Ken Wijn-magazine 37

Frans

eddy deKeteLaere Restaurant L’Ecailler

Bert recour Restaurant Pegasus

Bernard Lescrinier Bernardin@Home

Jean VandenBerghe Restaurant Olijfboom Koen deVos Restaurant La Cravache

saint germain Bistro Père & Mère

stéphane Buyens Hostellerie Le Fox

LieVen demeestere Restaurant Arenberg

Jaargang 19 nr 37 Herfst 2022 Oplage 2700 exemplaren

Leden van de Vlaamse Wijngilde ontvangen Ken Wijn-magazine tweemaal per jaar gratis.

Niet-leden of leden die extra exemplaren willen, kunnen een abonnement nemen

abonnement@vlaamsewijngilde.be www.vlaamsewijngilde.be

Redactieraad

Pierre Paul Stacanov (hoofdredacteur)

Simonne Wellekens (eindredacteur) Hugo Van Landeghem Gudrun Huvelier Jean-Pierre Tavernier Kristel Balcaen Michel Van Zandijcke Peter Doomen Anne Siebens

Verantwoordelijke uitgever Redactie Ken Wijn-magazine p/a Pierre Paul Stacanov Distelstraat 28 9000 Gent +32 475 544 765 pierrepaul@vlaamsewijngilde.be Infoadres publiciteit valerie@vlaamsewijngilde.be Website www.vlaamsewijngilde.be

Coverfoto: De wijngaard van Ruffus in Henegouwen © Vignobles des Agaises - Ruffus Layout en druk Cousto

Kaarten Kaarten van wijnregio's gegenereerd met Wine Maps Pro (www.winemapsapp.co.uk).

Copyright © Jon Lord (© OpenStreetMap contributors).

INHOUD

MONDIG MET WIJNSEIZOEN 2

FEEST VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE: EEN VOORUITBLIK

BORDEAUX 2021 - EEN HETEROGEEN JAAR MET TAL VAN UITDAGINGEN

6 46 9

CHEVERNY EN COURCHEVERNY: VERBORGEN JUWELEN

55

In de kijker

Wijn in eigen land 23 Er is toekomst voor zero residu wijnen in België 29 20 jaar Ruffus 34 Het waait in de Westhoek

En verder … 4 Het eerste woord 14 Aula Vini Pro Piemonte April 2022 17 Gouden Land van Waas 37 Vino Nobile di Montepulciano geproefd door Commanderij Amici 42 Ken Wijn-wedstrijd: leuk en enerverend 44 Nationale proeven editie 2022 52 Intussen in Saint-Emilion: de classificatie van 2022 60 Château La Pointe: het verhaal van een geslaagde overname 65 Château Talbot: een zeldzame combinatie van kracht, frisheid en elegantie 69 Ribera, Ribeira of Ribeiro? 76 A taste of Portugal 78 Brief uit Spanje 80 Boekreview 82 Het laatste woord

De uitgever kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de inhoud van de artikels, noch voor die van de interviews, die onder de verantwoordelijkheid van de auteurs vallen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Nationaal Comité

VOORZITTER - PRESIDENT – PRÉSIDENT Luc Dewulf luc@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENTVICE-PRÉSIDENT Wouter De Nul wouter@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENTVICE-PRÉSIDENT Simonne Wellekens simonne@vlaamsewijngilde.be

WIJNMEESTER - WINE MASTER - MAÎTRE DE VIN Peter Doomen peter@vlaamsewijngilde.be

SECRETARIS - SECRETARY - SECRÉTAIRE

Gerard Vanden Abbeele gerard@vlaamsewijngilde.be

PENNINGMEESTER - TREASURER - TRÉSORIER Dirk Declercq dirk@vlaamsewijngilde.be Marc Hollemans marc@vlaamsewijngilde.be

PUBLIC RELATIONS

Gracy Poppe gracy@vlaamsewijngilde.be

ADJUNCT-PUBLIC RELATIONS

Valérie Heuvelmans valerie@vlaamsewijngilde.be

COMMUNICATIEVERANTWOORDELIJKECOMMUNICATION MANAGER - RESPONSABLE DE COMMUNICATION

Pierre Paul Stacanov pierrepaul@vlaamsewijngilde.be

WEBMASTER

Sara De Meyer sara@vlaamsewijngilde.be

HET EERSTE WOORD

Beste wijnvrienden,

De oktobermaand is stralend begonnen. Het ziet ernaar uit dat onze wijnbouwers een uit stekende oogst binnenhalen. Na een zeer moei lijk jaar 2021 is dit voor velen een verademing. Ook het nieuwe gildejaar wordt overal op gang getrokken, hoewel vele besturen met een bang hart afwachten, want er is opnieuw onheil spellend nieuws. Gaan de deuren weer dicht? Hoelang blijven we gespaard van de pandemie? Wat met de energiecrisis? Elke vereniging, elke organisatie hoopt het beste. Laten we toch maar positief blijven en er ten volle voor gaan.

Op 2 oktober vonden na lange tijd weer de meester- en grootmeesterproeven plaats in het lieflijke Kasterlee, hartje van de Noorderkem pen. Mijn homeclub, Amici, onder leiding van voorzitter Luk Segers en zijn team, had voor de gelegenheid een prachtlocatie uitgekozen, het nieuwe cultureel centrum. 25 kandidaten kon den er in alle sereniteit proeven en de theoreti sche vragen oplossen. Zoals dat de gewoonte is, hing er een gezonde sfeer van spanning en ner vositeit. Peter Doomen, in zijn bekende stijl, zorgde opnieuw voor een uitstekende selectie wijnen. Duidelijk was dat de theoretische vra gen enige studie vergden. 22 van de 25 kandi daten slaagden met glans. Blije gezichten alom. Vele meesters tekenden meteen bij om volgend jaar voor grootmeester te gaan. Uiteraard kan dit. Dat brengt immers mee dat we bij volgen de editie opnieuw een genormaliseerd aantal kandidaten op het deelnemersveld mogen ver wachten. Kandidaat-organisatoren mogen zich vanaf nu bij Peter aanmelden.

Classés van Saint-Emilion stelden hun recen te jaargangen voor: 2018 en 2019, uitstekende wijnjaren. Het is even geleden dat we de Asso ciation de Grands Crus Classés, die de Vlaam se Wijngilde sinds jaar en dag zeer genegen is, op bezoek kregen. De oorzaak was uiteraard de pandemie. Dit jaar waren ze terug met een mooie selectie. De activiteit is zoals steeds toe gankelijk voor zowel leden als niet-leden.

Zondag 29 januari 2023 wordt een bijzonder feest. Met fierheid kondigen we de komst aan van een delegatie uit Zuid-Afrika die met hun wijnen het Feest van de Vlaamse Wijngil de zullen verrassen. In de ochtend is een uitge breide degustatie gepland. Nog eens 15 wijnen zullen worden geserveerd bij het feestmaal. Het Nationaal Comité levert voor deze gelegen heid een belangrijke inspanning door de prijs democratisch te houden om veel gildevrienden aan te sporen deel te nemen. We danken alvast de gastheren en gastvrouwen van de Lozen Boer in Lochristi om dit mede mogelijk te ma ken. Bijzondere dank gaat naar ondervoorzit ter Wouter De Nul voor zijn inzet en het samen brengen van de Zuid-Afrikaanse wijnbouwers. Niemand mag hier ontbreken!

Wat met de Wijnronde? Uiteraard hoort deze thuis in het lijstje. Op 13 en 14 mei doorkrui sen we de Pays de l’Aube of Champagne Deel II. Een meeslepend programma is volop in de maak. De rally voor familie en vrienden komt in een nieuw kleedje en ook de traditionele ver broederingsavond met de deelnemende wijn bouwers, in de omgeving van het middeleeuw se Troyes, onze uitvalbasis.

EREVOORZITTER – HONORARY PRESIDENT –PRÉSIDENT D'HONNEUR

Hugo Van Landeghem

Het nationaal wijnmenu 2022-2023 oogt boeiend. De aftrap was de Aula Vini op 13 november. 22 topdomeinen uit de Grand Cru

Tot slot sluiten we het gildejaar af met een laat ste activiteit op zondag 11 juni en gaan we met z’n allen op een sympathieke wijze opnieuw in

LUC DEWULF Nationaal Voorzitter Vlaamse Wijngilde

de clinch tijdens de Ken Wijn-wedstrijd. Wie zakt af naar de Kempen voor de zoveelste wijn proefkamp? Amici was in 2022 de winnaar.

Het Nationaal Comité zit niet stil, integendeel. Behalve de organisatie van nationale wijnevents, staat ook het concept ‘Deel de wijnbouwer’ in de startblokken. Vele commanderijbesturen zijn permanent op zoek naar interessante avonden en thema’s. Boeiende ideeën zoals de uitnodi ging van een wijnpersoonlijkheid, een wijn bouwer of een bijzonder thema, zijn vaak niet realiseerbaar als commanderij alleen. Het idee om de verenigingen hierbij te helpen groeide gestaag en is vandaag rijp. Wijnbouwers, veel al begeleid door hun Belgische invoerder, zijn bereid om naar Vlaanderen af te zakken als dit event goed georganiseerd wordt en efficiënt kan plaatsvinden. Met andere woorden, door een goede samenwerking tussen verschillende com manderijen kan dit project slagen. Gracy Poppe als nationaal PR-verantwoordelijke en secretari sassistente Sarah De Meyer hebben een digitaal platform uitgewerkt met een databank van nati onale en internationale wijnbouwers en profes sionals. Tal van wijnbedrijven tonen interesse om commanderijen te bezoeken. Toegang tot dit forum via onze website www.vlaamsewijngilde. be is voorbehouden aan de wijnmeesters en de voorzitters van de diverse commanderijen.

Het concept is bijzonder aantrekkelijk indien alle partijen hier de nodige aandacht aan beste den. Wie mensen kent die met wijn bezig zijn of op reis wijnbouwers ontmoet, informeer hen over dit initiatief. Indien er interesse is, laat het weten aan Gracy Poppe. Zij zal zorgen voor de verdere communicatie. Eens opgenomen in de database, ligt evenwel de organisatie bij de com manderijen. Bij het geregeld consulteren van het forum zal je steeds nieuwe mogelijkheden terug vinden. Spreek op tijd af met andere comman

derijen. De constructieve inzet van eenieder is cruciaal voor het succes van dit initiatief.

Last but not least, gaat de nieuwe editie van Mondig met wijn van start in januari 2023. Het wordt een aangepaste versie rekening hou dend met de commentaren van de eerste: 2 mo dules met 3 sessies en telkens 4 wijnen om te proeven en te bespreken. Afspraak op vrijdag NIET op maandag. De live versie werd heel erg gesmaakt en zal opnieuw door de lesgevers met veel enthousiasme worden gepresenteerd. Tij dig inschrijven is de boodschap zodat wij ons tiptop kunnen voorbereiden. Alle details vind je op onze website en in de Ken Wijn-flash. Nieuw: volg ons op Instagram en Facebook! Kerstmis en Nieuwjaar komen eraan, een leuk idee voor onder de kerstboom is om eens een wijncursus cadeau te doen.

Dit was het dan voor nu. Veel leesgenot en tot snel op een van de volgende nationale events,

Luc Dewulf Nationaal Voorzitter

Nationaal Comité Vlaamse Wijngilde: (vlnr) Dirk Declercq, Simonne Wellekens, Gerard Vanden Abbeele, Luc Dewulf, Marc Hollemans, Sara De Meyer, Peter Arijs, Pierre Paul Stacanov, Peter Doomen, Wouter De Nul

EVENEMENTEN VLAAMSE WIJNGILDE

29 januari 2023

Feest Vlaamse Wijngilde: Zuid-Afrika De Lozen Boer, Lochristi

24 februari 2023 Mondig met Wijn Start module 1 (3 sessies)

4-5 maart 2023 Wijnfocus Kempen Organisatie Commanderij Kempen Zaal Elsum, Geel

13-14 mei 2023 Wijnronde Champagne Aube

11 juni 2023 Ken Wijn-wedstrijd Organisatie Commanderij Amici

Raadpleeg www.vlaamsewijngilde.be voor up-to-date informatie

Ken Wijn-magazine heeft een abonnementenservice. Het magazine ligt enkele dagen na verschijning (2x per jaar: lente en herfst) in uw bus.De kostprijs bedraagt 10 euro per nummer per exemplaar, inclusief portkosten. Betaling vooraf op de rekening van de Vlaamse Wijngilde met vermelding van uw abonnementsnummer. Enkel verzending naar een Belgisch adres. Een abonnement geldt voor een jaar (2 nummers).

Interesse?

Neem contact op met abonnement@vlaamsewijngilde.be en vermeld het aantal exemplaren dat u wenst te ontvangen per nummer. Vergeet niet uw postadres te vermelden. Bij inschrijving ontvangt u van ons een abonnementsnummer en het rekeningnummer van de Vlaamse Wijngilde.

Leden van de Vlaamse Wijngilde hoeven zich niet te abonneren: zij krijgen het magazine via het bestuur van de eigen commanderij.

www.vlaamsewijngilde.be/ken-wijn/ken-wijn-magazine/abonnement/

MONDIG MET WIJN MONDIG, ZEI U?

PETER DOOMEN Nationaal Wijnmeester

De Vlaamse Wijngilde beseft als geen andere organisatie waar het kalf gebonden ligt. Vele jongeren ontdekken wijn: met vrienden op een terras, bij de barbecue, of gewoon omdat het hen prikkelt.

Maar vinden ze de juiste woorden? Het is niet gemakkelijk! Je proeft iets, maar dadelijk een woord plakken op die geur of smaak?

Een cursus Mondig met Wijn moet hier het gepaste antwoord bieden. We proeven een aantal prima wijnen waar je ook nog wat van leert. De proefsessies zijn uitermate interactief, de stemming dikwijls uitgelaten.

Want iedereen houdt ervan om wijn te proeven in goed gezelschap. Mon dig met Wijn doet nét dat en een tikje meer. Je proeft samen met vrien den excellente wijnen, maar met kundige begeleiding.

AANVANGSJAAR 2021

We piloteerden deze formule in 2021. Het bleek meteen een schot in de roos: heel wat commanderijen maar ook lokale proefgroepjes sloten zich aan en leerden heel wat bij over de edele kunst van het wijn proeven. Lees enkele van de getuigenissen bij dit artikel en je weet dat dit echt is. Het programma was dan ook zorgvuldig samengesteld. Drie modules zouden we aanbieden: een inleiding, eentje gericht op witte wijnen en eentje op rode wijnen. In elke module waren er een drietal sessies, waar bij we telkens een aantal aspecten van het wijnproeven belichtten.

In vele Vlaamse huiskamers werden deze sessies gevolgd. Vaak met vrienden of familie, want dat maakt de zaak natuurlijk gemakkelijk be taalbaar. Maar de essentie was: we leren van elkaar. Ja, ook de lesgevers leren bij :-)

Toch leerden we ook heel wat in verband met de organisatie: bijvoor beeld, dat een maandagavond niet de meest geschikte dag is. Of: dat de cursus met negen avonden wel érg inspannend is. Daarom besloten we om uit te wijken naar een vrijdagavond en om het aantal avonden te be perken tot zes.

HET NIEUWE CONCEPT

Dit gildejaar pakken we uit met een fris concept: een set proefavonden van twee keer drie, waarbij we focussen op de drie grote wijnstijlen in module 1 en de drie belangrijkste wijnlanden in module 2.

De drie hoofdstijlen in wijn zijn natuurlijk mous serend, wit en rood. Daarover gaat module 1. We leggen in heldere termen uit wat elk van deze stij len betekent. En vooral: hoe je die wijn proeft en waar je moet op letten.

De tweede module gaat over de belangrijkste wijn landen ter wereld, zeker wat betreft de volumes en stijlen wijn die er gemaakt worden. Frankrijk, Italië en Spanje spelen hier de hoofdrol. Is het een toeval dat ze allemaal rond de Middellandse Zee liggen?

De vraag stellen, is ze beantwoorden. We zien el kaar op Mondig met Wijn.

Deze cursus richt zich tot iedereen: bestaande leden van de Vlaamse Wijngilde en niet-leden. Aansluiting bij de Vlaamse Wijngilde is dus geen voorwaarde. Uiteraard kun je later bij een commanderij aansluiten, want dankzij deze cursus kan je met meer kennis van zaken deelnemen aan proeverijen. Deelname kan zowel individueel, als koppel, met een groep vrienden of commanderijleden.

De cursus is opgebouwd uit twee modules van telkens drie sessies. In elke module zijn 12 flessen wijn (75 cl) inbegrepen die worden opgestuurd. De cursus wordt gegeven in een ‘webinar’ formaat. De wijnen worden live geproefd en besproken. Een interactieve component laat toe om je eigen proefervaring te delen en vragen te stellen. Er is geen examen of evaluatie verbonden aan deze cursus.

De sessies vinden telkens plaats op vrijdag om 20u. Alle sessies worden opgenomen, dus je kan deze ook altijd later (her)bekijken.

MONDIG MET WIJN

Een getuigenis - Ronny Vansant, Commanderij Amici

Goed gezelschap, goed glas wijn en veel praatjes erover. Mondig zijn er velen. Maar waarheden en correct beschrijven van wijn dat is zonder te diep in het glas te gaan veel moeilijker. Wij, dan bedoel ik, ouders van, hebben ondertussen al wat meerdere wijnwateren doorzwom men en veel info en kennis vergaard. Onze jeugd kijkt en proeft wel eens mee, maar wil, mondig als ze zijn, graag ook “zo” over wijn kunnen spreken.

Dit idee speelde in ons hoofd en lag blijkbaar op tafel bij de Vlaamse Wijngilde. Met de juiste wijnkenners en vele wijnexpertise zetten zij de 10-delige cursus op. Prachtinitiatief. De start was zoals wij zeggen “boenk erop”! Mooie presentatie, correcte uitleg.

Wij verbouwen elke week ons kapsalon tot Wijnsalon om samen met onze jeugd aan de grote tafel dit Vlaamse Wijngilde initiatief te volgen. Met al wat wijnkilometers op de teller kunnen en willen we af en toe nog extra bijsturingen geven als de cursus bezig is.

Het is goed dat er thuis al een glas wijn werd gedronken en onze jeugd al over enkele wijnter men gehoord had. Met 10 sessies kan je niet 'alles' over wijn leren of weten, maar het ganse pakket geeft je wel de punch en basis om te verlangen naar meer.

Dit initiatief is wel een topprestatie om velen warm te krijgen om van wijn te genieten en veel mondiger over te komen zonder te diep in het glas te kijken! Upgrade en vervolg kijken wij, jong en oud, naar uit.

Getekend, De 7 jonge en oude wijnleergierigen

Praktisch

© Ronny Vansan

Château Barde-Haut

Château Bellefont-Belcier

Château Bellevue

Château Cadet-Bon

Château Chauvin

Château Clos de Sarpe

Château Corbin

Château Côte de Baleau

Clos de L’Oratoire

Clos des Jacobins

Clos Saint-Martin Couvent des Jacobins

Château Dassault Château de Ferrand Château de Pressac

Château Destieux Château Faugères

Château Faurie de Souchard Château Fleur Cardinale Château Fombrauge

Château Fonplégade

Château Fonroque

Château Franc Mayne

Château Grand Corbin

Château Grand Corbin-Despagne

Château Haut-Sarpe

Château Jean Faure

Château La Commanderie

Château La Couspaude

Château La Fleur Morange

Château La Marzelle Château La Serre

Château La Tour Figeac

Château Laniote Château Larmande Château Laroque

Château Laroze

Château Le Chatelet

Château Le Prieuré

Château Les Grandes Murailles

Château Moulin du Cadet

Château Petit Faurie de Soutard Château Ripeau

Château Rochebelle

Château Saint Georges Côte Pavie

Château Sansonnet

Château Villemaurine

Chateau Yon-Figeac

Une mosaïque de terroirs compose la palette de nos crus. Autant de compositions originales possibles pour une grande diversité de vins.

A patchwork of different soils forms the palette of our Grand Cru vineyards, offering an infinite wealth of original blends, and a diverse range of wines.

Cette Association de Grands Crus Classés réunit des propriétés qui ont été reconnues pour la qualité de leur vin, de leur terroir et de leur savoir-faire.

Ensemble aux quatre coins du monde pour partager avec les professionnels comme les particuliers l’excellence de nos vins et la passion qui nous anime.

This Association of Grands Crus Classés gatheres wineries known for the quality of their wine, their terroir and their savoir-faire.

Together we go to the four corners of the earth, to share with wine professionals and enthusiasts alike, the excellence of our wines, and the passion that drives us.

GRANDS CRUS CLASSÉS SAINT-ÉMILION L’ASSOCIATION

14 rue Guadet 33 330 Saint-Émilion - FRANCE @agccse - T. +33 (0) 5 57 55 53 15 - contact@agccse.fr www.agccse.fr

FEEST VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE 2023

ZUID-AFRIKA IN DE KIJKER

Zondag 29 januari 2023 organiseert het Nationaal Comité het jaarlijks Feest van de Vlaamse Wijngilde.

De festiviteiten gaan door in De Lozen Boer in Lochristi en voor de tweede keer in de geschiedenis gaan we buiten de Europese grenzen. Gastland is het prachtige Zuid-Afrika waar een nieuwe generatie wijnbouwers opmerkelijk frisse wijnen maakt met evenwicht en elegantie. We laten jullie het zelf graag proefondervindelijk in het glas vaststellen.

MINNEGOED WINES

Speciaal voor ons feest van de Vlaamse Wijn gilde komen op vraag van importeur Minne goed Wines maar liefst vijf Zuid-Afrikaanse wijnbouwers naar België.

ATARAXIA – WALKER BAY

Op korte afstand van het kustplaatsje Herma nus ligt de Hemel-en-Aardevallei en de claim is terecht. Het landgoed van Ataraxia bevindt zich op een bijzonder hemels stuk land onder een torenhoge bergtop van de Babylonstoren. Naast zijn niet aflatende schoonheid is Ataraxia de thuisbasis van enkele van de meest specta culaire terroirs die Zuid-Afrika te bieden heeft.

WOUTER DE NUL Nationaal Ondervoorzitter

De wijngaarden in de onmiddellijke nabijheid van de Zuid-Atlantische Oceaan, de aanplant op hoogte en de overwegend op het zuiden ge richte koele hellingen creëren ideale omstan digheden voor het telen van koelere en klimaat vriendelijke druiven.

Ataraxia is Grieks voor "een serene gemoeds toestand, vrij van zorgen en preoccupatie", een gemoedstoestand die wijnmaker Kevin Grant

en zijn vrouw Hanli hopen over te brengen op de internationale klanten die hun prachtige landgoed bezoeken of elders van hun wijnen genieten. Minnegoed Wines heeft vier wijnen van Ataraxia in het assortiment: een strakke niet-houtgelagerde ‘cool climate’ sauvignon blanc, een houtgelagerde chardonnay, een pinot noir en de rode Serenity, een unieke Zuid-Afrikaanse blend van pinot noir, cinsault en pinotage, een druivenras met als ouders pi not noir en cinsault. Sinds kort is ook de char donnay Earthborn beschikbaar, hun eerste wijn met biolabel.

BENGUELA COVE LAGOON WINE ESTATE – WALKER BAY

Dit luxe wijnlandgoed in Hermanus met zicht op de Atlantische Oceaan is adembenemend! Dichter bij de oceaan is onmogelijk. De wijn gaarden van Benguela Cove liggen vlakbij Hermanus waar u walvissen kan spotten. De uitzonderlijk dichte nabijheid van de zee en de unieke omstandigheden met matige winden verkorten de scheuten van de wijnstokken en zorgen voor kleinere bladeren en druiven. Dit verhoogt de kwaliteit van de druiven. Het ter roir is rijk aan klei en calcium.

De wijngaarden van Benguela Cove profiteren van de unieke omstandigheden. De zuidooste lijke zeebries wordt gekoeld door de Bengue lastroom die vanuit Antarctica komt. Deze af koeling na de warme zomerdagen is welkom en zorgt ervoor dat de wijnstokken ’s nachts even kunnen bekomen. Bovengemiddelde regenval zorgt voor natuurlijke irrigatie en wijnbouw in perfecte omstandigheden. Het landgoed produceert een reeks bekroonde wijnen van sauvignon blanc, chardonnay, sémillon, viog nier, cabernet sauvignon, merlot, shiraz, ca bernet franc, petit verdot, pinot noir, malbec en mourvèdre.

SHANNON VINEYARDS – ELGIN

Shannon Vineyards bevindt zich in de Elgin Valley binnen de Kogelberg-biosfeer, het ap pelen- en perencentrum van Zuid-Afrika. De meest gewaardeerde wijnproducenten vestig den zich in deze ’cool climate’ regio met een fantastisch kwaliteitspotentieel. De unieke klimaatomstandigheden zorgen ervoor dat de druiven in Elgin langzamer en langer op de wijnstokken kunnen rijpen. Dit betekent een lage pH, een goede natuurlijke zuurgraad en perfect uitgebalanceerde smaken. Kortom wij nen met elegantie en structuur, die bovendien uitstekend verouderen. De vinificatie-aanpak van het team van Shannon Vineyards streeft naar maximale minerale expressie en indi vidualiteit van de verschillende terroirs, met een minimale interventie. James en Stuart Downes zijn gepassioneerd en willen het po tentieel van de Elgin Valley maximaal weer spiegeld zien in hun wijnen. James is ver antwoordelijk voor het wijngaardbeheer en respecteert de wijnbereiding van Gordon en Nadia, terwijl Stuart zich over de marketing ontfermt. Een mooi familieverhaal en wijnen met een echt ‘gevoel van plaats’.

UVA MIRA MOUNTAIN VINEYARDS – STELLENBOSCH

Uva is het Latijnse woord voor druif, Mira be tekent prachtig, wonderbaarlijk en vol charme. De wijngaarden liggen tot op 620 meter boven de zeespiegel op de hellingen van de Helder berg, vlakbij het bekende natuurreservaat Hel derberg bij Stellenbosch. Het uitzicht op False Bay en Table Bay is adembenemend.

De visie van Uva Mira is duidelijk: de natuur optimaal benutten om wijnen van de hoogste

Johann Fourie, wijnmaker Benguela Cove

kwaliteit te produceren. Traditionele technieken worden gecombineerd met de laatste technologische innovaties om moderne wijnen van inter nationaal niveau te creëren met een ultiem respect voor het terroir.

Uva Mira Mountain Vineyards ligt in de kuststreek van Zuid-Afrika in een gebied met enkele van de oudste bodems ter wereld. Het zichtba re bewijs hiervan ligt in de hoge, verweerde bergen die het omringende landschap sieren en de Helderberg-bergketen waartegen de wijngaarden zich nestelen.

Er wordt grote zorg besteed aan de keuze van een bepaalde onderstam, variëteit en kloon in functie van elke wijngaard.

Hoogte beïnvloedt het algehele klimaat, want voor elke honderd meter stijging daalt de gemiddelde temperatuur met 1° C. De hooggelegen wijn gaarden profiteren van deze koelere omstandigheden die het rijpings proces vertragen. De nabijheid van de oceaan en de frisse zeebries zijn ideaal voor de wijngaarden, vooral tijdens de rijpingsperiode in februa ri, wanneer de landtemperaturen hoog zijn en de False Bay Ocean koel wordt gehouden door de koude Benguelastroming. De koele zeebries met hogere relatieve vochtigheid vertraagt het rijpingsproces van de drui ven, wat leidt tot optimale fenolische rijpheid met lagere suikerniveaus en een natuurlijke hogere zuurtegraad van de wijnen. Het effect van deze koelere rijpingscondities is duidelijk tijdens de oogst, die gemiddeld twee weken later plaatsvindt dan bij de wijngaarden in de lagere delen van Stellenbosch.

Wijnmaker Christiaan Coetzee komt persoonlijk naar België om zijn streven naar perfectie toe te lichten. Hij laat niets aan zijn aandacht ont snappen om wijnen met elegantie en een lange levensduur te garanderen. De deugd van het maken van wijn ligt in het luisteren naar het gefluister van Moeder Natuur en het beantwoorden met de juiste hoeveelheid zorg

en aandacht. Geavanceerde apparatuur wordt gecombineerd met actueel wetenschappelijk onderzoek en eigen ervaring om deze fascinerende cre atie van de natuur tot wijn te begeleiden. "Onze voetafdrukken laten we achter in de wijngaarden en onze ziel in de kelder". De plukdatum wordt puur bepaald door te proeven op fenolische rijpheid van de bessen, een beslissing op basis van smaak. Elke druif wordt met het grootste respect behandeld door zorgvuldige selectie en delicate handpluk. De bessen worden voorzichtig geplukt in bakjes van 18 kg en in de vroege ochtend bij koele temperaturen naar de kelder vervoerd. In de kelder wordt elke indi viduele bes zorgvuldig met de hand geselecteerd op de sorteertafel, zodat alleen het allerbeste wordt gebruikt voor het maken van fijne wijnen. De focus ligt op aandacht voor elk detail, met ultieme zorg voor elke druif. De gisting vindt plaats in moderne roestvrijstalen fermentatietanks en de malolactische omzetting, afhankelijk van de wijn, vindt plaats in het vat. Na de gisting rijpt de wijn in Franse eikenhouten vaten. Elk vat is spe cifiek geselecteerd voor een bepaalde wijn en wijnstijl. Elk detail wordt overwogen: de specifieke kuipers, de oorsprong van de eik, het roosteren van de eik en de grootte van het vat. Dit is streven naar perfectie.

Shannon Vineyards

Karlin Nel, wijnmaakster Vrede & Lust

VREDE EN LUST – FRANSCHHOEK

Vrede en Lust heeft een zeer rijk verleden van meer dan 300 jaar. Het start te al in 1686 en zelfs met een Vlaming in de hoofdrol. Jacques de Savoye was een textielondernemer uit Gent die door religieuze fanatiekelingen werd verbannen waardoor hij eerst naar Middelburg (Zeeland) verhuisde en nadien naar de Kaap, aan de voet van Drakenstein. Het is daar dat hij de boerderij oprichtte, niet vermoedend dat deze zoveel geschiedenis zou gaan schrijven.

