PURE CHILD april 2020 by Pure Child

PURE CHILD

EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN VAN NU

DIGITAAL MULTIMEDIA MAGAZINE VOOR DE KINDEREN VAN NU JAARGANG 9 NR. 2 April 2020

THEMA

TRAUMA als SPRINGplank

✶ ✶ ✶ ✶ ✶ ✶ ✶ ✶

PAK DE STRESS AAN TIK JE VRIJ TRAUMA bij KINDEREN GEWORTELD in de modder LIEFDE VOORBIJ de materie NAAR SCHOOL na Corona HERSTEL op een fysieke & speelse manier met TRE KUNST en TRAUMAVERWERKING Extra voorleesverhaal: Prinses Fortia ontdekt speelelfenland - deel 12

Pure Child april 2020

Lieve mensen,

eze editie is wel heel bijzonder, toeval of niet, dit thema: “ Trauma als springplank” hadden wij in 2019 vastgelegd. En we zitten nu net in een tijd waarin mensen stress, angst, chaos en onzekerheid ervaren. En dit zijn net de oorzaken die op langere tijd een trauma kunnen veroorzaken. Wij willen graag de springplank van zo een hele ervaring belichten. Chaotische situaties zoals we deze nu beleven zijn voor ons naar orde strevende mensen moeilijk te aanvaarden. Ze spelen echter een onmisbare rol in de levensprocessen van elke mens. Ze hebben als doel om de vastgeroeste orde te doorbreken zodat er nieuwe inspiraties kunnen worden opgenomen en dus nieuwe wegen kunnen worden ingeslagen. Chaos en orde zijn twee handen op één buik, orde vervalt tot chaos en chaos zelf zoekt vanzelf weer de orde op.

2-PURECHILD 04 | 2020

Aldus een zware beproeving leidt ons uiteindelijk opnieuw naar vooruitgang, een verrijking in het menselijk leven. Tenminste als we ons niet vast laten zetten door opgekropte emoties, gefixeerde ideeën, het ons laten beperken door alleen naar de rationele kant van de zaken te kijken. Mochten we zelf als volwassene meer vertrouwen in het leven hebben, het dieper besef dat er zoveel meer is dan we met ons ratio kunnen vatten, en elke beproeving kunnen zien als een uitdaging om te groeien, zouden we alvast een goed voorbeeld zijn voor de kinderen. Natuurlijk zijn ervaringen zoals misbruik, oorlog, een plots verlies van een geliefde, hard. Maar hoe we daar mee omgaan nadien maakt een hemelsgroot verschil, voor de verdere rest van het leven. Wanneer we hier naar blijven kijken als angstig slachtoffer en hoe erg de wereld of het leven is, dan geraak je geen stap meer vooruit. Maar wanneer je deze ervaring kan laten stromen en zien als een moeilijke uitdaging, die uiteindelijk zal leiden tot iets veel beter, een mooier mens, tot iemand waarvan je nooit gedacht had dit te

Pure Child april 2020

Overstappen van angst naar vertrouwen https://www.youtube.com/ watch?v=llKxn5Hf8LE

How childhood trauma affects health across a lifetime | Nadine Burke Harris https://www.youtube.com/ watch?v=95ovIJ3dsNk

Hoe los je traumaâ&#x20AC;&#x2122;s, angsten en nare (jeugdherinneringen) op https://www.youtube.com/ watch?v=RsJXoHxlR7A

Lied: Sasha Sloan - Older (Lyric) https://www.youtube.com/ watch?v=r1Fx0tqK5Z4 doen, dan heb je heel dit gegeven getransformeerd. En zal er geen sprake meer zijn van een trauma maar van een onwaarschijnlijke opportuniteit om grootse dingen te doen. Magdalena had 10 jaar geleden nooit gedacht dat zij uitgever van een magazine zou worden. Een zware hersenbloeding van haar partner waardoor hij links hemiplegisch werd, zo een zes jaar geleden, gaf haar leven plots een heel andere uitkomst. Door het verdriet en de pijn te doorvoelen en te doorwerken elke dag opnieuw is het PURE CHILD concept nu haar droom geworden, haar echte levensmissie. Zonder dit gebeuren had zij niet de uitdaging gehad om in haar kracht te staan en dit magazine te runnen. Lieve lezers, wij hopen en wensen dat jullie met deze editie heel wat steun en tools krijgen van onze schrijvers om jullie persoonlijke en collectieve zware ervaringen te gebruiken als springplank tot een beter, mooier en waardevoller leven. In respect naar elk levend wezen toe. ď Ž De redactie

Magdalena Troch Rudy Van Damme

PURECHILD 12 2019-3

Inhoud Mindfulness Inspiratie

58 Stilte geeft je vleugels

02 05 02 10 12 16 25 62 70

Yoga

Voorwoord+filmpjes Tekst: Stralen in het donker Tekst: de grotere zin v/h leven Tzolkind: De rode Hemelwandelaar Het leven een dans van geven en namen Sehoona: Helende tekening Een kind in overlevingsmodus WIJTIJD: Kop of munt Tik je vrij

Inzicht 06 14 18 22 26 30 34

Trauma bij kinderen Liefde voorbij de materie Geworteld in modder Herstel op een fysieke en speelse manier met TRE Een levensles Trauma wegvoelen, bewegen, spelen Pak de stress aan

Onderwijs 40 Naar school na Corona 42 Elvenschool TV Lancering

64 Trauma als springplank 66 Voor ouder & kind: Inner Conflict Resolver Reflex HappyKidsMassage 68 Buik massage Creatief zijn 74 Kunst en traumaverwerking 76 Van angst naar levenskracht door collages De Natuur 80 Dieren communiceren: Kracht putten

Boeken 88 Boek in de kijker:

Voorleesverhaal: Prinses Fortia deel 12

Ontwrichte kinderen in het onderwijs 89 Boeken voor kinderen: Wat Viktor voelt: Ik ben bang Een buik vol geheimen Gezondheid Kinderverhaal: Alles wat was Fedor de rups 50 Natuurlijke hulp en de storm 90 Boeken voor ouders: Hulp bij trauma in de kindertijd 52 Het potentieel van kokos Luister naar mij 55 Gerecht: Seitanfingers Bevrijding van trauma, angst en onmacht 91 Boeken voor leerkrachten: Bloesemremedies De traumasensitieve school Heftig! 56 De kracht van pijn

4-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

Ja, er moeten mensen zijn met tranen als zilveren kralen die stralen in het donker en de morgen groeten als het daglicht binnenkomt op kousenvoeten. Weet je, er moeten mensen zijn die bellen blazen en weten van geen tijd. Die zich kinderlijk verbazen over iets wat barst van mooiigheid. Ze roepen van de daken dat er LIEFDE is en WONDER als al die anderen schreeuwen: “Alles heeft geen zin“. Dan blijven zij roepen: “Nee, de wereld gaat niet onder.” en zij zien in ieder einde weer een nieuw begin. Zij zijn een beetje clown eerst het hart en dan het verstand en ze schrijven met hun paraplu: I Love you in het zand omdat ze zo gigantisch in het leven opgaan en vallen en vallen en vallen en opstaan. Bij dat soort mensen wil ik horen: die op het tuinfeest in de regen blijven dansen ook als muzikanten al naar huis zijn gegaan de muziek gaat door de muziek gaat door. Toon Hermans PURECHILD 04 2020-5

Pure Child april 2020

TRAUMA bij kinderen

OOK OP SCHOOL Kinderen of jongeren die schokkende gebeurtenissen hebben ervaren, kunnen last krijgen van emotionele en psychische problemen. Als traumatische ervaringen zich herhalen, is het risico op nieuw trauma groter. Onverwerkte trauma’s kunnen op lange termijn invloed hebben op de (sociaal-emotionele) ontwikkeling van kinderen. HET VERHAAL VAN CHARLOTTE

Charlotte heeft een moeder die altijd heel erg gemene dingen tegen haar zegt en haar kwalijk neemt dat vader vertrokken is. Charlotte heeft zichzelf aangeleerd om haar hoofd helemaal leeg te maken als iemand boos op haar wordt. Ze wordt niet boos of verdrietig, ze voelt niets en wordt zo goed als ‘onzichtbaar’. et woord ‘trauma’ betekent in het Grieks: verwonding. Trauma is: een emotionele en/of lichamelijke wonde. Het kind heeft een schokkende gebeurtenis meegemaakt en zijn reactie daarop valt onder het trauma. Die reactie is afhankelijk van persoon tot persoon. Trauma is iets persoonlijks:

6-PURECHILD 04 | 2020

ieder van ons reageert anders op een schokkende gebeurtenis. Als het trauma niet verwerkt geraakt dan zal het kind vaak last hebben van onder meer overweldigende emoties (stress) en lichamelijke klachten. Vaak denken mensen aan oorlog en misbruik bij het woord trauma. En ja, dat valt zeker onder die noemer te plaatsen. Er zijn echter ook andere zaken, schokkende gebeurtenissen, die voor kinderen tot trauma kunnen leiden. Ik som er een aantal op:

Pure Child april 2020

• pesten • geweld tussen ouders (of andere familieleden) • een onverwachts overlijden van een dierbare • medisch trauma (na een operatie) • zwangerschapstrauma (reeds in de buik onder stress staan) • emotionele verwaarlozing door de ouders • oorlogsgeweld, terrorisme, rampen Trauma kan de ontwikkeling van je kind ernstig verstoren. Hun veilige basis valt weg en dat heeft invloed op de rest van hun leven. Daarom is het belangrijk om zo vlug mogelijk het trauma te (h)erkennen en hulp in te schakelen. Want soms kan je dit als ouder niet alleen. HET VERHAAL VAN PETER In het derde leerjaar zit Peter. Hij is 8 jaar en ‘terroriseert’ de klas. Dat is omschrijving van de juf. Hij is agressief naar de andere kinderen en doet niet wat er gevraagd wordt. De juf zit met haar handen in het haar. Het gedrag is ernstig en de klasgenootjes zijn bang van Peter. Er zijn zelfs al ouders komen klagen. Wat niet geweten is, is dat Peter last heeft van nachtmerries. Peter is thuis met zijn mama, broer en zus gevlucht voor

hun vader die hen sloeg. Peter vindt de schoolomgeving bedreigend, het is voor hem geen veilige plek. Het verhaal van Peter is geen unicum. Veel kinderen op school hebben trauma opgelopen. Jammer genoeg stel ik zelf vast in mijn praktijk, dat leerkrachten en scholen geen idee hebben van wat er aan de hand is en zich enkel gaan richten op het zogenaamde ‘storende’ gedrag. Terwijl er net heel wat meer achter zit. Hoe je deze situatie als leerkracht kan aanpakken, lees je verder in het artikel.

OP WELKE SIGNALEN KUN JE LETTEN Het kind heeft last van beelden die iets met het trauma te maken hebben. Deze angstige herinneringen of herbelevingen dringen zich regelmatig op – zonder dat het kind daar iets aan kan doen. En meestal willen ze niet praten over die terugkerende beelden en de emoties die ze erbij voelen; in andere gevallen praten ze er juist heel veel over en kunnen er niet mee stoppen. Gewoonlijk ‘verstoppen’ of ‘verhullen’ kinderen hun trauma in de manier waarop ze zich uiten. Maar met enige moeite kunnen de signalen voor hun omgeving toch te herkennen zijn:

De uitingen van een kind dat zich onveilig voelt, zijn in drie categorieën te verdelen: VECHTEN (FIGHT)

VERSTARREN (FREEZE)

VLUCHTEN (FLIGHT)

• huilen • gebalde vuisten, neiging tot stompen • gespannen kaakspieren • tandenknarsen • grommen • agressieve blik in de ogen • agressieve stem opzetten • stampvoeten, schoppen • verknoopte maag • voelt zich ‘als een bom’ of ‘vulkaan die op uitbarsten staat’

• voelt alsof bewegen niet meer kan, er ‘iets vastzit’ • koud, ‘bevroren’ of ‘verdoofd’ gevoel • verbleekte huid • stijf of zwaar gevoel • adem inhouden, ademnood • angstig gevoel, hartkloppingen • op de hoede voor bedreigingen

• onrustige of verdoofde benen • angst, oppervlakkige ademhaling • onstuimige blik in de ogen • bewegen met benen en voeten • rusteloosheid, beklemd gevoel, gespannen • jachtigheid, onrust • veel bewegen • ‘onzichtbaar’ worden, zichzelf wegcijferen

• Kinderen gaan bepaalde gespreksonderwerpen, plaatsen of situaties soms stelselmatig uit de weg (vermijding = flight). Dit kan heel subtiel zijn, verpakt in smoezen en afleidingsmanoeuvres. • Kinderen kunnen vluchten door zich af te zonderen of door helemaal op te gaan in een (computer)spel of andere bezigheid (vermijding). • Het kind praat heel negatief over zichzelf of geeft zichzelf overal de schuld van. • Sombere, depressieve stemming en onverschilligheid: niets kan het kind schelen of boeien. • Een getraumatiseerd kind kan plots heel prikkelbaar zijn en in woede uitbarsten (plotselinge spanning). • Het kind neemt soms opvallend grote risico’s, of vermijdt juist elk risico op een overdreven manier. • Concentratieproblemen kunnen ook een uiting zijn van trauma.

PURECHILD 04 2020-7

Pure Child april 2020

HOE ALS OUDER JE KIND ONDERSTEUNEN

HOE ALS LEERKRACHT EEN KIND BEGELEIDEN?

Wanneer je als ouder vermoedt dat je kind schokkende ervaringen heeft opgedaan, biedt dan je kind extra steun aan en – eventueel in overleg met de huisarts – snel hulp te zoeken. Zorg ervoor dat je kind volkomen veilig is – op school, thuis en onder familie en vrienden – zodat traumatische ervaringen zich niet kunnen herhalen. Vervolgens kun je ervoor zorgen dat je een zo normaal mogelijke situatie creëert, waarin je kind leert, speelt, sport en meedoet met leeftijdsgenoten. Het kind moet zich veilig gaan voelen en erop kunnen vertrouwen dat de stabiele omgeving langere tijd standhoudt. Ben je als ouder zelf deel van het trauma van je kind, zorg dan dat je zelf hulp zoekt.

Een leerkracht die weet heeft dat een leerling schokkende dingen heeft meegemaakt, kan traumasensitief lesgeven: met gevoel voor het trauma. Hij reageert met begrip op het gedrag van het kind en voelt aan wat het kind dwarszit, hij verdiept zich in het specifieke probleem en begrijpt het kind vervolgens veel beter. Kennis van de verschijnselen die zich kunnen voordoen bij trauma, helpen de leerkracht om kalm te reageren en de emoties van het kind bespreekbaar te maken. Het trauma gaan oplossen is niet de bedoeling, maar wel dat het kind zich veilig in de klas gaat voelen. Wat dus beter werkt dan gemopper en dwang, is kijken of je je eigen gedrag kunt aanpassen.

Enkele tips: • Wees je bewust van je eigen lichaam. Neem de boosheid van het kind niet over. • Reageer niet vanuit een opwelling. Blijf rustig. • Erken de emoties: ze overkomen het kind immers. • Praat zachter en zo weinig mogelijk, raak het kind niet aan. Als het kind wilt gaan, en dat kan op een veilige manier, laat het dan gaan. Blokkeer de uitgang niet als het niet nodig is. • Eis niets. Het kind zal het niet begrijpen. • Blijf kalm. Zo geef je het goede voorbeeld aan het kind: jouw kalmte zal hem helpen om te kalmeren, hij kan het immers niet zelf. • Wees écht! Kinderen, maar zeker die met traumatische ervaringen, prikken zo door je heen!

TRAUMASENSITIEF LESGEVEN Gemakkelijk gezegd, gemakkelijk gedaan? In tegendeel, als leerkracht vraagt het vaak dat je je oude bril afzet en een ‘trauma bril’ opzet. Hieronder enkele tips die je kunnen helpen om op een traumasensitieve manier les te geven. • Een leerkracht die de signalen kent, is voorbereid en blijft rustig als de emoties zich uiten: blijven luisteren, begrip tonen voor wat het kind zegt, erover meepraten (‘aansluiten’). • Kinderen met traumagerelateerde problemen hebben vaak een minder goed functionerend kortetermijngeheugen. Het helpt als de leerkracht de lesstof in kleine porties aanbiedt, en zorgt dat de leerling niet uitgeput raakt. • Praat met het kind. Een kind met trauma kan zelf vaak uitstekend verwoorden wat hij moeilijk vindt op school en aan welke ondersteuning hij behoefte heeft. De leerkracht die zich in een persoonlijk gesprek opstelt als vertrouwenspersoon en steunpilaar krijgt vaak directe aanwijzingen die zijn ondersteuning inhoud en richting kunnen geven. • Onderschat het talent van getraumatiseerde kinderen niet. Leerproblemen komen vaak

8-PURECHILD 04 | 2020

door het trauma. Een klas terugzetten of naar een lager onderwijsniveau verplaatsen helpt deze kinderen niet. Vertrouwen van de leerkracht in het kind, steunt en stimuleert hen wel. • Ouders weten vaak te weinig van trauma. Voorlichting van de school aan ouders is belangrijk voor de opvang thuis; voor voorlichting over de effecten van traumatisering en over de omgang met getraumatiseerde kinderen kan de school ook een professional inschakelen, bijvoorbeeld ’t Zonnekind.  Vanessa Lauwers www.tzonnekind.com

p o c r at e

Voedi

cijn

als me di

0% PAlMolIe, 45% hAZelnoten

Gezellig ontbijten met lekkere én gezonde choco van Amanprana Mijn kinderen leren, spelen en sporten de hele dag. Daarom is hun ontbijt belangrijk. Ze hebben ‘s ochtends een gezonde start nodig. Mijn kinderen houden van de waanzinnige smaak van Amanprana choco. Ze zijn dol op die pot boordevol hazelnoten. En ik hou van de natuurlijke en biologische ingrediënten die ik mijn kinderen geef. De Amanprana choco is rijk aan kalium, ijzer en vitamine E. Het is een goede bron van magnesium, zink en calcium. Ik hecht er belang aan dat de Amanprana choco geen palmolie bevat. Ook geen chemische zoetstoffen, geen geraffineerde suikers en geen zonnebloemolie. De meeste choco’s bevatten 40 tot 60% geraffineerde of bruine suikers. Amanprana choco bevat 0% geraffineerde suiker. Amanprana choco bevat de voordelen van 28,5% kokosbloesemsuiker. Er zitten meer antioxidanten in kokosbloesemsuiker dan in kiwi, mango, wortel of tomaat. Een wereld van verschil voor mijn kinderen want geraffineerde of bruine suikers bieden 0% antioxidanten.

AMAN PRANA

SERENE LEVENSKRACHT

Wat je moet weten over de voordelen van kokosbloesemsuiker in onze Amanprana choco Glycemische Index GI: hoe lager de GI, des te stabieler je suikerspiegel: voor langdurige energie zonder ups en downs Geraffineerde suiker Oersuiker, Rapadura Kokosbloesemsuiker

Per 100g Bron: SGS Filippijnen en SGS Antwerpen*

Stikstof Fosfor Kalium Calcium Magnesium Chloride Zwavel Borium Zink Mangaan Ijzer Koper Chroom Inositol

68 61 35

kokosbloesem suiker 202 mg 79 mg 1030 mg 6 mg 31 mg* 470 mg 26 mg 0,6 mg 2,2 mg 0,26 mg* 5,1 mg* 0,35 mg* 12 µg 258mg*

Info en inschrijven op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu www.amanvida.eu Verkrijgbaar in de biowinkel of thuis geleverd via www.amanvida.eu

bruine suiker 10 3 65 24 7 18 13 0 0,2 0,2 1,3 0,06 -

witte suiker 0 0 2.5 6 1 10 2 0 0,1 0 0,1 0,06 0 -

www.tzolkind.nl

info@tzolkind.nl

Pure Child april 2020

Het leven een dans van GEVEN &

ONTVANGEN We leven momenteel in een wereldwijde pandemie van angst en schaarste. Maar hoe zou het zijn om te weten dat er altijd onbeperkte mogelijkheden zijn om overvloed in je leven te creĂŤren, ongeacht de omstandigheden waarin je leeft. 12-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

Sujith Ravindran

en paar maanden geleden ontmoette ik een zeer inspirerende man en leraar die een wereldwijde bestseller heeft geschreven over de 7 mystieke wetten van Overvloed (the 7 mystical laws of Abundance): Sujith Ravindran. Zijn inzichten hebben mijn leven helemaal veranderd. Ik was zo geïnspireerd dat ik een sprookje heb geschreven en omgezet heb in een geanimeerde video over de zeven principes. We geven nu gezamenlijk webinars, bereiden onze online training voor en de publicatie van een gezamenlijk werkboek. In onze webinars bespreken we de zeven wetten. In dit artikel ga ik dieper in op de eerste wet van overvloed: the key of exchange.

Stap 1.

Onderzoek je motieven bij het geven Kan je geven zonder iets terug te verwachten, onvoorwaardelijk? Zoals een kind dat een schilderij tekent voor zijn ouders of voor de leraar, gewoon voor het pure plezier van geven? Of verwacht je iets terug als je geeft? Of ben je bang dat anderen wat jij geeft niet zullen waarderen? Leven bestaat uit een wisselwerking van geven en ontvangen. Als we geven, creëren we en leven we in flow. Als we stoppen met geven, beëindigen we het creatieproces en sterft deze realiteit als het ware. Wat betekent dit? Dat als we onszelf weer in flow willen brengen, dan is het belangrijk dat we het ‘geven’ in onszelf activeren.

Stap 2:

Onderzoek je motieven bij ontvangen Kan je ontvangen zonder schuldgevoel, zonder na te denken wat je terug zou moeten geven? Zoals een kind dat een geschenk of een snoepje ontvangt en er volop van geniet, voor

de pure vreugde van het ontvangen? Als je niet kan ontvangen zonder een gevoel van schuld, dan staat je vrije wil een overvloedige stroom in de weg. Het veld vertelt: je mag ontvangen en jij zegt: ‘oh, nee, het is niet nodig’. Welk signaal geef je dan naar het veld?

Wat houd je tegen om te geven of te ontvangen? • je angst • angst dat er een verborgen motief is als iemand iets geeft • innerlijke schaarste: afwezigheid van zelfliefde en we vertrouwen er niet op dat anderen aardig voor ons zijn • onwaardig: ik heb niets te geven Als je weigert te geven of te ontvangen, verstoor je de stroom. Op het moment dat je de stroom verstoort, stort deze realiteit als het ware in (verdwijnt). Dus als je besluit dat je niet gaat geven, dan stop je ook de stroom van ontvangen. Stromend water vindt vitaliteit wanneer het stroomt. Als water stilstaat, vervuilt het.

Stap 3:

Welk talent kun je overvloedig delen? Toen ik mijn talent onderzocht dat ik overvloedig en onvermoeibaar kan delen met de wereld, en waar ik het meest gelukkig van wordt, merkte ik dat dit sprookjes schrijven is. Het is een talent waar ik nooit vermoeid of verveeld van wordt. Dus besloot ik om alle verhalen en liedjes voor kinderen die ik de afgelopen 15 jaar heb gemaakt gratis online beschikbaar te maken. Dit heeft me zoveel vreugde gegeven en zoveel nieuwe kansen gecreëerd die zich nu ontwikkelen. Als ik begin te geven, reageert het Quantum veld.

Het leven is een dans van geven en ontvangen Ontdek het sprookje: De 7 sleutels van overvloed. Hoe Sufin van zijn dochter Surya leert om onvoorwaardelijk te ontvangen en te geven. Via inschrijving via volgende link: www.educatethefuturenow.com/quantum-talk De sprookjes en liedjes voor kinderen vind je allemaal op www.elfenschool.be

PURECHILD 04 2020-13

Pure Child april 2020

Liv (8 jaar), Katarien a (mamma) en Jack (11 jaar)

Liefde voorbij de materie Dit is het verhaal van Liv (8 jaar) en Jack (11 jaar). Zij verloren anderhalf jaar geleden hun papa in een dodelijk verkeersongeval. Sindsdien is alles anders. Waar toen geen woorden voor waren, zijn die er nog steeds niet. De stilte heeft plaatsgemaakt voor een diepe kracht. Ze kijken en luisteren zoals alleen kinderen kunnen kijken en luisteren en maken connectie met hun voelsprieten. En wanneer er een vogel tegen het raam tikt of toevallig neerstrijkt op het strand, kijken ze naar elkaar en weten wat alleen zij kunnen begrijpen. 14-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

p een mooie najaarsavond in november 2018 keerden papa, mama, Jack en Liv nietsvermoedend terug van een verjaardagsbrunch aan zee. Een vrachtwagen, een paar seconden en een vreselijke klap. De auto slingerde van de weg en kwam tot stilstand. Een onwezenlijke toestand, waarbij mama reflexmatig haar twee kinderen uit de auto haalde en hen beschermde tot er hulp kwam. Een opeenvolging van sirenes, hulpdiensten en de weg naar het ziekenhuis. Aan de kinderen werd verteld dat papa met een andere ambulance naar het ziekenhuis gebracht zou worden. De kinderen werden van mama gescheiden en zouden pas uren later te horen krijgen dat voor papa alle hulp te laat kwam. Hij zou nooit meer terugkomen. Liv vroeg aan mama om haar wakker te maken, maar dit was geen film, maar een levensechte nachtmerrie. Een paar maanden geleden belde Katariena, de mama, mij op. Ze had vernomen dat wij via lichaamsen creatieve therapie werken rond trauma. Zo ontmoetten we eerst Liv. Ik voelde intuïtief aan dat zij echter nog niet klaar was om het verhaal opnieuw te beleven, een methode die we bij traumawerk gebruiken. Bij haar werkten we ahv tekeningen en creatieve therapie om haar emoties te ontladen. Liv is de tweede in het gezin en heeft nog een oudere broer Jack. Hij nam ongetwijfeld de zorgen van zijn jongere zus over. Dat gebeurt systemisch wel vaker. Toen ik dit meldde aan mama Katariena, haalde ze aan dat Jack regelmatig klaagde over nekpijn. Dit terwijl er medisch niets aan de hand bleek te zijn. En zo kwam Jack naar ons. Hij had veel vragen die hij niet eerder had durven stellen, omdat hij wist dat toch niemand daar een antwoord op had. Hij bleef er echter mee worstelen en kon daardoor niet verder. We beleefden samen ‘het ongeval’ stapsgewijs opnieuw en vonden de antwoorden die hij nodig had. Deze lichaamsgerichte therapie is gebaseerd op de inzichten van Dr. Peter A. Levine* die ervan uitgaat dat je trauma kan helen door de emoties, die door het trauma zijn vast komen te zitten, te ontladen via het lichaam. Men dient hierbij de lichaamsreacties nauwkeurig op te volgen en wij, Nalin, maken hierbij gebruik van de Emosymbo. De emosymbo is een non-verbaal visueel communicatiemiddel. Zo kan het kind op elk moment non-verbaal aangeven wanneer het een behoefte heeft of overprikkeld raakt. Als therapeut kan je ze ook gebruiken als je merkt dat je even moet stoppen, want het is belangrijk om heel alert te zijn tijdens het proces. Tijdens de sessies voelden we ook steeds de aanwezigheid van papa Steven en zo kreeg Jack een

Ik kan je niet zien met mijn ogen Maar ik zie je met mijn hart Ik kan niet met je praten Maar je fluistert in mijn oor En ik fluister terug Ik laat je gaan Ik laat je zweven en vliegen Ik geef je vleugels Sla ze uit en vlieg zo hoog je kan Want ik weet dat jij me af en toe komt halen en meeneemt Naar een plaats die alleen wij kinderen kunnen zien en voelen En als ik terugkeer ziet mama mijn ogen stralen Vertel ik de woorden die haar moed en kracht geven En stappen we samen hand in hand verder Dank je wel papa antwoord op al zijn vragen en kon hij een kader en een plaatje schetsen dat voor hem klopt. Hiermee kan hij nu verder, sterker en krachtiger dan vroeger. Jack leerde dat iedereen in het leven een koffertje draagt. Dat koffertje zit vol met ervaringen waarvan wij gevraagd hebben deze te beleven in dit leven op aarde. We hebben altijd zelf de keuze hoe we met die ervaringen omgaan. En hoe zwaar of pijnlijk ze ook zijn, ze dragen steeds een diepere betekenis in zich: een boodschap van hoop, groei en bewustwording dat er meer is voorbij de materie. Nu, anderhalf jaar later en enkele therapiesessies later, stappen beide kinderen evenwichtig verder. De herinneringen aan papa zijn levendig aanwezig, maar ze zijn getransformeerd naar een diepe innerlijke kracht, een weten dat connectie over het tastbare heen, altijd mogelijk is. De vogel is hun symbool en ze weten dat papa nu vrij is. Hij is hun beschermengel en kracht die meereist op hun schouder.  Nathalie Verlinde www.nalin.be

PURECHILD 04 2020-15

Pure Child april 2020

Wat is de sehoona techniek? De Sehoona-techniek is een nieuwe, zachte zelf-hulp en transformatiemethode. Ik heb ze in de eerste plaats voor mezelf, voor mijn kinderen en mijn dichte familie ontwikkeld, later ook om andere mensen te helpen.

