14
De Guldensporenslag Op 11 juli viert Vlaanderen zijn nationale feestdag. Op die dag, in 1302, vechten het Franse en het Vlaamse leger, samen met hun bondgenoten, tegen elkaar. In de 19e eeuw groeit er opnieuw belang stelling voor die historische veldslag.
IN
Wat zijn de redenen voor die oorlog? Hoe verloopt die veldslag en wat zijn de gevolgen? Hoe kijken mensen in de moderne en de hedendaagse tijd terug naar de Guldensporenslag? Met andere woorden, welk beeld hebben zij van die veldslag?
1
OUDE NABIJE OOSTEN
4
5
0 17
±
±
19
5
0 5 14
±
±
50
0
.
KLASSIEKE OUDHEID
VA
PREHISTORIE
N
±
±
8
35
0
0
0
0
v.
v.
C
C
.
Kaartnr(s).
MIDDELEEUWEN
1302 Guldens porenslag
HEDENDAAGSE TIJD MODERNE TIJD VROEGMODERNE TIJD
De Vlaamse graaf strijdt tegen de Franse koning
©
In de 13e eeuw is het graafschap Vlaanderen een bijna onafhankelijk gebied in het Franse koninkrijk. De Franse monarchie wil meer macht over de lenen krijgen. De Vlamingen kiezen bij conflicten dikwijls de kant van de Engelsen tegen de Fransen. Dat doen ze omdat de Engelsen de wol leveren die nodig is voor de Vlaamse lakennijverheid. Dat leidt tot zware spanningen met de Franse koning Filips IV de Schone. Die wil nieuwe inkomsten. Hij zet de Vlaamse graaf onder druk. In 1297 sluit de Vlaamse graaf Gwij (Guy) van Dampierre een verdrag met de Engelse koning tegen de Franse koning. Er breekt een oorlog uit. De graaf verliest en wordt gevangengezet. Vlaanderen wordt militair bezet. Dat doet de anti-Franse gevoelens sterk toenemen. Tegelijkertijd groeien de tegenstellingen tussen het volk en de rijke klasse (de handelaars en een deel van de adel). De rijke klasse zoekt steun bij de Franse koning. Zij worden leliaards genoemd (naar de lelie op het koninklijke wapenschild). Het volk, de stedelijke ambachten voorop, kiest de kant van graaf Gwij. Zijn aanhangers gaan de geschiedenis in als de klauwaards (naar de leeuw in het wapenschild van de graaf ). De stad Brugge wordt het centrum van het verzet. Het volk lijdt er onder de oorlogsbelasting die de Franse koning heeft opgelegd. De leiders van de opstand zijn figuren uit het volk. Onder hen de wever Pieter de Coninck.
138
LES 14
De Guldensporenslag