Vele eeuwen en eigenaars later, meer bepaald op 3 oktober 1996 besliste de familie Buys de uitzonderlijke boerderij in ere te herstellen. Met deze 17de eigenaar kwam een wederopstanding. Dana Buys, dynamische voorzitter van een internationaal softwarebedrijf, kocht Vrede en Lust en kreeg de kans om te profiteren van de deregulerende veranderingen in de Zuid-Afri kaanse wijnindustrie. Toen de naburige Wolve Kloof op de markt kwam, bracht Buys de twee historische delen van Vrede en Lust opnieuw bij elkaar.

Het estate Vrede en Lust lijkt nu opnieuw op dat van 1783. Dana Buys, de oudste van drie broers, is een partnerschap met zijn jongere broer Etienne aangegaan om de boerderij te beheren en toe te zien op de verbeteringen van de wijnbouw. De jonge beloftevolle wijnmaakster Karlin Nel rijgt de medailles aan mekaar op internationale wedstrijden. Naast de wijngaar den in Paarl beschikt Vrede en Lust ook over Casey’s Ridge farm in de ‘cool climate’ regio Elgin. Hun riesling Early Mist uit deze regio mag zeker niet ontbreken op het feest van de Vlaamse Wijngilde op 29 januari 2023.

Praktisch

De festiviteiten in De Lozen Boer in Lochristi starten al om 10 uur in de voor middag met een degustatie. U kan de wijnen proeven aan de degustatietafels en van gedachten wisselen met de wijnbouwers zelf die u graag meer toelich ting geven. Daarna volgt een feestelijk diner met volgend vijfgangenmenu:

IJsselmeerse gerookte paling met fijne garnituur & Arenkha-kaviaar ***

Tongreepjes gevuld met duxelle van champignons en 'Pied de porc' onder een citruskorstje ***

Jong hert met winterse groenten & geconfijt peertje ***

Kaasbordje ***

Dessert volgens seizoen *** Mokka & versnaperingen

We proeven bij al dit lekkers in het bord ook 14 Zuid-Afrikaanse kwaliteits wijnen die ongetwijfeld een diepe indruk zullen achterlaten.

Leden betalen voor het feest 100 euro ‘all-in’. Voor niet-leden is de prijs 120 euro. Snel inschrijven is de boodschap! Wij hopen u talrijk te mogen begroeten.

GASTRO EVENTS

Hof ten Damme organiseert het hele jaar door gastronomische events waarop u van harte welkom bent.

Reserveer via +32 (0)3 575 02 77, info@hoftendamme.com of www.hoftendamme.com

We verzorgen ook graag uw huwelijk of business evenement.

Meer dan achtduizend jaar wijncultuur zitten in de Georgische geschiedenis vervat.

De parel van de Kaukasus én de bakermat van de wijn

Georgië, de parel van de Kaukasus én de bakermat van de wijn, trekt de laatste tien jaar bijzondere belangstelling van wijnkenners en natuurliefhebbers.

De wieg van de wijn, zo bevestigde een groep internationale onderzoekers in 2016 toen zij de oudste deeltjes wijn steenzuur vonden op zo’n 50 km van de hoofdstad Tbilisi.

Dit feit verbaasde geen enkele Georgiër. Net zoals België ondenkbaar is zonder bier en chocolade is Georgië geen Georgië zonder wijn. Het absolute belang van de wijntraditie in dit land wordt niet alleen aangetoond door wetenschappelijke observatie, maar ook door de versmelting van dit nationale product met de Georgische cultuur, kunst, natuur, geschiedenis en levens wijze.

Eeuwenoude, mooie traditie

Mijn persoonlijke band met wijn dateert van bij mijn geboorte. Nee, mijn moeder gaf me geen wijn in plaats van moedermelk. De liefde en vreugde van mijn vader bracht de wijn in mijn leven door een eeuwenoude, mooie traditie te volgen. Ter gelegenheid van mijn geboorte kocht hij een voorraad excellente bewaarwijn op om er later een bijzonder belangrijk moment in het leven van zijn dochter mee te vieren. En jawel, 26 jaar later genoot ik tijdens onze bruiloft van deze buitenaardse Rkatsiteli-wijn. Dit mooie gebaar wees mij de weg naar de wereld van wijn en later naar onze wijngaard, de opleiding tot sommelier-conseil enz.

Inmiddels is wijn mijn passie geworden. In 2016 is de droom om zelf wijn te maken realiteit geworden en sinds 2019 laat ik Belgische wijnliefhebbers hier en in Georgië genieten van onze wijn.

“It’s better to see once with your own eyes than to hear a thousand times”.

Met deze wijsheid in het hoofd neem ik kleine groepjes wijnliefhebbers drie keer per jaar mee op een wijntrip naar Georgië.

Dan show ik onze rijke wijntraditie, de eeuwenoude vinificatie-methode, de enorme biodiversiteit aan druivenrassen en de sociaal-economische context van de Georgische wijnbouw. We gaan ter plaatse proeven van het rijke culinaire erfgoed en genieten van de prachtige natuur en architectuur. We verdiepen ons in de geschiedenis om alle ervaringenbeter te kunnen plaatsen.

Dankzij de beroemde Georgische gastvrijheid kunnen we zo aan den lijve ondervinden hoe wijn in het dagelijkse leven van elke Georgiër is ingebed. Niet te verbazen dat dit concept een breed publiek aanspreekt en dan in het bijzonder de wijnkenners.

Onze natuurwijnen maken we op ambachtelijke wijze in qvevri’s

Ik ben erg blij dat de Europese wijn liefhebber de rijkdom en het typische karakter van Georgische wijn waardeert. Onze eigen ElenQVino-wijnen werden meermaals geprezen in tijdschriften en toprestaurants en dat maakt mij bijzonder trots en dankbaar.

Onze natuurwijnen maken we op ambachtelijke wijze in qvevri’s (aardenkruiken) en met de lange schilweking.

Tegelijk innoveren we tijdens het vinificatieproces om nieuwe smaken en evoluties in onze wijnen tekrijgen. Alles wat we doen, gebeurt met liefde en respect voor denatuur en we zetten ook voornamelijk in op inheemse druivensoorten.

Onze amberwijnen onderscheiden zich van andere door hun verfijning, elegan tie, zuiverheid en intensiteit van aroma’s en smaken.

Omdat we op kleine schaal ambachtelijk produceren en mede door de principes van natuurwijn is elke wijn uniek en dus steeds een nieuwe ontdekking.

Lang leve ons allen

De politieke onrust en oorlog in Oekraïne zaaien twijfel om Georgië op de lijst van droombestemmingen te zetten. Dit is jammer, maar Georgië blijft op post met zijn rijke cultuur, natuur en met zijn ongelofelijke wijntraditie. Ik sluit mijn verhaal af met een woord dat in Georgië veelvuldig over de tong gaat. Gagvimardjos! Dit wordt gezegd bij het klinken en betekent zoveel als “Lang leve ons allen”.

Elene Melikidze Concept Builder Sommelier-Conseil

Het is beter één keer met je eigen ogen te zien en met je eigen mond te proeven dan duizend keer te horen

AULA VINI

PRO PIEMONTE APRIL 2022

Het had wat voeten in de aarde om alles rond te krijgen voor deze uiterst prestigieuze degustatie met als topic de sterren uit Piemonte. Het Consorzio I Vini del Piemonte stelde hoge eisen en terecht want wat gepresenteerd werd, was niet van het allerminste. Hoewel de focus op de edele druiven ‘barbera en nebbiolo’ lag, al eeuwenlang verbonden met de grote wijnen van Piemonte, werd ook aandacht gegeven aan minder bekende lokale druiven uit piepkleine DOCs in Alto Piemonte. Barbera en nebbiolo waren het onderwerp van twee masterclasses waarbij via een proeverij de verschillende stijlen van de druiven werden belicht. Andrea Zarattini, partner en communica tieverantwoordelijke van I Vini del Piemonte nam zijn publiek mee in een wereld waar stijl en kwaliteit toonaangevend zijn.

DE ELF ONTDEKKINGEN VAN PETER

Als je op een proeverij belandt zoals die van Pro Piemonte, dan kijk je je ogen uit. Barolo aan de prijs van kraantjeswater, enkel bij de Vlaamse Wijngilde maak je het mee. Ik proefde alles wat er te proe ven viel en keerde gelukkig huiswaarts, want het niveau lag zeer hoog en we kregen een magnifiek diverse proeverij in het glas.

Natuurlijk, de barbera's en nebbiolo's toonden zich van hun beste kant. Maar ik ontdekte ook enkele bijzondere lokale druiven die de moeite van het ontdekken zéér waardig zijn, en daarbovenop een aan tal klassieke rassen waar Noord-Italië bedreven in blijkt.

PETER DOOMEN EN Nationaal Wijnmeester SIMONNE WELLEKENS Nationaal Ondervoorzitter Foto's Peter Doomen

Ettelijke tientallen wijnen proefde ik op amper enkele uren, dus enige concentratie werd ver wacht. Gelukkig waren de proefomstandighe den optimaal en bleef het aandeel opdringeri ge betweters me bespaard, wat op dergelijke proeverijen nogal eens voorkomt. Of nog er ger: proevers die je om de haverklap komen vragen wat je goed vond. Suggestie: proef vooral zelf. Je hebt maar enkele uren tijd, waarom die spenderen aan anderen achterna te hollen? Volg vooral je eigen smaak.

Mijn eigen smaak volgen, dat heb ik dan ook gedaan. Ik wikte en woog, en kwam tot een samenvatting in elf wijnen die ik bijzonder apprecieerde. Betekent het dat ik de andere wijnen niet waardeerde? Natuurlijk niet. In feite waren er amper wijnen die ik niet in mijn persoonlijke wijnkelder zou toelaten. Maar als je me vraagt wat ik de hoogtepunten vond?

Dan kies ik die wijnen, die enerzijds technisch perfect gemaakt zijn, maar anderzijds ook een bijzondere stempel drukken op de wijnlief hebber die ze proeft. Wijnen met persoonlijk

heid, kun je zeggen. Daarbij geef ik ook nog die wijnen het voordeel, die betaalbaar zijn. Al voeg ik daar onmiddellijk aan toe dat je bereid moet zijn, wat meer dan vijftien euro op tafel te leggen voor een goede barolo.

Ik presenteer mijn favorieten in proefvolgorde, dus min of meer wille keurig. Overigens: niemand hoeft het met me eens te zijn, maar dat maakt niet uit. Het leukste is de discussie, niet het winnen ervan.

Concentratie tijdens de masterclass

Geproefd

Cantina di Tortona – Colli Tortonesi ‘Derthona’ 2019

Een florale en zeer fijne wijn in de neus, in de mond iets vettiger met een goede structuur. Timorasso is voor mij een ontdekking en nog een prettige ook. Deze wijn, van een lokale coöperatie, moet amper dertien euro opbrengen: qua prijs zeer ge slaagd voor deze kwaliteit.

Azienda Agricola Foglino 7 – Barbera d'Asti Superiore ‘Se Ven’ 2015

Impressionante aroma's met zwarte kers en een hoge intensiteit. Zeer rijp, veel ex tractie maar ook en vooral heel erg lekker. Het prijskaartje is aan de hoge kant, met € 25.

Monchiero – Langhe Nebbiolo 2019

Sappige wijn met een lichte kleur, zeer nebbiologetint. De tannine is rijp. Prima neb biolowijn.

Olivero Mario – Barbera d’Alba Superiore ‘Campii Raudii’ 2018

Sappig met kers en een zeer lange afdronk. Mooie structuur, daar waar barbera het vaak van zijn elegante fruitigheid moet hebben. De wijn is overigens genoemd naar een Romeinse veldslag, uitgevochten zo'n honderd jaar voor Christus, een fascinatie van de wijnmaker. Een barbera gemaakt om te rijpen en ook dat is niet gebruikelijk.

Mauro Sebaste – Nebbiolo d'Alba 2020

Een wijn met zachte tannine, de geur toont voornamelijk bloemen. Toegankelijk maar ook spannend. Meer van dat!

Mauro Sebaste – Barolo 'Ceretta' 2017 Zelfde producent, zelfde druif. De basis was al goed, maar wat een verschil! Dit is de elegantie ten top, een wijn met zijdeachtige tannine die toch nog vele jaren voor de boeg heeft. De afdronk is sprekend, en ook dat bevestigt me in mijn vermoeden dat hem een lang leven beschoren is. Wat deze wijn voor mij compleet maakt, is zijn duidelijk florale toets.

Renato Corino – Langhe Nebbiolo 2020

Ook weer zo een verraderlijk lekkere wijn, die niet eens 18 euro kost. Sappig en zeer geurig, erg typisch voor de druif en een wijn die vele hoger geklasseerde wijnen naar de kroon steekt.

Azienda Agricola Il Botolo – Barbera d'Asti Superiore 2016 Lange en knappe wijn die duidelijk barbera is. Daar is weinig aan toe te voegen, ge woon lekker zoals barbera moet zijn, maar met het nodige gewicht.

Reva – Barolo ‘Ravera’ 2018

Een duurdere barolo maar wat een finesse en kwaliteit! Nu al fijn, lang en fruitig maar met nog heel veel jaren voor de boeg. Misschien wel de mooiste wijn die ik hier proefde, enkel jammer van het prijskaartje: 85 euro liet ik me vertellen...

Matteo Corregia – Roero Riserva ‘Ròche d'Ampsèj’ 2016

Paul Veraert is een bekende naam bij Italiëspecialisten, en ik noemde op de proeverij zijn tafel 'die van de lange afdronk'. Paul is meer en meer geïnteresseerd in de noor delijke streken van Piemonte die wat minder bekendheid genieten maar desondanks zelden goedkoop zijn. Van alle wijnen die hij presenteerde, viel me opnieuw de wijn van Corregia op. Een superfruitige roero met veel structuur die vele barolo's met verstomming slaat. Minstens tien jaar te bewaren vooraleer we de fragiele finesse kunnen proeven, maar ik heb wat flesjes gekocht om er mezelf op te voorzien.

Podere Ruggeri Corsini – Barolo 'Bricco San Pietro' 2017

Een relatief nieuw domein want het werd pas in 1995 opgericht. Alle wijnen die ik proefde van dit domein zijn goed, maar deze vind ik excellent en naar barolonormen is € 28 een koopje. Je hebt de klassieke geuren van rozen, teer, thee en nootjes maar zeker en vooral een mooie finesse en een prachtige afdronk.

Voorzitter Luc Dewulf van de Vlaamse Wijngilde klinkt op de geslaagde Aula Vini Piemonte

GOUDEN LAND VAN WAAS

FEEST IN COMMANDERIJ LAND VAN WAAS: TERUGBLIK OP 50 JAAR WIJNVRIENDSCHAP

HUGO VAN LANDEGHEM KAREL VAN HOYE

HOE HET BEGON

Het had een ruiterclub kunnen zijn maar het werd een wijncomman derij. In de vroege jaren 1970 ontmoetten twee fervente paardenlief hebbers, Roger Van Acker en Peter Lesire, tijdens een namiddagje paardrijden de bevlogen wijnkenner Georges Goeteyn, die hen uitno digde op een wijndegustatie bij hem thuis te Belsele. Georges wist de twee jonge veertigers zo te enthousiasmeren voor het edele vocht dat ze lid werden van Commanderij Aalst. Maar nauwelijks een jaar later besloten ze op eigen benen te staan en startten ze een nieuwe com manderij. En zo hielden Roger Van Acker, voorzitter, Peter Lesire, penningmeester, en Georges Goeteyn, wijnmeester, op 16 mei 1972 in het historische hotel ‘De Spiegel’ te Sint-Niklaas de Commanderij Land van Waas boven de doopvont. De stichters koesterden ongetwij feld de hoop dat hun initiatief blijvend zou zijn, maar ze hadden wel licht nooit kunnen vermoeden dat hun commanderij zou uitgroeien tot een van de belangrijkste pijlers van de Vlaamse Wijngilde.

Commanderij Land van Waas

WIJN ALS INSPIRATIEBRON VAN CULTUUR EN VRIENDSCHAP

Vijftig jaar is veel en tegelijkertijd weinig. De wijncultuur gaat makkelijk tweeduizend jaar terug, tot in de klassieke oudheid en ligt aan de basis van talloze artistieke en literaire creaties. Griekse en Romeinse dichters be zongen de wijn en gaven hun raad over goede

wijnpraktijk. Zo schreef Vergilius (70 v.C.) dat de wijnstok van een open heuvel houdt. Niet dat Vergilius de voorloper was van de huidi ge oenologie, maar zijn advies geldt vandaag nog steeds. De Latijnse dichter Magnus Deci mus Ausonius (310 n.C.) schreef zijn werken, waaronder lofzangen op de wijn, in zijn villa op een heuvel even buiten de stad Burdigala, het huidige Bordeaux. Of Ausonius ooit zelf be trokken geweest is bij de eerste aanplantingen op het domein dat vandaag Château Ausone heet, is niet meer te achterhalen, en ook weinig waarschijnlijk. Wel is het zo dat de naam van het prestigieuze wijnkasteel een duurzame eerbetuiging is aan de Latijnse dichter. We moeten ons echter geen illusies maken over de kwaliteiten van de wijnen uit die Ro meinse periode. Ze fungeerden meer als bron van inspiratie voor vele dichters en schrijvers. Toen al waren poëzie, wijn en vriendschap naadloos met elkaar verstrengeld. Ook nu, meer dan twintig eeuwen later, speelt wijn in dit informaticatijdperk een bijzondere rol bij het opwaarderen van feesten, zowel in de pri vésfeer als bij officiële gelegenheden. Door de technologische vooruitgang en de al

maar toenemende kennis van de wijnbouwer zelf, gekoppeld aan de drang om steeds maar betere wijnen te maken, wordt er vandaag nau welijks nog echt slechte wijn aangetroffen. De veelbesproken klimaatopwarming reikt, hoe tegenstrijdig het ook moge klinken, de wijn bouwer (voorlopig) een helpende hand om een steeds betere wijn te maken. Waar in de jaren zeventig en tachtig van vorige eeuw de wijnen veeleer opvielen door gebrek aan rijpheid en kwaliteit moet men nu opletten niet in het te genovergestelde euvel te vervallen: overrijpe druiven en identiteitsverlies. De grote voor uitgang en kwaliteitsverbetering van de laat ste decennia zijn eerder de verdienste van de wijnbouwer zelf die de hoge rendementen van 60 hectoliter in de jaren 1970 en ’80 heeft te ruggeschroefd naar 40 hectoliter per hectare. In dit evolutieproces naar betere wijn hebben ook de media een belangrijke rol gespeeld. Na genoeg in elk tijdschrift of krant verschijnt een culinaire- of wijnrubriek. Wijn wordt hierin in alle toonaarden beschreven, gaande van een cijferscore, over een organoleptische beschrij ving tot het ophemelen als kunstobject.

Het grootste plezier verschaft wijn echter als hij kan worden gedeeld. Vandaar het ontstaan van vriendschappelijke bijeenkomsten rond een glas wijn, maar ook van verenigingen zo als de Vlaamse Wijngilde die bij het proeven de meest hedonistische en epicuristische genoe gens van wijn ontdekken.

Wijn is het gedroomde bindmiddel voor het uitbouwen en onderhouden van vriendschap. Commanderij Land van Waas zou de kaap van 50 jaar nooit hebben gehaald als wijn niet het centrale element was geweest dat werd omgezet in genieten, kennis, cultuur en vriendschap. Ongetwijfeld zijn dat ook de so lide pijlers die ervoor gezorgd hebben dat ik al 40 jaar wijnmeester ben in deze fantastische commanderij.

Zoals wijn zal ook onze commanderij blijven evolueren, maar de amicale en sociale onder bouw staan garant voor blijvende kwaliteit. Het is aangenaam vast te stellen dat ook jonge leden de weg naar onze commanderij vinden. Zij vormen de hoeksteen voor continuïteit. Zij, maar ook de oudere garde, hebben daarbij ge luk, want nooit werd er betere wijn gemaakt als de dag van vandaag.

Deze unieke ambachtelijke schepping onder scheidt zich grondig van eindeloos reprodu ceerbare industriële producten. Door de jaren heen heb ik ervaren dat het voor elke wijn liefhebber een uitdaging is en blijft om wijn in al zijn complexiteit te benaderen. Steeds te beseffen dat zijn kennis beperkt is en dat wijn proeven vooral een les in bescheidenheid blijft. Meer kennis moet kunnen leiden tot nog meer genieten van wijn, tot nog meer appreciatie voor dit cultuurproduct en zijn producent.

Of onze drie overleden stichters, erevoorzit ter Roger Van Acker, wijnmeester Georges Goeteyn en penningmeester Peter Lesire, dit in 1972 hadden ingeschat, is niet zeker. Maar zonder hen bestond er wellicht ook geen Com manderij Land van Waas en ontbrak een parel aan de kroon van de Vlaamse Wijngilde.

EEN ONVERGETELIJKE

JUBILEUMVIERING

De voorbereiding van meer dan een jaar door het hardwerkende bestuur resulteerde in de aanwezigheid van een volstrekt unieke dele gatie van internationale befaamde wijndomei nen. Waar het jubileum op zaterdag 27 novem ber 2021 zou plaatsvinden, lastte de Belgische regering de dag voordien alle privé-manifesta

ties af omwille van covid. Daardoor werd de viering noodgedwongen naar zondag 29 mei 2022 verschoven. Was dit aanvankelijk een seri euze opdoffer, dan zorgden de wederzijdse appreciatie en de hartelij ke banden ervoor dat we toch nog op een gereduceerde aanwezigheid van onze gerenommeerde buitenlandse gasten konden rekenen.

Het kader van de viering lag geheel in lijn van het ambitieuze opzet. Kasteel Cortewalle, de prachtige 15de -eeuwse waterburcht in Beve ren-Waas, was het ideale historische kader voor dit gouden feest. Uit gedost in plechtige feestkledij kon het 50ste kapittel van Commanderij Land van Waas van de Vlaamse Wijngilde doorgaan in aanwezigheid van Ingeborg De Meulemeester, schepen van cultuur van de gemeen te Beveren, Tom Van Cleemput, accountmanager van champagne Deutz, Victoire Touton, public relations manager van Château Angé lus, László Meszárós, directeur en wijnmaker op domein Disznókó en de vele vrienden van Commanderij Land van Waas. Feestredes, plechtige intronisaties en huldigingen werden afgewisseld met een internationale hoogstaande muzikale omlijsting. In de prachtige Ver latzaal liet Johanna Soller, Duitse orkestleider, pianist en klavecim bel, haar muzikaal talent bewonderen. Tijdens de afsluitende receptie konden de gasten genieten van een verfrissende Chant d’Éole – brut

blanc de blancs. De expressie en het verfijnde karakter in de assemblage van chardonnay en pinot blanc, zorgden samen met de delicate bubbels voor een sprankelende jubileumsfeer.

Na deze sfeervolle en hoogstaande plechtig heid vond de culinaire apotheose plaats in de stemmige salons Hof ten Damme te Kallo. Daar werd de feeststemming in eerste instan tie verder geoptimaliseerd door amuses, ver gezeld met champagne Deutz, brut classic in jeroboam. De daaropvolgende exquise gerech ten kregen het grandioze gezelschap van top wijnen uit niet minder dan vier verschillende landen. De commentaren op die jubileumwij nen kunt u hierna lezen.

Het fiere bestuur van Commanderij Land van Waas in feestornaat

Magically Saint-Julien, Elegantly Barton BARTON-FAMILY-WINES.COM

Deutz, Champagne brut classic (jeroboam)

Deze brut classic is een assemblage in gelijke delen van chardonnay, pinot noir en pinot meunier. Aan deze assemblage wordt, afhankelijk van het jaar, 20 tot 40 procent reservewijn toegevoegd. Hiermee creëert champagne Deutz een eigen stijl. In de geur treft men aroma’s van toast, rijpe appel en peer, vergezeld van een licht romig accent. Een fijne rondheid, die door de zuren en het fruit toch spanning behoudt. Een matige dosage zorgt voor harmonie en brengt de verfijning en elegantie op de voorgrond. Een klassieke, verfijnde champagne, heel betrouwbaar door de jaren heen, bovendien geserveerd in jeroboam!

Maison Delas Frères, Condrieu ‘La Galopine’ 2018

Bleekgele kleur. Een mooie aromatische expres sie met aanvankelijk perzik en abrikoos, die verder evolueert met florale toetsen en een licht rokerig aspect. In de smaak presenteert de wijn zich met een aantrekkelijke molligheid en een sappige structuur die ondersteund wordt door een opvallende frisheid. Een uitstekende balans waarbij een hint van witte pe per en wit fruit voor een bijkomende smaakdimensie zorgt. Eindigt met een lange en krachtige afdronk.

Maison Bouchard Père & Fils, Meursault 1er Cru ‘Les Genevrières’ 2015

Presenteert zich helder, met een schitterende gele kleur die nog vrij jong oogt. Een subtiel boeket dat is samengesteld uit rijp fruit en florale tonen, met lich te toetsen van geroosterd brood en een versmolten houtimpressie. Finesse. Een volle smaakimpressie zonder de minste zwaarte of boterachtige indruk. De frisse zuren zorgen voor spanning en een mine rale impressie, een perfect evenwicht tussen zuren en molligheid. Dit is een wijn met heerlijke diepgang en complexiteit, afkomstig van het beste terroir van Meursault. Is nu goed op dronk, maar heeft nog een bewaarpotentieel van minstens 10 jaar.

Weingut Albert Gesellmann, Burgenland, Cuvée ‘G’ 2009

Deze wijn bestaat uit 95% blaufränkisch en 5% St Laurent. Hij rijpt gedurende 40 maanden in nieuwe eiken vaten. Dit is de topcuvée van het huis. Een nog verbazend jonge en diepe kleur voor een 2009, met nauwelijks evolutie in de rand. Complexe aroma’s met chocolade en cederhout, bramen en zwarte bessen, vergezeld van een rokerige toets. Een hint van leder en wat humus. De geconcentreerde smaak vertoont samen met het intense fruit en de minerale diepte ook elegantie en een harmonische verfijning. Schitterende tannine stoffeert de lange finale. Dit is ongetwijfeld een van de beste rode wijnen uit Oos tenrijk, met nog een bewaarpotentieel van enkele decennia.

Cellers Scala Dei, Priorat, Masdeu 2018

Masdeu is de topcuvée van dit historisch domein, ooit als klooster door de monniken opgericht. De wijn be staat uit 100 procent grenache en is, in tegenstelling tot de algemeen verspreide leisteenbodem in Priorat, afkomstig van een leem-kalkbodem. Middelmatige kleur met grote doorzichtigheid. De geur manifes teert een massa rood fruit met vooral kersen en prui men, vergezeld van een fijne kruidigheid met onder meer peper en tijm. Ook al heeft de wijn 15 volume procent alcohol, hij blijft fris in de geur. Een zachte en elegante structuur met verfijning en complexiteit, doortimmerd met frisse zuren en een minerale toets afkomstig van de kalkbodem. Een lange en verfijnde finale die afsluit met nobele tannine. Een aristocra tische grenachewijn die eerder imponeert door raffi nement dan door kracht.

Château Angélus, Saint-Emilion Premier Grand Cru Classé ‘A’ 2011 Diepe kleur met nauwelijks evolutie. Geconcentreerd zwart fruit met finesse en diepgang springt uit het glas. Rijpe nuances met een frisse schakering die vergezeld wordt van kruiden, ceder en versmolten houtaroma’s. Medium krachtige wijn met rijpe en flu welige onderbouw van merlot, aangevuld met florale toetsen en frisse zuren van rijpe cabernet franc. De zeer geslaagde zoet-zuurbalans geeft ruimte voor complexiteit. Ingebouwde en nobele tannine stoffe ren de lange finale. Een zeer knappe Château Angé lus die de reputatie van het millésime 2011 duidelijk overtreft. Een staaltje van vakmanschap van de hand van wijnmaker Hubert de Boüard.

Château Mouton Rothschild, Pauillac Premier Grand Cru Classé 2009

Donkerrode kleur met weinig tot geen evolutie. Hoe wel eerst nog enigszins discreet in de geur, ontwik kelen zich bij verluchten cassis en zwarte bosbessen, samen met een vleugje koffie en grafiet, evoluerend naar cederhout en een hint van tabak. Start met een romige, volle aanzet die zich fris en onderhoudend doorheen het middenstuk met een uitzonderlijk mooie balans en verfrissende zuren voortzet. Het zachte en rijpe fruit combineert naadloos met het nieuwe hout dat op de achtergrond blijft. De tannine is verfijnd en zacht maar staat garant voor nog enkele decennia bewaarpotentieel. Een zeer grote wijn die naast zijn uitstekend jaar ook de bijzondere kwalitei ten van zijn terroir etaleert. Het was genieten, en dat met volle teugen…

Disznókó, Tokaji Aszú 5 puttonyos 2013

Fonkelende goudgele kleur, vloeibaar goud, gemaakt van furmint en hárslevelú. Uit het glas stuift een fraaie aromatische waaier van rozijnen, gekonfijte abrikoos, acaciabloemen en een vleugje honing. De aroma’s blijven ontzettend fris voor een likoreuze wijn. De smaak vertoont een perfecte zoet-zuurba lans die verpakt zit in een zachte, romige textuur, dat op haar beurt door de sprankelende aciditeit een zekere opwaardering krijgt. Een sublieme en zeer lange afdronk maakt van deze Tokaji Aszú 5 puttony os een gedroomde afsluiting van deze onvergetelijke viering.

MARK DE BACKER Commanderij Erasmus Foto's Patricia Verstraete

ER IS TOEKOMST VOOR ZERO RESIDU WIJNEN IN BELGIË

HET ONTBREEKT DE BELGISCHE WIJNBOUWERS AAN BEDRIJFSZEKERHEID

Uit de meest recente cijfers van de FOD Economie blijkt dat de wijn productie in België in 2021 sterk is afgenomen ten opzichte van het jaar ervoor. De oorzaak zijn de slechte weersomstandigheden. Het is op merkelijk dat er zo’n productievermindering was in 2021 omdat zowel de aangeplante hectaren wijnranken als het aantal wijnbouwers stevig toenamen. In totaal wordt nu op liefst 695 hectaren wijn verbouwd. Ge middeld beplant een Belgische wijnboer drie hectaren met wijnstokken. Slechts 14 producenten bezitten meer dan 10 hectaren. De oorzaken voor de slechtste oogst in jaren zijn het late vriesweer in de lente, ge volgd door een natte en kille zomer en vogelplagen in de nazomer.

