Hoewel u vele hendels, raderen en veren in het uurwerk van de LANGE 1 vermoedelijk nooit te zien zult krijgen, werken de meesterhorlogemakers van Lange ze met precisiehandwerk perfect af. Het maakt niet uit hoe miniem of verborgen een onderdeel is – het wordt steeds van
een specifieke finissage voorzien en moet aan de strengste ambachtelijke en esthetische eisen voldoen. Zo worden bij alle horloges van A. Lange & Söhne de onderdelen van het uurwerk op traditionele wijze met een slijpsel, polijsting of gravure gedecoreerd. Alle kanten van
platines, bruggen en hendels zijn van anglage voorzien, dat wil zeggen worden in een gelijkmatige hoek gebroken en gepolijst. Enkele bruggen en vooral de balanskloof krijgen een bijzondere finissage: het met de hand gegraveerde florale patroon dat ieder Lange-horloge tot een
unicaat maakt. Opdat de geperfectioneerde decoraties en het precieze samenspel van meerdere honderd onderdelen niet geheel onopgemerkt blijven, heeft ieder Lange-horloge een saffierglazen kastbodem. U kunt het beste zelf een kijkje nemen. www.alange-soehne.com
Leon Martens · Stationsstraat 39 – 4 · Maastricht/Wyck · www.leonmartens.com Schaap en Citroen P.C. Hooftstraat 49 – 51 Amsterdam www.schaapcitroen.nl
Het gemiddeld stroomverbruik van de BMW i7 varieert tussen de 19,6 en 18,4 kWh/100 km (5,1 tot 5,4 km/kWh). Data op basis van peildatum 01112022.
Om te lezen, toe te juichen, naar te luisteren, te bezoeken, naar te kijken, van te nippen, mee te rijden, aan te ruiken en te smeren… 19 COLUMN DAVID
Eén van de meest veelzijdige acteurs. Hij kiest zijn weg weloverwogen. 42 LUKE VAN DEN BERGH
Over de stijlen en trends van dit seizoen.
Door Andrea Ventura.
Praten met dieren. 52
Hoe koop je -verstandig- een vintage horloge? 58
De dame met de sax en de ode aan haar vader.
Om mee weg te rijden. 70 GELD OVER… Wat nu? 76 OP ZOEK NAAR SCHOONHEID Trendwatcher Adjiedj Bakas.
Geen 18, geen alcohol
Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland Postbus 20 1910 AA Uitgeest T 0900-ABOLAND of T 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)
www.bladenbox.nl voor abonneren. www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur je tweet naar: @Aboland_klanten
Opgave en vragen over abonnementen in België: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee T +32 (0)28 08 55 23 F +32 (0)28 08 70 05
www.bladenbox.be voor abonneren.
www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.
Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
Prijswijzigingen voorbehouden.
Modell 105 St Sa UTC W. ø 41 mm. Het technisch-sportieve horloge met weergave van een tweede tijdzone op 24-uursbasis. Kast van roestvrij staal, gematteerd. Draaibare lunette met zwarte harde coating. In twee richtingen draaibare lunette met 24-uurs indeling voor aanpassing aan de lokale tijd binnen enkele seconden. De UTC-wijzer in de vorm van een pijl kan ook worden gebruikt om bij benadering de kompasrichting vast te stellen. Saffierkristal op boven- en onderzijde. Waterdicht en drukbestendig tot 20 bar. Beschermd tegen onderdruk. Matwitte wijzerplaat met oranje accenten. 1.860 euro in combinatie met zwarte siliconen band met vouwsluiting en kastintegratie. Twee jaar fabrieksgarantie. Een instant klassieker.
Sinn Spezialuhren GmbH · Wilhelm-Fay-Straße 21, 65936 Frankfurt am Main. Telefoon +49 (0) 69 97 84 14 200 · vertrieb@sinn.de Verkrijgbaar in Frankfurt in de showroom van het hoofdkantoor, in de Sinn-vestiging Römerberg 34, 60311 Frankfurt am Main, of via www.sinn.de.
De nieuwe McLaren Artura. Het verbluffende resultaat van alle innovatie en pionierschap die de McLaren fabriek sinds 1989 heeft verlaten. De lichtste V6-motor ooit mét dubbele turbocompressor, een compleet nieuwe aandrijflijn en een absolute hoofdrol voor next-level aerodynamica. A New Era Hybrid Supercar.
Foto: Warner Bros./Netflix
Twee weken geleden trokken we de deur voor de allerlaatste keer achter ons dicht. Dag huis. Het waren twintig goede jaren. Tijd voor iets nieuws. Vier uur later stapten we in Madrid uit het vliegtuig om de verjaardag van onze aldaar studerende dochter te vieren. Zij hielp ons deze prachtige stad te ontdekken die ze inmiddels kende als haar broekzak. We gingen van hippe rooftopbar naar dito acai-bowl-tent, bezochten musea en shopten haar een nieuwe garderobe bijeen. Het waren fijne en memorabele dagen. Een week later landden we in Athene en haalden we nog net de ferry naar Naxos. Daar gingen we aan boord op een zeiljacht, waarmee onze zoon -ook zijn verjaardag konden we nu vieren- ons in een week eiland-hoppend naar Aegina zeilde. Pittoreske restaurants werden afgewisseld met verlaten baaitjes, en stralende zon met windkracht acht. Wederom heerlijke dagen om nooit te vergeten.
Reizen. Het kost wat. Maar als iets je leven verrijkt, is dit het wel. Althans zo denken wij erover en dus doen we het graag, veel en ver. Maar dat is een keuze. Geld kun je slechts een keer uitgeven. Dus als je wat over hebt, wat doe je er dan mee? Hans van Wetering probeerde een zinnig antwoord op deze vraag te vinden (pagina 70) en dook onder meer in de wonderlijke wereld van de NFT’s. En mocht je nu al denken: met wat extra geld in de pocket ga ik linea recta op zoek naar een mooi vintage horloge, lees dan vooral even de tips van Thomas van Straaten (pagina 52).
Zoals gezegd, we hadden de deur voor het laatst achter ons dicht getrokken. Ons huis was verkocht, de akte gepasseerd, alle sleutels waren afgestaan. Twee weken later landden we weer in Nederland. Het land waar we opeens geen thuis meer hadden, want ons nieuwe huis is nog lang niet klaar. En dus stapten we in de auto, vetrokken naar Frankrijk, waar ik nu in een boerderijtje in the middle of nowhere dit stukje zit te typen. Een boerderij zonder centrale verwarming, maar met in de stal enorme stapels hout om de winter door te komen. Dagelijks houthakken dus. Het mooie daarvan is dat het je tegenwoordig vier keer warmte biedt: tijdens het zagen, het hakken, het branden… En straks bij het uitblijven van die torenhoge gasrekening. Zo houden we wellicht weer wat geld over. Voor een reis naar een interessant land. Warm hopelijk. Want ik denk dat we er na deze winter wel aan toe zullen zijn…
Hoofdredacteur Gerben Bijpost
Uitgevers Leo van Klaveren Gerben Bijpost Art Director Kirsten Vermeulen Eindredacteur Elise Glaudemans Acquisitie Leo van Klaveren T +31 (0) 6 53 33 34 36 E leo@gentlemenswatch.com
Redactie en medewerkers Luke van den Bergh, Rosan Bijpost, Jules Bijpost, Karine Bloem, Elise Glaudemans, Kirstin Hanssen, Annika Hoogeveen, Jeroen Jansen, Marcel Langedijk, Gijs Naastepad, Jorrit Niels, Hans Offringa, Thomas Olde Heuvelt, David Samwel, Thomas van Straaten, Brenda de Vries, Hans van Wetering Druk Tuijtel Distributie Betapress
YELLOW HOUSE Publishers BV
Lireweg 102 2153 PH Nieuw Vennep Nederland T +31 (0) 6 53110089 E info@gentlemenswatch.com www.gentlemenswatch.com
YELLOW HOUSE Publishers Bank:RABO 1113.88.783,BIC P.O.Box 142,2150 AC Nieuw Address:Lireweg 102,2153 PH T:+31(0)252-688110,F:+31(0)252-680441,info@gentlemenswatch.com,
GENTLEMEN’S WATCH is an international
Een werk van Johannes Vermeer is nog nooit besmeurd met tomatensoep of bekogeld met een slagroomtaart, maar wel gestolen. Het concert behoorde tot de buit van de grootste kunstroof ooit, in 1990, in Boston. De zeventiendeeeuwse schilder is een van Nederlands bekendste meesters en geliefd over de hele wereld. Met bruiklenen vanuit diverse musea, zoals Meisje met de parel (Mauritshuis, Den Haag), Schrijvende vrouw met dienstbode (The National Gallery of Ireland, Dublin) belooft dit de grootste Vermeertentoonstelling ooit te worden. Daarnaast worden er werken getoond die nog nooit eerder te zien waren. Omdat Vermeer een relatief klein oeuvre heeft nagelaten, zo’n vijfendertig werken, en tot de kopstukken van (internationale) collecties behoren, worden ze bij uitzondering uitgeleend. Vermeer is van 10 februari t/m 4 juni 2023 te zien in het Rijksmuseum.
Een gruwelijke moord op een cadet in 1830 op West Point. De gepensioneerde inspecteur Augustus Landor (Christian Bale) wordt ingehuurd om de moord discreet te onderzoeken. Gedwarsboomd door de militaire code van stilte, vind hij in een excentrieke cadet een assistent. Diens naam: Edgar Allen Poe. De gotische horrorfilm is gebaseerd op Louis Bayards gelijknamige boek. Volgens regisseur Scott Cooper groeide hij op met Poe: “Alhoewel Edgar Allen Poe geboren is in Boston en overleden, ijlend, in Baltimore, heeft hij het overgrote gedeelte van zijn leven doorgebracht in Virginia, mijn thuisstaat.” Na Out of the Furnace en Hostiles, is dit Scotts derde samenwerking met Bale. The Pale Blue Eye is vanaf 6 januari 2023 te zien bij Netflix.
Toen Ronald Venema, in de jaren negentig, 14 jaar oud was kreeg hij een dagboek. Dat vond hij onwijs kinderachtig, maar hij begon er toch in te schrijven. Op geestige wijze vertelt hij over school, familiegedoe, lichamelijke ongemakken en de liefde (vooral: tongzoenen) – en dat alles ongekend eerlijk. Toen hij de dagboeken vele jaren later weer tegenkwam, maakte hij er een succesvolle podcast van die op vermakelijke wijze herkenning oproept bij pubers én volwassenen. De jacht op een tongzoen is het eerste deel van een dagboekserie met heerlijk flauwe cartoons van kunstenaar Argibald.
Luitingh Sijthoff | ISBN 9789021031163 | € 16
Mijn onwijs eerlijke puberdagboekenDe jacht op een tongzoen- Ronald Venema.Tekst Annika Hoogeveen, Gerben Bijpost. BOEK KUNST
Na een goed diner zet je je gasten graag een lekker drankje voor. Handig als ze dan zelf kunnen kiezen uit deze rijdende bar. De traditionele S 179 bar cart werd voor het eerst geproduceerd in de jaren dertig van de vorige eeuw en is nu in een nieuw jasje gestoken door gin-merk Tanqueray in samenwerking met designhuis Thonet. Een mooie combi, letterlijk en figuurlijk. De geschiedenis van Tanqueray begon in 1830 met de grote ambitie om de beste gin ter wereld te produceren. De onconventionele ideeën van oprichter Charles Tanqueray, op zoek naar de perfecte samenstelling van het receptuur, maakte Tanqueray gin tot wat het nu is: een botanisch icoon. Het prestigieuze meubelhuis Thonet, dat ook terug kijkt op een bedrijfstraditie van meer dan 200 jaar, kent een portfolio van beroemde designklassiekers. Thonet creëert innovatieve producten die ontworpen zijn om lang mee te gaan, gekenmerkt door de hoogste kwaliteit en een tijdloos design. Tezamen stonden ze aan de wieg van deze limited-edition van de bekende S 179, een design dat oorspronkelijk werd toegeschreven aan de architect Mies van der Rohe, maar nu de handtekening draagt van Sebastian Herkner, een bekroonde ontwerper uit Offenbach, bekend om het mixen van traditionele technieken en materialen met klassiek design en duidelijke functionaliteit. Kost € 2773. De limited edition Tanqueray-style S 179 is voor een beperkte tijd verkrijgbaar via www.tanqueray-thonet.com
Deze documentairefilm vertelt het waargebeurde verhaal van de rover Opportunity, die in 2004 voor een missie van negentig da gen naar Mars werd gestuurd, maar daar uiteindelijk vijftien jaar zou overleven. ‘Oppy’ draait om teamwork, nieuwsgierigheid en vindingrijkheid, maar ook hoe de rovers een deel uit gaan maken van het leven van de NASA-wetenschappers: “Once the rover’s on Mars, it has its own life…and it needs to be given love.” Er is wel wat controversie in de documentaire-wereld: is het gebruik van ge ensceneerde scenes wel correct in een medium dat zo gefocust is op realiteit? Good Night Oppy is vanaf 23 november 2022 te zien bij Amazon Prime.
Candy Dulfer gaat weer doen waar ze altijd goed in is geweest; schitterende optredens geven. Centraal staat haar net uitgekomen album We Never Stop en in 2023 doet ze de diverse Nederlandse podia aan. Woensdag 8 februari 2023 wordt een bijzondere avond, want na twee jaren pandemie keert de wereldberoemde saxofoniste weer terug naar Paradiso Amsterdam. Met eigen band en een nieuw repertoire rondom haar nieuwste album. (Zie ook het interview vanaf pagina 58 in deze uitgave.)
We Never Stop Tour is vanaf februari 2023 te zien bij de diverse Nederlandse podia.
MUZIEK
Gisteravond had ik voor het eerst in driekwart jaar een openbaar optreden. Na het uitkomen van mijn debuut Sterk als een leeuw vorig jaar oktober, maakte ik een tour door het land. Maar na vijftien optredens of zo was ik er ook wel even klaar mee. De onderwerpen -adoptie, anorexia, de zoektocht naar jezelf- zijn niet de lichtste en dat zorgde ervoor dat de gesprekken met de lezers zwaar en diepgaand waren. Bij Thomas roepen ze: ‘Slapeloze nachten!’ en ‘De lichten moesten aanblijven na het lezen van je boek!’ Bij mij gaat het direct over afkomst, ziekte en helaas ook vaak de dood. En hoe rustig ik ook op iedereen probeer te reageren, sloopt het je tegelijkertijd ook vanbinnen wanneer je week in week uit met deze onderwerpen wordt geconfronteerd. Lezers kijken je met waterige ogen aan, om vrijwel direct hun hele levensverhaal over je uit te storten. Begrijpelijk. Wel zwaar. Dit alles maakte dat ik moe was geworden van alle indrukken die op me afkwamen. Ik liet het boek even voor wat het was en probeerde mijzelf te focussen op andere dingen. Even geen lezingen meer, geen levensverhalen van anderen. En het boek? Dat stond in de kast, tussen een tal van andere titels. Stof te vergaren.
Ik nam een nieuwe baan aan bij een PR-bureau en sloeg een nieuwe weg in. De zomermaanden vlogen voorbij met Thomas aan de Franse zuidkust, waar hij ironisch gezien wel aan het schrijven was en ik vooral op mijn telefoon mailtjes beantwoordde en publiciteitscampagnes leidde. Geen focus meer om te schrijven. Het was een verschil van dag op nacht met de zomer ervoor, toen ik nog in Lissabon woonde en de laatste hand legde aan Sterk Als Een Leeuw.
Gisteren was het opeens anders. Ik had een lezing. Maanden terug had ik die toegezegd, maar door de drukte, campagnes en targets was ik ’m eigenlijk een beetje vergeten. Totdat mijn uitgever mij een aantal dagen van tevoren doodleuk vertelde dat ik woensdag om half acht present moest zijn. Ik vloeken, natuurlijk. Nu moest ik mijzelf weer blootgeven over mijn levensverhaal. Ik vroeg mij af of ik het überhaupt nog wel kon. Kon ik nog wel de juiste woorden vinden, zou wat ik zeg nog wel zinnig zijn, en wat zou het met me doen, na al die tijd? Ik sleurde Thomas en mijn beste vriend Oskar mee als applauspubliek en liet het maar gewoon gaan. Meer dan mezelf zijn kon ik ook niet doen.
Op het podium, met twee zeer gerenommeerde auteurs naast mij, deed ik mijn verhaal, beantwoordde ik vragen en las ik een stuk voor uit mijn boek. En toen ik klaar was, keek ik de zaal in, waar honderd man mij ademloos aanstaarde. Ik nam plaats op de rand van het podium, om een boek te signeren voor de organisatie. Er vormde zich een rij van mensen die hun boeken wilden laten signeren en vooral, die hun verhaal wilden vertellen. De reacties gingen alle kanten op, maar hadden een ding gemeen: de kracht van elkaar verhalen vertellen stond voorop. En ik? Ik werd terug geslingerd naar de periode van een jaar geleden en was zielsgelukkig om daar te mogen zitten en te luisteren naar de verhalen van anderen. Eindelijk herinnerde ik me weer wat het was om schrijver te zijn.
QLOCKTWO is een prachtige samensmelting van vakmanschap, kunst en een uurwerk. Bekijk de tijd in een typografische weergave terwijl u een uniek kunstwerk bewondert. De collectie is verkrijgbaar in verschillende maten, kleuren en materialen en is bekroond met talrijke designprijzen. Made in Germany. www.qlocktwo.com
Waar bloed bevriest werd door The Times uitgeroepen tot thriller van de maand. En terecht, want het is een bloedstollend spannende thriller over Erik Amdahl en zijn enige overgebleven dochter Sofia, die een langlauftocht maken tot diep in de noordpoolcirkel. Al op de eerste dag in de besneeuwde wildernis dwingt een ongeluk hen op zoek te gaan naar hulp en onderdak. Gelukkig vinden ze het huis van een stel dat ze eerder hebben ontmoet en dat hen welkom heet. Erik is opgelucht. Hij gelooft dat het ergste voorbij is. Hij denkt dat Sofia nu veilig is. Maar het tegendeel blijkt waar. Want Erik en Sofia zijn die avond niet de enige bezoekers van het oude stel. En wanneer ze getuige zijn van iets verschrikkelijks, zullen ze moeten rennen voor hun leven.
Boekerij | ISBN 978-90-225-9691-3 € 21
De nieuwste film van vijfvoudig Academy Award winnaar Alejandro G. Iñárritu (The Revenant, Birdman) over de ontroerende en existentiële reis van Silverio (Daniel Gimenéz Cacho), een bekende Mexicaanse journalist en documentairemaker die noodgedwongen vanuit woonplaats Los Angeles naar zijn geboorteland terugkeert. Hij bevindt zich in een wereld van herinnerin gen en hallucinerende angsten over zijn familie, carrière en Mexico. De film kan worden gezien als een quasi-autobiografisch epos met stijlelementen van Federico Fellini (La Dolce Vita) en Terrence Malick (Badlands), met een hint Ingmar Bergman (Persona).
BARDO, False Chronicle of Thruths is vanaf 16 december 2022 te zien bij Netflix.
Deze Italiaanse serie is een mystieke thriller van regisseur Stefano Lodovichi, bekend van Il Cacciatore. Christian (Edoardo Pesce ) woont in een troosteloze wijk aan de rand van Rome en verdient de kost door duistere zaken op te lossen voor een lokale maffiabaas. Maar dan ontdekt Christian dat hij de kracht heeft om met zijn handen mensen te genezen. De wereld van de Romeinse maffia wordt plots een podium voor bovennatuurlijke gebeurtenissen, waar mysterie, geweld en sarcasme de dienst uitmaken. Nu op myLum en vanaf 29 november op DVD.
SERIE
Springsteens nieuwste album eert ‘soul music’ juweeltjes van legendarische catalogi van onder andere Motown, Gamble en Huff. Vol obscure tot bekende klassiekers, uit de jaren zestig tot en met tachtig. Volgens Springsteen wilde hij een album maken dat draait om zingen. Hij geeft aan dat zijn stem altijd in dienst was van zijn liedjes, beperkt door arrangementen, melodieën, composities en constructies. Maar op dit album “heb ik mijn eigen draai gegeven aan het zingen en mijn team heeft (het geluid) van sommige van de mooiste nummers in het Amerikaanse popliedjesboek verbeterd en sonisch gemoderniseerd.”
Jennifer Lopez (Darcy) weet het een en ander van bruiloften, maar zo bont heeft ze het nog nooit gemaakt. In deze romantische actiekome die moet ze samen haar verloofde Tom (Josh Duhamel) hun geliefden redden als het gezelschap in een gijzeling terechtkomt. Normaal gesproken is er sprake van een ‘shotgun wedding’ als men wegens een zwangerschap moet trouwen, maar hier kun je de titel heel letterlijk nemen. Ongemakkelijk feitje: Armie Hammer zou oorspron kelijk Tom spelen, maar na beschuldigingen van seksueel wangedrag en een voorliefde voor kannibalisme… Met onder andere Jennifer Coolidge (Stifler’s mum, American Pie) en Lenny Kravitz. Shotgun Wedding is vanaf 27 januari 2023 te zien bij Amazon Prime.
Gerookte whisky’s worden traditioneel niet geassocieerd met de Speyside, maar als je in de archieven van de distilleerderijen kijkt, is het duidelijk dat dit soort single malts in de 19e eeuw de favoriete smaak van de regio waren. De creatieve Speyside-distilleerderij Benriach heeft nu een gloednieuwe whisky uitgebracht, SmokeSeason, als toevoeging aan haar onlangs vernieuwde portfolio. SmokeSeason is een release in kleine batches die een van Benriachs aloude seizoensgebonden productietechnieken toont. Anders dan de turf die door de Speyside distilleerderijen veelal in de buurt van de zee wordt gewonnen, komt de turf voor deze whisky van het vasteland. Deze Highlandturf, afkomstig van oude bomen en heide, geeft een uniek aromatisch karakter. De speciale editie is zowel intens rokerig als heerlijk zoet en heeft gerijpt in Amerikaanse virgin oak en bourbonvaten - houtsoorten die met opzet zijn geselecteerd om de geroosterde zoete tonen in Benriachs rokerige spirit te versterken. Met een nieuw recept dat nauwkeurig is afgestemd door Master Blender Dr. Rachel Barrie, is dit de meest intens gerookte whisky die de distilleerderij ooit heeft uitgebracht. Alcoholpercentage 52,8%. Kost € 62.
Wanneer de stad druk en beklemmend voelt, willen we deze zo snel mogelijk ontvluchten. Dromend van hikes in Colorado of dichter bij huis, het Zwarte Woud. De geur van dennenbomen opsnuivend, luisterend naar het geknisper van een kampvuur. De tenten zijn opgezet, het avontuur lonkt.
