforma għall-artisti lokali li jistgħu jesebixxu t-talenti tagħhom quddiem 4 ġurija. Dan il-programm hu speċjali għaliex ser jagħti vuċi lil dawk artisti mhux kantanti biss li għandhom talent. Ir-rebbieħ tal-programm mistenni li jirbaħ €25,000 fi flus.

22:30 Gramma Programm ta’ tagħrif dwar ‘addiction’ bil-kollaborazzjoni tal-Foundation for Social Welfare Service u Sedqa Malta.

Ir-’relapse’ hija reali għal kulħadd u bl-għajnuna tal-għarfien, wieħed jew waħda terġa’ tqum. Ċappas

Jekk int produttur u tixtieq li jkollok il-programm imniżżel hawn tista’ tibgħat email fuq info@gwida.mt

GWIDA Ottubru 2020 37

GWIDA SpeĊjali

ANTHEA ZAMMIT

Ritratt: Benjamin Sant SnapArt Photography

Tirbaħ Miss Universe Malta

Anthea mhux wiċċ ġdid fix-xena lokali. Dawn l-aħħar ħames snin ħadet sehem f’diversi avvenimenti kbar li jkomplu jsebbħu l-portafoll ta’ din it-tfajla grazzjuża. Anthea, fl-2015, irrapreżentat lil Malta fil-Eurovision Young Dancers. Fl-2016 u l-2017 irrapreżentat lil pajjiżna f’konkorsi ta’ sbuħija, fejn f’wieħed minnhom spiċċat fit-tielet post. Fl-2018 kienet waħda miż-żeffiena ta’ Christabelle li f’Lisbona rrapreżentaw lil Malta bil-kanzunetta Taboo. Iżda fl-2019 Anthea ma dehret imkien; kien perjodu diffiċli għaliha u saħansitra spiċċat l-isptar!

GWIDA Ottubru 2020 39

GWIDA SpeĊjali

Anthea xi ġralek fl-2019?

Dak iż-żmien kont qiegħda f’relazzjoni kerha ħafna. Għaddejt minn perjodu diffiċli li kissirni u missejt il-qiegħ. Spiċċajt l-isptar, fuq siġġu, ma nimxix! Kont nara lil ommi kuljum, tibki u fl-istess ħin taħbi d-dmugħ minni. Wiċċ ommi kien tal-biża’ xħin ħaduni bl-ambulanza. Dak il-ħin, wegħedt lilli nnifsi li ridt inwaqqaf ir-relazzjoni. L-ewwel darba li tkellimt fuq din il-problema b’mod pubbliku kien fil-programm Sibtek. Inħsadt bilmistoqsija. Iżda dak il-ħin ftakart fil-kanzunetta ta’ Christabelle, Taboo.

Konna għamilna sena sħiħa nippromovu l-problemi marbuta mas-saħħa mentali. Kont tkellimt ma’ Christabelle biex in-nies jitkellmu u jesprimu x’qed iħossu filwaqt li jfittxu l-għajnuna! Imbagħad jien stess, ma nagħmel xejn dwarha? Dakinhar tkellimt u għedt l-istorja tiegħi u nibtet fija l-bżonn li nagħmel xi ħaġa dwarha. Minn hemm ħassejt li Miss Universe huwa ideali sabiex inwassal il-messaġġ tiegħi. Bis-saħħa ta’ Miss Universe rġajt ksibt il-fiduċja fija nnifsi.

Għamilt sentejn tant kont qiegħda ħażin, tant kont nisma’ li jien kerha u li għandi moħħi kbir, u m’jien tajba għal xejn li wasalt f’punt li nemmen li veru hekk kont. Iżda llum il-ġurnata ninsab kunfidenti u ħerqana biex inwassal l-istorja tiegħi. Jekk nista’ ngħin imqar persuna waħda nħossni sodisfatta. Kerha li żeffiena tagħmel 3 ġimgħat ma timxix; għalhekk hemm bżonn li titkellem u tfittex l-għajnuna qabel ikun tard wisq.

Għall-esperjenza ta’ Miss Universe ħdimt bis-sħiħ; erġajt bdejt l-eżerċizzju fiżiku u niekol sew. Komplejt nibni fuq ilkunfidenza tiegħi u bdejt nitlef il-piż żejjed.

Tkellimt ma’ psikologu li baqa’ jagħtini l-għajnuna u t-terapija meħtieġa. Għal din il-kompetizzjoni tlift 14-il kilo u tlajt fuq il-palk b’karattru differenti – Anthea xorta imma aktar b’saħħitha u determinata minn qatt qabel. Kont ħsibt li wara dan ix-xogħol kollu, l-pandemija ser ittellifli ċ-ċans li nkun fuq dan il-palk, imma rnexxielna niġġildulha wkoll.

Din l-edizzjoni ta’ Miss Universe saret mingħajr udjenza. Kif ħassejtek?

F’dik il-ġimgħa kont ħa mmut bl-eċitament. Iżda xħin waslet is-serata finali ħassejtni rilassata! Ippreparajt ħafna għaliha u dak kollu li stajt nagħmel għamiltu. Imma peress li ma kienx hemm udjenza stajt nikkonċentra fuq x’qed nagħmel u jkolli rasi mistrieħa. Min-naħa l-oħra l-udjenza tagħtik dik l-enerġija u l-kunfidenza. Bis-saħħa taċ-ċapċip u interazzjoni mill-pubbliku tkun taf hux qed tintgħoġob jew le. Din is-sena kienet differenti imma xorta esperjenza li ma ninsa qatt. Ir-rispons li rċivejt kien wieħed inkredibbli u apprezzajt il-fatt li l-għada stess bagħatli l-Prim Ministru ta’ Malta jawgurali fuq Whatsapp. Anke l-Ministru tatTuriżmu, Julia Farrugia, bagħtitli u qaltli li żammejtha mqajma biex tara min ser jirbaħ!

Ritratt: Benjamin Sant SnapArt Photography

GWIDA Ottubru 2020 41

GWIDA SpeĊjali

Ritratt: Vince Piscopo Photoscopo

Ma nistax ninsa x’għamluli ż-Żebbuġin! Xħin ħabbar li Miss Żebbuġ rebħet, irċivejt ħafna messaġġi min-nies t’hemm jawgurawli, anke minn nies li qatt ma kellimthom imma kont narahom għaddejjin fit-toroq Żebbuġin. Kienet vera esperjenza sabiħa! Meta rbaħt dejjem kelli lilhom warajja.

Qabel dħalt ghall-konkors, lil Alan J. – l-organizzatur ta’ Miss Universe Malta – l-ewwel ħaġa li kont saqsejtu kienet: “Ħaż-Żebbuġ ħadu xi ħadd?” Kieku kien meħud diġà, żgur kont nistenna sena oħra. Trabbejt hemm, għext ħajti hemm, in-nannu kien wieħed mill-fundaturi tal-każini tal-banda!

Xtaqt lil xi ħadd miegħek fis-sala?

Xtaqt li fis-sala jkun hemm ommi, missieri u l-għarus għassapport. Dawn kellhom jibqgħu barra jistennewni. Iżda li skoprejt wara kien li huma kienu qed isegwu dak kollu li kien qed jiġri. Peress li l-organizzaturi riedu jnaqqsu kemm jista’ jkun nies mis-sala, dawk li ma jgħaddux għas-semi finali mbagħad għall-finali ntalbu jmorru d-dar. Xħin raw li jien kont għadni ma ħriġtx ħadu ferħa għax kien ifisser li kont għadni qiegħda fil-kompetizzjoni. Wara, xħin lestejna, huma kienu l-ewwel li għannaqt! Xtaqt wara mmorru nieklu xi mkien biex niċċelebraw iżda kullimkien kien magħluq!

Spiċċajt niekol galletti bl-arjoli.

Alan J., din is-sena organizzajt dan il-konkors talisbuħija waħdek. Kif ħassejtek?

Iva, għall-ewwel sena ħadt ħsieb kollox jien u ninsab kburi li rnexxieli nagħmilha. L-enerġija li jagħtuni dawn it-tfajliet hija waħda kbira. Kienu huma li mlewni bil-kuraġġ liema bħalu. Sas-6 ta’ Marzu kulma lħaqt għamilt kienet il-laqgħa ġenerali mat-tfajliet. Meta faqqgħet il-pandemija ħsibt li kulħadd ser jitlef l-interess u bżajt ħafna li kollox ser jisfaxxa.

42 GWIDA Ottubru 2020

Iżda fil-verità ħadmet bil-kontra għax it-tfajliet kellhom xi ħaġa għaliex jħarsu ’l quddiem. Kollha kellhom ħeġġa kbira.

Fil-laqgħat u l-avvenimenti, żammejna lil xulxin siguri bl-użu tal-maskri u s-serata finali konna kollha għatxana għaliha.

Minn barra minn Malta avżawna li din is-sena hemm ċans li l-kompetizzjoni, minflok ma ssir f’Novembru bħas-soltu, jestenduha sa April 2021 u ssir l-Amerika. Hemm ser jittieħdu l-miżuri kollha neċessarji.

X’taħseb fuq Anthea?

Biex tagħżel tfajla, hemm proċess twil. Tfajla trid tkun lesta li taħdem, determinata, kif ukoll lesta li turi x’taf. Anthea hija waħda minn dawk li għandha l-pakkett kollu. Mill-bidu xħin applikat kienet tidher li daħlet għall-kompetizzjoni bis-serjetà. Minn xħin semgħu n-nies li dieħla għallkompetizzjoni bdew deħlin il-kummenti. Anthea hemm barra hija popolari, u peress li ħadet sehem fi programmi u avvenimenti internazzjonali tgħin sabiex tifhem aktar x’inhu mitlub minnha. L-angoli tal-kamera, l-istatura tal-mudella, id-deċiżjonijiet dwar l-ilbiesi li ħadet sehem bihom fis-serata finali kollha kienu indikazzjonijiet li kien ħaqqha tirbaħ.

Anthea ser tikkompeti ma’ 95 pajjiż ieħor; b’xi mod trid tispikka! Irid ikollok personalità qawwija speċjalment flintervisti li jsiru. L-organizzaturi ta’ barra jagħtu kas kollox u kull dettall, minn posts li nitfgħu fuq il-mezzi soċjali salintervisti li jkollha. Hemm jagħtu kas ukoll l-għan tat-tfajla u l-kawża li qed twassal. Bħalma jgħid l-islowgan tagħhom ‘Confidently Beautiful’, Anthea ser tipprova tuża t-titlu li rebħet biex turi lid-dinja kemm hi sabiħa u twassal ilmessaġġ pożittiv tagħha.

Editorjal

L-ISPETTUR

Rett u jieħu x-xogħol bis-serjetà!

Id-drama L-Ispettur li bdiet it-Tnejn li għadda 28 ta’ Settembru hi xogħol tal-bravissimu Mario Philip Azzopardi. La ħa ssemmi lil Mario, mela hemm siġill ta’ professjonalità u serjetà. Mario ħadem f’diversi produzzjonijiet barra minn xtutna fuq stazzjonijiet tatteleviżjoni bħal MGM, DISNEY, HBO, WARNER BROS, CBS, NBC u ħafna oħrajn. Din għalih hija l-ewwel produzzjoni fuq it-televiżjoni lokali. B’kikkra kafè f’idejna u żewġ pastizzi ltqajna ma’ Mario Philip u l-attur prinċipali ta’ dan is-serje, Mario Micallef, biex nitkellmu ftit fuq dan id-dramm.

Tgħidli ftit fil-qosor min hu L-Ispettur?

Mario Philip: L-Ispettur hu bniedem rett u jieħu x-xogħol tiegħu bis-serjetà. Dan l-ispettur huwa wkoll missier, fis-sens li jaf li jekk ser jaqbad tifel li jkun għamel ċuċata u titfgħu l-qorti ser jirranġah għal frisk. Allura jagħtih tbeżbiża minflok. L-Ispettur huwa ambjentat illum ilġurnata u ser niltaqgħu ma’ dan l-ispettur u l-familja tiegħu. Kif inhi r-relazzjoni tiegħu mal-familja tiegħu?

