PURE CHILD juni 2020

PURE CHILD

EEN BAANBREKENDE VISIE OP OPVOEDING VOOR KINDEREN VAN NU

THEMA

AUTISME als KRACHT

DIGITAAL MULTIMEDIA MAGAZINE VOOR DE KINDEREN VAN NU JAARGANG 9 NR. 3 Juni 2020

✶ ✶ ✶ ✶ ✶ ✶ ✶ ✶

MET AUTISME GEBOREN HET GAPS DIEET INTERVIEW met Vera Helleman AUTISME in zijn SCHOONHEID NEUROBIOLOGISCH ANDERS ZIJN AUTISME en HOOGGEVOELIGHEID HOE COMMUNICEER JE? EEN ONTWIKKELPLEK OP SCHOOL Extra voorleesverhaal: Prinses Fortia ontdekt speelelfenland - deel 13

Pure Child juni 2020

De zomer is daar! Eindelijk kan iedereen wat op zijn plooi komen na een heftige lente van angst en onzekerheid. Wij kozen ervoor om in deze zomereditie eens te gaan kijken naar kinderen met autisme. Wie zijn ze en wat hebben ze ons te vertellen? Merkte je ook al op dat we in een tijdperk van ‘labels’ leven?

Waarom ‘labelen’ we mensen en kinderen die ‘anders’ zijn zo graag?

H

et antwoord kan zijn dat we ons beter en veiliger voelen, als dingen of geestelijke maaksels een naam krijgen. Het resultaat is dat er nu vele ‘linkse’ en ‘rechtse’ mensen rondlopen en zelfs groene en rode. Net als ADHD’ers, autisten en HSP’ers...

Een label kàn klaarheid brengen voor de persoon zelf en voor anderen rondom hem of haar, zodat ‘de ander’ beter begrepen kan worden. Toch worden labels soms misschien te snel gegeven.

Vaak is een bepaald gedrag tijdelijk, door een emotionele thuissituatie, een voedingsallergie, een fase waar kinderen uit kunnen groeien...

Soms ontdekt een ouder juist door het gedrag van zijn kind, dat hij of zij ook een bepaalde ‘stoornis’ heeft, die nu zichtbaarder wordt en dingen kan verklaren. Ook dàn kan een ‘label’ nuttig zijn. Labels en gedragsstoornissen hebben vaak echter een negatieve klank. Toch kunnen

2-PURECHILD 06 | 2020

net deze vormen van anders zijn, een verrijking zijn voor ons, wanneer we eens door een andere bril naar de realiteit durven te kijken.

Al die verschillende labeltjes vormen inmiddels een bont allegaartje. Kinderen kijken verwonderd en onbegrijpend naar deze opgeplakte namen.

Zoals: “Hé, je bent een autist…” Mensen worden geïdentificeerd met hun gedrag. Maar niemand wordt geboren als ‘autist’, dat ‘word’ je pas op het moment dat je een officiële diagnose krijgt.

Deze diagnose is dan nog eens gebaseerd op een boek DSM (Diagnostic, statistical, Manuel of Mental disorders) en steeds onderhevig aan veranderingen (alsof symptomen elk jaar veranderen). De zogezegde bijbel van alle huistuin en keukenpsychologen. Het bastion van wat collectief ‘psychiatrie’ genoemd wordt en waarin autisme wordt omschreven als een ‘breedspectrum stoornis’ een term waarmee onmiddellijk duizenden goed zijn bevonden, om hun weg te zoeken naar de dichtstbijzijnde psychiater. Het

Pure Child juni 2020

fort van de farmacie, een woord dat zijn origine vindt in kruidenleer en inmiddels meer en meer op een pillenfabriek begint te lijken en véél geld in het laatje brengt. Wat ook meteen de reden is dat er driftig met etiketten in het rond wordt gestrooid, want voor elk etiketje zijn pilletje, voor elke anomalie een therapie. Zo blijft het circus dat ‘gezondheidszorg’ heet verder draaien.

PURE CHILD breekt hier dan ook een lans voor al diegenen die met zo’n etiket opgezadeld zitten en waarvan we ons afvragen of dit terecht is. Was het niet de beroemde A. Korzybski die in zijn bekende werk ‘Algemene Semantiek’, (wetenschap die de omschrijving van woorden bestudeert) aangaf, dat een woord zelden, de echte lading dekt?

Waarom zien we elk kind niet simpelweg als uniek? Geen label waarbij het kind aanvoelt dat het ‘verkeerd’ is, ‘anders’ is, er niet bij hoort, enz.

Laten we elk kind benaderen vanuit zijn eigen mogelijkheden en bijzondere talenten. We zijn ieder afzonderlijk uniek met ons eigen zwaktes en sterktes en vormen een deel van de puzzel die nodig is voor onze verdere evolutie. Kinderen en mensen verdienen beter dan alleen een label te krijgen.

In deze editie proberen we een nieuwe visie op autisme te scheppen. We doen veel suggesties, opdat jij als lezer een stap vooruit zet in de erkenning van wat nu doorgaat als een stoornis of beperking naar een kracht, ja zelfs een talent.

We schuwen hierbij geen risico. Want die prachtige, mooie kleine en grote mensen verdienen dat! Veel leesplezier! 

Karel (13) met ASS (autisme) https://www.youtube.com/ watch?v=DBdjISXD9tM The Problem with Labelling Children Labels are Always Limiting! Respectful Parenting https://www.youtube.com/ watch?v=9vCo29pnfQQ Vera Verheldert #8: autisme en het ontbreken van ik-referentie https://www.youtube.com/ watch?v=hEdIb_o3peM Twee autisten die jullie vragen over autisme beantwoorden | Lotte Peeters https://www.youtube.com/ watch?v=gN7PoI1Z7dY Talent Autisme - Laura Brouwers https://www.youtube.com/ watch?v=FtByI_8huT4

PURE CHILD wenst jullie een sprankelende zomer toe!

Magdalena Troch Rudy Van Damme

PURECHILD 06 2020-3

Inspiratie 02 05 06 14 24 32 68

Voorwoord+filmpjes Tekst: Reizigers uit een ver verleden Kunstwerk: De kracht van autisme Tzolkind: Witte spiegel Sehoona: Ogen van het hart Tekst: Ik ben anders WIJTIJD: rituelen

Inzicht 08 18 16 20 30 34 36

Met autisme geboren Hoe communiceer je?

Autisme in zijn schoonheid Labels of logo Neurobiologisch anders zijn: vloek of zegen?

Het gebied tussen autisme en hooggevoeligheid Intermenselijk contact als basis voor empathie

Bijzonder interview 10 Vera Helleman Ouder aan het woord 26 Catherine & Charlotte

Inhoud

62 Bloesemremedies: Autisme niet mis 64 Mindfulness: interview met Elke Verbruggen en haar zoon + Luisteroefening 70 Yoga: Autisme een kracht 74 Massage: Happykidsmassage 76 Creatief zijn: MozaĂŻek

De natuur 80 Hoe dieren kunnen inspireren Boeken In de kijker: 90 Autisme en zintuigelijke problemen Voor heel het gezin: 91 Ik en autisme, Mijn zus heeft autisme, Teddy heeft autisme en Pien rode krullen, Billy de kat Voor leerkrachten: 91 Met autisme valt goed te leren, Kleuters en autisme

Onderwijs 42 Een ont-

wikkelplek voor kinderen met autisme 46 Talent met een (platen) labeltje aan

Gezondheid 52 Het GAPS dieet 56 Zwarte knoflook 60 Astaxanthine 4-PURECHILD 06 | 2020

84

Voorleesverhaal: Prinses Fortia deel 13

Pure Child juni 2020

Uit het boek: Waarom ik soms op en neer spring door de Japanse autist Naoki Higashida, die 13 jaar was toen hij het schreef.

Volgens mij worden mensen met autisme geboren buiten de orde van de beschaving. ..... Ik denk dat er, als gevolg van alle moord en doodslag op de wereld en alle zelfzuchtige verwoestingen die de mensheid op deze planeet aanricht, een diep besef van crisis heerst.

Het autisme is daar op de een of andere manier uit voortgekomen. Hoewel mensen met autisme er van buiten net zo uitzien als andere mensen, zijn wij in werkelijkheid in veel opzichten heel anders. Wij zijn meer een soort reizigers uit een heel ver verleden. En als wij door onze aanwezigheid hier de mensheid eraan kunnen herinneren wat werkelijk belangrijk is voor de aarde, dan zou ons dat stilletjes veel plezier doen.

PURECHILD 06 2020-5

Pure Child juni 2020

6-PURECHILD 04 | 2020

Pure Child juni 2020

De kracht van Autisme Tekening door kunstenares Tessa Smits

Een ode aan deze mensen met hun bijzondere talenten Deze tekening heb ik intuĂŻtief tot stand laten komen en laat voor mij de kracht van autisme zien, vertaald naar deze geometrische tekening.

Een tekening waarin aan de ene kant de persoon met autisme misschien niet altijd gemakkelijk te bereiken is, zichzelf misschien zelfs wel afsluit maar aan de andere kant een enorme innerlijke rijkdom heeft; veel gevoel, puurheid, oprechtheid, trouw aan zichzelf, diep contact kunnen maken, oog voor detail en zoveel meer.

Tessa Smits www.tessasmits.com

PURECHILD 06 2020-7

Pure Child juni 2020

Met autisme

geboren

I

Een kind wordt met autisme geboren. Zelfs al voor de geboorte doet een baby ervaringen op in de baarmoeder die mee bepalen hoe de verbindingen in de hersenen worden gelegd, net dat bepaald hoe een kind de wereld ervaart en zich zal gedragen. n optimale omstandigheden maak je als moeder zoveel mogelijk contact met je ongeboren kind. In sommige situaties is dit niet altijd evident. Een onverwachte zwangerschap bijvoorbeeld geeft een heel andere start, zeker als het een hele tijd duurt om het te aanvaarden. Ook stress en een drukke agenda geven je minder kans om contact te maken met het leven in de buik. Het zijn die momenten die de hechting, zelfvertrouwen en eigenwaarde van je kind beĂŻnvloeden. Een kind dat nooit contact heeft leren maken van in zijn leven in de buik, is erop ingesteld om zich alleen te beredderen. Hij leert als het ware om te overleven zonder contact en hulp van anderen.

8-PURECHILD 06 | 2020

Een stressvolle zwangerschap Je groeit 9 maanden lang in een veilige warme cocon waar je alles via de navelstreng aangeboden krijgt wat je nodig hebt. Niet enkel voeding en vitaminen vinden hun weg naar de baby, ook alle emoties en ervaringen van de moeder komen via deze weg naar binnen. Een periode van stress door verhuizing, werkverandering, ziekte, financiĂŤn of een andere reden verhogen ook het stresshormoon bij het ongeboren kind.

Op momenten van stress gebeurt er van alles in ons lichaam waardoor de hormoonaanmaak niet langer in balans is. Deze hormonen hebben invloed op onze gemoedstoestand, ervaren van prikkels, waarnemen van lichaamssignalen en innerlijke onrust. Bij veelvuldige periodes van stress kan het voorkomen dat een kind deze disbalans blijf behouden, zelfs na de geboorte.

Pure Child juni 2020

Nieuwe situaties kunnen beangstigen Ook de geboorte op zich kan een grote invloed hebben op je kind. Het is een overweldigende gebeurtenis met veel veranderingen en overgangen. Ook in dit proces is contact met het kind een belangrijke factor tijdens en na de geboorte om de hechting te bevorderen. Wanneer deze breuken vertoont, voelt het kind zich ook onveilig waardoor het oerbrein, met instinctieve reflexen, de ganse tijd alert is. Er is dan geen ruimte om te voelen, te denken en prikkels te reguleren. Een epidurale verdoving is een van die factoren die ervoor zorgen dat het contact met moeder voor een groot deel wegvalt. De pijn verdwijnt en je aandacht verschuift vaak naar andere zaken dan het geboorteproces, terwijl je kind nog volop zijn weg baant door je lichaam.

Een vroeggeboorte en couveuse geven een kind minder kansen op huid-op-huidcontact en het reguleren van stress doordat ze vaker gescheiden liggen van moeder en vader. Ook momenten waarop de controle volledig wegviel zoals een inleiding of keizersnede hebben een grote impact.

Het ritme van de baby wordt verstoord, de controle wordt uit handen genomen en hij moet het maar ondergaan. Bij een keizersnede gaat het nog een stapje verder. Hier wordt het proces van geboren worden plots onderbroken en moet het nietsvermoedend wezen geheel onverwacht de overgang maken tussen zijn leven in de warme, vochtige cocon naar een wereld vol licht, zuurstof, geluiden, aanrakingen,... Dit moment is vaak zo overweldigend dat het aantal prikkels te hard binnenkomen en niet verwerkt kunnen worden.

Nieuwe situaties worden vanaf dat punt eens zo spannend en zelfs beangstigend ervaren.

Voorkomen of helen van autisme?

Autisme kan je niet geheel voorkomen. Het is voor een deel ook erfelijk bepaald. Ik ben wel van mening dat je bepaalde kenmerken kan afzwakken en je kind voldoende kan ondersteunen om sterker in de wereld te staan. Rustige zwangerschap: stress vermijden is de boodschap.

Geregeld een moment elke dag om tot rust te komen, te ontspannen en contact te maken met je kindje. Contact maken: Praat met je foetus of zing voor je ongeboren kind. Dit werkt ook goed om je eigen emoties te reguleren. Je buik aanraken op deze momenten werkt versterkend.

Geboorte plannen: Maak een geboorteplan op dat je kan meenemen naar het ziekenhuis of dat je bespreekt met de vroedvrouw. Op deze

Bij een keizersnede gaat het nog een stapje verder.

Hier wordt het proces van geboren worden plots onderbroken en moet het nietsvermoedend wezen onverwacht de overgang maken tussen zijn leven in de warme, vochtige cocon naar een wereld vol licht, zuurstof, geluiden, aanrakingen,...

manier kan je wat meer controle behouden.

Blijf in contact met je kind tijdens en na de geboorte, vertel ook nu wat er gaat gebeuren.

Versterk je band: Een sterke band tussen ouder en kind geeft meer zelfvertrouwen, eigenwaarde en veerkracht. Een kind dat weet dat er een volwassene achter hem staat voelt zich veilig en ontwikkelt beter zijn emoties en sociale contacten.

Controle en structuur Hoe meer controle en structuur, hoe meer zekerheid. Dat geeft veiligheid, de basis van elk kind.

Hoe veiliger een kind zich voelt hoe minder hij in zijn oerbrein zal kruipen. Zo kan hij de signalen van zichzelf beter leren herkennen en z’n grenzen leren aangeven. Door controle te nemen over je eigen lichaam, geef je ook meer controle aan je kind. ď Ž Daisy Boogaerts www.coachingdelotus.be

PURECHILD 06 2020-9

Pure Child juni 2020

INTERVIEW MET

Vera Helleman 10-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

Vera is auteur van meerdere bestsellers en oprichtster van het Emotie Expertise Centrum. Zij zet zich in voor een positiever begrip rondom autisme en voor een nonduaal gezichtspunt in de wereld. Zij heeft een achtergrond in de Integratieve Psychotherapie. Van jongs af aan bekeek zij de wereld vanuit gevoelsperspectief en was gefascineerd door de vragen: ‘Waarom doen mensen wat ze doen en zeggen ze wat ze zeggen, terwijl dat heel vaak niet in overeenstemming is met hoe ze zich voelen?’ Zij ontwikkelde een systeem, gebaseerd op onze emoties, dat alle menselijke thema’s in kaart brengt en daarin onze disbalans en behoeften blootlegt. Haar aangeboren psychologisch inzicht, hypersensitiviteit én een autistisch denkend brein, maken tesamen dat zij details waarneemt in gevoel en gedachten en hier een gestructureerd overzicht van kan maken.

Vera, wanneer kwam jij voor het eerst in contact met het begrip autisme?

Tijdens mijn studie aan de academie voor psychotherapie werd er in een van de lessen gesproken over autisme. Ik herinner me nog dat ik dacht: “dat is wel heel herkenbaar”, maar de docente zei: “iedereen heeft wel iets autistisch”, waarna ik er nooit meer verder over nadacht. Jaren later toonde mijn echtgenoot een interview met Judith Visser, schrijfster van ‘zondagskind’, waarin ik vooral de beschrijvingen van haar jeugd als asperger meisje zeer herkende als mijn eigen jeugd.

Het voelde als een gordijn dat opgetrokken werd en ineens zo veel zichtbaar en duidelijk maakte.

Het lastige contact met mijn vader, mijn voor de buitenwereld onzichtbare intelligentie, het feit dat dingen die voor mij zo simpel, voor anderen heel ingewikkeld waren en andersom, mijn aversie tegen telefoneren. Er was schok. “Zou wat voor mij geldt dan niet voor iedereen gelden?” Ik was immers leraar. Ik trok zalen met honderden mensen die mij als voorbeeld zagen voor een moeitelozer manier van leven. “Verkocht ik hen iets dat zij nooit zouden kunnen leren?” Dat maakte me onzeker, maar gelukkig zei mijn man toen: “ze komen toch niet voor niets naar je toe?”. Ik ontdekte later dat we in basis helemaal niet zo verschillend zijn en dat ik juist door mijn autisme daar helderheid in kon brengen.

Wat betekent autisme voor jou?

Autisme is voor mij een mensenras dat net even wat anders geprogrammeerd is dan type 1.0 zeg ik maar even gekscherend, hoewel de woorden ‘ ander ras’ wel een mooie metafoor is voor het verschil in belevingswereld van autis-

tische mensen in contact met neurotypische mensen. Je lijkt vaak net op een ander spoor te denken en kijken als het andere ras. En dat gevoel is voor beiden gelijk. Los van het feit dat er meer van 1.0 zijn dan van 1.1 en er dan gezegd wordt dat 1.0 het normale ras is en het 1.1 een stoornis heeft. Nee, ik zie autisme niet als een stoornis, maar als een andere constitutie met veel potentie. Dat zoveel autisten vast lopen, komt doordat er een verstoring in de ontwikkeling is opgetreden, omdat zij met hun natuur niet gedijen in deze onnatuurlijke maatschappij. Ik heb ervaren dat je als autist ook heel gezond kunt opgroeien en juist heel mooie dingen kunt neerzetten.

Wat is belangrijk voor ouders om te weten, wanneer hun kind autistisch blijkt te zijn?

Als je autisme enkel kent als scheldwoord of als ziekte, dan kan ik me voorstellen dat je schrikt.

Ook zien mensen gek genoeg de dingen in eerste instantie vanuit schuld en boetedoening, dat mag wel een keertje klaar zijn, vind ik. Het leven is een geschenk en een kind met autisme is een prachtig, zuiver mens dat de wereld veel kan leren over oprechtheid en effectief gebruik van je menselijke gereedschappen. Problemen ontstaan pas wanneer aanpassing nodig is in de buitenwereld en een autistisch kind geen concessies kan doen aan de eigen, zo gevoelige, natuur. Wat belangrijk is voor ouders is zich allereerst te gaan verdiepen in wat autisme is en in de belevingswereld van het kind leren komen. Dan zie je dat er een hele mooie logica in zit die de moeite waard is om te onderzoeken en misschien zelfs over te nemen. Misschien is de maatschappij toe aan verandering en is het tijd om onze eeuwige neiging tot aanpassen te overstijgen.

PURECHILD 06 2020-11

Pure Child juni 2020

Wat zouden klassiek geschoolde artsen en onderwijzers moeten beseffen over autisme, zodat zij deze kinderen op een goede manier kunnen begeleiden?

Het toevoegen van regels en kaders kan heel belemmerend zijn en rigiditeit in de hand werken.

Dit is een misvatting die mij het meest opvalt.

Regels en kaders zijn enkel fijn als het om aanpassing gaat, maar gaat het om expressie geven aan jezelf, dan wil het vrij kunnen stromen en juist niet gekaderd worden. Wat ook belangrijk is, is te gaan zien dat de grootste verstoring optreedt als gevolg van de hypersensitiviteit. Een gevoelige natuur als die van autisten hebben echt een andere inrichting van hun leven nodig. Waar je overigens prima je weg in kunt vinden als je jezelf toestaat dingen anders te doen dan ‘normaal’.

Je vertelde in een filmpje over het “Ik” referentiepunt, die mensen met autisme niet kunnen waarnemen. Bedoel je daarmee dat autistische mensen geen ego hebben en leven vanuit hun pure zijn?

Ja, tenzij... zeg ik er direct bij ... ze hun natuur hebben verlaten en in hun hoofd zijn gaan leven. Al dan niet als gevolg van een opvoeding die te strak op regels zat. Zonder ik-referentie punt kun je namelijk alleen terugvallen op ofwel regels ofwel je gevoel. Velen kiezen voor het hoofd, omdat we geen ruimte hebben gehad, noch hebben geleerd om gevoel als instrument te gebruiken.

Het ik-referentiepunt is niet hetzelfde als ego, autisten zijn dus geen heiligen ;-) Het niet kunnen vinden van een ‘ik’ om aan te refereren op de manier die neurotypische mensen doen, (namelijk met een ik-identiteit als geheel van lichaam, geest en emoties) betekent dat je deze niet kunt gebruiken om je dingen voor te stellen voor jezelf. Neurotypische mensen gebruiken die ‘ik’ als een mentaal trucje om zich te verplaatsen in een ander of in een toekomst. Dat kunnen autisten niet. Zij moeten dat doen ofwel in gevoel, ofwel met regeltjes in hun hoofd. En het laatste betekent dat we dat eerst ooit opgeslagen moeten hebben.

In dit filmpje vertelde je ook dat autisten wél heel veel voelen. Voorbeelden?

Autisten zijn zeer sterk affectief empathisch. Zij kunnen zich niet mentaal in de ander verplaatsen, maar morphen als de ander. Zij voelen zich dus ‘als de ander’. Dat maakt dat ze daardoor wat overweldigd kunnen reageren op veranderingen in stemming en sfeer en ook niet goed door hebben dat het de ander is die iets nodig heeft.

12-PURECHILD 06 | 2020

Hebben ze eenmaal door hoe hun eigen natuur werkt, kunnen ze dus juist heel erg goed invoelen wat een ander nodig heeft. (En zal dit niet altijd zijn wat de ander denkt nodig te hebben ;-)) Ikzelf gebruik deze kwaliteit in mijn werk als Emotie Coach. Ik neem de ander voelend waar, vind in mezelf ‘als de ander’ een opening voor heling en spiegel deze dan terug. En dat kan dan ook nog eens heel erg gedetailleerd en subtiel, waardoor je exact kan pinpointen op waar de crux zit. Deze kwaliteit zie je ook terug in het feit dat vele autisten uitblinken in muziek of kunst, juist doordat ze de harmonie vinden en de ‘touch’ door met hun gevoel te werken.

Leven autisten in het NU? Wat doe je best wanneer je een vraag stelt over hun nabije of verre toekomst?

Vragen over de toekomst zijn voor autisten onmogelijk te beantwoorden. Wij kunnen wel uitstippelen, geavanceerde plannen maken, maar als het om een ‘ik’ in de toekomst gaat, schiet het hoofd op hol, zonder een antwoord te vinden.

Je vraagt hoe je dan zo’n vraag moet beantwoorden? De wedervraag is: waarom zou je dat willen, gezien er alleen maar NU is? Mocht het toch nodig zijn, dan vertaal ik die vragen altijd naar het nu, want dat is de enige plaats waar je daar een zuiver antwoord op kunt vinden.

Gebeurt het dat door onwetendheid van de begeleiders, ouders, omgeving, deze kinderen diep gekwetst kunnen worden waardoor zij zichzelf verliezen en blokkeren?

Het is niet door onwetendheid over autisme dat mensen anderen kwetsen, het is meer de onwetendheid over hoe de wereld werkelijk werkt, waardoor de gros van de mensheid zo afgescheiden reageert. De meeste autisten voelen zich niet thuis hier in deze grove wereld. Alles is zo onnatuurlijk en onlogisch. Al heel jong moet je ‘verharden’ en meebewegen in deze onlogica en dat gaat voor een gevoelige autist niet. Het is niet echt een kwetsing, maar meer bescherming naar een gang van zaken die niet bij je past. Blokkeren is bescherming, innerlijke opstand. Timeout! De omgeving vindt juist dat zo lastig, omdat zij in een modus van moeten aanpassen zitten.

Op tijd op school zijn, je sociaal gedragen, als je kind dat allemaal niet doet, dan is dat een ego-kwestie, waarvoor je het kind dan wil straffen.

En dat gaat er soms lelijk aan toe. Zij hebben niet geleerd wat werkelijke naastenliefde is. Omdat zij het … gelijk u zelve niet volledig begrijpen, geharnast door sociale goedkeuring.

Pure Child juni 2020

Is er een verschil tussen het brein van een normaal kind en dat van een autistisch kind?

Zeker. Het grootste verschil zit hem in de sociale schakel die een neurotypische kind maakt.

Het refereren aan ‘ik’ ten opzichte van de ander.

Een autistische kind leeft meer vanuit zichzelf.

Autisme betekent letterlijk ‘op zichzelf gericht’.

Verder is het brein veel praktischer en systematischer ingesteld, kan veel beter focussen en ziet veel in de details, maar is ook erg gericht op één specifieke interesse en kan focus moeilijk loslaten. Zo’n brein heeft voors en tegens.

Ken jij het werk van Natasha CampbellMcBride, die het GAPS dieet ontwikkelde?

Hoe kijk jij daar naar?

Laat ik eerst even ingaan op ‘kenmerken van autisme’, als ik deze mag herformuleren naar ‘kenmerken van ASS’ wat wil zeggen een verstoorde ontwikkeling van iemand met een autistische natuur. Dat wil dus zeggen dan haar zoon hierna nog steeds autist was, maar daar niet meer in vast liep. Darmproblemen kan ik me goed in vinden. Deze hebben alles te maken met het ‘verwerken’ van informatie.

Mentaal, maar vooral ook emotioneel. Door de gevoeligheid. Er zijn meerdere ingangen om deze op te pakken, met een dieet pak je ze aan via het fysieke. Ik ken haar niet, maar voeding doet natuurlijk heel veel in je vitaliteit en daarmee in hoe je met emotionele schommelingen kunt omgaan. Wat ik wel wil benadrukken is dat vele ‘oplossingen’ voor autisme of ‘oorzaken’ allemaal rieken naar autisme zien als ziekte… Ik zou het liefst zien dat we dit idee doorbreken, omdat dit de helft van het probleem is.

zelf staande te houden in deze maatschappij.

Conclusie: autisme = geen “ ik” hebben = alles voelen = puur leven vanuit de bron = een pure unieke gave of talent hebben = leraar zijn in puurheid = een kracht ?

Niet helemaal. Autisten hebben wel een ik, maar niet in de betekenis die de meesten hieraan hangen. Dat ik een idee is over lichaam, geest en emoties is voor de meesten nieuw. Dat de mensheid zichzelf om de tuin lijdt door middel van identificatie is voor de meesten nog onbewust. Het identificerend mechanisme is anders bij autisten, maar wij hebben allemaal, a-typisch én neurotypisch een ik, dat ik liever Zelf zou noemen. Ja, autisten kennen het manipuleren, niet omdat ze minder cognitief empathisch zijn en zijn daarom heel oprecht. Dat kan zeker een voorbeeld zijn voor mensen, maar om ze het leraarschap toe te schrijven… nee, of je een leraar bent is niet afhankelijk van je ‘ras’, maar van de constellatie van je ziel.

Is er nog iets dat jij heel belangrijk vindt om te delen met onze PURE CHILD lezers?

Denken en voelen is beiden belangrijk, maar het voelen mag leidend worden en het denken dienend.

PURE CHILD dankt jou voor dit interview en nog veel succes met je prachtige werk !  Magdalena Troch www.verahelleman.nl/autisme Boeken uitgegeven in eigen beheer: uitgeverij LiV

Zijn kinderen en volwassenen die dit label krijgen misschien hier met een bijzondere opdracht? Als voorbeeld hoe je kan leven vanuit verbondenheid met het grote geheel?

Moeiteloos jezelf zijn ISBN: 9789492073006

Wij zijn hier niet op aarde voor een opdracht, maar om expressie te geven aan onszelf. Omdat autisten zo gedetailleerd, gecentreerd en gefocust zijn, gaan ze hier doorgaans de diepte in op één onderwerp, waar een neurotypische persoon meer de breedte in gaat. Dat maakt dat je hier veel ontwerpers en ontwikkelaars vindt van nieuwe ideeën. De neurotypische mens geeft ook expressie aan zichzelf en doet dat op een andere manier. Dat maakt autisten niet belangrijker dan elk ander levend wezen. En ja, er zijn er ook die als robotten leven, omdat ze in hun hoofd vertrokken zijn en vast zitten in repeterende regels om zich-

Op komst: De kracht van AUTISME

De emotie encyclopedie ISBN: 9789492073020

PURECHILD 06 2020-13

www.tzolkind.nl

info@tzolkind.nl

Pure Child juni 2020

Pure Child juni 2020

Autisme in zijn

schoonheid Onze huidige maatschappij kent ondertussen al heel wat labels om kinderen met klachten en problemen in hokjes te plaatsen. En vaak hoor je de vraag: “Wat is er tegenwoordig met de kinderen aan de hand?”

