VerspaningsNieuws editie 4 2021

1e jaargang nr. 4 • December 2021

In deze editie: Pragmatische aanpak brengt leven in digitale fabriek - Draadvonken met roterende draad reduceert draadverbruik - CO2-taks maakt energiezuinig verspanen stuk interessanter - Positieve energie vult beurshallen van EMO Milano 2021 - Vier turrets, vier B-assen en vier spindels herdefiniëren productiedraaien -Mountainbike gefreesd uit massief aluminium - TNO: “Zet productiedata om in goud” - Magistor professionaliseert met ICT - Productiviteit verhogen? Verkrijg eerst inzicht in de rol van gereedschap - United Grinding start revolutie in machineconnectiviteit - Multitasking en trillingsdemping in grootformaat

D R A A I G E RE E D S CH AP S T E E KG E RE E D S CH AP SCHROEF D R A A D S N IJDE N E N - F RE ZEN

HARRY HERSBACH TOOLS BV st in m

tools achining

speciali

W I S S E LPL A AT F RE ES G E RE E D S CH AP HS S / HM F RE ZEN BO REN CBN / PK D / K E R A MI EK BROACHEN

I N N O VAT I E V O O R E E N M O O I E T O E K O M S T

www.hhtools.nl

2

Voorwoord

Klimaatneutraal produceren?

Bouwprojecten liggen stil, Nederland rijdt netjes 100 km/h op de snelweg, windmolens schieten als paddenstoelen uit de grond, weilanden worden voorzien van een laagje zonnepanelen en woorden als vliegschaamte, treintrots en ‘meatless monday’ vliegen om je oren. Het was natuurlijk te verwachten dat er een moment zou komen waarop klimaat ook de maakindustrie zou gaan beïnvloeden. En dat moment lijkt langzaam aan te breken met de verwachte industriële CO2-heffing in 2024.

Tijdens EMO Milano begin oktober werd het thema ‘klimaatneutraal produceren’ bij diverse exposanten onder de aandacht gebracht.

Met energiezuinige machines, dashboards die het verbruik bewaken en inzichtelijk maken en individueel aangepaste bewerkingsstrategieën, zouden maakbedrijven het energieverbruik en daarmee de CO2-footprint moeten kunnen reduceren. Los van dat geïndustrialiseerde landen eigenlijk gewoon het goede voorbeeld moeten geven, wordt een duurzame productie ook steeds meer een concurrentiefactor. Zeker met de huidige energieen materiaalprijzen is het economisch gezien interessant voor verspaners om het verbruik eens kritisch onder de loep te nemen om vanuit daar het proces te optimaliseren met bijvoorbeeld

slimme bewerkingsstrategieën. Met het gegeven dat de industrie in 2024 een CO2-heffing voor de kiezen krijgt, is nu het perfecte moment aangebroken om daar op te anticiperen.

EMO Milano stond uiteraard niet alleen in het teken van klimaatneutraal produceren. Er werd weer als vanouds veel nieuws gepresenteerd, zoals u in deze editie van VerspaningsNieuws kunt lezen. Het is een duidelijk teken dat de R&D-afdelingen van machinebouwers, softwareleveranciers, en gereedschapsproducenten de afgelopen twee jaar niet hebben stilgezeten. Hoewel op het moment van schrijven de besmettingscijfers de pan uit rijzen en steeds meer evenementen worden afgelast, kijken we toch vol verwachting uit naar 2022.

Hopelijk kunnen we volgend jaar de laatste verspaningstrends en ontwikkelingen van dichtbij ervaren tijdens de METAV in Düsseldorf en de TechniShow in Utrecht.

Tim Wentink t.wentink@54umedia.nl 1e jaargang nr. 4 • December 2021

Op de voorpagina:

Colofon VerspaningsNieuws, jaargang 1, editie 4, december 2021 VerspaningsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor ondernemers in de maakindustrie die verspanende technieken in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in de wereld van verspaning waarbij ook hedendaagse thema’s zoals digitalisering, automatisering en robotisering natuurlijk niet zullen ontbreken. VerspaningsNieuws besteedt aandacht aan nieuws van en voor machineen gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs, technisch adviesbureaus en onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de verspaning actief zijn.

Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen zal de minimale oplage per editie 5.000 gedrukte exemplaren bedragen, aangevuld met een digitale oplage.

De MILLTURN bewerkingscentra van WFL zijn multi-inzetbaar. Dankzij vijfassig verspanen kunnen werkstukken met complexe contouren, zoals turbinebladen, nauwkeurig en efficiënt geproduceerd worden.

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 E: info@54umedia.nl

Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Prinsenweide 26 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl

Redactie Tim Wentink E: t.wentink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

In deze editie: Pragmatische aanpak brengt leven in digitale fabriek - Draadvonken met roterende draad reduceert draadverbruik - CO2-taks maakt energiezuinig verspanen stuk interessanter - Positieve energie vult beurshallen van EMO Milano 2021 - Vier turrets, vier B-assen en vier spindels herdefiniëren productiedraaien -Mountainbike gefreesd uit massief aluminium - TNO: “Zet productiedata om in goud” - Magistor professionaliseert met ICT - Productiviteit verhogen? Verkrijg eerst inzicht in de rol van gereedschap - United Grinding start revolutie in machineconnectiviteit - Multitasking en trillingsdemping in grootformaat

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 17 februari 2022.

Editie 1, jaargang 2 van VerspaningsNieuws verschijnt in maart 2022.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. www.verspaningsnieuws.nl

3

Inhoud

De Verspaningstafel: Pragmatische aanpak brengt leven in digitale fabriek

6

Medio november ging VerspaningsNieuws in gesprek met de deelnemende bedrijven achter het Smart Machining Platform (SMP). Het SMP is een initiatief van tien bedrijven (BMO Automation, DMG Mori, Haimer, Heidenhain, Iscar, Mitutoyo, MKG, Open Mind, Schunk en Supply Drive) die samen het thema Smart Industry rugbaarheid willen geven.

17

Draadvonken met roterende draad reduceert draadverbruik Sodick heeft een gepatenteerde technologie op de markt gebracht die het draadverbruik bij het draadvonken tot wel 30% kan reduceren.

4

20

CO2-taks maakt energiezuinig verspanen stuk interessanter De CO-uitstoot gaat een grote rol spelen voor eigenaren van bewerkingsmachines.

Agenda En verder....