Vitamines zijn belangrijk maar ook mineralen zijn onmisbaar voor een goed werkend immuunsysteem. Alhoewel de laatste slechts 4% van ons lichaam uitmaken is het net dit kleine beetje wat je gezondheid een essentiële buffer geeft. Alka Mineralen combineert een actieve ontzuring met een mineralencocktail en bevat onder meer biologische kiemgrassen en zeewier, bomvol mineralen en spoorelementen. Het voedingssupplement geeft je sterke botten, soepele spieren en maakt kraakbeen aan. Het reinigt het lichaam, onder steunt het geheugen en de concentratie en zorgt voor een normale bloedsuikerspiegel. Bovendien geeft het een extra dosis energie bij vermoeidheid en is het goed voor haar, nagels en de huid. Alka Mineralen, € 29,95 voor 120 capsules.
Yuzu is een heel speciale citrusvrucht uit Zuid-Korea die bomvol zit met antioxidanten zoals vitamine C en natuurlijk yuzu. In het serum en de dagcrème zit maar liefst 67% en 74% pure yuzu. Het serum stimuleert de aanmaak van collageen en geeft je huid een frisse look. Het bevat 5% niacinamide dat helpt bij pigmentvlekjes (die vaak ontstaan na bijvoorbeeld een wondje van het scheren) en roodheid tegengaat. Twaalf vitaminen, waaronder B1, B6, B8, B12, Vitamine E en Beta caroteen peppen de huid dagelijks op. Combineer het met de dagcrème die als extraatje de huid hydrateert en verzorgt. Lala Recipe Yuzu Vita-C Serum, € 32,50 en Yuzu Vita-C Cream € 34.
Collageen is het meest voorkomende eiwit in het lichaam en daarmee direct een van de belangrijkste bouwstenen voor botten, huid, spieren en pezen. Ook zit er collageen in je organen, bloedvaten, hoornvliezen en tanden. Oftewel: een zeer belangrijk eiwit om fit en gezond te blijven. Door veroudering van het lichaam en blootstelling aan de zon, neemt de productie van collageen al vanaf je twintigste jaar af. Dat zie je terug in minder stevige huid en verzwakt kraakbeen. De oplossing is simpel: 1 shot Beyond Collagen van Sana Amsterdam per dag voor minimaal twaalf weken. Zo wordt het collageengehalte aangevuld, blijft je lichaam gezond en zie je er weer goed uit. Omdat de shots zijn aangevuld met supplementen als calcium, vitamine B, C en D krijgt ook je immuunsysteem een oppepper. Beyond Collagen van Sana Amsterdam, € 39 per tien stuks.
NewMedicine is een online platform waar je direct terecht kunt voor een persoonlijke intake. Daarna volgt een op maat gemaakt behandelplan dat bestaat uit een abonnement op supplementen, aangevuld met consulten. De supplementenpakketten van NewMedicine bieden lichaam en geest ondersteuning voor meer energie, balans en helderheid. Er zijn verschillende packs als het Perform Pack voor energie, het Defense Pack voor een betere weer stand, het Happy Pack met essentiële ingrediënten die je cholesterol beschermen, je hartfunctie verzorgen en je geest in balans houden en het Destress Pack voor wie veel stress en/of een burn-out heeft. Voor alle packs en prijzen: newmedicine.nl
De Lancia Flaminia dankt zijn naam aan de Via Flaminia, de hobbelige weg die je al in de Romeinse tijd vanuit Rome over de Apennijnen naar de Adriatische kust bracht. Hij ligt er nog steeds, maar is deels ingehaald door de moderne tijd en heeft plaats moeten maken voor strak asfalt. Net zoals het Lancia is vergaan, dat in de jaren vijftig en zestig nog een toonaangevend automerk was dat excelleerde door zijn vormgeving en verfijnde techniek, maar zijn internatio nale aanwezigheid heeft zien inkrimpen tot Italiaans grondgebied (al ligt een -volledig elektrische- comeback in 2026 in het verschiet).
Deze verleidelijke Flaminia Sport Zagato werd onthuld tijdens de autoshow van Turijn in 1957. Hij had dezelfde verkorte
Wie
de dag een Lancia wil kopen kan daarvoor uitsluitend in Italië terecht. Tenzij je natuurlijk voor een leuke occasion gaat, zoals deze zwoel gelijnde
wielbasis als zustermodel Touring GT, maar de jeugdige Ercole Spada, hoofdontwerper bij Zagato, de studio die verantwoordelijk was voor het ontwerp, koos voor weelderige vloeiende lijnen in contrast met het gestroomlijnde coupéprofiel dat ken merkend was voor veel sportwagens uit die tijd. Opvallend waren ook de double bubble-daklijn (ooit bedacht om gehelmde hoofden voldoende ruimte te bieden), deuren voorzien van uitklapbare handgrepen en de lage, functionele luchthapper op de motorkap. Sportieve kenmerken die indrukwekkende prestaties deden vermoeden en wat dat betreft stelde de Flaminia Sport Zagato niet teleur (al dacht een toekomstige eigenaar daar anders over).
In totaal werden tussen 1959 en 1967 slechts 526 exemplaren van de Flaminia Sport -en later Super Sportgebouwd. Een zeldzaam karretje dus. Maar het wordt nog beter. De vroegste exemplaren hadden namelijk
bedekte, deels verzonken koplampen. Die werden in Italië al snel verboden, zodat er slechts 99 van deze auto’s werden gemaakt. Vrijwel al deze 99 auto’s waren voorzien van een 2,5 liter motor met enkele Solex carburateur, goed voor 119 pk. Maar slechts vijf
auto’s dáárvan werden door Lancia op speciaal verzoek uitgerust met een sterkere 150 pk triple Weber motor. En daarvan is dit er ééntje.
Om je een idee te geven hoe competi tief de auto was: de beroemde Franse F1 fotojournalist Bernard Cahier testte in 1961 een Lancia 3C 2,5-liter Flaminia Sport Zagato en stelde vast dat de acceleratietijden bijna gelijk waren aan die van een Aston Martin DB4 en een Ferrari 250 GT, waarbij hij bovendien verklaarde dat “de uitstekende wegligging van de Lancia, plus het geweldige koppel onderin, het deze auto’s wel heel veel moeite
zou kosten om hem bij te houden”.
Dit vroege exemplaar, voorzien van perspex zij- en achterruiten en com petitiestoelen, alsmede die speciale competitiemotor, werd begin 1960 voor het eerst geregistreerd in Varese. Wat in de loop der decennia volgde was een reis langs diverse eigenaren in Europa, om uiteindelijk te belanden in het Verenigd Koninkrijk.
Om nog meer plezier van de wagen te hebben besloot de eigenaar aldaar het potentieel van de wagen eens lekker op te voeren, waarbij hij natuurlijk uitsluitend originele Flaminia-onderdelen gebruikte.
Zo kocht hij een complete 2,8-liter Flaminia Supersport motor, met de grotere 40 mm carburateurs en een Supersport versnellingsbak. Nadat hij hier een tijdje van had genoten, liet hij de motor verder verbeteren tot een vermogen van 180 pk en werden, met het oog op lange-afstandsrally’s, een extra brandstoftank van 15 liter en twee elektrische brandstofpompen ge monteerd. In deze configuratie werd de auto gebruikt voor rally’s over de hele wereld, van Chili en Argentinië tot Schotland, Frankrijk, Zwitserland en natuurlijk geboorteland Italië. Wellicht zelfs tijdens een rally die zijn eigen naam draagt, de kleinschalige Via Flaminia Corse. Aan die reis is nu, voorlopig, een einde gekomen: hij staat te koop. Dankzij de vele aan passingen nog beter dan nieuw. Maar gelukkig wel inclusief de complete en originele 2,5-liter 3C competitiemotor en bijbehorende versnellingsbak. Er zijn immers altijd mensen die origina liteit nóg belangrijker vinden dan een lekkere dosis extra snelheid.
Weelderige vloeiende lijnen in contrast met het gestroomlijnde coupéprofiel.
o.a.verkrijgbaarbij: Aalsmeer: SparnaaijJuweliers,Zijdstraat90 Alkmaar: MarcLange,Mient12 Amersfoort: vanHellJuweliers,Utrechtsestraat28 Amsterdam: TheMillDiamonds,Rokin123;QPExclusieveHorloges, Willemsparkweg154(hoekCornelisSchuytstraat) Apeldoorn: vanHellJuweliers,Hoofdstraat120B Arnhem: JuwelierPunte,Rijnstraat33 Barendrecht: JuwelierEttema,Middenbaan57-59 Barneveld: KaasschieterJuweliers,JanvanSchaffelaarstraat42 Bussum: JuwelierGeerling,Wilhelminaplantsoen1 CapelleaandenIJssel: BrunottJuweliers,Koperwiek67 Culemborg: Boumanonline.nl,Markt
43 DenHaag: JuweliervanWillegen,Hoogstraat15 Delft: vanLoenenHorlogerie,Markt63 Doetinchem: JuwelierKopmels,Boliestraat56 Enschede: KoelinkJuwelier,Haverstraatpassage3234 Eindhoven: JuwelierC.vandeKerkhof,Rechtestraat38 Goes: FaberydeJonge,LangeKerkstraat30 Haarlem: F.J.DriessenJuweliers,Barteljorisstraat1 Haren(GN): HAJuweliers,Rijksstraatweg
170 Heerenveen: Popma&PopmaJuweliers,Dracht37 Helmond: StockxJuwelier,Ameidestraat8 Hengelo(Ov.): KwekkeboomJuweliers,Brinkstraat8 Huizen: VeermanJuwelen,Lindenlaan28 Leiden: DeGunstJuwelier,NieuweRijn7 Maastricht: LoonstraJuwelier,Havenstraat10-12 Middelharnis: JuwelierKeuvelaar,Zandpad32 Nijmegen: JuweliervanBaal,Broerstraat53 Oss: Juwelier Marijnissen,Kerkstraat9 Oud-Beijerland: Gentlemen,Oost-Voorstraat4 Oudewater: ReijersenJuweliers,KorteHavenstraat16 Rijssen: SaffierJuweliers,Haarstraat11 Rotterdam: A.P.vanWillegen Juwelier,Schiekade4;BrunottJuweliers,OudeBinnenweg45 ’s-Hertogenbosch: TonvanGrinsvenJuwelier,Hinthammerstraat50 Schoonhoven: RikkoertJuweliershuys,Haven1-13 Spijkenisse: AtelierEdNobel,Vredehofplein7 Tilburg: JuwelierPijnenburg,Heuvelstraat61 Utrecht: PunteJuwelierHorloger,Choorstraat34-36 Veenendaal: HorlogerievanManen,Hoogstraat28 Venlo: Nellissen Juwelen,Markt4(naaststadhuis) Vianen: ’tJuweliershuisReijersen-vanBuuren,Voorstraat15 Waalre: JuweliervanHooff,Denhof1 Winterswijk: MilikanJuwelier,Wooldstraat22 Zeist: Juweliervan derWeerd-Janssen,Slotlaan254-256 Zwolle: JuwelierVeenemans,Luttekestraat32;enop www.meistersinger.nl
DegloednieuwePrimaticverbaast-typisch MeisterSinger-metzijnperfectebalans.De grotenaaldwijzermetoverhanggeeftdetijd zoalsgewoonlijkweeropdefijne5-minutenschaal.Dekleine,aantrekkelijkeschaalvan hetgangreservedisplaywordttoegeschreven aaneenverkleiningvandegroottevandie wijzer.Netalseenbrandstofmeterineen voertuig,laathetaltijdzienhoevolde"tank" is.Alshethorlogedagindaguitwordt gedragenisditnietnodig.Alshethorlogein debestewerkstandstaat,kunjeweer helemaalontspannenloslaten.
Edward Norton keert terug na zijn vorige coverstory in 2019. Zijn nieuwste is Glass Onion. Het moordmysterie met aan het hoofd Daniel Craig als meesterdetective Benoit Blanc.
uit 2019 was regisseur Rian Johnson’s lief desbrief aan het whodunit-genre dat Agatha Christie groot maakte. Oh ja, en een hit. Zo’n grote hit dat Netflix $450 miljoen betaalde voor de twee vervolgdelen. Eén van de grootste filmdeals in de ge schiedenis van de streamingdiensten. Het vervolg heet voluit Glass Onion: A Knives Out Mystery. De film volgt wederom detective Benoit Blanc als hij met een all-star cast naar een Grieks eiland afreist om een mysterie en uiteindelijk een moord op te lossen. Naast Craig als de eigenzinnige Blanc zien we Edward Norton, Leslie Odom Jr., Kate Hudson en Dave Bautista. Norton speelt tech-entrepreneur en fi lantroop Miles Bron. Onbezonnen en zelfverzekerd, hij is genereus voor zijn oude vrienden en steunde hen allemaal om hun potentieel in hun verschillen de vakgebieden te realiseren. In ruil daarvoor verwacht hij hun loyaliteit. Hun extravagante jaarlijkse reünie wordt altijd bedacht, georganiseerd en gefinancierd door Miles, dit jaar in zijn uitgestrekte villa op zijn Griekse privé-eiland.
Het resultaat is een grappiger film dan het origineel en groter en preciezer ontworpen dan Knives Out. Craig overtuigt als de excentrieke mix tussen Hercule Poirot en Columbo. Edward Norton heeft genoeg voorbeelden om uit te putten: “De tech-wereld is in be weging en ik heb genoeg voorbeelden uit de echte wereld om uit te putten. Zonder mensen bij naam te noemen. En omdat de regisseur zo’n goede schrijver is, balanceert hij een heden daagse satire van sociale dynamieken die in de wereld plaatsvinden, zonder
je ergens mee dood te knuppelen.”
Behalve dat dit een moordmysterie is, zit er ook een hoop komedie in. Niet iets waar Norton per se bekend mee is geworden. Al is dit volgens Norton soms nog wel complexer dan de dra matische rollen waar we de 53-jarige acteur voornamelijk van kennen. “Rian Johnson, de regisseur, is een ambachtsman tot in het extreme. Hij heeft een groot satirisch oog. Het meest uitdagend vond ik het spelen met zo’n groot ensemble. Iets dat ik eigenlijk nog het beste kan vergelijken met een toneelgroep. Hoe krijg je de hele club op hetzelfde niveau. Dat de één niet te kluchtig gaat en de ander te serieus.”
Hoe kom je daarachter? “Het is de taak van de regisseur om dan als stemvork te fungeren. Of je fluit me terug of je geeft me ‘meer touw’. Dat werkt heel bevrijdend en er zijn maar een paar regisseurs die dat echt kunnen. Het draait uiteindelijk allemaal om vertrouwen. Als ik de regisseur vertrouw ga ik zo gek doen als ik kan tijdens die ene take, maar ik vertrouw erop dat als hij zegt: ‘Ed, het mag nu wel even minder’. Ik heb niet zo’n groot ego dat ik daar tegenin zou gaan. Daarbuiten helpt het dat Rian en Daniel Craig een bepaalde basis hadden neergezet met het eerste deel. Ik wist wat ik mij op de hals had gehaald.”
Je lijkt spaarzamer voor de grote rol len te gaan, merk je dat je kieskeuri ger bent geworden? “Mijn prioriteiten liggen ergens anders. Ik denk dat dat het is. Vroeger baseerde ik mijn keuzes soms al enkel op het feit of ik dat genre al eens had gedaan. Oh, een film over overvallers, hoe zou dat zijn? Waarom niet? Dat op zichzelf had vroeger al een bepaalde aantrekkingskracht op mij.”
Dat heb je nu niet meer? “Nee. Al hoewel, zeg nooit nooit. Maar ik denk niet dat ik nu voor een project zou kie zen, puur om wat voor soort film het is. De enige vaste waarde is dat ik mijn rollen het liefst zo ver mogelijk zie verwijderd van mijn eigen persoonlijk heid. Dat boeit mij. En daarbij groei je simpelweg als persoon. Je wordt ouder, krijgt een partner, een familie. Als ik voor mijzelf spreek, is dat sterk van invloed op de rollen die ik kies. Heb ik wel zin om die tijd in een film te investeren waarvan ik niet volledig overtuigd ben? Wil ik zo lang weg zijn van mijn familie? Als je jong bent, is je ambitie om te werken. Puur en alleen werken, je ambacht beoefenen. Je wilt je spierballen laten zien. Je leven is je werk. Als je het al te serieus neemt, is het allesverslindend. Nu ik het geluk geniet dat ik een familie heb gekregen, is er een sterke afweging bijgekomen op het persoonlijke vlak.”
Is dat een realisatie van de laatste jaren? “Zeker het laatste decennium en waarschijnlijk langer. Je ontwikkelt een neus voor het type mens of project waar je prettig mee en aan werkt. Dat komt door genoeg ervaring door de jaren heen.”
Ben je nooit in de verleiding geko men om voor iets te gaan waarbij je je twijfels had? (grijnst) “Natuurlijk, ik ben acteur en we zijn een ijdel soort. Ik weet dondersgoed wat voor
“ik zie mijn rollen het liefst zo ver mogelijk verwijderd van mijn eigen persoonlijkheid.”
chemie ik moet hebben met een script of regisseur. Die is er dan niet voor de volle honderd procent, maar toch begin je aan iets of word je verleid tot iets waarvan je hoopt dat het wel goed komt. Als ik heel eerlijk ben, is dat veelal tevergeefs. Maar ach, dat maakt je uiteindelijk een stuk gedisciplineer der om de samenwerkingen te ‘spotten’ die goed werken of juist niet. Het helpt mij om nu met meer onderscheidings vermogen te selecteren.”
En dus zonder de drang om te werken om vooral in de spotlight te blijven? “Ik heb nooit geloofd dat fre quentie het kenmerk is van het groot ste werk. Ik raak soms teleurgesteld in mensen die ik te veel zie. Voor mij zit er een soort narcisme in de veronder stelling dat mensen je elk jaar ergens in moeten zien. Begrijp me niet verkeerd. Als ik de kans krijg om drie films in een jaar te doen omdat ze simpelweg te goed zijn om te laten liggen, dan werk ik me ongans.”
Ondanks die luxe om te kiezen wat je wilt doen en een indrukwekkende carrière, verdwijnt de angst ooit of en wanneer de volgende rol komt? “Nee! Elke acteur zal je dat vertellen. Ken je de vijf aktes van elke acteur, een bekende grap in het wereldje? Die gaat zo: Wie is Edward Norton? Misschien Edward Norton. Breng me Edward Norton. Breng me iemand zoals Edward Norton. En wie is Edward Norton? Ik kan je vertellen, dat ligt soms dichter bij de waarheid dan je denkt.”
Die angst is er ondanks dat je nooit meer hoeft te auditeren? “Honderd procent. En weet je, het is gek, maar ik heb altijd genoten van auditie doen. Ook toen ik jong was. Sommige ac teurs moeten er niet aan denken, maar ik vond het wel prettig.”
Een zeldzame kronkel. “Haha, ab soluut. Misschien komt het omdat ik als jonge acteur voor een casting agent
HIT Rounders (1998) American History X (1998) Fight Club (1999) The Score (2001) Red Dragon (2002) 25th Hour (2002) The Illusionist (2006) Moonrise Kingdom (2012) The Grand Budapest Hotel (2014) Birdman (2014) Motherless Brooklyn (2019)
MISS
Death to Smoochy (2002) Pride and Glory (2008) Collateral Beauty (2016)
heb gewerkt. Ik was dan de acteur met wie de auditerende acteur moest spelen. Dat was heel verhelderend. De meerderheid van de acteurs was best goed, maar ze waren gewoon niet de juiste match voor de rol. Omdat je blauwe ogen hebt, net niet de juiste look in combinatie met de rest van de cast. Het ligt vaak niet eens aan je ac teerkwaliteiten, dus maak je daar geen zorgen over. Het was geen afwijzing, maar een mogelijkheid om je kunnen te tonen.”
Een acteeroefening. “Maar ook een kans om tijd door te brengen met de makers en uit te vinden of je eigenlijk wel zin hebt om maanden met ze op te trekken. Dat is waar ik een auditie nu voor zou gebruiken. Ook al auditeer ik niet echt meer, het zijn nu meer lange lunch-afspra ken of diners, waar je elkaar aftast of het klikt.”
Dat is het werken met mensen. Maar eenmaal op de set, hoe ga
je om met de verantwoordelijk heid van het nummer één zijn op de callsheet? “Ik probeer altijd een bepaalde mate van professionalisme neer te zetten. Toen ik jong was heb ik goed om mij heen gekeken om erachter te komen hoe ik mij wilde gedragen op een set. En hoe niet. Als acteur, producent en soms regisseur heb ik een hoog EQ als het gaat om te zien wie de sfeer op een set verstoort. Dat is de laatste persoon die je wilt zijn op een set.”
Wat weer effect heeft op het wer ken met bepaalde mensen? “Zeer zeker. Waarom zou ik in vredesnaam nog eens met jou werken als jij alleen maar moeilijk doet op een set om het moeilijk doen?”
Wat verrast je, na zo’n dertig jaar acteren, nog steeds over het vak?
“Ik had dat bij deze film. Dan zie ik een bepaalde scene en vraag ik me af waarom ik mijzelf limiteerde in die scene. Waarom deed ik die scene,
waarvoor we zes takes kregen, zes keer precies hetzelfde? Waarom nam ik niet wat meer risico?”
En waarom was het? (lacht) “Vertel het mij alsjeblieft. Films maken is als een stuk klei boetseren. Dat moet ik nu onderhand toch wel weten! Ik zou me op dat moment vrij moeten voelen om te expe rimenteren. Maar soms werkt je geest op een gekke manier. Hoeveel ervaring je ook hebt, je geest kan in een krampachtige houding schieten. Want dit is wat meestal voor me werkt misschien? Met als gevolg dat ik dus kennelijk soms niet loskom van dat starre. Het heeft mij geleerd om in het vervolg toch wat elasti scher na te denken over een rol. De conclusie is dat je jezelf altijd moet blijven pushen.”
Je brein is koppiger dan je denkt. “Ik denk het. Ego, durf ik wel te zeggen, is het in ieder geval niet. Als ik je respecteer en je geeft mij tips of instructies, neem ik het graag van je aan. Ik denk dat het een basis-instel ling is van je brein om vast te houden aan iets dat werkte in het verleden. Ik kijk wel eens naar scenes en heb er spijt van dat ik het de ene take niet zus had gedaan, de andere take zo en de laatste take nóg extremer. Want, wie weet wat je dan wel niet krijgt!?”
Ook is film nu voornamelijk digitaal, heeft dat er iets mee te maken?
“Daar kan wat inzitten. Ik ben opge groeid met het draaien op film. Daar had je maar een paar kansen om het goed te doen, want anders was sim pelweg de filmrol op. Het kan zijn dat ik onbewust nog moet wennen aan de vrijheid van tijd en keuzes die draaien met een harde schijf met zich meebrengt.”
Glass Onion: A Knives Out Mystery is vanaf 23 december te zien op Netflix.