Wat houdt dit in? De aanpak is heel eenvoudig: je werkt met een set van tekeningen die een zachte energie uitstralen. Hun vormen en kleuren werken onmiddellijk in op je onderbewustzijn en helpen je emoties en blokkerende gedachten los te laten. Je kiest zelf de tekeningen die je aanspreken. De transformatie gebeurt door naar de tekeningen te kijken en door met je handen een aantal eenvoudige bewegingen te maken. Elke tekening is rond en behandelt een bepaald thema zoals emoties loslaten, vrijuit spreken, jezelf zijn, loslaten, genieten, enz. Het zijn telkens transformaties waar iedereen op de ene of andere dag door gaat.

Voor wie? • Ouders die hun kinderen willen helpen om gelukkiger te zijn, hun eigenwaarde te versterken, hun talenten naar buiten te brengen. • Studenten die faalangst of concentratieproblemen hebben. • Hooggevoeligen die zich afvragen hoe ze zich beter kunnen voelen.

16-PURECHILD 04 | 2020

• Jongeren die op zoek zijn naar zichzelf. • Volwassenen die rust en verdieping zoeken. • Grootouders die hun kleinkinderen willen helpen. • Leerkrachten die de sfeer in hun klas willen verbeteren. • Therapeuten die nood hebben aan een extra techniek. • Volwassene die vragen hebben omtrent de zin van hun leven. • Mensen die een trauma of een diepe kwetsuur willen verzachten. Kortom iedereen die deze techniek toepast wordt er rustig en blij van. Charlotte Bosteels maakt de tekeningen. Ze is in 2008 gestart en blijft maar tekeningen bijmaken. Er bestaan twee sets van 52 kaarten met een begeleidend boekje. Kaarten te koop bij: www.sehoona.be mail: info@sehoona.be

Pure Child april 2020

H el en d e teken in g en vo or jo n g eren

Transformatie Laat je ware zelf naar boven komen, zuiver en schitterend.Â Diep in jezelf ben je een bron van pure vreugde en straling. PURECHILD 04 2020-17

Pure Child april 2020

Schoonheid, geworteld in modder Soms geraak je door een situatie helemaal van de kaart en heb je het gevoel dat je de controle verloren bent. Dan zit je midden in de chaos en kun je er niets aan doen. Een eenmalige gebeurtenis, zoals het plotselinge overlijden van een familielid of dierbare vriend, kan een trauma veroorzaken. Maar het kan ook een opeenstapeling van gebeurtenissen zijn. Bijvoorbeeld je job verliezen en te horen krijgen dat je partner je verlaat. Een familielid dat je pijn heeft gedaan als kind. Elke dag naar de school moeten die je haat. Let wel, al deze dingen kunnen een trauma veroorzaken, maar dat hoeft niet. Dat is van allerlei oorzaken afhankelijk, waaronder jouw eigen bewustzijn.

ij een trauma is je hart zo hard ge-broken dat je niet weet waar je met die diepe pijn heen moet. Uiteindelijk is overleven het enige wat je kan doen. Je oerbrein regelt vanaf dan je leven. Je gaat in vechtof in vluchtstand. En ben je in schok gegaan bij een van die gebeurtenissen, dan bevries je. De situatie wordt vanaf dat moment emotioneel en fysiek bevroren.

Vechten voor je leven Wie probeert te vechten tegen de pijn, heeft de pijn op de voorgrond en het leven op de achtergrond. De praktische kant van het leven kan je op dat moment niets meer schelen. Wat maakt het jou uit of je moet luisteren naar anderen? Informatie uit de buitenwereld raakt je niet. “Ze zoeken het maar uit”, denk je bij jezelf. Wat interesseert het jou dat je nog werk hebt liggen? Of huishoudelijke taken? Gaat echt niet gebeuren. Niet belangrijk genoeg. Je gaat sommige zaken in je leven verwaarlozen. De pijn staat op de voorgrond. Je vecht gevoelsmatig voor je leven. Je wordt een rebel. Je herkent dat vast wel bij iemand die je kent. Of bij jezelf of bij je tiener?

18-PURECHILD 04 | 2020

Vluchten: de deksel op het pijnpotje Maar andersom kan natuurlijk ook. Min of meer bewust negeren dat er iets mis is. Alles in een ‘pijnpotje’ stoppen en er een deksel opdraaien. Zo zit alles veilig verborgen. Althans, dat denk je. Het geeft tijdelijk veiligheid en gemak. Het leven komt op de voorgrond, het trauma wordt naar de achtergrond geduwd. Zo is het net alsof je alles onder controle hebt en kun je de situatie aan. Sommigen gaan zelfs compenseren met perfectionistisch gedrag. Heel gedetailleerd moet het huis aan kant liggen. “Als het ligt zoals in die tijdschriften, dan heb ik alles onder controle.” Het leven lijkt perfect in orde. Iedereen die je huis binnenkomt, denkt dat je het allemaal goed voor elkaar hebt gekregen. Een vals gevoel van gelukkig zijn, is dat. Maar ooit zal dat deksel eraf schieten. Je kunt niet blijven vluchten. En meestal gaat dat deksel er op een onverwacht en onhandig moment af. Ai!

In schok: bevriezen Bevriezen is een extreme afgeleide van vluchten. Je bevriest wanneer de pijn die je fysiek of emotioneel voelt, zo groot is dat je lichaam je beschermt door te blokkeren. Er treedt een

Pure Child april 2020

vorm van dissociatie op. De sensaties waar je op dat moment niet mee om kunt gaan, voel je niet. Je bent deels met je bewustzijn uit je lichaam. De emotionele, en soms zelfs de fysieke pijnen, worden ergens achterin je onderbewustzijn weggestopt. Zo ver weg dat je er niet meer bij kunt. Misschien heb je zelfs niet eens door dat er een pijnpotje verstopt zit in je onderbewustzijn. Prima oplossing, toch? Alleen zit die pijn die je zelf niet bewust opmerkt er wel. En die zorgt voor problemen waar je behoorlijk last van kan hebben. Je kan bijvoorbeeld constant bang zijn zonder dat je weet waar dat gevoel vandaan komt. Of je voelt je somber en depressief terwijl je rationeel alleen maar kan concluderen dat je een superleuk leven hebt. Ook kun je worstelen met slaapproblemen en verslavingsgedrag, waarvan je de oorzaak niet kunt achterhalen. Zo ook met excessief sporten, extreem gefocust zijn op je werk, ongezonde eetpatronen, alcohol- of drugsgebruik, maar ook dwangmatig gedrag. Het zijn allemaal manieren om je ‘bezig’ te houden, zodat je maar niet naar die pijn hoeft te gaan. Vandaar dat je deze problemen bij veel mensen met een trauma ziet, ongeacht hun overlevingsstrategie.

Onderschatten Het is gemakkelijk om een trauma te onderschatten. Het gaat immers vaak om dingen die al even geleden zijn gebeurd. Het zijn situaties, die misschien allang weer opgelost zijn. Maar een trauma is niet zoals de pijn die je voelt wanneer je met je elleboog tegen de deur aanloopt. Een pijn die meteen opkomt en ook snel weer weggaat. Het is veel meer als de fantoompijn van iemand die zijn been verloor. Het been is er niet meer en toch doet het pijn. En hoe vaak je ook jezelf vertelt dat het been allang geamputeerd is, de pijn gaat er niet door weg. Dit is hoe de meeste mensen een trauma ervaren. Je voelt nog altijd de pijn alsof het in het nu is. Zelfs als anderen het niet kunnen zien en ongeacht hoe vaak je jezelf voorliegt dat alles oké is.

Kinderen die niet goed begeleid worden bij hun trauma, kunnen zich niet goed ontwikkelen. Ontwikkelen is namelijk vooruitgang, maar vooruitgang boeken met een gewicht dat vastzit aan je enkels, dat gaat niet. Het trauma houdt ze tegen in hun normale ontwikkeling, en als dat niet op tijd opgelost wordt, trekt dat diepe sporen. Pas als kinderen de juiste hulp en begeleiding krijgen, kunnen ze weer gelukkig worden en weer in beweging komen. Dus onderschat hun trauma niet. Communiceer met je kind. Het is een ziel met een hoger bewustzijn en het wil de situatie begrijpen. Help je kind daarbij. Overleg ook met een kindercoach. Als ouder weet je niet altijd alles wat er in je kind omgaat, omdat het je niet alles vertelt. Laat staan dat je altijd weet hoe je je kind het beste kan helpen. Een kindercoach kan jullie daarbij begeleiden.

Traumaverwerking Wie rondloopt met een trauma ervaart geen volheid of heelheid, maar losse puzzelstukjes. Flarden van zijn of haar oude zelf. Niet voor niets is de metafoor voor liefdesverdriet: een gebroken hart. Dat is wat een trauma doet. Het breekt de harmonie waarmee de verschillende delen die jou vormen, samenwerken. Het breekt kleine of grote stukjes af, waardoor alle delen uiteindelijk met kartelrandjes langs elkaar heen schuren. De stukken staan niet totaal los van elkaar, ze beïnvloeden elkaar nog steeds. Maar je voelt dat het niet goed zit en dat de boel met plakband bij elkaar gehouden wordt. Wat je ook meegemaakt hebt, de eerste stap is het (her)kennen van je eigen overlevingsstrategie: vechten, vluchten of bevriezen. Daarnaast is het belangrijk om ieders manier van overleven te respecteren en er geen oordeel over te vellen. De één zal zijn zoektocht naar heling vroeg starten, de ander wacht tot er zo veel problemen zijn dat het potje te klein is geworden en de deksel er vanzelf af schiet. Pas als de tijd rijp is en

Nog een misconceptie die ik vaak zie, is dat kinderen niet zo snel getraumatiseerd kunnen zijn. “Kijk eens hoe ze speelt, ze ziet er gelukkig uit!” Dat is echt een foute conclusie. Doordat de omgeving doet alsof er niets aan de hand is, gaat het kind twijfelen aan zichzelf. “Wat is nu waar? Wat is mijn gevoel? Of wat zie, hoor en voel ik in de buitenwereld?” Het kind gaat zijn traumaverwerking stopzetten, totdat die vragen beantwoord worden.

PURECHILD 04 2020-19

Pure Child april 2020

je was. Dan kun je springen om boven je oude zelf uit te stijgen naar wie je nog meer kan zijn. Want een trauma is een kans om op korte tijd heel veel over jezelf te leren. En dus ook een kans om op spiritueel gebied enorm te groeien.

mensen klaar zijn om aan zelfreflectie te doen, kan de traumaverwerking echt beginnen. De tweede stap is de losse puzzelstukjes terug samenleggen, zodat je heel kan worden. Je verkent daarvoor de vier niveaus waaruit je als mens bestaat: fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel. Kijk naar al die niveaus en stel vast wat je waar kan en moet oplossen. Zijn er blijvende lichamelijke klachten? Beleef je steeds weer die emoties van toen? Blokkeer je als je terugdenkt aan de gebeurtenis in kwestie? Heb je een diepere betekenis gevonden waarom je de gebeurtenis hebt meegemaakt of ervaar je een spirituele leegte? Kies zorgvuldig wie je daarbij kan helpen. Als je nekwervels scheef zitten, stap je niet naar de buurvrouw voor hulp. Dan heb je een professional nodig om dat op te lossen. Een trauma verdient dezelfde serieuze aanpak. Bedenk dus goed of het probleem waar jij mee worstelt werkelijk opgelost kan worden met een theekransje met je beste vriend(in). Als een trauma je belemmert in je leven en je geluk in de weg staat, is het goed om het probleem serieus en bij de wortels aan te pakken.

Trauma als springplank Een trauma los je dus niet in één, twee, drie op door het lezen van een online artikel. Maar er is ook goed nieuws. Je kunt namelijk wel degelijk na een trauma jezelf terugvinden, al je stukken helen en weer met elkaar in verbinding brengen. En als dat gebeurt, ben je niet alleen terug waar

20-PURECHILD 04 | 2020

Ook ik ben op die manier gegroeid. Mijn vader is gestorven zonder dat ik daar bij kon zijn en afscheid kon nemen. Dat is voor mij een trauma geweest. De verwerking van alle pijn en verdriet die daarbij kwam kijken heeft jaren geduurd. Het was niet zomaar gedaan. Het heeft mij veel geleerd over mijn spirituele levenslessen en over wie ik ben. Ik ben nu wijzer dan toen. Niet alleen door de jaren, maar ook door die ervaring en alle zelfkennis die ik in dat proces heb opgedaan. Ik ben gegroeid als mens en ook als coach.

Een voedingsbodem voor iets moois Ik wil een trauma hier niet afschilderen als iets benijdenswaardigs of iets om toe te juichen. Ik ontmoet in mijn praktijk mensen die soms vreselijke dingen hebben meegemaakt en daar kun je met alle slingers van de wereld geen feest van maken. Ik gun andere mensen dan ook geen trauma. Wat ik ze wel gun, is dat ze de ellende van hun trauma leren gebruiken als voedingsbodem voor iets moois. Net zoals een waterlelie, die haar wortels in de modder heeft, om aan de oppervlakte anderen te bezielen met haar schoonheid. Het is niet altijd gemakkelijk, maar je kan je angsten en valkuilen loslaten. Je zal jouw eigen veerkracht ontdekken die je zal helpen om verder te geraken, maar ook om weerbaarder te worden voor de rest van je leven. Je leert meer op jezelf te vertrouwen en in jezelf te geloven, want je weet dat je steviger in je schoenen staat dan voorheen. Alle opgedane zelfkennis kun je omzetten in spirituele groei, want zelfkennis en spirituele groei gaan hand in hand. Zo wordt trauma een springplank naar zelfrealisatie. En dat geeft hoop. En mocht je in een moeilijke situatie zitten en er iets willen aan doen, stuur mij een mailtje. Ik heb en hele lijst van prachtige Lazuli Coaches. ;-)  Eva Storm www.lazulitraining.be

Lazuli Kindercoach & Jongerencoach worden? Onze Visie?

Wie is de bezieler van Lazuli?

Hoe? We leiden volwassenen op tot Lazuli Kinder- & Jongerencoach... een gids op persoonlijk en spiritueel niveau. Kinderen hebben eigenlijk geen probleem maar hebben wel last van omgevingsfactoren nl. onze beperkende overtuigingen en schoolsystemen. Wil je dat ze gelukkig ĂŠn succesvol zijn, dan is een coach het allermooiste geschenk dat je hen kan geven. Zo groeien ze van A naar B en uiteindelijk tot Z ... en zelfs nog verder.

3 14 jaar ervaring als Trainer & Coach, 3 25 jaar ervaring met kinderen & jongeren

Bewuste Volwassenen, Gelukkige Kinderen & Jongeren!

Als Lazuli Kindercoach leer je o.a.: 3 hoe je beter omgaat met emoties zoals boosheid en angst; 3 hoe je beperkende overtuigingen kan transformeren naar succesvolle; 3 hoe je met taal- en taalpatronen de neurologie kan veranderen; 3 hoe je gedrags- en leerproblemen, aanpakt, scheiding-, rouw & verlies; 3 hoe het kind zelf de oplossing in zich zelf kan vinden. Kinderen zijn heel kwetsbaar, dus weten wat je doet is een must!

Eva Storm, pionier en bedenker van de Lazuliwijs ÂŠ methode

(alle soorten etiketten, HSP, indigo- & kristalenergie).

3 Mama en pleegouder De trainingen:

Eva legt in haar gecertificeerde trainingen de nadruk op het leren van professionele coachingstechnieken maar nog meer op het verhogen van je bewustzijn. Kinderen geven niet

zomaar de sleutel tot hun innerlijke belevingswereld. Enkel aan hen die een voorbeeld zijn en reeds op zielenniveau staan. Als Lazuli Kindercoach leg je daarom een traject af waarbij je onvoorwaardelijk leert te communiceren vanuit verbinding. Hierdoor is elke coaching een diepgaande heling.

Wens je op een holistische manier met de nieuwe generatie kinderen om te gaan, dan nodig ik je uit op onze Gratis Open Lesdag of maak een afspraak met Eva.

https:/ /lazulitraining.be/gratis/ https://lazulitraining.be/gratis/

Pure Child april 2020

ÂŠ Christophe Denys

HERSTEL OP EEN FYSIEKE EN SPEELSE MANIER MET TRE In onze Westerse wereld is de gewoonte gegroeid om traumatische gebeurtenissen op een voornamelijk psychologische manier te begeleiden. Trauma heeft dan ook een heel beladen betekenis gekregen, voornamelijk als psychisch letsel, vaak niet of moeizaam te genezen. Trauma beslaat echter een heel breed gamma aan kwetsuren, van zuiver fysieke over emotionele pijn, tot psychisch of mentaal diep verankerde stress symptomen.

et is belangrijk om trauma in deze brede context te benaderen. Al de deelaspecten van ons menselijk leven zijn immers verbonden met elkaar: onze emoties, ons fysisch-, psychisch- en mentaal leven. Een emotionele schok of langdurige stress heeft immers ook invloed op ons fysieke lichaam: we raken lichamelijk verkrampt, onze eetlust vermindert, slapen lukt minder goed, we voelen minder energie. En ook omgekeerd: een stevige boswandeling, een verkwikkend bad is een weldaad voor lichaam ĂŠn geest.

22-PURECHILD 04 | 2020

Wat is TRE? Als we kijken hoe we als mens reageren op een trauma of stress, hoe triviaal of ingrijpend ook, dan valt hier iets bijzonders op: we reageren altijd vanuit ons overlevingsinstinct, steeds op dezelfde manier: we krimpen in elkaar om onszelf te beschermen. Dit is sterker dan onszelf. Vanuit deze observatie is de methode TRE ont staan om trauma, overmatige stress en spanningen te ontladen en diepgaand te herstellen. TRE staat hierbij voor Tension of Trauma Releasing Exercises, en bestaat uit een reeks eenvoudig aan te leren oefeningen die het ons mogelijk maken om fysiek, emotioneel, mentaal en energetisch uit onze kramp te geraken.

Pure Child april 2020

David Berceli, een Amerikaanse welzijnswerker die vaak in oorlogsgebieden in het Midden Oosten actief was, heeft vanuit observaties tijdens zijn verblijf in deze traumatische gebieden deze methode ontwikkeld. Wat zag hij gebeuren? Bij bominslagen ging hij samen met de lokale bevolking schuilen in bomkelders, de volwassenen namen de kinderen op de schoot. Huilende, brullende, trillende kinderen in veilige armen van volwassenen. En wat deden deze volwassenen? Zij hielden zich sterk. Zij hielden zich sterk om een veilige bedding te geven voor hun kinderen, maar ook om zich een houding te geven ten opzichte van de andere volwassenen. En dit laatste is wel een bijzondere observatie. Want wat betekent het om jezelf ‘sterk’ te houden? Jezelf sterk houden betekent je spieren aanspannen, niet bewegen, je tranen inhouden, en dat kan je op geen andere manier doen dan door gehele verstarring en je kramp vast te houden. Wat David Berceli bovendien ook observeerde, was dat kinderen tot de leeftijd van 2 à 3 jaar dit nog niet hoeven te doen. Nadien horen ze vaak de opmerking: ‘doe normaal’, ‘wees flink’, ‘houd je sterk’, ‘niet wenen’, en dergelijke, net zoals volwassenen zelf doen. We kennen dit allemaal. Onafhankelijk van de cultuur waarin we zijn opgegroeid, zijn we het vanaf onze prille jeugd verleerd om zwak, beverig, onstabiel, huilerig te zijn zonder oordeel van buitenaf. En juist dit is zo nefast voor onze fysieke, psychische en emotionele gezondheid. Terwijl wat wij cultureel en maatschappelijk gezien beschouwen als ‘zwakte’, juist de kiem bevat voor herstel, weerbaarheid en veerkracht.

Leren van dieren Ook bij dieren werkt het overlevingsinstinct bliksemsnel bij bedreigende situaties. Ook dieren krimpen ineen, en gaan dan vluchten of vechten, afhankelijk van de situatie en hun rangorde: prooi- of roofdier. En toch zien we bij dieren geen blijvende verkramping. Zelfs prooidieren die ontsnappen aan een gewisse dood, leven daarna verder alsof er niets is gebeurd. Hoe doen ze het? Waar halen zij hun herstelvermogen en veerkracht vandaan? Net als bij jongekinderen zien we dieren na grote spanning trillen, vluchten, vechten of ontladen op een heel fysieke manier. We zien ze alle spanning en stress van zich afschudden zodat ze volledig herstellen en verder kunnen zonder enig spoor van het voorbije trauma. Het is een droom die wij mensen voor onszelf en voor onze kinderen ook kunnen waarmaken, én het

Kinderen getuigen • Je voelt letterlijk de spanning uit je lichaam verdwijnen. • Dit is een soort massage van binnen uit! • Ik heb vannacht 8 uur geslapen. Dat was lang geleden. • Ik moest hardop lachen omdat ik het zo grappig vond. • Heerlijk dat het niet zoveel inspanning vraagt. • Ik maak minder ruzie met mijn grote zus • Eindelijk eens geen ellenlang verhaal van mezelf! Ik heb genoten van mezelf en van mijn lijf! • Het voelt aan als een heel zachte rechtzetting van alles wat scheef zat in m’n lichaam. • Het is heerlijk om te ervaren dat het een heel natuurlijk proces is, dat je alleen maar hoeft op te roepen en toe te staan. kan op een aangename ontspannen en speelse manier. De TRE oefeningen worden in een veilig kader aangeleerd zodat ieder na een vier- of vijftal sessies er zelf op een verantwoorde manier mee aan de slag kan. Dit kan thuis of verder in groep volgens ieders voorkeur en mogelijkheden.

Trauma als groeikans voor kinderen: leren van je eigen lichaam Door de trauma ontladende TRE oefeningen leren kinderen op een speelse manier hun eigen lichaam kennen en ervaren. Het is een terug ‘wakker roepen’ van wat hun overlevingsmechanisme altijd al wist: na verkramping volgt ontlading. En dit schept ruimte voor natuurlijke groeiprocessen. Een oppervlakkige snijwonde geneest vanzelf, dat weten we allemaal. Ook diepere wonden en grote spanningen en stress genezen vanzelf, als we ons lichaam hierin leren kennen en het de kans geven om het genezingsproces te laten gebeuren. Kinderen leren hierin hun lichaam kennen en vooral aanvoelen: wanneer is het voldoende? Wanneer heb ik teveel spanning en heb ik even een ‘time out’ nodig? De

PURECHILD 04 2020-23

Pure Child april 2020

signalen van hun eigen lichaam worden hierin de leidraad voor optimale groei, ontwikkeling en gezonde leercapaciteiten.

Hoe gaan de TRE oefeningen in de praktijk? Via een 8-tal oefeningen wordt je lichaam klaargemaakt om echt en diepgaand te ontladen. Ontladen gebeurt door het op gang brengen van trillingen vanuit de Psoas spier, een grote dubbele spier die door je bekken loopt en aanhecht aan je onderste ruggenwervels en aan de binnenkant van je dijbeen. In lighouding komen zo de trillingen op gang, waardoor je benen beginnen bibberen dat het een lieve lust is. Een heel leuke ervaring! Tijdens de sessies leer je ook hoe je de trillingen kan stoppen als het te heftig wordt, en hoe je ze ook weer kan opstarten. Zo heb je alles zelf goed in de hand.

lichaam doet dit zelf, net als ademhalen, en zal je heel dankbaar zijn dat het eindelijk de kans krijgt om ook op die manier ‘aan het woord’ te komen! Bovendien weet je lichaam precies hoe het op elk moment het beste trilt, hard of zacht, diep vanbinnen of juist uitbundig. Belangrijk is dat je de voorbereidende oefeningen goed aanleert en daarbij ook rekening houdt met wat je lichaam je vertelt: pijn hebben of doorbijten is uit den boze! Dat vraagt soms wat aanpassing, omdat we vaak de gewoonte hebben om ‘niet flauw te zijn’ en ‘onze grens te verleggen’. Daarmee gaan we echter voorbij aan wat ons lichaam ons wil vertellen: goed is goed genoeg. En dat is voor iedereen anders. Bovendien zal je merken dat je lichaam na een tijdje TRE z’n grens automatisch verlegt en verruimt op een manier die precies goed en veilig voor je is. 

De trillingen ontstaan automatisch, je hoeft geen moeite te doen om ze te laten gebeuren. Je

Christophe Denys

Ontlaad op een snelle manier je lichaam in periodes van grote stress of angst, lang stilzitten of ‘in uw kot’ blijven. Ideaal voor heropstart van de klas, de school, het werk... TIP 1: BIBBERBEEN • Ga bij een muur staan op één been. Houd jezelf in evenwicht met een hand tegen de muur, en schud vanuit je buik het been waar je niet op steunt helemaal los. Schud je been zodat ook je voet lekker los bungelt van je been. Tel ondertussen langzaam tot 10. • Draai je dan om en doe hetzelfde met je andere been. • Merk dat je aandacht naar je buik is gezakt en dat je beter kan ademen.

TIP 2: RIETJESADEM • Sta nu met je beide voeten op de grond, leg je linkerhand op je buik en je rechterhand op je borstkas. Sluit je ogen en adem nu rustig naar de hand op je buik. Doe dit 3 keer. • Bij je volgende uitademing blaas je alsof je door een rietje blaast. Je duwt alle lucht langzaam naar buiten tot je niet meer kan. Dan houd je je adem even vast, en blaast nog even alle lucht die toch nog in je longen zit eruit. Vul dan je longen helemaal opnieuw. Merk op dat je inademing vanzelf weer op gang komt. • Breng nu je ademhaling weer tot rust en voel het verschil. Open dan langzaam je ogen. Hoe is het nu met je lichaam? Welk deel van je lichaam voel je nu het best? Je lichaam is je dankbaar voor de aandacht die je het gaf. Een ontspannen gevoel, beter in je lijf, dat is jouw cadeau. Proficiat! Meer info over de ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling van TRE vind je in het boek van David Berceli, ook in Nederlandstalige versie: ISBN 978 90 8954 447 6 Christophe Denys is gezondheidstherapeut en werkt al sinds 2012 met TRE. Info en contact: www.traumaherstel.be - www.bibberkids.be

24-PURECHILD 04 | 2020

Door stress vermindert het vermogen om te reageren, om te leren leren en dingen te begrijpen, wat kan resulteren in problemen op school.

Maakt het moeilijker, om vrienden te maken en relaties te onderhouden.

? 



Pure Child april 2020

Wat gebeurt er bij een kind wanneer het in overlevingsmodus gaat?



Verhoogt de stresshormonen, waardoor het immuunsysteem verzwakt.



Stress wordt minder goed verdragen, waardoor eerder conflicten worden opgezocht, agressiviteit toeneemt en de neiging om uit te dagen en te vechten. Verhoogt leerproblemen en leergeheugen, die van permanente aard kunnen worden.

Wat kunnen we doen om kinderen die een trauma beleefd hebben te helpen? Als ouder: Praat er over, blijf zelf rustig en zoek snel professionele hulp Als school:



Kan blijvende gezondheidsproblemen veroorzaken.

Trauma experts op school laten komen om de leerkracht middelen en tips aan te geven om kinderen. Als gemeenschap: Zorgen voor een omgeving waar kinderen zich veilig voelen.

In Overlevingsmodus gaan als antwoord op toxische stress verhoogt het hart en ademritme, de bloeddruk en spierspanning van een kind. Hun denkend brein wordt uitgeschakeld. Zelfbescherming wordt een prioriteit. Met andere woorden: “ IK HOOR JOU NIET, IK KAN NIET REAGEREN! IK WIL ME, GEWOON VEILIG VOELEN!”