Niets… de nieuwetijdskinderen zijn juist heel gevoelig en wijs en willen helemaal niet anders zijn. Ze willen gewoon zijn wie ze zijn. En daarvoor hebben ze ook mensen rond hen nodig die hen begrijpt en steunt. Mensen die aandacht hebben voor hun behoeftes. Deze kinderen laten ons weten dat er een nieuwe tijd is aangebroken. Niet een tijd van labels maar een tijd om anders te denken en te veranderen, onze maatschappij moet veranderen.

16-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

Autisme of ASS – Onze leermeester Kinderen met autisme ervaren vaak problemen met sociaal contact. Maar misschien houden ze een spiegel voor ons. Overdrijven wij niet? ’s Morgens vroeg al begint de ochtendrush, iedereen moet op tijd klaar zijn om te vertrekken naar school en werk. En na school of in het weekend rijden de ouders vaak rond van de ene hobby naar de andere. Daarbij komen nog de sociale afspraken met familie en vrienden.

En wanneer is er tijd voor rust? Wanneer is er tijd voor onszelf?

Heel veel kinderen met ASS ervaren nu in tijden van corona rust. Rust in hun hoofd. Ze hebben geen stress voor school, ze zijn in hun vertrouwde omgeving, hun veilige cocon. Geen drukke klassen, geen druk verkeer. Voor het eerst zeggen ze ‘mijn hoofdje is leeg’. Ook hier terug een spiegel voor onze maatschappij. Onze hectische maatschappij. Communicatie zorgt bij kinderen met autisme ook vaak voor frustraties. Zij houden van expliciete en duidelijke taal. Zuivere taal. Zeggen wat je bedoelt. Laat dit ook voor ons terug een duidelijk les zijn, zeggen wat je denkt, zeggen wat je voelt. Want doen we dit niet te weinig?

Respecteer de eigenheid van het kind. Help hen op hun niveau en met hun mogelijkheden op gepaste manier omgaan met anderen. Een grote dankuwel, kinderen! Wij leren zoveel van jullie.

Talenten erkennen

Vaak is er teveel aandacht voor hun (gedrags) problemen, maar kinderen met ASS hebben net veel talenten. Ze zijn creatief, opmerkzaam, oprecht, betrouwbaar en loyaal. Ze hebben een vi-

Veel kinderen met ASS ervaren nu in tijden van corona rust in hun hoofd.

Ze hebben geen stress voor school, ze zijn in hun vertrouwde omgeving, hun veilige cocon. Geen druk verkeer. Voor het eerst zeggen ze ‘mijn hoofdje is leeg’.

sueel geheugen en kunnen zich goed concentreren.

Dit zorgt er ook voor dat ze in de toekomst vaak graag gezien worden in hun job, omdat ze een sterke focus hebben en een goed detailzicht.

Ze kunnen ook talent hebben voor tekenen of muziek of een uitzonderlijk geheugen vertonen.

Vaak blinken ze uit in wiskunde, fysica, mechanica, architectuur,… Het onderwerp die hen boeit proberen ze door en door te begrijpen. Daarom is het heel belangrijk om hun talenten te erkennen, het potentieel van het kind in te schatten, zijn interesses te ontdekken en die zo goed mogelijk in het dagelijks leven te integreren.

Verbind met liefde Ga in verbinding met je kind en in verbinding met jezelf. Vanuit jullie innerlijke kracht komen jullie in onvoorwaardelijke verbinding met elkaar. Dit zorgt voor harmonie in het gezin.

Wanneer kinderen voelen dat ze mogen zijn wie ze zijn en respect krijgen voor wie ze zijn, gaan ze minder vaak moeilijk verdrag tonen. Dus laat het kind met liefde, veilig zijn, wie hij werkelijk is. Kijk in de spiegel die zij je tonen. En voel, ervaar en leer.  Joke Roels info@groeistof.be www.groeistof.be

PURECHILD 06 2020-17

Pure Child juni 2020

HOE communiceer JE met een kind dat autisme heeft?

Voor kinderen met autisme komt communicatie in vele vormen voor. Communicatie is namelijk veel meer dan taal. Door uitwisseling geef je betekenis aan anderen. De sleutel hiervoor is het motiveren van je kind om te communiceren. Of je kind nu gebarentaal, gedrag of vocale communicatie gebruikt, het creĂŤren van communicatiemogelijkheden in jullie dagelijkse routine zorgt voor succes van je kind. Hieronder geef ik je een aantal tips hoe je door middel van communicatie verbinding kan creĂŤren.

A

ls je kind in zijn eigen wereld lijkt te leven zonder interesse om met jou verbinding te zoeken, weet dan dat je niet de enige bent die het zo ervaart. Kinderen met autisme ervaren de wereld om zich heen anders en hebben de voordelen van interactie met anderen soms nog niet ontdekt. Met enig geduld en steun kan je je kind hierbij helpen. Uit onderzoeken is gebleken dat de meerderheid van de kinderen met autisme verbaal leert communiceren. Dat is op zich goed

18-PURECHILD 06 | 2020

nieuws. Toch zullen sommige kinderen met autisme mogelijks nooit verbaal communiceren.

Ze kunnen echter wel leren om hun gedachten, gevoelens en verlangens op verschillende andere manieren te delen. Door open te staan voor verschillende vormen van communicatie kan je de relatie met je kind verbeteren, kan je het begrijpen op een manier die anders niet mogelijk zou zijn, ongeacht hoe het kind communiceert.

Kinderen met autisme begrijpen Hoewel communicatie-uitdagingen niet langer een diagnostisch criterium zijn voor autisme

Pure Child juni 2020

(volgens DSM5: Autism Spectrum Disorder), ondervinden kinderen met autisme toch veel communicatieproblemen. Dit kan o.a. door de volgende redenen: * Fysieke beperkingen zoals apraxie van spraak bij kinderen * Sociale tekorten * Beperkte interesses * Denken op een vrij starre manier Door te begrijpen waarom je kind het moeilijk heeft, kun je hem leren communiceren op een manier die zijn specifieke uitdagingen aanpakt.

Neem de tijd om te bedenken waarom je kind niet communiceert. Gebruik deze kennis om de juiste hulpmiddelen voor je kind te kiezen.

Gelukkig zijn er opties om de communicatie met elk kind gemakkelijker te maken. Begin met het begrijpen van de unieke uitdagingen van je kind en zoek vervolgens naar hulpmiddelen en strategieën om jou en je kind te helpen. Dit kan een (technologisch) apparaat zijn, maar het kan ook een bepaalde leerstrategie zijn. Welke tool voor jouw kind geschikt is, hangt af van zowel wat je kind kan begrijpen als van zijn fijne motoriek.

Communicatie is een inherent sociale ervaring.

Het gaat om vaardigheden als gezamenlijke aandacht, oogcontact maken, gezichtsuitdrukkingen interpreteren en luisteren. Veel van deze sociale vaardigheden en aanwijzingen worden echter gemist of verkeerd begrepen door kinderen met autisme.

Hoe meer je kind oefent, hoe gemakkelijker de communicatie voor hem zal zijn. In het begin is het misschien moeilijk om hem te zien worstelen.

Je kunt zelfs uitdagend gedrag ervaren wanneer je kind gewend is dat jij op een andere manier reageert. Maar zodra je kind spontaan met je begint te communiceren op manieren die je altijd had gehoopt, weet je dat het de moeite waard was. De volgende twee strategieën bieden je kind alvast de mogelijkheid om te communiceren: 1. Beperk vrije toegang tot zijn meest gewaardeerde dingen Als je kind onbeperkte toegang heeft tot alle dingen die hij het meest waardeert, blijft er voor hem geen reden om met jou te communiceren.

Een voorbeeld: ‘s ochtends is het eerste dat ik doe naar de koffiemachine gaan voor die heerlijke eerste kop. Ik zet de koffie zelf, pak een mok en giet het erin. Ik hoef hiervoor met nie-

mand te communiceren. Als iemand echter de gemalen koffie in een afgesloten kast zou bewaren, dan zou ik gemotiveerd zijn om de persoon te vinden die de sleutel heeft. Mijn mistige ochtendbrein zou elke manier zoeken om te communiceren dat ik die sleutel nodig heb. Als die persoon geen Engels sprak, verdiepte ik me in mijn non-verbale communicatieve vaardigheden om mijn behoeften te communiceren.

Zo wil je dat je kind zich voelt. Een diepe, gedrevenmotivatie om te krijgen wat hij wil. Beperk de toegang tot die dingen die hij boven alles waardeert.

Kijk hoe je kind manieren vindt om met jou te communiceren! Wees creatief en je zult veel eenvoudige manieren vinden om je kind te motiveren.

2. Creëer meerdere mogelijkheden • Kinderen met autisme vereisen herhaaldelijke oefening om nieuwe vaardigheden te leren en te ontwikkelen, zoals alle kinderen.

• Zorg gedurende de dag dat er meerdere mogelijkheden zijn voor je kind om met jou te communiceren.

• Als je kind aangeeft iets te willen, zie dit dan meteen als een kans om hem te leren hoe te communiceren. Vind deze kansen gedurende de dag. Of je kind vocaal communiceert of alternatieve communicatiemethoden gebruikt, heeft geen invloed op deze techniek. Als je ziet dat hij iets wil, vraag het kind dan om te communiceren en respecteer die communicatie.

• Een voorbeeld: als je kind wil dat je bubbels blaast, blaas er dan een paar en ... laat hem het verzoek opnieuw doen. Verander één verzoek in zoveel mogelijk verzoeken.

Communiceren met je kind Zoek mogelijkheden om je kind te prikkelen om te communiceren, zorg dat dit voor jullie ouders ook leuk is. Maak je geen zorgen over de details en streef niet naar perfectie. Haal het meeste uit elk deel van de dag van uw kind en geniet ervan.  Vanessa Lauwers www.tzonnekind.com Technieken gebaseerd op Applied Behavior Analysis (ABA): een vorm van vroegtijdige, intensieve gedragstherapie.

PURECHILD 06 2020-19

Pure Child juni 2020

Labels of logo’s Ooit coachte ik een man die precies wist welk kruid goed was voor welk kwaaltje. Jaren later kwam ik hem weer tegen op een beurs. En tot mijn grote vreugde vernam ik dat hij nu zijn passie leefde. Hij had een succesvol bedrijf opgestart dat gespecialiseerd was in kruiden. Dit had ik niet anders verwacht met al zijn kennis. Maar vooral: hij deed dit helemaal vanuit zijn hart en ziel. Die man was en is heel authentiek, oprecht, eerlijk en zijn glimlach en knuffels zo puur.

I

k zou kunnen zeggen dat dit een direct gevolg is van mijn coaching. Maar dat is niet het hele verhaal. De reden dat de emoties van deze man zo puur zijn, is deels doordat dat hij geen maskers draagt in het leven. Hij is niet gevoelig voor externe verwachtingen over hoe hij zich zou moeten gedragen. Zijn antennes voor sociaal wenselijk gedrag functioneren niet optimaal, waardoor hij simpelweg doet wat zijn hart hem ingeeft. Of anders gezegd, hij heeft autisme.

20-PURECHILD 06 | 2020

De positieve eigenschappen van autisme Dat klinkt plots een stuk minder positief hé, zo’n diagnose? Mensen met autisme, voor zover je die überhaupt onder één noemer kan plaatsen, zijn heel goed in het focussen op details. Handig, als de rest van de groep opgaat in het grote geheel. Mensen met autisme zijn vaak heel gestructureerd en kunnen zich goed aan een planning houden of bij een project de tijdsplanning in de gaten houden en de doelen bewaken. Ze zijn een goede aanvulling op mensen met een cre-

Pure Child juni 2020

atieve geest. Ook kunnen zij sterk zijn in meer technische vormen van creativiteit. Ze worden minder beïnvloed door ‘geen zin’ of een ‘vrijdag middaggevoel’ en doen gewoon wat er op de planning staat. Ook al laten ze zich vaak meer leiden door ratio, hun acties komen vanuit het hart. Impulsief gedrag is niet echt hun ‘ding’ en beslissingen worden weloverwogen genomen.

Alles wat ik tot nu toe benoem, is een veralgemening en lang niet iedereen met autisme zal zich in deze opsomming herkennen. Er zijn verschillende vormen, gradaties en bij kinderen is het soms weer anders dan bij volwassenen. Wat dat betreft verschilt deze lijst niet met de lijst van kenmerken in de DSM (het handboek voor psychische stoornissen). Alleen is deze lijst een stuk positiever ingesteld. Labels en diagnoses vertrekken meestal vanuit het probleem waar iemand tegenaan loopt, en niet vanuit de sterke kanten.

Is het daarom dat er soms zo negatief naar labels gekeken wordt?

Focus op de problemen De focus ligt bij autisme vaak op wat iemand niet kan of moeilijk vindt, alsook hoe deze persoon zich moet aanpassen aan de groep. De worstelingen van de ouders, de school en de omgeving zorgen ervoor dat er een hyperfocus komt te liggen op wat er ‘mis’ is. Met de hoop dat het dan ‘opgelost’ kan worden, zodat de worstelingen hopelijk iets minder worden. In dat proces vergeten mensen soms te kijken naar de persoon in zijn totaliteit. Ineens is het niet meer een mens of een kind met behoeftes, interesses en talenten. Het is een autist.

Ik sprak in voorbereiding op dit artikel met een volwassen man met autisme. Ik vroeg hem hoe het voor hem was als kind om op een gewone basisschool te zitten en hoe hij de lessen beleefde met zijn autisme. Hij twijfelde. Hij wist als kind helemaal niet dat hij autisme had en hij had ook nooit echt het gevoel gehad dat hij anders was.

Het was gewoon nooit echt een issue geweest.

Pas later, tijdens zijn studententijd, liep hij vast en werd hij getest.

Er zijn zelfs autisten die bang zijn om het aan hun omgeving te vertellen, omdat ze voelen dat mensen ineens anders naar ze kijken.

Plots ben je niet meer gewoon Seppe, maar ‘Seppe, de autist’.

communicatieve vaardigheden. De omgeving verwacht dat iedereen constant gemakkelijk en razendsnel kan schakelen, prikkels en informatie kan verwerken. Als die dingen nu net niet je sterkste kant zijn, dan kan dat zwaar zijn.

Een diagnose als identiteit Als mensen zouden (h)erkennen dat daar voor autisten een uitdaging ligt dan zou dat alleen maar fijn. Alleen wordt er lang niet altijd in zulke positieve termen over autisme gedacht. Er zijn zelfs autisten die bang zijn om het aan hun omgeving te vertellen, omdat ze voelen dat mensen ineens anders naar ze kijken. Plots ben je niet meer gewoon Seppe, maar ‘Seppe, de autist’.

Dit probleem zie je terug bij meerdere ‘stoor nissen’. De stickers en labels die wij op kinderen plakken worden al snel beeldbepalend (en beïnvloeden zo ook het zelfbeeld van deze kinderen). Daarom dat er lijstjes rondgaan op sociale

Het was opnieuw een bevestiging voor mij dat het beeld van een diagnose als levensgroot probleem, lang niet altijd klopt. Dat neemt niet weg dat het heel lastig kan zijn. Dat is natuurlijk één van de redenen waarom mensen überhaupt een diagnose krijgen. Omdat ze op zoek gaan naar de oorzaak van de problemen waar ze tegenaan lopen. De maatschappij vraagt veel van onze

PURECHILD 06 2020-21

Pure Child juni 2020 media met de ‘positieve eigenschappen’ van mensen met dyslexie, ADHD, hoogbegaafdheid of autisme. We hebben dat blijkbaar hard nodig, om te horen dat iemand met een diagnose niet ineens alleen maar negatieve eigenschappen heeft. Terwijl het zo vanzelfsprekend is dat ieder mens zijn sterke kanten en minder sterke kanten heeft. Wat deze lijstjes ons dus eigenlijk proberen te zeggen, is dat mensen met een diagnose nog altijd mens zijn. Mensen met talenten waar we van kunnen leren. Het zou mooi zijn, mochten we elkaar steeds zo benaderen.

Geen logo maar een waslabel We zien al die diagnoses veel te vaak als het dure logo van een bekend kledingmerk dat levensgroot op de voorkant van je T-shirt staat. Maar eigenlijk is het gewoon het labeltje met wasvoorschriften aan de binnenkant van je shirt. Een handig onderdeel, absoluut. Zonder dat label loop je het risico dat je jouw lievelingsshirt per ongeluk te heet wast waardoor het krimpt. Of het heeft ineens een wazig kleurtje, omdat je het niet met ‘gelijke kleuren’ hebt gewassen. Maar als ik je vraag welk shirt je van plan bent om aan te trekken dan zul je niet snel antwoorden met ‘Die ene die je op 30°C moet wassen en niet te heet mag strijken!’. Je draagt een paars shirt, of

22-PURECHILD 06 | 2020

geel of wit, met of zonder bloemen, met lange of met korte mouwen, van katoen of bamboe, strak of juist een los model. Je draagt geen ‘40°C antikreuk-programma, machine beladen met de helft van het maximale gewicht’-shirt. Het label met wasvoorschriften definieert het shirt niet.

Zoals ik al schreef aan het begin, mijn lijstje met sterke kanten van autisme is nogal een veralgemening. Elk mens is uniek, een diagnose verandert dat niet. De kracht van autisme zit hem niet in 1 of 2 positieve eigenschappen. En zelfs niet in het ombuigen van de minder sterke kanten.

Groepskenmerken kunnen je maar gedeeltelijk op weg helpen om iemand te doorgronden.

Iemands talenten en mooie eigenschappen ontdekken, doe je door de mens in kwestie te leren kennen en verbinding maken met zijn of haar hart.

Die waarheid geldt voor ieder mens, ongeacht welk stickertje er ooit door een hulpverlener op geplakt is.

Het is daarom dat we bij Lazuli altijd kijken naar de mens in zijn geheel, met al zijn of haar facetten.

Iedereen heeft namelijk een kracht, een talent, een passie. Al wat wij moeten doen om het te ontdekken is verder kijken dan het label met wasvoorschriften.  Eva Storm

Lazuli Kindercoach & Jongerencoach worden?

Onze Visie?

Wie is de bezieler van Lazuli?

Hoe? We leiden volwassenen op tot Lazuli Kinder- & Jongerencoach... een gids op persoonlijk en spiritueel niveau.

Kinderen hebben eigenlijk geen probleem maar hebben wel last van omgevingsfactoren nl. onze beperkende overtuigingen en schoolsystemen.

Wil je dat ze gelukkig ĂŠn succesvol zijn, dan is een coach het allermooiste geschenk dat je hen kan geven.

Zo groeien ze van A naar B en uiteindelijk tot Z ... en zelfs nog verder.

3 14 jaar ervaring als Trainer & Coach, 3 25 jaar ervaring met kinderen & jongeren

Bewuste Volwassenen, Gelukkige Kinderen & Jongeren!

Als Lazuli Kindercoach leer je o.a.: 3 hoe je beter omgaat met emoties zoals boosheid en angst; 3 hoe je beperkende overtuigingen kan transformeren naar succesvolle; 3 hoe je met taal- en taalpatronen de neurologie kan veranderen; 3 hoe je gedrags- en leerproblemen, aanpakt, scheiding-, rouw & verlies; 3 hoe het kind zelf de oplossing in zich zelf kan vinden.

Kinderen zijn heel kwetsbaar, dus weten wat je doet is een must!

Eva Storm, pionier en bedenker van de Lazuliwijs Š methode

(alle soorten etiketten, HSP, indigo- & kristalenergie).

3 Mama en pleegouder De trainingen:

Eva legt in haar gecertificeerde trainingen de nadruk op het leren van professionele coachingstechnieken maar nog meer op het verhogen van je bewustzijn. Kinderen geven niet

zomaar de sleutel tot hun innerlijke belevingswereld. Enkel aan hen die een voorbeeld zijn en reeds op zielenniveau staan. Als Lazuli Kindercoach leg je daarom een traject af waarbij je onvoorwaardelijk leert te communiceren vanuit verbinding. Hierdoor is elke coaching een diepgaande heling.

Wens je op een holistische manier met de nieuwe generatie kinderen om te gaan, dan nodig ik je uit op onze Gratis Open Lesdag of maak een afspraak met Eva.

https:/ /lazulitraining.be/gratis/ https://lazulitraining.be/gratis/

Pure Child juni 2020

Wat is de sehoona techniek?

De Sehoona-techniek is een nieuwe, zachte zelf-hulp en transformatiemethode. Ik heb ze in de eerste plaats voor mezelf, voor mijn kinderen en mijn dichte familie ontwikkeld, later ook om andere mensen te helpen.

Wat houdt dit in?

De aanpak is heel eenvoudig: je werkt met een set van tekeningen die een zachte energie uitstralen. Hun vormen en kleuren werken onmiddellijk in op je onderbewustzijn en helpen je emoties en blokkerende gedachten los te laten.

Je kiest zelf de tekeningen die je aanspreken.

De transformatie gebeurt door naar de tekeningen te kijken en door met je handen een aantal eenvoudige bewegingen te maken.

Elke tekening is rond en behandelt een bepaald thema zoals emoties loslaten, vrijuit spreken, jezelf zijn, loslaten, genieten, enz. Het zijn telkens transformaties waar iedereen op de ene of andere dag door gaat.

Voor wie?

• Ouders die hun kinderen willen helpen om gelukkiger te zijn, hun eigenwaarde te versterken, hun talenten naar buiten te brengen.

• Studenten die faalangst of concentratieproblemen hebben.

• Hooggevoeligen die zich afvragen hoe ze zich beter kunnen voelen.

24-PURECHILD 06 | 2020

• Jongeren die op zoek zijn naar zichzelf.

• Volwassenen die rust en verdieping zoeken.

• Grootouders die hun kleinkinderen willen helpen.

• Leerkrachten die de sfeer in hun klas willen verbeteren.

• Therapeuten die nood hebben aan een extra techniek.

• Volwassene die vragen hebben omtrent de zin van hun leven.

• Mensen die een trauma of een diepe kwetsuur willen verzachten.

Kortom iedereen die deze techniek toepast wordt er rustig en blij van.

Charlotte Bosteels maakt de tekeningen.

Ze is in 2008 gestart en blijft maar tekeningen bijmaken. Er bestaan twee sets van 52 kaarten met een begeleidend boekje.

Kaarten te koop bij: www.sehoona.be mail: info@sehoona.be

Pure Child juni 2020

H el en d e teken in g en vo or jo n g eren

Ogen van het hart Kijk naar de wereld met de ogen van je hart.

Zo zal je dieper inzicht krijgen in jezelf en in alles wat er rondom jou gaande is.

Nodig anderen uit om ook met de ogen van hun hart naar jou te kijken.

Zo ontdek je je ware zelf.

PURECHILD 06 2020-25

Pure Child juni 2020

RUBRIEK OUDER AAN HET WOORD

PURE CHILD bezocht Catherine, moeder van Charlotte, die gediagnostiseerd is met ASS – laag IQ.

Catherine werd 20 jaar geleden voor het eerst moeder van een dochter, Charlotte.

Ze vertelt hoe het allemaal begon: “De eerste drie levensjaren leken vrij normaal te verlopen, behalve dan dat Charlotte met drie jaar nog steeds niet sprak. In de eerste kleuterklas, meldde de juf dat ze zich vaak terug trok en heel veel op zichzelf was, alsof ze in haar eigen wereld zat. Toch was de juf soms ook heel verrast, want Charlotte kende alle kentekens van de andere klasgenootjes uit haar hoofd en maakte puzzels van 50 stuks. Deze juf gaf Charlotte toen nog tijd en kansen om te groeien. Wel maakte ik hier reeds mijn eerste stappen naar de logopediste om aan Charlotte haar taal te werken. Ik was toen in verwachting en beviel dat jaar van een zoontje.

In de twee kleuterklas begon ze dan toch te praten, maar met een Nederlands accent. Charlotte keek graag naar Nora op TV en computer en zij bleek deze taal te kopiëren.”

In de klas hingen de namen van de klasgenootjes met kentekens aan de muur, met daaronder

26-PURECHILD 06 | 2020

hun werkjes. Toen Catherine op bezoek kwam in de klas had zij reeds opgemerkt dat onder Charlotte haar naam geen tekeningen hingen.

Enige tijd later zag Catherine dat het naamkaartje van haar dochter er helemaal niet meer bij hing, maar aan de andere kant van de klas.

“Ik vroeg aan de juf: “Hoe komt dit?“ Ze antwoordde: “Jouw kind maakt niets, dus kan ik ook niets ophangen.” Ik schrok ontzettend van deze onprofessionele houding. Nog wat later na een klasdag vroeg ik:” Hoe was het met Charlotte vandaag?” en ik kreeg als antwoord: “Je kind hoort hier niet op school, zij hoort in een BLO school. Toen brak mijn hart. Ik stapte de auto in en huilde hard. Diezelfde avond nog, ging ik zelf op onderzoek uit en stelde alles in het werk om Charlotte vooruit te helpen. Samen met mijn man bezochten we toen een kinderpsychiater. Na enkele onderzoeken hoorden we het verdict, dat onze dochter ASS had met een laag IQ.” “In de derde kleuterklas kwam ze bij een hele liefdevolle juf. Zij prikkelde Charlotte elke dag

Pure Child juni 2020

met oefeningen op haar niveau en gaf positieve feedback op waar ze wel heel sterk in was. Iedereen was bevriend met Charlotte in de klas, ze hielpen haar zonder veel woorden. Charlotte was gelukkig.

Eind dat jaar hoorden we dat Charlotte niet naar het gewoon onderwijs kon. Het drong toen door dat ons kind een andere weg zou nemen dan de meeste andere kinderen. Ook begonnen wij het verschil te zien in vergelijking met de ontwikkeling van onze zoon. Hij was heel snel in alles en sprak reeds vlot met twee jaar. Charlotte ging uiteindelijk naar het bijzonder onderwijs, waar ze de juiste opvolging en begeleiding kreeg.”

Voor Catherine en haar man was het eerste besef dat Charlotte dit label gekregen had, vreselijk.

Maar daarna heeft zij snel de knop snel omgedraaid, echter haar man kon dit niet.

Catherine: “Ze is ons meisje, ze is hier op de wereld gekomen met alles wat zij heeft. Ik aanvaard dit, het is nu eenmaal zo. Ik zorg dat ze elke dag gelukkig kan zijn. Ik zal haar helpen zoveel ik kan om haar te prikkelen, omdat ze toch een vorm van zelfstandigheid kan krijgen en zodat ze verder kan groeien op haar tempo”.

“Mijn man daarentegen had het heel moeilijk met dit gegeven. Hij vluchtte in zijn werk, in reizen… en kon er niet over praten. Ik liet hem doen, omdat ik besefte dat hij op dat moment ook niet anders kon. Hij had niet geleerd om over zijn gevoelens te praten en keerde zich naar binnen. Ik liet het los en focuste mij op mijn taak als moeder van twee prachtige kinderen.“ “Het leven heeft dit gegeven bij ons gebracht en daar maken wij samen het beste van. Natuurlijk had ik ook mijn zwakke momenten en werd het me soms veel te veel om dit alleen te dragen.

Gelukkig werd ik omringd en gesteund door mijn ouders en vrienden. Mijn man is letterlijk enkele jaren ervan tussen geweest. Hij kon hier helemaal niet mee overweg. Hij was ook niet in staat om professionele hulp te zoeken. Tot hij, gelukkig, na enkele jaren zelf tot het besef kwam dat hij niet kon vluchten. Dat de band met zijn gezin er altijd zou zijn, heel zijn leven lang. Toen zag hij eindelijk in dat ook hij dit moest aanvaarden en het beste ervan maken. Inmiddels zijn we weer terug samen en gaat het heel goed.”

Hoe oud is Charlotte nu?

“Charlotte is 20 jaar geworden. Ze is een mooi,

blij en gelukkige jonge meid. Op een foto zie je niets aan haar en lijkt ze normaal. Maar … ze is als een grote kleuter, die graag met haar speelgoed en poppen speelt. Op momenten kan ze echter bijzonder uit de hoek komen. Dan maakt ze prachtige kleurwerkjes met hele verhalen erbij.

Ook onthoudt ze alle plaatsnamen in de reisboeken die we bezocht hebben over de hele wereld.

Ze praat zelf Engels door de taal in filmpjes te kopiëren en begrijpt dit ook. Ze maakt graag kleine kleiwerkjes enz. Deze zomer gaan we samen op potten bakken cursus.