RAMPJAAR 2021

De wijnbouwer kan de gevolgen van vorst proberen te beperken door zijn planten te beschermen en warm te houden. Dat kan met feeëriek ogende vuurpotten, warmtekanonnen op gas, windturbines of verwar mingsdraden die over de ranken lopen. Dit zijn vaak arbeidsintensieve en dure noodoplossingen. De lange periode van regen en hoge lucht vochtigheid in 2021 was evenzeer voor de meeste druiven rampzalig; ze vormde de ideale voedingsbodem voor allerlei schimmels waaronder de bekende echte en valse meeldauw.

Professor Ghislain Houben, wijnbouwer en docent ondernemerschap aan de Universiteit Hasselt, ziet het potentieel van de Belgische wijnbouw, maar waarschuwt ook al lang dat wijn maken hier duur is en vele economische en financiële risico’s inhoudt. In zijn analyse wijst hij erop dat onze Belgische gronden wel van goede kwaliteit zijn maar tevens zeer duur. Daarbovenop moet men ongeveer 100.000 euro per hectare investeren voor voorberei ding, aanplantingen, materiaal, machines en natuurlijk de wijnkelder, en dit met een terugverdientijd van 20 jaar of meer. Jonge ranken geven ook niet onmiddellijk kwaliteitswijn en de meeste stokken dragen de eerste vier tot vijf jaar geen druiven. Bovendien heeft de wijnbouwer nog een paar jaar nodig om de smaak en kwaliteit van zijn wijnen op punt te krijgen.

Ondanks het feit dat ons klimaat vandaag wel geschikt is voor wijn bouw blijven er tal van andere risico’s bestaan. De klimaatopwarming

zorgt ervoor dat bepaalde druivenrassen die vroeger typisch waren voor zuidelijker gele gen streken, nu beter gedijen in onze regio. Aan de andere kant wordt het weer grilliger en blijft de voorjaarsvorst een gevaar. Wijn bouwers kunnen hun wijngaard wel tegen de weergoden proberen beschermen, maar die extra kost moet doorgerekend worden in de prijs per fles. Omdat edele druivenrassen gevoelig zijn aan schimmels vormt de hoge vochtigheid hier een probleem. Als oplossing schuift professor Houben het gebruik van resistente rassen naar voren en durft hij de gebruikelijke manier van aanplanten in vraag te stellen.

De aangehaalde risico’s geven een Belgische wijnbouwer weinig bedrijfszekerheid. Zal nachtvorst de wijnbouw blijvend teisteren en zullen enkel pesticiden helpen om schimmels tegen te gaan? Of zijn alternatieven mogelijk?

ER ZIT WEL DEGELIJK MUZIEK IN ZERO RESIDU WIJN

Pesticiden, een verzamelnaam voor biociden en gewasbeschermingsmiddelen, worden al lang gebruikt om ongewenste organismen in de fruitteelt te bestrijden. Insecticiden, herbi ciden en fungiciden worden tot op heden nog steeds veelvuldig gebruikt. Het toenemend gebruik ervan bleef niet zonder gevolgen. Zo blijkt uit recent onderzoek dat in ons land 34 procent van alle fruit gecontamineerd is met schadelijke pesticiden. En België is spijtig

genoeg hiermee koploper in Europa. Uit een Duitse studie bleek dat vliegende insecten op hun lijfjes residu’s van 47 verschillende pes ticiden droegen, een aanslag op de biodiver siteit.

Ook de druiventeelt blijft niet gespaard zoals blijkt uit een Nederlandse studie die speci fiek het gebruik van bestrijdingsmiddelen onderzocht. In de Nederlandse wetgeving is trouwens een maximale residulimiet, kort weg MRL, vastgelegd die bepaalt hoeveel van een contaminant of residu maximaal aanwe zig mag zijn. Spijtig genoeg werden al lan ger overschrijdingen van MRL’s op druiven gevonden. Quid België waar het wetgevend kader achterblijft maar druiven vandaag ge middeld vijf residu’s bevatten?

De gebruikte bestrijdingsmiddelen op drui ven zijn voor een groot deel schimmelweren de middelen. Deze zijn voor mensen en dieren doorgaans weinig giftig. Vaak worden ook insecticiden ingezet, zoals organofosfaten en n-methylcarbamaten. De werking hiervan berust op cholinesterase-remming waarvan geweten is dat ze een effect hebben op het ze nuwstelsel en op de spieren. Deze middelen kunnen wel een gezondheidsrisico vormen. Met een aantal strenge maatregelen wil de Europese Commissie tegen 2030 pesticiden minstens halveren. Velen willen daar echter

niet op wachten. Professor Houben wil hierin een voortrekker zijn en zet in op een aantal strategische initiatieven om zijn droom van ‘zero residu wijn’ binnen afzienbare tijd te realiseren. Houben komt uit een familie van fruittelers en probeert de daarin bewezen technieken ook in de wijnbouw toe te passen. Om zijn kinderen en kleinkinderen een betere toekomst te bieden, is hij bereid om zelfs heilige huisjes af te breken en vernieuwend uit de hoek te komen.

DRUIVEN OP SUBSTRAAT

Een eerste initiatief is de teelt op substraat. Iets wat in de klassieke fruit- en groententeelt standaard is, werd in het verleden in de wijn bouw als ondenkbaar beschouwd. Een drietal jaar geleden startte pro fessor Houben met zijn Urban Winery. Hij plantte een aantal druive laars in potten op een stedelijke terrastuin. De positieve ervaringen daarmee hebben geleid tot een groter experiment met meer wijnstok ken, goed voor zo’n twee hectaren wijngaard. Alle druivelaars staan in pot op een substraat van turf, kokos en perliet. Om wortelvorming en groei te bevorderen worden ze gevoed met een mengeling van fosfor, stikstof, kalium en micronutriënten. Voor deze sterk gecontroleerde teelt is minder water nodig en een extra voordeel is dat reeds vanaf het tweede jaar wijn gemaakt kan worden. Bij de ‘klassieke’ manier duurt dit minstens drie tot vier jaar.

In november worden de ranken gesnoeid en binnen gestockeerd in koel cellen bij 3° C. Tijdens de winter blijven de wijnstokken in een artificiële slaap en beveiligd tegen vorstschade. Begin mei, als de ijsheiligen het toelaten, worden de wijnranken terug in de wijngaard geplaatst.

De voordelen van deze werkwijze zijn sterkere planten, geen schade door nachtvorst, geen stress voor de wijnbouwer, druiven die schim melvrij zijn en daarenboven sneller tot wijnproductie komen. Dit uitge

Wijngaard Helshoven

breid experiment zal moeten aantonen of deze manier van werken op industriële schaal al dan niet rendabel kan zijn.

In het kritische wijnmilieu blijkt deze werkwijze niet overal bijval te vinden. Een wijngaard wordt meestal geassocieerd met terroir, idyl lisch mooie rijen oude wijnranken en manueel labeur. Houben toont daarvoor begrip, maar zegt dat het zijn roeping blijft om de Belgische wijnbouw rendabel te maken. Het ene moet het andere uiteraard niet uitsluiten. Zijn project toont volgens hem proefondervindelijk nu al tal van voordelen aan. De planten kennen geen waterstress meer. Door aangepaste voeding en mineralen krijgt elke druif haar uniek stuk je terroir. Met resistente druiven zijn ook geen bestrijdingsmiddelen meer nodig. Het grootste voordeel is echter het hoger rendement. Waar een Belgische wijngaard gemiddeld 35 tot 45hl/ha opbrengt, levert deze techniek opbrengsten van 100 tot 120hl/ha. De econoom in Hou ben pareert onmiddellijk de vraag of zulke rendementen wel nodig zijn. Hij is ervan overtuigd dat dit wel degelijk moet als we wijnbouw econo misch leefbaar willen maken in ons land. In warmere landen als Italië of Frankrijk mislukt één oogstjaar op zeven, waar dat in België een op drie is. Kijken we maar naar het catastrofale wijnjaar 2021.

HOOGSTAMWIJN

Een tweede project betreft hoogstamwijnbouw. De meeste wijnranken in België worden gesnoeid op 70 cm, voor de afleggers. Dit geeft vaak problemen bij voorjaarsvorst. Als men weet dat bij nul graden aan de grond, het één graad is op 70cm en al drie graden op 150cm hoogte, dan ligt een mogelijke oplossing misschien in de hoogte. Voor fruitte

lers vormen hoge wijnranken geen probleem. Hun portaaltractoren laten toe om efficiënter te snoeien, de loofwand te bewerken en ook te plukken.

HET SCOTT HENRY SYSTEEM

In derde instantie wordt een dubbele fruit lijn gecreëerd. Hiervoor kiest Houben voor het Scott Henry systeem dat in Oregon en Nieuw-Zeeland vaak gebruikt wordt. Wijn ranken staan meestal op een meter plantaf stand, hier echter op een halve meter. Dit kan omdat de druiven, in dit geval muscaris en souvignier gris, afwisselend gepland worden. De ene is een lage pergola druif en de andere klimt tot drie meter hoog. De ranken worden hoger, tot 1m90, maar ook dichter geplant: tot 5.500 planten per hectare tegenover 3.500 bij een klassieke aanplant.

De combinatie van de vakkennis van de Has pengouwse fruittelers en de Scott Henry tech niek uit Oregon laten optimalisatie toe en zo kunnen ook dure snoei en ander werk verme den worden.

HET KWEKERSRECHT

OF INTELLECTUELE EIGENDOM (IP) VAN DRUIVEN

Zoals bij genetisch gewijzigde gewassen kan men ook normale of hy bride kruisingen als eigendom laten registreren. Eenmaal een nieuw druivenras geregistreerd is, mag niemand deze plant vermeerderen zonder akkoord van de patenthouder. Sinds 2015 is een nieuw Bel gisch beschermingssysteem voor kweekproducten in werking getre den. België heeft toen zijn internationale verbintenissen op het vlak van het kwekersrecht vernieuwd en is lid van de Internationale Unie tot bescherming van kweekproducten (International Union for the Protection of New Varieties of Plants - UPOV). UPOV stelt zich tot doel om, in ieders belang, een systeem van bescherming van plan tenrassen op te zetten en de kweek van rassen te stimuleren. Men kan bescherming via kwekersrecht aanvragen voor elk ras van alle botanische geslachten en soorten, zonder beperking. De bescher mingsduur van kweekproducten bedraagt 30 jaar voor wijnstokken. Voor de eigenaar is dit een extra troef om zo zijn ontwikkelingskos ten te laten renderen.

Een beperkt aantal ontwikkelaars laten hun eigendomsrechten niet vastleggen en kweken nieuwe kruisingen voor ‘algemeen gebruik’. Daartegenover laat het gerenommeerde Staatliches Weinbauinstitut (WBI) in Freiburg, al zijn PiWi-druiven registreren als intellectueel eigendom (IP). Het WBI gaat zelfs nog verder en controleert ook de kweek en verspreiding van hun intellectuele eigendom. Dit doen ze door een beperkt aantal kwekers toe te laten die stokken te vermeer deren. Alle andere kwekers moeten de druivenplanten bij hen kopen en iedere afnemer ondertekent een contract waarin de eigendoms rechten erkend worden en dat ze zelf geen stokken of entmateriaal zullen kweken.

VAN PEER TOT WIJN IN BORGLOON

Het wijndomein van Prof. Dr. Ghislain Houben ligt in het gehucht Hoenshoven te Borgloon. In Borgloon en omstreken is er reeds sprake van wijnteelt tussen de 12de en de 15de eeuw. De wijngilde was er destijds één van de zeven stadsgilden. De heropleving van de wijntraditie in Limburg danken we aan het pionierswerk van Jan Bellefroid in 1963. Vanaf dan is er een voortdurende uitbreiding van zowel aanplantingen als van wijnbouwers. Eén van hen was Ghislain Houben die 20 jaar geleden startte met zijn wijndomein. Hij plantte zijn eerste 250 stokken chardonnay waar vroeger peren en kersen stonden. Daar kwamen al snel mer lot en gewürztraminer bij. In 2018 stonden er al 25000 wijnranken op zo’n 6,5 hectare.

Een nieuw hoofdstuk wordt geschreven wanneer zijn zoon Jeroen Houben na zijn afstuderen wijnbouw verkiest boven accountancy. In een vierkantshoeve, sa men met Geert Ramakers en Sofie Renaers, zetten ze hun schouders onder Do mein Helshoven. Onder het motto ‘We rebel like hell’ schudden ze stevig aan de (wijn)fles. Met chardonnay op kersenhout, riesling gerijpt in graniet, méthode rebelle schuimwijn en wijnen met brett-gisten schuwen ze geen experimenten. De cuvées worden onder kroonkurk en met rebels klinkende namen als Super Girl, Cherry Wood, Stierenbloed, Het Goddelijk Monster en Cheeky Devil op de markt gezet.

Met een econoom en een accountant aan het roer is het niet verrassend dat ook aandacht besteed wordt aan de economische leefbaarheid. Sinds 2017 wordt met Jerom Winery ingezet op schaalvergroting. De Haspengouwse fruittelers kweken op hun betere percelen nu druiven die worden aangekocht door Jerom Winery aan op een op voorhand afgesproken prijs. De vinificatie en de verkoop gebeurt door de Houbens zelf. Jerom Winery bottelt zo’n 25 verschillende wijnen die je vandaag ook in de supermarkt vindt – al dan niet onder eigen label. Onder het label Hoenshof wordt geleverd aan o.a. de horeca. Het merk Jerom Winery mikt eerder op een breed publiek.

Samen hebben de drie domeinen 60 hectare wijngaard, goed voor ongeveer 500.000 flessen op jaarbasis. Er wordt ingezet op duurzaamheid, met momen teel residu-arme en op termijn residu-vrije Belgische kwaliteitswijnen. Vanaf dit jaar zullen de wijngaarden biologisch gecertifieerd zijn.

Elk jaar worden de wijnen beladen met medailles voor Beste Belgische Wijnen (VVS) en vallen ze in de sterren bij De Gids van de Belgische Wijnen (Vino.be).

VAN PIT TOT DRUIF

Als vierde initiatief gaat Ghislain Houben op zoek naar de perfecte en ideale druif. Het kweekproject zou op termijn moeten resulteren in een eigen resistente variëteit of druivenras. In 2012 nam hij de beslissing om enkel nog met hybride rassen verder te werken. Deze robuus te variëteiten zijn resistent tegen schimmels zoals meeldauw. Aanvullend wordt nog ge werkt met Freesoil, een natuurlijk product dat de wijnstokken stimuleert hun eigen natuurlijk immuniteitssysteem te versterken en zo leidt naar gezonde druiven. Het selectieproces zal ongeveer 15 jaar in beslag nemen. Naast ziekte resistentie, zal de druif ook moeten beschikken

over de juiste aroma’s, moet ze gemakkelijk te telen zijn en voldoende rendement opleveren.

Jaarlijks worden zo'n 50.000 pitten geselec teerd, die opgroeien tot jonge plantjes. Vier dames nemen bij de vruchtzetting op de moe derplant alle stuifmeeldraadjes met een pin cet weg. Met dat stuifmeel wordt de stamper van een ander ras bevrucht. Dat gebeurt aan een ritme van 10 trossen per persoon per dag. In oktober, wanneer de druif rijp is, worden een beperkt aantal pitten per druif geselec teerd en overwinteren deze in de koelkast. Het jaar erna worden de pitten gezaaid om nieuwe planten te vormen. Er worden twee zaadjes per dopje geplant die voor zes weken

We rebel like hell!

Chardonnay op kersenhout

Vat uit graniet

in een glazen serre opgekweekt worden. De vochtige lucht zorgt ervoor dat witziekte ontstaat; slechts 5% van de nieuwe plantjes blijken resis tent te zijn en worden geselecteerd om verder te groeien.

Het tweede jaar groeien de jonge druivelaars en gebeurt er niet echt iets. Vanaf het derde jaar, bij het vormen van de eerste tros, wordt op aroma’s getest. Na die strenge selectie blijft nog een magere 1% over. In het vierde en vijfde jaar wordt de eerste wijn gemaakt en ondergaat de druif haar wijnkwaliteitstest.

Eenmaal de ideale plant gevonden, zal deze door klonen vermenig vuldigd worden. Na 15 jaar testen en kweken blijft er slechts 1 op de 10.000 over. Het kwekersrecht, waar een licentievergoeding tegenover staat, zal hopelijk véél goedmaken. (zie kader)

BESLUIT

De uitdagingen voor de Belgische wijnbouw mogen dan groot zijn, voor de meeste aan ons klimaat gebonden problemen en econo mische bedrijfsrisico’s kunnen oplossingen gevonden worden. Het is duidelijk dat ze in Haspengouw alvast een voortrekkersrol wil len spelen. Het siert professor Houben samen met zijn zoon Jeroen dat ze op een andere manier en met open vizier durven kijken naar wijnbouw in het besef dat niet iedereen hun visie deelt en dat niet alles in financieel ren dement uitgedrukt moet worden.

We mogen vandaag fier zijn op de kwalita tieve wijnen die hier in België geproduceerd worden. Om de Belgische wijnbouw op lange termijn economisch rendabel te houden moet verder ingezet worden op duurzaamheid, be tere bescherming van de teelt en een sterke ei genheid. Voor een klein wijnland zijn samen werking en technologische vernieuwing extra troeven om dit doel te realiseren.

20 JAAR RUFFUS

Op drie mei organiseerde schuimwijnproducent Ruffus uit Haulchin een persconferentie naar aan leiding van zijn twintigste verjaardag. Arnaud Leroy, zoon van stichter Raymond, bracht een interessante presentatie met een terugblik op de pionierstijd, de huidige cijfers en de ambitieuze uitbreidingsplannen voor de toekomst. Daarna volgde een boekvoorstel ling en situatieschets van de Waalse wijnbouw door Pierre Rion, voorzitter van de Waalse wijnbouwers. Uiteraard werden aansluitend de mousserende wijnen geproefd en goed bevonden.

VAN DROOM

NAAR WERKELIJKHEID

Begin jaren tachtig van de vorige eeuw droomt wijnhandelaar Raymond Leroy in Binche ervan een eigen wijngaard op te starten. Hij merkte in Haulchin de ondertussen beroemde kalkstenen heuvel op en stapte naar eigenaar Joseph Delbe

ke in een poging deze te overtuigen mee in de wijndroom te stap pen. Joseph en zijn vrouw beheerden de boerderij op dat moment alleen. Hun kinderen waren nog te jong en het gedurfde project was misschien wat vergezocht… Met zijn vrienden Michel Wanty en Joël Hugé sprak Raymond af een klein wijndomein te kopen, bij voorkeur in het zuiden van Frankrijk. Zo zouden ze op vakantie kunnen voor de oogst, de wijnbereiding… Goede tijd met vrienden doorbrengen, onder de zon, met een lekker glas wijn in de hand. Zeg maar het nuttige aan het aangename koppelen.

Raymond ging tevergeefs op zoek naar hun kleine stukje paradijs. Twintig jaar later wordt Raymond op een diner voorgesteld aan Etienne Delbeke, zoon van Joseph. Herinneringen worden opge haald en Raymond vertelt enthousiast over zijn eerste ontmoeting met vader Joseph en zijn droom om wijnstokken aan te planten op hun land.Europa gaat op dat moment door een landbouwcrisis en er is drang naar diversificatie. Raymond spreekt van een halve hectare op arme kalksteengrond die niet erg vruchtbaar is voor de klassieke landbouw en slaagt er deze keer wel in de familie Delbeke te overtui gen aan wijnbouw te beginnen. Raymond vertelt zijn vrienden dat hij de wijngaard van hun dromen heeft gevonden, maar dat ze een kruis kunnen maken over hun vakantie in de zon, in het zuiden van Frankrijk. Gelukkig blijven Michel en Joël enthousiast en stappen zij mee in het wijnproject in Haulchin. Er ontbreekt echter nog een essentieel element: een wijnmaker. Als gereputeerde wijnhandel in Binche weet de familie Leroy hoe ze wijn moet proeven en verkopen, maar wijn maken is een totaal andere stiel. De familie Delbeke weet hoe het land moet bewerkt worden, maar van wijnstokken hebben vader Joseph en zijn zonen

WOUTER DE NUL Commanderij Nova Zembla Foto's Vignoble des Agaises

minder verstand. Raymond contacteert daarop zijn vriend en champagneleverancier Thierry Go billard. Thierry is snel overtuigd van het poten tieel van het terroir, maar accepteert pas onder één voorwaarde: onmiddellijk starten met twee hectaren, “minder is tuinieren”.

De vijf partners maken een overeenkomst en in 2001 wordt het bedrijf Vignoble des Agaises opgericht. In mei 2002, twintig jaar geleden, werden de eerste wijnstokken aangeplant, twee hectaren chardonnay. In 2004 volgen nog twee hectaren chardonnay en wordt “Ruffus” de naam voor de cuvée.

DE STROOMVERSNELLING

In 2005 worden de eerste flessen op de markt ge bracht en wordt Ruffus op Megavino uitgeroepen tot beste Belgische wijn. In datzelfde jaar worden 1800 stokken pinot noir en 1200 stokken pinot meunier aangeplant, wat het totaal op zes hecta ren brengt. In 2007 volgen nog eens vier hectaren en wordt de nieuwe cuvée Ruffus Brut Sauvage geselecteerd door restaurant Comme Chez Soi**. In 2010 volgen nog eens vier hectaren en één jaar later wordt de kaap van 100.000 flessen per jaar genomen. In 2012 wordt de nieuwe cuvée Ruffus Grand Millésime Franco Dragone gelanceerd. De uitbreiding van het wijngaardareaal blijft maar doorgaan met vier hectaren in 2013, twee en een half hectaren in 2015, drie en een half hectaren in 2016, vier hectaren in 2017, twee hectaren in 2020 en nog eens vier hectaren in 2022.

Dat brengt het totaal op 35 hectaren wijngaar den of 350 000 wijnstokken, 350 000 flessen per

jaar - om de twee minuten wordt ergens een fles Ruffus gekraakt! – en 350 kilometer rijen – de afstand tussen Antwerpen en Parijs.

BOEKVOORSTELLING

Na de uitgebreide uiteenzetting door Arnaud Le roy – er valt natuurlijk wel wat te vertellen… - volgt de boekvoorstelling ‘Ruffus, une histoire belge’ door schrijver en uitgever René Sépul: twintig jaar atypische geschiedenis in 360 pagina’s. Een zeer verhalend werk over de geschiedenis van het landgoed, met archieffoto’s die het verloop mooi illustreren. Het boek leest als een roman met tal loze interviews. Er zijn veel dialogen tussen de mensen die betrokken zijn bij het project, wat het boek tot leven brengt. Bovendien zijn er interven ties van wijnpersoonlijkheden zoals Eric Bosch man, Philippe Genion, Fabrizio Bucella.... Een lexicon, met uitleg over termen die specifiek zijn voor wijn, zoals dégorger, dosage, enz. ... maakt het voor minder ingewijden gemakkelijker om te lezen. Er staan ook een aantal gerechten in het boek die door topchefs werden ontwikkeld voor een ideale pairing met de mousserende wijnen van Vignoble des Agaises. De lezer krijgt via een QR-code toegang tot het volledig recept.

PIERRE RION

Afsluitende spreker op de persconferentie was niemand minder dan de voorzitter van de Waalse wijnbouwers: baron Pierre Rion. Hij bracht een interessante situatieschets van de wijngaardont wikkeling in het zuiden van het land. Wijnbouw in België, en in Wallonië in het bijzonder, is niet nieuw. Karel de Grote bracht de wijncultuur rond het jaar 800 naar onze contreien. Hij moedig

de de monniken aan om wijn te maken en om mensen terug te brengen naar de eredienst. In de 14de en 15de eeuw waren er nogal wat wijn stokken. Joseph Halkin, een historisch geograaf, sprak in 1470 over meer dan één miljoen flessen! Daarna volgde een volumedaling als gevolg van de mini-ijstijd. De wijnstok verdween praktisch uit onze streken in de 16de eeuw.

Wat de hedendaagse wijngeschiedenis in Wallo nië betreft, moeten we teruggaan naar het ein de van de jaren 1950. In de regio Luik maakten Charles Henry en Charles Legot wijn voor zich zelf en voor hun vrienden. Ook Pierre Rion zelf is één van de pioniers die in 1990 honderd wijn stokken uit de Elzas haalde en in zijn eigen tuin aanplantte. Met Etienne Rigo, een landbouwer en bevriende buurman, bezocht hij Charles Hen ry en begonnen zij wijnstokken aan te planten op een perceel van anderhalve hectare en vervol gens op vier hectaren. Zij creëerden samen met François Vercheval in 1993 het Domaine de Mel lemont in Thorembais-les-Béguines.

Op het einde van de jaren 1990 kwamen diege nen die Pierre Rion "professionals" noemt op de Waalse wijnmarkt. Zij beseften dat ze in Wallo nië wijn konden maken en verkopen. De familie Leroy met Vignoble des Agaises, met het succes van Ruffus, maar ook Philippe Grafé van het Do maine du Chenoy werden vrij snel gevolgd door anderen. We werden op dat moment een beetje lachend bekeken, vervolgt Pierre Rion die dan de komst ziet van diegenen die hij "investeerders" noemt. Dit zijn de mensen die begrepen dat je met wijn ook een bedrijf kan runnen, zoals Chant d’Eole in Quévy-le-Grand, Château de Bioul of

Etienne Delbeke

Raymond Leroy

Thierry Gobillard

©CiciOlsson

©CiciOlsson

©CiciOlsson

coöperaties zoals Vins de Liège. We zitten dan in de jaren 2005-2010. Tot slot waren er de families die in de jaren 2010-2015 in wijn een bron van erfgoeddiversificatie zagen, zoals Domaine de la Falize met de familie de Mévius of Château de Bousval van Michel Verhaeghe de Naeyer.

WIJN IN DE TOEKOMST

De toekomst van de Waalse wijn ziet er volgens Pierre Rion rooskleurig uit, net als die in Vlaan deren trouwens. De lokale consumptie groeit en beetje bij beetje is ook de horeca geïnteresseerd om lokale wijn op de wijnkaart te zetten. De wij nen uit Noord-Europa hebben bovendien een vrij laag alcoholpercentage wat op termijn in hun voordeel kan spelen. Ook het opleidingsniveau van de startende wijnbouwers stijgt zienderogen. Lokale wijn biedt ook nog heel wat kansen in de toekomst. Het Groothertogdom Luxemburg pro duceert uitstekende wijnen die het bijna allemaal lokaal consumeert. “Luxemburgers consumeren hun 13 miljoen flessen. Als we willen doen wat zij

doen, moeten we 91 miljoen flessen drinken. Dit is een groot potentieel", besluit Pierre Rion. Ook bij Ruffus zijn er ambitieuze toekomstplan nen. In 2022 wordt een nieuwe stockageruimte gebouwd van 800 vierkante meter. Deze investe ring van anderhalf miljoen euro maakt het moge lijk om het verblijf sur lattes op te trekken van 15 naar 18 maanden en reservewijnen op te bouwen. Bovendien kunnen op die manier de verkoopvo lumes beter gestuurd worden als de oogst tegen zit door voorjaarsvorst. Op middellange termijn wordt het wijngaardareaal verder uitgebreid naar 40 en op lange termijn zelfs naar 50 hectaren.

GOEDGEVULD JAARPROGRAMMA

Ook de jaarkalender van Vignoble des Agaises ziet er bijzonder gevuld uit. Tijdens de Star Reve lation 2022 van Michelin op 23 mei 2022 wordt als aperitief Ruffus Brut Sauvage geschonken aan de beste restaurateurs van het land. In juni wordt de Ruffus Grand Millésime 2018 gelan ceerd. Deze topcuvée op basis van de beste cuves

chardonnay, pinot noir en pinot meunier verblijft maar liefst 42 maanden sur lattes en heeft een dosage van zes gram per liter. We mochten op de persconferentie deze prachtige cuvée die en kel in uitzonderlijk goede jaren gemaakt wordt, in primeur proeven. Ronduit hemels! Van deze topbubbels worden in totaal maar 6000 flessen gemaakt.

Ruffus trekt ook de kaart van het wijntoerisme. In juni zijn er ontdekkingsweekends met een gratis didactisch parcours om de wijngaarden te ontdekken. Uiteraard is de bar geopend zodat u de verschillende cuvées van Ruffus kan proeven, al dan niet vergezeld van een hapje. Begin juli staat cultuur op het programma met verschillen de stand-up comedians. De voorstelling wordt telkens gevolgd door een gastronomisch menu van chef Pierre Kaisin. Van 14 juli tot 24 augus tus was het zalig vertoeven op het Ruffus terras met bar, food truck en lounge muziek. In juli en augustus kon men op zondag voor een gastrono misch diner langs de wijngaarden reserveren. In

september en oktober haalde Ruffus sterrenchefs naar de wijngaard om u exclusief te laten genie ten van hun kookkunsten. Bon Bon**, d’Eugénie à Emilie**, Prieuré St-Géry *, l’Air du Temps **, Pilori *, Carcasse *, Les Gourmands * en Table du Boucher * passeerden de revue. Alsof dat al les nog niet genoeg is, ging in oktober ook nog een exclusieve cruise rond de Middellandse Zee door waar u kon genieten van de Wine Man Show van Eric Boschman en uiteraard de bubbels van Ruffus. Het laatste weekend van november en het eerste weekend van december staat traditioneel de markt met lokale ambachten op het program ma waar jaarlijks ca. 15 000 bezoekers komen genieten.

EN DAN PROEVEN NATUURLIJK…

Na de persconferentie volgde uiteraard een de gustatie van de drie klassieke cuvées met een walking dinner bereid door traiteur Fabien Pré vot. Ruffus Brut Sauvage deed het uitstekend bij de rauwe oester en de carpaccio van Sint-Ja kobsnoot en Ruffus Grand Millésime 2018, die in primeur werd geproefd, was verbluffend. Om in schoonheid te eindigen proefden we nog een aantal oudere jaargangen die door champagne bouwer Thierry Gobillard werden gedegorgeerd ‘à la volée’. Het orgelpunt van een uitermate inte ressante uitstap.

PRIJSBEEST

In 2022 kregen de kwaliteitsbubbels Ruffus Chardonnay Brut opnieuw een gouden medail le op de verkiezing van de beste Belgische wijn, georganiseerd door de VVS, de vereniging van Vlaamse sommeliers. Maar ook op internationa le competities regent het medailles. In 2016 haalt de wijn zelfs een gouden medaille op de Chardon nay du Monde-wedstrijd, een internationale con frontatie van de beste chardonnays ter wereld. Een terechte erkenning voor deze uitstekende bubbel van eigen bodem.

