KOMPAK | KOSTE-EFFEKTIEF | KRAGTIG | TEGNOLOGIE-GEDREWE
Produktief en bekostigbaar sonder om effektiwiteit of tegnologie in te boet.
Die afgelope paar weke was ek by verskeie landbouskoue, boeredae en inligtingsessies en dan kom ‘n hoogtepunt van die jaar: ons is op pad NAMPO toe!
Ek gesels met ‘n klompie jongboere by hierdie dae en tydens plaasbesoeke, waar ek so baie van hulle hoor sê: “Om te boer is my roeping.” En opnuut besef ek: As jy ‘n passie vir iets het, sal jy suksesvol wees.
Landbou is nie meer wat dit destyds was nie. Alles gebeur teen ‘n vinniger pas. Self John Deere se leuse by NAMPO 2022 kan vandag nog gehoor word: By John Deere hardloop ons, sodat julle, ons boere, die sprong vorentoe kan neem. Boerdery is ‘n geïntegreerde bestuur van jou grond, die omgewing, diere en plante, 'n plaas wat verskeie bedrywe bymekaar bring.
Boerdery is ‘n enkele sny uit die koek wat landbou vir ons voorstel. Die geleenthede binne in die landbousektor is enorm. Die verskeidenheid rigtings wat betree kan word is oneindig. In 'n paar woorde kan ek landbou beskryf as hoopvol, stylvol, lewendig en vernuwend. Dit maak my so opgewonde om steeds te hoor dat jonk en oud so passievol is oor die bedryf. Landbou is vir elkeen. Landbou is ons toekoms.
Afrika se grootste landbouskou vind van Dinsdag 16 tot Vrydag 19 Mei 2023 by NAMPO park, net buite Bothaville, plaas. Vanjaar se tema, “Innoverende Landbou”, bevestig die positiewe rol wat aan die Oesdag toegeskryf word en die bydrae daarvan tot die toekoms van landbou. NAMPO Oesdag se uitsluitlike doel is om vernuwende landbou ten toon te stel vir landbouvennote en -geesdriftiges en om ‘n platform daar te stel om landbou volhoubaar en meer doeltreffend te maak.
Ek glo dat NAMPO vanjaar weer uit sy nate gaan bars, waar boere en verskaffers weer skouers kan skuur, kontak maak en gesels, want een ding bly ‘n feit: die volk moet eet, die boere moet kos voorsien en daarvoor het hulle net die beste tegnologie nodig.
Geniet hierdie propvol uitgawe. Ons sien mekaar in ons stapskoene by NAMPO-park. Tot volgende keer!
ProAgri-groete!
Bianca Henning bianca@proagri.co.za
Reinke se sirkels van sukses in Pandamatenga, Botswana
Ultranexus, distributors of world leading brands
SDE: Observasiestelsels vir landelike- en plaasveiligheid
New Holland se FR 650-kuilvoerkerwer kraai koning
NAMPO: BI shows their leading brands and agri expertise
Agrico-hoëspoed-dis: Dis nou al 8 meter wyd
FAW Trucks: Get the most out of your tipper
The hidden benefits of strip grazing: Profit from pasture
Correctly maintaining a TeeJet ® spray tip
John Deere: Splinternuwe S440-reeks stropers
Ctrack’s Agri solutions facilitate smart farming
Valtrac: Bogballe en Bredal smelt saam
Jupidex se Kverneland u-drill 6000 Plus
Die nuutste in landboutegnologie van regoor die wêreld
Innoverende nuwe brandmerkmetode
Tugela Steel wys sy staal
Valley®: The only irrigation company in Africa with more than 20 years’ experience in pivot technology!
Circulation and filtration solutions for agriculture
Vergroot die boer se weidingkapasiteit met Ocmis-trekspuite
Kynoch: a product evolving connoisseur, feeding the nation
Wat sê kenners van ...voedselsekerheid in Afrika?
AgriWes-Kaap nooi jong boere:Kom neem deel
Voete in die veld vat Pioneer ver
Rooibosteeboere praat nou uit een mond
Groentetuin vir beginners 2: Eers beplan; dan beplant
Boere in Botswana het die afgelope twee jaar toenemende groei getoon, en Reinke ook. Reinke het gedurende hierdie tyd 22 spilpunte vir boere in die omgewing opgerig, wat altesaam 376,5 ha gewasse besproei. Lees meer op bladsy 2.
Posbus 72707, Lynnwoodrif / Rossouwstraat 577
Die Wilgers, Pretoria 079-515-8708
www.proagri.co.za
Copyright © 2023. All rights reserved. No material, text or photographs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon.
ProAgri
Redakteur tydskrif en aanlyn
Bianca Henning >
Verslaggewers
Maryna Steyn >
Natasha Pansegrouw>
Benine Ackermann >
Spesialisskrywer
Annemarie Bremner >
082-326-2572
bianca@proagri.co.za
082-261-9177
maryna@proagri.co.za
081-736-4236
natasha@proagri.co.za
073-105-6938 benine@proagri.co.za
082-320-3642
annemarie@proagri.co.za
Bemarkingsbestuurder
Diane Grobler >
Bemarkers
Xander Pieterse >
Johan Swartz >
Tiny Smith >
Lynette van Tonder >
082-555-6866 diane@proagri.co.za
062-391-6507 xander@proagri.co.za
071-599-9417
johan@proagri.co.za
082-698-3353 tiny@proagri.co.za
074-694-4422 lynette@proagri.co.za
Skeppende bestuurder
Christiaan Joubert >
Uitleg en ontwerp
072-419-3990 christiaan@proagri.co.za
Michelle Kruger & Jamie-Lee Tromp
Kliëntverhoudingsbestuurder
Carin Swartz >
Navrae
Engela Botha >
Rekeninge
Ronel Schluter >
Winsgewende skaapboerdery deel 18
PhD-navorsers
Nuwe plan met jakkalse gee hoop
084-233-0123 carin@proagri.co.za
073-663-1234 engela@proagri.co.za
084-088-0123 accounts@proagri.co.za
Verspreiding en intekening
Nita Volmer-van Zyl >
Sakebestuurder
George Grobler
079-515-8708 nita@proagri.co.za
Een van Jaco Strachan se lande met een van sy agt Reinke-spilpunte, wat sy sorghum perfek besproei.
Boerdery is die ene plesier in Botswana se Chobe-distrik, suid van die Zambezirivier. Dit is veilig en die regering bied uitstekende ondersteuning aan boere om verskeie geleenthede vir hulle oop te maak.
Die meeste van Botswana se graansorghum (ongeveer 80%) word in die Pandamatenga-distrik geproduseer.
Dit is ՚n droom om in Pandamatenga te boer! Ons het vroeër vanjaar ՚n paar boere in hierdie omgewing besoek om meer uit te vind van hulle boerdery- en besproeiingspraktyke.
Die boere in Botswana het die afgelope twee jaar toenemende groei getoon, en Reinke ook.
Reinke het die afgelope twee jaar 22 spilpunte vir boere in die omgewing opgerig, wat altesaam 376,5 ha gewasse besproei.
"As ek terugkyk na waar ons twee
jaar gelede in die omgewing begin het tot waar ons nou is, is dit vir ons by Reinke ՚n eer om die sirkels van sukses nie net op die plase nie, maar in die hele streek te sien," sê Werner Wolvaardt, sake-ontwikkelingsbestuurder van Reinke Suid-Afrika.
Die meeste van die boere in die omgewing staar die uitdagings van die turfgrond in die gesig, daarom is boere verplig om die beste en regte boerderytoerusting te kies om staantyd uit te skakel, en om hulle boerderye vorentoe te vat.
Die hoofrede waarom boere Reinke as hulle besproeiingsvennoot in dié gebied kies, is die feit dat Reinke se spilpunte nie in die turfgrond vassit nie.
Ons almal weet dat tyd van deurslaggewende belang is in enige boerdery, en Reinke se ligter dog sterker spilpunte skakel staantyd uit.
Ons eerste besoek was by Jac Johan van der Westhuizen. Jac is die trotse eienaar van twee verskuifbare 25-ha Reinke-spilpunte wat teen die einde van 2022 opgerig is.
Jac sê: "Vandat ons die eerste keer met Reinke kontak gemaak het, was die proses seepglad en dit was ՚n pure plesier om saam met hulle te werk. Die spilpunte stel my nou in staat om regdeur die jaar gewasse te verbou."
Ons tweede besoek was by Kallie Viljoen. Kallie is sedert 1997 ՚n inwoner van die Pandamatenga-distrik. Sy onderneming, Eastford Holdings, is in 2009 gestig. Hy boer in pragtige natuurskoon met kremetartbome rondom sy landerye.
Vir Kallie is daar geen beter geluid om te hoor as die water wat uit sy sprinkelaars vloei om sy oeste te besproei nie. "Ons verbou hoofsaaklik graansorghum, aangesien dit die land se stapelvoedsel is, wat ons afwissel met sonneblom, mielies en bone. Ons plant ook koring en aartappels, waarvan 170 ha onder besproeiing is," vertel Kallie.
Kallie besit twee Reinke-spilpunte wat 30 ha besproei en ՚n ander een van 7,5 ha. Hy het sy Reinke-spilpunte in 2021 opgerig.
Ons derde besoek was by Panda Potatoes, waar pa en seun Fred en Fred (junior) van Vuuren ՚n dinamiese pa- en seun verhouding het, waar hulle noord van Pandamatenga saam boer. Hulle is bekend in die omgewing vir hulle aartappelproduksie. Hulle plant ook mielies en graansorghum. Hulle boer sedert 1999 in hierdie gebied.
"Dit is slegs deur geloof en genade dat ons is waar ons vandag is. Oor die jare, soos ons plaas uitgebrei het, moes ons ook ons besproeiing uitbrei. Boere in die omgewing het reeds Reinkespilpunte gebruik. Ons het met hulle gaan praat en ons was baie beïndruk met die sterkte van die spilpunte asook die watertoediening op die gewasse, en dit is waar ons verhouding met Reinke begin het," vertel pa Fred.
Hulle het met een spilpunt begin en vandag het hulle twaalf spilpunte op die plaas, waarvan nege Reinke is, wat ՚n totaal van 180 ha gewasse besproei.
Fred junior is die tweede geslag wat op die plaas oorneem. "Om by my pa te kan oorneem en by hom te leer, is so ՚n voorreg, en om die plaas vir die volgende geslagte te kan opbou, is nog ՚n groter eer," sê Fred junior.
Ons laaste besoekpunt was by ՚n dinamiese jong boer, Jaco Strachan van Winfort Investments, ook geleë in die Pandamatenga-omgewing.
Dit is waar Reinke se reis saam met die boere in Pandamatenga begin het. Hulle het hulle heel eerste spilpunt in die omgewing hier geïnstalleer.
Drie jaar gelede het Jaco met twee spilpunte van 30 ha en twee van 15 ha op sy plaas begin, en namate die plaas uitgebrei het, het sy besproeiingsbehoeftes ook uitgebrei tot waar hy nou agt Reinke-spilpunte het en 115 ha gewasse op sy plaas besproei.
Daar is geen ander spilpunte as
Werner Wolvaardt en Fred van Vuuren (junior) bewonder die mielies wat deur Reinke besproei word.
Reinke op Jaco se plaas nie. "Omdat ons twee oeste per jaar produseer, is daar tye gedurende die jaar wanneer ons droogte ondervind. Ek het besluit om Reinke-spilpunte op my plaas te begin oprig nadat ek deeglike navorsing oor verskeie besproeiingsmaatskappye gedoen het. In alle opsigte het Reinke bo die res uitgestaan," sê Jaco.
Watermaster, die Reinke-handelaar in Botswana, lewer uitstekende diens aan boere regoor Botswana. Watermaster is in Francistown geleë en kry hulle voorraad by Reinke se aanleg in Suid-Afrika.
"Ons is trots om met ons handelaar, Watermaster, vir die Botswana-omgewing geassosieer te word,” verklaar Werner. “Uiteindelik is dit vir ons belangrik dat ons boere tevrede is en dat die nodige produkte en dienste beskikbaar is wanneer hulle dit nodig het. Soos ons spilpunte, stap Reinke werklik ՚n pad saam met die boer van die begin af."
Jac Johan van der Westhuizen saam met Werner Wolvaardt van Reinke op Jac se plaas met die pragtige landskap in die agtergrond.
Een van die sewe Reinke-spilpunte op Fred van Vuuren se plaas wat verseker dat die aartappels te alle tye genoeg water kry.
Vir meer inligting oor Reinke se topklas besproeiingsoplossings en hoe hulle jou kan bystaan, vind jou naaste handelaar by https://www.reinke.com/ find-a-dealer.html.
Om na die eerste episode van Reinke se sirkels van sukses te kyk, besoek gerus ProagriMedia se YouTube kanaal, of volg onderstaande skakel: https://youtu.be/KesVbUWOHIY Wees op die uitkyk vir die volgende episodes wat binnekort volg, om na die volledige reeks van Reinke se sirkels van sukses in Botswana te kyk.
Ultranexus is a specialist imports and distribution company based in Cape Town, South Africa. Ultranexus is the exclusive local distributor for world-renowned brands such as Pulsar, Earmor, Acebeam, and Bresser.
Pulsar, the leaders of innovation, has established itself as the premier global provider of thermal imaging, digital day & night vision devices. With its cuttingedge technology and best in class build quality, it has earned its reputation as the top worldwide brand in the field of night vision. Pulsar off ers the widest range of monocular, binocular, and rifle scopes on the market with flagship models like the Merger XP50 Pro LRF setting the bar worldwide for image quality. These devices not only provide the upper hand for hunting but are also an enourmous advantage for agricultural security from theft, as well as safety of livestock from threats such as jackals or bushpigs.
Earmor, with its best-in-class electronic hearing protection, manufactures electronic earmuff s and electronic in ear earplugs that protect your hearing while providing a comfortable fit. These devices reduce noise levels while still allowing you to hear important sounds, such as voices and commands during gun fire. This impressive line of products are used in a broad range of markets including sports shooting, law enforcement, and military.
Bresser is a globally recognised brand based in Germany that is renowned for its superior quality, reliability, and excellent price-to-performance ratio. From astronomy to optics, photography and weather stations, their mission is to equip individuals, whether they are beginners or professionals, with the tools they need to embark on their own unique journey of discovery.
Acebeam, one of the world’s leaders in LED flashlights and headlamps, off er an incredibly wide range of high-qaulity outdoor and tactical flashlights. The new Acebeam X75 flashlight, the flagship of the Acebeam range, is a high-powered device with a maximum output of 80 000 lumens, making it ideal for outdoor, security, search and rescue, and load-shedding purposes. Acebeam also off ers everyday carry, tactical, weapon mounted and search and rescue flashlights of the highest quality.
het as ՚n proaktiewe middel. Dit is ook veeldoelig en kan vir verskeie doeleindes aangewend word.
SDE is ՚n maatskappy wat boere help met die assessering en oprigting van hulle video-sekuriteitstelsels. Omdat plase so groot is, gaan die oprigting van kameras gewoonlik gepaard met senders wat die beelddata vanaf die kamera na die beheerkamer stuur, waar ՚n persoon die sekuriteitskerms beman.
Dit word nie aanbeveel dat selfoon-
Misdaad bedreig daagliks die lewe van mens en dier in Suid-Afrika. Mense wat hulle gesinne, vee en bates wil beskerm, moet vindingryk raak om hierdie uitdagings te oorkom. Gelukkig bied tegnologie heelwat oplossings. Daar is ՚n verskeidenheid metodes hoe om jouself te beskerm, maar die doeltreffendheid daarvan word oor die algemeen bevraagteken – en dit moet! Boere belê in kameras, elektriese heinings, alarmstelsels, bewegingsensors en vele meer produkte wat dan ook nog geïnstalleer en aangepas moet word om onafhanklik van wispelturige kragvoorsiening te wees. Maar dan sien hulle nie die gewenste resultate nie.
Soos sake tans staan, is daar twee redes hiervoor:
1. Die tegnologiese toerusting is van lae gehalte of word nie ten volle benut nie.
2. Die diensverskaffer bied nie die korrekte sekuriteitstelsel vir die boer se unieke behoeftes nie.
Dit is dus geen wonder dat ՚n mens se vertroue in tegnologie verbreek word nog voordat jy kans gehad het om dit te gebruik nie. Boere bekla hulle lot dat daar onvoldoende proaktiewe sekuriteitstelsel beskikbaar is. By nadere ondersoek vind ՚n mens dan uit dat die beskikbare stelsel nie die doeltreffende kombinasie is van ՚n goeie, ontwerpte stelsel nie.
Die kruks van die saak is dit: ՚n doeltreffende sekuriteitstelsel is meer as net ՚n spul kameras en bewegingsensors wat saamgeflans is. Die beste stelsel is een wat strategies saamge-
stel is deur ՚n kenner wat luister na jou behoeftes en wat presies bepaal wat jy met die stelsel wil bereik.
Dit is hoekom ՚n betroubare diensverskaffer so belangrik is. ՚n Sekuriteitspesialis besoek jou plaas, huis of skuur en maak ՚n volledige waardering van die geriewe en omstandighede. Dan ontwerp hulle ՚n stelsel wat elke faset in ag neem.
Volgens SDE is die beste manier om proaktief na jou plaas en familie se veiligheid om te sien videomonitering en korrekte bestuur van jou stelsel. Videomonitering is ՚n tegnologiese middel wat sy sukses oor en oor bewys
netwerke of ’n internetnetwerk gebruik word nie, omdat dit gewoonlik beperkte bandwydte en betroubaarheid het.
SDE is die markleiers in sellulêre seinversterkers. Hulle het begin as vervaardigers van antennas in 2000, maar vanaf 2012 spesialiseer hulle ook in sellulêre tegnologie en voer torings in sedert 2014. Hulle herhalers is netwerkgoedgekeur en word vertrou deur die beheerliggaam, ICASA.
Hulle torings is aangepas vir SuidAfrikaanse omstandighede, gereed om op 12 V batterykrag te werk. Dié kan of deur die kragvoorsiener gelaai word, of deur sonpanele.
Sukses begin met die oprigting van doeltreffende videotegnologie SDE volg ses aspekte om sukses in ՚n oprigtingsproses te behaal. Dit is soos volg:
1. Hulle doen ʼn volledige ondersoek op die perseel.
2. Hulle stel ʼn volledige uiteensetting van ingenieursontwerpe, met koste ingesluit, op.
3. Alle kameras wat gebruik word is van die hoogste gehalte.
4. Hulle stel ook die volledige mikrogolfnetwerk op wat hulle ontwerp vir die stelsel sodat data- en videostroming veilig en betroubaar is.
5. Hulle verseker dat die beheerkamer die regte, betroubare toerusting het wat die persoon wat die monitors 24/7 beman in staat stel om sy of haar werk te doen. Die kliënt moet self net die regte diensverskaffer identifiseer.
6. Hulle stel ook voor dat die kliënt gebruik maak van opgeleide gemeenskapsgroepe wat vinnig sal optree wanneer daar ՚n bedreiging aangemeld word.
Om ՚n sekuriteitstelsel soos hierdie op te rig, sal daar na die fondasie, basisse en tipiese 6-meter hoë mas gekyk moet word. Die mas is die struktuur waarop alle toerusting gemonteer sal word.
Dit bly belangrik om nie te veel op die aankoopprys te fokus nie. Gehalte bly die wagwoord in die strewe na doeltreffendheid.
Gedurende die oprigting van die stelsel sal daar ʼn staalkabinet ongeveer 5 meter hoog op die mas gemonteer word vir toerusting soos die battery, sonkragbeheerder en ʼn ethernetskakelaar.
Die toerusting kan enige getal van die volgende insluit:
• Nommerplaat-herkenningskameras
• Oorsigkameras
• Masbeskermingskameras
• Mikrogolfkommunikasienetwerk
• Monitors en video-opnemers
• Sonkragstelsel
Die doel van die kameras is soos volg:
Nommerplaatkameras
Die nommerplaatkameras se hoofdoel is om voertuie se nommerplate dag
en nag te lees. Daardie inligting word deur die stelsel aan die mense gegee wat dan verder die data kan verwerk. Hierdie soort kamera doen geen ander waarnemings nie.
Die kamera kan ook gekoppel word aan Natis- en polisiedatabasisse om geswartgelyste voertuie uit te ken.
Die hoofdoel van die oorsigkameras is om dag en nag bedrywighede op ՚n pad of in ՚n bepaalde gebied dop te hou. Dit kan aangewend word om te kyk na vee wat verbybeweeg, voetgangers wat beweeg, voertuie wat verbyry se fabrikaat, kleur en model of vrag agter op bakkies en sleepwaens.
SDE bied ook tegnologiese oplossings vir waterbestuur, sonkragstelsels en weerstasies op spilpunte.
Kameras hoef ook nie net opgerig te word om sekerheid te bevorder nie. Dit kan ook gebruik word om brandstof in tenks te beveilig, pakkamers en voorraad onder toesig te hou, asook beheer oor die in- en uitklok van werknemers.
Vir meer inligting, kontak Dirk Laing by +27-12-663-4331 of +27-72-668-0800 of stuur 'n e-pos na dirk@sdexperts.co.za of andridebeer@sdexperts.co.za
Besoek ook hulle webtuiste by: www.sdexperts.co.za
Hierdie mas bestaan uit verskeie komponente: Die sonpaneel vir kragtoevoer, die staalkabinet met die toerusting binne in, die mikrogolfradio, en dan ook 5 kameras. Twee is nommerplaatkameras en twee is oorsigkameras, vir teenoorgestelde rigtings. Daar is ook 'n maskamera wat die paal moniteer vir diefstal of vandalisme.
rollers met 99 en 126 tande onderskeidelik breek die pitte sodat vee die stysel en al die nodige voedingswaarde uit die mielie kan kry.
Die mieliekraker kan vining weggeskuif word vir wanneer die kerwer gras sny waar dit nie benodig word nie.
Nadat die mielies gekraak is, blaas ՚n waaier dit op in die geut. In die geut word ՚n inokulant opgespuit wat die kuilvoer verbeter en die lewensduur verleng. Vandaar word dit uit die geut in die wa geblaas. Die geut kan 210 grade draai sodat die trok of sleepwa aan enige kant van die kerwer kan ry om die materiaal op te vang.
“As ՚n opsie kan ՚n 3D-kamera in die geut geïnstalleer word wat die geut outomaties laat beweeg na waar die wa volgemaak moet word. Dit werk deur die afmetings van die wa te bepaal en te identifiseer tot waar dit volgemaak moet word,” sê Jaco.
Die hoogste strewe van New Holland is om boere meganiese oplossings te gee wat plaaswerk vinnig en deeglik afhandel. Boonop verstaan hulle dat elke vee- of suiwelboer op ՚n bekostigbare, tydbesparende manier in die voedingsbehoeftes van sy diere moet voorsien.
Die beste oplossing is gewoonlik om self voer te verbou en te verwerk. New Holland se antwoord vir elke boer wat kuilvoer maak, is ՚n kerwer wat voerkoste laag hou deur spaarsamige brandstofverbruik, verhoogde sny- en kerfvermoë en versnelde verwerkingstempo.
Die FR 650-kuilvoerkerwer met die 600 BFI-mielietafel is ՚n gedugte span wat presies dit vir boere bied: doeltreffende kerfvermoë. Of jy nou met mielies of gras werk, dié kuilvoerkerwer is gebou om albei soorte gewasse te hanteer.
New Holland se FR 650kuilvoerkerwer
Die selfaangedrewe kuilvoerkerwer se FPT Cursor-enjin van 16 liter skop 480 kW uit en is spesiaal vir hom ontwerp. Dit lewer ՚n gedugte 2 751 Nm wringkrag teen net 1 800 tot 2 000 omwentelinge.
Jaco du Preez, bemarkingsbestuurder by New Holland, vertel verder: “Gekoppel aan dié vertroude en betroubare enjin het ons ՚n vierspoed-hidrostatiese ratkas. Normaalweg sal ՚n hidrostatiese ratkas net twee of drie versnellings hê, maar New Holland gebruik al vir jare die vierspoedratkas. Die voordeel van hierdie kombinasie is verbeterde brandstofverbruik.”
