REFERENTIES TURBINEHAL-ARCHITECTUUR
Doordat het energieconcept met de Ronomic-pomp nog onbewezen is, is het niet mogelijk dergelijke referenties te analyseren. Het is wél mogelijk waterkrachtcentrales te selecteren die werken op basis van van een verval. Ook worden de turbinehallen geselecteerd op basis van de beeldkwaliteit. Overeenkomstig met andere turbinehallen zijn er opvallende kenmerken in de architectuur te ontdekken. Om deze redenen is de Taccani Hydroelectric Power Plant uit Italië geselecteerd. Deze waterkrachtcentrale uit 1906 laat tevens zien hoe architectuur ingezet wordt in de uitstraling naar buiten en naar binnen toe. De “Conowingo” Hydroelectric Power Plant in de Verenigde staten werkt ook op basis van een verval. Daarnaast is dit bouwwerk multifunctioneel, hetgeen de turbinehal in de AEM ook is. Tot slot een referentie van Nederlandse makelij: de waterkrachtcentrale in Hagestein, in de Nederrijn. Deze centrale is in de basis een stuw die het waterpeil in de
Nederrijn en Lek regelt. Echter door het verval in het water is het tevens ingezet om energie op te wekken. “CONOWINGO” HYDROELECTRIC POWER PLANT 1928, VERENIGDE STATEN De Conowingo Dam, gelegen aan de lagere Susquehannarivier in het noorden van Maryland, heeft meer dan 90 jaar gediend als de grootste bron van schone energie in Maryland. De Conowingo Dam, eigendom van en geëxploiteerd door Exelon Generation, heeft momenteel 11 turbines. Door de jaren heen heeft de Conowingo-dam een belangrijke rol gespeeld bij de bescherming van de Chesapeake Bay, de ondersteuning van lokale en staatseconomieën en het bieden van recreatieve mogelijkheden voor duizenden lokale bewoners en toeristen. De Dam heeft ook een bezoekerscentrum waar het publiek meer te weten kan komen over de geschiedenis van Conowingo, de rol van hydro-elektriciteit als hernieuwbare
DAM & TUBINE HAL
83
energiebron, en over de nabijgelegen recreatieve voorzieningen en openbare toegangsgebieden van Conowingo die beschikbaar zijn voor bewoners en toeristen. Het bouwwerk functioneerd als waterkrachtcentrale, als dam en als verkeersbrug en is ontworpen door Stone & Webster.21 Direct valt het ritme van steunberen op. Deze dienen ter versterking van de dam en worden tevens doorgezet in het ritme van de turbinehal, links in de afbeelding. Hiermee is de constructiemethode leidend voor het uiterlijk van het bouwwerk. Karakteristieken: - horizontaal volume - ritme - verticale belijning door constructie (z.o.z.)