De unieke bodem van Vignoble des Agaises

HET WAAIT IN DE WESTHOEK

Als het in de Westhoek waait, dan zit de wind aan de juiste kant. Tenminste, voor wie van lekkere wijn houdt want de productie groeit en de kwaliteit ook.

Sinds 1990 zet de provincie in op de reconversie van klassieke wijnbouw naar meer groen rond de Kemmelberg. Het glooiende landschap en de na bijheid van de Noordzee favoriseren de wijnbouw. De arme zandleemgron den vermengd met ijzerzandsteen, lokaal bergsteen genoemd, en een warm microklimaat bezorgen de druiven hun optimale rijpheid. Voor de intro ductie van duurzame wijnbouw in Heuvelland en de Westhoek worden de krachten gebundeld. Het Europese subsidieprogramma Leader geeft hier voor de nodige financiële steun.

KLEINERE SPELERS

Behalve enkele oudere, gevestigde domeinen zoals Monteberg en Entre-Deux-Monts zijn er heel wat nieuwe domeinen die vanaf dag één grote ambities koesteren, en een paar kleinere spelers die hopen van het nieuwe succes een graantje te kunnen meepikken. Wat ons betreft hebben ze er recht op: ze staan immers ook aan de wieg van de moderne wijnbouw hier te lande.

We denken daarbij in de eerste plaats aan domeinen zoals d'Hellekapelle van Michel Dehem en Koudekot van Peter Dael.

PETER DOOMEN

Commanderij Den Bloeyenden Wijngaerdt

SIMONNE WELLEKENS

Commanderij Bellebeek

Foto's Peter Doomen

Wijnhoeve d’Hellekapelle startte in 2009 met de aanplant van 3.000 stokken chardonnay en pinot noir. Inmiddels groeien meer dan 9.000 druivelaars bij de Kauwackers. In de proefruim te met zicht op de wijngaard en de Douvevallei geniet je van heerlijke wijnen al dan niet hout gerijpt.

Peter Dael in Dranouter verbouwt drie druiven rassen met als bijzonder kenmerk de vroege rij ping: regent, blauer zweigelt en frühburgunder. Ook hier wordt gestreefd naar een goed even wicht tussen bioteelt en traditionele wijnbouw. Lage rendementen waardoor de voorraad be perkt is, zijn een voorwaarde voor kwaliteit.

BELOFTEVOLLE NIEUWKOMERS

Daarnaast zijn er enkele beloftevolle nieuwko mers. Voorbeelden zijn Heerlyckheyt Rhoonen

Dirk Syx vertelt enthousiast over zijn domein.

Michel Dehem ‘Ik ben geen maloman’

Ward Six (Monteberg)

Bergh en Cense de l'Alouette van Jan Staelens.

Simon Riquière startte in 2020 met een wijn gaard op de flanken van de Rodeberg. De typi sche bodem van ijzerzandsteen en zavel, en de specifieke ligging vormen de perfecte biotoop voor de aanplant met klassieke Franse druiven rassen: chardonnay, auxerrois, pinot blanc, pinot noir, pinot meunier en zelfs sauvignon blanc.

De één hectare grote wijngaard van Cense de l’A louette tref je in Nieuwkerke. De naam is afgeleid van de heuvelrug, een duinheuvel die zo’n 50 mil joen jaar geleden werd gevormd, in de schaduw van de Kemmelberg, met in het noorden het zicht op de Douvevallei en in het zuiden op het Leiedal. Het wijngoed werd in 2018 aangelegd door de familie Staelens. Samen met schoonzoon Sebas tian Braet worden met veel passie karaktervolle wijnen geproduceerd. De zuidelijke helling is ideaal voor rassen zoals chardonnay, pinot noir, pinot meunier, auxerrois, acalon en syrah.

NET BUITEN

Tot slot vermelden we graag een domein dat nét buiten het Heuvelland valt, maar omwille van de kwaliteit van de wijnen een plaatsje verdient in deze opsomming: het Wervikse Ravenstein maakt klassieke, maar ook eigenzinnige cuvées. De eerste soort omvat chardonnays met houtla gering, waaronder zelfs een erg bijzondere want afkomstig van één geselecteerd vat. Maar nog specialer is de acolon, die verbluffende concen tratie koppelt aan een koppige finesse, en zeker nog wat jaartjes voor de boeg heeft alvorens zijn ware karakter te tonen.

WIJNTOERISME

De ondernemende domeinen hebben ook begrepen dat je zonder toeristen nergens komt. Enkele voorbeelden.

ENTRE-DEUX-MONTS: EEN WANDELING EN EEN PICKNICK IN HET OPEN VELD

De glooiende flanken tussen de Rodeberg en de Zwarteberg in het hart van Heu velland is de thuishaven voor het domein Entre-deux-Monts geleid door Martin Bacquaert. Het gematigd klimaat beïnvloed door de nabijheid van de Noordzee levert frisse, elegante wijnen van chardonnay, auxerrois, pinot gris, pinot meu nier, kerner, sieger, pinot noir en acalon. Via een gratis aangeboden educatieve wandeling, zo’n zes kilometer lang, in en rond de wijngaarden, met een negental infopanelen, leer je de troeven van dit op de snijlijn tussen de twee bergen en op de grens met Frankrijk, gelegen domein. Bij Entre-deux-Monts wordt ingezet op duurzaamheid: gebruik van lichte flessen, biofilters, zuiveren van organisch materiaal en grasuitzaaiing zijn een paar van de middelen die worden toegepast om de ecologische voetafdruk te verkleinen. Voor de liefhebbers is er een bele vingsroute met verschillende mogelijkheden via reservatie op de website.

MONTEBERG: EEN BUFFET MET UITZICHT

Op de zuidhelling van de Monteberg staan op 10 hectaren 48.000 wijnstokken op een bodem van ijzerzandsteen, beschermd door bossen aan de noordkant. Elf verschillende variëteiten zorgen voor een ruim assortiment aan wijnen. Müller-thurgau, kerner, pinot gris, dornfelder, pinot noir, siegerrebe, regent, chardonnay, solaris, rondo en auxerrois proef je in een grote degustatieruimte of tijdens een hoevepicknick met uitzicht op de Kemmelberg. Reserveren is gewenst.

DEN NACHTEGAEL: ONDERGEDOMPELD IN WIJN

Zonnebeke brengt ons bij het domein van Dirk Syx, tot voor kort een traditi onele landbouwhoeve. In 2019 werden er twee proefwijngaarden aangelegd. Een jaar later werden de eerste stokken geplant. In totaal men komen tot 14,5 hectaren wijngaard met percelen in Zonnebeke, Beselare en Geluveld. Er werd gekozen voor druiven als auxerrois, riesling, de pinotfamilie, gamay, melon de bourgogne, chardonnay, kerner, acolon, merlot, bacchus, gamaret, en garanoir. Zoals vermeld: je wordt er letterlijk ondergedompeld in wijn. Maar er is meer dan enkel wijnplezier: je kan in en om het domein ook paardrijden en voor de kinderen is er weidepret terwijl je rustig geniet van een glaasje wijn aan de vijver. Dirk heeft een liefde voor techniek en wil van het domein met hyper technische middelen een totale belevenis maken.

CENSE DE L'ALOUETTE: WIJNBELEVINGSMUSEUM

Dit project van Jan Staelens staat nog in de steigers, maar de plannen klinken verleidelijk. Een tipje van de sluier: Jan is al van jongsaf geboeid door mine ralen. Het wijnbelevingsmuseum dat op deze erg winderige heuvelrug gepland is, zal ongetwijfeld draaien rond stenen, grond, zand… Maar graag nog even geduld want de focus ligt nu op het produceren van goede wijn.

Jan Staelens (Cense de

Geproefd

OENO, BELANGRIJKER DAN TOERISME?

Voor ons wijnliefhebbers is het oeno-aspect natuurlijk belangrijker dan de toeristische vleugel, hoezeer die ook zijn stempel mag drukken op de werking van de domeinen. Simonne en ik pikten er telkens onze lieve lingswijnen uit, waardoor we een goed beeld schetsen van de wijnkwaliteiten aan de Noordzee. En die zijn er zeker!

DE FAVORIETEN

Entre-deux-Monts Bacquaert Brut

Een mousserende wijn met 80% chardonnay en 20% pinot noir heerlijk complex met opstuivende geu ren van vanille omwille van een rijping gedurende 12 maanden op eikenvaten en toetsen van brioche verwijzend naar 30 maanden sur lattes. De basis voor deze wijn is de oogst van 2018 aangevuld met reservewijn. Een sliert van stevige pareltjes en een gulle schuimkraag siert de goudgele robe. De rijke geuren tonen wat rokerige accenten. De smaak is breed en aangenaam met een fijne zuurgraad en een bijzonder lange afdronk. (SW)

Domein Vidaigne Johanitter 2020

Een bijzonder sappige witte wijn met 100% joha nitterdruiven die je doet denken aan een rijke pi not gris: fris, fruitig en bloemig met achterliggend een wolkje kruidigheid. De smaak is zuiver en puur met veel sap en fijne zuren, mooi fruitig en tegelijk droog gevinifieerd. Het domein Vidaigne ligt in het natuurreservaat de Broekelzen op de Vidaigneberg. Herman Schotte heeft naast johanitter ook wijn met regent, phoenix en solaris. (SW)

Wijngoed Reyngaard Regent 2019

In 2012 begon het wijnbouwavontuur van Jan en Mieke Reynaert in de achtertuin met 196 stokken regent. Later plantten ze nog 40 stokken auxerrois en 40 stokken pinot gris. Regent geeft zeer donke re, kruidige wijnen met aroma’s van bosvruchten, zwarte peper en een tikje vanille. Dit alles vind je terug in de zeer mooie technisch perfect gemaakte wijn. Jan en Mieke mogen als kleinste wijnbouwer in Heuvelland bijzonder trots zijn op het resultaat. (SW)

Koudekot Blanc de Bleu 2020

Koudekot heeft één hectare met vier druivenras sen. Blanc de Bleu is een witte wijn op basis van de Oosterijkse blauer zweigelt. Licht gekleurde zuivere wijn met een parfum van appelbloesem en steenvruchten. De smaak is zacht en sappig met een middelmatige inhoud, aangenaam en onge compliceerd. Een frisse afdronk met fijne zuren en een ietwat ziltige afdronk maakt hem lekker om te drinken. (SW)

Cense de l'Alouette Auxerrois 2021 Opvallend bij dit domein is de puurheid van de wijnen. Van chardonnay en auxerrois worden zeer zuivere wijnen gemaakt, niet overweldigend, maar rasecht en verfijnd. Deze auxerrois is een mooi voorbeeld met een licht strogele kleur en een pure aanzet waarin verse kruiden en knapperig fruit een verfijnd aroma leveren. De smaak is navenant, sap pig, aromatisch breed, fruitig met een verfrissende zuurgraad en een prettige afdronk. (SW)

Monteberg 'Mont rouge" 2020

Een mengeling van acolon (2/3) en pinot noir (!) die aanvankelijk wat aards overkomt. Later komt er

bosbes door, samen met een kruidige toets. Heer lijk fris, maar anderzijds voldoende vol in de smaak. Geslaagde mengeling met pinot noir. (PD)

d'Hellekapelle 'Atalanta'

Bij Michel Dehem is het altijd moeilijk kiezen, want zijn wijnen zijn aan elkaar gewaagd. Toch haalt dit keer de Atalanta de bovenhand. Het is een assem blage van chardonnay en auxerrois, druiven die mekaar goed verstaan. De geur is kruidig met wat citroenmelisse, daarna komt een fruitiger geur opzetten die in het verlengde ligt met citrus. In de smaak bevestigen dezelfde aroma's maar is er een oxidatief toetsje dat hem net weer bijzonder maakt. In de afdronk maakt een pompelmoesbittertje de frisheid compleet. (PD)

Reingaard Rosé 'Petit Renard'

Een supersappige, frisse en naar kersen geurende rosé die je instant gelukkig maakt. Complexiteit hoef je hier niet te zoeken, als het maar lekker is. (PD)

Cense de l'Alouette Chardonnay 2021 'Denise'

Kruidige en peperige aroma's domineren deze wijn. In de smaak terugkerende witte peper, maar ook broodkruim en fruit. Strak en scherp. (PD)

Ravenstein Acolon 2019

Inktzwarte kleur met donkerpaarse rand. Nog erg jong, met in de geur bietensnoep ('rode neuzen'), maar ook peper. Krokant in de smaak met een zeke re aardsheid, veel peper en kruiden. Beloftevol en zelfs onwaarschijnlijk dat een wijn met dergelijke densiteit kan gemaakt worden in deze streken. (PD)

MEER INFORMATIE:

Entre-Deux-Monts: www.entre-deux-monts.be

Big Bench Project: www.bigbenchcommunityproject.org

Monteberg: www.monteberg.be

Roonen Bergh: www.roonenbergh.be

Cense de l’Alouette: www.facebook.com/censedelalouettebe

Den Nachtegael: www.den-nachtegael.be

Ravenstein: www.wijndomein-ravenstein.be

Het verhaal van Mulsum: www.viroviacum.be/mulsum.html

Vintage Heuvelland: www.vintageheuvelland.be

Wijn van Eigen Bodem: www.wijnvaneigenbodem.be

Oenotoerisme: www.wijn.doorbraak.be/oenotoerisme-in-de-westhoek

Heuvelland: www.toerismeheuvelland.be

VINO NOBILE DI MONTEPULCIANO

GEPROEFD DOOR COMMANDERIJ AMICI

Je moet het ze nageven die wijnboeren uit Montepulciano. Wat een heerlijke naam hebben ze toch gekozen voor hun wijnen: Vino Nobile di Montepulciano. De verwachtingen stijgen plots naar fenomenale hoogten. Hoe kan immers een wijn die deze ‘edele’ benaming draagt niet voldoen aan hoge kwaliteitseisen? De naam zou afgeleid zijn van het gedicht ‘Montepulciano d’ogni vino è il re’ dat poëet Francesco Redi in 1685 schreef in de bundel ‘Bacco in Toscana’. Hij verheerlijkte de montepulcianowijn als zijnde de enige die geschikt was voor ko ningen en edellieden, waardoor de ‘Vino Nobile’ geboren werd. De enige manier om vast te stellen of de vlag de lading dekt is nog steeds het proeven. Acht Vino Nobile di Montepulciano DOCG wij nen werden ontkurkt. Op één na waren ze alle van 2012 of 2013, door het lokale Consorzio respectievelijk omschreven als een ‘exceptional’ (2012) en een ‘excellent’ (2013) vintage.

GEOGRAFISCH

Montepulciano is een druk bezocht Middel eeuws stadje in het zuidelijk deel van Toscane dat, zoals zo vaak met de Italiaanse dorpjes en stadjes, aan een heuvel verankerd zit. Het ligt dicht bij de grens met Umbrië (het meer van Trasimeno ligt slechts op 25 km). Je kan een bezoek perfect combineren met die ande re Toscaanse grootheid, want ook Montalcino ligt op een steenworp (35 km).

Een tip: hou halt bij Caffè Poliziano. De ba rista laat je genieten van de lekkerste cappu ccino (wel voor 10 uur bestellen als je geloof waardig wil overkomen). Het uitzicht vanop het achterterras is prachtig.

Sangiovese

Poliziano - Vino Nobile di Montepulciano 2013 85% sangiovese aangevuld met canaiolo, colorino en merlot. 14 tot 16 maanden rijping in vaten en foeders Heldere kersenrode kleur. De geur heeft naast het rode fruit van kers en aalbes een scherp, groen kruidig kantje. We ontdekken na het walsen viool, zoethout, peper, onderbos, ceder, leder en laurier. Dat scherpe kantje blijft ook in de smaak aanwezig. Voldoende fris, dat wel, maar toch balancerend op het evenwicht. De afdronk mocht een tikkeltje lan ger zijn. Tannine mist net die extra steun, ook al zijn de zuren er wel. Ietwat verrassend want dit bleek de Vino Nobile di Montepulciano van Poliziano te zijn, één van de toonaangevende referenties. Toch leek mij deze 2013 reeds op zijn terugweg. 83/100.Te koop bij Wijnkennis (€ 23,20 )

Tenuta Gracciano della Seta - Vino Nobile di Montepulciano 2012 90% sangiovese en 10% merlot. Rijping: 40% in Franse eiken vaten, 60% in Slavonische fusten ge durende 18 maanden.

Kersenrood met een spoortje evolutie. Het sangiovese rode fruit is aanwezig, alsook een puntje vlier. Licht rokerig, wat vegetaal, toetsje aards. Het geurpalet is correct, niet uitbundig. Hoewel tannine in de aanzet wat stroef overkomt, is de smaak correct en even wichtig. Fruit en aciditeit volgen zonder de bovenhand te halen. Het geheel is voldoende lang aanwezig. Toch wordt de wijn nog niet op bijzonder gejuich onthaald. 84/100. Te koop bij Ad Temptare (€ 25,60)

Cantine Dei - Vino Nobile di Montepulciano 2013 90% sangiovese en 10% canaiolo. De wijn rijpt ge durende 18 maanden in Slavonische fusten gevolgd door zes maanden rijping in de fles.

Zuivere kersenrode kleur. De rijpere kersen zijn hier duidelijk aanwezig gevolgd door een zweem van zwart fruit. De paddenstoelen en de potgrond bren gen het bos boven terwijl munt en peper voor frisse kruidigheid zorgen. Tabak en cederhout maken het boeket compleet. Toegankelijke wat rijkere stijl van Vino Nobile met een correcte aciditeit. Sappig, fruitig en niet te zwaar. De wijn lijkt me op dronk en is geen langer kelderleven beschoren. 87/100. Te koop bij Baeten Vinopolis (€ 21,50)

Salcheto - Vino Nobile di Montepulciano 2017

Poderi Boscarelli - Vino Nobile di Montepulciano

Riserva 2012

90% sangiovese en 10% colorino. Rijping gedurende 28 tot 30 maanden in deels vaten en deels Slavoni sche fusten.

De indrukwekkende kelder van Vallocaia

Lichte evolutie in de kersenrode kleur. De geurfase is correct maar nogal moeilijk. Alles komt in vakjes over en mist verwevenheid. Toch komen er heel wat elementen opzetten. We ruiken onder andere kers, aalbes, jeneverbes, peper, vanille, chocolade, ce derhout, laurier, tabak, humus en alcohol. De smaak is wel beter verweven. We krijgen een sappige start waarna de tannine overneemt. Het fruit wordt naar het einde toe gedomineerd door het bittere van de koffieboon. De lengte is best wel oké, ook al valt de afdronk op zijn einde echt wat dood. Hoewel een ri serva, bekoren kon hij me niet echt. 85/100. Te koop bij Stappato (€ 32,95)

100% sangiovese. 18 maanden rijping op hout, waar van 70% in fusten en 30% in vaten.

Zeer zuivere kersenrode kleur. Heerlijk fruit stuift uit het glas met de kenmerkende kersen maar ook aardbei en rode bes. De kruiden en aanzettende ter tiaire aroma’s zitten mooi in de ondersteuning van het fruit. Licht getoast, wat roosjes en theebladeren naast koffie vallen op. Dit is een smakelijke, sappige, voldoende stevige en bovenal zeer onderbouwde wijn met prachtige zuren die de speelse tannine constant dribbelen. Dit is een boeiend glas wijn dat ik met ple zier laat bijvullen. Met de jaargang 2017 is deze wijn het buitenbeentje van de proeverij. 90/100. Te koop bij Dulst (€ 21,50)

Salcheto Salco - Vino Nobile di Montepulciano 2013

Zicht op Montepulciano

100% sangiovese. 24 maanden rijping op hout, 70% in vaten en 30% in fusten. Robijnrood, helder en zuiver. Gulle en rijke geur met zeer veel rijper fruit van kers en braam. Aanvullend met florale aroma’s van viooltjes. Balsamico naast ceder, tabak en cacao. Peperkruidig en licht animaal. De smaak is tevens zeer fruitig, balancerend op het randje van te rijp fruit. De wijn komt me over als een commercieel gemaakte blockbuster waarbij de aan wezige tannine de nodige ondersteuning van de zuren mist. In tegenstelling tot de basis Vino Nobile die we

van het huis proefden zal ik hier beleefd het aan bod van een tweede glas weigeren. 83/100. Te koop bij Dulst (€ 48,50)

Bindella Tenuta Vallocaia I Quadri - Vino Nobile di Montepulciano 2013 100% sangiovese. 18 tot 20 maanden rijping in Franse eiken vaten, gevolgd door 12 maanden flessenrust.

Prachtig tranend en helder robijnrood. Hier wor den we vrolijk van. Mooie, open en volle geur met een waaier aan fruitvariatie gaande van de kers naar braam en pruim. Zeer mooie houtintegratie waarbij het cederhout na enige tijd walsen naar het sigarenkistje evolueert. Peper en laurier zorgen voor de kruidigheid. Charmerende roosjes gedrenkt in thee. Hoewel zwart fruit in de neus aanwezig is, geeft de mond ons een overvloed aan fris rood fruit. Deze frisheid is trouwens een verrijking bij de aanwezigheid van de toch wel krachtige tannine, die zich stilaan begint te integreren waardoor we denken dat deze wijn op dronk aan het komen is. Mooi glas wijn. 88/100. Te koop bij Young Charly (€ 28,55)

Poliziano Asinone - Vino Nobile di Montepulciano 2012 100% sangiovese. De wijn rijpt 16 tot 18 maan den in Franse eiken vaten. Heldere en zuivere kersenrode kleur. Fijn en rijk boeket waarbij er telkens nieuwe aroma’s komen opzetten. De klassieke geuren komen terug met voorop de sangiovesekersen. Pruim en rode bes zorgen voor nog meer fruit. Het hout zit verwe ven en de ceder geurt verrukkelijk. Munt, thee, peper, tabak, en aardse tonen vullen prima aan. De geur blijft intrigeren. Vanaf de aanvang krijg ik de bevestiging waar ik heel de avond naar zocht… Een heerlijk glas wijn die de Vino Nobile zijn nobele waarde geeft. Verwevenheid is hier bij het sleutelwoord, omringd met een sublieme frisheid. Sangiovese en Vino Nobile ten top. 92/100. Te koop bij Wijnkennis. (€ 52,50).

CONCLUSIE

De verschillen tussen de wijnen van 2012 en 2013 waren duidelijk merkbaar. 2012 gaf telkens meer frisheid dan de wat loggere 2013. Ik laat me niet uit over deze jaren of ze exceptioneel of excel lent zijn. Over het algemeen werd het jaar 2012 hoger ingeschat dan 2013.

© Salchetto

VINO NOBILE DI MONTEPULCIANO DOCG

Vino Nobile di Montepulciano was de aller eerste herkomstbenaming die in 1980 tot het selecte DOCG-clubje mocht toetreden. In haar zog volgden dat jaar nog Brunello di Montalcino en de Piemontese Barolo en Barbaresco. Vino Nobile di Montepulciano DOCG is steeds rode wijn. De koningsdruif

voor deze wijn is sangiovese grosso, bekend als prugnolo gentile. Sangiovese moet mini maal 70% aanwezig zijn. De overige 30% mag aangevuld worden door ‘andere lokale drui venrassen’. Merk hierbij op dat merlot onder tussen als een lokaal ras wordt beschouwd. Toscaans zijn de druiven canaiolo, colorino of mammolo. Sinds 1989 is het verboden om witte druivenrassen te gebruiken in de blend.

Voorheen mocht dit voor maximaal 10%.

De 1.300 hectaren wijngaarden situeren zich op een hoogte tussen 250 en 600 meter boven de zeespiegel. Wijngaarden in de zone Valdichiana vallen buiten de Montepulciano-productiezone.

Er wordt een verplichte rijpingsperiode opgelegd van minimum twee jaar, startend op 1 januari volgend op het oogstjaar. Voor de keuze van het rijpingsproces bestaat er enige vrijheid. De wijn bouwer heeft hiervoor drie opties. De eerste optie is 24 maanden rijping in hout. De tweede optie is 18 maanden rijping in hout en zes maanden in een ander materiaal als inox of beton. Tenslotte is er de keuze voor 12 maanden rijping in hout, gevolgd door zes maanden in een ander materiaal en nog eens zes maanden in fles. Er bestaat geen verplichting dat de rijping in eiken vaten, foeders dan wel fusten moet plaatsvinden. Vino Nobile di Montepulciano heeft eveneens een riserva versie. In dat geval moet de rijpings periode minimaal drie jaar zijn, waarvan zes maanden in de fles.

Het kleinere broertje van Vino Nobile di Montepulciano is Rosso di Montepulciano die minder lang op vat blijft en vlugger op dronk is. Daarnaast is er ook de zoete Vin Santo di Montepulciano.

De indrukwekkende kelder van Vallocaia

Zicht op Montepulciano

KEN WIJN-WEDSTRIJD: LEUK EN ENERVEREND

Ken Wijn-wedstrijd is zowel het leukste als het meest enerverende evenement dat de Vlaamse Wijngilde organiseert.

PETER DOOMEN Nationaal Wijnmeester

Dit jaar was dat niet enkel van toepassing op de deelnemers. Amper tien dagen voor het begin van de wedstrijd annuleert de organi serende commanderij de wedstrijd. Het was donderdag. Vrijdag lag een oplossing klaar: commanderij Bellebeek zou de organisa tie overnemen, en de zaal van het cultureel centrum in Denderleeuw bleek de geschikte plaats.

19 ploegen waren ingeschreven: een histo risch dieptepunt, zeker vergeleken met de 64 ploegen die we ooit in Lier mochten ontvan gen. Het zou de organisatie wel gemakkelijker maken.

Die zondagochtend verzamelden de teams zich aan de voet van de kerk in Denderleeuw. Ondertussen was mijn team druk bezig de karafjes van de juiste wijnen te voorzien en ze op de tafel te plaatsen... een secuur werk, maar met de juiste handen aan boord geen probleem.

Stipt om 10 uur werden de proevers dan toe gelaten tot de proefzaal. Amper 15 minuten later konden de ploegen eraan beginnen: er dienden tien rode wijnen gedetermineerd te worden, en tien theorievragen opgelost. Dat laatste bleek veel te moeilijk en ik steek dan ook de hand in eigen boezem: volgende jaren maak ik het gemakkelijker.

Anderzijds zou de score op de theorievragen ook weer niet zoveel uitmaken: we bepaalden immers twee jaar geleden al dat het podium enkel mocht samengesteld zijn uit de beste ploegen in het blind proeven.

EEN FINALE: NODIG?

Een finale kondigde zich dus aan... maar zou ze ook nodig blijken? Amici 1 gaf als eerste een blad af met hun oplossingen van de proef

vragen. Een lichte paniek overviel me: de sco re was perfect. Wat als de overige 18 ploegen ook zo een resultaat zouden neerzetten?

Gelukkig was het formulier dat volgde van een andere orde: 3 op 10 is zeker geen slecht resultaat, maar ik wist toen dat er voldoende variatie in de scores zou zitten. Het einde van de wedstrijd naderde en toen bleek dat niet minder dan 3 ploegen 8 op 10 hadden ge scoord. Overigens is de gemiddelde score met meer dan 5,4 op 10, een historisch zeer hoog resultaat.

Een finale zou volgen, met de 3 ploegen die 8 punten scoorden op het podium. De ploeg die 10 op 10 haalde, liet ik nog even in hun vet sudderen. Noem het mijn slecht karakter, maar ik weet dat de ontlading nadien des te groter is. Van enige verwijzing naar orgasmes zal ik me hier onthouden.

FINAAL...

De finale breekt aan en ik leg de regels uit: er volgt een witte wijn, waarover telkens een stelling wordt voorgelegd. De deelnemers to

nen een groene kaart ('akkoord met de stel ling') of een rode. Wie het fout heeft, valt af. De ploeg die het langste met minstens één deelnemer overblijft, wint.

PECHVOGEL VAN DE DAG

We laten de eerste witte wijn aanrukken: een Oostenrijkse grüner veltliner. De helft van de deelnemers overleeft deze ronde niet. Vervol gens schenken we een Franse viognier en die geeft de doorslag.

Fons Verbist van commanderij Kempen kun nen we uitroepen tot de pechvogel van de dag: hij hield stand tot de allerlaatste ronde, maar koos dan toch voor gewürztraminer in plaats van voor viognier. Pascal van commanderij Zele had het bij het rechte eind en zo was het podium een feit: op één Amici, die pas op het einde vernamen dat zij de winnaars waren, op 2 Land van Waas en op 3 Zele.

NIEUWE FORMULE

De nieuwe formule van de wedstrijd, met een finale die de scherprechter is om het podium te bepalen, maakt het er enerzijds voor mij

geen gemakkelijkere wedstrijd van. Maar de wedstrijd is er zeker fair der door geworden. Anderzijds is het dan weer wel gemakkelijker: ik kan namelijk een relatief eenvoudige wedstrijd opstellen, wel wetende dat de finale de beslissing zal brengen... Zeker in 2022 is dat ten volle gelukt, met maar liefst 1 ploeg met 10/10, 3 met 8/10 en 3 met 7/10, van de 19 deelnemende ploegen! OK, corona in ogenschouw genomen zijn het de echte 'die hards' die deelnemen, maar dan nog ligt de score op de proefvragen dit jaar ongemeen hoog.

WISSEL OP DE TOEKOMST

Een geluk bij een ongeluk, zo zegt een mooi Vlaams spreekwoord en dat is ook hier niet anders. Ei zo na was de wedstrijd Ken Wijn geannuleerd. Maar dat was buiten de veerkracht van het Nationaal Comité gerekend, in de persoon van Simonne Wellekens die haar commanderij ertoe be woog het schier onmogelijke te doen.

Ik kan enkel trots zijn op dit evenement, en hopen dat het mag dienen als maatstaf voor de toekomst. Wat betreft de zaal en de receptie mogen we alvast niet klagen: een mooie proefruimte met veel natuurlijk licht, een receptie met een topchampagne en bijpassende hapjes, en vooral: veel ploegen die er goesting in hadden. Volgend jaar nemen weer meer dan 30 ploegen deel, daar ben ik van overtuigd.