Eerste en tweede rat is vir snywerk en derde en vierde rat is vir die pad.
“Een van hierdie werktuig se kenmerke wat dit so prakties maak, is die wye invoerrollers,” sê Jaco. “Ons rollers is 900 mm wyd, die wydste op die mark.”
Die drie rollers bevat ses metaalopspoorsensors wat onmiddellik die rollers stop sodra dit metaal identifiseer-ongeveer binne ՚n 3 000ste van ՚n sekonde! Dit help om skade aan die lemme te voorkom. Daar is ook klipopspoorsensors wat klippe help opspoor voordat dit die kerwer se messe bereik. Hierdie eienskappe lei tot ՚n verlengde leeftyd op elke mes.
Indien die sensors enige vreemde voorwerpe soos metaal of klip opspoor, wys die skerm presies waar die sensor dit opgetel het, dus kan iemand die klip of yster gou verwyder.
Agter die invoerrollers is die snykop. Dit is ՚n roller waaraan die messe gemonteer is. Die snytafel het 24 messe, twaalf aan weerskante, wat skuins gemonteer is om ՚n beter sny-aksie te lewer. “Dit werk amper soos ՚n skêrbeweging wat jou ՚n skoner snit gee en op dié manier ook brandstof bespaar,” sê Jaco.
Nog ՚n kenmerk wat New Holland in die FR 650 gebou het, is die skerpmaakfunksie. Die messe word maklik skerpgemaak om die leeftyd daarvan verder te verleng. Messe kan agtertoe skerp gemaak word, wat verhoed dat dit die snykant beskadig.
Na die snykop is die rollers met tande, wat mieliepitte help kraak. Twee
Die kajuit is ruim en gee aan die operateur ՚n oop gevoel. Reg rondom is vensters om ՚n uitsig van 360 grade te bied. Nou kan die operateur te alle tye sien wat reg rondom die kerwer gebeur. Die hoë vensters in die deure dra by tot die uitsig.
Al die instrumente en kontroles is aan die regterkant van die kajuit. Bo teen die dak is die radio en lugversorging wat aangename werksomstandighede skep. By die armleuning is die kenmerkende InteliView-skerm en al die beheerinstrumente.
Nog ՚n nuttige kenmerk van die FR 650-kuilvoerkerwer is dat onderhoudswerk maklik en gou gedoen kan word. Die lugfilter word maklik bereik
uitnemende kapasiteit - uitstekende snykwaliteit - Absolute bestuursgenot
New Holland is aan die voorpunt van die kuilvoersektor vir meer as 60 jaar, met ‘n hele reeks baanbreker-bedryfeerstes, wat ‘n omwenteling gemaak het in die manier waarop jy vandag kuilvoer sny. Die toonaangewende snykapasiteit word ondersteun met uitmuntende operateursgemak.
FR650 480 kW @ 1800 rpm
FR500 366 kW @ 1800 rpm
Kontak jou New Holland-handelaar vandag of skakel:
eduan Booyens, 071 871 8163 – Noordwes, Vrystaat, Gauteng, Limpopo & Mpumalanga
Paul de Korte, 064 752 1613 – KwaZulu-Natal
Quintus Smit, 082 524 7397 – Wes-Kaap, Noord-Kaap & Oos-Kaap
en vervang, net soos meeste van die enjinonderdele. Daar is LED-balke reg rondom die enjinruim sodat versieningswerk nooit in die donker gedoen hoef te word nie.
New Holland se FR 650-kuilvoerkerwer bied operateursgemak
Wat die kerwer ook meer ekonomies maak, is die Eko-modus. “Jy kan besluit wat die spoed is waarteen jy wil ry en die werktuig pas self die lading aan, afhangend van die materiaal wat jy kerf,” verduidelik Jaco. “Dan is daar ook die Power Cruise-modus wat ideaal is vir wanneer die mielies naby aan mekaar is. Jy bepaal die lading en die masjien bepaal die spoed afhangend van die materiaal wat gesny word.”
Vog- en opbrengssensors is standaardtoerusting van die kuilvoerkerwer.
“Jy kan ook ՚n GPS-stelsel aan die masjien koppel om jou te help om die sinvolste roete deur die land te volg,” vertel Jaco. “Die kerwer is nie ry-sensitief nie, so jy kan selfs dwars oor jou lande sny.”
Die kerwer se Field Mapping-stelsel berg die data oor die voginhoud en opbrengs. Daardie inligting help die boer om sy landerye se grondeienskappe die beste te benut.
New Holland se 600 BFI-mielietafel maak kuilvoer maklik
Die 600 BFI-mieliekerwerkop is 6 meter breed. Daar is ook modelle beskikbaar in 4,5 m, 7,5 m en 9 m.
Dubbele aandrywing na die mielietafel bied meer kraguitset en versnel die materiaalinvloei.
Die 6-meter tafel het vier groot skywe. “Jy kan tafels kry met kleiner skywe, maar ek verkies die groter skywe omdat dit minder bewegende dele het. Dit verg dus minder onderhoud en bespaar koste,” sê Jaco.
Hierdie mielietafel kan opvou sodat die werktuig maklik deur hekke van een land na ՚n ander kan beweeg.
Alle instellings en werking word hidroulies vanuit die kajuit beheer.
Om jou naaste New Holland handelaar op te spoor, besoek die webtuiste by https://agriculture.newholland.com/africa/en vandag!
ALWAYS THERE, MAKING IT WORK.
BEARINGS
3 LEVEL CONTRIBUTOR ISO 9001 Certified
YOUR AGRI-SMART SOLUTIONS PROVIDER FOR:
Bearings for Combine Harvesters, Planters, Balers, Tractors, Spreaders & Hammer Mills. Chains and Accessories for major Combine Harvester brands such as John Deere, CLAAS, Case, Clayson, Fahr, Laverda, Massey Ferguson and Slattery. Sprockets for most Agricultural Implements. Standard V-Pulleys with Adapter Sleeve Bosses and Axle Couplings.
Gearboxes for Slashers & Cutters, Production Equipment as well as other agricultural implements.
Food Grade Lubrications for Packing Houses.
Power Take-Off (PTO) Shafts.
Electric Motors and Variable Speed Drives (VSDs).
Leading supplier Bearings International (BI) sees Grain SA’s NAMPO Harvest Day from 16 to 19 May as an important platform to interact with customers, original equipment manufacturers (OEMs) and end users from all over South Africa, and to showcase its comprehensive product range for the farming community, according to Segment Development Leader: Agriculture Mike Groenewald.
Apart from OEMs and resellers, BI focuses on the following specific market segments: storage and processing, beef and poultry, irrigation and crop production, fruit and vegetable farming, fishing, tobacco, and packhouses.
BI supplies bearings for agricultural equipment such as combine harvesters, planters, balers, tractors, spreaders, mixers and hammer mills. Chains and accessories are available for major combineharvester brands such as John Deere, Claas, Case, Clayson, Fahr, Laverda, Massey Ferguson, and Slattery.
A range of sprockets is available for most agricultural implements, in addition to standard V-pulleys with adaptor sleeve bosses and axle couplings. Gearboxes can be supplied for slashers and cutters, production equipment, and other agricultural implements. Oils, hydraulic seals, and hoses are also avail-
able, as well as power take-off (PTO) shafts and variable speed drives (VSDs).
Main BI brands on display will include a new range of hub units designed and developed in conjunction with KML.
Adhesives, sealants and surface treatment from Loctite are also represented, as are Alpha single-phase 230 V and three-phase 380 V and ABB motors, Citronol environment-friendly hand cleaners and degreasers, Makita cordless power tools, Rocol lubricants, and Dodge housed bearings and shaftmounted gearboxes.
“We not only have a comprehensive product line-up to meet the requirements of the South African agricultural sector, but also extensive experience and product knowledge to assist farmers to keep their farming equipment fully operational and well maintained. Our leading brands underline our promise of having the right product at
the right price for every application in the agricultural industry,” says Mike Groenewald.
“We do not compromise on quality, as downtime due to component failure is costly. Farmers are always under huge time pressure due to the seasonal constraints of the industry. We believe our customers need a service provider that not only has the right spares available whenever necessary, but which can assist with any technical aspects of our products,” says Mike Groenewald.
BI continues to develop new products specifically for the farming community. At NAMPO 2018 it unveiled the latest design of its agricultural hub bearings, and offered a selection of Harden Tools for farmers.
Visit BI at Stands 45 and 46 at NAMPO 2023.
For more information, contact BI on +27-11-899-0000 or send an e-mail to info@bearings.co.za. You may also visit their website at www. bearings.co.za, or reach them on their 24-hour hotline on 083-2509191. Follow them on social media for the latest news and updates.
Boerderygenot is om na ՚n werktuig te soek vir ՚n bepaalde taak, een op te spoor wat jou verwagtinge oortref, en dan boonop ondersteuning kry van ’n vervaardiger wat Suid-Afrikaanse boere se behoeftes verstaan. Agrico het hierdie driekuns vervolmaak met hulle HSD630 (Hoëspoed-dis).
Agrico het in 2017 hulle eerste HSD gebou. Die eerste modelle is aan SuidAfrikaanse boere bekendgestel, met breedtes van 2,5-, 3,2- en 4-meter onderskeidelik. Kort daarna het die 5-meter gevolg, asook ՚n 6,3 meter model. Nou trek die Agrico-span al by 8 meter.
Hoe vergelyk die Agrico Hoëspoed-Dis met ’n tradisionele skotteleg?
Boere se grootste behoefte is om so doeltreffend as moontlik te boer. Met arbeid- en brandstofkostes wat vandag buitensporig hoog is, is dit belangrik om die meeste met die minste te vermag.
Die HSD werk teen tot 16 km per uur — byna twee maal die spoed van ’n tradisionele dis. Dit beteken dat jy met byna dieselfde kilowatt en in dieselfde tyd, dubbel die hektare doeltreffend kan bewerk, met ongeveer dieselfde dieselverbruik.
“Suid-Afrikaanse boere is van die vernuwendste boere ter wêreld. Hulle moet so doeltreffend as moontlik werk, omdat hulle heeltemal op hulleself aangewese is om sukses te behaal,” meen Johan Myburgh, hoof meganiese ingenieur van Agrico. “Dit is noodsaaklik dat boere so na as moontlik aan die ideale tyd moet plant en jou voorbereiding moet soms in 'n kort vensterperiode gedoen word,” voeg hy by.
“Met toenemende kostes is boere geneig om oor te skakel na groter trekkers en groter werktuie. Dit vereis uiteindelik minder arbeid, minder masjinerie wat in stand gehou moet word, en gee ook vir die boer beter beheer. Boere wil vinniger deur hulle hektare kom, en meer hektare met minder toerusting bewerk,” sê Johan. “Dit is ook juis waar die behoefte vir die 8-meter HSD ontstaan het. Ons het groot sukses gehad met die 2,5- tot 4-meter disse wat reeds op die mark is.”
Die ontwerpsproses
Cornel Fourie, meganiese ontwerpsingenieur en hoofontwerper van die 8-meter
HSD, vertel dat die ontwerp van die nuwe werktuig gebaseer is op dié van sy suksesvolle voorgangers.
“Die konsep vir die eerste opvouraam HSD’s (die 6,3- en 8-meter) is in 2020 opgeteken. Die 8-meter is maar ՚n uitbreiding van die 6,3-meter, so die ontwerp het minder tyd geneem aangesien baie reeds in plek was. Die twee groter modelle loop eintlik hand aan hand met mekaar,” vertel Cornel. Die Agrico-span in het ՚n indrukwekkende tyd van nege maande die ontwerp afgehandel. Die ontwikkeling is onder leiding van Cornel gedoen, met bystand van Johan se kant af tesame met die produksiespan, onder leiding van Johan Kershoff.
Sleutelkenmerke van die Agrico HSD
• Die raam is opvoubaar met hidrouliese beheer vir maklike vervoer.
• Die dis word gesleep, en nie soos die kleiner modelle aan die trekker se driepunt gemonteer nie.
• Die unieke ontwerp van die groter skottels en spasiëring van 315 mm tussenin bied koste-doeltreffende werking met baie goeie materiaalvloei.
• Vier-en-vyftig gehapte skottels van 630 mm in deursnee verminder slytasie. Verbeterde materiaalvloei word behaal met behulp van die slim ontwerp en optimale spasiëring van die gehapte skottels
• ’n Robuuste raam verseker ՚n duursame werktuig met ’n verlengde leeftyd.
՚n Trekker van 200 tot 280 kW (afhangend van die grondtoestande) moet voor die 8-meter HSD ingespan word en tussen 14 en 16 km per uur werk. Die HSD kan tot 160 mm diep werk.
Skottels wat ’n verskil maak
“Ek dink die groot geheim van die HSD se sukses is die aggressiewe hoek waarteen die skottels werk en die rubbervere waaraan die skottels vas is,” sê Cornel.
“Die vere beskerm die skottels, raam en laers. Wanneer ՚n skottel ’n klip sou tref, breek hy weg en herset homself wanneer die versperring nie meer pla nie. Daar kan ononderbroke en sonder skade met die werk voortgegaan word.”
Behalwe vir die slim skottels en robuuste struktuur, help die agterste roller waarmee die werkdiepte gestel word om die saadbed pragtig af te rond en die bogrond te vermeng.
Die 8-meter HSD word op die oomblik getoets in die Vrystaat, en sal by vanjaar se NAMPO vir die eerste keer aan boere bekendgestel word.
Agrico fokus daarop om saam met hulle klante vooruit te beweeg. Hulle verstaan die behoeftes van die SuidAfrikaanse boer en hulle werktuie word plaaslik vervaardig om boere se behoeftes presies te pas.
“Die vereistes van werktuie in SuidAfrika is anders as dié van Europa. Ons ken Suid-Afrikaanse toestande en weet wat die uitdagings van die boer is. Ek en Cornel het albei trekker gery nog voordat ons behoorlik kon loop,” sluit Johan laggend af.
Koop Suid-Afrikaans. Dit is bekostigbaar en ontwerp vir Afrika.
When you have a tipper, you have a friend. A tipper is one of the true workhorses of the commercial vehicle industry, carrying heavy loads in conditions that are less than ideal. Every load represents money, making a reliable vehicle critical to the running of a profitable operation.
“While FAW’s range of tippers are designed especially for the conditions in which they are required to operate, the way vehicles are used and looked after can make a big difference,” says Yongjun Li, CEO of FAW Trucks South Africa. “If you treat your vehicles well, they will reward you with many trouble free kilometres, a lower cost of ownership and less downtime.”
The following simple, yet often overlooked advice could go a long way in ensuring that every load is delivered on time.
Overloading is one of the quickest ways to shorten the life of your vehicle and is best avoided at all costs. The maximum load weight is carefully calculated, taking into consideration, axles, suspension and tipper construction, and it should be adhered to if you hope to get many reliable kilometres from your truck as well as remain within the law.
Overloading will also have a detrimental effect on running costs as it is sure to result in increased fuel consumption and tyre wear. It is very important to ensure that you have the right vehicle for the job. FAW's range of vehicles cater for a wide variety of load carrying ability, so rather than overworking a smaller, less capable vehicle, invest in the right vehicle for your application, as it will be beneficial in the long run.
Commercial vehicles in the tipper configuration often operate in less than ideal conditions. Cleaning vehicles on a daily or weekly basis is important to ensure their longevity. Moving parts like axles, brakes and tipper struts should be washed clean of dust and mud. If not, it could have a serious effect on these sensitive yet vital components.
The cabin is the driver’s office and should be kept clean just like a normal office. All loose items should be removed on a daily basis, touch surfaces wiped down, and seats and flooring vacuumed. The accumulation of dirt
will accelerate wear and tear, and a dirty truck is not conducive to a good corporate image. The interior of FAW vehicles is constructed with hard wearing, premium materials that ensure a comfortable working environment, but which are also easy to keep clean.
Telematics is vital to running an efficient operation whether your fleet consists of two or two hundred trucks. These advanced systems are able to give fleet managers real time updates on a variety of factors including, location and speed. They are a great way to monitor and improve driving behaviour and productivity. Telematics is an excellent tool for managing loads, as it can assist by preventing overloading, ensuring vehicles are kept in pre-determined zones by means of geo-fencing, and even prevent the load from being tipped in unauthorised locations. In that way, it ensures safety of vehicles, driver and the load.
For vehicles like tippers that operate in extreme conditions such as high temperature or dusty environments, regular maintenance is key. FAW has carefully calculated the recommended service intervals required to ensure the longevity of your purchase, and adhering to these is critical. In addition, vehicles that continuously operate in extremely dusty conditions might require more regular maintenance of items like air filters.
Telematics systems are able to help fleet managers stay on top of maintenance and servicing by monitoring hours used and kilometres driven, allowing for the planning of periodic maintenance in a manner that minimises the impact on productivity.
FAW offers a wide range of vehicles that are sold with tipper bodies already fitted. Each model has been carefully configured, taking into consideration the tipper bin and the weight that it is able to carry, resulting in solutions that are fit for purpose.
FAW offers tippers ranging from 3 to 18 cubes, all with the appropriate axles and engines to back up this load-carrying ability. Thanks to this wide variety
of tippers, there is one for every need.
The FAW 8.140D is a three-cube solution that features a six-tonne body and payload allowance. It boasts a spacious ergonomically designed cab and Cummins ISF3.8S common rail diesel engine mated to a six-speed ZF manual transmission.
The FAW 15.180FD can carry six cubes as part of its 10-ton body and payload allowance. A spacious, ergonomically designed, semi-sleeper cab ensures excellent driver comfort. Powering this model is a FAW six-cylinder in-line turbocharged and intercooled engine paired to a FAW six-speed fully synchromesh manual transmission.
The J5N 28.290FD has a 10-cube carrying capacity in its 850 high strength steel tipper bucket, making it ideal for a variety of applications including construction. A fully floating, ergonomically designed cab is equipped with a reinforced bumper. Powering things along is a Weichai WP10 six-cylinder in-line turbocharged and intercooled diesel engine paired with a nine-speed fully synchromesh manual transmission.
The J5N 33.340FD is a robust 15.5cube hub-reduction tipper that is ideal for mining applications. It features a Weichai six-cylinder in-line turbocharged and intercooled diesel engine mated to a FAW nine-speed synchromesh manual transmission.
The J5N 35.340FD 18-cube is the largest of the FAW tipper offerings with its 18-cube tipper body, constructed from 850 high-strength steel, making it ideal for construction applications. It too is powered by a Weichai WP10 six-cylinder inline turbocharged and intercooled diesel engine paired to a nine-speed fully synchromesh manual transmission.
“Thanks to FAW’s manufacturing facility in Coega, Gqberha, we are in a unique position of being able to offer our customers a turnkey tipper solution that is built in Africa for Africa and is ready to work, with no aftermarket alterations required,” concludes Li.
Ask any progressive farmer what the benefits of strip grazing are, and inevitably, the first answer will be: “It reduces wastage.” True, it does. By restricting the quantity of grass presented to the animals at any one time, and by forcing the animals to make optimum use of this pasture presented to them, one derives maximum benefit from the pasture. It also eliminates unnecessary trampling, and reduces fouling of fresh, ungrazed vegetation as the animals
But there are many more benefits to properly managed pasture using temporary electric fences:
First, two of the points mentioned above have added benefits, namely the concentrated hoof action tramples the dung and helps reduce soil compaction which improves moisture retention, and furthermore, the dung is spread evenly across the pasture.
Another benefit is that, by giving the animals fresh clean pasture and moving them regularly, one helps reduce disease and footrot.
Then there are benefits to the pasture itself. By back-fencing as one progresses through the pasture, one prevents the animals from regrazing the regrowth and depleting root reserves.
Also, the pastures can be grazed at their optimal length. Too often pastures are left to grow out too long, which reduces their nutritional value. Keeping the grass short results in increased foliage as the grass produces additional vegetative tillers.
More grass means higher carrying capacity as it controls the production of reproductive tillers which, in simple terms, means that the grass doesn’t go to seed. Keeping the
Article supplied
pasture short enables one to incorporate clovers in permanent, mixed pastures and thus help reduce fertiliser costs.
Note: The importance of grazing at the right stage cannot be overemphasised. If pastures are getting away from one in the growing season, simply curtail the grazing cycle and ensile or make hay or haylage of the excess vegetation. Some of this high-quality hay can then be used as a supplement when the animals are on moist young pasture to prevent scouring or bloating.
All in all, better management practices achieved by using temporary electric fences to strip graze, result in better animal and pasture health which in turn leads to more milk in the bucket, more beef on the hoof or mutton on the lamb, and the main purpose of the exercise –more money in the bank!
These insights are provided by Stafix Security Centres CEO, Maurice Williamson (BSc Agric) with 50 years of experience in the strip grazing and the agricultural electric fence industry. Brands such as JVA and Stafix are the preferred choice when choosing agricultural energisers for strip grazing. Their world class R & D divisions are constantly meeting new agricultural challenges with technological developments.
Developments such as the LCD display on their energisers allow for a visual representation of the integrity of the fence providing information such as voltages and stored joules, which assist in identifying faults on the fence line.
The full monitoring and control of your agricultural energisers via a cell phone app compliments the developments of the diverse range of mains or battery energisers, JVA solar energisers and the JVA portable energisers that are compatible with any carry-box with solar panel.
Adapting to agricultural requirements and technological developments results in the ability to offer the best products in order to continue to profit from pastures.
For more information on strip grazing and agricultural energisers, visit Stafix’s website www.stafix.co.za or visit any of their 28 Stafix Security Centres nationwide. Contact them on 0861 STAFIX / 782349.
doeltreffend wanneer dit behoorlik toegedien word.
1. Maak seker dat jy die regte spuitpunt vir jou toediening kies.
2. Vervang verweerde spuitpunte.
3. Inspekteer jou spuit en kalibreer jou spuitpunte om behoorlike toediening te verseker.
This article contains information that will assist you in becoming more proficient in the area of application technology in a manner that is both easy to understand and immediately useful. In turn, this will allow you to create high-performing applications that are also secure, efficient, and environmentally friendly.
Drift control measures
Spray boom height
The lower the spray boom is to the crop or target, the less opportunity the wind, airflow, and other weather factors have to move droplets from the intended target. But remember that a boom height lower than the spray tip manufacturer’s recommendation results in an uneven application. So, before adjusting the sprayer boom height, make sure you are following the spray tip manufacturer’s recommendations.
The movement of a spray boom without stability can result in:
• Greater drift risk when the boom is working at a higher spray height
• Uneven distribution along the treated area
Therefore, sprayers equipped with a spray boom with great stability provide a uniform application and have better control of spray drift.
Spray tips for drift reduction
Drift potential can be minimised by using low-drift spray tips. Low drift spray tips feature two mechanisms to produce coarser droplets and fewer driftable fines (droplets with a diameter smaller than 150 μm): pre-orifice and/ or venturi air induction technology.
Pre-orifice flat fan spray tips
Pre-orifice spray tips reduce the operating pressure internally and produce larger droplets than conventional flat fan spray tips. The tip’s pre-orifice restricts the amount of liquid entering the tip and creates a pressure drop through the tip. Fewer droplets prone to drift are produced creating excellent spray pattern uniformity. The examples of TeeJet® Technologies’ low drift spray tips with a pre-orifice design are DG, TT, and TTJ60.
Venturi air induction spray tips
Air induction spray tips have two orifices. The first orifice, known as the pre-orifice, meters the liquid. The second orifice, known as the exit orifice, is larger than the pre-orifice and is responsible for forming the spray pattern. A venturi system or air aspirator sits between the two orifices. This venturi system draws air into the body of the tip, where it is mixed with water. This mixing creates an air-entrained spray pattern at a lower pressure. The spray pattern is comprised of large, air-filled, coarse droplets with very few driftsusceptible droplets. The examples of TeeJet® Technologies’ air induction tips are AI, AIXR, AITTJ60, TTI60, and TTI.