Kif rajna fl-ewwel episodju ser ikun hemm persuna li joħroġ mill-ħabs wara 30 sena. Dan kien priġunier fuq deċiżjoni tal-ispettur, iżda l-ispettur nesa min kien. Millewwel episodju bdiet l-istorja ta’ vendetta li fattwalment tħalli l-ispettur jiġi bejn ħaltejn bejn id-dmir u l-liġi. Iddmir tiegħu li jipproteġi n-nies ta’ madwaru imma meta l-ħaqq u l-liġi tmur kontra l-protezzjoni tal-bniedem, x’għandu jagħmel il-pulizija?

F’kulma nagħmlu fil-ħajja għandna l-konsegwenzi u flgħaxar episodji ser naraw storja tinbena waħda fuq l-oħra sakemm naslu għall-quċċata li qatt ħadd ma jkun qed jistennieha. Ser naraw traġedja tal-bniedem li anke meta jrid is-sewwa, is-sewwa ma tiġix b’xejn. Dan mhux serje talpulizija kif imdorrijin naraw iżda dramm li jdur mal-familja tal-ispettur.

Għaliex dan id-dramm affaxxinak daqshekk?

Mario Micallef: Affaxxinajt ruħi mill-kitba mill-ewwel.

L-ewwel nett jien qabel naċċetta xi ħaġa nipprova s-soltu nara l-kitba imma mhux dejjem tkun possibbli. Kulħadd meta jgħidlek tieħu sehem f’serje, jagħtik ftit xeni tiegħek u ma tkunx tista’ tara l-istorja kollha. Mario Philip ħadem bil-kontra u minn xhur qabel kien jippreparana u bagħtilna l-iskript kollu.

Michael Kissaun għamel skeda ta’ fejn u meta ser niffilmjaw.

Kollox magħmul kif għandu jsir. Laħħaqna kollox qabel il-Covid-19 u t-tir ta’ Mario Philip li niffilmjaw kollox fi tliet xhur saret realtà.

Mario Philip: Ħdimt daqslikieku qed nagħmel produzzjoni barranija. Il-kitba saret kollha qabel ma bdejna. Għamilna prova għal kull episodju kif ukoll ġibna l-kru għal test taxxena. Għamilna 64 ġurnata biex niffilmjaw 10 sigħat. F’dawn il-ġranet konna nagħmlu għaxar sigħat ta’ filming kuljum, mit-tmienja ta’ filgħodu sat-tmienja ta’ filgħaxija.

GWIDA Ottubru 2020 45

Intervista

Kemm għen ir-rispons tan-nies wara li kienu qraw ilkotba u raw il-produzzjonijiet teatrali?

Mario Philip: Definittivament għenet. Imma l-ktieb u d-drama huma mod u dan is-serje huwa mod ieħor. Fitteatru n-nies raw biss 6 sigħat bis-saħħa ta’ triloġija u f’din id-drama ser jaraw għaxar sigħat kontinwament ta’ materjal ġdid. Għandek ħafna materjal ġdid li kellu jinkiteb mill-ġdid u jkollu l-provi tiegħu. Kif taħdem fuq il-palk differenti ħafna mill-kamera; għandek differenzi enormi. Kull attur li ħdimna miegħu kien jaf x’qed jagħmel. Mario mexxa l-għaxar episodji qisu ġeneral fl-eqqel gwerra u n-nies għandhom japprezzaw il-kwalità tar-reċtar. It-talent f’Malta qiegħed hemm u ma jistax ikun li l-istazzjon nazzjonali jitma’ produzzjonijiet ta’ kwalità baxxa. Hemm bżonn li naraw u nqajmu daqsxejn il-livell. Il-livell ta’ L-Ispettur hu ogħli ħafna u nispera li din il-kwalità titkompla.

Mario Micallef: Rarissimu li tara xi ħaġa bħal din u l-fatturi huma varji. Waħda minnhom hi l-kitba. llum il-ġurnata qed inbatu minn ħafna awturi ta’ stoffa fejn tidħol il-kitba. Il-kitba ta’ L-Ispettur hija reali, tmissha u taraha fit-toroq kullimkien praċett.

Sirna nafu li wħud mix-xeni ġew iffilmjati ġewwa l-isptar San Luqa. Bnejtu aktar xeni?

Mario Philip: Peress li aħna kellna l-iskript kollu, stajna niffilmjaw ix-xeni kollha ta’ kull sett f’daqqa. Fl-uffiċċju ta’ L-Ispettur, għamilna xi 3 ġimgħat u lestjena x-xeni kollha.

Wara żżarma u sar sett ieħor. Imma meravilja s-sett u taħseb li qiegħed f’post ta’ vera.

46 GWIDA Ottubru 2020

Nies li ġew it-teatru jistgħu ma jarawhx?

Mario Micallef: Le anzi bil-kontra! Iridu jarawh għax ser jaraw episodji, sub plots li fit-teatru ma rawhomx. It-TV jippermettilek li tagħmel dan u tiżvolġi l-istorja aħjar. Palk ma tkunx tista’ tagħmel ix-xeni kif trid. Mario bl-esperjenza vasta li għandu, irnexxielu jagħmel xi ħaġa tajba għat-teatru u addattaha għat-television. F’50 sena esperjenza, naħseb li dan l-aktar teleserial li ħassejtni komdu naħdem u rrispettat.

Għalija tagħmel differenza meta bniedem jirrispettak u dan nista’ ngħidu b’wiċċi minn quddiem għall-atturi kollha. Konna kast fenomenali. Kulħadd f’postu u f’karattru li jixraqlu.

Kulħadd fehem il-professjonalità li ħadem biha Mario.

Waqt il-ġbid ta’ din is-serje Mario tilef lil ħuh George Micallef. X’għamilt dakinhar?

Mario Micallef: Dakinhar kienu qaluli sabiex inħalliha u ma niffilmjawx. Imma jien għedtilhom ‘le’, għax naf x’jiġifieri li tħassar skeda fejn ikun hemm involuti ħafna atturi.

Ix-xena li ffilmjajna dakinhar baqgħet stampata f’moħħi.

Kienet waħda mill-aktar xeni diffiċli li fiha tlift membru għażiż tal-familja. Filgħodu kelli f’idi lil ħija ta’ veru mejjet u filgħaxija kelli karattru fi ħdani mejjet. Niftakar ċar meta ħalliena George, ħafna mill-kast kienu bagħtuli u qaluli, “Illejla ma narawkx” imma bgħattilhom li dak il-lejl kollox kien ser ikun normali imma tlabthom biex jieħdu paċenzja bija.

Waqt il-ġbid int kont qed tħoss uġigħ kbir...

Mario Micallef: Ir-rispett li rajt matul il-filming kien wieħed kbir. Dak iż-żmien kont għaddej minn żmien ftit diffiċli, u

Intervista

“F’50 sena esperjenza, naħseb li dan l-aktar teleserial li ħassejtni komdu naħdem u rrispettat.”

Mario Micallef

għadni, imma issa naqqas ħafna l-uġigħ. Kelli uġigħ kbir fix-xatka u wara li niffilmjaw il-kru kienu jduru bija. Kienu jġibuli s-siġġu u saħansitra jagħmluli t-te! Iktar minn flus, ir-rispett huwa kollox.

Mario Philip: Niftakar kellna xeni li ridna niffilmjaw lil Mario jidħol mill-bieb, idur mal-iskrivanija u joqgħod bilqiegħda. Dik il-ġurnata qalli li ma setax jiċċaqlaq u l-uġigħ li kellu kien kbir. Għedtlu ħa naraw kif nistgħu u nibdluha. Dak il-ħin ħatafni u qalli li jrid iħalli kollox kif inhu. Iffilmjajnieha u kien jidher ftit izappap. Użajtha xorta biex nibqa’ niftakar f’dakinhar u din ser tidher fl-episodju tal-ġimgħa d-dieħla.

Mario wara dan ix-xogħol li kellek f’ L-Ispettur, kif ser tħossok ikollok parti oħra f’parti ta’ pulizija?

Mario Micallef: Ma jistax ikun u mhux ser issir! Lanqas jekk jiġi b’xi ħadd f’parti prinċipali. Jien wegħedt lil Mario li parti ta’ pulizija, spettur jew uffiċjal f’kull livell tal-korp ma naħdimx aktar kemm indum nirreċta. Diġà kelli prova. Kien hemm direttur li ċempilli u offrieli parti prinċipali għal teleserje. Xħin qalli li hi ta’ kummissarju għedtlu le mill-ewwel. Jien jekk turini rispett nagħtik qalbi kollha. Għall-filming ta’ L-Ispettur neħħejt l-impenn kollu li għandi, waqqaft il-filming ta’ F’Ġieħ l-Imħabba biex niffilmja biss L-Ispettur ħalli żgur nibqa’ fil-karattru.

ma’ tad-dar. L-istazzjon CBS, bħala riċerka għal dan is-serje, kien bagħatni nagħmel ġimgħa ma’ żewġ detectives ta’ veru ġewwa New York. Kont noqgħod wara u niġri magħhom.

Kont inqatta’ ġurnata sħiħa magħhom saħansitra nieklu d-donuts! Meta kien ikun hemm każ ta’ qtil, li kienet ta’ spiss, ma kinux iħalluni nidħol. Minn hemm tgħallimt li jrid ikollok kuraġġ li tkun pulizija għax kulma tagħmel kont tkun qed tiċċappas bil-ħama tal-umanità. Il-ferħ il-pulizija ma jafhiex. Il-pulizija tiġi għandek meta jkollok l-għawġ biss għax ħlief problemi ma jarawx. Dan hu l-ispettur!

Konvinti li t-telespettaturi ser japprezzaw din id-drama eċċezzjonali li ser tkun qiegħda tixxandar kull nhar ta’ Tnejn fid-8:50 ta’ filgħaxija.

Jiġifieri għamilt 3 xhur tagħmel L-Ispettur biss?

X’qalulek tad-dar?

Mario Micallef: Il-familja għexet miegħi żmien diffiċli! Kont diffiċli jien id-dar, ma nistax ma nammettix. Sempliċiment kont inkun fil-kamra tiegħi, kont nistudja. Il-mara tiegħi Nathali kienet ittektikli fuq il-bieb u tistaqsini jekk irridx li taqlibli l-ikel. Kont naħtafha u ngħidilha, “Issa ġejt,mhux issa meta ngħidlek jien”. Jien m’iniex salvaġġ hekk, qatt m’għamilthom dawn l-affarijiet. Imma tant kont ikkonċentrat fuq ħaġa waħda biss li bdejt nirreaġixxi hekk.

Allura l-istorja minn fejn nibtet?

Mario Philip: Kont għamilt żmien l-Amerika niffilmja drama. Kienet ibbażata fuq il-pulizija u kienet pjuttost cop show normali. Dak iż-żmien kont naffaxxina ruħi nara l-pulizija u dejjem kont interessat fuq ir-relazzjoni tagħhom

GWIDA Ottubru 2020 47

Editorjal

ILLAĦWA X’DAR GĦANDEK! It-temp dalwaqt jibda jiksaħ u x-xita daqt ma tħallilek ebda pjan ħlief li tibqa’ d-dar! Ngħiduha kif inhi, bilpandemija ma’ saqajna ma tantx jifdlilna ħafna fejn immorru. Għalhekk, issa ċ-ċans li tinvesti aktar f’darek, ħalli jkollok dik id-dar li dejjem xtaqt u immaġinajt. Kulma trid, ftit ideat biex tkompli ssebbaħ darek u jkollok dar li kull min jidħol fiha jibqa’ mistagħġeb bil-ġmiel.

Iddeċidejt li tibdel xi affarijiet mill-kċina u l-kamra talbanju? Forsi għandek bżonn aktar spazju jew l-affarijiet m’għadhomx jogħġbuk? Mela iftaħ għajnejk sew għal dawn is-suġġerimenti. Hi x’inhi r-raġuni li ser tibdel xi ħaġa, issa hu l-ħin opportun sabiex tagħmel il-qalb u tirranġa. Fost l-aktar żewġt ikmamar importanti fid-dar insibu l-kċina u l-kamra tal-banju. Huma dawn iż-żewġt ikmamar li ddaħħal il-mistednin fihom, u huma dawn ilkmamar ukoll li tieħu qatgħa meta jiġri xi ħaġa fihom.

Huma ħafna n-nies li jaqbdu ma’ dawn iż-żewġt ikmamar u jibdlu xi ħaġa fihom kull tant żmien, u meta tibdel xi ħaġa tqum il-flus. Meta tinvesti tkun tixtieq li tagħmel dan għal tul ta’ żmien u jkollok xi ħaġa li tibqagħlek.