12

Positieve energie vult beurshallen van EMO Milano 2021

14

Umati maakt grote digitale fabriek mogelijk

24

Heidenhain TNC7 opent nieuw hoofdstuk in besturingsgemak

26

Vier turrets, vier B-assen en vier spindels herdefiniëren

het productiedraaien

30

Kort nieuws

32

Clean 2022: Reinheid vraagt om grip

op het hele productieproces

34

Mountainbike gefreesd uit massief aluminium

36

TNO: “Zet productiedata om in goud”

39

Column Hans Ouwehand

40

Magistor professionaliseert met ICT

44

SMEC brengt meer nauwkeurigheid in vijfasser

49

Schunk digitaliseert bij 30.000 min-1

50

United Grinding start revolutie in machineconnectiviteit

54

Fehlmann breidt vijfassige Versa-familie uit

55

Continue cyclus tussen echte en digitale wereld

56

Multitasking en trillingsdemping in grootformaat

58

Oscillerende beweging breekt spanen gecontroleerd

2-4 februari Indumation

Vakbeurs over industriële digitalisering en automatisering Kortrijk (B) www.indumation.be

8 februari Clean 2022

Expo en congress over reinheid in de productie-industrie NH Conference Centre Koningshof mikrocentrum.nl

8- 11 maart Metav 2022

Vakbeurs voor technologieën rond metaalbewerking Düsseldorf (D) www.metav.com

15-18 maart Grindtec 2022

Vakbeurs voor slijptechniek Augsburg (D) www.grindtec.de

60 Productnieuws

46

15-18 maart TechniShow 2022

Vakbeurs voor de Nederlandse maakindustrie Jaarbeurs Utrecht www.technishow.nl

15-18 maart ESEF Maakindustrie

Vakbeurs op het gebied van toeleveren, uitbesteden, productontwikkeling en engineering Jaarbeurs Utrecht www.maakindustrie.nl

Productiviteit verhogen? Verkrijg eerst inzicht in de rol van gereedschap Om de standtijd en de output van onderdelen te maximaliseren, moet er inzicht worden verkregen in het slijtagebeeld van gereedschappen.

18-19 mei

Maakindustrie Expo – MIX Noordoost Vakbeurs voor maakindustrie Noordoost-Nederland Evenementenhal Hardenberg www.mixnoordoost.nl

5

Pragmatische aanpak brengt leven in digitale fabriek

BMO Automation, DMG Mori, Haimer, HEIDENHAIN, Iscar, Mitutoyo, MKG, OPEN MIND, Schunk en Supplydrive behoren tot de tien bedrijven die hun tijd, kennis en energie in het Smart Machining Platform brengen om de maakindustrie te informeren over Smart Industry. (Deelnemers aan het rondetafelgesprek waren vanaf links: Frank Biemans, Gerard Bogaarts, William Rikken, Henny van de Voort, Paul Venema, Oscar Postma, Eric Bakker, Dolf Broekaart en Martijn Alders)

6

7

n g st

el f a

ni pa

ers

A

de V n a

COMPLETE AUTOMATISERINGSOPLOSSING VOOR MACHINE BELADEN EN VERSPANEN

T E S

I R P

JS

€

11

9 9.

5

-, 0

✓ ZEER COMPLEET UITGERUSTE DRAAIMACHINE SE2200LM ✓ HCR-12 COBOT OP HCT-1200 TAFEL MET TOEBEHOREN ✓ UP & RUNNING VOOR ÚW WERKSTUKKEN

8

VERKOOP@DYMATO.NL

|

+31 318 550 800

|

WWW.DYMATO.NL

Medio november ging VerspaningsNieuws in gesprek met de deelnemende bedrijven achter het Smart Machining Platform (SMP). Het SMP is een initiatief van tien bedrijven (BMO Automation, DMG Mori, Haimer, HEIDENHAIN, Iscar, Mitutoyo, MKG, OPEN MIND, Schunk en Supplydrive) die samen het thema Smart Industry rugbaarheid willen geven. Met een echte digitale fabriek wil het SMP laten zien dat digitalisering niet ingewikkeld hoeft te zijn. “Maakbedrijven moeten een budget vrijmaken voor ICT en hun eilandjes gaan verbinden.”

“Bedrijven hebben vaak niet door hoeveel meer output er uit het bestaande machinepark gehaald kan worden door processen beter in te richten. Bovendien hebben ze de tijd niet om zich te verdiepen in nieuwe trends zoals Smart Industry, waardoor het er vaak maar een beetje bij wordt gedaan. Daarnaast is ‘waar moet je beginnen’ een veelvoorkomende vraag in de markt. Met die uitdagingen in het achterhoofd is het idee voor het SMP ontstaan”, vertelt Frank Biemans van BMO Automation. BMO was samen met CNC Consult (inmiddels OPEN MIND) de initiële kartrekker van het SMP. Al snel sloten ook andere partijen aan die dezelfde uitdagingen signaleerden bij hun klanten. “Om slim te produceren moet het complete bedrijfsproces geoptimaliseerd worden. Door met meerdere partijen gezamenlijk aan het overkoepelende thema te werken, kunnen we het smart machining proces in de praktijk laten zien en vanuit daar een duidelijk pad schetsen voor de industrie”, aldus Eric Bakker van Supplydrive. John Kooning van DMG Mori vult aan: “Om echt De slimme, verbonden fabriek van het Smart Machining Platform werd voor het eerst gepresenteerd op de METAVAK.

af

el

n de V ers

Aa

ng ni st pa

Een pragmatische doelgroep vraagt om een pragmatische aanpak.

De ‘eerst zien, dan geloven’ mentaliteit in de maakindustrie is een van de redenen waarom het thema Smart Industry moeilijk op gang komt. Vooral het mkb is de boot aan het missen en dat is jammer. Volgens de deelnemende partijen van het SMP ontstaat er zeker ook bij het mkb de noodzaak om efficiënter te gaan werken om bijvoorbeeld de bezettingsgraad van het machinepark omhoog te brengen. Andere voordelen van een slimme fabriek zoals flexibilisering, het vastleggen van kennis, het voorkomen van fouten en stilstandtijd, het waarborgen van een constante hoge kwaliteit en het realiseren van kortere levertijden, zijn genoeg redenen om productieprocessen te optimaliseren volgens de Smart Industry gedachte. Al die voordelen kennen we inmiddels, vakmedia berichten er immers al jaren over en beurzen zetten het thema telkens weer in de spotlight, en toch komt Smart Industry bij mkb’ers nog niet echt van de grond. Hoe komt dat?

9

het maximale uit een geautomatiseerd productieproces te kunnen halen, moet je streven naar een autonome fabriek. Dat gaat veel verder dan een robot naast een bewerkingsmachine zetten. Met het SMP proberen we dat besef over te brengen, want één ding is zeker, de Nederlandse maakindustrie moet richting een autonome fabriek gaan werken om de concurrentie voor te kunnen blijven.”

Eilandjes verbinden Hoe kunnen we het complete smart machining proces laten zien, waarbij het belang van elke schakel in de keten wordt toegelicht?

Dat was de vraag waarmee het SMP aan de slag is gegaan. Als er iets zeker is bij het inrichten van een slimme verbonden fabriek, dan is het wel dat er een perfecte samenwerking moet ontstaan tussen alle elementen in het productieproces. De meeste maakbedrijven hebben, vaak onbewust, producten in huis die een goede basis kunnen vormen voor Smart Machining. Denk aan CAD/CAM, ERP, machines, automatiseringsoplossingen, meetsystemen en gereedschapsbeheer. Echter worden deze elementen nog altijd als losse eilandjes ingezet, waardoor de potentiële capaciteit van de fabriek niet volledig wordt benut. Het SMP geeft bedrijven handvatten om die losse eilandjes met elkaar te verbinden. Omdat belangrijke middelen bij de meeste bedrijven al voor handen zijn,

vergt een eerste stap naar slim produceren vaak maar een kleine aanpassing of investering om een gedeeltelijke integratie mogelijk te maken. Vanuit daar kan er stap voor stap een volledig geïntegreerd proces opgezet worden. “De digitale fabriek die we enkele jaren geleden voor het eerst op de METAVAK hebben gepresenteerd, laat perfect zien hoe laagdrempelig processen geïntegreerd kunnen worden. De belangrijkste technologie is gewoon beschikbaar”, zegt Oscar Postma van MKG Nederland.

