GASP I RALI İ SM A İ L B EY
• •
nlü Türk düşünü rü, eğitimci yazar, Türk ve Müslümanların uyanmalarına hizmet etmiş değerli bir gaze teci olan İsmail Gaspıralı, 1851 tarihinde Kırım'ın Bahçesa ray kasabasında doğmuştur. Akmescit Rus O rtaokulu'ndan sonra Voronej Rus Askeri Okuluna verilmiş, buradan Mos kova Askeri lisesine nakledilmiştir. Bu lisede yaşatılan slav cılık ideali ve Türk düşmanlığı Gaspıralıyı oldukça etkile
U
m iştir. Bu dönemde çıkan Girit savaşına katılmak üzere okuldan kaçmış, ancak, İstanbul'a gidecek vapura biner ken yakalanarak Kırım'a gönderil miştir. Bundan sonra da okul hayatı olma mıştı r. Bahçesaray Zincirli Medrese 'de Rusça öğretme nliğine başlamışt ır. Eski usul okumayı tenkit ettiği için bazı mes lektaşları ve öğrencilerin kendisine düşman olması sebe biyle med reseden ayrı lmış tır. 1872 yılında Paris'e giderek orada iki yıl kal m ıştır. Bu rada gördüklerini Avrupa Medeniyetine Bir Nazar-ı Mu vazene (1884) adlı broşürde toplayarak, bunu 1 903 yılında İstanbul' da bastırmıştır. 1 875 de Kırım'a dönmüş, 1879' da Bahçesaray Belediye Başkanlığı'na seçilmiş ve dört yıl çalış m ıştır. 1879 da Türkçe gazete çıkarma isteği kabul edilme yince Genç Molla takma adıyla Rusça Tavrida gazetesinde 78
