Angażowanie i ogólnodostępność
106
O szeregu drobiazgów, które mogą zwiększyć zatrudnienie osób z niepełnosprawnością na otwartym rynku pracy M O N I K A DAW I D - S AW I C K A
„Kogo dostrzegą we mnie współpracownicy – człowieka czy tylko osobę niepełnosprawną?”. To jedno z wielu pytań stawianych sobie przez przedstawicieli tej grupy przystępujących do procesu rekrutacyjnego. „Nie zatrudniajmy osób z niepełnosprawnością – zbyt wiele przepisów, wymagań, nie poradzimy sobie z formalnościami” – tego rodzaju stwierdzenia pojawiają się w organizacjach, które unikają przyjmowania takich pracowników. Mamy jednak rok 2020, kiedy powszechnie mówi się o korzyściach wynikających z różnorodności. Wiele też słychać o pozytywnych skutkach współpracy z osobami z niepełnosprawnościami, wciąż jednak nie doszliśmy do momentu przełomowego, w którym nastąpi połączenie pracodawców i pracowników z niepełnosprawnością na otwartym rynku pracy. Dobitnie świadczą o tym wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) za rok 20191, które wskazują, że odsetek aktywnych zawodowo osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym kształtował się na poziomie 28,8%. Wskaźnik zatrudnienia wyniósł 26,8%. Z jednej strony statystyki zgromadzone w latach 2009–2019 pokazują pozytywny trend – zauważalnie rośnie zarówno odsetek aktywnych zawodowo osób z niepełnosprawnością, jak i wskaźnik zatrudnienia. Z drugiej strony statystyki te nadal znacząco odbiegają od tych notowanych w grupie osób sprawnych – wynoszących odpowiednio 81% (aktywność zawodowa) i 78,4% (wskaźnik zatrudnienia). Różnica w tym ostatnim przypadku wynosi aż 51,6 punktów procentowych na niekorzyść osób niepełnosprawnych, co pokazuje, jak daleko jesteśmy od oczekiwanego przełomu. Zamiast odwoływać się do liczb, można również dokonać prostego badania jakościowego. Wystarczy sprawdzić, ile osób z niepełnosprawnością znajdziesz w swoim otoczeniu zawodowym. Czy są członkami twojego zespołu? Czy masz z nimi kontakt jako pracownikami innych działów lub podwykonawcami? Czy spotykasz je na spotkaniach firmowych? Warto odpowiedzieć sobie na te pytania – to najlepszy test na to, czy osoby z niepełnosprawnością rzeczywiście funkcjonują na otwartym rynku pracy. Przyglądam się tej sytuacji z obu stron. Jedną wspólną emocją, jaką widzę, jest strach – strach utrzymujący status quo, powodujący, że idziemy dwoma oddzielnymi
1.
bit.ly/3ijwLEz [dostęp: 1.10.2020].