Smart Machining is geld verdienen Tijdens METAVAK in 2018 hebben veel bedrijven voor het eerst de praktische meerwaarde van ketenintegratie kunnen zien dankzij het SMP. CAD/CAM, ERP, gereedschapsbeheer, de bewerkingsmachine, opspanningen, automatisering en meettechniek worden in het platform samengebracht tot een verbonden fabriek.

“Door data tussen systemen terug te koppelen kan de hele cirkel geautomatiseerd worden. Hierdoor wordt er niet alleen een nagenoeg onbemand productieproces gecreëerd, maar wordt er ook veel procesdata verzameld die gebruikt kan worden om verder te optimaliseren”, aldus William Rikken van Mitutoyo. Uiteraard biedt SMP geen kant en klare oplossing voor Smart Machining. Elk proces is immers anders. Wel geeft het platform bedrijven inzicht in

Smart Machining is meer dan een robot naast een bewerkingsmachine zetten. Het is streven naar een autonome fabriek.

(Foto: Olivier Huisman – Techniek Beeldbank)

10

Hoe druk ben je werkelijk?

Gerard Bogaarts van Iscar en Martijn Alders van Haimer geven aan dat er veel tijd verloren gaat met randzaken. “Bedrijven verliezen nog zoveel tijd met overbodige werkzaamheden. Neem bijvoorbeeld het gereedschapsbeheer. Met kleine investeringen is het gereedschapsbeheer volledig te automatiseren, waardoor er geen tijd meer verloren gaat met het zoeken naar gereedschappen.

Ook bij het balanceren en voorinstellen is veel tijd te besparen wanneer het handmatig invoeren van meetgegevens weg wordt genomen. Maakbedrijven zijn op dit moment enorm druk, maar er zijn laagdrempelige oplossingen beschikbaar om de druk van de ketel te halen, zoals het SMP graag laat zien.” Ook de andere gesprekspartners zien dat er nog grote tijdswinsten zijn te behalen in elk segment van het proces. De tijd die een bedrijf in dagdienst verliest aan eenvoudig weg te nemen randzaken, heeft direct een negatief effect op de productiviteit in de onbemande uren. “In plaats van tijd verspillen aan het zoeken van gereedschappen of aan het ombouwen van 2D-CAD files naar een bruikbare 3D-file, kan de tijd ook gebruikt worden voor het opspannen van werkstukken, het programmeren van CAM-programma’s en het instellen van de machine of de automatisering, zodat er in de onbemande uren langer geproduceerd kan worden. Door digitalisering wordt er ruimte gecreëerd en kunnen mensen doen waar ze goed in zijn”, aldus Dolf Broekaart van OPEN MIND.

Begin met 1.000 euro

Naast dat het SMP de voordelen van een slimme fabriek op een pragmatische manier presenteert, wil de club ook duidelijk maken dat Smart Machining om nieuwe skills vraagt. De toekomstige vakman zal een hybride persoon zijn die vakmanschap, management en ICT combineert. Nu is volgens het SMP het perfecte moment aangebroken om oude vakkennis en nieuwe skills samen te brengen. De nieuwe generatie die is opgegroeid met ICT komt nu de arbeidsmarkt op, terwijl de generatie met veel vakkennis over enkele jaren met pensioen gaat. “Het moment is dus nu aangebroken om oude vakkennis te borgen zodat de jonge generatie vooruit kan.

Daar zit overigens nog een grote uitdaging, want die jonge generatie kiest nog altijd te weinig voor techniek. Het is ook onze taak om het imago van de sector te verbeteren door met het SMP te laten zien dat metaalbewerking een heel modern vakgebied is geworden. De vieze handen hebben plaats gemaakt voor ICT en automatisering. De vakspecialist wordt in Duitsland gezien als een held. Daar moeten we in Nederland ook naar toe.”

Gratis aansluiten “Je kunt het SMP zien als een onafhankelijke partij. Uiteraard verbinden we onze bedrijven, merken en kennis aan het platform, maar dat wil niet zeggen dat bedrijven genoodzaakt zijn om onze producten af te nemen. Het doel van het SMP is om de maakindustrie van kennis te voorzien en vooruit te helpen”, aldus de organiserende partijen. Het SMP ontwikkelt zich tot de belangrijkste Smart Industry kennishub voor de maakindustrie. Het platform zorgt voor het samenbrengen van verspanende bedrijven met vragen over de toekomst van hun industrie. Door kennisoverdracht en praktische invalshoeken met behulp van seminars en workshops, kunnen deze bedrijven hun transitie naar een autonome fabriek versnellen. Geïnteresseerden kunnen zich op de website van het Smart Machining Platform gratis aanmelden.

Aa

n de V ers

“Een grote uitdaging voor maakbedrijven is om het bedrijfsproces te veranderen en af te stappen van ‘dat doen we al jaren zo’. Stel jezelf de vraag: Hoe gaan we het morgen doen?”

Dus morgen starten met smart machining. Maar hoe? Het SMP adviseert om te beginnen met het inventariseren van de beschikbare middelen, oftewel de zogenaamde eilandjes binnen het bedrijf. Daarna moeten bedrijven een investeringsbudget vrij

Nieuwe skills

el

Zoals gezegd maakt het SMP op een praktische manier de voordelen van Smart Machining duidelijk. Met voorbeelden wordt gepresenteerd hoe bijvoorbeeld het spilrendement verhoogd kan worden. “In de praktijk investeren bedrijven die meer productiecapaciteit nodig hebben vaak meteen in een nieuwe machine. Als je vraagt wat het spilrendement is van het huidige machinepark dan komt daar geen antwoord op”, zegt Henny van de Voort van Iscar. De realiteit is dat de capaciteit van machines bij lange na niet volledig wordt benut. Door relatief kleine investeringen kan het rendement van bestaande machines over het algemeen zo worden verhoogd dat een uitbreiding van het machinepark helemaal niet nodig is. Biemans: “Er zitten 8760 productieve uren in een jaar.

Dat is de potentie van een bewerkingsmachine. De uitdaging is om die uren volledig te benutten. Dat lukt alleen als er inzicht is in het complete bedrijfsproces, zodat deze stapsgewijs geoptimaliseerd kan worden.”

af

Wat is het spilrendement?

maken voor ICT. “Maakbedrijven investeren het liefst in hardware omdat het tastbaar is. Software is daardoor een ondergeschoven kindje geworden. En dat moet anders aangezien ICT zeker bij Smart Machining een cruciaal onderdeel is van een geoptimaliseerde en verbonden fabriek. Daarom adviseren we bedrijven om jaarlijks een groeiend budget vrij te maken voor ICT. Begin met 1.000 euro, zet een stip op de horizon en ga met digitalisering aan de slag. Bedrijven die dat nu nalaten worden binnen de kortste keren ingehaald door de concurrentie in binnen- en buitenland,” aldus de leden van het SMP. “10% van de bedrijven in Nederland is op dit moment serieus bezig met Smart Industry. De rest kijkt er naar, maar is zeker op procesniveau nog niet begonnen. Echter kunnen mkb’ers niet om Smart Industry heen, aangezien OEM’ers het gaan eisen.

