Legendarne wytwórnie i ich fonograficzne arcydzieła „Les Discophiles Francais“ (część 9) MIEcZYSŁAW STOch W historii fonografii istniały wielkie wytwórnie, które w swoich rękach skupiały nie tylko tłocznie gramofonowe i studia nagraniowe ale i instytuty nagrań dźwiękowych a nawet impresariów. W opasłych katalogach tych największych wytwórni płytowych znajdziemy nawet kilkadziesiąt tysięcy tytułów. Dziś jednak chciałbym przedstawić wytwórnię maleńką, mikroskopijną niemalże, której okres działalności to zaledwie 18 lat - mgnienie oka - a która była pod wieloma względami wyjątkowa. Jej niezwykłośc polega głównie na tym, iż prawie wszystkie pozycje z jej bardzo ubogiego katalogu (zaledwie nieco ponad 200 tytułów), są obiektem pożądania najbardziej wtajemniczonych kolekcjonerów płyt gramofonowych z całego świata. Ceny z roku na rok rosną niemalże wszytkich płyt z katalogu Discophiles Francaise i zadajemy sobie pytanie czy to zabieg marketingowy sprytnych kolekcjonerów, czy też wyjątkowa przychylnośc czasu, przydająca coraz większego blasku wartości samej w sobie? Odpowiedź, mam nadzieję, sama się nam nasunie pod koniec artykułu. Les Discophiles Francaise powstała w 1940 roku. Założycieli było właściwie dwóch, Henri Screpel – znakomity realizator dźwięku oraz dyrygent i dyrektor orkiestry Antoine Duhamel – autor wielu kompozycji do filmów z Jean Paul Belmondo czy
40
S
T
Y
L
E
Catherine Deneve. Znajomość muzyki, artystycznej bohemy oraz znakomitych wykonawców naturalnie predestynowała go do objęcia artystycznego patronatu wytwórni. Ponadto nosił długą brodę, jak mnich buddyjski, co dodawało mu powagi i autorytetu. To dzięki niemu wielu mistrzów interpretacji z tamtego okresu nagrywało dla tej znakomitej oficyny. Nie byłoby jednak Discophiles Francaise, przynajmniej w tym kształcie, bez dosłownie szarej eminencji, księdza filologa, znawcy literatury i z zamiłowania muzykologa, który nazywał się Carl de Nys. Była to bowiem niezwykła postać. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1941 roku, już wtedy wykładał filologię i historię literatury, ale wtedy też zafascynowany muzyką stal się jej wnikliwym badaczem oraz gorącym orędownikiem. Uważał, że muzyka ma ogromny wpływ na rozwój duchowy człowieka. Kiedy został rektorem Instytutu Katolickiego w Paryżu, idea rozwoju duchowego poprzez muzykę stała się głównym mottem - idee fixe instytutu. Niestrudzony pracownik i badacz z czeluści wielu europejskich bibliotek ekshumował wielu zapomnianych kompozytorów i wiele dzieł kompozytorów znanych już i uznanych. To dzięki niemu w katalogu Discophile Francaise pojawiło się wiele utworów całkiem nieznanych, nie tylko Couperina czy Rameau, ale i Haydna czy Brahmsa. Takim przykładem niech będzie chociażby Kwartet na głosy i fortepian Brahmsa, nagrany z Kwartetem ze Stuttgartu pod dyrekcją Marcela Courauda.