B’hekk għandek dejjem tkun aġġornat fuq l-aħħar trends li huma popolari fis-suq bħalissa. Ħadd ma jkun irid li xi kamra titqies bħala antika wara ftit snin. M’hemmx għalfejn li dejjem timxi mal-moda iżda l-aktar parir siewi

li xi ħadd jista’ jagħtik hu; kun af l-istili kollha ħalli wara ma jiddispjaċikx. Wara kollox għandek tibdel xi ħaġa mhux għan-nies imma għalik stess. Disinjatur tad-dar ser jgħinek tieħu dawk id-deċiżjonijiet importanti fid-dar tiegħek li jagħmlu il-kmamar klassiċi u mingħajr klessida ta’ ħin.

Il-Kċina – Stili, kuluri, materjal u teknoloġija!

Illum il-ġurnata l-kċejjen huma postijiet fejn isiru ħafna attivitajiet bħal ikliet u rilassament, jew fejn it-tfal jagħmlu l-homework jew sempliċi post fejn tara xi logħba futbol. Peress li l-kċina spiss hija open plan, saret titqies bħala kamra ċentrali, kbira u fuq quddiem nett tad-dar. Ħafna jemmnu li l-istil tal-kċina għandu jkun imħallat bejn elementi tradizzjonali u oħrajn moderni.

Fuq il-kuluri ħafna huma dawk li qed jagħżlu kuluri vivaċi milli sempliċi abjad għall-kċina. Peress li ħafna ħin qed inqattgħuh f’dan il-post, hu importanti li nintroduċu kuluri ċari li joffru rilassament u trankwilità. L-aktar kuluri popolari huma l-griż ċar u l-blu ċar, filwaqt li kulur bħal mushroom qed jintuża minflok l-abjad.

Għall-wiċċ tal-ispazju fejn issajjar jew ta’ ħdejn is-sink qed jintgħażel il-porċellana li jidher bħall-irħam iżda ma jtebbagħlekx daqsu. Ħafna esperti jsostnu li l-porċellana qed taqbeż fil-popolarità l-quartz minħabba t-tariffi

GWIDA Ottubru 2020 49

Editorjal

taċ-Ċina. Apparti mill-ispiża, dan il-materjal hu faċli biex jitnaddaf u addattat ħafna għall-kċejjen bi stil modern u dawk tradizzjonali.

Is-sink għandu ħafna aktar użu minn sempliċi post tal-ħasil tal-platti, anzi qed iservi bħala post fejn tqatta’ l-ħxejjex, iddewweb xi ħaġa mill-friża, jew post biex tnixxef. Għas-sink, ħafna qed jagħżlu r-ram bħala materjal jew inkella wiċċ iswed matt. Meta niġu għall-art, ħafna qed jagħżlu l-injam sabiex toħloq kontinwità mal-living area meta din tkun tal-injam ukoll.

It-teknoloġija qed tkompli tiddomina f’kollox! Anke fil-kċina qed insibu appliances komdi li jiffaċilitawlek ħajtek. Li jkollok l-appliances smart, jiġifieri jkunu mqabbdin mal-internet, huma affarijiet li jgħinuk, għal min jaf jużahom. Eżempju xi fran għandhom kamera fihom li tagħraf l-ikel x’inhu u b’hekk il-forn ikun jista’ jissettja t-temperatura skont l-ikel. Il-friġġis issa qed ikollhom skrin li jista’ jurik l-aġenda tal-ġurnata, ifakkrek jekk hemmx xi prodotti li jistgħu jiskadu, u kemm ilhom xi prodotti hemm ġew. Iżda mhux fil-kċina biss daħlet it-teknoloġija – anke fil-kamra tal-banju!

Kamra tal-banju Illum il-ġurnata tista’ ssib – anke f’Malta stess – toilet li tħaddmu bil-mobile. Liema toilet tista’ tirregolah kif jista’ jaħdem minn sempliċi buttuna u jista’ jaħsillek il-warrani wkoll? Anke d-doċċa, mill-kumdità tas-sodda tista’ tagħżel ittemperatura li tixtieq tinħasel fiha. X’jonqos jivvintaw? Ħafna nies qed jagħżlu li jmorru lil hinn mill-idea li l-kamra tal-banju qiegħda hemm għal 5 minuti biss, iżda aktar lejn kamra li fiha

ssib is-serħan. Disinjaturi madwar id-dinja qed isejħulu spa feeling fejn l-individwu tant iħossu rilassat li jaħseb li qiegħed fi spa.

Qed jiġu aktar moda l-banjijiet wara li dawn għosfru mid-djar. Jista’ jkun li l-individwu jippreferi xower minn banju iżda banju huwa fih inniffsu arkitettura sabiħa ħafna. Jekk xorta tippreferi x-xower, ħafna issa qed jagħżlu li jagħmluha ikbar, billi jagħmluha tkompli malart u mingħajr xkiel bejn id-doċċa u l-art. Dan jagħmilha aktar faċli biex timxi u ma teħodhiex għal wiċċek. Id-drain imbagħad ikun qisu camouflaged mal-art, bl-art tkun ixxaqleb għalih. Meta niġu għall-madum tal-kamra talbanju ħafna qed jagħżlu madum kbir u dan jista’ jkun għax dan it-tip ta’ madum jidher aktar nadif u għandu inqas linji ta’ grouting. Ħafna xebgħu jaħslu u joborxu l-linji talgrouting minn mal-madum.

Interessanti l-fatt ukoll li l-vanity qed jagħmluha taħt is-sink, ’il fuq mill-art u mingħajr bibien. Apparti li tkun pulita, toffri element ta’ gost. Fuq il-vanity l-aktar wiċċ popolari huwa l-quartz għalkemm l-istess fil-każ tal-kċina, il-porċellana jidher li qed tkabbar il-popolarità tiegħu.

Is-sink ħafna qed jagħżlu li jagħmluh kwadru minflok tond, biex ikun jaqbel mal-istil tal-kamra.

Nisperaw li dawn l-ideat kienu ta’ għajnuna għalik sabiex issebbaħ darek. Hemm ħafna affarijiet li ma semmejniex li qed iqajmu ħafna interess, bħall-użu varjat tal-gypsum.

Uħud qed jagħżlu li jagħmlu installazzjoni tad-dawl kif iridu huma permezz tal-gypsum li aktar kemm jgħaddi ż-żmien aktar qed isir popolari. Allura ħajjarnik biex tibdel xi ħaġa fid-dar tiegħek?

50 GWIDA Ottubru 2020

Editorjal

LISTA QABEL TIXTRI KAROZZA! ARA X’INHU L-AĦJAR GĦALIK Is-sena l-oħra ħbatt bil-karozza, qatgħuhieli total loss, kelli karozza tajba u kont għaddej biha, iżda f’tebqa t’għajn sfaxxatli fix-xejn. Kulma tawni kien elf ewro li biha jew nirranġaw l-karozza jew jiskrappjawha. Allura kelli ngħaddi minn proċess twil ta’ għażla għal karozza ġdida.

Il-karozza li kelli kienet mill-Ingilterra u jekk ma tiċċekkjax sew, taf tingidem. Tixtri mingħand min tixtri, għandek tara li l-aġent jaf x’inhu jgħid u jbigħlek. Prova ħu miegħek lil xi ħadd li jifhem u li int tafda, ħalli jkun jista’ jfiehmek mingħajr ma jipprova jikkonvinċik. Il-karozza mhux imbilli togħġbok minn barra, trid tara li ma taħlix u ma tħammiġx ħafna! Jekk tħammeġ, il-liċenzja ser tibda togħlielek kull sena. Hekk ġrali u ma terġax tkun.

Karozzi Ġappuniżi jinbiegħu daqslikieku ġodda! Fil-fatt innota ftit il-mili li jkollha karozza; dan ikun baxx ħafna. Ġeneralment jagħmlu ftit snin u jkunu jridu jbiddlu

l-karozza tagħhom. Hu fatt magħruf li l-vetturi fil-Ġappun huma affordabbli. Hu konvinjenti għall-Ġappuniżi li jixtru karozzi ġodda hekk kif mudelli ġodda joħorġu fis-suq.

Imbagħad ibigħu l-karozzi tagħhom bi prezz verament baxx. Kważi tista’ tgħid din daħlet sew fil-kultura tagħhom u kulħadd bl-istess kelma; kemm iżommu l-karozzi tagħhom sew! Il-Ġappuniżi jsuqu l-istess bħalna, għalhekk tagħmilha eħfef għalina li nimportaw karozzi minn hemm. Tajjeb li ngħidu li jekk qed tħares lejn dawn il-karozzi għandek tinsa l-karozzi manwali.

Jekk imbagħad tkun qed tħares li tixtri karozza manwali, mela għandek żewġ għażliet primarji. Jew tixtri waħda second-hand minn Malta stess jew inkella tixtri waħda oriġinali.

Qabel tieħu xi forma ta’ deċiżjoni trid tkun għamilt irriċerka tiegħek. Mhux biss ta’ x’karozza beħsiebek tixtri

GWIDA Ottubru 2020 53

Editorjal

imma wkoll kemm hu l-baġit tiegħek. Hu żball komuni li tasal l-ewwel għall-karozza mingħajr ma tkun għamilt riċerka sew. Staqsi lilek innifsek; jien għaliex għandi bżonn karozza? Ser tkun waħda biex immur ix-xogħol biha biss?

Ser tkun il-‘family car’ tagħna? Jekk intom miżżewġin friski jew f’relazzjoni ta’ koabitazzjoni u għandek bżonn karozza kbira? Dejjem trid taħseb fil-futur u mhux fil-preżent.

Din iċ-checklist li użajt biex xtrajt il-karozza tiegħi; second-hand.

• Il-Body: tixtrix il-karozza jekk ma tarahiex barra fiddawl tax-xemx. Saqsi lid-dealerħ biex joħroġhielek u durha dawra. Ara li l-bibien kollha jinfetħu, ittestja ċ-ċavetta li tista’ tiftaħ minn kullimkien. Ara li ż-żebgħa tal-karozza hi f’kundizzjoni tajba u jekk għandhiex xi grif jew daqqiet.

Bilħaqq il-karozza qiegħda xxaqleb fuq xi naħa jew qiegħda b’mod ċentrali? Għandha sadid?

• Ġewwa: iċċekkja wara tal-karozza u jekk joqogħdux l-affarijiet li beħsiebek tqiegħed, iċċekkja d-dashboard tal-karozza u ara l-mili u bozoz mixgħulin, u dur dawra l-affarijiet elettroniċi. Ara jekk għandekx tyre spare jew inkella r-repair kit.

• Magna: staqsi fuq kemm hi b’saħħitha, jekk taħlix u l-kundizzjoni tagħha.

• Il-Klaċċ u l-gearbox: staqsi biex tixgħel il-karozza u użaha, isma’ ftit it-trażazzjoni tal-gears u ttestja l-klaċċ jaħdimx sew.

• Dawk it-tyres: ara li t-tyres ikunu ta’ kwalità tajba, suq ftit il-karozza quddiem u lura biex tara l-kundizzjoni tattyres, iċċekkja li huma minfuħin biżżejjed.

• Suqha ftit: jekk mhux ser issuqha mhux ser tkun taf tgħoddx għalik jew le. Itlob lid-dealer biex tmur dawra żgħira u ara li tkun kuntent bir-rikba.

• Dokumenti: iċċekkja li d-dokumenti tal-karozza huma aġġornati u li d-dealer ikun għamlilha s-service neċessarju.

Ara li jkollok informazzjoni fuq is-sid ta’ qabel.

• Garanzija: staqsi x’tinvolvi l-garanzija u kemm hi twila.

Wara dan agħmel il-kontijiet tiegħek sew u ddeċiedi.

Fil-passat, li tixtri karozza użata kien il-metodu kif tista’ tiffranka l-flus. Iżda meta tixtri karozza ġdida jkun jaf ikun jaqbillek għax apparti li tieħu sussidju mill-Gvern fuq l-iskema tal-iskrapjar tal-karozza antika, ix-xerrej ikun qed jixtri karozza li ma tħammiġx. Il-liċenzja u l-insurance ikunu ħafna inqas. Illum il-ġurnata hawn diversi metodi kif tista’ tixtri karozza ġdida u tħallas bin-nifs. Jekk beħsiebek tieħu loan biex tixtri karozza, ara ftit x’hawn fuq is-suq; hawn diversi skemi li jgħinuk tixtri l-karozza tal-ħolm tiegħek u fl-istess ħin tkun inxurjat bl-aħjar mod possibbli.