Model based definition bijvoorbeeld, oftewel 3D-CAD modellen met intelligentie, staat hoog op de agenda van onder meer ASML. Met het SMP willen we duidelijk maken dat nu het moment is om met Smart Industry aan de slag te gaan.”

ng ni st pa

de kansen die ze laten liggen door op de conventionele manier door te gaan. “Met Smart Machining is gewoon veel geld te verdienen”, vertelt Paul Venema van HEIDENHAIN. “Bedrijven hebben dat nog niet op het netvlies en daar ligt een mooie taak voor het SMP.”

11

Positieve energie vult beurshallen van EMO Milano 2021

EMO Milano 2021 laat zien dat de maakindustrie niet zonder beurzen kan. Zowel exposanten als bezoekers zijn verheugd dat ze de nieuwste technologie weer van dichtbij kunnen ervaren en vastpakken. (foto’s: Tim Wentink)

De Internationale maakindustrie heeft zich begin oktober weer als vanouds ontmoet op EMO Milano 2021. De mogelijkheid om nieuwe technologieën van dichtbij te ervaren en ‘face-to-face’ te netwerken, zorgde voor een uitstekende sfeer op een van de grootste internationale beurzen in de maakindustrie.

De belangrijkste spelers in de wereld van machinebouw, automatisering, digitalisering en gereedschappen waren van de partij en de stemming was dan ook uitermate positief.

12

Ondanks dat de meeste exposanten tijdens deze editie van EMO het iets kleinschaliger hebben aangepakt, waren er toch voldoende primeurs en ‘eyecatchers’ te vinden in de beurshallen van Fiera Milano Rho. Zo ook op de stand van Fanuc.

Vergeleken met zes jaar geleden, toen de EMO ook in Milaan werd georganiseerd, was de beurs dit jaar beduidend compacter. In zes hallen presenteerden ongeveer 700 exposanten hun producten, toepassingen en oplossingen. Dit staat natuurlijk in een schril contrast met de editie van 2015, toen ruim 1.600 exposanten alle twaalf hallen van het beurscomplex hadden gevuld. Het gevolg van de Covidpandemie was dus nog duidelijk zichtbaar op de beurs.

Positieve energie Maar dat mocht de pret niet drukken. QR-checks, temperatuurmetingen en mondkapjes: de positieve sfeer op EMO Milano deed exposanten en bezoekers al deze maatregelen vergeten.

Er hing een positieve energie in de beurshallen van Fiera Milano Rho en de bedrijvigheid was goed te merken. “Het is fijn om mensen weer in levende lijve te ontmoeten en om onze producten te presenteren.

Daarnaast zijn de vooruitzichten voor de komende periode uitermate goed”, klonk het op veel beursstands. Ook Marcus Burton, de voorzitter van de economische commissie van CECIMO, vertelde tijdens de EMO-persconferentie over de positieve vooruitzichten voor de maakindustrie. “We zijn hier in Milaan om de kracht van onze industrie en onze nieuwste technologieën te laten zien. De wereldwijde industrie herstelt snel van de pandemie en maakbedrijven moeten investeren in nieuwe technologieën om de productiviteit te verhogen en om beter bestand te zijn tegen ontwrichtende factoren.”

de persconferentie dat de wereldwijde en Europese maakindustrie zich de komende jaren blijft herstellen. Volgens de laatste CECIMO-gegevens zou de Europese productie van werktuigmachines in 2021 met 9,4% groeien tot 22 miljard euro. De wereldwijde groei zal naar verwachting +14,1% bedragen. “De nieuwste gegevens tonen ons geruststellend aan dat onze sector op de goede weg is om sterker en flexibeler te worden dan ooit tevoren. In dat opzicht wijzen de cijfers op het toenemende vertrouwen in het herstelvermogen van onze sector. Ik geloof dat EMO Milano 2021 investeringen zal stimuleren en dat het een impact zal hebben op de groei van de verschillende sectoren van de Europese en mondiale industrie”, benadrukt Schneeberger.

Ook de laatste prognoses van Oxford Economics laten een positief scenario zien voor Europese werktuigmachinebouwers. Volgens Oxford Economics zal na een voorspelde groei van 9,4% in 2021, 14,6% in 2022 en 6,1% in 2023, de vraag in Europa in 2023 naar verwachting in de buurt van het niveau van 2019 liggen. Terwijl alle grote aankoopsectoren positieve investeringsgroeipercentages laten zien, worden de hoogste groeipercentages in 2022 verwacht in de sectoren ‘aerospace’ en ‘motorvoertuigen en onderdelen’. Hoewel de vooruitzichten voor 2021 en 2022 positief zijn, blijft de groei in de wereldwijde werktuigmachine-industrie beïnvloed door verschillende ontwrichtende factoren. Tot de meest impactvolle behoren het onzekere politieke klimaat, verstoringen van de toeleverketens, tekorten aan materialen en componenten en stijgende prijzen. Ook de onzekerheid rond de Delta-variant van corona blijft de internationale handel beïnvloeden.

Rooskleurige toekomstcijfers Hans-Martin Schneeberger, voorzitter van CECIMO, verklaarde tijdens

EMO 2023 nu al in de startblokken EMO 2021 is nog niet afgelopen of de VDW (organisator van EMO Hannover) heeft EMO Hannover 2023 al in de startblokken gezet. Met ‘Hello, new EMO Hannover’ kondigde VDW het nieuwe beursconcept aan. “De industrie verandert voortdurend en staat voor gigantische uitdagingen. Als ’s werelds toonaangevende vakbeurs zal EMO Hannover dit in kaart brengen, transparant maken en oplossingen presenteren”, vertelt VDW-directeur Wilfried Schäfer. “Innovate Manufacturing” is de nieuwe slogan van EMO Hannover 2023. Hiermee ontwikkelt EMO Hannover zich tot een innovatieplatform voor productietechnologie én een internationaal relevant businessplatform – ook buiten de beurs om.

Het toont de volledige breedte en diepte van technologie om de industriële productie te vernieuwen en te optimaliseren. Het doel van de nieuwe EMO Hannover is om zich 365 dagen per jaar te profileren als het belangrijkste ontmoetingspunt voor de branche.

Niet alleen tijdens de beurs maar ook tussen de evenementen door met behulp van een digitaal begeleidend programma.

Om duidelijk te maken dat de EMO Hannover niet alleen over technologie gaat, zal ze ook onderwerpen behandelen die relevant zijn voor toekomstige productie-uitdagingen. Vraagstukken die aan bod komen zijn onder andere The Future of Connectivity, The Future of Sustainability in Production en The Future of Business met een focus op Work 4.0. Dit zijn volgens VDW de grote vraagstukken die de industrie en de samenleving de komende jaren zullen moeten aanpakken om tot oplossingen te komen voor de energietransitie, klimaatverandering, duurzaamheid in productie, digitalisering, nieuwe datagedreven businessmodellen en nog veel meer. Daarnaast komen uiteraard ook kwaliteit, efficiëntie, flexibiliteit en betrouwbaarheid aan bod, die nog steeds het tempo bepalen van de ontwikkeling van de productietechnologie.