ANALYSE VAN DE RESULTATEN

Alle wijnen behalve de cahors waren representatief maar gemakkelijk. De cahors klasseer ik als 'niet representatief', want enkel de winnende ploeg en één van de laatste ploegen vonden hem. Dat geeft een score op representativiteit van 9 op 20, terwijl mijn streef doel tussen 10 en 15 is. De recent ingevoerde finaleronde zal dit overi gens wijzigen: de eerste ronde met enkel rode wijnen mag gerust iets gemakkelijker worden, op voorwaarde dat de finale het pleit beslecht.

De gemakkelijkste wijn bleek de nebbiolo d'alba te zijn (89% correct). Daarna volgde de spätburgunder met 83% correct. Ook de Chileense wijn was gemakkelijk herkenbaar (72%) en de pinotage (67%) kon even eens weinig teams misleiden.

De blaufränkisch werd door 56% van de ploegen gevonden en de ribera del duero door exact de helft. Enkel de Australische shiraz (44%), ove rigens tot mijn grote verwondering, en de albarossa (39%), niet tot mijn verwondering, haalden minder dan de helft.

De scherprechters van deze editie waren de albarossa en de blaufrän kisch. Ook het winnende team bekende dat ze, hoewel allen Italiëspe cialisten, albarossa helemaal niet wisten te plaatsen. Nochtans had elk lid van de Vlaamse Wijngilde de kans gekregen deze wijn op voorhand te proeven: hij stond namelijk op de proeftafel van de proeverij Pro Pie monte, amper enkele maanden geleden...

Commanderij Land van Waas eindigde tweede

Commanderij Amici, de winnaar met een topscore van 10/10

Commanderij Zele vervolledigde het podium

PETER DOOMEN Nationaal Wijnmeester

NATIONALE PROEVEN EDITIE

2022

Jaarlijks richt de Vlaamse Wijngilde een examen in. Kandidaten bewijzen zo dat ze de kunst van het wijnproeven onder de knie hebben.

Doorgaans nemen een vijftigtal kandidaten deel aan deze proef, maar omwille van covid en de reactie op het virus bleef het deelnemersveld dit jaar beperkt tot een 25-tal proevers. Die bleken goed voorbereid, ge zien de scores: maar liefst 22 sleepten het diploma in de wacht.

Eenvoudig was het nochtans niet. Verre van. Kandidaten die me vragen of en hoe ze zich moeten voorbereiden, zeg ik altijd: "Als je dit op para te kennis kunt, dan ben je een groot wijnkenner". Studeren dus. Zowel voor het theoretische gedeelte als voor de praktische proeven.

Voor het theoretische gedeelte is de opdracht nochtans haalbaar: leer de cursus die we ter beschikking stellen. Vind je hier of daar een foutje of een onduidelijkheid? Geen probleem, maar laat het ons vooraf weten (na het examen wegen opmerkingen véél minder door). De praktische proef is moeilijker te organiseren, maar veel leuker. Proeven is hier de boodschap. Wie houdt daar niet van?

ALGEMENE CIJFERS

Voor de praktische proef met de rode wijnen tekenen we een score op van 73%. Bij de witte wijnen (enkel kandidaten-grootmeester) was dat 75%.

Theorie bij de kandidaten-meester eindigde op 74%. Bij de kandida ten-grootmeester scoorden de deelnemers 81%.

Al bij al dus zeer goede scores, al haalde nie mand de perfectie. Twee kandidaten kwamen in de buurt en scoorden net één puntje min der op de theorievragen dan wat nodig was om 100% te halen. Proficiat aan beiden!

VIER RODE WIJNEN

De rode wijnen selecteerden de wijnmeesters van de Vlaamse Wijngilde uit de vaste refe renties (bourgogne en bordeaux) en uit de jaarlijks wisselende wijnen: we kozen daar voor tempranillo en barbera.

Voor tempranillo was er ei zo na een staking van de stemmen, en dus gaf mijn stem de doorslag. Peter Arijs, groot Spanjekenner, bleek verrast te zijn door mijn keuze voor een ribera del duero ten nadele van een misschien iets gemakkelijkere rioja. De redenering was dat de rioja wat meer geleek op de bordeaux, zodat vergissingen daar een slachtpartij kon den aanrichten. Het was één van de meest memorabele discussies ooit als nationaal wijnmeester, want mijn naamgenoot is nu eenmaal een referentie als het op Spaanse wijnen aankomt... hij begreep overigens wel de uiteindelijke keuze. Maar of we goed ge gokt hadden? Nagelbijten!

VIER WITTE WIJNEN

Wat betreft de witte wijnen kiezen we hoe dan ook wereldwijd, dus hier was het speelveld al breder van in het begin. Toch vond ik dat we ook daar een zekere flexibiliteit moesten invoeren. De chenin blanc werd een joker en dit jaar was het de beurt aan de grüner veltliner om de kandidaten-grootmeester aan de tand te voelen. De uitdaging: het ver schil met riesling maken. De wijnmeesters besloten dat de zoetheid van de riesling de doorslag moest geven. Ook hier een gok! De nog weinige resterende vingernagels werden afgeknaagd…

DE THEORIEVRAGEN

Theorie is nuttig als basis, en je kunt nu eenmaal geen wijnkenner wor den zonder theoretische kennis op te bouwen. Ook hier werd er duchtig aan de weg getimmerd: we stelden een wijncursus op waaruit de kandi daten allerhande vragen kunnen krijgen. De grootmeester-kandidaten moeten daarbij een stap dieper gaan dan de meester-kandidaten.

Twintig meerkeuzevragen beslissen over falen of succes. Een tip voor wie aan volgende edities wil deelnemen: doe dit niet op parate kennis, behalve wanneer je érg zeker van je stuk bent. Neem zeker de cursus door, de voorbeeldvragen en de vragen van vorige jaren.

Overigens: nergens bleek een theorievraag 'misleidend' te zijn: overal was het meest gegeven antwoord ook het correcte. Dit is een duidelijk pleidooi om de nationale proeven, zeker wat betreft de theoretische vra gen, verder te schoeien op deze leest.

GROOTMEESTERS

Bij de kandidaten-grootmeester zag ik zweetdruppeltjes parelen... zij kregen niet enkel 20 theorievragen voorgeschoteld, maar ook nog eens vier rode én vier witte wijnen in het glas. Toch kon ik ze allemaal felicite ren met hun resultaat. Eentje haalde zelfs het maximum van de punten op de praktijkvragen.

Maar alle kandidaten deden het prima: slechts eentje verwisselde twee rode wijnen, en bij de witte wijnen deden twee kandidaten dat.

MEESTERS

Bij de kandidaten voor meester-wijnproever was het resultaat diverser. Drie haalden de eindmeet niet, alle drie faalden op de praktische proef. Nochtans hadden we de wijnen grondig voorgeproefd zodat de repre sentativiteit als een paal boven water zou staan. Het feit dat het overgro te merendeel de wijnen toch herkende, staaft me in de overtuiging dat ook de rode wijnen herkenbaar waren.

Twee van de drie niet-geslaagde kandidaten haalden ook een zwakke score op de theorievragen, namelijk minder dan 60%. Een had 85% zo dat hij kan motiveren dat het een verkoudheid of een ander fysiek pro bleempje betrof.

NIET GESLAAGD, WAT NU?

De niet-geslaagden geef ik graag dit mee als troostprijs: een extra proef volgend jaar, met even lekkere wijnen, op kosten van de commanderij, zou het je belemmeren om nogmaals mee te doen? De vraag stellen is ze beantwoorden!

De witte wijnen voor de kandidaten grootmeester

HET MOEILIJKSTE VAN DE NATIONALE PROEVEN 2022

Rode wijn: tempranillo met 54% correct. De meerderheid liet zich niet vangen, dus wat mij betreft een prima proef.

Witte wijn: grüner veltliner met 50% correct. Met een kleine groep (4 proevers) is het altijd moeilijk om uitspraken te doen, maar het feit dat de helft hier correct antwoordde, staaft me in de overtuiging dat het examen een haalbare kaart was.

Theorie kandidaten-meester (48%): De witte wijnen van de noordelijke Rhônevallei lijken inderdaad wat minder bekend, maar daarom niet minder interessant.

Theorie kandidaten-grootmeester (25% correct): druiven soorten en druivenrassen worden nogal eens omgewisseld, en colheita is blijkbaar ook niet zo'n bekend begrip.

Het verbeterteam achter de schermen

BORDEAUX 2021

EEN HETEROGEEN JAAR MET TAL VAN UITDAGINGEN

De Union des Grands Crus de Bordeaux kon na een gedwongen onderbreking van twee jaar omwille van de hardnekkige pandemie de distributie- en persprofessionals opnieuw uitnodigen voor de primeurweek van 2021. Iedereen was opgetogen om deze primeurproeverij opnieuw face-to-face te kunnen meemaken en achter de wijnen ook de wijnmakers te mogen ontmoeten.

ONDERKOELDE START EN TRAGE RIJPING

Na de uitzonderlijke historische trilogie van 2018, 2019 en 2020 presenteert 2021 zich onder een andere gedaante. Moeder Na tuur maakte het in 2021 niet meteen makkelijk. Begin april kreeg Bordeaux af te rekenen met vorst waarbij de temperatuur in de nacht van 8 april tot -5°C daalde. Vooral de vorstgevoelige wijngaarden met merlot liepen hierbij grote schade op. Maar met een gemiddeld verlies van 20 tot 30 procent kwam Bordeaux er nog goed vanaf ten opzichte van andere wijnregio’s in Frankrijk.

De zomer startte met koel en grillig weer en heel wat natte dagen, waardoor de wijngaard onder druk kwam te staan van meeldauw en andere cryptogame ziekten. Dit noopte de wijn bouwers tot permanente waakzaamheid en gepast ingrijpen tegen schimmelziektes. Stéphane Bonnasse, keldermeester op Château Cheval Blanc, vond het vanaf het begin een gecompli ceerde jaargang. “We zijn begonnen met een biologische certi ficering, maar de weersomstandigheden van het jaar vormden een enorme uitdaging. We hadden niet minder dan 22 behande lingen tegen meeldauw nodig, waar de conventionele wijnbouw met de helft de klus klaarde”, aldus Stéphane.

Door de overvloedige regens van juni en juli waren de bessen 20 tot 30 procent groter dan gemiddeld. Augustus en september presteerden middelmatig qua temperatuur, wat het rijpingspro ces vertraagde. Toen de meteo op 2 oktober veel regen (60mm) voorspelde, besloten sommige wijnbouwers te oogsten, met het

risico op onrijpe druiven. Zij die verkozen te wachten - met kans op ver dunning door de regen - werden beloond met rijpe druiven, want er viel nauwelijks een tiende van de voorspelde hoeveelheid regen. Bordeaux ge noot voor de rest van oktober van een Indian Summer. Het waren vooral de cabernets die hiervan konden profiteren om volledig te rijpen.

IS 2021 EEN ‘KLASSIEKE’ JAARGANG?

Het weer van 2021 lag grotendeels in de lijn van de jaargangen 2008, 2012 en 2014. Vandaar dat men 2021 ook een ‘klassiek’ jaar noemt. ‘Klas siek’ heeft in wijnmiddens meestal een pejoratieve betekenis, synoniem voor gemis aan densiteit en rijpheid. 2021 verdient echter beter dan het label ‘klassiek’. Ik zou het eerder een heterogene jaargang noemen.

De uiteindelijke kwaliteit van de wijn wordt door verschillende factoren bepaald. Zo waren er in 2021 relatief grote verschillen in neerslag tussen de regio’s. Ook de drainagecapaciteit varieert sterk naargelang het bodem type, de bodembewerking in de wijngaard en de behandeling van de wijn stok, die niet overal even grondig wordt uitgevoerd. De keuze van de oogst datum is bepalender dan ooit, en het sorteren van de bessen kan met de hand gebeuren, met een optische sortering of door densitometrie, waarbij de druiven door een suikerbad met een bepaalde dichtheid gaan. Hierdoor worden uitsluitend gezonde en rijpe bessen verwerkt. Al deze factoren heb ben een impact op de kwaliteit van de wijn. Vaak moesten in 2021 strategi sche keuzes worden gemaakt, zowel in de wijngaard als in de kelder. Welke wijn kon met deze oogst worden gemaakt? Verschillen in rijpheid tussen de percelen vereisten verschillende plukdata, aangepaste extracties en vi nificatiemethodes tussen de cuves onderling. En de definitieve assemblage

HUGO VAN LANDEGHEM

Commanderij Land van Waas

© Jean-Bernard Naseau

bleek meer dan ooit een cruciale onderneming, die het vakmanschap van de wijnbouwer op de proef stelde. “Nooit voorheen was de assemblage zo moei lijk,” vertelde me Nicolas Glumineau op Château Pichon Lalande. Ook volgens Pierre-Olivier Clouet, technisch directeur op Château Cheval Blanc, was de assemblage een uiterst delicate evenwichtsoefening. Ook al wordt de jaargang 2021 vaak vergeleken met de jaren 1980 en 1990, toch bezit 2021 meer preci sie en verfijning, en zijn er in tegenstelling tot de jaren 1980 en 1990 dit keer geen vegetale of groene geuren en smaken te bespeuren.

Ook al zorgde de lagere productie van 2021 voor minder inkomsten, toch was er een positieve kant: door de kleinere opbrengst konden de druiven in deze moeilijke omstandigheden beter rijpen. Een overvloedige opbrengst had in 2021 onmogelijk een goede rijpheid kunnen opleveren. Het is alge meen bekend dat de betere terroirs ongunstige weersomstandigheden be ter kunnen verwerken. Bovendien zijn die wijngaarden meestal in het bezit van vermogende eigenaars die beschikken over de knowhow en technische middelen waarvan de modale wijnbouwer slechts kan dromen. Het is dan ook niet te verwonderen dat de wijnen afkomstig van mindere terroirs en gemaakt met beperktere financiële middelen, meer heterogeniteit vertonen. Om die reden zou je naast het label van een ‘heterogeen jaar’, 2021 ook het ‘jaar van de terroir’ kunnen noemen.

RODE WIJNEN

Door gebrek aan warmte in de aanloop naar de oogst ligt het alcoholgehalte van de wijnen van 2021 lager dan in de zonrijke jaren 2018, 2019 en 2020, waar vlot 14 tot 15 volumeprocent alcohol werd gehaald. 2021 moest met ‘am per’ 12,5 tot 13,5 volumeprocent tevreden zijn. Daardoor deed na jarenlange afwezigheid de chaptalisatie (toevoegen van suiker aan de most) opnieuw zijn intrede om harmonie en balans in de wijn te brengen. De rode wijnen wor den gekenmerkt door een alcohol-zuurbalans die duidelijk verschilt van die van de drie voorafgaande jaargangen. 2021 is een frissere jaargang met een zuivere aromatische expressie en een lichtere densiteit, maar met een goed ondersteunend evenwicht. De merlot vroeg de meeste aandacht en zorg. Als vroeg rijpend druivenras werd die het sterkst door vorst en ziekte getroffen, met daardoor een lagere opbrengst. De betere wijnen van de rechteroever zijn met hun merlot-dominantie bijzonder fruitig en door hun lager alco holgehalte vlot gastronomisch inzetbaar. De later rijpende cabernets onder vonden minder schade van de vorst en haalden een hogere opbrengst dan de merlot, maar nog steeds iets lager dan in de vorige jaargangen.

Op de linkeroever vertonen vele wijnen recordpercentages cabernet sauvig non in de blend omdat die variëteit meer dan de merlot van de lange Indian Summer heeft kunnen genieten. Op Château Pichon Lalande en Château Pichon Baron werd met 88 procent cabernet sauvignon het hoogste percen tage ooit bereikt. Hetzelfde verhaal vernam ik op Château Durfort Vivens, met maar liefst 97 procent cabernet sauvignon. Maar ook malbec en petit verdot deden het uitstekend. Niet alleen omdat ze minder van de vorst heb ben geleden, maar ook omdat ze ziektebestendiger zijn. Wellicht kan deze positieve vaststelling de wijnbouwers ertoe aanzetten om in de toekomst meer malbec en petit verdot aan te planten. Toch wil ik niet de indruk geven dat de linkeroever zoveel beter presteerde dan de rechteroever, want ook in zowel Saint-Emilion als Pomerol zijn knappe wijnen te vinden.

WITTE DROGE WIJNEN:

UITZONDERLIJKE JAARGANG

In tegenstelling tot de rode wijnen presteren de witte meestal beter in koelere jaren. 2021 is daarvan opnieuw het bewijs. De witte wijnen van 2021 munten

uit door energie, frisheid, aromatische complexiteit en een grote lengte. Ze beschikken ook over een uitstekend bewaarpotentieel. Bovendien is de kwaliteit van wit over het algemeen consistenter dan die van rood. In contrast met deze hoge kwaliteit staat echter de lage opbrengst: slechts 30 procent van een normale oogst in de appellatie Graves en iets minder dan 50 procent in de appellatie Pessac-Léognan. Deze povere opbrengst zal wellicht niet zonder gevolgen blijven bij de prijszetting…

ZOETE WIJNEN: EXCELLENTE JAARGANG

In Sauternes begon de oogst op 13 september. De zoete wijnen kenden een bijzonder einde-seizoenscenario dat gunstig was voor de ontwikke ling van botrytis. Het beetje regen van begin september werd gevolgd door drie zonnige weken, optimaal voor de botrytisering van de drui ven. Het resultaat is over de hele lijn subliem, maar ook hier geldt als minpunt de piepkleine, dramatische opbrengst van gemiddeld 3,5hl/ ha. Sommige kastelen haalden zelfs de 2hl/ha niet. Dit is werkelijk een hypotheek op de toekomst van vele domeinen. De meeste kastelen in de appellatie Sauternes maken om die reden vandaag ook een droge wijn om zo toch een buffer te genereren om leefbaar te blijven.

WAT DOEN DE PRIJZEN?

Ook al presteert 2021 beter dan verwacht, toch haalt het niet de hoge kwaliteit van de jaargangen 2018, 2019 en 2020. Daarom verwachtten de handel en de consument een substantiële prijsdaling. Maar ondertussen zijn de primeurprijzen bekend, en dit bleek ijdele hoop. Los van enkele symbolische geringe prijsdalingen is de trend duidelijk: de prijzen van 2021 zijn over het algemeen dezelfde als die van 2020. Het aangehaalde argument is de lagere opbrengst, terwijl anderen dan weer verwijzen naar de stijgende kosten door de galopperende inflatie. Kurken, glas, karton, houten kisten, werkuren, … zijn een stuk duurder geworden. Of de handel, die nog een ruime keuze van vorige goede millésimes in voorraad heeft, geïnteresseerd zal zijn om stevige aankopen te doen, valt sterk te betwij felen. Wellicht zullen ze zich beperken tot een afgeslankte reservatie om hun allocaties bij de gerenommeerde kastelen niet kwijt te spelen. En ook de consument, die zijn kelder met de afgelopen goede jaargangen heeft aangevuld, wacht misschien liever op het volgende ‘jaar van de eeuw’.

De nieuwe cuverie op Château Haut-Bailly : een pareltje van technologie, architectuur en design.

Geproefd

SAINT-EMILION

19.5 Cheval Blanc

Schitterende aroma’s met complexiteit en finesse, een uitgesproken florale toets van rijpe cabernet franc, vergezeld van een fijne kruidigheid. Een mooie romige textuur met diepgang en intensiteit. Imponeert meer door zijn finesse en fraîcheur dan door volu me. Nobele en rijpe tannine zorgt voor een lange finale. Een aristocratische Château Cheval Blanc met 52% cabernet franc, 43% merlot en 5% cabernet sauvignon.

19.0 Ausone

Fraaie aroma’s met sprankelend fruit, hoogstaande fraîcheur en verfijning. Het hout blijft volledig op de achtergrond. De smaak tekent voor raffinement en perfecte rijp heid, een mooie diepe smaak waarbij fraîcheur en diepgang het hele smaakpalet onder steunen. Een prachtig evenwicht. De lange finale is gestoffeerd met nobele tannine. Een reeds toegankelijke Château Ausone met 65% cabernet franc en 35% merlot.

19.0

Figeac

Intense kleur. Vrij intense aroma’s van rijpe cabernet sauvignon met cassis en bos bessen, geconcentreerd en diep. De concentratie van het fruit vangt het 100% nieuw hout volledig op. Ronde en geconcentreerde aanzet met veel fruit. Een frisse textuur met verfijning en spanning. Verfijnde en licht kruidige tannine stofferen de lange finale. Een stijlrijke Figeac met grote klasse. 29% merlot, 31% cabernet franc en 40% cabernet sauvignon.

19.0 Angelus

Start met finesserijke aroma’s en een enorme elegantie die ietwat aan pinot noir doet denken. Een florale toets zorgt samen met subtiele kruidigheid voor verfijning en frisheid. Een verfijnde textuur met medium body, delicaat maar met diepgang en spanning. Zijdeachtige tannine als onderdeel van een lange finale. Knappe vinifica tie in functie van een moeilijk jaar. 60% cabernet franc en 40% merlot.

19.0 Pavie

Zeer intense kleur. Aroma’s van geconcentreerde bessen met verfijning en diepgang stuiven uit het glas, vergezeld van een subtiele kruidigheid en gekoppeld aan een hoge frisheid. De smaak vangt aan met romig fruit, zuiver en diep. Kracht en ver fijning zijn in harmonie. Smaakvolle tannine met een lange afdronk. Waar Pavie in vorige jaren vaak naar concentratie zocht, was ditmaal de klasse van het terroir doorslaggevend. 52% merlot, 30% cabernet franc en 18% cabernet sauvignon.

19.0- Bélair-Monange

Schitterende aroma’s met klasrijk rijp en intens fruit met een romig karakter. Ste vige fruit gedragen aanzet, doorweven met frisse zuren. Een uitstekende balans die steunt op een matige extractie. Een lange finale als sluitstuk van een intelligente vi nificatie waar uitzonderlijk dit jaar in de grand vin geen vin de presse is toegevoegd. Dit geldt trouwens voor alle wijnen van 2021 van Etablissements Moueix.

De gloednieuwe kelder van Château Figeac

19.0-

Pavie Macquin

Levendige diepe kleur met een dunne paarse rand. Zwart fruit domineert in de aroma’s met donkere kersen en zoethout, samen met een mooie mineraliteit en een lichte toets van gebrand hout. In de smaak primeren het fruit en de diepgang, knisperende zuren en spanning. Een kalkach tige impressie vergezelt de finale samen met volledig ge integreerde nobele tannine.

19.0- Canon

Aanvankelijk heel discreet in de neus. Nadien komen fram boos en rood fruit vrij, vergezeld van een florale toets en een subtiele kruidigheid. Zet in de mond aan met romig fruit, gelaagde textuur waarin de elegantie en diepgang primeren. Geraffineerde en nobele tannine tekenen de lange afdronk.

18.0 -19.0 Beauséjour Bécot, Canon la Gaffelière, La Gaffelière, Bellevue Mondotte 18.0 -18.5 Troplong Mondot, Larcis Ducasse, Tertre Roteboeuf, Clos Fourtet, Pavie Decesse, L’If 18.0 Valandraud, Soutard, Carillon d’Angelus, Le Petit Cheval, Berliquet

POMEROL

19.0 L’Eglise Clinet

Schitterende fruitexpressie die uitmunt in zuiverheid, klasse en raffinement ondanks de discretie. Het fruit ex plodeert meer in de mond, heeft breedte en wint aan diepte in het tweede deel. Eindigt met klasrijke verfijnde tannine. Lange afdronk. Een ode aan de overleden eigenaar, Denis Durantou. 85% merlot en 15% cabernet franc.

19.0- L’Evangile

Intense kleur. Aanvankelijk vrij discreet in de aroma’s, maar bij verluchten komt de onderliggende finesse en diepgang vrij, samen met heel wat raffinement en florale toetsen. Evenwichtige en suave textuur waar zuiverheid en precisie de hoofdtoon voeren. Matige en doordachte extractie. Een lange en fijn afdronk die lang blijft nazinderen. 69% merlot, 30% cabernet franc en 1% cabernet sauvignon.

19.0- Trotanoy

Aromatische expressie van klasrijk en geraffineerd fruit met een romige toets. Start in de smaak met romig en diep fruit, zet zich zonder hapering door in het middenstuk met fijne kruiden en een perfect evenwicht, sluit af met nobele tannine. Een harmonieuze wijn met de klasse van door dachte vinificatie als van het terroir. 100% merlot.

19.0-

Le Pin

Flatterende neus met framboos, bramen en finesse. Door zijn frisheid en charme heeft hij het raffinement van een grote pinot noir. Soepele aanzet met verfijnd en geschakeerd fruit. Uitstekend evenwicht op basis van een matige extractie en frisse zuren. Nobele tannine en lange afdronk. 100% merlot.

18.5 La Fleur Petrus, Vieux Château Certan, La Conseillante

18.0 Certan de May, Hosanna, Le Gay, Beauregard, La Violette

17.0 – 18.0 Gazin, Rouget, Feytit Clinet, Clinet, Latour à Pomerol

HAUT-MÉDOC

17.0 - 18.0 La Lagune

17.0 – 18.0 Cantemerle

17.0 La Tour Carnet, Belgrave, Camensac

MARGAUX

19.0+ Château Margaux

Zeer intense kleur met smalle paarse rand. Ook al is de wijn aromatisch discreet, toch ontwikkelt hij het rijpe bosbessenfruit met cassis en bramen, een vleugje grafiet en een overtreffende fraîcheur. Ook een florale toets van viooltjes en pioenen. De smaak wordt gedomineerd door romig fruit, kent geen enkele terugval in het middenstuk, maar zet zich verder met een stijlvolle en diepe elegantie, afgerond met al even stijlvolle en nobele tannine. Ellenlan ge afdronk. Zeer geslaagd. 87% cabernet sauvignon, 8% merlot, 3% cabernet franc en 2% petit verdot.

19.0

Rausan Ségla

Zeer diepe kleur met een opvallende smalle paarse rand. Uit het glas stuiven schitterende aroma’s en een enorme finesse samen met een pak raffinement. Krachtige maar verfijnde textuur met veel breedte en diepgang met een romige tint, schitterende zuren maken het fruit krokant en fris. De lange finale wordt gedragen door rassige en matig geëxtraheerde tannine. Grote klassewijn. 75% cabernet sauvignon en 25% merlot.

18.0 - 19.0 Durfort Vivens

Schitterende aromatische expressie met klasrijk fruit en finesse. Rijpe cassis en subtiele kruiden verwijzen naar optimaal rijpe cabernet sauvignon. De smaak heeft een sappige kern van fris en diep fruit, gekoppeld aan diepgang en spanning. Hoge precisie op alle niveaus. De afdronk is opmerkelijk lang en zuiver. Gonzague Lurton maakt hier zijn ambitie om tot de beste drie wijnen van de appellatie Margaux te behoren volledig waar. 97% cabernet sauvig non en 3% merlot.

etaleert. De matige extractie levert een lange afdronk met ragfijne tannine, conform de stijl van Brane Cantenac van de laatste jaren. Slechts 40% gaat naar de grand vin.

18.5 d’Issan, Palmer

17.0 - 18.0 Giscours, Marquis de Terme, Ferrière, Cantenac Brown

17.0 Du Tertre

16.0 – 17.0 Segla, Pavillon rouge, Prieuré Lichine, Kirwan, Malescot Saint Exupéry

SAINT-JULIEN

19.5+ Ducru-Beaucaillou

Zeer intense kleur. Aanvankelijk zeer discreet, maar daar na opent de wijn zich met de finesse en de diepgang van zijn uitzonderlijk terroir. Verscholen complexiteit, zuiverheid met florale aspecten. Volle aanzet met concentratie, maar ook romig fruit, enorme fraîcheur en diepgang, perfecte balans die raffinement en verfijning ademt. Sublieme krui digheid vergezelt de nobele tannine in de ellenlange finale. Grootse wijn.

19.0 Léoville Barton

Dominant zwart fruit met concentratie en verfijning. De smaak start met romig fruit dat door zijn frisse zuren knis perend en krokant blijft, gelaagde onderbouw met diep gang en finesse. Tannine met klasse en lengte.

19.0 Léoville Poyferré

Zeer intense kleur. Hoewel nog redelijk gereserveerd munt de wijn uit door rijp donker fruit, zuiver en fris met noties van grafiet. Zet krachtig aan in de mond, gesteund door het zoete fruit; een gestoffeerd middenstuk zonder de minste terugval. Eindigt met stevige maar rijpe tannine in een lange afdronk.

18.0 - 19.0 Saint-Pierre

18.0 - 19.0

Brane

Cantenac Het sublieme fruit stuift uit het glas, complex en heel de licaat verwijst dit naar de aromatische kwaliteiten van een pinot noir, ook al stijgt elk jaar het aandeel cabernet sau vignon in de blend. Moerbei, aardbei en bramen associëren zich met een romige impressie. Soepele en licht kruidige textuur waarbij de elegantie ook diepgang en fraîcheur

Uitnodigend en stijlvol fruit met finesse en frisheid. Een ietwat compacte aanzet die verdergaat met verfijning en diepte. De tannine toont zich nog wat aan de strakke kant maar blijft gedekt door het fijne fruit.

18 - 19.0 Beychevelle

Charmante en verfijnde aroma’s zijn de typische kenmer

Henri Lurton is fier op zijn Brane Cantenac 2021

ken van Beychevelle. De keuze van elegantie en verfijning primeren op de kracht maar met voldoende diepte. Rag fijne tannine.

18.0 - 19.0 Branaire-Ducru

Klassiek voor deze wijn is zijn discrete expressie bij de pri meurdegustatie. De onderliggende finesse komt slechts bij stevig verluchten vrij, daarnaast ook een hoge precisie en zuiverheid. Gestructureerd, goede balans ondersteund door frisse zuren en geïntegreerde rijpe tannine.

18.0 Langoa Barton, Lagrange

18.0 Talbot

17.0 – 18.0 La Croix de Ducru Beaucaillou

PAUILLAC

19.0+ Pichon Longueville

Comtesse de Lalande

Zeer intense kleur. Opent onmiddellijk met een waaier van subliem fruit, florale en minerale toetsen. Verfijnd en diep, complex. Fruitige aanzet met een romig accent die zich zonder de minste hapering met finesse en een gelaagde smaakstructuur verderzet, gesteund door een heerlijk evenwicht dat zowel diepgang als charme uitstraalt. Zijde achtige verfijnde tanninestructuur met een uitzonderlijke fraîcheur, lengte en een ziltige toets. Grootse Pauillac.

