Inspiratiemagazine voor de kantooromgeving jaargang 15 - voorjaar 2020 - officemagazine.nl
Gaan we straks weer de kantoortuin in? Office Centre nieuwe stijl Paperworld, Facilitair, CES en ISE; terugblik op het beursseizoen
TELECOMMAGAZINE onafhankelijk vakblad over telecommunicatie en netwerken
vanaf pagina 31
Transformeer ieder bureau in een actieve werkplek met een Zit-Sta werkplekoplossing uit de Lotus™ -serie Elke Lotus is makkelijk in gebruik, simpel aan te passen en werkt perfect. Met minder moeite meer uit de werkdag halen wordt mede mogelijk gemaakt door de Lotus van Fellowes. Moeiteloos productiever en actiever werken.
Lotus DX
Ontdek meer op www.fellowes.com
Lotus RT
Lotus
Lotus VE
Voorwoord
Colofon Office magazine is een uitgave van
Kerkenbos 1015L, 6546 BB Nijmegen Telefoon +31 (0)24 34 54 150 www.officemagazine.nl UITGEVER Joost Heessels HOOFDREDACTEUR Joost Heessels Joost@magentacommunicatie.nl EINDREDACTEUR Antal Giesbers SALES & MARKETING Simone Brands, (024) 3454150, simone@magentacommunicatie.nl MEDEWERKERS Hans-Erik de Kruijff, Emiel te Walvaart VORMGEVING Wendy van Cuijk Twan Kersten DRUK Vellendrukkerij BDU Barnevel ABONNEMENTEN & ADRESWIJZIGINGEN abonnement@magentacommunicatie.nl Een abonnement wordt automatisch verlengd, mits 2 maanden voor de vervaldatum via mail of post opgezegd. ADMINISTRATIE Silvia Wijers administratie@magentacommunicatie.nl ALGEMENE INFORMATIE info@magentacommunicatie.nl Onze algemene leverings- en betalingsvoorwaarden zijn gedeponeerd bij de KvK in Arnhem onder nummer 09109239. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar gemaakt door middel van druk, internet, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade veroorzaakt door onjuistheden in deze uitgave.
#blijfthuis(werken) 16 Maart 2020…..toen was ineens alles anders. Nederland ging in intelligente lockdown door de uitbraak van het corona virus en driekwart van de mensen die normaal op kantoor werkt was ineens gedwongen thuis hun werkzaamheden te verrichten. Thuiswerken, digitaal samenwerken, alles waar wij al jaren over schrijven en wat allang kan, ging nu versneld gebeuren. Binnen een week was een videomeeting de normaalste zaak van de wereld. De mogelijkheden om op afstand met elkaar te communiceren en samen te werken, waren er allang. Maar nu móesten we ineens allemaal, en dat ging en gaat eigenlijk heel aardig. Van iemand die zelf bij een aanbieder van deze diensten werkte, hoorde ik: “Zelfs intern werkte hiervoor nog niet iedereen met onze videodienst. Nu is dat versneld gebeurt.” Waarschijnlijk geld dat voor heel veel organisaties. Waarbij we vooral niet moeten vergeten wat we ervan over gaan houden, als we straks weer gewoon naar kantoor kunnen. Blijven we dan het samenwerken in een digitale omgeving (deels) omarmen of vervallen we weer in ons oude patroon? De tweede belangrijke ontwikkeling die versneld plaatsvond, was het thuiswerken zelf. Want ineens vond iedereen zichzelf terug aan de keukentafel, in de hobbykamer of op een andere werkplek in huis. Vaak met kinderen om zich heen die aandacht vroegen of onderwezen moesten worden, ook dat nog. Ik begreep van leveranciers van kantoor- en computerproducten dat de vraag vooral de eerste tijd enorm toenam. En dat het daarbij vooral ging om kleine orders van gebruikers zelf. Producten als kantoorstoelen, ergonomische producten, muizen en headsets waren niet aan te slepen. Ook wat de thuiswerkplek betreft, heeft werkend Nederland de nieuwe situatie goed opgepakt, zo lijkt het. Al zou het prettig zijn dat er wat meer informatie en regulering zou komen rond verantwoord thuiswerken. Kortom, wat het werken betreft slaan we ons tot nu toe prima door deze ongekende crisistijd. Onder druk wordt alles vloeibaar, en dat geldt dus zeker voor werkvormen die er allang waren, die nu moeten en in de praktijk nog eens goed te doen zijn. Laten we vooral hopen dat we deze crisis zo snel mogelijk achter ons kunnen laten. En daarbij, dat we dan de voordelen die het ons qua werken gebracht heeft, blijvend in de praktijk blijven brengen.
ISSN 22131477
Joost Heessels (hoofdredacteur)
© Copyright 2019
OFFICERS
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 3
In deze editie
Inhoud
3
#blijf (thuis)werken
6
Vergaderen aan de bar
8
Office Nieuws
12
Forbo forum
16
Paperworld Frankfurt
terugblik
6
Vergaderen aan de bar
16
terugblik paperworld 2020
22
Facilitair 2020 verslag
26
Kantoortuin; wel of niet
28
Office centre nieuwe koers
30
Productnieuws KBM
33
Column Marcel Ederveen
34
ICT Nieuws
Inhoud
ISE
Amsterdam 46 44
Dossier 5G Gevecht rond
de patenten
46
Verslag ISE Amsterdam
50
Verslag CES Las Vegas
54
Column Evert-Jan Westera
22
Facilitair 2020 verslag
38
Mobile World Congress
40
Dossier 5G Exit 2G en 3G
42
Dossier 5G Impact 5G
op ons leven
Office inspiratie
Business aan de bedrijfsbar
Je zult maar voor een distilleerderij werken. Dan kun je gerust je afspraken plannen op kantoor aan de sfeervolle bar. Dat gebeurt dan ook op het kantoor van Beam Suntory in Singapore. Beam Suntory is in 2004 ontstaan vanuit een fusie tussen twee heel oude distilleerders van whisky, Jacob Beam uit 1795 en Shinjoro Tori in Japan. Het concern met 4.800 medewerkers is actief als distilleerder en distributeur in ruim 200 landen en levert premium sterke dranken op het gebied van onder meer whiskey, tequila, cognac, wodka, gin en rum. Ontwerpbureau M Moser Associates was belast met het ontwerp van de Beam Suntory-kantoren in Singapore. De opdracht was om de multiculturele geschiedenis van een wereldwijd merk voor sterke dranken tot leven te brengen door het creëren van een sociaal levendige omgeving die de merkmissie van Beam Suntory belichaamt: ‘inspirerende menselijke verbindingen’. “We hebben deze uitdaging aangepakt met een ontwerpgebouwde oplossing die elementen van kunst, sociale ervaringen en welzijn verweven om een unieke werkplekervaring te bieden die op creatieve wijze de East-meets-West-cultuur van het bedrijf weergeeft en het levenslange doel van het inspireren van menselijke verbindingen eert”, aldus het ontwerpbureau.
6
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
Office inspiratie
Dankzij onze kennis van het culturele erfgoed van het bedrijf konden we een centrale gevel, de Ensō, ‘cirkel’ in het Japans, bedenken, ontwerpen en bouwen. Ter ere van de geschiedenis van het bedrijf creëerden we de Ensō met een dynamische vorm die doet denken aan de karakteristieke houten vaten die worden gebruikt bij de productie van whisky. Samenwerken tussen afdelingen en functies om innovatie te stimuleren wordt gerealiseerd met een open kantoor afgewisseld met breakoutruimtes die de interactie tussen het personeel vergemakkelijken en voldoende ruimte bieden voor beweging tussen de vergaderruimtes, terwijl individuele focus wordt gesteund met privécabines en hoekstoelen.
Dit nieuwe Beam Suntory-kantoor is gemaakt als een plek waar medewerkers ideeën kunnen uitwisselen en innoveren en neemt mensen mee op een boeiende verhaalreis door de geschiedenis.
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 7
Nieuws
Meeste moderne medewerkers ondervinden problemen met geluid een onderzoek onder 2.500 eindgebruikers verlies van belangrijk werk/een deal, wat leidt tot van audioapparatuur, van wie meer dan 75% financieel verlies voor het bedrijf (18%) of zelfs werkzaam is in organisaties met meer dan het verliezen van een tender (19%). Het behoeft tweehonderd medewerkers. dus geen betoog dat deze negatieve gevolgen veel groter kunnen zijn dan drie dagen producti-
Volgens nieuw onderzoek door het wereldwijde marktonderzoeksbureau IPSOS en hoogwaardig audiomerk EPOS hebben bijna alle (95%) eindgebruikers en beleidsmakers regelmatig last van ten minste één probleem met geluid. Veelgehoorde klachten zijn gestoord worden door lawaaiige collega’s (50%), algemene geluidsniveaus in werkomgevingen (48%) en onderbrekingen door collega’s (46%). Deze bevindingen en meer staan in de EPOS’ Understanding Sound Experiences Study:
Deze problemen met audio zorgen alles bij elkaar voor productiviteitsverlies. Het is zelfs zo dat de gemiddelde eindgebruiker tot wel 30 minuten per week verliest door slechte geluidskwaliteit tijdens spraakgesprekken. Voor de voltijdsmedewerker komt dit overeen met net iets meer dan drie dagen verloren tijd per jaar, en vanuit het oogpunt van de werkgever heeft deze verloren productiviteit aanzienlijke gevolgen voor de kosten. En niet alleen de productiviteit kan lijden onder slechte audiokwaliteit. Volgens beleidsmakers leidt slechte audiokwaliteit tot ontevreden klanten (23%), financiële verliezen door het onjuist uitvoeren van werkzaamheden (18%),
Papierbak 2.0 Ruim anderhalf jaar na invoering van de nieuwe privacywet AVG blijkt uit internationaal onderzoek dat maar liefst 71% van de ondervraagde bedrijven het beleid ten aanzien van de beveiliging van papieren data niet heeft aangepast. Meer dan 20% is zelfs niet eens in staat om papier veilig te vernietigen, omdat er simpelweg geen papiervernietiger in het bedrijf aanwezig is. En dat terwijl het veilig vernietigen van papier tegenwoordig nauwelijks meer moeite kost dan ‘gewoon’ weggooien.
8
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
Met de introductie van de Leitz IQ Home Office is er nu een AVG-proof papiervernietiger speciaal voor kleinere bedrijven en ZZP’ers. Niet alleen heeft hij een compact en modern design dat prima past in een kleiner (thuis)kantoor, hij verandert papieren documenten bovendien snel en geruisloos in veilige kleine snippers die veiligheidsniveau P4 garanderen. De papierbakken kunnen dus de deur uit, voortaan gaan papieren documenten veilig in de papiervernietiger!
viteitsverlies van een werknemer. Zo’n 79% van de beleidsmakers is het eens dat goede audioapparatuur als headsets, hoofdtelefoons en speakerphones praktische oplossingen zijn voor het verminderen van de problemen met geluid bij zowel telefoongesprekken als anderszins. Een aantal van de beste headsets die momenteel op de markt verkrijgbaar zijn, beschikt bijvoorbeeld over functies als op AI gebaseerde lawaaionderdrukkingstechnologie, wat betekent dat een luidruchtige collega of een lawaaiige werkomgeving niet langer een afleiding vormt.
Nieuws
Dit bestellen mensen online nu ze thuis werken Nu de meeste mensen thuis werken, zien webshops een flinke toename in bestellingen van thuiswerkproducten. Vooral bureaustoelen, laptops en muizen kunnen rekenen op flinke belangstelling, maar ook vriezers.
Drie keer zoveel laptops Webshop Coolblue ziet een extreme toename in artikelen voor thuiswerkplekken, apparatuur om met elkaar contact te houden en spullen om huishoudens draaiend te houden. “We zien de afgelopen dagen alleen al in monitors, webcams en vriezers een groei van honderden procenten,” aldus een woordvoerder van Coolblue.
Bol.com ziet ook een stijging in de vraag naar veel artikelen. De volledige verkoopcijfers van maandag of zondag kon Bol.com niet geven, maar ook hier merkt het online verkoopplatform dat vooral artikelen die thuiswerken faciliteren zeer populair zijn. Vooral producten als beeldschermen, laptops en headsets zijn in trek. Ook online warenhuis Wehkamp merkt een stijging in de vraag naar vriezers en artikelen om thuis te werken, zoals bureaustoelen, laptops, schermen en muizen. Ook trampolines en tuinmeubelen zijn in trek.
Luchtreinigers in strijd tegen Corona Niet voor iedereen pakt de uitbraak van Corona verkeerd uit. Leverancier Ideal bijvoorbeeld, die we vooral kennen van de shredders, geeft aan dat haar luchtreinigers helpen het coronavirus te bestrijden. Want de virusinfectie wordt overgedragen via een druppelinfectie. Ideal stelt met zijn AP Pro-luchtreinigers actief bij te dragen aan het aanzienlijk verminderen van de virusconcentratie in de ruimtelucht en het verminderen van de verspreiding van het virus. De speciaal ontwikkelde HEPA-filter van de Ideal AP Pro-luchtreinigers verwijderen vervuilende stoffen en virussen, zoals bijvoorbeeld het coronavirus, permanent vanuit de lucht, zo stelt de fabrikant.
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 9
Nieuws
Helft Nederlanders stoort zich aan collega met oordopjes Maar liefst 47 procent van de Nederlandse werknemers vindt het storend dat collega’s oordopjes dragen tijdens het werk om muziek te luisteren. Dit blijkt uit onderzoek van XpertHR uitgevoerd onder 1037 Nederlandse werknemers die 32 uur of meer per week werkzaam zijn in loondienst. Voornamelijk de oudere generatie lijkt moeite te hebben met dit gedrag. Van de groep vanaf 40 jaar vindt gemiddeld 52 procent het storend dat collega’s oordopjes dragen. De jongere generatie heeft er minder moeite mee. Van de groep tussen de
16 en 40 jaar heeft slechts een op de drie (35%) deze ergernissen.
die oordopjes dragen, ten opzichte van 40 procent van de vrouwen.
Laagopgeleiden vinden oordopjes het storendst Opleidingsniveau lijkt een rol te spelen in de ergernis aan oordopjes op de werkvloer. Zo stoort 64 procent van de laagopgeleiden zich aan collega’s die oordopjes in doen tijdens het werk, tegenover 35 procent bij de hoogopgeleiden. Ook is er een verschil per geslacht: 46 procent van de mannen stoort zich aan collega’s
Eén op acht werkenden vindt dat organisatie prima zonder printer kan
Maar liefst twaalf procent van de werkende Nederlanders is een voorstander van een werkplek zonder printers. Dit blijkt uit onderzoek van AFAS Software onder 1.123 werkende Nederlanders, uitgevoerd door Panelwizard. Van alle ondervraagden zegt een kwart zich weleens
te ergeren aan collega’s die te vaak printen. De grootste voorstanders van een papierloos kantoor zijn werknemers in de informatie- en communicatiesector. 27 procent van hen stelt dat hun kantoor prima kan functioneren zonder printer. De printerafhankelijkheid is daarentegen het hoogst in het onderwijs. Slechts vier procent van de ondervraagden werkzaam in deze sector, stelt zonder printer te kunnen. “Ik snap dat kleurplaten en knutselwerkjes vaak nog geprint worden, maar voor de rest van de organisatie kan alles heel goed digitaal, van leerlingvolgsystemen tot de HR-afdelingen in het onderwijs”, zegt Jortijn Bijl van AFAS Software.
Papierloze toekomst Op het gebied van digitalisering zijn er het afgelopen decennium forse stappen gezet in de richting van een papierloze toekomst. Tot een paar jaar geleden konden veel mensen zich niet voorstellen ooit zonder papieren agenda te kunnen. Toch blijk uit het onderzoek blijkt dat maar liefst twee derde van de ondervraagden de voorkeur geeft aan een digitale agenda boven een papieren variant. Wederom is de onderwijssector hierin de grootste papierliefhebber; slechts een krappe meerderheid van de ondervraagden werkzaam in deze sector gebruikt liever hun digitale agenda (54 procent).
Werkend Nederland ontevreden over flexwerken Maar liefst zeven op de tien Nederlanders heeft liever een vaste dan een flexibele werkplek. Dit blijkt uit onderzoek van PEAK-IT, uitgevoerd onder 1080 Nederlanders die regelmatig op kantoor werken en die in loondienst zijn voor 32 uur of meer. Ondanks dat flexwerken de afgelopen jaren is doorgevoerd bij het merendeel van de kantoren in Nederland, blijken mensen voornamelijk behoefte te hebben
10
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
aan vastigheid.In het onderzoek komen verschillende factoren naar voren die de productiviteit belemmeren. Zo geeft een derde van de respondenten aan zich slecht te kunnen concentreren op kantoor, doordat er te veel herrie is. Maar niet alleen het geluid is een storingsfactor op kantoor. Ruim één op de drie werknemers kan regelmatig zijn werk niet goed doen doordat de IT-voorzieningen (hard- en/of software) niet goed werken.
Deze hinder heeft mogelijk ook een negatief effect op hoe tevreden men is over de IT-afdeling. Zo geeft bijna één op de vijf (18%) medewerkers aan ontevreden te zijn met hun IT-helpdesk. Voornamelijk werkenden bij financiële instellingen hebben ergernissen. Daar is 28 procent ontevreden over de IT-helpdesk.
Nieuws
Werknemers op kantoor zijn slechts 2 uur en 48 minuten productief op een dag Volgens een analyse van RescueTime op basis van data van 185 miljoen gewerkte uren, blijft er voor de gemiddelde werknemer nog 5 van de 8 uur over om te werken, als je vergaderingen, telefoontjes, e-mail en chatberichten niet meerekent. Op zich is dat nog best veel tijd om je taakjes af te werken, ware het niet dat we maar net iets meer dan de helft daarvan echt nuttig bezig zijn.
Wat mensen met de rest van de tijd doen? Een uur en twaalf minuten zitten ze op social media, nieuwssites of andere bronnen van entertainment. Dan gaat er nog ruim een uur naar communicatie en planning en worden er nog wat minuutjes verkwanseld met andere afleidende activiteiten.
Antalis in Japanse handen
De Japanse groep Kokusai Pulp and Paper (KPP) heeft de distributiegroep voor papier en verpakkingen Antalis overgenomen. Met de deal is een bedrag gemoeid van meer dan € 115 miljoen ($ 126 miljoen). Antalis is de grootste Europese distributeur van papier, verpakkingsoplossingen en materialen voor visuele communicatie. KPP is wereldwijd een van de grootste spelers. Financiële afwikkeling Kokusai Pulp and Paper (KPP) heeft twee bindende overeenkomsten ondertekend die in
eerste instantie ongeveer 84 procent van het aandelenkapitaal van Antalis zullen verwerven voor ongeveer € 7,7 miljoen ($ 8 miljoen). De eerste is om aandelen te kopen die eigendom zijn van de meerderheidsaandeelhouder Sequana voor € 0,10 per aandeel; de tweede betreft de aankoop van het belang van 8,5% van Bpifrance voor € 0,40 per aandeel. De transactie - die wordt ondersteund door de raad van Antalis - vereist nog steeds het groene licht van de Europese ondernemingsraad van de distributeur en de vereffenaars van Sequana. Het is echter niet onderworpen aan goedkeuringen van Franse of Europese mededingingsautoriteiten. Naast de aandelenaankoopovereenkomsten is er een deal bereikt om € 100 miljoen van de gesyndiceerde kredietfaciliteit van Antalis via de Mizuho-bank te herfinancieren. Het restant van Antalis ‘€ 287,1 miljoen uitstaande kredietfaciliteit wordt afgeschreven. Met de totale nettoschuld van Antalis op 31 december 2019
op € 346 miljoen, is het niet duidelijk wat er met het saldo is gebeurd. Na de afronding van de overname heeft KPP zich ertoe verbonden een IPO te lanceren voor de resterende 16,7% van de aandelen van Antalis die openbaar worden verhandeld. De aankoopprijs hiervoor is vastgesteld op € 0,73 per aandeel, een cijfer waardoor Antalis ‘belegerde aandelen vanochtend met meer dan 80% stegen op de beurs van Parijs. De drie afzonderlijke transacties voor het verwerven van aandelen en de herfinancieringsverpakking van € 100 miljoen geven de overname een totale waarde van ongeveer € 116 miljoen. KPP is een toonaangevende, beursgenoteerde Japanse papierdistributiegroep met activiteiten in Japan, Azië en Australië. Het heeft een jaarlijkse omzet van ongeveer € 3,2 miljard
Overname HP door Xerox gaat niet door Xerox ziet definitief af van zijn plan om HewlettPackard over te nemen. Dat heeft het bedrijf bevestigd in een persbericht. Xerox had eerder aangekondigd dat het de overnameplannen in de koelkast had gezet, maar nu zijn ze definitief opgeborgen. Volgens Xerox zijn er nog altijd ‘overtuigende financiële en strategische voordelen’ te vinden
in een combinatie HP-Xerox. Dat de raad van bestuur van HP altijd heeft geweigerd om hierover aan tafel te zitten en deze serieus te overwegen, noemt Xerox een ‘slechte dienst’ naar diens aandeelhouders. De aandeelhouders zelf zouden de overname met grote meerderheid steunen, aldus Xerox.
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 11
Office inspiratie
Dynamisch gebouw vraagt om samenwerking Forbo organiseert ronde tafel “The Living Building” naar aanleiding intro nieuwe Allura collectie
Prominente deelnemers als DDW Design Talent van het Jaar Simone Post en Ingrid van der Heijden van Civic public architecture kwamen met interessante ideeën op de proppen, zoals het lease-winkelinterieur dat Post voor drie jaar wil uitlenen. Van der Heijden pleitte voor hoge plafonds opdat elk pand makkelijk een andere bestemming kan krijgen. Het event werd georganiseerd door Forbo Flooring naar aanleiding van de introductie van de nieuwe Allura collectie.