The graphic below represents the volumetric median diameter (VMD) of the TXA, XR, TT, TTJ60, AIXR, and TTI spray tips with the same capacity of 0,4 GPM (1,52 ℓ/min) operating at 40 psi (2,8 bar). The TXA spray tip produces the smaller droplets (<VMD), followed by the XR, TTJ60/TT, AIXR, and TTI tips. The VMD value increases significantly from the TXA spray tip to the TTI, where at 40 PSI TXA presented a VMD of 149 μm and TTI a VMD of 790 μm.
To choose the ideal low-drift spray tip for a safer application, it is also important to evaluate the percentage of driftable fines produced by each spray tip type, as shown in the table below.
is important to check the wind speed, temperature, and relative humidity before and during the spray application.
Thus, the wind speed measurement must be carried out at least at the be-
agriculture, nature conservation, and environmental protection possible.
The use of low drift tips brings significant benefits to users in the United Kingdom, Netherlands, and Germany,
* Data obtained from Oxford Imaging VisiSizer system spraying water at 70 °F (21 °C) under laboratory conditions.
** Percentage of driftable fines of the spray tip TXA8004 at 30 psi.
Based on the driftable fine data from the previous table and using a computational fluid dynamics (CFD) technique, it is possible to create a simulation where we can observe the driftable potential plume of different spray tips - XR, TT, TTJ60, AITXA, AI, AITTJ60, TTI60, TTI, from the left to the right respectively (image below).
* Percentage of driftable fines of the spray tip AI11003 at 30 psi.
The simulation was carried out by comparing the spraying of all spray tips with the same capacity of 0,4 GPM at 40 psi (1,52 ℓ/min at 2,8 bar), with a wind speed of 10 mph (17 km/h).
The reduction of the operating pressure can be used as a measure to mitigate drift, as shown in the table below. However, if just by reducing the operating pressure the percentage of driftable fines are still above the limit for a safe application, the user must select a spray tip that produces coarser droplets with a lower percentage of driftable fines.
In order to make the best application decisions to minimise spray drift, the applicator must be aware that weather varies throughout the day. Therefore, it
ginning of spraying and at each tank refilling, using a weather meter to check if the application is taking place within the recommended wind speed range.
The most critical factor in reducing spray drift is selecting a spray tip that produces the proper droplet size. The addition of drift reduction agents (DRAs) to the tank mixture can reduce driftable fines, but will never substitute the use of the right tip for drift mitigation. DRAs' role is to assist the embedded technology in the spray tip. Pay attention to the spray angle when using DRAs – a more viscous solution can reduce the spray angle.
A buffer zone is an area not treated with crop protection products, located between the target area and a sensitive area, such as:
• Sensitive crops
• Water source
• Urban areas
Many European countries evaluate spray nozzles/tips for drift reduction. This makes general cooperation among
as well as others around the world. Stricter requirements for buffer zones to protect surface water and sensitive areas around fields have led to the development of a programme that assesses spray tip drift control as well as innovative tips producing larger droplet sizes. Depending on the location of the fields relative to environmentally sensitive areas, such as surface water and field boundaries, applicators must use specific low drift spray tips and manage the width of buffer zones.
TeeJet ® Technologies features many spray tips designed to reduce drift that are tested and certified in each of these European countries, ensuring an effective and safer application. The assessment is based on drift control using a reference system based on a tip specified by ISO 25358 droplet size classification. All approved and certified TeeJet spray tips are on our website: www.teejet.com.
In Germany, the Julius Kuhn Institute – Federal Research Institute for Cultivated Plants (JKI) is responsible for testing spray tips for agricultural use. In the United Kingdom the tests are carried out by LERAP, in France by INRAE, and in the Netherlands by DRD.
John Deere AME stel met trots die S440-stroper aan die Afrika- en Midde-Ooste-markte bekend. Hierdie nuwe toevoeging tot die John Deere stroperreeks is ՚n briljante keuse vir die boer wat op soek is na 'n stroper wat meer kompak en kostedoeltreffend is, maar steeds tegnologies gevorderd.
Die S440 is 'n klas 4-stroper, maar spog steeds met baie van die uitstekende tegnologie van die groter John Deere S-reeks stropers. Dit is ontwerp met al die eienskappe wat jy van ՚n stroper verlang: doeltreffendheid, betroubaarheid, graanmonstergehalte en die beste oestegnologie.
In vergelyking met die groter John Deere-stropers in die mark, het die S440-stroper 'n kleiner raam en ՚n kleiner enjin. Tog is daar geen twyfel oor die werkverrigting van hierdie werktuig nie. Die John Deere 6-silinder, 6,8 liter Vlak-3-enjin wat oor al die jare homself bewys het, spog met 'n isochrone spoedreëlaar wat help om outomaties konstante rotorspoed te handhaaf selfs tydens hoë enjinkragvereistes.
Met 175 kW gegradeerde krag en 191 kW piekkrag, handhaaf dit materiaalverwerkingsdoeltreffendheid gedurende die hele oesproses.
Doeltreffende dors, skei en skoonmaak met die S440
Die S440 is 'n rotorstroper wat toegerus is met die kenmerkende John DeereTri-Stream-rotor, van 61 by 313 cm. “Hierdie eienskap verseker die doeltreffende dors van mielies, sojabone, koring, kanola, rys, sorghum en baie ander graansoorte, teen laer brandstof- en kragverbruik met doeltreffende dors- en graanskeiding,” sê Jacques van den Berg, taktiese bemarker by John Deere AME. "Die stelsel beskik oor die Dyna Flow Plus-skoonmaakstelsel wat ook teen hellings eweredige materiaalverspreiding oor die hele lengte van die siwwe verseker deur gebruik te maak van skramkappe."
Die stroper se outomatiese grondverstellingskontroles, of Active Terrain Adjust™, beperk graanverlies tot 'n minimum wanneer daar teen hellings geoes word. Die stelsel verstel outomaties die
waaierspoed en pas die oop- en toemaak van die kerwers en siwwe aan na gelang van die helling.
"John Deere het geen gehalte ingeboet met die ontwerp van die S440 nie, en het 'n reeks gevorderde tegnologiese eienskappe by die standaardpakket ingesluit," verduidelik Jacques.
"Boere kan voordele geniet soos die veelsydige skermpaneel in die hoek van die kajuit, invoerkanaal wat lateraal kan kantel, vog- en opbrengssensors, Active Terrain Adjust™, en verstellings wat alles vanuit die kajuit gedoen kan word." Boonop bevat die standaardpakket 'n toonaangewende JDLink™ Connectivitykoppeling.
"Vir boere wat selfs meer gevorderde tegnologie-oplossings verlang, bied John Deere fabrieksgeïnstalleerde premiumopsies soos die Starfire™ 7000-ontvanger en Gen 4-raakskerm wat toegerus is met Auto-Track™ en Row-Sense™ funksionaliteit," sê hy.
Die JD Link™ koppeling verseker die digitale oordrag van oesdata en opbrengskaarte (wat deur die ontvanger en skerm aangeteken word) direk na die boer se selfoon en die John Deere Operations Centre™. Dit is hierdie oplossings wat presisieboerdery moontlik maak. Verder bied die deurlopende operateurskerm toegang en digitale toegang tot ՚n diensadviseur van enige plek af meer gemoedsrus.
Spesifikasies en opsionele ekstras:
Aanpasbare kenmerke van die S440 John Deere het die kragtige 6,8-literenjin gekombineer met 'n 3-spoed hidrostatiese ratkas en 65 kW invoerkanaal aandrywing. Die S440-stroper het 'n graantenk van 6 500 liter en 'n aflaaiawegaar van 5,5 meter wat graan teen 65 liter per sekonde oorlaai.
Boonop kan die boer aanhou stroop
terwyl hy graan oorlaai. Jy kan kies tussen 'n standaard- of premium-dubbelspoed-afvoerkapper gepaard met dubbele strooiskywe vir die bestuur van reste.
Vir die boer wat meer trekkrag en stabiliteit soek, kan dubbele voorwiele of 'n aangedrewe agteras vir vierwielaandrywing in die fabriek geïnstalleer word.
'n Gemaklike werksomgewing met die S440
’n Luukse kajuit met oorgenoeg ruimte bied aan operateurs alles wat nodig is om produktiewe en gemaklike ure agter die stuurwiel te verseker.
’n Luggeveerde operateursitplek, kantelbare stuurkolom, lugversorging, ’n miniverkoeler, radio, sonskerms en ’n instrukteursitplek sorg vir ’n aangename werksomgewing.
Die S440 het veelsydige tafelaanpasbaarheid
Die S440-stroper kan 'n wye verskeidenheid strooptafels en plukkerkoppe akkommodeer. Dit kan toegerus word met ses- en agt-ry koppe vir mielies, asook starre of buigbare tafels van tot 7,62 meter (25 voet) wyd vir kleingraan.
Getoets en bewys: Die S440 se indrukwekkende prestasie in Suid-Afrika
Gedurende 2022 het John Deere die S440-stroper deeglik in Suid-Afrika getoets en elke soort graan oor 'n wye gebied geoes. Die kompakte stroper het verwagtinge oortref met sy indrukwekkende veelsydigheid en werkverrigting onder verskillende oestoestande, met uitstekende graangehalte, doeltreffendheid en brandstofverbruik.
Op grond van die positiewe toetsresultate, is John Deere AME vol vertroue dat die S440-stroper 'n bekwame, bekostigbare en gewilde stroper sal wees vir boere in die Afrika- en Midde-Oostemarkte.
Ctrack’s tracking solutions help farmers save on costs and improve performance through better planning and decision making regardless of crop type, farm or fleet size. By providing critical information about your equipment, you can efficiently manage your assets, time and money
Features:
Machine usage (operating hours)
Pattern of use (direction when used)
investment. Our suite of GPS tracking devices are built for the often rough and remote conditions in South Africa so you can rest assured that your agricultural equipment will always be properly monitored.
Real-time alert (geo zones)
Potential asset theft or tampering alerts
Running a successful farming operation is as tough as ever. Fortunately, modern farmers have access to the latest technology, which goes a long way in helping them to run a safe and efficient operation.
Ctrack offers a range of solutions that has been specially developed for vehicle monitoring in the agricultural industry. These tools assist farmers in saving costs and improving critical factors such as safety and security, driving behaviour, productivity, and asset management.
Ctrack’s wide range of hardware has been developed in South Africa and tested for durability in the harsh conditions of an African farming environment. Wireless, mobile, compact, and rechargeable hardware solutions allow for the monitoring of powered and nonpowered devices.
Together with the traditional hardware, Ctrack also offers a rugged, robust (IP67 rated ensuring water and dust proofing), and low-profile rechargeable hardware device in the form of the BX500 unit. In today's loadshedding reality, these ultra-compact devices offer adaptive non-powered tracking in a compact and discrete housing. No installation is required, and the device can be "placed and traced". Reporting intervals can be configured for battery efficiency, and a battery status and low-battery alert remind the user to recharge the device.
Working hand in hand with all hardware devices is a suite of easy-to-use, but extremely sophisticated software tools.
“Utilising a digital platform that contributes to the productivity and cost reduction of farm operations, has become an invaluable tool for all farm-
ers,” says Hein Jordt, Chief Executive Officer of Ctrack Africa.
Ctrack offers a variety of software solutions, including Crystal, which gives farm managers access to a cloud-based platform that is live and always on. This ensures visibility and careful management of all movable assets from anywhere on the farm.
“Our cloud-based solutions mean having complete control of every asset on your farm as well as access to a wide variety of live data streams from any device, anywhere in the world,” adds Jordt.
Better management of assets is key to better planning and strategic decision-making which leads to improved farming performance and cost saving.
Ctrack’s software solutions offer a variety of easy-to-use functions such as digital pre-inspection reports, which ensure that vehicles are maintained and problems are flagged, which contributes to improved asset uptime.
The pro-active monitoring of drivers
and farm workers operating farm assets by means of in-cab cameras, geo-zone location mapping, and virtual fences contributes to better asset control by reducing collisions, speeding, and avoiding dangerous locations. Theft and tampering alerts can also be configured.
Live data is crucial for the optimal running of a farming operation, and a powerful user experience allows farmers to be more proactive. Visibility of farm activities through a visual dashboard gives a clear view of assets working in the field.
Bespoke reporting allows managers to stay on top of factors such as productivity and usage without having to sift through long reports or view the data sets of each asset individually. User defined reporting means that intelligent configuration can display the exact data required.
Accurate reports collate a variety of data streams and can include machine usage, ground coverage, service schedules, where and when machinery was used, integrated peripherals, and machine distance in a manner that is easy to view and understand.
For example, equipment usage reports can be overlaid onto satellite imagery and be utilised by crop farmers to analyse the patterns of use and determine whether diagonal, up and down, or left and right, are the most effective way of preparing their property according to their strategy for that year and the specific time of the year.
“Ctrack’s Agri solutions help farmers save on costs and improve performance through better planning and decision making regardless of crop type, farm or fleet size,” concludes Jordt.
Visit Ctrack's website at www. ctrack.co.za, send an e-mail to sales@ctrack.co.za, or call them at +27(0)860-333-444 for more information.
Boere reken al dekades lank op Bogballe en Bredal vir kunsmisstrooiers van hoë gehalte met verskeie digitale oplossings soos weegtegniek en seksiebeheer, wat die toediening outomaties aangepas word volgens die behoeftes van elke deel van jou land. Dit beteken geen vermorsing en geen ondertoediening.
Meer oor Bogballe
Bogballe het in 1934 ontstaan, waar die stigter Anders Peter Laursen die produksie van pluimveetoerusting in die dorpie Bøgballe gedryf het. In die vroeë 1950's is die fokus verskuif van pluimveetoerusting na die vervaardiging van die bekende blou kunsmisstrooiers. In 1964, was die eerste proefkonyn vervaardig.
In 1988 is die eerste strooier ter wêreld met ՚n weegtegniek bekendgestel. Deur slegs op die vervaardiging van een masjien te fokus, is Bogballe sedertdien die markleier in gemonteerde presisiestrooiertegnologie.
Boere in meer as 45 lande reken op Bogballe se kunsmisstrooiers om oorvloedige oeste te behaal. Bogballestrooiers het 'n werkwydte van tot 42 meter en kapasiteit van tot 5 500 liter.
Meer oor Bredal
Bredal se reeks kalk- en kunsmisstrooiers word in Denemarke vervaardig en ՚n wye verspreidingsnetwerk verskaf en rugsteun die sleepbare kunsmis- en kalkstrooiers aan tevrede boere in meer as 25 lande regoor die wêreld.
Bredal word besit deur ՚n Deense familie-vervaardigings maatskappy wat vir meer as 50 jaar fokus en spesialiseer in die vervaardiging van eenvoudige, betroubare, duursame en hoë gehalte presisie kalk- en kunsmisstrooiers.
Die fondasie van die kalk- en kunsmisstrooiers is sedert die laat 1965’s vasgelê, toe die ontwerp van die eerste strooier, die B46-model in produksie gekom het. Die produksie van die kalk- en kunsmisstrooiers was vinnig baie suksesvol en het van die maatskappy vereis om ander produkte uit te faseer om in die vraag na die strooiers te voorsien.
Bredal se strooiers strooi tot 36 meter wyd en het ՚n kapasiteit van tot 23 ton.
Albei maatskappye, Bogballe en Bredal, is wêreldwyd bekend en gewild vir presisieboerdery. Albei bied die boer strooiers van die hoogste gehalte, gerugsteun deur ՚n span kundige
werknemers. Met die samesmelting het die boer nou toegang tot driepunt- en sleepstrooiers onder dieselfde sambreel.
Albei maatskappye ontwikkel strooiers wat boere wêreldwyd help om produksie op 'n kostedoeltreffende wyse te verhoog, en albei het die afgelope paar jaar toenemende groei getoon. Dit kan hoofsaaklik toegeskryf word aan die verskuiwing na meer gedigitaliseerde produkte namate die behoefte vir meer presiese plasing van kunsmis groei.
Bogballe en Bredal sal altesaam 109 werknemers hê wat tussen drie fabrieke verdeel is – 64 werknemers in Bogballe se fabriek in Bøgballe, Denemarke, tussen Vejle en Horsens, en 45 werknemers in Bradal se huidige twee fabrieke wat albei in Vejle, Denemarke, geleë is. Die verkoop van Bredal was 'n groot besluit vir Anders Bull Jensen, uitvoerende bestuurder van Bredal, en Torben
Sørensen, hoof-operasionele beampte van Bredal. Hulle het die eienaars van Bredal geword ná hul pa's meer as 30 jaar gelede. Anders en Torben sal albei aandeelhouers in die saamgesmelte maatskappy wees. Die bestuur van Bogballe is ook opgewonde oor die samesmelting en glo dat dit verskeie geleenthede sal bring vir tegnologieontwikkeling sowel as bemarking.
"Bogballe en Bredal is 'n goeie kombinasie en ons sien uit na die samesmelting," sê Anders Bull Jensen en Torben Sørensen van Bredal. “Ons was nog altyd kollegas en het baie respek vir Bogballe se ontwikkeling en produkte. Ons glo dat die maatskappye wat nou saamgesmelt word, baie voordele vir ons almal – ook vir die landbou – sal inhou. Ons is trots op en dankbaar vir al die bekwame werknemers wat positief bygedra het om Bredal hierheen te dryf. Dit het die begin van 'n nuwe en opwin
Complete pelleting plant solutions which encompasses all related operations from grinding, dust suppression, storage, pelleting, cooling, screening and bagging and automation.
Drotsky’s mixer range provide an outstanding mixing process. Effective mixing plays a major role in the feed production, uneven mixing results in unbalanced nutritional values and substandard feed production.
The small hammer mill presents a cost-effective, sensible and practical option.
> Low capital and Low running costs
> Faster milling times
> Immediately start earning
> Minimal maintenance
> Hygienic milling conditions
> Designed for African conditions
dende reis moontlik gemaak.” Henning Troelsen, direkteur van Bogballe, sê: "Die landboubedryf ervaar die afgelope tyd 'n toenemende digitalisering van landboumasjinerie. Bredal en Bogballe kan hulle produkprogramme saam verder ontwikkel, sodat albei handelsmerke steeds toonaangewende vervaardigers van kunsmisstrooiers vir presisieboerdery sal wees."
Boer spog met Bogballe-strooier
Johandre Coetzer van die plaas Klippan Boerdery, buite Parys in die Weiveld-omgewing vertel waarom Valtrac se Bogballe M35W kunsmisstrooiers net die ding is vir hulle gemengde graan- en veeboerdery: “Ons het in 2019 die M35W Bogballe aangeskaf, nadat ons besluit het om meer presies te begin boer. Ons behoefte was om ons kunsmis meer eweredig in ons lande te versprei, om kostes te bespaar en nie dubbeld strooi nie. Met die M35W strooier se seksiebeheer en variërende strooi opsie, het ons geweet dit is die antwoord!”
“Ons gebruik die M35W vir kunsmis toediening voor plantseisoen en daarna vir ons opvolg kunsmis. Die strooier het ook al handig gepas te kom toe ons gif moes strooi vir kewers,” voeg Johandre by.
Johandre lig die voordele van die strooier binne hulle boerdery uit:
”Die strooier is baie doeltreffend, verhoog ons opbrengste en help ons geweldig om vinniger klaar strooi. Wat ons toelaat om so gou as moontlik by die volgende lande uit te kom en daar te begin strooi. Ons werk bly dus altyd op datum, en die eweredige verspreiding van die kunsmis het beter opbrengste tot gevolg binne ons boerdery. Die GPS toepassing waarmee toe strooier toegerus is, help ons ook om seker te maak dat ons nie seker dele in die lande mis nie, of dele dubbeld strooi nie. Dit stel ons in staat om elke stukkie grond tot sy volle potensiaal te benut.”
“Ons ervaar baie goeie diens van
Bredal
Parys. Hulle staan met sekerheid agter hulle produk, en tot dusver het ons nog geen probleme met die strooier ervaar nie. Ons sal beslis in die toekoms na dieselfde strooier kyk. Hierdie Bogballe M35W is verseker die moeite werd, en ՚n aanwins vir ons boerdery. Ek sal die strooier vir enige boer aanbeveel,” sluit Johandre af.
Bredal-strooiers tref die kol ՚n Bekende naam in Suid-Afrika, Bredal, spog met nuwe strooitegnologie wat die afgelope paar jaar ontwikkel is.
Bredal se XE-strooier se werpskywe is ses meter van mekaar af agter die strooier geplaas. Dit sorg vir meer eweredige verspreiding sonder onnodige oorvleueling. Elke skyf het ’n deursnit van 70 cm en hulle word deur twee vervoerbande van die hidrouliese vloervoerder af gevoer.
Die skywe draai na mekaar toe en plaas die materiaal in twee lae oormekaar om verspreiding so egalig as moontlik te hou. Die spoed waarteen die skywe draai kan afsonderlik verstel word vir presiese beheer.
Skywe met vier spane strooi kalk tot 30 meter wyd en sesspaanskywe word gebruik om kunsmis tot 48 meter wyd te strooi.
Hans-Jurie Human, van Human Landboudienste vertel meer oor hulle pad met Bredal: “In 2018 het ons gesoek na ՚n strooier wat meer produktief werk as die tradisionele strooiers. In 2019, het ek en Wynn Dedwith van Valtrac oorgevlieg Denemarke toe, om te gaan ondersoek instel oor wat gaan werk onder ons omstandighede. Die Bredal se K135 XE model het kop bo die res uitgestaan. Wat vir ons uitgestaan het was die strooiwydte wat die strooier bied. Die XE kan tussen 16 en 24 meter wyd strooi, waar die tradisionele strooiers beperk is tot 10 meter se strooiwydte.”
“Dit beteken dat die XE model jou produktiwiteit tot en met 60% per dag verhoog in vergelyking met die tradisionele strooiers. Nog ՚n voordeel is die kalibrasie word ook automaties gedoen, wat beteken dat jou staantyd per dag aansienlik minder is. Die kalibrasie word ook deurlopend aangepas, en hy is baie akkuraat. Dit vat ook die kwessie weg van twyfel of jy die regte hoeveelhede in jou lande gestrooi het, veral vir kontrakteurwerk,” voeg Hans-Jurie by.
“In die vier jaar wat ons die XE strooier het, was die onderhoud minimaal gewees. Daar was wel normale slytasiewerk op die skywe en die vloervoerder, maar hulle is redelik sterk gebou en ons het regtig nog nie baie spandeer aan hom nie,” sluit Hans-Jurie tevrede af.
Valtrac help die boer waar hulle kan en bied onderdele vir oud en nuut.
Skakel vir Attie de Villiers by 083-261-9863 of 056-817-8006 of stuur ’n e-pos aan attiedev@valtrac. co.za as jy beheer oor jou kunsmisplasing wil neem. Besoek ook Valtrac by www.valtrac.co.za.
between rows for improved grass weed control.
+ Ability to work in pre-cultivated, ploughed and no till systems where soil structures allows.
+ Low kW requirement and capability to work in late season seeding conditions.
+ Zonal cultivation allows consistent, accurate speed placement with the proven CD coulter.
pre-cultivated, ploughed and no till systems where soil structures allows.
+ Low kW requirement and capability to work in late season seeding conditions.
+ Zonal cultivation allows consistent, accurate speed placement with the proven CD coulter.
Dit is net woerts-warts en jou land is bewerk en geplant! Boere het nie meer ՚n grondbewerker én ՚n planter nodig nie, want die Kverneland u-drill 6000 Plus doen sommer alles in een.
“Die Kverneland u-drill 6000 Plus verg min onderhoud en plant baie akkuraat,” sê Nico Jacobs wat op die plaas Karibu buite Modderrivier met koring, mielies en lusern boer.
Boonop is Jupidex die verspreider van dié nuttige geld- en tydspaarwerktuig, wat beteken die boer kan altyd op die beste diens en raad staatmaak.