19.0+ Lafite Rothschild

Zeer diepe kleur. Fraaie aroma’s van bosbessen en cassis. Diepgang en finesse. Zelfs 100% nieuw hout blijft totaal geïntegreerd. Zet stevig aan in de mond met veel materie en goede diepgang. Sterk door cabernet getekend waar door de finale nog wat strak verloopt. Wellicht had iets meer merlot het middenstuk meer rondeur kunnen gege ven. Niettemin een klassewijn met 96% cabernet sauvig non, 3% merlot en 1% petit verdot.

19.0 Mouton Rothschild

Middelmatige kleur met brede rand. Een combinatie van rood en zwart fruit met verfijning en een geschakeerd aromapal let verwijzen naar een groot terroir maar ook naar zachte ex tractie met het oog op finesse. Heerlijke soepele textuur die eerder door elegantie dan concentratie wordt gekenmerkt. Subtiele en verfijnde lengte. Een vinificatie waarbij zeer omzichtig met temperatuur en extractie is omgesprongen om uitsluitend de finesse van het fruit over te brengen. 89% cabernet sauvignon, 10% merlot en 1% cabernet franc.

19.0- Pontet-Canet

Het schitterende fruit stuift met finesse en complexiteit uit het glas. Zo zuiver en puur als fruit kan zijn is hun handels merk. De fruitige en sappige textuur vertoont zowel volume als fraîcheur. De zijdeachtige onderbouw levert charme en diepgang. Klasse en lengte tekenen de lange finale.

19.0- Lynch-Bages

Heerlijk subliem fruit dat eerder aanleunt bij een Saint-Ju lien. Een verfijnde zachte aanzet die zich verderzet in het mid

denstuk zonder de minste hapering. Gelaagde onderbouw met frisse zuren. Harmonische wijn met klasse en grote lengte.

19.0- Pichon Baron

Hoewel nog vrij discreet in de neus, onthult verluchten het zwart fruit van de rijpe cabernet sauvignon en de on derliggende finesse. De textuur heeft minder vulling dan verwacht en eindigt met ietwat strakke tannine. Blijkbaar is men zoekend geweest naar de gepaste vinificatie in dit moeilijke jaar. Een tweede fles toonde een iets hoger ni veau en betere harmonie.

18.5 Duhart Milon

18.0 – 19.0 Clerc Milon, Le Petit Mouton, D’Armailhac Carruades de Lafite, Grand Puy Ducasse, Réserve de Pichon Comtesse Lalande, Haut-Batailley, Grand Puy Lacoste

SAINT-ESTÈPHE

19.0+ Montrose

Zeer intense kleur. Klasrijke neus die je inpalmt met super fruit van cassis en bosbessen, doorweven met florale en minerale toetsen. De smaak getuigt van een elegante kracht die gepaard gaat met een perfect evenwicht, een complexe en finesserijke onderbouw. Niet de minste verzwakking in het middenstuk. Eindigt met ragfijne en structuur gevende tannine. Ellenlange afdronk. Deze Montrose komt in aanmer king voor de top drie van 2021. 62% cabernet sauvignon, 31% merlot, 6% cabernet franc en 1% petit verdot.

op dit moment expressie en schakering missen. Krachtige en volle aanzet met veel materie die zich verderzet, maar voorlopig nog zonder de verwachte ontluikende finesse. Het lijkt me dat de extractie te ver is gegaan. De toekomst moet dit verder uitwijzen. Cos d’Estournel was de laatste jaargangen een van de iconen van de appellatie. Benieuwd om dit later opnieuw te proeven. 54% cabernet sauvignon, 30% merlot, 4% cabernet franc en 2% petit verdot.

18.5 -19.0 Phélan Ségur

Diepe kleur. Finesserijke aroma’s met geschakeerd fruit. Elegantie en verfijning gaan samen met een aangena me grafiettoets. Start met rijp geconcentreerd fruit dat moeiteloos het middenrif zonder verzwakking overbrugt. Evenwicht en frisse structuur dragen bij tot de harmonie. Stevige maar rijpe, geïntegreerde tannine. Klassiek van snit en in constante progressie om aansluiting te vinden bij de top drie van Saint-Estèphe.

18.0 La Dame de Montrose, Cos Labory

17.0 – 18.0 Pagodes de Cos, Meyney, Tronquoy-Lalande Le Marquis de Calon Ségur

17.0 De Pez, Lafon-Rochet, Les Ormes de Pez

PESSAC-LÉOGNAN ROOD

19.0 Haut-Bailly

Intense kleur. De aroma’s drijven op raffinement en heer lijk knisperend fruit. Elegant en verfijnd. Start met krokant fruit en zet zich verder met medium body en een uitste kende balans. Het middenstuk heeft nuance en elegantie. Lange uitgerekte finale met ragfijne en nobele tannine. Een Haut-Bailly waarbij matige extractie zorgt voor fines se, samen met een grote toegankelijkheid die normaal niet zijn kenmerk is in primeur. 65% cabernet sauvignon, 22% merlot, 10% petit verdot en 3% cabernet franc.

Een knap trio

19.0 Calon Ségur

Nog vrij discreet in zijn aroma’s. Na walsen verschijnen framboos en cassis samen met minerale en florale geu ren. Het hout is totaal versmolten. De smaak is gelaagd en gevuld met een medium concentratie en mooie densiteit. Niet de minste hapering in het middenstuk. Spanning en evenwicht staan garant om de tannine bij verdere opvoe ding volledig te integreren. Knappe wijn in het verlengde van de vorige millésimes. 81% cabernet sauvignon, 7% merlot, 11% cabernet franc en 1% petit verdot.

19.0- Cos d’Estournel

De inktzwarte kleur roept enige vraagtekens op in de con text van het millésime 2021. Aroma’s van zwart fruit die

18.5 -19.0 Domaine de Chevalier Voornamelijk zwarte vruchten mengen zich met een zach te kruidigheid, een geschakeerd aroma-pallet waarbij het hout op de achtergrond blijft. Flatterende en romige aanzet van rijp fruit verweven met lichte kruidigheid en ondersteund door frisse zuren. Uitstekende balans die de elegantie en diepgang in de verf zet. Lange afdronk.

18.5 - 19.0 Smith Haut Lafitte

Finesserijke aroma’s met cassis van rijpe cabernet sauvig non, grafiet en ingebouwde lichte toast van het hout. De zuiverheid van het fruit primeert. Een gelaagde en even wichtige textuur met voldoende materie en frisheid. Het accent ligt eerder op elegantie en diepgang, met de keuze voor raffinement.

18.5 Pape Clément

18.0 Malartic-Lagravière 17.5 Latour-Martillac

PESSAC-LÉOGNAN WIT

19.0+ Domaine de Chevalier

Schitterende aroma’s van rijpe citrusvruchten, geschakeerd en diep, een vleugje acacia en witte bloemen met verfijnde houtimpressies op de achtergrond. Een verfijnde en zalige on derbouw die finesse en diepgang uitstraalt. Heeft spanning, met dynamiek en raffinement tot in de lange finale. Grandioze wijn in de lijn van de grote witte Domaine de Chevalier.

19.0 Smith Haut Lafitte

Aanvankelijk heel discreet, maar verluchten brengt de onderliggende complexiteit naar boven, tegelijk met een grote zuiverheid en precisie. De textuur is doorweven van finesse en diepgang, samen met een minerale toets. Frisse en zeer lange afdronk die vergezeld gaat met heerlijk fruit.

19.0 Pape Clément

De citrusvruchten en florale aroma’s zorgen voor verfijning. Goede vulling in de onder bouw met frisse zuren en voldoende diepgang, zonder de complexiteit van de twee vorige wijnen te halen. Hoewel het hout in de finale nog verder moet integreren, heeft de wijn voldoende potentieel om dit bij verdere opvoeding te verwerken.

18.0 - 19.0 Latour-Martillac

18.0+ Couhins-Lurton

17.0 Carbonnieux, Bouscaut, Fieuzal, Le Petit Smith Haut Lafitte, Lespault Martillac, Brown, L’Esprit de Chevalier

SAUTERNES - BARSAC

19,0+ Suduiraut

Ongelooflijk fraaie aroma’s met een combinatie van citrus en gekonfijt fruit en doorwe ven met hoogstaande botrytis. Prachtige harmonie tussen de molligheid en de frisheid van de strakke aciditeit. Uitzonderlijk elegant en digestief voor een zoete wijn met veel densiteit en volume op basis van 100% sémillon. Zeer lange afdronk. Slechts een pro ductie van 500 kisten of 6000 flessen uit een wijngaard van 90 ha! Een meesterwerk.

18.5 - 19.0 Lafaurie-Peyraguey

Aanvankelijk zeer discreet maar met onderliggende finesse. Een volle smaak met breed te en complexiteit. Ook hier primeert de frisheid doorheen het zoet. Lange en zuivere finale.

18.5 - 19.0 Sigalas Rabaud

Flatterende aroma’s met honing, bloemen, ananas en exotisch fruit. Complexe onder bouw met zowel breedte als diepgang. Enorme fruitkorf in de mond. Eindigt met een aangenaam bittertje in de finale. Rendement van 4 hl/ha.

18.5 Coutet 18.5 Rieussec

18.0 – 18.5 Rayne Vigneau, La Tour Blanche, Doisy Daëne, Clos Haut-Peyraguey

VOLLEDIGE PROEFNOTITIES OP DE WEBSITE www.vlaamsewijngilde.be

INTUSSEN IN SAINT-EMILION DE CLASSIFICATIE VAN 2022

In September 2022 werd de tienjaarli jkse herziening van de classificatie van Saint-Emilion voorgesteld. Die was vooraf in het nieuws gekomen door de terugtrekking van Cheval Blanc en Ausone in juli 2021, gevolgd door Angélus in januari 2022 en La Gaffelière in juni 2022. Met het vertrek van deze Premiers Grands Crus Classés (drie ‘A’ en één ‘B’) kwam er wat ruimte vrij aan de top van de classificatie die echter niet werd ingenomen door de promotie van Grands Crus Classés naar de rang van ‘Premier’. En kel Château Figeac promoveerde, binnen de ‘Premiers’ van ‘B’ naar ‘A’.

Er zijn nu nog 14 Premiers Grands Crus Classés over. Daarnaast zijn er nu 71 Grands Crus Classés, waarvan 17 nieuwe domeinen. Toch is het totaal van 85 nauwelijks grot er dan de 82 van het klassement van 2012. Naast het vertrek van bovenvermelde top pers is het verschil te verklaren door de fusie van sommige domeinen (Faurie de Souchard – opgeslorpt door Dassault, Grand Pontet en l’Arrosée – opgenomen in Quintus) of hun terugtrekking – zoals La Clotte, eigendom van dezelfde familie als Ausone.

PREMIERS GRANDS CRUS CLASSÉS A

Château FIGEAC Château PAVIE

PREMIERS GRANDS CRUS CLAS SÉS

Château BEAU-SEJOUR BECOT Château BEAUSEJOUR HERITIERS DUF FAU LAGARROSSE

Château BELAIR MONANGE Château CANON Château CANON LA GAFFELIERE Château LARCIS DUCASSE Château PAVIE MACQUIN Château TROPLONG MONDOT Château TROTTEVIEILLE Château VALANDRAUD CLOS FOURTET LA MONDOTTE

GRANDS CRUS CLASSÉS

Château BADETTE * Château BALESTARD LA TONNELLE Château BARDE-HAUT Château BELLEFONT-BELCIER Château BELLEVUE Ch âteau BERLIQUET Château BOUTISSE * Château CADET-BON Château CAP DE MOURLIN

Château CHAUVIN Château CLOS DE SARPE Château CORBIN Château CORBIN MICHOTTE * Château COTE DE BALEAU Château CROIX DE LABRIE * Château DASSAULT Château DE FERRAND Château DE PRESSAC Château DESTIEUX Château FAUGERES Château FLEUR CARDINAL Château FOMBRAUGE Château FONPLEGADE Château FONROQUE Château FRANC MAYNE Château GRAND CORBIN Château GRAND CORBIN-DESPAGNE Château GRAND MAYNE Château GUADET Château HAUT-SARPE Château JEAN FAURE

Château LA COMMANDERIE * Château LA CONFESSION * Château LA COUSPAUDE Château LA CROIZILLE * Château LA DOMINIQUE Château LA FLEUR MORANGE Château LA MARZELLE Château LA SERRE Château LA TOUR FIGEAC

Château LANIOTE

Château LARMANDE

Château LAROQUE

Château LAROZE

Château LE CHATELET

Château LE PRIEURE

Château MANGOT *

Château MONBOUSQUET

Château MONTLABERT *

Château MONTLISSE *

Château MOULIN DU CADET

Château PEBY FAUGERES

Château PETIT FAURIE DE SOUTARD

Château RIPEAU

Château ROCHEBELLE

Château ROL VALENTIN *

Château SAINT-GEORGES (COTE PAVIE)

Château SANSONNET

Château SOUTARD

Château TOUR BALADOZ *

Château TOUR SAINT CHRISTOPHE *

Château VILLEMAURINE

Château YON-FIGEAC

CLOS BADON THUNEVIN *

CLOS DE L'ORATOIRE

CLOS DES JACOBINS

CLOS DUBREUIL *

CLOS SAINT-JULIEN *

CLOS SAINT-MARTIN

COUVENT DES JACOBINS LASSEGUE *

* Domeinen die in 2022 tot Grand Cru Classé werden gepromoveerd.

CHEVERNY EN COUR-CHEVERNY

VERBORGEN JUWELEN

Cheverny en Cour-Cheverny: verborgen juwelen. Goede tradities dienen in eer te worden gehouden. Elk jaar trekken Gino en ik, leden van Commanderij Land van Waas, er op uit met slechts één doel: een minder bekende wijnstreek onder de aandacht brengen binnen de commanderij. Dit jaar gingen we op bezoek in Cheverny en Cour-Cheverny. Twee appellaties waar zelden wordt over gesproken. Je vindt ze ook nauwelijks in de Vlaamse wijnhandel. Ten onrechte, want er zijn juweeltjes te vinden tegen zeer aantrekkelijke prijzen.

HANS MAECKELBERGHE

GINO DE MEESTER

Commanderij Land van Waas

Foto's Hans Maeckelberghe

We beginnen onze verkenning in de Maison des Vins de Cheverny, een hoogtechnolo gisch proeflokaal waar een honderdtal wijnen ons opwachten. Je kan er vier wijnen gratis proeven. Uiteraard gaan wij een stapje ver der. Voor zesenhalf euro krijg je een proefglas met RFID-chip om zeven wijnen te proeven. Uit een muur komen ruim honderd inox buis jes. Elk buisje vertegenwoordigt een wijn. De RFID-chip registreert het aantal geproefde glazen. Praktisch is het wel. Je proeft precies op je eigen tempo. Daarenboven kijkt de wijn maker je niet in de ogen om te zien wat je van zijn wijn vindt.

De AOP Cour-Cheverny is gemaakt van 100% romorantin, een zeldzame druif. De AOP Cheverny is echter altijd een assem blage. Bij witte cheverny is dat een assem blage van vooral sauvignon blanc of gris aangevuld met een kleinere hoeveelheid chardonnay, chenin en zelfs orbois. Die laat ste twee worden echter nauwelijks nog aan

Schade door klimaatopwarming.

geplant. Ook voor rode cheverny wordt er geassembleerd. Deze bestaat voor een groot aandeel uit pinot noir aangevuld door een kleinere hoe veelheid gamay en optioneel tot maximaal 5 % côt (malbec). In de prak tijk bestaan bijna alle wijnen enkel uit pinot noir en gamay.

Aan de hand van de Vivino-app zochten we de boeren met de hoog ste score binnen deze AOP’s. Zo kwamen we (onaangekondigd) bij François Cazin. De man bewerkt 23 hectaren die voornamelijk witte wijnen opleveren, in de eerste plaats onder de AOP Cour-Cheverny, ge maakt van oude stokken romorantin, aangeplant op een klei-kalk bo dem. De hele oogst gebeurt manueel. We proefden een van zijn wijnen in Maison des Vins de Cheverny, maar zijn vandaag nog meer overtuigd van de kwaliteit. François heeft veel respect voor de natuur.

Onderweg valt ons op dat de hele streek er niet eens uitziet als een wijn streek. Je wordt omringd door graanvelden, zonnebloemen, weiden en slechts hier en daar een wijngaard.

EEN KWARTIER IS REKBAAR

De wijnmaker van Domaine du Salvard heeft aanvankelijk maar een kwartiertje tijd. Anderhalf uur later hingen we nog aan zijn lippen. We leerden waarom orbois, chenin en sauvignon gris nauwelijks nog zijn aangeplant. Dit blijkt om de eenvoudige reden dat de consument liever chardonnay en sauvignon blanc drinkt. Sauvignon gris kan wel nuttig zijn omdat die meer resistent is tegen vorst dan de witte variant. En die vorst kan nefast zijn bij klimaatopwarming. Hoezo vorst bij klimaat opwarming? Wel door de opwarming staan de stokken tegenwoordig vroeger in bloei. Bij voorjaarsvorst worden de bloesems getroffen. We zijn vooral verrast door zijn witte Cheverny l'Héritière.

Bij Domaine Daridan vragen we of er interesse is in een artikel in Ken Wijn-magazine. Na telefonisch overleg met de patron blijkt Benoît Dari dan zelf bereid ons te woord te staan. Domaine Daridan heeft 14 wijnen in de AOP Cheverny en de AOP Cour-Cheverny. Daarnaast hebben ze een ruim aanbod AOP Touraine, IGP Val de Loire en Vin de France. Be noit heeft het domein van 20 hectaren overgenomen in 2001. Hij heeft een duidelijke visie. Natuurlijk werken, inheemse gisten gebruiken, ma lolactaatomzetting laten doorgaan als de wijn daar zelf zin in heeft. Dat de strakke zuren daardoor verdwijnen is voor hem een goede zaak. Hij laat regelmatig het woord Bourgogne vallen. Blijkbaar heeft hij een lief

de voor de rondheid van chardonnay. Na zowat alles op fles te hebben geproefd, krijgen we de kans de recente jaargangen te proeven vanuit het vat. Na ongeveer drie uur waren we onder de indruk, niet alleen van de gastvrijheid, maar nog meer van zijn wijnen. Hij eindigt het bezoek met een pluim voor Nomacorc, kurken van Belgische makelij (synthetisch en ademend als natuurlijke kurken). Vive la Belgique!

TOPTECHNOLOGIE.

Benoit Daridan had ons aangeraden om wijn te proeven in La Mai son des Vins de Chambord. De technologie gaat hier nog een stapje verder dan in La Maison de Cheverny. Je krijgt de wijnspecificaties te zien op een display. Verder komt de wijn ook door een buisje in je glas. We proefden 16 wijnen. Na afloop waren er twee die ons bijzonder wa ren opgevallen: een rode cheverny en een cour-cheverny. Beide wijnen kwamen van dezelfde producent: Cyrille Sevin, die we dan maar in Mont Près Chambord gingen opzoeken.

Cyrille Sevin ontving ons hartelijk en sprak uitvoerig over zijn passie. Hij teelt biologisch op 11 hectaren. In de kelder gaat de wijn zijn gang met endogene gisten en een minimum aan sulfiet. Cyrille laat ook de malolactaatomzetting komen als die spontaan optreedt. Hij streeft ernaar maaltijdwijnen te maken, dus deze minder hoekige zuren zijn welkom. In dat opzicht is hij vergelijkbaar met Benoit Daridan. Cyrille is helemaal niet mediatiek. Ooit had hij een website, maar nadat die werd gehackt, startte hij nooit opnieuw. Hij beperkt publiciteit tot zijn gsm-nummer en e-mailadres op het etiket.

DE LAATSTE DAG

Ondertussen is het onze laatste dag ter plaatse en hebben we nog een afspraak op twee domeinen.

Bij Philippe Tessier worden we verwelkomd door zoon Simon die in 2020 de leiding over het bedrijf overnam van vader Philippe, die evenwel blijft assisteren, vooral in de wijngaard. Simon vaart dezelfde koers als zijn vader, met hooguit hier en daar een kleine aanpassing. De helft van de witte druiven in de wijngaard bestaat uit romorantin, waarvan cour-cheverny gemaakt wordt. Simon is ervan overtuigd dat wijn wordt gemaakt in de wijngaard.

Luc Percher voor zijn honderjarige wijngaard.

Thierry Delaille op domein du Salvard rekte een kwartier tot anderhalf uur.

We ronden onze zoektocht af bij Luc Per cher. Hij begon in 2005 met negen hecta ren. De jongste stokken zijn 30 jaar oud, de oudste tussen 115 en 125 jaar. Hij is gek van gamay en cultiveert er vier types van. Als er al eens een stokje moet worden vervangen, dan gebeurt dat steeds met materiaal uit de eigen wijngaard. Om dezelfde reden wil hij ook kost wat kost de orbois laten staan, ook al vraagt die meer onderhoud en is hij zuur der en maakt hij minder suikers dan de char donnay. Door de samenstelling van zijn wijn gaard te handhaven kan hij niet alle wijnen op de markt brengen onder de AOPs Cheverny of Cour-Cheverny. Veertien van zijn zeventien wijnen komen uit als 'Vin de France', maar ze mogen er zijn.

We hebben intens genoten van de bezoeken aan de wijnmakers, hun wijnen en hun gast vrijheid. Cheverny en Cour-Cheverny zijn nog jonge AOP's, maar dankzij de vignerons die de kwaliteit en zuiverheid als hoogste goed beschouwen, zijn we overtuigd van het poten tieel van beide appellaties.

DOMAINE DES HUARDS

Zevende generatie wijnbouwers die al 25 jaar biologisch werken, de laatste 12 jaar zelfs biodynamisch gecertifieerd. De fa milie Gendrier weet wat wijn maken is. Het werk in de wijngaard stimuleert het microbiële leven van de bodem. De krui den tussen de wijnranken dragen bij tot een unieke biodiversiteit. Er wordt enkel gebruik gemaakt van een aantal natuur lijke preparaten en kleine dosissen koper en zwavel. In de kelder vindt de gisting plaats met wilde gisten. De wijnen zijn een expressie van het terroir en het wijn jaar.

Cour-Cheverny – François 1er 2019 Gemaakt met 100% romorantin van stokken met een gemiddelde leeftijd van 75 jaar. In het glas krijgen we een lichtgele wijn met een verfijnd elegant boeket, nuances van geel rijp fruit en een minerale impressie. In de mond geeft dit een complexe aanzet, verfrissende zuurtjes en minerale elementen die de nodige spanning in de wijn brengen. Dit alles eindigt met een lange gebalanceerde afdronk. Wijn die nog beter wordt na enkele jaren. (€ 25)

Cheverny Blanc – Pure 2020 Mooi huwelijk tussen sauvignon blanc (85%) en chardonnay (15%) die acht maanden sur lies hebben gelegen. De wijn heeft een briljante schittering met mooie tranen. De geur is fruitig met dominante tonen van citrus. Dit alles zet zich verder in de mond: een smakelijke frisse, fijne wijn ondersteund door toetsen van kweepeer en citroen en met een lange afdronk. (€ 16,2)

DOMAINE TESSIER

Dit is een familiebedrijf dat sinds 1998 volledig biologisch werkt. De 26ha grote wijngaard bestaat voor de witte druiven rassen uit romorantin (6.5ha), sauvignon blanc (5ha), aangevuld met chardonnay (1ha). De rode druivenrassen zijn voorna melijk pinot noir (6ha) en gamay (4,5ha), aangevuld met een beetje côt en pineau d’aunis. De witte wijnen worden koel ge vinifieerd en ondergaan een malolactaat omzetting. Voor de rode wijn gebruikt men twee methodes: bij ongeveer 75% van de druiven gebruikt men de ‘macéra tion semi-carbonique’ (zoals in Beau jolais). De andere 25% wordt eerst ontrist vooraleer ze in de cuves gaan.

Cour-Cheverny – Sables 2020 100% romorantin.

Dit is een licht goudgele, heldere wijn met impres sies van zeer fris tropisch fruit, honingtoetsen en zacht geroosterd brood. Een levendige aangename aanzet wordt mooi ondersteund door frisse zuren. Deze wordt heel smaakvol gevolgd door hetzelfde exotische fruit. De afdronk is lang en zuiver en heeft mooie zuurtjes en een aangenaam bittertje op het einde. (€ 13)

Cheverny Rouge, Point Nommé 2020

Deze wijn wordt hoofdzakelijk gemaakt van een selectie van de beste pinot noir aangevuld met wat gamay.

Dit geeft een wijn met een mooie geconcentreer de rode kleur en een nog paarse rand. We vinden geuren van rijp fris rood fruit, een fijne kruidig heid en pioenroos. Een ronde fruitige aanzet met veel materie wordt ondersteund door fijne zuren. Het mooie geïntegreerde hout maakt dit een heel aangename wijn. Het geheel is elegant, even wichtig en mooi gestructureerd met een lange afdronk. (€ 16)

DOMAINE CYRILLE SEVIN

Het verhaal van Cyrille is ietwat apart: na dat hij jarenlang leerkracht wiskunde was in Parijs, gooide hij het over een andere boeg. Hij ging biologische wijnen produceren in Mont-Près-Chambord. Zijn 11ha wijngaard verwerkt hij biologisch met heel veel respect voor de natuur. Veel handmatig bewerken van de grond, stokken alleen behandelen met Bordelese pap, wat zwavel en gefermenteerde plantenextracten. Handmatig plukken van de druiven zorgt voor een perfect gezonde oogst. Het gebruik van sulfiet in de wijnen wordt tot een absoluut minimum beperkt.

Cheverny Rouge – Le Bois de Bisson 2019

Deze wijn is grotendeels gemaakt van pinot noir (80%) aangevuld met gamay (20%). De gamay wordt gevinifieerd volgens de ‘macération carbonique’-me thode. De pinot noir wordt volledig ontrist voor ver gisting. Eens gegist wordt de wijn geassembleerd en rijpt die verder op gebruikte eikenhouten vaten. De wijn heeft een diepe intense kleur met nog paarse tonen. In de neus overheerst de pinot noir: elegante aroma’s van rood fruit (kers, aardbei), wat kruidigheid en een lichte vanille in de achtergrond. De wijn heeft een sappige aanzet, gevolgd door fijn, rijp, rood fruit, ondersteund door fijnen zuren en wat molligheid. Het is een evenwichtige wijn met een mooie, middellange afdronk. (€ 12,5)

DOMAINE DARIDAN

Benoit Daridan is gecertifieerd onder het HVE3-keurmerk (Haute Valeur Environ nementale). Het bedrijf streeft naar duur zame landbouw, en de eerste stappen in de conversie naar biologische certificering zijn

al gezet. Benoit houdt van de goede dingen des levens en dat uit zich in gastronomische wijnen met een zekere delicatesse en elegan tie. Voor zijn betere cuvées laat hij de wijnen rijpen op eikenhouten vaten.

Cheverny Blanc 2020

Dit is een assemblage van 80% sauvignon blanc en 20% chardonnay.

In het glas krijgen we een lichtgele wijn, met een briljante schittering en mooie vette tranen. In de neus herkennen we de pure sauvignon blanc aroma’s van kruisbes en appel met een vleug van selder en kweepeer. De smaak heeft een aangename rond heid: de sauvignon frisheid met minerale toetsen is perfect verweven met chardonnay die de nodige vet tigheid geeft. Dit alles levert een evenwichtige wijn met een mooie afdronk. Mooi als aperitief (€ 8,2)

Cheverny Blanc 2021

Deze wijn heeft dezelfde assemblage als 2020. Een lichtgele, heldere wijn met nog groene reflecties in het glas. In de neus krijgen we vooral frisse aro ma’s van citrusvruchten en pompelmoes. Dit zet zich door in de smaak: de ranke zuren en de minerale stijl geven de wijn iets meer spanning. Kenmerkend voor wijnjaar 2021 is dat het wijnen zijn met een lager al coholpercentage en een iets hoger zuurgehalte.

Cour-Cheverny l’Inspiration 2019 100% romorantin. De wijn heeft een goudgele kleur, vette tranen en een heel aromatische geur van witte bloemen, rijper (gekonfijt) fruit, honing en wat ge roosterd brood. De wijn wordt gemaakt van heel rij pe druiven en krijgt na gisting nog een vatrijping van 15 maand. In de mond geeft dit een volle wijn met ietwat zoetere toetsen en elegante afdronk met rij pe finale waarbij een honingtoets domineert. (€ 22)

DOMAINE DU SALVARD –DELAILLE

De broers Emmanuel en Thierry Delaille lei den dit familiedomein. Het zijn echte ambas sadeurs van Cheverny. Ze exporteren naar de USA, Canada, Brazilië, Japan en China, en ook naar België. Ze produceren voorna melijk witte cheverny en passen daarvoor de modernste technieken toe. Na het persen is er een koude vinificatie tussen 17°C en 19°C. Na de gisting laat men de wijn enkele maan den sur lies rusten. Afhankelijk van de cu vée laat met de malolactaatomzetting deels doorgaan waardoor men toch nog frisse, expressievolle wijnen verkrijgt. Naast hun basiswijnen maakt dit domein ook enkele mooie, duurdere, cuvées.

Cheverny Blanc – L’Héritière 2020

Dit is een assemblage van 80% sauvignon en 20% chardonnay die vergist op verschillende houten va ten (Franse en Amerikaanse eik).

In het glas geeft dit een heldere, intense licht stro gele wijn met mooie vette tranen. In de neus krijgen we fijne rijpe sauvignon aroma’s die na walsen over gaan in rijp geel fruit, mineraal met op het einde een fijne houttoets. De wijn heeft een complexe aanzet, gevolgd door een zekere kruidigheid en een hout toets. De afdronk is lang en zacht met een subtiele toets van hout en een aangenaam bittertje op het einde. (€ 19,5)

De vermelde prijzen zijn deze op het domein.

Cyrille Sevin - kwaliteit boven glamour.

Pinot noir recht uit het vat bij Benoit Daridan

VAN DE MAKERS VAN SASSICAIA

Tenuta San Guido is het beroemdste domein van Italië dat zijn iconische status verwierf met de allereerste Super Tuscan: Sassicaia. De wijnmakers van dit domein maken nóg een magistrale wijn: Guidalberto. Vandaag kunt u de nieuwe jaargang 2020 bemachtigen van deze Super Tuscan die zichzelf overtreft. Antonio Galloni van Vinous: “A gorgeous, classy wine…this is a terrific showing. It’s a fine relative value in Bolgheri's high-rent district.” Een buitenkans!

