66
REPORTAGE
VROUWENKWESTIE
ETTERBEEK. EEN MAANDAGAVOND ALS ALLE
A N D E R E VO O R N I N A, 10, en Alban, 7. Huiswerk maken, in bad gaan, een opgewarmde, versbereide maaltijd om kwart voor zeven stipt, spelletjes tot acht uur en dan naar bed, lichten uit. “Alban valt rond half negen in slaap en ik mag tot negen uur in bed lezen, tot mama thuiskomt. We laten de deur open zodat ze ons nog een kus kan geven. We zijn eraan gewoon dat ze altijd als laatste thuiskomt”, zegt het meisje, voor wie deze onveranderlijke routine voorgoed geldig lijkt. Hun mama, Aliénor, nu 41, ging na de geboorte van elk kind opnieuw aan de slag. Als zakenvrouw aan het hoofd van een team van acht personen, ziet ze hen alleen op woensdagavond en op zondag. Toch voelt ze zich geen afwezige moeder, ook al is het schuldgevoel groot en de druk hoog. “Niets is beter voor de kinderen dan hun moeder”, “je leeft langs hen heen”, “ze zullen het je later kwalijk nemen”... geen enkele opmerking blijft
me bespaard. Zelfs mijn eigen moeder schaart zich onder de critici; zij vindt mijn persoonlijke ontplooiing dankzij mijn werk als een egoïstische keuze: in haar ogen is het onverenigbaar met de status van moeder. Mijn broer, een hoge ambtenaar die eeuwig afwezig is, wordt niettemin beschouwd als een geweldige vader. Mijn schoonzus offerde haar carrière op en koos met een parttimejob voor haar gezin. Ze wordt dus beschouwd als een geweldige moeder en vrouw, en ik als een onwaardige, individualistische en egocentrische mama.” WAT IS ER MIS? HET IS ALWEER EEN KWES-
TI E VAN G E N D E R. “Het is duidelijk dat de patriarchale samenleving nog steeds niet alle vrouwen toelaat een keuze te m a ke n z o n de r vo o ro o rdele n . Aanmaningen om beschikbaar te zijn als moeder werkt nog steeds als een vreselijk stigmatiserend criterium in de samenleving”, legt Isabella Lenarduzzi uit, sociaal onderneemster, oprichtster en directrice van JUMP. Ze ambieert een einde te maken aan de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op de werkvloer. Wanneer in 2022 een kind wordt geboren, staan een vrouw en een man nog steeds niet voor dezelfde keuzes. Een studie van de Nationale Bank van België(1) bevestigt dit. Economen Céline
Piton en Maud Nautet onderzochten hiervoor de impact van het ouderschap op de loopbaan van mannen en vrouwen. “Bij de geboorte van een kind staan mannen en vrouwen voor heel verschillende keuzes wat hun deelname aan de arbeidsmarkt betreft. Het opgeven van een baan of minder gaan werken blijkt voornamelijk een vrouwelijke keuze te zijn. Beide opties benadelen vrouwen in termen van kansen en beloning. Voor mannen daarentegen is het effect van het ouderschap neutraal of zelfs een stimulans om meer te werken. Met andere woorden, enkel vrouwen moeten een afweging maken tussen het krijgen van kinderen en een carrière, wat niet het geval is voor mannen”, aldus de studie. In de collectieve verbeelding zijn kinderen van werkende
Werkende moeder = blijere kinderen Het klinkt als een bekend refrein: ‘kinderen of carrière, je moet kiezen’. Toch blijkt uit studies dat kinderen die door een werkende moeder worden opgevoed, vrolijker en autonomer zijn en het vaak goed doen op school. Meer dan voldoende om er (eindelijk?) voor te zorgen dat vrouwen die hun beroepsleven niet opgeven om hun kroost groot te brengen zich niet meer schuldig voelen. Omdat het compromis nog te vaak gendergebonden is. Tekst Aurélia Dejond