12
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
Office inspiratie
Naast Post en Van der Heijden had moderator Jeroen Junte Jeroen Dellensen (Interieur-ontwerper/directeur, i29, won onlangs een Dezeenaward als beste interior-design studio), Dorothé Kessels (Director Global Design, Forbo Flooring), Sebastiaan Lagendaal (Hoofd Facilitaire Zaken, De Nieuwe Kerk & De Hermitage Amsterdam), Marjolein van Gelder (Programma Manager Duurzaamheid, Forbo Flooring) en Wim Pullen (Directeur Center for People and Buildings, TU Delft) aan tafel.
Het dynamische gebouw
Voor een dynamisch gebouw - dat makkelijk kan transformeren en anders geprogrammeerd kan worden in de toekomst - is overmaat een goed uitgangspunt, aldus Van der Heijden. “Zorg dat het casco een goede maat heeft en dat de etages bijvoorbeeld minimaal 3,5 meter hoog zijn. Dan kan je er later ook nog altijd een restaurant of een retail-gelegenheid inbouwen.” Daarnaast is een mooie, duurzame en degelijke buitenkant/schil raadzaam. Zo’n soort gebouw biedt een goede basis voor verandering. En dat is nodig, want het gebouw en met name het interieur verandert steeds sneller in een tijd waarin mensen meer en meer tijd binnen doorbrengen. Daarmee is de interieurontwerper wellicht wel belangrijker geworden dan de architect, opperde Junte. Dellensen kon dat niet ontkennen. “Mensen hechten enorm aan het interieur. Je ziet winkels en horecagelegenheden elke paar jaar volledig van inrichting veranderen. Wij proberen heel veel kwaliteit in onze ontwerpen te stoppen zodat de gebruikers het op waarde gaan schatten en het interieur dus langer meegaat.”
“Het interieur verandert steeds sneller in een tijd waarin mensen meer en meer tijd binnen doorbrengen”
Mislukkingen
Dat het regelmatig misgaat in het ontwerp, kon wetenschapper Pullen staven met een handvol voorbeelden. Hij pleitte ervoor om de gebruiker centraal te stellen in zowel de ideeën voor exterieur als interieur. Pullen: “Dat gebeurde volgens hem zeker niet bij het ontwerp van het vroegere VROM-gebouw aan de Rijnstraat 8 in Den Haag (nu de plek voor de ministeries van Infrastructuur, Waterstaat en Buitenlandse Zaken, red.) “Bij Rijnstraat 8 gaf 40 procent van het gebouw problemen. Zo werden de vergaderruimtes een rommeltje door de veel te kleine prullenbakken. Nadat tien mensen hun beker hadden weggegooid, waren ze vol en bleef het spul op de tafels achter of belandde het op de grond.” Volgens Van Gelder, die voor Forbo op de Rijnstraat 8 werkte, was het daarnaast “ellebogen” voor een werkplek. Pullen: “Uit ons onderzoek blijkt telkens weer dat werknemers en mensen in het algemeen niet houden van verandering zoals een wisselende werkplek, maar wel van kleur, mooie dingen, groen om zich heen en bovenal van een goede functionele inrichting.” Pullen onderstreepte daarmee het belang van een kundige interieurontwerper. Ook Lagendaal had een “rampvoorbeeld”. Zo wilde de architect die de renovatie van de Hermitage deed per se marmer uit de Apennijnen in het souterrain. Lagendaal: “De leverancier had ons gewaarschuwd voor optrekkend vocht, maar wij waren als opdrachtgever nog niet sterk genoeg om nee te zeggen.” De hele vloer moet nu al vervangen worden. Forbo’s design director Kessels gaf aan dat zij als producent heel graag de dialoog zoekt met zowel de opdrachtgever, het gebouw als de (interieur-)architect, maar merkte op dat dit nog niet altijd vanzelfsprekend is. “En uiteindelijk is de klant koning.”
Het persoonlijke gebouw
In hoeverre kun je als opdrachtgever je eigen identiteit toevoegen aan een bestaand gebouw? Die vraag kwam op het bord van Lagendaal, die met de Amsterdamse Hermitage 15 jaar geleden voor 5 euro een oud en donker verzorgingshuis uit 1683 kocht van de gemeente Amsterdam en dit transformeerde tot een prachtmuseum aan de gracht. Lagendaal: “Het ontwerp is van architect Hans van Heeswijk, die
Pullen: “Uit ons onderzoek blijkt telkens weer dat werknemers en mensen in het algemeen niet houden van verandering” het oude naast het nieuwe wilde laten bestaan. Wij zijn begonnen met het plaatsen van een meter dikke binnenwanden waarin alle nieuwe installaties zijn weggewerkt. Vervolgens hebben we met enorme lichtschachten en een glazen trappenhuis licht gebracht in de Hermitage. Dat is de basis. De twee grote tentoonstellingsruimte transformeren we elk half jaar tot een volledig nieuwe beleving met een ander interieur, kleuren, wanden en vloeren. Daarnaast merkten we zo”n vijf jaar geleden dat ons mooie gebouw in de binnenstad soms weken leeg stond als we geen tentoonstellingen hadden. Dat vonden we zonde. Sindsdien zijn we een cultureel verzamelgebouw of hub geworden met films, jazz-concerten, horeca en externe huurders, zoals het Amsterdam Museum.”
Combinatie van alles
Van der Heijden: “Je ziet steeds vaker van dit soort gebouwen die van alles combineren. Mensen trekken nog steeds naar de steden om te leren en elkaar te ontmoeten. Vanuit dat idee ontwerpen wij ook. De LocHal (World Building of the Year 2019, volgens het The World Architecture Festival, red.) zagen we bijvoorbeeld eerder als een stuk stad dan een gebouw.” Officieel is het een bibliotheek, maar het bevat bijvoorbeeld ook een debatcentrum en expositieruimtes, en vormt inmiddels en soort huiskamer van de stad. Ze kreeg applaus van Dellensen, die meende dat diversiteit stimuleert. “Verschillende gebruikers kunnen elkaar versterken.” Van der Heijden: “Toch zie je die monotone woningbouw ook weer terugkomen.” Neem een wijk als het Zeeburgereiland waar iedereen zich rot verveelt en naar het plafond zit te staren.
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 13
Office inspiratie
Een ouder gebouw persoonlijk maken, is niet altijd makkelijk. Zo doet i29 de renovatie van het Felix Meritis in Amsterdam, een plek voor vrijdenkers sinds 1777, dat in april heropent. Dellensen: “We hadden te maken met monumentenzorg en stadstoezicht. Het was een spannende strijd tussen het oude en het nieuwe. Alles wat we hebben toegevoegd, moest duidelijk herkenbaar zijn als nieuw en ook weer weg te halen zijn.” I29 kennende, zal het resultaat er een zijn van eenvoud, contrast en mooie materialen.
Multifunctioneel
Volgens Kessels is de identiteit van het gebouw steeds minder uniform en neemt het pand steeds meer verschillende functies aan zoals bijvoorbeeld ruimtes om naast te werken te ontspannen, eten of je in afzondering te concentreren. Anders gezegd, neemt het gebouw meerdere identiteiten aan en de beleving in die ruimtes lijkt heel belangrijk. Denk aan de fitness in het ziekenhuis, de huiskamer met koffiecorner bij de bank of de kapsalon & bar in een kledingzaak. Kessels: “Wij noemen dit de vijf dynamics of a building. Zo heb je gedeeltes voor receiving, moving, connecting, concentrating en recharging. Forbo speelt daar op in met haar vloeren, die bijvoorbeeld geluid absorberen daar waar concentratie belangrijk is.” Dat nog niet iedereen het belang van receiving & hospitality en een goede entree snapt, maakte Pullen duidelijk: “Het oorspronkelijke VROM-gebouw (voor Rijnstraat 8 dus, red.) had een hele grote ontvangsthal. Je voelde je welkom. De entree van Rijnstraat 8 biedt zeer beperkt ruimte. Om een toegangspas te krijgen, moet je - net als op Schiphol - door een met spanbanden afgezette route om vervolgens uit te komen bij krappe toegangspoortjes. Alsof ze niet willen dat je binnenkomt.” Hij vroeg zich
14
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
wederom af voor wie we bouwen. Pullen: “De leerling of de docent bijvoorbeeld? In wat ik zie, lijken verduurzaming, luchtinstallaties en een hip kleurtje voor de leerlingen belangrijker dan de docent, die dertig jaar doorbrengt in het gebouw, en de laatste tijd vaker dan ooit op het Malieveld staat te protesteren omdat hij of zij ontevreden is.” Van Gelder, door Junte aangeduid als Forbo’s groene politie: “Het een kan samengaan met het ander. Een goed binnenklimaat is heel belangrijk op scholen. Daarnaast kan duurzaamheid ook wat doen voor de ruimte in beleving, materialen en sfeer. Als de spullen ook nog eens sociaal-maatschappelijk verantwoord geproduceerd zijn, voel ik me prettiger in de omgeving.
Het circulaire gebouw
Hoe kun je een gebouw zo maken dat het ook duurzaam bestendig is? Post, die altijd “groen” denkt en werkt als transformator op de grens van productontwerp en -onderzoek, zag een gat in de markt en meldde dat ze wel interieurs wil gaan ontwerpen voor bijvoorbeeld winkels of horecagelegenheden die ze drie jaar “uitleast” en daarna weer terugneemt om iets anders van te maken. Ze kreeg daarbij advies van Van Gelder die aangaf dat als je circulair wilt opereren je er in ieder geval voor moet zorgen dat je verschillende materialen niet samen mixt tot één product of verlijmt. Daarnaast vertelde ze dat het voor producenten best complex is om producten terug te halen uit de markt en zo hun groene bijdrage te leveren zoals Forbo bijvoorbeeld nastreeft. Recycling blijkt soms meer energie te kosten dan op te leveren. Veel recycling-processen bestaan op dit moment uit het verpulveren van het oorspronkelijke product. Dat levert granulaat op dat
vervolgens wordt gemixt met een bindmiddel zoals lijm of biologische hars om er een andere toepassing van te maken. Toch kan het ook anders, aldus Post. Voor Adidas gebruikte ze pure, maar afgekeurde afvalstoffen om een nieuwe schoen te maken. Dat die een beetje off-colour waren, gaf de nieuwe sneakers juist hun kracht. Post: “Esthetiek en duurzaamheid kunnen heel goed samengaan.” Van Gelder gaf verder aan dat Forbo beschikt over volledig CO2-neutrale en natuurlijk producten zoals Marmoleum, maar ook over loslegsystemen als het nieuwe Allura, die je zo weer uit een gebouw haalt. Van Gelder: “Biobased of vinyl dus. Beide prima, als ze maar in een gesloten cirkel zitten.” Lagendaal: “Het eerste wat wij gedaan hebben op het gebied van duurzaamheid, is de hardware; het gebouw technisch aanpassen met een warmte- en koudeopslag en zonnecellen. Nu zijn we zover dat de inrichting van de tentoonstellingsruimtes zelfs circulair is. De inrichters mogen doen wat ze willen, maar ze moeten de oude vitrines en spullen verplicht hergebruiken. Die kunnen ze vervolgens naar eigen smaak transformeren, een kleurtje geven etc.”
Post: “Esthetiek en duurzaamheid kunnen heel goed samengaan.”
Office inspiratie
Allura: Modulair en duurzaam De ronde tafel werd georganiseerd door Forbo Flooring ter gelegenheid van de introductie van haar nieuwe Allura-collectie. De collectie van luxe vinylplanken en -tegels is niet alleen gemaakt met Hollandse passie, maar geeft ook een duurzaam antwoord op elke mogelijke vloervraag van nu en de toekomst. Dat komt omdat de Design Studio van de vloerproducent de manier waarop mensen werken, leven, ontspannen, leren en spelen als uitgangspunt heeft genomen bij het ontwikkelen van haar collecties &
designs. Zo ziet Forbo bijvoorbeeld dat modulariteit steeds belangrijker wordt in het creĂŤren van gebouwen en ruimtes. De nieuwe Allura collectie speelt daar sterk op in met loslegsystemen, die weer makkelijk te verwijderen zijn. Daarnaast zijn hergebruik en duurzaamheid natuurlijk cruciaal in deze tijd. Forbo heeft daarom een recycleprogramma opgezet voor de terugname van zowel snijafval als gebruikte Allura vloeren. Voor meer info zie www.forbo-flooring.nl/allura
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 15
Paperworld 2020
Events
Paperworld 2020
trapt businessjaar af Met Paperworld 2020 is de aftrap voor het nieuwe businessjaar voor de wereldwijde office- en stationery-sector weer verricht. Echt iets nieuws onder zon was er niet, maar de hallen van Messe Frankfurt vulden zich wel met een levendige atmosfeer. De trend dat de grote A-merken zich minder prominent presenteren in hal 3.0 werd voortgezet in gezamenlijke domeinen als Office Village en Future Office. KBM doet wat algemene indrukken op en doet een greep uit het aanbod op de beursvloer.
16
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
Events
Paperworld 2020
De consumentengoederenbeurzen van Frankfurt Christmasworld, Paperworld, en Creativeworld luidden het nieuwe zakelijke seizoen in met een ruim aanbod van nieuwe concepten en ontwikkelingen. In totaal 3.051 exposanten uit 74 landen uit de office, stationery, kerst en creative branche waren vertegenwoordigd op de beursvloer. De drie internationale beurzen trokken ongeveer 84.000 bezoekers uit 163 landen naar het beursterrein van Frankfurt "Naast de branchespecifieke toekomstige onderwerpen, is het de hoge mate van internationaliteit en de uitstekende bezoekerskwaliteit die het beurstrio tot een onmisbaar platform maken voor industrie en handel. Onze beurzen brengen de wereldspelers in de industrie samen op één plek - dit persoonlijke contact is de sleutel tot succes voor de hele consumentengoederenindustrie in het digitale tijdperk ', zegt Detlef Braun, Managing Director van Messe Frankfurt.
Optimisme en internationaliteit
Tijdens Paperworld lag de focus op onder meer op de megatrend van het nieuwe werken. Een totaal van 1.591 exposanten uit 69 landen presenteerden hun producten en diensten in Frankfurt. “In de huidige uitdagende marktomgeving maakt dit resultaat ons optimistisch, deels omdat het niveau van internationaliteit opnieuw is gestegen. De voorwaarden om Paperworld als belangrijkste nationale en internationale industrieplatform naar de toekomst te leiden konden niet beter zijn. Ik ben persoonlijk blij met de open, constructieve en hartelijke interacties met onze klanten en partners. Dit motiveert mij en mijn team om een echte ontmoetingsplaats te creëren samen met de sector ", zegt Julia Uherek, Vice President Consumer Goods bij Messe Frankfurt Exhibition GmbH. Volgens het exposantenonderzoek was ongeveer tweederde van de exposanten zeer tevreden over de bezoekerskwaliteit. Bijna 80% van de exposanten gaf aan dat ze met de beursdeelname hun doelstellingen hadden bereikt. "Zoals verwacht, kwam Paperworld tegemoet aan de behoeften op het gebied van kantoorbenodigdheden en schrijfwaren. De uitgebreide wijzigingen die zijn aangebracht op de beursvloer hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de algemene positieve indruk. De reactie van bezoekers voldeed aan onze verwachtin-
gen. We gaan het nieuwe jaar in met voorzichtig optimisme", zegt Volker Jungeblut, directeur van PBS Markenindustrieverband.
Voortrekkersrol
voor kantoorbenodigdheden, stationery en schrijfmateriaal dat beide gebieden evenredig bestrijkt. Daarom verdelen de bezoekers hun interesse gelijkwaardig over het aanbod van beide productengroepen. De productdiversiteit die
Met 30.723 vakbezoekers is en blijft Frankfurt een onmisbaar platform voor relatiebeheer en netwerken, ook al was er een lichte daling van het aantal bezoekers - vooral uit China, vanwege de samenloop met het Chinese Nieuwjaar, stelt de beursorganisatie (het coronavirus werd niet genoemd in deze, red.). “Tegelijkertijd heeft Paperworld zijn positie als meest internationale handelsbeurs voor de office- en stationery-branche verder versterkt en bevestigde deze zijn voortrekkersrol als marktplaats voor innovaties en de laatste businesstrends. Volgens het bezoekersonderzoek, was 92% van vakbezoekers zeer tevreden over het aanbod.” Naast Duitsland kwamen de meeste vakbezoekers uit Italië, Nederland, Groot-Brittannië, Frankrijk en Spanje, evenals China en de VS. Er was vooral een sterke groei vanuit Portugal, Griekenland, Saoedi-Arabië en Brazilië. Paperworld wil zich profileren met een uniek assortiment producten voor zowel de office supplies voor de zakelijke markt als lifestyle-producten en stationery voor het consumentensegment. “Hierdoor is het de enige beurs
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 17
Events
alleen organische groei van de groep, maar ook overnames. “In Reuver liggen nu ook producten van Tarifold en 3L op voorraad, terwijl de Jalema-artikelen nu ook vanuit Tarifold in Frankrijk verkrijgbaar zijn. Quantore bestelt voortaan de Tarifold en 3L-producten ook in Reuver.”
te vinden is in de twee gebieden ‘het visionaire kantoor’ en ‘de stationery trends’ opent nieuwe perspectieven die leiden tot frisse ideeën en spannende aanvullende productreeksen”, stelt de organisatie.
Duurzaamheid blijft hot topic
Er is een sterke trend in alle productgroepen naar duurzame verwerking en gerecyclede producten. Als een internationaal platform voor de kantoor- en stationery-markt en een spiegel van de industrie, richt Paperworld zich al jaren op duurzaamheid en milieubescherming. Voorbeelden hiervan zijn de Sustainable Office Day, die specialistische presentaties biedt gericht op duurzaam inkopen, en het partnerschap met het Duitse agentschap voor hernieuwbare hulpbronnen (FNR), dat zijn ‘Renewable Office’ op de beurs presenteerde.
Office Village
De nieuwe ‘Paperworld Office Village’ bood exposanten uit de kantoorwereld een speciale omgeving om hun producten te presenteren. Het open ontwerp van de ruimte en de centrale lounge waar bezoekers konden netwerken, kregen waardering. "Door de oprichting van Office Village heeft Paperworld met succes een interessante speciale zone toegevoegd aan het bestaande beursconcept. De presentatieruimten voor merkbedrijven waren goed geïntegreerd in het totale concept en maakten de gerichte presentatie van nieuwe producten mogelijk. Het centrale communicatiegebied voorzien voor exposanten werd al snel een ontmoetingsplaats en faciliteerde vruchtbare discussies met internationale zakenpartners in een ontspannen sfeer", zegt Torsten Jahn, directeur van Pelikan. Belangrijke toekomstige onderwerpen, zoals het nieuwe werken, kwamen aan bod in het aanvullende programma ‘Future Office’ (met stands van onder meer Legamaster en Wilkhahn), dat
18
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
inzichten opleverde in ‘Smart Solutions’ voor de werkplek van morgen met presentaties en exposities. Onderwerpen waren onder meer manieren om de communicatie tussen gedecentraliseerde teams aan te moedigen, methoden voor het verwerken van grote hoeveelheden data en hoe een vergaderruimte geschikt te maken voor een combinatie van persoonlijke en virtuele vergaderingen. Gespecialiseerde presentaties en exposanten in dit gebied richtten zich op het slimme ontwerp van kantoorruimtes.
Jalema als onderdeel van T3L Group
Tijdens Paperworld 2020 heeft Jalema zich voor het eerst onder de hoede van de T3L Group gepresenteerd, die afgelopen zomer het bedrijf uit Reuver overnam. Frank Demarteau, Sales & Marketing Director van Jalema, neemt de honneurs waar namens het Nederlandse bedrijf Jalema. Hij is tot nu toe positief over het verloop van de overname. “We zijn in feite een onderdeel van een merkenhuis. Het merk Jalema blijft bestaan en we moeten onze eigen broek ophouden. We kunnen vasthouden aan onze strategie om producent te blijven. Zowel in Reuver als Hoogezand maken we nog steeds gebruik van onze productiefaciliteiten. Zo wordt onze Injection Moulding-fabriek in Reuver ook ingezet voor producten van de andere merken uit de groep. Het eerste half jaar na de overname is dan ook voorspoedig verlopen. De integratie verloopt vlotjes; we komen uit dezelfde branche en hebben zo een breder portfolio en veel synergie. Natuurlijk hebben we ook aanvullende klanten. Voor ons is het fijn dat we niet door een grote partij zijn overgenomen, dan raak je sneller ondergesneeuwd. Er is niemand ontslagen en we hebben het hele portfolio kunnen behouden. Het past perfect.” Jalema en de merken Tarifold, 3L en Probeco kunnen volop vooruitkijken. Het doel is niet
De merken van T3L Group presenteren verschillende nieuwigheden in Frankfurt. Zo is er een nieuwe, complete serie samengesteld van de bekende Things To Do-boekjes. De serie krijgt een vernieuwde uitstraling en verschijnt binnenkort op de markt. Ook presenteert Jalema samples van kantoorartikelen die volledig zijn geproduceerd uit gerecyclede PET-flessen en 100% gerecycled karton. Tarifold toonde niet alleen een uitgebreid assortiment retailproducten, maar ook flinke lijn vloer-markeringsoplossingen.
Herma: inkjetlabels
Herma is ook weer van de partij op de beursvloer. De Nederlandse vertegenwoordiger Karim Aouadi legt uit waarom de Duitse etikettenfabrikant er staat. “Het is een belangrijk contactmoment voor ons. We hebben de mogelijkheid om met onze exportklanten in contact te komen. Ook zie je de mensen van Herma uit de omringende landen weer eens. De focus ligt dus op relatiebeheer. Maar ook laten we natuurlijk verschillende nieuwe producten zien.” Vooral voor de Duitse markt heeft Herma nieuwe schoolproducten. “Deze zijn van hoogwaardige kwaliteit en voorzien van actuele prints”, zegt Aouadi. Om aan de toenemende vraag naar inkjetlabels te voldoen zijn er 45 nieuwe items geïntroduceerd. “Inkjet is in opmars. We hebben onder meer transparante en weersbestendige labels, voor zowel de groot- als de kleinverbruiker. We kunnen maatwerk leveren. En als A-merk is Herma ook heel sterk in specials. Deze geven ons heel veel kansen.” Ook online ontplooit Herma de nodige activiteiten. “Dat is heel belangrijk voor ons. Zo hebben we een Herma YouTube-kanaal waar video’s met extra uitleg zijn te vinden. Ook laten we toepassingsvoorbeelden zien en zijn er testsets aan te vragen.”Duurzaamheid staat eveneens hoog in het vaandel. “We hebben in totaal tien verschillende certificaten op dat gebied: zes voor de onderneming, vier voor producten. Al met al willen we innovatief zijn. Als sterk merk springen we in op de marktontwikkelingen, maar creëren ook vraag door techniek en knowhow beschikbaar te stellen voor de markt.”
