12 - WALPURGISNACHT
Vanadis naar Walpurgis Maura Wesseling – Elk jaar wordt op 30 april in het Duitse Harz-gebergte groots de zogenaamde Walpurgisnacht gevierd. Duivels en heksen worden aan de huizen gehangen, iedereen verkleedt zich en mensen worden getreiterd met bezemstelen. Met name op de Blocksberg, waar Faust ooit zijn ziel verkocht, wil men deze avond uitbundig vieren (al is dat tegenwoordig door de natuurbescherming verboden). Maar hoe duivels is dit feest daadwerkelijk?
W
alpurgisnacht is een soort mengelmoes van een aantal voorchristelijke tradities. Een belangrijke daarvan is Beltane, een Keltisch feest dat voor hedendaagse heksen en Wicca’s nog steeds van belang is. Het vruchtbaarheidsfeest is een soort tegenhanger van Samhain, voor velen ook wel bekend als Halloween. De scheiding tussen de wereld der levenden en doden is erg dun in de nacht naar 1 mei, waardoor geesten vrij spel zouden hebben. Dit werd echter niet als iets angstaanjagends gezien, maar als iets liefdevols. Er werden eten en versieringen gemaakt voor de overledenen, die in deze nacht op bezoek konden bij hun naasten. In de gekerstende versie van deze nacht werden het echter niet de geesten die zich manifesteerden in de tastbare wereld, maar boosaardige heksen en demonen. Naast Beltane speelt zeker Vanadisnacht ook een belangrijke rol in het ontstaan van de Walpurgisnacht. Tijdens dit feest, gewijd aan de godin Freya, werden grote vuren ontstoken en stond liefde centraal. Net als Beltane ging het vooral om vruchtbaarheid, dat was immers waar Freya de godin van was. Bovendien is dit wanneer in de natuur lentekriebels ontstaan en de kleintjes op de wereld komen. Dit was dan ook een uiterst geliefde tijd voor huwelijken, waarop tradities volgden zoals over de vreugdevuren springen of eromheen dansen. Toen eenmaal de heidenen werden gekerstend, werden hun feesten dat ook. Vanadisnacht werd Walpurgisnacht, vernoemd naar de heilige Walburga. De naam Walburga werd overgenomen van een Germaanse godin met dezelfde naam die de beschermster was van de gevallenen van het slagveld die naar Walhalla gingen. De nacht behield echter niet de originele liefdevolle toon. Na de kerstening van het feest werden de Godin Freya en haar volgers gedemoniseerd en werden de vreedzame heksen die Beltane vierden als eveneens duivels gezien. Het gehele feest veranderde van een vrolijk vruchtbaarheidsfeest naar een soort satanisch ritueel. Deze versie is tegenwoordig de meest bekende. Met name in EINDELOOS JAARGANG 24, NR. 6
Duitsland wordt het feest gevierd met het idee dat dit de enige nacht is waarop duivelse heksen bij elkaar kunnen komen op de Blocksberg. Walpurgisnacht is dus van nature helemaal niet duivels, maar net als het idee van heksen gedemoniseerd. Origineel is het feest gebaseerd op liefde, vruchtbaarheid en de natuur. Dat veel van de oorspronkelijke rituelen rondom Walpurgisnacht door vrouwen werden uitgevoerd om de lente te verwelkomen zal niet onbelangrijk zijn in het ontstaan van de griezelige Middeleeuwse versie. d