Fashion-expert Luke van den Bergh, toevallig ook buyer en product developer bij The Society Shop, laat je zien wat dé trends en stijlen zijn voor het komende seizoen.
De camel overcoat is niet weg te denken uit de geschiedenis van de premium fashion. Met korte tussenpozen van enkele jaren zien we de specifieke kleur, meestal gemaakt in wol en/of cashmere steeds weer terugkeren in het modebeeld. Nu de natuurlijke tinten in trek zijn, keert ook die camel coat weer terug, zij het in een nieuw jasje: het camel jack. Met name de Italianen brengen deze variant met volle overtuiging. Kenmerkend daarbij zijn het gebruik van de fijnste nylons en de toepassing van technische details. Combineer de kleur met zwart voor een sportieve look, of juist met off-white, grijs of andere zandkleuren voor een meer stijlvolle en tijdloze uitstraling.
Het vinden van de juiste trui lijkt eenvoudig, maar vergt meer aandacht dan je misschien zou verwachten. Kleine details maken een groot verschil in draagcomfort en uitstraling. Dit najaar zien we een duidelijke trend van traditioneel knitwear, maar dan op een moderne manier uitgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan de scottish lambswool look, herkenbaar aan de grovere kragen en de warme, zachte en dikkere wol. Door te kiezen voor een slankere pasvorm en modieuze kleur ontstaat een look die helemaal van nu is. Aan te raden is de lamswol van het merino schaap. Deze voelt zachter aan dan traditionele Schotse wol en heeft een wat luxere uitstraling.
Luxe sweat-artikelen doen het al een paar seizoenen goed. Vooral de corona pandemie heeft een grote rol gespeeld bij het snel populairder worden van deze productgroep. Qua ontwikkeling van nieuwe styles en stoffen is er veel gaande. Denk bijvoorbeeld aan sweat artikelen waaraan modal is toegevoegd. Over modal bestaat een groot misverstand. Velen denken dat het hier om een synthetische grondstof gaat. Niets is echter minder waar: modal is een grondstof die wordt gewonnen uit cellulose van beukenhout. Het resultaat is een boterzachte stof, die goed ademt en bovendien veel duurzamer is dan katoen. Bovendien: beukenbomen verbruiken aanzienlijk minder water dan bij de productie van katoen nodig is.
Onmisbaar voor iedere garderobe is de witte sneaker. Vroeger vooral gedragen onder een jeans en in het weekend, maar tegenwoordig geaccepteerd voor veel meer draagmomenten. Zelfs onder een maatpak is de sneaker regelmatig te zien in het straatbeeld. Wie denkt dat de witte sneaker een typisch zomer-item is heeft het mis. Ook voor het winterseizoen wordt dit stijl-icoon onmisbaar. Het bijna typisch Nederlandse tegenargument van ‘snel vies worden’ kan direct worden weggewuifd. Want met slechts een paar aanpassingen overwin je de elementen. Denk hierbij aan een off-white zool met grover profiel, en glad soepel kalfsleer wat gemakkelijk is te reinigen.
De mooiste, meest feestelijke momenten van deze winter kun je ook op kledinggebied niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Zeker nu we weer meer samen kunnen komen is de vraag naar stijlvolle avondkleding explosief gestegen. De zwarte smoking met satijnen revers en zijden strik blijft de absolute nummer één en raakt never out of fashion.
Populair blijft de Italiaanse variant: gemaakt van zuivere merinowol of een menging met mohair en voorzien van een subtiele glans en opgesneden revers. Voor de liefhebbers van een meer smart casual uitstraling wordt een moderne combinatie met een los smokingjacket van velours geadviseerd. Van oudsher worden deze gedragen in fellere kleuren als jeansblauw, fel oranje of zelfs zachtroze. Moderne stofvarianten met stretch geven net wat meer comfort tijdens een feestelijke avond op de dansvloer.
Wil jij genieten van perfecte ko emomenten? Met De’Longhi volautomatische espressomachines creëer je thuis al jouw favoriete ko edranken. Vers gemalen, perfect opgeschuimd en klaar met slechts één druk op de knop. Kortom, Perfetto.
De trotse blik van deze man is niet voor niets. Hij heeft zojuist zijn nieuwe setje Andrea Ventura schoenen aangetrokken. Dit Italiaanse merk uit Firenze maakt schoenen waar de gentlemen blij van wordt, gestoeld op een mix van cutting-edge fashion, tijdloze elegantie en superieur comfort. Door het combineren van de klassieke, traditionele esthetiek met een hedendaagse twist spreken schoenen van Andrea Ventura zowel een jongere, mode-georiënteerde klantenkring als de gedistingeerde gentleman van een bepaalde leeftijd aan. Natuurlijk mag je bij Andrea Ventura rekenen op hoogwaardig vakmanschap met minutieuze aandacht voor details. Een kwaliteitsschoen is immers een investering. En dat is een verantwoordelijkheid die het merk niet licht opvat. Schoenen van topklasse moeten hun drager in staat stellen naadloos te bewegen tussen werk en vrije tijd. De stijlvolle set Sailor Aquariva op deze foto zal daarbij zeker niet teleurstellen. www.andreaventurashoes.com
Apen slaken kreten, vogels zingen, honden blaffen. Dat dieren onderling ‘praten’ is bekend, maar wat ze zeggen, niemand die het weet. Er waren natuurlijk altijd lieden, de paardenfluisteraars, hondenpsychologen en vissenduiders van deze wereld, die beweren van wel. Serieus genomen, worden ze zelden. Met dieren praten, ja vast! Tenminste, zo was het tot voor kort. Want het zijn dezer dagen toch echt serieuze wetenschappers die beweren dat de dag aanstaande is dat u die merel in uw tuin, die u in de avondschemering zo betoverend toezingt, gewoon zult kunnen verstaan en dat ze die voorspellingen niet afleiden uit de vlucht van vogels of lezen in de darmen van (al dan niet bedorven) vis, zoals Xynix, de ziener uit Asterix en Obelix, maar zich baseren op state-of-the-art wetenschappelijk onderzoek. We bevinden ons op een moment in de tijd vergelijkbaar met de uitvinding van de microscoop en de microbiologie door Anthony van Leeuwenhoek, zeggen wetenschappers. Een revolutie is gaande.
Het wondermiddel dat die ondoordringbare gedachtebarriere tussen ons bewustzijn en de ons omringende dieren gaat doorbreken: big data en machine-learning, supercomputers in staat patronen te herkennen in onmetelijke hoeveelheden data. Onderzoek is gaande naar kakelende kippen, knorrende varkens en trommelende chimpansees, naar tjilpende roodborstjes en dolfijnen, waarvan bekend is dat ze elkaar bij de naam roepen, door middel van reeksen hoge of lage tonen. En dan zijn er nog de walvissen.
Het Cetacean Translation Initiative (CETI) is een onderzoeksproject onder leiding van de Amerikaanse marine-bioloog David Gruber. Zijn doel: de walvistaal doorgronden zodat we met die even sierlijke als reusachtige medeschepsels van gedachten kunnen wisselen. In 2026 kan het al zo ver zijn, denkt Gruber, die beschikt over een indrukwekkend team van prominente walviswetenschappers, taalkundigen en specialisten op het gebied van machine-learning, robotica en cryptografie. Hoe hij dat denkt te bereiken?
Journalist-schrijver Hans van Wetering is gefascineerd door het fenomeen tijd en de wereld van overmorgen.
Een column over toekomstvisioenen, technologische (bokken)sprongen en dappere pogingen de tijd zelf te verslaan.
Voor de kust van het eiland Dominica in de Caribische zee, waar een school potvissen hun thuis heeft, is op de bodem een netwerk van afluisterstations gebouwd. Onderwater-drones doorkruisen heel stilletjes het lauwwarme water, zachte robotvissen gewapend met supersonische microfoons zwemmen onopgemerkt tussen de argeloze dieren. Dat alles om zo jarenlang alle klikjes en andere geluiden die de potvissen uitstoten vast te leggen en vervolgens die vele honderdduizenden ‘gesprekken’ te voeden aan een supercomputer. Hebben we de walvissentaal eenmaal onder de knie dan zullen andere dieren snel volgen, klinkt het. Aan een Google Translate voor dieren wordt gewerkt. Ja, ook Laika, uw langharige Chihuahua, en Flow, die lieve Rhodesian Ridgeback van u komen aan de beurt. Een wondere wereld is in aantocht waarin sommige dingen ineens in een heel ander licht komen te staan. Vlees eten bijvoorbeeld. Als je een koe kunt verstaan, wordt het allicht lastiger om haar naar het slachthuis te leiden. En wat te denken van die fijne canapé van soepel kalfsleder: misschien zit die ineens toch minder comfortabel. Of onze medeschepsels behoefte hebben aan zo’n gedachtewisseling met een homo sapiens staat nog te bezien. Zoals de komst van zo’n dieren-vertaalapp ook niet direct betekent dat we binnenkort al wandelend over het strand met Laika of Flow een gesprek kunnen voeren over de zin van het leven. Het is überhaupt de vraag of het ons zal bevallen wat we te horen krijgen. Misschien is Chihuahua Laika helemaal niet het trouwe, lieve viervoetertje die u al die tijd in hem zag, maar een secreet dat niets moet hebben van uw kleffe praatjes en gepoedel, misschien is Flow een helleveeg die u dag in dag uit voor alles en nog wat uitmaakt, een monster dat de dag zegent dat u de trap afdondert. Wat zeg je Laika? Oh ja, is dat zo? Dan geen eten vandaag!
Horloges die al een leven achter de rug hebben zijn hot. Maar hoe koop je nu eigenlijk verantwoord zo’n stijlvol vintage horloge?
Vintage horloges winnen snel aan po pulariteit. De karaktervolle uitstraling van zo’n oud horloge is uniek. Daar bij worden de veelal wat kleinere ma ten weer meer gewaardeerd en stabiele waardestijgingen maken het bezit aan trekkelijk. Als horlogeliefhebber komt vroeg of laat het moment dat je naar vintage gaat kijken. Alleen hoe bepaal je nu of een vintage horloge in orde en de moeite waard is? In dit artikel de len we een aantal tips om je op weg te helpen en een miskoop te voorkomen.
Je zult al snel merken dat de aanschaf van een vintage horloge echt een geheel ander spel is dan bij een nieuw horloge.
Beperk je je tot de geautoriseerde dealers, dan is een nieuw horloge een kwestie van uitzoeken en kopen. Je hoeft je geen zorgen te maken over au thenticiteit, samenstelling en conditie.
Je krijgt netjes alle bijbehorende papie ren en de originele doos mee. Je band wordt nog even op maat gemaakt. Ei genlijk heel rechttoe rechtaan.
Dat is bij vintage horloges heel anders.
Pas als je eenmaal weet welk merk en model je wilt hebben, begint de echte zoektocht. Zeker als je iets zeldzamers op het oog hebt, kan het zijn dat je wereldwijd moet gaan zoeken. Je gaat aanbod van particulieren en hande laars vergelijken, horloges beoordelen op authenticiteit, correctheid, con ditie en compleetheid. Je moet een beeld vormen van een reële prijs. Het kan al met al behoorlijk intimiderend zijn. Echter, met de juiste handvatten betreed je een fascinerende en lonen de nieuwe dimensie van onze gedeelde passie.
Over kopen met zekerheid gesproken: Vacheron Constantin biedt zelf vintage horloges uit eigen huis aan onder de toepasselijke naam ‘Les Collectionneurs’. Deze collectie, samengesteld door specialisten, verandert doorlopend en wordt regelmatig te koop aangeboden tijdens speciale evenementen in Vacheron Constantin boetieks over de hele wereld.
Les Collectionneurs-horloges komen met een certificaat van echtheid en een garantie van twee jaar.
Een prettig handvat om mee te starten zijn de vier C’s: Configuratie, Correct heid, Conditie, Compleetheid . Ben je in staat om deze vier factoren te beoorde len, dan kom je al een heel eind.
Heb je eenmaal een merk en model op het oog, dan zul je ontdekken dat veel horloges in talloze configuraties ge maakt zijn. Misschien is het beoogde model wel twintig jaar in productie ge weest en heeft het drie of vier updates gehad in die periode. Misschien waren er verschillende maten, uitvoeringen en materialen te kiezen. Er zijn vast en zeker wijzerplaat opties geweest.
Het eerste wat je te doen staat is bepa len welke configuraties je aanspreken. Misschien wil je alleen staal en abso luut een donkere wijzerplaat. Bicolor en gouden opties vallen af. Misschien vind je het tritium op de vroege mo dellen mooier dan de LumiNova op de latere versies. Op deze manier kun je alvast een efficiënte eerste schifting maken.
Met correctheid bedoelen we de mate waarin de samenstelling van het be oogde horloge klopt. In de loop der decennia wordt er nog wel eens iets vervangen aan een horloge. Soms be treft het slijtage-onderdelen die bij een service worden vervangen. Soms zijn het creatieve ingrepen door eigenaren en/of handelaars die het horloge naar huns wens aanpassen.
De ongemakkelijke waarheid is dat dit lang niet altijd zichtbaar of aantoon baar is. Je kunt onmogelijk zeggen of een horloge nog 100% hetzelfde is als toen het uit de manufacture kwam. Wat je met een beetje getraind oog wel kunt zeggen is of de configuratie peri ode- en versie correct is.
Een voorbeeld: ga je je in vintage Rolex Datejust verdiepen, dan ontdek je dat de iconische Jubilee band aan vankelijk van gevouwen goud of staal gemaakt was. Kijk je naar de zijkant van zo’n band, dan zie je opgerold metaal. Vanaf ongeveer 1974 werden massieve schakels geïntroduceerd,
herkenbaar aan een gladde, gepolijste zijkant. Zie je een Datejust uit 1965 met een solide band, dan weet je dat deze configuratie periode-incorrect is. Dat hoeft natuurlijk niet meteen een dealbreaker te zijn, maar je wilt het wel kunnen beoordelen. Vooral met wijzerplaten is nogal eens gerommeld. Om te beginnen kun je kijken welke lichtstof er in welke peri odes is gebruikt. Om even bij Rolex als voorbeeld te blijven, zie je dan bijvoor beeld het volgende verloop:
<1963: Radium. Herkenbaar aan ‘Swiss’ onderaan de wijzerplaat. Zou geen licht meer moeten geven. Kan groen, oranje, bruin of zwart ver kleurd zijn. Activeert een Geigerteller.
1963 - +/-1999: Tritium. Herkenbaar aan ‘T Swiss T’, ‘T Swiss Made T’ of ‘T Swiss T <25’ onderaan de wijzer plaat. Meestal geel, groenig of zwart verkleurd. Geeft geen licht meer.
1999> LumiNova of Super-Lumi Nova, later Chromalight. Herkenbaar
De vermelding onderaan de wijzerplaat kan veel vertellen over het betreffende horloge. En is tevens een indicator voor de correctheid van het exemplaar.
Compleet met doos, papieren en eventueel extra schakels is geen must, maar wel een grote pré voor een vintage horloge.
aan ‘Swiss Made’ of ‘Swiss’ onderaan de wijzerplaat. Vaak lichtgroen van kleur. Geeft vaak nog licht in het donker na lading met een zaklampje.
Overweeg je een horloge uit 1975 maar zie je dat de wijzerplaat en/ of wijzers felgroen oplichten in het donker, dan weet je dat er iets niet in de haak is. Staat er ‘Swiss Made’ onderaan de plaat, dan is het een vervanging. Staat er bijvoorbeeld toch netjes ‘T Swiss T’, dan is de wijzerplaat gerelumed. Spot je een ‘T Swiss T’ wijzerplaat is een horloge uit 1952, ook dan is er iets mis. Dit is het type analyses dat je uitvoert om te evalueren of een horloge correct is.
Met conditie bedoelen we de techni sche staat van het horloge. Vraag altijd wanneer het voor het laatste een full service heeft gehad en door wie. Let op dat ‘nagekeken’ iets heel anders is dan ‘geserviced’. Schroef de kroon los en ervaar hoe het opwinden en ver zetten voelt. Vraag hoe nauwkeurig het horloge loopt. Zoek uit wat een full service kost, zodat je die eventu eel kunt incalculeren mocht dat toch nodig blijken.
Kijk vooral ook goed naar de kast. Veel vintage horloges zijn meermaals in hun leven gepolijst. Dat is niet zo erg, tenzij het slecht of overmatig is
gedaan. Probeer een beeld te vormen van de exacte vormen en oppervlak ken van de kast. Zie je bijvoorbeeld ongelijke of dunne kastpootjes terwijl die volgens jouw onderzoek dik en ge lijk moeten zijn, dan is er wellicht wat over-gepolijst.
Heb je eenmaal een eerste schifting gemaakt op basis van configuratie, en een tweede op correctheid en een der de op conditie, dan rest de vierde C: compleetheid. Wat zit er na al die jaren allemaal nog bij het horloge. Zijn alle schakels nog aanwezig in de band? Zo niet, is hij groot genoeg voor je? Zijn de originele doos en papieren er nog bij?
Regelmatig wordt van vintage horloges een re-make gemaakt, die niet of nauwelijks verschilt. Dan is het een kwestie van kiezen: wordt het the real deal, of ga je toch voor de extra zekerheid van modern fabricaat.
Je kunt hierin natuurlijk bepaalde voorkeuren hebben. Misschien wil je graag een full set, met alles erop en eraan. Dat kan echter je keuze be hoorlijk beperken of zelfs onmogelijk maken. Het heeft ook zeker effect op de prijs. Bij een gemiddelde Rolex of Omega kan een full set zomaar € 500,- tot € 2.000,- meer kosten dan een ‘watch only’ aankoop. Bepaal hierin wat je belangrijk vindt en laat het meewegen.
Zoals je inmiddels aanvoelt, komt er nogal wat onderzoek bij kijken. Dit is nu juist precies het allerleukste deel van het gehele aankooptraject. Koop
Kies je voor een horloge waarop alle littekens van een bewogen leven nog zichtbaar zijn, of eentje die helemaal is hersteld naar oorspronkelijke staat?
een boek en speur het internet af naar informatie over jouw beoogde horloge. Je ontdekt al snel dat je een heel subuniversum induikt vol met verhalen en kennis die je anders nooit tot je had genomen.
Met elke ontdekking voel je je zeker der richting een aankoop. Al heel snel zul je merken dat je een derde van het aanbod zo aan de kant schuift omdat je incorrecte onderdelen of slecht on derhoud hebt gespot. Ook dat wordt al snel een sport.
Tot slot een oude bekende wijsheid: koop de verkoper. Als je na al je onder zoek toch nog niet helemaal zeker bent van je zaak, koop dan alleen bij een ge renommeerde vintage dealer. Ook als je wel zeker bent is dat overigens een goed idee. Er zijn veel winkels waar gepassioneerd en goed geïnformeerde dealers dag in dag uit met deze materie bezig zijn. Zij kunnen je alles vertellen over configuratie, correctheid, condi tie en compleetheid. Als ze hun goede naam waard zijn zullen ze dat ook eer lijk doen.
Bijkomend voordeel is dat zij vaak ga rantie bieden en je ondersteunen bij eventuele issues. Dat reduceert het ri sico van een vintage aankoop natuur lijk drastisch.
De wereld van vintage horloges wordt met een klein beetje onderzoek al heel snel een stuk minder intimiderend. Je zult ontdekken dat dit soort zoektoch ten een verdieping aan de horlogehob by geven. De jacht wordt dan (bijna) leuker dan de uiteindelijke aanschaf.
Er is echter wel een nadeel aan verbon den: het is verslavend! Na die aanschaf zal een nieuwe jacht lonken. En nog een… Betrouwbare adressen voor vintage zijn onder meer preowned.schaapcitroen.nl en www.awco.nl
Optreden met wereldsterren als Prince, Pink Floyd en David Stewart; Candy Dulfer heeft het gedaan. De saxofoniste is zelfs te horen op een plaat van Aretha Franklin. Jazz zit in haar bloed; geërfd van vader Hans Dulfer, de gerespecteerde jazz-saxofonist. Ook moeder Inge, geliefd door Prince, speelt een essentiële rol in haar carrière. Candy vindt zichzelf niet interessant, maar de documentaire Candy, waarin ze ook het belang van haar familie wil benadrukken, bewijst het tegendeel. GW sprak met de wereldberoemde saxofoniste.
oe zou je Candy omschrijven?
Het klinkt misschien een beetje ordinair, maar technisch ge zien is het een vorm van reality-tv. Ik word de gehele dag gevolgd, maar er zit ten geen scenes in waarin ik op een stoel een indringend gesprek voer. Een portret van iemand zonder iets te zeggen. De nadruk ligt op lichaamstaal en blikken. Dat doe ik ook in de muziek. Je speelt saxofoon en dan gebruik je in principe geen woor den, maar wat je overbrengt wordt wel duidelijk ontvangen. Candy laat door middel van beelden zien wie ik ben en wat ik doe. Regisseuse Carin Goeijers heeft die essentie goed gevangen.
Familie en vooral jouw vader speelt een aanzienlijke rol in de documen taire. Is het een hommage aan hem? Dat zeg je heel goed. Mijn vader zou al lang een portret moeten hebben. Hans heeft veel gedaan en hij wordt nu ook oud. Ik zou graag willen dat hij een documentaire krijgt, maar hij wijst iedereen altijd af. Hans vindt het te veel gedoe en dat is het ook, de hele dag mensen om je heen en achter je aan heb ben lopen. Het is best heftig. Zelf wilde ik het ook niet en had het bijna afgewe zen. Uiteindelijk ben ik toch met Carin op een terras gaan zitten. Tijdens ons gesprek werd ik even emotioneel, want de reden dat ik akkoord ben gegaan is omdat ik eigenlijk vind dat er een documentaire over mijn ouders moet komen. Dat ze op deze manier toch een klein beetje onsterfelijk worden.
Jullie band komt goed naar voren. Veelzeggend is de scene waarin Hans en jij een discussie hebben vlak voordat jullie het podium opgaan. De scene die je net beschreef, vind ik
heel grappig om te zien en dat kun je alleen maar doen als je een hele goede relatie hebt. Natuurlijk hebben we heus wel eens onze dingen gehad, maar die warme band gaat nooit verloren. Ik ben enig kind van heel beschermende ouders, dus we hebben een rare, maar mooie relatie. Ik vraag me soms wel eens af of het wel normaal is; drieën vijftig jaar (lacht) en zo close zijn met jouw ouders. Maar mensen zijn er juist soms jaloers op, al romantiseren ze het spelen met mijn vader op het podium misschien wel eens te veel: ‘Oh, zo lief die vader en dochter’, maar zij zien de discussies niet die we vlak van te voren hebben: ‘Neehee, dat moet je in die maat doen.’