Events
Maier-Hunke
Hét nieuws, heet van de naald, bij Durable was het aftreden van hét icoon van de (Duitse) branche Horst-Werner Maier-Hunke als ceo (zie ook elders in dit nummer, red.). Zijn opvolger komt van de even gerenommeerde onderneming Faber-Castell: Rolf Schifferens. Hij was daar tot voor kort ceo en wordt momenteel ingewerkt door Maier-Hunke. Tijdens de viering van het 100-jarig bestaan van Durable wordt binnenkort de scepter officieel overgedragen. Schifferens heeft zin in de nieuwe klus. “Ik heb al uitgebreid kennisgemaakt met de onderneming. Het is een fantastisch familiebedrijf waar mooie producten worden gemaakt.” Maier-Hunke vult aan: “Rolf heeft veel b-to-c ervaring. Dit segment willen we verder ontwikkelen. We gaan de eindgebruikers ook meer aanspreken en dus de marketingstrategie heroverwegen met meer inzet van de social media bijvoorbeeld. We zijn niet langer alleen een producent van kantoorar-
tikelen, maar een leverancier voor de moderne werkplek.” Zo heeft Durable zijn portfolio uitgebreid met ergonomische producten, zoals een nieuwe lijn monitorarmen.
HSM: paradepaardje HSM Pure 740 max
HSM staat in tegenstelling tot veel (Duitse) A-merken zeer prominent in hal 3.0. Alle lijnen documentvernietigers staan fraai uitgestald op de ruime stand. Het gezicht van HSM in Nederland, Patrick Nijhuis, geeft graag een tour langs alle highligts van HSM. Zo wijst hij op de nieuwe HSM SECURIO P-modellen, die volgens HSM nieuwe maatstaven op het gebied van datavernietiging stellen. Het paradepaardje is de HSM Pure 740 max, een datavernietiger met groot vermogen voor de gehele afdeling en de veeleisende in-house-datavernietiging.
tesa: monteren zonder boren
tesa heeft tijdens Paperworld de focus op de producten voor de consumentenmarkt. Met de nieuwe trendy producten van het slimme montagesysteem van tesa kan veilig een breed scala aan decoratie-, woonaccessoires en kleine apparaten aan muren en plafond worden bevestigd. “De nieuwe tesa Smart Mounting System-producten, zoals de innovatieve zelfklevende nagel voor doeken, zorgen ervoor dat iedereen, zelfs ongeschoolde werklui, hun favoriete items snel en zonder verdere complicaties kunnen monteren. En dit alles zonder ooit een hamer of boor aan te raken. De extra sterke lijmformule, de gepatenteerde tesa powerstrips-technologie, zorgt altijd voor een stevige hechting”, stelt de Duitse fabrikant. Een ander opvallend product is het tesa Clean Air fijnstoffilter voor laserprinters, faxapparaten en kopieermachines. Deze filter zorgt voor schone lucht op kantoor. Het maakt gebruik van
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 19
Event
micronAir Office-technologie om zelfs de kleinste deeltjes constant te filteren. tesa verzekert dat met deze filter de lucht op kantoor grotendeels vrij is van fijne stofdeeltjes die door laserprinters worden geproduceerd. Nieuw zijn ook de Sugru Mouldable Glues. Deze zijn zo ontworpen dat ze zacht en kneedbaar aanvoelen. “Rol het materiaal in je vingers. Druk het aan waar je het nodig hebt en vorm het met de hand in elke gewenste vorm. Van een ultradunne patch tot een schokabsorberende bumper, je hebt 30 minuten om het te vormen, glad te maken en naar wens te verplaatsen”, legt tesa uit.
Desq
Een van de weinige echte Nederlandse exposanten in hal 3.0 is Desq. De onderneming uit Zeewolde is al jaren achter elkaar trouw aan Paperworld. Zijn producten worden in meer dan twintig landen verkochten en dat wil Desq elk jaar uitbreiden door onder meer de deelname aan Paperworld. De stand biedt dan ook een aantrekkelijk nieuw aanbod voor de bestaande én potentiële klanten. Zij konden kennis maken met een serie nieuwe monitorarmen, diverse design glass boards, monitor-verhogers, tabletstands, labelmakers en clipboards.
Colop: prijswinnende e-mark
Colop stond traditiegetrouw op zijn vaste plek in de hoek van hal 3.0. De spotlights stonden op de Colop e-mark. De e-mark is zowel een mobiele printer als een digitale kleurenstempel, gebaseerd op inkjet-technologie en die in combinatie met een app werkt. Dit maakt het mogelijk individuele full-colour afdrukken toe te passen op uiteenlopende absorberende oppervlakken (van papier tot hout) met een eenvoudige zijwaartse beweging. Met de gratis app en software voor pc’s kunnen ongelimiteerde afdruk-designs worden gecreëerd. De e-mark is heel goed ontvangen door de markt en sleepte verschillende prijzen in de wacht, waaronder een Benelux Office Products Award (categorie office supplies) en een Red Dot Award 2019 (een eervolle vermelding in de categorie Product Design).
De vo lg world ende Pape r vindt plaats 30 jan u v februa ari tot en m an et 2 ri 202 1
Duurzaamheidsconcept edding edding was aanwezig als onderdeel van het nieuwe concept Paperworld Office Village in hal 3.0. Een aantal A-merken presenteerde zich hier gezamenlijk, waaronder edding, HAN, tesa, Schneider en Pelikan. Bij de 60-jarige Duitse fabrikant lag het accent op het Sustainability Concept 2020. Naar eigen zeggen wordt duurzaamheid niet alleen met de mond beleden, maar neemt het bedrijf zijn verantwoordelijkheid voor het milieu serieus en heeft het een uitgebreid duurzaamheidsconcept ontwikkeld voor het komende jaar. De gerichte maatregelen in dit concept omvatten refilling, recycling, behoud van hulpbronnen en klimaatneutrale productie. Door het aanbieden van verschillende hervulbare markers en schrijfinstrumenten wil edding een belangrijke rol spelen om hulpbronnen te
20
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
besparen. Voor ongeveer 70 procent van de producten van het bedrijf is er navulinkt in vele kleuren beschikbaar. Eén fles inkt is voldoende om de lege marker tot 15 keer te vullen, waardoor de levensduur flink wordt verlengd - niet alleen om afval te voorkomen, maar ook om het plastic te besparen dat nodig is voor de productie van nieuwe markers, stelt edding. Dankzij het gebruiksvriendelijke navulsysteem voor capillaire inkt is bijvullen een schone en eenvoudige handeling. Veel edding-producten hebben ook vervangbare penpunten, waardoor de levensduur nog langer wordt. Wanneer een pen echt versleten is, kan deze worden weggegooid in een speciale retourdoos. edding heeft samengewerkt met een bedrijf dat gespecialiseerd is in plastic-recycling om een duurzaam
kringloopsysteem te ontwikkelen, waarmee meer dan 70 procent van het teruggewonnen plastic kan worden hergebruikt voor de fabricage van nieuwe edding-producten. De beste manier om duurzaam te zijn, is altijd om zo min mogelijk hulpbronnen en materialen te gebruiken, of dit nu het verbruik van papier, grondstoffen voor productie of energie is. Als gevolg van brede investeringen in onderzoek en ontwikkeling, wordt 83% van de plastic onderdelen die nu worden gebruikt in het edding EcoLine-assortiment gemaakt van gebruikt plastic, terwijl 90% van de totale gebruikte kunststof is gemaakt van gerecyclede materialen. Dit zorgt voor een vermindering van de hoeveelheid gebruikte nieuwe materialen, wat betekent dat edding jaarlijks tot 83 ton C02-uitstoot bespaart.
PAPERWORLD 2020
Office inspiratie
HSM Pure 740 max en HSM SECURIO P-modellen blikvangers op Paperworld HSM GmbH + Co. KG, de Zuid-Duitse fabrikant voor kantoortechniek uit de regio aan de Bodensee, presenteerde zich op de Paperworld in Frankfurt prominent in Hal 3.0. Naast de nodige noviteiten en innovaties heeft HSM ook omvangrijke marketingactiviteiten in petto voor het komend jaar. De krachtige datavernietiger HSM Pure 740 max is met zijn 240 liter opname-capaciteit de perfecte partner voor de gehele afdeling en uiterst geschikt voor de veeleisende interne datavernietiging. Datavernietiger voor interne datavernietiging
De bijzonderheid leveren de twee verschillende mogelijkheden om het snijgoed op te vangen. Enerzijds kan een container voor oud papier met 240 liter opvangvolume als opvanghouder direct in de datavernietiger geplaatst worden. Een inzetbare snijgoedverdeler zorgt voor een schone afname en afvoer van het snijgoed en verhindert uitvallende snippers. Alternatief is een comfortabele afvoer middels uittrekbare en herbruikbare opvangzakken en deze worden standaard met de levering van het apparaat meegeleverd. De robuuste shredder is geschikt voor duurloop en overtuigt met een krachtig snijwerk, de invoerbreedte van 400 mm is uiterst geschikt voor formaten tot DIN A3. De datavernietiger is leverbaar in het veiligheidsniveau P-4 met een snijprestatie tot 22 vellen papier tegelijk en in het veiligheidsniveau P-5 met een snijprestatie tot 15 vellen papier tegelijk. Een automatische olievoorziening voor het snijwerk hoort standaard bij de levering en garandeert de gebruiksvriendelijkheid van het apparaat. Hij is uitgerust met een hoogwaardige houten onderkast met deur en een met staal versterkte bodemplaat. Klanten kunnen zich laten overtuigen middels een 14-daagse proefplaatsing. Voor de volstalen snijwalsen geldt een extra garantie gedurende de volledige levensduur van het apparaat.
HSM SECURIO P-modellen
Met de HSM SECURIO P-modellen zet HSM nieuwe maatstaven inzake datavernietiging. De datavernietigers overtuigen door het innovatieve aandrijvings- en bedieningsconcept IntelligentDrive met tiptoetssysteem – tot wel 40 procent
meer prestatie, intelligente vermijding van papierophoping bij de toevoer en een gereduceerd geluidsniveau. Perfect op elkaar afgestemde snijwerken en een geïntegreerde automatische olievoorziening zorgen voor een constante en hoge snijprestatie. Door het grote opvangvolume zijn weinig ledigingen noodzakelijk en zodoende zijn ze perfect geschikt voor grotere werkgroepen tot rond de 15 medewerkers. Het innovatieve aandrijvings- en bedieningsconcept IntelligentDrive biedt, afhankelijk van de bedrijfsmodi, een tot wel 40 % hogere doorvoerprestatie of werkt tot wel 30 % geruisarmer dan eerdere modellen. In totaal staan drie verschillende bedrijfsmodi ter beschikking, Silent voor een bijzonder geruisarme werking, een groot voordeel in grotere ruimtes, Standard met optimale doorvoerprestaties bij geringe geruisontwikkeling en Performance voor een maximale snij- en doorvoerprestatie. De intuïtieve bediening en meertalige menu-navigatie vindt plaats via een 4,3“ tiptoetsdisplay in hoge resolutie met veegfunctie. Daar worden relevante informaties zoals bedrijfsmodus en toestandsmeldingen aangegeven. Verbruiksmateriaal, machine- en contactdetails kunnen ook worden ingezien. Verder worden op het display waarschuwings- en foutmeldingen evenals hoe te handelen bij het oplossen van problemen weergegeven. Voor een hoge energiebesparing zorgen de stand-by en automatische uitschakeling, wanneer de datavernietiger niet wordt gebruikt. Via de intelligente opheffing van papierophoping herkent het systeem automatisch en vroegtijdig of er teveel papier tegelijk toegevoerd wordt en
handelt daar adequaat op. Naast deze seriematig ingebouwde features biedt HSM voor de datavernietigers van de HSM SECURIO P-serie ook innovatieve opties aan, zoals bijvoorbeeld het apart werkende cd-snijwerk. Voor verkleinen van cd’s / dvd’s evenals credit- en klantenkaarten in kleine snippers. Een verdere optionele feature is de metaalherkenning. Deze feature is uiterst geschikt voor de hogere veiligheidsniveaus, want dit beschermt het snijwerk en stopt het apparaat bij de invoer van metaaldeeltjes zoals bijvoorbeeld paperclips. Die kunnen dan eerst verwijderd worden.
KBM • FEBRUARI 2020 OFFICEMAGAZINE VOORJAAR 2019
-
25
21
Facilitair 2020 vol innovatie en noviteiten
Ook dit jaar bood de vakbeurs Faciliteir, eind januari n de Jaarbeurs, weer de nodige noviteiten voor de kantoorbranche. Behalve facilitair- en office managers zagen we dit jaar dan ook weer de nodige vakhandelaren in de wandelgangen. Opvallend is dat technologie een steeds belangrijkere rol gaat spelen op de Facilitair. Zo zagen we leveranciers van AV en videoconferencing, van telefooncentrales, smart office producten, gebouwenmonitoring tools en IoT diensten. Het is dan ook allang geen beurs meer waar catering- en koffieaanbieders de dienst uitmaken. Wel lijkt de beurs elk jaar ietsje kleiner te worden en ook iets minder drukbezocht. Dan nog is het met afstand de belangrijkste beurs voor facilitaire producten en diensten, waar kantoorinrichting en –artikelen steeds meer onderdeel van uitmaken. En verder waren er ook dit jaar weer de nodige noviteiten, die we hieronder voor u op een rij zetten.
22
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
De onderstaande vier bedrijven waren, samen met de winnaar uit ruim zeventig inzendingen genomineerd voor de FGNoviteitenprijs
Van praatpaal naar laadpaal
Een autolaadpraatpaal van Ecoleon, door gebruik te maken van upcycling worden de ouderwetse ANWB-praatpalen omgebouwd naar een moderne laadoplossing. De praatpalen hebben jarenlang langs de Nederlandse wegen gestaan. Nu worden ze hergebruikt en hebben ze door upcycling een nieuwe functie gekregen als moderne laadoplossing voor auto’s, fietsen, scooters en scootmobielen. Ook zijn er praatpalen voor communicatiedoeleinden, multimedia gebruik en het verzamelen van feedback. Het resultaat is een unieke en moderne laadoplossing met alle noviteiten op het gebied van laadoplossingen, zoals Smart Charging en Smart Grid. De praatpalen zijn leverbaar in de bekende gele uitvoering, maar ook in elk gewenste huisstijl.
Planten voor operatiekamers
De operatiekamers zouden ook groen moeten hebben, vindt het bedrijf Florapanels. "In die ruimtes is veel stress, niet alleen voor patiënten maar ook voor artsen en verpleegkundigen . Wie naar een plant kijkt, voelt zijn stressniveau langzaam omlaag gaan. Omdat dit steriele kamers zijn, kunnen er wel Florapanels worden geplaatst.
Facilitair 2020
Gebouwenscan
Kiwa behoort tot de wereldtop op het gebied van testen, inspectie en certificering (TIC). De gebouwenscan in het kort: • In één bezoek aan uw object direct inzage in verschillende specialistische disciplines; • Per object toegang tot een dashboard met de actuele status van geselecteerde disciplines; • Zowel inzicht in de totale staat van het object, als in de individuele disciplines; • Bij eventueel vastgestelde risico’s worden direct mogelijke oplossingen aangeboden; De overheid verplicht gebouweigenaren steeds meer in controle te zijn over hun vastgoed. In de jungle van alle verschillende disciplines die van invloed zijn op vastgoed, helpt Kiwa zijn partners om overzicht te krijgen in deze complexe materie. Wij zorgen ervoor dat gebouweigenaren in één oogopslag weten wat de actuele stand is van een object. Hierdoor worden gebouwen duurzamer beheerd en kunnen gevaren en ongevallen beperkt worden, wat resulteert in veiligere en gezondere werk- en woonomgevingen.
TG Lining: toegankelijkheid voor visueel beperkten
De geleidelijnen, noppen en geleidematten zijn de eerste betaalbare en makkelijk hanteerbare doe-het-zelfoplossing om je pand en/of evenement toegankelijk te maken voor blinden en slechtzienden. Met tekenhulp, rekenhulp en uitleg kun je het routeplan maken. De geleidelijnen, noppen en matten zijn volledig zelfstandig te leggen met behulp van de stap-voor-stap uitlegfilmpjes en de gebruikershandleiding. Er waren ook dit jaar weer een groot aantal noviteiten op de beurs. We zetten ze hieronder voor u op een rij
In één oogopslag een beschikbare flexwerkplek
De Connect van AENC Audiovisual toont in één oogopslag de beschikbaarheid van een bureau en het reserveren ervan is erg eenvoudig. De betrokkene is ook direct vindbaar via een plattegrond en de app. Een hoogteverstelbaar bureau stelt zich automatisch in op de persoonlijke zit- of stahoogte. Zo wordt flexwerken erg toegankelijk en makkelijker geaccepteerd. Daarnaast krijgt de organisatie betrouwbare data om het optimale aantal flexplekken en m2 kantoorruimte te bepalen. “Nee”, benadrukt Giljam Nijsse van Ergotron,” met de JüV willen we zeker niet de meubelmarkt op. “Het is voor ons een aanvulling op het ergonomisch assortiment. De Jüv is een
traploos in hoogte verstelbare bijzettafel, die kan worden ingezet als overlegpunt in elke vrije plek op kantoor. Het tafelblad is inklapbaar, waardoor het weinig ruimte inneemt. Door zijn solide bouw is het mogelijk er monitoren aan te bevestigen. Een handige inklaptafel voor aan de muur op kantoor.
Mobiele geluidsabsorber van Parmberg winnaar FGNoviteitenprijs 2020 Op woensdag 22 januari koos de jury van de FGNoviteitenprijs 2020 uit de deelnemerslijst de 5 genomineerden, waaruit op woensdag 29 januari op het Noviteitenplein van de vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer de winnaar van de FGNoviteitenprijs 2020 bekend werd gemaakt. Palmberg won de noviteitenprijs met
Happiness monitor
De happiness monitor van het Nijmeegse Shign doet kort-cyclische impactstudies naar de invloed van de omgeving op haar gebruikers. De monitor is het real-time dashboard behorend bij onze kort-cyclische impactstudies. Zo worden real-time en herhaaldelijk gebruikerservaringen verzameld met betrekking tot de werk- een leefomgeving ,inclusief de zelfgerapporteerde impact ervan (o.a. happy, healthy en productivity). Deze bevindingen worden real-time zichtbaar in onze happiness monitor, zodra de eerste digitale vragenlijst is ingevuld. De happiness monitor is de nieuwe generatie evaluatie tools in het facilitaire domein. Het is een real-time wetenschappelijke dataverzamelingsmethodiek die resultaat analyseert en visualiseert op basis van geavanceerde statistiek. Naast deze unieke kenmerken combineert de happiness monitor ook nog percepties met objectieve sensordata, maakt dit zichtbaar in een overzichtelijk real-time dashboard en rapporteert mogelijke statistische samenhang tussen beide bronnen.
de Disc mobiele geluidsabsorber. Het eenvoudige verrijdbare concept betekent dat eenieder die een moment of aantal uren optische- en akoestische rust wil, eenvoudig bij haar of zijn werkplek kan rollen. Het volume van omgevingsgeluiden naar beneden draaien. Een verplaatsbare geluiddemper, optische rustgever, ruimteverdeler en designelement tegelijkertijd - dat is wat de flexibele absorber DISC zo onmiskenbaar maakt. De ronde schijf is variabel in zijn toepassingsmogelijkheden en kan snel en van A naar B worden gerold.. Het product Disc is in 3 varianten: in melamine , gestoffeerd , Als een optimaal akoestische ruimteverdeler gestoffeerd en pinbaar.
Een draadloze deurkruk
De batterij-aangedreven deurkruk van ASSA ABLOY combineert de kracht en flexibiliteit van draadloze toegangscontrole in een slank en slim design. De nieuwe deurkruk is eenvoudig te monteren op bijna elk type binnendeur, beschikt over uitgebreide RFID-ondersteuning, waardoor
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 23
Facilitair 2020 het kostenbesparend is om de beveiliging van kantoren, opslagruimtes, archieven, vergaderzalen, etc. te verhogen. De Aperio® H100 is de eenvoudigste manier om toegangscontrole toe te voegen aan een mechanisch slot zonder boren
teitsmonitoring mogelijk op veel plekken waar nu nog niet gemeten worden door de lage prijs en IoT connectiveit. Hierdoor worden mensen zich bewust van de slechte luchtkwaliteit, waardoor ze tot actie worden aangezet om de luchtkwaliteit te verbeteren. De huidige trend om grote aantallen gebouwen veel beter te isoleren, en daarmee luchtdichter te maken, brengt het risico met zich mee dat bij onvoldoende ventilatie veel gezondheidsklachten kunnen ontstaan.