Ook toen ze jonger was, gebeurden er soms bijzondere dingen. Zoals toen onze zoon leerde fietsen in de tweede kleuterklas met vallen en opstaan, uiteindelijk was hij er mee weg en Charlotte zat steeds naar hem te kijken, te observeren. Op een bepaald moment zei ze: ”Mama ik ga fietsen.” Ze ging naar haar fiets en fietste onmiddellijk zonder te vallen. Ook het zwemmen gebeurde op zo’n manier. Op haar twaalf jaar kon ze na jarenlang observeren plots zwemmen. Ze ziet ook elk detail. We houden zoveel van haar.

Ze is zo eerlijk en puur. Ze is echt een prachtig kind met haar eigen unieke bijzonderheden.“

Hoe gaat het met Charlotte in het bijzonder onderwijs?

“Heel goed! Maar ik heb me wel als ouder ook eens gemoeid met hun aanpak. Charlotte zat op een gegeven moment bij kinderen, die nog zwaarder aangedaan waren, die niet konden praten en die steeds zaten te wippen. Charlotte begon dit gedrag te kopiëren en dus liet ik me horen, dat dit niet kon. Het was wel de bedoeling dat Charlotte vooruit ging en niet achteruit. Gelukkig had de begeleiding mijn bekommernis gehoord en sindsdien wordt ze omringd door kinderen die op haar niveau zitten. Tja, je zou kunnen zeggen, dat wanneer ze constant omringd zou zijn door leeftijdsgenoten met een normaal IQ, ze hen misschien ook zou gaan kopiëren … maar dit is natuurlijk niet aan de orde. Ook kunnen deze kinderen van haar klas niet komen spelen bijvoorbeeld. Daar ook zij leven in hun eigen bubbel. Als ouder ben je niet getraind om met deze kinderen om te gaan, mochten zij plots om bijzondere hulp vragen.

Charlotte’s echte beste vriend is haar hond. Zo was er een nest met puppy’s waarvan één puppy steeds naar haar kwam. De eigenaar zei dat dit hondje ook net het meest rustige hondje was. Er is een heel bijzondere band tussen deze twee.

Echte vrienden maken onder leeftijdsgenoten

PURECHILD 06 2020-27

Pure Child juni 2020

Vele mensen hebben een weekkalender of een dagkalender om meer structuur te brengen, maar wij kiezen hier bewust voor om dit niet te doen.

Want soms gebeurt het wel dat ik toch plots nog naar de winkel of de apotheker of …moet. En dan zeg ik heel kordaat en concreet: “ Charlotte mama moet nu naar … en jij gaat mee.” Ze maakt hier geen probleem over. Ze hoort en voelt dit duidelijk aan mijn stem en dan pruttelt ze niet tegen. Op school hebben ze wel een dag- en weekkalender als structuur natuurlijk. Duidelijkheid, goed de grenzen aangeven is belangrijk.”

Hoe is het contact tussen je zoon Olivier en Charlotte?

Olivier is in de hele situatie mee gegroeid, hij kent niet anders. Gelukkig is hij heel sociaal en heeft veel vrienden. Want doordat Charlotte in haar bubbel leeft, is hij zo’n beetje als kind alleen. Eigenlijk heeft hij niet zo heel veel aan haar, maar hij zou haar ook niet kunnen missen.

lukt niet echt, maar met haar hond is ze helemaal verbonden.”

“Zelf ging ik ook opnieuw studeren. Ik volgde psychologie om mijn kind beter te kunnen begrijpen, alsook mijn man. Dit raad ik elke ouder aan.

Het zou zelfs een verplicht vak mogen zijn op elke school. Ik sta nu veel beter in het leven en kan beter met deze situatie omgaan. “

Heeft je man er nu vrede mee?

Ja. We hebben besloten om samen van het leven te genieten. We reizen vaak met heel het gezin en nemen Charlotte dus mee. Mijn man vindt het zalig dat we dit samen kunnen doen. Ook voor de zoon is dit fijn. We trachten dan ook echt rekening te houden met iedereen. Dit lukt goed.

Charlotte vraagt wel elke dag wanneer we naar huis gaan en telkens opnieuw moet ik haar vertellen wanneer. En voor het eten is ze heel gemakkelijk omdat ze bijna altijd het zelfde kiest. Charlotte geniet ook enorm van de natuur. Ze komt daar helemaal tot rust. Eigenlijk komen we allemaal tot rust in de natuur.

Natuurlijk is ze wel het allerliefste thuis. Dat is haar veilige haven. De buitenwereld is soms wat bedreigend, met veel prikkels. Toch vinden wij het belangrijk om haar hiervan niet te onttrekken.

Deze prikkels zorgen er soms ook juist voor dat ze verder kan ontwikkelen, wat ze nog steeds doet.

28-PURECHILD 06 | 2020

Catherine, welke tips geef jij graag mee aan jonge ouders die in een soort gelijke situatie terecht gekomen zijn?

• Zorg dat je kind gelukkig is. Zoek uit wat de behoeftes zijn en vul ze in.

• Ga zelf op onderzoek, want de juiste instanties komen niet zelf naar je toe. En hoe meer je zelf weet over hoe het autistisch brein werkt, hoe beter dat je je kind kan begrijpen • Luister naar je kind en zet jezelf soms eens achteruit.

• Elke dag is niet hetzelfde, wees dus niet te streng voor jezelf.

• Geniet van de kleine dingen, al was het maar de glimlach op het gezicht van je kind.

• Schakel ME-time momentjes in.

• Zorg dat je als koppel af en toe eens tijd neemt voor jullie zelf, ga er eens een weekend op uit.

• Wees met kleine progressies tevreden.

• Ga zoveel mogelijk de natuur in.

• Zie en ontdek welke bijzondere gave je kind heeft en prikkel het kind hierin.

• Merk dat het kind jou ook iets komt leren – zoals simpel: hou van het leven.

• Zoek naar de juiste en goede begeleiding.

• Staat er je iets niet aan bij de begeleiding, laat je horen, volg je buikgevoel.

• Wees duidelijk in je boodschappen.

Catherine wenst alle ouders veel vertrouwen, geduld, liefde en geluk toe. 

PURE CHILD dankt haar voor haar openheid.

Ben jij ouder, leerkracht of coach?

Zoek je ondersteuning bij het begeleiden van kinderen?

KIES dan voor een JAARABONNEMENT op de papieren PURE CHILD editie En ontvang 5 prachtige magazines gedurende een heel jaar bij jou thuis

Voor slechts 50 € (Incl. verzendkosten) Mail ons: info@purechild.be Bezoek onze website: www.purechild.be

REACTIES VAN PURECHILD LEZERS Ik ben heel tevreden met het PURE CHILD magazine en ik leg mijn dubbeltje nu ter inzage in de leraarskamer. Als het aan mij lag gaf ik graag aan al mijn collega ‘s en ouders van mijn kleuters een boekje!

Had ik als jonge leerkracht maar zo een magazine gezien met zulke onderwerpen.

Dankzij jullie PURE CHILD magazine voel ik me niet alleen en het geeft steun te weten wat er allemaal al gebeurd ,dat er meerdere mensen zijn die zo denken, dan voel ik mij niet zo anders...

Jeetje, wat een prachtig magazine! Ik deel jullie visie volkomen.

Als we de kinderen gaan respecteren, we leren hen ‘heel’ te laten, (en dat is voor ons volwassenen een hele reis) dan zullen zij hun hart kunnen volgen en alles anders doen!

Wat een rijk magazine!

Wat een mooi en leerrijk magazine!

Ik ben laaiend enthousiast !

Wanneer kan ik mijn abonnement verlengen? Ik zou er geen willen missen.

Neurobiologisch

anders zijn een vloek of een zegen?

De laatste jaren krijgen kinderen veel sneller een ‘etiket’ opgeplakt, ASS is er eentje van. De tendens om kinderen te labelen zit nog steeds in stijgende lijn, we hopen ze beter te kunnen begrijpen en begeleiden om deze manier.

Voor een stuk geeft het ons een beter begrip, maar denken we wel ruim genoeg?

We zien autisme als een stoornis, een ‘tekort’, dat we moeten opvangen door aangepaste begeleiding te voorzien. We willen ons kind zo ‘normaal’ mogelijk maken, maar gaan we zo niet voorbij aan de boodschap die deze kinderen brengen? Zijn we bereid om onze opvoedingsmethodes, ons onderwijs,…onder de loep te nemen en daadwerkelijk verandering te brengen?

B

ij mensen met autisme werkt het brein anders, ze denken anders dan de neurotypische mens. Er wordt ook wel eens gesproken van lateraal en verticaal denken. Waar de meeste mensen verticaal denken, m.a.w. in oorzaak en gevolg, denken deze kinderen lateraal. Ze zien niet 1 mogelijkheid, maar een verscheidenheid aan mogelijkheden.

Ze leggen meer en andere linken, ze denken creatief. Dat maakt het mogelijk om sterk probleemoplossend te denken. Maar het zorgt

30-PURECHILD 06 | 2020

eveneens voor verwarring in communicatie met neurotypische mensen. Een voorbeeld: Een leerkracht zegt tegen een leerling met ASS, “gedraag je nu toch eens in de klas, neem een voorbeeld aan je zus, die heeft dat nooit gedaan! Ik begrijp niet waarom jij je zo misdraagt, je zus is zo braaf en jij…”

Bij de leerling begint een molentje te draaien: “Juf zegt dat ik me moet gedragen zoals mijn zus, maar ik ben toch mijn zus niet? In de eerste plaats ben ik een jongen, geen meisje. Het klopt dat wij in hetzelfde gezin wonen, maar wil dat nu zeggen dat ik er eigenlijk niet bij hoor omdat ik niet ben zoals mijn zus? Mijn zus heeft toch

Pure Child juni 2020

nooit in deze situatie gezeten nu? Ze is hier nu niet eens, hoe kan de juf dat dan vergelijken? …” (en zo kan ik nog even doorgaan) Gevolg: De jongen begrijp er niets van, raakt helemaal overstuur en wordt door zijn gedrag uiteindelijk de klas uitgestuurd. De aanpak van de juf heeft duidelijk doel gemist. In plaats van het kind tot rede te brengen bereikte ze het tegenovergestelde.

Als deze leerkracht zich zou inleven in de jongen, zou ze begrijpen dat zijn gedrag op dat moment slechts een signaalfunctie is. Door het signaal op te pikken en daarmee verder te gaan, zou een conflict zijn vermeden.

Fysieke aanleg Omdat het brein bij mensen met autisme anders werkt, hebben zij ook andere behoeften. Zo is hun behoefte aan dopamine veel hoger dan bij de neurotypische mens. Dopamine is een stof in onze hersenen die behoort tot ons beloningssysteem en ervoor zorgt dat we ons tevreden voelen en goed in ons vel zitten. Bij een tekort aan dopamine gaat je lichaam automatisch op zoek naar iets om dit tekort aan te vullen. Bijvoorbeeld snelle suikers.

Dit geeft tijdelijk een goed gevoel, maar brengt op langere termijn heel wat problemen met zich mee. Schommelingen in bloedsuikerspiegel, stemmingswisselingen, angsten, depressie, slaapproblemen, agressie,…

Mensen met autisme zijn ook vatbaarder voor verslaving. Verslaving is fysiek gezien niets anders dan het steeds opnieuw opzoeken van dopamine, van beloning. Heb je je ooit afgevraagd waarom zoveel kinderen vandaag verslaafd zijn aan gamen?

Veelal zijn dit kinderen die neurobiologisch anders zijn. De voldoening van de games geeft een boost aan hun dopamine. Gaming is daarnaast voorspelbaar, vraagt logisch redeneren en dat is iets waarin ze net heel sterk zijn. Je kan deze verhoogde dopaminebehoefte deels opvangen door aangepaste voeding en eventueel door voedingssupplementen bij te nemen indien nodig.

Doe dit wel onder begeleiding van een deskundige.

Theory of mind De theory of mind is het vermogen je in te leven in een ander, als het ware tussen de lijnen te lezen, en emoties en gedachten van de ander te kunnen inschatten. Bij mensen met autisme is de theory of mind vaak veel te weinig ontwikkeld.

Ze hebben moeite zich in te leven in een ander, emoties te lezen bij anderen en daardoor weten ze vaak niet hoe ze zich sociaal correct moeten gedragen. Vergelijk het met een reis naar Japan.

In Japan gelden ingewikkelde sociale omgangsregels, die je als buitenstaander nauwelijks begrijpt. Zo zeggen Japanners vaak het tegendeel van wat ze bedoelen. Je moet de cultuur al door en door kennen om te weten wat er bedoeld wordt. In het Japans bestaat er zelfs een woord voor: tatemae (Je anders voordoen dan je werkelijk bent). Dat is wat iemand met autisme min of meer voelt in onze maatschappij. Neurotypische mensen zeggen meer tussen de lijnen dan ze beseffen. Voor mensen met autisme is dit moeilijk. Zij zeggen wat ze bedoelen, dit wordt regelmatig als onbeleefd of niet erg tactvol beschouwd.

Maar hun communicatie is daardoor wel eerlijker.

Tot op zekere hoogte is het correct te stellen dat ze vaak moeite hebben om de ander te lezen.

Veel autisten zullen zich beroepen op sociaal wenselijk gedrag en kopiëren wat ze zien in hun omgeving. Ze leren door zich hieraan te spiegelen.

Anderzijds zijn net deze kinderen vaak hypergevoelig voor stemmingen en emoties van mensen rondom hen, en voelen ze deze feilloos aan. Zij maken de verbinding tussen hoofd en hart. Dat laatste wordt veel te weinig erkend. Er wordt vooral gekeken in termen van ‘tekorten’, Wordt het niet tijd dat wij onze communicatie eens onder de loep nemen? Eerlijker en oprecht met elkaar omgaan, vanuit liefde en zonder oordeel? De voorbije eeuwen heeft de mens geleerd het verstand voorop te stellen. Het ego werd geboren, we denken en oordelen, de verbinding met ons hart zijn velen kwijt. Deze kinderen weten, voelen dat het hart de basis is van alles, het verstand staat enkel ten diensten van het hart. Dat zorgt voor een andere vorm van communicatie, zonder ego, eerlijk en oprecht. De grootste les die zij ons kunnen leren: een eerlijke, ethisch verantwoorde en liefdevolle communicatie, recht vanuit het hart.

Zelf autistisch en moeder van drie bijzondere kinderen, ken ik maar al te goed de valkuilen, de moeilijke momenten. Daarnaast staan evenveel mooie en intense ervaringen die mij alle dagen dankbaar maken voor mijn ‘anders zijn’. Er is niet iets zoals ‘de aanpak’, wel een voortdurend bijsturen en proberen. Blijven geloven in je kind, zijn/haar talenten erkennen, buiten de lijntjes durven kleuren, met veel vertrouwen en zonder oordeel. Zonder de intentie de ander te willen veranderen, met veel onvoorwaardelijke liefde, is het grootste cadeau dat je hen kan geven.  Manon Wellens www.centrumnieuwetijdskinderen.be

PURECHILD 06 2020-31

Pure Child juni 2020

“Lieve ouders, lieve leerkracht, lieve mensen,

Ik ben anders Ik denk anders dan andere kinderen en stel soms gedrag dat je vreemd vindt en niet helemaal begrijpt. Ik zet je wereld op zijn kop, ga soms door het lint, sluit me af, en drijf je bij momenten tot wanhoop en vertwijfeling.

Ik vraag een andere aanpak, zowel thuis als op school. Soms lijkt het alsof alles wat je ooit leerde over opvoeden bij mij niet werkt.

Maar alsjeblieft, zie mij, zie het kind in mij, niet enkel de ‘autist(e).’

Verbind je met mijn wezen, en dan stel ik me open. Dan leren we, jij van mij en ik van jou. Want ik ben zoveel meer dan mijn autisme !

Geloof in mij, ik vind mijn weg, al is het misschien niet diegene die jij voor ogen had. Geef me ruimte, ruimte om het leven hier te ontdekken, met vallen en opstaan.“ Manon Wellens www.centrumnieuwetijdskinderen.be

32-PURECHILD 06 | 2020

LEEFTIJDSGEBONDEN MICROBIOTICA

Udo’s Choice Microbiotica voor jong en oud!

INFANTIS BLEND voor kinderen 3-6 jaar

CHILDREN’S BLEND voor kinderen 5-15 jaar

ADULT’S BLEND voor volwassenen 16-55 jaar

7 specifieke bacteriestammen met 3 miljard levensvatbare micro-organismen

7 specifieke bacteriestammen met 5 miljard levensvatbare micro-organismen

6 specifieke bacteriestammen met 17 miljard levensvatbare micro-organismen

ADVANCED ADULT’S BLEND voor senioren 55 plus of een extra behoefte aan bifidobacteriën

SUPER 8 HI-POTENCY met een bijzonder hoog percentage aan lactobacteriën

SUPER 5 ZUIGTABLET in een zuigtablet, speciaal met een hoger gehalte aan L. Salivarius.

7 specifieke bacteriestammen met 34 miljard levensvatbare micro-organismen

8 specifieke bacteriestammen met 42 miljard levensvatbare micro-organismen

5 specifieke bacteriestammen met 2 miljard levensvatbare micro-organismen

BEPAALDE BACTERIËN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE MENS Udo Erasmus, de wereldberoemde nutritionist en voedingsexpert ontwikkelde verschillende Microbiotica supplementen specifiek voor elk lid van de familie.

Het type en de hoeveelheid lichaamsvriendelijke bacteriestammen voor het beste resultaat zijn afhankelijk van de behoefte en de verschillende stadia van het leven.

Alle gekozen bacteriestammen of micro-organismen zijn speciaal ontwikkeld en getest op hun zuurweerstand.

Zo weet men zeker dat deze vriendelijke bacteriën overleven in een zuur milieu.

WAAROM UDO’S CHOICE MICROBIOTICAMENGSELS ANDERS … EN HOOGWAARDIGER ZIJN:

• Omdat de stammenselectie leeftijd gerelateerd is (voor effectiviteit) en voor iedere specifieke leeftijd gebaseerd is op gepubliceerde klinische studies.

• Omdat de compatibiliteit van alle stammen die Udo’s Choice Microbiotica bevatten, in-vitro getest en bevestigd zijn.

• Omdat alle gebruikte bacteriestammen getest zijn op gastrische weerstand voor maximale opname.

• Omdat Udo’s Choice Microbiotica geproduceerd worden met uiterst geavanceerde apparatuur, dusdanig dat er een zo hoog mogelijke gestandaardiseerde concentratie verkregen wordt.

voor meer informatie over de microbioticaproducten

VERKRIJGBAAR IN DE BETERE NATUURVOEDINGSWINKEL OF APOTHEEK

Ojibwa-De Roeck+32 (0)52 48 43 00

www.ojibwa.be | www.gezondevetten.be www.gezondevetten.be

Pure Child juni 2020

Het grijze gebied tussen autisme en hooggevoeligheid

Een jonge moeder die een enorme zoektocht heeft met een heel gevoelige zoon die rond zijn elfde last krijgt van zware depressies. Hij verstopte zich in de wereld van computerspellen zodat hij zich met andere personages kon identificeren, zoals hij me vertelde. Pas na vele jaren krijgt hij de diagnose ADD en chronische depressie. Ze hadden eerst gedacht aan het syndroom van Asperger maar hij voldeed toch niet helemaal aan de daarvoor beschreven symptomen. En dan? Hoe ga je daarna verder?

D

eze jonge moeder was ik. Natuurlijk wist ik allang dat mijn zoon ‘anders’ was en dat werd steeds zichtbaarder naarmate hij ouder werd.

Gelukkig vond hij met vallen en opstaan zijn weg en gaat het nu goed met hem. Ik stopte nooit met zoeken en ging vanaf 2009 trainingen geven aan hooggevoelige kinderen en jongeren vanuit verbinding met het platform ‘Wijze ouders’. Dit met als doelstelling dat ze beter snappen wie ze zijn.

Hoe beter ze met hun emoties kunnen omgaan, hoe minder zij zich hoeven te verliezen in het overprikkeld zijn.

Door mijn werk in de zorg en later in het onderwijs raakte ik steeds meer geïnteresseerd in wat autisme nou precies is. Ik zag steeds meer verbanden tussen hooggevoeligheid en autisme. Tijdens een lezing van Hans Lemmens werd dit temeer bevestigd. In zijn boek ‘Het elastiek tussen lichaam en ziel’, beschrijft hij heel mooi hoe onze ziel

34-PURECHILD 06 | 2020

verbonden is met ons lichaam.

We hebben een lichaamskoord en dat is flexibel als een elastiek. Dit betekent dat we als ziel daardoor ook een beetje uit ons lichaam kunnen ‘hangen’.

Op het moment dat we overlijden wordt dit koord verbroken en gaat onze ziel naar de hogere sferen terug. De ziel Auteur: H. Lemmens treedt dan uit het lichaam en V.U.: Gvmedia Stichting ISBN: 978905599237 de gelaatskleur verandert, waardoor je weet dat het koord afgebroken wordt.

Hooggevoeiligheid Hooggevoelige kinderen hebben door hun gevoeligheid en het sneller overprikkeld kunnen raken, de neiging om ook een beetje uit hun lichaam te gaan ‘hangen’. Zo voelen ze wat minder en komt alles wat minder hard binnen. Het gevolg is wel dat ze daardoor niet goed geaard zijn. Je

Pure Child juni 2020

ziet dat deze kinderen ook vaak wat dromerig zijn. Het kan daardoor lastig zijn om aardse dingen zoals schoolleerstof goed te onthouden.

Autisme Bij autistische kinderen is vanuit deze benadering de ziel niet helemaal goed ingedaald in het lichaam. Normaliter is zes weken na de geboorte de ziel ingebed in het lichaam. Het kind gaat dan ook voor het eerst contact met de ouders maken.

Je ziet dat ze je echt aan gaan kijken. Echter, bij de kinderen met autisme gebeurt dit niet of nauwelijks. Afhankelijk van het soort autisme en de ernst, blijft de ziel als het ware aan de rand van het lichaam hangen. Het gevolg is dat het ‘ik’ zich niet in het lichaam kan manifesteren. Dat is het verstoorde contact wat de ouders waarnemen.

Vanuit verbinding komt ontwikkeling tot stand.

Het kind met autisme mist hierin stukken omdat het niet de nodige verbinding heeft met zichzelf en daardoor met de omgeving. De gevolgen daarvan zijn ook in de ontwikkeling van de hersens te zien. Dat is in beeld gebracht bij mensen met autisme, door hersenscans die heel veel korte verbindingen laten zien in plaats van de normale langere verbindingen. Ze hebben hierdoor ook een hele andere perceptie van de werkelijkheid die wij zien. In mijn boek dat ik in 2016 schreef, kom ik hier ook op terug. In de bijbehorende training omschrijf ik autisme vanuit verschillende stromingen en hoe je als ouder/hulpverlener daardoor met een andere visie naar autisme kunt leren kijken.

In de ontwikkeling van ‘normale’ en hooggevoelige kinderen zie je dat een kind op een gegeven moment zichzelf als ‘ik’ gaat onderscheiden ten opzichte van andere mensen. Dit ‘ik’ wordt gevoed door de omgeving waardoor het kind zichzelf stevig in het leven kan gaan neerzetten.

Hierdoor ontstaat een wereldbeeld voor het kind en ontwikkelt het zijn persoonlijkheid.

Waar lopen autistische kinderen tegenaan?

Door de vele korte verbindingen in de hersens moeten ze de hele dag puzzelen om de juiste informatie bij elkaar te zoeken. Dit heeft grote consequenties voor het vermogen om verbindingen tussen gebeurtenissen te zien. Ze missen een stuk in hoe sociale interacties tot stand komen. Daarnaast is plannen en organiseren erg lastig voor ze. De informatie die opgeslagen is, kan niet goed verwerkt en op de juiste manier aan elkaar gekoppeld worden. Hierdoor is het

heel lastig voor ze om nieuwe dingen te leren waar we in ons dagelijkse leven mee te maken hebben. De wetenschap is er nog steeds aan het puzzelen hoe deze kinderen nu waarnemen, vooral omdat het voor deze kinderen lastig is om vanuit ons referentiekader een vertaling te maken.

Ze kennen onze ‘werkelijkheid’ niet zo als wij.

Aan ons de uitdaging om hen te lezen en te leren begrijpen.

Als je eens zou beseffen hoeveel energie het deze kinderen kost om de hele dag te proberen beelden te maken om ons te kunnen volgen!

Het is alsof je de hele dag door, een enorme puzzel aan het maken bent en alles gaat ook nog eens zo ontzettend snel in de communicatie. Dan is het niet zo gek dat de overprikkeling steeds groter wordt en begrijp je ook beter waarom deze kinderen zich vaak nog meer terug willen trekken in hun eigen wereldje en soms zo onbereikbaar kunnen zijn afhankelijk van de mate van het autistisch zijn.

Overprikkeling is de overeenkomst Natuurlijk is dit slechts een beknopte uitleg van zo’n ingewikkelde staat van zijn als autisme. Ik begon dit artikel met ‘het grijze gebied tussen autisme en hooggevoeligheid’. Ik heb de twee beschreven en de grootste overeenkomst is overprikkeling. Autisme en hooggevoeligheid liggen in elkaars verlengde en de overgang van het een in het ander is een grijs gebied. Waar hooggevoeligheid over gaat in autisme, is op dit moment nog niet duidelijk.  Margaret Rijkes www.allesiskids.nl

Sinds 2009 geef ik trainingen aan hooggevoelige kinderen en pubers na het volgen van trainingen bij Sylvia van Zoeren die het platform ‘Wijze ouders’ heeft opgericht. In 2016 deed ik een jaar onderzoek naar autisme omdat dat steeds meer mijn interesse wekte door mijn werk in de zorg en het speciaal onderwijs. Hieruit ontstond een boek en een training: Autisme vanuit andere stromingen.

PURECHILD 06 2020-35

Intermenselijk contact als basis voor empathie Hoewel de neurowetenschappers er nog niet volledig uit zijn, blijkt er toch een heel sterk vermoeden te groeien dat het empathisch - of het inlevingsvermogen verbonden is met de vorming van de spiegelneuronen in ons brein. Het zijn “slimme” cellen die ons de kans geven om te leren door imitatie, een taal te verwerven en hoogstwaarschijnlijk dus ook om empathie te voelen voor anderen. En dit laatste is nu juist een sleutelbegrip in het autistisch gedrag.

B

aby’s imiteren spontaan de gelaatsuitdrukking van bijvoorbeeld de moeder maar ook omgekeerd spiegelt zij de baby na.

Wanneer we een brede glimlach tonen zien we die ook verschijnen bij de baby. De spiegelneuron stellen ons eveneens in staat om het eventuele dialect van de ouders en hun taalgebruik na te bootsen en eigen te maken. Kinderen leren gigantisch veel door de imitatie van houdingen, bewegingen en handelingen, gedrag van ouders, zussen,

36-PURECHILD 06 | 2020

broers, grootouders, vriendjes, leerkrachten, etc. Gek om vast te stellen hoe sterk wij als mens een genetische gelijkenis tonen met het gedrag van apen op het vlak van imitatie. Wij apen elkaar niet alleen na met onze moedertaal maar ook op het vlak van cultuur, mode, trends,… spiegelen wij. De reclamewereld maakt van ons nabootsgedrag dan ook handig gebruik.

Spiegelneuronen helpen ons de intentie van andere mensen in ons brein na te spelen waardoor we ons kunnen inleven in de mentale toestand van anderen - Marco Lacoboni

Pure Child juni 2020

We kunnen daardoor bijvoorbeeld zelf de fysieke pijn of de emoties van anderen aanvoelen.

Volgens neurowetenschapper Marco Lacoboni in zijn zeer boeiend boek, Het spiegelende brein, wordt het spiegelneuronensysteem gevormd door ervaring en dit is fundamenteel in dit verhaal.

Baby’s en jonge kinderen ontwikkelen via het veelvuldiglijk arsenaal aan imitatie- en empathisch vermogen. Er is wetenschappelijk gezien een sterk verband tussen het imitatievermogen en het voelen van empathie voor anderen. Autistische kinderen kunnen echter niet imiteren, vooral de sociaal en affectieve kant valt op en minder de cognitieve. Waardoor ook wetenschappers de link leggen met het gebrek aan inlevingsvermogen van autistische kinderen.

Zes verschillende laboratoria bevestigen dat autistische personen verstoringen vertonen in de spiegelneuronengebieden. Deze vraag stelt zich dus: zijn er bepaalde vormen van autistisch gedrag die veroorzaakt worden door het gebrek aan sociaal contact bij het jonge kind?