PURECHILD 04 2020-25

Pure Child april 2020

Een levensles

anuit de psychologie kan je een onderscheid maken tussen een type 1 en een type 2 of complex trauma. Dat eerste gaat over een eenmalige ingrijpende, niet misbruik gebonden, traumatische gebeurtenis. Na zoâ&#x20AC;&#x2122;n gebeurtenis ontstaan er vaak klachten als herbelevingen, vermijdingsreacties, negatieve gedachten en gevoelens, en een verandering in reactiviteit (=prikkelbaar, moeilijk in slaap vallen/blijven, concentratiemoeilijkheden, overdreven waakzaamheid,â&#x20AC;Ś). Deze reacties zijn een uiterst normale reactie op een abnormale gebeurtenis. Het is een reactie van het lichaam en de geest die tonen dat je het voorval op allerlei niveaus aan het verwerken bent.

26-PURECHILD 04 | 2020

Een trauma is iets dat je overvalt, het is een intense situatie die je niet kan vermijden. Het zorgt voor een gevoel van machteloosheid, omdat je de situatie gewoon niet kan vatten, je hebt er geen controle over.

Pure Child april 2020

Een type 2 of complex trauma gaat over een chronisch en/of seksueel trauma. Er is gedurende een langere tijd sprake van zich herhalende traumatische ervaringen. Klachten die hier vaak bij voorkomen zijn somberheid, angsten, wantrouwen en een negatief zelfbeeld.

Eén moment... en de wereld stond stil Enkele jaren geleden had ik zelf een traumatische ervaring die veel voor mij veranderd heeft. Ik leerde net rijden met de auto, en kreeg een ongeluk waarbij iemand ter plaatse het leven liet. Toen ik thuis nog vrolijk en vol goede moed instapte, had ik nooit kunnen denken dat zoiets zou gebeuren en deze gebeurtenis heel mijn leven zo ingrijpend zou veranderen. Het was een traumatische gebeurtenis, en het zorgde ervoor dat ik plotseling zelf diepgaand ervaren heb wat het is om doorheen een trauma te gaan. Ik herinner me nog het moment onmiddellijk na het ongeval, waarop ik uitstapte; ik was aanwezig maar ook niet, ik voelde alles en niets tegelijk. Ik kan dit het best omschrijven alsof ik aan de zijlijn stond te kijken naar wat er zich afspeelde, alsof ik er zelf niet actief bij betrokken was, en toch zat ik er helemaal in. Dit was een onbewust reddings-mechanisme weet ik nu, ik dissocieerde. Dat is een manier van je lichaam en geest om ervoor te zorgen dat je in zo’n verschrikkelijke situatie niet bezwijkt, want wat er op je af komt is te veel om in 1 keer in je op te nemen. Je voelt een intens verdriet, en de vraag “waarom ik?” gaat herhaaldelijk door je hoofd. Een enorm gevoel van angst overvalt je, angst voor wat in dat moment is, nog komen zal, en bovenop dat alles schuld, heel veel gevoel van schuld.

Psychologische impact Als je iets traumatisch meemaakt word je zodanig overspoeld door schuldgevoel en allerlei andere emoties dat je je niet kan voorstellen dat je dit ooit zal kunnen verwerken. Ik herinner me nog het eerste dat ik dacht en zei de ochtend na mijn ongeval; ‘hier kan ik niet mee leven, ik wil er niet meer zijn’. Het lijkt op dat moment onjuist om zelf nog een gelukkig leven te leiden terwijl dat van iemand anders voorbij is. De weg naar heling lijkt zo ver weg, zo zwaar, en zo onmogelijk dat je het niet ziet zitten om er zelfs maar aan te beginnen. Er speelt een diepe innerlijke veroordeling waarbij je jezelf als dader ziet, wat het gevoel van schuld alleen maar groter maakt. Het is intens moeilijk om die gedachte om te draaien. Daar worstel ik nu, 6

Ik beeldde me steeds mogelijke dodelijke ongevallen in waar ik zelf bij betrokken was. Ik wist het zeker, ik wilde nooit meer rijden. Die vermijding diende ik om te draaien in een actieve coping; met kleine stapjes terug de moed vinden om zelf te rijden.

jaar later, nog steeds mee. Het besef dat je ook een slachtoffer bent, met je eigen verwerkingsweg, is moeilijk. Telkens wanneer ik mijn ogen sloot speelde het ongeval zich opnieuw af, het was iets waar ik geen controle over had en wat ik niet kon stoppen. Ook waren er overal wel triggers die me terugbrachten naar het gevoel van machteloosheid, en die ervoor zorgden dat er beelden naar boven kwamen. Ik beeldde me steeds mogelijke dodelijke ongevallen in waar ik zelf bij betrokken was. Ik wist het zeker, ik wilde nooit meer rijden. Die vermijding diende ik om te draaien in een actieve coping; met kleine stapjes terug de moed vinden om zelf te rijden. De eerste keer dat ik terug achter het stuur zat was intens, ik had nog maar zo weinig zelfvertrouwen over, en gevoelens van angst, onmacht, en verdriet overspoelden me. Het heeft enorm lang geduurd voordat ik me zeker genoeg voelde. En wanneer ik dan alleen in de auto zat, wilde ik uit onzekerheid bij elk kruispunt steeds terugdraaien om te zien of ik niemand had aangereden. Ik was te weinig geconnecteerd met de werkelijkheid, hyper alert en zag in alles een mogelijk gevaar. Ik keek ook heel anders naar dingen en plezier maken lukte niet meer, al probeerde ik dat wel.

PURECHILD 04 2020-27

Pure Child april 2020

Ook de schuld leren leggen daar waar die thuishoort is immens moeilijk. Je bent geneigd jezelf als dader te bekijken, maar zolang er sprake is van een ongeluk is niemand dader, iedereen is slachtoffer. In mijn opleiding psychologie heb ik geleerd dat dit niet geconnecteerd zijn met de werkelijkheid een manier van onze geest is om met de gebeurtenis om te gaan. Op korte termijn is dit ook een effectieve overlevingsstrategie. Het is te veel en te intens, dus ontsnappen is even het beste. Op lange termijn is dit echter niet goed en moeten we een manier zoeken om terug te stappen in die werkelijkheid en beseffen dat het gevaar geweken is.

Wat helpt? Er is een typisch traject bij de verwerking van een type 1 trauma. Na de gebeurtenis is er eerst een soort verdoving waarbij je nog niet zo veel voelt. Je lichaam zit dan nog in de ‘survival mode’ waarbij nog niet alle gevoelens en emoties worden losgelaten. Later wisselen herbeleving en ontkenning elkaar af tot er een integratie van de situatie in het zelfbeeld komt. Er zijn enkele zaken die de verwerking van een trauma kunnen verlichten. Zo zijn sociale steun en erkenning, een juiste schuldtaxatie, en een actieve coping erg belangrijk. Ikzelf had een enorm hecht en liefdevol netwerk dat me mee begeleidde en ondersteunde doorheen deze intense periode. De erkenning en steun die ik van hen kreeg over de zwaarte die ik moest dragen betekende ontzettend veel. Ook de gesprekken bij mijn psychologe hielpen me, vooral de erkenning die ik hier kreeg, en het weten dat er nog anderen hetzelfde meemaakten. Ik voelde dat ze er voor me was, maar ik merkte tegelijk dat ze het nooit helemaal kon begrijpen, ze had het zelf niet meegemaakt.

28-PURECHILD 04 | 2020

Ook de schuld leren leggen daar waar die thuishoort is immens moeilijk. Je bent geneigd jezelf als dader te bekijken, maar zolang er sprake is van een ongeluk is niemand dader, iedereen is slachtoffer. Ook actief aan de slag gaan met alle emoties en de kijk op jezelf is essentieel. Zo werd ik bijvoorbeeld aangemoedigd om niet te stoppen met de rijschool, maar terug met hele kleine stapjes verder te doen, om zo van een passieve/ vermijdende- naar een actieve coping (=manier van omgaan met de gebeurtenis) te gaan.

Het missende puzzelstukje Dit zijn essentiële bouwstenen van een effectieve traumaverwerking, maar toch ervoer ik zelf dat er nog iets miste. Ik had nood aan verdere verwerking van het diepgewortelde gevoel van schuld. Mijn mama, die reeds veel ervaring heeft in het alternatief begeleiden van kinderen, jongeren en volwassenen, betekende hier voor mij enorm veel in. Wat zij me bracht was het missende puzzelstukje dat ik nodig had om de gebeurtenis te verwerken. Ik leerde me in gedachten te verbinden met de man van mijn ongeval. Ik sprak uit wat ik voelde en wat ik tegen hem wilde zeggen, alsof hij echt voor me zat, elke avond opnieuw. Pas zo kwam ik tot de dieper gelegen gedachten en emoties, pas zo kon ik me ontladen van dat schuldgevoel. Door het aanvoelen dat er iets ontbrak in de traditionele hulpverlening en doordat ik voelde dat ik een soort verantwoordelijkheid heb om uit deze gebeurtenis en voor deze man, iets ‘positiefs’ te halen, besloot ik om psychologie te gaan studeren. Ik wil de ervaring die ik zelf had gebruiken om anderen die een trauma meemaakten bij te staan en te begeleiden naar heling. Al heeft iedereen een heel persoonlijk verwerkingsproces, geloof ik dat het een meerwaarde is in begeleidingswerk, omdat je op een dieper niveau begrijpt waar, hoe diep iemand zit, en hoe die dan best geholpen kan worden.

Trauma vormt een blijvend litteken Hoewel je het verwerkt, draag je het toch je hele leven mee, en zorgt het ervoor dat je anders naar het leven kijkt. Bepaalde dingen worden heel belangrijk, terwijl andere zaken de moeite niet meer waard lijken om over in te zitten. Het geeft je als het ware een nieuwe levensvisie en levenskracht.  Merel Brams

LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA

Udo’s Choice Microbiotica voor jong en oud!

INFANTIS BLEND voor kinderen 3-6 jaar

CHILDREN’S BLEND voor kinderen 5-15 jaar

ADULT’S BLEND voor volwassenen 16-55 jaar

7 specifieke bacteriestammen met 3 miljard levensvatbare micro-organismen

7 specifieke bacteriestammen met 5 miljard levensvatbare micro-organismen

6 specifieke bacteriestammen met 17 miljard levensvatbare micro-organismen

ADVANCED ADULT’S BLEND voor senioren 55 plus of een extra behoefte aan bifidobacteriën

SUPER 8 HI-POTENCY met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën

SUPER 5 ZUIGTABLET in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan L. Salivarius.

7 specifieke bacteriestammen met 34 miljard levensvatbare micro-organismen

8 specifieke bacteriestammen met 42 miljard levensvatbare micro-organismen

5 specifieke bacteriestammen met 2 miljard levensvatbare micro-organismen

BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS Udo Erasmus, de wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert ontwikkelde verschillende Microbiotica supplementen specifiek voor elk lid van de familie. Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhankelijk van de behoefte en de verschillende stadia van het leven. Alle gekozen bacteriestammen of micro-organismen zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand. Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.

WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:

• Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifieke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies. • Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn. • Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname. • Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.

voor meer informatie over de microbioticaproducten

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK

Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00

www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be www.gezondevetten.be

Pure Child april 2020

Trauma wegvoelen, wegbewegen wegspelen!

30-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

Het woord “trauma” heeft een heel zware lading… Maar dit hoeft echter niet zo erg te zijn. Een gewone heftige gebeurtenis, zoals de Corona-crisis, kan reeds verwarrend zijn en heel wat emoties oproepen bij het kind. Het is dan belangrijk om als ouder in eerste instantie deze emoties te aanvaarden en te benoemen voor het kind. Het blijft dan nog wel mogelijk dat je spruit er een aantal nietverwerkte emoties en gevoelens aan overhoudt. Ze blijven negatieve stress veroorzaken en deze worden zichtbaar en voelbaar voor de buitenwereld in verschillende vormen. Het brein kan in “overleef-modus” gaan en je kind wil dan “vechten of vluchten”. Het kan zich uiten in conflictsituaties met broers en zussen, dwars gedrag en woedeaanvallen. Vaak kan je dit ook merken via de gelaatsuitdrukking, de hoge spanning van de spieren en de lichaamshouding. Trauma’s kunnen ook energie kosten en vergen dan veel van het immuunsysteem.

olgens kindertherapeut Carla van Wensen kan het kind soelaas vinden met het lichamelijk “voelen”. Het gaat op deze manier terug verbinding maken door aan te raken, liefdevol aangeraakt te worden of door te bewegen. Je kan deze informatie en verdere duiding terugvinden in haar boeiende boek Prachtig lastig, onbegrepen gedrag en reflexpatronen. Hier valt dus weer op hoe sterk de lichaam-geest-connectie kan zijn. En effectief, reflexintegratie werkt heel goed!

Hoe werkt reflexintegratie? Gelijk welke vorm van negatieve stress, zoals een trauma kan veroorzaken, kunnen het brein drijven om zich te willen beschermen. Het zoekt zijn heil dan in de primaire reflexen. We keren dan wat terug naar ons eerste levensjaar. Elke baby beschikt over reflexen, aangeboren bewegingen die als doel hebben om te overleven op fysisch niveau. Op het sociaal-emotioneel niveau gaan ze verbinden en cognitief zorgen ze er voor om het trauma te verwerken. Na de babyperiode zijn deze primaire reflexen vaak volledig verwerkt, geïntegreerd en gaan ze “uitdoven”. Van het moment dat we als kind of volwassene in een langere negatieve stresssituatie komen worden uitgedoofde reflexen echter terug in werking gesteld om het brein en het lichaam te beschermen. En dit gebeurt volledig instinctief. In de reflexintegratietherapie bestaan er verschillende strekkingen en uiteraard ook bewegingen

Het spel is het aangewezen middel om onverwerkte emoties en gevoelens te uiten en er mee om te gaan. die heel heilzaam kunnen zijn. Zoals de Masgutova, MNRI Reflex Integration for trauma recovery dat je op YouTube kan terugvinden of op hun website www.masgutovamethod.com of www.masgutovamethod.nl . Ook vind je veel belangrijke informatie over de babyreflexen en reflexintegratie terug bij Bodymap www.bodymap.be.

Het fantasiespel als buffer Het belang van vrij spelen tijdens een trauma is volgens expert, Els Vandingenen, voor een kind van cruciaal belang. Het spel is het aangewezen middel om onverwerkte emoties en gevoelens te uiten en er mee om te gaan. Jonge kinderen moeten dus niet constant “bezig” gehouden, geëntertaind worden. Zij hebben die vrije tijd wel nodig om dingen te verwerken en zichzelf te reguleren op hun eigen manier. Els ziet veel heil in het vrije spel want dit zorgt ervoor dat het potje niet overkookt bij kinderen in een crisisperiode. Kinde-

PURECHILD 04 2020-31

Pure Child april 2020

Ruig spelen kan een ideale vorm van voelen, bewegen en spelen zijn om mogelijke trauma’s te verwerken. Het spel houdt veel fysiek contact, positieve emoties en gedeelde verhalen in. Jagend lopen, springen, draaien en spelend vechten...

ren zoeken speelgoedfiguren op of gaan alleen of samen met andere spelgenootjes een rollenspel opzetten. Via dit fantasiespel spelen ze hun stress er af! Eigenlijk gaan ze een verhaal uitbouwen waarin hun “frustraties” worden nagebootst, gespiegeld en binnen hun “kinderlijke” wereld ook een gepaste oplossing krijgen. We weten bijvoorbeeld dat kinderen in oorlogsgebied “soldaatje” naspelen op straat indien het op bepaalde momenten wat veiliger is. Hun enige vorm om dit weliswaar ernstige trauma te kunnen verwerken lijkt wel. En terecht is ook om die rede het vrije spel een kinderrecht! Een geschikte uitlaatklep: “rough and tumble play” Naar mijn mening is dit ruig spelen ook een ideale vorm van “voelen”, bewegen en spelen om mogelijke trauma’s te verwerken. Jongens hanteren deze vorm van sociaal spel wel iets vaker dan meisjes. Het spel houdt veel fysiek contact, positieve emoties en gedeelde verhalen in. Daarbij merken we krachtige activiteiten op die heel wat energie vragen en lichaam en geest wat kunnen ontladen. Jagend lopen, springen, draaien en spelend vechten komen hier dus zeker aan bod. Dus, indien je kind de noodzaak voelt om zich wat uit te leven door eens spelend te vechten met broer of zus dan zouden we hen dit eigenlijk niet mogen ontzeggen. We zien dit uiteraard als volwassene eerder graag in de tuin of een park gebeuren. En niet alleen in een crisisperiode want ruig spelen helpt hen ook de prefrontale cortex te ontwikkelen. Het is het deel van het brein dat instaat voor de sturing van gedachten, het regelen van emoties en daden. Ze oefenen op die manier ook hun sociale vaardigheden en hun fitheid en fysieke kracht.

De natuur als helende factor Buiten mogen spelen en ravotten brengen zowel de zintuigen, het lichaam en het brein tot rust. Het kalmerend aspect van een speelbos of een stevige wandeling in de natuur is fenomenaal voor kinderen. Het helpt hen duidelijk om hun mogelijk hoog stressniveau te verlagen. Wie de bestseller leest van Richard Louv, Last child in the woods geraakt hier ook van overtuigd. Ook indien kinderen veel binnen zitten voor schoolse taken en naar beeldschermen zitten te turen, werkt dit als een medicijn. Zelfs voor ons, volwassenen, heeft een fikse natuurwandeling een even genezend effect…  Guy Stevens www.ontwikkelend-leren.be

32-PURECHILD 04 | 2020

lleen a j i m r o Vo rana Amanp

p o c r at e

Voedi

cijn

als me di

De 2 beste Amanprana kokosolies: de meest fair trade ter wereld en de meest extra virgin+ ter wereld AMAn PRAnA

1600ml

nr1

GINAL ORI2005

490ml

250ml

100ml

1000ml

325ml

De meest fair trade kokosolie ter wereld

De meest extra virgin+ kokosolie ter wereld

Per pot van 490ml gaat er € 1,81 naar de Solomon dorpelingen. en € 0,94 per pot van 250ml.

het hele productieproces geschiedt bij maximum 45°C. een sprong verder dan extra virgin.

Help de Amanprana-Solomon-Niulife missie voort te zetten. Jouw aankoop geeft zin aan vele levens, geeft gezinnen een inkomen en maakt mensen gelukkig. Samen maken we kokosolie 100% Fair trade. Hartelijk dank. De kokos handpers van Dr. Dan Etherington veranderde het leven van duizenden dorpelingen op de afgelegen Solomon eilanden. Nu leidt Dr. Dan een sociale onderneming zonder winstoogmerk die onder de merknaam ‘Niulife’ de Solomon-kokosolie verkoopt. 100% van hun winst gaat terug naar de Solomon bevolking.

Het vruchtvlees wordt gedroogd en geperst bij maximum 45°C. Daardoor blijven de enzymen actief en zorgen ze voor gemakkelijke vertering. Amanprana is langer houdbaar door de lage vochtigheid van max. 0,06% (40% beter dan de norm van 0,1%). En niemand doet beter dan onze 48 uur verser dan vers garantie: pellen, versnipperen tot pulp, 24 uur drogen en persen. ontgeurd

premium

(extra) virgin

extra Virgin+









Info en inschrijving op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu

AMANPRANA KAN ONLINE BESTELD WORDEN. Amanprana is verkrijgbaar in de biowinkel. Maar wil je de deur niet uit, dan zijn alle Amanprana producten eenvoudig te bestellen op www.amanvida.eu www.amanvida.eu. Bezoek deze biologische, ethische en duurzame webwinkel met 1001 producten: voeding, lifestyle, supplementen, lichaamsproducten en nog veel meer. Allemaal bio van degelijke merken. Vandaag voor 12u30 besteld = morgen in huis.

AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT

Pure Child april 2020

Pak de stress aan waar die zich voordoet: in je hersenen

Trauma & Stress oplossen: het kan! Trauma verandert de werking van je brein: je geraakt erdoor in de stressmodus. Na trauma kan je zelf je hersenen weer in verbinding brengen. Want dat is nodig om weer gewoon jezelf te kunnen zijn. Hoe je brein normaal werkt Wanneer je samen werkt, speelt of leert, maakt je brein een perfecte puzzel van alles wat je ziet, hoort, voelt, ruikt en proeft. Je speelt bijvoorbeeld samen een spel en er gebeurt iets grappigs. Vertel je daar nadien over, dan zie, hoor en voel je dat gebeuren alsof het nu is. Al je zintuigen helpen jou om over te brengen wat je bedoelt. In breintermen uitgedrukt, werken je bewustzijn (aandacht, concentratie) en je onderbewuste (database, automatische processen) perfect samen. Je onderbewuste ondersteunt met zintuiglijke signalen het verhaal dat je vertelt. Door in elkaars ogen te kijken wordt de informatie van het ene brein naar het andere overgedragen (via spiegelneuronen). Op deze manier construeren we samen een leefwereld die voor ons allemaal betrouwbaar is.

Controleverlies veroorzaakt black-out Maak je iets traumatisch mee – je wordt fysiek gekwetst, uitgesloten, vernederd, pijn gedaan, ongewenst seksueel benaderd, of er is voortdu-

34-PURECHILD 04 | 2020

rende dreiging – dan ervaar je momenten van controleverlies. Op zo’n moment valt je bewustzijn even uit en neemt je onderbewuste (= je automatische piloot die stuurt op veiligheid) het over. Op dat moment heb je een kleine of grotere black-out (seconden of minuten). Op momenten van black-out wordt alles wat je dan ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft met een alarmcode als trigger aan je alarmcentrum (amygdala) gehecht. De puzzel spat uit elkaar en de losse deeltjes zorgen vanaf dan voor alarm in je lichaam. Je alarmcentrum scant de werkelijkheid om na te gaan of het nu wél veilig voor jou is. Deze amygdala is voortdurend alert en zoekt automatisch naar de signalen die jou eerder beschadigden zodat je je op tijd, vooraleer het controleverlies opnieuw gebeurt, in veiligheid kan brengen.

Zodra je alarm aanslaat, ga je in stress Merkt je alarmcentrum enkele zintuiglijke signalen die hoorden bij de alarmcontext, dan slaat je amygdala aan. Direct wordt je brein gealarmeerd. In je bijnieren worden stresshormonen

Pure Child april 2020

aangemaakt, je krijgt hartkloppingen, ademt sneller, krijgt een droge keel, je spijsvertering valt stil, het bloed trekt uit je huid (koude rilling of koud zweet) naar je armen en benen zodat je klaar bent om te vechten of te vluchten. Je krijgt koude handen en voeten, en je immuniteit vermindert. Zodra je lichaam in alarm gaat, krijg je stressreacties (vechten, vluchten en verstarren). Vaak herken je deze reacties niet als stress, het is alsof dit ‘nu nodig is voor jou’. Krijg je een vechtreactie, dan ga je je verdedigen. Je argumenteert, verzet je, gaat in het verweer. Je toont je irritatie. Door middel van al dit verzet probeer je het te halen. Schiet je in een vluchtreactie, dan wil je weg. Je hebt er genoeg van, je wilt stoppen, iets anders doen. Je stelt uit wat je feitelijk wilt bereiken. Je gaat iets eten of drinken, surfen op social media of gamen. Je wordt moe, je hebt geen energie om te doen wat je zou moeten of willen doen. Al deze vluchtreacties zorgen ervoor dat je wegkomt, weg bij het vermeende gevaar. Bevriest je lichaam, dan val je stil. Je kan moeilijk praten. Je krijgt pijn in je buik of hoofd. Je concentreren lukt niet meer of je voelt jezelf niet meer. Al deze stressreacties veroorzaken problemen in je leven: je conditie vermindert, je concentratie neemt af, het wordt moeilijk om je problemen op te lossen, je voelt je geen deel meer van het geheel.

Pak aan waar het zich voordoet: in je brein Deze triggers moeten dus van je alarmcentrum af. De stressreacties verpesten immers je normale leven. Je wilt automatische impulsen die jou aangenaam, speels, creatief en ontspannen laten zijn. Die impulsen krijg je niet door goede voornemens te maken of jezelf op je kop te zitten. Live The Connection heeft tools ontwikkeld, zoals ‘Het ABC van ontstressen’ om de alarmen los te weken van je amygdala en de gewenste lichaamsreacties te realiseren. Op www.ontstressen.nu en www.livetheconnection. be vind je (gratis) hoe je ‘Het ABC van ontstressen’ toepast. Door je te concentreren op wat jou nu in stress brengt, door commando’s te geven aan je automatische onderbewuste systeem én een kruiselingse beweging te maken, worden de triggers losgemaakt van je angstcentrum en wordt de puzzel opnieuw gelegd. De alarmen vallen weg en er is weer rust in je systeem.

Door commando’s te geven aan je automatische onderbewuste systeem én een kruiselingse beweging te maken, worden de triggers losgemaakt van je angstcentrum en wordt de puzzel opnieuw gelegd. De alarmen vallen weg en er is weer rust in je systeem. Stress opgelost, trauma’s verdwenen ‘Het ABC van ontstressen’ kan je zelf toepassen op alle stressvolle momenten van je leven. Je leert het online, gedurende live workshops of door het boek te lezen. Je kan ook zelf je dieperliggende trauma’s oplossen. Daar heb je meer tools voor nodig: je moet immers alle signalen die jou in angst, verzet of ‘wegwezen’ brengen tegelijkertijd onschadelijk maken. Dat kan! En dat leer je in de vierdaagse workshop, de Kernmodule. Hoe sneller je ‘Het ABC van ontstressen’ doet – gedurende of na een traumatische gebeurtenis – hoe gemakkelijker. Maak jij of maakt een van je kinderen iets erg mee, laat die daarop concentreren terwijl die ‘Het ABC’ doet. Hoe sneller je de alarmen oplost, hoe minder schade de stressreacties jou en jouw dierbaren zullen berokkenen! Geniet van een verbonden brein, dat is voor iedereen het fijnste!  Marina Riemslagh

www.livetheconnection.com/nl

PURECHILD 04 2020-35

www.ontstressen.nu

GA VOOR BLIJVEND IMPACT,

zowel persoonlijk als in je relaties en op vlak van je werk en je gezondheid! Tijdens de Kernmodule van Live The Connection leer je in vier dagen tijd je overtuigingen veranderen, komaf te maken met slechte gewoonten en oude patronen, de stress uit je relaties halen en je leven fundamenteel oriënteren op wat goed is voor jou en je omgeving. KORTING: Schrijf je in met €25 korting door deze code te gebruiken: CORE-LL2F-43GE Deze code is geldig tot 15 juni bij inschrijving voor een Kernmodule in 2020 én is cumuleerbaar met de sociale korting voor wie een laag inkomen heeft of jonger is dan 25.

De reacties op de online Kernmodule zijn heel positief: “Online deelnemen werkt prima! Ik zag er eerst tegenop, maar achteraf kan ik zeggen, dat het heel goed kan. Ik kan zeggen dat dit een keerpunt is in mijn leven. Super dankbaar!” “Online de Kernmodule volgen is voor mij een zegen geweest. Vanuit thuis deze transformatieprocessen ondergaan maakt me erg dankbaar. Er is zóveel gebeurd.”