13

Grote digitale fabriek.

Umati maakt het mogelijk In aanloop naar EMO Milano 2021 kondigde de beursorganisatie aan dat de beurshallen zouden worden omgetoverd tot de grootste digitale fabriek ooit. Na een dag rond slenteren door de beurshallen van Fiera Milano Rho was er op het eerste gezicht weinig te merken van dit initiatief. De gemiddelde beursbezoeker zal er dus waarschijnlijk weinig van gezien of gemerkt hebben. Toch was de digitale fabriek er zeker wel.

Wie goed heeft opgelet heeft op menig machine een sticker van umati zien zitten. Een teken dat die machine was verbonden in een digitaal netwerk.

Bewerkingsmachines, robots, productiesystemen, ondersteunende technologieën en software oplossingen waren in overvloed aanwezig op EMO Milano. Maar wat maakt dan die digitale fabriek?

Het initiatief van umati kwam het dichtst in de buurt. Meer dan 50 machines waren namelijk tijdens de beurs verbonden via de gestandaardiseerde interface. Op de stand van umati konden bezoekers op het vernieuwde umati-dashboard live de status van deze machines inzien.

Umati is ontwikkeld door een grote groep machinebouwers die de noodzaak zien van een open, onafhankelijke communicatiestandaard om de data tussen machines, componenten en installaties naadloos en betrouwbaar uit te kunnen wisselen met de IT-ecosystemen van gebruikers. Heinz-Jürgen Prokop, voorzitter van de Duitse branchevereniging VDW, gaf aan trots te zijn op de koppeling van umati met 50 verschillende machines. “De belangrijkste mijlpaal

De umati-sticker gaf aan welke machines op EMO verbonden waren met umati.

14

Op EMO Milano 2021 waren 50 machines verbonden via de universele OPC UA for Machinery interface. Op de stand van umati konden bezoekers op het vernieuwde umati-dashboard live de status van deze machines inzien. (foto’s: Tim Wentink)

voor de ontwikkeling van de universele OPC UA for Machinery interface was de publicatie van de specificatie bijna een jaar geleden.

Dankzij deze specificatie die wereldwijd gratis verkrijgbaar is, kunnen alle bedrijven die gereedschapsmachines maken of daarvoor software aanbieden hun producten op basis van deze specificatie verder ontwikkelen. Dankzij de open communicatiestandaard is de digitalisering van het productieproces eenvoudiger en sneller te realiseren.”

standaardiseren van aanvullende analysegegevens voor KPIevaluaties. "Hierdoor wordt ook een groot deel van de machineen productiegegevens die de auto-industrie al gebruikt, naar onze open interface overgebracht", belooft Prokop. Dit moet het voor machinefabrikanten gemakkelijker maken om acceptatie te krijgen voor de open interface met hun belangrijkste klantengroep.

Publicatie van deze specificatie is gepland voor het eerste kwartaal van 2022.

Breed gedragen

Aansluiting van IT-, MES- en ERP-systemen

De missie van umati is om het gebruik van de universele OPC UA for Machinery interface te bevorderen. Dit community- en marketinginitiatief richt zich inmiddels niet meer uitsluitend op de machinebouwindustrie, maar op de gehele machine- en installatiebouw. Umati heeft momenteel bijna 200 partners, waaronder meer dan 160 bedrijven. Dit zijn machinefabrikanten, softwareleveranciers en gebruikers. Ook houtbewerkingsmachines, oppervlaktetechnologie en glasmachines maken deel uit van umati met hun eigen OPC UA-specificaties.

Het marktsucces van interfaces hangt af van het feit dat er zowel machines als software zijn die met de bijbehorende interfaces zijn uitgerust of deze kunnen verwerken. "Klanten vragen nu al wanneer hun IT-, MES- of ERP-systeem de gestandaardiseerde gegevens kan verwerken", vertelt Prokop. “We werken al een tijdje aan dit vraagstuk met een aantal vooraanstaande partners. Zo heeft SAP ons al meermaals ondersteuning geboden bij het geven van live demonstraties. Hier bij EMO Milano zijn we verheugd om de eerste productieklare interface-implementaties in bekende MES-systemen aan te kondigen in samenwerking met onze partners mpdv en IGHInfotec”, kondigde hij aan. Over het algemeen trekt umati wereldwijd grote belangstelling. Alleen al op de EMO waren elf machines van Chinese fabrikanten aangesloten.

Versie 2 gericht op auto-industrie De eerste versie van de OPC UA for Machinery was bedoeld om een dataset te creëren die universeel toepasbaar is op alle werktuigmachines. Een subgroep van de zogenaamde Joint Working Group for Machine Tools werkt momenteel aan het

15

Flexibel en efficiënt produceren!

PUMA SMX serie

VCF serie

DVF serie

met Doosan high-end machines Dormac laat u graag middels een demo zien hoe u met de nieuwste generatie Multitasking, Multi-axis en Multipurpose draai-freesmachines en 5-assige bewerkingscentra, zowel kleine als grote series complexe producten flexibel en efficiënter kunt produceren.

Bezoek onze demo mogelijkheid in de Goorn (NH) Leverancier van verspanende metaalbewerkingsmachines sinds 1954

Dormac CNC Solutions l +31 (0)229 54 24 85 l info@dormac.nl l www.dormac.nl

Onze filtratie is uw gezondheid en veiligheid Voor ieder Stof-, Rook- en Olienevel probleem heeft Dormatec een passende industriële oplossing.

Meer weten over al onze systemen? www.dormatec.eu | info@dormatec.eu

16

Draadvonken met roterende draad reduceert draadverbruik

Het gepatenteerde iGroove systeem van Sodick reduceert met een roterende draad het draadverbruik bij navonken tot wel 30%. Daarnaast heeft de technologie een positief effect op de oppervlaktekwaliteit en maatnauwkeurigheid van het werkstuk.

De Ridder presenteerde begin oktober tijdens de jaarlijkse Technologiedagen in het eigen TechCenter in Best een gepatenteerde technologie die het draadverbruik bij het draadvonken tot wel 30% kan reduceren. iGroove, zoals Sodick de technologie noemt, zorgt ervoor dat de draad tijdens de neergaande beweging om zijn as draait.

Daardoor wordt bij het vonken een groter oppervlak van de draad ingezet, waardoor de draad egaler slijt en met een tragere snelheid loopt. Daarnaast heeft iGroove een positief effect op de oppervlaktekwaliteit van het werkstuk.

17

Tom Noens (l) en Hans Wisman presenteren in het TechCenter van De Ridder de voordelen van iGroove met behulp van een ALC600G draadvonkmachine.

