8
Marcas Mac Ruairí Bainisteoir Forbartha, Glór na nGael
Beidh Acht na Gaeilge Ann Beidh Acht na Gaeilge ann. Níl ann ach ceist ama. Shamhlaigh roinnt náisiúntóirí ó thuaidh ag tús na 1960í nach mbeadh comhionannas fostaíochta ann go deo; agus shamhlaigh daoine sna 1980í nach mbeadh síocháin ann go deo. Ach tharla siad. Agus tarlóidh Acht na Gaeilge. Thit na hinstitiúidí polaitíochta i Stormont as a chéile um Nollaig 2016 tar éis sraith líomhaintí faoi mhí-úsáid cumhachta in éadan an DUP, agus éagumas an pháirtí sin clár a chur i bhfeidhm maidir le cúrsaí teanga, pósta agus comhionannais. Le himeacht na naoi mí ónar thit na hinstitiúidí, is iad cúrsaí teanga, nó Acht na Gaeilge, atá i ndiaidh teacht chun cinn mar an chnámh spairne is mó. Tá furmhór na bpáirtithe polaitiúla ó thuaidh taobh le hAcht na Gaeilge. Tá Sinn Féin, an SDLP, an Alliance, an Comhaontas Glas ar fad ar aon intinn go bhfuil gá leis. Tuigeann cainteoirí Gaeilge sna Sé Chontae ariamh anall go bhfuil tacaíocht reachtúil ag cainteoirí Breatnaise agus ag cainteoirí Gàidhlig in Albain, mar aon lena gcol ceathracha taobh ó dheas den teorainn. Santaíonn siad an tacaíocht sin dá bpobal féin.
Timire Winter 2017.indd 8
Rinneadh a mhór den Ghaeilge i gComhaontú Aoine an Chéasta agus dhaingnigh an Bhreatain an Chairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha nó Mionlaigh mar chuid dá gcoimitmint féin don Chomhaontú. Tháinig ceist na Gaeilge chun cinn arís sna cainteanna i gCill Ríbhinn i 2003 agus ag éirí astu sin thug rialtas na Breataine coimitmint go mbeadh Acht na Gaeilge ann. Tá na páirtithe aontachtacha ina éadan agus iad ag rá go mbeadh an t-acht ina bhagairt don aontas leis an Ríocht Aontaithe agus gur iarracht é ionsaí cultúrtha a dhéanamh ar aontachtóirí. Scaipeadh cuid mhór eolais mhíchruinn maidir le costas an achta le daoine a scanradh. Nuair a thairg siad Acht Cultúrtha seachas Acht na Gaeilge, a chosnódh an Ultais chomh maith, ba léiriú é go bhfuil siad ag mothú brú ar an cheist. Tá dhá fhadhb againn. Ceann acu is ea an drogall stairiúil a bhíonn ag an Bhreatain na haontachtóirí a cheartú nuair a bhíonn siad ag siúl ar an taobh mícheart den stair. Bhí leisce ar rialtas na Breataine taobh a ghlacadh nuair a bhí an streachailt ar son cearta sibhialta ar siúl, níor ghlac siad taobh in éadan
10/11/2017 15:09