Verstoord spiegelneuronensysteem Het is frappant hoe tijdens mijn volledige 40-jarige loopbaan, als leerkracht bewegingsopvoeding in de basisschool, steeds meer kinderen op het vlak van empathisch vermogen tekorten vertoonden. Zowel op de speelplaats als tijdens mijn lessen “begrepen” zij de sociale en emotionele intenties van andere kinderen niet. Vooral als kinderen werden verondersteld om in groep of ploeg samen te oefenen of spelen viel dit op.

Kinderen kunnen hard zijn voor elkaar en vaak worden sommigen met zulk een “onaangepast” gedrag gemeden in de groep, omdat ze zich niet kunnen inleven in het gesprek of spelgedrag.

Deze toename van kinderen met empathische tekorten viel niet alleen mij op in de onderwijspraktijk, maar ook Carla Hannaford en een groepje neurowetenschappers van de Southampton Solent University. Het kinderbrein groeit en ontwikkelt via zintuiglijke ervaringen, beweging, het vrije spel en intermenselijk contact. Maar bij steeds meer kinderen zien we dat er een ‘vervaging’ merkbaar is van al deze natuurlijke ervaringskansen, dus ook de noodzakelijke interactie tussen baby, peuter en in eerste instantie de ouders. In het algemeen benaderen we onze jonge kinderen minder natuurlijk en meer artificieel dan 30 of 40 jaar terug.

De neurowetenschappers en andere experts zijn immers heel bezorgd dat bij steeds meer jonge ouders een baby-relax, de TV, andere

beeldschermen en modern babymeubilair de rol van de verzorger overneemt voor stimulatie, affectie en interactie. Het natuurlijke oog - en het sociaal contact vermindert waardoor het spiegelneuronensysteem minder goed gevormd kan worden. En dit beïnvloedt, zoals reeds beschreven, op een negatieve manier het inlevingsvermogen bij steeds meer kinderen.

Op mijn netvlies staat nog steeds het beeld gebrand van een kind van 3 à 4 jaar, tijdens het ontbijt in een hotel, dat naar zijn IPad aan het turen was, terwijl de mama het eten gaf en ondertussen zelf aan het kijken was op de IPhone…

Zonder een oordeel te vellen over de opvoeding van deze moeder, wil ik de onwetendheid aankaarten die vele jonge ouders tonen rond de mogelijke schadelijke gevolgen van een eerder artificiële benadering van hun kind. Ik vind dat ons beleid op het vlak van gezondheid, welzijn en zelfs het onderwijs, hier een ernstige verantwoordelijkheid draagt en tekort schiet. Informatie geven op het juiste moment zou preventief veel onheil kunnen vermijden, o.a. op het vlak van het ontwikkelen van sociale vaardigheden.

Wij, Werkgroep Ont-wikkelend Leren-WOL met gelijknamige Facebook-pagina, maken daar onze missie van om ouders, kinderverzorgers, leerkrachten en scholen… te informeren, duiden en begeleiden om de natuurlijke omgeving van onze kinderen terug te herstellen.

‘Als je de ecologie van een systeem bevecht, verlies je; zeker als je wint.’

Antropoloog, Gregory Bateson

Meer en meer blijkt dat het vanaf de geboorte van het kind echt aangewezen is om zorg te dragen voor de sociale vaardigheden van kinderen door intens en veelvuldig sociaal contact: knuffelen, lachen, praten, wiegen, imitatiespelletjes, zingen, lang oogcontact. Vanaf de peuterperiode is het aangewezen om het sociaal contact met andere kinderen te stimuleren via beweging, exploratie, samen spelen en zelf voor te lezen.

Het is vooral mijn intentie om de milde vormen van het autistisch spectrum te duiden en niet te snel een label te hanteren. Preventief handelen maakt immers een aanzienlijk aandeel in het labelen van kinderen op iets latere leeftijd onnodig! Daar zijn verschillende experten het over eens.  Guy Stevens www.ontwikkelend-leren.be

PURECHILD 06 2020-37

Pure Child juni 2020

h t t p s: // w w w.i n s t a g r a m .c o m / k i n d e r c o a c h i ng b i n n e n m i j /

KinderenKinderen inzicht bieden, en ondersteunen naar verandering en geluk en geluk inzichtbegeleiden bieden, begeleiden en ondersteunen naar verandering

Griet Valcke ---------------het mooiste wat je kunt jezelf is jezelf Griet Valcke ---------------het mooiste wat blijven je kunt isblijven www.binnenmij.be www.binnenmij.be ----------------------------------0476/02.82.42 www.binnenmij.be ----------------------------------0476/02.82.42

“It’s better to build a strong child than to fix a broken adult” Betty Delaere - Rijselstraat 131 - 8900 Ieper www.kindercoachbetty.be - info@kindercoachbetty.be

38-PURECHILD 06 | 2020

en e l l a j i m Voor rana Amanp

P O C R AT E

S

VOEDI

IP

CIJN

H

ALS ME DI

NG

De 2 beste Amanprana kokosolies: de meest fair trade ter wereld en de meest extra virgin+ ter wereld AMAN PRANA

1600ml

nr1

GINAL ORI2005

490ml

250ml

100ml

1000ml

325ml

De meest fair trade kokosolie ter wereld

De meest extra virgin+ kokosolie ter wereld

Per pot van 490ml gaat er € 1,81 naar de Solomon dorpelingen. En € 0,94 per pot van 250ml.

Het hele productieproces geschiedt bij maximum 45°C. Een sprong verder dan extra virgin.

Help de Amanprana-Solomon-Niulife missie voort te zetten. Jouw aankoop geeft zin aan vele levens, geeft gezinnen een inkomen en maakt mensen gelukkig. Samen maken we kokosolie 100% Fair Trade. Hartelijk dank.

De kokos handpers van Dr. Dan Etherington veranderde het leven van duizenden dorpelingen op de afgelegen Solomon eilanden. Nu leidt Dr. Dan een sociale onderneming zonder winstoogmerk die onder de merknaam ‘Niulife’ de Solomon-kokosolie verkoopt. 100% van hun winst gaat terug naar de Solomon bevolking.

Het vruchtvlees wordt gedroogd en geperst bij maximum 45°C. Daardoor blijven de enzymen actief en zorgen ze voor gemakkelijke vertering. Amanprana is langer houdbaar door de lage vochtigheid van max. 0,06% (40% beter dan de norm van 0,1%). En niemand doet beter dan onze 48 uur verser dan vers garantie: pellen, versnipperen tot pulp, 24 uur drogen en persen.

Ontgeurd

Premium

(extra) virgin

Extra Virgin+









Info en inschrijving op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu

AMANPRANA KAN ONLINE BESTELD WORDEN. Amanprana is verkrijgbaar in de biowinkel. Maar wil je de deur niet uit, dan zijn alle Amanprana producten eenvoudig te bestellen op www.amanvida.eu www.amanvida.eu. Bezoek deze biologische, ethische en duurzame webwinkel met 1001 producten: voeding, lifestyle, supplementen, lichaamsproducten en nog veel meer. Allemaal bio van degelijke merken. Vandaag voor 12u30 besteld = morgen in huis.

AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT

Saai is het nooit Belevenissen van een pleegouder voor pubers Saai is het nooit geeft een kijkje achter de voordeur van een pleeggezin voor pubers.

Auteur Ellen Feller deelt boeiende, spannende en ontroerende momenten die zij in ruim twintig jaar als pleegouder heeft ervaren.

Het boek is bedoeld voor (potentiële) pleegouders, docenten, hulpverleners, beleidsmakers en jeugdhulpverleners.

Ellen Feller is onderwijskundige Ellen Feller | 96 pagina’s | hardcover ISBN 97890603534 | 19,95

Mijn hoogbegaafde puber

Pubers zijn leuk!

Zeker als je ze begrijpt

Een hoogbegaafde puber begeleiden: hoe doe je dat?

Meer begrip en direct resultaat na het lezen van dit boek

In dit boek met persoonlijke verhalen zijn tieners, ouders, leerkrachten en onderzoekers het eens over wat daarvoor nodig is: loslaten en goed contact houden.

Klinkt dat tegenstrijdig? Dit boek legt uit hoe het werkt.

Met de puberteit begint het losmaken en loslaten. En juist dan heeft die uithuizige, dwarse puber je meer dan ooit nodig: jouw sturing, hulp, meedenken en steun.

Geen theoretisch boek over het puberbrein, maar een inspiratieboek voor het omgaan met pubers.

Suzanne Buis is auteur van tientallen kinderboeken

Auteur Tischa Neve is kinderpsycholoog en opvoedkundige

Suzanne Buis 152 pagina’s | hardcover ISBN 9789079603473 20,95

Tischa Neve 152 pagina’s | hardcover ISBN 9789079603435 20,95

248media is een toonaangevende uitgeverij van publicaties op het gebied van het welzijn van kinderen 248media.nl 248media.nl Onze boeken zijn ook verkrijgbaar via de (internet)boekhandel.

Alle rechten voorbehouden

VTTA19_TDS_ESXXXXXX_NR7 2019.indd 64

12-09-19 11

RUBRIEK: ONDERWIJS

Pure Child juni 2020

Het reguliere onderwijsaanbod is voor kinderen met autisme niet altijd geschikt.

Het risico bestaat dat zij uitvallen, en soms lange tijd niet naar school kunnen. De zoektocht naar onderwijs dat wel aansluit bij hun persoonlijke behoeften is vaak lastig. Marieke Stolte, initiatiefnemer en directeur van stichting Linawijs, ondervond dit zelf toen voor haar dochter Lina geen passende oplossing werd gevonden.

Vanuit die ervaring begon ze stichting Linawijs. Daar krijgen kinderen met autisme ruimte om op hun eigen tempo te ontwikkelen, op een manier die bij ze past.

42-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

Een ontwikkelplek voor kinderen met autisme “Kort nadat eerlijk uitgesproken werd dat er voor mijn dochter geen passend zorg- en onderwijsaanbod was dacht ik: Waarom gebeurt dit? Het kan toch niet zo zijn dat er voor sommige mensen geen toekomst is?” vertelt Marieke. Vanuit die vragen ontstond een nieuw idee: “Ik heb Lina in samenspraak met school een lange tijd thuis les gegeven, en heb in die tijd ontdekt wat wél voor haar werkte. De basis daarvan zette ik op papier en nam ik mee naar gesprekken met verschillende experts in het onderwijs en in de zorg.” De conclusie: de basis van Marieke zou een oplossing kunnen zijn voor meer kinderen. Vanuit dat besef richtte zij in 2017 stichting Linawijs op. In april 2018 startte de begeleiding van de eerste kinderen.

Ontwikkelingsboom Wat maakt Linawijs anders? Marieke: “In onze ontwikkelingsboom kun je zien dat we op drie domeinen werken. Het sensorisch integratiedomein (prikkelverwerking) in de wortels, de emotionele ontwikkeling in de stam, en de cognitieve ontwikkeling in de kruin. Een gemiddeld kind ontwikkelt vanuit de wortels naar de stam, en vervolgens naar de kruin. Als de wortels en de stam er klaar voor zijn gaat een kind naar school, waar het onderwijs bijdraagt aan de cognitieve ontwikkeling. Zo ontstaat er een gezonde boom. Maar bij kinderen met autisme gaat dat vaak anders.

Bij hen zijn de wortels en stam vaak nog niet sterk genoeg. Wanneer zij in het reguliere onderwijs te weinig ondersteuning krijgen op de wortels en de stam, ontstaan er dikwijls topzware boompjes, die uiteindelijk omvallen.”

Bij Linawijs wordt daarom niet alleen ingezet op de cognitieve ontwikkeling, maar worden de drie domeinen integraal opgepakt. Alles is namelijk met elkaar verbonden. “Sommige kinderen zijn nog niet toe aan traditioneel onderwijs in een klassikale setting. Ze hebben bijvoorbeeld ook eerst ruimte nodig om hun eigen lichaam te leren aanvoelen en gebruiken. Bijvoorbeeld door veel te bewegen, maar soms ook door hulpmiddelen als een verzwaringsdeken of een drukvest te gebruiken. Kinderen met autisme die ruimte bieden is belangrijk omdat ze, als ze hun lijf niet goed aanvoelen, emoties ook minder goed aanvoelen bij zichzelf. Dat heeft invloed op hun emotionele ontwikkeling, en daarmee ook op de cognitieve, want alles volgt op elkaar en sluit aan bij elkaar. In

zorg- en onderwijsland worden de drie domeinen nog te vaak los van elkaar gezien,” vindt Marieke.

Ieder kind is anders Bij Linawijs krijgen kinderen met autisme één-opéén begeleiding. Op die manier kan optimaal worden aangesloten bij individuele behoeften.

“Je kunt voor deze kinderen met autisme geen standaardaanpak ontwikkelen, omdat ieder kind anders is,” vertelt Marieke. “Om goed te kunnen helpen is het belangrijk dat je een kind goed kent, en daar is veel tijd voor nodig. In een klassikale setting is dat heel ingewikkeld. Leerkrachten hebben groepen leerlingen en daardoor niet genoeg tijd om iedereen zó goed te leren kennen dat je perfect kunt aansluiten. Er zijn zeker leerkrachten die het lukt, maar de praktijk is helaas ook zo dat veel kinderen toch onderuit gaan. Daarnaast zijn kinderen met autisme vaak emotioneel veel jonger dan hun klasgenoten. Daardoor sluit hun belevingswereld vaak niet goed aan bij het lesaanbod en is de sociale setting van een klas ook knap ingewikkeld. Wanneer kinderen met autisme niet kunnen meekomen met de rest of zich anders voelen ervaren ze dit vaak als falen.”

Bij Linawijs gaan kinderen pas de interactie aan wanneer zij er zelf klaar voor zijn. Wanneer dat zo is, is bij iedereen verschillend. “Sommige kinderen kijken eerst lang de kat uit de boom,” vertelt Marieke. “Maar doordat kinderen onvoorwaardelijke begeleiding krijgen door iemand die écht goed naar ze kijkt, zien we dat er meestal snel deuren open gaan. Als kinderen merken dat er altijd iemand is om op terug te vallen, krijgen ze weer hoop, ervaren ze weer perspectief en beginnen ze weer te praten over wat ze later willen worden. Dat is een mooie stap, want veel kinderen komen uit een situatie zonder toekomstperspectief. Tegelijkertijd blijven we realistisch. Onze kinderen gaan namelijk niet vanzelfsprekend met een diploma de deur uit, of weer terug naar school.

We kijken per kind wat ze nodig hebben om vooruit te gaan in hun ontwikkeling. Emotioneel, maar ook cognitief. Dat betekent niet altijd dat ze leren door met een boek aan tafel te zitten, maar bijvoorbeeld ook door recepten te lezen en ingrediënten af te meten tijdens koekjes bakken. Dat is ook een manier van leren. De kunst is om datgene wat in de motivatie van de kinderen ligt te gebruiken.

Door daar succeservaringen mee te creëren kan

PURECHILD 06 2020-43

Pure Child juni 2020

hun (zelf)vertrouwen weer groeien. Zo werken we stapsgewijs toe naar een zo volwaardig en stevig mogelijke plek in de maatschappij.”

Een nieuwe plek Op dit moment heeft Linawijs een locatie in Culemborg. Daar gaan op dit moment 6 kinderen naartoe. Binnenkort worden dat er 7 of 8. Maar het afgelopen jaar hebben de medewerkers van Linawijs ervaren dat het bepaalde voorwaarden vraagt om deze kinderen de best mogelijke begeleiding te kunnen geven. Marieke: “We zijn daarom bezig met een bouwtraject voor een nieuwe locatie, die nog beter aansluit bij de behoeften van onze doelgroep. De kinderen waar wij mee werken zijn heel prikkelgevoelig. Als zij overprikkeld raken is er geen ruimte om te leren.

Dat vraagt dus heel veel van de omgeving.” Het ontwerp voor het nieuwe gebouw biedt rust, en alle kinderen hebben er straks hun eigen ruimte.

Ook lijkt het niet op een schoolgebouw: “Veel van onze kinderen hebben vervelende ervaringen opgedaan in het onderwijs, en een schoolgebouw zou dus te veel spanning oproepen,” vertelt Marieke. “We zitten nu tijdelijk in Culemborg in een omgebouwd woonhuis. Daar heeft ook iedereen zijn eigen ruimte, maar qua geluid is het minder geschikt, en interactie kan soms mooi, moeilijk of juist te toevallig zijn en grote invloed hebben op de stemming van de kinderen. Het nieuwe gebouw is nodig om op de echte Linawijs-manier te kunnen werken.”

Zorg en onderwijs Op dit moment heeft ieder kind bij Linawijs een eigen begeleider. Daarnaast werkt Linawijs nu met een leerkracht, een sensorisch integratiespecialist en een GZ-psycholoog. De manier van werken staat niet vast, maar wordt afhankelijk van de situatie continu bijgesteld. Daarover is ook overleg met de onderwijsinspectie en ook

44-PURECHILD 06 | 2020

moet rekening worden gehouden met financieringsmogelijkheden: want wat valt onder zorg, en wat onder onderwijs? “Naar dat onderscheid wordt vrij star gekeken, terwijl wij dat onderscheid juist los proberen te laten,” legt Marieke uit.

“We doen ons best om daar steeds weer de juiste wegen in te vinden.”

In de toekomst hoopt Marieke de discussie over ‘wat is zorg, en wat is onderwijs’ te kunnen overstijgen. Met de uitkomsten van het actieonderzoek hoopt ze hier een stap in te kunnen maken.

“Met het actieonderzoek willen we de meerwaarde van Linawijs op persoonlijk, financieel en maatschappelijk vlak in kaart brengen. Dat kan helpen om mensen te laten inzien dat een integrale aanpak werkt, en dat dat ook beleidsmatig gesteund moet worden.”

Een andere kijk Wat Marieke merkt, is dat de bereidheid om te helpen in de zorg en het onderwijs altijd hoog is. Maar in de uitvoering loopt passende ondersteuning voor mensen met autisme vaak nog tegen obstakels aan. Want vragen als ‘Wie betaalt de begeleiding?’, ‘Hoeveel begeleiding is er nodig?’ en ‘Hoe geef je begeleiding vorm tijdens werk of in de klas?’ zijn nog niet altijd makkelijk te beantwoorden. Daarvoor is een hele andere kijk op mensen nodig. Het vraagt erom mensen te laten zijn wie zij zijn, zonder daar randvoorwaarden aan te stellen. Marieke: “Als we er vanuit blijven gaan dat iedereen uiteindelijk zelfstandig kan worden, dan zullen er altijd mensen buiten de boot blijven vallen. Als we in plaats daarvan proberen te kijken naar wat mensen wél kunnen, en hen daarin blijven ondersteunen, dan kunnen we denk ik veel meer bereiken.” 

Marieke Stolte Meer weten? www.linawijs.nl

GOED, BETER, BEST Extra vierge olijfolies van Amanprana 3 Spaanse temperamenten

NIEUW

P O C R AT E

S

VOEDI

IP

CIJN

H

ALS ME DI

NG

BBQ? Feestje? Jij bent de chef.

Eigenlijk verdienen je gerechten elke dag de bekroonde extra vierge olijfolie van Amanprana

GOED

BETER

BEST

Onze goedkoopste € 5,95

Onze duurzaamste € 18,95

‘Beste van de wereld’ € 18,95

500 ml

750 ml

500 ml

Max. 0,4% Zuurtegraad

Max. 0,2% Zuurtegraad

Max. 0,25% Zuurtegraad

Olijvenmengeling

100% Picual olijven

100% Arbequina olijven

Speciale extractiemethode zonder hitte en water

Teelt, persen en bottelen in één beschermd natuurgebied

Teelt, persen en bottelen in één landgoed

Fruitig, zachte chlorofylsmaak

Fruitig, veel chlorofyl

Mild, zacht, harmonieus, veel chlorofyl

Info en inschrijven op de nieuwsbrief: www.amanprana.eu Verkrijgbaar in de biowinkel of thuis geleverd via www.amanvida.eu www.amanvida.eu

Zelfs onze goedkoopste behoort tot de betere extra vierge olijfolie. Eén van de graadmeters om extra vierge kwalitatief te beoordelen is de zuurtegraad. Hoe lager de zuurtegraad, des te beter de kwaliteit.

De limiet voor extra vierge is een zuurtegraad 0,8%.

Zelfs onze goedkoopste heeft een zuurtegraad van maximaal 0,4%. t Ontdek onze extra vierge Arbequina olijfolie met Boletus paddenstoel (eekhoorntjesbrood). Culinaire verfijning in elk recept.

VEGAN

AMAN PRANA SERENE LEVENSKRACHT

Pure Child juni 2020

Talent

met een (platen)labeltje aan Als GON begeleidster* heb ik in verschillende scholen gewerkt en ondersteunde ik voornamelijk kinderen met de diagnose autisme. Tijdens gesprekken met ouders durfde ik het om de problematiek van autisme bij hun kind te vergelijken met een MACbook van apple tov een windows besturingssysteem. Een Mac heeft een heel ander besturingssysteem dan Windows. Deze is super snel, gevoelig en heeft een heel andere handleiding dan Windows. Ik maakte deze vergelijking om de ouders er attent op te maken dat het brein bij autisme anders werkt en hun kind even goed met unieke talenten naar deze aarde is gekomen. EĂŠn van de talentvolle jongens die ik vier jaar geleden begeleidde was Lucas. Speciaal voor dit themanummer interviewde ik hem.

46-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

L

ucas zit In het derde middelbaar en zit sinds dit schooljaar op een nieuwe school, want hij verhuisde met zijn gezin. In het schoolverleden van Lucas, raadde zijn meester van het eerste leerjaar de ouders van Lucas aan om hem te laten onderzoeken. Zijn ouders wisten al dat hij anders was. De conclusie was dat Lucas een milde vorm van Asperger heeft.

Op die leeftijd besefte hij het nog niet wat dit label betekende. De ouders konden naar aanleiding van de diagnose logo, kiné en later ook GON-begeleiding opstarten. In de lagere school had Lucas echt nood aan extra ondersteuning van een GON-begeleidster. Erna en ik begeleidden hem van het vierde tot en met het zesde leerjaar en dat deed hem echt deugd.

In welke Asperger-kenmerken herken jij je?

In de lagere school was ik enorm gevoelig voor geluid, waardoor ik snel overprikkeld raakte. Gelukkig ontdekte ik de koptelefoon om dat te verhelpen. Ik leerde om te gaan met sociale situaties, bijvoorbeeld hoe ik een ruzie of conflict kan oplossen, hoe ik beter met mensen kan omgaan en hoe ik vrienden kan maken. In het zesde leerjaar kreeg ik een project: “ filmpjes maken” en mocht ik hier aan werken tijdens de speeltijd samen met een klasgenoot. Dat vond ik fijn, want anders verveelde ik mij op de speelplaats. Het hielp me echt dat leerkrachten en GON-begeleidsters mee naar oplossingen zochten.

Meer structuur helpt mij om minder of helemaal niet overprikkeld te geraken. Zo had ik een extra bak om mijn schoolgerief in te stoppen, want spullen gewoon in de schoolbank leggen werd al gauw chaos, ik heb wel graag een overzicht.

Sinds ik in het middelbaar zit, heb ik bijna geen last meer van de kenmerken en kan ik veel beter om met geluid. Ik hoef geen koptelefoon meer.

Ook als DJ verdraag ik nu luide muziek. Volgens mij komt dit echt door de goede GON-begeleiding die ik gekregen heb. Mocht ik deze ondersteuning niet hebben gehad zou ik nog veel meer last hebben. Ik hoef geen relaxatieoefeningen meer te doen.

Nu ben ik ook in staat om vriendschappen aan te gaan en te onderhouden. Ik heb ondertussen op de nieuwe school al nieuwe vrienden gemaakt.

Ik heb nu zelfs een goede vriend en ook een beste vriendin die mij met alles helpt. En ik heb al liefjes gehad, maar momenteel heb ik daar geen nood aan.

Houden jouw leerkrachten/opvoeders rekening met jouw autisme? Geef eens een voorbeeld Bij de schoolverandering dit schooljaar kreeg ik al op voorhand een rondleiding. Als ik mijn weg niet ken, geeft me dat wel wat stress dus ik was blij met deze extra rondleiding en hierdoor verliep de eerste schooldag vlot. Tijdens dit schooljaar ben ik maar één keer overprikkeld geweest, tijdens een handgemeen op driedaagse. Op dat moment was het allemaal wat chaotisch, maar nadien hebben de leerkrachten mij goed geholpen en nu gaat het goed op school en trek ik het mij niet aan wat anderen over mij denken. Het gebeurt veel minder vaak dat ik nog overprikkeld geraak. Ik heb geen aparte afspraken of materiaal dat ik speciaal nodig heb tijdens de les, ik heb daar nu ook geen nood meer aan

Welke talenten heb je?

Vroeger wilde ik een bekende Youtuber worden en maakte ik samen met mijn grootouders en zus kleine scenario’s en filmpjes. Ik maak nog af en toe filmpjes maar ik heb mijn draai gevonden met muziek. De kans is er om een bekende DJ te worden. Ik treed al wel eens op. Ik bereik met muziek meer dan met de filmpjes. Ik ben al een half jaar DJ en maak sinds een jaar ook eigen muziek. Ik had het idee om mijn muziek uit te brengen en zonder platenlabel is die slecht beschermd. Dus ben ik met enkele anderen een soort van platenlabel begonnen. Onlangs ben ik met DJ VIBE, collega DJ en vriend een samenwerking aangegaan met ziekenhuis Rivierenland’ en hebben we een nummer gemaakt “For the Nurses” De opbrengst van dit nummer is dan naar het ziekenhuis gegaan. Het is toch al een 10000 keer beluisterd en het is ook al op radio te beluisteren geweest.

Zijn er in jouw familie nog mensen die autisme hebben?

Ik vroeg dat eens na en niemand in de familie heeft diagnose autisme. Mijn ouders denken dat ik wel wat van mijn Vake heb en dat het misschien van die kant komt. Waarom precies weet ik niet.

Hoe gaat het nu met je op school?

Nu in tijden van corona is het soms wat lastig om alles bij te houden, maar al bij al verloopt het redelijk vlot. Het is wel wat vermoeiend. We krijgen online mondelinge testen en ook veel taken.

Dit dient allemaal voor de deliberatie en dit

PURECHILD 06 2020-47

Pure Child juni 2020

Sinds ik in het middelbaar zit, heb ik bijna geen last meer van de kenmerken en kan ik veel beter om met geluid.

Volgens mij komt dit echt door de goede Gonbegeleiding die ik gekregen heb. Ik hoef geen relaxatieoefeningen meer te doen.

waarvan ik voel dat ze het begrijpen en ermee om kunnen gaan. Mijn goede vrienden weten dat ik autisme heb en nemen mij voor wie ik ben. Ik heb een goeie vriend die ook het label autisme heeft en dat schept een band. Als ik het niet vertel zouden de mensen het ook niet merken, ze gaan niet zeggen “amai gij doet raar”. Niet iedereen weet dat ik gelabeld ben.

zorgt voor mij soms wel wat voor stress. Ik studeer en ik heb een goed resultaat wat mij nieuwe moed geeft om mijn taken af te werken. Ik zit wel veel liever op school, maar het verloopt nu wel oké. Het niveau in mijn huidige school ligt hoger dan in m’n vorige school. Het is een hele andere manier van werken die ik moeilijker vind. Mijn ouders zijn fier op me hoe ik omga met alle veranderingen op school, de coronatijden en de verhuis.

Zou je een pilletje nemen, mocht dit je autisme wegnemen?

Heb je in je vrije tijd extra ondersteuning nodig?

Ik heb geen speciale ondersteuning nodig en zoals elke tiener vraag ik kleine dingen aan mijn ouders, zoals een beetje uitleg over overschrijvingen. Zaken rond het uitbrengen van muziek en managen, vraag ik aan grotere DJ’s binnen de Hardstyle scene zoals D-block and S-te-fan en uiteraard ook vooral aan het Ghost Recordz team of mijn distributeur Amuseio AB. Als hobby doe ik ook fitness en hierbij heb ik geen ondersteuning nodig.

Is er een voordeel aan autisme?

Ik kan zo niet direct een voordeel opnoemen en ook niet meteen een nadeel. Die overprikkeling kan wel een nadeel zijn. Een echt voordeel denk ik niet dat er is. Als jouw GON-begeleidster, heb ik je nooit bekeken als autist maar als Lucas die veel talenten heeft en wat hulp kon gebruiken met het aanleren van enkele sociale vaardigheden.

Als ik die maar één keer hoef in te nemen, waarom niet. Moest het echter een pilletje zijn dat je meermaals moet nemen dan liever niet, want ik heb nauwelijks nog problemen met de symptomen van Asperger. Ik kan er veel beter mee omgaan en ik heb er niet meer zoveel last van. Ik vind het niet mega storend en ik ben ook niet volledig anders dan andere mensen, dus heb ik geen pilletje nodig. Ik wil gewoon zijn wie ik ben!

Dank je wel Lucas om dit interview te doen voor PURE CHILD. Het ga je goed! 

