Controle zonder verdenking op de site van mis* Deze column verscheen ook .mickvanwely.nl www : Wely van Mick alist daadjourn
Nederland is een rechtsstaat. Dat betekent dat wij als burger in de wet worden beschermd tegen dwang en willekeur van de overheid. Zo mag de politie niet lukraak mensen aanhouden of zonder gegronde reden panden betreden om te controleren of zich daar strafbare feiten voordoen.
ontdekt. De eigenaresse moest zich hiervoor verantwoorden bij de strafrechter.
Opsporing is aan regels gebonden. Zelfs als
of de kantoorruimte volgens de bestemming
Misbruik
op grond van concrete feiten een redelijke
werd gebruikt en er geen illegale verbou-
Tijdens de rechtszaak toonden de rechters
verdenking tegen een burger ontstaat, moet
wingen waren verricht. De belastingambte-
zich doof voor de kritiek van de verdediging
de politie de wet respecteren. Heeft de poli-
naren wilden de administratie bekijken en
dat hier overduidelijk sprake was van mis-
tie een verdachte aangehouden, dan moet
de politieman zou hen daarbij voor hun vei-
bruik van bestuurlijke bevoegdheden. Het
deze voor verhoor duidelijk worden verteld
ligheid begeleiden.
was toch zeker evident dat de ambtenaren
dat hij niet verplicht is vragen te beantwoorden. Deze rechtsbescherming leidt ertoe dat
van gemeente en belasting slechts dienden als een soort loper om de deuren geopend
strafrechtelijke handhaving door ambtena-
Wantrouwen
ren in de praktijk niet als doeltreffend wordt
Het klonk de eigenaresse van de coffeeshop
gesloten zouden zijn gebleven, omdat er
ervaren. Daar heeft de overheid iets op ge-
ongeloofwaardig in de oren, omdat de ge-
geen sprake was van een redelijke verden-
vonden. In het bestuursrecht en het ¿scale
meente enkele maanden daarvoor een nieuw
king? Wat voegt de aanwezigheid van een
recht mogen ambtenaren toezicht en con-
afgegeven bouwvergunning zonder aanwe-
geldhond, die wordt ingezet om contant geld
trole uitoefenen zonder dat daarbij sprake
zigheid van de politie al had gecontroleerd.
op te sporen, toe als je slechts de bestem-
is van een verdenking. Dit verklaart waarom
Daarbij ontstonden geen problemen. Toeval-
ming van een pand wil controleren en/of de
we steeds vaker te maken krijgen met ‘sa-
lig had de belastingdienst recent de boek-
boekhouding? Het Hof Den Bosch oordeel-
menwerkende overheden, convenantpart-
houding al uitgebreid bekeken. Waarom was
de op 27 maart 2012 (citaat): ‘De door de
ners en bestuurlijke interventie teams’.
dan nu de politie nodig voor het waarborgen
ambtenaren bij deze controle verrichte on-
van de veiligheid? Haar wantrouwen nam toe
derzoekshandelingen dienen te worden aan-
toen ze hoorde dat ook een douaneambte-
gemerkt als hen op grond van de Woning-
naar met getrainde geldhond tijdens de con-
wet respectievelijk de Algemene wet inzake
De lokale overheid wijst in samenspraak
trole even mee zou lopen met de rest van de
rijksbelastingen toekomende toezichts- c.q.
met politie, justitie en belastingdienst loca-
club. Voor de eigenaresse was toen volstrekt
controlehandelingen en niet als opsporings-
ties en/of groepen aan waarbij wordt veron-
duidelijk dat dit geen normale controle was,
handelingen. Uit het onderzoek ter terecht-
dersteld dat daar sprake is van bijvoorbeeld
maar dat men op zoek was naar de bekende
zitting is derhalve niet aannemelijk gewor-
‘een maatschappelijk ongewenste situatie,
achterdeur (de bevoorrading) van de coffee-
den dat deze controle-onderzoeken een
waarbij structurele fraude van wezenlijke
shop. Zij verleende daarom geen medewer-
andere bedoeling hadden dan het op grond
betekenis is.’ Voorbeelden van zogenoem-
king aan de controle in haar kantoor, zodat
van de Woningwet respectievelijk op grond
de
woonwagencentra,
enkele deuren werden geforceerd. Eenmaal
van de Algemene wet inzake rijksbelastingen
growshops, coffeeshops en zelfs achter-
in het kantoor aangekomen rook de aanwe-
houden van toezicht en verrichten van con-
standswijken. Een Eindhovense coffeeshop
zige politieman een verdachte geur. De con-
trole ten aanzien van [de Coffeeshop Y] te
werd ‘ter controle’ bezocht door een toe-
trole ging toen over in opsporing en daar-
[X]. Het verweer wordt verworpen. ‘
Vrijplaatsen
vrijplaatsen
zijn
zichthoudende gemeeente-ambte-
te krijgen die in het kader van de opsporing
bij werden
naar, twee belastingambtenaren
grote hoe-
Wat kan strafrecht toch eenvoudig zijn! Als
en een politieambtenaar. In de
veelheden
dit de nieuwe aanpak wordt, hebben we
cannabis
niet meer politiemensen nodig, maar meer
coffeeshop werd vastgesteld dat de regels keurig wer-
toezichthouders en controleurs. Of moeten
den nageleefd. Vervolgens
we de rechtsstaat simpelweg vaarwel zeg-
wenste men toegang te
gen en de politie veel ruimere bevoegdhe-
verkrijgen tot het
den toekennen? Het blijven lastige keuzes.
elders
gelegen
kantoor. De gemeente wilde controleren
16
Mr Drs. André Beckers Advocaat te Maastricht www.beckersbergmans.nl