Die u-drill 6000 Plus is beskikbaar in starre wydtes van 3,0 en 4,0 m, en 4,0 en 6,0 m wat kan opvou om maklik deur hekke te gaan.
Met die Kverneland u-drill Plus het jy niks anders nodig nie. Hy berei die saadbed voor, maak gelyk, saai en bemes. Van sy hoofkenmerke is sy perfekte saad en kunsmisplasing, hoë werkverrigting en die groot aantal hektare wat jy op ՚n dag kan bewerk.
Die “Plus” staan vir die ekstra kenmerk van die graan- en kunsmisweergawe om òf graan en kunsmis, òf alternatiewelik, twee verskillende soorte saad gelyktydig toe te dien.
Nico stuur ook sy korrelkunsmis deur die planter. “Dit vat net tien minute om die planter te kalibreer en dan plant hy perfek akkuraat,” sê hy. “Makliker kan dit nie.”
Afhangende van die werkwydte van hierdie universele gesleepte saadboorkombinasie, is die bakkapasiteit 3000 ℓ (3 m en 4 m) en 4350 ℓ (6 m).
gaans gehandhaaf kan word. Wanneer dit nie nodig is nie, kan die vastrapbande hidroulies opgelig word, eenvoudig deur 'n knoppie in die kajuit te druk.
Berei die saadbed voor
Die skotteleggedeelte bestaan uit twee rye kegelskywe met ՚n aggressiewe helling. Die kegelvorm van die skottels verseker dat die hoek waarteen hulle werk dieselfde bly wanneer hulle afslyt. Gelukkig gebeur dit nie gou nie, want die 55-58HRC-skywe (215 kg/mm²) is 5 mm dik en verhard vir 'n lang lewe. Die plantvore word oopgemaak deur twee rye plat skywe wat verspringend gerangskik is en ontwerp is om netjies deur plantreste te sny. Die lem dring deur plantreste en sny selfs in die mees uitdagende toestande. Die saaddiepteverstelling word sentraal via die ISOBUS-terminaal bestuur sodat elke saadjie goeie grondkontak maak en die beste kans op ontkieming en gesonde groei het. Dit verseker ook dat elke kunsmiskorrel op presies die regte plek beland om sy werk ten beste te doen.
Ferm vastrap
Nadat die saadjies sorgsaam aan die grond toevertrou is, volg weer ՚n ry vastrapwiele – hierdie keer om seker te maak dat die saad en grond goeie kontak met mekaar het.
Laaste afronding
Die plantproses word netjies afgerond deur S-vormige egvingers wat verseker dat die saad behoorlik met grond bedek is. Die druk wat die egvingers toepas kan presies na behoefte verstel word en hulle kan teen drie verskillende hoeke werk. Die vingers kan ook terugskop sodat hulle nie deur klippe of ander vreemde voorwerpe beskadig kan word nie.
“Ek plant tussen 30 en 35 hektaar per dag met ՚n John Deere 8320Rtrekker van 239 kW (320 perdekrag). Ek sal sê die masjien verg minstens ՚n trekker van 201 kW (270 perdekrag) om hom te sleep,” voeg Nico by.
Die werktuig werk vir jou; nie jy vir hom nie. Hy vra min onderhoud. Nico ghries net elke môre ՚n paar punte. "Jupidex se diens is puik," sê hy, en hulle het altyd al die onderdele beskikbaar om al die werktuie wat hulle verskaf voltyds aan die werk te hou.”
ISOBUS-maak dit maklik om die werktuig te beheer en doeltreffend te boer.
Die u-drill se ten volle outomatiese wenakkerbeheer maak sake vir die boer en operateur nog makliker. Met die druk van net een knoppie stel die operateur die wenakkerprosedure in aksie: Wiele, skottels, kouterstaaf, saad- en kunsmisafsluiting, optel, sodat die operateur nie alles hoef te onthou en te doen nie, maar daarop kan konsentreer om netjies te draai en die volgende baan aan te pak – dit alles met die hulp van ՚n enkele dubbelrigting hidrouliese klep aan die trekker.
Die u-drill 6000 Plus sal by Jupidex se NAMPO Bothaville standplaas (B8 + B31) beskou kan word.
Meet saad presies en veilig met ELDOS se presiese saadmeting.
ELDOS is die elektriese aangedrewe meettoestel vir Kverneland se pneumatiese saadbore. Dit is die nuutste tegnologie vir perfekte saadplasing.
Hoe werk die Kverneland u-drill
6000 Plus?
Maak die grond gelyk
Vir die beste moontlike voorbereiding maak die voorste vastrapbande die grond gelyk en vergruis groot kluite sodat presies die regte dieptebeheer deur-
Die Jupidex-groep is toegewyd daartoe om die jongste landbouen veral ook presisietegnologie aan boere bekend te stel. Besoek hulle webwerf by https://www. jupidex.co.za/ of kontak (+27)33386-3574 vir meer inligting.
Die planter dien kunsmis teen 400 kg/hektaar en 15 kmu toe.Die Kverneland u-drill 6000 Plus grondbewerker en planter in een verrig meer werk met minder arbeid, tyd en diesel.
Hierdie 6250R is die tweemiljoenste trekker wat by John Deere se Mannheim-aanleg in Duitsland vervaardig is. Die spesiale model is versier met meer as 300 foto’s van werknemers, en hy sluit nou aan by die eenmiljoenste trekker, ՚n 6400, in die fabrieksmuseum.
Meer as 3 000 werknemers help om 40 000 trekkers per jaar by Mannheim te vervaardig. Dit is die grootste John Deere-fabriek buite Noord-Amerika en dit is ook die grootste trekkerproduksieaanleg in Duitsland, aangesien tweederdes van alle trekkers wat in Duitsland vervaardig uit die Mannheim-fabriek kom.
Mannheim is nie net ՚n fabriek nie, maar ook ՚n ontwikkelingsentrum vir alle medium trekkers. Die hooffokus vir die 250+ ingenieurs is op werkverrigting, gerief en doeltreffendheid, maar hulle werk ook aan alternatiewe ontwikkelings, soos die gebruik van biobrandstof.
Elektriese aandrywings word ook ontwikkel, al is dit net vir kleiner trek-
kers. Die maatskappy sê dat batterykapasiteit vir groter masjiene nog nie voldoende is nie. John Deere beplan om die eerste volledig outonome en batteryaangedrewe trekker (ongeveer 75 kW) in 2026 aan te bied. (Bron: profi)
Om onkruid met lasertegnologie te bestry, word lewensvatbaar Carbon Robotics™ doen baanbrekerswerk vir die volgende rewolusie in landboutegnologie: laseronkruidbeheer.
Onkruidbeheer is een van boerdery se grootste kopsere. Deur gebruik te maak van kunsmatige intelligensie en lasertegnologie, lewer Carbon Robotics chemielose, geenbewerking-onkruidbeheer vir spesiale gewasse.
Hulle hoëresolusiekameras voer beeldmateriaal intyds na ՚n superrekenaar aan boord wat rekenaarvisiemodelle laat loop om gewasse en onkruid te identifiseer. Hoëkraglasers maak dan onkruid by die teelweefsel dood, sonder
om gewenste gewasse te benadeel.
Laseronkruidbeheer werk dag of nag, in alle weerstoestande. Dit is ՚n hoëpresisie-oplossing wat oesopbrengs verbeter en algehele koste wat met moderne boerdery gepaard gaan, verminder. Daarbenewens skep laserbeheer ՚n volhoubare oplossing vir na bewarings- en organiese boerdery.
Die Autonomous Weeder lyk soos ՚n groot blok op wiele. Dit maak onkruid dood sonder om grond of waterbronne te beskadig en werk outonoom, wat die afhanklikheid van handearbeiders uitskakel.
Terwyl hy homself in rye laat loop, bekyk sy 12 kameras die grond. ՚n Aanboordrekenaar, aangedryf deur kunsmatige intelligensie, identifiseer onkruid en die robot se koolstofdioksiedlasers skiet en dood dan die plante.
Die Autonomous Weeder kan meer as 100 000 bossies per uur uitroei en 6 tot 10 hektaar op een dag skoonmaak.
Die nuwe LaserWeeder is nie outonoom nie – dit moet deur ՚n rytrekker gesleep word, wat beteken dat
Die Peruaanse variëteit skei druppels suikerverbindings, genaamd "asielsuikers", deur klein haartjies op sy oppervlak uit. Wanneer insekte op die plant land, veroorsaak die asielsuikers dat hulle hulleself oormatig begin skoonmaak en vinnig wegvlieg eerder as om te voed.
S. pennellii smaak egter nie lekker nie, daarom het Marthe en haar kollegas die gene wat verantwoordelik is vir die produksie van asielsuikers in die wilde plant probeer vind om hulle in te teel in ՚n soort tamatie wat mense graag eet.
Die lyne wat sy nou voorberei om vir saadmaatskappye toeganklik te maak, bevat net 2,5% van die wilde tamaties se DNS, so hulle het nie sy ongewenste geur en ander negatiewe eienskappe, soos klein vrugte en te veel takke nie. Hulle weer egter ՚n verskeidenheid insekspesies af.
Sodra saadmaatskappye toegang tot Martha se elite-lyne het, sal hulle die plante met hul eie variëteite tamaties moet kruis. Daardie proses kan tot vyf jaar duur, so die tamatiesaad sal eers oor ՚n hele paar jaar beskikbaar wees.
Aangesien Martha tradisionele teeltegnieke gebruik het om die plaagbestande tamaties te skep eerder as om dit met gene van ander spesies te verander, sal hulle nie deur die lang regulatoriese goedkeuringsproses vir
GMO's hoef te gaan nie. Dit beteken ook vinniger aanvaarding deur verbruikers. (Bron: Freethink, Foto: Jason Koski / Cornell University)
Landini wys sy eerste 223,7 kW (300 pk) trekker Landini, die Italiaanse trekkervervaardiger, het sy eerste 223,7 kW-trekker by die onlangse Poolse Agrotech-plaasmasjinerieskou gewys. Die 8-reeks sal in twee V-Shift-modelle aangebied word: die 8-270 (203,6 kW) en 8-310 (233,4 kW).
Landini-handelaars en klante vra al ՚n geruime tyd vir ՚n trekker met meer krag as die 7-230, veral omdat die McCormick X8, wat van dieselfde Argo Tractors-stal afkomstig is, al ՚n paar jaar in produksie is.
Baie van die spesifikasies is nog nie bekend gemaak nie, maar joernaliste by die Agrotech-skou sê die Landini 8-vlagskip lyk baie soos die X8. Dit word ook aangedryf deur dieselfde 6,7-liter sessilinder Stage V FPT-enjin. Dit is toegerus met ՚n elektronies beheerde turboaanjaer en uitlaatgasbehandelingstelsel. Die V-Shift CVT in die Landini 8 bereik 40 km/h teen ՚n rustige 1 300 opm of 50 km/h teen 1 600 opm.
Die vier-pilare-kajuit het semi-aktiewe hidrouliese vering, en die luggeveerde operateursitplek bied outomatiese hoogteverstelling en ՚n rugleuning met verwarming en ventilasie. Die hoofkontroles en multifunksie-beheerstok is op die regterarmleuning geleë. Die 8-reeks kan ook toegerus word met Landini se vlootbestuur- en afstanddiagnosestelsel.
Die afstand is tot 3 m, die standaard hidrouliese stelsel verskaf tot 157 ℓ/ min (of opsioneel 212 ℓ/min), en die driepunthysvermoë is 12 ton.
(Bron: profitechnika.pl, Foto's: Artur Jakubek)
Verspreidingspakhuise
Werkswinkelruimte
Modulêre behuising
Het jy dringend ‘n behoefte aan ‘n
vinnige en maklike konstruksieplan?
SM Structures is trots om die beste staalstrukture aan te bied, aangepas by die spesifieke vereistes van elke kliënt.
Neem dit te lank om konvensionele huise te bou?
Oorweeg SM Structures se voorafvervaardigde modulêre behuising. Ons voorsien aan al jou behoeftes en bied ‘n wye verskeidenheid keuses. Dit is beskikbaar in 1,2,3 of meer slaapkamers met sitkamer, kombuis en badkamer.
SM Structures se staalstrukture is makliker en vinnig om op te rig as ‘n tradisionele huis. Hierdie strukture benodig nie sweiswerk of vervaardiging op die perseel nie.
SM Structures het baie tyd daarin belê om die beste vliegtuigloodsstrukture in die land te maak. Deur kundige raad van hul vriende in lugvaart het hulle ‘n doeltreffende en bekostigbare manier vervaardig om vliegtuie te beskerm.
Hul vliegtuigskure is ontwerp om funksioneel sowel as esteties aangenaam te wees. Die vlieëniers word gelyk gerus gestel deur hierdie geboue se vermoë om duur vliegtuie te beskerm, en die ruim stoorspasie wat dit bied. Hulle kan al die nodige gereedskap en toerusting stoor.
Virdie meeste veeboere is brandmerking ’n noodsaaklike euwel: noodsaaklik omdat dit ’n bewys van eienaarskap is en help om veediefstal te voorkom, en ’n euwel omdat dit traumaties vir die diere is, en huid (en soms ook die onderliggende vleis) beskadig.
Om hierdie dilemma die hoof te bied, bied Dry Ice 4 Farming 'n innoverende nuwe brandmerkmetode – vriesbrandmerking.
Dit werk so: die diere word met koue brandysters – verkoel deur ՚n mengsel van isopropiel-alkohol en droë ys –gebrandmerk, wat veroorsaak dat die koue die haarfollikels se kleurpigmen tasie manipuleer.
Nuwe natuurlike hare in die gebrandmerkte area groei dan uit met ՚n wit pigment.
Die droë ys verlaag die temperatuur van ’n brandyster so drasties dat die aanwending daarvan op geskeerde vel die haarfollikels permanent verander. Dit skep ’n permanente hoë kontrasbrandmerk, omdat die intense koue die hare se kleurpigmentasie vernietig. Indien verlang, kan die hare permanent verwyder word deur langer toediening van die koue yster – ideaal vir wit diere of dié met ligter pelse.
Hierdie brandmerkmetode is sagter op die dier se pels en hou verskeie byvoordele in:
Identifikasiemerke skaaf nie af of verbleik met tyd nie.
Die brandmerke is duidelik sigbaar, selfs van vêr af.
• Vee kan makliker opgespoor word.
• Die identifiserende vriesbrandmerke is ideaal vir gebruik in die melkery, en is ’n vereiste vir akkurate melkopnames.
Omdat diere se pels minder op kouer temperature reageer, is die gebruik van 'n koue merkyster vir hulle baie minder traumaties as ’n warm yster, en dus sagter en minder indringend. Net soos die tradisionele metode, verseker dit nog steeds lewenslange sigbaarheid en identifikasie, wat die opsporing van verlore vee makliker maak.
Die prosedure neem weliswaar langer om te voltooi as warm brandmerking, en die produsent sal moet leer hoe om die gespesialiseerde toerusting te hanteer om dit suksesvol aan te wend. Desnieteenstaande word vriesbrandmerk wyd beskou as die moderne, moreel-aanvaarbare brandmerkmetode, en verkies deur boere vir wie die welvaart van hulle diere belangrik is.
As jy meer hieroor te wete wil kom, is daar goeie nuus: Dry Ice 4 Farming gaan by NAMPO Oesdag in Bothaville (16 - 19 Mei 2023) wees. Gaan besoek gerus hulle stalletjie in die Nutri Feedssaal (stalletjie 47).
Vries-brandmerk is ‘n hoogs effektiewe, minimaal-indringende metode om jou beeste permanent te brandmerk. Dit laat geen skade aan die vel nie, wat huidverwante vermorsing en finansiële verliese tot die minimum beperk.
GEBRUIK DIE VRIESBRANDMERK METODE OMDAT JY OMGEE.
SKAKEL ONS OP 078 164 1712 OF BESOEK ONS WEBWERF BY www.dryice.co.za
deur Bianca Henning
Dieantwoord vir boere en landbouondernemings wat skure, pakhuise en behuising vir diere soos melkbeeste of 'n intensiewe skaapboerdery wil oprig, hoef nie verder gesoek te word as Tugela Steel nie.
Sedert Knut Haug Tugela Steel in 1984 op die been gebring het, het die onderneming gegroei tot die trotse en betroubare vervaardiger van stewige, bekostigbare staalstrukture in SuidAfrika. Tugela Steel rig strukture op met spanwydtes wat strek van 9 tot 36 meter.
Die maatskappy het ՚n magdom tevrede klante, van kleinboere tot
Die nuttige strukture wat Tugela Steel oprig staan sterk en stewig om tot deur die boer se verre nageslag gebruik te word.
megaboere, want Tugela is nie net ՚n vervaardiger nie, maar ook ՚n oprigter van vele boerderye se staalstrukture, van skure, stalle, afdakke en meer.
Tugela is daarop toegespits om staalstrukture van topgehalte teen ՚n mededingende prys te lewer. Die maatskappy se hoofkantoor is in La Lucia Ridge, Durban, KwaZulu-Natal, en die vervaardigingsaanleg in Colenso, maar dienste word gelewer net waar die boer dit nodig het.
Benewens die oprigting van standaard en pasgemaakte strukture oral in SuidAfrika, lewer Tugela Steel ook dienste en produkte elders in Afrika aan die nywerheid-, mynbou-, vervaardiging- en landbousektor.
Tugela se strukture is ontwerp vir verdere uitbreiding om vir groei voorsiening te maak. Daar is ook meer as genoeg voorraad beskikbaar om ՚n tydige, flink en vinnige diens te lewer.
Tugela is ՚n prestasiegedrewe maatskappy wat deurlopend bly groei en sal voortgaan om sy toonaangewende gehalte, presisie en ontwerp te vervaardig en te lewer.
As jy meer oor Tugela Steel of hulle staalgeboue en staalstrukture wil uitvind, kontak hulle gerus by (+27)31-566-4601, stuur ՚n e-pos na sales@tugela.co.za of besoek hulle webtuiste by www.tugelasteel.co.za
Article supplied
Valley Irrigation is the only irrigation company in Africa with more than 20 years’ experience in pivot technology, assisting farmers to manage, control and share data analytics between connected devices. With Valley®, farmers have access to the most advanced technology at their fingertips. Valley® solutions provide farmers with greater efficiency, the knowledge to make smarter business decisions, and all devices are built to consider future enhancements in precision irrigation. Valley’s Connected Crop Management gives farmers the ability to turn their pivots into an extensive digital hub for their irrigation operations.
Field Commander
The industry-leading Field Commander is installed on more pivots than all competitive units combined. Compatible with virtually all linear and centre pivots, it is available in multiple configurations that offer a wide range of options.
flow meters, pumps, weather sensors, tank monitors, electric motors and many other features enabled by the easily configured interface.
How does Crop Link work?
Valley Crop Link sends the data it gathers from the equipment to the Valley 365 servers, where it is then merged with other monitor and control solutions’ data for viewing of all inputs on a single, easy-to-read page.
Valley Pump Command®
Valley® offers solutions for large and small farms to automate pumping operations. Save time and resources with wireless remote monitoring, plus control of all of your pumps, and link them to your fleet of pivots or linears.
aspects of crop management, such as irrigation scheduling.
BaseStation3
Total control, anywhere! Valley® BaseStation3 gives growers unprecedented control over their operation. It’s the industry’s best on-premises solution for irrigation management in challenging terrain. Manage and control all irrigation equipment from any smartphone, tablet or desktop computer.
CommanderVP® (for all Valley pre-ICON series control panels)
Valley CommanderVP® provides full remote programming of control panel functions and monitoring of irrigation machines via Valley 365. It mounts inside the panel, is delivered fully activated, and processes commands at industry leading speeds.
ICON ® Link (for all Valley ICON® series control panels)
ICON® Link is built into Valley ICON® smart panels and provides full remote irrigation management from anywhere in the world. Monitor and control your irrigation machines via the Valley 365 connected crop management platform.
Crop Link
Valley Crop Link provides growers with the flexibility to monitor and control many types of equipment on the farm with one simple device. Options include
Valley Pump Command® is like an easy button for your pumping – just turn your pivots on, and your pump station takes care of itself. Pump Command® helps your operation pump smarter, not harder.
Aqua Trac Lite
Aqua Trac is a solar-powered device that utilises a soil moisture probe to read the soil moisture percentage, volumetric water content, temperature and salinity of the soil.
Weather Station
Valley Weather Station is an important tool to detect current weather conditions and analyse historical weather patterns. It can also assist with other
For more information on Valley’s® Connected Crop Management solutions, contact: Valley Sales: +27 79-505-9174
Adam Olivier: +27 71-157-6862
Brandon Glad: +27 79-318-1074
SM Structures bied pasgemaakte oplossings volgens boere se behoeftes. Strukture bied beskerming teen eksterne elemente vir voorraad, toerusting en kos. Boere kan dit ook as diere skuiling gebruik.
SM Structures is leiers in Suid-Afrika wanneer dit kom by die bou van aanpasbare staal ruimtes.
Jy hou die koste van konstruksie onkoste laag terwyl jy nog genoeg spasie het om voorraad of produkte aan te hou, ‘n tuiste vir diere te bied, as werkswinkels en vir toerusting te gebruik. Omdat hulle van toonaangewende tegnologie en materiaal van hoë gehalte gebruik maak, kan hulle baie langer geboue bou sonder om kolomondersteuning te gebruik.
Tydens die ontwerpproses vir landboustaalstrukture word die spesifieke boerderybehoeftes van boere in ag geneem. Elke staalgebou van SM Structures, is individueel ontwerp om aan vereistes te voldoen, asook om aan enige en alle relevante regulasies en standaarde te voldoen.
Duisende projekte reeds suksesvol voltooi.
“Staalkonstruksie kos gewoonlik die helfte meer as hout of beton”.Elke SM-struktuur word van die grond af gebou om sonpanele te akkommodeer
As a leading manufacturer of filtration and circulation systems in South Africa, and across the world, our range of reliable units meet the needs and requirements of various Agricultural operations. Our innovative solar solutions can be utilised to make water filtration and maintenance even easier.
speck-pumps.co.za
Article supplied
Asan industry leader known for providing high-quality pumps and related components, SPECK has experience in designing and manufacturing innovative products. We ensure that our solutions offer outstanding water filtration and circulation to meet the vast needs of the agriculture industry. As a result, we have developed pumps, filters and pre-filters that meet the industry’s standards and requirements for optimal production output and efficiency.
The importance of filtration and circulation in the agricultural industry
Pumps are widely used in the farming sector for irrigation and water management. Due to high water demands, highquality, reliable pumps are required to ensure efficient water circulation.
SPECK offers a selection of water circulation pumps suited for the demanding requirements of this sector. The units in our BADU collection all have slightly different designs to make them suitable for a wide range of applications.
When selecting a BADU pump, consider the following factors:
• What is your desired flow rate?
• What is the Total Suction Head (TSH) of your operation?
• What is the Total Dynamic Head (TDH) of your operation?
Poultry and pig farms: Water circulation units for cooling and general care systems.
Fish farms: Water circulation and filtration units for freshwater tanks. Abalone and oyster farms: Water circulation units for saltwater tanks. Hydro- and aquaponic farms: Water circulation and filtration units for overall production.
Furthermore, we provide drip irrigation solutions for tunnels and greenhouses, and irrigation systems for domestic and commercial use.
We offer the agriculture sector trusted solutions to assist with circulation and filtration through our range of BADU pumps. These high-quality units are designed to meet the needs of various applications, from small to large-scale projects.
Employ a well-designed sand or cartridge filter to improve the efficiency of your agricultural system’s pump. Our industry experience has enabled flawlessly designed units that will lengthen the lifespan of your pump and improve overall productivity.
to avoid the growth of harmful microorganisms and algae that leave water unsuitable. Our newly launched UV-C systems combine the best disinfectant treatments to aid efficiency and safe water disinfection. This includes a combination of ultraviolet light, ozone, copper ionising and chemicals.