Modulaire monitorarm van Filex
Luchtkwaliteits monitor
Aurair is een Nederlands bedrijf met een missie: De manier verbeteren waarop mensen de luchtkwaliteit monitoren en beheersen in de gebouwen waar ze veel tijd doorbrengen. De Luchtkwaliteits monitor maakt luchtkwali-
Op de foto Roelof Langius, die twee jaar geleden op de Orgatec een volledig nieuwe modulaire lijn monitorarmen introduceerde. Filex is de meest flexibele, modulaire monitorarm in de markt. Leverbaar in elke gewenste opstelling en uit te breiden met handige accessoires om elke werkplek te optimaliseren. Aangezien de monitorarm volledig modulair is kunt u elke gewenste samenstelling creëren. De Galaxy monitorarm van Filex is ook de eerste modulaire monitorarm in de wereld die circulair gecertificeerd is. Met
1 monitorarm voorziet Filex met de Galaxy alle wensen voor nu en in de toekomst. Er hoeven geen producten meer te worden weg gegooid als eventueel later de opstelling
C02-neutraal printen
Epson en KUARIO hebben duurzaamheid hoog in het vaandel staan en een samenwerking kon daarom niet uitblijven. Daarnaast vullen de technologische oplossingen van Epson en het management- en betaalplatform KUARIO elkaar heel goed aan. Waar Epson elke organisatie in staat stelt nagenoeg klimaatneutraal te printen door de allernieuwste technologieën toe te passen, focust KUARIO zich op de Pay per use gebruikersgroep. Met de mobiele KUARIO app hoeven gebruikers geen cash geld of bankkaarten bij zich te dragen en kunnen zij zich met de app (of een gekoppelde organisatiekaart) via bijvoorbeeld een QR-code authentiseren bij de printer of copier alvorens er afgedrukt kan worden
Design lockers
Lockers zijn vaak sfeerbepalend in het interieur. Hermeta vroeg daarom bureau Fields een bekende klassieker te restylen: onze HerboLock lockers. Uit deze samenwerking zijn onze nieuwe akoestische locker ontstaan: HerboLock Acoustics. Nieuwe akoestische lockers waarmee Hermeta interieurpartners een wezenlijke bijdrage wil leveren aan de uitstraling van de entree, het comfort in het gebouw en aan een gezonde (werk)omgeving. De lockers hebben aan de voorzijde 3 uitgesproken ontwerpen van wolvilt en thermisch isolerende polyesterwol.
24
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
Facilitair 2020 Acco: Automatische A3 Lamineermachine
De Foton 30 is 's werelds eerste automatische kantoor lamineermachine. Laad je documenten eenvoudig in de Auto Feed lade, druk op de start knop en de documenten worden automatisch gelamineerd. Tot 30 documenten in één keer.
diverse niveaus. Ondanks de grootte van het meubelstuk is de Treehouse zeer mobiel, verplaatsbaar middels wielen.
tafel, draadloos d.m.v. lithium batterij. Tevens te gebruiken als white-, projectie- of magneetboard. Ook de Trimension® bureaustoelen met een verhoogde zitpositie (ESP): ON, IN & AT waren voor het eerst te zien op de Facilitair.
Duo-treinzit van Opnieuw
Dutten op het werk
Deze duo-treinzit is gemaakt van circulaire materialen en stoelen die zijn vrijgekomen van een gebruikte NS 2e klas bank van de Sprinter SGM treintoestellen.
Artificial receptioniste
Teleportel Nederland Introduceert de wereldwijd gepatenteerde driedimensionale levensechte receptioniste. Uniek door levensecht te communiceren op afstand met oogcontact zonder zichtbare camera’s. Er zijn uitvoeringen in een locker- en receptieopstelling.
Meetinstrument voor gezonde werkplek
Airteq heeft een instrument ontwikkelt dat de invloed van gebouwen meetbaar, inzichtelijk en werkbaar maakt. Dit inzicht maakt het mogelijk aantoonbaar en gericht te werken aan het werkplezier en de gezondheid van gebruikers. Dit instrument maakt het HR- en FM-beleid zichtbaar. Het in kaart brengen van het binnenklimaat kan nu eenvoudig draadloos en zonder ingewikkelde apparatuur, inclusief rapportage en advies.
Werkstress voorkomen met de Treehouse
Mikomax is een voorstander van een kantoorinrichting waarbij niet alleen is nagedacht over design, maar ook over de gezondheid van de medewerkers en het voorkomen van stress. Geluid is ergernis nummer 1 op kantoor en wordt ervaren als stressor. Daarom is er de Treehouse. Er zijn diverse uitvoeringen; Treehouse Double (met/zonder deuren), Treehouse Enkel en Treehouse Phone. Elke uitvoering dempt het geluid en geeft een gevoel van privacy, maar op
Health2work heeft altijd een van de meest drukstbezochtste stands op Facilitair. Naast de ergonomische Emma van Fellowes was dit keer de powernap stoel een van de publiekstrekkers op de stand. De powernap stoel is een slaapstoel waarin je je terugtrekt voor een ontspannende powernap. Met deinnovatieve i20 technologie biedt de stoel het comfort dat nodig is voor een kort slaapje tijdens je werkdag. Deze stoel is uitermate geschikt voor mensen die nachtdiensten draaien en in de tweede helft van hun dienst een powernap moeten doen om alert en fit te blijven.
Groene coffeecorner
De groene koffiecorner van Dijkos Projects is een informele ‘breakout’ waar men even kan ontspannen. De kracht van de natuur werkt positief op het menselijk lichaam. Daarom werd er een nieuwe concept ontwikkeld, een informele ‘breakout’ plek waar werknemers in een groene sfeer kunnen ontspannen, met elkaar kunnen ‘socialisen’ en ideeën kunnen uitwisselen. De toepassing is geschikt om te plaatsen in kantoren, winkels, zorgcentra, wachtruimtes, scholen om groen (werk)geluk te verhogen.
Wilkhahn met timetable lift
Ook dit jaar presenteert Wilkhahn als projectmeubelproducent een aantal innovatieves. Zoals de Timetable Lift, een hoogte instelbare klap-
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 25
Office inspiratie
De historie van de kantoortuin De eerste kantoortuin, zoals we die nu nog kennen, werd in de jaren ’50 in Duitsland ontworpen. Maar ook in de jaren daarvoor werd er al in grote, open ruimtes gewerkt, zoals in typekamers, waar tientallen typistes in een klassikale opstelling brieven en verslagen typten. De kantoortuin is niks nieuws onder de zon. Toch ervaren veel mensen de kantoortuin anno 2020 als een bron van ergernis. “De kantoortuin is niet het grootste probleem”, aldus Trea ten Kate van Ten Kate Communicatie. Gebrek aan concentratie
Ten Kate maakte in 1989 kennis met de kantoortuin. “Ik was 20 en werkte als administratief medewerkster in de hippe kantoortuin van Ziekenfonds DNO. Er werkten circa 40 mensen, de bureaus waren opgesteld in blokken van 4 en het werk bestond uit het inboeken, controleren en betalen van ziektekostennota's.” Inmiddels is ze ondernemer en heeft als schrijver
26
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
en (interim) communicatieadviseur in verschillende kantoortuinen gewerkt. “Ik ben fan van de kantoortuin en flexibel werken”, zegt ze. “Mijn hele bedrijf past in mijn roze tas en ik vind het heerlijk dat ik overal aan kan schuiven. De ene dag is dat bij een opdrachtgever in de kantoortuin, de andere dag in mijn eigen kantoor of aan de keukentafel en soms werk ik onder een olijfboom in de tuin van mijn broer in
Spanje.” Haar positieve ervaringen worden niet door iedereen gedeeld. “Waar ik ook kom, ik hoor overal dezelfde klachten, er is de laatste jaren veel in het nieuws over de kantoortuin en er zijn onderzoeken die aantonen dat het ziekteverzuim hoger is. De klachten gaan vooral over afleiding en een chronisch gebrek aan focus, flow en concentratie. En dat nekt mensen.”
1989 versus 2020
“De oorzaak van alle ellende is niet alleen de kantoortuin”, zegt Ten Kate. Om die stelling toe te lichten, schetst ze een werkdag bij het ziekenfonds in 1989. “Mijn dag begon met een berg post op mijn bureau. Ik werkte een uurtje of 2 geconcentreerd aan het sorteren van de post, totdat de bel ging. Dan hadden
Office inspiratie
Door alle communicatiemiddelen van tegenwoordig ontbreekt de structuur in een werkdag
we een kwartiertje pauze. Er was 1 telefoon per 4 medewerkers, dus 2 uur per dag was ik verantwoordelijk voor de telefoon. Als de post gesorteerd was moest het ingeboekt worden op een van de weinige computers. De volgende taak was het controleren en betalen van de nota’s. Om klokslag vijf uur zat de werkdag erop. Ik kan me niet herinneren dat ik in de twee jaar dat ik er werkte ook maar de minste last had van stress.” Vervolgens maakt Ten Kate een sprong in de tijd en omschrijft een werkdag in een kantoortuin anno 2020. “Plekje zoeken, laptop openklappen, e-mail openen, 83 mailtjes te beantwoorden, kijk daar komt er nog een binnen, oh, dat gaat over die bijeenkomst waar ik me nog voor moet aanmelden, collega’s druppelen binnen, goedemorgen Anja, goedemorgen Piet, de telefoon gaat, afspraak plannen, oh, mijn man heeft geappt, de kaas is op, appje terug dat ik vanavond langs de supermarkt ga, love you, kus kus, collega vraagt of ik nog koffie wil, ja graag, even een snelle blik op facebook, hoera! het regent in Australië, kijk die schattige koala blij zijn, waar was ik gebleven, wacht, ik ging me aanmelden voor die bijeenkomst, klik op aanmelden, klaar, even checken of er iemand gereageerd heeft op mijn oproepje op LinkedIn, terwijl ik met de oordopjes in nog een telefoongesprek beantwoord en ondertussen even gluur naar een instastory van mijn dochter, terug naar mijn mail om de afspraak uit het telefoongesprek te bevestigen, iemand nog koffie?”
Het ligt niet aan de kantoortuin
Het gebrek aan focus, flow en concentratie, waar zoveel mensen last van hebben, ligt volgens Ten Kate maar ten dele aan de kantoortuin. “Door alle communicatiemiddelen ontbreekt de structuur in een werkdag. Het werk in 1989 was gestructureerd. Je ging pas verder met je volgende taak als je de vorige
had afgerond en als het vijf uur was, was je vrij. Tegenwoordig spat de afleiding van je schermen. Tel daarbij de geluiden op van je collega’s in de kantoortuin en het feit dat je 24/7 bereikbaar bent en een burnout is gevaarlijk dichtbij.”
Overleef de kantoortuin
Ten Kate gelooft dat ‘kantoormensen’, meer dan ze zelf misschien toe willen geven, behoefte hebben aan offline werken, structuur en een zekere mate van hiërarchie om de kantoortuin te overleven. Daarom ontwikkelde ze de ©Bubbelmethode “Het is geen rocket science. Het belangrijkste is dat je volgens een strakke structuur werkt en je telefoon een dag lang uitzet. Dat kan alleen, maar het is mijn ervaring dat dat het beste werkt in een groep waarbij iemand de leiding neemt en de structuur bewaakt.” Ten Kate schetst hoe je in 10 stappen je eigen Bubbeldag organiseert: 1. Plan met een aantal collega’s een ‘werkdag zonder afleiding’. 2. Ga weg van de kantoortuin naar een (afgesloten) groepsruimte. 3. Stel jezelf 1 concreet doel; die ene taak die je steeds voor je uitschuift en waar je focus voor nodig hebt. 4. Verzamel alle informatie die je nodig hebt. Download of knip en plak online informatie. 5. Ga offline en zet je telefoon uit. 6. Zet de timer op 1 uur en ga aan het werk: zitten, zwijgen, schrijven. 7. Is je informatie niet compleet? Noteer wat er ontbreekt, noteer je vragen en werk door. Laat je niet verleiden om tussendoor ‘even’ online te gaan om informatie op te zoeken. Voordat je het weet zit je een kattenfilmpje te kijken… 8. Als de timer gaat stop je direct, neem een half uur pauze, ga weg van je werkplek, praat met collega’s, vul koffie/thee/water bij. 9. Zet de timer op een uur. 10. In het laatste uur van de dag mag je online (maar het hoeft niet!) om eventuele ontbrekende informatie op te zoeken en aan te vullen.
Werkplek voor een dag met de ©Bubbelmethode Trea ten Kate is schrijver en communicatieadviseur bij Ten Kate Communicatie, geeft workshops aan ondernemers bij Platform 9 en ontwikkelde de ©Bubbelmethode. Elke 1e woensdag en 3e maandag van de maand zorgt ze voor focus, flow en concentratie met de ©Bubbelmethode. Deelnemers werken in hun eigen bubbel aan hun eigen klus, zonder afleiding en halen (schrijf)deadlines zonder stress. Ten Kate bewaakt de structuur, motiveert en inspireert en in de pauzes beantwoordt ze schrijfvragen, taalkwesties en geeft concentratietips. Ze komt ook op locatie wanneer een hele afdeling of een heel team een dag lang in de eigen bubbel deadlines wil halen. www.bubbelmethode.nl
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 27
Sales
Office Centre zoekt actief de klant op Office Centre slaat een nieuwe weg in en gaat actief naar de klanten toe. Was men tot nu toe gewend een van de 39 vestigingen te bezoeken om aankopen te doen op het gebied van kantoorartikelen, drukwerk, print en marketing-services, kantoormeubelen, et cetera, nu heeft het concern een team accountmanagers dat klanten en prospects gaat bezoeken.
28
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
Frans Davelaar, CEO van Office Centre, is de man achter de oprichting van het eerste buitendienst team van Office Centre in het noorden van ons land. Vanuit de businessruimte van Hitachi Capital Mobility Stadion (beter bekend als Euroborg) van FC Groningen worden de accountmanagers aangestuurd door Dennis Oosterveld samen met Frans Frühling, die zijn sporen heeft verdiend in de branche, als coach en motivator. Office Centre is hoofdsponsor van de trots van het Noorden, FC Groningen. “Dit is een ideale uitvalsbasis om met het salesteam in Noord Nederland te beginnen”, vertelt Frans Frühling . “We hebben vier winkelvestigingen in de drie noordelijke provincies, waar onze klanten terecht kunnen. Maar nu komen wij ook naar de klant toe. Halverwege januari zijn we begonnen om de sales op te zetten en hebben we nu drie accountmanagers in dienst, die Groningen, Friesland en Drenthe bedienen.”
Skybox
Als KBM contact heeft met Frühling is hij in overleg in de skybox van Office Centre. “Elke maandag komen wij bijeen om ervaringen uit te wisselen. Bij thuiswedstrijden van FC Groningen ontmoet het Office Centre-salesteam mede-sponsoren en directies van ondernemingen. Ook worden klanten en prospects uitgenodigd om met elkaar te netwerken en zaken te doen.” Daarnaast houdt Office Centre het MVO ook in acht. Iedere wedstrijd zijn hiervoor 50 tot 100 tickets beschikbaar. “Zo hadden we onlangs 50 scholieren te gast, waarna de betreffende school klant van ons is geworden.” Rotterdam en omgeving is de volgende regio voor een dergelijke opzet. “We zijn co-sponsor van Feyenoord. Hier is de businessclub nog groter met veel grote sponsoren. Vanuit de vestiging in Barendrecht kunnen we ook hier met een salesteam gaan opereren.”
Authorised Apple-Reseller
Volgens Frühling heeft Office Centre de klant dan ook meer te bieden dan de concurrentie. “Er is geen tweede bedrijf in Nederland met een dergelijk groot en compleet assortiment gecombineerd met een landelijk dekkende aanwezigheid. We doen uiteraard contractsales voor kantoorartikelen, waarbij klanten online op rekening kunnen kopen. Ook het volledige drukwerk en promotieartikelen, evenals facilitaire produc-
ten kunnen bij ons worden ondergebracht. Klanten kunnen daarnaast terecht voor de totale kantoorinrichting, inclusief advies, kopieer- en printapparatuur en ict-ondersteuning. Bij Print & Marketing Services kun je bijvoorbeeld denken aan promotieartikelen, relatiegeschenken, buitenreclame, bedrijfskleding en websites creëren. Inmiddels zijn we ook een Authorised Apple-Reseller met als eerste een uniek lease/huur/ gebruik concept .Verder is er een grote keuze uit vele andere A-merken inclusief service. En niet te vergeten bieden we de voordeligste tankpas van Nederland voor zowel tanken, auto wassen en parkeren, maar ook nog 5% shoptegoed op aankopen bij Office Centre.“
Bedrijven met meer dan tien medewerkers
Is Office Centre van oorsprong vooral gericht op zzp’ers en kleine mkb-bedrijven, met de nieuwe activiteit met accountmanagers gaat het concern breder. “We kunnen nu veel meer voor de klant betekenen. We kunnen bijvoorbeeld ook de grotere corporate bedrijven bedienen. We focussen ons ook op de ondernemingen met meer dan tien medewerkers, zonder de zzp’er links te laten liggen.” Met de nieuwe sales-strategie wil Office Centre de band met de klant verder aanhalen. “Elk bedrijf heeft zijn eigen accountmanager. Deze kent de streek heel goed en spreekt de taal van de noorderling. Office Centre had tot op heden niet veel ervaring met een buitendienst, maar die hebben we binnengehaald met ervaren accountmanagers. We kunnen voortaan complete ontzorging bieden. Ook onze naamsbekendheid neemt to, doordat we via de voetbalkanalen iedere week op tv te zien zijn.” Winkels Al deze inspanningen betekenen niet dat de winkels minder aandacht krijgen. “Deze zijn te kostbaar om het met te weinig traffic te doen. We breiden verder uit met shop-in-shops, beveiligingsoplossingen en meubelconcepten. We kijken hoe we de winkel nog meer kunnen vullen. Bij dit proces speelt de accountmanager ook een grote rol door contacten te onderhouden en de vraag van klanten in kaart te brengen.” Frans Davelaar constateert ten slotte dat men Office Centre weer weten te vinden. “Office Centre is nog steeds een begrip.
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019 29
Office inspiratie
OKI Europe lanceert intelligente multifunctionele kleurenprinter OKI Europe introduceert de nieuwe MC883, een veelzijdige, gebruiksvriendelijke en multifunctionele kleurenprinter (MFP) met uitstekende prestaties op het gebied van afdrukken en kopiëren in kleur. De MC883 kan worden bediend via een instelbaar kleurenaanraakscherm en beschikt over slimme softwareoplossingen die flexibele, efficiënte en veilige documentvastlegging, samenwerking en beheer mogelijk maken. De MC883 is voorzien van OKI’s revolutionaire digitale LED-technologie en produceert superscherpe tekst en High Definition-kleurenafbeeldingen in een ultrahoge resolutie van 1.200 x 1.200 dpi op allerlei mediaformaten, van A6 tot banners van 1,3 meter en een gewicht van maximaal 256 g/m². Deze MFP is de nieuwste toevoeging aan het OKI-portfolio met flexibele A3- en A4-kleurenprinters en maakt deel uit van de MC800-serie van slimme A3 kleuren-MFP’s. De MC883 is ideaal voor de meest veeleisende zakelijke omgevingen en levert grote aantallen afdrukken, scans en kopieën van hoge kwaliteit, dankzij de digitale LED-technologie van OKI in
de print- en scannerkoppen. De printer beschikt over een ingebouwde nietfunctie voor maximaal 20 vel, twee uitvoerladen, een maximale papiercapaciteit van meer dan 2.000 vel en een afdruksnelheid van 35 ppm. De nieuwe slimme MFP biedt ook uitgebreide scan- en documentbeheerfuncties, waaronder hoge scansnelheden tot 50 ipm en een Reverse Automatic Document Feeder (RADF) van 100 vel voor het kopiëren, scannen en faxen van dubbelzijdige documenten. Het systeem is eenvoudig te installeren, te bedienen en te onderhouden zonder dat een technicus nodig is. Dankzij een uitgebreide helpfunctie en verbruiksmaterialen die gebruikers snel en eenvoudig zelf kunnen vervangen, inclusief fusers en transportriemen, is de MC883 ergonomisch ontworpen met de gebruiker in gedachten. Bovendien is het 7-inch kleurenaanraakscherm volledig instelbaar, waardoor het eenvoudig is om eigen taakmacro’s te maken. Deze kunnen worden opgeslagen op het beginscherm voor eenvoudige toegang, wat het uitvoeren van vaak voorkomende bewerkingen versnelt.
Om documentintensieve bedrijfsprocessen te stroomlijnen en de productiviteit te verbeteren, maakt OKI’s flexibele smart Extendable Platform (sXP) naadloze integratie mogelijk tussen de MC883 en oplossingen van derden, zoals PaperCut MF en Drivve Image, alsmede de OKI-software SENDYS Explorer. sXP is geschikt voor grote en kleine bedrijven in allerlei sectoren, zoals de bouw, gezondheidszorg en zakelijke dienstverlening. Het biedt partners de flexibiliteit om oplossingen te ontwikkelen voor OKI-systemen, zodat bedrijven de juiste oplossing kunnen vinden voor specifieke vereisten en behoeften in hun branche.
Canon presenteert imageRUNNER ADVANCE DX De werkomgeving verandert snel en voor veel organisaties heeft het digitaliseren van werkprocessen de hoogste prioriteit. Met de lancering van de nieuwe imageRUNNER ADVANCE DX serie helpt Canon organisaties bij het succesvol realiseren van hun digitale transformatieprocessen, ongeacht in welk stadium van hun transformatie zij zich bevinden. De multifunctionele printers helpen om print en digitaal naadloos te integreren, de productiviteit te verhogen en waardevolle IT-resources vrij te maken. Transformatie van productiviteit De printers uit de nieuwe imageRUNNER ADVANCE serie beschikken over technologische innovaties en bieden zo een zeer hoge productiviteit, efficiency en betrouwbaarheid. “Onze apparaten zijn niet langer een eenzame unit ergens op een kantoorvloer, maar een intelligente hub die volledig is geïntegreerd in de
30
OFFICEMAGAZINE
- VOORJAAR 2019
bestaande infrastructuur van uw onderneming”, zegt Taz Nakamasu, Executive Vice President van B2B Document Solutions bij Canon Europe. “De imageRUNNER ADVANCE DX serie is ontworpen om de efficiëntie op moderne werkplekken te verhogen en tegelijkertijd bedrijfskritische documenten en informatie te beveiligen. Daarmee komt deze serie tegemoet aan de eisen van de markt.” Betrouwbaarheid Met de imageRUNNER ADVANCE DX-serie stelt Canon organisaties ook in staat hun kosten te verlagen. Zo heeft ze technologie toegepast die minder onderhoud vergt en het gemak voor gebruikers vergroot. De imageRUNNER ADVANCE DX-serie is bovendien zeer betrouwbaar. De industriële analist Keypoint Intelligence heeft deze printerserie van Canon dan ook uitgeroepen tot ‘BLI 2020 Copier MFP Line of the Year1. Dankzij de integratie
van Canon’s software en hardware is ook de inzetbaarheid van de serie vereenvoudigd. Met de imageRUNNER ADVANCE DX-serie is het digitaliseren, archiveren en ophalen van documenten zeer eenvoudig. Door het stroomlijnen van document-workflows gedurende de gehele levenscyclus, vermindert de high-speed duplex-scantechnologie van Canon de administratieve belasting en wordt informatie accuraat, veilig en in zeer korte tijd vastgelegd.