Wanneer vertel je dat je autisme hebt?

* GON-begeleidster = Deze biedt extra ondersteuning aan in het gewoon onderwijs en steunt hierbij op zijn/ haar ervaring uit het buitengewoon onderwijs. Op deze wijze streven we ernaar om leerlingen met een handicap onderwijs te laten volgen binnen het gewoon basis- of secundair onderwijs.

Ik vertel het niet meteen, eerst moet het vertrouwen groeien. Ik vertel het aan mensen

Patricia S. – bezielster E.L.L.E www.earthlifeloveenergy.com

48-PURECHILD 06 | 2020

FLANDERS EDUCATION De onderwijsbeurs met oog voor de toekomst

WWW.FLANDERSEDUCATION.BE #hetonderwijsvanmorgen

WWW.VENCA.BE www.venca.be

ZATERDAG 17 OKTOBER 2020 Den Boomgaard - Antwerpsesteenweg 43 - 2520 Broechem

Nieuw: Online training Happy Kids Selfcare Massage Tijdens deze training leer je hoe kinderen hun gezondheid en weerstand door middel van massage bij zichzelf kunnen verbeteren. www.happykidsmassage.com/shop Ga voor meer informatie naar: www.happykidsmassage.com/shop

www.groeistof.be WWW . GROEISTOF . BE INFO GROEISTOF . BE info@groeistof.be Joke Roels 0485/432261 OPVOEDINGSCOACHING EN PSYCHOTHERAPIE

OPVOEDINGSCOACHING THUISBEGELEIDING PSYCHOTHERAPIE TIME-OUT PROJECTEN VOOR GEZINNEN VAN PEUTER TOT JONGVOLWASSENE – BEGELEIDING OP MAAT VAN HET KIND/JONGERE EN HET GEZIN – IN SAMENWERKING MET DE (RUIME) FAMILIE – GEPASTE NAZORG

vakantiehuizen in privésfeer op waddeneiland Texel – een krachtige training voor diverse problematieken zoals opvoedings-, gedrags-, psychi(atri)sche problematiek

TIME-OUT PROJECTEN ONLINE GROEPSPRAKTIJK

16 coaches en therapeuten met elke een andere expertise zoals Burn out, communicatie, opvoeding, rouw en verlies. ADHD volwassenen. yoga enz...

ONLINE GROEPSPRAKTIJK Geen wachtlijsten en uniek in de regio!

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: GEZONDHEID • Fysiek • Mentaal • Emotioneel • Spiritueel

PURECHILD 06 2020-51

Pure Child juni 2020

Het G.A.P.S. dieet Ongeveer tien jaar geleden stuitte ik door opzoekwerk op een bijzonder dieet, het GAPS-dieet. Ik was bezig met het schrijven van mijn boek ‘Gezond groeien, een nieuwe kijk op voeding voor kinderen’ en deed research naar de invloed van voeding op het gedrag van onze kinderen. Dit GAPS-dieet vond ik zo’n eyeopener, dat ik de interessante achtergrond daarvan graag wil delen.

I

n de jaren negentig kreeg neurologe Natascha Campbell een zoontje. Echter werd het snel duidelijk dat zijn ontwikkeling niet liep zoals normaal. Hij werd gediagnostiseerd met: “Autisme” Gefrustreerd dat ze als dokter haar kind niet kon helpen, trok ze opnieuw naar de universiteit om meer te weten te komen over de invloed

52-PURECHILD 06 | 2020

van voeding op het menselijk gestel. Intuïtief voelde ze aan dat daar misschien de oplossing zat. Het resultaat was uiteindelijk dat haar zoon inderdaad geen autistische stoornissen meer vertoonde door anders te eten.

Dit was toen opzienbarend voor mij. En tegelijkertijd wou ik er alles over weten. Als kleuterjuf

Pure Child juni 2020

in die tijd, was ik erg bekommerd over het feit dat er bijna in elke klas, één of twee kinderen zaten met deze symptomen, maar ook ADHD, dyslexie, syndroom van Asperger enz. Dit was niet het geval toen ik in 1982 afstudeerde als kleuterjuf. Als een kind eens wat opstandiger was, kwam dat met wat geduld en veel liefde, de achtergrond van het kind kennende, kwam altijd in orde. Ik vroeg me dus af, wat er veranderd was… en ging ook ik op zoek met de vraag: “Zou het kunnen dat een deel van al deze problematieken te maken zou hebben met onze voeding?” Die link bleek er inderdaad te zijn.

Hersenstoornissen Natascha Campbell ontdekte dat veel hersen stoornissen of andere neurotische aandoeningen ontstaan door een slechte of een zwakke darmflora van de moeder, waar de baby mee in contact komt tijdens de bevalling. De oorzaak lag volgens haar in het geboortekanaal waar bacteriën gedijen als gevolg van een slechte darmflora.

Zij geeft hieraan de volgende benaming: “Gut And Pschology Syndrom”, oftwel G.A.P.S. Het gaat hier over een interactie tussen het verteringssysteem en het brein. Deze kinderen ontwikkelen geen normale darmflora aan het begin van hun leven, die cruciaal is voor de verdere ontwikkeling van de hersenen en het lichaam.

En dit komt doordat weinig moeders een evenwichtige darmflora hebben. Dit o.a. door het gebruik van te veel antibiotica in het verleden en de generaties daarvoor. Hierbij komt ook dat sinds de jaren zeventig borstvoeding minder en minder werd toegepast. Melk uit de papfles is afkomstig van een koe of geit en is dus in theorie een vreemde stof die in het lichaam terecht komt, wat er voor zorgt dat de darmwand geprikkeld wordt. De anticonceptiepil werd destijds voorgeschreven vanaf 16 jaar. De junkfood en alle bewerkte, niet natuurlijke, voeding die ze te slikken kregen. Al deze moderne factoren zorgen voor een abnormale darmflora bij jonge vrouwen. Doordat jonge moeders hier niet altijd van op de hoogte zijn, geven zij ongewild en onbewust hun darmflora door aan hun kind. Geeft de moeder borstvoeding, dan blijft het kind beschermd tot dat deze voeding stopt.

Toxische stoffen Bij een zwakke of verstoorde darmflora is de darmwand verzwakt. Hierdoor kunnen toxische stoffen het lichaam binnenkomen via voeding en medicatie in het bloed van het kind terecht

komen. Het bloed voert deze toxines naar de hersenen en deze beletten de hersenen om optimaal te werken waardoor de informatie die het kind opdoet via zijn zintuigen verstoord wordt. Resultaat: Het kind hoort veel chaotisch geluid, het maakt zich op een beperkende of andere manier de taal eigen, het leert niet optimaal te communiceren enz. Hier ligt volgens haar de oorzaak van vele gevallen. Ook wordt het immuunsysteem hierdoor sterk verzwakt.

Lekkende darm, verstoorde darmflora Kinderen met autisme spectrum stoornissen (ASS) hebben heel vaak last van maagdarmklachten zoals buikpijn, opgeblazen gevoel, winderigheid, diarree en constipatie. Naar schatting 23 tot 70% van de kinderen met ASS heeft spijsverteringsklachten. Hoe erger de maagdarm klachten, hoe ernstiger de symptomen van autisme.

De darmflora of het microbioom (de bacteriën in de darm) is betrokken bij de pathologie van autisme. Uit verschillende studies blijkt dat kinderen met autisme een verstoorde darmflora hebben (meer pathogene bacteriën, minder bifidobacteriën, minder verscheidenheid). De darmwand heeft een eigen zenuwstelsel met neuronen, neurotransmitters en neuropeptiden die instaan voor de communicatie met de hersenen en de rest van het lichaam. De darmbacteriën maken hormonen en neurotransmitters aan en communiceren met het centraal zenuwstelsel. Dat noemt men de darm-hersenen connectie of de microbioom-darm-hersenen as. De zenuwcellen in de darmen worden geprikkeld door in de darm aanwezige (voedings)stoffen, micro-organismen en stoffen die door microorganismen aangemaakt worden. Ze geven deze prikkels door aan de hersenen. Clostridium bacteriën (die vaak verhoogd zijn in de darmflora van autistische kinderen) maken bijvoorbeeld neurotoxines aan die de hersenfuncties verstoren.

Kinderen met autisme vaker lekke darm Een verstoorde darmflora is gelinkt aan een beschadigde darmwand (lekke darm). Kinderen met autisme (en hun verwanten) hebben vaker een lekke darm dan gezonde kinderen). Een beschadigde darm is meer doorlaatbaar voor stoffen die normaal de darmwand niet kunnen passeren, zoals onverteerde eiwitten en koolhydraten, gluten, bacteriële toxines, microbiële metabolieten, schimmels, enz. Ze komen in het bloed terecht en kunnen een immuun- en ontstekingsreactie veroorzaken (ook in de hersenen) of de zenuwen

PURECHILD 06 2020-53

Pure Child juni 2020

Een verstoorde darmflora en een lekke darm kan hersteld worden door suppletie met prebiotica en probiotica. Dit wordt beschouwd als een veelbelovende therapie voor autisme. Er zijn al een aantal studies gedaan in het verleden die aantonen dat prebiotica en/of probiotica op korte termijn niet alleen de darmflora van autistische kinderen verbetert, maar ook hun gedrag. prikkelen. Dit is een belangrijke factor in het ontstaan van de psychische symptomen en gedragsproblemen bij autisme. Een verstoorde darmflora en een lekke darm kan hersteld worden door suppletie met prebiotica en probiotica. Dit wordt beschouwd als eenveelbelovende therapie voor autisme. Er zijn al een aantal studies gedaan in het verleden die aantonen dat prebiotica en/ of probiotica op korte termijn niet alleen de darmflora van autistische kinderen verbetert, maar ook hun gedrag.

Volgens haar jarenlange onderzoek en positieve resultaten bij het opnieuw creëren van een goede darmflora bij deze kinderen, is zij er van overtuigd dat vele kinderen wanneer men er vroeg genoeg bij is, deze stoornissen kunnen rechtzetten. Voor de leeftijd van zeven jaar is er nog veel mogelijk.

Men zegt wel eens dat de darmen ons tweede brein zijn. Natasha zegt: “Onze darmen zijn het eerste brein.”

Gezondheid begint in je darmen!

Veel chronische ziekten en mentale klachten hebben een oorzaak in de darmen. In je darmen zit het grootste deel van je immuunsysteem. En de miljoenen hersencellen (neuronen) in je darmen communiceren met heel je lichaam, ook je hersenen. Daarnaast zit een heel eco-

54-PURECHILD 06 | 2020

systeem van micro-organismen in je darmen; je darmflora. Als dit ecosysteem in balans is, produceert het voedingsstoffen voor je en speelt het een belangrijke rol in je immuunsysteem.

Als je darmflora uit balans is, produceert ze gifstoffen en ondermijnt het immuunsysteem.

Er zijn drie dingen die moeten gebeuren om dit recht te zetten: 1. Het GAPS dieet om deze darmflora opnieuw volledig in balans te brengen, dat vooral bestaat uit gefermenteerde voeding, probiotica, en zo een natuurlijk, biologisch, mogelijk gekweekte groeten enz.

2. Ontgifting 3. supplementen

Besluit: Graag adviseer ik jonge koppels die dromen van een gezin, om eerst en vooral te zorgen voor een gezonde levensstijl en een gezonde darmflora. (Hiervoor kun je een onderzoek laten doen). Deze informatie is enkel ter kennisgeving en de lezer wordt uitgenodigd om hieruit zijn eigen conclusies te trekken.  Magdalena Troch Wil je meer over het Gaps dieet en Natasha Campbell weten? www.eetgoedvoeljegoed.nl/het-gaps-introductiedieet/ GAPS DIET: www.youtube.com/ watch?v=319XruTJUxo Dr. Natascha Campbell-McBride werkt al jaren vanuit deze wetenschap. En met succes! Duizenden mensen hebben dankzij haar kennis hun gezondheid weer teruggevonden, zowel lichamelijk als mentaal.

Wereldwijd werken inmiddels meer dan 500 therapeuten en artsen met haar methode. Haar boek ‘Gut and Psychology/Physiology Syndrome’ (GAPS) is een bestseller in verschillende gezondheidscategorieën bij zowel Amazon in de VS als het Verenigd Koninkrijk en nu ook in het Nederlands verkrijgbaar.

Boek: Gut and Psychology ISBN: 9789082382006

(H)eerlijk gefilterd water

Water is bron van ons leven.

Alle organen en alle processen in ons lichaam hebben vocht nodig om te kunnen functioneren. Van te weinig vocht tot ons nemen is bekend dat dit allerlei effecten kan hebben. Denk hierbij aan verzuring van het lichaam en vermoeidheidsklachten.

Als je weet dat je voldoende vocht tot je moet nemen dan is het ook belangrijk dat dit zoveel mogelijk vrij is van vervuilende stoffen. Als deze stoffen niet in je lichaam komen dan hoeven ze ook niet uitgescheiden te worden en hebben ze ook geen effect op je gezondheid.

vervuilende stoffen uit drinkwater te filteren. Het gaat dan o.a. om microplastics, chloor, fluor, chemicaliĂŤn, metalen, medicijnen, hormonen, pesticiden.

Onze systemen filteren niet alleen maar bootsen ook de natuur na. Zo voegen ze mineralen toe en vitaliseren het water bij het uittappen.

Met een Aqualine/AQV waterfilter ben je in staat om gemiddeld 99% van de

Bamboe drinkflessen Om het (h)eerlijke gefilterde water mee te kunnen nemen bieden we bamboe flessen aan. Uit 1 stuk bamboe gemaakt en van Deens design.

Meer weten: www.optimaalwater.be www.optimaalwater.be

Pure Child juni 2020

Zwarte knoflook of gefermenteerde knoflook De werking van gefermenteerde knoflook wordt ondersteund door meer dan 700 wetenschappelijke onderzoeken. Gefermenteerde knoflook, ook wel zwarte knoflook genoemd, is geurvrij en nòg actiever en gezonder dan rauwe of verhitte knoflook. Een allround versterker voor het immuunsysteem, DNA, witte bloedcellen en hart en bloedvaten. Zwarte knoflook geeft je energie en stimuleert een vlotte spijsvertering en darmwerking. En de smaak is zacht en zoet, waardoor zelfs kinderen het lekker vinden!

I

n de oudheid werd knoflook (Latijn: Allium Sativum) ingezet als één van de belangrijkste remedies tegen allerlei ziekten.

Rauw, gekookt, gebakken, gefermenteerd … knoflook werd dagelijks op allerlei manieren gebruikt. Volgens de Oude Grieken en Egyptenaren, maar ook in het Oude China was knoflook een ‘alles genezend’ middel of panacee. In de Talmoed staat: “Eet regelmatig knoflook, het verheldert de geest, versterkt de mannelijkheid en verdrijft darmparasieten!”

Hoe verloopt het proces van witte naar zwarte knoflook?

Eveneens tot het geslacht look (Allium) behoren ui, prei en bieslook. De kenmerkende geuren en smaken van de uienfamilie zijn te danken aan verschillende zwavelmoleculen en hun metabolieten. De smaak van knoflook lijkt extra krachtig, omdat die een honderdmaal grotere

In een geconditioneerde, gesloten ruimte bij een omgevingstemperatuur van 65°C en met een luchtvochtigheid van 85°C, transformeert de witte knoflook in 65 dagen tot een zwarte versie van zichzelf. Dan volgt er nog een droogtijd van 48 uur. De smaak wordt zoet, intens en geurloos.

56-PURECHILD 06 | 2020

concentratie van de oorspronkelijke reactieproducten bevat dan de andere Allium-soorten. De typische geur en scherpe smaak van knoflook is vooral te wijten aan allicine, een zwavelverbinding die vrijkomt zodra de teentjes worden geperst of fijngehakt. In de omvorming naar zwarte knoflook, wordt allicine echter omgezet in SAC (S-allyl-cysteine), waardoor de geur en tevens de scherpe smaak verdwijnt.

Pure Child juni 2020

Met smaaktonen van zoethout, tamarinde en balsamico. Suikers en aminozuren worden door de verhittng deels omgezet in melanoide, waardoor de zwarte kleur ontstaat. De textuur wordt een beetje kleverig. De kracht van zwarte knoflook heeft zich vermenigvuldigd in dit proces van rusten (aging) en fermenteren.

Tijdens dit transformatieproces verdwijnt tevens de typische knoflookgeur en ontstaan er meer antioxidanten, zoals flavonoïden en alkaloïden.

Gluthation: moeder van alle antioxidanten Gefermenteerde knoflook verbetert sterk de werking van de lever, zelfs krachtiger dan rauwe of gebakken knoflook. Knoflook bevat namelijk als zwavelrijke allium groente veel gluthation, die ‘de moeder van alle antioxidanten’ wordt genoemd. Gluthation houdt zich bezig met één van de belangrijkste enzymatische processen in ons lichaam: het onschadelijk maken van gifstoffen waar wij continu aan worden blootgesteld.

Door de lever mee sterker te maken, helpt zwarte knoflook dus ook om zware metalen en andere niet gewenste stoffen te elimineren.

Grote hoeveelheden allicine, zoals in rauwe look, kan de functie van de lever juist verstoren. Zwarte knoflook en verhitte knoflook bevatten minder of geen allicine meer, daarom zul je hiervan niet snel te veel eten.

Zwarte knoflook: een anti-allergeen Een van de belangrijkste omzettingen van witte naar zwarte knoflook is die van allicine naar S-allylcysteïne. Hierdoor heeft zwarte knoflook een bijna dubbel zo grote antioxidantieve werking, kunnen de antioxidanten uit zwarte knoflook beter opgenomen worden en is lichter verteerbaar.

Door het langzame fermentatieproces, veroorzaakt door de endofyten bacteriën, wordt zwarte knoflook een anti-allergeen. Dit is ideaal voor mensen met allergieën, omdat zij door het regelmatig eten van dit superfood minder gevoelig worden voor hun allergeen.

Fermentatie maakt van voeding een superfood Door fermentatie (fermentare is Latijns voor laten gisten) vinden er chemische omzettingen plaats. Hierdoor wordt de voeding veranderd in beter te verteren moleculen die verteringsenzymen opleveren en tevens nuttige bacteriën en voedingsstoffen.

Het is kant en klare probiotica: lichaamseigen micro-organismen die je darmflora ondersteunen.

Zo bevat alle gefermenteerde voeding vitamine B12, antioxidanten zoals superoxide dismutase, glutathione, verteringsenzymen en bèta-1,3-glucanen.

Micro-organismen zitten ook in vruchtbare aarde waaruit planten groeien en waar uiteindelijk dier en mens gezonde voeding van krijgen. Bij fermentatie doen bacteriën wonderen. Kaas, bier, wijn, chocolade, koffie, thee maar ook kefir, kombucha, pickles, miso, amazake, tempeh, zuurdesembrood, zuurkool, azijn en zwarte look zijn resultaten van fermentatie.

Micro-organismen zijn niet de slechteriken, maar de essentie van al het leven.

Zwarte look heeft een antivirale werking Pediatrics, het tijdschrift over kindergeneeskunde, meldde een succesvolle behandeling met knoflook van hersenvliesontsteking, een virale infectie van de hersenen (meningitis). Volgens sommige onderzoekers zijn het de zwavelverbindingen in look die de strijd aangaan met virussen. Allicine in look verslaat het herpesvirus, alsook de gangbare virussen bij griep en verkoudheden.

Virussen, insecten, larven en bacteriën houden

PURECHILD 06 2020-57

Pure Child juni 2020

Zwarte look bevat bijna 2x zoveel antioxidanten als gewone knoflook. Zwarte knoflook heeft 198 eenheden antioxidanten per gram in vergelijking met 119 eenheden per 100 gram in gewone look.

Crispy bloemkoolroosjes met panko en zwarte knoflookmayo Ingrediënten

niet van knoflook. The Wall Street Journal vermeldt dat zwavelverbindingen in look 100% efficiënt zijn om allerlei larven van vliegen, muggen en motten te doden.

Waag je liever niet zelf aan het maken van zwarte knoflook ...

Gefermenteerde knoflook die gekocht is in de (bio)winkel is geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden. Bij fermentatie thuis kan de ongewenste bacterie clostridium botulinum ongewenst zijn gang gaan. En dat wensen we niet vanwege het uitscheiden van botuline, een van de giftigste stoffen op aarde.

Zwarte knoflookpasta: een veelzijdige delicatesse Zwarte knoflookpasta is een geweldige basis om bijvoorbeeld curry’s mee op smaak te brengen. Tevens is deze pasta te gebruiken als smaakmaker in heel veel gerechten. Dankzij de zoete smaak geeft het cakes, taart enz een heerlijke zoete twist, waardoor ook kinderen zwarte look pasta kunnen waarderen!

Zwarte, gefermenteerde knoflook geeft een zoete, intense (umami) smaak aan je gerechten.

Zwarte knoflook is ideaal voor risotto, soep en pasta. De mogelijkheden in de keuken zijn eindeloos. Een lepeltje door de aardappel- of wortelpuree. Bij bloemkool en spruitjes….  Bart Maes https://www.freedomofhealth.eu/ (Hier vind je ook uitgebreide bronvermelding) Kijk voor meer recepten met zwarte knoflook van Chantal Voets op: http://www.amanprana.eu/recept/

58-PURECHILD 06 | 2020

400 gram bloemkoolroosjes 2 eieren, losgeklopt 60 gram volkoren meel 200 gram panko (Japans paneermeel) extra virgin olijfolie Verde Salud Fleur de sel Khoisan 2 lente-uien, in ringetjes handje verse koriander, fijngehakt 1 limoen pittige zwarte knoflookmayo

 Recept Zwarte knoflookmayo 100 gram mayonaise (of veganaise) 2 el zwarte lookpasta Optioneel: een fijngehakt rood pepertje voor extra pit.

Bereiding Verwarm de oven voor op 180°C. Zet drie borden neer: 1. met bloem, 2. met losgeklopte eieren 3. met panko. Wentel de gewassen bloemkoolroosjes door 1. het meel, 2. de eieren en tot slot 3. de panko.

Leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat en druppel er wat olijfolie over.

Zet 10 tot 15 min. in de oven. Keer ze dan om en bak ze nog eens 10 min. Let op, want ze verkleuren snel. Goudbruin = klaar. Bestrooi de bloemkoolroosjes met Fleur de sel.

Doe de bloemkoolroosjes in een kom.

Besprenkel ze met de lente-ui, koriander en een kneepje limoensap. Serveer er een kommetje knoflookmayo bij als dip. Serveer direct. Mmmm!

Bereiding Meng alles goed door elkaar.

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: KOKEN MET KINDEREN

Een leuk en fris gerecht waarbij kinderen kunnen helpen

Watermeloensalade met feta en munt

Recept: Chantal Voets - Fotograaf: Luk Thys

IngrediĂŤnten

1 kleine watermeloen handvol munt 200 gr fetakaas 1 rode ui sap van 2 limoenen extra vierge olijfolie hermanos Catalan balsamicosiroop zwarte peper, vers van de molen orac botanico mild

Bereiding Snij de rode ui in fijne ringen, doe in een kom en knijp er de limoenen over uit zodat ze even kunnen marineren.

Snij de watermeloen in stukjes, steek er eventueel stervormpjes uit. Snij de feta in blokjes en scheur de muntblaadjes (kleine blaadjes kan je heel laten).

Doe alles samen in de kom, werk af met extra vierge olijfolie, Botanico kruiden en versgemalen zwarte peper. Hussel voorzichtig door mekaar, en geniet op een heerlijk zomerse dag!

PURECHILD 06 2020-59

Pure Child juni 2020

ASTAXANTHINEA

superantioxidans met vele toepassingen

Het rozerode pigment astaxanthine kennen we door de kleur die het geeft aan roze flamingo’s, rode zalm, forel en garnalen. Maar wist je dat deze “koning van de carotenen” ook één van de meest interessante stoffen uit de natuur is? Astaxanthine heeft zo’n sterke antioxiderende werking dat we – zeker als we voor de alg Haematoccoccus pluvialis (Bloedregenalg) als natuurlijke bron kiezen – het op vele manieren kunnen inzetten voor een betere gezondheid.

A

staxanthine is tegenwoordig “hot”: deze molecule is waarschijnlijk het sterkste antioxidans in de natuur. Dat betekent dat ze heel sterk vrije radicalen of agressieve stoffen die onze cellen aantasten

60-PURECHILD 06 | 2020

(en aan de basis liggen van ouderdomsverschijnselen en diverse ziekten), afremt. Als men de neutraliserende werking van dit superantioxidans meet tegen zuurstofradicalen, dan is het 14 maal sterker dan vitamine E, 54 maal sterker dan bètacaroteen en 65 maal sterker dan vitamine C! Meer dan welkom dus voor de westerse mens die door suiker, wit meel, vlees-

Pure Child juni 2020

waren, storende transvetzuren en een gebrek aan groenten en fruit een sterke nood vertoont aan antioxidanten!

Vele toepassingen Op basis van zijn sterke antioxiderende werking, maar ook door milde ontstekingswerende eigenschappen, kan astaxanthine op veel terreinen met succes ingezet worden, zo bewijzen dierenstudies, weefselstudies en humane studies:

1. Jongere huid, optimale zonneprotectie Astaxanthine beschermt als “inwendige zonnebrandcrème” de huid tegen zonnebrand.

Na 2 weken inname kan men niet alleen veel langer in de zon verblijven zonder te verbranden, er is ook minder kans op zonneallergie, sproeten en huidveroudering. Omdat huidveroudering vooral neerkomt op aantasting van collageen door UV-licht, ziet men dat astaxanthine ook fijne rimpels vermindert en zorgt voor een betere elasticiteit en hydratatie van de huid. Astaxanthine is dus een topmiddel in de “anti-aging”!

2. Gezonde ogen Meer nog dan de carotenen luteïne en zeaxanthine, beschermt astaxanthine het netvlies tegen de “leeftijdsgebonden maculaire degeneratie” en draagt ze bij tot het behoud van een goed gezichtsvermogen op oudere leeftijd.

Omdat astaxanthine ook de doorbloeding de fijne oogbloedvaten verbetert, vermindert ze oogklachten zoals vermoeide ogen, rode ogen, troebel zicht, afname van dieptezicht en moeilijker waarnemen van details.

3. Minder ontsteking Astaxanthine remt ontstekingsbevorderende substanties af. 80 % van de mensen die lijden aan artritis (bv. reumatoïde artritis), artrose (gewrichtsslijtage) of rugpijn, ervaren na enkele weken substantiële pijnafname. Ook bij tenniselleboog ziet men doorgaans een afname van pijn en een verbetering van de grijpkracht; bij carpaal tunnel syndroom is er gemiddeld na 8 weken 40 % afname van de klachten.

peling van melkzuur. Astaxanthine: • verbetert de uithouding • doet de melkzuurspiegel minder oplopen • bevordert het spierherstel na zware inspanningen • zorgt voor minder spier- en gewrichtspijn na inspanningen

5. Mannelijke vruchtbaarheid en prostaatfunctie De westerse man is minder vruchtbaar omdat teveel vrije radicalen zijn spermacellen aantasten. Door astaxanthine worden niet alleen spermacellen minder beschadigd, ze bewegen ook beter en sneller. Bij de rijpere man verlicht astaxanthine klachten door goedaardige prostaatvergroting.

6. Bescherming van het zenuwstelsel Astaxanthine bereikt vlot het zenuwstelsel. Dierenstudies suggereren dat astaxanthine helpt beroerte te voorkomen, bijdraagt tot een sterk geheugen en concentratievermogen, alsook MS, de ziekten van Parkinson en van Alzheimer helpt afremmen.

7. Preventie van hartziekten : door hoge bloeddruk te verlagen, de LDLcholesterol- en triglyceridenspiegel mild te doen dalen, de oxidatie van cholesterol tot kleverige oxycholesterol te verminderen en door HDL-cholesterol mild te doen stijgen.

8. Preventie en aanpak van reflux, maagontsteking en -zweren 9. Diabetes: betere regeling van het bloedsuikergehalte en minder kans op complicaties ter hoogte van ogen, zenuwstelsel, nieren en bloedvaten.  De redactie

4. Betere sportprestaties Bij intensief sporten worden in het spierweefsel heel wat vrije radicalen gevormd en is er opsta-

PURECHILD 06 2020-61

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: BLOESEMREMEDIES

Autisme niet mis!

Mensen met autisme gaan anders met dagdagelijkse informatie om dan mensen zonder autisme. Ze verwerken op een andere manier prikkels, waardoor ze de wereld om hen heen anders beleven en ervaren. Ze leven meer in een wereld vanuit gevoel. Sommige situaties lijken niet binnen te komen. En op andere situaties reageren ze juist veel heftiger.

D

eze andere manier van ervaren heeft invloed op hun denken, handelen, enz. Voor ons lijkt dit op een ander of moeilijker gedrag. En hebben we moeite om hier mee om te gaan en te begrijpen.