Om iedereen de kans te bieden de diepte van Live The Connection te ervaren, worden er deze periode extra online Kernmodules georganiseerd. Wie nu online deelneemt, kan deze vierdaagse workshop daarna gratis live herhalen bij dezelfde Teacher.

www.livetheconnection.com/nl www.livetheconnection.com/nl

Wanneer woorden tekort schieten

EMOSYMBO

een eenvoudig, non-verbaal visueel communicatiemiddel die de persoonlijke groei stimuleert ervaar je een probleem • heb je een behoefte, ben je overprikkeld • weet je het even niet, … dan biedt EMOSYMBO een oplossing Voor kinderen, ouders, opvoeders, leerkrachten, coaches en therapeuten. Te gebruiken in de therapie, thuis, in de klas en in de opvang eenvoudig, ecologisch, makkelijke hanteerbaar en meeneembaar energetisch oplaadbaar door middel van edelstenen

Eén set bestaat uit 3 symbolen (groene cirkel, blauwe driehoek en rood kruisje) en een handleiding. Voor praktijken en scholen hebben we een handig kistje met 12 sets.

nathalie@nalin.be +32 476 473 117 Online te koop bij www.nalin.shop

FLANDERS EDUCATION De onderwijsbeurs met oog voor de toekomst

WWW.FLANDERSEDUCATION.BE #hetonderwijsvanmorgen

WWW.VENCA.BE www.venca.be

ZATERDAG 17 OKTOBER 2020 Den Boomgaard - Antwerpsesteenweg 43 - 2520 Broechem

RUBRIEK: ONDERWIJS

Pure Child april 2020

Naar school na Corona

Het ene trauma is het andere niet

Kinderen en jongeren zijn heel veerkrachtig en de meesten zullen de coronaperiode zonder veel problemen doorstaan. Er is echter een groep leerlingen die het wel zwaar te verduren heeft en voor wie deze periode van quarantaine ernstige gevolgen kan hebben. Misschien hebben ze met corona besmette familieleden te maken gehad. Ook een angstige aanleg en verhoogde sensitviteit kan een rol spelen. Maar ook de huiselijke omstandigheden bijvoorbeeld qua woonruimte en veiligheid binnen het gezin kunnen een negatieve bijdrage leveren. Hierna volgen een aantal handreikingen voor leraren die hun leerlingen weer terugzien op school na een lange periode van afwezigheid. Traumaspecifieke aanpak • Allereerst is kennis van zaken over de effecten van trauma op het leren en functioneren van leerlingen een noodzaak. • Creativiteit en compassie zijn noodzakelijk in de omgang met deze leerlingen. De oude, vertrouwde aanpak van de leraar werkt vaak niet. Creativiteit, nieuwsgierigheid, flexibiliteit, geduld en begrip zijn vereisten in de omgang met deze leerlingen. • De leerling verkeert in de survivalmodus, waardoor de hogere hersenfuncties (nadenken, zelfoverleg, beheersen van frustraties) op een laag pitje werken en de primaire angstreacties overheersen. Hierdoor laat de leerling krachtige emoties, agressie en frustratie zien, of juist stil en in zichzelf gekeerd gedrag. In beide gevallen is er geen sprake van een goede leeren werkhouding. Het doorzien van deze traumaresponse is een eerste vereiste.

40-PURECHILD 04 | 2020

• Leerlingen hebben na een trauma vaak problemen met het verwerken van informatie en instructies, zowel verbaal als non-verbaal. Dit zit het leren behoorlijk in de weg. Bijkomende hindernissen zijn onder meer: de verwarring en twijfel die ze ervaren, concentratieproblematiek, geheugenproblemen, gebrek aan besluitvaardigheid, verhoogde waakzaamheid. Ook de regelfuncties die met planning en organisatie te maken hebben (doelen stellen, besluitvorming, evaluatie, anticiperen op de gevolgen van je handelen) staan onder grote druk. Het is belangrijk dat de leraar, eventueel samen met medeleerlingen, de leerling probeert te ondersteunen. • Dit betekent niet dat er uit medelijden geringere eisen aan de leerling worden gesteld. Dat kan bij een aantal leerlingen het gevoel geven dat ze (opnieuw) worden afgeschreven. De leraar moet dezelfde verwachtingen blijven uitspreken als hij ook uitspreekt naar andere leerlingen. Wel zullen er meer ondersteuning,

Pure Child april 2020

stimulering en een flexibeler houding gevraagd worden van de leraar. Expliciet ingebouwde succeservaringen zijn noodzakelijk om het zelfvertrouwen en het zelfbeeld van de leerling weer op te bouwen. Dit type activiteiten moet ook nadrukkelijk in het handelingsplan opgenomen worden! • Vanwege de impact van het trauma op de chemie en de werking van de hersenen is het te verwachten dat het gedrag van de leerling op bepaalde momenten, of zelfs voortdurend, opvallend anders zal zijn dan voorheen. Bij opvallend afwijkend gedrag van leerlingen is het noodzakelijk ook de mogelijkheid van trauma nader te onderzoeken. Het feit dat er een grote overlap van gedragingen is met gedragingen die inherent zijn aan andere problematiek, vereist professionele diagnostiek. • Het is belangrijk dat leraren respectvol omgaan met de informatie die ze krijgen van de leerling. Het is lang niet altijd noodzakelijk tot in detail door te vragen over gebeurtenissen in het gezin. Belangrijker is dat de leerling voelt dat er een volwassene is die om hem geeft, zich zorgen maakt en hem veiligheid wil bieden. • Zoals al genoemd, zijn de opvallende gedragingen van de leerling een overlevingsstrategie. Wanneer de chaos in het gezin of de opvoedstijl van één of beide ouders de oorzaak is van de stressreacties van de leerling, moet er zorgvuldig gecommuniceerd worden met de ouders over het gedrag van de leerling op school. Voorkomen moet worden dat informatie vanuit school de situatie voor de leerling thuis nog ondraaglijker maakt. • In het sociaal-emotioneel functioneren vallen getraumatiseerde leerlingen vaak uit. Ze maken gebruik van strategieën en vaardigheden die ze thuis hebben aangeleerd en waarmee ze overleven in het gezin. Meestal zijn deze strategieën en vaardigheden niet passend in de schoolsituatie. De leerling moet geholpen worden bij het aanleren van sociale vaardigheden die hem helpen op school te overleven. Het gaat daarbij onder meer om het op een gepaste manier aandacht vragen van een volwassene of het oplossen van meningsverschillen met medeleerlingen. • Deze leerlingen zijn gebaat bij fysieke activiteiten! Gymles, actieve pauzes en fysieke bezigheden zorgen ervoor dat het lichaam de proteïne BDNF (brain-derived neurotrop-

hic factor) produceert. BDNF speelt een rol bij de vorming van nieuwe hersencellen en synapsen (plaatsen waar zenuwcellen contact maken) in die hersengebieden die belangrijk zijn voor het leren, het geheugen en de hogere denkfuncties. • Sportactiviteiten met een wedstrijdelement zorgen voor extra stress en zijn dus niet geschikt voor dit doel. Het is tevens duidelijk dat het onthouden van pauzemomenten aan leerlingen met trauma contra-productief is. Deze leerlingen moeten gestimuleerd worden te bewegen! • Voor een optimaal functioneren van de hersenen zijn rust en voldoende slaap belangrijk. Slaap is van belang voor het goed functioneren van het langetermijngeheugen, de zelfregulatie, de reactietijd en de processnelheid van de hersenen. Afhankelijk van de leeftijd is het belangrijk dat de ouders van het kind, of de puber/ adolescent zelf, gewezen worden op het belang van een gezonde leef- en slaapstijl, juist vanwege de impact op de hersenen. Leerlingen kunnen ook veel baat hebben bij yoga en andere ontspanningsmethoden, waarbij het reflecteren in de plaats komt van reflex en reactie. Aan het einde van deze reeks aanbevelingen is het goed stil te staan bij een aantal basisvoorwaarden waaraan moet worden voldaan, wil het werken aan relatievaardigheden binnen school succesvol zijn. Binnen het schoolteam zal er een consensus moeten zijn over het nut en de noodzaak van een uniforme aanpak van gedrag. Er moet voor de leerlingen sprake zijn van duidelijk herkenbare structuren (rituelen, sjablonen, afspraken, heldere consequenties). Bij leerlingen voor wie angst en onveiligheid een onderdeel van het dagelijks leven zijn, zorgen voorspelbaarheid en duidelijkheid voor rust en vertrouwen. Kortom: de focus op de relatie leerling-leraar moet ingebed zijn in een schoolomgeving waarin heldere regels zijn geformuleerd, die worden nageleefd.  Willem de Jong www.gedrag.nu Uit het boek: Ontwrichte kinderen in het onderwijs – Trauma- en hechtingsproblematiek in de klas van Willem & Annelies de Jong. PICA - 2016 Zie hierover meer in onze boekenrubriek

PURECHILD 04 2020-41

Pure Child april 2020

ELFENSCHOOL TV

Lancering

Op het moment dat de hele problematiek rond Corona ten tonele verscheen, voelde ik een â&#x20AC;&#x2DC;callingâ&#x20AC;&#x2122; om de elfenschool waar ik jarenlang zoveel sprookjes, liedjes en lessen voor ontwikkeld heb, weer helemaal af te stoffen en nieuw leven in te blazen. Het was al heel lang een droom om deze elfenlessen allemaal online beschikbaar te maken en nu is het eindelijk zover: De elfenschool TV is gelanceerd. 42-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

Tijdens de eerste aflevering van de elfenschool TV leer je:

elfenspreuk. Deze spreuk gaat over wie je bent als elf en wat je grootste kwaliteit is.

• ademen met het Ademlied • de zon in je hart vinden en je vuurkrachten en waterkracht in balans brengen met het lied het ‘waterelfje en de zon’ • supergezonde toverdrank – smoothie maken met Mira, het bloemenelfje • elfenhuisjes maken in de natuur en binnen in huis met Ina, het rozenelfje uit Colombia

Welke elfen zijn er precies?

Wat genoot ik er van om eindelijk weer mijn elfenkostuum aan te trekken en op en top elf te mogen zijn.

Toveren in de praktijk In de elfenschool leer je toveren met magie en droomkracht. In gewone mensentaal: Elke mens heeft diepe dromen die vaak ondergesneeuwd worden door wat de buitenwereld van je vraagt. In de elfenschool leren kinderen dat alles mogelijk is en ze leren in de verschillende werelden technieken om creatieve ondernemingszin, flexibiliteit, communicatie, omgaan met emoties en gevoelens, intuitie, zelfvertrouwen, … te versterken. Dit zijn basisvoorwaarden om creatief en vrij je dromen die je werkelijk gelukkig maken, succesvol te realiseren. Authenticiteit en natuurlijkheid is de sleutel binnen dit concept, dus het is niet de bedoeling om afgeborstelde rolmodellen te presenteren, maar wel het menselijk uniek zijn in de verf te zetten. Elk kind moet zich hierin kunnen herkennen en gesterkt voelen.

De elfen die we het beste kennen zijn de aardeelfen, waterelfen, luchtelfen en vuurelfen. Daarnaast zijn er nog oneindig veel andere elfen, natuurelementen en magische wezens.

Vuurelf: Vuurelfen zijn passioneel, krachtig,

enthousiast en spontaan. Ze zijn heel zichtbaar en blazen zichzelf ook soms graag op. Ze houden van bluffen en belangrijk zijn. Soms is dat heel handig, maar soms ook een valkuil.

Waterelf: Waterelfen zijn heel gevoelig en

kunnen heel emotioneel zijn (soms diep verdrietig en dan weer intens aan het lachen). Ze zijn heel flexibel en voelen andere elfen heel goed aan. Soms te goed, dan verliezen ze zich in gevoelens van anderen.

Luchtelf: Luchtelfen zijn luchtig en vluchtig. Ze hebben een heel groot hart en kunnen de dromen in de harten van de mensen wakker maken. Ze houden van vliegen. Aarde-elf: Aarde-elfen of boomelfen zijn stevig

geworteld en krachtig. Ze zijn ondeugend en houden van dansen en trommelen. Ze zijn gespierd en hebben het soms moeilijk met verandering. Zeker als die verandering heel snel en vluchtig is.

Regenboogtalenten in de elfenschool De regenboogtalenten hebben de vorm van talentengoud wat ze kunnen ontdekken in zeven werelden: de aardewereld, waterwereld, vuurwereld, luchtwereld, wereld van klank, denk-en droomwereld en de sterrenwereld. Dit zijn 7 werelden waar elfen zich met gedachtenkracht kunnen verplaatsen. Je kan je voorstellen dat dit zeven paralelle werelden of dimensies zijn. De elfen zijn niet de enige wezens die op zoek zijn naar het talentengoud. De bromtrollen willen het talentengoud van de elfen stelen om te verstoppen en op te potten. Ze zijn bang van elfen die te krachtig worden. In elke wereld zijn natuurlijk veel meer natuurwezens waar je iets van kan leren zoals eenhoorns, draken, rare tovenaars… De elfenschool staat onder toezicht van elfenjuffen en tovenaars. Eén van de basisvoorwaarden om in elfenland binnen te komen is het kiezen van je eigen elfennaam en het presenteren van je

PURECHILD 04 2020-43

Pure Child april 2020 Waarom een elfenschool? Onze huidige maatschappij wordt gekenmerkt door enorme technologische ontwikkelingen, economische instabiliteit, klimaatswijzigingen, sociale en morele vraagstukken, onzekerheid, digitalisering van het sociale leven... Tegelijkertijd schept deze ‘chaos’ ook veel mogelijkheden om vernieuwing te realiseren, nieuwe methodes te ontwikkelen, nieuwe projecten te lanceren, ongekende dromen te realiseren. Voorwaarde is wel dat je binnen deze ‘tsunami’ van veranderingen je eigen rustpunt bewaart en bewaakt. Als je dit niet doet, kan je je snel verliezen in hevige emoties, frustraties, hypergevoeligheid, depressie ... Dit leidt in scholen en thuis vaak tot onhandelbare kinderen, onrust in de klas, gevoelens van machteloosheid en frustratie bij opvoeders en leerkrachten. De elfenschool gebruikt de taal van sprookjes om gevoelens te benoemen, een plaats te geven en om die expressief en creatief te uiten. Het creatief uiten van gevoelens is ook ontzettend belangrijk bij traumatische gebeurtenissen in het leven van een kind. Indien hier geen aandacht wordt aan geschonken, dan leidt dit tot onderdrukking van de gevoelens, vluchtgedrag en een ongezonde levenstijl. De elfenschool ontwikkelt samen met de kinderen eigentijdse sprookjes waarin kinderen hun eigenheid kunnen ontdekken, hun gevoelens een plaats kunnen geven en hun energie, hun

44-PURECHILD 04 | 2020

dromen een richting kunnen geven om die dan in een latere levensfase te realiseren. Samen met de elfenschool bouw je dus letterlijk aan een nieuwe toekomst. De elfenschool is een beproefde methode met 100den voorstellingen en jaarontwikkelingstrajecten in meer dan 50 Vlaamse scholen.  Briony Vanden Bussche Briony is oprichter van de Elfenschool. Ze is singersongwriter, auteur van kinderboeken en creëert innovatieve educatieve methoden waarbij cognitieve vaardigheden, artistieke expressie en persoonlijke ontwikkeling worden geïntegreerd in hedendaagse sprookjes en liedjes. Ze richtte een innovatieve basisschool op in België en was enkele jaren directeur. Ze lanceerde de afgelopen 12 jaar verschillende initiatieven met evenementen - op het gebied van onderwijs en bedrijfsleven. Ze is visionair, internationale ondernemer, trainer en bedenker van de Quantum Shift-methode. Ze is een expert in zakelijke en educatieve innovatie en traint ondernemers in expansie en quantum denken.

Ontdek de elfenschool, sprookjes, liedjes, lessen en Elfenschool TV op www.elfenschool.be

Ben jij ouder, leerkracht of coach? Zoek je ondersteuning bij het begeleiden van kinderen?

KIES dan voor een JAARABONNEMENT op de papieren PURE CHILD editie En ontvang 5 prachtige magazines gedurende een heel jaar bij jou thuis

Voor slechts 50 € (Incl. verzendkosten) Mail ons: info@purechild.be Bezoek onze website: www. purechild.be

REACTIES VAN PURECHILD LEZERS Ik ben heel tevreden met het PURE CHILD magazine en ik leg mijn dubbeltje nu ter inzage in de leraarskamer. Als het aan mij lag gaf ik graag aan al mijn collega ‘s en ouders van mijn kleuters een boekje!

Had ik als jonge leerkracht maar zo een magazine gezien met zulke onderwerpen. Dankzij jullie PURE CHILD magazine voel ik me niet alleen en het geeft steun te weten wat er allemaal al gebeurd ,dat er meerdere mensen zijn die zo denken, dan voel ik mij niet zo anders...

Jeetje, wat een prachtig magazine! Ik deel jullie visie volkomen. Als we de kinderen gaan respecteren, we leren hen ‘heel’ te laten, (en dat is voor ons volwassenen een hele reis) dan zullen zij hun hart kunnen volgen en alles anders doen!

Wat een rijk magazine! Wat een mooi en leerrijk magazine!

Ik ben laaiend enthousiast ! Wanneer kan ik mijn abonnement verlengen? Ik zou er geen willen missen.

Pure Child april 2020

BIJZONDER VOORLEESVERHAAL VOOR KINDEREN

Fedor de Rups

en de storm Er was eens een kleine rups, die woonde op de regenboog, Fedor was zijn naam. Fedor had het erg naar zijn zin op de regenboog. Elke ochtend ontwaakte hij met de prachtigste kleuren die je je maar kunt voorstellen. Hij hield van zijn regenboog. Elke kleur had iets bijzonders, en elke dag ontdekte Fedor weer iets nieuws. Rood gaf Fedor een warm gevoel, een beetje zoals een fijne knuffel krijgen. Van oranje kreeg hij veel energie, dan wilde hij dansen en springen in het rond. Geel maakte hem gelukkig, het leek alsof de zon dan straalde tot in zijn buik. Groen zorgde ervoor dat hij heel rustig werd, en beter zag wat er rond hem allemaal gebeurde. Blauw gaf hem veel kracht, hij voelde zich veilig in het blauw, en het liefst zong hij dan een

46-PURECHILD 04 | 2020

liedje. En paars? Paars was het meest bijzonder van allemaalâ&#x20AC;ŚAls Fedor speelde met paars voelde hij zich verbonden met alles om hem heen. Met de zon, en de regenboog, maar ook met de sterren en de hemel. Dan werd hij zielsgelukkig en voelde zich nooit alleen. Toen Fedor op een dag nietsvermoedend speelde met de kleuren, stak er plots een storm op. De wind blies over de regenboog, en het regende. Dit had hij nog nooit meegemaakt! Langzaam verdween de zon, en ze nam de regenboog met zich meeâ&#x20AC;Ś Fedor probeerde te schuilen voor de regen, toen hij plotseling voelde hoe hij door de lucht suisde. Hij werd heel bang.

Pure Child april 2020

Waar was de zon, waar waren zijn kleurenvrienden, waar was de regenboog, zijn veilige huisje? Fedor kreeg het steeds kouder, en hij werd heel boos op de storm. Hij riep naar de storm, probeerde hem met al zijn kracht weg te jagen. Maar het lukte niet, hij bleef vallen…en de wind bleef waaien… Met een plof kwam hij uiteindelijk op de aarde terecht, midden in een vreemd bos, het leek wel betoverd. Hij keek rond, niemand…geen regenboog, geen zon. Fedor was helemaal alleen. Hij werd er zo verdrietig van! Zou hij zijn huisje op de regenboog nog ooit terugzien? En de zon? Ze leken verdwenen voor altijd! Fedor begon heel erg te huilen. Hij huilde en huilde, alle tranen die hij had. Zo alleen had hij zich nog nooit gevoeld! Altijd was er wel een kleur geweest die hem kon helpen, waarmee hij kon spelen. Nu was er helemaal niets… Fedor werd boos en stampte met zijn voeten op de grond (en een rups heeft er best veel), maar er gebeurde niet veel, alleen zijn voeten deden pijn. Toen probeerde hij te springen, misschien kom ik zo weer in de lucht, dacht hij. Maar ook dat hielp niet, hij was nog steeds alleen, midden in het vreemde bos. Of had Fedor het mis? Fedor droogde zijn tranen en keek rond. Daar zag hij een stralende bloem staan, Flora heette ze. Door zijn tranen had hij ze nog niet opgemerkt. Flora was zo mooi, ze leek zo lief…zoiets had hij nog nooit gezien! Zelfs de kleuren van zijn regenboog straalden niet op dezelfde manier.

Heel voorzichtig, alsof ze een klein kindje beschermde vouwde Flora haar blaadjes om de kleine Fedor. Ze zou hem beschermen met alle liefde die ze had. Zo troostte ze Fedor. Doodmoe van zijn vreemde avontuur viel Fedor tenslotte in slaap. En Flora wiegde hem zachtjes in de wind… En zo sliep Fedor dagenlang. Beschermd door Flora, in zijn kleine coconnetje. Flora zorgde er goed voor dat hij niet gestoord werd. De trapjes waar Fedor langs naar boven was geklommen, werden doornen. Haar blaadjes die zo mooi open hadden gestaan voor Fedor vouwde ze nu toe om hem te beschermen. Ze waakte over hem, zodat zijn tranen konden drogen en hij zijn verdriet een plekje kon geven. Op een morgen vouwde ze haar blaadjes open. En de zon scheen recht op Fedor. Hij werd wakker van een bekend gevoel…de zon? Was het echt waar? Was de zon terug? Met een blij gevoel deed hij zijn ogen open, ja de zon was terug!! Vol verlangen klom hij uit zijn coconnetje en ging op de rand van Flora’s bloemblaadjes zitten. Hij voelde de warmte van de zon, samen met de liefde van Flora. Hij werd er zo gelukkig van! Plotseling kwam zijn verdriet terug, hij voelde de zon wel, en Flora zorgde goed voor hem, maar hij wilde zo graag terug naar zijn regenboog… Bijna begon hij weer te huilen, tot Flora hem een zetje gaf…ze leek hem iets te willen zeggen.  Auteur en illustrator Manon Wellens

Fedor zag dat Flora een steel met trapjes had, helemaal tot boven aan de witte bloemknop. Hij verlangde naar een plekje om te rusten, misschien zou hij bij haar mogen blijven? Fedor klom voorzichtig naar boven langs de trapjes, helemaal tot boven bij de bloem. Hij kroop tussen de rozenblaadjes. Nog steeds een beetje verdrietig maakte hij daar een coconnetje. Een plekje waar hij wat kon uitrusten na de storm. Een veilig nestje waar hij de regen en wind niet meer zou voelen. Flora knikte, het was goed zo.

PURECHILD 04 2020-47

Nieuw: Online training Happy Kids Selfcare Massage Tijdens deze training leer je hoe kinderen hun gezondheid en weerstand door middel van massage bij zichzelf kunnen verbeteren. Ga voor meer informatie naar: www.happykidsmassage.com/shop www.happykidsmassage.com/shop

EFT geeft je de VRIJHEID die je altijd hebt gewild

Ontdek EFT!

Voor medici en paramedici, leerkrachten, osteopaten, kinesitherapeuten verpleegkundigen, psychologen, psychotherapeuten, opvoeders, …

Waarom kiezen voor EFT-Academy Vlaanderen? • De enige complete professionele opleiding • 16 jaar ervaring • Nadruk op praktijk • Persoonlijke begeleiding bij het traject • Supervisie en intervisie • Stages en casusbespreking • Nascholing • Docenten Koenraad Van Reeth / Veronique Schelfaut

Data opstart EFT online opleidingen – starten 3 maal op – 6, 9 en 17 mei Basisformule: 4 weken na elkaar één dag Online en een maand later 2 dagen LIVE leidt tot EFT Practitioner

Alle info op: www.eft-academy.eu - 0495/44.32.52 of 0474/76.53.09 FBpagina: EFT Academy Vlaanderen

Pure Child april 2020

RUBRIEK: GEZONDHEID • Fysiek • Mentaal • Emotioneel • Spiritueel

PURECHILD 04 2020-49

Pure Child april 2020

Natuurlijke hulp bij een sombere stemming en depressiviteit

Het “niet meer zien zitten”, “down” zijn, neerslachtige of ronduit depressieve gevoelens ervaren.... heel wat mensen in onze veeleisende en hectische maatschappij worstelen met een somber gemoed en negatieve gedachten. Ook kan een tegenslag, het verlies van een dierbare of een teleurstelling op relationeel vlak ons tijdelijk met een neerslachtige stemming opzadelen. Een gezonde levensstijl, voldoende bewegen, de gepaste coaching en eventueel medicijnen kunnen dan helpen voor een ommekeer zorgen. Maar ook een aantal kruiden en voedingssupplementen bieden substantiële én vooral veilige hulp, zo tonen studies aan.

e kostbare, gele stempels van de saffraankrokus kunnen sombere gevoelens helpen verdrijven, zeker als het gaat om een extract dat is gestandaardiseerd op 2 % safranal en 3 % crocines. Deze bijzondere componenten dragen namelijk bij tot een hoger gehalte aan neurotransmittors (zenuwsignaalstoffen) in de

50-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

hersenen zoals serotonine en dopamine. Eerstgenoemde signaalstof bevordert een positieve en opgeruimde stemming, de tweede laat ons gevoelens van genot ervaren en is belangrijk voor voldoende aandacht en een gezonde interesse. Ook beschermt saffraan door zijn sterke antioxidanten de hersenen tegen ontstekingsverschijnselen die depressiviteit in de hand kunnen werken. In klinische studies bij milde tot matige depressiviteit is aangetoond dat bovengenoemd saffraanextract even goed werkt als de antidepressiva imipramine en fluoxetine, maar wel wordt beter verdragen. Meegenomen is het feit dat saffraanstempels ook bijdragen tot een rustige houding en minder zenuwachtigheid.

Rhodiola rosea vitaliseert

terblues” significant vermindert. Als we ermee rekening houden dat minstens (en zeker tijdens de winterperiode) 80 % van de westerlingen geen optimale bloedspiegel aan vitamine D vertoont, dan moet een evenwichtig voedingssupplement voor een meer zonnig gemoed zeker ook vitamine D3 als ingrediënt bevatten.

Andere nuttige voedingsstoffen

Bij depressiviteit wordt ook heel vaak geklaagd van geestelijke en fysieke vermoeidheid, van zenuwachtigheid, apathie en desinteresse. Vooral de wortel van Rhodiola rosea (Rozenwortel) kan op deze aspecten gunstig inwerken: in klinische studies is aangetoond dat deze wortel zowel de mentale veerkracht als het lichamelijke energiepeil kan verbeteren en voor meer stressbestendigheid en ontspanning kan zorgen. Ook de depressieve gevoelens zelf reageren gunstig op rhodiola in de correcte dosis en kwaliteit (3 % rosavines, 1 % salidroside), want van deze wortel is aangetoond dat hij bijna even goed werkt als het antidepressivum sertraline, maar dan met minder nevenwerkingen.

De “zonnevitamine” D3 Heel wat epidemiologische studies tonen aan dat een gezonde bloedspiegel van vitamine D3 de kans op depressiviteit en zeker op “win-

Van een aantal voedingsstoffen is aangetoond dat ze het effect van de hoger vernoemde planten of van antidepressieve medicijnen merkbaar kunnen verbeteren. We denken hierbij in de eerste plaats aan de B-vitamines pyridoxine (B6), foliumzuur (B9 of B11) en methylcobalamine (B12). Zeker als gebruik wordt gemaakt van de correcte, direct actieve vormen (respectievelijk pyridoxal-5’-fosfaat, 5-methyltetrahydrofolaat en methylcobalamine) en van de juiste dosis, dan dragen deze B-vitamines bij tot een optimale stofwisseling in de hersenen, remmen ze de schadelijke invloed van het vrije radicaal homocysteïne op het hersenweefsel en bevorderen ze de aanmaak van neurotransmittors zoals serotonine, dopamine en (de rustgevende) GABA. Verder draagt ook het mineraal zink bij tot de aanmaak van serotonine en tot de afname van ontstekingsverschijnselen in de hersenen.

De kracht van de combinatie Een voedingssupplement dat de hoger vernoemde planten en voedingsstoffen combineert, kan vaak depressieve en sombere gevoelens helpen ombuigen tot een opgeruimde en positieve stemming. Denk hierbij voor een grotere efficiëntie ook nog aan de combinatie met een goed opneembare vorm van het antistressmineraal magnesium (zoals magnesiumbisglycinaat) en met omega-3-veturen uit visolie (vooral EPA aan minimum 1g per dag), die ook de stemming merkbaar kunnen verbeteren.  De redactie

PURECHILD 04 2020-51

Pure Child april 2020

Het potentieel van kokosolie

als effectief en veilig antiviraal middel tegen virussen Bestaat er echt (nog) geen middel tegen het nieuwe coronavirus COVID-19? De grote meerderheid van besmette mensen toonde reeds aan dat overleven na besmetting de regel is. Weg met de bangmakerij en fatalisme. WĂŠl voorzichtig zijn en onze weerstand versterken. Dit artikel is gebaseerd op 19 wetenschappelijke artikelen van wetenschappers wereldwijd, die specifiek gaan over de antivirale kracht van extra vierge kokosolie en het nut om preventief dagelijks een eetlepel extra vierge kokosolie te nemen. Deze raadgeving is uiteraard niet bedoeld om een arts te vervangen. Ontdek hoe de natuur omgaat met virussen en met name het potentieel van kokosolie. Notabene: de bronvermelding met betrekking tot het potentieel van kokosolie, virussen en het verband daartussen was zo groot, dat die hier wegens ruimtegebrek is weggelaten. Bronnen staan wĂŠl op: www. freedomofhealth.eu

52-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

e WGO (Wereldge-

zondheidsorganisatie)

riep al enkele weken geleden een wereldwijde noodtoestand uit over het nieuwe coronavirus COVID-19, dat zich inmiddels ook ver buiten China heeft verspreid. Een virus gerelateerd aan SARS, een coronavirus dat in 2003 een uitbraak veroorzaakte. Verschillende onderzoekers ontwikkelden medicijnen die specifiek gericht zijn op protease-enzymen (eiwitverterende enzymen) in het coronavirus, maar de uitslagen van deze medicijnen / vaccins zijn nog maanden onderweg.

