22
Timire Croí na hÓige
TÁ AN TEANGA SLÁN…IN MINNESOTA Clár Johnson Suite in Aerfort Halifax, Nova Scotia, atá mé i láthair na huaire ar theacht abhaile dom ó Minnesota na Stáit Aontaithe Mheiriceá. Ní fhéadfainn a leithéid de rud a shamhlú riamh, ach, anseo atá mé agus súil á caitheamh siar agam ar bhliain iontach éachtach mar Chúntóir Teagaisc Gaeilge de chuid chlár Fulbright. Ní aon ionadh é gurbh gá dom neart taighde a dhéanamh ar Minnesota i ndiaidh dom dámhachtain Fulbright a bhaint amach i mí Bealtaine na bliana seo caite. Ní raibh cur amach dá laghad agam ar chuid sin na Stáit Aontaithe ach amháin go mbeinn scanraithe ag an ngeimhreadh dian fada a thiteann amach gach bliain – rud a bhí feicthe agam sa scannáin ‘Fargo’ agus is cinnte nach dtugtar dealéargas den áit sa léiriúchán áirithe sin. Is eol dom anois áfach go bhfuil clú agus cáil ar thírdhreach eisceachtúil álainn Minnesota, ceantar ina bhfuil breis agus 10,000 loch ann agus anuas air sin, rugadh Bob Dylan AGUS Prince ann, nach iontach na firicí siúd! Thuig mé go maith go raibh éileamh ar áiseanna Gaeilge ar fud na Stáit Aontaithe agus ar an oirchósta go mórmhórach ní raibh mé ag súil go mbeadh suíomh chomh beomhar ag fanacht orm thall. Naonúr tosaitheoirí a bhí sa rang Gaeilge agam in Ollscoil Naomh Thomáis, St. Paul, nó UST mar a thugann na daoine áitiúla uirthi. Ag cúnamh le hÁth Cliathach eile a bhí mé agus muid beirt ag plé le pearsantachtaí móra an mheániarthair – nach í an Ghaeilge a mhaireann na carachtair? Bhí daoine ag glachadh páirte sa rang ar chúiseanna éagsúla idir chúrsaí oidhreachta agus chúrsaí teangeolaíochta. De réir scéala, tharla sé
Timire AUTUMN 2015.indd 22
sna blianta caite go raibh mic léinn ann ag súil gurbh é Béarla na hÉireann a bhí i gceist le ‘Irish Gaelic’ agus baineadh geit ollmhór astu ar an chéad lá sa rang – níl mórán a chuireann ionadh orm ina dhiaidh sin a chloisteáil. Bhí mé ag obair sa phobal ó am go chéile freisin leis an ngrúpa áitiúil, Gaeltacht Minnesota. Is iad Meiriceánaigh atá mar mhúinteoirí ag an ngrúpa seachtainiúil a reáchtáltar sa mheánscoil áitiúil mar chuid den chlár oideachais do dhaoine fásta. Tá daoine ann le hos cionn deich mbliana agus ghlac ochtar déag páirt sa seimeastar nua do ghlantosaitheoirí le déanaí. Chonaic mé an rath céanna ar an teanga in Dallas agus i gCathair Kansas nuair a bhí mé ag múineadh ag ceardlainne deireadh seachtaine le linn na bliana. Bheadh sé deacair a leithéid a bhaint amach áit ar bith in Éirinn ach tá sé ag tarlú go rialta ar fud Mheiriceá. ‘Tír na Gaeilge reoite’ is ea sluán Ghaeltacht Minnesota agus is féidir liom a dhearbhú anois nach ag déanamh áibhéile a bhíonn daoine. Thosaigh an sneachta i lár mhí na Samhna agus mhair sé go dtí deireadh mhí Aibreáin –geimhreadh chomh fada ní fheicfidh mé go deo arís táim ag súil. Dúradh liom go dtiocfaidh an fhuacht go sciobtha ach níorbh fhéadfainn mé féin a ullmhú don teocht de -32 a bhuail linn i mí Eanáir. Ní chreideann mo mháthair go bféadfadh sé tarlú ach téann tú i dtaithí ar an aeráid mar gheall go leanann an gnáthshaol ar aghaidh in ainneoin crá croí na haimsire. É sin ráite, níor éirigh liom na cosáin reoite a smachtú le linn an deich mí agus tá ballbhrúnna fós orm mar choilm Catha Minnesota. Ba dheas an faoiseamh é Minnesota
30/07/2015 12:50