EEN STUKJE GESCHIEDENIS

Château La Pointe is met zijn 22ha een van de grootste domeinen van de appellatie Po merol. De geschiedenis gaat terug tot 1845. Het domein was oorspronkelijk eigendom van de familie Chaperon, verantwoordelijk voor de bouw van het elegante kasteel in Directoire-stijl. In 1941 kwam het pand in handen van de familie d’Arfeuille, een han delaarsfamilie afkomstig uit de Haute-Vien ne, die ook Château Toumalin in Fronsac en in 1956 Château La Serre, grand cru classé in Saint-Emilion, aankochten. Het beheer van de verschillende domeinen werd tussen de broers verdeeld. Sinds 1975 beheerde Stépha ne d’Arfeuille Château La Pointe terwijl zijn

broer Luc het beheer over Château La Serre toegewezen kreeg. Vanaf 2013 werd hij bijgestaan door zijn neef Arnaud d’Arfeuille.

Na een onverdeeldheid werd Château La Pointe in 2007 door de fami lie verkocht aan Generali, de op twee na grootste verzekeringsmaat schappij van Europa. Bij die overname werd Eric Monneret algemeen directeur van Château La Pointe. Van 2001 tot 2007 werkte Eric op Château La France, een 78ha groot domein in de AOC Bordeaux. Voor dien was hij adjunct-directeur op Château Raymond Lafon in Sauter nes. Sinds 2008 is ook Hubert de Boüard, mede-eigenaar van Château Angelus, als consultant aangeworven om Eric Monneret en zijn team bij te staan.

EEN NIEUWE PERIODE

De wijnen van Pomerol waren in België al lang bekend vooraleer ze een wereldreputatie verwierven. In de jaren 1950 en 1960 werden grote pomerols als Petrus, Evangile, Vieux Château Certan, La Conseillante en anderen nog vaak in vat door de handel ingevoerd en gebotteld. Het is pas in de jaren 1970 dat de mise en bouteille à la propriété of mise au château voor de grote wijnen wettelijk verplicht werd. België was en is ook nu nog steeds de grootste invoerder van Château La Pointe. In professionele wijnkringen was men het erover eens dat, ondanks de reputatie, Château La Pointe niet de kwaliteit bracht die op basis van het potentieel kon worden verwacht. De wijnen uit de periode van de familie d’Arfeuille konden zich nooit volledig losmaken van het feit dat ze gemaakt werden met de visie van een handelaar: een goede wijn maken, maar liever met 60 in plaats van 50hl per hectare, want dat brengt meer zaad in het bakje.

Van de Generali kreeg Eric Monneret volledig ‘carte blanche’ om het potentieel van Château La Pointe maximaal te exploiteren. Niet dat Eric nu plots met geld mocht smijten, maar in overleg met de maat schappij kreeg hij volop de kans om te investeren om zo het niveau op te krikken. Vanaf 2008 zijn verschillende projecten op touw gezet. Het begon met een volledige bodemstudie door Pierre Becheler, een gerenommeerd geoloog, die ook de bodems van andere kastelen als Branaire-Ducru, Palmer, Montrose en Cos d’Estournel heeft geanaly seerd. Deze studie leidde tot het aanleggen van een drainagesysteem in een deel van de wijngaard, een eerste interventie in de verbetering van de kwaliteit van de druiven. Op basis van diezelfde bodemstudie werd de wijngaard in verschillende percelen opgedeeld en werd overgegaan van een globale en benaderende aanpak naar een perceelgebonden beheer. Daarna werd ook de vatenkelder aangepakt. Cuves met een kleinere capaciteit werden geïnstalleerd, conform aan de perceelbe nadering. Dit laat toe om voor elk perceel de optimale rijpheid van de druiven af te wachten en de wijn vervolgens met het behoud van zijn eigen kenmerken in een aangepaste cuve te vinifiëren. De gerenoveer de vatenkelder voldoet aan de milieuverwachtingen en is uitgerust met een zonne-energiecentrale en een regenwateropvangsysteem.

DIVERSE BODEMS

De geologische geschiedenis van het terroir van Pomerol is nauw ver bonden met die van de rivier l’Isle. Door de eeuwen heen voerde die riviergrind en kiezels aan. De verschillende terrassen die hierbij zijn gevormd, bevatten afwisselend dunne lagen klei met daarin de voor Pomerol typische crasse de fer. (zie kaart)

De wijngaard bezit drie verschillende bodemtypes: grind-kiezel, grind-klei, en zand op klei of grind. Vaak denkt men dat door de lig

De moderne chai contrasteert met het klassieke kasteel

ging de bodem overwegend zanderig is, maar het grootste deel bevat grind en klei zoals bij de gerenommeerde buren. De naam van het kasteel dankt het aan de geometrie van de wijngaard die op een punt uitloopt, vandaar ‘La Pointe’. De aanplant bestaat uit 75% merlot en 25% cabernet franc.

KEUZE VOOR ECOLOGISCHE WIJNBOUW

Onkruidverdelgers worden volledig verbannen, de bodem wordt uit sluitend mechanisch bewerkt. De wijnstok wordt gevoed met natuur lijke meststoffen van dierlijke oorsprong (schapen) en groenbemesting (haver, erwten, radijs, klaver). Biologische bestrijdingsmiddelen krij gen een brede voorkeur. Volgens Eric Monneret moet het milieubeleid in zijn geheel worden benaderd: “Château La Pointe heeft een park van bijna twee hectaren met eeuwenoude bomen binnen de Pomerol-ap pellatie. Dit park maakt deel uit van de lange geschiedenis van het landgoed, maar draagt tevens bij tot de creatie van biodiversiteit en is het symbool van ons milieubewustzijn”. Dit vertaalt zich in een wijn met het certificaat van HVE3 (Haute Valeur Environnementale).

EEN AMBITIEUS PROJECT

De overname door de verzekeringsmaatschappij Generali en de aanstel ling van een getalenteerd wijnmaker als Eric Monneret, ondersteund door de adviezen van Hubert de Boüard, heeft Château La Pointe naar een hoger kwaliteitsniveau getild. Kwaliteitsverbetering vraagt tijd maar sinds de overname is er duidelijk een voortdurende vooruitgang. Vanaf de jaargang 2018 is de kwaliteit van Château La Pointe sterk ge stegen en worden wijn gemaakt met een grotere zuiverheid, precisie en finesse. Niet zozeer de kracht of het volume imponeert, maar eerder de verfijning gecombineerd met een romig en zijdeachtig karakter, vaak de stempel van grote pomerol. Opvallend is dat het rigoureuze perceelbe heer ook voor meer raffinement zorgt bij de tannine.

Geproefd

La Pointe 2008

Lichte evolutie in kleur. Gekonfijt fruit met voldoende rijpheid, licht kruidig. Matige concentratie maar met een evenwichtige onderbouw en een ietwat uitgesproken zuurgraad. Eindigt met licht drogende tannine. Eric Monneret noemt 2008 het millésime de transition. De snoei werd voor het eerst uitgevoerd in functie van de gezondheid en de sterkte van elke wijnstok afzonderlijk.

La Pointe 2009

De vinificatie gebeurde in de nieuwe cuverie in kleinere cuves. 85% merlot en 15% cabernet franc. Meer expressief fruit dan in de 2008, vergezeld van een hogere rijpheid en complexiteit. Weelderige textuur met het typische pomerol-karakter, maar met behoud van frisheid. Zeer mooie voortzetting over het hele smaaksegment en uitlopend met ronde smakelijke tannine. Een opmerkelijke kwali teitsverbetering: deels door het jaar maar deels ook door de verbe terde technische uitrusting in de kelder.

La Pointe 2010

85% merlot en 15% cabernet franc. Diepe kleur met nagenoeg geen evolutie. Fraaie aroma’s met complexiteit en diepgang. Start in de smaak met materie en toch verfijnde nuances, complex. 2010 ver toont door zijn hogere zuurgraad meer spanning dan 2009. Lange finale met een heerlijke tanninestructuur.

La Pointe 2011 85% merlot en 15% cabernet franc. Lichte evolutie in de kleur. Min der expressief fruit met daarnaast een uitgesproken kruidigheid. Correcte wijn gezien de ongunstige weersomstandigheden van het jaar. Mist wat vulling maar vertoont toch een behoorlijk evenwicht

De ligging van La Pointe binnen de AOC Pomerol is bijzonder

en voldoende rijpheid. Licht drogende finale. Het resultaat van deze 2011 is het meer perceelgebonden werk in de wijngaard.

La Pointe 2012 85% merlot en 15% cabernet franc. Gezonde en vrij expressieve fruitaroma’s, ge koppeld aan een hogere precisie en rijpheid dan 2011. Flatterende rondheid met sappig fruit, een knappe voortzetting zonder de minste terugval of hapering. Een goede zuurgraad en rijpere textuur zorgen voor een meer dan aangename pomerol. Sluimerende klasse.

La Pointe 2013 85% merlot en 15% cabernet franc. De oogst van 2013 was voor wijnbouwers een nachtmerrie, die normaal slechts éénmaal in een carrière voorkomt. Niettemin zijn de aroma’s zuiver en vertonen voldoende rijpheid. Elegante en evenwichtige onder bouw met geïntegreerde tannine. Een huzarenstukje om in zo’n miserabel jaar toch een aangename wijn te kunnen maken.

La Pointe 2014 82% merlot en 18% cabernet franc. Frisse fruitexpressie en geïntegreerd nieuw hout. Ontluikende complexiteit. Mooie textuur gebaseerd op voldoende densiteit en harmonische zuren, matige extractie en verfijnde tannine. De kwaliteit is er de laatste drie jaar duidelijk op vooruitgegaan.

La Pointe 2015 84% merlot en 16% cabernet franc. Rijke fruitschakering zowel qua diepgang als finesse. Romige en ronde textuur met densiteit en verfijning. Heeft diepgang en schakering. Eindigt met lange finale, gestoffeerd met nobele tannine.

La Pointe 2016 83% merlot en 17% cabernet franc. Zeer diepe kleur. Aanvankelijk vrij discreet in de neus, maar verluchten brengt geconcentreerd fruit naar boven, samen met een heerlijke kruidigheid en ontluikende complexiteit. Krachtige en volle aanzet die zich doorzet over de hele lijn tot in de finale. Evenwichtige en tegelijk weelderige struc tuur die door frisse zuren wordt ondersteund. Nobele tannine. Klasse.

La Pointe 2018

74% merlot en 26% cabernet franc. Flatterend aromatisch palet met romig fruit, goe de diepgang. Ook de aanzet komt romig over. Gestructureerde onderbouw met fijne kruidigheid en nuances. Uitstekend evenwicht en smaakvolle tannine. Een volgende stap in de kwalitatieve evolutie van La Pointe.

La Pointe 2019 76% merlot en 24% cabernet franc. Intense kleur. Geconcentreerd weelderig fruit met diepgang en finesse. De precisie en verfijning van de aroma’s blijft in stijgende lijn gaan ten opzichte van de vorige jaren. Een romige textuur die door zijn frisse zuren de spanning behoudt. Geconcentreerd en toch verfijnd. Complex. Het stijgend percentage cabernet franc geeft de wijn een bijkomende frisheid. Schitterende tannine. De kloof tussen de grote pomerols en La Pointe wordt met de jaren kleiner.

La Pointe 2020

76% merlot en 24% cabernet franc. Een heerlijke aromatische fruitexpressie die zowel charme, precisie als frisheid uitstraalt. Elegantie en finesse primeren in de smaak, een zijdeachtige structuur en ragfijne tannine met een subtiele kruidige toets.

Als sluitstuk van deze prachtige degustatie haalt Eric Monneret twee oude jaargangen boven om op die manier de afgelegde weg nogmaals in de verf te zetten.

La Pointe 2004

Koffie en ceder in de aroma’s zonder evenwel de verwachte vegetale toets. Strakke aanzet met matige concentratie en uitdrogende tannine in de finale.

La Pointe 2005

Deze wijn is van een totaal ander niveau dan de 2004 Hij etaleert complexiteit en tertiaire aroma’s. De smaak heeft concentratie en densiteit, gekoppeld aan een goed evenwicht en voldoende diepgang. Eindigt jammer genoeg toch iets drogend. In deze 2005 zijn alle kenmerken terug te vinden van het ‘verleden’: hoge(re) rendementen, niet totaal rijpe tannine (iets te vroeg geoogst) en een doorgedreven extractie. Het contrast met de laatste jaargangen kon niet beter in de verf worden gezet. De optie vandaag luidt: matige rendementen, optimale rijpheid per perceel en matige extractie, aangepast in functie van het jaar.

CHÂTEAU TALBOT OP DE PROEFTAFEL EEN ZELDZAME COMBINATIE VAN KRACHT, FRISHEID EN ELEGANTIE

“Het is keer op keer bewezen dat om eigenaar te zijn en te blijven van een gerenommeerd landgoed een echte aristocratie nodig is die in harmo nie is met die van het landgoed en zijn wijnen. Alles moet eraan worden opgeofferd, met als belangrijkste alle winst (…). Een landgoedeigenaar zijn, betekent dus in zekere zin verliefd zijn op het landgoed.” Aldus Désiré Cordier die Château Talbot beheerde van 1861 tot 1940.

SIMONNE WELLEKENS

Commanderij Bellebeek

Foto's Château Talbot

Dat het resultaat voor de wijnen geweldig is, getuigen de positieve commentaren uit di verse commanderijen. Jean-Michel Lapor te van Château Talbot bezocht dit jaar vier commanderijen van de Vlaamse Wijngilde. Onze commanderij was er een van. De des kundige uitleg werd begeleid door zeven wijnen, elk met een eigen karakter, teke nend voor het wijnjaar.

HET GEHEIM ACHTER CHÂTEAU

TALBOT

Château Talbot ontleent zijn naam aan de Engelse maarschalk John Talbot, militair bevelhebber die omwille van de strategi sche ligging van de plaats waar het kasteel zich nu bevindt, er zijn basiskamp van had gemaakt tijdens de honderdjarige oorlog. John Talbot sneuvelde samen met zijn zoon tijdens de slag bij Castillon (1453). Sinds 1918 en nog steeds is het domein met 110 hectaren wijngaard in handen van de fami lie Cordier.

Ook in Bordeaux worden alsmaar meer wijnen gemaakt met minder extractie. Men oogst minder overrijp fruit door het groeiseizoen per perceel nauwlettend te vol gen. Zo ook op Château Talbot. Niet enkel de

meer dan 100-jarige ervaring maar boven al de betere kennis van het terroir laat een wijnbouw toe waarbij elk perceel zorgvul dig wordt beheerd. Het druivenareaal be staat voor de rode wijnen uit 68% cabernet sauvignon, 28% merlot en 4% petit verdot. Daarnaast is vijf hectaren beplant met de witte druiven sauvignon blanc en sémil lon. Een beredeneerd wijnbouwbeheer met interventie waar nodig, respect voor de na tuur, kwaliteit van fruit en tannine, precisie bij het wijn maken, en een eigen interpreta tie van de jaargang, zijn de aandachtspun ten van de familie Bignon-Cordier voor de wijnen van Talbot.

QUATRIÈME CRU CLASSÉ

Het wijngoed bevindt zich op de linkeroe ver van de Gironde, binnen de appellatie Saint-Julien in de Médoc. De bodem is er een van de mooiste kiezelkruinen uit Mé doc. De afzettingen van fijn grind op een sokkel van klei, zorgen voor een goede af watering. De regio situeert zich tussen de Atlantische Oceaan en het estuarium van de Gironde. Kenmerkend is het gematigd zee klimaat met een gemiddelde regenval, vrij homogeen doorheen het jaar, en het ruim aantal zonne-uren. Niet te verwonderen dat hier gerenommeerde wijnen vandaan

komen. Elf kastelen uit deze toch vrij kleine regio, minder dan 1.000 hectare groot, wer den opgenomen in het officiële klassement van Médoc. Château Talbot is een van de vier quatrième crus. Het château maakte ster ke kwaliteitssprongen mede door het advies van Stéphane Derenoncourt en Eric Boisse not sinds 2008. In 2016 opent Château Tal bot een splinternieuwe wijnkelder met zowel roestvrije stalen tanks als eikenhouten vaten. De kelder bestaat uit een raamwerk van pila ren die het dak ondersteunen. De vinificatie wordt er veel preciezer uitgevoerd. In 2018 voegt Jean-Michel Laporte zich bij het team als directeur, een rol die hij voordien uitvoer de op La Conseillante in Pomerol.

DE WIJNEN

DE OOGST VAN 2018

De jaargang 2018 wordt aanzien als een bui tengewoon jaar. De klimatologische omstan digheden waren optimaal: een prachtige zo mer en een prima nazomer, hoewel de winter en het voorjaar nat en vochtig waren zodat meeldauw de kop opstak. De bloei in mei en juni verliep nagenoeg normaal. Eind juni viel voldoende regen om de warme zomer te

doorstaan zonder 'stress hydrique'. Alle drui venrassen haalden de optimale rijpheid. Een minpuntje: het alcoholpotentieel lag hoog, de juiste balans vinden werd een uitdaging. De aanhoudende warmte en droogte zorgden voor kleine druiven met veel concentratie, tannine en kleurstoffen. De grote verschillen tussen dag- en nachttemperaturen hebben gezorgd voor het behoud van zuren, wat een mooie spanning en balans leverde in de wijnen.

DE OOGST VAN 2016

Alweer een heel bijzonder jaar. Ondanks de extreme weersomstandigheden werden geweldige wijnen gemaakt, weliswaar klas siek maar met mooie zuren en finesse. Het was een droog jaar met waterstress. Na drie maanden warm weer kwam op 12 september de verademing met zo’n 40mm regen en kon den de druiven verder rijpen. De kleigronden

van Saint-Julien, Pauillac en Saint-Estèphe leverden uitstekende wijnen.

DE OOGST VAN 2015

Het weer liet zich van zijn beste kant zien in 2015. Het was al vroeg zonnig en warm zodat de ontluiking van de knoppen al snel begon. Eind mei en begin juni waren zonnig, ideale omstandigheden voor een homogene bloei. Een aantal kleine buien eind juli en begin augustus zorgde voor de nodige watervoor raad. De warme zomer leverde druiven met een hoge concentratie aan aroma’s en kleur stoffen. Op het einde van het seizoen zorgde de doortocht van immense regen voor enige heterogeniteit. Terroirs met een goed drai nerende bodem verloren nauwelijks aan con centratie. De oogst leverde mooie wijnen in een klassieke stijl met prettig fruit en ronde tannine.

DE OOGST VAN 2009

Iedereen herinnert zich nog de lofzang over de wijnen van 2009. Woorden als weelde rig, rijk, sexy en rijp, een prachtige stijl, een jaar waar alles meezat. Een mooie warme zo mer, niet te heet en niet te droog, de perfecte vruchtzetting en een ideale rijping leverden inderdaad druiven die uitzonderlijk goed waren. Het werd een jaar met krachtige wij nen met veel diepgang en concentratie. Enig minpuntje: het suikergehalte steeg hard in de tweede helft van september, waardoor wij nen met veel alcohol werden geproduceerd. Saint-Julien blijkt kwalitatief de meest con sistente kwaliteit te bezitten.

DE OOGST VAN 2006

2006 was het jaar van de wijnmaker. Augus tus was te koud en regen zorgde voor onheil tijdens de oogst. Cabernet franc en merlot hadden te lijden onder de uitzonderlijke kou de en natte augustusmaand. Even leek het alsof september de oogst zou redden maar na twee weken hitte volgde opnieuw regen. Na 21 september herstelde het weer zich en kon cabernet sauvignon verder rijpen. Cabernet is dan ook de basis voor de goede wijnen in Médoc.

Jean-Michel Laporte van Château Talbot bezocht dit jaar vier commanderijen van de Vlaamse Wijngilde

De familie Bignon-Cordier

©Nicolas Seurot

CONNETABLE TALBOT

2018

Tegenwoordig heeft elk gerenommeerd chateau een tweede wijn. Deze wijnen worden samengesteld met druiven van een doorgedreven perceelselectie gemaakt op basis van het terroir en de leeftijd van de stokken. Voor de grote wijn wordt enkel de beste vaten gere serveerd. De tweede wijn heeft meest al niet de kracht van de grote wijn maar is daarentegen toegankelijker en biedt meer fruitexpressie. In 2018 werden mooie tweede wijnen gemaakt met een opvallende zuiverheid en finesse.

Connétable is de tweede wijn van Château Talbot, voor het eerst ge maakt in de jaren 1960. 2018 bevat overwegend merlot (57%), aangevuld met 43% cabernet sauvignon. Een zeer volle tweede wijn, met een verleidelijk aroma van rood en zwart fruit naast een fijne kruidigheid en vanillehoutachtige achtergrond. De smaak is krachtig, tegelijk zacht met delicate tannine, een mooie frisheid en goede lengte. Een harmonieuze, ver fijnde Saint-Julien.

CONNETABLE TALBOT 2015

Deze wijn siert door zijn diepe, donkere kleur zonder enig spoor van evolutie en een complex boeket van cassisfruit en kruiden waarin laurier en peper acce lereren. In de mond volgt een soepele wijn met een mooie structuur, goed gevuld, zijdezacht, geraffineerd met onderbouwde tannine en een zeer lan ge afdronk. Voor de grote wijnen wordt voornamelijk cabernet sauvignon ge bruikt, aangevuld met merlot en petit verdot.

CHÂTEAU TALBOT 2006

Deze wijn is een mooi voorbeeld van perfecte evolutie, waarbij de wijn aan complexiteit wint. Kracht, finesse, rondheid, mooi verweven tannine, gro te frisheid en een diepe lengte getui gen van grote klasse.

CHÂTEAU TALBOT 2009

Weerspiegelt de weelderigheid van de jaargang: mooie diepe kleur, volle geuren van donker gekonfijt fruit, aro ma’s van kruiden, zoethout en grafiet.

In de smaak volgt een volle, diepe wijn met rijpe tannine, zachte zuren en veel materie.

CHÂTEAU TALBOT 2016

Ook in deze wijn herken je de kenmer ken van het oogstjaar. Eerder strak dan soepel, krachtig, gestructureerd met de typerende kruidigheid van cabernet sauvignon. Stevige tannine toont het vermogen aan van een groot veroude ringspotentieel.

CHÂTEAU TALBOT 2018

Druiven voor deze jaargang zijn af komstig van wijnstokken met een ge middelde leeftijd van 50 jaar. De blend beslaat 66% cabernet sauvignon, 29% merlot en 5% petit verdot en is een ode aan het 100-jarig bestaan van het wijngoed. Diepdonker, paarsrode, ge kleurde wijn met een uitbundig aroma waarin volop geuren van warm rood en zwart fruit, pruim, cassis en braam met hints van kruiden, peper, ceder, grafiet en tabak. Krachtig in de smaak. Fijnkorrelige tannine en rijp fruit be zorgen de wijn structuur en diepte. On dersteunende zuren zorgen voor lengte en frisheid. Mooie klassieke wijn met grote bewaarmogelijkheden.

CHÂTEAU TALBOT

CAILLOU BLANC 2018

Sémillon en sauvignon blanc in een fluwelen jasje, een toemaatje! De wijn heeft een kristalheldere lichtgele kleur, een aroma van abrikoos en rij pe peer naast een hint van pétrolé. De smaak is sappig en rond, gevuld met een toon van hout.

De wijngaarden van Chateau Talbot

De afzettingen van fijn grind op een sokkel van klei, zorgen voor een goede afwatering ©Nicolas

RIBERA, RIBEIRA OF RIBEIRO?

LUC WIEME Commanderij Gent

Mensen die graag deelnemen aan wijnquizzen, maar ook professionele sommeliers dienen over een haast encyclopedische kennis te beschikken om wijnstreken, appellaties en druivenrassen te plaatsen en uit elkaar te houden. De wijnwereld is immers een bodemloos vat vol met benamingen die voor verwarring zorgen. Bij voorbeeld: is Lirac een Rhône appellatie of is het één van de médocwijnen (Listrac)? Is het nu Pouilly-Fumé in de buurt van Sancerre of is het Pouilly-Fuissé in Bourgogne? Moeten we auxerrois in de streek van Chablis situeren of duidt het op een wijn uit Cahors of is het pinot blanc uit de Elzas?

Ribera del Duero en Ribera del Guadiana liggen langs twee van de belangrijkste stromen van het Iber ische schiereiland

RIBERA DEL DUERO

Ook in Spanje vind je dit fenomeen terug met niet minder dan vijf DO’s met variaties op het woord ribera: Ribera del Duero, Ribera del Jùcar, Ribera del Guadiana, Ribeira Sacra en Ribeiro! Deze liggen behoorlijk verspreid over het Spaanse grondgebied, de meeste in de westelijke helft, behalve dan Ribera del Jùcar (binnenland ter hoogte van Va lencia). De verklaring is eenvoudig: ribera betekent oever. Aangezien nogal wat wijnstreken, in heel Europa, langs een rivier of stroom liggen is een verwijzing ernaar vrij logisch. Je kan dit best vergelijken met het Franse Côtes of Coteaux, dat je in ettelijke AOC’s terugvindt. Drie van de vijf DO’s geven de riviernaam aan: de Duero, de Guadiana en de Jùcar. Bij het lezen van het Spaanse wijntijdschrift Mivino (oktober 2018) botste ik op een artikel over de mij onbekende Ribera del Jùcar. Ik dacht meteen: het lijkt mij interessant om de ribera’s, ribeira en ri beiro in kaart te brengen.

Laten we beginnen bij Ribera del Duero. Ver rassend is dat deze beroemde DO een laat bloeier is. De streek kreeg haar erkenning pas in 1982, met toen amper vijf producenten. Gelegen in de regio Castilla y León bestrijkt de appellatie delen van de provincies Burgos (10.000ha), Valladolid, Segovia en Soria over een afstand van 115km langs beide oevers van de Duero. Op het noordelijk deel van de Spaanse meseta (op 750-850 m hoogte) is het heel droog. De tertiaire afzettingen zijn voor namelijk zanderig. De dominante druif is tempranillo, lokaal tinto fino of tinta del pais genaamd. De appellatie eist minimum 75% in de wijn. Cabernet sauvignon, garnacha tin ta, malbec, merlot en albillo zijn toegestane variëteiten, maar vaker dan bijvoorbeeld in Rioja speelt de tinta del pais cavalier seul. En terecht, want nergens anders in Spanje geeft tempranillo zo’n edele aciditeit aan de wijn, mét bovenop een goed verouderingspotenti eel. Rosé maakt sinds het begin deel uit van de DO, maar vertegenwoordigt amper 2% van de productie. Ook vind je enkele mooie clare te. Sinds oktober 2019 is er ook witte ribera del duero, met als basis albillo mayor, een oude, regionale druif. Voor meer informatie over Ribera del Duero verwijzen we naar vo rige nummers van dit magazine.

RIBERA DEL GUADIANA

Deze appellatie ligt in Extremadura, dus een stuk zuidelijker en palend aan Portugal. Het is

een streek waar van alles groeit, waaronder ook wijnstokken. Tot zo’n tien jaar geleden had je in Portugal een wijnstreek met de naam Estrama dura, maar daar zijn ze wijselijk van afgestapt. De benaming werd vervangen door ‘Lisboa’. De Guadiana is de op drie na grootste rivier van het Iberisch schiereiland, na de Taag, de Duero/ Douro en de Ebro, en stroomt daarna door de Portugese Algarve. We zitten hier zowat in het heetste gebied van Europa. De hoofdplaats van de regio is Merida. Wordt hun ‘jamón iberico bellota DO Dehesa de Extremadura’ tot de beste van Spanje gerekend, dan kun je dat niet me teen zeggen van hun wijn. De regio was lange tijd vooral een leverancier van bulkwijn (meer geschikt nog voor distillatie). Pas in 1999 bracht men zes subregio’s samen onder een DO. De subregio Tierra de Barros levert met 4.475ha de meeste wijn, vooral geconcentreerd rond de stad Cañamero, in de provincie Càceres. Barro verwijst naar de lokale roodbruine kleilaag, voor 80% beplant met inheemse witte drui venvariëteiten. De pardina en cayetana blanca zijn er wijd verbreid. Tegenwoordig slaagt men erin om die op een hoger en fris niveau te tillen. Er zijn nog andere onbekende druiven zoals de witte alarije die vooral in de hoger gelegen sub regio Cañamero geteeld wordt. Je treft ze ook aan in de subregio Ribera Alta (en ja, er is ook een Ribera Baja), naast de witte borba (dit zou welschriesling zijn!). Al gehoord van montua en beba? Ook wit. Er is ook wat viura en ver

dejo. In rood promoot men vooral cencibel (tempranillo) naast garnacha, bobal, mazuelo. De internationale klassiekers zoals cabernet sauvignon, merlot, syrah, chardonnay, sauvignon en chenin blanc ontbreken niet. Zelfs cava kun je hier vinden, uit een klein areaal op Tierra de Barros en Matanegra, ten zuiden van Mérida. Kortom, wie nieuwe (vooral witte) wijnen wil ont dekken moet hier zijn. Deze eerder miskende Spaanse streek heeft ook toeristisch veel meer in zijn mars dan je zou denken met Càceres, Badajoz, Trujillo, een vrij gevarieerd landschap en een te ontdekken gastronomie. De Guia Peñín vermeldt als topdomeinen; Bodega Carabal, Pago los Balancines en Palacio Quemado. Ook het vermelden waard is de aanwezigheid van Raúl Pérez uit Bierzo, die hier een mencia produceert in samen werking met Guimaro.