Wat als er al een veilige behandeling tegen het coronavirus beschikbaar is? De sterk antivirale werking van zuivere, biologische kokosolie werd reeds meermaals bewezen in diverse wetenschappelijke studies. Zo test de National University van Singapore nu extra virgin kokosolie specifiek in de strijd tegen COVID-19 en laat kokosolie preventief voorschrijven. Kokosolie bevat namelijk bepaalde stoffen in een unieke combinatie, die tezamen heel effectief zijn. Laurinezuur en monolaurine (het derivaat ervan) hebben bijvoorbeeld een aanzienlijke antivirale werking. Laurinezuur is een vetzuur met middellange ketens dat ongeveer 50% van de kokosolie uitmaakt. Natriumlaurylsulfaat, dat is gemaakt van laurinezuur, heeft ook krachtige antivirale eigenschappen.

Werkingsmechanismen van kokosolie en haar antivirale vetzuren Er zijn drie bewezen mechanismen die de antivirale activiteit van laurinezuur en monolaurine in kokosolie verklaren. Ze: • veroorzaken desintegratie van de virus omhulling • kunnen het stadium van late rijping in de replicatieve cyclus van het virus remmen • kunnen de binding van virale eiwitten aan het gastheer celmembraan voorkomen. 1. Desintegratie van het virus membraan De antivirale activiteiten van laurinezuur en monolaurine werden voor het eerst in 1979 opgemerkt door onderzoekers en in 1982 nog eens door andere wetenschappers. Er werd aangetoond dat monolaurine de effectiviteit

van 14 menselijke RNA- en DNA-omhulde virussen in celkweek met meer dan 99,9% kan verminderen. Zowel monolaurine als laurinezuur hebben het vermogen om de beschermende omhulling van het virus uiteen te laten vallen (desintegreren) en het virus te deactiveren. Het celmembraan wordt simpelweg ontmanteld. 2. Laurinezuur in kokosolie remt de rijping van virussen, zodat ze zich niet of beduidend minder kan vermenigvuldigen Virale hemorragische koorts is een ziekte veroorzaakt door een virus, namelijk het Juninvirus of kortweg JUNV. Afhankelijk van het virus kan het ziekteverloop mild tot ernstig zijn. De virussen die hemorragische koorts veroorzaken zijn RNA-virussen. (Virussen worden op basis van hun erfelijk materiaal ingedeeld. Is het RNA = enkelstrengs of DNA = dubbelstrengs) Behalve koorts zijn er klachten van vermoeidheid, duizeligheid, zwakte en spierpijn. Hemorragische koorts is vaak moeilijk te herkennen. De mortaliteit varieert tussen de 25% en 90%. Uit een onderzoek in 2001 bleek dat laurinezuur uit kokosolie de meest actieve remmer was. Uit studies werd geconcludeerd dat laurinezuur een late rijpingsfase in de replicatieve cyclus van JUNV remde. JUNV is een omhuld virus met glycoproteïnen, die zijn ingebed in een lipide ( = vetachtige) dubbellaag die virale pieken vormt, vergelijkbaar met COVID-19. 3. Voorkomt de binding van virale eiwitten aan het gastheer celmembraan In 1994 toonden onderzoekers aan dat het laurinezuur uit kokosolie de aanmaak van infectieus vesiculair stomatitisvirus op een dosisafhankelijke en omkeerbare manier remt. Na verwijdering van laurinezuur verdween het antivirale effect. Ze merkten op dat laurinezuur de eiwitsynthese van het virale membraan (M) niet beïnvloedde, maar de binding van virale M-eiwitten aan het membraan van de gastheercel voorkwam.

Kokosolie de vijand van het coronavirus vanwege verschillende effectieve vetzuren Meer dan 70% van de vetzuren in kokosolie hebben een antivirale werking, waaronder laurinezuur, caprinezuur, caprylzuur, capronzuur en myristinezuur, die allen een anti-septische werking hebben, zowel viraal als bacterieel.Hoewel laurinezuur verantwoordelijk is voor een groot deel van de gerapporteerde antivirale activiteit van kokosolie, hebben caprinezuur (C10) en monocaprine ook veelbelovende activiteit

PURECHILD 04 2020-53

Pure Child april 2020

Bernard had gelijk, de bacterie is niets, de interne omgeving is alles! Louis Pasteur op zijn sterfbed

getoond tegen andere virussen, zoals HIV-1. Kokosolie bevat ongeveer 7% caprinezuur.

Extra vierge kokosolie ontmantelt het beschermend waslaagje rond bepaalde virussen Net als bacteriën hebben sommige virussen een beschermend lipide-of vetlaagje, in plaats van een eiwit beschermlaagje. Deze eigenschap wordt aangeduid met gram positief. Bacteriën met een veel dunner beschermlaagje worden gram negatief genoemd. Hoewel deze termen normaal enkel gebruikt worden in context met bacteriën, zou je - bij wijze van analogie - sommige virussen mét zo’n beschermend lipide laagje ook ‘gram positief‘ kunnen noemen. Van kokosolie is aangetoond dat zij ‘gram positieve’ bacteriën ontmantelt, oftewel: het vetlaagje afbreekt rond de bacterie, waardoor die makkelijker door het immuunsysteem kan worden afgevoerd. Dit proces vindt in principe ook plaats bij virussen die eveneens een dergelijk beschermend lipide laagje hebben. ‘Gram positieve virussen’ die met kokosolie ontmanteld kunnen worden en door ons immuunsysteem vervolgens gemakkelijker kunnen worden gedood en afgevoerd, zijn: Cytomegaalvirus, Epstein-Barr, Hepatitis C, Herpes simplex, Herpes viridae, HIV, Menselijk herpes virus6A, Menselijk lymfotroop virus-1, Influenza, Leukemie, Pneumonovirus, Rubeola, Sarcoma virus, SynGram negatief en gram positief zijn termen die gebruikt worden om bepaalde typen bacteriën zichtbaar en herkenbaar te maken onder een lichtmicroscoop. Door middel van gramkleuring vallen bacteriën uiteen in twee verschillende aankleurende groepen, die men gram negatief (rood) of gram positief (blauwpaars) noemt. Het verschil in kleur ontstaat door het al dan niet aanwezig zijn van een dikke peptidoglycaanlaag om de bacterie heen. De methode is genoemd naar de uitvinder: de Deense microbioloog Hans Christian Gram (1853-1938), die de techniek in 1884 ontwikkelde.

54-PURECHILD 04 | 2020

cytiaal virus, Vesicular stomatitis virus, Visna virus Bekijk de educatieve video over gram positieve en gram negatieve bacteriën, om het principe van ontmanteling te begrijpen: https://youtu.be/Jvo6IGKTvxA

Het corona virus? Gebruik (preventief) kokosolie bij dieren en mensen Kokosolie en zijn vetzuren zijn veilig, effectief en antiviraal gebleken, zowel bij mensen als dieren. Vanwege deze antivirale en antibacteriële bescherming wordt kokosolie, evenals laurinezuur en monolaurine, gebruikt bij landbouwdieren en huisdieren als diervoeder supplementen bij kip, varkens en honden. Natriumlaurylsulfaat (SLS) uit kokosolie wordt in lage concentraties gebruikt om virussen in melk van landbouwhuisdieren te deactiveren. SLS van kokosolie is het actieve bestanddeel in commerciële desinfectiedoekjes en een standaard laboratorium desinfectiemiddel.

Conclusie: Biologische extra vierge kokosolie blijkt zinvol als preventief middel tegen virale infecties, zoals het corona virus. Verschillende in-vitro-, dieren mens studies ondersteunen het potentieel van kokosolie en afgeleide producten van kokosolie als effectieve en veilige middelen tegen een virus zoals COVID-19. Klinische studies met kokosolie zouden dan ook heel nuttig kunnen zijn bij patiënten die zijn geïnfecteerd met COVID-19. Net zoals de universiteit van Singapore momenteel doet. Deze behandeling is betaalbaar, zonder risico, met enorme potentiële voordelen.

Hoeveel kokosolie preventief gebruiken tegen het coronavirus en hoe? 1 eetlepel per dag ter preventie. Tot 3 eetlepels dagelijks bij besmetting. Eet het puur, smeer het op je brood, bak ermee of verwerk in recepten. Besef dat de allesomvattende maatregelen die je neemt, bepalend zijn of de gastheer zich kan wapenen tegen het coronavirus. Het is een tweestrijd tussen de mate dat we belast worden met het virus en onze weerstand. Go for coco! 

‘Bart Maes https://www.freedomofhealth.eu/

Hier vind je ook alle bronnen terug betreffende onderzoeken naar kokosolie en (corona)virussen

Pure Child april 2020

RUBRIEK: KOKEN MET KINDEREN

TIP van Serge Serveer uit het vuistje met een lekkere dipsaus. Ook heerlijk met aardappelpuree en appelmoes.

Wist je dat? De opwarming van de aarde is grotendeels de verantwoordelijkheid van de grote vleesconsumptie. Eet minder vlees en Moeder Aarde en je kinderen zullen je dankbaar zijn.

Uit het seitanboek:

Recept van Chantal Voets

SEITANFINGERS Bereiding: Wat heb je nodig? (voor 12 fingers) Peper en fleur de sel 2 eetlepels mild paprikapoeder 100 g maiszetmeel 6 tot 8 eetlepel water 150 g volkorenpaneermeel 550 g seitan van spelt (bv. tamaribloc) Een scheut extra vierge olijfolie of extra vierge kokosolie

Meng de peper, fleur de sel, het paprikapoeder en maiszetmeel goed door elkaar. Voeg het water toe tot je een stevig papje krijgt. Strooi het paneermeel in een ander diep bord. Snij de speltseitan in dikke schijven van +/- 2 cm dik. Snij er vervolgens reepjes van 2 cm van. Dep de seitan droog. Dompel de reepjes eerst in het zetmeel-kruidenmengsel en dan in het paneermeel. Druk goed aan en laat ze 30 min. opstijven in de koelkast. Verhit de olijfolie in een pan en bak daarin de gepaneerde seitanreepjes tot ze goudgeel zijn. Gebruik best kokosolie als je ze echt wilt frituren.

PURECHILD 04 2020-55

Pure Child april 2020

RUBRIEK: BLOESEMREMEDIES

De kracht van PIJN? Zowel fysieke als emotionele pijnen kunnen een zware ballast zijn in je leven. Men spreekt over een ‘trauma’ wanneer de impact van de pijn een grote invloed heeft op je sociaal- en emotionele leven. Als we deze emotionele pijn echter ‘trouw blijven’ en hier niets mee doen, krijgt deze pijn de kans om vele en diepe angsten te ontwikkelen. Een trauma herstelt dus niet vanzelf. Hoe meer trauma’s zich herhalen zoals bv. pesterijen of het steeds ondergaan van huishoudelijk geweld, hoe dieper deze geworteld raken in je hele systeem. Je diepste zijn, je innerlijk kind zal diep gekwetst worden. Doe je hier niets mee, dan raken deze pijnen ingesleten in het emotioneel-mentaal lichaam en zullen verhinderen dat je het leven optimaal kunt ervaren.

loesemtherapie kan één van de mogelijkheden zijn, om je doorheen het proces deze pijnen te transformeren, te ondersteunen. Bloesems zijn energetische producten die trillingsfrequentie bezitten op

56-PURECHILD 04 | 2020

het niveau van gevoel en emoties. Zij zorgen voor de nodige beweging hierin zodat er heling kan ontstaan. We weten dat trauma’s meestal gekoppeld zijn aan angst waardoor men een waakzaamheid ontwikkelt om deze pijn niet meer te ervaren.

Pure Child april 2020

Dat wil zeggen je functioneert merendeels vanuit het reptielenbrein (overlevingsgedrag). Deze activeert vooral je vlucht, vecht en blokkerende houding. Waaruit heel wat negatieve emoties kunnen ontstaan zoals woede, isolatie, destructief gedrag, depressie, frustratie, ... Het is een signaal van je lichaam, geest en ziel dat je huidige situatie niet strookt met hoe je het graag zou willen hebben.

Eerst het reptielenbrein Met de bloesemremedies is het noodzakelijk om eerst op het reptielenbrein te werken. De vecht, vlucht en blokkerende emoties worden hierdoor ontladen. We werken zowel op de angst als op het vertrouwen dat er dient ontwikkeld te worden. In tweede fases wanneer de angsten afnemen en er stabiliteit heerst. Kunnen we kijken naar de onderliggende behoeftes en verlangens. Deze kunnen via bloesems stimuleren naar boven komen. Wanneer deze gekend zijn, is er een derde fase waarin we de persoon gaan begeleiden in eigenliefde. De zoektocht naar vervulling van je behoeftes en verlangens kan een heel proces zijn, omdat je je kwetsbaar moet opstellen. Hiervoor zijn bloesems ontwikkeld die je ondersteunen in angst en vertrouwen. Het vraagt veel vastberadenheid om door dit proces te gaan, om naar het innerlijk gekwetste kind te kunnen kijken.

Enkele aspecten waar we op kunnen werken: • Gevoel van veiligheid • Gevoel van geborgenheid • Ruimte om jezelf te zijn • Basisbehoeftes zoals eten, drinken, affectie • Aandacht krijgen, gehoord en gezien worden • Enthousiast zijn • Gevoel van vervulling (jezelf en je talenten kennen) • Gevoel van waarden Wanneer we onze vervulling van onze verlangens en behoeftes kennen, is het natuurlijk de vraag: “Hoe kunnen we dit ontwikkelen naar een kracht?” Het is niet in één vingerknip aanwezig. We zullen de bloesemremedies op deze gegevens moeten afstemmen. Op voorwaarden dat het gekwetste kind in zijn basis eerst is hersteld.

Enkele voorbeelden waar we dieper gaan werken Wanneer we dieper gaan werken, vraagt dit om bloesems in te schakelen met fijnere frequenties. Ook zijn er remedies die geproduceerd

zijn van edelstenen of oude bomen en planten. We kunnen werken aan: • Als ik mezelf zie met mijn talenten en gebreken. Heb ik dan de behoefte om nog gezien te worden? Als ik weet waar ik goed in ben en dat mijn gebreken dit zelfs ondersteunen? • Als ik mezelf veiligheid en geborgenheid kan geven. Heb ik dan nog de behoefte om die bij anderen te zoeken? • Als ik op zoek ben naar eigen waarden en die kan ontwikkelen! Heb ik dan behoefte aan het vissen naar complimenten? Heb ik dan nog behoefte om anderen hun waarden af te breken? Het spreekt voor zich, dat elk trauma een eigen verhaal heeft. En het dan noodzakelijk is om een plan op maat te maken. Een plan dat alles fases doorloopt en met alle aspecten rekening houdt.

Bloesemremedies die hierbij kunnen ondersteunen zijn: Alaska combinatie Fireweed: Ondersteunt het proces van transformatie en verandering. Beweegt natuurlijke voorkomende processen van transformatie en vernieuwing binnen het menselijk energiesysteem. Helpt je energiesysteem voor te bereiden op vernieuwing. Helpt je bij het herkennen en loslaten van onderdrukte emotionele energie. FES – Arnica: Bewust aanwezigheid in het lichaam, ondanks nood of stress. Herstel van diiepzittende spanning, posttraumatische stress syndroom, herstel van geestelijke littekens. Fox combinatie Release Trauma: Om resten van een trauma te verwijderen en om het systeem te reinigen van de onopgeloste gevoelens die een “after shock” kunnen activeren. Healing Herbs – Star of Bethlehem: Trooster en verzachter van pijn en verdriet, voor een krachtig en snel herstel.  Het spreekt voor zich dat een bloesemremedie persoonsgebonden is, het wordt volledig op maat afgestemd. Een remedie maken vraagt de nodige tijd en een duidelijk inzicht in de persoon waarvoor het wordt gemaakt. Meer informatie kan je vinden op www.golden-bottle.com

Jurgen Bex

PURECHILD 04 2020-57

Pure Child april 2020

RUBRIEK: MINDFULNESS

Stilte geeft je vleugels Inhoudelijk herinner ik me zeer weinig van de lessen in mijn middelbare schooltijd. Wat ik me er wel nog van herinner zijn de menselijke interactie en hoe ik me op school voelde. Ook herinner ik me een paar intense leermomenten die ik als een doorbraak ervaarde, meestal omdat ze een soort aha moment waren waar ik me emotioneel sterk betrokken voelde bij wat de leraar zei of deed.

p een keer, tijdens de godsdienstles, stelde de leraar ons de vraag wie van ons ooit al eens geleden had. Ik herinner me dat het volgende moment diep indruk op mij maakte. Het was stil gebleven in klas, niemand reageerde en ik herinner me dat ik toen ook dacht: ”Ik heb wel al vaak verdriet gehad of pijn, maar lijden? Nee, dat niet.” Toen zei hij: “Wel, ik ben er zeker van dat elk van jullie ooit al geleden heeft”. Het werd muisstil. Dat kwam binnen. Hij verbrijzelde met deze zin die innerlijke stem die net het lijden in mij ontkend had.

erkenning voelde als een warme omhelzing. Ieder mens ervaart in zijn leven tientallen trauma’s. Grote en kleine. Sommige bepalen elke belangrijke keuze die je maakt, geven vorm aan je leven. Andere geven er alleen een bepaalde toon of kleur aan. En het zijn lang niet altijd de ervaringen die we als grote trauma’s benoemen, zoals misbruik en verlies, die ons leven het meeste bepalen. Het kunnen ook heel kleine dingen zijn: voor volwassenen onschuldige zaken, maar voor kinderen, intens pijnlijke momenten, die een stempel drukken op je bestaan en op je ziel. Het kan een blik van afkeuring zijn, een snijdende opmerking, een moment van doodsangst wanneer je je moeder niet meteen kan vinden op een drukke plek. En juist door die pijn weg te wuiven lijd je en blijft de wonde zeer gevoelig.

De rest van de les ging het over wat lijden betekent en ik leerde toen, van deze man, dat lijden bij het leven hoort. Dat er groot en klein leed is. En wat mij het meeste raakte, was dat hij er op een kalme manier met ons over sprak. We hoefden ons lijden niet te minimaliseren of weg te duwen. Het hoorde er gewoon bij. Die

Compassie

58-PURECHILD 04 | 2020

In deze les, op de middelbare school, had ik iets geleerd over de menselijke conditie, maar uiteindelijk is het leven zelf de beste leerschool. Rond mijn 35ste hadden zich vele trauma’s opgestapeld, waardoor ik eerst fysiek eronderdoor

Pure Child april 2020

was gegaan en daarna mentaal. Op een dag sloeg een lieve collega haar arm rond me en zei: “Je hebt het moeilijk, he”. Dat moment was een kantelpunt. Haar compassievolle woorden maakten een barst in het harnas rond mijn hart. Ik huilde, snikte en dacht: dit heeft nooit iemand tegen mij gezegd! En blijkbaar, ikzelf ook niet. Opnieuw leerde ik dat die innerlijke stem nog steeds hard te keer ging en zich niet kwetsbaar kon opstellen. Eindelijk ging ik zitten en werd stil.

mensen de kans biedt in contact te komen met deze hartkwaliteiten. Zodanig dat ze niet zoals ik, en vele anderen, eerst ziek moeten worden of een burn-out krijgen om tot stilstand te kunnen komen. Hoe ironisch is het, dat we collectief de toestemming krijgen van de overheid (de autoriteit buiten ons) om naar binnen te gaan en in ons kot te blijven.

De vleugels van een vogel

En de kinderen, vraag je je af? Ik geloof sterk dat kinderen dit simpelweg leren door ons voorbeeld. Net zoals ik dat leerde van mijn leraren. Diezelfde godsdienstleraar vroeg ons eens op de grond te gaan liggen. Hij gaf een begeleide meditatie, zonder dit zo te noemen. Ik vond dit heel opwindend: het was zo’n niet-schools iets om te doen. Pas twintig jaar later vond ik mezelf terug op de grond en hoorde ik David Dewulf diezelfde meditatie begeleiden en realiseerde ik me wat die leraar toen gedaan had. Een paar jaar geleden kwam ik hem weer tegen en vertelde hem dat ik nu mindfulness trainer ben en diezelfde meditatie regelmatig geef. Het was zo fijn hem te kunnen vertellen dat hij dit vuurtje aangestoken had. Zo geven we door wat we zelf geleerd hebben als kind.

In het Boeddhisme kent men een gezegde: De leer van de Boeddha heeft twee vleugels, net als een vogel: wijsheid en compassie.Zonder één van de twee zul je dwalen. Wijsheid zonder compassie is droog en onverschillig. Compassie zonder wijsheid wordt papperig, zoet, overdreven sentimenteel. Die wijsheid kun je oefenen door mindful te worden. Daarom lees je ook vaak dat de vogel in balans blijft dankzij de ene vleugel van mindfulness en de andere vleugel van heartfulness. Deze vogel zorgde voor een zachte transformatie in mezelf. De meditaties die ik deed, zorgden ervoor dat ik helderheid kreeg in mijn destructief denken. De heartfulness heeft me toegestaan weer liefde te voelen voor mezelf, en voor mijn pijn. Ik geloof dat de vriendelijke woorden van mijn lieve collega dit in beweging hebben gezet. Dus onderschat niet wat jouw woorden voor iemand kunnen betekenen. Die les in de middelbare school had ook al de deur opengezet naar wat ik in deze pijnlijke fase van mijn leven pas echt zou beginnen begrijpen.

Living from the heart In een vorig artikel schreef ik over de drie subtiele gewoontes van de geest die het lijden in stand houden (gehechtheid, afkeer en begoocheling). Als je de remedie zoekt voor dit lijden nodig ik je uit je even te verdiepen in de tegenhangers. Dit zijn de vier hartkwaliteiten of ook wel: de vier verheven toestanden van de geest: • Liefdevolle vriendelijkheid (metta): De wens dat alle wezens gelukkig zijn • Compassie (karuna): De wens dat het lijden van alle wezens minder wordt • Gedeelde vreugde (mudita): De wens dat alle wezens vreugde mogen ervaren • Gelijkmoedigheid (upekkha): Het accepteren van het leven zoals het zich ontvouwt Hoe mooi zou het zijn dat ons collectief huisarrest

Als een kind

Ik merk dat veel kinderen de hartkwaliteiten van nature goed kennen, maar door de hardheid en snelheid in de wereld hun hart sluiten. Ze horen dat ze niet moeten huilen, dat ze flink en slim moeten zijn. Pijn of ongemak moet zo snel mogelijk opgelost worden. Zachtheid, mildheid en vriendelijkheid worden nog vaak aanzien als zwak en niet productief. Wie hebben we echter nu het meeste nodig als het erop aan komt? Al die mensen die zorgen vanuit hun hart.

Onze vleugels uitspreiden Jonge, pure, kinderen kennen dit. Kijk maar hoe ze zorgen voor hun huisdier, voor babyzusje, hoe ze zich soms zorgen maken om een zieke buurman, hoe ze met een tekening komen omdat ze merken dat jij het moeilijk hebt. En dat kunnen ze zonder zich door emotie te laten overmannen. Ze doen er heel gewoon over, pijn hoort erbij. Pas als hen het idee gegeven wordt dat het leven een strijd is, dan verandert er iets. Als wij onze vleugels van wijsheid en compassie uitspreiden, dan volgen onze kinderen op eigen kracht en vliegen hun stralende toekomst tegemoet.  Tamara Cuypers www.tamaracuypers.be

PURECHILD 04 2020-59

Pure Child april 2020

Meditatie door Tamara Cuypers Dit is een meditatie waarbij kinderen, vanuit hun hart, wensen sturen naar zichzelf en naar anderen. Als ze voelen hoe hun hart vrolijk wordt van deze wensen is het makkelijker om vriendelijke wensen te sturen naar anderen. Probeer het maar. Sluit je ogen en maak het even stil. Merk hoe je lichaam stilletjes aan rustiger wordt en went aan het stil zitten. Leg je handen op je bovenarmen, alsof je jezelf een knuffel geeft, of leg ze zachtjes op je hart. Voel hoe je handen rustig op en neer gaan bij elke in- en uitademing. Herhaal nu bij jezelf, op het ritme van je adem, de volgende wensen en merk op hoe je je voelt door deze woorden. Dat ik lief mag zijn voor mezelf… (herhaal) Dat ik veilig mag zijn… Dat ik gezond mag zijn… Dat ik gelukkig en tevreden mag zijn… Voel even wat er gebeurt. Wil je jezelf nog iets anders wensen? Misschien wens je jezelf kracht, meer geduld met jezelf, een goede vriend of dat je lekker kan slapen. Wacht even om te zien of er nog iets naar boven komt. Je hoeft niets te zoeken. Alleen maar wachten. Als je hiermee klaar bent, denk dan aan iemand die je leuk vindt of lief. Dit mag ook een huisdier zijn. Zie je het gezicht? Misschien ga je al glimlachen. Stuur dan maar wensen naar deze persoon of dit huisdier. Dat jij lief mag zijn voor jezelf… Dat je veilig mag zijn… Dat je gezond mag zijn… Dat je gelukkig en tevreden mag zijn… Voel ook nu even wat er gebeurt. Laat ons dan nu deze vriendelijke wensen sturen naar alle levende wezens op de hele planeet. Dat jullie allemaal lief mogen zijn voor jezelf… Dat jullie veilig mogen zijn… Dat jullie gezond mogen zijn… Dat jullie gelukkig en tevreden mogen zijn… Stel je even voor dat jouw hart een zon is en dat die nu zo groot en warm geworden is van al die wensen, dat je de stralen weg wil sturen, de wereld in. Open dan nu je armen en voel hoe jouw hartenstralen de hele wereld vullen met vriendschap en blijheid. Blijf nog even zitten om te genieten van dit gevoel en open dan weer je ogen.

60-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

De ervaringen die ons juist het meest pijn doen en ellende bezorgen, zijn deze die ertoe doen. Het zijn groeiprocessen die we als mens nodig hebben om ons bewust te maken ons in staat stellen inzicht in onszelf en de wereld te krijgen. Op het eerste gezicht klinkt dit hard en toch blijkt dat dit een waarheid is. De verhalen van mensen die hun droom leven hebben vaak eerst zware waters doorzwommen om uiteindelijk hun eigen unieke en prachtige weg te vinden. Dus laat ons dankbaar zijn voor deze ervaringen die we in het leven krijgen en ze zien als uitdagingen om te voelen tot diep in je zielskern, te durven veranderen te kiezen voor je eigen waarheid je eigen schoonheid, je eigen unieke pad en hierdoor de grotere zin van het leven te ontdekken. Magdalena Troch

PURECHILD 04 2020-61

Pure Child april 2020

RUBRIEK:



Wanneer was de laatste keer dat je echt speelde met je kind? Wanneer bulderen jullie samen nog eens van het lachen? Zit je vaker dan je wil toegeven met je gedachten bij het werk tijdens zogenaamde quality time? Als ouders worstelen we weleens met de combinatie van werk, vrije tijd en opvoeden. Vaak danken we dat kwaliteitstijd ligt in vakanties, feesten of geplande activiteiten. Toch zijn het de kleine momenten die bepalen wat we meedragen van onze jeugd. WijTijd gaat over samen-zijn en samen-doen met je kind. In 50 thema’s belicht het boek telkens 5 kansen die voor het grijpen liggen om een band te smeden- zonder dat je extra tijd voor moet vinden! Soms grappig, vaak voor de hand liggend en altijd haalbaar. Zonder ‘moet-jes’ en niet-jes, maar met veel magie en groeikansen. Risicovol spelen Hoe bescherm je je kind in een wereld vol gevaar? Het is een vraag die elke ouder zich weleens stelt. Vaak uit zich dat in ‘wees voorzichtig’ , het overnemen van taken en het uit de weg gaan van risico’s. Natuurlijk hebben we hierbij het beste voor ogen en willen we de kans op kwetsuren, nare ervaringen en erger zo veel mogelijk uitsluiten. Maar eigenlijk schuilt het echte gevaar erin dat we onze kinderen ontwikkelkansen ontnemen en met onze angsten verlammen. Gevaar is er altijd al geweest en zal er nog veel langer zijn dan wij. Kinderen daar volledig tegen

62-PURECHILD 04 | 2020

beschermen, is onmogelijk. Ja, we zouden hen met knie- ,armen polsbeschermingen, een helm en noppenplastiek kunnen uitrusten of in een zetel kunnen vastkluisteren. Maar natuurlijk zijn dat geen oplossingen. Gevaar uitsluiten is onmogelijk en als Murphy zich ermee bemoeit, is een ongeval snel gebeurd. Dit is geen pleidooi om kinderen zomaar aan gevaren bloot te stellen, wel om hen met risico’s te leren omgaan. Kinderen voorbereiden op de ‘grote boze’ wereld, is immers een veel betere strategie dan hen ervoor afschermen. Er bestaat een fundamenteel verschil tussen

Pure Child april 2020

risicovol en roekeloos. Roekeloos doe je zonder nadenken en voorbereiden, risicovol houdt in dat je geoefend en gepland hebt. Hoe ver je die voorbereiding doordrijft, kan jij als ouder het beste inschatten. Dat is geen taak voor kinderen. Hun leermomenten liggen in het, in dialoog gaan en het bedenken van de juiste aanpak voor elke uitdaging. Dat dat hier en daar gepaard gaat met een buil en een schram, hoort erbij.