Jekk tkun ser tixtri karozza ġdida tajjeb li tistaqsi lilek innifsek dawn id-domandi: P Din il-karozza qiegħda għall-għamla tiegħi? Ara jekk tistax żżid l-extras kif tixtieq int, biex tkun skont il-gosti tiegħek.

Fuq is-sit ta’ min qed ibigħ il-karozza ġeneralment ikollu l-għażliet kollha disponibbli.

P Il-prezz: kemm nista’ nħallas fuq il-karozza? Nista’ niġġebbed xi ftit u ħa nibbenifika minn xi tip ta’ skema?

54 GWIDA Ottubru 2020

Editorjal

P Jekk ma tistax tħallas kollox f’daqqa, ara ftit

kemm jista’ jsellfek il-bank. Kellem lill-bank preferut tiegħek u staqsi għal stima ta’ kemm tista’ tissellef, u staqsi għal skemi li tista’ tibbenifika minnhom.

P Fittex: fittex mudell simili għall-karozza li tixtieq mingħand bejjiegħa oħrajn u ara x’jaqbillek. Aqra wkoll artikli dwar il-karozza li tixtieq sabiex tkun aġġornat. Tmurx tixtri mingħajr ma tkun preparat.

P Ittestja l-karozza: bbukkja test drive ħalli tkun tista’ tesperjenza l-karozza.

P Jekk iddeċidejt, ara li tkun kuntent bl-għażla u ċċekkja d-data ta’ meta ser tkun disponibbli.

Tħalli lil ħadd jgħidlek xejn b’mod verbali; li jwegħduk staqsi li jniżżluh fl-invoice.

Nawgurawlek jekk beħsiebek tixtri karozza.

Nispera li b’dawn il-listi nkunu tajniek ftit għajnuna neċessarja. Imma issa tinsiex tieħu ħsiebha!

Tindif: l-ewwel nett agħmel mezz u ddedika darba fix-xahar li tnaddaf il-karozza. Il-karozza tiegħek turi kemm int persuna nadifa jew traskurata. X’fiha billi tmur u tbattal ftit l-imbarazz li kien qed jinġema’? Żejt u service: qis li tagħmel service lill-karozza kif suppost. Ġeneralment dan tagħmlu kull 6,000 mil u service komplut isir kull 12,000 mil. Dan dejjem jiddependi jekk il-karozza qiegħdhiex f’kundizzjoni tajba. Jekk tara xi sinjali jixegħlu mingħajr bżonn, l-aħjar teħodha għand it-tabib qabel tiggrava s-sitwazzjoni.

It-tyres: iċċekkja l-pressa tat-tyres kull tant żmien sabiex tara li kollox miexi ħarir.

Tyres batuti jfissru li jkollok brejkijiet batuti, instabbiltà, taħli aktar u ċans kbir li tlaqqat xi puncture.

Brakepads: qis li dawn jinbidlu kull tant żmien, meta tkun qed tagħmel is-service tal-karozza, għid lill-mekkanik sabiex jiċċekjahomlok. Jekk meta tagħfas il-brejk tibda tisma’ l-ħsejjes, mela aħseb biex iċċempillu ftit.

Bozoz: ara li l-karozza jkollha l-bozoz kollha jixegħlu. Ħu ħsieb li fit-triq, meta tkun qiegħed issuq, is-sinjali tal-karozza jkunu jidhru.

Dawk l-għasafar! Jekk qatt ipparkjajt taħt siġra mela ċ-ċans kbir hu li l-għasafar ikunu għamlulek festa sabiħa. Taħsbu li ġiet il-borra!

Ara li dal-ħmieġ tneħħih minnufih għax tagħmel ħsara liż-żebgħa tal-karozza. Il-ħmieġ tal-

56 GWIDA Ottubru 2020

għasafar għandu ħafna aċtu li jista’ jaffettwa u jirrovinalek id-dehra sabiħa.

L-insurance: ara li tħallasha fil-ħin u dejjem agħmel nota filkalendarju biex tiftakar. F’każ li trid tagħmel il-VRT, agħmel żgur li taqra din il-lista sħiħa u teħodha għand xi ħadd tal-VRT li komdu għalik. Titqammilx fuq l-insurance. Ftakar li meta ssib is-saram ma’ wiċċek, lilhom tkun trid biex jgħinuk!

Dokumenti: żomm dejjem kopja tal-log book tal-karozza kif ukoll il-formola tal-front to rear ħalli f’każ li tiġi bżonnha jkollok. Apparti minn hekk, żomm id-dokument ta’ fejn int inxurjat ħalli jekk tiqaflek il-karozza jew jiġrilha xi ħaġa tkun pront sabiex iċċemplilhom.

Awguri jekk qed timxi ma’ dawn il-punti kollha. Sinjal li ħaqqek l-unur tal-aktar sewwieq eżemplari.

TISLIBA BIL-PREMJU OTTUBRU L-Ewwel Premju Lara Agius, Mosta €20 Vawċer minn Gold Market It-Tieni Premju Gemma Camilleri, Żabbar Ktieb minn Horizons It-Tielet Premju Dennis Bonnici, Qawra Ktieb minn Faraxa Ir-Raba’ Premju Christopher Borg, San Giljan Ktieb minn Merlin Library

Soluzzjoni GWIDA Awwissu

Mimdudin 1 Ħabbar; 3 Bukkun; 8 Biskuttin; 10 Jarda; 11 Użata; 13 Trakk, 15 Pudina; 19 Lat; 20 Roti; 21 Taffa; 23 Tokka; 25 Test; 26 Parrinu; 27 Tiela’; 29 Ilsna; 30 Keffa; 31 Moffa; 32 Abita; 33 Stokk Weqfin 1 Ħobża; 2 Bebbuxu; 4 Kunjata; 5 Nwar; 6 Kużakk; 7 Mutu; 9 Skużi; 12 Avżat; 14 Alla; 16 Dritt; 17 Nakkri; 18 Prattika; 22 Ferment; 24 Mużajk; 26 Palat; 27 Tama; 28 FIFA

1.

3.

Mimdudin

Ferrieħi, raġel minn tagħna (6) Xitla aromatika, tridha għat-togħma fil-brodu (6) 8. Djar, ġeneralment mibnija fuq terrani (9) 10. Isem Peron, mart l-eks President talArġentina (5) 11 u Mimduda Subien li jgħinu waqt il19. quddiesa (5,3) 13. Iżżomm vapur wieqaf f’nofs ta’ baħar (5) 15. Tikber f’wiċċ il-ħamrija u tajba mgħollija, moqlija u anki l-forn (6) 19. Ara 11 Mimduda (3) 20 u Mimduda Aġġettiv mogħti lil dawn li 31. jagħmlu ħbieb malajr (4) 21. Kwinta jew mimli dan pjaneta viċin iddinja (5) 23. Sliem, trankwillità (5)

Tisliba Bil-Premju Ottubru Ibgħat is-soluzzjoni lill-GWIDA/ Tisliba Ottubru, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010 mhux aktar tard minn nhar it-Tnejn 19 ta’ Ottubru.

25. Delikata (4) 26. Tifkira, rikordju (7) 27. Issib 30 waħda minnhom fl-alfabet Malti (5) 29. Kontenituri tal-landa (5) 30. Il-kappell tal-isqof? (5) 31. Ara 20 Mimduda (5,4) 32. Ors simpatiku li ssibu ċ-Ċina ta’ kulur abjad u iswed (5) 33. Tridha biex torbotha fuq xi ferita (5) 1.

2.

4.

5.

Weqfin

Benedizzjoni (5) Waħda bajda kienet Ġidi, tiġi filgħodu tiekol minn idi (7) Affarijiet żgħar mingħajr ħtieġa (7) Ilbies in-nisa Indjani (4)

6.

7.

9.

12.

14.

16.

17.

18.

22.

24.

26.

27.

28

Daqqa t’id (6) Il-ħlas għax-xogħol fl-aħħar tax-xahar (4) Stamperija tal-flus (5) Jiġu mas-sajjetti (5) Mhux żgħir (4) Ftit jew dik il-marka fuq iċ-ċ (5) Taħwid (6) Jitlagħlek kultant dan il-qaddis padrun ta’ Ħaż-Żebbuġ (3,5) Hemm tinsab l-istatwa famuża tal-libertà (7) Ħnejja (6) Joħroġ fil-metal li jinżamm fl-umdu (5) Meta tiġik xi waħda tajba tirnexxi (4) Film li nġibed f’Malta bl-atturi ewlenin Brad Pitt u Orlando Bloom fost oħrajn (4)

Isem Indirizz Mob/Tel

GWIDA Ottubru 2020 59

Intervista

FR KARM DEBATTISTA

Bil-missjoni tiegħu l-Pakistan jibdel ir-regoli ta’ bank internazzjonali!

Il-qassis magħruf għall-ġenerożità tiegħu fejn tidħol missjoni, Fr Karm, wasal lura Malta wara 10 xhur ta’ missjoni ġewwa l-Pakistan. “Is-superjur ġenerali talabni mmur nagħmel sena l-Pakistan minħabba li wieħed millpatrijiet li qiegħed hemm kellu jagħmel sabbatikal (sena studju) u kien ser jibqa’ biss wieħed waħdu li għandu ’l fuq minn 70 sena. Peress li kont l-Pakistan qabel u naf il-lingwa, kienet ovvja li mmur jien,” jgħidilna Fr Karm f’intervista.

“Inkreddibilment pajjiż ġdid,” – dawn kienu kliem Fr Karm biex iddeskriva l-Pakistan. L-aħħar darba li kien żar dan il-post kien proprju 6 snin ilu. “Ilni nsegwi dan il-pajjiż għal ħafna u ħafna snin. L-ewwel darba li mort fl-1985 kienet għal esperjenza ta’ xahrejn. Kull meta mmur dejjem nara differenza kbira.” Fil-lingwa ġew introdotti kliem bl-Ingliż u Fr Karm jgħidilna li darba minnhom talabhom inewlulu ‫( سر‬ras) li kienet tfisser juice bl-urdu. Imma kulħadd baqa’ mistagħġeb għax ħadd ma fehem x’qed jgħid. Issa qed jużaw il-kelma Ingliża u l-kelma oriġinali ntilfet. Fr Karm 60 GWIDA Ottubru 2020

jgħidilna li xħin niżel fl-ajruport t’hemmhekk qaleb il-lingwa b’mod awtomatiku u l-isbaħ esperjenza kienet li din iddarba seta’ jagħmel l-prietki tiegħu bl-Urdu stess.

“Kienet ferħa kbira għalija li wara das-snin kollha ma nsejtx il-lingwa u din id-darba għall-ewwel darba kont lest li anke nipprietka bil-lingwi uffiċjali. Għalkemm hemm lingwi oħrajn differenti, l-affarijiet uffiċjali jsiru bl-Urdu.

Stajt nikkomunika l-ħsibijiet tiegħi għall-ewwel darba ma’ dawn in-nies. Is-soltu kien ikollna katekisti li huma trenjati biex jagħmlu dan ix-xogħol. Ġieli weħilt u kont indur lejn il-katekista biex jgħini nsib il-kelma li jkolli bżonn u nerġa’ nkompli,” jgħidilna b’entużjażmu. Meta kien hemm, kien jagħmel bosta laqgħat kull ġimgħa għaż-żgħażagħ fejn kien ikollhom attendenza numeruża. L-istess laqgħa mbagħad kienet issir għal grupp ta’ żgħażagħ bniet minn lajċi li kienu jiġu jisimgħuh apposta. F’dawn il-laqgħat, induna kemm illum il-ġurnata dawn iż-żgħażagħ qed jistaqsu mistoqsijiet profondi, li turi l-bidla enormi ta’ mentalità.