Our disinfectant systems utilise the UV-C spectrum, the most lethal UV wavelength for unwanted microorganisms. UV-C light causes permanent damage to microorganisms by penetrating their cell walls. This either destroys them or leaves them unable to reproduce, ensuring excellent water quality.
Our UV-C systems
• Guarantees crystal clear water
• The compatibility of your chosen units, as well as the portability of your operation, should also be considered.
Fruit and vegetable farms: Water circulation units for washing stations and crop maintenance.
To further increase the water-saving capabilities of circulation and filtration systems for agriculture, we offer a range of high-quality pre-filters. This range of MultiCyclone pre-filters is optimised to save thousands of litres of water annually, all whilst reducing the maintenance of the primary filter.
Maintaining healthy water is crucial
• Disinfects against all microorganisms
• Requires fewer chemicals
• No risk of chemical overdosing
• Sustainable, non-hazardous solution
Choosing the right system for your needs
Our range of products offers high efficiency and has proven to be dependable in small and large agriculture applications worldwide. If you require quality circulation and filtration solutions, our team of specialists can assist. After assessing your production, we can suggest which units will best suit your needs to improve efficiency, water conservation and energy usage.
For more information on any of the products, visit www.speckpumps.co.za
speck-pumps.co.za
CLUBMAN 100
SMALL SCALE FARMING AND RECREATIONAL IRRIGATION
SPORTSMAN 120
SPORT FIELD AND GARDEN IRRIGATION
RAINMAKER 200
HEAVY DUTY COMMERCIAL FARMING IRRIGATION
Suitable for tall crops
CANE MASTER 300 HEAVY DUTY COMMERCIAL FARMING IRRIGATION
BEST VAL U E BEST VAL U E
RHINO 300
HEAVY DUTY COMMERCIAL FARMING IRRIGATION
COME FIND US AT NAMPO STAND NR. C30
SOUTH AFRICA
Head office: Jasper Hewitt +27 (0) 82-773-7544
jasper@rotrixafrica.co.za
Andries Bothma +27 (0) 79-959-3356 /
+27(0) 23-342-3438 / sales@rotrixafrica.co.za
ProAgri Suid-Afrika 278
Gauteng: Tobie van den Heever
+27 (0)82-658-6054
+27(0)12-736-2121/2103/2323
tobie@iunlimited.co.za
www.rotrixafrica.co.za
’nBreë glimlag pryk op die gesig van Alex Wray van AJ Boerdery naby Tarlton in Gauteng se gesig sedert sy Ocmis-trekspuit van Irrigation Unlimited sorg dat sy kalwers hulleself trommeldik vreet aan ՚n oorvloed voedsame, sappige groen gras.
Alex se boerdery is hoofsaaklik ՚n beesboerdery met ՚n voerkraal, maar hulle plant ook elke jaar 200 ha mielies vir kuilvoer in die voerkraal en 100 ha aangeplante weiding.
Alex se Bovelders lewer ongeveer 500 tot 600 kalwers per jaar, maar vir die voerkraal koop hulle enige goeie beesras se ligte kalfies aan. “Ons probeer altyd so 2 000 in die voerkraal hou en so 1 500 op die agtergrond,” verduidelik Alex. Hulle koop ook skape in vir vetmaak, meestal Ile de France, Merino’s of ander vleisrasse.
“Toe ek die som maak om net uit die voerkraal ՚n inkomste te verdien, het ek besef dit kan nie so werk nie, want ՚n mens was as prysnemer te afhanklik van die markprys. Ons het kuilvoer begin plant omdat dit ons grootste energiebron is. Daarmee kon ons 60% minder voer aankoop en so ons koste verminder, maar daar was steeds plek om koste te besnoei. Dit is toe dat ons die ander plaas vir besproeiing aangekoop het, en eers na die hoëdruk en later ultra-hoëdruk weidingstelsels beweeg het,” vertel hy.
Unlimited se Ocmis-trekspuite
Die vermoë om soveel beeste per jaar te kan bemark is te danke aan die Ocmistrekspuite van Irrigation Unlimited wat die boerdery aangeskaf het. “Ons het twee R1/1-75/220 Ocmis-spuite wat die ultra-hoëdruk weidingstelsel na nuwe hoogtes geneem het. Die een trekspuit kan voor loop en natmaak, dan vreet die beeste in die middel en agter loop die ander spuit om die weiding weer te laat groei,” verduidelik Alex.
deur Maryna Steyngewys waar die onderdele gereeld geghries moet word."
Anders as ՚n spilpunt wat omwaai wanneer die storms by Alex-hulle opsteek, bly die Ocmis-trekspuite staan.
Om die trekspuit te beheer, word sy spoed gestel volgens ՚n tabel wat wys hoeveel mm water teen watter spoed gelewer word. As jy meer water wil spuit, verander jy die spoed met ՚n hoër rat wat hom stadiger laat loop, of ՚n groter spuitpunt.
“Ek sal definitief hierdie Ocmis-trekspuite aanbeveel, veral vir boere wat die voordele van ՚n ultra-hoëdruk weidingstelsel ten volle wil geniet,” verklaar Alex. "Tobie se naverkopediens is uitstekend. Veral aan die begin was ek onseker oor hoe om die tabelle te gebruik, maar hy het altyd gehelp. Hy het ook verskeie kere deurgery om seker te maak ons kom reg.”
Alex se pad met Irrigation Unlimited het begin by NAMPO in 2018, en in 2019 is die spuite afgelewer. “Die Ocmisspuite is bekostigbaar en ons somme het gewys ons kan in twee belê om te kyk of dit in ons stelsel inpas sonder om ՚n fortuin te betaal.” Die lae onderhoudskoste is vir Alex-hulle ՚n bonus.
“Ek wou gehad het hy moet ՚n baan van 250 m lank kan besproei, maar hy spuit reeds 35 tot 40 meter wyd. Toe besluit ons op die 220-m spuit,” vertel hy. “Ek het Tobie van Irrigation Unlimited gesê wat die waterbehoefte is en hy het die res van die tegniese vereistes bepaal en ՚n 75-mm pyp voorgestel.” Elke spuit kan aangepas word volgens jou behoeftes.
Die voordeel van die Ocmis-stelsel is dat dit verskuifbaar is. Jy kan dit skuif na waar dit nodig is — selfs ՚n ander plaas! “՚n Klein trekker verskuif die spuit moeiteloos,” voeg hy by.
Die masjien self is wateraangedrewe en gebruik geen elektrisiteit nie. Daar is ՚n pompkamer waar Alex-hulle ՚n motor met veranderlike spoed (VSA) het om die lewering van water vanaf die besproeiingsdam na die trekspuite te beheer.
Die resultate wat hierdie trekspuite lewer, het Alex beïndruk. “In alle eerlikheid het ek aanvanklik getwyfel oor my besluit, maar na net ՚n week het ek erken ek sal nooit weer iets anders gebruik nie.”
Omdat die Ocmis-stelsel verskuifbaar is, kan Alex minder bekommerd wees oor diefstal. “Die Ocmis-eenhede kan ons toesluit in die skuur wanneer ons vir ՚n naweek weggaan of selfs wanneer hulle nie gebruik word tydens die reënseisoen nie. Dit het ook nie onderdele wat diewe aanlok nie,” verduidelik Alex.
Hierdie twee spuite werk alreeds drie jaar hard vir AJ Boerdery. “In die tyd het hulle nog nie een maal gebreek nie en Tobie moes nog nie een keer herstelwerk doen nie. Hy het ons net
Die ultra-hoëdruk weidingstelsel werk deur die beeste in klein afgekampte gebiede op die aangeplante weiding in te jaag. Die beeste vreet dan die deel skoon voordat hulle na die volgende ry geskuif word. Die skoongevrete deel word dan weer met die Ocmis-trekspuit besproei.
Besoek Irrigation Unlimited by NAMPO 2023, standplaas 30C.
Skakel Tobie van den Heever van Irrigation Unlimited by +27 82658-6054 of +27 12-736-2121 om jou volgende trekspuit te bekom. Stuur gerus ook ՚n e-pos aan tobie@ iunlimited.co.za of besoek die webtuiste www.iunlimited.co.za vir meer inligting.
Vergroot die boer se weidingkapasiteit met OcmistrekspuiteDie kanonspuit op hierdie trekspuit besproei tot 40 m ver.
Article supplied
To be Yield Enhancing focused, Kynoch is proud to be innovative and to focus on new product additions, while still prioritising the fundamental principles of plant nutritional agricultural inputs.
Yield enhancement does not always refer to the highest yield, but also to more effective ways of obtaining yield, as well as to care for the crop and soil. A skilled mechanical engineer working on a diesel engine can only achieve precision and effectiveness with a comprehensive array of tools in his toolbox. In the same way, Kynoch specialises in plant nutritional precision and seeks to introduce new products and concepts with pride.
Three of these products are KynoKelp, Humate Black and the Ultra Range.
KynoKelp is our unique auxin containing Ecklonia maxima, seaweed extract. The benefits of seaweed extracts are wellknown, and they are seen as one of the essential growth stimulating remedies for crops. Auxin is a class of naturally occurring plant growth substances that are essential for cell differentiation, division, and enlargement.
It can be applied to crops in different ways, including a dip of seedling trays into a solution, soil drench for permanent crops, fertigation applications through irrigation (such as centre-pivots, sprinklers, micro- or macro-irrigation, and drippers), or as a foliar spray.
Seaweed extracts are famous for their root growth stimulation and/ or above-ground plant development. Producers are actually also “farming with roots”, so a seaweed extract is es-
sential to include in seasonal planning. Good crop root growth is one of the most effective ways of adding carbon to soil and stimulating microbe levels in the soil. Furthermore, seaweed can be used on lucerne and pasture, after cuts or intensive grazing, to promote and enhance regrowth.
Kynoch's Humate is black in colour and contains primarily carbon, which is beneficial to soil and microbes. It must be decomposed and transformed by soil microorganisms before it can be absorbed and utilised by crops. It, (a) stimulates plant physiological metabolism, (b) changes fertiliser characteristics through strong ion exchange and adsorption capabilities, (c) improves
soil structure, (d) increases the number of aerobic organisms, (e) accelerates decomposition and transformation of organic matter, (f) improves plant anti-stress characteristics, (g) improves fruit quality, and (h) increases soil temperature while improving aggregate structure.
Finally, the Ultra Range of products is a groundbreaking concept from Kynoch that provides the ultimate means of securing effectiveness. A selection of micro-elements is coated onto fertiliser granules, which are placed close to the seed during planting of row crops to support growth.
This concept has proved highly successful, providing nutritional elements close to the plant for uptake and availability. The return on investment is direct and obvious. It is an absolute ultra-way of feeding your crops when used on vegetables such as onions, cabbage, and potatoes (to name a few).
During orchard establishment, a
fertiliser blend could be applied with a ripper at a predetermined subsoil depth on the orchard design grid. The fertiliser is not accumulated at high levels only at tree positions, but is evenly distributed on the grid; follow the roots and you will notice that the roots follow the "grid".
Kynoch is a product expert that caters to the needs of the nation by enhancing yield.
For a tailored plant nutritional plan, it is recommended to discuss these products with your Kynoch Agriculturalist and Agent. To find out more, visit their website at https://www. kynoch.co.za/.
Ons maak die hele weeg- en EID-stelsel vinniger en eenvoudiger as ooit tevore.
Bestuur jou vee se gewigte en gewigstoename op ‘n eenvoudige, ten volle intuïtiewe raakskerm.
Elektriese heinings verg minder tyd, moeite en kapitaal teenoor tradisionele heinings. Die ware waarde daarvan lê egter in sy kragtige weiveldbestuurvermoëns.
Dit gee boere noukeurige beheer oor weivelde sodat weiding en voergewasse deur permanente en tydelike onderverdelings aangedui kan word.
REVOLUSIONEER JOU PLAAS MET GALLAGHER SE TEN VOLLE GEÏNTEGREERDE TOERUSTING.
85 JAAR VAN JOU
WÊRELD BESKERM
VERBETER JOU OPBRENGS -
HOU JOU
DIERE BINNE EN ROOFDIERE UIT
met heinings
Van permanente tot draagbare heinings, dit is maklik om te installeer en te gebruik, en dit bied ook doeltreffende dierebeheer wat hou.
MONITEER JOU
TOESTELLE ENIGE
TYD, ENIGE PLEK
- met die Gallaghertoepassings, beskikbaar op jou toepwinkel. Sien intydse inligting en ontvang kennisgewings.
Vergemaklikte vereistevoldoening
Ingeboude NAIT/NLIS-integrasie maak dit vinnig en maklik om diere te bestuur soos hulle aankom, of jou eiendom verlaat.
Ken
jou vee Sinvolle en eenvoudige data-analise-instrumente.
Informasie op jou vingerpunte
Jou dieredata waar jy ook al is.
Jou nommer een bron Bekyk en wysig jou data vanaf enige plek, enige tyd, op verskeie toestelle.
Gallagher bied die wêreld se beste weeg- en EID-oplossings deur die onwrikbare dryfkrag om nuwe geleenthede vir boere te skep. Gallagher is die markleier van robuuste toerusting wat ‘n volledige ondersteuningsrugsteundiens het en maklik is om te gebruik.
Verwyder die mees algemene foutpunt van tradisionele weegbalke – die kabels .
Draadlose weegbalke bied ‘n oplossing vir alle veeboere.
Verander jou foon in ‘n weegskaal met Bluetooth-verbinding en die Animal Performanceselfoontoepassing.
Volkleur LCD raakskerm
Ingeboude EID-leser
Teken tot 9 eienskappe aan
LEESBARESONLIGRAAKSKERM
Weegskale en dataversamelaars
EIDmerkerlesers
Outomatiese skaaphekke & Vee skokstokke
Weegbalke en bykomstighede
We
We
SA Solar and Mining Supplies Windhoek (Namibia)
SA Solar and Mining Supplies Windhoek
Stephan Byeveld +26481 156 0354
SA Solar and Electrical Bloemfontein
Stephan Byeveld +26481 156 0354
Stephanbyleveld@gmail.com
Wesley Kruger 072 450 3705 / wesley@saelect.co.za
Stephanbyleveld@gmail.com
Bennie van den Berg 072 595 7300 / bennie@saelect.co.za
SA Solar and Electrical Welkom
SA Solar and Electrical Welkom
Wesley Kruger 072 450 3705 / wesley@saelect.co.za
SA Solar and Electrical Kuruman and Vryburg
Wesley Kruger 072 450 3705 / wesley@saelect.co.za
Manie Marx 072 595 2250 / manie@saelect.co.za
Manie Marx 072 595 2250 / manie@saelect.co.za
Manie Marx 072 595 2250 / manie@saelect.co.za
SA Solar and Electrical Kimberley
Coenraad Du Toit 084 580 8092 / coenraaddt@gmail.com
SA Solar and Electrical Kimberley
Pieter Buckle 082 572 2417 / pieter@saelect.co.za
Texcore Ten CC Eastern Cape
Pieter Buckle 082 572 2417 / pieter@saelect.co.za
Wian Jacobs 079 804 8803 / wian@bucklecrushers.co.za
Deandre Dreyer 076 743 5042 / deandre@i-fiber.co.za
Wian Jacobs 079 804 8803 / wian@bucklecrushers.co.za
Gaan ons en ons kinders nog kos hê om te eet? Dit is die vraag op almal se lippe. Kenners het hierdie vraag probeer beantwoord by die onlangse Global Trade Review (GTR) se Afrikakonferensie in Kaapstad.
Sowat 500 mense het die konferensie bygewoon om te luister na besprekings oor hoe sterk en volhoubare groei deur handel versnel kan word.
Een van die paneelbesprekings is gelei deur Zhann Meyer, hoof van Landboukommoditeite by Nedbank, en het gefokus op die impak van die Oekraïne-Rusland oorlog op voedselsekerheid in Afrika. Ander lede van die paneel was Bharat Gupta van Olam Global Agri, Freddie Tucker van British International Investment (BII), Wouter Marinus Kool van Rabobank en Sean Shiels van Export Trading Group (ETG).
Twee besprekingspunte was die toegang tot voedsel en voedselpryse. Dit is ՚n kernvraag tot voedselsekerheid.
Die paneelbespreking het afgeskop met die vraag of die oorlog in Oos-Europa se kringeffek op die wêreld werklik so erg is. “Die antwoord is ja,” sê Zhann. “Noord-Afrika is veral afhanklik van Oekraïne se koring. Dit lei na ՚n probleem in kostoevoer en ՚n geskarrel om alternatiewe bronne te vind. Die skerp toename in voedselpryse in die vasteland getuig daarvan.”
Nie net het die oorlog veroorsaak dat voedsel nou oor langer afstande vervoer moet word nie, maar ook dat daar ՚n drastiese styging in insetkoste was. Plaaslike verbouing in Afrika-lande het verhoogde pryse in insetmiddels soos kunsmis gesien.
Die vraag oor logistiek in Afrika Onkostes wat styg word toegeskryf aan meer as net die hoë brandstofprys. Die afstande word al hoe groter. Boonop is die paaie regdeur Afrika in ՚n swak toestand en die hawens is ook nie geskik vir die groot vragte invoere of uitvoere nie.
Die hooftesourier van Olam het opgemerk dat ՚n gewoonte van kos opgaar regoor die vasteland toegeneem het. Hierdie verskynsel word hoofsaaklik deur regerings beoefen in ՚n poging om voedselsekerheid te verbeter.
Hulle koop grootmaat-stapelvoedsel op om te probeer keer dat burgers honger ly. Dit plaas groot druk op maniere om voedsel veilig en korrek te berg. Selfs die koue voorsieningsketting spartel om goeie, veilige berging te verskaf.
In Suid-Afrika alleen verloor ons ՚n derde van ons voedsel net omdat die infrastruktuur nie voldoende is nie.
Hierdie feite dui aan dat regerings moet besef daar moet meer geld bestee word aan hawens en ander infrastruktuur.
Die vraag oor regering se betrokkenheid Suid-Afrika het tans voedselsekerheid, maar dit lyk baie anders in die res van Afrika. Die onus rus op regerings om aan te dui in watter rigting boere moet beweeg ten opsigte van watter gewasse geplant moet word en om hulle in te lig hoe uitvoere werk.
Zhann sê die volgende belangrike vrae moet aan regerings gevra word:
• Hoe belangrik is vervangingsbeleide vir lande wat altyd ՚n spesifieke stapelvoedsel ingevoer het.
• Word daar verklaar dat binnelandse produsente op gewasse moet fokus wat invoerprodukte moet vervang?
• Is dit lewensvatbaar in daardie omgewing?”
Die vraag oor opbrengste verhoog deur kunsmis en befondsing Oos-Afrika het die afgelope drie jaar ՚n erge droogte gehad. “Marinus Kool van Rabobank in Nairobi getuig hoe die intensiewe droogte hongersnood begin veroorsaak het: “Maar kunsmis alleen kan nie die hongersnood keer nie, want boere sukkel ook om befondsing te kry.”
“Die beskikbaarheid van kunsmis vir kleinskaalse boere is ingewikkeld,” sê Zhann. “In Afrika is dit baie duidelik hoe die koste van kunsmis boere se opbrengs beïnvloed. Die kontinent se gemiddelde opbrengs het nie veel verander sedert 1960 nie.”
՚n Rowwe beraming dui daarop dat Afrika maar gemiddeld 19:1 kunsmis per hektaar gebruik teenoor die 90:1 per hektaar in Suid-Afrika.
Oor die afgelope klompie jaar het kunsmispryse effens gedaal, maar dit is steeds hoër as wat ՚n kleinskaalse boer kan bekostig. Waar ՚n boer voorheen twee sakkies kon bekostig, koop hy nou net een.
Freddie Tucker van BII het konferensiegangers herinner dat die hele doel van hulle onderneming is om befondsing aan boere te bied. “Hy het gesê: “Ons maak seker dat mense nie hongerly nie; dit is BII se mandaat om fondse te voorsien waar ՚n kommersiële bank nie altyd kan nie.”
“Ongelukkig is een van die goed wat in hierdie situasie gebeur dat kunsmis wat ՚n boer in die hande kry nie noodwendig bedoel is vir die gewas wat hy plant nie,” brei Zhann uit. “Soos dit deur Sean Shiels uitgelig is, bly dit moeilik om aan boere te verduidelik dat die regte insetprodukte gebruik moet word om die optimale opbrengs te kry.”
Die goeie nuus is dat miljoene boere saam met maatskappye soos Olam en ETG toegang tot markte vir kontantgewasse het deur ՚n massiewe netwerk van mense en logistiek. In hierdie geval is dit een hand was die ander, want hoe meer gewasse boere verbou, hoe meer is daar om uit te voer en om hulle sake te laat groei.
Die grootste voor die hand liggende uitdaging in Afrika bly opleiding en kennisverspreiding onder boere. Dit sluit onder meer in inligting oor watter gewasse goeie gewasse is om te verbou in watter klimaatstreke van watter lande.
Rabobank se verteenwoordiger het beaam dat daar ook ՚n groot uitdaging is om die landbousektor in Afrika te befonds. “Daar is ՚n hoë rentekoers , maar daar is ook baie risiko’s betrokke by befondsing vir landbou,” sê Zhann. “Maar te danke aan instansies soos BII kan likiditeit bewerkstellig word.”
Die rol wat finansiële instansies in die stap tot voedselsekerheid in Afrika speel, is om befondsing te bied aan handelsnetwerke wat op hulle beurt met hulle sakebedrywighede kleiner boere se groei kan stimuleer.
Laastens is dit ook belangrik dat plaaslike ekonomieë gestimuleer word. In elke land is ՚n oplossing daarvoor om waarde tot landbou produkte te voeg. Daar moet dus ՚n groter fokus wees om landbouverwerkingsaanlegte op te rig. Handelaars soos ETG is tans besig daarmee.
All over the world, irrigation assists in growing agricultural crops and pastures, maintenance of landscapes and revegetation of disturbed soils in dry areas during periods of less than average rainfall. A challenge KSB handles with competence. KSB has been providing pumps and valves for more than 60 years to the farming community and other industries in South Africa and Sub-Saharan Africa.
All over the world, irrigation revegetation of disturbed handles with competence. farming community and other
Our pumps and valves help farmers to get the water where it is needed.
Our pumps and valves help farmers
Whatever the agricultural application, KSB - the right partner for you.
Whatever the agricultural
Boere jonger as 40 jaar word genooi om nou vir vanjaar se Agri WesKaap Santam Landbou Jongboer van die Jaar-wedstryd in te skryf.
Mans en vroue kan inskryf en die grootte van die plaas en boerderyonderneming is nie so belangrik as die boer se bestuursfilosofie en die tegniese vaardigheid waarmee hy dit in die boerdery toepas nie.
Die Wes-Kaapse Jongboer vir 2022, Ian Cunningham (38), moedig sy medeboere aan om deel te neem. Ian boer met sagtevrugte en wyndruiwe by Elgin en Villiersdorp.
“Die kompetisie dien as goeie maatstaf om jou werk en boerdery te meet. Om jou daaglikse insette op skrif te sien bied goeie perspektief van die werk wat al gedoen is,” sê hy.
Kort nadat hy as die Wes-Kaap se Jongboer van die jaar vir 2022 aangewys is, het hy aan ProAgri gesê: “Ek is positief oor landbou. Die ganse wêreld is van landbou afhanklik omdat almal kos nodig het. Net soos ander sektore het landbou ook uitdagings, maar ՚n mens moet vindingryk wees. Ons geslag wil onmiddellike bevrediging hê, en met soveel inligting tot ons beskikking is ons nie skaam om vrae te vra nie. Ons hoef nie soos ons pa’s en oupas te boer nie: tegnologie wys nou die regte rigting aan.”
Volgens PF Theron, die voorsitter van die Wes-Kaap Jongboerkomitee, is die
wedstryd ՚n goeie leerskool omdat ՚n paneel van kenners waardevolle terugvoering gee wat die jong boere op hulle plase kan toepas. Dit is ook ՚n gulde geleentheid vir die jong boere om hulle boerdery-ondernemings te bemark.