Meesterschap minimaliseert gevaar Gever Tulley schreef over dit onderwerp een schitterend boek met de titel: 50 Dangerous things ( You ShoudLet Your Children Do) Naast’ gevaarlijke ‘ activiteiten aanreiken, geeft hij hierin ook één stelregel mee: “Doe jezelf en de ander geen pijn. “ Deze simpele regel kan je in samenspraak met je kind ombuigen tot de vraag: “ Hoe ga jij ervoor zorgen dat je jezelf en de ander geen pijn doet? “ Het is een aanpak die jou als ouder kan helpen om de eerste: ‘oei’, gevaarlijk ‘emotie te rationaliseren, en je kind om beter in t schatten waar grenzen liggen. Hoe meer een kind voorbereid is, hoe beter het zich in gevaarlijke situaties kan beschermen. Zo is de kans van een mes kwetsuur veel groter bij kinderen die hun boterhammen nog nooit zelf hebben mogen smeren, zal een kind dat regelmatig samen met zijn ouders de stad in fietst beter verkeerssituaties kunnen inschatten, dan een kind die dit zelden doet.

Alle voordelen van risicovol spelen op een rijtje Je kind leert: • falen. Als iets vanaf de eerste keer lukt, is de lol er vaak snel af. • grenzen verleggen, op zijn/ haar eigen tempo, met als beloning meer zelfvertrouwen. • creatieve oplossingen bedenken voor de uitdagingen van de toekomst • emoties benoemen en kaderen. Eigenlijk komt het er dus vooral op neer om op te passen met ‘ pas op’. In risicovol spelen liggen veel groeikansen voor zowel ouder als kind. Wij nodigen jullie graag uit om ze te grijpen.

Pure Child mag doorheen dit schooljaar verschillende “ WijTijd’ tips gebruiken. Voor deze editie kozen wij de TIP:

Kop of munt

Altijd dezelfde weg, hoe saai kan het zijn? Laat je uitdagen door het lot en een muntstuk. Gooi de munt op, sla linksaf bij kop en rechtsaf bij munt. Herhaal dit aan elk kruispunt. Welke nieuwe wegen ontdekken jullie? En hoe dolkomisch is het om na enkele keren munt te hebben gegooid jezelf op dezelfde plaats terug te vinden? De mogelijkheden zijn eindeloos. • Met de hele familie onderweg? Vis uit welk gezinslid het meeste geluk heeft en het snelst thuis geraakt. • Gebruik een dobbelsteen voor nog meer mogelijkheden: 1 is bijvoorbeeld naar rechts, 2 naar links, 3 rechtdoor, 4 rechtsomkeer, 5 samen een dansje doen en 6 drie keer rond je as tollen en de richting uitgaan waarin je tot stilstand bent gekomen. * Gooi je muts in de lucht en zie waar de wind je heen voert. Björn Accoe

Creatief directeur/oprichter van Ideekids en papa van 3 Auteur van WIJTIJD

www.bjornaccoe.be

Wij TIJD https://youtu.be/tBrw6IUt-AY

PURECHILD 04 2020-63

RUBRIEK: YOGA

Trauma als springplank

Visie vanuit de Kundalini Yoga leer en Nature-Based coaching

Doorheen onze levens lopen we allemaal traumatische ervaringen op. Sommige ervaringen raken ons diep, scherp en direct in onze kernwaarden. In wie we in essentie zijn of denken te zijn, waardoor ze op ‘n dieper niveau een blijvend traumaprogramma kunnen activeren die ons hele zijn beïnvloedt. Dit blokkade-programma houdt ons tegen om ten volle te genieten van ons lichaam en van het leven.

Zowel woorden als daden hebben de kracht om als trauma ervaren te worden Vanuit de psychologie wordt gesproken over ‘enkelvoudig of meervoudig/complex trauma’. Enkelvoudig trauma (een eenmalige gebeurtenis, bijvoorbeeld ongeval) en complex trauma (meermalige gebeurtenis of sexueel misbruik) hebben met elkaar gemeen dat de persoon die het trauma ondergaat/ervaart, zich op het traumamoment extreem onveilig voelt in het eigen lichaam, waardoor een loskoppeling/dissociatie van het eigen lichaam gebeurt. Wordt in de weken erna geen of te weinig diepgaande aandacht aan het opgelopen trauma besteed, dat zich eerst nog voornamelijk in het energetische, geestelijke en emotionele lichaam bevindt, dan zal het zich meer en meer gaan verdichten en vastzetten in het fysieke lichaam. Dat betekent dat de dissociatie bekrachtigd blijft en in onze hersenen een nieuw programma van angst/onveiligheid geïnstalleerd wordt met invloed tot in onze cellen, dat enkel tot wijziging gebracht kan worden door de pijn in de ogen te kijken, te omarmen, lief te hebben, te ‘transformeren’.

Vanuit de visie van de Kundalini Yoga is onze adem een eerste en ook het belangrijkste tool voor het omkeren van trauma. Onze adem (in het sanskriet ‘Atman’ = ziel/ons authentieke zelf) is een fundamenteel middel om onze gezondheid optimaal te houden, om te connecteren met lichaam en ziel. Als we correct ademen brengt onze adem ons vitaliteit en levenskracht (prana), opent zij de waaier van creatieve emotionele mogelijkheden, controleert zij onze gedachten, ontwikkelt zij onze concentratie en promoot zij een gevoel van verbondenheid met zelf en anderen. We kunnen zeggen dat onze kwaliteit van adem ons verbindt met hoe we emoties en gedachten vorm geven. En bovenal: onze adem brengt ons, indien juist uitgevoerd, instant aarding dankzij de connectie van lichaam/aarde met de ziel.

64-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

Omgekeerde ademhaling Meestal zien we tijdens en na beleving van een trauma echter dat men door de gevoelens van angst/onveiligheid instant oppervlakkiger gaat ademen (milde vorm van hyperventileren), waardoor de lucht niet correct ingeademd wordt en blokkeert in de keel, ter hoogte van het diafragma en niet correct in de buik stroomt, waardoor ook niet de volledige longen en longtoppen met levenskracht gevuld kunnen worden. We spreken van een oppervlakkige of zelfs omgekeerde ademhaling. Er is met andere woorden verwarring/blokkade tussen de in/uitademhaling. De luchtstroom is niet optimaal en kan ook niet correct en volledig doorstromen om onze hersenen, onze organen, onze cellen etc. van de nodige levenskracht te voorzien. Deze onjuiste of onvolledige ademhaling bekrachtigt het trauma dus verder, dieper. We geven onszelf continu de bekrachtiging dat we onveilig zijn en activeren onze hersenen om ons uit deze levensbedreigende situatie te loodsen, waardoor er na verloop van tijd een duidelijk voelbaar en waarneembaar effect op onze lichamelijke, geestelijke en emotionele gezondheid zal zijn. Wanneer dit niet wordt aangepakt, wordt deze foute ademhaling, de enige echt haalbare ademhaling en zal men deze ademhaling als ‘normaal’ gaan beschouwen. Het zenuwstelsel is in een continue staat van ‘red alert’ waardoor we onze reserves uitputten. We zijn dan in een continue staat van ‘fight, flight, freeze’… die steeds weer de signalen zendt dat we onveilig zijn en overbelasting van ons zenuwstelsel geeft. Zolang men de ademhaling niet heeft gecorrigeerd en men de pijn van het trauma niet onder ogen wil zien, kan er dus geen diepe ervaring van ‘veilig in het hier en nu’ zijn en is men ook niet in staat om volledig geaard en aanwezig in het leven te zijn.

Drager van meerdere trauma’s Onze ademhaling is dus de hoofdsleutel om ons zenuwstelsel te helen, om ons lichaam op alle niveaus (energetisch, geestelijk, emotioneel, lichamelijk) te helen en naar oplossing/omkering, met andere woorden transformatie van het trauma te bewegen.

doorheen ons leven, tot in het huidige moment, ons zenuwstelsel en dus ook onze volledige gezondheid, beïnvloeden. Daarenboven spelen ook ancestrale trauma’s een rol. Dit zijn trauma’s die onze voorouders eeuwenlang via onze familielijn hebben doorgegeven. Deze doorgave stopt wanneer iemand het trauma in de ogen kijkt, omarmt, doorleeft en transformeert.

Weglopen kan niet langer Momenteel worden door de krachtige collectieve angstvelden vele oudere traumadelen aangeraakt en voelen velen dat weglopen niet langer kan. Alles verandert bij keuze, bij de wil om het oude patroon in je hersenen/zenuwstelsel om te buigen, te helen. Een krachtige meditatie met focus op de ademhaling helpt om doorheen de angst voor de eigen gevoelens en emoties te stappen, om het vertrouwen te genereren dat je dat kan. Indien de blokkade wordt opgeruimd en het zenuwstelsel eindelijk weer veiligheid ervaart, kan het hele lichaam zich dan eindelijk op alle niveaus ontspannen en krijg je toegang tot je ware kracht die sinds het trauma opgesloten was geraakt. En zoals steeds stuwen onze grootste uitdagingen, onze grootste pijn/trauma’s, ons om uiteindelijk ten volle, steeds krachtiger, steeds mooier, vanuit onze authentieke basiskracht, verbonden met ziel, op aarde te zijn. Telkens we doorheen trauma stappen, trauma transformeren tot kracht, zijn we steeds dieper in staat om ons te verbinden met onszelf, met ons lichaam, met onze ziel en zijn we steeds meer klaar om onze mooiste dromen vanuit die ware kracht, met een juiste visie, vanuit de juiste energie van zelfliefde te leven.  Maggie Nauwelaers Door: Maggie Nauwelaers, Nature-Based begeleider, Kinderyoga en Kundalini Yoga docent, Helend dans begeleider, auteur van ‘Hartenmagie voor kinderen en hun begeleiders’ (Nature-Based begeleiding van kinderen naar zelfliefde en hun authentieke kracht) en het daarbij horend boek Eenheidspaard (Kinder-doe-verhaal-boek gebaseerd op deze visie). www.hartenmagie.be

We kunnen stellen dat iedereen bewust en onbewust drager is van meerdere trauma’s, die vanaf het moment van conceptie/zwangerschap,

PURECHILD 04 2020-65

Pure Child april 2020

RUBRIEK: YOGA MET OUDER EN KIND Vanuit de Kundalini Yoga leer is er een mooie, krachtige meditatie, die zowel de ouders als de kinderen die door trauma gaan of blokkade ervaren door trauma, kan steunen en helpen. Deze meditatie werkt op het innerlijke conflict, op het overlevingsprogramma dat door trauma werd geïnstalleerd en die ons vermogen tot helder denken en handelen blokkeert. Ze daagt je zenuwstelsel uit om uit deze blokkade te gaan en een nieuwe boodschap aan de hersenen te geven dat je veilig bent. Alsof je ‘n nieuw programma met nieuwe richtlijnen installeert op je computer. Om het oude programma te annuleren/ aan te passen is een herhaald beoefenen van de meditatie nodig, liefst gedurende 40 opeenvolgende dagen. Na deze periode heeft ons ‘systeem’ de nieuwe informatie volledig aanvaardt. Ik leg de meditatie hier kort uit.

MEDITATIE Inner Conflict Resolver Reflex

(deze meditatie is geschikt voor iedereen)

1) Alvorens te starten * Ga in meditatiehouding zitten om tot rust te komen (liefst in kleermakerszit, of op een stoel met beide voeten op de grond) * Adem in de buik (in = buik vult zich, uit = buik maakt zich leeg) en evolueer dan zacht naar een lange diepere ademhaling, waarbij de lucht terwijl je inademt ook de longen en longtoppen vult. Doe dit ongeveer 3 minuten. * Daarna breng je de handen voor je hart (namaste-houding) en chant je 3x ‘Ong namo guru dev namo’, waardoor je centert, uitlijnt met je zielsenergie. Deze mantra betekent letterlijk ‘Ik buig voor de goddelijke wijsheid, de goddelijke leraar in mezelf’.

66-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

2) Meditatie * Blijf in deze meditatiehouding zitten, plaats dan je beide handen horizontaal op je borstkas, hartsniveau, met de vingertoppen naar elkaar toe gericht, duimen opwaarts gericht. Opgelet: de handen raken elkaar niet en je handpalmen zijn dus naar je lichaam toe gericht. * Adem diep en volledig in (van je buik tot in de longtoppen) in 5 seconden. * Adem volledig uit in 5 seconden. * Je trekt je navel/buik in en blijft gedurende 10 tot liefst 15 seconden zonder adem. Deze 15 seconden (3x zo lang dan in en uitademhaling) zonder adem zijn het meest belangrijk. In dat moment voelt je lichaam een tekort aan prana (levensenergie) die je adem je normaal gezien brengt en wordt het lichaam uitgedaagd zichzelf te bevragen hoe dit probleem opgelost kan worden. Uiteindelijk wordt aan je hersenen de boodschap gegeven dat je veilig bent en wordt een nieuw patroon/software in de hersenen geïnstalleerd. * Je kan deze oefening best zonder muziek/mantra doen, in stilte. * Einde: Adem in, stretch de armen naar boven, schudt je armen/handen krachtig terwijl je uitademt. Voel nog even na… Je kan deze meditatie dagelijks tussen 3-11 minuten, opwerkend naar 31 minuten doen. Liefst 40 dagen na elkaar. 3) Afsluiting: Breng dan opnieuw de handen samen voor het hart (namaste-houding) en chant 3 maal ter afsluiting de mantra ‘Sat Nam’. Dit betekent: ‘waarheid-identiteit’. Door het chanten van deze mantra bekrachtig je dat je jouw zielsenergie eert en klaar bent om te leven vanuit deze authentieke kracht.

Maggie Nauwelaers, Nature-Based begeleider, Kinderyoga en Kundalini Yoga docent, Helend dans begeleider, auteur van ‘Hartenmagie voor kinderen en hun begeleiders’ (Nature-Based begeleiding van kinderen naar zelfliefde en hun authentieke kracht) en het daarbij horend boek Eenheidspaard (Kinderdoe-verhaal-boek gebaseerd op deze visie). www.hartenmagie.be

PURECHILD 04 | 2020-67

RUBRIEK: HAPPY KIDS MASSAGE Pure Child mag dit schooljaar lang enkele massage oefeningen delen uit het “Happy kids massage boek” van Corina Elzenaar.

Herken je dat? Je kind of de kinderen waaraan je les geeft hebben last van: • Concentratieproblemen • Problemen op school/slechte prestaties • Slapen slecht • Hebben een vol hoofd • Kunnen weinig onthouden • Overprikkeld zijn, snel geïrriteerd • Impulsief /storend gedrag • Hebben te veel energie (ADHD) • Vragen negatieve aandacht • Hebben weinig vriendjes

Je hebt al meerdere dingen geprobeerd. Wil liever geen medicatie gebruiken? Wil wel graag je kind helpen, maar weet niet hoe? Misschien is massage niet het eerste waaraan je denkt wanneer je deze problemen ziet. Toch is het een manier die gemakkelijk is in te zetten om de bovengenoemde problemen te verminderen of zelfs te verhelpen of voorkomen. Uit meerdere onderzoeken is al gebleken dat een regelmatig massage, die overigens gewoon over de kleding heen gegeven kan worden bijdraagt aan een goede gezondheid.

5 basisregels voor het geven van een Happy Kids Massage • Vraag altijd toestemming of je mag masseren, ook al is het je eigen kind • Vraag waar je mag masseren of waar je niet mag masseren. • Ga nooit over grenzen! “Nee” is nee, maar kijk ook naar alternatieven wat eventueel wel kan • Zorg dat zowel de gever als de ontvanger rustig zijn Masseer bijvoorbeeld nooit net na een ruzie • Masseer nooit bij koorts “Kindermassage is in deze tijd zo’n waardevolle aanvulling voor een gezonde opvoeding en ontwikkeling. Er lijkt nog steeds taboe te zijn op massage/aanraking. Ik hoop met Happy Kids Massage de drempel lager te maken. Dit kan zelfs in groepen en klassikaal omdat het over de kleding heen gegeven wordt.“ Corina Elzenaar Moeder van twee dochters en oma. (Alle drie met levensuitdagingen als PDD-Nos, HSP en kleindochter was premature met een chronische darmafwijking.) Massage therapeut/ uitbaatster wellnesscentra/ creativiteits wellness award 2012 gewonnen/ Auteur van het boek: Happy Kids Massage

68-PURECHILD 04 | 2020

www.happykidsmassage.nl

Trauma door negatieve ervaringen met aanraken Aanraken is een levensbehoefte. We hebben het nodig om onze weerstand te verbeteren en voor een gezonde balans tussen geluks-en stresshormonen. Echter in deze tijd is aanraking niet vanzelfsprekend. En bij velen zit er helaas ook een stuk trauma op door negatieve ervaringen. Onze buik is de plek waar alle emoties worden vastgehouden. Denk aan boosheid, verdriet, angst. Je kent vast wel uitspraken als: Wat hou je vast? Wat kan je niet verteren of verkroppen? Dit soort uitspraken zijn er niet voor niets en geven aan dat er niet alleen lichamelijk dingen worden vastgehouden. Toch is er nog een taboe op het masseren van de buik. Ik merkte dat altijd wel in mijn praktijk. De buik is een kwetsbaar stuk om te masseren, zeker bij een ander, want dit kan veel emoties losmaken. Het is een gedeelte dat vaak bij gewone massages in onze cultuur wordt overgeslagen, behalve tijdens een zwangerschap. Dit is erg jammer. Want juist de buik kan die extra aandacht wel gebruiken. Hoe mooi zou het zijn, wanneer we van jongs af aan onze eigen buik los kunnen masseren. Dat we ons niet altijd hoeven in te houden maar dat we ons kunnen ontspannen en loslaten. Zet uit die buik en doe een goede buikademhaling. We weten dat niet iedereen het prettig vindt door anderen aangeraakt te worden, daarom hebben we nu de Happy Kids Selfcare Massage online training. Tijdens deze training leren we kinderen, hoe zij zichzelf met de Happy Kids Massage grepen kunnen masseren. Uiteraard op een speelse en laagdrempelige manier zoals hoort bij Happy Kids Massage, en dit gewoon over de kleding heen.

In mijn buik hou ik mijn emo-es vast zoals boosheid en ikverdriet. In mijn buik hou mijn emo-es vast

zoals boosheid en Corina verdriet. Elzenaar - www.happykidsmassage.nl In mijn buik hou ik mijn emo-es vast Het zit boosheid goed verstopt daar, zoals en verdriet. In mijn buik hou ik mijn emo-es vast In mijn buik houemoties ik mijn emo-es vast niemand die InHet mijn buikgoed hou ikhet mijnziet. vast zoals boosheid en verdriet. zit verstopt daar, zoals boosheid en verdriet zoals boosheid en verdriet. niemand die het ziet. Het zitverstopt goed verstopt daar, Het zit zit goed daar, Het goed verstopt daar, niemand die het ziet. Mijn buikje doet niemand die het ziet. niemand die hetvaak ziet.pijn Het na zit een goedontspannende verstopt daar,buikmassage voelt hij wee Maar Mijn buikje doet vaak pijn Mijn buikje doet vaak pijn, Mijn buikje doet vaak pijn niemand die het ziet. maar na een ontspannende buikmassage Maar na een ontspannende buikmassage voelt hij weer ďŹ jn. Maar na een ontspannende buikmassage voelt hij we voelt hij weer fijn Mijn buikje doet vaak pijn Masseren met demee klok mee. buikmassage voelt hij we Maarmetna ontspannende Masseren met de klok Masseren de een klok mee. 3x ininde ronde, huppete. buikje doet vaak pijn 3x3x in Mijn de ronde, huppete. de ronde, huppete. Masseren met de klok mee. Maar na een ontspannende buikmassage voelt hij w 3x in de ronde, huppete. PURECHILD 04 2020-69 Masseren met de klok mee.

Pure Child april 2020

Krasjes op onze harde schijf We zijn ooit allemaal kind geweest. En we hebben allemaal wel wat meegemaakt. Het hoeven niet allemaal steevast slechte herinneringen te zijn. Maar, toch zijn die er ook en misschien moet je heel goed je best doen om ze nog te herinneren. Je denkt misschien: “ het zijn slechts herinneringen van heel lang geleden.”

ls deze negatieve ervaringen heel ver weg zitten in ons systeem dan is dat voor je eigen bestwil. Maar al zitten ze zo ver weg in je onderbewustzijn, toch kunnen ze elke dag invloed hebben op je leven. Deze herinneringen zijn als “krasjes” op een harde schijf. Telkens als je passeert wip je over dit krasje. Dag in dag uit. Het is maar op het moment dat je er aandacht aan geeft dat het krasje weerom voelbaar wordt. Want dan weet je het. Als je het voelt. Een reactie is vaak dat je probeert het krasje te omzeilen. Maar dat kost telkens energie. Moe word je daarvan. We hebben doorheen ons leven vaak heel wat “ krasjes” op onze harde schijf geplaatst, en deze kunnen tesamen leiden tot een trauma. Op die krasjes zit heel veel gevoel, emoties. Dat is ook de reden dat je ze probeert te vermijden. Want je wilt dit toch niet opnieuw voelen?

Aan het roer van je leven staan Deze negatieve ervaringen hebben dus degelijk invloed op je leven. Maar je weet of voelt het niet altijd dat je door hen gestuurd wordt. Ja, een hele hoop voorbije gebeurtenissen van kindsaf aan tot nu bepalen of helpen je leven te sturen. Zo hebben wij goede en minder goede stuurlui aan boord van ons brein. Beide stuurlui geven kleur aan ons leven maar het zijn de beste stuurlui die het mooiste resultaat leveren. Wat zou je zeggen moest je een techniek

70-PURECHILD 04 | 2020

kennen waarbij we die andere stuurlui meer kleurrijker zouden maken. Want dat zou betekenen dat jouw leven er veel bonter uit zal zien. Je kunt er altijd voor kiezen om wat meer kleur in je leven te brengen. Het is van groot belang dat wij bij deze “negatieve krasjes”stil staan en deze op een juiste manier transformeren. Als je dit doet in een veilige omgeving, met de juiste steun en begeleiding dan zal je jezelf een heel ander mens voelen, het zal veel beter met je gaan. Het is alsof jouw pure zelf opnieuw aan het roer van je leven staat.

EFT of Emotional Freedom Techniques EFT is de techniek die zorgt voor een veilige omgeving, de juiste steun en begeleiding. Via een subtiele begeleiding doorheen alle gevoelige krasjes waarbij alle aspecten van het krasje worden gevoeld in combinatie met een acupressuurmethode op specifieke acupunctuurpunten. Deze combinatie maakt komaf met de krasjes, deukt ze uit en wrijft ze glad. Als resultaat hoef je niet meer om de krasjes heen te leven want ze zijn er niet meer. Je kunt de overschot van energie gebruiken om je leven meer kleur te geven en op deze manier al deze krasjes / het trauma te gebruiken als een springplank naar een beter leven. . Aan jou de keuze. Je kon niet kiezen op het moment dat het krasje verscheen. Maar je kunt wel kiezen om het krasje er uit te halen. 

Pure Child april 2020

Rust brengen in deze Coronatijden:

Tik je vrij!

In deze corona tijden, loopt niet alles op wieltjes. Als ouder moet je vaak creatief kunnen zijn om de kinderen uit de verveling te houden. Daarbij nog thuis werken, kinderen deels laten spelen en schooltaken verrichten is niet evident.

ie gulden middenweg tussen spel en leermoment is niet altijd zo duidelijk. Wat wel altijd al duidelijk is geweest voor onze kinderen is dat ‘thuis zijn’ niet betekent ‘naar school gaan’. Daar is nu verandering in gekomen. Op dit moment is ‘thuis zijn’ ook ‘naar school gaan’. En dat geeft soms wat spanningen. Onlangs hoorde ik nog het verhaal van een mama die haar dochter achterna zat in de tuin omdat dochterlief te weinig deed voor school en dat mama het even niet meer zag zitten. Thuis werken en daarbij nog eens de kinderen hun schoolse activiteiten in het oog houden? Komt dit bekend voor?

Een negental acupunctuurpunten op het lichaam hebben we nodig. • De zijkant van de hand • Op de kruin van je hoofd • Het begin van de wenkbrauw • Zijkant van je oog • Onder je oog • Onder de neus • Onder de mond • Onder het begin van het sleutelbeen • Onder de arm Begin van de wenkbrauw

Mochten wij als ouder wat meer rust kunnen vinden, dan zullen de kinderen hier veel meer baat aan hebben, denk je niet? Ons kinderen willen toch ouders die het aankunnen, toch? Door zelf rustig te blijven, behoeden we onze kinderen in tijden van onzekerheid. Ziehier dit universeel hulpmiddel om ‘rust’ te brengen.

EFT De techniek om diepere rust te vinden is EFT of Emotional Freedom Techniques. Het is gebaseerd op een combinatie van aloude Chinese acupressuurprincipes en moderne psychologie. Het is een combinatie van wat je voelt en tikken op specifieke acupunctuurpunten. Deze combinatie doet het centrale zenuwstelsel kalmeren waardoor onze ‘mind’ zich opnieuw kan herorganiseren om op een gezondere manier te reageren.

Onder de mond

Op de kruin van je hoofd

• • • •• • • •

Zijkant oog

Onder je oog Onder de neus Onder de arm

Onder begin sleutelbeen Zijkant hand

•

Laten we op zoek gaan naar rust.

PURECHILD 04 2020-71

Pure Child april 2020

Laten we ons focussen op wat we voelen als we stilstaan bij de huidige dagelijks stress. Ik schets even de situatie: thuiswerken terwijl de kinderen thuis zijn, het gewone huishoudelijke werk, kinderen hun taken laten doen, verveling die opduikt bij de kinderen, (re)organisatie van het gezinsleven, …

Het punt juist onder het begin van het sleutelbeen

Als je rust wil brengen bij je kind lijkt het me interessant dat jij zelf eerst tot rust komt. Dus hoe voel je je. Breng je in de sfeer van een doordeweekse dag zoals ik al beschreef hierboven. Wat gebeurt er in je lichaam, waar voel je dit en hoe voelt dit dan. Geef dit gevoel een cijfer van 0 tot 10. Dit is je maatstaf.

Je kan zo één of twee tikrondjes maken en daarna ga je even diep in-en uitademen.

Aan de slag

Hoe doe je dit bij kinderen?

Tik met de vingertoppen van je ene hand op de zijkant van je hand, en zeg luidop:

Dit werkt nog eenvoudiger. Hoe jonger hoe gemakkelijker. Zet ze op je schoot geef ze een flinke knuffel en maak een praatje met hen en probeer hen te bevragen wat er scheelt, wat er hapert en ga tikken, wat ze voelen. Maak er een spelletje van en ga tikken op de zijkant van hun hand (3 keer herhalen) en zeg bv. :

“Ook al voel ik de druk van deze situatie, hou ik van mezelf.” “Ook al doen de kinderen lastig en vervelen ze zich, en kan ik het soms allemaal niet meer aan, hou ik van mezelf en geef ik het beste van mezelf.” “Ook al voel ik de druk van het werk en heb ik moeite om me te organiseren, hou ik van mezelf en doe ik wat ik kan”. Breng je hand naar de kruin van je hoofd en tik er zachtjes op, terwijl je luidop zegt: “Ik voel de stress als de kinderen lastig zijn.” Nu op het punt bij het begin van je wenkbrauw, terwijl je weerom luidop zegt: “De druk van het werk dat ik voel.” Op het punt aan de zijkant van je oog: “Ik voel me soms de controle verliezen.” Het punt onder je oog:: “Al die drukte.” Het punt onder je neus: “Geen ruimte voor mezelf.” Het punt onder de mond: “Hoe lang zal dit nog duren.”