RIBEIRO

Om deze appellatie te leren kennen, moeten we naar de noord westelijke hoek van Spanje en daarmee heb je meteen een ver klaring van de ‘ei’ in de naam. We zitten hier namelijk in Galicië met een eigen taal, het Galicisch, afwijkend van het Castiliaans. 70% van de regio spreekt Galicisch, wat lijkt op het naburige Portugees. Door de provincie Ourense stroomt de Miño, die 340km verder in Portugal in zee uitmondt. De DO Ribeiro is een kleine appellatie van zo’n 2.232ha, op 45km van de oceaan en overspant drie valleien: Miño, Avia en Arnoia. Qua klimaat is de invloed van de zee(wind) en de overvloedige neerslag (950 mm) evident, maar men telt toch meer dan 1.900 zonuren. De ondergrond is overwegend vergane graniet, sabrego genoemd, met daarboven een zanderige laag die soms in klei overgaat. Wijnbouw is hier eeuwenoud en wordt nog steeds gekenmerkt door kleinschaligheid en verspreide perceeltjes. Dat heeft een invloed op de DO-reglementering, die een onderscheid maakt tussen de 115 adega’s of bodega’s en de 5.780 ‘colleiteiros’ die minder dan 60.000 liter per jaar produceren, verplicht afkom stig van eigen druiven. Witte wijn is hier uiteraard koning, met 90% van de productie. De wijn wordt gemaakt met treixadu ra, torrontés, godello, albariño, loureira, lado en caíño blanco, meestal geblend. Je merkt onder de aanbevolen rassen de vinho verde-klassiekers. Opvallend is torrontés, die we alleen uit Ar gentinië kennen. De lokale treixadura is meestal dominant in de assemblages, hoewel ook monocépagewijnen voorkomen. Rode wijn bedraagt amper 9%. Onder de lokale druiven vinden we hier mencia, bekend van de DO Bierzo. Het resterende procentje gaat naar het curiosum, Tostado Ribeiro geheten, een zoete wijn van gedroogde druiven. Enkele goed gequoteerde bodega’s: Ade ga Manuel Formigo, Antonio Cajide Gulin, Bodegas el Paraguas, Casal de Armàn, Coto de Gomariz, Eduardo Peña, Emilio Rojo.

RIBEIRA SACRA

Dit is de buur van de bovenvermelde DO, langs de Miño, iets noordelijker (17 dorpen in twee provincies: Lugo en Ourense). De stroom baant zich daar een diep ingesneden weg door het landschap en wordt in bedwang gehouden door meerdere wa terreservoirs. Hij wordt ook gevoed door de bijrivier de Sil, die door een canyon stroomt. De wijngaarden staan op steile ter rassen, voornamelijk op bodems van leisteen, op een hoogte van 400 à 500 meter, wat zorgt voor spectaculaire landschap pen, vergelijkbaar met die van de Douro. De Unesco heeft het Ribeiro en Ribeira

Sacra liggen in Galicia

Geproefd

De wijnen werden aangekocht in de wijnhandel in Spanje. Wijnen uit Ribeiro en Ribeira Sacra zijn daar (net als bij ons) ook buiten het herkomstgebied te vinden. Ribera del Jùcar was al iets moeilijker – we vonden één wijn – maar een ribera del guadiana konden we niet op de kop tikken. Prijzen zijn die van de Spaanse wijnhandel.

DO RIBEIRO

VIÑA MEIN

De familie Ossian, sinds 2018, een referentie binnen de appellatie, bezit 17ha op een gra nietbodem op de linkeroever van de Avia.

O Pequeño 2020 Assemblage van albariño, godello, torrontés, en treixa dura. Manuele oogst, per perceel, net als de fermen tatie die afhankelijk van het gebied en de variëteiten in roestvrijstalen, eikenhouten of betonnen tanks gebeurt. Tien maand rijping op de droesem tot de as semblage.

Lichtgeel, transparant, schitterend uitzicht. Aroma tisch, met veelbelovende complexiteit, van appel en peer naar geel fruit, beetje exotisch zelfs. Na walsen ook citrus en duidelijk mineraal, naar vuursteen toe. Ook een grassig kantje. Verrassend veel rondeur in de smaak; de aciditeit is er wel in aanzet maar verliest

gaandeweg aan kracht. In de afdronk blijven een pom pelmoesbittertje en wat perenschil hangen. (10€)

COTO DE GOMARIZ

Coto De Gomariz wordt gezien als één van de meest toonaangevende moderne domeinen van de regio. De laatste vijf jaar verwierven ze van ‘La Asociación de Sumilleres De Galicia’ de titel van de meest gelauwerde wijnmaker uit de regio. Zij startten in 1978, maar in het klooster van Gomariz werd al sinds de 12e eeuw wijn gemaakt.

‘X’ 2016

Een bijna 100% albarino (5% treixadura) op leisteen, afkomstig van een perceel ‘As Penelas’ en een ander ‘O Taboleiro’ met zand-graniet bodem. We zitten hier echt in het binnenland, ver van de maritieme invloeden, wat rijpe(re), complexe wijnen oplevert. Slechts 5000 flessen per jaar.

Oud goudgeel van kleur, te verklaren door de leeftijd. Aromatisch is er een oxidatieve toets die stilaan weg gaat, ook lactisch, boenwas, maar vooral (over)rijp zoet fruit: appelmoes, steenfruit. Een zeer originele geur. Ook verrassend rijke zuren, soepel in aanzet, hint van passievrucht, in het midden mooi evenwichtig en naar het einde toe droger. Een wijn die ook na lang openstaan zijn karakter en complexiteit behoudt. Een totaal ander type dan de vorige. Gastronomisch kan hij zeker een risotto met champignons aan. (14,5€)

© Consejo Regulador Ribeiro

Geproefd

DO RIBEIRA SACRA

ATLANTIC GALICIAN WINERIES

Benedetto Carcieri is half Italiaan, half Galiciër. Hij begon in de wijnhandel, en verkocht wijnen uit Galicië in Spanje en daarbuiten. 10 jaar gele den zette hij met Atlantic Galician Wineries de stap naar het zelf maken van wijn. Na een eerste project in Ribeiro breidde Atlantic Galician Wi neries ook uit naar Rías Baixas, Ribeira Sacra en Valdeorras.

Massimo, Seleccion Godello 2021

Lichtgeel, matig intens, helder. Rijpe en exotische aroma’s van nectarine en abrikoos vooral, ookfloraal (rozen); opvallende toets van biergist of cider en een vleugje kaneel. Vrij strakke smaak door de aciditeit. Nog wat gefaseerd, trekt wat droog weg. De wijn verliest vrij snel pit en materie. (11,5€)

Massimo 2021

Mencia en sousón. Sousón heet sezão of souzão in het Portugees, zijn oorsprong ligt in de Minho regio. Hij wordt zowel voor port als voor tafelwijnen gebruikt. In Zuid-Afrika gebruikt men hem voornamelijk voor ‘portwijnen’; in Australië komt hij nog meer voor. De wijnstokken zijn oud: van 30 tot 90 jaar, op leisteen en graniet, en op steile terrashellingen. Selectieve manuele oogst, fermentatie in inox tanks met tem peratuurregeling.

Robijnrood met matige concentratie, waterrandje en licht gekleurde traantjes. Immobiel vooral aroma’s van rijp rood fruit, wat peper; na walsen is het fruit nog duidelijker. Mollig zacht in aanzet, veel zuurtjes, ook een aardse kant door wat korrelige tannine. Dat laatste aspect zorgt voor een minder zuivere herinne ring. We hadden een vollere wijn verwacht omwille van de sousón. (7,8€)

CASA DE OUTEIRO

Domein van de familie Maceda Fole, gerund door Noemi en Juan Alvarez (°1986), 24 ha beplant, zeer recent ‘heropgestart’. Gelegen in de Valle de Quiroga, op 350 meter hoogte. Xadrez betekent schaakbord, en dat zie je ook deels op het etiket, maakt ook deel uit van het wapenschild van het domein. Wijnmaker is Mauricio Lorca.

‘Gama Escudo’ Xadrez 2021 100% godello.

Zeer licht geel, helder en briljant. Fijne geur, bloemig maar ook pompelmoes, krijtmineraliteit, rijpe peer en na walsen champignons. Veel levendige zuren, mooie vulling met retro wat zuivel en pomplemoes bittertje. Een levendige wijn, met mooi evenwicht en veel fraîcheur, zeer drinkbaar. (14,25€)

Mencia 2020

Een monocépage mencia.

Donker en geconcentreerd. Mooie spiegel. Donker rood. Rijp fruit met duidelijk ‘boisé’ karakter (Ame rikaanse en Europese eik): koffie, vanille, mokka en chocolade. veel molligheid met het rijpe, wat gekon fijte fruit dat terugkomt. Rijpe tannine maar ook wat te veel houtlagering. Niet typisch voor een mencia wijn.

GUÌMARO

Gelegen in regio Amandi, eigendom van de fa milie Rodríguez. Pedro is de wijnmaker. Het domein brengt zijn wijnen op de markt sinds 1991 – voordien werden ze voor eigen consump tie geproduceerd. De naam Guimaro is de ‘nick name’ van de grootvader en betekent ‘rebel’. De iconische Raúl Pérez adviseerde het domein bij de heropstart en zijn cuvée El Pecado is afkom stig van een bijna eeuwenoude wijngaard van Guìmaro, Finca Capeliños.

Mencia 2020

Licht kersenrood, met mooie tranen. rood fruit, naar pruim toe en wat kruidigheid. Aardse toets ook. mol lige aanzet, onmiddellijk gevolgd door zachte tannine en zeker voldoende, fijne aciditeit. Een zachte, ele gante wijn, een schoolvoorbeeld van mencia. (10€)

Consejo Regulador Ribeira Sacra

gebied dan ook op de kandidatenlijst voor we relderfgoed gezet. Sacra verwijst naar de vroe ge middeleeuwen toen hier niet minder dan 18 kloosters en kluizen in de moeilijk toegankelij ke valleien werden gebouwd. De wijndomeinen liggen meer verspreid dan in Ribeiro. Op de kaart lijkt het DO gebied groter dan Ribeira Sacra, maar het telt slechts 1.240ha. Er zijn 89 wijnmakers verspreid over vijf subregio’s en de export is minimaal (10%). De witte wijnen zijn vergelijkbaar met die van Ribeiro, gemaakt van dezelfde druiven (alleen vind je hier doña blanca en palomino, maar geen lado of caino blanco). De godello is bij de betere cuvées duidelijk dominant. Het aandeel rode wijnen is veel groter en traditioneler: 25% van het areaal is beplant met mencia. Naast mencia staan een hele reeks lokale druiven aangeplant. Veel wijnbouwers werken nog zeer artisanaal. Omwille van de terrasbouw zijn de opbrengsten laag.

Goede domeinen: Adega Ponte da Boga (topper in rood), Adegas Moure, Algueira, Dominio do Bibei, Envinate, Finca Millara en Ronsel do Sil.

Geproefd

DO RIBERA DEL JÙCAR

CASA DE ILLANA

Eeuwenoud domein – finca Buenavista ge heten - in Pozoamargo, op 740 meter hoogte, dichtbij Cuenca, hartje van de appellatie. Ja vier en Carolina, samen met twee broers van Javier, runnen het domein.

Tres de Cinco Crianza 2017 Een assemblage van 45% petit verdot, 33% bobal en 22% merlot. 16 maanden in Franse eiken vaten.

RIBERA DEL JÚCAR

DO Ribera del Júcar ligt geprangd tussen de reuzen La Mancha en Manchuela. Het is de jongste DO van ons vijftal, amper 17 jaar oud. Toch niet zó klein, want men telt er 9.000ha wijngaard op zo’n 750m hoog op een vrucht bare hoogvlakte (graan, amandels, fruitteelt), verspreid over het grondgebied van zeven klei ne dorpjes. We zitten in de provincie Cuenca, op zo’n 200km van de Middellandse Zee die voor een warm mediterraan klimaat zorgt. De Júcar is een 500km lange kronkelende rivier die in de baai van Valencia uitmondt. Naast cencibel (de Catalaanse naam voor tempranillo), de bordeauxdruiven en sy rah, hebben we de dieprode blauwe bobal, een druif die trouwens ook in andere DO’s (Utiel-Requena, Yecla, Jumilla) te vinden is. Dit is ondanks het behoorlijk grote areaal een nog kleine DO, met 90 wijnboeren en slechts negen bodega’s. Een uitschieter in de regio is Bodega Las Calzadas waar traditie met mo derniteit wordt gecombineerd. Guia Peñín

vermeldt verder Bodegas y viñedos Illana, Il cala en Vega Moragona. Het creëren van een Ruta del Vino in 2019 opende de weg naar wijntoerisme.

SUB-APPELLATIES OF IGP-WIJNEN

Om het plaatje te vervolledigen zijn er de sub-appellaties of IGP-wijnen met Ribera in de naam. DO Navarra kent twee sub-ap pellaties met de naam ribera: Ribera Alta, rond het stadje Olit e, op de linkeroever van de Ebro en Ribera Baja in het zuiden van de DO Navarra, voornamelijk op de rechteroe ver van de Ebro. Nog in Navarra vinden we de IGP-wijn Riberas Vino de la Tierra voor rosé, witte, rode of zoete wijnen. Het gebied omvat het geheel van de regio Navarra (be halve de gemeenten die onder de DOCa Rioja vallen). De naam verwijst naar de drie rivie ren die door Navarra stromen: Arga, Ega en Aragón.

Donkerrode wijn, mooie spiegel en dikke tranen. Ver leidelijke geur van zwart fruit, kruidig met balsamico, wat mineraal ook; licht gebrand en ietsje fumé in de achtergrond. Mondvullende wijn, sappig, veel ex tractie maar niet té, een uitgekiende assemblage die resulteert in een goed uitgebalanceerde wijn die mooi afgerond is na vijf jaar. Mooie, lange afdronk. Lekker op zich maar ook bij gegrild vlees – en origineler - arroz meloso de ternera. Verbluffend voor zijn prijs (7,5€).

Ribera del Jucar ligt in een uithoek van Castilla La Mancha ter hoogte van Valencia Subregio's in Navarra

A TASTE OF PORTUGAL

Twee masterclasses en een proeverij in het bijzijn van 29 wijnbouwers in het prachtige operagebouw van de koninklijke schouwburg te Gent georganiseerd door Alice Bown, Press, PR, trade marketing & event for wine, dine and divine brands in samenwerking met Wines of Por tugal en het Festival van Vlaanderen, bracht heel wat volk op de been ondanks de autoloze zondag op 18 september.

Portugal bewaarde zijn individualiteit en is vandaag dynamischer dan ooit. Het is niet groot maar de verschillende gebieden zijn onderhevig aan uiteenlopende invloeden zoals de Atlantische Oceaan, de Middel landse zee en zelfs de continentale klimaten in het binnenland.

EEN RIJKE HISTORIE

Net als Frankijk, Italië en Spanje heeft het land een meer dan tweedui zend jaar oude wijngeschiedenis. Toen de Feniciërs het zuiden binnen vielen omstreeks 600 voor Christus brachten zij de eerste druiven

SIMONNE WELLEKENS

Commanderij Bellebeek

Foto's Alice Bown

rassen mee. Zoals elders in Europa waren het de Romeinen die zorgden voor de versprei ding en de techniek van het wijn maken. Ook de Arabieren trokken het land binnen. Zij kenden de techniek van het destilleren, het omzetten van wijn naar sterke alcohol, wat later een cruciale rol zou spelen in het export product dat we kennen als portwijn. Het zijn uiteraard de Engelsen die aan de basis liggen van de rijke wijngeschiedenis in Portugal vooral dan in de streek van Douro.

WAT MAAKT PORTUGESE WIJNEN UNIEK?

Portugese wijn is een boeiend onderwerp voor moderne zakenlui. Het land bleef lange tijd afgesloten van de modieuze trends en behield zo zijn rijke erfgoed.

De sleutel tot het succes is de grote diversiteit en het unieke karakter van de vele inheemse druivenrassen, waarvan eeuwenlang de geneti sche verscheidenheid bewaard is gebleven. De sterk variërende bodem van graniet, leisteen en schist in het noorden tot klei en zand in het zui den, en de differentiatie aan klimaten, maakt van het land een paradijs aan wijnstijlen. Getalenteerde oenologen en gepassioneerde wijnbou wers zetten vandaag in op kwaliteit. Traditioneel werd een voorkeur gegeven aan gemengde aanplant waarbij meerdere rassen samen in een wijngaard stonden. De field blend is een fenomeen dat nog steeds aan wezig is, ook elders in Europa. De kaart van de Portugese wijnbouw is vast en zeker een van de meest gediversifieerde op deze planeet: 340 druivenrassen waarvan 250 inheemse variëteiten waaronder 26 goed zijn voor een aanplant van 52,5% van de totale plantoppervlakte.

EEN LAND BARSTENSVOL ENERGIE

Dat Portugal ambities koestert, blijkt uit de mooie wijnen geselecteerd voor de masterclasses. De eerste masterclass ‘ontdek de diversiteit’ toonde aan dat van noord tot zuid uitstekende exemplaren worden ge produceerd: wijnen met persoonlijkheid. De tweede masterclass met een selectie ‘gemedailleerde’ wijnen gaf aan dat het internationale pu bliek er klaar voor is. Het meest interactieve deel was de proeverij met de enthousiaste wijnbouwers die overdonderd werden door het grote aantal liefhebbers en de vele vragen.

TE ONTHOUDEN WIJNEN

Maria Bonita Nostalgia 2019

Meandro Branco 2021

Gaivosa 1°os Anos 2019

S. Sebastião Touriga Nacional 2020

FitaPreta Branco 2021

Pousio Alicante Bouschet 2018

Vila Santa Reserva Organico 2018

Adega de Palmela moscatel 10 anos

Casa Santos Lima Arinto Oak aged Branco Lisboa 2021

Dona Ermelinda Reserva, Branco Palmela 2020

Quinta das Cerejeiras Grand Reserva, Branco Obidos 2019

Monsaraz Reserva, Tinto Alentejo, 2020

Conde Vinioso Reserva, Tinta Tejo 2018

Cabeça de Toiro Grande Reserva, Tinto Tejo 2017

Quinta do Crasto Touriga Nacional, Tinto Douro 2017 Esporão Private Selection, Tinto Alentejo, 2016

BRIEF UIT SPANJE

We schrijven 6 oktober 2022. Vandaag is het exact vier maanden geleden dat ik België achter me liet en ik in Logroño begon te werken voor de Consejo Regulador van de DOCa Rioja. Wat is de tijd voorbijgevlogen. Hier volgt een tussentijdse update uit de fijnste wijnregio van Spanje met antwoorden op de vijf vragen die me het vaakst gesteld worden.

HOE BEGON HET ALLEMAAL?

Mijn voorliefde voor Spanje en Rioja is natuurlijk niet nieuw. Door de familiale banden in Noord-Spanje bezocht ik de regio regelmatig en was ik reeds actief als officiële Rioja Wine Educator. Toen ik in maart dit jaar de regio opnieuw bezocht, inclusief een bezoek aan de Consejo Regulador, bleek daar een openstaande vacature te zijn om de Rioja Wine Academy te leiden. Ik trok mijn stoute schoenen aan en besloot te solliciteren. The rest is history.

WAT DOET EEN CONSEJO REGULADOR?

Elke beschermde Spaanse oorsprongsbenaming heeft zijn eigen Con sejo Regulador. En niet enkel voor wijn, maar ook voor ham, kaas, olijfolie, en andere producten. Het doel is tweeledig. Enerzijds een re gelgevend (‘regulador’) kader scheppen, zoals de afbakening van het gebied, toegelaten druivenrassen, rendementen, … En daarna ook con troleren en garanderen dat het product aan de vooropgestelde eisen en typiciteit voldoet.

Anderzijds is het een belangrijke taak om de appellatie te promoten in binnen- en buitenland. Zowat 60% van het totale budget van on geveer 15 miljoen euro gaat naar promotie. De Consejo Regulador is geen commerciële organisatie, en de enige inkomsten zijn de jaarlijkse bijdragen van de leden die bestaan uit druiventelers, coöperaties en bodega’s. Het zijn ook deze partijen (die zich vaak groeperen om zo meer slagkracht en gewicht te hebben), die stemrecht hebben in het ’pleno’ (een soort raad van bestuur) en die dus de beslissingen nemen.

EN WAT DOE JIJ DAAR?

Ik werk binnen het marketing departement en mijn officiële functie is Education and Global Projects Manager. Een mondvol. In tegenstel ling tot veel van mijn collega’s houd ik me niet bezig met landen waar we specifieke campagnes voeren via onze buitenlandse agentschap pen, maar eerder met globale projecten die vanuit het hoofdkwartier in Logroño geleid worden. Vandaar dat ze iemand zochten met een internationaal profiel en bij mij terecht kwamen. Mijn belangrijkste project is Rioja Wine Academy, een online platform dat voor iedereen gratis toegankelijk is, en waar je cursussen over Rioja kan volgen. Mijn taak is dit verder te doen groeien, zowel met nieuwe inhoud als door bruggen te leggen met andere partijen in wijneducatie. Ik nodig bij deze alle leden van de Vlaamse Wijngilde uit om het platform te ont dekken via www.riojawineacademy.com.

ARIJS

Daarnaast draag ik ook bij tot andere globa le projecten, zoals wijntoerisme. Rioja heeft zich als doel gesteld om in 2025 1,2 miljoen wijntoeristen te verwelkomen. En om even onbescheiden te zijn, dat moet makkelijk haalbaar zijn. Als ik Rioja vergelijk met ande re grote klassieke wijnregio’s die ik reeds be zocht, heb je hier echt alles. Prachtige natuur, een enorme gastvrijheid, en 200 zeer diverse bodega’s die open zijn voor het publiek met als absolute toppers La Rioja Alta, Remirez de Ganuza, Marques de Murrieta, en ande ren. Deze laatste staat overigens zonder meer op hetzelfde niveau als de premier grand cru classés uit Bordeaux en kan je zonder pro bleem bezoeken. Zelfs zonder afspraak ben je welkom in de prachtige wijnbar. Probeer dat maar eens bij Lafite of Haut-Brion. En dat aan prijzen die nog altijd zeer betaalbaar zijn. Ook op restaurant betaal je hier meestal de

PETER

Education and Global Projects Manager, Consejo Regulador Rioja

Consejo Regulador Rioja

Belgische winkelprijs voor een fles wijn. Rioja is absoluut het bezoe ken waard dus!

HOE WAS HET WIJNJAAR 2022?

Op persoonlijk vlak was het toch even wennen aan de warme tempera turen, die zelfs voor Rioja uitzonderlijk waren. Naar Spaanse normen is Rioja nog steeds een gematigde regio wat klimaat betreft, maar daar was deze zomer weinig van te merken. Tijdens de maanden juni en juli viel er geen druppel regen en er waren 26 dagen met temperaturen bo ven de 35 graden, een absoluut record. Zelfs binnen het algemene gege ven van klimaatopwarming was dit een (hopelijk uitzonderlijke) piek.

Op wijnvlak betekent dit dat het een kerngezonde oogst was, met nau welijks problemen wat betreft meeldauw en andere schimmelziekten. Enkel op het einde van de oogst waren er hier en daar wat problemen met botrytis. Het grote probleem was echter de droogte, met als gevolg vaak kleinere druiven met hoge suikerconcentraties en lagere zuren. In sommige wijngaarden stopte zelfs de fotosynthese tijdens de hitte golven, terwijl andere (vaak oudere of geïrrigeerde) wijngaarden het wel goed deden. Een divers beeld dus. Gelukkig bleef Rioja gespaard van zware rampen zoals voorjaarsvorst, hagelstormen of bosbranden zoals in Bordeaux.

Dat maakt het een uitdagend jaar, zoals in veel Zuid-Europese wijnre gio’s, waarin selectie zeer belangrijk is. Het wordt ook een ‘wijnmakers’ jaar, waar goede oenologen hun expertise kunnen tonen, en ook het aspect van blending belangrijk zal zijn. Dat laatste is gelukkig iets waar ze in Rioja veel ervaring mee hebben met veel verschillende druiven rassen (graciano en mazuelo voegen aciditeit toe) en microklimaten.

KOM JE NOG NAAR BELGIË?

Als je me nog eens wil zien, ben je altijd welkom in Rioja om van deze uitzonderlijke regio te komen genieten. De herfst is een goede periode met zeer aangename temperaturen, het einde van de oogst, en prach tige kleuren in de wijngaarden. Maar ik probeer ook wel af en toe naar België te komen. Naast familie en vrienden mis ik ook de Vlaamse

Wijngilde en andere wijnproefavonden. Soms staan we er niet bij stil wat voor een rijkdom aan wijnen er op de Belgische markt aanwezig is. Als nauwelijks producerend land kan je in België goede wijnen vinden uit alle landen, terwijl dat hier in Spanje toch anders is. En ook de kennis van wijnliefhebbers in België staat op een zeer hoog peil.

Daarnaast probeer ik voor 2023 een kleine Rioja campagne in België te lanceren zodat ik ook om professionele redenen nog kan terugkomen. België staat in de top 10 van Rioja exportlanden, maar het beeld van de streek is nog altijd vrij klassiek, terwijl van daag de dag zoveel diversiteit aan wijnstijlen is, en er steeds nieuwe interessante projecten opduiken. Het is iets waar ik als Rioja educa tor steeds op hamerde. Het wordt tijd om daar vanuit het hoofdkwartier iets aan te doen. Hopelijk tot binnenkort dus op een Rioja event in België!

Castillo Ygay van Marqués de Murrieta

VINOCHEMIE DE CHEMIE ACHTER DE WIJN

De titel trok meteen mijn aandacht. Dit boek is niet voor een beginner geschreven, maar voor een liefhebber die meer wil weten over alle fysische en chemische processen achter wijn. Wijn is immers chemie! Al zullen de puristen dit niet graag horen. Toch kan ik ook hen dit boek aanraden. Bert Van Bommel stelde tijdens zijn studie in de wijn wetenschap vast dat er heel wat scheikunde te pas komt bij de ver schillende processen in wijnbouw en wijnbereiding. Zijn chemische achtergrond hielp hem al deze processen te begrijpen. Dit bracht hem op het idee een curriculum te schrijven over de beginselen van de scheikunde voor geïnteresseerden in wijn.

Het boek bevat drie delen: de basischemie, chemie van wijn en che mie en biochemie tijdens de wijnbouw en wijnbereiding. Alle hoofd stukken worden met voorbeelden duidelijk gemaakt. Je hoeft dit boek niet in een ruk te lezen. Integendeel, het is een soort lijfwerk waar je antwoorden op bepaalde vragen zal terugvinden. Wijn is niet een voudigweg de omzetting van suikers naar alcohol. Er gebeurt veel meer dan dat. De vorming van aromastoffen tijdens de vergisting, de reacties van tannine en kleurstoffen, hoe fouten ontstaan, dit en nog zoveel meer wordt samengevat in 199 pagina’s.

SIMONNE WELLEKENS Commanderij Bellebeek

Het boek richt zich tot wijnliefhebbers die willen weten waarom de ene wijn goed is en de andere minder geslaagd. Het is geen leerboek over druivenrassen, wijnstreken of het proeven van wijn. Er wordt uitgelegd waarom bepaalde zuren minder vluchtig zijn dan andere, hoe esters gevormd worden, wat het verschil is tussen wijnsteenzuur en wijnsteen, hoe plantenwortels aan de plant watertekort doorge ven, waarom tannine zachter wordt door rijping enz… Enige basis kennis van scheikunde helpt bij het hanteren van dit boek. Laat je niet ontmoedigen door scheikundige formules, maar tracht vooral te begrijpen waarom wijn meer is dan goed of slecht.

Bert Van Bommel

Uitgegeven in eigen beheer, 2022, 119pp., Prijs € 21,50

Ir

HET LAATSTE WOORD

PETER DOOMEN Nationaal Wijnmeeser

DE HUIK NAAR DE WIND

Dat we een crisis achter de rug hebben, lijdt geen twijfel. Charles Darwin en zijn volgelingen zagen het belang in van dergelijke momenten. Tijdens periodes van droogte overleven slechts de vinken die een tikje grotere, sterkere of meer gekromde bek hebben dan de anderen. Never waste a good crisis, zeggen de Engelsen en ze hebben gelijk.

Voorjaar 2022. Het Comité Champagne nodigt me uit voor een proeve rij met als thema 'Champagne en Kaas', door Tom Ieven. Die naam doet bij velen een belletje rinkelen, want Tom is ondanks zijn jeugdige leeftijd sommelier bij het Hof van Cleve. Begin 2023 verdedigt hij de faam van ons land op de wedstrijd van Beste Sommelier ter Wereld.

Ook sterrenzaken kenden een mindere periode op het hoogtepunt van de coronacrisis. Maar Tom bleef niet bij de pakken zitten en besloot een eindwerk te maken voor de Oostenrijkse Wijnacademie, met als thema ‘champagne en kaas’. Het resultaat van zijn werk proefden we in het voor jaar van 2022 in de Kruidtuin te Antwerpen, waar een prestigieus project oprijst. In een vorig nummer van Ken Wijn-magazine verscheen daarvan een verslag.

De voorstelling zelf was even eenvoudig als geniaal: een vijftal types kaas werd gekoppeld aan evenzovele champagnes. Telkens voorzien van een doordachte analyse waarom deze combinatie werkt en andere veel minder. Op het einde van de proeverij sprak ik Tom erover aan. Ik denk ook al veel langer dat champagne en kaas een prima combinatie vormen, maar niet élke combinatie is geslaagd. We rondden het gesprek af met het besluit dat er over dit onderwerp gerust een boek mag verschijnen. Op dit moment zijn er ver gevorderde gesprekken om dat ook te realiseren....

De Vlaamse Wijngilde heeft uiteraard ook een terugval gekend op het mo ment dat het virus en de maatregelen genadeloos toesloegen. Maar ook hier trachtten wij het beste te maken van de gegeven omstandigheden. Zo ontsproot het idee van een wijncursus 'Mondig met Wijn' - een cursus die overigens heel wat bijval kreeg.

Het opzet is eenvoudig: op een joviale en erg interactieve manier nieu we wijnproevers introduceren tot de geheimen van het wijnproeven. Een wijn kunnen analyseren en beschrijven lijkt moeilijk, maar met het juiste opstapje lukt het iedereen. Net dat opstapje bieden wij. We voorzien een nieuwe editie in 2022-2023, want de vorige werd erg gesmaakt.

Ook in de Vlaamse Wijngilde hangen wij de huik naar de wind. Gezond heid. Tot spoedig op één van onze vele evenementen!

100% Belgische wijn

• wijn die uitsluitend gemaakt is met die uitsluitend is met druiven die de wijnbouwer zelf druiven die de zelf teelt in België. teelt in

• waarvan de vinificatie, verwerking waar van de verwerking en afwerking en volledig door de door de wijnbouwer gebeurt en uitsluitend en uitsluitend in België plaats vindt. in vindt.

•

die via de erkenningscommissie die via de een beschermde oorsprongs- een besc hermde oorsprongsbenaming (BOB) of beschermde of besc hermde geografische aanduiding (BGA) geografisc he heeft bekomen.