Die vereistes is dat die jong boer op die dag wanneer inskrywings op 28 April sluit, 40 jaar of jonger moet wees. As ՚n wedstryd vir georganiseerde landbou wat deur Agri SA ge -
dryf word, is dit belangrik dat die boer minstens ՚n jaar lank ՚n opbetaalde lid van ՚n landbouvereniging moet wees.
Benewens die eer om die posisie te beklee en die provinsie op nasionale vlak te verteenwoordig, sluit die prys ook R20 000 kontant, twee binnelandse vliegkaartjies van Link Airlines, ՚n wegbreeknaweek vir twee by Gondwana Private Game Reserve, wyn van La Motte en ՚n bemarkingsvideo deur Lucentlands in.
Die wenner sal die Wes-Kaap verteenwoordig wanneer die nasionale wenner van die Toyota SA / Agri SA Jongboer van die Jaar-kompetisie aangewys word.
Vereistes:
• Die kandidaat moet 40 jaar of jonger wees op die dag waarop die inskrywings vir die kompetisie sluit. Die sluitingsdatum is 28 April 2023
• Die kandidaat moet ook op die sluitingsdatum vir minstens een jaar lank reeds ՚n opbetaalde lid van 'n landbouvereniging wees.
Inskrywingsvorms en die beoordelingskriteria is op Agri Wes-Kaap se webtuiste, awk.co.za, en by plaaslike landbouverenigings beskikbaar, of kontak Agri Wes-Kaap by 021-860-3801.
Kontak Adéle Changuion by adele@awk.co.za of 071-170-3744 vir meer besonderhede.
PowerCoreTM-eienskaptegnologie
PowerCore™-tegnologie is ’n nuwe hoëprestasie- onkruiddoderbestande saadeienskap wat help om gewasse doeltreffend teen skadelike bogrondse insekte, soos die mieliestamruspe en Chilo-boorder, te beskerm.
PowerCore™-tegnologie bied omvattende beheer van bogrondse lepidoptera-peste
PowerCore™-tegnologie kombineer veelvuldige werkswyses om primêre en sekondêre peste te bestry wat aansienlike oesskade en meegaande produksieverliese kan veroorsaak. Die eienskap bestaan uit drie verskillende Bacillus thuringiensis- (Bt-)proteïene, wat elk insekte op ’n unieke manier teiken, terwyl dit help om die langlewendheid van die tegnologie te verleng. Die veelvuldige werkswyses verseker ook breëspektrumbeskerming teen bogrondse peste.
Daar is verskeie lepidoptera-peste wat mielies in Afrika aanval. Hierdie peste veroorsaak erge skade aan mielies, en oesverliese kan wissel na gelang van die tyd en vlak van stamboorderbesmetting.
Mieliestamruspe (Busseola fusca)
Hierdie is die mees skadelike stamboorder in mielies in SuidAfrika en kom voor by hoogtes wat wissel van seevlak tot 2 000 m bo seespieël. Dit kom wydverspreid voor in Suid-Afrika se mielieproduksiedriehoek.
Chilo-boorder (Chilo partellus)
Hierdie is ’n stamboorderinsek wat ’n ernstige pes in mielies, manna en sorghum is. Die Chilo-boorderruspes beskadig hierdie gewasse deur binne-in die plantstingels in te boor of te tonnel.
Besoek ons webtuiste
PowerCoreTM-multi-eienskaptegnologie is deur Corteva Agriscience en Monsanto ontwikkel. PowerCoreTM is ’n handelsmerk van Monsanto Technology LLC. Roundup Ready® Maize 2 is ’n geregistreerde handelsmerk van Monsanto LLC.
deur Bianca Henning en Natasha Pansegrouw
Nelis Potgieter, Pioneer se areabestuurder vir Noordwes, glo boere in hierdie gebied gaan in die komende seisoen groot oeste behaal.
Diewaardevolle wenke en raad wat boere by ՚n onlangse Pioneer-boeredag op Sannieshof in Noordwes by landboukundiges van Pioneer ontvang het, gaan hulle beslis help om verskeie gewasse doeltreffend te verbou. Pioneer se Westelike Boeredag het ses jaar gelede op Louwrens van Wyk se plaas begin.
“Ons bied hierdie boeredag al ՚n klompie jare aan,” vertel Nelis Potgieter, Pioneer se areabestuurder vir Noordwes. “Dit is ՚n agronomiese proefperseel, waar ons al ons opkomende produkte se proewe, witmielies, geelmielies, sonneblom en sojabone, plant sodat ons ՚n pakket kan sien en vir die boere in die omgewing kan wys hoe ons produkte presteer en ook hoe dit vergelyk met die ander produkte.”
Dirk van Niekerk, verkoopsagent vir Sannieshof area, Lichtenburg-Wes, vertel verder: “Oor die jare heen, met al die proewe wat hier geplant word, kan ons nou al ՚n korrelasielyn trek om ՚n ingeligte slotsom te kan bereik oor watter stande en kultivars spesifiek in die weste werk. Die resultate en proewe wat gestroop word is van die gebied, wat boere ook in staat stel om ingeligte besluite te neem.”
Charl de Wet, verkoopsagent vir Lichtenburg-Oos, Coligny en Grootpan, reken die boeredae is baie belangrik: “Dit is vir ons belangrik om die pad saam met die boer te stap en fisies saam met hom op die land te wees. Gedurende die boeredag het verskeie klante ons geraadpleeg oor nuwe produkte wat hulle wil plant. Dit maak ons opgewonde vir die toekoms en dit is tog op die ou einde die doel van boeredae.”
Een van die onderwerpe wat baie aandag getrek het was die nuwe PowerCoreTM-tegnologie
Die nuwe PowerCoreTM-tegnologie wat in 2022 vrygestel is, help om gewasse teen skadelike bogrondse insekte soos die Afrika-mieliestronkboorder te beskerm. Dit het ook onkruiddoderbestande eienskappe.
Boere trek groot voordeel uit die bekendstelling van die nuwe Corteva-tegnologie. Chris van Zyl van Corteva Saadnavorsing en -Ontwikkeling, verduidelik hoe die maatskappy se voorpunttegnologie boere se vooruitgang bevoordeel.
Die plaagvoorkomingstegnologiepiramide bestaan uit drie verskillende Bacillus thuringiensis (Bt)-proteïene wat saamwerk as 'n breëspektrumbeskerming om 'n wye verskeidenheid bogrondse insekte te beheer.
"Die kombinasie van hierdie drie Btproteïene bied uitstekende verdediging teen lepidoptera-spesies," verduidelik Chris. “Hierdie PowerCoreTM-items sluit Roundup in; 'n deurslaggewende bestanddeel. Dit beteken dat glifosaatbespuiting steeds op PowerCoreTM-mielies gebruik kan word.
Uitstekende beheer van lepidopteraplae van mielies word deur PowerCoreTM-beskermingstegnologie verskaf, en die gebruik van veelvuldige werkingswyses help om die ontwikkeling van weerstand te vertraag.
“Dit is van uiterste belang, want net soos die Bt-mielies moet PowerCoreTM ook in ’n toevlugsgebied geplant word, met al die toevlugsgebiedreëls wat in die katalogus beskryf word,” verduidelik Chris. Die doeltreffendheid van hierdie maatreëls om jou mielies te beveilig, is oor die loop van baie jare se toetsing in sleutel-mielieverbouingstreke bewys. Dit speel 'n deurslaggewende rol in die beheer van insekweerstandsbestuur (IRM).
Hierdie pes is die mees skadelike mieliestronkboorder in Suid-Afrika en kan op lae tot hoë hoogtes (seevlak tot 2 000 meter) gevind word. Dwarsdeur die Suid-
Afrikaanse streek bekend as die "mielieproduksiedriehoek," is dit endemies. Die blare, koppe en stingels van die mielies word almal deur hierdie plaag benadeel. Kritieke beskerming teen hierdie plaag is beskikbaar deur PowerCoreTM. Chris sê as jy vir mielies se blare sorg, sal die plant meer doeltreffend fotosinteer en ’n eindresultaat van hoër gehalte lewer, wat energie in die produksie van die kop sal genereer. Die Afrikamieliestronkboorder veroorsaak meer skade voor die oes ook. Chris verduidelik dat dit die kop by die basis binnegaan en daar vreet. Wanneer die kop uitdroog, val die mielies af omdat die basis weggevreet is.
Stronkboorder (Chilo partellus) Stronkboorder rig groot skade aan mielie- en sorghumlande aan. Die ruspes van die stronkboorder veroorsaak skade aan hierdie plante deur in die stamme in te tonnel.
Die stronkboorder eet die pluim wat die stuifmeel van die mielieplant dra. Daarom word die mieliebaard nie doeltreffend bestuif nie, wat 'n negatiewe impak op die groei van die mielies het. Uitgehol deur die stronkboorder, kantel die mielieplant om wanneer dit van bo af gevreet word.
Na afloop van die dag het Nelis gesê: “Ons is regtig opgewonde oor die seisoen. My verwagting is dat die westelike streek bogemid delde
brengste gaan hê.”
Nelis Potgieter, Pioneer se areabestuurder vir Noordwes, glo boere in hierdie gebied gaan in die komende seisoen groot oeste behaal.
na die inligting en raad wat Pioneer se landboukundiges met hulle deel by Sannieshof Boeredag.
Vir meer inligting besoek Pioneer se webwerf by https://www.pioneer.com/ za of stuur ՚n e-pos na info.rsa@pioneer. com
Rooibostee is ՚n produk van die plant Aspalathus lineari en kom net in die Cederberge rondom Clanwilliam voor. (Foto: Rooibosraad)
Die eerste amptelike vereniging vir rooibosteeboere is pas gestig. Rooibosteeboere het bymekaargekom by Marcuskraal, sowat 20 km buite Citrusdal.
Die vereniging is verteenwoordigend van die dertien streke waar rooibostee verbou word. Werner Nieuwoudt is as voorsitter aangewys en die ander bestuurslede is JP Theron, die ondervoorsitter, Wian Niewoudt, AJ Marais, Sybrand de Beer, Schalk-Willem Laing, Bertie Grobbelaar, Ian Brand, Gys Dippenaar, HW Liebenberg, Pieter Albertyn en Japie Nel.
Die lede is sorgvuldig gekies sodat nie een van hulle botsende belange kan hê as direkteur of met enige ander betrokkenheid by die verwerkers nie. Slegs sake van belang vir rooibosteeboere sal by vergaderings bespreek word en oplossings gevind word vir hulle unieke probleme.
Uitdagings
“Die doel van die vereniging is om as spreekbuis vir rooibosteeboere op te tree en ons saak in die bedryf te stel,” sê Werner Nieuwoudt. Daar is sowat 300 groot boere en heelparty kleinboere.
Tot dusver het die boere nie ՚n amptelike liggaam gehad wat hulle gemeenskaplike belange kon aanhoor of namens hulle kon optree nie. Elkeen was maar op homself aangewese. Die vereniging sal die boere se belange ondersteun ter wille van die volhoubaarheid en groei van die bedryf en te midde van vele uitdagings.
Navorsing
Inligting wat aan die boere oorgedra word is skraps en die grootste probleem is die gebrek aan statistiek en geloofwaardige, bewese data.
Navorsing is beperk en nie gekoördineerd nie. Hoewel navorsing by verskillende universiteite gedoen word, is die navorsing nie holisties nie, en boere wat weet waaroor die bedryf gaan, word nie daarby betrek nie.
“Dit is vir ons ՚n groot kwessie om die volhoubaarheid van ons plantmateriaal en grondgesondheid te verseker, waarby klimaatsverandering ook ՚n groot rol speel.
“Die navorsing, bedryfsinligting en statistiek word nie volledig aan die boere deurgegee nie. Hier en daar gee
(Foto:
verwerkers beperkte inligting, maar dit is te gebrekkig om die boere te help om ingeligte besluite te neem. “
Rooibosteeboere het gevolglik beperkte insae in statistiek wat markneigings aantoon. “Beter koördinering tussen al die rolspelers, van die produsente tot die verwerkers en bemarkers is nodig sodat ons ՚n holistiese strategie kan hê.”
Rooibosteeboere moet weet wat die mark verwag sodat hulle beter kan beplan. Tans is die pryse baie wisselvallig.
Wanneer die prys hoog is, plant boere meer aan en dan val die pryse. Wanneer die prys laag is, koop verwerkers rooibos aan en berg dit op. Die gebergde rooibostee kom niks oor nie, maar die boere sit dan met ՚n oorskot wat hulle goedkoop van die hand moet sit. Volgens Werner bestaan daar ՚n inligtingsvakuum wat met navorsing gevul moet word. Navorsing oor grondgesondheid, plantgenetika en boerderymetodes soos herlewings- en organiese boerdery is nodig. “Sertifisering vir organiese asook vohoubare boerdery raak al belangriker in die buiteland en ons het navorsing nodig sodat ons die mark kan laat groei.”
Die vereniging wil ook meer inligting aangaande die bedryf bekom sodat hulle met meer gesag daaroor kan praat. “Met die uitdagings met beurtkrag kon ander bedrywe hulle behoeftes deel, maar die rooibosteebedryf het nie ՚n gemeenskaplike spreekbuis gehad wat ons saak kon aanvoer nie.
“Ons is nie ՚n rebelle-organisasie wat ՚n prysoorlog met verwerkers wil verklaar nie, maar ons moet saam besluite neem en uit een mond praat tot voordeel van ons bedryf. Dit sal ons ook makliker toegang tot kapitaal gee sodat ons ons boerderye kan ontwikkel en uitbrei,” sê Werner.
Agri Wes-Kaap
Werner is dankbaar vir die hulp wat die Agri Wes-Kaap tot dusver aan die rooibosboere verleen het. Agri WesKaap het gehelp om die vereniging te stig en is aangewys om die sekretariaat van die vereniging te hanteer.
Aubaine® 518 SC
A suspension concentrate herbicide for the residual pre-plant, pre-emergence or early post-emergence control of Italian Ryegrass and other selected weeds in wheat in the winter rainfall region.
Kerb™ FLO 400 SC
A suspension concentrate herbicide used for annual winter grasses on canola in the winter rainfall areas.
Pixxaro® 266 EC
An emulsion concentrate herbicide for pre-plant burndown of broadleaf weeds on fallow lands and selective early post-emergence control of broadleaf weeds in wheat and barley.
Quelex™ 200 WG
A water dispersible granule herbicide for early post-emergence broadleaf weed control in wheat in the Western Cape and the summer rainfall region.
Tarzec® 320 WG
A water dispersible granule herbicide for selective, early post-emergence control of broadleaf weeds and some annual grasses in wheat in the Western Cape and irrigated areas in the summer rainfall region.
ALWAYS USE ACCORDING TO LABEL RECOMMENDATIONS: Aubaine® 518 SC contains chlorotoluron (Urea) and isoxaben (Benzamide) (Harmful) • Reg. No. L11069 | Kerb™ FLO 400 SC contains propyzamide (Caution) • Reg. No. L4065 Pixxaro® 266 EC contains Arylex® (halauxifen-methyl) and fluroxypyr (Caution) • Reg. No. L11191| Quelex™ 200 WG contains Arylex® (halauxifen-methyl) and florasulam (Caution) • Reg. No. L10759 | Tarzec® 320 WG contains Arylex® (halauxifen-methyl) and Pyroxsulam (Caution) • Reg. No. L10760 | Act No. 36 of 1947.
Die Rooibosprodusentevereniging is in Februarie gestig. Voor: Helena van Eeden (Agri Wes-Kaap), Wian Nieuwoudt, HW Liebenberg, Braam Marais en JP Theron. Agter: Louis Wessels (Agri Wes-Kaap), Pieter Albertyn, Sybrand de Beer, Japie Nel, dr Jan van der Merwe, Werner Nieuwoudt (voorsitter), Gys Dippenaar, Ian Brandt, Schalk-Willem Laing en Jannie Strydom (Agri Wes-Kaap). (Foto: Adéle Chanquin, Agri Wes-Kaap)
Rooibosraad
“Die vorige Rooibosraad het produksienavorsing gedoen, maar dit het opgedroog,” sê Werner. Die nuwe Rooibosraad, wat navorsing oor die gesondheidsaspekte doen, is op verbruikers gerig en nie op boere nie.
Sowat die helfte van die totale produksie word uitgevoer. “Altesaam
8 744 546 kg is volgens ons rekords in 2022 uitgevoer,” sê Marthané Swart van die Rooibosraad. “Hiervan is 85% na die top tien (van 57) lande uitgevoer. Die meeste daarvan is na Japan, gevolg deur Duitsland, Nederland, Brittanje, die VSA, Poland, Botswana, Sri Lanka, Zambië en Zimbabwe uitgevoer.”
Gebied
Rooibostee is ՚n produk van die plant Aspalathus lineari en kom net in die Cederberge rondom Clanwilliam voor. Die gebied is sowat 200 km noord van Kaapstad in ՚n gebied waar die fynbosbioom, wat deel is van die Kaapse Floristiese Koninkryk, met die winterreënvalgebied oorvleuel.
Buiten ՚n klein gebied by Nieuwoudtville in die Noord-Kaap, word die meeste rooibostee in die Wes-Kaap
verbou. Die streek bied besondere uitdagings. Rooibos groei slegs in diep sand- en leemgrond in die Sandveld, die Cederbergreeks, Gifberg en die Suid-Bokkeveld. Die hartland van die bedryf is die onherbergsame bergagtige gebiede weerskante van die Olifantsriviervallei en hange en valleie van die Cederberge, waar dit bloedig warm in die somer en bitter koud in die winter word.
Meer as 20 000 ton rooibos word jaarliks in die streek produseer waarvan sowat die helfte na meer as 60 lande wêreld-
Rooibos word jaarliks vir sowat vier, vyf jaar lank geoes voordat dit vervang word met dekgewasse soos hawer, korog en lupiene wat die grond verryk. (Foto: Werner Nieuwoudt )
wyd uitgevoer word. Duitsland, Nederland, Japan, die Verenigde Koninkryk en die VSA is die grootste invoerders.
Rooibossaad word in Februarie en Maart in kwekerye ontkiem. (Foto: Rooibosraad)
Rooibos is inheems en groei slegs in die gebied waar die growwe, sanderige grond en Mediterreense klimaat met temperature van tussen 0 °C en 45 °C ideaal vir die verbouing daarvan is. Die plant is aangepas by arm grond met min voedingstowwe. Aanplantings het min bewerking nodig en hoef nie besproei te word nie. Net sowel, want die gemiddelde reënval in die streek is tussen 150 en 300 mm per jaar. Die Nieuwoudtvillegebied asook die Swartland is tradisioneel hoër reënvalgebiede.
Rooibossaad word in Februarie en Maart in kwekerye ontkiem. Van Junie tot Augustus word saailinge in die landerye uitgeplant. Dit duur sowat 18 maande voor die plante vir die eerste keer geoes kan word.
Rooibos word jaarliks vir sowat vier, vyf jaar lank geoes, waarna die landerye twee jaar lank met ander gewasse soos hawer, korog, lupiene, en dies meer beplant word as dekgewasse. In die tydperk kry die landerye kans om te rus en te herstel, terwyl die wisselbougewasse die grond van noodsaaklike voedingstowwe voorsien.
Vir meer inligting, kontak Werner Nieuwoudt by 082-451-4850 of werner.nieuwoudt@belinzona.co.za
Verwysing: Rooibosraad
https://sarooibos.co.za/
‘n Graaf is noodsaaklik as jy ‘n groentetuin wil maak. (Foto: Pixabay)
Voor jy jou tuin kan beplan, moet jy eers mooi kyk hoe die ruimte lyk wat jy tot jou beskikking het: is dit ‘n groot omheinde erf met ‘n vrugteboord, blombeddings, groot bome wat skadu gooi, ‘n heining wat die wind keer, volson of skadu?
Die meeste groentesoorte het tussen ses en agt uur son per dag nodig om suksesvol te groei. Party blaargroentes kan ook in baie warm klimate baat vind by halfskadu op die hitte van die dag.
Hou ‘n notaboek byderhand waarin jy jou beplanning kan doen.
Ruimte met vaste strukture
Meet hoeveel ruimte jy tot jou beskikking het. Dit help om ‘n rowwe skets te teken waarop jy afmetings kan aandui.
Goeie beplanning wat ‘n aantal faktore in ag neem, sal jou tuinuitleg makliker maak, al het jy ‘n uitgestrekte stuk grond of ‘n piepklein voorstedelike erfie.
Organiese voedingstowwe in die grond sorg dat die saad wat jy saai opkom en geil en gesond groei.
Hoe gesonder die grond, hoe gesonder is die plante en met die korrekte beheermetodes het slak se kind nie ‘n kans op oorlewing in jou tuin nie. (Foto: Pixabay)
Teken die strukture op die plan. Waar is die huis en veral, waar is die kombuis? Watter ander strukture is daar, soos ‘n stoep, swembad, buitenshuise braai- en kuierarea, ‘n heining, hetsy van bakstene of voorafvervaardigde panele, ‘n draadheining of ‘n laning van struike?
Op watter plekke is daar volson, oggendson of namiddagson? Wat is die temperatuur in elke gebied – baie warm, matig of koel?
Is daar groot bome met vlak wortelstelsels wat wyd en dig uitsprei sodat dit digte skadu gooi en waaronder niks wil groei nie?
Van watter kant af kom die heersende winde en wat dien as windbreker? Is die tuin beskut teen ryp en stormweer? Waar is die naaste kraan of ander wa
Met ‘n hark kan jy sorg dat die voorbereide beddings waterpas is sodat die kosbare vog nie op een plek opdam nie. (Foto: Pixabay)
deur Tisha Steyn
terpunt, soos ‘n boorgat of watertenk? Waar kan jy ‘n komposhoop maak?
As jou ruimte beperk is, moet jy elke meter optimaal benut deur groente wat daar sal aard te plant. As jy ‘n groot stuk grond van ‘n halwe hektaar het (die helfte so groot soos ‘n rugbyveld), kan jy vir jou ‘n formele tuin (vierkantige of reghoekige tuin) uitlê wat nie net funksioneel is nie, maar ook ‘n mooi prentjie in die landskap skep.
Ons fokus op ‘n klein tuintjie, want dis makliker om klein te begin, uit jou foute te leer en stelselmatig uit te brei, as om weg te trek met ‘n grandiose projek wat baie kos, ’n voltydse werk word en misluk.
Met slim beplanning en bestuur kan jy ook gesonde aartappels soos hierdie uit jou tuin oes. (Foto: Pixabay)
Tuinmaak is nie vir sissies nie ..
Grondgehalte
Buiten die grootte van die ruimte tot jou beskikking, is die tipe en gehalte van die grond ook baie belangrik.
‘n Mens kry sanderige grond wat goed dreineer, maar nie juis vog en voedingstowwe vashou nie.
Kleigrond is ‘n swaar grondtipe en kan maklik toeslaan as dit nat is, terwyl dit kliphard bak in die somerson.
Leemgrond is die ideale tipe, want dit is gewoonlik ryk aan voedingstowwe, dreineer goed en is brokkelrig.
Maak nie saak watter soort grond jy het nie, daar is altyd ‘n plan te make:
Sandgrond kan jy verryk deur baie kompos en ander plantmateriaal in te werk totdat dit ryk aan voedingstowwe is en water en voedingstowwe berg, eerder as dat dit net wegdreineer.
Kleigrond kan in die lente opgebreek word wanneer dit nie te nat of te droog is nie, en jy kan kompos, mis, saag-sels, kalk, blaarmolm, sand, en ander materiaal inwerk om die klei se struktuur te verander.
As die grond baie arm aan voedingstowwe is, kan jy verhewe beddings skep met ‘n mengsel van goeie gehalte bogrond uit die omgewing of aangekoopte kompos, wat verrotte plantmateriaal is, en sand, selfs gewone growwe bousand. Beddings kan bo-op arm grond oortrek met ‘n ou grasperk of ‘n laag bossies gebou word mits jy eers ‘n dik laag karton of ‘n paar lae koerantpapier daarop neersit. Omdat die bossies of gras nie son kry nie, vrek hulle, en mettertyd sal die karton of papier vergaan en deel word van die bedding.