Intervista

Kienu ħafna n-nies li meta Fr Karm ħalla lil Malta qalulu li kien hawn aktar bżonnu f’Malta. Iżda kliemhom inbidel meta faqqgħet il-pandemija madwar id-dinja kollha, inkluż fil-Pakistan. Kien hemm fejn Fr Karm għamel differenza fil-ħajja ta’ dawn in-nies. “Tfajt fuq Facebook avviż għallgħajnujna u ġiet l-għajnuna kbira fi ftit ġranet. Fi żmien 4 ijiem daħlu €30,000 fil-kont bankarju. Ħafna nies qaluli “issa nafu għalfejn Alla ħadek il-Pakistan, għax stajt kont utli għal dawn in-nies fis-sitwazzjoni tagħhom.” Fr Karm jispjega li l-lockdown għall-Pakistan ma kienx ifisser li n-nies joqogħdu ġewwa rilassati iżda kien ifisser għaks kbir u nies bla xogħol. Il-paga jirċevuha kuljum għax kont bankarji ma jeżistux u m’għandhomx idea ta’ tfaddil.

“Dawk jonfquha għax jixtru x’jieklu. M’hemmx sens ta’ tfaddil u allura kien ifisser li f’daqqa waħda m’hemmx xogħol u m’għandhomx x’jieklu għall-għada.” Għalhekk Fr Karm ried jieħu azzjoni urġenti u l-għajnuna millMaltin swiet enormi f’dak il-mument partikolari. “Dawk il-ġimgħat li dħalna fil-lockdown, konna ta’ ħajja u mewt għal ħafna familji.”

Naħseb li kont ftit “ixxurtjat” li għal dak il-perjodu diffiċli ħafna kont ta’ għajnuna għalihom, jgħidilna Fr Karm.

Qalb il-problema tal-pandemija, Fr Karm kellu jaffaċċja problema oħra. L-imberkin flus li beda jirċievi kellu problema bihom! Fil-Pakistan kulma kellu kienet card waħda li fiha beda jirċievi l-flus fuqha. Għall-ewwel, Fr Karm baqa’ skantat li rċieva dawk id-donazzjonijiet f’daqqa. “Kien hemm donazzjonijiet ta’ għoxrin u oħrajn ta’ mijiet u elf. Kienet inkredibbli r-reazzjoni tan-nies. Stajt immur fi ħwienet kbar u nixtri direttament u kien jaqbilli.

Kont immur nixtri bil-card. Konna mmorru b’aktar minn karozza waħda ħalli nimla. Ngħabbu ħafna ikel kull darba.

Sadanittant in-nies bdew jgħiduli noqgħod attent għax meta jiġri hekk, il-bank jagħlaq il-card għax jaħseb li tkun insterqet.” Kien għalhekk li Fr Karm ċempel lil dan il-bank partikolari u qalilhom x’qed jiġri, u talabhom ukoll biex jigwidawh. Għall-bidu dan il-bank internazzjonali waqqfu milli jista’ joħroġ flus imma seta’ jibqa’ jirċievi, u talbuh iwaqqaf lin-nies milli jibagħtulu donazzjoni. Jum minnhom GWIDA Ottubru 2020 61

Intervista

isib il-card magħluqa u ma kienx jafx jekk hux ser jieħu l-flus lura. Lil Fr Karm saqsewh sabiex jeħles il-flus f’96 siegħa għax kienu ser jitterminawlu l-kont. Kien hawn li Fr Karm beda jikkomunika ma’ tad-dar biex jgħinuh.

Bis-saħħa tal-bank Malti, BOV, il-flus ġew trasferiti kollha mingħajr problemi ta’ xejn. “Grazzi lil Alla, il-BOV irranġawli biex jibagħatuli card l-Pakistan f’inqas minn ġimgħa u stajt nuża din il-card mingħajr ebda problemi.

Kelli card minn bank f’Malta, b’hekk issa kont aktar sigur u l-ħaddiema tal-bank kienu ta’ għajnuna kbira.” Xħin issolva dan il-każ, il-bank internazzjonali ċempel lil Fr Karm u bagħtulu skuża uffiċjali wara li xi proxxmu Malti bagħat ijmejl bl-informazzjoni kollha tal-każ. “Dawn ċempluli u skużaw ruħhom. Qaluli li tgħallmu minn din l-esperjenza u li ser ibiddlu r-regoli fejn jidħol il-fondi marbuta ma’ donazzjonijiet. Qaluli li jien kont għamilt differenza u sitwazzjoni bħal tiegħi kienet għallmithom,” jgħidilna Fr Karm. Talabhom jiftħulu l-card lura u fi żmien qasir il-card kienet miftuħa.

F’dan iż-żmien li kien il-missjoni qatt ma kellu din it-tip t’esperjenza. Il-missjoni kien ilu jmur ħafna u għadu jiftakar ta’ 29 sena meta kien mar l-ewwel darba. “Għext fi żmien li ma kien jeżisti xejn; la internet, la mobile u ebda ħaġa oħra ta’ komunikazzjoni moderna. Kont inċempel mill-Pakistan darba fis-sena proprju fil-Milied imqaddes. Tibbukkja sena qabel u ġieli ħasruli l-appuntament l-aħħar mument,” jgħidilna. Għal dan kien iħallas ħafna flus biex ikun jista’ jagħmel biss 5 minuti. Fr Karm jgħidilna li ittra kienet

62 GWIDA Ottubru 2020

iddum biex tasal xahar u nofs u wara 3 xhur kien ikollu xi aħbarijiet minn Malta. “Għext din is-sitwazzjoni ta’ missjoni fejn kont ’il bogħod minn kollox. Din id-darba kienet aktar faċli – li minn fuq Skype nista’ narahom u nkellimhom. Stajt insegwi dak kollu li qed jiġri Malta bla problemi ta’ xejn għax l-aħbar tkun immedjata.” Waqt li kien qiegħed hemm seta’ jikkomunika ftit m’ommu li jħobbha bi mħabba talġenn. Magħna ammetta li ‘l-ommu jimmissjha wisq u seta’ jkellimha minn fuq il-mowbajl. Peress li ħdejn nies anzjani ma kinux jitħallew jidħlu nies, il-mowbajl kien jitpoġġa wara l-perspex. Omm Fr Karm għandha bidu ta’ dimensja u m’għadhiex tagħraf lil binha. “Dan l-aħħar qed tgħidli Fr Karm; is-soltu kienet tgħajjatli Karmenu tiegħi,” jgħidilna Fr Karm b’qalbu maqsuma.

L-uniku dispjaċir li għandu Fr Karm hu li ma setax isellem lin-nies tal-Pakistan kif suppost. Peress li l-attivitajiet li kellu, inkluż il-quddies u l-laqgħat ma baqgħux isiru, kellu jaqta’ l-kuntatt man-nies fil-Pakistan. “Ma ltqajtx magħhom aktar, kellimthom biss fuq Facebook imma ma kontx qed narahom fiżikament. Ma kelli ebda mod dirett kif nista’ nikkomunika magħhom. Kieku kelli nitlaq wara 10 xhur mill-Pakistan fiż-żmien mhux tal-pandemija kont nagħmel ċelebrazzjoni sħiħa. Quddiesa fil-parroċċa, u festin żgħir, kont nagħti ikla ross lil kulħadd u nieħu ftit ritratti man-nies l-aktar viċin, speċjalment dawk li kienu jattendu l-quddies kuljum. Iżda dan ma kellux ikun. Sabiħ li wara li tibni relazzjoni ma’ dawk ħuti nkun nista’ nagħtihom tgħanniqa tal-aħħar imma dan kollu kien projbit,” jgħidilna Fr Karm.

Saħansitra meta kien ser jitlaq, lanqas avża ħalli ma jmorrux kollha f’daqqa quddiem id-dar tiegħu għax kienet tkun agħar l-affari. “Għedt aħjar lanqas biss ngħidilhom li sejjer malajr għax insib lil kulħadd wara l-bieb. Xorta kien hemm ftit li semgħu u ġew xorta. Fil-Pakistan l-ospitalità tan-nies hija kbira wisq.”

“Nerġa’ mmur żgur, imqar intella’ grupp ta’ żgħażagħ meta s-sitwazzjoni tkun aktar kalma. Irrid inkompli nagħmel differenza kbira f’dan il-pajjiż u li sservi ta’ esperjenza għażżgħażagħ Maltin,” temm jgħid Fr Karm.

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN

IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

X’ġara s’issa?

Lydia ma tistax issib id-djarju tagħha u ta’ xejn qallbet kullimkien! Luċija għadha kemm skopriet xi ħaġa kbira mill-kamra tas-sodda ta’ Marie. Angela marret fuq Oscar sabiex tirritornalu l-arloġġ lura li bih kien ħallas lil Iris sabiex iqatta’ lejl magħha.

Lydia ħarġet mill-kamra tas-sodda bi mħadda ma’ żaqqha. Kienet qed tħossha ftit muġugħha u sturduta.

F’ħin minnhom kellha sserraħ mal-ħitan għax l-isturdament beda jżid. Fil-pront taqbad l-ewwel barmil li ssib fil-kċina ta’ Lilly u tneħħi kollox. Lilly xħin semgħet lil Lydia tirremetti ħarġet mill-kamra biex tara x’ġara u ssib lil Lydia b’wiċċ abjad u barmil imdawwar m’idejha.

Lilly: X’tak Lyd? ...Dak kilt xi ħaġa u baqgħatlek fuq l-istonku. Forsi t-toast tal-bieraħ.

Lydia: (bajda karti u b’rasha sserraħ mal-ħajt) Agħmilli pjaċir u ssemmilix ikel.

Lilly: Ħeq sorry hux! Jew bil-kedda li ħadt ilbieraħ biex issib il-ktieb, mhux biċċa ktieb jaħasra anqas ħaq ġejt żibel... Ħa nagħmillek naqra te b’xejn. Oqgħod hawn!

Lydia: Fejn tridni mmur, Lilly please.

Lilly titbissmilha filwaqt li tixgħel l-istanjata ħallli tagħmlilha kikkra te. Fil-kċina jidħol Alvio u xħin jara lil Lydia f’dik is-sura jistaqsiha jekk kinitx tiflaħ bl-aktar mod antipatku.

Lydia: Ħallini m’għandix aptitek bħalissa, please!

Alvio: Iva qed narak li mħabbta. Naħseb xi ġurnata tgħannaq il-barmil ġejja ...Taf fiex qed tfakkarni? ... (minn taħt l-ilsien jgħidilha) F’ommi!

Lydia: Ommok?

Alvio: Meta kienet tkun tqila b’ħuti dejjem tgħannaq il-barmil, minn filgħodu sa filgħaxija. Miskina wieħed minnhom lanqas leħqet wellditu, għax mietet. (waqt li jinfexx f’daħka antipatka) Lydia: (Tfixklet bejn għax ma kinitx taf jekk hux qed jitkellem bis-serjetà u bejn l-istonku tagħha ma kien qiegħed tajjeb xejn) Għala qed tgħidli dawn l-affarijiet?

Alvio: Tlaqtkom jien! Il-ġurnata t-tajba baronessa!!

Alvio jħalli liż-żewġ nisa, Lydia tinsab konfuża. Alvio taha x’tifhem li kien jaf ċertu affarijiet. F’moħħha daħlilha suspett li d-djarju seta’ jkun qiegħed għandu. Tgħid jaf is-sigrieti tagħha kollha? Sadanittant tidħol Lilly b’tazza te waqt li xxappilha ftit moħħha.

Dik l-għodwa, Luċija ddeċidiet li terħilha sax-xatt fejn kienet biss ftit metri ’l bogħod minn Mario. Ħdejn Mario kien hemm il-ħabib tiegħu Ġanni. Ġanni mill-ewwel induna biha u staqsa lil Mario jekk kinitx hi. Mario kkonfermalu filwaqt li bejnu u bejn ruħu staqsa x’kien inqalgħalha. Luċija dehret imfixxkla u l-ħin kollu bdiet tħares jekk hux qed jaraha xi ħadd. Ħarġet ittra li kienet moħbija u mpustatha fil-letterbox li kien hemm filviċinanzi. Mario kien qed jara kollox u ma setax jifhem x’kienet qed tagħmel.

Gianni: Miġnuna dil-mara ta! Forsi mhux għalik inqalgħet illum.

Mario: Minn fommok ’l Alla.