Desondanks is elk mens

62-PURECHILD 06 | 2020

uniek met zijn eigen specifieke waarden. Het is belangrijk dat wij deze waarden kunnen zien.

Openstellen voor hun ĂŠn onze innerlijke wereld Bloesemremedies kunnen hier zowel mensen met autisme ondersteunen als de mensen die ermee omgaan. We leren ons openstellen voor

Pure Child juni 2020

hun innerlijke wereld, hen beter te begrijpen.

En zelfs onze gevoelswereld beter te leren ontplooien.

De innerlijke wereld van een autistisch persoon kan zelfs verrassend mooi zijn. Ze beleven de wereld vanuit puurheid, met hun hart. Waar mensen zonder autisme best wel bang voor zijn. En we durven best eens raar reageren, op plotse gedragsverandering van een autistisch persoon.

Mensen met autisme hebben door hun puurheid ook het vermogen om dingen sterk aan te voelen.

Spanning bij je thuis, of dat jij je niet lekker in je vel voelt.

Wij dienen ons enkele vragen te stellen: • De manier van communicatie • Openstellen voor hun leefwereld • Hun innerlijk gevoel begrijpen en niet afkeuren.

Communiceren vanuit je gevoel Bloesemremedies kunnen je hierin onder steunen om beter te communiceren vanuit je gevoel. Het zijn remedies die je hartchakra meer vrijheid en ruimte gaan geven. Zoals bijvoorbeeld de Living Lights Fifth devine. Door deze remedie in te nemen heb je de mogelijkheid om de taal van je hart te spreken. Dit in combinatie met FES stock Pink Yarrow zorgt ervoor dat je beter kan meevoelen met een ander. Waardoor je een betere kijk krijgt in de leefwereld van het autistische kind. Openstellen voor hun leefwereld en met onvoorwaardelijke liefde naar hen kijken, kan je ontwikkelen door Findhorn Holy Thorn remedies.

Kortom mensen met autisme ervaren we als trouw aan zichzelf. Trouw aan hun gevoel, ook al is dit soms voor ons niet leuk, toch zijn zij vaak uitermate goede spiegels voor onze eigen emotionele wereld. Deze emoties zijn een wegwijzer naar hun innerlijke leefwereld.

Welke remedies kunnen ondersteuning bieden bij het kind zelf?

De Alaska Hematite bevordert een emotionele onafhankelijkheid. Deze kinderen hebben de neiging om de emoties van hun omgeving over te nemen. De Terra van de Nederlandse bloesems zal er mede voor zorgen dat hun gevoelige triggers meer aarding kunnen krijgen. Hun zintuigen reageren anders door hun overgevoeligheid.

Door de Terra kunnen ze meer rust ervaren. De combinatie van deze remedies versterkt een energetische grens in het emotionele lichaam.

En ze leren zien dat mensen ook anders kunnen reageren op hun zintuigen.

Blue Topaz helpt om mentale verwarring op te lossen en versterkt de uitdrukking van de identiteit van je ziel. Deze kinderen kunnen zich zeer goed focussen op één bepaald ding. Bijvoorbeeld kan het kind heel creatief zijn in één bepaald vak en zal het hierin zich verder kunnen ontwikkelen. Wanneer ze dit vanuit rust kunnen doen.

Is hun creativiteit de ingangspoort om te communiceren over hun innerlijke wereld en welke boodschappen ze naar buiten willen brengen.

Focus nodig De focus hebben ze ook nodig om zich buiten de drukke mensenwereld te zetten. Voor hen kan deze wereld als een heel gedoe ervaren worden. Ze ervaren veel dubbelzinnigheid over hoe de mensen met elkaar omgaan. Ze voelen aan dat ze niet vanuit hun puurheid reageren.

Ze weten perfect hoe jij je voelt en of jij dit tracht te verbergen. Door al die prikkels hebben zij hun focus nodig om zich in hun eigen wereld te keren.

Ze willen graag contact maar dan wel rekening houdend met hun voorwaarden.

Getuigenis P.H.: Als kind wist hij geen blijf met zijn gedrag.

Door het autoritair gedrag van zijn vader voelde hij zich totaal niet begrepen. Nu hij dertien jaar is, heeft hij de neiging om zich af te zonderen en steeds in de aanval te gaan ten opzichte van zijn vader. Door de bovenstaande combinaties van de bloesemremedies in te nemen vond hij de ontwikkeling naar innerlijke rust. De voorwaarden hierin was dat de vader meeging in dit proces en dat hij zich mee openstelde naar hem. Samen begrijpen ze elkaar meer en meer.

En komt er meer rust in hun leven en begrip voor elkaar.  Jurgen Bex www.golden-bottle.com Het spreekt voor zich dat een bloesemremedie persoonsgebonden is, het wordt volledig op maat afgestemd. Een remedie maken vraagt de nodige tijd en een duidelijk inzicht in de persoon waarvoor het wordt gemaakt.

PURECHILD 06 2020-63

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: MINDFULNESS

RUBRIEK MINDFULNESS

INTERVIEW met Elke Verbruggen, Klinisch psycholoog en Gedragstherapeut, en Fred Vanderlinden, 17 jaar, zoon van Elke Interviewer: Tamara Cuypers

Elke, hoe kwam autisme op je pad?

Elke: Ik studeerde 25 jaar geleden psychologie aan de UGent. Autisme was toen slechts een term in de handboeken. Ik wist er helemaal niets van na het afstuderen. Voor alle duidelijkheid, nu krijgen de studenten er wel veel les over. Pas later, bij het opgroeien van mijn tweede zoon, Fred, merkte ik dat mijn gewone opvoedkundige kennis hier niet voldeed. Normaal leert je kind dat een oorzaak een gevolg heeft. Bij hem werkte dit niet. Ik vond dat vooral heel bizar en begreep het gewoon niet.

Wat zorgde voor een keerpunt?

Elke: Door de diagnoses dat het over autisme en ADHD ging, begonnen we het te begrijpen.

Gelukkig werd er in ons gezin nooit een taboe van gemaakt. We realiseerden ons dat we er gewoon doorheen moesten, vooral omwille van zijn agressieve gedrag. Dit kon niet genegeerd worden. Natuurlijk wilde ik alleen maar dat mijn kind gelukkig is. Pas toen ben ik me in autisme beginnen verdiepen en kwam ik in een heel andere wereld terecht: de zoektocht naar wat

64-PURECHILD 06 | 2020

wel en niet werkte. Er waren nog weinig handboeken, maar ik had het geluk als psycholoog toegang te hebben tot allerlei navormingen, zoals bij Autisme Centraal. Ik leerde dat ik mijn gewoontes en verwachtingen moest loslaten.

Nu moest ik een situatie creĂŤren waarin Fred goed kon functioneren. Als ik dat niet deed dan resulteerde dat in woedebuien.

Fred, wat betekent de diagnose autisme voor jou?

Fred: De diagnose helpt mij niet persĂŠ om mijn gedrag beter te begrijpen, maar juist om het gedrag van anderen beter te kaderen. Ik ben anders, maar dat betekent ook dat zij anders denken dan ik. Een persoon met autisme blokkeert niet door zijn autisme, maar door de context die niet aangepast is. Ik ervaar autisme nu gewoon als een andere manier van zijn en denken.

Elke, wanneer ging je werken met kinderen met ASS? Elke: Ik was al actief als psycholoog. Door mijn begrip voor de problemen kwamen steeds meer

Pure Child juni 2020

ouders met hulpvragen rond autisme. Maar, doordat ik zelf nog zoekende was hield ik de boot wat af. Twee jaar geleden kwam er veel meer rust in huis. Ik voelde me klaar om mijn expertise te delen en ook om onderzoek te doen rond het testen.

Ik zag zoveel onmacht bij mensen die vastlopen op een wachtlijst van twee jaar. Al die tijd weten ze niet of het al dan niet om autisme gaat. Daarom heb ik nog een postgraduaat Psychodiagnostiek gevolgd en in Nederland een specialisatie rond het testen op autisme.

Hoe leg jij autisme uit aan mensen die het niet kennen?

Elke: Ik leg het uit aan de hand van een niet goed werkende filter rond prikkelinformatieverwerking.

Wij kiezen bewust welke informatie we binnen laten door de kleine gaatjes van de filter. Kinderen met autisme hebben een filter met grote gaten of zelfs geen filter. Daardoor krijgen ze over- en/ of onderprikkeling. Er komt te veel informatie binnen en soms te weinig. Zo voelen ze geen pijn als hun schoenen te klein zijn. Ook zien ze het overzicht niet, omdat ze informatie missen.

Of ze herkennen de sociale signalen niet. De verwerking verloopt trager, waardoor plannen moeilijk wordt. Onze samenleving gaat voor hen eigenlijk veel te snel, terwijl er onder die ijsberg enorme krachten zitten die door onze manier van leven niet boven kunnen komen.

knopen doorhakken. Ik ga bijvoorbeeld niet over-nuanceren. Ik stapte mee in de klimaatbetogingen. Voor mij is het zo logisch dat dit meteen aangepakt moet worden en begrijp niet waarom de politiek zo lang talmt en bezig is met tal van randproblemen.

Elke: Ja, die focus en de passie om in iets door te gaan is zeker een kracht. Ze doorgronden het helemaal. Vooral ook omdat ze zo kunnen ingaan op details. Fred houdt zich bezig met muziek, filosofie, literatuur. En die gaat door, he! Als ik dat zie denk ik: onze arbeidsmarkt laat zo’n groot potentieel en kracht nog liggen, omdat we hier niet op aangepast zijn.

Hoe zouden mensen met autisme hun talenten kunnen inzetten?

Elke: Op veel plaatsen, zolang er een goede manager is die hen overzicht en structuur biedt.

Ze hebben een omgeving nodig die hen de mogelijkheid geeft om goed te functioneren. Dat is iets geïndividualiseerd. Er is geen handleiding.

Zijn er veel mythes over autisme?

Elke: Ja, er zijn veel veralgemeniseringen. Dé

Zien jullie autisme als kracht?

Fred: Ik denk dat veel van onze zwaktes een kracht worden. Empathie is bijvoorbeeld een werkpunt. Door daar zoveel op vast te lopen en er aandacht aan te besteden wordt je er uiteindelijk beter in dan anderen. De denkkaders die je daarvoor nodig hebt ga je dan ook toepassen op andere dingen. Ik kan nu makkelijker empathie voelen voor de vluchtelingen bijvoorbeeld. Of, door wat ik allemaal meegemaakt heb, kan ik me, als animator voor kinderen met autisme, goed inleven in hun gedrag. Ik besef wel dat ik het geluk heb sociaalvaardig te zijn.

Anders was dit geen kracht geweest. Door het te kunnen doorgeven wordt het juist een kracht.

Elke: Ik vind dat wij veel kunnen leren van hun echtheid, eerlijkheid en puurheid. Ze ervaren de dingen zoals ze zijn, zonder rekening te houden met de context. En ze kunnen dat ook zo zeggen.

Dat is mooi.

Fred: Dat logisch zwart-wit denken is een vooren een nadeel. We krijgen hierdoor op sociaal vlak vaak problemen, maar kunnen makkelijker

PURECHILD 06 2020-65

Pure Child juni 2020

Het is belangrijk bij hem dat ik het voelen in het bewustzijn trek.

Je maakt hem mindful voor prikkels?

Elke: Inderdaad. De vaardigheid om stil te staan bij: “wat voel ik en wat doet dat met mij?” Is een vaardigheid die ik nog niet zag bij kinderen met autisme. Ik zei al dat ze geen link zien tussen oorzaak en gevolg. Als wij te veel eten en dan buikpijn krijgen leren we hieruit. Zij niet.

Foto: François Dvorak

autist bestaat niet. Bij het lezen over autisme kan het zijn dat je je helemaal niet herkent in wat beschreven staat. Het enige dat ze gemeen hebben is dat er een verstoorde manier is van informatieen prikkelverwerking. Daarom moet een leidinggevende bereid zijn om die persoonlijke oefening te maken. Als hij dat doet ziet hij een zeer gedreven medewerker openbloeien. Er zijn een aantal goede initiatieven zoals Passwerk en Autimatic. Toch ligt er nog heel veel werk, ook in ons onderwijs. Fred heeft de intelligentie voor een universitaire studie, maar niet de vaardigheden.

Fred: Je zou kunnen zeggen dat mijn gevoel dat iets ‘juist’ moet zijn een voordeel is, bijvoorbeeld in programmeertaal. Maar in het onderwijs is die doorgedreven focus ook een nadeel.

Ik gebruik graag een vergelijking uit het gamen, waar je aan je personage punten geeft voor verschillende vaardigheden. Bij jullie zijn die punten over de hele lijn eerder gemiddeld, terwijl dat bij personen met autisme in extremen gaat. Je bent heel goed in iets en heel zwak in iets anders. Daarom stuiten we op problemen als men eerder wil dat je in vele dingen gemiddeld functioneert, dan excelleert in één iets.

Zijn er nog andere fabeltjes over autisme die je de wereld uit wil hebben?

Elke: Ja. De mening dat ouders hun kind medicatie wíllen geven om het probleem snel op te lossen. Niemand wil zijn kind medicatie geven.

Voor mij was dat een pijnlijk deel van het rouwproces om uiteindelijk vast te stellen dat het niet lukte zonder. Wij waren daar zeer bewust mee bezig: wat voel je, wat doet het met je?

Dat steeds evalueren stelt hem nu in staat om heel goed zelf te voelen wat hij nodig heeft.

Dat is dan weer het voordeel van dit leerproces.

66-PURECHILD 06 | 2020

Denk je dat mindfulness een rol kan spelen bij het omgaan met autisme?

Elke: Ja, in de eerste plaats voor de ouders, om de nodige basisrust te kunnen creëren en er te zijn in het moment. Het kind daarentegen kan door mindfulness geholpen worden om te leren voelen. Voor je volledig met mindfulness kan starten zijn er waarschijnlijk een paar stappen te zetten rond zelfreflectie. Verder zul je ook de omgeving moeten betrekken, omdat ze pas de rust voor mindfulness zullen vinden als de emmer voldoende leeg is. Het is een levenslang gegeven: als de stress overheerst moet iemand van buitenaf de sturing overnemen.

In elk geval wordt mindfulness best in aangepaste vorm gegeven omdat sommigen juist overprikkeld zullen worden door prikkels weg te nemen of juist gevoeliger worden voor bestaande prikkels. Het is zoeken naar een bepaald prikkelaanbod, dat aangenaam aanvoelt, waarin mindful gewerkt kan worden. Bij Fred zou je de ingang vinden met muziek. Toch is het niet eenvoudig om hen te leren omgaan met de stilte, omdat dit in zo’n groot contrast staat met de buitenwereld. Ze worden nu geleerd hoe ze kunnen functioneren in onze snelle, luide wereld en mindfulness zou hen dan weer vragen om te vertragen. Dat kan bedreigend zijn.

Fred: Mindful zijn is voor mij een streven, om minder moe te worden van de vele externe prikkels. Als kind gebruikte ik de meditaties van Eline Snel (Stilzitten als een kikker) en dat hielp me om in te slapen en het energieniveau naar beneden te halen.

Heb je nog een gouden tip voor ouders?

Elke: Zorg goed voor en neem tijd voor jezelf en volg je intuïtie. Laat je niet leiden door maatschappelijke meningen hoe opvoeden hoort te zijn. 

Met dank aan Fred en Elke

Pure Child juni 2020

LuisterOEFENING Voorbereiding: neem een kartonnen doos en stop hier enkele spulletjes in die geluid of muziek maken (Zorg dat diegene die mag luisteren opvoorhand de spulletjes niet ziet) “Zit met een rechte rug. Ontspan je lichaam. Laat je handen ontspannen liggen in je schoot. Je kan je ogen sluiten of met halfopen ogen naar de grond staren. Ga met je aandacht even naar je adem en voel zachtjes hoe je buik beweegt bij het inademen en bij het uitademen.”

“Ik ga verschillende geluidjes laten horen. Je hoeft niets speciaals te doen. Ontspan maar en luister.”

Gebruik allerlei voorwerpen: schud met een doosje rijst of met centen in een glazen potje, verkreukel een papieren zak, tik stenen tegen elkaar, klik met een balpen, kras met een vork op een bordje,…

“Luister aandachtig en zie of je kan raden wat het geluid veroorzaakt. Blijf ontspannen en wacht tot de geluiden verschijnen. Laat je maar verrassen. Probeer te onthouden wat je hoorde, want ik wil straks horen wat je denkt te hebben gehoord.”

Bespreek even: “Kon je raden wat het was? Was je verrast door de geluiden? Hoe was het om verschillende geluiden te horen met gesloten ogen?”

“Nu doen we het nog een keer. Maar deze keer wil ik dat je er even op let hoe je je voelt bij de geluiden. Als je het een aangenaam gevoel vindt steek je je duim omhoog. Vind je het een onaangenaam gevoel dan richt je je duim naar beneden.

Is het iets tussen de twee dan hou je je duim in het midden.”

Maak dezelfde geluiden. Je mag de volgorde veranderen, dat moet niet. Geef het kind voldoende tijd om te voelen en te tonen hoe het zich voelt.

Bespreek dit: “Wou je dat een aangenaam geluid zou doorgaan? Wou je dat onaangename geluiden zouden stoppen? Reageerde je lichaam op het geluid? Reageerde jouw lichaam op elk geluid hetzelfde?“ “Nu doen we het een laatste keer. Let er deze keer op waar in je lichaam, je iets voelt wanneer je het geluid hoort. Wijs dan even naar die plek in je lichaam. Voel je niets dan blijf je gewoon rustig stilzitten.”

Je kan de oefening nog even nabespreken en delen wat jullie allemaal opgemerkt hebben.

Tamara Cuyers www.tamaracuypers.be

PURECHILD 06 2020-67

Pure Child juni 2020

RUBRIEK:

Maak tijd voor

rituelen Wanneer was de laatste keer dan je echt speelde met je kind? Wanneer bulderden jullie samen nog eens van het lachen? Zit je vaker dan je wil toegeven met je gedachten bij het werk tijdens zogenaamde quality time? Als ouders worstelen we weleens met de combinatie van werk, vrije tijd en opvoeden. Vaak denken we dat kwaliteitstijd ligt in vakanties, feesten of geplande activiteiten. Toch zijn het de kleine momenten die bepalen wat we meedragen van onze jeugd. Het boek: “WIJTIJD” gaat over samen-zijn en samen-doen met je kind. In 50 thema’s belicht dit boek telkens 5 kansen die voor het grijpen liggen om een band te smeden- zonder dat je er extra tijd voor moet vinden! Soms grappig, vaak voor de hand liggend en altijd haalbaar. Zonder ‘moetjes’ en ‘nietjes’, maar met veel magie en groeikansen.

“Het geheim van je toekomst zit verborgen in je dagelijkse routine“ - Mike Murdoch Rituelen in het dagdagelijks leven zijn voor veel kinderen fijn. En zeker voor kinderen met autisme.

Het geeft hen geborgenheid en ze voelen zich hierdoor veiliger. Een ritueel is een opeenvolging van handelingen in een bepaalde volgorde en op een welbepaalde plaats. De herhaling en het contact met de ander zorgt dat hierbij een band wordt geschept waar kinderen van houden.

Zoals elke zondag frietjes na de jeugdbeweging, nooit gaan slapen zonder nachtzoen. Altijd vers geperst sinaasappelsap op de dag voor een examen. Enz. Het zijn deze kleine rituelen die je gezin mee definiëren en structuur geven.

68-PURECHILD 06 | 2020

In het boek Ask the Children vroeg Ellen Galinsky meer dan duizend mensen over wat zij van hun jeugd herinnerden. De antwoorden waren verrassend: de meesten bleken eerder belang te hechten aan de kleine alledaagse rituelen dan aan supervakanties of grote cadeaus. Dit is het mooiste bewijs van de kracht van rituelen. Deze zorgen voor verbondenheid, ook als je het druk hebt. “ Wij doen dat thuis zo.” Geeft kinderen het gevoel ergens bij te horen.

Misschien denk je nu spontaan en met de glimlach aan een ritueel dat jij met je kind deelt. Of … wil je weleens een nieuw introduceren.

Ook Bjorn heeft in zijn boek Wij TIJD leuke tips hiervoor.

Pure Child juni 2020

De complimentenbokaal Hoe kan een dag krachtiger beginnen dan met een compliment?

Maak een bokaal voor elk kind vol met papiertjes waarop je als ouder complimenten op noteert, waarin ze goed zijn. Dit kan het allereenvoudigste zijn, zoals een glimlach ’s morgens. Je kan ook de complimentenbokaal samen maken. Wie kan wat goed?

En er kan ook een bokaal bij voor vader of moeder.

Door je kind elke ochtend een woord vol lof uit een glazen bokaal te vissen, neemt de dag een vliegende start. Het compliment zelf kan mee naar school in de brooddoos of met een magneet aan de frigo gehangen worden of ergens op hun eigen plekje.

Zo weet je kind de hele dag dat het …

• • • • • • • • • •

superlief met dieren is. een onwaarschijnlijke doorzetter is. ontzettend goed kan luisteren. de allerbeste grapjes maakt. de zon tevoorschijn tovert met een lach. de regen verjaagt met zijn vrolijkheid. jouw levensgrote knuffel is. de beste opruimen allertijden de oplosbedenker van het hele gezin is de beste watergever voor alle planten

Je kan eindeloos bijvullen en ook af en toe herhalen. Je hoeft dus zeker geen 356 complimenten te formuleren. De gebruikte complimenten kunnen ook verzameld worden in een eigen doosje of…

Ook kunnen ze gewoon terug in de bokaal. 

Björn Accoe

Creatief directeur/oprichter van Ideekids en papa van 3 Auteur van WIJTIJD

www.bjornaccoe.be

Wij TIJD https://youtu.be/tBrw6IUt-AY

PURECHILD 06 2020-69

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: YOGA

Autisme een kracht

Visie vanuit de Hartenmagie Nature-Based begeleidingsvisie

Tijdens het jarenlang brengen van nature-based sessies met yoga/dans/sound in Vlaamse scholen van gewoon en buitengewoon onderwijs én doorheen m’n ervaring van begeleiding in privésessies, heb ik vaker de eer gehad om met als ‘autist’ aangemerkte kinderen te mogen werken.

N

ooit had ik het gevoel dat deze kinderen een stoornis hebben.

Hun teruggetrokkenheid kadert voor mij in hun enorm hoge gevoeligheid, met andere woorden hun ‘hoog-sensitiviteit’ en in hun beleving van de buitenwereld als ‘onveilig’. Zij trekken zich vaak in extremis terug uit contact met anderen/de wereld en uit hun lichaam, omdat ze beiden als onveilig beschouwen. Contact maken met hun lichaam betekent voelen en voelen is vaak te overweldigend.

Zonder opbouw van een positief contact met hun eigen lichaam, met zich zelf, kan er geen gezond contact met de buitenwereld gemaakt worden.

durven uitbreiden, te durven verlaten.

Wat me tijdens sessies telkens opnieuw opviel was dat deze kinderen opmerkelijk meer zachtheid en veiligheid nodig hadden om uit hun opgebouwde eenzame ‘solitudeplek’ te komen, om zichzelf te laten zien, om zichzelf te durven zijn, om contact te durven maken met hun lichaam, met anderen… Omwille van hun ‘overgevoeligheid’ in reactie op aanraking/geluid/drukte, was het opmerkelijk vast te stellen dat veel volwassen begeleiders deze kinderen vaak gingen overbeschermen, hen veel meer ruimte boden dan aan de andere kinderen, teneinde hen hun ‘veilige cocon’ te garanderen.

Een klas van ongeveer 22 kinderen van 6 à 7 jaar oud verwachtte me voor een begeleidingssessie.

De juf hield (fysiek in haar armen) een kindje apart en zei dat het autistisch was en ongeschikt om de sessie bij te wonen, waarop ik antwoordde dat de sessie voor alle kinderen bedoeld was en met zekerheid ook voor hooggevoelige kinderen. Ik moedigde haar aan om het kind te laten plaatsnemen.

Naar mijn voelen en ervaring is net het omgekeerde nodig. Ga je als volwassene mee in hun ‘voelen’, in hun onveiligheidsbeleving, dan bekrachtig je als het ware dat de wereld om hen heen ook echt onveilig is. Deze kinderen zijn in extremis op zoek naar authenticiteit en hebben een krachtige ‘verzekering’ nodig dat de wereld rondom hun cocon veilig is om in te vertoeven alvorens zij ‘n innerlijke ‘ja’ voelen om daadwerkelijk naar buiten te gaan. Het geven van een krachtige begrenzing wanneer hun gedrag ongewenst is, in combinatie met een authentieke begeleiding is de basis om hun veilige cocon te

70-PURECHILD 06 | 2020

Vaak testen ze dan op allerlei manieren of de begeleider is wie hij/zij pretendeert te zijn, of hij/zij volkomen oprecht is. Voor leerkrachten en ouders, zijn deze kinderen krachtige leermeesters die hen uitdagen om zelf te groeien naar authenticiteit.

Om - ook in bijzijn van deze hooggevoelige kinderen - altijd trouw te zijn aan de innerlijke emoties en deze op een respectvolle manier te uiten.

Zonder de verantwoordelijkheid ervoor door te geven aan/te laten dragen door het kind.

Ik haal hier graag een voorbeeld aan uit een sessie die ik ooit begeleidde:

Het kind nam dus, net zoals de anderen, plaats in de cirkel en gedurende de eerste twintig minuten (zacht inleidingsmoment met yoga) deed het letterlijk alles wat niet de bedoeling was. De andere kinderen lieten begaan, vertelden me ronduit dat dat kind zich altijd zo gedroeg en dat ze dat dienden te tolereren, dat dat zo hoorde.

Het ongewenste gedrag bleef, terwijl we met de dansbegeleiding begonnen en de kinderen zich volgens mijn uitnodigingen vrij mochten bewegen. Ik berispte het kind 1 keer, 2 keer, een derde keer gaf ik een duidelijke, krachtige, boze ‘nee’. Waarop het kindje in woede recht in mijn gezicht brulde als een leeuw… In een reflex deed ik hetzelfde. Dankzij mijn oprechtheid en openheid, mijn authenticiteit in dat moment, voelde dit kind zich in extremis veilig en sprong meteen

Pure Child juni 2020

in mijn armen om me gedurende de volgende vijf minuten niet meer los te laten. Het kind was totaal ontspannen, gaf zich volledig over aan lichaamscontact, aan mijn aandacht en liefde.

Elk als ‘autistisch’ aangemerkt kind reageert uiteraard anders, uniek. Maar deze korte anekdote schetst de kracht van de authenticiteit die je als begeleider van het kind dient te handhaven, schetst hoe deze een veilig kader bouwt waarin het kind zich uitgenodigd voelt om in de wijdere wereld te stappen. Indien we deze kinderen telkens ‘buiten’ de normale leefwereld plaatsen en extra beschermen, bekrachtigen we de onveiligheid van de buitenwereld. Bovendien ontkrachten we het kind en bevestigen we dat het niet in staat is om zich in deze buitenwereld te handhaven. Zo verhinderen we dat het naar zijn volledige kracht, zijn volledige potentieel kan groeien.

Deze kinderen dienen naar mijn voelen een zelfde begrenzing te krijgen als andere kinderen, rekening houdend met een extreem zachte benadering wegens hun hogere gevoeligheid.

Als laatste merk ik nog op dat deze kinderen een enorme innerlijke kracht hebben. We dragen allemaal generaties lang overgeleverde familietrauma’s, maar deze kinderen hebben omwille van hun extreme gevoeligheid meer moeite met het dragen van deze energie. Vanuit mijn werk zie ik als belangrijkste thema’s voor familiegerelateerde trauma’s: trauma rond oorlogsbeleving, misbruik van macht/seksualiteit en zwangerschap /geboorte (en daaraan gerelateerd oertrauma, afgescheidenheid van de bron). Als ouder/begeleider kan je hen helpen door zelf verantwoordelijkheid voor onopgeloste familietrauma’s te nemen, zodat het kind ten dele ontlast wordt.

Bovenop hun hooggevoeligheid hebben deze kinderen vaak ook een goed geopend derde oog, wat wijst op een geactiveerde pijnappelklier. Dit betekent dat het kind vaak energie waarneemt, die wij als volwassenen (nog) niet kunnen waarnemen.

Het is goed om deze twee opmerkingen mee te nemen in hoe we als volwassene rond deze kinderen aanwezig zijn. Het brengt ons bij de vraag in welke mate we zelf meer verantwoordelijkheid kunnen dragen voor onze energiehuishouding als bijdrage in het opbouwen van het veiligheids gevoel en bekrachtiging van het kind.

zijn. Door de methodiek die ik ontwikkelde, genaamd ‘nature-based begeleiding’, worden kinderen zacht uitgenodigd… Het is een mix van methodieken uit diverse lichaamsgerichte begeleidingsmethodieken, die ik bundelde in mijn boekjes. Het is met zekerheid een prachtige aanvulling op de huidige ‘reguliere’ psychologische begeleiding.

