De Wijnspiegel Nummer 94
BOB Maasvallei Limburg: mooie wijnen van (bijna) eigen bodem België-Nederland: 8-2 Het zou zomaar even een voetbaluitslag kunnen zijn, maar het was de opzet van een proefavond. Op 30 november 2019 was uw Commanderij namelijk nog eens het schouwtoneel waarop Belgische wijn gepresenteerd werd (de vorige keer gaat al terug tot 21/4/2012). Dat op zich is niet uitzonderlijk, de opeenvolgende wijnmeesters vertonen wel vaker dergelijke opstoten van patriottisme. Iets zeldzamer is het feit dat er niet alleen Belgische wijnen, maar ook Nederlandse wijnen geproefd werden. De score uit de tussentitel slaat trouwens op de verhouding van de geproefde wijnen: acht uit België, twee uit Nederland. Helemaal bijzonder wordt het als je weet dat die wijnen allemaal uit één herkomstbenaming komen. De goed geïnformeerde wijnliefhebber weet natuurlijk direct dat het hier gaat om de BOB Maasvallei, tot nader order de enige grensoverschrijdende herkomstbenaming voor wijn in Europa. Op zich dus al een mooi onderwerp voor een interessante proefavond, maar de kers op de taart was natuurlijk de aanwezigheid van één van de initiatiefnemers voor deze unieke herkomstbenaming, namelijk Karel Henckens van het wijndomein Aldeneyck. Karel heeft een verleden in de fruitteelt, maar besliste rond de eeuwwisseling om voluit te gaan voor zijn grote passie, het maken van wijn. In die tijd was de wijnsector in ons land nog zeer beperkt, dus advies over geschikte druivenrassen voor ons klimaat en bodem was moeilijk te krijgen. Karel volgde een opleiding aan het wijnbouwinstituut in Trier en plantte een experimentele wijngaard aan met vijftien verschillende druivenrassen. De resultaten van die aanplantingen zetten Karel ertoe aan te investeren in de klassieke pinot-rassen. Het is uiteraard geen toeval dat de verschillende pinots terug te vinden zijn als toegelaten druiven in het lastenboek van de beschermde oorsprongsbenaming, aangevuld met nog enkele andere rassen. Chardonnay, riesling en gewürztraminer zijn voor de modale wijnliefhebber waarschijnlijk de bekendste, maar ook typische druivenrassen voor in koelere en vochtige klimaten zijn toegelaten. We spreken dan over acolon, auxerrois, dornfelder en siegerrebe.
De Maasvallei Wijndomein Aldeneyck beslaat ondertussen 10 hecta-
re op de oevers van de Maas. Karel Henckens nam in zijn inleiding de gelegenheid te baat om ons iets meer te vertellen over het specifieke microklimaat dat hier op de grens van beide landen geldt. Geologisch gezien is het een gebied met veel breuklijnen, waardoor de Maas hier sneller stroomde en er enkel grovere afzettingen (kiezels) terug te vinden zijn. Die afzettingen belemmerden later de stroom van de rivier, zodat die telkens een nieuwe bedding moest gaan zoeken. Het resultaat was een sterk meanderende Maas, met veel nevengeulen tussen de verschillende grindafzettingen. Daar zie je nu eigenlijk niet veel meer van, omdat in de 19de eeuw een dijk gebouwd werd om de Maas in zijn centrale bedding te houden, meer landbouwgrond vrij te maken en trekscheepvaart mogelijk te maken. In de 20ste eeuw heeft de mens dan opnieuw ingegrepen in dit landschap, door de vele grindbanken te gaan ontginnen. Daardoor zijn de Maasplassen ontstaan, een min of meer aaneengesloten geheel van grote of kleine meren die een paradijs zijn voor watersporters. Nu vraag je je misschien af wat de link met de wijnbouw is? Door die grote wateroppervlakten geniet men hier van een prachtig microklimaat, met gematigder temperaturen (niet de hitte die men in de Kempen wel kan kennen, maar ook een lager risico op lentevorst) en een regelmatige wind die voor ventilatie van de wijnranken zorgt. Door de ligging ten opzichte van het Kempisch plateau wordt het gebied ook wat afgeschermd van de regenval, waardoor het één van de droogste gebieden van het land is. Tot slot is natuurlijk ook de bodemsamenstelling van belang. Door de eeuwenlange afzetting van materiaal door de Maas, bestaat de ondergrond op wijndomein Aldeneyck uit een tien meter dikke laag kiezel, met daarbovenop een klein laagje leem (soms zelfs maar 20 centimeter). Dat resulteert in strakke en minerale wijnen met een uitgesproken smaakprofiel.
De werkwijze bij Aldeneyck Bodem, klimaat en druivenras zijn drie van de vier factoren die de kwaliteit van een wijn bepalen. De vierde factor is de invloed van de wijnboer zelf, de keuzes die hij of zij maakt om tot dat mooie eindproduct te komen. Karel Henckens kon ons gedurende zijn uiteenzetting overtuigen van zijn compromisloze focus op kwaliteit, die we daarna ook bevestigd zagen bij het proeven van zijn wijnen.
16