Iżda lanqas laħaq spiċċa li ma marritx dritt biex tkellmu. Gianni mill-ewwel ikun pront u jinkih waqt li jtaptaplu tnejn fuq dahru. Mario mxebba’ sal-ponta ta’ mnieħru ma kellux aptit lil din terġa’ tkellmu. Iżda qabel ma kienet ser tersaq lejh, iwaqqafha Twanny id-detective. Dan kien imqabbad minn Guido. Lil Luċija jaħsadha għax ma kinitx tafu. Twanny jistaqsiha għal ftit minuti biex ikellimha imma hi tgħidlu li kienet Dak Li Mitluf U Dak Li Misjub - 65

GWIDA Ottubru 2020 65

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

mgħaġġla. Luċija tibda timxi ’l bogħod iżda Twanny jibda jsus warajha.

Twanny: Luċija: Twanny: Luċija: Twanny:

Żewġ minuti kulma rrid, mhux se ndewmek.

Jaqaw jafek xi ħaġa Wiġi. Mill-każin int? Iddaħħlunix fin-nofs lili, kellem lilu.

Le sinjura għandek żball. Iva, ieqaf naqra.

Iva xi trid mela?

Insaqsik xi affarijiet dwar Lydia Vella Hawton.

Luċija twaqqaf widnejha u tibda tistaqsih fejn kien jafha u min kien bagħtu! Twanny jirrispondiha li kien pulizija iżda Luċija ma temmnux. Twanny jerġa’ jistaqsiha jekk hi kinitx s-seftura tal-familja u Luċija tikkonfermalu. Mario u Ġanni li kienu qed isegwu kollox x’qed jiġri iktar tiġihom il-kurżità dwar x’kienet qed tagħmel Luċija. Bl-aġir ta’ Luċija dawn it-tnejn setgħu jindunaw li ma kienet qed tieħu gost bih xejn u għalhekk Mario jiddeċiedi li jmur ikellimha.

Luċija:

Mario:

Diġà għidtlek ma nafx min int! Mhux se nirrispondik ...Jekk tkun taf is-Sinjura tiegħi...

Kollox sew Luċija? X’għandek bżonn sieħbi?

Luċija straħet għal ftit u kienet kuntenta li Mario kien salvaha. Luċija tara l-opportunità sabiex iġġiegħel lil Mario jifhem li Lydia kienet ħarbet minħabba fih.

Twanny:

Ma rridx nagħmel ħsara, xogħli qed nagħmel, staqsejt lis-sinjura xi mistoqsijiet dak kollox ...Pulizija jien.

Luċija:

Qed isaqsini fuq Lydia x’affarijiet dawn. Ara jien xi tridni ngħidlu, mela jien inkun qed insegwihom lis-sinjuri tiegħi.

Twanny:

Imma ilha ma torqod id-dar dawn l-aħħar ġranet, naħseb is-Sinjura avżatkom fejn qiegħda le?

Mario:

Twanny: Mario:

Is-sinjura ma tafekx, mhux biċċa tiegħek fejn tinsab is-Sinjura tagħha, issa dabbar!

U min int, int jekk ma jimpurtax insaqsi.

Jimporta, ejja Luċija.

Mario jaqbad lil Luċija u jeħodha fejn kien qiegħed bilqiegħda ma’ Ġanni. Twanny jispiċċa waħdu iżda mħasseb b’li kien ra. Kien hemm mara mħassba aktar minn Twanny fi Srada Stretta, mhux imħassba biss iżda mimlija rabja. Ħadd ħlief Iris li kienet qed iddur bieb bieb biex tara tilmaħx lil Angela. Angela kienet qiegħda tpejjep sigarett ħdejn tieqa bil-libsa ta’ taħt. Lanqas tilħaq taraha li ma taqbadhiex minn idha blaktar mod goff u twiddibha.

Iris:

Angela: Iris:

Angela: Iris:

Ja saħħara żgħira, ħsibtni mhux se ninduna? Fejnu l-arloġġ?

X’arloġġ hu? Aħħ qed tweġġagħni Ir! Ara tilgħabha tal-belha miegħi għax jgħarralek. Naf li ħadtu, fejn hu?

Naħliflek ma nafx x’inti tgħid.

Rawk ħierġa bih, għax staqsejt gustuża. Ara tigdeb għax id-depow nieħdok.

Angela tara x’tagħmel biex tneħħi jdejha minn ma’ Iris u xħin jirnexxilha tersaq ’il bogħod kemm jista’ jkun minnha.

Angela:

66 GWIDA Ottubru 2020

Ħudni ħa ngħidilhom li tħaddimni.

Dak Li Mitluf U Dak Li Misjub - 66

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN

IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

Iris:

Angela: Iris:

Angela:

Ja saħħara żgħira għidli fejnu.

Ma għadux għandi.

X’għamilt bih? Nitfak barra fit-triq u mhux post sabiħ bħalissa ...X’għamilt bih?

Eh... Bigħejtu!

Iris:

Bigħejtu? (terħilha lejn il-kamra ta’ Angela biex tara jekk issibilhiex il-flus. Angela tiġri warajha biex twaqqafha. Qallbet kull kexxun li sabet u tilmaħ kaxxa bi ftit soldi fiha)

Iris:

U fejn huma l-flus?

Angela: Iris:

Infaqthom.

Infaqthom fiex? Tigdibx ....Int l-arloġġ ma bigħejtux! Inti....tajtu lura lil dak hux.

Angela tibda tinnega iżda Iris ma temminiex anzi tistaqsiha kienx l-għarus u theddida li kienu t-tnejn qed jaħdmuha. Angela taħlifilha li qatt ma kienet ratu qabel dakinhar. Iris terġa’ tistaqsi fuq l-arloġġ u din iddarba Angela tgħidilha li dak l-arloġġ kien tiegħu.

Iris:

Ismagħni, jekk taf x’jaqbillek, irridek terġa’ toħodhulu. Illejla stess irridu lura, ara kif se tagħmel...erġa’ ġibu ’l hawn!

Ta’ xejn provat tgħidilha li ma tistax teħodhulu lura għax Iris ma riditx taf.

Mill-banda l-oħra Luċija telgħet fuq id-dgħajsa ta’ Mario u bdiet tipprova tkellmu mill-ġdid.

Luċija: Mario:

Luċija: Mario:

Luċija: Mario:

Luċija: Mario: Luċija: Mario:

Luċija: Mario:

Qed tara! Qed tara kif ħarbet. Dik is-serp gidbitlek. Marie riedet isserraħ rasha li żżommok ’il bogħod minn Lydia, u hekk ħelset minn problema. Jaħasra ma nafx għala ma tridx temminni, rasek iebsa Madonna.

U dak min bagħtu? Xi ħadd qabdu jsaqsi fuqha.

Ma nafx! Allaħares qiegħda f’x’ inkwiet, fl-istat li qiegħda miskina.

Ma tafx fejn marret jiġifieri?

Jien l-ittra ma qrajthiex, ma nafx fejn qaltlek tiltaqa’ magħha. Imma hi qatt ma ġiet lura, ma nafx fejn marret imbagħad ...stenna Wiġi qara l-ittra, hu qalli li fiha kitbitlek li hi tqila.

Int ċerta li l-baby tiegħi?

U jaħasra Mario ....Ma’ Guido dejjem ikollhom lil xi ħadd magħhom meta joħorġu u lanqas li kieku, hi ma tridx taf bih ...kieku ma kinitx ħa tmur kontra ommha u titlaqhom biex taħrab miegħek. U int ħallejtha hemm.

Wisq probabbli ħasbet li ma tridx taf biha iktar, jew ma tridhiex bil-baby ...jien naf x’ħasbet.

(F’daqqa waħda Mario jibda jħossu ħati u jibda jiġi f’tiegħu) Min iktar ra dik l-ittra u jaf jgħidilna fejn kellha tistennieni, għax din ma setgħetx tmur ’il bogħod minn fejn kellna niltaqgħu. Ħeq Wiġi u ....Marie.

Allura kif ma marritx lura għaliha?

Dik marida minn moħħha dik il-mara ...naħseb qed tistenna li tiġi lura minn jeddha, ma nafx. Issa l-għarus tagħha, Guido kuljum jiġi jistaqsi għaliha, naħseb lanqas hu mhux jafdaha. Qaltlu li marret irtir għand issorijiet.

Mhux hu hux bagħtu lil dan Twanny?

Dak Li Mitluf U Dak Li Misjub - 67

GWIDA Ottubru 2020 67

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

Luċija:

Mario:

Luċija:

Ħeq jista’ jkun! Jew forsi Marie qed tipprova tfittixha.

Issa nkellem lil Wiġi jien ħallih!

Dik il-mara ħadra ħadd ma jgħix magħha ...Hemm ħaġa oħra fuqha li sirt naf dan l-aħħar ...imma titkellem ma’ ħadd jekk ngħidlek, tibqa’ bejnietna.

Twanny kien qed jara kollox, ra lil Luċija u Mario flimkien iżda huma ma ntebhux bih u għokritu għajnejh.

Fil-palazz kien hemm Guido jitkellem ma’ Marie. Guido beda jinsisti li jrid ikun jaf fejnha Lydia għax skontu, hu kellu dritt, b’Marie terġa’ tirrepeti li kienet qiegħda rtir għand is-sorijiet.

Guido:

Nixtieq imqar naraha għal ftit, jew nisma’ leħinha, kemm inserraħ rasi li tinsab tajba, dak kollox.

Minn wara l-kwinti, Victoria, oħt Lydia, kienet qed tisma’ kollox iżda ħadd ma induna biha.

Marie:

Naħseb tirrispetta l-fatt li jien bħala ommha ninsab serena, u għalhekk m’għandekx għalfejn tinkwieta.

Kieku ma tinsabx tajba, anke jien inkun inkwetata, ma taħsibx?

Guido:

Frankament jimpurtani ftit li xejn mis-serenità tiegħek Marie. L-għarusa tiegħi tinteressani, fejn tinsab u kif inhi.

Marie:

Diġà għidtlek. Kif inkellimha ngħidilha tibgħatlek xi ittra.

Guido: Marie: Guido:

Le! Skużi?

Le, għidilha ma rridx ittri mingħandha, irrid nara lilha, irrid inkellimha wiċċ imb wiċċ. Jekk mhux se tkellimni se ġġiegħlni naħseb ħażin u se jkolli nħassar l-għerusija.

Marie kienet imbeżżgħa xħin semgħet b’dan u tagħmel minn kollox biex tikkalma lilha nnifisha.

Marie:

Naħseb issa qed tesaġera Guido. Kemm jien u kemm int nafu li ma inti se tħassar qatt din l-għerusija. Naf kemm tħobbha lil Lydia.

Guido:

Nassigurak li jekk ma tkellimnix, ħa jkolli nħassar it-tieġ.

Marie:

Ikkalma Guido ...Inkellimha jien. Però naħseb li għandek tirrispetta l-ispazju tagħha.

Guido:

Naħseb irrispettajt l-ispazju tagħha biżżejjed. Jekk tkellimha għidilha tiġi lura d-dar, qiegħda fejn qiegħda... jew inħassar it-tieġ.

Marie:

Qed tgħajjarni giddieba?

Guido jħares lejn Marie mingħajr ebda risposta u joħroġ ’il barra. Xħin ħareġ Victoria ħarset lejh waqt li ratu jgħaddi għal barra. Sa dan il-ħin fil-Belt Valletta, Lydia bdiet tistejqer u kienet qiegħda ħdejn Lilly waqt li żżiegħel ftit biha. Lilly tħeġġiġha biex tiġi fuq tagħha minħabba li kienu sejrin ix-xogħol dik il-lejla, iżda Lydia tgħidilha li ma kellhiex aptit. Lydia tipprova taqleb id-diskors u tieħu minn moħħ Lilly xi informazzjoni minn Alvio. Tistaqsieha jekk veru kienx jaf jaqra. Lilly tgħidilha li lanqas jaf jitkellem aħseb u ara jaqra.

Lilly: Lydia: Lilly: Lydia:

68 GWIDA Ottubru 2020

Għal Alvio għadek qed tgħid inti? ...U x’jaqra, jaqra ...għala għid?

Le qalli xi ħaġa dalgħodu ...xejn. Inkun qed naħseb ....nista’ ngħidlek sigriet? (tħossha onorata u titfa’ tbissima fuq fommha) Iva mela li trid!

Jiena... Jien....