De gepatenteerde iGroove technologie is een standaard functie op alle draadvonkmachines uit de ALC-serie van Sodick. Tijdens de technologiedagen presenteerde De Ridder de werking van iGroove op een ALC600G. Het nieuwe rotatiemechanisme van Sodick geeft de draad een extra functionaliteit, meer controle en een hogere procesbetrouwbaarheid. De draad draait, in tegenstelling tot conventionele vonkprocessen, tijdens de neergaande beweging om zijn as. Hierdoor worden werkstukken altijd van boven naar beneden bewerkt met het ‘verse’ oppervlak van de draad. “Het grote voordeel van iGroove is dat het draadverbruik fors wordt gereduceerd, terwijl tegelijkertijd een hogere oppervlaktekwaliteit en verbeterde geometrische nauwkeurigheid wordt bereikt”, aldus Hans Wisman, productspecialist bij De Ridder

Live presenteren “We hebben iGroove tijdens de Technologiedagen voor het eerst gepresenteerd en er was veel interesse in deze technologie.

Daarom presenteren we volgend jaar een Sodick ALC draadvonkmachine met iGroove functie op TechniShow en een week later wederom op onze jaarlijkse Technologiedagen. Met de stijgende grondstofprijzen wordt het alsmaar interessanter om het verbruik te reduceren”, zegt Wisman. Tom Noens, tevens product specialist bij De Ridder vult aan: “De helft van de verbruikskosten bij het draadvonken komt op rekening van het draadverbruik. Met

Wiel met keramiek Het iGroove rotatiemechanisme is gepositioneerd in de onderarm van de Sodick draadvonkmachine. Om de draad te roteren heeft Sodick een eenvoudige, maar vernuftige oplossing ontwikkeld. Het rotatiemechanisme is namelijk voorzien van een keramisch wiel met een holle ronding waar de draad in loopt. Het wiel wordt met behulp van een as iets uit het midden geplaatst. Omdat de draad onder spanning staat, probeert de draad het diepste punt van de holle ronding op te zoeken. Hierdoor begint de draad automatisch en constant te draaien. Het roterend vonken is bedoeld voor het navonken van werkstukken met een hoogte van 60 mm of meer.

Omdat het keramische wiel op een as is gepositioneerd, kan het wiel zowel naar links als naar rechts bewogen worden. Zo kan de rotatierichting voor tegenlopend vonken worden aangepast. De juist rotatierichting wordt automatische gedefinieerd door de CNCbesturing

18

Bij dit demowerkstuk is dankzij iGroove in totaal over alle snedes een besparing gerealiseerd van 20%.

Het iGroove rotatiemechanisme is gepositioneerd in de onderarm van de Sodick draadvonkmachine. Een keramisch wiel brengt de rotatie van de draad in stand.

iGroove kan het draadverbruik bij het navonken met wel 30% gereduceerd worden. Dat betekent dus dat klanten fors kunnen besparen op de productiekosten.” Omdat de rotatie van de draad met het blote oog niet te zien is, maakt De Ridder gebruik van een speciaal klemmetje op de draad om de rotatie zichtbaar te maken.

Homogeen oppervlak Naast dat iGroove het draadverbruik vermindert, zorgt de technologie ook voor een betere oppervlaktekwaliteit en geometrische nauwkeurigheid. Bij conventioneel draadvonken slijt de draad naarmate die verder in het materiaal komt. Vooral bij dikkere werkstukken ontstaat daardoor een oppervlak die taps toeloopt. Om de draadslijtage te compenseren en zo toch een recht oppervlak te verkrijgen, wordt de draad altijd iets onder een hoek gezet. Een andere mogelijkheid is om de voeding van de draad te verhogen, maar dit kan resulteren in het veelvuldig breken van de draad. Door de draad te roteren is het probleem van taps toelopende oppervlakken direct verholpen. Door de rotatie slijt de draad niet op één plaats, omdat er immers continu met het verse oppervlak van de draad gevonkt wordt. Daardoor is compensatie niet nodig en wordt er een hogere oppervlaktekwaliteit en maatnauwkeurigheid verkregen. Wisman: “Onder de microscoop kunnen we heel duidelijk zien wat het verschil is tussen een werkstuk dat met iGroove is gevonkt en een werkstuk dat met conventioneel draadvonken tot stand is gekomen. Met iGroove is duidelijk te zien dat het oppervlak homogener is. Dat wil zeggen dat we minder zwarte puntjes aantreffen op het oppervlak. Het is dus gladder.” De Ridder heeft inmiddels de eerste machines met iGroove verkocht en geleverd.

ALC-serie Draadvonkmachines in de ALC-serie behoren tot de high-end machines van Sodick. De nieuwste technologieën worden toegepast in deze rijk uitgeruste machines. Naast iGroove is de ALC-serie nu ook voorzien van een nieuw ontworpen diëlectricum tank met een grotere capaciteit (de ALC400G-tank is vergroot van 675 liter tot meer dan 790 liter en de ALC600G-tank is vergroot van 850 liter tot meer dan 990 liter) en is het aantal filters verhoogd van drie naar vier om de filtratie-efficiëntie verder te verhogen. Verder is de ALC-serie voorzien van de nieuwste SPW-besturing met handige functies die de bediener optimaal assisteren en de TH COM functie die met behulp van sensoren het effect van temperatuurveranderingen in de machine minimaliseert en compenseert.

Een kijkje door de microscoop op het oppervlak van een werkstuk. Links (zonder iGroove) zijn duidelijk zwarte puntjes te zien die aantonen dat de oppervlaktekwaliteit niet homogeen is. Rechts (met iGroove) zijn er aanzienlijk minder onregelmatigheden waarneembaar.

19

CO2-taks maakt energiezuinig verspanen stuk interessanter

Verspaner krijgt rekening voor CO2uitstoot gepresenteerd

Mazak wil met het Go Green initiatief het energieverbruik van machines reduceren om de CO2-uitstoot van klanten terug te dringen. (foto’s: Tim Wentink)

De CO-uitstoot gaat een grote rol spelen voor eigenaren van bewerkingsmachines. Niet alleen zullen producenten het energieverbruik en de uitstoot per product inzichtelijk moeten kunnen maken, ook gaat CO2-uitstoot belast worden met een CO2-heffing. Hoewel de grootste vervuilers in eerste instantie de heffing gaan betalen, zal dit uiteindelijk gevolgen gaan hebben voor iedereen in de keten. Om die reden heeft Mazak onder de vlag van ‘Go Green’ diverse oplossingen gepresenteerd om producenten te helpen met de reductie van CO2-emissies.

20

De CO2-uitstoot van het fabricageproces kan een groot deel uitmaken van de totale CO2-uitstoot die een product gedurende de levenscyclus uitstoot. Een middelgrote auto zal bijvoorbeeld tijdens zijn leven 25 ton CO2 produceren, waarvan ongeveer 5,6 ton terug te herleiden is naar het fabricageproces. Om de emissies van machinegebruikers te helpen reduceren, heeft Mazak het Go Green initiatief gestart. De Go Green-visie richt zich op het verbeteren en verduurzamen van bewerkingsmachines, zodat klanten het energieverbruik en daarmee de CO2-footprint kunnen verkleinen.