34E JAARGANG // WINTER- 2019
TELECOMMAGAZINE onafhankelijk vakblad over telecommunicatie en netwerken
Operators starten grote schoonmaak dag MWC 2020 impact van 5G op het dagelijks leven Huawei’s octrooien zetten 5G op losse schroeven www.telecommagazine.nl
Connectivity
Mission Critical
Cyber Security
Aanbestedingen
Wat biedt BTG: • Events, bijeenkomsten, strategische tafels en netwerken • Leden & Partners • Samenwerking & belangenbehartiging • Kennisinstituut & Sourcing • Added value & producten en diensten, uitrol via TGG
Kennisinstituut
Indoordekking
Internet of Things
Innovatie
BTG verbindt organisaties in hun gezamenlijke belangen op het gebied van ICT en Telecommunicatie. Binnen BTG bundelen overheidsorganisaties, commerciële bedrijven, kennisorganisaties, leveranciers van telecomdiensten en providers hun wensen, kennis en expertise. BTG is bruggenbouwer in het digitale domein. Hiervoor organiseren we een structurele lobby tussen overheid, leveranciers en leden. Ook bieden we onze leden een netwerk voor ontmoeting en kennisdeling. BTG signaleert trends en vertaalt deze in strategie, duiding en activiteiten. Daarnaast realiseren we ledenvoordeel door de bundeling van vraag en de daarop gebaseerde dienstverlening binnen de BTG-serviceorganisatie TGG.
Heidestein 7 – 3971 ND Driebergen – officemanager@btg.org – Telefoon: 0348 495045 – www.btg.org
COLUMN
Collaboration? We zullen wel moeten! Een redactie van TBM/Connexie die Microsoft Teams als themanummer kiest. Een treffend moment, van bijna profetische waarde. Het coronavirus zorgt voor ongekende, bijna apocalyptische toestanden. Niemand weet hoe de toekomst eruit gaat zien. We kunnen ons proberen vast te houden aan de recente ervaringen in China, maar als we ervanuit gaan dat we niet alles te horen en gezien te hebben gekregen uit het gesloten China - waar beeldvorming belangrijker is dan de feiten - dan is dat nog best moeilijk. Hoe is dit te vertalen naar het open westen, met de vrije economieën? Hoe werkt dat uit in een Schengengebied waarbinnen regeringen hun eigen strategie kiezen, passend bij hun eigen situatie?
Tot zover de techniek. Werken en vergaderen vanuit huis vereist ook de nodige vaardigheden. Het gezamenlijk komen tot het opleveren van een product, rapport of presentatie gaat vanuit huis heel anders dan samen op kantoor. Het o zo belangrijke sociale aspect en het zakendoen bij het koffieapparaat vallen weg. Misschien ligt dáár de grootste uitdaging, zeker als dit langer dan twee maanden of wel een half jaar gaat duren. Maar we zullen wel moeten. Niet terugdeinzen als we met onze tenen het koude water voelen, maar vol erin springen, even happen naar adem, en dan ben je gelijk gewend aan de temperatuur van het water. Ik wens u een collaboratief voorjaar toe.
Ondertussen probeert iedereen door te werken, door te gaan met handel drijven, met dienst verlenen. Dat is best moeilijk, want iedereen moet zoveel mogelijk vanuit huis werken. Iets wat altijd in samenspraak met collega’s. Natuurlijk hebben we hier de nodige applicaties en gereedschappen voor. Veel zullen direct aan Microsoft Teams denken. Het marketingapparaat van Microsoft ziet in één keer het werk gehonoreerd worden met de hulp van corona. De eerste dagen na de speech van minister-president Mark Rutte, leidde tot overbelasting van de Teams-servers.
Ik wens u een virusvrij voorjaar toe (en denk nog maar eens over die minister van Technologie en Privacy).
Marcel Ederveen (onafhankelijk) Senior Consultant MEcom Consulting Verbonden aan NiVo network architects
Ook andere aanbieders van collaboration tools, als AlcatelLucent (Rainbow), Avaya (Spaces), EvolveIP, Innovaphone, Mitel (MiCollab), NEC, WorkstreamPeople (Anywhere365), Trengo, Xelion en partijen die videocalling ondersteunen, als Webcamconsult en WeeSeeDo, haasten zich om zich te profileren. Het coronavirus dwingt ons out-of-the-box te denken. Dat geldt ook voor organisaties en hun management. Organisaties, die nog niet toe waren aan flexibel werken en thuis werken, worden gedwongen dat nu wel te doen. Maar of een organisatie nu kiest voor Teams of een andere oplossing, het afnemen van alleen licenties is niet voldoende. De goede werking hangt in technische zin ook af van welke voorzieningen medewerkers thuis hebben en welk abonnement men heeft bij de eigen provider thuis. Is er sprake van overboeking door de provider? En nu de kinderen ook thuis zijn, wat gebeurt er als de volgende film wordt gedownload of als er remote-onderwijs wordt gevolgd? Gaat dat wel samen met applicaties die voor het thuiswerken worden gebruikt?
TELECOMMAGAZINE
33
NIEUWS
Microsoft biedt Business Voice nu ook voor MKB Microsoft heeft zijn telefoniedienst Microsoft 365 Business Voice vanaf vandaag ook beschikbaar gemaakt voor bedrijven met een business abonnement van Microsoft Office en Microsoft 365. De functie is tot op heden alleen beschikbaar voor grootzakelijke Microsoft-klanten. Dit schrijft product marketingmanager Remco de Kramer voor Microsoft 365 in zijn blog op Microsoft Pulse. Partners Business Voice is leverbaar via de IT-partners
van Microsoft. Zij kunnen Microsoft 365 Business Voice bestellen en samenwerken met telecomproviders of partners die providers met Teams verbinden. In Nederland bieden telecomproviders KPN/RoutIT, Vodafone en T-Mobile hun oproepabonnementen aan in combinatie met Microsoft Teams. Daarnaast bieden Techdata, ALSO en AskRoger! deze dienst direct en/of via IT-partners aan. “We moedigen Microsoft IT-partners aan om Microsoft Teams Telefonie & Meeting-diensten aan te bieden”, schrijft De Kramer. “En uiteraard staan we open
voor ideeën van partners over hoe Microsoft Business Voice verder kan worden verbeterd.” Abonnementen Business Voice biedt een telefonie en audioconferentie ineen en bedrijven kunnen telecomproviders en nummers met Teams verbinden. Microsoft 365 Business Voice kan worden toegevoegd aan de abonnementen Office 365 Business Essentials, Business Premium en Microsoft 365 Business met Microsoft Teams.
Slack-gebruikers kunnen nu videobellen met Microsoft De online collaboration tool Slack heeft een betaversie van een app uitgebracht waarmee gebruikers kunnen videobellen met Microsoft Teams, schrijft Slack op zijn website. Hierdoor kunnen gebruikers direct vanuit Slack het videogesprek starten. Wanneer gebruikers de Microsoft Teams-app toevoegen aan Slack kunnen zij binnen Slack een Teams-oproep starten. Het is niet mogelijk om daar direct binnen Slack aan deel te nemen;
het videogesprek zelf vindt plaats binnen Microsoft Teams. Wel kunnen gebruikers in Slack zien hoelang een videobelgesprek al bezig is en hoeveel mensen deelnemen aan het gesprek. Daarnaast kunnen gebruikers Microsoft Teams instellen als standaardtool om mee te bellen binnen Slack. Naast de integratie van Microsoft Teams komt Slack ook met integratie voor VoIP-telefoonnummers. Met een Voice over IP-dienst kunnen gebruikers bellen via een internetverbinding.
Deze integratie werkt met Zoom, Cisco Jabber, RingCentral en Dialpad.
Telefoon hygiëne; must in het gevecht tegen COVID-19 Beperk het risico van het krijgen van het coronavirus door regelmatig uw telefoon en andere elektronische apparaten te desinfecteren, stelt leverancier van telecomaccessoires Catalyst. Volgens een onafhankelijke studie van Dscout, raakt de gemiddelde persoon hun telefoon meer dan 2.600 keer per dag aan Volgens het National Institute of Health (NIH), kan het virus dat de COVID-19 ziekte veroorzaakt overleven in de lucht en op verschillende ondergronden vanaf 3 uur tot 3 dagen. Mensen kunnen worden geïnfecteerd door het aanraken van besmette voorwerpen en daarna het aanraken van uw mond, neus of ogen
34
TELECOMMAGAZINE
volgens de Centers for Disease Control (CDC). De oplossing is het vaak schoonmaken en/of desinfecteren van vaak aangeraakte voorwerpen en oppervlakken, waaronder telefoons en elektronische apparaten. Het schoonmaken van een telefoon of apparaat kan een uitdaging zijn. Onderzoek heeft onlangs gepubliceerd in Journal of Hospital Infection shows dat het coronavirus kan worden ontsmet door één minuut schoon te maken met 6271 % ethanol, 0,5% waterstofperoxide en 0,1% bleekmiddel. Echter waarschuwen apparaat fabrikanten zoals Apple, Apple gebruikers om te voorkomen dat er vocht in de opening
kan komen, en elektronische apparaten die niet onder te gaan dompelen in schoonmaakmiddelen. AT & T stelt voor dat u ook een niet-schurende of alcoholhoudend (70% isopropyl) ontsmettingsmiddel kan gebruiken en direct kan spuiten op een zachte pluisvrije doek voor het vegen van uw toestel, dit terwijl het is uitgeschakeld en niet is aangesloten. Catalyst waterproof cases zijn ontworpen om het reinigen en desinfecteren van apparaten veilig en gemakkelijk te maken door een van de meest gevalideerde reinigingsmethoden dat COVID-19 doodt met zeep, water, 70% isopropylalcohol en 62-71% ethanol. Stay safe and stay healthy.
NIEUWS
Microsoft Teams wil ook consument binden Microsoft wil dat zijn communicatie-app Teams niet alleen voor zakelijke doeleinden te gebruiken is, maar ook voor privézaken. Daartoe voorziet het bedrijf de applicatie de komende tijd van nieuwe functies. Microsoft stipt in een blogbericht aan dat veel mensen worstelen met diverse apps om verantwoordelijkheden voor zowel werk als het
privéleven te beheren. Het bedrijf ziet zelf een wereld voor zich waarbij nog maar één app gebruikt kan worden, namelijk Teams. Om dat mogelijk te maken, zullen er nieuwe functies tot beschikking komen. Het doel is dat gebruikers Teams kunnen inzetten om groepen aan te maken, waarin ze bijvoorbeeld met elkaar kunnen videobellen, leuke plannen kunnen maken of boodschappen
lijstjes kunnen delen. Ook krijgen gebruikers toegang tot OneDrive, de cloudopslagdienst van het bedrijf.
Privacy geen prioriteit voor videobellers De meerderheid van alle thuiswerkende Nederlanders (56 procent) houdt zich niet bezig met zijn of haar privacy tijdens het videobellen. De rest vindt dit wel een belangrijk aspect bij de keuze voor videoconference-software. Dat concludeert VPNGids op basis van een enquête onder thuiswerkers. Nu veel Nederlanders vanwege de coronacrisis
vanuit huis werken, vergaderen veel bedrijven met behulp van videobellen. Ongeveer driekwart van de thuiswerkers gebruikt software om te videobellen met collega’s. 65 procent van de thuiswerkers maakt meer gebruik van videobellen dan voor de coronacrisis. Onder werknemers tot veertig jaar is er zelfs sprake van een toename van 75 procent.
connect verwelkomt vijf nieuwe leden BNS Data Logistics, BrightBlue, Greenet, Huawei Technologies en One Squad ICT Group hebben zich aangesloten bij NLconnect, de brancheorganisatie van de breedband-industrie. De vereniging ontwikkelt zich verder tot hét platform voor bedrijven in de glasvezel- en connectiviteitssector. Over de nieuwe leden: BNS Data Logistics levert sinds 1998 hardware, logistiek- en automatiseringsdiensten aan internet- en telecomleveranciers. Zij kunnen zich daardoor volledig richten op hun kernactiviteiten. BNS staat partners bij met een kennisrijke en klantgerichte organisatie. Dankzij vergaande automatiseringsmogelijkheden, een laagdrempelige organisatie en gedegen processen zet BNS hoog in op klanttevredenheid, efficiency en flexibiliteit. Het hoofdkantoor van BNS is gevestigd in Vianen, Nederland maar de organisatie heeft ook vestigingen in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. BrightBlue is een jong energiek bedrijf, dat werd opgericht als onderdeel van de Deutsche Glasfaser Group. Een uitge
breide tv-service is een belangrijke succesfactor voor breedbandnetwerken. Daarom ondersteunt BrightBlue serviceproviders en breedbandaanbieders met een white label mediaplatform voor geïntegreerde en naadloze tv-gebruikerservaring op meerdere schermen, met cloudgebaseerde services en streaming van de hoogste kwaliteit. Greenet is sinds 2014 actief als aanbieder van draadloze en vaste breedbanddiensten. Het bedrijf biedt onder eigen naam diensten aan in onder meer het buitengebied van Flevoland en Limburg en samen met DELTA Fiber Nederland in het buitengebied van Zeeland. Greenet is een van de grootste vergunninghouders van 3,5 GHz spectrum. Met GNConnect levert het bedrijf mobiele maatwerkoplossingen aan op de locatie van de klant als alternatief voor of in aanvulling op de reguliere vaste en mobiele aanbieders. Tenslotte levert Greenet Home een managed Wifi oplossing voor consumenten en bedrijven waarmee ze een garantie afgeven voor de Wifi dekking in huis.
Huawei Technologies is een toonaangevende wereldwijde leverancier van infrastructuur voor informatie- en communicatietechnologie (ICT) en slimme apparaten. Met geïntegreerde oplossingen in vier sleuteldomeinen – telecomnetwerken, IT, slimme apparaten en cloud-diensten – streeft het bedrijf ernaar om digitale oplossingen naar elke persoon, woning en organisatie te brengen voor een volledig verbonden, intelligente wereld. Het bedrijf is wereldwijd en ook in Nederland marktleider in PON technologie. One Squad ICT Group ontwikkelt al ruim 15 jaar “out-of-the-box” ICT oplossingen voor bedrijven en instellingen. Het bedrijf ondersteunt en diagnostiseert voor ondermeer Deutsche Glasfaser de infrastructuur en netwerkstabiliteit. Naast dienstverlening in Diagnostics, Quality Control, Network engineering en FttH Field Support biedt One Squad 2de en 3de lijns Call Center support en NOC diensten aan. Het bedrijf heeft vestigingen in Roermond (Nederland) en Selfkant (Duitsland).
TELECOMMAGAZINE
35
NIEUWS
Microsoft Teams verdubbelt door toename thuiswerken Microsoft Teams, maar ook andere UC-tools als Slack en Webex zien vanwege het thuiswerken door het coronavirus een forse stijging in het aantal gebruikers. MS Teams meldt een verdubbeling van het aantal gebruikers op één dag. Microsoft heeft de capaciteit van Teams de afgelopen dertig dagen verzesvoudigd, aldus Spataro, maar had moeite om de plots toenemende vraag over verschillende datacenters te verdelen.
Microsoft en Slack zijn deze week doorgegaan met lang geplande updates van hun services. Nieuwe functies die Microsoft donderdag heeft aangekondigd, zijn onder meer AI om achtergrondgeluiden tijdens videoconferenties weg te filteren, en een manier waarop gebruikers offline een berichtenservice kunnen blijven gebruiken. Slack-directeur Stewart Butterfield zegt dat het bedrijf sinds de start van februari zevenduizend betalende klanten meer heeft gekregen, 40
procent meer dan Slack normaal in een kwartaal zou zien.
Lifesize en Serenova fuseren
Lifesize en Serenova hebben een fusie aangekondigd. Hiermee ontstaat een nieuw bedrijf gespecialiseerd in oplossingen voor communicatie in contactcenters en samenwerking op werkplekken. Lifesize is een wereldwijde innovator op het gebied van videocommunicatie en productiviteitsoplossingen. Serenova is een toonaangevende provider van Contact Centeras-a-Service (CCaaS). De nieuwe organisatie heeft wereldwijd ruim 10.000 klanten.
Callcenters Na de fusie zal het nieuwe bedrijf zich gaan richten op de toenemende integratie van technologie voor Unified Communicati ons-as-a-Service (UCaaS) en Contact Centersas-a-Service (CCaaS) in contactcenters. De organisatie biedt hiervoor het eigen cloudplatform met oplossingen voor hoge resolutie videosamenwerking (HD en 4K) en contactcenter-oplossingen gericht op grootzakelijke klanten. Analistenfirma Gartner noemt beide bedrijven in de Magic Quadrants van hun marktsegmenten. De nieuwe organisatie zal klanten helpen de lappendeken aan oplossingen voor communicatie, contactcenters en videosamenwerking
te harmoniseren. Het bedrijf levert hiervoor een nieuw generatie uniforme omnichannel samenwerkingstools voor samenwerking op werkplekken en grotere klantbetrokkenheid. Klanten profiteren van zowel de schaal van een wereldwijd partner ecosysteem als maatwerk lokale support in ruim 100 landen. Oprichter en CEO Craig Malloy van Lifesize wordt CEO van het nieuwe bedrijf. CEO John Lynch van Serenova krijgt de rol van Senior Vice President Sales, inclusief de verantwoordelijkheid voor strategische global accounts.
Google breidt dienstverlening telecom uit Google Cloud heeft vandaag een nieuwe oplossing voor zijn telecomklanten aangekondigd: Anthos for Telecom. Je kunt dit beschouwen als een gespecialiseerde editie van het containergebaseerde Anthos multi-cloud platform van Google voor zowel het moderniseren van bestaande applicaties als het bouwen van nieuwe bovenop Kubernetes. De aankondiging, oorspronkelijk gepland voor MWC, komt niet als een grote verrassing, gezien de focus van Google Cloud op het aanbieden van zeer gerichte diensten aan zijn zakelijke klanten in een aantal verschillende verticalen.
36
TELECOMMAGAZINE
Lucratief Gezien de opkomst van edge computing en, in de telecomsector, 5G, zorgt Anthos voor Telecom voor een interessant spel in wat mogelijk een zeer lucratieve markt voor Google zou kunnen zijn. Dit is ook de markt waar het open-source OpenStack-project het sterkst is gebleven. Wat hier misschien nog belangrijker is, is dat Google ook een nieuwe service lanceert met de naam Global Mobile Edge Cloud (GMEC). Hiermee kunnen telecombedrijven hun applicaties niet alleen uitvoeren in de meer dan 20 datacenterregio’s van Google, maar ook op
meer dan 130 geavanceerde locaties over de hele wereld.
NIEUWS
eSIM-markt groeit fors in 2020
Het aantal smartphones met eSIM’s groeit snel en het belang van eSIM zal komend jaar snel toenemen. Geschat wordt dat dit jaar
wereldwijd zo’n 225 miljoen eSIM-compatibele smartphones worden uitgeleverd.Dit melden onderzoekers van ABI Research die vooral Samsung en de lancering van diens S20-reeks zien als een stimulans voor de eSIM-markt. 2020 markeert een mijlpaal voor de eSIM-markt. Sinds Apple in 2018 als eerste eSIM-ondersteuning voor iPhones aankondigde, zijn alle ogen gericht op Samsung als de volgende leverancier van high end apparaten. Nu de grootste smartphonefabrikant aan boord is, lijdt het volgens ABI geen twijfel dat het aantal
verzendingen van eSIM-smartphones in 2020 op meer dan 225 miljoen zal uitkomen. Als Apple, Google en Samsung eSIM-ondersteuning doorzetten, Samsung de eSIM-uitbreiding ook in andere modellen inbouwt en andere leveranciers ook apparaten met eSIM lanceren, verwacht ABI dat in 2024 wereldwijd minimaal 500 miljoen eSIM-compatibele smartphones zullen worden uitgeleverd.
Smartphones kunnen symptomen van infectie detecteren LMD, de ontwikkelaar van gereguleerde consumentenproducten voor de gezondheidszorg die wordt ondersteund door grote spelers in de industrie van mobiele apparaten, kondigt aan dat de e-Checkup ™ en V-Sensor technologie zich in een vergevorderd stadium van ontwikkeling bevindt en wordt getest door telefoonbedrijven parallel met voorbereidingen voor wettelijke goedkeuring. ‘S Werelds eerste medische apparaat geïntegreerd in een smartphone die vijf vitale functies voor medische nauwkeurigheid kan meten, de V-Sensor en e-Checkup app van het bedrijf meten de lichaamstemperatuur in ongeveer 10 seconden. Met alleen een smartphone met e-Checkup, die
een thermozuil heeft ingebouwd in de V-sensor, kan een lichaamstemperatuurmeting worden verkregen in seconden met een snelle scan over het voorhoofd. Het nauwkeurige temperatuurresultaat wordt op het telefoonscherm weergegeven, er is geen lichaamscontact nodig; het is een snel proces in één fase. Individuen kunnen gemakkelijk hun eigen temperatuur evenals die van anderen en zelf-quarantaine controleren als deze te hoog is, waardoor ze wegblijven van het ziekenhuis of de chirurgie van de arts. Met een e-Checkup-compatibele telefoon en een medisch nauwkeurige temperatuurmeting, ongeacht waar de persoon zich op dat moment bevindt, kan hij of zij eenvoudig
een arts of hulplijn bellen voor advies, een essentieel middel voor infectiebeheersing. Naast de lichaamstemperatuur kunnen de V-sensor en de e-Checkup-app van LMD ook bloeddruk, zuurstofgehalte in het bloed, hartslag en ademhalingssnelheid meten.