Kort overzicht van de belangrijkste elementen voor begeleiding van jouw als autistisch aangemerkte kind: aanmoedigen dmv lichaamsgericht  aarding werk, opbouw van een positief contact met

    

het eigen lichaam. zachte maar tegelijk krachtige begrenzing & authenticiteit = opbouw van een veilige ruimte. bij stress of extreme angst: indirecte benadering van het kind via de zintuigen (sound, yoga, dans, meditatie, natuurcontact en contact met dieren) als begeleider bouw je je bewustzijn op en kijkt in de spiegel die het kind je voorhoudt… ‘Hoe kan je zelf nog meer authentiek zijn?’ – ‘Zijn er familietrauma’s die spelen?’ houdt het kind niet klein, duw het niet in zijn cocon - geen ontkrachting, maar bekrachtiging eer het kind zijn hooggevoeligheid. zorg voor een prikkelarme omgeving, waarin de natuurelementen harmonieus vertegenwoordigd zijn (Feng Shui advies is ‘n aanrader, ook voor klasomgeving) 

Maggie Nauwelaers www.hartenmagie.be Nature-Based begeleider, Kinderyoga en Kundalini Yoga docent, Helend dans begeleider. Auteur van ‘Hartenmagie voor kinderen en hun begeleiders’ (Nature-Based begeleiding van kinderen naar zelfliefde en hun authentieke kracht) en het daarbij horend boek: Eenheidspaard (Kinder-doe-verhaal-boek gebaseerd op deze visie).

Het zacht werken via de zintuigen (indirect) is voor deze hoogsensitieve kinderen essentieel.

Enkel op deze manier bouw je een veilige basis, een bedding op, waardoor ze zich zullen openen, hun essentie zullen laten zien, zichzelf durven

PURECHILD 06 2020-71

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: YOGA MET OUDER EN KIND Vanuit de Kundalini Yoga leer is er een mooie, krachtige meditatie, die zowel de ouders als de kinderen heerlijk zullen vinden. Het is een doe-meditatie op muziek, met handbewegingen. Deze ‘Pavan Guru’-meditatie werkt op het innerlijke conflict, op het overlevingsprogramma dat door trauma werd geïnstalleerd en die het vermogen tot het maken van contact blokkeert. Ze daagt het zenuwstelsel uit om uit deze blokkade te gaan en een nieuwe boodschap aan de hersenen te geven dat je veilig bent. Met andere woorden: je wijzigt het patroon in de hersenen, alsof je ‘n nieuw programma met nieuwe richtlijnen installeert op je computer. Om het oude programma te annuleren/aan te passen is een herhaald beoefenen van de meditatie nodig, liefst gedurende 40 opeenvolgende dagen. Na deze periode heeft ons ‘systeem’ de nieuwe informatie volledig aanvaardt. Deze meditatie ‘Pavan Guru’ bekrachtigt de link tussen het lichaam en zelf (ziel) met de universele levensenergie eromheen, daagt uit om deze energie tot jou te nemen, daagt je uit om je creatieve energie, je essentie, onbevreesd te uiten. Ik leg de meditatie hier kort uit.

MEDITATIE: Pavan Guru Deze meditatie is geschikt voor iedereen 1) Alvorens te starten

* Ga in meditatiehouding zitten om tot rust te komen (liefst in kleermakerszit, of op een stoel met beide voeten op de grond) * Adem in de buik (in = buik vult zich, uit = buik maakt zich leeg) en evolueer dan zacht naar een lange diepere ademhaling, waarbij de lucht terwijl je inademt ook de longen en longtoppen vult.

Doe dit ongeveer 3 minuten. * Daarna breng je de handen voor je hart (namaste-houding) en chant je 3x ‘Ong namo guru dev namo’, waardoor je centert, uitlijnt met je ziele-energie. Deze mantra betekent letterlijk ‘Ik buig voor de goddelijke wijsheid, de goddelijke leraar in mezelf’.

2) Meditatie

* Blijf in deze meditatiehouding zitten, breng dan je beide handen op hartsniveau.

Dan ga je met beide handen, los van elkaar, schouderbreedte, cirkelvormige bewegingen naar voren maken (clockwise). Je chant daarbij luidop:

Pavan Pavan Pavan Pavan Para Paraa

Pavan Guroo Pavan Guroo Wahe Guroo Wahe Guroo

Pavan Guroo 72-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

YOGA voor ouder en kind door Maggie Nauwelaers: Bij het chanten van elk woord afzonderlijk: 1 * draai je ‘n volledige cirkel met beide handen.

Op deze manier ‘schep’ je de levensenergie in je persoonlijk veld.

2* Hierna klap je met beide handen op de billen, 3* klap je 1x in de handen, 4* Knip je met de vingers 5* klap je opnieuw in de handen…

https://youtu.be/ hrO1zzWe9C4

Daarna start je weer opnieuw met het chanten en draaien met de handen.

Einde: Adem in, stretch de armen naar boven, schudt je armen/handen krachtig terwijl je uitademt.

Voel nog even na…

Je kan deze meditatie dagelijks tussen 3-11 minuten, opwerkend naar 31 minuten doen.

Liefst 40 dagen na elkaar.

3) Afsluiting: Breng dan opnieuw de handen samen voor het hart (namaste-houding) en chant 3 maal de mantra Sat Nam om af te sluiten. Deze mantra betekent: ‘waarheid-identiteit’. Door het chanten van deze mantra bekrachtig je dat je jouw ziele-energie eert en klaar bent voor het leven vanuit deze authentieke kracht. 

Maggie Nauwelaers, Nature-Based begeleider, Kinderyoga en Kundalini Yoga docent, Helend dans begeleider, auteur van ‘Hartenmagie voor kinderen en hun begeleiders’ (Nature-Based begeleiding van kinderen naar zelfliefde en hun authentieke kracht) en het daarbij horend boek Eenheidspaard (Kinder-doe-verhaal-boek gebaseerd op deze visie). www.hartenmagie.be

PURECHILD 06 2020-73

RUBRIEK: HAPPY KIDS MASSAGE Pure Child mag dit schooljaar lang enkele massage oefeningen delen uit het “Happy kids massage boek” van Corina Elzenaar.

Herken je dat?

Je kind of de kinderen waaraan je les geeft hebben last van: • Concentratieproblemen • Problemen op school/slechte prestaties • Slapen slecht • Hebben een vol hoofd • Kunnen weinig onthouden • Overprikkeld zijn, snel geïrriteerd • Impulsief /storend gedrag • Hebben te veel energie (ADHD) • Vragen negatieve aandacht • Hebben weinig vriendjes

Je hebt al meerdere dingen geprobeerd. Wil liever geen medicatie gebruiken?

Wil wel graag je kind helpen, maar weet niet hoe?

Misschien is massage niet het eerste waaraan je denkt wanneer je deze problemen ziet.

Toch is het een manier die gemakkelijk is in te zetten om de bovengenoemde problemen te verminderen of zelfs te verhelpen of voorkomen. Uit meerdere onderzoeken is al gebleken dat een regelmatig massage, die overigens gewoon over de kleding heen gegeven kan worden bijdraagt aan een goede gezondheid.

5 basisregels voor het geven van een Happy Kids Massage • Vraag altijd toestemming of je mag masseren, ook al is het je eigen kind • Vraag waar je mag masseren of waar je niet mag masseren.

• Ga nooit over grenzen! “Nee” is nee, maar kijk ook naar alternatieven wat eventueel wel kan • Zorg dat zowel de gever als de ontvanger rustig zijn Masseer bijvoorbeeld nooit net na een ruzie • Masseer nooit bij koorts “Kindermassage is in deze tijd zo’n waardevolle aanvulling voor een gezonde opvoeding en ontwikkeling. Er lijkt nog steeds taboe te zijn op massage/aanraking. Ik hoop met Happy Kids Massage de drempel lager te maken. Dit kan zelfs in groepen en klassikaal omdat het over de kleding heen gegeven wordt.“ Corina Elzenaar Moeder van twee dochters en oma. (Alle drie met levensuitdagingen als PDD-Nos, HSP en kleindochter was premature met een chronische darmafwijking.) Massage therapeut/ uitbaatster wellnesscentra/ creativiteits wellness award 2012 gewonnen/ Auteur van het boek: Happy Kids Massage

74-PURECHILD 06 | 2020

www.happykidsmassage.nl

Autisme & massage Massage en Autisme gaat vaak niet zo goed samen. Veel kinderen die autisme hebben, hebben er moeite mee aangeraakt te worden. De Happy Kids Massage methodiek wordt normaal gesproken op de rug gegeven, maar dit is al helemaal moeilijk voor deze kinderen. De aanraking moet voorspelbaar zijn. Een arm masseren aan de voorkant is dan al beter.

De meeste Happy Kids Massage trainers die met deze kinderen werken beginnen met materialen uit de kriebelbox. Dit is een doos met allemaal verschillende materialen als ballen, kwastjes, verschillende soorten handschoenen etc. Met deze materialen kan je ook aanraakspelletjes/massages geven en zo raken ze er al meer mee vertrouwd. Net in het begin van de Corona tijd kwam “toevallig” de Happy Kids Selfcare Massage uit. Hierbij passen kinderen de grepen bij zichtzelf toe. Bijvoorbeeld op het hoofd, in het gezicht, de benen of de voeten. Hoewel het voor iedereen passend en fijn is, blijkt het met name bij deze doelgroep erg goed aan te staan. De kinderen leren op deze manier wat ze prettig vinden en krijgen een beter lichaamsbesef.

Aanraking is voor iedereen een levensbehoefte, ook voor deze groep. De uitdaging is in dit geval misschien wat groter, maar bij Happy Kids Massage kijken we graag naar wat WEL kan. Er zullen kinderen zijn die het nooit fijn gaan vinden om op een “normale” manier een massage te krijgen.

Maar misschien vinden zij een massage met handschoenen aan, of een massagebal wel weer fijn.

Denk in mogelijkheden….. Vind je het leuk om meer informatie en tips over de methodiek te krijgen? Meld je dan aan voor de Happy Kids Massage inspiratieclub op facebook. 

www.happykidsmassage.com

De video die bij het bovenstaande selfcare massagegedichtje hoort is te vinden op ons You Tube kanaal.

www.happykidsmassage.com

PURECHILD 06 2020-75

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: CREATIVITEIT MET KINDEREN

Mozaïek

Creatief zijn met stukjes papier, gekleurde dopjes, parels, enz.

Voor tijdens de natte zomerdagen.

Dit kan je alleen doen maar ook met zus, broer, ouder enz…

Wat heb je nodig?

• Verschillende kleuren papier (Of papier uit tijdschriften, oude kaartjes, kleeffiguurtjes ..)

• Een groot stevig blad waarop de tekening komt. Dit kan een zwart, wit of ook een andere kleur hebben.

• Lijm met lijmborstel of lijmstift • Een potlood indien je graag eerst een figuur of een tafereel tekent.

• Een schaar • Enkele schaaltjes of bordjes waar je de verschillende kleuren van gescheurd of geknipt papier kan verzamelen

1) Hoe begin je?

Knip de verschillende gekleurde papieren in repen en scheur of knip ze in stukjes van ongeveer dezelfde grootte. Je verzamelt deze stukjes papier per kleur op een schaaltje. Afhankelijk van de vingermotoriek kan je grote of kleinere stukjes nemen

2) Wat ga je maken?

• Je kan helemaal vrij kiezen om de stukjes op het stevige blad te kleven zonder dat je vooraf weet wat het worden zal. Het kan een prachtig abstract kleurenwerk worden.

• Je kan kiezen voor een patroon telkens te laten weerkomen.

• Je kan kiezen voor een tekening en deze op te vullen.

3) Hoe krijg je het mozaïek effect?

Voor een mozaïek effect laat je een kleine ruimte tussen de papiertjes. Je kleeft de stukjes met een lijmstift of met een lijmborsteltje met lijm uit een potje vast.

76-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

Variatie:

In plaats van papier kunnen dit ook gekleurde dopjes zijn, parels enz. zijn Klaar? En de lijm is volledig droog? Kader het dan in en geef je werkje een leuke plaats in huis.

PURECHILD 06 2020-77

Geniet veilig van de zon door je cellen te beschermen tegen vrije radicalen* met

Astaxanthine PLATINUM

Voor het behoud van een fris uiterlijk, een jonge huid en een optimaal gezichtsvermogen

* met het antioxidans vitamine E dat bijdraagt tot de bescherming van de lichaamscellen Vrije radicalen zijn agressieve stoffen die onze cellen kunnen beschadigen, bv bij te veel of te lang zonnen. Voor het behoud van een fris uiterlijk en jonge huid hebben we er dus alle belang bij om verstandig te zonnen én onze cellen optimaal te beschermen tegen deze vrije radicalen met antioxidanten.

ASTAXANTHINE PLATINUM met het “supercaroteen” astaxanthine, kan ons hierbij helpen*.

ASTAXANTHINE PLATINUM van Mannavital bevat het bijzondere rode pigment astaxanthine uit de natuurlijke bron Haematococcus pluvialis (Bloedregenalg) en dit onder de vorm van het wetenschappelijk onderzochte ASTAREAL®.

www.mannavital.com www.mannavital.com

Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij uw apotheek CNK 3194-685 tel. 0032 56 43 98 52 - info@mannavital.be

Pure Child juni 2020

RUBRIEK: NATUUR

PURECHILD 06 2020-79

Pure Child juni 2020

Foto ErgoEzel

Hoe dieren kunnen inspireren

©

om met een gekleurde bril naar onze “zwart-wit” gedachten te kijken…

In onze therapeutische praktijk krijgen we regelmatig de vraag of “therapie met assistentie van dieren” iets zou kunnen betekenen voor personen die de diagnose “Autisme Spectrum Stoornis” (ASS) kregen. In de pers zie je namelijk vaak verhalen opduiken over personen met ASS die contacten met mensen mijden, maar wel aangeven dat ze een speciale band hebben met dieren. Daarbij wordt gezegd dat ze dankzij ASS de dieren beter begrijpen.

Vraag is dan ook of deze unieke band --tussen mens en dier-- zou kunnen ingezet worden binnen een therapeutische context.

80-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

Eén label met talrijke gezichten Personen die de diagnose ASS krijgen ondanks hetzelfde ‘label’ - zijn allen unieke wezens met eigen vragen, uitdagingen en noden. Hun reacties op de diagnose zijn daarom net zo verschillend. De één omarmt het label en gaat zich identificeren en omschrijven als persoon met ASS. Voor hen staat “ASS” voor een opluchting, een bevrijding van een onbenoembaar gevoel dat nu gevat is in een woord.

Eén woord, dat voor hen alles omschrijft. Van zodra ze weten dat ze “ASS hebben”, kunnen ze het probleem aanpakken. Het geeft hen als het ware de kracht en de moed om te kijken welke zorg of hulp voorhanden is voor deze diagnose.

Voor anderen staat ASS voor het omgekeerde.

Voor hen is deze diagnose een label dat met angst en wantrouwen tegemoet gekeken wordt.

De term zegt volgens hen meer over de wantrouwige omgeving en tijdsgeest waarin we leven. In dit geval hangt de diagnose als een zwaard van Damocles boven hun hoofd en werkt het juist hierdoor contraproductief. Het voelt zwaar en verlammend aan. Men wordt als het ware door de therapeuten in een vakje geplaatst en krijgt een stempel opgedrukt waar men maar moeilijk onderuit kan. Op die manier voelt men zich weggedrukt in een klinisch kader waar de “persoon” vergeten wordt en men enkel de “pathologie of ziekte” bekijkt.

in de genen zit of in de neurotransmitters of in de hersenen, wel deze stelling kan werken bij mensen. Er is per slot van rekening een wetenschappelijke onderbouw voor. Bij dieren daarentegen, wel bij hen kan je niet afkomen met een label. Diagnoses zoals ASS hebben totaal geen betekenis in de dierenwereld.

Een startpunt voor een relatie met een dier is je eigen unieke zelf, je gedrag en vooral je nonverbale communicatie of lichaamstaal. Indien je bereid bent je in te leven in de niet-talige wereld van dieren, pas dan kunnen ze iets voor je gaan betekenen. Een band met een dier is dan ook een unieke band die je niet alleen raakt maar je ook kan inspireren hoe je het anders kan aanpakken.

Uniek zijn en toch begrepen worden Stel je maar eens voor dat je probeert te communiceren met een paard of een hond of een kat enz. Alle niet-menselijke-dieren communiceren met elkaar via heel subtiele lichaamssignalen. Ze praten onder andere met hun oren die ze alle kanten kunnen uitdraaien. Verder ook met diverse houdingen van hun staart die ze met verschillende snelheden en op verschil-

Foto ErgoEzel

©

Het spiegel-effect De unieke gedachten en reacties op zo’n diagnose “ASS” vormen dan ook een belangrijk topic binnen elk therapeutisch traject. Al was het maar omdat het krijgen van een label, sowieso een input heeft op onze gedachte, maar ook op onze bewuste en onbewuste communicatie; op ons gedrag tegenover mens en dier en niet te vergeten op onze identiteitsontwikkeling. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is onze persoonlijke identiteit geen aangeboren, vaststaand geheel van kenmerken. De basis van een identiteit zijn de woorden, verhalen en reflecties die we aangereikt krijgen van andere personen. De manier waarop we met die info omgaan is dan ook sterk bepalend voor onze identiteit.

Van brein tot gedrag De idee dat “je er zelf niets aan kan doen dat je gedrag X of Y vertoont” omdat je geboren bent “als persoon met ASS” en dat het allemaal

PURECHILD 06 2020-81

Pure Child juni 2020

voorbeeld van hoe verschillend de mensen- en dierenwereld is; en toch ondanks al die verschillen kunnen mens en dier in contact met elkaar treden.

Conclusie Als we deze wijsheid gaan toepassen op onze visie van therapie dan komen we uit bij de stelling dat we meer naar het verhaal en de vraag van de persoon achter het label moeten luisteren. We kunnen ons hierbij laten inspireren door de gedragingen en reacties van onze dieren. Zij tonen ons dat er diverse vormen van communicatie zijn en dat men zelfs zonder talige communicatie een band kan vormen die eenzaamheid kan doorbreken of noden kan lenigen.

Foto ErgoEzel

©

lende hoogtes en in alle richtingen kunnen laten bewegen. Maar ze praten eveneens met hun lichaam dat ze op diverse manieren kunnen opspannen of ontspannen.

Al deze verschillende manieren van “praten” zijn de dieren hun woorden. Samen vormen deze woorden, zinnen en zelfs hele verhalen die ze uitwisselen met andere dieren in hun leefomgeving. Daartegenover staan wij mensen met oren, die plat tegen ons hoofd liggen en waarmee we geen kant uit kunnen. Hiermee staan we dus nergens op het vlak van communicatie.

Verder hebben we geen staart waar we informatie mee kunnen doorgeven. Ook de spanningen van ons lichaam zitten verborgen achter onze kledij. Deze kledij is voor dieren als een tweede huid die we af en toe afstropen en vervangen door een andere “huid”.

Ondanks verschillen kunnen communiceren Communicatief gezien zijn we wezens die continu geluiden uitstoten en flapperen met onze voorpoten en dat zou dan iets moeten betekenen.

Geen dier dat zo communiceert. Een typisch

82-PURECHILD 06 | 2020

Sociale interacties kunnen op diverse manieren plaatsvinden en berusten vooral op een wederzijds respect in gedrag en beleving. Het is dus niet 1 unieke taal, die verantwoordelijk is voor het al dan niet kunnen aangaan van sociale contacten. Dieren starten vanuit een respect voor elke unieke “ik-identiteit”. Het is juist dit wederzijds respect dat een noodzakelijke voorwaarde is om een band op te bouwen met een ander wezen. Therapie met dieren kan hierdoor --volgens ons-- voor sommige een oplossing zijn, maar is zeker geen allrounder. Het hangt af van de persoon én het dier of er iets inspirerend groeit en zeker niet van de zogenaamde “stoornissen”.  Hartelijk dank aan Silke voor de mooie foto’s Wil jezelf ervaren hoe dieren ons kunnen inspireren en hoe we methodieken toepassen, kan je van de ErgoEzel-praktijk proeven. Je kan deelnemen aan de vorming “Animal Assisted Therapy” met assistentie van ezels, hoe begin je eraan? Tijdens deze vorming komen concrete casestudies aan bod en kan je zelf ervaren wat de input van een dier kan zijn in therapie of tijdens activiteiten. De vorming wordt georganiseerd door BIAAT en ErgoEzel” op 4 juli en op 29 augustus gaat er namelijk een vorming door bij ErgoEzel te Duffel.

L. Goegebeur L. Meers (psychologe bij BIAAT) M. Mercier (ergotherapeut bij ErgoEzel), BIAAT (Belgisch instituut voor animal assisted therapy) en ErgoEzel www.therapiemetdieren.be - www.ergoezel.be info@therapiemetdieren.be - info@ergoezel.be www.kippentheetuin.be - info@kippentheetuin.be

Jack, Sofia en Tom de Dorlodot

Beschermt de Mens van de zon... en de Aarde tegen de Mens Het natuurlijk gamma “Made in Belgium”, gecertificeerd biologisch, voor het hele gezin 100% natuurlijke minerale filters Uitsluitend natuurlijke ingrediënten Zonder hormoon ontregelende stoffen Onmiddellijke bescherming Beschermt en respecteert alle huidtypes Natuurlijke hypoallergeen Respectvol voor het milieu en voor het zeeleven

Volgens het ECOCERT referentiesysteem dat beschikbaar is op: http://cosmetiques.ecocert.com www.biosolis.info Beschikbaar in bio en natuurwinkels en in een aantal apotheken en para-apotheken/ www.biosolis.info

Pure Child juni 2020

Prinses Fortia ontdekt

Speelelfenland

Weet je nog, de reizigers bereiken onverwachts de fijne camping Hoeve Draeckenbosch. Marlenny, de beheerster, herinnert zich weer hoe het in Speelelfenland gaat. Kinderen zijn er altijd welkom, van hun vierde tot uiterlijk hun vijftiende. Dan nemen ze afscheid van de elfen en spelen verder als Rivierders, jongens en meiden van dertien tot achttien. Marlenny ging graag studeren; jarenlang gaf ze met plezier biologieles in AndrommiĂŤ-Stad, tot ze de rivier te zeer miste. Terug kon ze niet meer, dus kocht ze de oude hoeve bij het Drakenven en opende een camping, speciaal voor ouders die graag weer spelen, juist als vroeger, nu samen met hun kinderen. Fortia geniet van haar vakantie, al moet ze erg wennen aan alle veranderingen. Het bos blijkt fraai opgeknapt, er hangt een duidelijke plattegrond en de draak is al dertig jaar spoorloos!

Dankzij een duo ruige zwarte krijgers plus een schriel tovenaartje. Wel prettig natuurlijk, maar van een schat valt nergens een spoor te vinden.

84-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

Supervliegmeiden Laniti en Pelara komen berichten dat ook in de plannen van koningin Superba kinken komen. De graafmachine loopt vast op het basalt bij de Kromme Olm en hofwetenschapster Madame Vaynena heeft een blunder van tweehonderd meter gemaakt! Kan het Aankoopfeest nog doorgaan? En hoe kunnen de durfals de schat nog ooit vinden?

Deel 13: Kleine ongelukjes met grote gevolgen Fortia droomde van…

Een plagerig zonnetje kietelde haar wakker. Weer begon ze haar dag al zwemmend en stoeiend, maar zo bleef het niet. De zon verschool zich gaandeweg achter broeierig grijze wolken. Juist toen de avonturiers het bos in wilden, barstte een noodweer los. Niet te zuinig; tot de volgende ochtend zou het blijven regenen. Net bijtijds wisten ze hun slaapzakken van het varenbed te halen en binnen in de hofstee op te bergen. Daar was het heel gezellig. Steeds meer kampeerders verenigden zich in de grote deel, die met oude sofa’s, poefen en matrassen was omgetoverd in een knusse zithoek. Ze maakten muziek, speelden toneel, vertelden moppen en bijzondere verhalen. Tussendoor aten ze soep uit de grote pan op de turfhaard. Fortia amuseerde zich best; toch bleef het knagen dat ze niet verder kon zoeken.

Ze hadden nog maar twee dagen…

Die nacht sliepen de helden op matrassen rond de gedoofde haard. Ridder Ambrozijn logeerde achter de deel, in de stal waar vroeger het ploegpaard had gestaan. Twee kampeerders hadden hem wat kleren geleend. Hij schikte zich wonderwel in zijn nieuwe situatie, al treurde hij zeker nog om zijn aanbedene. ‘s Anderendaags lachte de zon de durfals weerom toe. Ze hervatten hun speurtocht, nog immer zonder een flauw idee van waar of hoe.

Wat er ook zoal op de plattegrond stond, géén schat. Ze hielden de moed erin door logisch na te denken. Hoe lagen hun kansen? Waarschijnlijk was het goud allang foetsie, mee met die drie gasten die het ondier spoorloos uit de weg hadden geruimd. Maar wie weet hadden zij toch geen schat gevonden? Had de draak hen gedood om daarna voorgoed te verhuizen, ver

over de bergen of de zee? Zou toch kunnen. Dan had ze haar goud zeker meegenomen. Of was dat te zwaar bij het vliegen? Maar hoe had ze het dan in haar hol gekregen? Of was dat weer zo’n oud verhaal dat niet meer klopte??

Ze kwamen er niet uit. Zelfs kregen ze bijna ruzie.

Fortia bleef stug rondstruinen, kijkend onder elke struik. Agilo vond dat zinloos, al wist hij niks beters. Hij hobbelde maar zo’n beetje achter haar aan, proberend haar op te vrolijken. Dat ergerde haar. Waarom hielp hij niet mee? Ze hadden nog maar twee dagen! Anders waren ze hun toffe speelland kwijt! Of niet?

Fortia twijfelde steeds sterker. Ook Glory geloofde er niet zo meer in. Na een weekje in de buitenlucht begon ze haar woonvertrekken thuis, met het hemelbed en alle garderobekasten, toch te missen. Bovendien kreeg ze steeds meer zin in gewoon een lamsbiefstuk met geglaceerde worteltjes en Parijse aardappeltjes, geserveerd door een lakei, niet op de grond maar aan de dis.

Ze deed dus weinig moeite om te zoeken. Liever zat ze in de schaduw tegen een boom, rustig schrijvend om alles op een rijtje te krijgen. De jongens waren actiever. Agilo hield opgewekt vol dat het goed zou komen, al wist hij niet precies hoe. Bij Glory had hij meer succes met zijn grappen. Soms kregen ze de slappe lach. Dat ergerde Fortia, maar waarom dan? Ze maakten gewoon plezier. Intussen zocht Mas als enige onverstoorbaar door. Stap voor stap volgde hij de paden, voortdurend rechts naar de grond kijkend. Waar lette hij toch precies op?

De supermeiden kwamen melden dat het werk aan de nieuwe weg nog steeds stillag bij de Kromme Olm; daar zouden de bouwers later wel iets op verzinnen. Hoofdzaak was nu dat het Aankoopfeest door kon gaan. De tenten werden opgebouwd op een weiland boven langs de weg, juist buiten het dorp. Daar was genoeg ruimte voor de kermis, de streekmarkt en het muziekpodium. De ondertekening van het contract zou in Beekland gebeuren. Tussen de reuzeberken stond een marmeren tafel met drie zetels, voor koningin Superba, koning Ludibundus, en voor mevrouw de notaris. Zij zouden de helling per draagkoets afdalen. De chicste gasten, met het blauwste bloed, konden het bouwterrein over het water bereiken vanaf Goudenmonde; de kleischuit was fris gepoetst en opgeverfd. Alle overige gasten, ook sommige jongedeernen die de nieuwe school zouden gaan bevolken en hun families, dienden tijdens de plechtigheid boven op het feestterrein te blijven; zulks was praktischer, veiliger en ook beter voor de omzet.

PURECHILD 06 2020-85

Pure Child juni 2020

Voor de helden brak de laatste middag van hun ongeplande vakantie aan. Natalja, haar buurmonsters en Dimitrov wilden om vijf uur de trein terug naar Goudenmonde nemen. Ze waren al doende hun tenten in te pakken. De vier avonturiers besloten met hen mee te reizen. Dan konden ze overnachten in Speelelfenland en zien wat de kinderen daar zoal hadden verzonnen voor de verdediging. Wie weet zou het allemaal meevallen en kon het Speeljewensfeest morgenavond gewoon doorgaan. Dat hoopte Fortia maar. Iets beters wist ze toch niet. Ze voelde zich rot en moe, lag maar plat op het strand, turend naar de oh zo blauwe lucht. Was hun hele reis voor niks geweest? Agilo en Glory giebelden maar door.