Het uiteindelijke doel is dat de machines van Mazak in 2030 een vier keer grotere milieu-efficiëntie hebben dan de benchmark van 2010. “Voor lange tijd was het energieverbruik niet echt een topic in de maakindustrie. Energie was relatief goedkoop, waardoor energiezuinige oplossingen niet bovenaan de wensenlijst stonden bij de aanschaf van nieuwe bewerkingsmachines. Met de introductie van een CO2-taks die er zeker gaat komen in combinatie met de stijgende energiekosten, kan de maakindustrie niet meer om

energiezuinig produceren heen”, vertelt Job van Berkel, directeur van Mazak Benelux.

Inzicht in CO2-uitstoot Mazak richt zich met het 'Go Green'-initiatief op twee aspecten die betrekking hebben op de machinetechnologie. Machines worden ten eerste energiezuinig ontworpen en voorzien van een groot aantal energiebesparende technologieën. De nieuwe generatie van het vijfassige Variaxis i-800 NEO bewerkingscentrum is bijvoorbeeld al volgens de Go Green-visie ontworpen. Dankzij de energiebesparende technologieën stoot het bewerkingscentrum tijdens het verspanen 22,7% minder CO2 uit dan het vorige model. Met het Go Green initiatief wil Mazak klanten ook helpen bij het registreren, analyseren en optimaliseren van hun energieverbruik. Door het verbruik inzichtelijk te maken is het mogelijk om exact het energieverbruik en de CO2-uitstoot per onderdeel te berekenen. De oplossing die

Mazak heeft diverse energiebesparende oplossingen ontwikkeld die door de stijgende energieprijzen en verwachte CO2-taks heel interessant kunnen zijn.

21

Mazak heeft ontwikkeld om het verbruik inzichtelijk te maken heet Smooth Energy Dashboard. Dit is een meetoptie die in real-time het stroomverbruik van de machine meet en machinegebruikers inzicht geeft in het energieverbruik en de CO2-uitstoot per product. “Er komt een moment dat toeleveranciers een rapport moeten kunnen overhandigen waarin wordt aangegeven hoeveel energie er bij de bewerking van een werkstuk is verbruikt. Met de oplossingen van Mazak kan daar nu al op geanticipeerd worden”, aldus Van Berkel.

Flexibele cobotautomatisering Naast het Go Green initiatief dat Mazak op EMO Milano 2021 als primeur presenteerde, liet de machinebouwer ook diverse nieuwe automatiseringsoplossingen en bewerkingsmachines zien. Tot de highlights behoort de nieuwe, flexibele Ez Loader 10 cobot.

De Ez Loader 10 is een draagbare plug-and-play collaboratieve robot die bij uitstek geschikt is voor metaalbewerkers die snel en eenvoudig de productie van kleine series willen automatiseren. In combinatie met een bewerkingsmachine, zoals het QTE 200 SG draaicentrum die Mazak op EMO presenteerde, ontstaat er een

compacte automatiseringscel. De automatiseringscel is het resultaat van een samenwerking tussen Mazak en Fanuc. De cel bestaat uit de cobot die is uitgerust met een camerasysteem, Mazak-software, tabletterminal en een compact frame. Een van de belangrijkste verkoopargumenten van de Ez Loader is het vermogen om snel en gemakkelijk te worden verplaatst om verschillende machines te ondersteunen. Dit helpt om operators vrij te maken voor creatievere taken, de productiviteit te verhogen en productieknelpunten weg te nemen. De cobot kan samenwerken met een verscheidenheid aan Mazak Multi-Tasking-machines of verticale bewerkingscentra die zijn uitgerust met een automatische voordeur en robotinterface. Eenmaal verbonden met de machine met behulp van een kabel, herkent de software het machinemodel en past zich automatisch aan naar de juiste positie door drie positiemarkeringen op de machine te lezen met het camerasysteem. De installatie neemt slecht 15 minuten in beslag, waardoor de cobot heel flexibel inzetbaar is. De Ez Loader 10 heeft een maximaal bereik van 1.200 mm en kan een werkstukmassa van maximaal 5 kg hanteren.

De Mazak Ez Loader 10 cobot werd tijdens EMO Milano gepresenteerd in combinatie met het QTE200 SG draaicentrum

22

Mazak Europe en BMO Automation slaan handen ineen

Op EMO Milano 2021 was de samenwerking tussen Mazak Europe en BMO Automation al duidelijk te zien. Het nieuwe, vijfassige C-600 bewerkingscentrum van Mazak werd namelijk gepresenteerd samen met de Platinum 50 van BMO.

Mazak Europe en BMO Automation hebben tijdens EMO Milano 2021 bekend gemaakt dat de twee bedrijven een strategische samenwerking aangaan. De nieuwe samenwerking stelt Mazak in staat om de nieuwe C600 en CV5 500 bewerkingscentra voortaan direct te leveren met een automatiseringsoplossing van BMO. De complete cel wordt dan uit één hand werkend geleverd in de kleuren van Mazak. Voor BMO is de samenwerking een mooie stap om de aanwezigheid in Europa verder uit te breiden.

Volgens Van Berkel is de vraag naar CNC-automatisering de laatste jaren sterk toegenomen. Dankzij de nieuwe samenwerking kan Mazak nu een selectie bewerkingscentra als totaalpakket uitrusten met de product- en palletautomatiseringsoplossingen van BMO. “Voor het automatiseren van kleine, vijfassige freesdelen konden we in het verleden niet altijd de meest efficiënte oplossing aanbieden. Dat terwijl de vraag naar laagdrempelige automatiseringsoplossingen in combinatie met productieve, betaalbare bewerkingsmachines sterk toeneemt. Met de oplossingen van BMO kunnen we nu een totaaloplossing aanbieden, waarmee klanten de capaciteit en het rendement van de bewerkingsmachine ten volle kunnen benutten.” De flexibele automatiseringsoplossingen van BMO zijn ontwikkeld

voor het beladen en ontladen van CNC draai- en freesmachines.

De systemen zijn geschikt voor het automatiseren van zowel series als enkelstuks.

C-600 met Platinum 50 Op de EMO was het resultaat van de samenwerking al duidelijk te zien. Hier werd namelijk het nieuwe, vijfassige C-600 bewerkingscentrum van Mazak gepresenteerd in combinatie met de Platinum 50 van BMO. De Platinum 50 is voorzien van een flexibele, ruimtebesparende ladekast met vier lades die voldoende werkstukken en pallets kan bevatten om lange perioden onbemand te produceren. De automatiseringsoplossing wordt aan de zijkant van de C-600 geplaatst, zodat de operator goed toegang heeft tot de bewerkingsruimte van de machine. Pallets en werkstukken worden met behulp van een zesassige Yaskawa-robot, met een laadvermogen van 50 kg, van en naar de bewerkingsmachine gebracht. De pallets zijn voorzien van nulpuntspansystemen voor een nauwkeurige positionering. Dankzij de samenwerking tussen de twee partijen wordt de software van BMO volledig geïntegreerd in de Smooth besturing van Mazak. “Frank Biemans, directeur van BMO Automation, is verheugd met de samenwerking: “Door de samenwerking met Mazak Europe kunnen we onze aanwezigheid in Europa sneller uitbreiden.

