14.
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA ESİR DÜŞ EN BİR TÜRK Z AB İTİN İN HAT I R ALARINDA BİŞKEK186
vusturya-Macaristan veliahdının bir Sırp militanı ta
Arafından öldürülmesinden kısa bir süre sonra patlak
veren ve kısa bir sürede Avrupa dışında Asya ve Afrika'yı da kapsayan ve adına daha sonra 1. Dünya Savaşı adı veri len savaşa, Osmanlı Devleti de katılmak zorunda kalmıştır. Savaşta muhtelif cephelerde savaşan Osmanlı'nın mücadele ettiği cephelerden birisi de Ruslara karşı Kafkasya cephesi olmuştur. Diğer cephelerde de olduğu gibi bu cephede de şe hitler yanında esir düşen askerlerimiz de vardır. Bunların bir kısmı savaş sonrası bin bir güçlükle memlekete dönmeye ba şarmışlardır. Bunlardan birisi de Tuğgeneral Ziya Yergök'tür. Savaş öncesi ve bu savaştan sonra da dünya devletleri sa vaş esirleri hakkında muhtelif çalışmalarda bulunduğu gibi Cenevre ( 1 1 Haziran-5 Temmuz 1 906) ve Lahey (15 Hazi ran-18 Ekim 1 907) konferansları ile bu insanlık dramını çözmeye çalışmıştır. Osmanlı Devleti de, Üsera (esirler) Ta limatnamesini, 1914 yılında yayınlamış ve esirlerin sevk ve idareleri, iaşeleri, disiplinleri ve kurulacak komisyonları ya zılı hale getirmiştir.'"' - Bişkek 24-29 Ağustos 2009'da sunulmuş tebliğ dir. 1 87 Bknz. Oran Ar-sla, Nebahat, Birinci Dünya Savaşmda Türkiyel:leki Rus Savaş Esirleri, lstanbul, 2008, s.39-49.
186 Ciepo Ara Sempozyumu
126