Jy kan dieselfde mengsel gebruik in houers van sowat 20 cm diep en jou groente daarin plant. Enige houer kan werk solank daar dreineringsgate onder-in is sodat die water nie opdam en die wortels laat vrot nie. Dit is belangrik om houers van natuurlike, onbehandelde hout te gebruik, anders kan die chemikalieë waarmee die hout behandel is, uitloog en in jou grond en jou groente beland.
‘n Jong, suksesvolle vrugteboer het gesê ‘n mens kan enige grond ‘regmaak’ met ‘n deklaag, oftewel molm. Molm kan bestaan uit blare of bas, saagsels van onbehandelde hout, dennenaalde (veral waar die grond baie alkalies is en jy die suurgehalte wil verbeter), neutedoppe of vrugtepitte, en selfs koerantpapier. Met molm is die organiese materiaal nie heeltemal af-
Vrystaande stutte is nodig vir die oprank van tamaties en ander rankgewasse. (Foto: Pixabay)
gebreek soos met kompos nie, maar dit breek stadig op en word deel van die grond om noodsaaklike voedingstowwe te verskaf. ‘n Deklaag help om die grondvog te behou sodat die grond nie so vinnig uitdroog nie, dit hou die plantwortels koel in die somer en warm in die winter, en dit keer dat onkruid opkom omdat die sade nie sonlig kry om te kan ontkiem nie.
Die ideaal is om ‘n komposhoop van tuinmateriaal en groente- en vrugteskille en blare te maak. Meer oor die maak van ‘n eenvoudige komposhoop later in ‘n afsonderlike hoofstuk daaroor.
Spinasiebeet (Swiss chard) se blare en blaarstingels is sag, anders as die blare en harde blaarstingels van boerkool (kale). (Foto: Pixabay)
‘n Mens kan nie tuinmaak sonder water nie. Die gehalte van die water het ook ‘n invloed op hoe goed die plante groei. ‘n Hoë soutinhoud (brak) sal die grond verarm en jy sal moet aanpassings maak om dit weer te verryk. Reënwater wat in tenks opgegaar word en aan ‘n besproeiingstelsel gekoppel is, is ‘n goeie oplossing vir ‘n watertekort of waar munisipale water baie duur is. Gryswater, soos water uit ‘n wasmasjien of stort- en badwater, kan in ‘n groentetuin gebruik word, solank daar nie sterk chemikalieë in die water is nie.
Net soos wat ‘n kok nie kan kosmaak
Groente kan in houers soos kaste van onbehandelde hout geplant word wanneer die grondgehalte nie goed genoeg is nie. (Foto: Pixabay)
sonder die nodige geskikte toerusting nie, kan ‘n mens nie tuinmaak sonder die regte tuintoerusting nie. Jy hoef nie winkel toe te jaag en duisende rande aan toerusting te spandeer nie. As jy ‘n paar blombeddings het, het jy waarskynlik reeds die meeste van die toerusting.
Dit sluit in ‘n graaf, ‘n vurk, ‘n hark, ‘n troffel of ‘n handgrafie, ‘n klein harkie, en ‘n vurkie met twee tande (slangtong) waarmee jy bossies met wortel en al uit die grond kan lig, ‘n snoeiskêr, ‘n gewone skêr, en ‘n kruiwa om swaar goed mee te karwei. ‘n Tuinslang en sproeier wat jy met ‘n verstelbare spuitkop kan afwissel, ‘n gieter, tuinhandskoene en ‘n behoorlike breërandhoed is noodsaaklik.
As jy groente gaan plant wat rank, het jy stutte van hout, riete, bamboes-
stokke of metaal nodig, of ‘n heining van draad wat aan stutpale vasgemaak is, of ogiesdraad wat tussen latte gespan is.
Nie almal het die luukse van ‘n kweekhuis nie, maar rig vir jou ‘n beskutte hoekie in die tuin in waar jy saad in bakkies kan saai en sensitiewe plante kan laat oorwinter. Onthou om enige skerp toerusting en chemiese insek- of onkruiddoder veilig buite bereik van nuuskierige kleuters te bêre.
‘n Stewige kruiwa sal dit makliker maak om grond, kompos en deklaag in die tuin rond te stoot. (Foto: Pixabay)
Blaargroente soos slaai kan met sukses in halfskadu geplant word, wat dit sal beskerm teen die fel somerson. (Foto: Pixabay)
Blaarmolm is ‘n uitstekende deklaag wat stadigaan vergaan en voedingstowwe in die grond vrystel. (Foto: Pixabay)
Verwysingsbronne
Anthony, D. (2014) Enigeen kan groente kweek. Metz Press. ISBN: 978-1-928201-12-0
Stukkies boombas werk goed as ‘n deklaag om vog in die grond te bewaar. (Foto: Pixabay)
Van den Berg, A. (2019) Drie waterslimwenke vir die groentjietuinier met ‘n begroting. Solidariteit. Beskikbaar by: https://jougesin. solidariteit.co.za/3-waterslimwenkevir-die-groentjie-tuinier-met-nbegroting/
Kleinveeboere kan sakke vol geld bespaar en hulle deel bydra om weerstandigheid by wurms aan bande te lê deur indiwiduele diere te doseer en te ent wanneer dit werklik nodig is. Baie kleinveeboere kla gereeld oor diere met sakke onder die keel, maar wat kriewel werklik binne jou diere?
Haarwurm (Haemonchus contortus) is ՚n bloedsuiende wurm wat bloed in geheel opneem, en nie net bloedplasma nie. Haarwurms is een van die parasiete wat van kleinvee se bloed lewe en wat dus bloedarmoede by kleinvee veroorsaak.
“Haarwurms kan met reg beskryf word as die stil sluipmoordenaar wat die parasitiese oorsaak is van die meeste skaapvrektes in Suid-Afrika,” verklaar dr Hanré Ferreira, veearts van Virbac Veemedisyne.
Dr Ferreira is ՚n veearts en kundige in die veld van parasiete, spesifiek haarwurm by kleinvee. Sy het haar meestersgraad in die navorsing en ontwikkeling van haarwurm-entstowwe voltooi. Dr Ferreira het boere by ՚n onlangse boeredag oor die sluipmoordenaar toegespreek.
Agtergrond
“Eerstens moet ՚n mens die ongelooflike vinnige ontwikkeling van hierdie parasiet duidelik verstaan. Haarwurm is ’n bloedsuiende rondewurm. As dit warm genoeg is, broei die wurmeiers in die dier se mis uit. Larwes is op die weiding teenwoordig kort nadat die eerste goeie bui reën geval het. Dit is waarskynlik die inwendige parasiet wat in die somerreënvalgebiede die grootste negatiewe uitwerking op skape en bokke het in terme van jaarlikse produksieverliese en vrektes,” verduidelik dr Ferreira.
Die wurmeiers het vogtigheid en hitte nodig om uit te broei. In optimale toestande duur dit vyf tot sewe dae vir die eiertjies om uit te broei en tot die
besmetlike stadium te ontwikkel. Haarwurmbesmetting is dus veral ’n groot probleem in nat jare en op aangeplante, besproeide weidings waar groot veeverliese kan voorkom.
Dr Ferreira voeg by: “Die larwes word saam met gras ingeneem wanneer skape wei. Van daar af volg ՚n baie vinnige ontwikkelingsfase in die skaap se melkpens waar die parasiete voed op die bloed van die maagwand. ’n Volwasse wyfie kan 5 000 tot 10 000 eiers per dag lê. Die haarwurmparasiet is bloedsuiend en 1 000 wurms kan 50 ml bloed per dag inneem!”
Aangesien haarwurm bloedsuiend is kan dit 'n groot negatiewe effek op die dier hê indien parasietgetalle drasties toeneem. Die L4-stadium en volwas-senes vestig hulle in die melkpens en die eerste gedeelte van die dunderm indien daar 'n hoë besmetting is, en voed op bloed vanaf die maag- of dermwand.
Die algemeenste simptome van haarwurm by kleinvee is bloedarmoede, kwakkeel, lusteloosheid en dood in erge gevalle.
“Die skape raak bloedarmoedig, lusteloos en traag. Later kan diere so verswak dat hulle nie meer behoorlik kan wei nie, ontwikkel kwakkeel (nie alle gevalle nie) en vrek uiteindelik as gevolg van ՚n suurstoftekort aangesien daar te min rooibloedselle is wat suurstof dra,” verduidelik dr Ferreira.
Die vorming van sakke onder die keel, meer bekend as “kwakkeel”, kan verskeie oorsake hê. Die kwakkeel is as gevolg van die aansameling van vog. Dit is die direkte gevolg van bloedarmoede en verlies aan bloedproteïene wat deur groot getalle haarwurms veroorsaak word.
Figuur 1: Die eiers wat saam met die mis uitgeskei word broei in gunstige omstandighede (vog en temperatuur) uit (L1- en L2-stadium). Dit ontwikkel tot die besmetlike larwestadium (L3) wat teen die gras opklim en dan saam met die weiding deur die skape en bokke ingeneem word. Binne die dier ontwikkel dit na die L4- en daarna na volwasse stadium. Die volwasse wyfies lê eiers (tot 10 000 per wyfie per dag), wat weer in die mis uitgeskei word om die lewensiklus te voltooi. In gunstige omstandighede kan die siklus so kort as 21 dae wees.
(Bron: Virbac)
Een van die groot uitdagings wat boere in die oë staar, is ooie se melkproduksie wat daal. Dit veroorsaak dat lammers swakker groei. Die verswakte kondisie van diere kan tot verlaagde reproduksie lei.
FAMACHA
“Die FAMACHA-metode is baie nuttig vir die diagnosering van haarwurm by kleinvee. Die oogslymvlies word bekyk en geëvalueer volgens ՚n kleurkaart waarmee haarwurmbesmetting akkuraat gediagnoseer kan word. Skape en bokke wat gesond is en aangepas is om in harmonie met hulle bloedsuiende parasiete te leef, se slymvliese is rooi, en swaar besmette diere se slymvliese is wit.
“Die slymvlies van die ooglid behoort donkerrooi tot rooi van kleur te wees.
Sodra die kleur van die oogslymvlies onder ՚n sekere drempel daal (bleek word), moet daardie diere indiwidueel gemerk en behandel word,” sê dr Ferreira.
Miseierontledings
“Die mees algemene metode, waarvoor ek baie ten gunste is, wat gebruik word om die teenwoordigheid en graad van besmetting te bepaal, is deur middel van ՚n miseiertelling. Gereelde miseierontledings kan as vroeë waarskuwing dien,” sê dr Ferreira.
Haarwurmbesmetting kan met ՚n nadoodse ondersoek bevestig word, mits dit binne 24 uur na dood gedoen word, daarna mag wurms nie meer sigbaar wees nie, en dan moet daar op miseiertellings staatgemaak word om diagnose te bevestig. ՚n Besmette dier se melkpens sal oortrek wees met haarwurms. Die haarwurms is ongeveer een tot drie sentimeter lange draadagtige wurms. In Engels is haarwurm bekend as “barbers pole worm” na aanleiding van die kenmerkende rooi spiraal om die lyf (sien foto’s).
Hoe word haarwurm behandel?
Met groot uitbrekings beveel dr Ferreira aan dat boere voor die voet moet doseer. In normale omstandighede wanneer vrektes voorkom moet boere doseer met 'n doeltreffende doseermiddel; onder normale omstandighede kan net bleek skape gedoseer word. Dit is belangrik dat die doeltreffendheid van 'n middel getoets word deur middel van miseiertellingreduksietoetse.
Dr Ferreira brei uit: “Veldbestuur speel ՚n belangrike rol om wurms te help bekamp. Wisselweiding moet toegepas word en ander diere soos beeste moet voor die skape in ՚n kamp gejaag word om die wurms op te tel. Dit is belangrik dat kampe lank genoeg moet rus om die wurmeiers en larwes genoegsaam te verminder voor die kamp weer bewei word. Die tydperk wat die kamp moet rus hang af van die temperatuur en humiditeit van die omgewing. Vleie, lekkende trôe, damme waaruit water sypel en krale met gras daarin moet ten sterkste vermy word.
Dr Ferreira was intensief betrokke om die haarwurm entstof in Suid-Afrika te toets.
Dr Ferreira verduidelik dat Wirevax die eerste entstof van sy soort in Suid-Afrika is wat geformuleer is om boere met haarwurmbesmettings te help. Sodra die dier ingeënt is, bou hulle teenliggaampies op om teen die haarwurmparasiet te veg, wat ook die voortplanting van die haarwurms voorkom.
Die entstof is gemaak van antigene afkomstig van die dermvoering van die parasiet. Sodra die dier ingeënt is, kry die die skaap 'n immuunreaksie en ontwikkel teenliggaampies wat aan die dermvoering van die wurm bind en voorkom dat dit die bloed wat dit inneem verteer en absorbeer. Die wurm vermaer dan en hou op eiers lê, later vrek dit ook.
Gebruik die FAMACHA-metode (weekliks in die piekwurmseisoen) om bloedarmoedige diere te identifiseer. Gedurende die somer in die somerreënvalgebiede kan haarwurm ernstige gevolge hê. Gereelde ondersoeke van siek diere, nadoodse ondersoeke en misondersoeke stel die veearts in staat om op hoogte te bly met die voorkoms van parasiete en siektes in die streek en ook op indiwiduele plase, asook om die graad van besmetting te bepaal. Onthou, voorkoming bly altyd baie beter as genesing!
Ground clearance
2200 mm under cross beams
Track width: 3500 mm-3700 mm
Front & rear suspension
Cutter height from 1.5 m-2.1 m
One
Africa’s
crop sprayers
Aangesien ongeveer 90% van alle lamvrektes gedurende die perinatale periode voorkom, is dit belangrik dat boere hulle bestuur-, voeding-, seleksieen gesondheidsprogramme voortdurend aanpas en opskerp in ’n poging om lamverliese te beperk en winsgewendheid van skaapboerdery te verhoog.
Perinatale lamvrektes (voor, tydens en na lam) wissel van 9 tot 41% en is waarskynlik die grootste enkele bron van ondoeltreffendheid in skaapproduksie.
Die oorlewing van lammers hang af van die suksesvolle wisselwerking tussen die ooi en haar lam(mers) kort na geboorte en die vinnige inname van energie en immunoglobulienes (teenliggaampies) deur die inname van biesmelk. Onvoldoende biesmelk kan dus die lam se kanse op oorlewing beïnvloed omdat dit die hoofbron van energie na geboorte is, asook die enigste bron van teenliggaampies en water. Dit is veral die geval waar daar ’n hoë persentasie meerlinggeboortes in ’n kudde is en/of ongure weer (byvoorbeeld koue, hitte en/of wind) tydens lamtyd.
Produksie van biesmelk is baie gevoelig vir ’n tekort aan sowel deurvloeiproteïen as energie, terwyl die aanvang
van laktasie ook daardeur vertraag word. Biesmelkproduksie word ook nadelig beïnvloed deur die kondisie van ’n ooi omdat ooie in ’n skraal kondisie ’n laer biesproduksie het.
Voedingsaanvullings wat hoë vlakke van deurvloeiproteïen en energie voorsien, het die vermoë om die hoeveelheid biesmelk met geboorte, asook die daaropvolgende melkproduksie, te verhoog en dus die potensiaal om lamoorlewing te verbeter.
Dit is baie belangrik dat hierdie aanvullings minstens die laaste vier weke voor lam voorsien word om uierontwikkeling te bevorder.
Dit sal verseker dat soveel as moontlik biesmelk voor geboorte in die uier versamel sodat daar vir die pasgebore lam(mers) onmiddellik na geboorte voldoende biesmelk beskikbaar is, wat hulle kanse op oorlewing sal vergroot. Daar word beraam dat die pasgebore lam wat buite in die veld gebore word die eerste 18 uur na geboorte 280 ml biesmelk per kg geboortemassa benodig om ’n goeie kans te hê om te oorleef.
Volgens Australiese navorsers produseer ouer ooie meer biesmelk as jongooie. Hulle is daarom van mening dat lekaanvulling vir jongoooie wat vir
die eerste keer lam, belangriker en noodsaakliker is om lamoorlewing te verhoog as vir ouer ooie.
Toesighouding tydens lamtyd
Daar word algemeen geglo dat menslike toesighouding en ingryping lamvrektes sal beperk en dus lamoorlewing sal verbeter. Die voorsiening van hoëdeurvloeiproteïenlekke verminder ook geboorteprobleme, versnel die geboorteproses en verhoog die lewenskragtigheid van lammers.
Navorsing deur dr Schalk Cloete van Elsenburg, asook Australiese navorsers, toon dat toesig wat slegs gedurende daglig geskied slegs gedeeltelik suksesvol sal wees om lamoorlewing te verbeter omdat 42 tot 45, 2% van die ooie gedurende die nag (18:00 tot 06:00) lam. Waar ooie in skure lam, kan naglammings drasties verminder word indien hulle in die oggend gevoer word, maar in weidende diere blyk dit ’n hoogs onwaarskynlike opsie te wees.
Navorsinginligting toon dat ooie verkies om op hoërliggende gebiede te lam en hulle konsentreer soms ook meer by kampgrensdrade in ’n poging om hulle te isoleer kort voor en tydens die geboorteproses. In hierdie
verband is dit ook uiters belangrik dat ooie in gelyke en beskutte kampe lam wanneer dit koud, nat en winderig is of in kampe met voldoende skaduwee tydens warm weerstoestande.
Voldoende toesighouding tydens lamtyd is ’n voorvereiste om hoë lamoorlewing te verseker, op voorwaarde dat dit kalm en rustig geskied. Ooie moet so min as moontlik tydens lamtyd gesteur word en hantering van ooie en pasgebore lammers moet tot ’n minimum beperk word. Enige inmenging (byvoorbeeld van mense of ander ooie wat op die punt is om te lam) wat veroorsaak dat die ooi en haar pasgebore lam(mers) geskei word voordat ’n sterk ooilamband gevorm is, kan tot hoë lamvrektes lei.
Cloete en medewerkers is van mening dat lammers met hoë lewenskragtigheid moederlike belangstelling prikkel, wat bevorderlik is vir lamoorlewing. Sulke lammers staan baie gou na geboorte op om te suip, wat baie bevorderlik is vir die vorming van ’n sterk ooilamband reeds in ’n vroeë stadium.
Navorsing bevind ook dat lammers wat dik gesuip is, die vorming van die ooilamband bevorder wat weer die belangrikheid van die voorsiening van lekke beklemtoon om ’n voldoende hoeveelheid biesmelk met geboorte daar te stel.
Indien laatdragtige en lammerooie voldoende deurvloeiproteïen asook minerale en vitamines via lekke inneem om tekorte aan te vul en wanbalanse reg te stel, moet alle ooie wat gelam het, maar nie ’n lam speen nie, uitgeskot word en nie vir verdere teling gebruik word nie.
Merk ook ooie wat met geboorte gehelp is asook hulle lam(mers) en skot sowel die ooi as haar lam(mers) uit sodat hulle nie vir verdere teling gebruik word nie. In hierdie verband is dit noodsaaklik dat teelramme slegs geselekteer word uit ooie wat al hulle lammers suksesvol grootgemaak het.
Deur streng by hierdie seleksiestrategie te hou, het Nieu-Seelandse navorsers die voorkoms van geboorteprobleme in ’n ooikudde binne vier jaar van 20 tot 31% na minder as 4% verlaag.
Vasstelling van oorsake van lamvrektes
Die ideaal is om ’n nadoodse ondersoek op alle lammers wat vrek te doen om die oorsaak van die vrektes te probeer vasstel. Indien die oorsake van vrektes bekend is, kan bestuursmaatreëls in plek gestel word om dit te beperk. ’n Basiese kennis is nodig om die ooglopende oorsake te diagnoseer. Indien daar onsekerheid is oor die oorsake, moet die hulp van ’n veearts ingeroep word, veral as lamvrektes hoog is. In hierdie verband is dit belangrik dat vars, dooie lammers met die nageboorte so gou moontlik na ’n veearts geneem word.
Die volgende inligting kan van waarde wees in die vasstelling van die oorsaak van lamvrektes:
• Dooie lammers moet geweeg word. Die ideale geboortemassa is 3,5 tot 5,5 kg. Die persentasie doodgebore lammers neem toe by ’n geboortemassa minder as 3,5 kg en meer as 5,5 kg. In hierdie verband is gevind dat ligte meerlinglammers (minder as 3,5 kg) meestal doodgebore word of kort na geboorte vrek weens hulle onvermoë om genoeg melk in te neem.
• Vrektes as gevolg van moeilike geboortes (distokie) kom weer meer algemeen by te swaar (meer as 5,5 kg) lammers, veral enkelinge, voor. Te ligte lammers is dikwels die gevolg van ooie wat nie tydens paring in die regte kondisie was nie en/of wat te veel kondisie gedurende dragtigheid verloor het.
• Lammers wat doodgebore is, het geen biesmelk in die melkpens nie en dikwels is die vrugvliese nie gebreek nie en lê die lam steeds in die “geboortesak.” Doodgebore lammers se kloue is sag en het nie grond aan die onderkant nie omdat hulle nog nie geloop het nie.
• Geboorteprobleme (distokie) lei tot geboortebeserings (byvoorbeeld bloeding op brein en ruggraat) en geboortespanning (lammers wat met ’n geel, groen of bruin geboortekleed gebore word).
• Die mees algemene oorsaak van geboorteprobleme is subkliniese melkkoors as gevolg van ’n deurvloeiproteïen- en kalsiumtekort, te klein pelvisopening of verkeerde ligging van die lam of sy ledemate in die geboortekanaal. In laasgenoemde geval moet die ooie met die geboorte gehelp word om te voorkom dat die lammers en soms die ooie vrek.
• 'n Lam wat nie wel lyk nie se temperatuur kan gemeet word deur ’n koorspennetjie by sy anus in te druk. Die normale temperatuur is 39 °C. Indien dit hoër is, dui dit op ’n koorsreaksie wat heel waarskynlik deur ’n siektetoestand veroorsaak word. Temperature laer as 39 °C, maar hoër as 37 °C is ’n aanduiding dat die lam effens verkluim is.
• Om te voorkom dat hierdie lammers verkluim, moet hulle dadelik saam met die ooi in ’n beskutte plek gesit word. Hierdie lammers moet dopgehou word en indien hulle nie suip nie, moet hulle met behulp van ’n maagbuis van die ooi of ’n koei se biesmelk gevoer word. Indien ’n lam se temperatuur met twee tot drie grade (tot 37 °C of laer) val, verloor die lam sy suiprefleks. Hy kan dan nie die melk sluk nie en hy moet met ’n maagbuis gevoed word om hom te red.
• Enkel-, twee- en drielinglammers
behoort drie keer per dag onderskeidelik 200, 150 en 100 ml biesmelk gevoer te word. Indien die lam se temperatuur laer as 37 °C is, is die lam besig om te verkluim.
Om die geboorteproses te oorleef en voldoende biesmelk onmiddellik na geboorte in te neem, is die twee belangrikste “hekkies” wat die pasgebore lam moet oorkom. Indien lammers ’n “voldoende” geboortemassa (3,5 tot 5,5 kg) het, normaal gebore word sonder komplikasies, ’n voldoende hoeveelheid energie en teenliggaampies via die biesmelk inneem en ’n sterk band met hulle moeder ontwikkel, is hulle kanse vir oorlewing uitstekend.
Om dit te verseker, moet die bestuur, versorging en voeding van ooie regdeur dragtigheid en die toesig gedurende lamtyd op ’n hoë vlak wees. Daarmee saam moet alle ooie wat gelam het en nie ’n lam speen nie, summier geprul word terwyl die gebruik van teelramme wat gebore is uit ooie wat al hulle lammers suksesvol tot speen grootgemaak het as ’n vereiste gestel word.