Uiteindelijk verloopt alles soepel. Zo gaat het altijd, het gaat nooit mis. Dat hoort bij artiesten die op het punt staan om op te treden. Als je een serieu ze artiest bent, moet je altijd honderd procent uit jezelf halen, je moet er vol ingaan. Maar soms maak je je ook te veel zorgen. Dat doet mijn vader ook.
Die zegt al twintig jaar elke dag: ‘Ik kan niet meer spelen.’ Hans is nu twee entachtig en hij speelt nog steeds ieder een naar huis.
Perfectionisme, de angst dat het mis kan gaan.
Onze fans onthouden nooit wat bril jant was op dat moment. Het gaat altijd om de sfeer en indruk, maar dat is ook de kracht van mijn vader en mij. Het
mooie aan muziek is het ontdekken van iets nieuws en, ik geloof niet in God, het goddelijke in mensen horen. Mijn vader en ik zijn zeker geen perfecte spe lers, maar wij creëren een sfeer en dat blijft mensen bij.
Waarom nu een documentaire? Ze wilden me nu ‘capturen’, want ik zit nu op een bepaald punt in mijn leven. Ik was negenenveertig toen ik begon met de docu en dan zit je als vrouw op een soort van scheiding. Je hoort niet meer bij de jongeren, je wordt een senior die mensen dingen te vertellen heeft. Grappig, want ik voel me absoluut niet zo oud, in mijn hoofd ben ik nog veer tien. Maar dan hoor je van een band, waarvan je vindt dat ze er vrij oud uitzien: ‘We zijn opgegroeid met jouw muziek.’ (lacht) Dat zijn de momen ten die iedereen gaat meemaken, dus dat wilde de documentairemaker laten zien. Hoe ga je om met het feit dat jouw vruchtbare leeftijd -achteraf bleek ik nooit vruchtbaar te zijn geweest- achter je ligt. Eerlijk gezegd zou ik dit twintig jaar geleden helemaal niet gezegd heb ben, juist omdat ik mijn privacy wilde beschermen. Je moet natuurlijk wel een grens trekken, maar het is stiekem wel goed om te laten zien aan mensen.
Ja. Hopen dat mensen er wat aan heb ben. Dat ik zeg: ik ben kinderloos, maar dat is uiteindelijk goed gekomen. Er kan weer geluk op je pad komen. Het is niet zo dat het trauma je hele leven blijft, men moet weten dat je het kan verwerken. Als je het maar niet weg stopt. Dat is ook een functie van mu ziek, het is uitspugen wat je in je hebt. Het klinkt vies, maar het moet eruit. Af en toe wil je het ook niet, zit ik liever met een boekje bij de kachel, maar dan moet je naar Den Bosch of Polen. Uit eindelijk zie ik dat het een positief effect heeft op anderen en daardoor ook op
“ik vind eigenlijk dat er een documentaire over mijn ouders moet komen.”
mezelf. Ik heb gelukkig veel mensen in mijn omgeving bij wie ik terecht kan, dat heeft niet iedereen. Dan heb ik ook nog het publiek bij wie ik mijn laatste dingen eruit kan gooien. Dat is de kern van het geluk van mijn bestaan. Dat zie je ook in de documentaire. ‘What you see is what you get.’ Mensen vergeten vaak dat ieder huisje zijn kruisje heeft.
In Candy maken zowel Hans als jij je zorgen over de Dulfer nalatenschap. Deze documentaire is een bijdrage hieraan?
Ja. Graag zou ik willen dat mijn vader meer in beeld komt; mensen weten niet dat hij aan de wieg van veel din gen heeft gestaan. Maatschappelijke en muzikale ontwikkelingen die hij voor het eerst in Nederland heeft geïntro duceerd en waar grote programma’s en evenementen uit voort zijn gekomen. Hij voelt zich niet miskend, maar het zou leuk zijn als iemand dat nog een keer belicht.
Zonde als dat verloren gaat. Dat is zo, maar veel van hem zit weer in mij, dus dat wordt wel doorgegeven. Het enige dat ik nog erg vind aan het feit dat ik geen kinderen kan krijgen, is dat die lijn niet doorgaat. Ook voor mijn moeder hoor, die is net zo bijzon der. Dat het van Hans stopt, dat vond ik heel erg moeilijk. Die pijn zie je ook in de documentaire.
Prince komt veelvuldig in beeld, hoe denk je terug aan hem?
Heel bijzonder. Toen hij nog leefde was ik heel privé over alles wat ik met hem meemaakte. Hij was een goed voor beeld van een genie met een imperfect leven. Prince stond zo in contrast met mij. Daarom trokken we ook naar el
kaar toe. Voor hem was ik een tegenpool in alles: ik was wit, kwam uit Europa, was een meisje en reisde rond met mijn gezellige en wilde moeder die nooit gek ke dingen of drugs deed. Prince vond dat uitermate intrigerend. Mijn moe der mocht alles én altijd aanwezig zijn. ‘Mom stays’ zei hij dan. Daarnaast een
“Ik heb gelukkig veel mensen in mijn omgeving bij wie ik terecht kan, dat heeft niet iedereen.”
muzikant als vader die er voor me was. In tegenstelling tot zijn muzikanten vader. Prince deed me realiseren hoe goed ik het had, want voor mij was het heel normaal. Hij wist natuurlijk hoe snel de situatie kon omslaan. Verder maakte hij me bewust van mijn fami lienaam, dat je daar trots op moet zijn en dat je die lijn in ere moet houden. Heel bijzonder. Het enige waar we dan ‘ruzie’ over hadden was over harmonie. ‘Harmonie is gevaarlijk’. Prince had wel gelijk, want harmonie maakt kalm en belegen en misschien slechte kunst, maar we zochten samen naar de ba lans. Die heeft hij helaas niet helemaal gevonden, maar (lacht) ik misschien ook niet. Dankzij hem heb ik geleerd
om me niet zomaar ergens bij neer te leggen. Daarnaast hoef je ook niet met iedereen ruzie te maken om dan ’s avonds weer helemaal alleen briljant te zijn op het podium met het publiek als je enige vriend, die niet echt je vriend is. Ik vind het vervelend als het rock ‘n rol verhaal zo in ere wordt gehouden, dat mensen ongelukkig moeten zijn om mooie kunst te kunnen maken.
Met wie was jouw meest memorabele samenwerking en welke is er helaas nooit van gekomen?
Ik denk toch Prince, maar ook Maceo
Parker. Dat is iemand die minder be roemd is, maar mijn grootste held qua saxofoon. Ik heb inmiddels al hon derdduizend keren met hem gespeeld en het is een van mijn beste vrienden geworden, een soort mentor. Dat is voor mij net zo memorabel, maar Prince heeft natuurlijk ook nog die glans, omdat hij gewoon de Mozart of Beethoven van onze generatie was. Wat me nooit is gelukt, maar wat ik ook nooit had gedacht dat het ooit zou gebeuren, is bijvoorbeeld Miles Da vis. Dat is net zo’n idool voor mij als Prince, hij was ook zo’n vernieuwer.
Na zijn dood heb wel ik gehoord dat hij een plaat van mij had en mij goed vond: dat is natuurlijk ongelooflijk! Graag zou ik een mooie saxofoonsolo voor D’Angelo willen spelen.
Wat vind je de beste saxsolo in een popsong ooit?
De mooiste vind ik Sonny Rollins bij Waiting on a Friend van de Rolling Stones. Juist omdat het zo bijzonder is dat de grootste rockband samenspeelt met de iconische, meest intelligen te jazzsaxofonist. Jazz en pop waren twee verschillende werelden. Hans en ik hebben altijd geloofd dat het alle maal samen kan. Die samensmelting is juist belangrijk en dat is ook mijn
“Prince deed me realiseren hoe goed ik het had, want voor mij was het heel normaal.”
hele levensdoel. Grootheden als Son ny Rollins en Miles Davis vonden dat ook. Het is precies wat het moet zijn; de grootste rockers die eigenlijk maar vier akkoorden kunnen spelen -maar daar zo goed in zijn- en dan samenwerken met de Einstein van zijn muziekgenre. Dat werkt, omdat soul , de ziel, en liefde universeel is en dat komt zo goed sa men in dat nummer.
Hoe zou jij het typische geluid van een saxofoon omschrijven? Je hebt verschillende saxofoons en ook veel verschillende geluiden. Zelf speel ik alt, dat is wat hoger, maar ik vind maar weinig altsaxofonisten lek ker klinken. Het is een kleinere sax en daardoor kun je je overblazen; het wordt dan een irritant geluid. Het in strument is imperfect, want het is al tijd vals en je moet het bijsturen. Het karakter van de saxofoon is gelijk aan de menselijke stem; tenor is een lage re, warme mannelijke stem en daar voel ik mijzelf beter bij. De saxofoon is eigenlijk de menselijke stem, maar dan zonder woorden. Daarom trekt het mensen ook zo aan. Een saxofoon is hout, een beetje metaal, maar het is voornamelijk hout of riet waar ik op speel. Mijn adem en eigen stemgeluid zitten er ook in, dat maakt die sound. Het gebruik van de adem brengt het heel erg dichtbij de mens en het kan degene daardoor gewoon in extase brengen. Dat is bijzonder, het raakt een snaar.
In Candy geef je aan dat live spelen voor jou een bestaansrecht is. Dat klinkt stom, maar iedereen is op zoek naar de zin van het leven en jouw plaats in het universum. (lacht) Men wil niet onopgemerkt doodgaan. Dat is altijd universeel geweest. Je wilt dat je iets hebt betekend. Het is niet alleen maar een ego ding. Ego is sowieso niet alleen maar negatief, want hoe kan ik hier nou zijn en zuurstof opslokken, kan ik ook nog wat betekenen voor andere mensen? Daar worstelen we
allemaal mee, maar in de coronatijd kwam dat heel duidelijk naar voren.
Ben je toen tot nieuwe inzichten ge komen?
De realisatie kwam dat de man en kin deren naast je het nog steeds leuk met je vinden, ook al is er niet elke avond een leuk uitje. Dat wist ik natuurlijk wel. Daarna kwam er weer een gat; moet ik wat anders gaan doen qua werk? Het was vrij onbeduidend, want er gingen letterlijk mensen dood. Toen werd ik boos: ik kan wel interieurde signer worden, maar waar blijven dan de passie en de jaren die ik in mijn mu ziek heb gestopt?! Die innerlijke strijd werd steeds naarder, ik kreeg er geen antwoord op. Uiteindelijk ben ik be gonnen met radio maken. Verder heb ik geleerd om mijn eigen muziek op te nemen. Normaal gesproken deed ik dat in de studio, maar nu vanuit mijn slaapkamer. Ik kan gewoon mijn saxo foonmuziek opnemen en naar Nile Rodgers (gitarist CHIC, red) sturen en het klinkt beter dan ooit.
Wat is eigenlijk het geheim van uren saxofoon spelen: kwestie van trai nen, wangspierkracht en techniek?
En hoe ging dat tijdens COVID?
Dat is het in het ideale geval zeker. Dat heet embouchure. Dat is erg belang rijk voor blazers. Net als met sport: als je de kracht ervoor hebt, dan wordt de uitvoering preciezer. Wanneer je een reeks van dertig noten doet, wil je dat het allerlaatste nootje er ook mooi
uitkomt. Die kracht ervoor is heel be langrijk en die train je door veel te stu deren en achter elkaar te spelen. Dat blijft lang goed, maar je moet er wel wat voor doen. Dat was ook het engste van COVID: je kan wel elke dag oefe nen, maar we wisten nooit of we ooit weer muziek mochten maken en dus ging die drive helemaal weg. Daar had ik het best vaak met Hans over, maar daar konden we bijna niet over spre ken; het was te emotioneel. Er zat voor ons gewoon te veel verdriet achter. Maar wat blijkt, het is net als fietsen. Het spiergeheugen is ook weer goed, maar het kostte me wel drie maanden. Mensen merken dat niet, maar ik wel en was blij als ik het tijdens een op treden helemaal tot het einde had vol gehouden en het precies ging zoals ik het wilde.
Piano: Steinway. Gitaar: Gibson. Viool: Stradivarius. Wat is het equivalent bij saxofoons? De Stradivarius onder de saxofoons is het Franse merk Selmer. Het verschilt per soort instrument; tenor of alt. De Selmer Mark VI, nummer zes, is hét collector’s item. Na de jaren zestig werden ze niet meer gemaakt. Saxo foons werden daarna op een andere manier geproduceerd, niet meer met de hand en van ander materiaal. Niemand weet wat het geheim is, dus iedereen wil die sax! Ik heb er één gehad en was er helemaal gek van, ik wilde alleen maar op die spelen. Toen er iemand van Amsterdam Winds naar mij toe kwam met de vraag of ik op hun prototype sax wilde spelen, was ik sceptisch, want ik had al talloze van dat soort aanbiedingen gehad. Echter, na dat weekend heb ik het instrument nooit meer teruggegeven. Het is nu mijn favoriete sax. Mijn oude Selmer durf ik niet weg te doen, dat is te emo tioneel, maar ik kan er niet meer op spelen.
Documentaire ‘Candy’ is vanaf 15 december 2022 in de bioscopen te zien.
“De saxofoon is eigenlijk de menselijke stem, maar dan zonder woorden.”
De nieuwe Range Rover is het wachten waard gebleken. De vijfde generatie van Land Rovers topmodel is namelijk een technologisch hoogstandje. De auto is geheel nieuw -hoewel het gemakkelijker is om dat aan de ach terkant te zien dan aan de voorkant. Het ontwerp is dus meer evolutionair dan revolutionair. Het gezicht van het nieuwe model vertoont dan ook een opzettelijke gelijkenis met het vorige. De achterkant aan de andere kant, is slanker en meer gestroomlijnd, met dunne verticale achterlichten. Onder dat evolutionaire ontwerp ligt een nieuw platform dat bij Jaguar-Land Rover bekend staat als ‘MLA Flex’. Ontworpen om in alles te worden ge bruikt, van milde hybrides tot elektri sche voertuigen, en het wordt hier voor het eerst gebruikt. Het resultaat is een auto die zowel stijver als stiller is dan
de vorige Range Rover. Een auto die al niet bepaald een rammelende doos was. Onder de motorkap ligt een potente twinturbo V8 met 530 pk en een 0-100 tijd van slechts 4,6 seconden. Binnen kort rijden we overigens ook de iets vriendelijkere (voor de portemonnee) hybride. Maar in de beperkte tijd die we met deze nieuwe SUV buiten de gebaande paden konden doorbrengen, demonstreert hij het zelfvertrouwen en de capaciteiten die je verwacht van een Range Rover.
Met de luchtvering op maximale hoog te opgekrikt levert de combinatie van fulltime vierwielaandrijving en Land Rover’s mechanische en elektronische offroad-gadgets zijn gebruikelijke op merkelijke capaciteiten. Hierdoor kan deze SUV over obstakels en door ter rein klauteren waar de meeste voertui gen voor deze prijs zouden vrezen.
Hoe belangrijk het ook is voor de Range Rover om zijn reputatie als offroader te behouden, zullen de echte offroad-lief hebbers toch eerder voor een Defender gaan.
Je voelt je ook bijna schuldig in een gedistingeerde rit als deze. De nieu we Range Rover is gevuld met onver wachte en innovatieve luxe. Schermen te over, dat spreekt. Geen fan van leer?
Dan kun je kiezen voor een interi eur met een mix van het duurzame Ultrafabrics en Kvadrat-wol. Andere verleidelijke toevoegingen zijn de ruis onderdrukkende luidsprekers die in de hoofdsteun van de bestuurdersstoel zijn geïmplementeerd om elke vorm van af leiding te dempen. De nieuwe Range Rover bestaat in een wereld waar in middels concurrenten te over zijn. Van Mercedes GLS’en en X5’s aan de ‘on derkant’, met de Bentayga, Cullinan en zelfs de Urus en de DBX aan de ‘boven kant’. Maar hoe divers ze ook zijn qua auto, allemaal willen ze iets benaderen wat deze al is: een Range Rover.
Na meer dan een jaar aan teasers, heeft Rolls-Royce eindelijk zijn aller
Op het eerste gezicht realiseer je je misschien niet eens dat de Spectre een elektrische Rolls-Royce is. In tegen stelling tot de Mercedes-Benz EQSsedan, waarvan de looks voornamelijk buigen voor aerodynamische efficiën tie, behoudt de Spectre de traditionele rechtopstaande houding die we ken nen van een Rolls. Hij oogt imposant
en sterk, met zijn ingewerkte koplam pen die hem atletische jukbeenderen geeft, waardoor hij zich onderscheidt van de rest van de Rolls-lijn. De auto wordt dan ook beschreven als ‘eerst een Rolls-Royce en dan pas een elek trische auto’.
De Spectre gaat verder met zijn op Brits maatwerk geïnspireerde inte
rieur en biedt klanten een eindeloze hoeveelheid op maat gemaakte con figuraties. Dat gezegd hebbende, als het gaat om wat er is inbegrepen, is de Spectre het eerste productiemodel dat beschikbaar is met Starlight Doors, samengesteld uit precies 4.796 zacht verlichte glasvezelsterren. Rolls-Royce noemt ook al wat speci
ficaties van de EV. Een gewicht van 3000 kilo, maar toch een actieradius van 520 kilometer en een 0-100 tijd van 4,5 seconden met 500 pk en 900 Nm aan koppel.
Een prijs is er nog niet, maar Rolls-Royce zegt al wel dat de auto tussen de Cullinan en de Phantom in zal vallen. In gewone mensentaal zal dat een vanaf-prijs betekenen van zo’n € 500.000.
Hoe goed de Spectre er ook uitziet, de carrosserie van de Spectre verte genwoordigt een krimpend marktseg ment. Een tweedeurs is lang niet meer zo populair als vroeger. De coupé zal dus verre van de laatste EV zijn die van de autofabrikant komt. Rolls-Royce heeft beloofd dat de hele lijn tegen 2030 uit elektrische voertuigen zal be staan. Net als Bentley overigens, dus het lijkt redelijk om te verwachten dat EV-versies van Rolls-Royce sedans en SUV’s snel genoeg zullen volgen.
Exclusief te bestellen is bij Cito Motors.
Serieus, sportief en gedistingeerd; hiermee hebben Audi, BMW en Mercedes de markt van de middenklasse zo’n beetje onder elkaar verdeeld. Met de C5X probeert Citroën de concurrentie aan te gaan op een heel eigenzinnige manier. Waar Citroëns eerder nog heel traditioneel waren vormgegeven als sedan of stationwagen, kiest Citroën dit keer voor een modernere aanpak en introduceren ze –op geslaagde wijze– de cross-over. De C5X wil net zo robuust en stoer zijn als een SUV, zo ruim als een stationwagen en zo elegant als een coupé. Als het om weggedrag gaat, is de grote Fransman opvallend rustig. Waar de Duitse modellen vertrouwen op striktheid en stoïcijns oneffenheden in het asfalt wegwerken, lijkt de Citroën dergelijke irritaties met de nodige nonchalance weg te strijken. De fauteuilachtige stoelen, die zacht zijn opgevuld met speciaal schuim, doen daarbij zeer aangenaam aan. De Fransen proberen eigenlijk niet eens de strijd met de klassieke sedan en stationwagen aan te gaan. In plaats daarvan vinden ze de middenklasse gewoon opnieuw uit. Vanaf € 45.940.
De driedeurs Mini Cooper John Cooper Works (JCW) is een gekke kleine hot hatch die belachelijk leuk is en opvalt in een zee van auto’s in tig verschillende grijstinten. Hoewel niet perfect, is hij zonder meer één van de leukste voertuigen die momenteel verkrijgbaar is. Mini biedt een heleboel aanpassingsmogelijkheden zodat je ‘m kunt samenstellen naar smaak en persoonlijkheid. Er zijn bovendien details die een grijns toevoegen, waaronder de scoop op de motorkap (helaas niet echt functioneel), retro tankvulklep, speciale uitlaten en een Union Jack-patroon in de achterlichten. Dat brutale plezier vertaalt zich in de rijdynamiek. De gewone Mini Cooper is leuk zoals hij is, maar de JCW-versie versterkt dit nog meer om hem volledige hot hatch-geloofwaardigheid te geven. Deze Mini is strak, maar tegelijkertijd ook wat ‘slordig’, met zijn overdadig grommend motorgeluid uit de tweeliter viercilinder turbomotor met 306 pk. De JCW heeft een immense persoonlijkheid, maar als ‘ie iets toegankelijker was geweest, dan was het gemakkelijker om ermee te leven op dagelijkse basis. Echter, als je rijdt alsof je altijd in je eigen achtervolgingsscène zit, dan is deze JCW dé auto voor jou. Vanaf € 51.990.
In 1947 introduceerde Maserati zijn eerste productieauto die klaar was voor de weg, de A6 1500. In de afgelopen 75 jaar is er op zijn zachtst gezegd het een en ander veranderd. Maserati heeft de compleet nieuwe GranTurismo onthuld, die zowel naar het verleden als naar de toekomst kijkt. Twee van de auto’s -de Modena en de Trofeo- hebben dezelfde 3.0L V6 verbrandingsmotor als de bestaande MC20 supercar. De Modena zal presteren op 490 pk en de Trofeo, met enkele upgrades van de aandrijflijn, op 550 pk. Aan de andere kant van de me daille staat de Folgore: Maserati’s eerste elektrische auto, die gebruikmaakt van Formule E-technologie om 100 procent op batterijen te werken. Hij heeft drie magnetische motoren van 92,5 kWh voor een totaal vermogen van 760 pk en heeft een innovatieve constructie die gebruik maakt van lichtgewicht aluminium, magnesium en hoogwaardig staal. De prijzen zijn nog niet bekend, al begon zijn voor loper een paar jaar geleden nog ruim boven de € 200.000.
