Meer balans tussen individualiteit en verbinding We kennen liefde en verliefdheid, casual love, Ware Liefde, soulmates, tweelingzielen. Liefde is een belangrijk thema in een mensenleven. Harvard voerde 75 jaar lang een studie uit (Grant and Glueck Study), waaruit blijkt dat liefde en relaties inderdaad de sleutel zijn tot een gelukkig en voldaan leven. Er zijn volgens dat onderzoek twee ingrediënten die in verband staan met een gelukkig leven: liefde en ‘een manier vinden om met liefde om te gaan’. Een goede relatie met jezelf én een gelukkige relatie met je partner is nog niet zo eenvoudig en vergt een actieve benadering. Onze maatschappij neemt de ratio als leidraad en toetssteen. Onderwijs is gericht op feitenkennis en stimuleert vaak heel eenzijdig onze linkerhersenhelft. Dit alles vindt plaats in een strak stramien met weinig ruimte voor een eigen inbreng, creativiteit of aansluiting op het individu. We zijn allemaal gevoelig voor de boodschappen die we vanuit opvoeding, cultuur en maatschappij meekrijgen. De trend daarin is dat alles beter, sneller en mooier kan, en dat er nauwelijks ruimte is voor ‘goed genoeg’ (Playing and Reality, D. W. Winnicott). Het wordt steeds lastiger om jezelf te vinden in de huidige cultuur van social media, reality tv, YouTubers en influencers en vloggers. Er is genoeg voor ieders behoeften, niet voor ieders hebzucht Activiste Lynne Twist schreef in haar boek The Soul of Money over schaarste, wat ze ‘de grote leugen’ noemt. “Die eerste gedachte die ik, net als heel veel andere mensen, ’s ochtends heb is: ik heb niet lang genoeg geslapen. En de volgende: ik heb niet genoeg tijd. Of dat nu waar is of niet, de gedachte ‘niet genoeg’ komt automatisch bij ons op, en we denken er vaak niet eens aan om daar vraagtekens bij te plaatsen. Het grootste deel van de dag en ons leven zijn we bezig met aanhoren, uitleggen, of klagen of piekeren over waar we niet genoeg van hebben… Al voordat we overeind zitten in bed, voor-
48 | TCC Magazine
dat onze voeten de vloer raken, schieten we tekort, lopen we achter, zijn we aan de verliezende hand, ontbreekt het ons aan iets. En tegen de tijd dat we ’s avonds naar bed gaan, is ons hoofd gevuld met alles wat we die dag niet hebben gekregen of gedaan. We vallen in slaap met die nare gedachte of worden wakker met die illusie van tekort… Deze interne focus op schaarste, deze manier van denken, is de bron van onze jaloezie, onze hebzucht, onze vooroordelen, en onze worsteling met het leven…” Hoe creëer je te midden van dit alles een zinvol leven, als de lat zo hoog ligt? Als je continu bang bent ‘gewoon’ te zijn, de peer pressure altijd voelbaar is en je jezelf continu spiegelt aan een ideaalbeeld waar je per definitie niet aan kan voldoen omdat je altijd in wording bent? Het resultaat is dat men elkaar gaat overschreeuwen: Ik wil gehoord worden! Ik wil steeds meer mijzelf zijn en mijn eigen ‘ding’ doen, en ik wil zeker niet in een hokje geplaatst worden. Paradoxaal genoeg ontstaan daardoor juist meer hokjes en labels. We noemen dat diversiteit. Maar subgroepen kunnen, zeker met de huidige ontwikkelingen en technologie, steeds meer leden winnen en zich daarmee steeds meer afzonderen, ieder in zijn eigen (internet)bubbel van gelijkgestemden. Het wordt dan ‘wij’ tegen ‘zij’ – en vervolgens is ‘jezelf zijn’ alsnog ver te zoeken, want je wordt wel geacht je te houden aan de groepsnormen. De kunst, misschien wel opdracht, is de balans te vinden tussen onderscheid en verbinding. Wereldwijde vijver Hetzelfde geldt voor 1 + 1 = 3 in een relatie (The Mathematics of Love, Hannah Fry). In vroegere tijden was het huwelijk heilig, scheiden was een schande - en voor velen zelfs een zonde. Het was de norm dat de vrouw het huishouden bestierde en de kinderen opvoedde, de man zorgde voor de financiële