72-PURECHILD 04 | 2020

“Ik weet soms niet waar eerst lopen.” Het punt onder de arm op de romp “ik ben er helemaal gespannen van”

Hoe voelt dit? Hoeveel geef je jezelf als cijfer? Daalt dit cijfer na het enkele keren te herhalen dan ben je op goede weg. Ga op deze manier verder tot je cijfer een nul is.

“Ook al heb je het wat lastig, verveel je je, ben je een flinke jongen/meisje en mama/papa houdt van je.” Dan tik je op elk ander punt zoals hierboven beschreven en zeg je die dingen die je kind je heeft toevertrouwd. Je zult merken dat je kindje rustiger zal worden. Dit kan ook toegepast worden bij pijn en schrik, allerlei nare, negatieve gevoelens. Veel Succes!  Koenraad Van Reeth Koenraad Van Reeth – Premium EFT Master Practitioner. Hij studeerde kinesitherapie en osteopathie. 16 jaar geleden kwam EFT op zijn pad en werd hij leidinggevende EFT-expert in Vlaanderen. www.eft-academy.eu of www.eft-online.be

(H)eerlijk gefilterd water

Water is bron van ons leven. Alle organen en alle processen in ons lichaam hebben vocht nodig om te kunnen functioneren. Van te weinig vocht tot ons nemen is bekend dat dit allerlei effecten kan hebben. Denk hierbij aan verzuring van het lichaam en vermoeidheidsklachten. Als je weet dat je voldoende vocht tot je moet nemen dan is het ook belangrijk dat dit zoveel mogelijk vrij is van vervuilende stoffen. Als deze stoffen niet in je lichaam komen dan hoeven ze ook niet uitgescheiden te worden en hebben ze ook geen effect op je gezondheid.

vervuilende stoffen uit drinkwater te filteren. Het gaat dan o.a. om microplastics, chloor, fluor, chemicaliĂŤn, metalen, medicijnen, hormonen, pesticiden. Onze systemen filteren niet alleen maar bootsen ook de natuur na. Zo voegen ze mineralen toe en vitaliseren het water bij het uittappen.

Met een Aqualine/AQV waterfilter ben je in staat om gemiddeld 99% van de

Bamboe drinkflessen Om het (h)eerlijke gefilterde water mee te kunnen nemen bieden we bamboe flessen aan. Uit 1 stuk bamboe gemaakt en van Deens design. Meer weten: www.optimaalwater.be www.optimaalwater.be

Pure Child april 2020

Kunst en traumaverwerking Hevige traumatische ervaringen zoals het verlies van een dierbare, een ongeluk, een ziekte,... zijn de eerste waar we aan denken bij trauma. Maar evengoed minder intense ervaringen uit onze kindertijd dragen we mee en beĂŻnvloeden ons denken en handelen op latere leeftijd. Vaak treden deze herhaaldelijk op en blijken op termijn even traumatisch.

74-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

ij een stressvolle gebeurtenis, zoals een trauma, is ons lichaam geprogrammeerd om adrenaline en noradrenaline vrij te geven. En ons zo in staat te stellen te vluchten of te vechten. Op zo’n moment wordt alle energie naar onze spieren gestuurd, en niet langer naar andere lichaamssystemen zoals o.m. onze spijsvertering. Het is van essentieel belang dat deze stressreactie ook gestopt wordt, en de rust kan terugkeren. Anders raakt het lichaam uitgeput. Problemen met spijsvertering en opname van voedingsstoffen, een verstoord slaap-waakritme, concentratieproblemen, een verstoord immuunsysteem,… zijn maar enkele van de problemen die dan kunnen ontstaan. Het trauma moet zijn plek krijgen, wil je ook de balans in je fysieke lichaam opnieuw in evenwicht brengen.

Helende werking van kunst Traumaverwerking bij kinderen is niet eenvoudig. Praten over je ervaringen, je emoties benoemen, een grip krijgen op de situatie, is moeilijk voor een kind. Heb je daarenboven te maken met kinderen die anders denken (ASS, ADHD, hoogbegaafden, hooggevoelig…) dan heb je er een extra uitdaging bij. De praktijk leert me dat kunst en creativiteit een uitstekende ingang zijn om tot bij traumatische ervaringen te komen. Werken met klei, pastel of waterverf werkt helend. De structuur van de materialen, de kleuren, de vrijheid om daarmee te exploreren. Het ritme van het kind respecteren is hierbij van groot belang. Vaak weten kinderen zelf wat ze willen doen met het aangeboden materiaal. Ze kiezen intuïtief wat ze het meest nodig hebben op die moment. Ze kunnen zich vrij uiten. De gevoelens en ervaringen komen vanzelf los, en wat ze vertellen is authentiek. Je komt te weten welke stukjes van het trauma op dat moment het meest aanwezig zijn. Ze helpen je op pad, geven een wegwijzer om dieper op bepaalde stukken in te gaan. Het draait niet om het maken van een kunstwerk, of om een resultaat, wel om het proces. Waarom lukt het niet om met bepaalde kleuren te schilderen? Waarom wil iemand voortdurend de handen wassen tijdens het werken met klei? Of wordt er zo intens met verf geschilderd dat het blad kapot gaat en de verf in het rond spettert? Bijsturing in het creatieve proces dat zich op dat moment toont werkt dieper door, en geeft

handvaten in hun alledaagse leven. Soms zijn er periodes waarin kinderen hun balans zoeken en niet dieper in willen gaan op hun traumatische ervaringen. Ook dat moet kunnen. Kunstzinnig bezig zijn biedt dan een afleiding, een veiligheid om niet te hoeven spreken. Het kind voelt zich erkend, vrij om zichzelf te zijn. Het ‘moet’ niets. Vaak vertellen kinderen op zo’n momenten gemakkelijk iets over zichzelf. Dan groeien ze, komen weer tot zichzelf, los van het trauma. Op deze momenten kunnen ook levensbeschouwelijke vragen naar boven komen. Vragen als wie ben ik? Waarom gebeuren deze dingen in mijn leven? Mijmeren over het leven, dromen over de toekomst, over hoe het anders kan, is eveneens een deel van het verwerkingsproces en doet hun veerkracht groeien.

Verhalen, meditatie en ontspanningsoefeningen Verhalen zijn ook een prachtige insteek om rond trauma en gevoelens te werken. Het is een veilige manier voor kinderen om zich te identificeren met de personages in het verhaal, om troost te vinden, of opnieuw positieve gedachten te installeren. Kinderen voelen zich gesteund en niet langer alleen met hun gevoelens. Je kan zelf een verhaal verzinnen, samen met je kind, maar er zijn ook ongelofelijk veel mooie boeken die ondersteunend kunnen zijn. Lees verderop in dit nummer het verhaal van Fedor en de regenboog. Een mooi voorbeeld van een hoopvol, troostend verhaal voor kinderen. Ook meditatie kan helpen, zelfs met kleine kinderen. Aan de hand van een meditatief sprookje neem je hen mee in een wereld vol magie. Daarin zijn geen grenzen, mogen dromen bestaan en kan alles. Onze geest heeft deze vrijheid nodig, kinderen moeten kunnen dromen. Dromen nodigen ons uit om anders tegen de uitdagingen in het leven aan te kijken. Ze leren ons flexibel worden in denken, en geven kracht om moeilijke situaties aan te kunnen. Of zoals Harry Edwards ooit zei: “We must teach our children to dream with their eyes open.” En wat is er mooier om je dromen dan uit te drukken via kunst of verhalen?  Manon Wellens www.centrumnieuwetijdskinderen.be

PURECHILD 04 2020-75

Pure Child april 2020

RUBRIEK: CREATIVITEIT MET KINDEREN

Van angst naar levenskracht

Een leuke creatieve oefening voor jong en oud om uit je angst te geraken Wat heb je nodig? Twee grote bladen, stiften, kleurpotloden, verf, fotoâ&#x20AC;&#x2122;s van internet enz.

Op het ene blad tekenen we bovenaan een hoofd dat bang is. Hierop tekenen we alles van wat we hierbij voelen.

Heb je angst? Waarvoor? Hoe ziet dat eruit? Wat voel je? Hoe klinkt dat? Wat hoor je dan? Geef je angst vorm. Bijvoorbeeld een dier, iets anders uit de natuur, een voorwerp, â&#x20AC;Ś Waar denk je aan? Wat voor beeld hoort er voor jou bij je angst? Zoek afbeeldingen, teken of schilder het, zoek het voorwerp, wat voor jou leuk en haalbaar is.

Op het tweede blad tekenen we bovenaan hoofd met een blij gevoel. Ga even terug in je leven en ga op zoek naar een moment waarop je je heel krachtig voelde.

Waar ben je? Met wie? Wat doe je? Hoe zie je eruit? Hoe voel je je? GEEF DIT OOK VORM. Wat voor beeld hoort er voor jou bij levenskracht? Zoek een afbeelding hiervan, teken het, schilder het, zoek het voorwerp. Wat voor jou het leukst of meest haalbaar is. (Of voor kleuters: Waar word jij heel blij van? Krachtig van?)

Leg beide vormen of beelden naast mekaar: angst en levenskracht. Waar wil je zijn? Welk stappen kan je hiertussen zetten?

Wat heb jij nodig om van de ene vorm naar de andere te gaan? Van angst naar levenskracht? Wat doe je dan? Welke hulpbronnen heb je? Wie is er bij je? Waar ben je dan?

76-PURECHILD 04 | 2020

Kleef de tekening met jouw levenskracht op jouw ooghoogte op een plaats waar je elke dag voorbij komt. De andere tekening hang je een heel deel lager.

Ga elke dag regelmatig voor dit kunstwerk staan en geef daar al je energie aan. Voel hoe je bent wanneer je in deze staat zit. Voel het tot in elk celletje van je lichaam, voel het tot diep in je hart. Adem dit gevoel helemaal in. De andere tekening is er wel maar je geeft aan deze geen energie meer, geen aandacht. Je hoeft het niet weg te doen, het is er, maar je kijkt er niet meer naar. Je laat deze gevoelens los. Je zal voelen dat door dit creatieve werk te doen, je rustiger zal worden, je zal opnieuw beter slapen, er zullen oplossingen komen waaraan je niet gedacht had. Veel succes! Magdalena Troch (GeĂŻnspireerd door Sonja Van De Wal & Kaatje Jacobs)

PURECHILD 04 2020-77

Pure Child april 2020

D-Priton de natuurlijke totaalformule voor een positief gemoed* en meer geestelijke veerkracht** in moeilijke periodes

saffraanstampers* van absolute topkwaliteit (SAFR’INSIDE®) voor een positieve instelling en meer emotionele balans in donkere tijden Rhodiola rosea** (rozenwortel) voor meer geestelijke veerkracht en fysieke energie in moeilijke en veeleisende tijden vitamine B6, foliumzuur en vitamine B12** dragen bij tot een normale geestelijke functie; in hun directe actieve, goed opneembare vormen

D-PRITON van Mannavital is een optimale synergie van de beste ingrediënten in de correcte dosis en van de vereiste wetenschappelijke kwaliteit

78-PURECHILD 04 | 2020 www.mannavital.com www.mannavital.com

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij uw apotheek CNK 3460-482 tel. 0032 56 43 98 52 - info@mannavital.be

Pure Child april 2020

RUBRIEK: NATUUR

PURECHILD 04 2020-79

Kracht putten uit de littekens van ons bestaan

Op de tocht door het leven komen we steile hellingen tegen… Voor sommigen onder ons is het leven zacht en vriendelijk, gevuld met leuke ervaringen en warme contacten. Voor anderen is er een hobbelig pad, dat getekend wordt door verlies, verdriet en een neergeslagen gevoel. Dagelijks worden er mensen geconfronteerd met ervaringen die hun toekomstplannen overhoop gooien. Soms gaat het om een diagnose van een zware fysieke aandoening, een letsel door een ongeval of een psychisch trauma door bijvoorbeeld fysiek geweld of het verlies van een dierbare. Een trauma staat meestal plots voor je deur, onaangekondigd inslaand als een bom. Voor we het beseffen, zitten we op een ander spoor met een nieuwe realiteit en geen weg terug. Het gevecht in je hoofd Van een trauma weten we dat het je eerst uit de baan gooit en zich dan nestelt in je hoofd. Als het stil wordt, gaat het malen en maakt het herinneringen actief. We krijgen het signaal om achterom te kijken. Naar die schaduw die ons zo’n angst inboezemt. We beleven alles opnieuw en missen de controle over die beel-

80-PURECHILD 04 | 2020

den die opduiken tijdens onze nachtmerries en flashbacks. Het is allemaal zo overweldigend. We lijken vast te lopen op de vraag, hoe geraak ik hieruit? Hoe kan ik ontsnappen uit deze put waar het lot mij achterliet? . Elke ingrijpende gebeurtenis tekent je… vormt je…. verandert je….

Pure Child april 2020

Wanneer je leven op zijn kop gezet wordt, moet je daar iets mee. Je wordt gedwongen keuzes te maken. Sommigen kiezen ervoor om niets te doen en hopen dat de tijd alle wonden heelt. Anderen ondergaan het en slepen het noodgedwongen met zich mee voor de rest van hun leven. Nog anderen steken het weg achter een masker van een perfect leven of bouwen er een muurtje omheen zodat het veilig verstopt zit. En dan heb je zij die ervoor gaan. Zij laten het gebeuren actief deel uitmaken van hun toekomst. Ze gaan met groeiende energie aan de slag om een nieuw pad te bouwen gesterkt door hun ervaring. Al deze keuzes behoren tot de mogelijkheden en welke we ook kiezen, het is onze keuze gebaseerd op wie wij zijn en wat wij voelen dat voor ons haalbaar is op dat bepaald moment.

Een helpende poot….. Het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen gaat niet van vandaag op morgen maar in stappen. Een eerste stap is vaak het toelaten van het verdriet en het besef van het onomkeerbare. Het is een fase van stilstaan en rust vinden. Juist hier ervaren velen dat de aanwezigheid van dieren helpt. Dieren communiceren zelf meestal non-verbaal en wanneer wij mensen dan in een fase terecht komen waarin woorden tekort schieten, een fase waarin we gevangen zitten in een web van emoties, merken we sterker dan ooit dat dieren op onze lichaamstaal reageren door onze nabijheid op te zoeken en ons warmte te bieden. We hebben het gevoel dat ze anders reageren op onze aanwezigheid en onze woelige gedachte kunnen lezen.

Verwerken is verbondenheid ervaren Omgaan met dieren is kijken naar buiten, naar hun natuurlijke biotoop en op die manier je hoofd leren leegmaken. Dieren kunnen ons als geen ander het gevoel geven dat we er niet alleen voor staan. Door hun unieke gedrag zijn ze in staat om de stilte te doorbreken en onze gevoelens te beïnvloeden. Ze kunnen als geen ander een glimlach op ons gezicht toveren door hun verrassende gedrag, ons overtuigen dat het de moeite waard is terug in beweging te komen. Een dier maakt het vaak gemakkelijker om terug op pad te gaan, omdat we samenhorigheid ervaren en merken dat we er niet alleen voor staan. Met een dier naast ons voelen we ons beter en dat geeft kracht en moed om door te gaan. De kracht om vanuit de brokstukken van het verleden de toekomst terug op te bouwen

Een toekomstperspectief Dieren leren ons in “het hier en nu” te leven. Ze laten ons eventjes het verleden en het vreselijke gebeuren, vergeten. Dat parkeren van gedachten zorgt ervoor dat ons lichaam en onze geest de mogelijkheid krijgen om te ontsnappen aan de stress die met het trauma gepaard gaat. We moeten niet denken aan de toekomst en hoe het nu verder gaat. Dankzij die mentale rust die de dieren ons bieden, schenken ze ons energie en kracht om terug aan de toekomst te werken. Aan de andere kant kunnen dieren, door hun eigen heengaan, wel eens voor een nieuw trauma zorgen. Het gaat dan weer om een verlies en afscheid nemen en soms zelfs om een oud trauma dat terug naar boven komt. Vaak wil dit dan zeggen dat het vorige trauma nog niet helemaal geheeld of verwerkt is. Maar voor die healing doen de andere beestjes dan weer hun best. Of we het nu willen of niet, of we er klaar voor zijn of niet; dieren kunnen ons verwerkingsproces in een versnelling brengen. Ze willen onze volledige aandacht en leren ons terug te vertrouwen in het heden en in de toekomst.  Met dank aan Liesbeth, Silke en Cynthia (en 2siasst.be) voor hun input en de mooie foto’s) L. Meers (psychologe bij BIAAT) en M. Mercier (ergotherapeut bij ErgoEzel), BIAAT (Belgisch instituut voor animal assisted therapy) en ErgoEzel www.therapiemetdieren.be www.ergoezel.be info@therapiemetdieren.be info@ergoezel.be

PURECHILD 04 2020-81

Pure Child april 2020

Prinses Fortia ontdekt

Speelelfenland

Weet je nog, de waaghalzen zijn al twee dagen onderweg en nog steeds aardig vlot. In de Bijsterse Bossen vindt Agilo zelfs een pijl naar een nieuwe camping bij het Drakenbos. Hij volgt het graspad en stuit op ridder Ambrozijn, zwaar ingeblikt, die met het goud graag goede sier had gemaakt bij een fraaie dame. Maar op de vlucht voor de draak verdwaalde hij jammerlijk en speelde vier eeuwen kwijt. Nooit zal hij hen weerzien, zijn aanbedene en zijn gezworen vriendenâ&#x20AC;Ś Agilo, in zijn gelukskleren, montert hem op en samen rammelen en lopen ze verder. De andere drie helden, ook prima doorheen de Bijsterwouden geraakt, komen er weer bij. 82-PURECHILD 04 | 2020

Op weg naar de camping passeren ze een station, waar juist een trein arriveert. Er stappen drie bekenden uit: Natalja met haar aardige buurmonsters Hugo en Benny. Haar vader Dimitrov, een beer van een smid en timmerman, heeft ook veel zin in vakantie. Ze hadden in de krant gelezen dat bij het Drakenbos een plezante camping was geopend, speciaal voor kinderen en ouders. Marlenny, de beheerster, begroet hen warm. Ze heeft langjarig in Andrommië-Stad gestudeerd en lesgegeven, met veel plezier, maar toch, het drukke bestaan in een grote stad bevalt haar steeds minder. Zelfs haar goede vrienden snappen dat niet. Tja, die zijn niet opgegroeid aan de rivier...

Deel 12: Kinken in kabels Marlenny vertelde verder: “Steeds vaker verlangde ik terug naar de rivier. Elke morgen keek ik in de krant of er soms een woonst vrijkwam in Goudenmonde. Mijn oom en tante die er nog wonen, vertelden iedereen dat ik op zoek was; ook hingen ze briefjes op in alle winkels en de bibliotheek, maar niemand reageerde. Het valt knap tegen daar iets te vinden tegenwoordig. Zo groot is ons dorp niet en het kan amper uitbreiden tussen de heuvels en de rivier. Bovendien ontdekken almaar meer mensen van buiten het fijne leven in Goudenmonde. Prachtig natuurlijk, maar ze kunnen er moeilijk allemaal gaan wonen, al zijn er genoeg die dat lukt. Daar ben ik niet heel blij mee, want het was toch altijd ons dorp. Wij zijn samen groot geworden aan de rivier; we houden van spelen, maken keiveel plezier en helpen elkaar altijd, als vrienden. Voor ons zó gewoon, maar het geldt lang niet overal. Dat besef je pas echt wanneer je lang elders leeft, ik wel tenminste. Nu goed, ik kon maar geen woonst vinden en van de winter wilde ik het zoeken al haast opgeven. Zo slecht was het toch niet in de stad en ik zag geen manier om er weg te komen. Tot mijn goede vriendin Gayina belde, dat deze boerderij te koop was. Ze...” “Gayina?” vroeg Mas. “Je bedoelt de gezellin van boer Bersi?”

“Ja, die,” zei Marlenny verrast. “Ik ken haar nog van de universiteit. We kwamen elkaar tegen op een feest. Zij is ook opgegroeid aan de rivier, dus het klikte gelijk. We wisten weer hoe fijn we vroeger samen speelden, al gebeurde dat niet heel vaak, want zij is een stuk jonger. Toen ze begon met biologie zat ik al tegen mijn examen aan. We zochten elkaar af en toe op; ook toen niet zo vaak, want ik was keidruk en zij wilde na haar studie zo snel mogelijk terug naar Goudenmonde. Zodra zij en Bersi die hoeve konden kopen grepen ze hun kans. Daar zijn ze nu heel gelukkig. Zulke fijne mensen; ze hebben mij enorm geholpen om hier te kunnen gaan wonen. Leuk dat jij hen ook kent.” “Vorige week hielp ik ze nog met hooien,” vertelde Mas. Fortia legde een arm om zijn middel: “Ik ook.” “Wat goed.” De vrouw met de fleurige flaphoed knikte bewonderend. “Vonden jullie het moeilijk?” “Nee hoor. Ik heb zo vaak op een stoommaaier gereden.” “Werkelijk? Hoe dat zo?” “Ik ben een herder van de Woeste Vlakten.” Losjes rechtte Mas zijn rug. ”Vroeger was ik zo vaak op het land. Wij hadden geen stoommaaier, maar onze buurvrouw wel; die bezit tien bunders weiland. Ik hielp haar altijd met hooien. Dan...” “Ik vind je verhaal keitof,” Marlenny klopte lachend op zijn schouder, “alleen staan we maar te praten en de zon gloeit er niet minder om. Laat ik eerst eens wat te drinken halen. Jullie kunnen ondertussen bijkomen van de reis. Zie je die tafel ginds in de schaduw? Daar kan ik jullie inschrijven. Ga lekker zitten, zou ik zeggen; ik ben zo terug. O, en als je wilt, doe gerust je kleren uit.” “Ja!” kreunde ridder Ambrozijn. Hij had een poos uit staan hijgen bij de poort in de bloemenhaag; de lange rammeltocht was hem zwaar gevallen. De motivatie van Marlenny had hij gemist, maar nu kwam hij terug aangerateld, vergeefs pogend zijn helm af te zetten. De kinderen schoten hem te hulp. Helaas, de roest van vier eeuwen bleef hen de baas. Zelfs Dimitrov kreeg de helm niet met blote handen losgewrikt. “Wacht even,” zei Marlenny bezorgd, “ik haal ook wat gereedschap.” Ze keerde terug met een kan perensap plus een set forse schroevendraaiers en een combinatietang. De smid en zijn zeker zo handige dochter waagden zich aan de klus, toegejuicht door hun vrienden. Zelfs een koevoet en een ijzerzaag bleken nodig. Eindelijk stond heer Ambrozijn in een knielang linnen onderhemd, met op zijn borst een fiere geborduurde vossenkop. Fortia

PURECHILD 04 2020-83

Pure Child april 2020 bekeek hem nieuwsgierig. Een even kleine als indrukwekkende manspersoon met donkere verbaasde ogen en een grappige, toch ook droevige golfsnor. Onwennig gleed zijn blik de boomgaard rond. Die plezante omgeving moest voor hem wel heel vreemd zijn. Fortia snapte nog niet goed wat er precies was gebeurd. Hoe kon hij zomaar vier eeuwen kwijtraken? Tegelijk waren ook haar eigen jongste avonturen nogal zonderling. ‘s Ochtends struinde ze nog door het Mosgrauwe Woud, voorbereid op een barre tocht naar het Drakenbos; nu kampeerde ze zomaar in een heerlijk zomerse sfeer. Op de wei rechts achter het meer bouwden Natalja en Dimitrov hun tent op. Ook hun buurmonsters hadden samen een tentje. De schatzoekers maakten opnieuw een varenbed, want die nacht zou het weer droog en prettig warm blijven. De stemming op de camping was super; vele kinderen en ouders speelden in het meer en op het strand, lagen loom te zonnen of begonnen al met koken. Tot zover geen vuiltje aan de lucht. De prinses van Andrommië zwom en stoeide vrolijk met haar vrienden, tot plots een grijze somberte haar beving. Hoe moest het verder nu alles zó anders liep? Ze had geen zin meer in dollen, maar droogde zich af en zocht een plekje in de schaduw om rustig na te denken. Wat later verlieten ook haar reisgenoten het water. Ze zagen Forty met haar ogen dicht, dus ploften ze iets verderop neer. Toch kon Fortia hun gesprek verstaan. In de kalme namiddagzon droogden ze op. Marlenny, die ook een plons had genomen, kwam naast hen liggen. Terwijl ze zich goed insmeerde, begon Agilo: “Jij wou toch graag terug naar de rivier? Maar daar ben je hier ver vandaan. Zelfs de bergen liggen ertussen.” “Dat klopt. Weet je, ik dacht bij mezelf: zo’n kans krijg ik niet gauw weer, zo’n fraai oud huis aan het water. Het moet flink worden schoongemaakt en opgeknapt, maar daar hou ik wel van. Waarom

84-PURECHILD 04 | 2020

blijven wachten op iets leuks in Goudenmonde? Dat is geen doen meer tegenwoordig en bovendien, als ik er al woon, kan ik toch niet terug naar Speelelfenland, dus wat heb ik er dan aan?” “Waarom kan dat niet?” vroeg Gloriana. “Zo gaat het aan de rivier. Als kind ben je altijd welkom, vanaf je vierde tot uiterlijk je vijftiende verjaardag. Wanneer je wilt, mag je vanaf je dertiende ook naar het strand van de Rivierders, de meiden en jongens van dertien tot achttien. Hun domein is aan de andere kant van het dorp, voorbij de haven en het familiestrand. Twee jaar lang kun je per keer kiezen waar je het liefste speelt. Je kiest ook zelf wanneer je feestelijk afscheid neemt van Speelelfenland, op zijn laatst met de eerste nieuwe maan nadat je vijftien wordt. Dan halen de Rivierders je op bij een uitgang van Speelelfenland en brengen je naar hun plek. Daar vier je je nieuwe begin, samen met alle Rivierders. Tenminste, zo ging het in mijn tijd.” Dimitrov knikte: “In mijn tijd ook.” Benny vulde aan: “Nog steeds. Over een paar maanden word ik dertien; dan mag ik naar de Rivierders.” “O ja? Wat leuk. Wil je dat ook?” “Dat weet ik nog niet precies. Het is vast tof daar, maar Speelelfenland vind ik ook nog steeds super.” “Wees blij dat je nog lang niet hoeft te kiezen,” glimlachte Marlenny. “Ik weet nog goed, op een keer bij de Rivierders bouwden we een levende piramide. We klommen steeds hoger, wel vijf lagen kinderen boven op elkaar, keigaaf. ‘s Anderendaags kreeg ik juist goesting om te dollen in Beekland, duiken in de draaikolk of schommelen boven de waterval of… oh, alles komt weer boven.” Ze wiste voorzichtig haar ogen af. “Vond je het afscheid moeilijk?” vroeg Agilo. “Toch wel, ja, maar dat kreeg ik pas veel later door. Het ging als in een droom: een zomerfeest met nieuwe maan, een donkere maar warme nacht; ik verkleed als professor, met een hemelsblauwe toga en een blinkende muts met een kwastje dat licht gaf, met een lampje erin, zo gaaf; dat hadden twee vriendinnen speciaal voor mij geknutseld. Ik vond het machtig. Ik wilde zo graag groot zijn, studeren, de wereld ontdekken. Elf jaar lang had ik eindeloos gespeeld, echt geweldig, tot het ophield. Dat hoorde er gewoon bij. Voor het laatst samen duiken onder de waterval, rennen over de touwbruggen… die dag kwam; dat wist je gewoon.” Agilo knikte wat verdrietig, om snel weer een gekke grijns te toveren. Nog niet, nog lang niet… Marlenny snikte zachtjes: “Trouwens, zó anders was het niet bij de Rivierders. Ook dollen en duiken en dansen rond het vuur in de mane-

Pure Child april 2020

schijn; klimmen kan daar ook en er zijn ook spannende schommels en touwbruggen. Maar geen waterval, geen draaikolk en...” “En geen elfen?” raadde Masculus. “Inderdaad, nu je het zegt. Soms komen er een paar naar Rivierdersland voor een feest, maar de meesten vinden het te ver vliegen, vermoed ik. Daar zag ik ze in elk geval nauwelijks. Tja, als Rivierder ben je meer met andere dingen bezig, met school en werk; dat kennen Speelelfen niet zo. Toch Tiralla?” “Dat is juist.” De elfenvrouw, die net kwam aangevlogen, landde naast Mas en vertelde: “Sommigen van ons vinden het wel leuk bij de Rivierders, maar de meesten spelen liever met de kinderen in ons eigen land. Of…” ze grinnikte, “…ze genieten van hun rust wanneer de kinderen weer naar huis zijn. Die heb je ook.” Fortia luisterde aandachtig. Hoe meer ze te weten kwam over Speelelfenland, hoe liever ze de schat wilde vinden. Maar kon dat nog wel? Plots was alles zó anders. Ze schoof naar haar vrienden toe en keek de campingbeheerster vragend aan. Die glimlachte: “Hoe vind jij het hier, Ardia?” “Oh, heel mooi; keitof dat we hier zo kamperen, maar… maar...” Marlenny legde een arm om haar schouder: “Maar wat?” “Nou, eh, het is zó anders…” Fortia hakkelde, begon plots te huilen: “Dit was toch een dicht donker woud met een bar slechte lucht?” Haar wijsvinger gleed van het weelderige groen aan gindse zijde van het meer naar de zomerhemel. “Hoe kan dat nou?” “Vroeger, ja. Dat was vóór het grote natuurherstelproject. Een jaar of vijf geleden is het ganse Drakenbos grondig opgeknapt. Al het verkoolde hout weggehaald, de overwoekerde paden opengehakt en veel nieuw groen aangeplant. Nu is het een fijn speel- en wandelbos. Je loopt er zó in daarachter,” wees ze. Gloriana knikte: “Ik ben daar straks even wezen kijken. Er hangt een mooie plattegrond bij de ingang.” “Ah, daar ben je al geweest. Ja, mooi hè, die plattegrond. Hij is pas geschilderd, door een vriendin die hier graag kampeert met haar kinderen. Alle paden staan erop.” Er ging een schok door Fortia heen. Alweer zoiets! Ze had gerekend op een barre tocht naar dat bos. Tiralla en Roodoor zouden achterblijven zodra de lucht voor hen te slecht werd. Dan moesten de kinderen eerst de leeuw zien te vinden, of liever gezegd zijn hol, en hopen dat de schatkaart daar nog lag. Maar dit… “Echt?” grijnsde Mas. “Dá’s makkelijk!”