Bij de term ‘American Iron’ vormt zich al snel een beeld van grote en zware Amerikaanse motoren met een overdaad aan cilinderinhoud en meer koppel dan de gemiddelde Europese rijder kan verstouwen. Maar er is meer, zoals deze FTR van Indian Motorcycle, het oudste Amerikaanse motormerk (1901). Vanaf zijn begin stond dit merk bekend om de technische innovaties waarmee het de concurrentie het nakijken gaf. Dat laatste vaak op de racebaan. Oorspronkelijk werden daarvoor motoren ontwikkeld als pacers, waarmee wielrenners op de baan tot hogere snelheden konden worden gebracht. Later ontwikkelde men boardtrackers, waarmee races tussen de motoren werden gehouden op diezelfde (houten) wielerbanen. Een gevaarlijke sport, met hoge snelheden en regelmatig dodelijke ongelukken. Maar ook een racecategorie waarin Indian Motorcycle vele successen behaalde. In de jaren na WO II nam de populariteit van rijden op dirttrack banen snel toe. Anders dan bij motocross wordt hierbij zo hard mogelijk gereden op een verharde ovale baan, waarbij de gashendel slechts twee standen leek te hebben: vol open en dicht. Ook in deze tak van sport was Indian Motorcycle dominant. Sinds in 2011 het merk werd overgenomen door Polaris Inc. werd in eerste instantie gestart met het produceren van motoren die deden terug denken aan die grote en zware machines van weleer. Maar in 2017 introdu ceerde Indian Motorcycle de FTR 750, bedoeld om opnieuw deel te kunnen nemen aan de (Flat Track Racing) competitie in de Verenigde Staten. Dit model werd zo goed ontvangen dat men al snel besloot een 1200 cc versie uit te brengen voor op de weg. En daarmee werd een nieuwe icoon geboren, een snelle en zeer wendbare motor met een uiterst sportief karakter en een zeer krachtige motor. Het model nodigt uit tot een wat sportievere rijstijl in de stad of op omliggende mooie bochtige landweggetjes, maar ook op grotere af standen is de FTR een betrouwbare en prettige reispartner. Vanaf € 16.590. www.indianmotorcyclebenelux.com
Wil je elektrisch door de stad zoeven, dan is deze Piaggio 1 je nieuwe scooter. Strak Italiaans design, verkrijgbaar als brom en snor, dus 45km/u of 25km/u. Met een actieradius tot 55 km in ECO- en tot 43 km in de SPORT-modus. Daarnaast zijn er nog de 1+, met een grotere accu die je tot honderd kilometer ver brengt en de Active (met een maximumsnelheid van 60 km/u en een actieradius tot 85 km). De ECO-modus geeft dus meer bereik bij een geleidelijke acceleratie, terwijl de SPORT-modus het volledige potentieel van de motor benut en een sportievere rijervaring biedt. De sleutelloos startende Piaggio 1 is rondom voorzien van LED en heeft een digitaal dashboard dat zich automatisch aanpast aan dag en nacht. Opladen is een fluitje van een cent. Je koppelt de accu in een paar seconden los om hem thuis, op kantoor of waar dan ook in een stopcontact te steken. De accu weegt tien kilo en heeft een capaciteit van 1,4 kWh, terwijl de accu’s van de 1+ en 1 Active een capaciteit hebben van 2,3 kWh en vijftien kilo wegen. In diverse kleuren vanaf € 2900.
Het is een vraag die menigeen uit de slaap houdt: wat te doen met het eigen spaargeld wanneer de banken weinig rente geven, de financiële markten in mineur zijn en niemand weet of de vastgoedhuizenprijzen niet als een soufflé in elkaar zullen zakken…
Hans van Wetering“NFT’s,” fluistert een neefje tijdens een verjaarsfeest. “Non Fungible Tokens,” verduidelijkt hij. En dat het ei genlijk gaat om digitale ‘objecten’ -een afbeelding, een video, een tweet- die je kunt kopen en met winst verkopen. Unieke bestanden, vandaar de naam ‘Niet Vervangbare Tokens’, waarvan het eigendomsrecht is vastgelegd in een wereldwijd digitaal register: de blockchain. Je moest maar eens op een onlineveiling als OpenSea gaan rond snuffelen, zegt hij nog. En, oh ja, dat je natuurlijk wel in cryptovaluta moet afrekenen. Daags erna besluit je je in de materie te verdiepen.
Een NFT kan van alles zijn, ontdek je, en in elke prijsklasse is wel iets te vinden. Voor sommige NFT’s worden enorme bedragen afgetikt: een video van twaalf seconden van een dunk van LeBron James (208.000 dollar), de eerste Wikipedia-pagi na (750.000 dollar), een uit gerechtelijke docu menten opgebouwde afbeelding van Edward Snowden (5,4 miljoen dollar).
Bij sommige gelimiteerde series speelt status een belangrijke rol. Wie een zo geheten cryptopunk aanschaft, een pixe lachtig plaatje van gezichten waarvan sommige miljoenen opbrengen, schaart zich in een elitegezelschap. Dat laatste geldt ook voor de Bored Ape Yacht Clu een verzameling digitale cartoons van aapjes, elk met andere kleuren, ge laatsuitdrukking en outfit, die worden gepromoot door beroemdheden als
Bedrijven en zelfs overheden hebben de NFT-wereld ontdekt. Adidas zocht samenwerking met het bedrijf achter de apen. Het Vaticaan vatte het plan op om haar bekendste kunstwerken als NFT-collectie te lanceren. Voor de eerste Wikipedia-pagina werd 750.000 dollar betaald.
Honderd miljoen dollar bedroeg de omvang van de NFT-markt in 2020. Een jaar later was dat al veertig miljard. Die explosieve groei hing samen met al die nieuwe cryptomiljonairs. Sommi gen zien nog een diepere, maatschap pelijke verklaring, lees je: een nieuwe generatie voor wie de digitale wereld even werkelijk is als de fysieke wereld wil ook in die digitale wereld dingen ‘bezitten’.
Wat je echter eveneens ontdekt, en wat je neefje niet vertelde: met de recen te cryptocrash is ook de NFT-markt in woelige wateren terechtgekomen. Bedroeg het wekelijkse volume begin februari 2022 nog zo’n vier miljard dol
lar, een maand later was dat nog geen miljard. Minder handel, lagere prijzen. Alleen topstukken, zoals bijzondere plaatjes uit de Bored Ape Yacht Club en zeldzame Cryptopunks halen nog hoge prijzen.
Mark Zuckerberg gelooft er echter nog steeds in, lees je. En dat NFT’s een be langrijk ingrediënt vormen van diens Metaverse: de virtual-reality wereld die Facebook moet gaan vervangen.
Maar je twijfelt nog steeds. Wat te doen. Dan krijg je een gek idee: een schilde rijtje aan de muur dan toch maar?
Mei dit jaar. Voor het eerst sinds de pandemie wordt in Maastricht weer de TEFAF-kunstbeurs gehouden. Dat komt goed uit. Het aanbod is overwel digend. Van oude meesters tot moder ne kunst. Maar wat te kopen? Waar te beginnen?
Bij de Zwitserse Galerie Von Vertes is een schilderij schijnbaar achteloos op een stoel geplaatst. Alsof het net niet goed genoeg is voor een plekje aan de muur. ‘Serge Poliakoff, Composition abstraite, 1947, olie op karton, 33 x 41 cm’, staat op een kaartje.
“Een vroeg werk,” zegt de galeriehou der, weinig enthousiast. 130.000 euro moet het doekje kosten, zegt ze, ver ontschuldigend bijna.
Of het een goede investering is?
“Kijk naar wat je over twintig jaar nog aan de muur wilt hebben,” antwoordt ze. ”Als je iets koopt en het daalt in waarde dan kan het maar beter iets zijn dat je mooi vindt.”
Het begrip ‘emotioneel dividend’ valt: koop waar je hart van opengaat, dan is kunst onbetaalbaar. Klinkt prach tig, maar uit onderzoek blijkt dat het kopers vooral gaat om het aanschafple zier, de verwachte waardestijging en of het binnen het interieur past.
De galeriehouder wijst op een minus cuul schilderijtje (15,8 bij 22,7 cm)
“van de populaire Japanse kunstena res Yayoi Kusama”. Pumpkin bestaat
wereld wil ook in die digitale wereld dingen 'bezitten'Samenwerking Adidas met Bored Ape Yacht ‘Serge Poliakoff, Composition abstraite’.
uit een eindeloze hoeveelheid zwarte en witte rondjes. 750.000 euro is de prijs, zegt ze. En dat deze schilderijtjes een paar jaar terug voor 400.000 weg gingen. Een goede investering dus en, argument voor de kleinbehuisden, “het past altijd”.
Wie helemaal geen risico wil lopen, beperkt zich tot de echte topstukken, vertellen meerdere galeriehouders. En ook van grote meesters alleen de bes te schilderijen. Want “Rembrandt had ook wel eens een mindere dag.” Goed advies, ongetwijfeld, maar die zijn on betaalbaar. Dat is echter niet per se een belemmering, vertelt Mehmet Keski ner van Kent Antiques uit Londen. We staan naast een blinkend zwart,
kunststof paard. Het paard zelf is zon der betekenis, het gaat om de juwelen en edelmetalen op zijn rug: het enig overgeleverde 19e-eeuwse zadeldek van een Ottomaanse Sultan. Over de waarde wil Keskiner niet meer kwijt dan dat het in de miljoenen loopt.
In de kunsthandel zien we sinds kort een heel nieuw businessmodel, zegt Keskiner. Een investeerder koopt het kunstwerk en verkoopt het vervolgens in delen door aan andere investeerders. Het idee erachter is dat het kunstwerk daarna voor tentoonstellingen aan
musea wordt geleend, die daarvoor publiciteit maken, waardoor het ob ject meer waard wordt en er uiteinde lijk misschien zelfs een geïnteresseer de opduikt die voor een aanzienlijke som het héle werk wilt kopen.
Over emotioneel dividend hebben we het dan niet meer, het zadeldek wordt immers niet in stukjes geknipt en bij je thuis afgeleverd. Praktisch nut, een overweging die ook nog een rol zou kunnen spelen, is er niet. Iets dat ook geldt voor dat 16e-eeuwse Itali aanse spinet (prijs op aanvraag) of
die 18e-eeuwse Indiase Katar (9500 euro): een mes gemaakt om harnas sen mee te doorboren. Een middel eeuws psalmenboek (600.000 euro) bevat prachtige gekleurde miniatu ren, maar dat je de Latijnse tekst zult zingen is toch onwaarschijnlijk. Een designlamp van William Brand, Takara geheten, een dreigende boom stamvorm (‘publieksprijs’ 43.000 euro), geeft heus licht, maar “is toch vooral een lichtsculptuur.”
Design heeft het sinds enkele maan den sowieso lastig, klinkt het. Op vei lingen brengt het ineens veel minder op. Wat het daar wel goed doet? Edel metalen, juwelen. Dat juwelen populair zijn blijkt daags erna als vier mannen de vitrines van juwelier Symbolic & Chase inrammen en er met een collier van 27 miljoen euro vandoor gaan. Op de keper be schouwd ook een manier om in kunst te investeren natuurlijk, voor lui met een defect moreel kompas althans. En daartoe reken je jezelf niet. Opnieuw twijfel je. Wat te doen? Een mooi doekje kopen en als bonus je ‘emotioneel dividend’ incasseren? In tekenen op een stukje zadeldek?
En dan, eind juli, hoor je opeens over The Currency, een kunstwerk van Damien Hirst. Of tenminste, het be staat uit 10.000 stippen-schilderijtjes op papier, elk met de hand gemaakt, genummerd en gesigneerd. De titels van de schilderijtjes werden gegene reerd door een computerprogramma, op basis van favoriete songteksten van Hirst.
Dat het werk in het nieuws kwam had echter met nog iets heel anders te maken. Toen Hirst in juli 2021 in één keer alle 10.000 werken via een inschrijving aanbood (voor 2000 dol lar per stuk) betrof dat niet de fysieke werken, maar een NFT ervan (een
Sommige ‘exemplaren’ werden ver handeld voor wel 70.000 dollar. Waarna, met de cryptocrunch, de prijzen flink zakten. Maar toen eind juli dit jaar de deadline verstreek, bleek verrassend genoeg ‘slechts’ 51,5 procent van de eigenaars de NFT te hebben ingeruild voor een fysiek exemplaar. De resterende 4851 fysie ke werken zouden vervolgens in het openbaar, tijdens een tentoonstelling, worden vernietigd.
Heeft Zuckerberg het dan toch bij het goede eind? Even rondkijken op NFT-veilingsite Open Sea dus maar.
The Currency van Damien Hirst moet je kiezen tussen de NFT of het fysieke exemplaar.
afbeelding van voor- en achterzijde), waarbij de koper te horen kreeg dat hij een jaar had om te beslissen of hij de NFT wilde houden dan wel deze wilde inruilen voor het fysieke exemplaar. Beide houden was niet mogelijk. Koos iemand voor het fysieke exemplaar dan werd de NFT vernietigd, bij een keuze voor de NFT ging het fysieke exemplaar eraan. De handel explodeerde.
Er zijn ‘Currency’s’ van Hirst te koop vanaf zo’n 8000 euro, ontdek je. Nog altijd vier keer de intekenprijs. Je gaat de titels langs. ‘Let me hide from you’, ‘Because I’m such a shame’, ‘I was born into the curse’ - nee, die niet, dat is vragen om ellende. Dan valt je oog op ‘My angels adore me’. Ja, die bevalt je. Fijn stippending ook. En voor omgerekend 13.000 euro is hij van jou. Nu nog even beslissen…
De modellen van de Meister en max bill lijnen, waarvan de wortels respectievelijk teruggaan tot de jaren 1950 en 1960, behoren vandaag tot de horlogeklassiekers van Junghans.
Zij genieten een grote populariteit als dagelijkse metgezel en worden bij tal van gelegenheden gedragen. Junghans speelt nu in op de vraag naar horloges die nog net iets beter bestand zijn tegen dagelijks gebruik, door alle Meister- en JUNGHANS max bill-modellen standaard uit te rusten met enorm krasbestendig saffierglas. Dankzij de zorgvuldig vervaardigde en speciaal gebogen glazen behouden de modellen hun karakteristieke vormgeving en winnen ze bovendien nog aan gebruikswaarde en duurzaamheid. De modellen zijn niet alleen beter bestand tegen krassen, maar zijn tegelijk ook uitgerust voor een dynamisch dagelijks leven met een waterbestendigheid tot 5 bar.
Betere weerstand met ongewijzigde optiek – deze eis gold ook voor het nieuwe horlogeglas zelf:
Al decennia lang is de bijzonder hoge welving van het glas met lage lichtbreking een centraal designkenmerk van Junghans horloges. Om beide eigenschappen te kunnen reproduceren met het meer resistente glas, moeten de sneden van de binnenste en buitenste welvingen perfect op elkaar zijn afgestemd voor ideale optische eigenschappen. Bovendien is voor de productie van deze karakteristieke welving ongeveer driemaal zoveel van het kostbare materiaal nodig als voor vlak saffierglas.
Het resultaat van dit proces is indrukwekkend onopvallend en weerspiegelt toch datgene wat de horloges van Junghans al decennialang tot gekoesterde klassiekers maakt: de liefdevolle combinatie van schoonheid en praktische waarde tot een tot in het kleinste detail samenhangend geheel.
De combinatie van schoonheid en functionaliteit: met de nieuwe saffierglazen vindt de designfilosofie van Max Bill zijn logische voortzetting.
Voor meer informatie: info@timecompany.nl of 0031-570-514200
Zoals alle Junghans klassieke horloges, is de Meister Chronoscope ook uitgerust met dit robuuste saffierglas.
Klassieke elegantie ontmoet innovatieve designtaal: De Meister fein Automatic draagt de identiteit van de Meister-serie maar dan met geheel nieuwe contouren – modern, minimalistisch en opmerkelijk bescheiden. Het horloge combineert dus de essentie van een klassieker met de geometrie van een nieuw tijdperk. Meister fein Automatic: Automatisch kaliber, saffierglas, waterbestendig tot 5 bar. www.junghans.de
Alle Junghans modellen zijn verkrijgbaar met saffierglas.
Het tonen van karakter begint om je pols.
Almere, een prachtige herfstdag, Landgoed Overgooi heet de ‘wijk’, het Wassenaar van Flevoland wordt het genoemd. Langs een van de meanderende groene lanen, staat een imposant landhuis. Het is het thuis van Adjiedj Bakas: de flamboyante ‘trendwatcher des vaderlands’ zoals NRC hem noemde. Bakas houdt lezingen over de hele wereld, duidt de toekomst voor ondernemers, multinationals en politici.
De brede poort zwaait open, erachter een voorrijlaan van grind. Echtgenoot Vinco David doet open en leidt mij naar Bakas’ werkkamer. “Hans, welkom in het gekkenhuis!”
Bakas zit achter zijn bureau. Hij wordt gemas seerd. “Dit is Sjoerd, ik noem hem ‘pop’, vindt hij niet erg, toch Sjoerd? Ik noem alle mannen pop en alle vrouwen poes.” Schaterlach.
Fysiotherapeut Sjoerd gaat onverstoord door met het masseren van Bakas’ nek en schouders, af en toe ontsnapt hem een kreet. “Het is een stressy tijd, veel lezingen, ik word voortdurend gebeld over de trends voor 2023.”
‘Haveli Ahava’, zoals het huis heet, ‘Huis van de Liefde’ is een landhuis van 350 vierkante meter oppervlakte, met een landschapstuin van 2500 m2 en een vijver die zo uit een achttiende eeuws buiten lijkt te zijn weggelopen. En overal waar je kijkt: beelden, schilderijen, tapijten, objecten, vele honderden, soms duizenden jaren oud.
“Quote heeft dit huis ooit het mini-Rijksmuseum genoemd. Ik heb geen kinderen, dus ik verzamel kunst. Toch Laika?”
Laika is de langharige chihuahua op Bakas’ schoot. Vernoemd naar een ander hondje met die naam dat echtgenoot Vinco gezelschap hield tijdens gevaarlijke tochten door de Andes, ver noemd óók naar het beroemde hondje dat als eer ste levende wezen de ruimte inging. Bakas: “Heel zielig, ze hadden geen voorzieningen getroffen voor zijn terugkeer dus hij is eenzaam gestorven, gestorven voor de vooruitgang, voor de mensheid. Onze Laika is een eerbetoon aan de Russische
Laika.” Laika heeft geen idee waar het over gaat, zit vol maakt stil terwijl zijn baasje hem over de kop aait. Bakas wijst naar een ivoren beeldje op het bureau: “Dat vind ik zo mooi! Dat is 150 jaar oud ongeveer, komt uit Benin, een koninkrijk in Nigeria, dat hebben de Engelsen eind negentiende eeuw platgebrand. Ik vind het een heel krachtig beeld. Ze kijkt dromerig, maar ook een beetje boosaardig. Die big black mama’s zijn heel streng, daar om zijn alle negermannen bi.” Een schaterlach opnieuw. “Adjiedj je nek is weer helemaal los,” zegt Sjoerd. “Mag ik heel even op je rug komen zitten, dan gaan we hem even mobiliseren.” Bakas gaat op de sofa liggen, kreunt. Laika blaft. Bakas: “Hij ziet dat zijn baasje pijn heeft: chihuahua’s zijn goede waakhonden.”
Direct boven de sofa hangt een enorm portret van Bakas, gekleed als een Indiase maharadja. Het is een rendering, zegt Bakas, meer dan dertig lagen foto’s over elkaar, ge maakt door kunstenaar Richard de Moel, echt van grote schoonheid.” ‘Schoonheid’, het woord is gevallen, wat betekent het voor hem?
“Schoonheid is wat je gelukkig maakt,’ zegt Bakas on middellijk. “Uit onderzoek komt naar voren dat bij kijken naar kunst die je raakt, hetzelfde puntje rechtsachter in je hersenen actief wordt dat ook aangaat als je verliefd bent. En als je coke snuift trouwens ook, maar daar doe ik niet aan. Ik ben gek op mijn man, mijn vrienden, mijn hondje. Schoonheid is liefde.” Dan is Sjoerd klaar.
Bakas gaat voor naar de huiskamer, naar het ‘museum’. “Kijk, dit beeld is duizend jaar oud, het stelt Shiva voor, de God van de vernietiging en de wederopbouw. Daar ben ik naar vernoemd, mijn naam in het Sanskriet is Shiva.” We lopen verder: een Tibetaans tempelkastje, een duizend jaar oud Perzisch bord, een met ivoor ingelegd doosje uit India, een schilderij van een vrouw in een
blauwe sari (“gekocht omdat het op mijn moeder lijkt”), een beeld van een stier, van de Colombi aanse kunstenaar Botero (“in Suriname noemen ze homo’s ‘boeler’, dat is afgeleid van het Engelse bull. Omdat homo’s het doen zoals de stier de koe neemt, denken ze: het is een geuzending”).
“Alle dingen hier hebben een verhaal, ik woon eigenlijk in één grote roman, in verschillende romans tegelijk.”
Meer nog dan de afzonderlijke objecten is het huis zelf het kunstwerk, een zinsbegoochelende, barokke wereld, met de heer des huizes, gekleed in een brokaten jasje met Egyptische figuren, als vanzelfsprekend middelpunt: een sprookjesprins in een sprookjespaleis. “Alle dromen die ik als jongetje van zes had, heb ik gerealiseerd,” zegt Bakas als hij even later plaats heeft genomen op een met groen velours beklede sofa.
“Ik zei tegen mijn moeder: als ik groot ben, woon ik in een groot huis vol kunst en antiek, heb ik een lieve man en rij ik een Bentley of een Rolls Royce. Die man die heb ik, en de Bentley komt volgende week.”
Amsterdam UMC en het Antoni van Leeuwenhoek gaat hij nu op voor een experimentele therapie waardoor hij misschien nog wel twee jaar heeft. Ik zei tegen hem: ik verbied je dood te gaan! Je bent het hoofd der familie, je bent papa van Laika, en die is pas vijf maanden, heeft net zijn eerste melktandje verlo ren! Ik had al helemaal bedacht wie in de Bentley moest zitten, achter de lijkwagen. Maar die begrafenis gaan we uitstellen! Geen gelul! Deze zomer doen we een grand tour door Europa in de Bentley!”
Die Bentley is een twintig jaar oude Arnage. “Hij is donkerblauw, en van binnen beige, een feestje om in te tuffen, mijn rijdende kantoor met tv, koelkastje en wifi: helemaal hilarisch! De Lexus SUV wordt dan de boodschappenwagen. We dachten: de inflatie is zeventien procent, we kunnen wel sparen, maar het geld kan ik toch niet meenemen naar de hemel.”
En er speelt nog iets, zegt Bakas, echtgenoot Vinco is ongeneeslijk ziek.
“Mijn man heeft longkanker in de laatste fase, sommige oncologen zeggen dat hij nog maar een paar maanden heeft, maar hij heeft alle statistie ken verslagen en is niet dood te knuppelen. In
Laika heeft zich weer gemeld. Naast de sofa staat de honden bench, eroverheen gedrapeerd een rood laken. Hij wil naar binnen, maar het laken zit in de weg, hij trekt eraan, loopt om de bench heen, trekt opnieuw, tevergeefs.
Bakas ondertussen vlindert van onderwerp naar onderwerp. Het gaat over Bakas’ alcoholistische, gewelddadige vader (“Ik zei tegen mijn moeder: “Je moet die man gif door het eten strooien. “Nee, ik ga hem niet vermoorden,” zei ze: “Bad karma, God zal hem op een gegeven moment wel opruimen”), over thuisland Suriname (“het land van de toekomst, en dat zal het altijd blijven”), over het graaikapitalisme van bedrijven als Amazon (“we moeten toe naar een ‘karma-kapitalisme’: wie goed doet, goed ontmoet. Wij zijn goed voor ons personeel, hebben een tuinman, een klusjesman, en onze inwonende ver zorgster Anna uit Slowakije kookt en doet het huishouden: zij rijdt mij altijd door het land, binnenkort ook in de Bentley”). En telkens is er die schaterlach.
