(Continued from page 160)
Alhoewel ek baie onderhoude met genl Mike Geldenhuys gevoer het, wou hy my nooit die die adres van die “Die Withuis” gegee het sodat ek die plek kon fotografeer het nie. Genl. Van den Bergh het die grondslag vir ‘n siviele, sentrale inligtingsdiens daargestel. Ek was ontsteld toe ek SAW-kollegas se uitsprake oor genl Van den Bergh gelees het, vgl. die boek: “Days of the Generals”. Daar was ook ander erge kritiek op die generaal. Ons moet net in gedagte hou almal kan gekritiseer word. Natuurlik is daar ook baie Afrikaner-inhuis-politiek ter sprake rondom die persona van genl Van den Bergh. Hy en mnr PW Botha het beslis nie om die selfde vuur gesit nie. Hou ingedagte hy was self ‘n aangehoudene, ‘n innoverende polisie-
beampte, ‘n deurwinterde speurder (Woodstock en Pondoland), veiligheidshoof, intelligensieman, spioenmeester en spioenvanger. Hy het in 1963 besef dat ons nie deur MI6 sou kon werk nie. Hy was slim genoeg om die lyn tussen “Washington” en “Bonn” te trek en munt te slaan uit die “koueoorlog” wat ‘n wel werklikheid was. Natuurlik het hy met die “Wes-Duitsers” en “Amerikaners” gesels wat ons gehelp het. Opsommend kan gesê word: Hy was ‘n voorloper, hy was ‘n baanbreker en ons is baie dank aan hom verskuldig. Daar is baie snert oor hom geskryf in fiksie en in sogenaamde “onthullings” en samesweringsteorieë. Tot en met 1994 het ons ‘n uitmuntende inligtingsdiens gehad! Genl Van den Bergh het die fondament gelê waarop ons net kon verbeter! Ek eer sy nagedagtenis!
1914: Scotty Smith: Vroeë Spioen van die Unie Verdedigingsmag HB Heymans
NONGQAI VOL 12 NO 2 FEBRUARY 2021
161