Eazit bundelt krachten voor meest complete mkb propositie Vanaf 1 februari 2020 zijn de eindgebruikers-activiteiten van Eazit, Crystal Networks en Xenosite volledig samengevoegd in één organisatie die verder gaat onder de naam Eazit. Eazit biedt met deze samenvoeging een compleet dienstenpakket op het gebied van telefonie, internet, ICT en netwerkdiensten. Binnenkort zal ook een breed pakket aan hostingdiensten worden toegevoegd aan het portfolio. Met dit uitgebreide productaanbod heeft Eazit alles in huis om klanten in het
mkb volledig te bedienen. De telco- en IT-dienstver lener biedt met de vestigingen in Amsterdam, Houten, Drachten en Veldhoven bovendien een landelijk dekkend servicenetwerk met lokale kennis en service.
Hierdoor profiteren klanten van productinnovaties en R&D-ontwikkelingen op Europees niveau. Met Eazit
Nieuwe mogelijkheden, vertrouwde gezichten Eazit is onderdeel van Enreach, de Europese holding die de ambitie heeft om de grootste speler in unified communications te worden.
TELECOMMAGAZINE
37
EVENT
Dag MWC 2020 Hoe een offline virus ’s werelds grootste telecombeurs uitschakelde Het begon met wat onschuldige berichten. In China was het coronavirus uitgebroken en hierdoor zouden verschillende Chinese bedrijven bij het MWC 2020 hun gereserveerde standruimte afzeggen. Het begin van het einde. Over hoe een offline virus ’s werelds grootste telefoonbeurs uitschakelde.
Eerst haakte LG, ZTE, Sony en Amazon af, toen Royole en NTT Domoco en al snel begon het echt afzeggingen te regenen. BT, Deutche Telekom, Nokia, Intel, Facebook en nog vijftien andere leveranciers haakten twee weken voor de beurs af. Inmiddels werd al gesproken over extra hygiënemaatregelen, waaronder het advies om geen handen te schudden. En toen was er ineens, ruim een week voor de start, het ongelofelijke nieuws dat er dit jaar geen Mobile World Congress in Barcelona zou zijn. Na spoedberaad besloot TELECOMMAGAZINE
38
het organiserende GSMA de 2020 editie af te blazen. De organisatie bij monde van CEO John Hoffman kwam met het volgende statement: “Sinds de eerste editie van Mobile World Congress in Barcelona in 2006, heeft de GSMA de industrie, regeringen, ministers, beleidsmakers, operators en industriële leiders verzameld in het bredere ecosysteem. Met inachtneming van de veilige en gezonde omgeving in Barcelona en het gastland, heeft de GSMA MWC Barcelona 2020 geannuleerd omdat de wereldwijde bezorgdheid over de
uitbraak van coronavirus, reisproblemen en andere omstandigheden het voor de GSMA onmogelijk maken om het evenement te houden. De Host City-partijen respecteren en begrijpen deze beslissing. De GSMA en de Host City Parties blijven samenwerken en ondersteunen elkaar voor MWC Barcelona 2021 en toekomstige edities. Onze sympathie is op dit moment met de getroffenen in China en over de hele wereld.”
EVENT
Hoogmis
De beslissing is een regelrechte ramp voor de organisatie GSMA, voor de stad Barcelona en voor de honderden leveranciers en circa 100.000 bezoekers die elkaar jaarlijks treffen tijdens wat wel de hoogmis van de mondiale telecomindustrie wordt genoemd. In 2019 trok het jaarlijkse evenement van de communicatie-industrie meer dan 109.000 bezoekers uit 198 landen. Onder de bezoekers van het evenement in Barcelona waren meer dan 7.900 CEO’s en 3.640 industrieanalisten en vertegenwoordigers van de internationale media. Voor de stad Barcelona en omgeving levert het evenement jaarlijks zo’n 500 miljoen euro aan omzet op. Inmiddels is duidelijk dat de exposanten hun betaalde standgelden ook niet terugkrijgen. Zij kregen van de GSMA een e-mail met de volgende inhoud: ‘Als een organisatie zonder winstoogmerk en de bijeenroeper van
Ondertussen zijn er allerlei verhalen, of de reden voor opschorting van de beurs wel écht de zorg voor het coronavirus was, of het snel oplopende aantal afzeggingen
een hele branche en aanverwant ecosysteem, zijn de financiële implicaties van deze omstandigheden enorm belangrijk voor de GSMA en we zijn dankbaar voor uw begrip en geduld. Aangezien dit een situatie van overmacht is, worden er geen terugbetalingen gedaan volgens clausule 21.10 van onze standaardvoorwaarden voor expositie, reclame en sponsoring’. Clausule 21.10 stelt: ‘De Organisator is niet aansprakelijk jegens het Bedrijf voor verliezen, kosten, schadevergoedingen of uitgaven (ongeacht of deze op grond van een contract, onrechtmatige daad of anderszins) zijn geleden of geleden als een direct of indirect gevolg van een evenement waarop de Organisator geen invloed heeft, ook zonder beperking, elke daad van God, ziekte
of epidemie, staking, uitsluiting, industriële verstoring, falen van leveranciers, daad van publieke vijand, oorlog, arbeidsconflict, terroristische actie, blokkade, oproer, burgerlijke onrust, openbare demonstratie of overheids- of lokale autoriteitsbeperking noch is de organisator aansprakelijk voor het terugbetalen van kosten’.
Geduld gevraagd
Saillant detail, er zijn twee groepen leveranciers, zij die zich afmelden. Voor hen is het enigszins logisch dat er geen compensatie komt. En de grote groep die wel van plan was om te komen, daarvoor ligt het duidelijk anders, omdat zij geen keuze hadden. Extra zuur: de exposanten kregen ook te horen dat zij de cateringrekeningen moesten betalen voor hun geplande aanwezigheid op het evenement. Tel daar dan de al geplande kosten op voor reis, verblijf, marketing, standbouw en dergelijke. Vooral veel van de kleinere exposanten zou hierdoor weleens in grote financiële problemen kunnen komen. Los van het geld is MWC voor veel partijen ook de plek voor hun jaarlijkse lanceringen, hun belangrijkste klantcontacten en hun zichtbaarheid in de markt. Duidelijk is dat de relatie tussen de markt en GSMA hierdoor ernstig is verstoord. De GSMA vraagt de exposanten om geduld, omdat ‘het met voorstellen gaat komen die de mogelijke gevolgen van de annulering kunnen verzachten en de voortzetting van wederzijds voordelige relaties mogelijk maken’. Het is van plan om 31 maart verdere details te communiceren.
Gat
Buiten de financiële gevolgen betekent het niet laten doorgaan dat er een enorm gat valt in de complete telecomindustrie. Het MWC gaat over consumentenproducten, maar draait vooral om business. MWC is een gigantische show voor de netwerk-, carrier- en chipsetkant van de industrie. De GSMA vertegenwoordigt alle delen van de draadloze industrie, helemaal tot aan infrastructuuraanbieders. Tussen de keynotes, panels, vergaderingen en bijeenkomsten van zakenpartners heeft het merendeel van wat er rondom MWC gebeurt betrekking op de netwerk- en carrieractiviteiten. Je kunt stellen dat de annulering van MWC 2020 de zakelijke kant van de mobiele industrie veel meer schaadt dan de consumentenkant. De business gaat ongetwijfeld door, maar er is een reden waarom MWC zo’n momentum had - het was een geweldige plek om alles tegelijk gedaan te krijgen. Ten slotte zei de GSMA over de vooruitzichten voor MWC 2020 Shanghai in juni: “Wat MWC Shanghai betreft, heeft coronavirus een aanzienlijke impact in China, met veel evenementen en openbare bijeenkomsten geannuleerd. We hopen dat de omstandigheden zullen verbeteren en houden de situatie nauwlettend in de gaten. MWC Shanghai en LA 2020 zullen vooralsnog plaatsvinden.”
Wat was de échte reden?
Ondertussen zijn er allerlei verhalen, of de reden voor opschorting van de beurs wel écht de zorg voor het coronavirus was, of het snel oplopende aantal afzeggingen. Want hoewel het COVID-19virus half februari voor veel mensen top-of-mind was en het niet helemaal duidelijk hoe wijdverbreid het was, was het echte probleem dat tot de annulering leidde de snel verslechterende aanwezigheid. Tientallen van de grootste bedrijven die de show wilden bijwonen, hadden zich immers al in de week ervoor teruggetrokken en vele anderen hadden hun activiteiten drastisch teruggeschroefd en hun persconferenties geannuleerd. Het wel laten doorgaan had ook een enorme negatieve impact gehad.
De business gaat ongetwijfeld door, maar er is een reden waarom MWC zo’n momentum had - het was een geweldige plek om alles tegelijk gedaan te krijgen
TELECOMMAGAZINE
39
Welke impact heeft 5G op ons dagelijks leven? De belofte van 5G zie je in steeds meer toepassingen terug. In het afgelopen jaar zijn in de landen om ons heen verschillende 5G-netwerken gelanceerd. Dit jaar komen er goedkopere 5Gdevices op de markt. Na de aanstaande frequentieveiling zullen ook Nederlandse operators 5G als dienst gaan aanbieden. Het is allang niet meer de vraag รณf 5G gaat werken, maar wat de impact gaat zijn op ons dagelijks leven.
40
TELECOMMAGAZINE
DOSSIER 5G tekst: Eildert van Dijken (strict)
Op dit moment werkt 5G vooral nog als katalysator voor bedrijven om te onderzoeken hoe zij een digitale transformatie kunnen realiseren. Als je ervanuit gaat dat mobiele verbindingen altijd en overal beschikbaar zijn, hoe kun je dan extra waarde toevoegen aan je product of dienst door connectiviteit toe te voegen? Door data te verzamelen en patronen te herkennen, kun je bijvoorbeeld betere dienstverlening leveren. Dan zal blijken dat 5G pas echt krachtig wordt als je het combineert met big data en AI-toepassingen. KPN had onlangs een 5G-event op de Automotive Campus in Helmond. Daar werd een demo gegeven van 5G Massive MIMO op 3.5 GHz met hoge datasnelheden. Ook lagen er verschillende 5G-toestellen en de eerste 5G-modems voor professionele toepassingen.
Intelligente verkeersregelingsinstallaties
Jacob Groote werkt als EVP 5G bij KPN en sprak in Helmond over 5G. Er kwam een aantal projecten voorbij met voorbeelden van nieuwe toepassingen. Met 4G en 5G C-V2X (Cellular Vehicle to everything) kunnen trucks en auto’s bijvoorbeeld als treintje achter elkaar blijven rijden, wat op de snelweg tussen Helmond en Eindhoven daadwerkelijk getest gaat worden. Daarnaast waren er voorbeelden van intelligente verkeersregelingsinstallaties (iVRIs) te zien, die dankzij sensoren en camera’s langs de weg het verkeer beter kunnen regelen. De grijze kasten zoals we die nu kennen zijn met koperdraad aangesloten. Door een upgrade met een 4G(en later een 5G-) modem, is het mogelijk om veel meer sensorinformatie te versturen. De aanleg van glasvezel naar een paar van zulke kasten is vaak veel te kostbaar en een langdurig project. Door slim technologie te gebruiken worden nieuwe innovaties mogelijk gemaakt.
Eén chauffeur, meerdere vrachtwagens
In Helmond was nog iets bijzonders te zien: een demo met twee auto’s die met 5G low latency-verbindingen op afstand werden bestuurd. De bestuurder op afstand had goed zicht
dankzij een breed beeld. Dit soort toepassingen is interessant voor bijvoorbeeld distributiecentra. Voor het rangeren van trucks en lading zijn er te weinig chauffeurs, bovendien hebben gaat er tijdens het rangeren veel wachttijd verloren. Door te schakelen tussen voertuigen, kan één bestuurder verschillende vrachtwagens besturen. Dat betekent minder wachttijd voor de chauffeur en er kunnen meer voertuigen in minder tijd worden afgehandeld. Naast KPN, hield ook T-Mobile een 5G-event op kantoor in Utrecht. T-Mobile gaf een update over de plannen van de uitrol van 5G en de upgrade van het netwerk. Aanwezig waren vooral zakelijke klanten die een workshop konden volgen. In verschillende groepen werd nagedacht over nieuwe toepassingen van 5G-technologie, waarbij ze werden uitgedaagd om te denken vanuit mogelijkheden.
Door te schakelen tussen voertuigen, kan één bestuurder verschillende vrachtwagens besturen 5G in 2020 nog niet zo snel
In Nederland zal 700 MHz als basis dienen voor de eerste 5G-uitrol in 2020. 5G zal daarmee iets hogere snelheden geven, met name door het met de bestaande 4G-verbindingen te combineren. Alles in de komende paar jaar is Non-Stand Alone (NSA). Een mooie afkorting om aan te geven dat de verbinding opgebouwd en bestuurd wordt via 4G, terwijl de radioverbinding via 5G gaat. De dekking van 5G wordt dus gelimiteerd door het bereik van 4G. Op dit moment is 5G door de lucht niet sneller dan 4G, omdat 4G al heel efficiënt data verstuurd. 5G wordt pas sneller als er nieuwe technieken zoals Massive MIMO en beamforming met gerichte bundels wordt toegepast (zoals door KPN werd gedemonstreerd in Helmond). Daarnaast zullen
met name de grotere bandbreedtes op de hogere frequenties zorgen voor hogere snelheid. Pas vanaf 2022 komt de 3500 MHz band beschikbaar in Nederland. Dan gaat 5G écht snel worden. Rond 2026 wordt de 26 GHz-band verwacht, daarmee kunnen operators op drukke plekken hoge capaciteit bieden. 5G blijft de komende jaren volop in ontwikkeling. Nederland loopt wel duidelijk achter op de landen om ons heen, waar nu al 5G op 3.5 GHz beschikbaar is.
De noodzaak van 5G
Organisaties vertrouwen steeds meer op mobiele verbindingen. Door de hoge snelheid die 4G gaf ten opzichte van 3G, leek de capaciteit bijna onbeperkt. Strict heeft al eerder voorspeld dat er grenzen zijn aan 4G-netwerken. Dat punt is nu bereikt. Onlangs heeft Strict metingen gedaan in de spits op het Centraal Station in Amsterdam. Waar 4G normaal makkelijk 20-40 Mbit/s kan leveren of zelfs nog meer, was er nu nog maar 1,3 Mbit/s beschikbaar. Een fatsoenlijke videostream wordt dan problematisch, vooral omdat de snelheid nogal fluctueerde tijdens de metingen. 4G lijkt daarmee teruggevallen tot 3G. Operators zijn druk bezig om de capaciteit van 4G uit te breiden. Maar om de groei van het mobiele verkeer aan te kunnen, is 5G absolute noodzaak.
Wat betekent dit voor mijn organisatie?
De komende jaren blijven operators volop investeren in de uitbreiding van de 4G-capaciteit en de uitrol van 5G. Nu wordt er vooral nog gekeken vanuit de huidige situatie naar de mogelijkheden van 5G. Maar als we het nu om kunnen draaien? En denken vanuit een toekomst waarbij alles met elkaar verbonden kan zijn tegen lage kosten? Wat zou dat betekenen voor de dienstverlening aan klanten? Het is prettig om niet alleen te praten over de uitdagingen van vandaag, maar juist om kijken hoe het morgen anders kan. Want de belofte van 5G is nu werkelijkheid geworden.
TELECOMMAGAZINE
41
DOSSIER 5G
Huawei’s octrooien zetten 5G op losse schroeven
De introductie van 5G lijkt op losse schroeven te staan. Huawei investeerde veel in de ontwikkeling van 5G. Maar internationale handelsspanningen zorgen ervoor dat de fabrikant die mogelijk niet kan produceren, investeringen op een andere manier wil terugverdienen. Met octrooien. Holger Seitz, octrooigemachtigde van EP&C, legt uit. Bedrijven in de telecomsector werken al sinds de eerste mobiele netwerken samen aan de ontwikkeling van telecomstandaarden zoals 2G, 3G en 4G. Seitz: “Ze hebben allemaal belang bij een gemeenschappelijke standaard. Die maakt het mogelijk dat producten van verschillende makers binnen hetzelfde netwerk functioneren. Elk bedrijf doet uitvindingen waar het octrooi op aanvraagt en verleent licenties op die octrooien aan hun concurrenten.” Dit is al jarenlang een werkbare situatie, vertelt hij, dankzij overkoepelende instanties als het ETSI, het European Telecommunications Standards Institute, en soortgelijke organisaties in andere regio’s. Zij werken samen vanuit het 3GPP, het 3rd Generation
42
TELECOMMAGAZINE
Partnership Project. Bedrijven die hieraan deelnemen, moeten elkaar licenties aanbieden op basis van het FRAND-principe: fair, reasonable, and non-discriminatory. Drie mooie uitgangspunten, die in het geval van 5G onder druk komen te staan door verschillende ontwikkelingen.
De rol van Trump
Seitz: “Allereerst heeft Huawei, dat is aangesloten bij 3GPP, zich de afgelopen jaren gericht op de ontwikkeling van technologieën achter 5G. Het hoopt hier veel octrooien voor te krijgen en zo de concurrentiepositie te verbeteren. Ze
zien in 5G een middel om een leidende speler in de markt te worden.” In de tussentijd laaide een handelsoorlog op tussen China en de VS, vertelt Seitz: “President Trump wil Huawei inmiddels weren van de Amerikaanse markt en oefent druk uit op Groot-Brittannië om hetzelfde te doen. Hoewel het hem ongetwijfeld een doorn in het oog is dat 5G-technologie nu voor een groot deel in handen van Chinese en Europese bedrijven is, beroept hij zich vooral op berichten dat de techniek van Huawei niet waterdicht is. Het zou gebruikersinformatie beschikbaar stellen aan de fabrikant en mogelijk zelfs aan de Chinese overheid.” Dit eventuele data-lek is uiteraard zorgwekkend, vindt ook Seitz, maar het politieke spel eromheen, brengt de toekomst van 5G in het geding.
Balans verstoord
Welke ingediende octrooiaanvragen aan Huawei worden verleend en in welke mate die octrooien de 5G-standaard beschermen, is nog ondui-
DOSSIER 5G delijk. Toch is het te verwachten dat een deel ervan wel degelijk essentieel zal zijn voor het functioneren van het netwerk. Seitz: “Dit geeft Huawei octrooirechten die het kan inzetten als het daadwerkelijk van grote, Westerse afzetmarkten wordt geweerd. Dat kan de balans verstoren tussen de partijen die gezamenlijk werken aan de 5G-standaard. Die partijen verlenen licenties omdat ze elkaar nodig hebben. Een telefoon van Samsung gebruikt bijvoorbeeld een techniek die gepatenteerd is door Ericsson, en andersom. Dit is een werkbare situatie voor alle betrokkenen. Als Westerse landen Huawei weren, moeten de Chinezen zich terugtrekken uit de Westerse markt voor 5G-producten. Toch bezitten ze nog steeds het intellectueel eigendom dat
Huawei heeft zich de afgelopen jaren gericht op de ontwikkeling van technologieën achter 5G. Het hoopt hier veel octrooien voor te krijgen’
hun concurrenten nodig hebben voor het vercommercialiseren van het 5G-netwerk en 5G-diensten. Die concurrenten zijn dus afhankelijk van licenties van Huawei, maar Huawei wordt minder afhankelijk van de licenties van hun concurrenten.” De situatie is dan niet meer werkbaar voor alle betrokkenen. Maar wat betekent dit voor 5G?
Ingewikkeld machtsspel
De definitieve introductie van 5G is afhankelijk van hoe het internationale machtsspel verloopt. Een optie is dat Huawei inderdaad geen producten maakt voor de Westerse markt en alleen licenties op hun technologieën verleent, legt Seitz uit: “Ze zullen die licenties dan waarschijnlijk flink duurder maken dan gebruikelijk, om gemaakte investeringen alsnog terug te verdienen. Daarmee worden 5G-producten veel duurder dan gepland en gewenst.” Het kan daarom ook dat concurrenten om de octrooien van Huawei heen willen innoveren. Ze ontwik-
kelen dan nieuwe technologieën, waarmee ze geen inbreuk plegen en uiteindelijk toch een functioneel 5G-netwerk kunnen uitrollen. Seitz: “Het Witte Huis zet momenteel al stappen in die richting. Het wil Amerikaanse bedrijven een alternatief laten ontwikkelen dat geheel draait op software uit eigen land. Gaat een dergelijk scenario door, dan vertraagt dit de introductie van 5G flink.” Ontwikkeling, productie, standaardisatie en octrooiprocedures kunnen jaren duren. Seitz: “Het is goed denkbaar dat er rechtszaken volgen over de octrooisituatie tussen bedrijven in de telecommarkt. Er is dusdanig veel geld en macht mee gemoeid, dat alle grote spelers voor zichzelf op willen komen. Zulke rechtszaken gaan in eerste instantie over de geldigheid van octrooien en over inbreuk: pleegt een concurrent, die toch de markt op gaat, inbreuk op de octrooien van Huawei of niet? De concurrent zal Huawei aanspreken op het FRAND-principe: stelt Huawei zich eigenlijk wel fair, reasonable en non-discriminatory op?” Dit belooft een ingewikkeld machtsspel te worden.
Over Holger Seitz Holger Seitz studeerde elektrotechniek aan de TU in Delft. Als Nederlands en Europees octrooigemachtigde is hij expert in de vakgebieden elektrotechniek, telecom en software. Hij adviseert zowel grote als kleine bedrijven hoe om te gaan met hun intellectueel eigendom en helpt hen een effectieve octrooistrategie te ontwikkelen.
Kracht van intellectueel eigendom
De introductie van 5G is met deze kennis op grote, internationale schaal, al een stuk minder vanzelfsprekend dan het voor veel mensen lijkt. Er is een complex spanningsveld. “Aan de ene kant staan bedrijven in organen als het ETSI”, vat Seitz samen. “En aan de andere kant verschillende politieke wereldmachten. Dat spanningsveld zal niet op korte termijn verdwijnen.” Dat er problemen zijn op het gebied veiligheid en handelspolitiek, is inmiddels wel bekend. Seitz: “Toch kan deze octrooikwestie een nog veel grotere rol gaan spelen in de toekomst van 5G. Hoe hard dit spel gespeeld zal worden, hangt wel af van de octrooien die daadwerkelijk worden verleend. Het ETSI maakt onderscheid tussen essentiële en niet-essentiële octrooien. Hoe crucialer een octrooi is voor de werking van 5G, hoe waardevoller het zal zijn in deze strijd. De werkelijke waarde van de octrooiportefeuille van Huawei zal de komende jaren blijken, als duidelijk wordt welke lopende aanvragen worden verleend.” Het is volgens Seitz geen onrealistisch scenario dat er een flinke strijd zal volgen, waarbij ’s werelds grootste telecomproducenten én overheden verweven zijn in een bizar mengsel van belangen. Hoe fair, reasonable en non-discriminatory dat blijft, moet de tijd leren. Seitz: “Het wordt fascinerend te zien hoe ver de kracht van tactische ingezet intellectueel eigendom kan rijken.”