Terug naar de schoonheid. Waarom verzamel je kunst? “Het ontroert me, en als iets mij emotioneert, vind ik het de moeite waard.” Bakas wijst naar twee beelden van keramiek, uit China ten tijde van de Zijderoute, de 6e eeuw. “Die koppen van die kamelen zijn toch geweldig! Kijk dat tongetje nou! Ze komen uit graven, je ziet de aarde nog in hun bek, de Chinese elite nam alles mee in hun graven. Ik heb een Chinese vriend, Won Yip, de horecakoning van Amsterdam, die is als de dood voor die beestjes. ‘Ze komen uit graven,’ zegt hij, ‘Je moet de doden met rust laten. Zo meteen komen de geesten van die doden hier spoken’.”
Bakas lacht, zegt: ‘ik ben altijd gefascineerd geweest door de dood. Ik ben zelf drie keer bijna dood geweest, heb twee hersen bloedingen overleefd, prostaatkanker gehad, een pijnlijk gezwel in mijn rug dat me bijna een dwarslaesie bezorgde. Geniet van het leven, Hans, elke dag kan het voorbij zijn, elke dag! Bakas wijst naar een Boeddhabeeld: mijn eerste man is dertig jaar ge leden aan kanker overleden, dat beeld stond naast hem bij zijn sterfbed, dat maakte hem rustig, zo prachtig, die verstilling!”
“En nu gebeurt het weer.”
Een stilte valt.
“Wat ben jij?” vraagt hij dan ineens. “Hoe bedoel je?”
“Van geloof.”
“Niets.”
“Je moet wel iets gaan worden hoor, want het wordt een ver schrikkelijke tijd, en dan biedt het toch troost als je denkt dat er
in de kosmos iets is. Asielcrisis, energiecrisis, alles komt nu bij elkaar. We leven nu in het ‘tijdperk van chaos’, ik heb daar een boek over geschreven. Maar uiteindelijk komen we eruit hoor, en dan wordt het allemaal nog veel beter.”
Echtgenoot Vinco komt binnen, vraagt of we koffie willen, verdwijnt weer. “Heb jij een vrouw?” vraagt Bakas plotseling. “Ja? Mooi!
Mensen scheiden tegenwoordig veel te makkelijk. Niet doen jongens! Blijf bij elkaar! Kijk of er toch nog ergens liefde is. Vinco en ik zijn 24 jaar bij elkaar, het was echt niet altijd het paradijs, maar toen ik ziek werd, was hij er voor mij. Hij heeft de trouwgelofte waargemaakt.” Laika keft.
“Ja kleintje, jij ook.” Gekef opnieuw.
“De helft van de partners van mensen met hersenletsel of kanker vertrekt, maar hij heeft mij niet aan mijn lot overgelaten. En ik laat hem ook niet aan het lot over. Hij is echt het mooiste dat ik hier in huis heb.”
Bakas’ nieuwste boek heet De Toekomst van Zorg, waarin hij ingaat op de zorgrevolutie die volgens hem aanstaande is. Zie ook: www.trendsbybakas.nl. Gentlemen’s Watch verloot 5 boeken. Wil je in aanmerking komen, stuur dan voor 15 december 2022 een e-mail met je NAW-gegevens naar info@gentlemenswatch.com
Casio heeft zijn populaire label G-SHOCK uitgebreid met drie nieuwe GM-B2100-horloges met een volledig metalen behuizing. De GA-2100, een herinterpretatie van de allereerste G-SHOCK ooit (DW-5000C), kwam in 2019 op de markt. Direct was het gestroomlijnde ontwerp van de 2100-reeks zeer populair, vooral onder jongere consumenten. Die kenmerkende vorm wordt nu naar een hoger niveau getild, want de nieuwe GM-B2100-horloges maken gebruik van roestvrij staal voor het buitenste materiaal van de kast, band en lunette. De schokbestendige structuur is bij de G-SHOCK GMB2100-horloges onder meer gebruikt voor de schroefdeksel van de kast, band en lunette. Daarvoor zijn buffercomponenten van fijne hars tussen de lunette en de kast ter versteviging aangebracht. Om de kwaliteit van het metaal te accentueren, zijn de onderdelen met verschillende afwerkingen behandeld: de lunette heeft een circulair geborstelde finish, de band een lineaire en de afschuining van de lunette, de knoppen en de achterkant van de kast zijn glanzend gepolijst. De wijzerplaat is samengesteld uit meerdere delen om diepte en dimensie te creëren. Er is keuze uit de GM-B2100D met roestvrijstalen glans, de chique GM-B2100BD met zwarte ion-plating en de GM-B2100GD met helder roségoud. Voor alle horloges geldt dat ze zijn voorzien van het Tough Solar-oplaadsysteem, waardoor het niet nodig is om de batterij regelmatig te vervangen. Bovendien zijn ze uitgerust met Smartphone Link-connectiviteit via Bluetooth voor accurate tijdsweergave en eenvoudige instelling van alarmen, countdown timer, wereldtijd en andere functies via een smartphone-app. Kost € 499 - € 549. casio.nl
Frederique Constant heeft de Classics Carré-lijn, die in 2003 op de markt werd gebracht, opgestrakt. Dus geen Heart Beat-opening meer op de wijzerplaat en de Romeinse cijfers hebben plaatsgemaakt voor een opgedrukte index, verdubbeld op 12 uur. Het resultaat is meer tijdloos en staat dichter bij de esthetiek van de jaren 1920, de stijl waarnaar dit horloge verwijst. Hij is verkrijgbaar in 3 versies, alle maal voorzien van het kaliber FC-303 met een gangreserve van 38 uren, zichtbaar door de kastbodem. De meest klassieke heeft een stalen kast, zilveren wijzerplaat en zwarte lederen band; de meest moderne heeft dezelfde kast met blauwe wij zerplaat op een bijpassende band in dezelfde tint en is met blauw doorgestikt; de meest chique -en kostbare- heeft een kast in verguld roségoud, met indexen en wijzers in dezelfde kleur en met een bruine band. Vanaf € 995 (afgebeeld: € 1295) www.frederiqueconstant.com
Hoewel het uiterst masculine oogt, meet deze nieuwe Aikon toch slechts een bescheiden 38 mm. Zich ervan bewust dat een toenemend aantal klanten op zoek is naar sub-40mm kast opties, heeft Maurice Lacroix dit nieuwste horloge ontworpen als unisex, met een ideaal formaat voor de meeste polsen. Er is keuze uit twee kleuren wijzerplaat, zwart of groen, uitgerust met zilverkleurige uur- en minutenwijzers, bekleed met witte Super-LumiNova. De centrale secondewijzer is voorzien van een lichtgevende ‘lolly’, wat de leesbaarheid ten goede komt. De kroon nestelt zich tussen brede schouders die hem beschermen tegen schade. De indrukwekkende waterdichtheid van 300m (30ATM) maakt hem tot een fijne partner voor snorkelen, windsurfen of andere watersporten. Het automatische kaliber ML115 vormt het hart van dit horloge. En als band kan worden gekozen uit zwart of groen rubber band, versierd met een glanzende ‘M’ logo, of een 5-rijige edelstalen armband. Kost € 2010. www.mauricelacroix.com
Deze nieuwe duiker in de collectie van Airain heet Sous-Marine. Een model dat ooit in de jaren zestig het levenslicht zag, maar van het toneel verdween door de kwart scrisis. Deze nieuwe versie is, tra ditioneel bij het herboren Airain, op democratische wijze tot stand gekomen, door te stemmen via de website van het merk. Zo werden keuzes gemaakt voor glassoorten, wijzers, lunettes, wijzerplaatkleu ren, polsbandjes en uurwerken. Opvallend historisch aspect is de kroon, die een beetje groot lijkt in vergelijking met andere hor loges. Wat je ziet is dan ook niet de kroon, maar een kroonkap be doeld om de waterdichtheid rond de kroon te garanderen. De echte kroon heeft inkepingen waar deze kroonkap, als je hem omdraait, precies op past. Dat was in de ja ren zestig een slimme uitvinding voor de Sous-Marine, toen nog een handopwinder. Het maakte het opwinden van het horloge gemak kelijker. Iets wat je bij deze automa tische versie niet meer echt nodig
Dit schitterend minimalistische horloge is vernoemd naar Karesansui, de typisch Japanse tuinstijl waarbij berglandschap pen en waterlopen slechts met stenen en zand worden weerge geven, zonder vijvers of kleine beekjes. De in het witte zand getekende patronen geven daarbij de illusie van water, met rech te lijnen, bochten en spiralen. Deze groeven in het zand zijn meestal 10 cm diep. Hier komen de schaduwen duidelijk naar voren, zelfs wanneer het witte zand slechts zwak verlicht is. Zo ontstaat er een golfpatroon met heldere vlakken die contrasteren met de schaduwen gevormd door diepere groeven.
De wijzerplaat van dit nieuwe en exclusief in Europa verkrijg bare model (oplage: 100 stuks) is geïnspireerd op die karak teristieke karensansui-traditie. Delicate, zacht gebogen lijnen stralen uit het midden van de wijzerplaat en doen denken aan het zand van een karesansui-tuin dat verandert naargelang de invalshoek en het licht verandert. De zorgvuldig gepolijste uur- en minuutmarkeringen en wijzers zorgen daarbij voor een perfect afleesbaarheid, een belangrijk kenmerk van Grand Sei ko. Dit horloge, met referentie SBGY027, is uitgerust met het handmatig opwindbare Spring Drive 9R31 kaliber. Spring Dri ve is een unieke horlogetechnologie welke energie genereert die vergelijkbaar is met die van traditionele mechanische horloges, maar deze combineert met een elektronische regelaar om een precisieniveau te bieden dat ongeëvenaard is door mechanische horloges. Het uurwerk heeft een royale gangreserve van onge veer 72 uur. Kost € 9200. www.grand-seiko.com
Een van onze favoriete horloges aller tijden komt uit Duitsland en heet Zeitwerk. Dit iconische model van A. Lange & Söhne is nu verbeterd op een aantal interessante punten. Zo is de gangreserve van het geëvolueerde kaliber L043.6 verdubbeld van 36 naar 72 uur. De Zeitwerk heeft nu bij volledige opwinding dus voldoende energie om 4.320 minutensprongen te maken, of beter gezegd: 72 sprongen met alle drie de schijven, 360 sprongen met twee schijven en 3.888 sprongen met slechts één schijf. Een andere verbetering ten opzichte van het vorige model is de vereenvoudigde instelling van de uren. De drukker op vier uur kan nu de weergave afzonderlijk vooruitzetten, wat vooral handig is als de tijdzone tijdens een reis verandert. Deze drukker is trouwens van het omgekeerde type, want er gebeurt niets wanneer hij wordt ingedrukt, maar het display schakelt vooruit zodra hij wordt losgelaten. Dit beschermt het uurwerk tegen mogelijke schaden door hard of snel drukken. De nieuwe versie is leverbaar in platina en roségoud, beide 41,9 mm groot en gehangen aan een alligator-lederen band. www.alange-soehne.com en www.schaapcitroen.nl
De tweede generatie van een van ’s werelds beste smartwatches is een feit. Garmin heeft de MARQ-collectie onderhanden genomen en voorstaan staat er dus Gen 2 achter. De MARQ is er als Athlete, Adventurer, Golfer, Captain en Aviator. Allemaal gemaakt van Grade-5 titanium (46 mm) en voorzien van een helder AMOLED touchscreen met koepelvormige saffierlens, sterker en helderder dan voorheen. Bomvol speciale functies voor de specifieke gebruikers, een lange batterijlevensduur tot 16 dagen in smartwatchmodus en met hoogwaardige materialen is elk MARQhorloge klaar voor het avontuur of de activiteit die jij kiest. Dat geldt trouwens ook voor de banden, die zijn gemaakt van titanium, leer, jacquard geweven nylon en siliconen. Ten opzichte van de vorige generatie zijn er zowel verbeteringen doorgevoerd (bijvoorbeeld tweemaal zo snel opladen), als erg interessante features toegevoegd. Een paar voorbeelden? De Jet Lag Adviser. Of je nu een wereldreiziger bent of een atleet die deelneemt aan evenementen in binnen- of buitenland, deze feature helpt je om je mentaal en fysiek op je best te voelen. Aan de hand van je slaapgeschiedenis en andere gegevens wordt de hoeveelheid blootstelling aan licht geadviseerd, evenals een slaapschema, lichaamsbeweging, cafeïne-inname, voeding en meer om de effecten van een jetlag te minimaliseren. Ook interessant: de gehele collectie biedt nu ondersteuning voor multi-band GNSS, multifrequentie GPS (L1 + L5) en Garmin SatIQ technologie. Dat zorgt voor superieure positienauwkeurigheid in elke omgeving, maar optimaliseert bovendien tegelijkertijd de levensduur van de batterij. Want waar het avontuur ook heen gaat, deze technologie selecteert in realtime automatisch de juiste satellietmodus voor de omgeving. En zo zijn bij alle horloges in deze hoogwaardige collectie interessante vernieuwingen doorgevoerd –voor vliegeniers, golfers, zeilers, avonturiers en atleten-, die ze op een nóg hoger niveau plaatsen.
De MARQ (Gen 2) varieert in prijs van € 1.950 tot € 2.550. Voor een compleet overzicht van de talloze specs surf je naar garmin.com.
Club Sport neomatik polar en Club Sport neomatik petrol heten ze voluit. Twee nieuwe horloges die alles bieden wat belangrijk is aan de pols. Volledig handmatig gebouwd volgens de horlogetradities van Glashütte, dus precies en uiterst betrouwbaar. Maar ook robuust en absoluut perfect uitgevoerd. De comfortabele roestvrijstalen kast en schakelband (gepolijst en gesatineerd) versmelten naadloos met elkaar en omlijsten de schitterende sunburstafwerking van de wijzerplaat. Het model was natuurlijk al verkrijgbaar in blauw en zwart, ieder met een diameter van 42 mm. Maar deze twee nieuwe versies meten een bescheiden 37 millimeter en zijn daarmee perfect voor vele polsen, zowel voor mannen als voor vrouwen. De nieuwe kleuren van de wijzerplaat zijn opvallend. Polar blue en petrol green zijn niet alleen verfrissend anders, maar stralen ook echt dankzij de luxe sunburst afwerking. Bovendien zijn de lichtgevende cijfers onder het gewelfde saffierglas ook ‘s nachts of onder water goed leesbaar. En dankzij de verzonken uurcijfers (die dus meer lichtgevend materiaal kunnen bevatten) gloeien deze nieuwe Nomos-horloges zeer lang. De energie die deze horloges nodig hebben om de tijd weer te geven, wordt gegenereerd door de kleinste beweging van de pols: het uiterst precieze uurwerk (in-house kaliber DUW 3001 neomatik) werkt namelijk erg efficiënt, want de rotor windt het kaliber op met bewegingen in beide richtingen. De horloges zijn waterbestendig tot 20 atm, waardoor ze -ook- de perfecte zijn voor sporten bij en in het water. Kost € 2480. www.nomos-glashuette.com
Aventi vond saffierglas, wat veel andere merken gebruiken, niet goed genoeg. Dus bedacht het Saphite, een innovatieve stof waarbij een kristallijne structuur in een glasachtige matrix is gecreëerd. Krasbestendigheid, duurzaamheid en transparantie zijn hiermee vergroot. Bovendien heeft Saphite een brekingsindex van slechts 1,65 tegenover 1,76 van saffierglas, resulterend in een natuurlijker en helderder beeld. Dat komt goed uit, want daardoor kun je die bijzondere tourbillon goed zien. Een van de kenmerken van de tourbillon is zijn complexiteit, wat hem delicaat maakt en extreem duur. Daarom heeft Aventi een geoptimaliseerde tourbillon bedacht, bestaande uit slechts 18 elementen, in tegenstelling tot ongeveer 40 van andere fabrikanten. Dit kroonjuweel van het GT-01S manufactuur kaliber in Grade 5 zwart titanium, is gemaakt en geassembleerd in La-Chaux-de-Fonds, Zwitserland. Dankzij het minimalisme is de overdracht van de energie is soepeler, en er is minder ruimte voor fouten in de montage en werking, resulterend in een uitstekende precisie. Meester horlogemaker Olivier Mory past elk horloge nauwgezet aan om een resultaat van +4/-4 seconden per dag te bereiken. Te koop voor CHF 24.500. Althans, wanneer het je wordt gegund. Want Aventi verkoopt zijn horloges slechts aan gelijkgestemden. Check aventi.com voor meer info.
Laco kent een lange traditie als t gaat om piloten horloges en brengt nu zijn ge-update klassieker ‘Kiel’ in twee nieuwe kleurvarianten uit. De kast is subtiel bewerkt en verkleind tot een eigentijdse diameter van 43 mm. Met een eveneens geredu ceerde hoogte van 14 mm staan de horloges mooi onder een manchet. Hoewel pilotenhorloges, dankzij hun waterdichtheid van 10 ATM zijn ze ook geschikt voor vrijwel alle activiteiten in en rond het water. Anti-reflecterend saffierglas, het gebruik van Superluminova C3 op diverse elemen ten van de wijzerplaat en de thermisch geblauwde wijzers zorgen voor optimale afleesbaarheid, zelfs bij slechte lichtomstandigheden en in het donker. Inwendig tikt het automatische chronograafkaliber Laco 500, dat kan worden bewonderd via een saffierkristallen caseback. Dit is gebaseerd op het beproefde Zwitserse Sellita SW500-uurwerk in Elaboré-kwaliteit en heeft een gangreserve van minimaal 56 uur. De Kiel.2 Schwarz en Kiel.2 Weiss kosten vanaf € 2.190. www.laco.de
Ondernemer Frans Pahlplatz is het creatieve brein achter de ambachtelijke keukens van zijn label Eginstill. Luxe maatwerk voor de happy few. Onlangs introduceerde de pionier Still, een toegankelijker, circulair keukenconcept op basis van een abonnementsmodel. “Ik hoop dat er meer mensen, in welke industrie dan ook, zullen opstaan om het zelfde te doen wat wij doen.”
Frans Pahlplatz heeft net zijn kinderen van school gehaald en een regenbui op de fiets ge trotseerd als hij Gentlemen’s Watch in de rui me showroom van Eginstill en Still in Amster dam-Zuid ontvangt. De 42-jarige ondernemer oogt ontspannen en vertelt enthousiast over zijn visie en plannen. Hij begon Eginstill als luxe, duurzaam antwoord op de wegwerpmentaliteit binnen de keukenindustrie.
“In Nederland worden jaarlijks bijna een half miljoen keukens verkocht en bijna net zoveel vervangen. Een leuk verdienmodel voor fabri kanten, maar écht niet meer van deze tijd. Van het restmateriaal van oude keukens belandt na melijk 143 miljoen kilo afval op de vuilnisberg.
Toen ik in 2010 Eginstill begon stond duur zaamheid voor mij dus voorop. Dat uitte zich in onverslijtbaar maatwerk. Eginstill werd al snel een merk wat steeds exclusiever werd.
Pahlplatz in op een tendens: toegang verkrijgen tot mooie, luxe gebruiksgoederen in ruil voor een vast bedrag per maand. Concepten als Lynk & Co, waarbij je je op een auto abonneert, of het Van Moof e-bike abonnement zijn eveneens voorbeelden hiervan.
Klanten werden veeleisender en je moet natuurlijk ook geld verdienen. Mijn missie om iets wezen lijks te veranderen in deze business, raakte daar door een beetje op de achtergrond. Zo’n drie jaar geleden was het de hoogste tijd om mijn princi pes nieuw leven in te blazen. Wat voegen we nou écht toe, hoe kunnen we zoveel mogelijk circulair gaan werken? Natuurlijk, we bieden hoge kwali teit, geen wegwerpmateriaal, maar met Eginstill voeren we maar een paar projecten per jaar uit. Als we op grotere schaal mensen gebruik willen laten maken van circulaire keukens, dan hebben we met iets nieuws te komen. Zo ontstond Still.”
hout bewerken… Ik had het enorm naar mijn zin, alles viel op zijn plek. Als kind was ik altijd hut ten aan het bouwen, creatief bezig. Ik ontwikkel de me verder in dit vakgebied en begon in 2007 voor mezelf. In eerste instantie maakte ik vooral meubelmaatwerk voor familie en kennissen. Het viel me daarbij op dat mensen voor hun keuken eigenlijk altijd belachelijk veel geld betalen voor wat ik als ‘troep’ beschouw. Wat als ik zelf keu kens zou gaan maken die op alle fronten kloppen? Dat werd Eginstill.
Was het altijd al je droom om ambachtsman te worden?
“Niet bewust. Ik was voordat ik met Eginstill be gon met allerlei dingen bezig. Vanuit desinteresse staakte ik twee universitaire studies. In het buiten land beleefde ik een paar horeca-avonturen. Vier winters bracht ik door in Frankrijk. In de zomer vond je me op Ibiza, in Tel Aviv en Barcelona. Tot ik in het buitenland een hele leuke Nederlandse vrouw ontmoette en verliefd werd (op actrice Lies beth Kamerling - redactie GW). En dus keerde ik terug naar Nederland. Ik was toen ook wel klaar met het horecaleven. Per toeval belandde ik in de meubelwerkplaats van een vriend en werd ik daar een soort manusje-van-alles. Zagen, timmeren,
En nu is er Still, een modulair en circulair keu kenconcept. Hoe werkt dat? “In onze showroom stel je zelf een keuken samen door uit verschillen de standaardmodules te kiezen. De stalen fronten komen in drie kleu ren en onze keukenapparatuur is al tijd van Gaggenau. Het werkblad is standaard van kwarts, een natuur steen. Afhankelijk van de samen stelling betaal je dan een bedrag vanaf honderd euro per maand. De consument moet doorgaans nog wennen aan het idee om zich op goederen te abonneren. Dan doel ik vooral op mijn generatie en ou der die nog steeds dingen wil heb ben. Een logische erfenis van onze grootouders, want die hadden na de oorlog niks. De afgelopen decen nia kwam steeds meer beschikbaar voor steeds minder geld. De huidige generatie jongeren hecht gelukkig minder waarde aan bezit, of ze wil in ieder geval minder spullen en meer kwaliteit.”
De prijzen van staal en hout rijzen de pan uit. Hoe blijft Still dan betaalbaar voor consumenten? “We halen alles zo dichtbij mogelijk, uit OostEuropa of uit Zweden. Ons staal komt uit Nederland, voor zover dat momenteel traceerbaar is. Het risico van hogere prijzen dragen we zelf. Bovendien blijft dit staal altijd bruikbaar en zit er nu ook al deels gerycled staal in onze keukens verwerkt. Het is de bedoeling dat alle onderdelen gerecycled worden. Dus als klanten hun abonne ment stoppen dan worden de modules weer op nieuw gebruikt. Het kost tijd om onze circulaire
kringloop te activeren. De minimale huurperiode van een Still keuken is vier jaar. We willen een keuken zo lang mogelijk op een plek laten staan. Verhuis je in de tussentijd, dan kan de nieuwe be woner je abonnement overnemen. Natuurlijk kun je de keuken ook meeverhuizen.”