“En de draak?” vroeg Fortia. “Oh, daar hoef je niet bang voor te zijn,” glimlachte Marlenny. “Al dertig jaar geleden is ze voor het laatst gezien. Ik weet nog, als klein meisje had ik best schrik voor haar. Mijn opa vertelde griezelverhalen over een monster, gelukkig ver weg, over de bergen, en een geheimzinnige schat. Veel mannen hadden ernaar gezocht, maar niemand had hem ooit gevonden. Die draak moet een hoop arme waaghalzen hebben verslonden. Maar op een dag zei opa opeens dat ze spoorloos verdwenen was.” Mas grijnsde weer, terwijl zijn lief hakkelde: “Hoe…. hoe kan dat?” “Dat is de grote vraag. Hij had alleen gehoord dat ze weg was; niemand wist er het fijne van. Toch was ik aardig opgelucht, dat snappen jullie wel.” De avonturiers keken elkaar zo eens aan. Tiralla knipoogde naar Marlenny, die doorging: “Heel lang had ik geen idee wat er was gebeurd. Tot hier van de lente, de camping was net open, een oudere meneer op de fiets kwam kijken. Hij kwam uit Wisselvoorden,” ze wees dwars over het meer, “een dorp daar achter het bos, net voor de grens met Solipsië. Hij kende veel verhalen over schatzoekers en had er zelf genoeg gezien. vertelde hij smakelijk. Tjonge, wat een waaghalzen bestonden er vroeger! Stuk voor stuk even roekeloos; ze mochten echt blij zijn als ze heelhuids thuiskwamen. Alleen die laatste drie pakten het anders aan. Dertig jaar terug zag men in Wisselvoorden opeens twee forse kerels, even zwart en gespierd als Gayina; fiere krijgers in robes van luipaardbont, met knotsen en aksen en halskettingen vol kiezen en knoken. Nummertje drie was bleek en rimpelig; een ventje waar je zó overheen keek, maar die ogen, net priemen. Hij was magiër, hij ging de draak bezweren. Hoe precies, dat verklapte hij niet. Maar het heeft gewerkt, want daarna is ze nimmer meer gezien. Die drie heren ook niet trouwens.” Fortia wist niet wat ze hier nu weer mee aan moest. Agilo grinnikte: “Dus we kunnen gewoon gaan spelen in het bos?” “Ja hoor. Volg het paadje rond het meer maar eens. Je ontdekt vanzelf de eerste touwbruggen, boomhutten en schommels. Als je wilt, kun je gerust verder bouwen; ik heb een heleboel touw en droog hout vind je genoeg in het bos. Het lijkt steeds meer op Speelelfenland. Jammer dat hier geen rotsen zijn en ook geen waterval, maar verder...” “Dat is toch mooi.” Agilo probeerde Forty op te vrolijken. Het lukte niet zo. Ze was graag weer even alleen en haar vrienden lieten haar begaan.

PURECHILD 04 2020-85

Pure Child april 2020

Mas haalde zijn opvouwbare pan tevoorschijn en stookte een vuurtje in een van de daarvoor bedoelde kuilen in het strand. Dimitrov installeerde een simpel kooktoestel dat brandde op brokjes turf. Samen toverden ze borden vol met gekruide groentepannenkoeken, gemengde paddenstoelen en een fruitsalade. Fortia knapte er aardig van op. Ze deden de afwas in de schuur achter de hoeve waar ook douches en toiletten waren. Daarna zaten ze gezellig uit te buiken bij het licht van een alweer wat rondere maan. Vader en dochter speelden muziek, dwarsfluit en viool. Steeds meer kampeerders zwierden over het strand, vanzelf gevolgd door een wilde plons. “Precies weer Speelelfenland,” zeiden de ouders blij. “Wat heerlijk! Dat hadden we veel eerder kunnen doen.” Die nacht sliep Fortia heel diep. Ze was toch wel moe van al haar belevenissen. Toen ze voor de tweede keer ontwaakte op een geurig varenbed, lagen haar vrienden al in het meer. Ze geeuwde eens flink en draaide zich nog eens om. Al spoedig werd haar de zon te warm, het water te verlokkelijk. Ongeremd dolde ze in het rond, tot weer die vreemde somberte haar overviel. Ze moest maar denken aan de schat. “Wat is er?” vroeg Mas bezorgd. “Nou, eh, we zouden toch een schat vinden, en nu...” “Dat lukt ook.” Hij klonk zelfverzekerd. “Straks gaan we het bos in, zogenaamd om te spelen, maar...” “Hoe wil jij het aanpakken? Waar moeten we beginnen?” “Eerst moeten we uitvinden waar het drakenhol was.” “Oh, dat weet ik wel,” bracht Gloriana in. “Het staat gewoon op de plattegrond.” “Echt?” Fortia veerde op. “Dat is wel heel makkelijk, maar… maar… daar vinden we vast geen schat meer. Er hebben al zóveel mensen gezocht en niemand heeft het goud ooit gevonden.”

86-PURECHILD 04 | 2020

“Dan hebben ze niet goed gezocht,” grijnsde Mas. “Ik geef het nog lang niet op. We beginnen pas! En we hebben nog genoeg tijd; het Aankoopfeest is pas over vier dagen.” Na het ontbijt liepen ze, weer aangekleed, gevieren door het Drakenbos. Dat was wel heel anders dan Fortia had gevreesd. Mooie vlakke paden, slingerend tussen trotse eiken en berken; her en der een open plek met een bankje, een bloemenzee of een rododendron in volle glorie. Ook zag ze van een afstandje verschillende elfen; andere dan ze gewend was. Niet zo kleurig speels; dit waren rustige types die kennelijk liever in de schaduw bleven. Vanzelf stapten de kinderen wat langzamer, genietend van al het florissante groen. Ook hun stemmen werden zachter. Ze hadden goed op de plattegrond gekeken en ontdekten inderdaad het drakenhol, of wat daar nog van resteerde. Een ruime open grot, goed schoon, met gladde grijzige wanden. In het midden prijkte een fris geverfde picknicktafel! Verbluft zaten de kinderen een poosje bij te komen. Tof dat alles zo opgeleukt was, maar een schat viel nergens te bespeuren. Fortia keek vertwijfeld hier en daar onder een struik. Daar waren er zóveel van… waar moest ze in vredesnaam beginnen? Ze ging tegen een boom zitten en barstte spontaan in huilen uit. Agilo trok haar voorzichtig tegen zich aan: “Het komt wel goed.” “Denk je?” Waterig blikte ze hem aan. Zijn lach straalde weer eens zo; ze kon niet anders dan hem geloven en moedig verder zoeken. Zo ging de middag voorbij. Uren speurde ze in de buurt van het zo veranderde hol. Waar moest ze toch op letten? Geen nood meer om een leeuw te lokken met balletjes gehakt, als die nog goed waren. Ook dat beschermingspak kon ze gerust vergeten; de lucht was warm en klaar, vol vrolijk gezoem. Zomerse wandelaars met picknicktassen verbaasden zich over een bordje: “Drakenhol, eeuwenlang verblijf van een berucht tweekoppig monster, spoorloos verdwenen sinds 665.” Ieder die dat las, haalde opgelucht adem. Maar Fortia wist weer eens niet wat ze ermee aan moest. Die avond zat ze met haar vrienden bij een vuur op het strand. Opeens kwamen er twee elfen aangevlogen. De ene herkende ze direct aan haar rozepaarse lijf en kokette glinstervleugels. Lustige Laniti werd warm omhelsd door haar lief Roodoor: “Wat een toffe verrassing!” Het andere meisje, net zo flitsend in het zilverwit, stelde zich voor: “Hallo, ik ben Pelara. We komen recht uit Speelelfenland, met groot nieuws.” Roodoor stak zijn duim op: “Super!” Hij vertelde: “Deze supermeiden zijn onze beste vliegers; niemand houdt hen bij. En, wat hebben jullie te melden? Hoe lopen de voorbereidingen voor het feest?” “Oh, ze zijn volop bezig. Boven langs de hoofdweg staan zeker dertig wagens klaar, beladen met feesttenten, klaptafels en banken, eet- en drinkgerei, een orkestpodium en zelfs een zweefmolen, in losse onderdelen. Dat alles willen ze graag naar Beekland brengen en opbouwen, maar de nieuwe weg is nog niet af. Ze zijn een eind gekomen, tot een meter of tweehonderd van ons land. Daar is de grote graafmachine

Pure Child april 2020

vastgelopen.” Tiralla grinnikte: “Bij de Kromme Olm zeker?” “Ja! Hoe weet jij dat?” “Het is juist wat ik had verwacht. Het eerste stuk ging vlot; daar is de helling vrij zacht. Dan nader je de Kromme Olm. Je denkt dat je er makkelijk links omheen kunt, maar juist die hobbels zijn keihard.” “Hoe kan dat?” vroeg Gloriana. “Recht onder ons land ligt een oeroude vulkaan, gelukkig allang uitgedoofd, want toen hij nog tekeerging, gooide hij de bodemlagen bizar door elkaar. Dat heb je al gezien bij de Blikkerbergtunnel; daar komen plots ganse pakketten basalt aan de oppervlakte. De helling boven de olm is precies zo; je komt er nooit doorheen, alleszins niet met die zware machine. Ha ha!” Pelara knikte: “Ze bleven het maar proberen en ze kwamen geen centimeter vooruit. Wij zaten verstopt in de boomkruin en zagen het allemaal. Dat was lachen! Ik hoor die graafbaas weer zuchten: ‘Wat een lelijke kink in de kabel; hoe zeg ik dat ooit tegen de koningin?’” Iedereen rond het vuur schaterde. Fortia zwol van opluchting. Ze kregen vast meer tijd om te zoeken! Tiralla sloeg zich op de knieën van plezier: “Dát is goed nieuws! En dan te bedenken dat je wél gemakkelijk rechts onderlangs de olm kunt. Die rotsen zijn van zandsteen; die hak je zo vlak. Maar dat valt hun niet snel in, want het krioelt daar van de bramen en brandnetels!” De ganse camping werd opgeschrikt door een lachsalvo. Laniti herpakte zich en vervolgde vurig: “Moesten ze toch ons land binnendringen, dan zijn ze nog niet jarig! Arlette en Glenn hebben een keitof plan gemaakt om Speelelfenland te beschermen. Iedereen helpt mee en er komen almaar meer mensenkinderen en elfen bij.” “Wauw!” Rond het vuur kon de overwinningssfeer al niet meer stuk. Het werd nog plezanter toen Laniti meldde: “Voor ik het vergeet, op weg hierheen vlogen we even over hotel de Gouden Stroom. Superba lag lekker te slapen op het dakterras, maar er stormde juist een man de trap op in een mal zilverrood pak en een scheve muts met...” “Die ken ik!” veerde Gloriana op. “Ullico, haar ijlbode! Wat kwam hij zeggen?” “Er is een probleem met haar wop… hopschetenwapster, die...” Toen rond het meer de rust was weergekeerd, verbeterde Gloriana: “Hofwetenschapster. Madame Vaynena, ook al zo iemand. Wat is haar probleem?” “Ze schaamt zich diep, want ze heeft een rekenfout gemaakt. De beste plek voor de school is niet ons land, maar tweehonderd meter zuidelijker!” “Haha!” proestte Roodoor. “Zeker op die woeste rotswand boven de draaikolk? Veel plezier met bouwen!” “Bovenop die rotsen kan best,” meende Natalja. Agilo zei: “Van mij mag ze. Wij spelen daar toch nooit.” “Maar dan zien ze ons de hele dag!” merkte Hugo op. “Daar zeg je zowat,” zei zijn broer.

“Zover is het nog lang niet,” zei Mas droog. “Zíj hebben nu problemen, niet wij.” “Ja,” gniffelde Tiralla. “Ik ben wel benieuwd wat ze nu gaan doen.” “Morgen gaan we weer kijken,” beloofden de supermeiden. “Tof,” zei Fortia en gaapte luidruchtig. Op slag voelde zich zich heel moe en nogal verward. Ze genoot weinig meer van de muziek en het dansen. Zelfs het zwemmen sloeg ze over. Ze kroop in haar slaapzak en lag nog steeds wakker toen iedereen al in dromensferen verkeerde. Behalve Tiralla. Ze kwam naast de prinses zitten en fluisterde: “Je vindt het moeilijk hé, dat alles zo anders uitpakt?” “Ja,” zuchtte Fortia. Het elfje troostte: “Zo gaat dat vaker met zulke oude verhalen. Soms weet je niet precies of ze nog kloppen. Dat kun je alleen ontdekken door zelf op reis te gaan.” “Dat snap ik nu wel. Maar… de draak is al dertig jaar spoorloos! Wist jij dat niet?” “Ik had het wel eens gehoord, ja. Maar ik geloof het niet. Over haar doen zóveel verhalen en geruchten de ronde, al eeuwen en eeuwen; ik kan me niet voorstellen dat ze zomaar weg is. Er speelt vast iets anders. Maar dat heeft nu geen belang. Jullie kunnen veilig op avontuur in het Drakenbos. Dat is toch super?” “O ja, zeker, het is keitof daar, maar… de schat dan?” “In drie dagen kan er veel gebeuren,” knipoogde het elfje, zo sprankelend dat Fortia zowaar vanzelf in slaap gleed en droomde van…???

Wat droomde Fortia? Hoe ging het verder met de wegenbouw? Kwamen er nog meer kinken in kabels? Je ontdekt het in: Deel 13

Kleine ongelukjes met grote gevolgen van: Hein van Elteren http://bo-en-de-babes.nl/ reeds-verschenen/

PURECHILD 04 2020-87

Pure Child april 2020

BOEK in de kijker! Ontwrichte Kinderen in het onderwijs Trauma-en hechtingsproblematiek in de klas

Auteurs: Willem De Jong en Annelies De Jong Uitgeverij: Pica ISBN: 978949 1806735

Dit boek is een aanrader voor iedereen in het onderwijs die te maken krijgt met kinderen die ‘moeilijk gedrag’ vertonen. Velen van ons kijken nog te veel naar het gedrag en niet verder dan dat. Hierin wordt duidelijk gemaakt dat kinderen met hechtingsproblematiek en ander trauma’s in ons hedendaags onderwijssysteem niet erkend en herkend worden. Hun ‘storend’ gedrag wordt totaal verkeerd begrepen en dat leidt bij zowel het kind als de leraar tot frustratie en bij het kind soms zelfs tot achterstand in het leerproces. Verwaarloosde, getraumatiseerde leerlingen en ook hun ouders en zelfs de leraars hebben recht op onderwijs waarin de nieuwste inzichten en methodieken worden gebruikt. Het is net voor deze filosofie dat een lans wordt gebroken door beide ervaren auteurs, die tevens werkzaam zijn in het onderwijs. Het is dan ook een boek voor de ‘onderwijsprofessional’ en in zijn verlengde, de ouders en andere opvoeders.

Misinterpretatie van gedrag Kinderen met hechtingsproblematiek en getraumatiseerde kinderen worden in het onderwijs lang niet altijd herkend. Het risico op misinterpretatie van hun gedrag is groot, omdat het soms lijkt op dat van leerlingen met ADHD, autisme, angst, depressie of gedragsstoornissen. Leerkrachten ervaren, als ze de oorzaak wél herkennen, vaak onmacht. Ze blijken onthand en handelingsverlegen. Verwaarloosde, getraumatiseerde leerlingen, maar ook hun ouders en leerkrachten hebben recht op onderwijs waarin de nieuwste inzichten en methodieken worden gebruikt. Daarom schreven Willem en Annelies de Jong, die zelf al decennia lang in het onderwijs staan, het boek Ontwrichte kinderen in het onderwijs.

Handvatten In dit boek worden duidelijke en praktische handvatten aangereikt, hoe om te gaan met deze kinderen. Het is een duidelijke hulp om het soms onbegrijpelijk gedrag te doorgronden en richting en perspectief te geven in de toekomst van de kinderen. Achter in het boek is een literatuurlijst aanwezig, maar in de tekst zelf wordt ook regelmatig verwezen naar websites, literatuur (ook voor kinderen zelf) en films. Met casuïstiek en citaten in tekstkaders. Een werkelijke must om te lezen!

88-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child april 2020

BOEKen voor kinderen! Wat Viktor voelt: Ik ben bang Viktor is een kleine eenhoorn. Hij lijkt op alle andere eenhoorns. Maar toch niet helemaal… Zijn regenboogmanen veranderen van kleur bij alles wat hij voelt. Vanavond voelt Viktor zich bang. Het is bedtijd en dan moet hij gaan slapen… in zijn donkere kamer. Auteur: Aurélie Chien Chow Chine Uitgever: Ballon Media N.V. ISBN:9789403210704

Ontdek hoe Viktor zijn angst overwint. 1 Viktorverhaal + 1 ademhalingsoefening = niet meer bang Een reeks boekjes die kinderen helpt om hun gevoelens te benoemen en beheersen.

Een buik vol geheimen Moira heeft toch wel pech vandaag. Ze trekt aan een los draadje van haar trui en daar gaat de hele trui stuk. De peer die mama meegaf naar school lust ze niet. Ze gooit hem dan maar weg, maar helemaal lekker voelt ze zich daar niet bij. Als ze thuiskomt, speelt ze ‘trouwen’ met haar beste vriend. Ze trekt mama’s trouwjurk aan. Als ze dan moet plassen, gaat het mis en plast ze op de jurk. Die avond voelt haar buik niet lekker. Hij zit vol geheimen. Kan ze beter toch maar alles aan mama vertellen? Een herkenbaar verhaal over een hele dag geheimpjes opkroppen. Auteur: Pimm van Hest Uitgeverij: Clavis ISBN: 9789044818437

Alles wat was - Hoe ga je om met afscheid? Alles wat was gaat over afscheid. Afscheid nemen van een persoon, een situatie, een huisdier, een plek… Alle kinderen krijgen ermee te maken, maar hoe ga je ermee om? Aan de hand van herkenbare situaties, waargebeurde anekdotes en filosofische wijsheden geeft Stine kinderen inzichten en tips om met verlies of verandering om te gaan. Afscheid nemen kan zwaar zijn, maar ook mooi. Want wanneer je afscheid neemt van iets, komt er ook weer ruimte voor iets nieuws. Auteur: Stine Jensen Uitgeverij: Kluitman ISBN: 9789020622430

Alles wat was is een prachtig uitgevoerd boek voor jong en oud

PURECHILD 04 2020-89

Pure Child april 2020

BOEKen voor ouders! Hulp bij trauma in de kindertijd Praktische gids voor opvoeders

Auteur: Ramón Lindauer Uitgever: LannooCampus ISBN: 9789401454155

Het opvoeden en begeleiden van getraumatiseerde kinderen vraagt veel energie en is niet altijd gemakkelijk. Tegelijkertijd geeft het voldoening als het kind herstelt van de gevolgen van nare ervaringen en het leven weer kan oppakken. Het boek Hulp bij Trauma is samengesteld op basis van klinische praktijkervaring en recente wetenschappelijke kennis. Het biedt praktische suggesties om de dagelijkse opvoedstress te verminderen en het herstel van uw kind te bevorderen. Ook leerkrachten en professionals in de jeugdhulpverlening kunnen er hun voordeel mee doen.

Luister naar mij

Kinderen helpen na trauma Wanneer kinderen getuige of slachtoffer zijn van een traumatische gebeurtenis ervaren zij machteloosheid en controleverlies. Een aantal kinderen zal hierna stressreacties vertonen. De steun die een kind uit zijn onmiddellijke omgeving krijgt, zal mee bepalend zijn in het verwerkingsproces van het trauma.

Auteur: Ingrid Delameilleure Uitgever: LannooCampus ISBN: 9789401418218

Luister naar mij geeft in heldere taal inzicht in trauma en hoe het verwerkingsproces bij een kind verloopt. Naast kennis biedt het boek heel wat praktische tips om kinderen met traumasignalen te ondersteunen. Dit boek is een waardevolle bron van informatie voor alle hulpverleners die te maken hebben met trauma bij kinderen, is interessant voor docenten en studenten sociaal werk, psychologie, orthopedagogie en kinderpsychiatrie én is bovendien toegankelijk voor leerkrachten en ouders.

Bevrijding van trauma, angst en onmacht Op weg naar gezonde autonomie en liefde

Auteur: Franz Ruppert Uitgever: Uitgeverij Mens! ISBN: 9789463160193

90-PURECHILD 04 | 2020

Trauma heeft gevolgen voor het psychische, emotionele en lichamelijke functioneren van mensen. Schijnbaar onoplosbare problemen in partnerrelaties, ouder-kindrelaties, in het werk en in de gehele samenleving kunnen dan ook in verband worden gebracht met traumatisering. Trauma heeft ook gevolgen voor volgende generaties. Kinderen ervaren via de hechtingsrelaties de onverwerkte traumagevoelens van hun ouders en grootouders. Dit meergenerationele aspect van traumatisering behoort tot een van de belangrijke inzichten die in dit boek worden beschreven en met praktijkvoorbeelden worden geïllustreerd. Franz Ruppert ontwikkelde een meergenerationele psychotraumatologie en een specifiek voor traumaverwerking geschikte opstellingsmethode, die zich kenmerkt door: het opstellen van het verlangen, het loslaten van overgenomen traumagevoelens van vorige generaties en het toegang vinden tot eigen persoonlijkheidsdelen die zijn afgesplitst in een traumasituatie. Het doel van deze traumatherapie is de ontwikkeling van een gezonde autonomie, die mensen in staat stelt zelfverantwoordelijk en liefdevol te leven.

Pure Child april 2020

BOEKen voor leerkrachten! De traumasensitieve school

Een andere kijk op gedragsproblemen in de klas In onze scholen lopen veel meer kinderen met een traumatische ervaring rond dan we dachten, in elke klas gemiddeld één. Een ongeluk, vechtscheiding, het verlies van een ouder, emotionele of fysieke verwaarlozing of mishandeling: als kinderen een ingrijpende gebeurtenis meemaken, kan dat tot trauma leiden. Met kennis van zaken en grote empathie schetst de auteur het gedrag van kinderen die aan mishandeling blootstaan en hoe gemakkelijk je als leraar hun gedrag verkeerd kunt interpreteren.

Auteur: Anton Horeweg Uitgever: LannooCampus ISBN: 9789401442886

Dit praktische boek gaat in op dat gedrag en hoe je daar als leraar het best mee kunt omgaan. De auteur doet een oproep aan iedere leraar vooral niet weg te kijken, omdat je de enige veilige persoon in het leven van een kind kunt zijn. Vanuit die rol kun je mogelijk bijdragen aan verwerking en herstel. De traumasensitieve school biedt diepgaande kennis over de achtergrond van trauma en de gevolgen ervan op de ontwikkeling van het kinderbrein. De vele voorbeelden, handelingsadviezen en tips maken het een buitengewoon praktisch boek dat leraren, begeleiders, zorgcoördinatoren en leidinggevenden kunnen gebruiken om de school en de klas traumasensitief te maken. Daarbij is het onmisbaar voor studenten.

Heftig! Hét zelfhulpboek voor jongeren met behulp van EFT. EFT (Emotional Freedom Techniques) is een simpele en doeltreffende techniek waarbij je je gedachten vestigt op jouw specifieke klacht terwijl je met je vingers acupunctuurpunten beklopt. Het wordt beschouwd als een van de meest succesvolle en effectieve methoden om meer innerlijke rust te ervaren en die wereldwijd door miljoenen mensen wordt toegepast. Heftig! is het beste EFT boek voor jongeren die willen werken aan hun uitdagingen. Geschikt voor ouders en leerkrachten, therapeuten en mediators die pubers zien vastlopen in de veel vragende maatschappij Auteur: Yvonne Toeset Uitgeverij : Oorsprong B.V. ISBN : 9789461013606

PURECHILD 04 2020-91

Wil je dit boek ook graag in je boekenkast? Stuur een mail naar info@purechild.be

voor

Kijk op:

https://www.youtube.com/watch?v=iDpaZLxv2Ss

https://www.facebook.com/ PureChildDutch/ Verschijnt 5x per jaar. Digitaal is kosteloos. Papieren abonnenment kost 50€ (incl. portokosten) Vrijwillige bijdragen zijn welkom.

info@purechild.be www.purechild.be Magdalena Troch Rudy Van Damme Daniëlla Sloots

PURE CHILD LIKE ONS OP FACEBOOK! Neem ook een kijkje op PURE FOOD FOR CHILDREN https://www.facebook.com/ groups/135512829829146/

BIJDRAGEN AAN DIT NUMMER VAN: Bart Maes, Bjorn Accoë, Briony Vanden Bussche, Chantal Voets, Charlotte Bosteels, Christophe Denys, Corina Elzenaar, Eva Storm, Guy Stevens, Jurgen Bex, L. Meers & M. Mercier, Maggie Nauwelaers, Manon Wellens, Marina Riemslagh, Merel Brams, Nathalie Verlinde, Sandra Bolte, Tamara Cuypers, Willem de Jong, Vanessa Lauwers

info@purechild.be

PURE CHILD april 2020

Articles inside

BOEK in de kijker!

RUBRIEK: YOGA Trauma als springplank Visie vanuit de Kundalini Yoga leer en Nature-Based coaching

Kracht putten uit de littekens van ons bestaan

Stilte geeft je vleugels

De kracht van PIJN?

Het potentieel van kokosolie als effectief en veilig antiviraal middel tegen virussen

ELFENSCHOOL TV Lancering

Natuurlijke hulp

Naar school na Corona Het ene trauma is het andere niet

Pak de stress aan waar die zich voordoet: in je hersenen Trauma & Stress oplossen: het kan!

Trauma wegvoelen, wegbewegen wegspelen!

EEN levensles

HERSTEL OP EEN FYSIEKE EN SPEELSE MANIER MET TRE

Het leven een dans van GEVEN & ONTVANGEN

Schoonheid, geworteld in modder

Liefde voorbij de materie

TRAUMA bij kinderen