Over EP&C EP&C Patent Attorneys helpt al tachtig jaar met de bescherming van Intellectueel Eigendom van ondernemers in binnen- en buitenland. Octrooigemachtigden kijken naar de ambities, strategie en afzetmarkt van een organisatie. Door middel van octrooien, modelbeschermingen en andere diensten zorgen ze voor een adequate bescherming van innovatie en een solide octrooistrategie.
‘Concurrenten zijn afhankelijk van licenties van Huawei, maar Huawei wordt minder afhankelijk van de licenties van hun concurrenten’
TELECOMMAGAZINE
43
DOSSIER 5G
Operators starten grote schoonmaak Iedereen die de media rond mobiele operators volgt, ziet de aanstormende hype rond 5G. Naast GSM (2G), UMTS (3G) en LTE (4G) is het nu de beurt aan de vijfde generatie, het 5G-netwerk. Een nieuw netwerk met nieuwe opties en mogelijkheden. Door technologische ontwikkelingen beginnen oudere netwerken minder relevant en vooral minder efficiĂŤnt te worden. Tijd voor de schoonmaak.
DOSSIER 5G Tekst: Hans Steeman
De mobiele wereld is er één van snelle technologische vernieuwingen. Toen rond de eeuwwisseling het mobieltje meer aandacht kreeg, was het gsm’etje een toestel om mee te bellen (overal bereikbaar en bereikbaar voor iedereen). Daarna kwam er sms bij, de eerste echte dataservice met tekst en binaire sms’jes. Bij de volgende stap werd ook naar GPRS gekeken, een IP-drager van 16 kbit/s. Na GPRS kwam er EDGE, een verbeterde IP-service op het GSM-netwerk dat maximale snelheden van 128 kbit/s mogelijk maakte. Het nadeel van IP-services op 2G is dat het relatief veel spectrumruimte kost. GSM werkt met tijdsloten, acht per kanaal. Hiervan kunnen er tot vier aan dataservices verloren gaan. De dataservices die toen gebruikt werden, beperkten zich tot WAP, een versimpelde browser-ervaring. Ook de basic e-mail werd ondersteund. Enhanced SMS (EMS) en MMS zorgden voor de eerste grafische berichten.
plaatsvinden: VoLTE duikt dan op. Telecommunicatie raakt steeds verder verwijderd van zijn oervorm, een circuit-geschakelde verbinding.
Van circuit-geschakeld naar VoLTE
Bij de telefoontjes is 2G uit de gratie. Maar 2G is wél van belang voor IoT
Echte dataservices doken pas op bij de derde generatie netwerken, UMTS of Universal Mobile Telecommunications System. UMTS handelt spraak- en videogesprekken af via circuit-geschakelde verbindingen, net als GSM. Daarnaast is er een IP-drager waarop het dataverkeer naast spraak kan worden afgehandeld. Hierdoor kan de gebruiker browsen en andere dataservices gebruiken, terwijl hij aan het spreken is (dual RAB). Het concept heeft meerdere jaren in een vicieuze cirkel gezeten. Pas toen Steve Jobs de iPhone aankondigde ontstond er een marktdoorbraak voor deze services. De gebruikers ontdekten mobiel internet via het grote scherm met touchscreen. De Android-toestellen die erna kwamen bouwden voort op deze trend. De markt kwam in een stroomversnelling en HSPA (3G+) zorgde voor mooie snelheden van enkel honderden kbp/s. Met 4G of LTE (Long Term Evolution) wordt internet op mobiel ineens volwassen. Snelheid lijkt grenzeloos, op dit moment kan een operator gebruikers 500-800 Mbp/s bieden, afhankelijk van het beschikbare spectrum. LTE is een netwerk dat enkel IP-ondersteunt, vandaar dat ook spraak via IP moet
Opruimen is noodzakelijk
Oude netwerken worden overbodig. In Nederland zijn er drie mobiele netwerk-operators KPN, Vodafone en T-Mobile. Alle drie staan ze voor dezelfde uitdagingen: oudere netwerken dragen steeds minder bij aan het afgehandelde verkeer, vergen nog steeds investeringen in operations en onderhoud, en gebruiken spectrum dat met nieuwe technieken efficiënter gebruikt kunnen worden. Als eerste schakelt operator Vodafone zijn 3G-netwerk uit, daarna volgt volgens planning KPN medio
op onmogelijke locaties zitten. Afschrijftermijnen van 25 jaar zijn hierin best reëel. Als operators 2G uitzetten, terwijl ze dit soort klanten op hun netwerk hebben, maken ze veel van hen radeloos.
Gevolgen voor indoor-netwerken
Als een operator het 3G-radionetwerk uitzet, wordt het verkeer teruggeduwd naar 2G. Moderne 4G-telefoons ondersteunen veelal VoLTE en kunnen gesprekken voeren op 2G en 4G. Het netwerk gaat zo nodig en zo mogelijk gebruikers naar andere technologieën duwen. Tijdens roaming in het buitenland blijven de in Nederland uitgezette netwerken gewoon beschikbaar. Aan de telefoons zelf verandert niets. Wel is er nog een voetangel bij indoordekking. Veel bedrijven hebben op kantoor een indoor-netwerk op basis van 2G- en 3G-radionetwerken. Moderne 4G-telefoons kunnen hier hun VoLTE niet gebruiken en moeten na het uitzetten van 3G gebruik maken van enkel 2G. (Bij het uitzetten van 2G geldt een vergelijkbare uitdaging.) Dat kan dringen geblazen worden, nu de helft van de indoor-capaciteit uitgezet wordt. Upgraden van het indoor-netwerk naar 4G is dan de enige juiste optie, al zullen bedrijven zeker kijken naar bellen over wifi. Met daarin de uitdaging de kwaliteit van het wifi-netwerk. Dat gaat goed zolang medewerkers in het pand blijven, met goed gemanagede handovers én spraak met prioriteit wordt afgehandeld. De schoonmaak van operators maakt dat de telecombeheerder van een bedrijf nog eens goed naar telefoons en andere connected devices moet kijken. En zo nodig de kwaliteit van de indoor-infrastructuur moet aanpassen.
2022. T-Mobile zet 2G eind 2020 uit. Dat T-Mobile voor 2G kiest is een strategische keuze van de operator. De vrijgekomen frequenties kunnen weer worden ingezet in bijvoorbeeld het 4G-netwerk. KPN en Vodafone waren de eerste die klanten op een mobiel netwerk aansloten. Zij hebben relatief veel klanten die met 2G begonnen zijn. Bij de telefoontjes is 2G uit de gratie. Maar 2G is wél van belang voor IoT. Veel IoT-apparatuur is ontwikkeld met een lange economische levensduur. Het vervangen van deze apparaten is complex, omdat ze vaak
TELECOMMAGAZINE
45
REPORTAGE
ISE 2020: AV verovert de werkplek ISE vond dit jaar voor de laatste keer plaats in Amsterdam. Reden voor veel mensen uit de telecom om een bezoek te brengen aan deze beurs, waar collaboration in het algemeen en UCaaS in het bijzonder een steeds grotere rol spelen. Een verslag van een enerverende week. Conclusie: AV heeft een vaste plek verworven in unified communications en MS Teams, Google en Zoom zijn niet meer weg te denken. ISE was oorspronkelijk een beurs voor grotere AV-schermen en digital signage. Maar omdat beeldschermen een steeds centralere rol spelen in communicatie, smart en samenwerken, is de beurs ook voor de telecombranche steeds interessanter. Reden voor een bezoek, temeer omdat deze Europese topbeurs na vijftien jaar Amsterdam vanaf volgend jaar zijn tenten opslaat in Barcelona. Met haar normaliter 1.300 exposanten en 80.000 bezoekers doet ISE nauwelijks onder voor het MWC in Barcelona. Dit jaar waren het er door de storm en het coronavirus wel
46
TELECOMMAGAZINE
wat minder, 52.000. Omdat het afgelasten van MWC net bekend was gemaakt, togen nog meer Nederlandse telecommers naar de RAI om toch een beetje aan hun beurstrekken te komen, zo was onze indruk. En, ze kregen waar voor hun geld.
Enorme markt
Tijdens ISE leek veel van de gesprekken te draaien om meer video op de werkplek te brengen. Vanuit hardware-perspectief betekende dit dat fabrikanten drukdoende zijn
om videoconferentie-apparatuur toegankelijker en intuĂŻtiever te maken. Softwarematig bekeken verkopers wat er nodig was om de acceptatie van video in de vergaderruimte te vergroten, aan te moedigen en hoe ze het gemakkelijker kunnen maken om via schermen verbinding te maken. Hoe groot deze markt is, blijkt wel uit het feit dat een organisatie als Google meer dan 20.000 vergaderzalen in zijn eigen kantoren heeft, zodat het bedrijf weet hoe het is om een video-first cultuur in een werkplek te integreren. Helaas ontbraken ook enkele grote UCaaS-spelers. Er leken veel video-first- en leveranciers van collaboration te zijn, maar er is nog een kloof voor grote UCaaS-spelers zoals RingCentral, Avaya, Mitel en 8 Ă— 8. Mogelijk zien we ze volgend jaar, als de ISE voor het eerst in Barcelona plaatsvindt, van 2 tot en met 5 februari
REPORTAGE .Poly: veel gemak voor kleine vergaderruimtes Poly greep ISE aan voor de introductie van een groot aantal nieuwe producten, de presentatie van de totale productrange en het team. De bezoeker maakte kennis met de Poly Studio X-serie. De opkomst van de huddle room heeft videomeetings ‘democratized’, volgens Paul Clark, Senior Vice President, EMEA Managing Director van Poly. “Omdat er op zoveel plekken video wordt aangeboden, is dat voor de IT een hele uitdaging om te managen. Vandaar dat we nu de Poly Lens introduceren, software waarmee je inzicht krijgt over de performance van je Poly video meetingpoints en zo je video-endpoints eenvoudig kunt managen.” Poly Lens matcht met de Poly Studio X30 en X50 en met de G7500. De bedoeling is om het endpoint management van de Poly Lens uit te breiden naar de headsets en de deskphones. Ook werd de Savi 8200 Office- en UC-serie voorgesteld. De Poly Studio X30 en de studio X50 werden door de ISE-organisatie bekroond met de Best of Show Award 2020 op het gebied van AVtech en Installatie.
Yealink: compact alles-in-één videoconferencing-systeem
Yealink was prominent aanwezig bij de entree van de UCaaS-hal en zo ook Cor Heide en Marc Beems van distributeur Lydis. Yealink lanceerde een reeks nieuwe oplossingen, waaronder de VC210 Teams Conference Solution, het compacte alles-in-een videoconferencing-systeem voor de kleine/huddle vergaderruimte, gecertificeerd voor Microsoft Teams. Enkele features: 4k-kwaliteit, gezicht- en geluid-tracking, pc overbodig en desgewenst te gebruiken met interactief scherm. Voorts introduceerde Yealink de Yealink Meeting Cloud, de videosystemen TVC200 en TVC300 en accessoires als de VCM38.
Logitech: expertise in collaboration-ruimtes van alle groottes Logitech ging op haar indrukwekkende stand naar eigen zeggen ‘back to the roots’. In de afgelopen twee jaar heeft Logitech zich met succes gericht op het bieden van een complete set oplossingen voor collaboration-ruimtes van alle groottes. De exposant bouwt naar eigen
zeggen verder aan een portfolio van nieuwe professionele headsets voor de kenniswerker. Laatste telg voor op kantoor is de bedrade versie van de Zone, uiteraard gecertificeerd voor MS Teams. Met deze nieuwe headset heeft Logitech nu een compleet modern portfolio van zowel bedrade als draadloze headsets, waardoor klanten flexibiliteit hebben om de juiste oplossing voor hun voorkeuren te kiezen. Net als Poly liet ook Logitech een software-oplossing
RAI liet Ricoh zien wat het in huis heeft op het gebied van WaaS-oplossingen (Workplace as a Service), evenals het portfolio communicatieservices. Daarnaast konden we kennismaken met de mogelijkheden voor integratie van systemen op mondiale schaal en de nieuwe, proactieve AV Managed Service van Ricoh. Daarnaast waren er demonstraties van Ricoh’s Office365-uitbreidingsservice voor interactive whiteboards, de Ricoh Integrated Collaboration Cloud (RICC) met AI-ondersteuning voor eindgebruikers, en Reactive Suite, waarmee creatieve input op afstand mogelijk wordt. Ook zagen we het uitgebreide ecosysteem voor smart vergaderruimtes, video- en samenwerkingsoplossingen, digital signage en werkplekbeheer, mede mogelijk gemaakt dankzij technologiepartners.
Panasonic: glass-to-glassoplossingen
voor endpoint management zien: Sync.
Exertis
De laatste keer ISE in Amsterdam verliep ook voor Exertis iets anders dan gepland. Het Coronavirus zorgde voor afzegging van zeker 70 leveranciers en ook het aantal bezoekers lag lager dan andere jaren. Exertis was zelf ook met minimale bezetting aanwezig. Sinds 2019 maakt Comm-Tec deel uit van de Exertis-organisatie. De stand van Comm-Tec was dit jaar de uitvalsbasis voor Exertis. Op de stand mocht het bedrijf veel bezoekers ontvangen was er tijd voor demo’s van de aanwezige oplossingen. De samenwerking Exertis wel, de verwachting is om ook in de toekomst samen te werken. Ook Maurice Veth van Lifesize was op deze stand aanwezig en gaf hier demonstaties van de Icon 500, een multifunctioneel camerasysteem in 4k-kwaliteit met onder meer hoogwaardige audio en ondersteuning voor twee displays. Epson: 30.000 lumen projector.
Ricoh
Een beetje weggedrukt en bescheiden vonden we achterin hal 11 Ricoh. Vooral bekend als printerfabrikant, maar zeer actief op het gebied van collaboration, deels met partners. In de
Panasonic richtte zich op de toekomst van glass-to-glass-oplossingen voor AV. Met behulp van het recentste en nieuwe IP/ IT-centric platform, liet het bedrijf zien hoe je de volledige keten van de productie van content kan vereenvoudigen en uitvoeren: van het opnemen en mixen tot en met de distributie en weergave. De convergentie van AV- en IP-technologie werd gedemonstreerd in de eSports arena van Panasonic. Voor eSports, de snelst groeiende sector in de AV-industrie, creëerde Panasonic een eigen arena waar bezoekers in realtime konden deelnemen. De arena combineerde Panasonic’s nieuwste live-entertainment en industriële innovaties, zoals het IP/IT-centric platform, 8K region-of-in-
TELECOMMAGAZINE
47
REPORTAGE Netgear: nieuwste ontwikkelingen in AV over IP-netwerken
terest (ROI) camerasysteem en de 4K-switcher. Panasonic werkt samen met WolfVision, waaruit de integratie is voortgekomen van de Cynap Pure BYOD draadloze presentatieoplossing van WolfVision met de nieuwste serie SQ1 4K-displays van Panasonic. De twee bedrijven ontwikkelden een Smart Display Module-versie van de draadloze presentatieoplossing. Ook werd het Panasonic Wireless Presentation System aangekondigd, dat is ontworpen voor een eenvoudige en efficiënte samenwerking tijdens vergaderingen, op conferenties en in de klas. Daarnaast waren de twee nieuwe series Panasonic lcd draagbare projectoren te zien die, naar eigen zeggen, ultralange levensduur, lage TCO en hoge contrasterende beeldkwaliteit bieden.
Tech Data Maverick AV Solutions: Join, Bring, Select
AV-distri Tech Data Maverick AV Solutions toonde op de exotische Tiki Bar-stand zijn collaboration-platformen met slimme vergadertechnologieën. Er waren toepassingen van Microsoft, Barco, Lenovo, Avocor en Logitech. De stand bood een blik op de toekomst van vergader- en bedrijfscommunicatieruimten. Maverick heeft een partnerschap met Unilumin, Samsung, LG, NEC en Unisee om de effectieve smart signage- en LED-oplossingen te bieden. Ook werd het accessoire-programma van Vision
48
TELECOMMAGAZINE
belicht. Maverick demonstreerde ook zijn nieuwe benadering van de vergaderruimte; ‘Join, Bring, Select’. Binnen Maverick’s range van one-touch join-oplossingen die ‘walk in use’ mogelijk maken, zal ‘Join’ nieuwe videoconferentie-systemen omvatten, waaronder de Logitech TAP of de Quicklaunch PE & UE. Ook werd de ervaring van een vergaderruimte gerepliceerd, waarbij ‘Bring’ BYOD-connectivity promoot die inherent is aan infrastructuren. Onder de noemer ‘Select’ presenteerde Maverick collaboration-toepassingen voor gebruikers van Google, Zoom en Teams.
Konftel: alles-in-één oplossing met conference cam
Het Zweedse Konftel breidt het videoportfolio uit met Konftel CC200. Dit is een alles-in-één oplossing met een conference cam met geïntegreerde video codec en ondersteuning voor populaire collaboration-applicaties, zoals Teams, Zoom en Webex. Ook te zien was de nieuwe Konftel 70-luidspreker, die een natuurlijk onderdeel van videosystemen voor huddle rooms en middelgrote vergaderruimtes is geworden. De luidspreker is een aanvulling op het portfolio van USB- en bluetooth-producten van het bedrijf en biedt eenvoud, performance en design. De bedrijfscultuur is zich volgens Konftel wereldwijd in een hoog tempo aan het transformeren, wat leidt tot meer vergaderingen, met minder deelnemers en minstens één persoon op afstand. In reactie daarop bouwen ondernemingen en andere organisaties huddle rooms in een duizelingwekkend tempo. Om aan de verwachtingen van de gebruikers te voldoen, moeten deze talrijke kleine ruimtes volledig zijn uitgerust voor slimme videoconferenties. Voor dit marktsegment wordt een jaarlijkse groei van 38 procent verwacht tussen nu en 2023, stelt Konftel die op deze ontwikkelingen inspeelt.
Netgear liet haar nieuwste ontwikkelingen zien in AV over IP-netwerken. Zo waren er de nieuwe M4500 switches, die zijn ontwikkeld voor AV over IP-installatie met Netgear IGMP Plus voor direct gebruiksgemak. De switches kenmerken zich door de toepassing van zero-touch multicast, dat gebruikmaakt van Layer 2 commando’s zonder dat complexere PIM (Protocol Independent Multicast) routing nodig is. Andere features zijn de 100GB bandbreedte en ultra-lage latency. Grotere projecten die gebruikmaken van high-end ethernet switches als centraal component vereisen vaak gecompliceerde netwerk-topologie. Met een speciaal pro AV-engineering services-team helpt Netgear bij systeemontwerp en probleemoplossing. Als primeur voor de ISE demonstreert Netgear de mogelijkheid om AV over IP-beheer- en managementsoftware van derden direct op de M4500 switch te laten draaien. Voor Software Defined Video over Ethernet (SDVoE)-systemen verdwijnt de noodzaak een afzonderlijke controller-unit te installeren.
Sennheiser: nieuwste generatie van MobileConnect
Sennheiser liet zien hoe haar audiosystemen kunnen worden ingezet, geïntegreerd en onderhouden in campusachtige installaties. De audiospecialist presenteerde de nieuwste generatie van zijn MobileConnect luister-ondersteuningssysteem. Ook lanceerde het bedrijf een belangrijke update voor de Control Cockpitsoftware. Deze software faciliteert centrale bediening en controle van campus- en bedrijfsbrede audio-installaties in combinatie met de draadloze microfoons van Sennheiser, zoals de SpeechLine Digital Wireless, Evolution Wireless G3 en G4, Digital 6000 en de TeamConnect Ceiling 2 microfoons.
Samenwerking Samsung en Cisco Webex
Eén van de drukstbezochte stands in de UC-hal was Cisco, die uitpakte met Webex. Onder andere een High-end Webex room werd hier getoond. Cisco dekt het hele spectrum af,
REPORTAGE van huddle-room tot corporate boardroom. Samsung en Cisco Webex onderzochten tijdens een gezamenlijke conferentie hoe de digitalisering van content en samenwerking tussen medewerkers de moderne werkplek transformeert en liet de toehoorders kennismaken met hun nieuwste samenwerkingsoplossingen. Vorig jaar werd de eerste vrucht van de samenwerking geïntroduceerd: Webex op Display. Hiermee hebben gebruikers alles wat nodig is om een willekeurige ruimte voor videoconferenties in te stellen. Samsung en Cisco presenteerden de volgende fase van hun samenwerking, waarbij onder meer Webex Room Panorama werd onthuld, met de QLED 8K-schermen van Samsung. Het nieuwe aanbod is gemaakt voor de moderne C-suite.
GoBright: één platform voor ruimte- en bezoekersbeheer
Sony: uitgebreide set tools voor collaboration en flexibeler werken
Legamaster liet op de ISE Sessions zien, een software-oplossing voor zijn touchscreens. De software dekt alle fases van de vergadering: planning, samenwerking en samenvatting. Sessions biedt een omgeving voor interactieve vergaderingen, en voorziet daarmee in de behoeften van zowel de gebruiker als de organisatie, aldus de Lochemse onderneming. Met de introductie van de ETX-20-serie brengt Legamaster naar eigen zeggen zijn meest veelzijdige en gebruiksvriendelijke scherm ooit op de markt. De ETX-20-serie biedt allerlei opties om het scherm naar wens aan te passen. Ook werd de geheel nieuwe Legamaster AirServer Connect getoond. De gebruiker kan de inhoud van zijn mobile devices in hoge
Sony onthulde zijn nieuwste AV- en IT-oplossingen: een nieuwe beamforming-microfoon MAS-A100 voor lezingen en presentaties, een upgrade van de werkplekbeheeroplossing met TEOS 2.2 en uitbreidingen van de laserprojectorlijn. Sony TEOS speelt een rol bij het transformeren van werkplekken om de productiviteit, efficiëntie en medewerkersbetrokkenheid te verhogen. Met name binnen grotere organisaties, waaronder Capgemini en Siemens. De nieuwste updates voor de TEOS-line-up bieden gebruikers tools voor collaboration en flexibeler werken. TEOS 2.2 maakt gebruik van de vooruitgang in IoT-sensortechnologie om de integratie te stimuleren en de efficiency te verbeteren.