Veel grote bedrijven doen aan greenwashing. Hoe zit dat in jullie branche?
“Ik hoor wel eens over recyclebare spaanplaat en daar ben ik sceptisch over. Maar, ik focus me liever op mezelf in plaats van op anderen. Wel hoop ik dat er meer mensen, in welke industrie dan ook, zullen opstaan om hetzelfde te doen wat wij doen. Het circulaire stuk is voor mij het meest belangrijk. Ik gooi ook nooit restjes weg uit onze koelkast. Niks is zo leuk om daarmee een lekkere maaltijd te maken. Het weggooien van voedsel en spullen is echt zo zonde.”
Je gooit geen restjes weg. Hoe groen leef je verder eigenlijk?
“Dat kan altijd beter. Ik denk wel dat ik op veel vlakken heel duurzaam consumeer. Ik koop bij voorbeeld weinig kleding en alleen kwalitatief goede spullen die jarenlang meegaan. Ik heb een allergie voor slechte kwaliteit ontwikkeld. Bood schappen haal ik zoveel mogelijk op de buurt markt of bij lokale ondernemers. Als ik de optie heb tussen een duurzame en niet duurzame keuze dan maak ik de eerste. Maar, we hebben thuis nog geen zonnepanelen en ik vlieg voor mijn werk, dat is weer minder duurzaam. Duurzaamheid zit voor mij vooral in mijn levenswijze en benadering van ondernemerschap waarmee ik hopelijk anderen inspireer.”
Wat zijn je ambities voor de toekomst? “Om voor ieder stukje in het productieproces zorg te dragen. Nou ja, bijna ieder stukje dan, ik zie ons geen hoogovens beheren om onze eigen staal productie te doen. Ik denk aan eigen bosbeheer met een eigen zagerij in landen als Finland of de Oekraïne zodra dat weer kan. Zo richten we ons productieproces zo efficiënt en duurzaam moge lijk in. Ja, dat is echt mijn droom.” www.wearestill.com
De Amerikaanse fotograaf Spencer Tunick (1967) staat bekend om zijn spectaculaire en kolossale naaktfotografie. In stedelijke omgevingen of natuurlandschappen vormen zijn menselijke installaties een fascinerende nieuwe entiteit. “Soms herken ik dezelfde gezichten op de set.”
In 2007 trekken 2000 vrijwilligers in de Amsterdamse Europarking hun kleding uit en nemen de positie aan die Spencer Tunick vlak daarvoor aan hen geïnstrueerd heeft. Ze staan op stoelen en schilderen met een kleu renpalet vol huidtinten de normaliter open inkijk van het markante gebouw in. Wie in ‘een Spencer Tunick’ wil figureren moet vroeg op, want als de zon opkomt wil de kunstenaar wat hij noemt ‘het lichaam zonder kleding’ en ‘het lichaam in veelvoud’ vastge legd hebben. “Dan is het licht het mooist en de stad nog stil. Ik ben heel dankbaar voor de mensen die steeds weer bereid zijn om deel te worden van mijn kunst,” vertelt de kunste naar die voor zijn solo-expositie ‘Pu blic Interventions’ bij galerie Reflex Amsterdam opnieuw in Nederland is. Volgens Tunick ontstaat tijdens het fotograferen meestal een interessante groepsdynamiek, een experiment als het ware, waarbij er doorgaans drie tot vier set-ups gevormd worden. In de ja ren negentig ensceneerde hij zijn eerste foto’s van naakte lichamen in stedelij ke landschappen in zijn woonplaats New York. In eerste instantie waren dat individuele naaktportretten in de publieke ruimte. Modellen trof hij in bars, restaurants en via via. “Ik had op een gegeven moment een lijst van zo’n vijftig mensen. Het zou zeker drie jaar in beslag nemen om hen vast te leggen. Ik ben een people pleaser, wilde niemand teleurstellen. ‘Wat als ik ie dereen in een keer fotografeer?’ En zo geschiedde in 1994.”
Spencer Tunick groeide op in een crea tief nest. “Mijn moeder was werkzaam in de wereld van kunst en interieuront werp. Mijn vader was een commercieel fotograaf. Op jonge leeftijd leerde ik al te kijken naar objecten in museale settings. Het eerste schilderij wat ik
me herinner was Henri Rousseau’s ‘The Dream’ in het MoMA. Daarop is een naakte vrouw in de jungle te zien. Maar er zijn meer invloeden geweest. De installaties van Claes Oldenburg, ‘Fallingwater’ van architect Frank Lloyd Wright.” Na de kunstacademie gaat Tunick zelf aan de slag als foto graaf en maakt hij al gauw deel uit van de New Yorkse kunstscene. Nadat de eerste groepssessie met vijftig naakten heeft plaatsgevonden wil Tunick meer mensen vastleggen. “Wanneer licha
men worden gegroepeerd, beginnen ze hun individualiteit te verliezen en worden ze een soort van substantie. Heel fascinerend. Dat wilde ik verder onderzoeken. In diezelfde tijd ont moette ik mijn vrouw Kristin Bowler. Zij is grafisch ontwerper en bood aan een flyer te ontwerpen waarmee ik modellen kon werven. Duizend uit gedeelde flyers leverde een opkomst van honderd mensen op. Ik was er zo verrast over.” Tegenwoordig hoeft Tunick niet meer te flyeren. Mensen
melden zich na oproepen en masse aan om vastgelegd te worden. Met als hoogtepunt 18.000 naakten op het iconische Zócalo plein in Mexico City in 2007. “Soms herken ik dezelfde ge zichten op de set. Die vraag ik dan niet vooraan plaats te nemen.”
Hoeveel blote borsten, billen en pie mels er ook te zien zijn, Tunick’s werk is allesbehalve erotisch bedoeld. Voor hem is naaktheid een soort rekwisiet.
Favoriete kunstenaar: Yayoi Kusama
Beste plek op aarde: Mexico
Vervoersmiddel: opvouwbare fiets en Toyota Hybrid
Horloge: geen
Camera: Fujifilm GFX System
Met zijn werk schept hij een surrealis tische wereld waarbij het lichaam de natuur reflecteert of juist de stad, zo als toen hij honderden mensen op een Zwitserse gletsjer liet poseren. “Een opdracht voor Greenpeace om kli maatverandering onder de aandacht te krijgen en ook wel mijn meest uitda gende project. Want al was het op de gletsjer door de zon niet per se koud, wie met blote voeten op het ijs staat loopt het risico onderkoeld te raken of uit te glijden. Daarom stond iedereen op hotelslippers, op een afstand nau welijks zichtbaar.”
Het spanningsveld tussen natuur en stad is eveneens zichtbaar in ‘Sea of Hull’ waar honderden beschilderde, blauwe lichamen een anonieme straat transformeren in een abstract waterli chaam dat door de Britse stad trekt. De aanwezige stoplichten in de straat geven een extra twist aan het tafereel. “Zulke elementen laat ik zeker in het
beeld. Ik leg vast wat er is. Ik ben ook geen beeldbewerker of techneut. Twintig jaar lang heb ik analoog ge schoten. Toen stopte Fujifilm met de productie van de films die ik altijd gebruikte. Een van mijn grootste ar tistieke teleurstellingen, want ik moest overstappen op digitaal. Ik heb bijna alle knoppen van mijn nieuwe camera verwijderd, het enige wat ik kan aan passen is de sluiter, iso en het diafrag ma.” Hij lacht: “Ja, het verhoogt de druk om binnen de beperkte tijd te presteren nóg meer!”
Waren het voorheen alleen naakte lij ven al dan niet gebodypaint, in zijn actuele werk gebruikt Spencer Tunick eveneens attributen, zoals de sprook jesachtige sluiers waarmee modellen als ware het geesten in de Nevada woes tijn poseren of de zonnelampen die in ‘Bodø Bodyscape’ symbool staan voor de zon als energiebron. “Maatschappe lijke thema’s vind ik belangrijk. Klimaat, maar ook lhtbq+ topics en in het verleden HIV.” Sociale betrokken heid toonde Tunick ook met zijn In stagram project ‘Stay Apart Together’ dat vrienden, familieleden en geliefden digitaal samenbracht in het tijdperk van Covid-19 door vanaf thuis middels video conferencing gelijktijdig te pose ren. Over zijn toekomstplannen zegt hij: “Ik zou graag in Armenië willen fo tograferen, want Kristin heeft Armeen se roots. Maar ook ‘The Big Island’ van Hawaï staat op mijn verlanglijst, al is het nog steeds niet gelukt om daar een vergunning te krijgen. Ik verwacht nog tien jaar door te gaan, misschien stop ik daarna wel met reizen. We zijn nu uit de pandemie. Mensen kunnen weer dichterbij elkaar komen en hebben hoop dat de toekomst lichter zal zijn. Daar richt ik me op.”
Spencer Tunick wordt in Nederland vertegenwoordigd door Reflex Amster dam.
reflexamsterdam.com spencertunick.com
In 1879 ontvingen Charles Jones en zijn zwager, James Crockett een startkapitaal van honderd Britse ponden per persoon, beschikbaar gesteld door de Thomas White Trust. Het was bedoeld ‘om jonge mannen van goed karakter aan te moedigen om voor zichzelf te beginnen…’ Ze begonnen een schoenmakerij. En bijna anderhalve eeuw later staat Crockett & Jones te boek als één van ’s wereld meest iconische schoenenmerken. Gentlemen’s Watch nam een kijkje in de keuken…
Crocket & Jones begon zijn pro ductie weliswaar vanuit huis, maar het bedrijf was al snel zo succesvol, dat er een fabriek moest worden opgezet. Ook die floreerde, het werd een echt familiebedrijf en rond 1890 kwam de tweede generatie aan het roer, Harry Crockett en Frank Jones. Het was ook rond die tijd dat nieuwe machines werden geïntegreerd, welke
waren uitgevonden door de Amerikaan Charles Goodyear. Een belangrijke stap, want hiermee werden het bo venwerk, de striemen en de zolen aan elkaar genaaid. Dit maakte het pro ductieproces gemakkelijker en sneller. Bovendien bleek de kwaliteit van dit bouwproces zo goed, dat ‘Goodyear Welted’ vandaag de dag nog altijd geldt als enorme meerwaarde wanneer het van toepassing is op je schoenen. Hoewel het productieproces natuurlijk is geëvolueerd sinds die begindagen, door de introductie van betere machi nes en meer aandacht voor ‘gezondheid en veiligheid’, ziet een groot deel van de fabriek er nog net zo uit als toen hij voor het eerst werd geopend.
De vervaardiging van schoenen van hoge kwaliteit blijft immers zeer ar beidsintensief en vereist hoogopgeleid personeel om de meer dan tweehon derd afzonderlijke handelingen uit te voeren gedurende een productieperi ode die wel acht weken kan duren. Hierbij een indruk van wat dat stuk leer allemaal meemaakt, voor het als echte Crockett & Jones-schoen rond je voeten mag pronken…
Voorafgaand aan de echte productie maakt de ontwerpafdeling patronen voor de leesten, de houten vorm waar op de schoenen zijn gemaakt. Van dit patroon wordt een prototype gemaakt
en getest. Na eventuele aanpassingen wordt een definitief monsterpaar ge produceerd. Het is van cruciaal belang dat de patronen goed passen voordat de productie begint.
In de clickafdeling, de eerste echte productiefase, worden het boven werk en de voering van de schoenen gesneden. De clicker is een vakman, vernoemd naar het ‘klik’-geluid dat het handsnijmes maakt wanneer het uit het leer wordt gehaald. De clicker is verantwoordelijk voor het onderzoe ken van het leer op eventuele gebre ken, littekens of groeitekens, voordat elk paar schoenen wordt gesneden met de hand.
In de volgende productiefase wordt het bovendeel ‘gesloten’. Dit sluiten omvat veel verschillende bewerkingen, zoals de gaten ponsen voor brogue-stijlen en het met de hand te naaien, om het uiteindelijke bovenwerk van de schoen zijn vorm te geven. Voor de closing room-machinisten is een uitstekende hand-oogcoördinatie van essentieel belang.
Dit betreft de voorbereiding voor het onderste deel van de schoenen. De in legzolen en zolen worden met behulp van zware persen gesneden uit leer- of rubber vellen. Voordat de inlegzolen op de leest worden gezet wordt een ma teriaalrib bevestigd, waaraan de rand uiteindelijk zal worden vastgemaakt. In dit stadium worden de juiste leesten geselecteerd om te matchen met het ge sloten bovendeel.
Dit leest-proces is waar de schoen zijn uiteindelijke vorm begint te krijgen. Het bovenwerk van de schoen wordt aan de achterkant van de leest vastge maakt, om ervoor te zorgen dat de rug hoogte correct is. Dan wordt hij over de leest getrokken met de leest-machine, waarna handmatig de zijkanten wor
den gedaan. Het is van groot belang dat het bovenwerk van de schoen zeer nauwkeurig op de leest past.
Een belangrijk proces op deze afde ling is welt sewing, waarbij de operator de welt (een strook leer) hecht aan de rib op de inlegzolen. De welt is een belangrijk element in het Goodyear Welted-proces. De onderkant van de schoenen wordt gevuld met kurk en de houten cambreur wordt ingevoegd om ondersteuning te bieden onder de inlegzolen, voordat deze worden vast genaaid aan de welt. Dankzij deze me thode kunnen de zolen in de toekomst worden verwijderd voor verzoling zon der het bovendeel aan te tasten.
Tijdens de afwerking worden de hielen
bevestigd, bijgesneden en vervolgens geschuurd met schuurpapier voor een gladde afwerking. Het trimmen van randen is een zeer vakkundig proces, waarbij de zoolranden worden bijgesne den tot de specifieke vorm van de leest. Dit wordt ‘uit de vrije hand’ gedaan, net als veel andere bewerkingen bij het maken van schoenen met Goodyear Welting. De zolen en hielen worden vervolgens gekleurd en hete was wordt op de randen aangebracht voor een wa terproof afdichting en een mooie glans.
In de schoenenkamer wordt het bo venwerk van de schoenen met de hand gepolijst om een rijke kleurdiepte in het leer te creëren. Voor sommige leersoorten moet dit meerdere keren worden herhaald. Hierna worden de veters in de schoen gedaan en wordt deze in de schoendoos gestopt. En ten slotte passeren de schoenen nog een allerlaatste quality check voor ze naar de winkels worden gestuurd. Crockett & Jones is al meer dan 60 jaar verkrijgbaar bij Hermans Shoes since 1906 in Utrecht.
Goed, je moet er even aan wennen. Zo’n opvouwsmartphone is dikker dan je gewend bent, zwaarder ook. En je moet wat beter je best doen om een leuk hoesje te vinden dat dit kostbare stukje techniek goed beschermt. Want dat verdient hij. Maar eenmaal gewend wil je niets anders meer. Samsung zelf heeft het graag over de mogelijkheid van multi-tasken: het opengeklapte, ruim bemeten en haarscherpe 7,6 inch scherm voor meerdere apps tegelijkertijd gebruiken. En inderdaad, dat kan nuttig zijn. Bijvoorbeeld wanneer je ‘m in de auto gebruikt om te navigeren (op een groot scherm sowieso veel fijner) en ernaast ook lekker Spotify opent om je favoriete playlist te streamen. Waarbij je dezelfde mogelijkheid natuurlijk ook kunt benutten voor zakelijke toepassingen, efficiënt werken, eenvoudig een foto in een mail slepen, Windy checken tijdens een zeiltrip en wat dies meer zij. Maar waar wij ook blij van werden is datgene waarvoor smartphones het merendeel van de tijd voor worden gebruikt: een beetje scrollen door Facebook, Instagram, nieuws- en krantensites, online magazines. Zinloze maar vermakelijke filmpjes kijken. En fotografie natuurlijk. Want al dit soort activiteiten zijn gewoon veel prettiger wanneer je ze op een groot scherm kunt doen. En vaak ook handiger, wanneer je foto’s of filmpjes wilt bewerken (eventueel met behulp van een -niet meegeleverde- S-pen), of wilt laten zien aan anderen. Dat je bij deze smartphone dankzij een tweede scherm op de voorkant bovendien kunt kiezen tussen wel of niet openklappen, en daarbij de app-indeling per scherm kunt laten verschillen is eveneens een pre: zo kun je eenvoudig differentiëren tussen apps waarvoor een groot scherm wel of niet zinvol is. Zoals gezegd, eenmaal gewend aan deze opvouw-tablet in je zak voelt een ‘normale smartphone’ al snel als een downgrade. Blijft er nog iets te wensen over voor een vijfde generatie van deze Fold-serie? Technisch is hij dik in orde: de Z Fold 4 uitgerust met de meer dan prima CPU van Qualcomm, de Snapdragon 8 Plus Gen 1, in combinatie met 12GB RAM. Waardoor hij razendsnel werkt. De diverse camera’s aan boord leveren onder vrijwel alles omstandigheden prachtige beelden op. En met 4400mAh batterij kom je ook meestal de dag wel door. Al hangt dat laatste wel af van hoe vaak en lang je het grote display gebruikt. En daar zit de crux: dat grote scherm is namelijk zó fijn, dat je het graag veel en lang gebruikt. En dan zou de mogelijkheid van supersnel laden handig zijn. De Z Fold 4 ondersteunt tot 25W-snelladen. Een tandje sneller en je hoeft ‘m vrijwel nooit meer weg te leggen. Er moet altijd iets te wensen overblijven, toch? Kost vanaf € 1799. www.samsung.com
Vaak zijn subwoofers lomp en onaantrekkelijk vormgegeven kasten die je direct achter de bank plaatst. Fijn om te genieten van de extra bassen, maar bepaald geen toegevoegde waarde voor je zorgvuldig gestileerde interieur. De nieuwe Mini Sub mag echter gezien worden. Een strak cilindrisch ontwerp, in zwart of wit met een verticale opening, dat nergens misstaat. De enige voorwaarde voor plaatsing is de nabijheid van een stopcontact. Verder werkt hij draadloos. En hoe! Krachtige bassen zonder enige vervorming. Daarvoor verantwoordelijk zijn twee naar binnen gerichte woofers die binnen de akoestisch afgesloten behuizing een kracht-opheffend effect realiseren, dat iedere vervorming neutraliseert. Geavanceerde digitale signaalverwerking maximaliseert deze bassweergave, waarbij de Sub Mini de laagste frequenties overneemt van gekoppelde speakers -zoals de Beam, Ray of One- binnen je Sonos-systeem. Deze kan (of kunnen) zich nu volledig op de midden- en hoge frequenties richten, resulterend in een ongelooflijk rijke totale geluidsbeleving, dat je ook nog eens kunt optimaliseren door gebruik te maken van Trueplay (helaas nog altijd uitsluitend mogelijk via iOS en niet via Android). Met deze Sub Mini biedt Sonos een prijsvriendelijk alternatief voor de flink duurdere Sub, zonder dat je feitelijk op kwaliteit inlevert. Het enige verschil is dat de grote Sub nóg grotere ruimtes van een dikke en strakke bas kan voorzien, maar in de meeste gevallen is deze Mini absoluut groot genoeg. Kost € 499. www.sonos.com
Het vreemde voorwerp op deze foto’s is niets minder dan een prettige fles whisky. Maar wat voor een! Allereerst die fles. Of karaf. Of sculptuur is misschien wel het juiste woord. Een bijzonder ontwerp uit de stal van autobouwer Aston Martin, die balans en evenwicht als belangrijkste kernelementen van al zijn designs beschouwt. Het is de ultieme samensmelting van erfgoed en innovatie, een viering van de jarenlange samenwerking tussen het Schotse Bowmore met het Britse Aston Martin. Met daarin één van de oudste Bowmore-whisky’s ooit. Maar liefst 52 jaar gerijpt in twee exacte delen - 50% American Oak Hogshead en 50% European Oak Butt. Resulterend in ongekende complexiteit, maar perfect uitgebalanceerd. Het klassieke Bowmorekarakter is vastgelegd met kruiden- en medicinale tonen, gecombineerd met exotisch fruit, praline en butterscotch om af te sluiten. Romige en fruitige aroma’s van vanille en custardroom zijn prachtig uitgebalanceerd met perzik, peer, kumquat, mandarijn, een vleugje guave met kruidige tonen van verse munt en eucalyptus. Neem een slok –en jawel, we hebben mogen proeven– en de smaken blijven evolueren in je mond: hints van groene druiven, peche melba, clementine en limoenschil vloeien naadloos samen met nootachtige tonen van amandel en hazelnoten, terwijl tabaksbladeren plaats maken voor een subtiele turfas en boterachtig karakter. Wat dit alles betreft zul je ons op ons woord moeten geloven, want zelf proeven zul je deze whisky waarschijnlijk nooit. Wereldwijd zijn namelijk slechts honderd exemplaren van ARC-52 beschikbaar. En dan kosten ze ook nog eens € 80.000 per stuk. Gelukkig zijn de andere whisky’s van Bowmore ook verrukkelijk. En net wat toegankelijker geprijsd. www.bowmore.com
Een bevroren waterval beklimmen klinkt als een onmogelijke opgave. Totdat je twee ijsbijlen in je handen krijgt, stijgijzers onder je schoenen en uitleg van Jehan Roland Guillot. Dan is het ineens een verslavende nieuwe hobby…
Stel, je wilt beginnen met het beklimmen van een bevroren waterval, gevolgd door een rondje Alpineskiën, een paar voltreffers plaatsen op de schietbaan en de dag afsluiten met een yogasessie in de sneeuw? Gentlemen’s Watch ontdekte dé vakantielocatie waar dit allemaal mogelijk is…
In de Vercors kan het namelijk allemaal. En dan nog heb je pas een fractie van de mogelijke activiteiten in dit gebied gehad. Even terug. Waar zijn we? De Vercors (eigenlijk luidt de officiële naam Vertacomicoriens – maar dat is wat lastiger te onthouden) is een plateau in de Franse departementen Isère en Drôme en hoort bij de Voor-Alpen. Het gebied bestaat voor zeventig procent uit (naald)bos, ligt gemiddeld zo’n 1500 meter boven de zeespiegel en bevat bovendien het grootste natuurreservaat van Frankrijk.
Je komt er eenvoudig met de Thalys en de TGV. Eén keer overstappen in Parijs -ideaal moment om even een koffietje te doen op een terrasje- en vervolgens nog een klein stukje vanaf Grenoble met een taxi. Dus geen lange wachtrijen op het vliegveld, vermoeiende autorit en eindeloze files onderweg, maar gewoon lekker van het uitzicht genieten en je verheugen op -of, op de terugweg, nagenieten vaneen heerlijk relaxte vakantie. Want als er één woord is dat de Vercors beschrijft, is het wel ‘relaxed’.
