Communicatie in e-volutie Anna De Maeyer
De communicatiemogelijkheden van 10 jaar geleden tot nu hebben een enorme vooruitgang gekend. Waar stevenen we op af in de toekomst? Zal de technologie kinderen blijven overspoelen met nieuwe snufjes? In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar dit artikel wil alvast enkele veranderingen duidelijk maken. De onderzoeksrapporten van Apestaartjaren (Mediawijs) van 2010 en 2018 vormen hiervoor de leidraad om het verhaal te maken van het mediagebruik van kinderen tot 12 jaar. Apestaartjaren is een tweejaarlijks onderzoek naar het mediabezit en –gebruik bij kinderen tussen 6 en 12 jaar en jongeren tussen 12 en 18 jaar in Vlaanderen. Op het moment van het schrijven van dit artikel is er nog geen rapport gemaakt van het jaar 2020.
Het onderzoeksrapport van 2010 baseerde Mediaraven op bevindingen die voortvloeiden uit een papieren enquête. Ze werd afgenomen bij 199 kinderen die geboren werden in het jaar 1999 en 2000. Deze kinderen zaten op het moment van de enquête in het vijfde leerjaar. Het onderzoeksrapport van 2018 is dan weer het resultaat van een online en offline enquête afgenomen bij 1158 kinderen uit de lagere school. De leeftijden variëren hier tussen de 6 en 12 jaar. Beide rapporten delen hun resultaten op in verschillende onder- categorieën. Vervolgens vergelijk en bespreek ik de interessantste voor ons onderzoek.
Daarnaast had 83,9% van de kinderen een spelconsole en ook 53,8% al een eigen GSM. (Onderzoeksrapport Apestaartjaren 2010). Vergeleken met de kinderen die deelnamen aan de enquête van 2018 zien we een verschuiving in bezit en gebruik. Zo’n 67% van de kinderen uit deze generatie heeft toegang tot een tablet. Voor zo’n 56% van de 9 tot 12-jarigen is dit zelfs hun eigen tablet. Dat verklaart ook de afname in bezitters van een spelconsole. In 2018 heeft nog maar 36% van de kinderen een spelconsole. Daarnaast beschikt maar 27% van deze jongeren over een computer. Kinderen spelen liever spelletjes op de tablet, dan dat ze daarvoor nog een console kopen. Het aantal kinderen dat over een GSM beschikt is hetzelfde gebleven. In 2018 lag het percentage hiervoor op 53%. (Onderzoeksrapport Apestaartjaren 2018).
Wat is mediawijsheid?
Onderzoeksrapporten
Spelconsole? Geef mij maar een tablet! Om te beginnen is het interessant om weten dat er in 2010 nog frequenter werd gesport en buiten gespeeld. Van de 199 kinderen die deelnamen aan het onderzoek gaf 31,2% aan om liever te sporten of buiten te spelen dan op de computer bezig te zijn. Dit cijfer heeft uiteraard veel te maken met het bezit van media. In die tijd bezat iedereen een TV, 97% had een gedeelde computer waarvan 96% toegang had tot het internet. 34,7% van de ondervraagde kinderen beschikte al over een eigen computer.
20