ProAgri is dankbaar dat 'n legende in die landboubedryf, dr Jasper Coetzee, sy Handleiding vir Winsgewende Skaapboerdery aan die lesers van ProAgri beskikbaar gestel het.
Indien jy meer inligting oor winsgewende skaapboerdery wil bekom, bestel jou Handleiding vir Winsgewende Skaapboerdery vandag nog deur ՚n e-pos te stuur na: mvs@meadowcape.co.za.
Artikel voorsien
watter impak hierdie alternatiewe bestanddeel in hulle afrondingsdiëte op vleisproduksie en -gehalte het.
Sy wys daarop dat die toevoeging van swartwattelblaarmeel tot teen 100 g/kg droë materiaal in afrondingsdiëte verteerbaarheid asook groei en karkaseienskappe verbeter sonder om die gehalte van lamsvleis nadelig te beїnvloed.
Die bevindinge dui daarop dat die insluiting van swartwattelblaarmeel tot op 200 g/kg droë materiaal in afrondingsdiëte die vetsuursamestelling, sagtheid en raklewe van lamsvleis verbeter.
Drie navorsers wat fokus op alternatiewe voerbronne vir bokke en lammers, het onlangs hulle PhD-grade in Veekundige Wetenskappe van die Universiteit Stellenbosch (US) ontvang.
Hulle het ondersoek ingestel na hoe neweprodukte van plante dieregesondheid, groeikrag, gesondheidswaardes en vleisproduksie volhoubaar kan verbeter, en hoe dit die raklewe van vleisprodukte kan verleng.
Hierdie navorsing is deel van ondersoeke in die US se Departement Veekundige Wetenskappe om alternatiewe voerbronne te bekyk wat bekostigbaar, plaaslik beskikbaar en maklik toeganklik is, en wat volhoubare diereproduksie en vleisgehalte kan verbeter.
Prof Cletos Mapiye, medeprofessor in Vleiswetenskap in hierdie Departement, was die studieleier van al drie navorsers.
Dr Tulimo Uushona se proefskrif is getiteld Voerwaarde en biopreserveerpotensiaal van Acacia mearnsii-blaarmeel vir lamsvleisproduksie en -gehalteverhoging. Hierin fokus hy op die
gebruik van alternatiewe voerbronne in plaaslike voerkraalmengsels.
In Suid-Afrika is blaarmeel van swartwattel (Acacia mearnsii) een van die belowende alternatiewe bronne van stadig fermenteerbare energie (dit wil sê vesel) in veevoer. Blaarmeel is afkomstig van gedroogde en gemaalde blare en takke wat in voermengsels gebruik word. Koringsemels (Triticum aestivum) is tans een van die hoofveselbronne in voerkraaldiëte.
Dr Uushona had met haar PhD ten doel om hoofsaaklik die uitwerking van
Swartwattelblaarmeel wat in die warm en droë seisoen (somer) geoes is, het die mees gewenste voedingen antioksidantprofiele gehad onder die monsters wat getoets is. Dit beteken dit is moontlik ՚n geskikte nutraseutiese (voedingsmedisinale) en bewaringsmiddel vir skaap- en bokboerdery, en vir vleisbewaring. Nutraseutiese middels word ingesluit by veevoer en hou gesondheidsvoordele vir die diere in. Dit help onder meer om siektes te voorkom en te behandel.
Dr Uushona, oorspronklik van
swartwattelblaarmeel as plaasvervanger vir koringsemels in lammers se afrondingsdiёte te evalueer.
Swartwattelbome het sowat 10-miljoen hektaar veld binnegedring en is op 110 000 hektaar aangeplant vir timmerhout en bas-tannienproduksie in Suid-Afrika. Toenemend word navorsingsaandag daaraan geskenk om nuwe gebruike vir die plantmateriaal afkomstig hiervan te vind, onder meer as alternatiewe voerbron vir diere.
Dr Uushona het ondersoek ingestel na hoe verteerbaar swartwattelblaarmeel is vir diere, of hulle die voedingstowwe daarin kan absorbeer en
Namibië, beveel die swartwattelblaarmeel aan as ՚n veselbron vir herhouers en dat dit beskou moet word as iets wat waarde toevoeg deurdat dit vleisproduksie en -raklewe verbeter.
Sy beskou swartwattelblaarmeel as ՚n belowende en goedkoper bron van vesel met bioaktiewe verbindings wat as preserveermiddels kan dien, en wat nuwe kommersiële geleenthede aan die swartwattel-, voer- en vleisbedryf kan bied.
In sy studie het dr Leo Mahachi die verwerking van Sericea lespedeza (armmanslusern’) vir wurmbeheer by lammers, sowel as vir vleisproduksie en -preservering bekyk.
Sericea lespedeza (Lespedeza juncea var. sericea) is ՚n droogtebestande peulgewas wat goed aard in arm grond en in waterskaars streke.
Dr Mahachi, afkomstig van Zimbabwe, het hierdie peulgewas se voeding- en bioaktiewe eienskappe ondersoek en die potensiaal daarvan as ՚n volhoubare voerbestanddeel en vleispreserveermiddel in skaap- en bokboerdery getoon.
Hy het ondersoek ingestel na die uitwerking van die voer in toenemende vlakke van hierdie peulgewas in die plek van lusern (Medicago sativa L.)
Sy resultate wys dat Sericea lespedeza as ՚n goedkoper bron van voeding en bioaktiewe fitochemikalieë gebruik kan word in plaas van lusern, een van die gebruiklike veselbronne in voerkraaldiëte.
Dr Mahachi beveel aan dat hierdie peulgewas lusern tot op 187,5 g/kg droë materiaal in lamvoerkraaldiëte vervang om groeiprestasie en gehalte van vleis te handhaaf.
Hierdie peulgewas kan inwendige wurms onderdruk, diere se groei verbeter en die raklewe van vleis verleng.
Sericea lespedeza kom meestal in Asië, Noord-Amerika, Oseanië (eilande in die Stille Oseaan) en Suider-Afrika voor, en is inheems in Australië, Sjina, Indië, Japan en Taiwan. In Suid-Afrika word dit op kommersiële plase vir weiding aangeplant. Dit kom ook onder meer voor langs paaie in die Oos-Kaap, Vrystaat, KwaZulu-Natal en Mpumalanga.
Dr Farouk Semwogerere, oorspronklik van Uganda, het op sy beurt die voedingstowwe en bioaktiewe fitochemikalieë van hennep-neweprodukte as moontlike voerbestanddele en preserveermiddels vir bokvleis ondersoek.
Hy het ՚n alternatief in vee-afrondingsdiëte ondersoek in sy studie, getiteld Voedingstowwe en fitochemikalieë in hennepsaad- (Cannabis sativa L.) -koek: biobeskikbaarheid en biodoeltreffendheid vir die verbetering van bokvleisproduksie en -gehalte.
In Suid-Afrika, soos dit ook die geval is in ander waterskaars lande, is proteïenvoerbronne die hoof-beperkende faktor in skaap- en bokvoeding. Die algemeenste proteïenvoerbestanddeel vir voerkraalproduksie van bokvleis is sojaboonmeel.
Navorsing oor nuwe en onderbenutte bronne van voer wat vleisproduksie verhoog en die raklewe van vleisprodukte verleng is belangrik vir volhoubare skaap- en bokboerdery. Een alternatief vir konvensionele voerbronne is hennep-neweprodukte (dit wil sê saad, olie, oliesaadkoek, saaddoppies en blare).
Die wettiging van hennepproduksie en toenemende aanvraag na hennepprodukte sal volgens hom na verwagting tot ՚n toename in die wêreldwye produksie van hennep en dié plant se neweprodukte lei. Van al die hennep-neweprodukte het hennepsaadkoek die hoogste potensiaal om as veevoer gebruik te word vanweë dié produk se hoё proteïen- en energieinhoud. Daarby bevat hennepsaadkoek ook bioaktiewe fitochemikalieë wat sojaboonmeel kan vervang.
In hierdie studie is Kalahari Redbokke, een van die land se prominentste inheemse kommersiële bokrasse, diëte gevoer wat hennepsaadkoek en sojaboonmeel bevat. Gekastreerde bokke (vier tot vyf maande oud) in hierdie studie het een van vyf soorte voeding ontvang. Ná ՚n voedings-
proefneming van 42 dae is die bokke geslag en hulle vleisgehalte bepaal.
Dr Semwogerere het die uitwerking van die gebruik van hennepsaadkoek in plaas van sojaboonmeel in afrondingsdiëte op die opname van voedingstowwe, verteerbaarheid, en vleisproduksie en -gehalte ondersoek.
Volgens sy bevindinge kan hennepsaadkoek by afrondingsdiëte tot op 100 g/kg droë materie ingesluit word om die verteerbaarheid van voedingstowwe, groeiprestasie, gesondheid, vlugtige geurprofiel en rakleeftyd van bokvleis te verbeter sonder om vleiskleur te beïnvloed. Die resultate wys dat hennepsaadkoek as ՚n alternatiewe proteïenbron in bokvleisproduksie gebruik kan word.
Die bevindinge dui ook daarop dat hennepsaadkoek tot en met 100% van sojaboonmeel sou kon vervang in afrondingsdiëte sonder dat dit die produksie en gehalte van die bokvleis benadeel.
Hy beveel aan dat boere hennepsaadkoek as ՚n alternatiewe proteïenen bioaktiewe bron gebruik om bokvleis se produksie, gesondheidswaarde, gewenste vlugtigegeurprofiel en proteïen-raklewe te verbeter.
Die prysstabilisering van hennepsaadkoek as bokvoer sou funksionele bokvleisprodukte met ՚n verlengde raklewe kon lewer wat boere in nismarkte kan bemark, het hy aangedui.
So lank as wat die mensdom al met vee boer voer hulle ՚n stryd teen roofdiere wat hulle diere vang. Die probleem is universeel en in SuidAfrika is dit is nie net kleinveeboere wat daarmee sukkel nie, maar ook bees- en wildboere.
Boere het al baie planne beraam om hulle vee te beskerm, maar nie een van die metodes het tot dusver die probleem opgelos nie en daar word steeds gesoek na die antwoord.
Dit is nie net om humanitêre redes dat vee beskerm moet word nie – hoewel niks ՚n boer se hart meer breek as ՚n verskeurde lam nie! Dit kos boere miljoene rand aan regstreekse inkomste uit die verkoop van aanwas, asook verskuilde koste van hulpmiddels om die vee teen roofdiere te beskerm.
Dit sluit ook die verliese aan werksgeleenthede en verwante bedrywe in wat die ganse gemeenskap se voedselsekerheid kan bedreig. Net die regstreekse koste weens verliese in 2019 was R2 710-miljoen vir kleinvee en R511-miljoen vir grootvee.
Die grootste verliese word in die Noord-Kaap ondervind, terwyl die minste in die Wes-Kaap voorkom.
In Suid-Afrika is dit jakkalse en rooikatte wat die ergste skade aan kleinveekuddes (Minnie et al 2018), veral tussen lamtyd en speentyd, veroorsaak, maar in sommige gebiede hou luiperds, bobbejane en selfs bosvarke ook ՚n bedreiging in.
Navorsers meen jakkalse en rooikatte het oorgeneem as die belangrikste roofdiere omdat groter spesies soos vrylopende leeus en hiënas, om nie eens te praat van wildehonde nie, grotendeels vankant gemaak is.
՚n Mens moet verstaan dat nie alle jakkalse en rooikatte skade veroorsaak nie, maar dat indiwiduele diere in ՚n sekere gebied ՚n voorliefde vir lammers ontwikkel, en dit is hierdie diere wat van die lammers af weggehou moet word.
Deur die jare het boere op hulle eie of in samewerking met verskeie kundiges allerhande metodes uitgedink om hulle kuddes te probeer beskerm. Dit het daartoe gelei dat ՚n hele arsenaal gereedskap ontwikkel is wat onder sekere omstandighede, wat van plaas
tot plaas verskil, min of meer suksesvol gebruik word.
Dit sluit metodes in soos slagysters en vanghokke, waarin diere wat daarin beland geskiet of soms elders vrygelaat word, en jagmetodes waar jakkalse in die nag met ՚n reeks geluide gelok en geskiet word.
Omdat boere moedeloos, maar nie harteloos is nie, is talle nie-dodelike hulpmiddels uitgedink. Daar is sagte slagysters wat nie die dier vermink nie en nie-teiken diere kan sonder probleme weer vrygelaat word. Verskillende soorte halsbande en ander toerusting wat jakkalse met lig en klank probeer afskrik word ook gebruik.
Halsbande op hulle eie het nie oor die langtermyn jakkalse verhoed om lammers te vang nie, want hulle het begin om die lam van die agterkant af aan te val. Halsbande vir gebruik op groot plase waar ekstensiewe veeboerdery bedryf word, is ook baie duur.
Herdershonde, donkies en alpakkas word gebruik om kuddes teen jakkalse en rooikatte te beskerm. Onlangse navorsing het getoon dat menslike skaapwagters wat altyd saam met hulle vee is en sorg dat die vee saans in ՚n
'n Nuwe metode om veeverliese weens jakkalse te bekamp word gesoek. Foto:Niël Viljoen
Jakkalse en rooikatte is verantwoordelik vir tot 70% van veeverliese op
kraal toegemaak word, die beste werk (Hawkins et al. 2023).
Alhoewel van die metodes en toerusting werk, is dit dikwels onprakties of te duur vir sommige boere. “Baie van die metodes is op die lang duur nie volhoubaar nie omdat die jakkalse en rooikatte daaraan gewoond raak,” sê Chavoux Luyt van die Cape Leopard Trust.
Die probleem neem toe
Navorsing het bewys dat die probleem nie afneem nie, maar eerder toeneem. Dit kan toegeskryf word daaraan dat die natuurlike balans in die natuur versteur is: die mense word meer en die plase groter. Die natuur moes deur die dekades wyk voor die boer en sy roer –en sy trekker.
Die grootste probleem is dat groter roofdiere verwyder is, wat die tafel gedek het vir jakkalse en rooikatte. Jakkalse wat voor die voet van kant gemaak word, werk nie: as die dominante jakkals uit die gebied verwyder word, trek ՚n ander een in. En die wyfies teel vir ՚n vale.
Baklei soos kat en hond
Richard Holmes, ՚n boer van die Cradock-omgewing in die Oos-Kaap, het ՚n ander plan gemaak. ՚n Oostenrykse navorser, dr Mircea Pfleiderer, het vir hom vertel dat rooikatte en jakkalse van altyd af vyande is en as daar meer rooikatte op die plaas is, sal hulle die jakkalsgetalle beheer.
Hy het rooikatte op buurplase gevang en op sy plaas vrygelaat en verliese weens jakkalse het onmiddellik van 50 tot ses per jaar gedaal. Daar is agt tot tien rooikatte vir elke vier tot ses jakkalse op sy plaas.
Dr Pfleiderer het vir navorsingsdoel-
eindes rooikatte aangehou en wanneer sy oorsee is, het Richard se vrou Marion hulle help versorg. Uiteindelik het die Holmes-egpaar self begin om vaalboskatte, tierboskatte en rooikatte te teel. Die mis in die hokke wat al om die ander dag verwyder word, word rondom die skaapkampe gestrooi en dit hou jakkalse weg.
Sedert daar ՚n gesonde balans tussen die jakkalse en rooikatte is, het ander kleinwildgetalle ook toegeneem en die roofdiere verkies nou springhase en klein bokkies eerder as lammers. “Hulle vang net ՚n lam as hulle niks anders in die hande kan kry nie,” sê Richard. Dis nogal baie anders as op ander plase waar die jakkalse se kos op plase meer as 70% uit kleinvee bestaan.
Nuwe plan
Tydens ՚n vergadering van die Predation Management Forum van die WesKaap is voorgestel dat ՚n doeltreffende afskrikmiddel wat aan die kleinvee ge-
smeer word, dalk ՚n oplossing kan bied.
Sommige boere het begin eksperimenteer met verskillende soorte middels wat aan lammers gesmeer word. Sommige gebruik wasgoedversagmiddel, ander, in die Hotazel-omgewing in die Noord-Kaap, smeer verdunde naskeermiddel aan, want dit ruik glo soos mens.
Chavoux sê navorsing word beplan om 'n middel te vind wat aan lammers gesmeer of waarin hulle gedip kan word, soos met bosluisbeheer, sodat jakkalse begin dink lammers is nie meer lekker nie.
“’n Doeltreffende afskrikmiddel wat aan kleinvee gesmeer kan word, sal dalk die geskikste oplossing vir veeboere bied,” meen Chavoux. Die aansmeermiddels kan dalk ՚n gifstof wees, wat niemand regtig wil gebruik nie, of iets met ՚n reuk wat die roofdier sal weghou soos die urine of mis van ՚n groter of mededingende roofdier, of ՚n middel wat die roofdier se speekselkliere sal aantas. ՚n Middel wat soos
bosluisdipmiddel aangewend word, sal meer volhoubaar op ekstensiewe plase gebruik kan word.
Omdat jakkalse gewoonlik so ՚n voorliefde vir kleinvee het, is dit nie seker of die aansmeermiddel op sigself sal werk nie, maar dit moet dalk gekombineer word met ander metodes, soos die gebruik van die e-shepherd, ՚n elektroniese apparaat wat soos ՚n virtuele heining werk om skape weg te hou van gevare.
Die doeltreffendheid en totale koste, wat arbeid insluit, sal vergelyk moet word met bestaande hulpmiddels soos byvoorbeeld Anatoliese herdershonde wat vee oppas, jakkalsbestande krale waar die vee snags gehou word, en herders, asook ՚n kontrolegroep waar geeneen van hierdie voorkomende maatreëls toegepas word nie.
Chavoux stel voor dat die toetse uitgevoer word op ՚n eksperimentele plaas in ՚n gebied met hoë veeverliese weens roofdiere. Hy stem saam met ander navorsers dat die afskrikmiddels eers op roofdiere in aanhouding getoets word voordat dit in die veld getoets word.
Die Rooivleis Navorsing- en Ontwikkelingstrust (RMRD SA) het geld beskikbaar gestel vir die navorsing. Dr Liaan Minnie van die Universiteit van Mpumalanga het onderneem om die projek te bestuur.
“Die projek is in die literatuuroorsigfase wat teen einde Junie sal klaar wees,” sê Liaan per e-pos. “Die doel van die oorsig is om die stand van sake in Suid-Afrika en internasionaal te bepaal en daarna ՚n voorstel vir die navorsing te ontwikkel.”
Hy stel voor dat ՚n nagraadse student die navorsing onderneem en ՚n projek voorstel met die befondsing in gedagte. ՚n Geskikte studiegebied vir die diere in aanhouding moet gevind word, asook die eksperimentele fase in die veld. “Dit is belangrik dat boere wat al sulke aansmeermidels gebruik het, die navorsers in kennis stel van hierdie middels sodat dit getoets kan word,” meen Liaan.
Om boere te help om met roofdiere saam te leef, bied die Cape Leopard Trust op 19 April ՚n kursus oor die holistiese beheer van roofdiere aan. Dit vind plaas by Bella de Karoo tussen Oudtshoorn en Calitzdorp.
Taffie Mulder sit op 'n skietstoel wat op sy bakkie gemonteer is. Hy het die aand in 2011 op 'n plaas in die Willowmoor-gebied met die roepskietmetode 'n jakkals geskiet. Hier staan plaasbesturder Freddie Lötter by die jakkals wat aan die bakkie se reling gehang is. Foto: John Moore
Bronverwysings
E. du C. Luyt. Farming with PredatorsAn agroecological approach to humanwildlife conflict on Namibian farmlands PhD thesis, Stellenbosch University, 2020. URL https://scholar.sun.ac.za/ handle/10019.1/108460
Kontak Chavoux Luyt by communityoutreach@ capeleopard.org.za of stuur ՚n WhatsApp-boodskap na 082-791-1384. Liaan Minnie kan gekontak word by liaan.minnie@gmail.com
Heidi-Jayne Hawkins, Liaan Minnie, HN (Walter) van Niekerk, HO de Waal, Dave Balfour & Graham IH Kerley (2023) Shepherding is not a shot in the dark: evidence of low predation losses from the Northern Cape province of South Africa, African Journal of Range & Forage Science, DOI: 10.2989/10220119.2022.2156610 https://doi.org/10.2989/10220119.202 2.2156610
Du Toit, J. (2013) Predator wars: Lynx vs Jackal. Karoo Space. https:// karoospace.co.za/can-caracals-savesheep/
De Waal, H.O. (2022) Article 3: A review and estimation of the financial implications of livestock predation in South Africa. National Museum Publications https://nationalmuseumpublications. co.za/a-review-and-estimationof-the-financial-implications-oflivestock-predation-in-southafrica/#:~:text=The%20direct%20 cost%20of%20predation,predation%20management%20in%20 South%20Africa
Kapasiteit: 2 000 kg
Divisies: 200 g / 500 g / 1 kg
Kabels: 5 meter elk
20 uur werkstyd
Programmeerbare digitale filter
Kapasiteit: 600 kg
Divisies: 200 g / 100 g
4 Vragsel sisteem
600 mm / 1 000 mm
Kapasiteit: 3 000 kg
Divisies: 200 g / 500 g / 1 kg
20 uur werkstyd
Programmeerbare digitale filter
Tala Solar spog met gehalte produkte en het oor die afgelope tien jaar naam gemaak as ‘n betroubare verskaffer en installeerder van sonkrag produkte in die Vrystaat. Ons het reeds honderde gelukkige kliënte en boere wat ons produkte gebruik se water probleme is nou vir goed iets van die verlede.
KWALITEIT PRODUKTE. KWALITEIT DIENS.
KIES DIE BESIGHEID MET 10 JAAR ERVARING.
T
Epos: office@talasolar.co.za Stephan Olivier - 0833107286
Beste kwaliteit op die mark en steeds bekostigbaar. Ons het ‘n groot verskeidenheid beproefde produkte met duursame motors.
SONKRAG-POMPOMSETTERS
Skakel enige pomp oor na sonkrag. Die produk is verbruikersvriendelik, betroubaar en effektief, asook waterdig (IP 68) en kan met beide AC of DC krag werk.
KimtraPro 20
‘n Klaargemengde fosfaat, sout, spoormineraal en proteïenaanvulling vir herkouers.
• Die fosfaatbron in KimtraPro 20 is Yara Animal Nutrition se Kynofos 21, ‘n hoë kwaliteit MDCP.
• Verryk met die belangrikste spoorminerale.
• Bevat proteïen om groei en produksie van rumenmikrobes te stimuleer vir optimale vertering van gras.
• Bevat hoogs biobeskikbare magnesium in die vorm van Magnesium-fosfaat.
• Bevat melasse-byproduk om smaaklikheid en inname te bevorder.
• In ‘n gerieflike korrelvorm om stof te beperk.
• Geskik vir beeste, skape, bokke en herkouer-wildspesies.
• Beskikbaar in sakgroottes van 50 kg en 25 kg.
Vertrou KimtraPro 20 vir optimale gesondheid, produksie en reproduksie.
Outomatiese herset van tande sonder om spoed te verminder of die implement te lig
Lae brandstofverbruik weens lae wrywing en effektiewe wegbreekaksie
Effektiewe grondbewerking bied een van die mees egalige grondprofiele op die mark
Taai materiale verminder slytasie vir 'n verlengde leeftyd
Laat niks jou keer nie. Die T-reeks is Agrico se staatmaker herset skeurploeg. Tande beweeg outomaties uit die pad wanneer klippe of ander hindernisse teëgekom word, en skuif daarna terug na die werksposisie. Dít alles sonder om spoed te moet verlaag of die implement uit die grond te lig. Die T-reeks spog met 'n elegante en koste-effektiewe geometrie vir beter beheer en optimale werking. Breek grond by verskeie werkdieptes en skop die seisoen reg af. Beskikbaar in 'n verskeidenheid groottes as driepuntgemonteerde of sleepmodelle. Pryse op aanvraag.