Als je in de Vercors bent valt één ding direct op: de enorme rust die de omgeving uitstraalt. Niet zo gek dus, dat sommige yogascholen er voor kiezen om hun lessen -ook- buiten te geven. In de frisse berglucht, op de zachte sneeuw, met uitzicht over de prachtige omgeving.
Het uitgestrekte plateau van Vercors, onderbro ken door rotswanden, glooiende valleien, diepe gorges en bergkammen, is een verademing van rust, zeker in vergelijking met de massale en ultra toeristische skioorden iets verder naar het zuiden. Hier geen Yeti Bar die door het hele dorp te horen is, of straten vol Sport2000- en Intersport-winkels waarin honderden mensen tegelijk hun huuruitrusting bij elkaar aan het sprokkelen zijn. Kleinschaligheid, kwaliteit en duurzaamheid is waar het hier om draait. En dat zie je overal in terug.
Iedereen heeft het op tv wel eens voorbij zien komen: de biatlon, waar stukken langlaufen worden afgewisseld met het schieten op kleine targets, enkele tientallen meters verderop. Het ziet er zo eenvoudig uit, maar pas als je dit zelf eens geprobeerd hebt, snap je hoe ongelooflijk moeilijk dit kunstje is.
Het mag geen verrassing heten dat er in het grootste natuurreservaat van Frankrijk een flink aantal routes te wandelen/mountainbiken/skiën/langlau fen zijn, afhankelijk van het seizoen waarin je er bent. Gelukkig zijn er overal gidsen te vinden, die je graag meenemen op de mooiste routes en alles weten over de omgeving. Je kunt er zelfs voor kiezen om meerdere dagen op pad te gaan, waarbij je onderweg logeert in steeds een ander berghutje, midden in de natuur.
Neem bijvoorbeeld Les 2 Soeurs, een zoge naamde ‘zero waste shop’ waar inwoners uit het hele dorp hun lekkernijen in geleende glazen potten komen afhalen. Of de bakkerij Les Pains du Vercors, waar ze met drie fami lies samenwonen en elke dag in een houtoven de lekkerste broden, koeken en cruesli maken, allemaal van producten uit de streek op maxi maal honderd kilometer afstand. De inwoners zijn terecht apetrots op de plek waar ze leven en vertellen er graag over. De uitdaging is dan ook om naast alle activiteiten nog wat tijd te vinden om deze mooie verhalen aan te horen…
Wanneer ’s werelds grootste bergbeklimmer zegt dat iets goed is, dan kun je daarop vertrouwen. Maar wanneer diezelfde man ook meewerkt aan het ontwerp ervan, dan weet je ’t zéker. Dus ga er maar vanuit dat deze Mutant Nimsdai 90 van Osprey –ontworpen in samenwerking met Nimsday Purja- zo’n beetje de beste bergbeklimmersrugzak is die je momenteel kunt krijgen. Een super gestroomlijnde rugzak, waarbij over ieder detail is nagedacht, puur functionele extra’s zijn toegevoegd (zoals een stevige front-shield pocket voor sneeuwschoenen of crampons en slimme compressie-banden) en alles achterwege is gelaten dat niet perse noodzakelijk is – lees: weinig ritsen. Daardoor is hij niet alleen lichter dan je van een dergelijke grote zak zou verwachten, maar eveneens zo goed als onverslijtbaar. € 320 . www.ospreyeurope.com
Planck is de naam van dit 3-in-1 winterjack in parka-stijl, vernoemd naar de satelliet Planck die de reststraling van de oerknal bestudeert. Wat dit ruimtevaartuig met deze jas te maken heeft? Misschien zijn technisch innovatieve karak ter, zijn relatie met het universum. De slogan van het merk Krakatau is immers ‘Antagonist survival kit’, refererend aan een soort universele bescherming: high-tech kleding die be schermt tegen kou, regen en wind; die persoonlijke gegevens beschermt tegen verlies; en die de natuur beschermt tegen vervuiling. Krakatau kleding is gemaakt van gerecyclede materialen en functionele waterdichte stoffen. En comforta bel dankzij de transformeerbare ontwerpen, verwijderbare onderdelen, magnetische sluitingen, slimme zakken etc. Hij zou zomaar van Nasa afkomstig kunnen zijn... € 440. www.krakatauwear.com
Met al die onzekerheden als het om energie gaat tegen woordig weet je slechts een ding zeker: zolang je ergens een vuurtje kunt stoken, kun je je warm houden en een maaltijd bereiden. Deze set mag je dan ook best de oerbron van alle warmte noemen: de Njord Vuurslag, bestaande uit een ambachtelijk gesmede middeleeuwse vuurslag uit carbonstaal plus een vuursteen, in een lederen bewaartasje. Geef een fer me klap tegen de vuursteen en je tondel (houtsnippers, droog gras of andere tinder materialen) wordt overspoeld met een regen aan vonken. Et voilà, je zojuist gecreëerde warmtebron kan z’n werk doen. Kost € 14. www.adola.nl/njord
De comeback van een icoon, deze nieuwe Leica M6. Net als het origineel uit 1984 voorzien van het karakte ristieke rode Leitz logo. Verwijzend naar de naam van de visionaire Ernst Leitz. Zijn stap om in 1924 ‘s werelds eerste 35-mm camera te produceren zorgde voor een revolutie in de fotografie, mede waardoor de afgelopen honderd jaar konden worden vast gelegd in foto’s. Bij deze nieuwe versie beschikken alle optische oppervlakken nu over een coating waardoor ze minder gevoelig zijn voor strooilicht. De lichtmeter toont de correcte belichting met een rode stip, als toevoeging op de twee rode pijlen die oorspronkelijk gebruikt werden. Daarnaast beschikt hij over een batterij-indicator. De bovenplaat is nu gefreesd uit massief messing, voorzien van een slijtvaste lak. Kost € 5050. www.leica-camera.com
Waar het om gaat bij deze Mineo Padded Shacket van Vaude is dat patroon wat je ziet bij de kraag, die ruitjes. Want dit is namelijk een jack en never-real ly-out-of-fashion houthakkersshirt ineen. Vandaar die naam, shacket. Dankzij de lichte voering en het zachte flanellen-materiaal warm genoeg voor milde herfstdagen. Doe ‘m binnenstebuiten en je hebt zo’n stoer geruit overhemd met van die typisch opgenaaide zakken. Het overwegend gerecyclede materiaal van dit shacket is onderhoudsvriendelijk en sneldrogend. Kost € 210. www.vaude.com
Een schoen die je op iedere ondergrond, hoe ruw of uitdagend ook, het gevoel geeft alsof je loopt op plu che. Deze Kaha GoreTex van Hoka is namelijk voor zien van een middenzool met gemodelleerde compres sie van een dubbele laag schuim, met HUBBLE-hiel en SwallowTail. Huh, wat? Wel, dat zijn geregistreerde handelsmerken die je vertellen dat met de demping niks mis is. Fijn ook is het GoreTex-membraam dat waterdichtheid garandeert, terwijl de schoen toch ademt. En handig zijn details als die anatomisch gevormde achillespeesconstructie met treklus en de metalen haken met snelle vetersluiting. Zo gaat ie lekker snel aan. Kost € 230. www.hoka.com
Hij trekt volle zalen met zijn charismatische verschijning en frisse energie sinds hij als chef-dirigent werd aangesteld van het Nederlands Philharmonisch Orkest en De Nationale Opera. Daarnaast is Lorenzo Viotti sinds kort het gezicht van de Bulgari parfums en horloges en een uitgesproken ‘buitenman’ die in zijn vrije tijd het liefst de natuur opzoekt: “Voor mij is de natuur een energie die je omarmt en je vergeeft voor al je zonden.”
Feitelijk werd ik geboren in Lausanne, maar ik groeide op in het theater (lacht). Bijna dan. De meest actieve herinnering die ik heb uit mijn jeugd -van kind tot tiener- is dat we met het gezin altijd te vinden waren in theaters, opera- en con certgebouwen. Als we daar niet waren, waren we met mijn broer en zussen ergens buiten spelend of in een park te vinden. We reisden voor mijn vaders werk de hele wereld over (Lorenzo’s vader was de bekende dirigent Marcello Viotti) -red.)
Mijn ouders zou ik omschrijven als zeer liefdevolle en gulle mensen. Ze gingen er prat op dat we altijd netjes gekleed waren. Ik kan mij precies mijn eerste pak her inneren; mijn jongere broer en ik gingen naar een concert wat onze vader dirigeer de in Wenen. Hij nam ons mee naar een ouderwetse herenmodewinkel en kocht daar onze eerste pakken. Volgens mij heb ik ‘m nog bewaard. Een donkergrijze broek en een marineblauw jasje met een prachtig gilet eronder. Blauw met gouden gestanste logo’s. En we droegen een strop das. We waren ontzettend trots op onze elegante verschijning. Het grappige is dat ik rond die tijd ook helemaal in een rapen hiphop fase zat. Zo’n ielig mannetje die baggy shirts, hoodies, bandana’s, NYcaps en sneakers droeg. Ik rapte zelf ook. Als je jong bent weet je nog niet wat het betekent om een dirigent te zijn. Tot ik
er zelf mee begon had ik geen idee. Ik was wel altijd ontzettend nieuwsgierig en gedisciplineerd als het om muziek en mijn passies ging. Dirigeren vond ik fascinerend. Het is bijzonder hoe een per soon met één beweging de hele sfeer en klank van een ruimte kan bepalen. Het brengt je in vervoering. Natuurlijk is de muziek de basis, maar het is de dirigent die de muziek -samen met het orkest en de artiesten- als een verhaal voor het publiek tot leven brengt. Elke dirigent is anders. We hebben allemaal een andere achtergrond, opleiding en levenservaring. Dat is het mooie aan dit vak: je kunt een muziekstuk door twee dirigenten met hetzelfde orkest laten uitvoeren en je krijgt twee totaal verschillende uitvoerin gen. Hoe een dirigent beweegt, ademt, het orkest aankijkt en de energie die hij met zich meebrengt heeft de grootste invloed op het resultaat.
In mijn carrière ben ik het meest gemoti veerd geraakt door de mensen die hebben geprobeerd om het mij lastig te maken. Daardoor werd ik vastberaden, ging ik harder werken. Ik was erg jong toen ik met dit werk begon. Er is veel jaloezie en afgunst. En de druk om mij door mijn achternaam te moeten bewijzen. Ja, het was geen makkelijke weg maar ik heb het toch voor elkaar gekregen. Mijn disci pline is erdoor gegroeid. Eigenlijk ben ik dankbaar dat het zo is gegaan.
Inspiratie is overal om ons heen. Ik krijg het van mensen die ik ontmoet op straat, een museumbezoek, brieven van poëten/ schrijvers, een gesprek met een chef in een restaurant. Juist omdat ik er niet bewust
“ik ben het meest gemotiveerd geraakt door de mensen die hebben geprobeerd om het mij lastig te maken.”Tekst: Karine Bloem
naar op zoek ben dient het zich aan. Dat maakt het ook lastig met dit vak; soms heb je nul inspiratie, moet je repeteren en presteren. Dan sta je voor het orkest en weet je nog niet wat je gaat zeggen. Wat voor mij werkt is het af te laten hangen van het moment. Vaak komt er spontaan iets in mij op, bijvoorbeeld wat ik de avond ervoor heb meegemaakt. Je moet je vooral altijd open blijven stellen. Het is niet het soort werk wat ooit ‘af’ is, je begint in feite elke keer opnieuw.
Er zijn een paar artiesten die mij mateloos inspireren. Een daarvan is de hiphop-artiest en rapper Logic (aka Bobby Tarantino, aka Young Sinatra, een 32-jarige Amerikaanse rapper/ producer -red.) vanwege zijn unieke manier om diverse hiphop genres opnieuw vorm te geven. Vooral in zijn laatste album. Hij is authentiek en kan met één woord de hele rijm veranderen. Ook zijn visie op hiphop van nu in vergelijking met twintig jaar geleden inspireert me. Het is tegen woordig vrij makkelijk om hiphop te produceren en hits te scoren maar hij blijft trouw aan zichzelf. Ik volg hem en bewonder hem enorm. Een andere artiest die ik waanzinnig vind is jazzpianist Keith Jarett, vooral zijn aanwezigheid op een podium -hij leeft helemaal in de muziek terwijl hij speelt. Hij weet er ook altijd een verrassingselement in te verwerken.
De violist Frank Peter Zimmermann heeft een indrukwekkende carrière maar doet alles in zijn tempo, kiest zorgvuldig de stukken die hij speelt. Binnen dit vak is het belangrijk niet overmoedig te willen zijn. Helaas is hij niet meer onder ons, want Leonard Bernstein is een van de dirigenten waar ik naar opkijk en die ik graag had willen ontmoeten. Hij overleed kort na mijn geboorte maar heeft enorm veel betekend voor de hui dige generatie dirigenten, componisten en muzikanten.
Een talent wat ik helaas niet heb maar graag had gehad is kunnen koken als een chef. We hebben als mens allemaal
wel de aanleg om van niets iets te maken, een talent kun je ontwikke len. De pogingen die ik echter heb gewaagd met koken laten duidelijk blijken dat ik er niet eens een aange boren aanleg voor heb... Ik ben nog steeds van plan om bij mijn culinaire held Massimo Bottura aan te schuiven maar door mijn werkschema is dat onmogelijk te bewerkstelligen.
Mijn voorkomen is een belangrijk on derdeel van mijn werk. Goed gekleed zijn betekent voor mij respect hebben voor je omgeving. Het publiek luistert niet alleen naar de muziek, ze zien mij ook op het podium staan en dan moet je er goed verzorgd uitzien. De kleding die ik draag moet ten eerste comfor tabel zijn want ik beweeg veel. Ten tweede draag ik geen horloge want dat leidt af -bijvoorbeeld door de reflectie van de wijzerplaat. Daarnaast laat ik me ook beïnvloeden door het moment en wat ik zelf graag wil dragen. De voorwaarde is wél dat het elegant is. In mijn vrije tijd draag ik sportievere
kleding; loose fit sweaters, grover schoeisel. Als je zoveel op reis bent is dat echt een ‘must’. PRJCT AMS (Pro ject Amsterdam www.prjctams.com) vind ik een heel fijn merk. Giorgio Armani blijft voor mij topklasse als het op pakken aankomt, Valentino even eens. ETRO heeft prachtige pakken, wel met een creatieve inslag wat betreft stoffen en prints. En mijn all time fa voriete schoenen zijn de witte sneakers van Santoni. Het lukt me zelfs om ze nagenoeg wit te houden!
Een samenwerking beschouw ik als een relatie en deze is nog pril. We zijn elkaar nog aan het aftasten. Wat mij het meest raakt aan een merk als Bulgari is de historie. We creëren sa men een nieuw verhaal. Het gaat niet om de dunste of lichtste horloges, ze blijven trouw aan hun erfgoed en gaan uit van emotie. Hetzelfde geldt voor de parfums. Als je enkele jaren geleden op zoek ging naar een herenparfum waren het vooral sterke en aanwezige geuren die werden geassocieerd met stoere mannen. De parfummakers van Bulgari houden ook rekening met de kwetsbare kant. Kwetsbaarheid is enorm belangrijk in mijn werk, daar
“Leonard Bernstein is een van de dirigenten waar ik naar opkijk en die ik graag had willen ontmoeten.”Leonard Bernstein Logic
om kan ik mij hier goed mee identifi ceren. Het beroep van een dirigent is niet zo alpha en autoritair als het lijkt. Als je jezelf niet compleet openstelt en je kwetsbaarheid toont zul je het nooit redden.
Het eerste horloge wat ik droeg was van Diesel, cadeau gekregen toen ik een jaar of tien was. Ik vond het wel wat. Op die leeftijd wil je ook graag de volwassenen nadoen. En er bestonden geen telefoons waar je de tijd op kon aflezen. Helaas is ons huis destijds afgebrand en heb ik het niet meer. Van Bulgari draag ik nu verschillende horloges op verschillende momen ten. Ik heb ‘m zelf nog niet maar de Octo Finissimo Tourbillon -zwarte wijzerplaat, goud belijnd, zwarte strapvind ik ontzettend elegant. Een van de mooiste horloges uit de collecties vind ik een dameshorloge wat ik droeg tijdens een fotoshoot (de Diva Mosaica Tsavorite -red.); de wijzerplaat bezaaid
met groene stenen (tsavoriet granaat) en diamanten.
Tijd, daar hebben we niet genoeg van. Eenmaal geboren begint het klokje te tikken. Daarom dienen we er zorgvuldig mee om te gaan en geen spijt te hebben. Ik neem geen uur of minuut voor lief, ik probeer goed gebruik te maken van mijn tijd. Als ik vrije tijd heb besteed ik dat vooral op een actieve manier. Dit was de eerste zomer dat ik daadwerkelijk vrij had. Ik heb geleerd mijn vrije tijd te besteden met de mensen die ik liefheb. Vandaag ben ik eigenlijk vrij tot de voorstelling van vanavond. Alsnog probeer ik zo productief mogelijk te zijn. Er liggen al allemaal muziekstukken, inspira tiemateriaal en boeken voor me voor aanstaande voorstellingen in verschil lende landen, een notitieboekje waar ik ideeën opschrijf, een yogamat waar ik straks nog op ga liggen...
Italiaans-Franse roots en eten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wat ik zalig vind zijn mijn moeders ‘Tomates Farcies’ (gevulde tomaten -red.), als ze dit maakt weet je dat de zomer is aangebroken. Je kunt er gerust drie dagen van eten...mmmm. Of Pizza Bufala (pizza met buffelmoz zarella -red.) bij een verborgen parel ergens in Zuid-Italië is ook hemels.
Eten bereiden kan ik wel, maar om het ‘koken’ te noemen? Vergeleken bij mijn familie en vrienden en het plezier dat zij erin hebben ben ik echt een verschrikkelijke kok...Maar goed, eten kan ik dus wél heel goed!
Wat ik van Nederland en de Nederlandse cultuur vind? Ik begin Amsterdam steeds meer te waarderen. Verder heb ik Nederland nog niet goed genoeg bezocht. Om een algehele indruk te krijgen moet ik nog een groot deel van Nederland ontdekken. In totaal ben ik maar 5 maanden per jaar in Nederland -en dan met name in Amsterdam- de komende drie jaar. Nu ik sinds een jaar in Amsterdam werk leer ik al wat mensen kennen en heb ik zo mijn plekken waar ik graag kom. Een daarvan is Domenica op de Noordermarkt. Flavio, de chef, is inmiddels een vriend en dat voelt als thuiskomen.
Voor mijn werk ben ik veel op reis en heb ik al aardig wat van de wereld mogen zien. Mijn meest memorabele reis was naar Senegal met mijn familie. Als je voor het eerst zo’n land bezoekt heb je allerlei vooroordelen. Je hebt geen idee dat het eigenlijk een veilig land is en geen hulpbehoevend land, zoals vaak wordt gedacht... De mensen zijn daar zó ruimhartig en vriendelijk zonder daar iets voor terug te verwach ten. De mensen in Senegal hebben nog geeneens de helft van wat wij hebben -ook wat hun kansen op onderwijs etc. betreft- en ze zullen áltijd aan de ander denken. Het is een herinnering die mij met twee benen stevig op de grond houdt. Als ik buiten mijn werk om op reis ben, zoek ik de natuur op en off-grid plekken. Dan kan ik weer helemaal opladen. Voor mij is de natuur een energie die je omarmt en je vergeeft voor al je zonden. Er is niets mooiers dan dat, daarom is het zo belangrijk om onze natuur te behouden.
Ooit was vliegen leuk. Met ooit doel ik niet op de jaren vijftig van de vorige eeuw, de tijd dat vliegen voor de rijken, filmsterren en prins Bernhard was – want toen was het natuurlijk pas écht leuk. Nee meneer, met ooit doel ik op een paar jaar geleden. Weet u nog? De tijd dat je op een vliegveld twee uur van tevoren rustig ging inchecken, daarna een koffie dronk, iets schappelijks at om vervolgens de boekwinkel leeg te kopen en een nieuwe zonnebril of polo aan te schaffen. De tijd dat vliegtuigen nog op tijd vertrokken. De tijd dat er nog mensen werkten op vliegvelden. De tijd dat vliegen misschien niet echt comfortabel was, maar ach, dat Griekse eiland was maar drie uur verderop en de plastic flesjes wijn waren duur doch doeltreffend.
Ik moest aan die tijd denken toen de pakketbezorger –sinds COVID mag ik hem Harry noemen– mijn nieuwe joggingbroek kwam brengen. De oude was versleten. Anderhalf jaar oud pas, van een degelijk merk, maar toch: versleten. Ik was er blij mee, dit nieuwe model. Andere kleur, zelfde merk. Ik trok hem meteen aan. Als gegoten. En harstikke compatibel met mijn sweater van hetzelfde merk.
Toen begon ik te huilen. Niet letterlijk, maar van binnen. Omdat ik me realiseerde dat ik sinds COVID alleen nog maar relaxpakken draag –zoals mijn vader ze noemt. Elke keer als hij op bezoek komt –keurig in designerjeans, nette schoenen en donkerkleurige sweater– krijg ik een mild walgende blik. “Ach kijk,” zegt hij dan cynisch, “je hebt je relaxpak al aan?” Waarop ik verontschuldigend mompel. Iets over de energierekening. En het milieu. Plus toch geen geld voor nieuwe kleren. Want de energierekening. En de kapotte auto. En we gaan toch bijna nooit de deur uit en hij is nou eenmaal mijn vader dus voor hem hoef ik me toch niet helemaal aan te kleden? En wist hij al van die energierekening? En Poetin? En die lul van een Baudet? Dus, weet je wel, waarom zou ik me verdomme aankleden?
Onzin natuurlijk. Mijn vader heeft gelijk. Ik moet gewoon weer preCOVID-dingen uit de kast halen. Misschien zelfs mijn pak. Met stropdas. En pochet. Want de wereld stort in, de slechten winnen het van de goeden, er is meer haat, nijd en ellende dan ooit, alles is duur, niks is leuk en iedereen heeft een e-bike behalve ik. Maar alles is mooier, beter en fijner als je jezelf mooier, beter en fijner voelt. Dus doe je pak aan, strik je stropdas, poets je schoenen en steek je joggingbroek in brand. Doe het nu! Want ik doe mee. Straks dan, na de winter. Want de energierekening.
Ontdek de opwindende efficiency van de New Range Rover Sport, zelfs in de meest extreme omstandigheden. Of het nu gaat om de benzine-, diesel- of Electric Hybrid (PHEV)-versie met een volledig elektrische actieradius tot 113 km (WLTP). landrover.nl
Min./max. gecombineerd verbruik: 0,8-11,7 l/100 km, resp. 8,5-125,0 km/l, CO2-uitstoot 18-266 g/km. Wijzigingen en fouten voorbehouden.