Dak Li Mitluf U Dak Li Misjub - 68

Intervista

MARK LAURENCE ZAMMIT

Ritratt: Clint Gerald Photography

Jibda avventura ġdida bħal L-Erbgħa Fost Il-Ġimgħa F’Awwissu ħarġet l-aħbar li wara 23 sena Xarabank twaqqaf milli jidher fuq l-istazzjon nazzjonali. Din l-aħbar ġabet magħha taħlita ta’ kummenti u opinjonijiet fuq l-internet. Tkellimna ma’ Mark Laurence u qalilna x’jaħseb fuq dan kollu. Tkellimna mieghu ukoll dwar programm ġdid li qed jippreżenta bl-isem ta’ L-Erbgħa Fost Il-Ġimgħa li jixxandar kull nhar ta’ Erbgħa fid-8:50pm fuq TVM. Mark, x’ġara minn Xarabank?

Xarabank m’għadux fuq it-television imma ser ikompli fuq l-internet.

Jien mhux ser inkun involut fih daqskemm kont. Ir-rispons li kellna wara li nqalgħet il-kontroversja kien

70 GWIDA Ottubru 2020

ta’ kuraġġ kbir. Aħna konna ngħixu ħajjitna għal dan il-programm, fejn il-kummenti koroh kienu jiddominaw. ‘X’intom tagħmlu?’, ‘Ieqfu’, ‘Dardartuna’... kienet normali għalina li nidħlu filgħodu niddiskutu l-kummenti. Konna qed naħsbu li n-nies meta ser isiru jafu li mhux ser ikompli, kien ser ikunu kuntenti!

Imma konna sorpriżi. Kien hemm ħafna nies li qatt ma tkellmu li f’daqqa ħarġu u wrew ħafna sapport.

Kemm dam għaddej fuq it-television, Xarabank qatt ma kellna daqshekk nies ifaħħruna. Lanqas meta konna nagħmlu affarijiet kbar bħal ġbir jew hekk. Is-sensazzjoni li ħoloq wara li spiċċa, ħalliet paċi ġdida ġo qalbna.

Ma taħsibx li lejn l-aħħar Peppi kien mitluq u ma kellux aptit jagħmel Xarabank?

Lejn l-aħħar, Peppi kien jidher mitluq u jidher li ma kellux jagħmel Xarabank. Nagħmel enfasi fuq ‘jidher’ għax kieku kont tarah fl-uffiċċju ma kienx hekk. Nixtieqkom tarawh fis-sagħtejn ta’ filgħodu jikteb skript għall-programm, nixtieqkom tarawh kemm kien għaddej gas down aktar mill-bqija tat-tim. Peppi kien jgħid li Xarabank xi darba kellu jieqaf u li xtaq jagħmel xi ħaġa ġdida. Li kienet qed tgħajjih kienet il-biċċa li jippreżenta, imma dik fil-verità kienet biċċa żgħira.

L-akbar xogħol u wġigħ ta’ ras kienu l-preparamenti ta’ matul il-ġimgħa.

Intervista

Kien wasal f’punt fejn kien qed jagħti l-impressjoni li mhux qed jieħu pjaċir jagħmlu l-programm iżda din kienet biss impressjoni. Fil-verità Peppi kien jaħdem bla waqfien għal dan il-programm.

Kellu jieqaf Xarabank?

Iva, xi darba Xarabank kellu jieqaf. Xarabank mhux qiegħed hemm biex ikompli għal dejjem. Li hi stramba hi kif waqaf!

Il-mistoqsija tagħna dik kienet. Programm li kien għaddej tajjeb ħafna u b’udjenzi kbar, m’hemm ebda spjegazzjoni loġika li għandek twaqqfu. Li jieqaf f’dan iż-żmien partikolari, f’dan il-kuntest u b’dan il-mod kienet stramba ħafna.

Xi xtaqt tagħmel aktar f’Xarabank?

Xtaqt nuri lin-nies intervista li biddlitli ħajti imma ma ntweritx fil-programm. L-intervista ma’ Liam Debono, iż-żagħżugħ li allegatament saq fuq il-pulizija bil-karozza u baqa’ sejjer. Fl-istorja kollha ta’ Xarabank dik hija l-aktar storja li impressjonatni, biddlittli l-mod kif inħares lejn il-ħajja u vera xtaqt li kellhom ċans jarawha n-nies.

Wara dik l-intervista sirt nieħu pjaċir niltaqa’ mal-aktar nies li jobogħduhom in-nies. Bdejt ninduna li n-nies li jobogħdhom kulħadd, fil-verità nibżgħu minnhom.

Tiftakar l-ewwel darba li preżentajt live Xarabank?

Meta Christabelle marret il-Eurovision, dak kien l-ewwel programm sħiħ live. Peppi kien imsiefer u vera kont waħdi.

Kont ħażin ħafna, eċitament galore, kważi kważi l-istess bħalma qed inħossni issa!

Infatti, l-Erbgħa li għadda preżentajt l-ewwel programm ta’ L-Erbgħa Fost Il-Ġimgħa. Tgħidilna ftit aktar fuqu?

Ftit jiem wara li sirna nafu li Xarabank mhux ser ikun parti mill-iskeda, kellna noħolqu programm ġdid. Fi ftit jiem ħloqna proposta għal programm fuq attwalità li tinkludi diskussjoni. Hekk twieled il-programm L-Erbgħa Fost Il-Ġimgħa, u ismu ma setax ikun aħjar. Bħal Erbgħa Fost Il-Ġimgħa sibt ruħi nippreżentah jien għax ma kinitx l-intenzjoni tiegħi lanqas. Peppi beda jissuġġerixxi li dan il-programm ikun tajjeb jekk nagħmlu jien.

X’ser naraw fl-ewwel programmi?

Minn kmieni ħafna aħna bdejna evalwazzjoni ta’ suġġetti kurrenti u li naħsbu li fil-ġimgħat li ġejjin ser ikunu b’saħħithom. Politika, Reliġjon, Covid-19, Ħabs. Dawn kollha semmejniehom. Il-programm hu marbut man-numru erbgħa. Dejjem hemm xi numru erbgħa involut fin-nofs.

Jista’ jkun hemm persuna waħda u tliet min-nies jistaqsuha.

Jista’ jkollna erbgħa mistednin fuq il-panel.

“Qed inħossni bħal dak il-missier li jkollu l-ewwel tarbija.”

X’għandu differenti minn Xarabank?

M’għandux sala u lanqas udjenza. Ser ikun aktar programm intimu u panels żgħar. Nixtieq li nagħtu trattament differenti lis-suġġetti minn kif jagħmel Xarabank. Ser ikollu stil ġdid u vuċi ġdida dan il-programm. Xorta ser niddiskutu issues li kien jiddiskuti Xarabank imma b’laqta differenti. Nixtieq li meta jaraw il-programm, in-nies ikunu informati aktar. Wara l-programm tkun smajt xi ħaġa li ma kontx qed tistenna qabel. Qabel jorqdu n-nies nhar ta’ Erbgħa, irridhom li jgħidu li semgħu xi ħaġa li ma kinux qed jistennewha qabel. Nixtieq li jifhmu x’qed iħoss ħaddieħor u għalfejn qed iħoss hekk u jisimgħu lil dawk li ma jaqblux magħna. Nixtieq li f’dan il-programm inressaq ukoll il-punti tiegħi għax f’Xarabank ma kontx nagħmilha. Apparti minn hekk, Peppi m’għadux parti mill-produzzjoni ta’ dan ilprogramm; ser ikun involut bħala opinjonist biss.

Imma Mark kopja eżatta ta’ Peppi?

Ikun hemm min jgħidhieli din. Jien u Peppi għandna karattri differenti, jien organizzat u hu diżorganizzat. Jien moħħi jiġri fuq elf ħaġa waqt li hu aktar iffukat f’dak li suppost tagħmel issa fil-mument. Però għandna trobbija Nisranija u vera simili aħna. Kbirna t-tnejn nemmnu fl-istess prinċipji mdawrin bil-Knisja u t-teatru, allura ma stajniex ma nkunux simili. Forsi qabel pruvajt nidħol fiż-żarbun tiegħu, iżda fil-programm il-ġdid mhux ser nagħmel hekk. Ser inħit par żarbun għalija mill-fabbrika taż-żraben li bena Peppi.

Kif qed tħossok fuq dan il-programm?

Imbeżża’ ħafna ħafna! Ħafna nies jgħiduli “mhux diġà kont tagħmel Xarabank? Għaliex qed tinkwieta?..” Xarabank ma kienx tiegħi, kien qisu tarbija li xi ħaddieħor welled u kabbru sew u jien kont il-babysitter. Vera jkollok responsabilità tattarbija imma ma tkunx tiegħek. F’dan il-każ, it-tarbija hija tiegħi u m’għandix babysitter. Jien il-papà! Qed inħossni bħal dak il-missier li jkollu l-ewwel tarbija. Li jħares fejn iħares ma jafx x’ser jaqbad jagħmel imma determinat li jrabbi t-tarbija bl-aħjar u l-aqwa mod.

It-tir tiegħi hu li jkun wieħed mill-aktar programmi segwiti fil-pajjiż u jekk ma jkunx hekk ser inħossni li fallejt.

GWIDA Ottubru 2020

71

RiĊetti

PARMIĠĠJANA TAL-BRUNĠIEL RiĊetta ta’ Manuel Xuereb

Ingredjenti

Direzzjoni

P 3 brunġiliet mqattgħa fi flieli ħoxnin P 3 mgħaref żejt taż-żebbuġa għallqali P vażett zalza tal-għaġin P 2 blalen kbar mozzarella friska P 4 mgħaref ġobon parmiġġjan maħkuk P weraq tal-ħabaq frisk P 2 mgħaref frak tal-ħobż frisk P weraq tal-aruka u ħabaq biex isservi

Ibda din ir-riċetta billi taqli l-flieli tal-brunġiel f’taġen sħun biż-żejt għal ftit minuti fuq kull naħa. Meta jkunu lesti, poġġihom fil-forn biex tkompli ssajjar għal 10-15-il minuta. Meta tkun lest, neħħi l-flieli tal-brunġiel mill-forn u ħallihom jiksħu. Idlek dixx tal-forn kbir bi ftit żejt u poġġi ftit zalza tal-għaġin fil-qiegħ.

Għatti b’saff tal-brunġiel imqatta’, imbagħad b’iktar zalza tal-għaġin. Wara ferrex ftit parmiġġjan maħkuk. Qatta’ l-mozzarella u qiegħed ftit biċċiet fuq kollox. Segwi bi ftit weraq tal-ħabaq frisk. Irrepeti dan il-proċess 3 darbiet, iżda tpoġġi l-ebda mozzarella jew weraq tal-ħabaq fuq is-saff ta’ fuq nett. Minflok spiċċa b’saff ta’ parmiġġjan maħkuk imħallat ma’ frak tal-ħobż. Aħmi f’forn jaħraq ta’ 200°c għal 30-40 minuta jew sakemm jieħu l-kulur u jbaqbaq. Ħallih joqgħod għal 3 minuti qabel ma sservi l-parmiġġjana bi ftit weraq tal-ħabaq u tal-aruka fil-wiċċ.

GWIDA Ottubru 2020 73

RiĊetti

INSALATA BL-ISPINAĊI RiĊetta ta’ Anton B Dougall

Ingredjenti P għaġin penne msajjar P weraq nej tal-ispinaċi P tadam P tadam imqadded P ġobon maħkuk. Jekk jista’ jkun uża Grana Padano jew Parmiġġjan P prinjoli P żejt taż-żebbuġa jekk jista’ jkun extra virgin P bżar u melħ

Direzzjoni 1. Aħsel tajjeb l-ispinaċi. Neħħi z-zkuk kollha.

2. Qiegħed l-ispinaċi ġod-dixx jew bieqja fejn se sservi l-insalata.

3. Magħhom żid nofs il-ġobon, iż-żejt, bżar u melħ. Ħawwad tajjeb.

4. Fil-wiċċ roxx il-bqija tal-ġobon. Servi.

GWIDA Ottubru 2020 75

Oroskopju

IŻ-ŻODJAKU MA’ PAULJON

Tagħrif dwar l-istilla Libra!