Alleen Mas merkte op: “Het is pas twee uur; tijd genoeg. Ik ga nog één keer het bos in. Tot straks.”

Verrast staarde Fortia hem na. Hij klonk zo zeker van zijn zaak; hoe kwam dat? Ze volgde hem stilletjes. Hij stapte bedachtzaam over een graspad, aldoor rechts omlaag kijkend. Ineens viel hij schuin naar voren. Niet pijnlijk; er lagen genoeg droge bladeren. Hij kwam alweer overeind en begon het dorre groen te verwijderen. Binnen een paar minuten raakten zijn vingers iets hards.

Hij groef door en legde een roestig gietijzeren luik bloot. Het zou vast op slot zitten. Nee, niet eens; in één keer klapte hij het open. Toen floot hij langgerekt tussen zijn tanden. In een verweerde kluis, net onder de grond, lagen kriskras stapels gouden sieraden en juwelen. Kunstige colliers en bokalen, bezet met edelstenen; polsbanden, diademen, geluksbeeldjes…

“Hoera!” riep hij in gedachten, want sinds de tocht door Klusland en door de tunnel kon hij goed zwijgen voor de veiligheid. Toch besefte Fortia dat hij iets had ontdekt. Ze probeerde dichterbij te sluipen, maar zijn wolvenoren merkten haar op. Met een vinger op zijn grijnzende lippen gebaarde hij: “Kom eens kijken.”

“Wwwwaaauuuuuwwwww….”

Ze kusten elkaar ontroerd.

“Zie je wel?” fluisterde hij.

“Oh Mas, wat geweldig! Ik ben zó blij dat je nog eens bent gaan zoeken.” Weer een lange zoen.

Hij grinnikte verliefd: “Nooit te vlug opgeven.”

“Hoe wist je nu waar je moest kijken?”

“Dat komt door de tunnel. Weet je nog dat ik struikelde over een hobbeltje? Vond ik al zo gek, want dat heb ik anders nooit. Eerst was ik het vergeten, maar laatst hier in het bos wist ik opeens: ergens rechts van een pad is precies zo’n hobbeltje. Ik hoefde alleen alle paden een keer te volgen, in allebei de richtingen natuurlijk, en ik zou het vinden.”

“Chapeau! Daar was ik nou nooit opgekomen.”

86-PURECHILD 06 | 2020

Toen ze zoetjesaan uitgeknuffeld waren, vervolgde ze praktisch: “Hoe krijgen we dit nu in Speelelfenland?”

“Nou, we hebben toch grote fietstassen?”

“Ja, maar onze fietsen staan in het paleis.”

“Die kunnen we toch ophalen? Er gaan ook treinen van hier naar de hoofdstad.”

“O ja. Dan halen we ze op en nemen ze mee in de eerste trein terug naar hier. Lukt vast nog wel vanavond.”

Hij knikte: “Dat denk ik ook. We hebben vier tassen; daar past deze schat makkelijk in. Ik vraag me alleen af of dit genoeg is. Wat denk jij, is dit drie miljoen waard?”

“Goeie vraag. Zoveel goud zie ik ook niet elke dag. Maar ik weet wel iemand die ons dat kan vertellen.”

“Wie dan?”

“Een aardige oude juwelier in de binnenstad, bij de Keizerinnenbrug. Pas geleden heeft hij mijn feestdiadeem gerepareerd; er waren een paar robijnen uitgevallen.”

“Okee, dan gaan we eerst naar hem toe. Vanmiddag lukt dat niet meer; we kunnen beter nog een nacht hier slapen en morgen de eerste trein naar Andrommië-Stad nemen. Zou die juwelier dan open zijn?”

“Vast wel, alleszins tot de middag. Daarna zal hij wel naar het feest gaan, net als iedereen.”

“Vóór de middag kunnen we er makkelijk zijn.

Dan fietsen we binnendoor naar Speelelfenland, langs boer Bersi en Gayina.”

“Slim! Zo kunnen we helemaal om Goudenmonde en om het feestterrein heen. En we hoeven niet met de trein; die zal dan wel vol zijn.”

Hij knikte: “Top!” Zij ging door: “Zo krijgen we het goud wel in Beekland. En dan?”

“Oh, laat dat maar aan Arlette en Glenn over,” lachte Mas. “Ze hebben een superplan gemaakt, zei Pelara. Jammer dat ze nog niks wilde verklappen.”

“Dat vind ik juist spannend.” Fortia knipoogde ondeugend, weer helemaal blij met haar avontuur. Mas zoende haar stralend: “Allemaal samen redden we Speelelfenland, let maar eens op.”

Moeiteloos bereikten ze de volgende morgen de winkel bij de Keizerinnenbrug. De juwelier herkende Fortia: “Goedemorgen hoogheid. Wat een eer dat ik u zo snel al terugzie. Heeft u weer een juweel ter reparatie?”

“Eén juweel?” lachte ze. “Wat zal ik zeggen?”

Zijn gezicht, omlijst door lang sneeuwwit haar, was zo vriendelijk; voor ze het wisten, vertelden ze hun hele avontuur.

“Wel, wel,” zei hij. “Dus jullie hebben het beroemde Drakengoud gevonden? Dat vind ik

Pure Child juni 2020

wel bijzonder. Ik zou het graag eens zien als dat kan.”

“Ja hoor. Loopt u maar eens mee.”

Met grote ogen inspecteerde hij de fietstassen.

“Ongelofelijk! Wat een schoonheid, wat een kunst!”

“Hoeveel is dat samen waard, denkt u?”

“Oh, zeker vier miljoen daalders. Misschien wel vijf.”

De tieners omhelsden elkaar stralend: “Hoera!

We kunnen Speelelfenland kopen!”

“Speelelfenland?” De ogen van de juwelier lichtten diepblauw op. “Daar ben ik een keer geweest, toen ik bij mijn neefje in Goudenmonde logeerde. We speelden daar zo heerlijk; ik droom er nu soms nog van.”

“Ja, het is geweldig!” De prinses knikte heftig. “En dat blijft ook zo, let maar eens op!”

Rond het middaguur werd koningin Superba de helling af gesjouwd door een kwartet elegant gespierde lijfwachten. Ze wuifde vanonder haar vergulde baldakijn, versierd met jade en onyx.

Het draagmeubel van haar collega Ludibundus was getooid met palmbladeren en een gebeeldhouwd ramshoofd. Mevrouw de notaris hield het bij een sobere notenhouten dienstkoets. Ze namen plaats aan de tafel, midden tussen de maxiberken. De notaris, gekleed in een formele bruinpaarse cape en bijpassende poederpruik, ontrolde het contract en las het voor. Bij de laatste zinnen pakte ze een zilveren hamer, want de ceremonie had de vorm van een veiling. Zo hoorde het volgens de Andrommische Wet op Landverkoop, maar dat hinderde niet, omdat zich geen andere mogelijke kopers hadden gemeld.

De hamer zwaaide omhoog: “Hierbij wordt het perceel grasland langs de Grote Rivier, eigendom van de staat Andrommië, katastrofaal… eh, excuseert u mij, kadastraal bekend onder nummer 11A-183, verkocht aan hare majesteit koningin Superba van Zuid-Zonneland, voor de somma van drie miljoen gouden daalders. Eénmaal… andermaal...”

“Nee!” klonk een moedige meisjesstem. Plots werd het veld gevuld met kinderen. Van tussen zotte rotsen, langs tokkelbanen, aan zwiertouwen, recht uit het water... van alle kanten stroomden ze aan. Zij aan zij, rij na rij, een vastberaden legioen tegenover de perplexe notaris en de geschokte monarchen. Gloriana stond pront middenvoor, twee handen in de zijden van haar witte labjas, haar lef benadrukt door een bloedrode professorenbaret. “Wij bieden drie miljoen en één goudstukken!” Bekrachtigd met wapperende vlaggen en een spandoek: “Speelelfenland blijft!”

Superba verkleurde weinig elegant, van krijtwit

via rozepaars, gevlamd met karmozijn, naar stomend rood. “Gloriana, hoe DURF je! Stop hier nú mee en ga je onmiddellijk verkleden!”

Terstond werd ze overspoeld door het legioen.

Vol afgrijzen zagen hofdames en hotemetoten hun heerseres onderuitgaan. Gierend en proestend, roepend om genade, tolde ze door het gras, op een haar na in een beek plonzend. Pas nadat ze was veranderd in één totale lachstuip, wist ze ernstig verfomfaaid te ontkomen. Ze draafde langs de oever richting Kleiland, achtervolgd door de joelende horde. De zwarte tiener Glenn, met hennarode dreads, riep nog: “Stop!

Ik heb...” Maar de koningin hoorde hem niet.

Pas halverwege de zotte rotswand die Beekland scheidde van Kleiland, remde ze abrupt af. Daar stond namelijk de boog van Arlette opgesteld, haaks op het pad, bespannen met een pijl van zeker anderhalve meter die schuin omhoog wees.

De koningin deinsde terug, trapte per ongeluk op een takje. Zzpoiiingng! De pijl vloog hoog over de rivier naar de top van de grasheuvel tegenover Kleiland, een houten pen splijtend die een zwerfsteen had tegengehouden. Doodkalm begon de kei omlaag te rollen. Tegelijk sloot een touwlus zich om Superba’s enkels. Voor de ogen van haar uitgelaten belagers steeg ze sierlijk hemelwaarts, ondersteboven hangend aan de katrol van een tokkelbaan. Toch was vrouwe Fortuna haar welgezind, want die dag droeg ze een volmaakt getailleerd broekpak van goudoranje lakleer. Al bleven wild maaiende armen en roofdierlijke hulpkreten niet geheel volgens de etiquette. Gaandeweg haar onvrijwillige luchtreis, almaar hoger boven de stroom, bedaarde zij echter. Allengs tekenden haar vingers minder doelloze patronen in de lucht; zoetjesaan zwakte ook haar noodgehuil af, tot zowaar haar armen losjes bungelden. Pas toen kreeg zij oog voor het schone landschap. Meer precies; voor de glooiende helling schuin onder haar. Ze zag de zwerfsteen met de kabel eraan, rollend richting de rivier, steeds kleiner worden, terwijl zij juist de top van de heuvel naderde. Vanzelf dacht ze aan het Superieure Etiquette-College in Zuid-Zonnestad; dat was immers gebouwd bovenop net zo’n grasheuvel. Dit was de perfecte locatie voor haar tweede school.

Midden boven de heuveltop kwam zij tot stilstand. Zachtjes botste de katrol tegen de top van de houten paal waaraan zij nu hing, een meter of vijf boven de grond. Te hoog om te springen en te glad om te klimmen. Wel was er een dwarsbalkje bijna bovenaan. Daar wist ze zich aan op te trekken. Met veel moeite lukte het half te gaan zitten, zodat ze haar enkels kon bevrijden uit de touwlus. Ze omarmde de mast, met aan

PURECHILD 06 2020-87

Pure Child juni 2020

beide kanten ook een been eromheen. Dat zat veel beter, al vergat ze tijdens haar acrobatiek de katrol, die subiet terug zoefde naar het bouwterrein. Intussen genoot zij verrassend comfortabel van het uitzicht op haar aankoop.

Diep in de verte, op de andere oever, was het plezant druk, om niet te zeggen tomeloos vol van kinderen. Joelend zwaaiden ze hun vlaggen, hieven een spreekkoor aan: “Speelelfenland blijft! Speelelfenland blijft! Speelelfenland blijft!”

En wie stond daar middenvoor, in het rood en wit, fel door de zon verlicht? Haar hoogsteigen dochter!

Weer steeg het bloed haar naar de wangen. Haar lippen vormden het begin van een donderpreek.

Maar ze beheerste zich, want wie zou haar horen boven dat gejoel uit? Hooguit een verdwaalde vlinder. Bovendien zat ze niet bepaald in een positie om zich heel druk te maken. Erger nog; ze kreeg kramp in haar armen en voelde hoogtevrees opkomen in haar maag. Haar blik zigzagde vervaarlijk van links naar rechts. Pas toen merkte ze de tweede tokkelbaan op, van de top van de mast schuin naar rechts over de rivier, naar een ander strand waar het ook dromde van de joelende kinderen. Er hing een touwlus aan een katrol voor haar gereed. Ze had weinig keus. Diep doorademend stak ze haar handen door de lus, klemde zich vast aan het touw en liet zich gaan. De langgerekte juichkreet die zij zodoende voortbracht, was ook niet geheel naar de etiquette. Dat werd er niet beter op toen zij de oever in hoog tempo op zich af zag komen. Het leek of zij een zwart gat naderde…

Aaaarrggh! Maar zover kwam het niet. Een soepel net ving haar op. Opgelucht liet zij de tokkel los.

Ze veerde door tot zij haar evenwicht hervond.

Voor zover dat haalbaar was, hangend in een rubberen net, weerom op zeker vijf meter hoogte, tussen twee bomen die ver buiten het grijpen waren. Bovendien werd de ene rand van het net, precies onder haar, langzaam omlaag getrokken.

Superba klampte zich vast, steeds dieper kantelend, bijna duizelig. Weer kwam dat zwarte gat op haar af… Maar dat was…. Haar angst sloeg om in grote vreugde. Ze spreidde haar armen en liet zich pardoes vallen.

De modder was nog zachter dan ze had gedacht.

En warm! Het duurde even voor ze weer bovenkwam. Ze riep: “Jahoeeee!” en trachtte de blubber uit haar gezicht te wissen. Niet dat het lukte, verre van zelfs, maar dat deerde haar amper.

Zelfs begon ze steeds woester door het bad te dollen. Eindelijk herpakte ze zichzelf. Rechtop, tot

88-PURECHILD 06 | 2020

haar middel in de derrie, keek ze hijgend rond.

Op dat moment klapte rondom het modderbad een ring van rechthoekige platen omhoog. Ze hadden verstopt gelegen onder groene doeken.

Verbluft zag Superba zichzelf plots van alle kanten, nu eens met een wanstaltig dik lijf, dan weer met uitgerekte handen of ellenlange spillebenen. Maar overal zwart besmeurd, waar ze ook keek. Te zot voor woorden, dus barstte ze in lachen uit. Wild in het rond soppend begon ze het volkslied van Zuid-Zonneland te zingen. Alle kinderen die toekeken over de spiegels heen, klapten mee in de maat. Superba zong en danste steeds harder. Daarbij zat haar ooit zo stijlvolle broekpak danig in de weg. Het werd nog een toer dat uit te krijgen. Ten slotte dolde ze spiernaakt door de modder. Steeds meer kinderen volgden juichend haar voorbeeld. Ook de elfen leefden zich uit. Intussen waren Ludibundus en de notaris ook naar Kleiland gekomen, met nog meer notabelen, zoals raadsheer Viperinus en hofwetenschapster professor Vaynena. Rollend met hun ogen bezagen ze het tafereel, dat weinig meer te maken had met etiquette. Toch amuseerde de koningin zich opperbest. Na het volkslied waagde ze zich aan nog enkele beroemde gezangen. Toen was ze wel toe aan een duik. Ze spartelde zo wild dat alle blubber weer van haar afspoelde. Uiteindelijk reikte een hofdame haar de paarse badmantel aan die ze voor zulke situaties altijd bij zich droeg. Iedereen ging terug naar Beekland en de veiling werd hervat alsof er niets was gebeurd. Gloriana herhaalde: “Wij bieden drie miljoen en één daalders!”

Tot ieders stomme verbazing glimlachte Superba: “Prima. Hoe ga je dat betalen?”

“Een momentje, moeder.” Fortia en Mas haalden de fietstassen op, die ze hadden verstopt onder de klustafel van Natalja. “Dit zal zeker genoeg zijn, hoogheid,” zei Mas droog. “U moet het alleen even omsmelten.”

“Omsmelten?? Hoe kom je daar nu bij? Dit is prachtig! Een ware schat! Waar hebben jullie die gevonden?”

“O, in het Drakenbos,” zei hij langs zijn neus weg.

“Meen je dat nu? Dit is toch niet het beroemde Drakengoud uit de legenden?”

“Jawel, majesteit. Wij betalen het graag aan de de staat Andrommië om dit land te behouden.”

“Dat begrijp ik nu wel.” Haar ogen glommen.

“Wat een geweldig land is dit. Dat gun ik jullie graag. Ik wil hier helemaal geen school meer bouwen!”

“Hoogheid, hoe kunt u dat zeggen?” Raadsheer Viperinus snelde geschokt toe. “Deze plek heeft professor Vaynena nog wel speciaal voor u berekend.”

Pure Child juni 2020

“Dat is te zeggen...” De hofwetenschapster, in een nauwsluitende groene glinsterrobe, corrigeerde bedeesd: “Excuses, majesteit, voor mijn grote vergissing. Het zal niet weer gebeuren.”

Superba glimlachte breed: “Vergissing? Welnee, u heeft het prima gedaan. Tweehonderd meter zuidelijker, zei u toch? Volgens mij sta je dan precies boven op die heuvel.” Ze wees schuin over de rivier. “Die heb ik juist ontdekt, nogal eh… toevallig. Maar het uitzicht is prachtig! Daar bouw ik graag mijn school. Is die heuvel te koop, waarde collega?”

Ludibundus antwoordde verrast: “Eigenlijk niet, maar namens ons koninkrijk schenk ik hem je graag, want dat lijkt me een prima oplossing.

Bovendien heeft Andrommië vandaag al een groot geschenk gekregen.”

Er ging een gejuich op. Alleen vroeg een van de jongedeernen, in een keurig feestkleed, wat benauwd: “Majesteit, hoe geraken we dan aan de overkant?”

“Oh, wij bouwen wel een touwbrug,” bood Benny aan. Alle jongedames applaudisseerden. Viperinus zei haastig: “Dat zal niet nodig zijn, majesteit.

Binnenkort wordt daarginds, net voor het dorp, een brug gebouwd voor de nieuwe vlottreinverbinding met uw koninkrijk.”

“Is het waarachtig?” Haar glimlach werd nog breder. “Dát komt goed uit!”

“Welzeker, hoogheid. Indien u wenst, kan uw school haar eigen station krijgen.”

Toen kon haar feestvreugde onmogelijk meer stuk. En gevierd wérd er, door kinderen en elfen, jongedames, Goudenmonders en hoge heren, verrassend eendrachtig samen, tot zonsondergang. Het dansorkest en de kermis stopten; alle volwassenen keerden huiswaarts, ook de koningin. Zij nam afscheid van haar dochter: “Kind, ik ben trots op je. Je hebt je voortreffelijk gedragen; zelfstandig, actief, verantwoordelijk, creatief en heel sociaal, samen met je vrienden hier. Precies zoals ik verwacht van mijn leerlingen. Graag zal ik dus ginds aan de overkant mijn tweede school bouwen. Dan kunnen de jongedeernen hun vrije uren hier doorbrengen en jullie kunnen omgekeerd mijn lessen komen volgen als je goesting hebt.”

“Dank u moeder!” Glory stond nog bij te komen van haar verbazing toen het Speeljewensfeest losbarstte. Later dan gewoonlijk, maar zeker zo plezant. Samen met haar vrienden werd ze gevierd als heldin. Weer dansten ze rond het vuur, dolden in de kolk. Daarna praatten ze gezellig na, hoog op een touwbrug in het warme maanlicht. Mas kreeg complimenten om hoe hij volgehouden en de schat gevonden had. “Dank je,” grijnsde hij wat verlegen. “We hebben het

toch samen gedaan. Jullie stunt was ook keigoed.” Hij keek Glenn en Arlette aan. Zij knipoogde: “Dank je. Ja, het was plezant. We probeerden eens iets nieuws met touwen en pijlen; we hadden een hoop lol met heen en weer zwemmen, kabels spannen, die steen de heuvel op krijgen en die paal ingraven… Dat het zo goed zou werken, wisten we alleszins niet. De val was ook niet per se voor de koningin bedoeld.”

Voor even werd de rust verstoord door een proestbui. Toen vervolgde Mas: “Jullie hadden ook wel lef dat je haar zomaar doorkietelde.

Wauw!”

“Oh, dat? Dat ging vanzelf,” zei Benny, die losjes met zijn voeten aan een hoge schommel hing.

“Dat gebeurt hier met iedereen die de baas speelt of kinderen commandeert.”

“Nou snap ik het,” grijnsde Mas. “En dan die lachspiegels! Echt super! Hoe kóm je er zo op?”

“We zagen ze liggen achter het spiegelpaleis op de kermis,” legde Arlette uit. “Ze hadden toevallig net nieuwe spiegels gekocht en wij mochten de oude hebben. Toen was het niet moeilijk meer.” Laniti, kalmpjes zwevend naast de schommel van Benny, vulde aan: “Het is ook altijd hetzelfde met die grote mensen bij jullie; ze lachen gewoon te weinig!”

Zo bleef het nog heel gezellig, tot de vogels alweer floten. Alleen raadsheer Viperinus kon de slaap maar niet vatten. “Hoe dúrft ze??” dacht hij steeds. “Dit is ongehoord! Hier komt ze zomaar niet mee weg!”

Hoe vergaat het de helden verder, nu ze de schat hebben gevonden?

Komt koningin Superba inderdaad niet weg met haar schokkende gedrag?

Ontdek het na de zomer in het 4e verhaal over prinses Fortia en haar vrienden:

Een nieuwe koningin in Andrommië Hein van Elteren http://bo-en-de-babes.nl/reeds-verschenen/

PURECHILD 06 2020-89

Pure Child juni 2020

BOEK in de kijker!

Autisme en zintuiglijke problemen Auteurs: Ina Van Berckelaer-Onnes, Steven Degriek & Miriam Hufen Uitgeverij: Boom ISBN: 9789024406715

A

l jaren is bekend dat mensen met autisme vaak overgevoelig zijn voor zintuiglijke prikkels of juist ondergevoelig, of allebei tegelijk. Mensen met een autismespectrumstoornis kunnen bijvoorbeeld volledig in paniek raken van tl-verlichting of een hele lichte aanraking. Het kan ook zijn dat bepaalde geluiden volledig aan hen voorbij gaan. Iemand kan gestresst raken van een knisperend zilverpapiertje, maar het geluid van onweer niet opmerken. Deze hyper- en hyporesponsiviteit zijn inmiddels als officieel kenmerk van Autisme Spectrum Stoornis (ASS) opgenomen in het meest gebruikte diagnostische handboek, de DSM-5.

“Autisme en zintuiglijke problemen” geeft gedetailleerd inzicht in de aard van deze uiteenlopende zintuiglijke problemen die tot heftige stress kunnen leiden. Het geeft richtlijnen voor de onderkenning van deze problematiek. Het laat ook de verschillende theoretische invalshoeken zien en gaat uitgebreid in op mogelijke interventies, zoals rustpekken in de ruimte, rust in het programma van de dag, hoe je het tempo kan vertragen, hoe je kan zorgen voor een begrijpende omgeving, hoe je rust kan brengen in het hoofd, hoe van prikkels te leren genieten enz.

Dit boek geeft belangrijke en concrete ideeën voor de praktijk aan alle hulpverleners die zich bezighouden met kinderen, jongeren, volwassenen met een autismespectrumstoornis, waaronder (ortho)pedagogen, psychologen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten en anderen die de vertaalslag naar de klinische praktijk moeten maken. Het is een wetenschappelijk boek en tegelijk ook heel interessant voor ouders van kinderen met autisme en leerkrachten. Dit door de waardevolle inzichten, concrete adviezen en tips, waarmee je onmiddellijk aan de slag kunt.

Achteraan het boek staat een “Sensory Profile Checklist”. Dit is een vragenlijst om te ontdekken welk sensorisch profiel de persoon heeft. Zodat je hier een duidelijk zicht op kan krijgen en zodoende weet wat je te doen staat als begeleider om de juiste hulp aan te bieden. 

Ina van Berckelaer-Onnes is emeritus hoogleraar orthopedagogiek aan de Universiteit Leiden in Nederland. Ze is gespecialiseerd in ontwikkelingsstoornissen en in het bijzonder autisme en auteur van verschillende (inter)nationale publicaties.

Steven Degrieck is orthopedagoog en werkt bij Autisme Centraal (Vlaamse Dienst Autisme) in Gent. Vanuit dit expertisecentrum geeft hij opleidingen over autisme in binnen- en buitenland. Miriam Hufen is ergotherapeut en gespecialiseerd in sensorische informatie-verwerking. Ze is hoofd van ‘Anders Kijken Naar Kinderen’, een opleidingsinstituut in Leiden dat studiedagen en lezingen over sensorische informatieverwerking (SI) en daar aan relaterende onderwerpen verzorgt.

90-PURECHILD 06 | 2020

Pure Child juni 2020

BOEKen voor het hele gezin!

Auteur: Aurélie Uitgever: Ballon Media N.V. ISBN:9789403210704 Auteur: Aurélie Uitgever: Ballon Media N.V. ISBN:9789403210704

Waargebeurd verhaal over de aangrijpende liefde tussen een driejarig autistisch jongetje Fraser en zijn kat Billy. Louise, Frasers moeder en de auteur, ziet haar diepongelukkige zoontje veranderen naar een kalm en tevreden kind, dat kan lachen om de ondeugende streken van zijn kat.

Via dit boekje krijgen kinderen een kijkje in de wereld van een zus met autisme. Er worden handige tips en weetjes gegeven, waardoor ze hun zus beter leren te begrijpen.

“Het liefste zou ik de hele dag met mijn zus willen spelen, maar helaas kan dat niet altijd. Zij houdt namelijk niet van drukte en gekke dingen. Mijn zus heeft autisme.”

(Uit de boekenserie Bijzondere kids)

Auteur: Aurélie Uitgever: Ballon Media N.V. ISBN:9789403210704

In dit interactieve boek kunnen kinderen en jongeren met autisme meer over ‘hun’ autisme vertellen door aan te geven welke informatie bij hen past. De opdrachten, tips en spelletjes kunnen samen met een meelezer uitgevoerd worden. Ook voor ouders, familieleden, studenten en professionals die meer willen weten is dit boek een goede kennismaking met autisme spectrum.

Auteur: Aurélie Uitgever: Ballon Media N.V. ISBN:9789403210704

Eindelijk een boek dat aan alle leeftijden, op een positieve manier, uitlegt wat autisme nu écht is. Waarbij moeilijke onderwerpen zoals de werking van de hersenen, sensorische integratie, verschillen tussen jongens en meisjes, sociale situaties en communicatie niet uit de weg worden gegaan. Met duidelijke illustraties die de uitleg extra ondersteunen.

BOEKen voor leerkrachten!

Hoe zorg je er als leerkracht voor dat je juist voor kleuters met autisme een veilige leeromgeving creëert?

Het handboek Met autisme valt goed te leren van Rob Broersen helpt ouders en docenten van kinderen met ASS het kind hierbij te begeleiden. Hoe formuleer je samen, ouders én leerkrachten, de juiste begeleiding?

Auteur: Pimm van Hest Uitgeverij: Clavis ISBN: 9789044818437

Praktisch en actueel: dit boek is onmisbaar voor ouders, docenten en begeleiders van kinderen met autisme.

Auteur: Pimm van Hest Uitgeverij: Clavis ISBN: 9789044818437

Met talloze voorbeelden uit de praktijk van alledag in een kleuterklas wordt de theorie met de praktijk verbonden en geeft dit boek veel hande lingsadviezen voor de leerkracht die aansluiten bij de ontwikkelingsgebieden van (autistische) kleuters.

PURECHILD 06 2020-91

Wil je dit boek ook graag in je boekenkast?

Stuur een mail naar info@purechild.be

voor

Kijk op:

https://www.youtube.com/watch?v=iDpaZLxv2Ss

https://www.facebook.com/ PureChildDutch/ Verschijnt 5x per jaar. Digitaal is kosteloos.

Papieren abonnenment kost 50€ (incl. portokosten) Vrijwillige bijdragen zijn welkom.

info@purechild.be www.purechild.be Magdalena Troch Rudy Van Damme Daniëlla Sloots

PURE CHILD LIKE ONS OP FACEBOOK! Neem ook een kijkje op PURE FOOD FOR CHILDREN https://www.facebook.com/ groups/135512829829146/

©2020 – 2021 PURE CHILD. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of op enigerlei wijze worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Bijdragen aan dit nummer van: Bart Maes, Bjorn Accoë, Chantal Voets, Charlotte Bosteels, Corina Elzenaar, Daisy Boogaerts, Eva Storm, Guy Stevens, Hein Van Elteren, Joke Roels, Jurgen Bex, Patricia Smet, L. Goegebeur & L. Meers & M. Mercier, Maggie Nauwelaers, Manon Wellens, Marieke Stolte, Margaret Rijkes, Sandra Bolte, Tamara Cuypers, Tessa Smits, Vanessa Lauwers

info@purechild.be

www.purechild.be