GoBright toonde oplossingen voor kamer-, bureau- en bezoekersmanagement. Op de stand werd de Room Booking-software met de modules Control, Catering & Services, Wayfinding en Detectie gedemonstreerd. Daarnaast was de nieuwste hardware, de Desk Connect en de Desk Glow, te zien, oplossingen om de beschikbaarheid van werkplekken te visualiseren. En tot slot kon de digitale bezoekersregistratiesoftware worden beproefd. Al deze oplossingen zijn te managen in één platform.
Legamaster: interactieve vergaderingen
resolutie delen op een groot scherm. Door de compatibiliteit met iOS, Chrome OS, Android en Windows kan iedereen, naar eigen zeggen, in een handomdraai en tegelijkertijd op hetzelfde scherm zijn ideeën delen.
Epson
Spectaculair was #EpsonUnboxed, de projevctiemapping van dit jaar. De installatie wisselt acht unieke scenario’s af, elk met hun eigen complexe afbeeldingen en effecten op het gebied van projectiemapping. De scenario’s vormden een lineair verhaal, dat geleidelijk in crescendo werd opgebouwd en waarin als finalestuk een echte Formule 1-raceauto werd onthuld. Een ander hoogtepunt op de stand was een demonstratie van de Moverio smart glasses, die gebruikt worden voor de bezoekerservaring in samenwerking met Emozionella en Toledo Train Vision. Epson demonstreerde dit jaar zijn nieuwe 30.000 lumen laserprojector (de EB-L30000U). Ook werd een groot aantal nieuwe AV-oplossingen voor bedrijven, onderwijsinstellingen en de retail getoond, zoals een nieuwe Ultra Short Throw (UST) lens (de ELPLX03) voor de 30.000 en 25.000 lumen laserprojectoren, een nieuwe UST-laserprojector voor vergaderingen (de EB-1485Fi) met dual link edge blending, twee nieuwe signage projectoren (EB-W70 en EB-805F) en een nieuwe, ProAV-softwaretool voor Mac.
ErgoXS: Flexline-ophangsystemen
De focus bij ErgoXS lag op de Flexline-ophangsystemen, een alles-in-één oplossing voor het monteren van een display, inclusief bedieningselementen en AV-connectiviteitsplaten van verschillende merken als Neets controls, Extron Flex 55-producten, GIRA AV connectivity, Kramer, ASG connectivity, Bachmann en KEM. De ErgoXS Flexline biedt de systeemintegrator een oplossing die te installeren is in boardrooms, educatieve en vergaderruimtes. De Flexline biedt een compleet assortiment producten: wandmontage, vrijstaand, mobiele trolleys en plafondmontage. Optioneel zijn verschillende accessoires beschikbaar voor Soundbar-bevestiging, Barco Clickshare of Wepresent-bevestiging.
TELECOMMAGAZINE
49
REPORTAGE
CES 2020: alles is technologie Met meer dan 175.000 bezoekers, 4.500 exposanten uit meer dan 160 landen is CES nog altijd by far het grootste technologie-event ter wereld. Hoe branches in elkaar schuiven, werd dit jaar maar weer eens getoond met de introductie van een nieuwe auto door... Sony.
CES 2020 bevatte het volledige spectrum van transformatieve technologie die markten opnieuw definieert en bedrijfsmodellen verschuift.
Even voor de duidelijkheid, Sony gaat deze auto, de Sony Vison S, niet in productie nemen. Het is een showcase met veel technologie, waar Sony druk mee is. Volgens Sony zal na de eerste mobiele revolutie rond de smartphone, de tweede mobiele revolutie zich rond onze mobiliteit gaan afspelen.
Kunstmatige intelligentie
Volop dynamiek
Er waren voor het eerst veel, héél veel auto’s te zien op de CES. Negen van ‘s werelds toonaangevende autofabrikanten, waaronder Audi, BMW, Daimler (Mercedes), FCA, Ford, Honda, Hyundai, Nissan en Toyota. Meer dan 150 voertuig-technische exposanten onthulden het nieuwste in geconnecteerde auto’s, zelfrijdende voertuigen en conceptauto’s, zoals de Mercedes Vision AVTR concept car, Audi’s AI: ME en de
50
TELECOMMAGAZINE
Sony Vision S. Alexa van Amazon was overal en lijkt op de korte termijn de winnaar in de wereld van de spraaktechnologie. Er zijn momenteel meer dan 100.000 Alexa-compatibele smarthome-producten van meer dan 9.500 merken en meer dan 100.000 Alexa-vaardigheden. Waaronder Alexa Auto, waarin allerlei functionaliteiten via spraak aan te sturen zijn. Technologie is doorgedrongen tot in alle business-lagen, zo blijkt wel in Las Vegas. Voor het eerst was er een keynote ingeruimd voor een CEO van een luchtvaartmaatschappij, Delta Airlines.
Hoofdpunten
Hoofdpunten van de show waren dit jaar 5G en IoT, robotics, automotive, immersive entertainment (AR, VR en gaming), blockchain en sport (Esports en sporttechnologie).
AI was dominant op de hele beursvloer en zal het komende decennium een ‘key ingrediënt technology’ zijn. Bedrijven debuteerden met hun nieuwste AI-oplossingen, waaronder Brunswick, Doosan, John Deere en Kyocera.
5G en mobiele connectiviteit
CES is de enige show waar het hele 5G-ecosysteem - de ruggengraat voor connectiviteit, transport, augmented en virtual reality, digitale gezondheid en meer - samenkomt. Vervoerders en mobiele operators, zoals Verizon, Sprint, AT&T, Nokia en Ericsson, demonstreerden de nieuwste ontwikkelingen van 5G op het gebied van snelheid, betrouwbaarheid en efficiëntie. Achteraf bezien extra belangrijk vanwege het afblazen van MWC 2020 in Barcelona, maar dat was tijdens CES nog niet bekend.
REPORTAGE
Niet-traditionele technische bedrijven Bedrijven die van oorsprong geen ‘tech ademen’ gebruikten CES 2020 als platform om producten te lanceren. Producent van vleesvervangers Impossible Foods liet na de burger van vorig jaar, zijn Impossible Pork zien. Fabrikant van landbouwmachines John Deere was te zien op de AI & Robotics Marketplace. Ook andere bedrijven zoals Bell, Delta Airlines, L’Oreal NBCUniversal en Procter & Gamble onthulden hoe zij transformeren met technologie.
Tech for Good
Digital health was een belangrijk thema, met vorderingen op het gebied van digitale therapieën, wearables en patiëntmonitoring op afstand. De categorie Gezondheid en Welzijn kende dit jaar 135 exposanten, een stijging bijna 25 procent ten opzichte van vorig jaar. Onder meer L’Oreal, Humetrix en InBody waren in deze categorie te vinden.
Smart Cities
Ook Smart Cities kende een groei. De ruimte voor deze categorie werd met bijna 25 procent uitgebreid, met bedrijven en organisaties zoals het Department of Transportation, Hitachi en Siemens. Beursorganisatie CTA werkte met de Wereldbank Groep aan een Global Tech Challenge. Bedrijven over de hele wereld werden opgeroepen oplossingen te creëren gericht op drie belangrijke gebieden: gezondheid, genderongelijkheid en technologieën die gemeenschappen weerbaar maken.
Grootste start-up event
CES 2020 was ook ‘s werelds grootste startup-evenement met meer dan 1200 bedrijven uit 46 landen in Eureka Park. Zij toonden disruptieve innovaties en waren een trekker voor investeerders en grote merken. Een greep uit alle vernieuwingen die de start-ups onthulden: de slimme sensor Oval Home die temperatuur, licht, vochtigheid en beweging in huis analyseert. Yoganotch, die motion capture-technologie toepast om gebruikers te helpen houdingen te verbeteren. Caregiver Smart Solutions die met sensoren beweging en patronen volgen om zorgverleners gerust te stellen en patiënten thuis onafhankelijker te maken.
Best of CES
Onder de Best of CES Winners die techsite Engadget elk jaar organiseert, ook enkele relevante producten voor onze lezers:
Samsung Galaxy Note 10 Lite
De jury hierover: ‘De Galaxy Note 10 van Samsung was een verbluffende smartphone. En nu maakt het bedrijf een versie die meer mensen zich kunnen veroorloven. De Galaxy Note 10 Lite heeft een groot, mooi scherm, een pittige Exynos-processor, slimme software en natuurlijk hét handelsmerk: de S Pen stylus. De Note 10 Lite doet niet alles wat zijn dure neven kunnen, maar dat hoeft niet. Het maken van vlaggenschipprestaties en -functies voor meer mensen met minder geld is wat hier écht belangrijk is’.
Weber Smart Grilling Hub
Hoe werelden in elkaar overlopen, zagen we ook terug bij de winnaar in de categorie connected home products, waar de grilling
hub van het iconische BBQ-merk Weber met de eer ging strijken. De hub maakt je bestaande gas- of houtskoolgrill een beetje slimmer. Het heeft vier temperatuursensoren die gegevens terugvoeren naar een app op de telefoon. Van daaruit is de omgevingstemperatuur van de grill en die van verschillende soorten vlees tegelijk controleren.
Olive Union Smart Ear
De Olive Union Smart Ear won in de categorie wearables. Het is een hoortoestel vermomd als draadloze oortelefoon. Het is goedkoper dan een hoortoestel, maar biedt toch premium-functies zoals muziekstreaming, verschillende luistermodi en handsfree bellen. In tegenstelling tot echte oordopjes, wordt de wearable als een enkele eenheid verkocht.
ScanWatch van Withings
De winnaar in de categorie best digital
TELECOMMAGAZINE
51
REPORTAGE
health and fitness product, lijkt op een analoog horloge, maar de ScanWatch van Withings is een hulpmiddel om de gezondheid bij te houden. Een hartslagsensor controleert hoe het met je gaat en als er abnormale hartactiviteit wordt gevonden, word je gevraagd je vitale waarden te controleren met het ingebouwde ECG. Het device kan ook tekenen van slaapapneu detecteren. Phonak Virto Black Headsets zijn dit jaar sterk vertegenwoordigd op de CES en in de verkiezingen van Engadget. Zo toonde Phonak de Virto Black. Een hoortoestel dat net als de Olive Union Smart Ear meer biedt dan alleen gehoorverbetering. Denk aan functionaliteiten als bluetooth-streaming, gespreksafhandeling en slim luisteren op afstand. Hydraloop Overall-winnaar werd in de categorie beste start-up: de Hydraloop. Een geavanceerd waterzuiveringssysteem dat afvalwater opvangt en steriliseert. Het water kan daarna worden hergebruikt in toiletten, wasmachines, zwembaden en in de tuin. De oprichter van Hydraloop beweert dat met dit product een gemiddeld gezin van vier personen, tienduizenden liters water per jaar bespaart.
52
TELECOMMAGAZINE
De dertien opvallendste devices Naast de winnaars van Engadgets verkiezing, zagen we nog een aantal opvallende producten voorbijkomen in Las Vegas. Dit zijn de dertien opvallendste devices van CES 2020 (in willekeurige volgorde):
#1. TLC
Mogelijk ken je TCL van de tv’s. Maar nu komen ze met een serieuze telefoon voor rond de 500 euro. Deze Galaxy S10-kloon wordt geleverd met vier camera’s aan de achterzijde, een hoofdtelefoonaansluiting en een Qualcomm Snapdragon 765G-processor. Het opvallende ontwerp van het apparaat - met een helder scherm, gebogen zijkanten en rijke kleuren - onderscheidt het van andere goedkope telefoons. Nóg maar een smartphone van TCL dan. Dit opvouwbare prototype zou later dit jaar kunnen verschijnen. De opvallende telefoon biedt, wanneer geopend, een 7,2-inch scherm en kost minder dan de 1500 euro opvouwbare Motorola Razr flip-telefoon.
#2. De OnePlus Concept One
Als het aanzicht van de cameralens op de achterkant van een telefoon je hindert, is dit het apparaat voor jou. De OnePlus Concept One gebruikt speciaal glas dat de lens van de camera kleurt. Wanneer je de camera niet
gebruikt, is het glas ondoorzichtig en zwart. Wanneer je klaar bent om een foto te maken, wordt het glas transparant en is de camera zichtbaar.
#3. Alcatel 3L
Zo ziet een telefoon van 155 euro met een 48-megapixelcamera eruit. De Alcatel 3L biedt voor kostenbewuste kopers drie camera’s aan de achterzijde en het uiterlijk van een flitsende en elegante telefoon voor een fractie van de prijs.
#4. ShiftCam
De camera’s aan de achterkant van de iPhone 11 bieden je veel interessante manieren om foto’s te maken. Maar als je je nog steeds een beetje beperkt voelt, heeft ShiftCam hoesjes met meerdere lenzen voor de iPhone 11, 11 Pro en 11 Pro Max die je bereik van telefoto-, ultra-breed- en macro-opnameopties kunnen vergroten.
#5. Black Shark 2 Pro g aming-telefoon van Xaomi
We hebben een glimp opgevangen van de bomvolle Black Shark 2 Pro gaming-telefoon van Xiaomi op CES. Deze wordt geleverd met een Qualcomm Snapdragon 855 Plus-pro-
REPORTAGE
cessor met een CPU-kloksnelheid tot 2,96 GHz, een direct touch vloeistofkoelsysteem om de processor koel te houden en een 6,39-inch AMOLED Samsung-scherm met een verversingssnelheid van maar liefst 60Hz.
#6. Razer Sila 5G Home Router
We kennen Razer van zijn populaire gaming hardware, maar het heeft nu een 5G-router die dubbel dienstdoet als stationaire 5G-gebaseerde home mesh-router en mobiele 5G-hotspot. De router is ontworpen voor gamers en kan de netwerkprioriteit dynamisch optimaliseren om lage latentie en hoge bandbreedte voor gaming te behouden.
#7. Samsung Ballie
Samsung ontwerpt deze kleine gele robot in de vorm van een baseball als rollende metgezel en helper door het huis. In een demo controleerde Ballie de kinderen, hielp ze met het opruimen van een puinhoop en hield ze de hond gezelschap. Om eerlijk te zijn; een hond en een kleine gele bal... dat zou weleens niet goed kunnen eindigen voor Ballie.
#8. Y-Brush tandenborstel
Hoeveel zou je betalen om je tanden goed gepoetst te hebben in tien seconden? Voor zo’n 125 euro krijg je de Y-Brush, die belooft om je tanden efficiënt te reinigen in tien seconden: vijf seconden voor de bovenkant en vijf voor de onderkant. De Y-Brush lijkt op een sportbeschermer, vol met kleine borsteltjes die trillen als ze schrobben.
#11. Rivian elektrische SUV met Amazon Alexa
Rivian heeft Amazon Alexa ingebed in zijn nieuwe elektrische voertuigen. Alexa zal alle gebruikelijke taken uitvoeren: muziek afspelen, bellen, aanwijzingen sturen naar verbonden apparaten. Maar je kunt ook het binnenklimaat regelen, de kofferbak openen, de ramen bedienen en zelfs de bedcamera van de pick-up bekijken met een Echo Show of Fire TV.
#12. Opvouwbare tablet van Dell
Telefoons zijn niet de enige elektronische apparaten die je kunt vouwen. Dell werkt aan een groot prototype van een opvouwbare tablet dat je 90 graden kunt buigen om de ene helft als schermtoetsenbord te laten werken en de andere helft als display. Ook Lenovo liet op de CES een vouwbare laptop zien, met een 13-inch OLED-scherm.
#13. Yale slimme opslag
Je kent Yale van zijn sloten. Maar het merkt wil méér dan deuren beveiligen. Op de CES onthulde het veilige bezorgboxen, kastvergrendelingen en slimme kluizen die compatibel zijn met de Yale Access mobiele app en Yale Connect Wi-Fi Bridges. Apparaten zijn hiermee op afstand te bewaken en de toegang kan gedeeld worden met anderen. De concurrentie greep dit uitstapje van Yale aan, want op het gebied van slimme sloten was er veel innovatie te zien op de CES.
#9. Opte inkjetprinter voor je gezicht
De Opte-handheld-printer van Procter & Gamble zoekt naar donkere vlekken op je huid en geeft kleine druppeltjes af van een gezichtsserum met pigment, om de vlekken te behandelen of te bedekken. Een kleine camera om je gezicht te scannen, op zoek naar elke vorm van een donkere vlek, en vervolgens 120 thermische inkjetnozzles geven een precieze hoeveelheid pigment af.
#10. SA-1 Luchttaxi van Hyundai en Uber Elevate
De Hyundai Urban Air Mobility SA-1 is een luchttaxi-concept, ontworpen voor de aankomende stedelijke luchtreisservice van Uber Elevate. Het compacte vliegtuig - vijf zitplaatsen, inclusief de piloot - heeft een kruissnelheid van 200 mph, met een kruishoogte tussen 1.000 en 2.000 voet.
TELECOMMAGAZINE
53
COLUMN
#Nietalleen.nl Donderdag 12 maart 2020, aankondiging van de Covid-19 quarantaine, een datum die we niet snel zullen vergeten. Mijn opdrachtgever, bij het Dienstencentrum van de Protestantsekerk, komt rond 15:00 mijn kantoor inlopen met de mededeling dat vanaf morgen iedereen thuis moet gaan werken en dat het kantoor alleen open blijft voor hoognodige zaken. Het IT-team waaraan ik leiding geef, schakelt direct in de hoogste versnelling om de hele organisatie in twee dagen om te turnen naar een virtuele organisatie. We werken al grotendeels met G-suite van Google, maar de meeste mensen hadden nog nauwelijks ervaring met werken vanuit huis. De echte hectiek begint echter pas op zondagmiddag. Ik word gebeld door mijn opdrachtgever, met de vraag om in korte tijd een nationale hulplijn op te zetten. Samen met de Evangelische Omroep (EO) en nog een aantal organisaties ontstaat het idee om lokale initiatieven te bundelen om mensen die hulp nodig hebben, aan hen te koppelen. Zo begint de nationale hulplijn #Nietalleen.nl. Maar….. zoiets doe je niet alleen. Onze partners in dit avontuur zijn: Sound of Data, zij leveren het nummer 0800 1322 en de routering met wachtrijmeldingen. Apply, onze leverancier voor vaste telefonie, bouwt een compleet callcenter met de mogelijkheid om op te schalen naar honderd agenten. De Protestantsekerk en de EO organiseren de vele vrijwilligers om de telefoons te bemannen. Het is op ons systeem niet mogelijk om softphones te gebruiken. We hebben geen andere keuze dan alle vrijwilligers te voorzien van een IP-toestel. De groep agenten groeit uit van vijftien naar veertig mensen. Maar zoveel toestellen hebben we niet op voorraad. Daarom worden de, nu tijdelijk ongebruikte, toestellen van de bureaus door koeriers en collega’s overal in het land thuis bezorgd, met de benodigde handleidingen. Binnen anderhalve week moeten doorgroeien naar honderd toestellen. Nieuwe toestellen aanschaffen is erg kostbaar. Via een goede relatie, Patrick Balleur, eigenaar van Dutchtel, weten
54
TELECOMMAGAZINE
we de hand te leggen op een voordelige partij van vierhonderd gebruikte Mitel-toestellen. Er is dagelijks aandacht voor #Nietalleen.nl in de media, op tv en radio en op social media. Koning Willem Alexander en koningin Maxima hebben beiden hun waardering uitgesproken voor #Nietalleen.nl, tijdens telefoongesprekken met respectievelijk ds. René de Reuver, Scriba van de Protestantsekerk en Jurjen de Groot, directeur van het Dienstencentrum. Op het moment dat ik deze column schrijf zijn er ruim honderd vrijwilligers voorzien van een toestel, hebben zich meer dan vijftienhonderd vrijwilligersorganisaties aangemeld om lokaal mensen te helpen die dat nodig hebben en hebben we in twee weken al meer dan duizend mensen mogen helpen. Met dank aan de inzet van al onze partners. Zelf log ik ook regelmatig in om gesprekken af te handelen wanneer de wachtrij oploopt of er even wat minder vrijwilligers beschikbaar zijn. Met mijn achtergrond in zowel pastorale theologie als telecommanager, voel ik me als een vis in het water. Trots op wat we hebben gepresteerd en dankbaar om hier deel van uit te mogen maken.
Evert Jan Westera
Magenta Communicatie
DĂŠ marketingspecialist voor Ăşw branche Wist u dat Magenta naast haar eigen platformen als KBM, Kantoornet en OďŹƒcers ook steeds vaker actief is als contentprovider in de kantoorbranche. Wilt u uw (online) zichtbaarheid vergroten? Een betere SEO? Betere support in marketing? Wij helpen graag met ons concept Marketing as a Service (MaaS). Lees er meer over op onze site en vraag gerust een demo aan via info@magentacommunicatie.nl
www.magentacommunicatie.nl
TGG
Klaar voor de toekomst ontzorgen • samenwerking • versterking • service
Diensten zoals Telecom Expense Management (TEM) en inkoopvoordeel rondom hardware, software, beheerfuncties en RFP-adviezen. Dát is wat Telegrootgebruik B.V. (TGG) biedt. Dat doet zij als serviceorganisatie voor de leden van BTG.
www.telegrootgebruik.nl
Maar we gaan verder. We groeien sterk in onze regiefunctie binnen het ICT-Telecom-ecosysteem. We bieden en ontwikkelen nieuwe producten en diensten, op maat en afgestemd op de vraag van de markt. Vraag gerust wat we voor ú kunnen betekenen!
TGG