OVERIJSSELAARS VAN TOEN
DOOR ESTER SMIT
JULI 2020
15
Dirk Blikman Kikkert
een industrieel in het Lemelerveld De Amsterdammer Dirk Blikman Kikkert kan worden gezien als de grondlegger van het dorp Lemelerveld. Nog voor dat het Overijssels Kanaal gegraven was, had hij al een villa laten bouwen in de buurt van het punt van samenkomst van de tak Zwolle-Vroomshoop en Deventer-Dalmsholte. Hoewel hij nooit een Lemelervelder zou worden, was hij een belangrijk financier van lokale industriële en ontginningsprojecten.
D
irk Kikkert werd geboren op 12 juli 1813. Zijn vader Jan Nanningsz Kikkert (17591826) was cargadoor, een soort scheepsmakelaar. Zijn moeder Hermina Blikman (1777-1841) baarde drie kinderen, Nicolaas (1799-1814), Jan Hendrik (1810-1830) en Dirk. Op 22 februari 1814 werd het gezin getroffen door een vreselijk voorval. Nicolaas kwam ten val en verdronk in het IJ. Dirk trad in de voetsporen van zijn vader en werd cargadoor; daarnaast was hij reder, effectenmakelaar en convooiloper (een douanier die zorgt voor het in-en uitklaren van schepen). Op twintigjarige leeftijd trouwde hij op 27 december 1833 met de zes jaar oudere Johanna Bartha van Raalte. Johanna Bartha kwam uit een predikantengezin. Haar broer Albertus (1811-1876) stond kritisch tegenover de Nederlands Hervormde kerk en sloot zich aan bij de Afgescheidenen, waarna hij achtereenvolgens voorganger werd in Genemuiden, Mastenbroek en Ommen. Hij vertrok in 1846 met zijn volgelingen naar Amerika. In de kantlijn van hun huwelijksakte staat dat Dirk als achternaam Blikman Kikkert mag voeren. Een half jaar later, mei 1834, werd de eerste van vijf dochters geboren.
Het echtpaar Blikman Kikkert-van Raalte.
Kapitalist pur sang
Dirk was een kapitalist, een industrieel, die overal investeringsmogelijkheden zag. Hij zat in commissies, besturen en investeringsfondsen. Hij probeerde, zo goed en zo kwaad als het ging in het arme Nederland, innovatief om te gaan met de technologische ontwikkelingen. Om de bevolking aan een inkomen te helpen,
richtte zijn zwager Albertus van Raalte, die dan al voorganger is in Ommen, een steen-, dakpannen-, en tegelfabriek op, De Tichelerij. Blikman Kikkert is een van de compagnons. Het fabriekje stond onder aan de Lemelerberg, waar een kleileemlaag als grondstof diende voor de steenbaksels. Dertig arbeiders hadden een baan.
Geboorteadvertentie van de eerste dochter van Dirk. Zij trouwde met Oeds Oene
De krant maakte gewag van de bouw van een nieuwe kerk. Let op de spelling
van den Berg, die in Lemelerveld een belangrijke rol zou spelen als stichter van
van de plaatsnaam. (’s-Gravenhaagsche Nieuwsbode, 4 september 1859)
de beetwortelfabriek. (Opregte Haarlemsche Courant, 27 mei 1840)
→