Ix-xahar ta’ Ottubru jlaqqagħna mas-seba’ żodjaku; dak ta’ Libra, magħruf li jiddereġina lejn bilanċ, kemm filħajja personali tagħna u kemm għal dak kollu li hemm madwarna. Iżda dan mhux biss; iż-żodjaku ta’ Libra joffrilna lura dik il-motivazzjoni li tkun naqset minħabba raġunijiet variji. Joffrilna wkoll aspirazzjoni sabiex b’dawn iż-żewġ pilastri nkomplu mixjin lejn tmiem is-sena b’aktar determinazzjoni. Iż-żodjaku ta’ Libra joffrilna wkoll il-bidu ta’ staġun ġdid; dak tal-ħarifa, fejn bil-mod it-temperaturi sħan tas-sajf jibdew jitbaxxew, nibdew inħossu dik l-arja friska u ovvjament jibdew dawk il-jiem bix-xita. Dan kollu jagħmel dan iż-żodjaku ta’ Libra, żodjaku mistiku – mhux ta’ b’xejn li dan iż-żodjaku jitpoġġa bħala s-seba’ żodjaku fil-kalendarju! Libra (♎) jippreżenta s-simbolu tal-miżien tal-ġustizzja, hemm ukoll is-simbolu ta’ xbieha ta’ mara li skont il-mitoloġija Griega kien jisimha Themis.

Iż-żodjaku tal-Libra jibda mill-jum tal-Erbgħa 23 ta’ Settembru u jispiċċa l-Ħamis 22 ta’ Ottubru. F’dan iżżodjaku ta’ Libra, nhar l-1 ta’ Ottubru jkollna l-qamar kwinta msejjaħ Hunter’s full moon. Dan imsejjaħ hekk għax lura fiż-żmien it-tribujiet kienu joħorġu għall-kaċċa tal-annimali sabiex ikunu jistgħu jikkunsmaw il-laħam tagħhom tul il-perjodu kesħin tax-xitwa, għall-għejxien tagħhom, u b‘hekk dan il-qamar kwinta żamm dan it-titlu ta’ Hunter’s full moon. Fis-16 ta’ Ottubru jasal il-qamar ġdid ta’ dan iż-żodjaku fejn bħal kull qamar ġdid joffrilna bidu ġdid, u dan ser ikun jaspirana għal tisħiħ f’dak li rridu nkomplu nwettqu.

Xi fatti interessanti li nsibu fil-karattru ta’ Libra: Libra huma persuni li l-għeja ma tagħmilx bihom u jekk ikunu f’xi sitwazzjoni ta’ għajnuna, ikomplu bi sħiħ sakemm iwasslu dik il-persuna fejn tixtieq hi. Għalihom dik tkun ta’ sodisfazzjon kbir. Libra jħobbu janalizzaw b’reqqa dak li ser ikunu sejrin iwettqu. Ma jagħmlux dan qabel

ma jagħmlu r-riċerka dettaljata li għandhom jagħmlu!

Waħda mis-sitwazzjonijiet li Libra tagħmilhom rilassati hi l-mużika. Xi qari ta’ ktieb u eżerċizzju huma favoriti wkoll.

Il-Librani huma magħrufin għall-imħabba li għandhom lejn l-annimali u fil-fatt kważi 85 fil-mija ta’ dawk li jaqgħu taħt dan iż-żodjaku ssibilhom xi annimal domestiku; klieb wara qtates fost oħrajn! Libra huma persuni ta’ komunikazzjoni tajba, għalhekk bla ma trid tinġibed malajr lejn il-karattru tagħhom, iżda titlef kull rispett jekk jaqbduk li int persuna li m’intix onesta. Meta niġu għall-imħabba x-xenarju huwa xi ftit ikkumplikat, għax il-Librani jħobbu jfittxu l-bilanċ komplut fir- relazzjoni li jibnu. Mhux ser tkun faċli meta int tkun f’relazzjoni maż-żodjaku ta’ Libra jekk int mhux tagħraf iżżomm bilanċ komplut fir-relazzjoni li tkun fiha, għalhekk il-Librani għandhom dan il-prinċipju bażiku li jew ir-relazzjoni tkun bażikament bilanċjata jew kapaċi jibqgħu fil-ħajja tagħhom singoli!

Nies famużi Maltin taħt iż-żodjaku ta’ Libra: Chiara Siracusa, Maree Camilleri, Fabian Demicoli, Maxine Pace, Cyrus Engerer, Antonella Galea Loffreda, Maruska Aquilina, Maria Formosa, Ronald Saliba, Jamie Cardona, Wayne Aquilina, Moira Dellia, Mario Laus, Chris Gatt, Josette Belinda Ellul, Pierre Cordina, Deo Grech, Mark Mifsud, Gloriana Arpa Belli, Olivia Lewis, Bjorn Formosa u Khaled Riani.

L-aktar jum ideali għaż-żodjaku ta’ Libra huwa dak talĠimgħa, waqt li għandek tevita l-jum ta’ Tnejn. Ix-xahar ideali huwa dak ta’ Ġunju iżda evita x-xahar ta’ Frar.

Jekk int tixtieq aktar informazzjoni dwar iż-żodjaku personali tiegħek, tista’ tibgħat ittra postali lil PaulJon (GWIDA), Po Box 27 Paola jew żur is-sit tiegħi www.pauljon13.com Namaste.

GWIDA Ottubru 2020 77

Oroskopju

IŻ-ŻODJAKU TA’ LIBRA MIT-23 TA’ SETTEMBRU SAT-22 TA’ OTTUBRU Aquarius mill-20 ta’ Jannar sat-18 ta’ Frar

Leo mit-23 ta’ Lulju sat-22 ta’ Awwissu

Pisces mid-19 ta’ Frar sal-20 ta’ Marzu

Virgo mit-23 ta’ Awwissu sat-22 ta’ Settembru

Aries mill-21 ta’ Marzu sad-19 ta’ April

Libra mit-23 ta’ Settembru sat-22 ta’ Ottubru

Taurus mill-20 ta’ April sal-20 ta’ Mejju

Scorpio mit-23 ta’ Ottubru sal-21 ta’ Novembru

Gemini mill-21 ta’ Ġunju sat-22 ta’ Lulju

Sagittarius mit-22 ta’ Novembru sal-21 ta’ Diċembru

Cancer mill-21 ta’ Ġunju sat-22 ta’ Lulju

Capricorn mit-22 ta’ Diċembru sad-19 ta’ Jannar

Iż-żodjaku ser iġib miegħu bosta ċaqliq lejk! L-aktar affettwati ser ikunu l-ħsibijiet li jduru miegħek u dan għaliex moħħok ser jgħaddi minn fażi ta’ ħafna ħsibijiet, kemm pożittivi u kemm negattivi. Iżda huma dawn tal-aħħar li jafu jħallu effett fuqek għax dan huwa perjodu ftit itwal mis-soltu. Agħraf sew dan. Namaste.

Iż-żodjaku ser iġib miegħu bosta ċaqliq lejk, però ser tiġi affettwat l-aktar fil-ħin. Iva, issa tagħraf kif il-ħin trid tibda tqassmu aħjar għalik sabiex int issib spazju tiegħek. Għandek bżonn issib ħin sabiex int tirrilassa bħal qisu tinqata’ minn madwarek u dan jaf ikun ta’ bosta problemi ’l quddiem għal saħħtek. Irrifletti sew. Namaste.

Iż-żodjaku ser iġib miegħu bosta ċaqliq lejk, speċjalment fejn tidħol karriera. Din il-fażi int trid tkun aktar iffukat għal dak li riesaq lejk.

Jekk int tagħraf, dejjem tilqa’ u tuża l-kapaċità kollha tiegħek, dan ikun żmien ta’ opportunità kbira għalik. Iżda jekk int ma tagħrafx dan jaf ikun telf għall-futur tiegħek. Għalhekk irrifletti. Namaste.

Iż-żodjaku ser ikun mument sabiex int tagħraf aktar min vera int.

Inutli toqgħod tinħeba wara dak jew wara dik. Wasal iż-żmien li int tagħmel iżjed kuraġġ ġewwa fik! Dan sejjer joffrilek ideat ta’ soluzzjoni aktar pożittivi, sabiex int tkompli tkabbar il-madwar kollu tiegħek għal dak li hemm riesaq lejk. Namaste.

Iż-żodjaku għalik Gemini ser ikun mument ta’ riflessjoni profonda dwar x’deċiżjoni għandek tieħu. Issa ma tistax toqgħod tgħarbel bejn dik u bejn l-oħra. Issa trid tasal għal dik id-deċiżjoni idealment tajba sabiex b’hekk tasal fejn tant tixtieq. Agħraf li int tkun determinat sabiex b’hekk tibda twettaq. Namaste.

Iż-żodjaku ser ikollu effett fuqek emozzjonalment u għalhekk trid tagħraf ħafna żżomm bilanċ għas-sentimentaliżmu li sejjer jiżdied ġewwa fik għax jekk int ma tkunx kapaċi żżomm il-bilanċ meħtieg dan ’il quddiem jista’ jkun ta’ inkwiet. Għalhekk minn issa agħraf li int tkompli għaddej, iżda dejjem żomm il-bilanċ. Namaste.

Iż-żodjaku ser ikollu effett fuqek sabiex tagħraf tgawdi ftit aktar il-ħajja ta’ madwarek. Sfortunatament minħabba li int bħalissa hemm pressjoni minn ta’ madwarek, dan mhux qed jagħtik iċ-ċans ta’ spazju biżżejjed għalik. Imma issa dan li ġej sejjer joffrilek dak l-ispazju li tant għandek bżonn. Ieqaf u ħu pawsa. Namaste.

Iż-żodjaku ser iġib miegħu bosta ċaqliq lejk fejn tidħol karriera u anka r-relazzjoni. Issa int trid tagħraf aktar kif timxi ferm iżjed b’mod bilanċjat sabiex tqassam aħjar il-ħin tiegħek. Trid tagħraf li kemm-il karriera u kemm ir-relazzjoni jridu jkunu fuq linja pożittiva sabiex b’hekk tagħraf timxi għal dak kollu li riesaq lejk. Agħraf sew dan.

Namaste.

Iż-żodjaku għalik Libra ser iġib miegħu bosta ċaqliq lejk. Però l-aktar ċaqliq li int trid tiffoka fuqu huwa dwar il-karriera tiegħek. Hemm bħal eżami lest għalik u dan jaf ikun fuq diversi temi, ser ikun eżami li int se tagħraf kemm int għandek abbiltà. B’hekk kun preparat għat-tkabbir li riesaq lejk. Namaste.

Iż-żodjaku għalik Scorpio ser iġib miegħu bosta ċaqliq, speċjalment f’dak li int tixtieq ġewwa fik u kemm għall-madwar tiegħek. Huma żewġ sitwazzjonijiet li għalkemm m’għandhomx x’jaqsmu ma’ xulxin għalik, dawn jafu jkunu front wieħed u b’hekk int trid tagħraf ilpotenzjal komplut tiegħek. Namaste.

Iż-żodjaku għalik Sagittarius ser iġib miegħu bosta ċaqliq, u dan l-aktar li ser ikun effettiv huwa għall-mod ta’ kif int se tħares lejn is-sitwazzjoni kollha ta’ madwarek. Però hawnhekk trid toqgħod aktar attent għax f’dan l-istadju ċertu sitwazzonijiet madwarek jafu jkunu mhux dawk li tixtieq int. Għalhekk agħraf agħti valur lil kollox.

Namaste.

Iż-żodjaku ser iġib għalik bidla ta’ kif tippjana aħjar u b’mod dettaljat l-affarijiet ta’ madwarek. Għalkemm int ma kontx ħazin kif tippjana, iżda min issa int se tagħraf il-perfezzjoni profonda fl-ippjanar tiegħek. Din id-differenza se tinħass fil-ġimgħat li ġejjin, għalhekk agħraf sew dan. Namaste.

KOMPETIZZJONI OROSKOPJU MINN PAULJON Iż-żodjaku ta’ LIBRA ma’ min huwa kombinat l-aktar?

O Ma’ Gemini, o Ma’ Sagittarius, o jew ma’ Cancer?

Isem u Kunjom: ______________________________________________________________________ Indirizz: _____________________________________________________________________________ Mobile Number: ______________________ Ibgħat it-tweġiba tiegħek b'dan il-kupun lil PaulJon Kompetizzjoni Oroskopju, PO BOX 27, PAOLA sal-21 ta’ Ottubru 2020. l-ewwel tweġiba li nirċievu korretta tirbaħ il-kalendarju żodjaku u tiġi mħabbra fl-artiklu li jmiss. Namaste Ir-rebbieħa tal-kompetizzjoni tax-xahar ta’ Settembru hi CARMEN BORG mill-Ħamrun.

78 GWIDA Ottubru 2020