80
Interview
‘Schrijvers liegen allemaal de waarheid’ Tanzania is het land waar onze vaste columnist Rik Felderhof een huis op de heuvel liet bouwen en waar hij een aantal maanden per jaar doorbrengt. Om te schrijven. Het derde deel van zijn Vliegenvanger-trilogie verscheen in mei 2017 en speelt zich voor een groot deel af in Tanzania. Tijd dus voor een goed gesprek over De schoonheid van de leugen onder de bladeren van de bananenpalmen met uitzicht op Mount Meru. De schoonheid van de leugen speelt zich voor een groot deel af in Tanzania. Hier groeit Olivia, de hoofdrolspeelster van het derde deel van de trilogie op onder de beschermende vleugels van Mzee Amoz en de excentrieke Duitse barones Helga von Bissacker die in de buurt van Arusha een lodge runt. Neem ons mee naar jouw fascinatie voor dit land en haar bewoners. En wat we daarvan terugvinden in het boek. ‘Ik ben vooral verbonden met Tanzania doordat ik er woon. En dan is het heerlijk om het te beschrijven. De geuren, de houtvuurtjes, de langzaam draaiende ventilatoren aan het plafond. Het is een andere wereld, een wereld die mij fascineert. Ik heb in Afrika heel veel geleerd. Ook doordat ik dagelijks optrek met lokale bevolking en de mensen met wie ik samenwerk. Een van hen is Andreas. Hij is opgegroeid bij de Mbulustam, was als jongetje schaapsherder, ging naar school en leerde voor safarigids. Tijdens de ritten die we maken, praten we over de wijsheden die hij heeft overgenomen van zijn stam, over zijn kijk op de natuur. Hij gaat steevast met zijn bijbel op stap, ik met m’n fles wijn en sigaar.’
ijle lucht. Zwijgend lieten ze hun blik over het landschap glijden; een geelgroene vlakte met daarboven een strakblauwe hemel met een paar witte wolken die langzaam voorbijdreven. ‘Zie je die wolken?’, verbrak Amoz de stilte. Olivia knikte. ‘Dat zijn de taxi’s van de hemel.’ ‘O, misschien zit mijn moeder dan wel in zo’n wolk.’ ‘Denk je weleens aan je moeder?’ ‘Vanmorgen nog onder de douche. Maar verder niet zo vaak.’ ‘Het is ook al lang geleden.’ ‘Misschien moet ik vaker aan haar denken.’ ‘Elk moment is goed.’ ‘Hebt u een leuke moeder, Amoz?’ ‘Ze is ook overleden.’ ‘Jammer.’ ‘Het leven is vaak jammer, daar moet je rekening mee houden. Maar het is belangrijk hoe je ermee omgaat. Elke dag is een bladzijde die je kunt omslaan. Onthoud dat goed.’
Dat klinkt als een perfecte combinatie. Wijn, de bijbel en wijsheid. Het leven in een notendop. Waren dat ook de ingrediënten voor Olivia’s jeugd in Tanzania? ‘Ik heb Andreas in het boek opgevoerd als Amoz. Hij begeleidt dat meisje dat vanuit Italië als kind in Afrika terechtkomt. Ze komt met haar vader die als arts voor Flying Doctors gaat werken in de omgeving van Arusha terecht. Ze wordt overdonderd door de aanwezigheid van een paar personen die in haar jonge leven een belangrijke rol gaan spelen. Na aankomst worden ze welkom geheten op het bordes van een lodge door een barones, die daar de scepter zwaait en haar buurvrouw wordt. Daar ziet ze ook die prachtige zwarte man staan met een wandelstok. Voor haar een soort wijze koning uit Afrika die heel nauw betrokken raakt bij haar opvoeding. Haar naar school brengt, leert tellen in het Swahili, haar op de raadselen en schoonheid van de natuur wijst.’
Even terug naar de excentrieke Duitse barones die een lodge runt en die Olivia laat kennismaken met alles wat groeit en bloeit. Zij heeft haar heil in Tanzania gezocht en gevonden na een niet zo leuke jeugd, waarin ze zelfs even de kapster van Hitler was. Het valt me op dat je in elk van de drie delen van De Vliegenvanger een belangrijke rol hebt ingeruimd voor een of meer vrouwen ‘op leeftijd’. ‘Ik denk dat dat niet voor niets is. Ik ken veel oudere vrouwen, vind hun gezelschap vaak bijzonder plezierig en boeiend. Ze hebben een heel leven achter de rug, ze hebben de ervaring en het karakter om zichzelf en het leven te relativeren. Dat spreekt mij enorm aan. Ook deze Helga von Bissacker is een bijzondere vrouw. Voor haar karakter heb ik mijn inspiratie gevonden in een vrouw die hier bij mij in de omgeving woonde en daar een eigen lodge had. Een gekke vrouw, die toen ze jong was, hoedjes maakte van de dieren die ze schoot. In het boek zijn haar ouders bevriend met de ouders van Hitler. Adolf was een regelmatige gast van de familie. Als meisje speelde Helga graag kapster en zo mocht ze ook Hitler kappen »
In de verte beklommen drie giraffen de helling van een heuvel en daarboven zweefden twee adelaars gedragen door de thermiek in de
Tekst: Marjolein Westerterp