Daarnaast brengen we samen een productiecel op de markt die plug & play is. De klant heeft daardoor nog maar één aanspreekpunt, want de afhandeling gaat volledig via Mazak.

Dat is een belangrijk bijkomend voordeel.”

23

Heidenhain TNC7 opent nieuw Heidenhain heeft op EMO Milano 2021 de nieuwe TNC7 besturing geïntroduceerd. De TNC7 besturing is ontwikkeld om een optimale gebruikerservaring te realiseren en ondersteunt operators op de werkvloer. Of het nou om het instellen van eenmalige opdrachten of serieproductie gaat en of er nou eenvoudige sleuven of complexe contouren bewerkt moeten worden, de nieuwe besturing begeleidt de operator door het hele proces.

De nieuwe TNC7 besturing van Heidenhain biedt gebruikers op de werkvloer nieuwe mogelijkheden. Naast de eenvoudige en intuïtieve bediening ondersteunt een virtuele simulatie van het werkstuk en het werkbereik van de machine de gebruiker optimaal. De TNC7 maakt ook gebruik van efficiënte bewerkingsstrategieën en slimme functies voor procesbetrouwbaarheid en optimalisatie.

Met zorgvuldig vervaardigde, taakgerichte oplossingen, waarbij de bekende Heidenhain Klartext-functionaliteit wordt gecombineerd met nieuw ontwikkelde functies, zoals grafische programmering, kan de nieuwe CNC-besturing het dagelijkse werk aan de machine optimaliseren en stroomlijnen.

Toekomst van CNC-besturing Op de EMO werd duidelijk dat de TNC7 de basis zal vormen voor toekomstige Heidenhain besturingsgeneraties. Naast de nieuwe look-and-feel, beschikt de besturing over hoogwaardige hardwarecomponenten en een geavanceerde, individueel aanpasbare gebruikersinterface. Heidenhain heeft het hele

bedieningsconcept volledig opnieuw ontworpen. Voor alle taken, inclusief programmeren, instellen en meten van onderdelen, biedt de TNC7 optimale gebruikersondersteuning en maximale werkflexibiliteit met een rijk pakket aan functies. Daarnaast stelt het besturingsplatform machinefabrikanten in staat de gebruikersinterface aan hun machines aan te passen om nog meer functionaliteiten in te brengen.

Geïndividualiseerde interface De interface van de TNC7 is ontworpen om volledig geïndividualiseerd te kunnen worden. Verschillende bewerkingstaken vragen immers om geïndividualiseerde werkomgevingen. Zo is het mogelijk om onder andere de scherminhoud en het startmenu in te delen met persoonlijke favorieten. Hierdoor zijn alle informatie en functies precies waar ze moeten zijn. Op basis van formulieren voor gegevensinvoer en dialoogbegeleiding zorgt de gebruikersinterface voor optimaal gebruiksgemak en navigatie. Dankzij de hoge werksnelheid reageert de besturing onmiddellijk op gegevensinvoer.

Het toetsenbord is ook opnieuw ontworpen met verbeterde mechanica en geoptimaliseerde toetsweerstand voor meer comfort en betrouwbaarheid.

Slim programmeren De TNC7 verbetert de bekende Klartext-programmering met slimme functies en nieuw ontwikkelde grafische programmering. Gebruikers kunnen contouren direct op het touchscreen tekenen en omzetten in dialooggestuurde TNC Klartext-programmeercode. Cycli en oudere contourprogramma's kunnen nog steeds worden gebruikt, inclusief reeds bestaande NC-programma's. De TNC7 ondersteunt het hele productieproces van het eerste ontwerp tot het voltooide

Naast de nieuwe look-and-feel beschikt de TNC7 besturing over hoogwaardige hardwarecomponenten en een geavanceerde, individueel aanpasbare gebruikersinterface.

24

hoofdstuk in besturingsgemak

Heidenhain heeft de nieuwe TNC7 besturing begin oktober geïntroduceerd tijdens EMO Milano 2021.

onderdeel met zorgvuldig vervaardigde oplossingen. Deze omvatten een veelzijdig pakket aan functies, intelligente tastcycli en grafische begeleiding voor het bepalen van de positie van spaninrichtingen.

Een visualisatie van het bewerkte onderdeel en werkbereik maken het dagelijkse werk gemakkelijker en programma's kunnen op elk punt worden gesimuleerd zonder de bedieningsmodus te wijzigen.

Dynamische botsingscontrole Heidenhain heeft de TNC7 besturing uitgerust met een nieuwe generatie van Dynamic Collision Monitoring (DCM). Dankzij de bewaking van machine-elementen en gereedschappen kan DCM botsingen voorkomen. De nieuwe generatie van DCM houdt nu ook rekening met spaninrichtingen. 3D-bestanden van spaninrichtingen kunnen simpelweg worden geïmporteerd, waardoor collisies nog beter kunnen worden voorkomen. De botsingsbeveiliging wordt zowel in handmatige als automatische modus geboden. Botsingen kunnen ook voorafgaand aan de bewerking worden gedetecteerd met de programmatestfunctionaliteit van de besturing. Hiermee simuleert de TNC7 op realistische wijze het gedrag van werkstuk, gereedschap en spaninrichting in 3D-graphics met hoge resolutie.

TNC Component Monitoring. Deze oplossing geeft machinebouwers de mogelijkheid om uitgebreide controlefuncties te implementeren.

Tijdens het verspanen beschermt TNC Component Monitoring de spillager tegen overbelasting en detecteert verhoogde slijtage van componenten in de aandrijving. Zo kan de functie ook de slijtage van de kogelomloopspindel registreren en weergeven. Het systeem levert daarnaast waardevolle gegevens over de werkelijke machinebelastingen, waardoor gebruikers de procescapaciteit kunnen evalueren en interventies kunnen plannen als onderdeel van voorspellend onderhoud.

Betrouwbaar verspanen Tot slot heeft Heidenhain de TNC7 besturing uitgerust met TNC Process Monitoring. Deze functie detecteert op betrouwbare wijze procesonregelmatigheden op basis van afwijkingen van een referentiebewerking. De gebruiker bestuurt deze bewakingsfunctie met Klartext-syntaxis en een intuïtieve gebruikersinterface.

Procesbewaking vereist geen extra sensoren en zorgt voor een betrouwbare proceskwaliteit. Echter, in combinatie met sensoren met een hoge resolutie, zoals de ERM 6000 Dplus sensor, is procesbewaking nog effectiever voor veeleisende toepassingen.

Machinebewaking Heidenhain heeft de nieuwe TNC7 besturing tevens uitgerust met

25

Vier turrets, vier B-assen en vier spindels herdefiniëren het productiedraaien

Flexibiliteit, maximale productiviteit, nauwkeurigheid, vijfassig interpoleren, compleetbewerken en langdraaien. Dit zijn zo maar een aantal onderwerpen die tijdens de persconferentie van DMG Mori op EMO Milano 2021 voorbij kwamen. Al deze onderwerpen hebben direct betrekking op de nieuwe NZ Quattro die DMG Mori als primeur presenteerde. Met vier turrets en vier B-assen trok het nieuwe bewerkingscentrum volop de aandacht.

26

Met het nieuwe NZ-platform met maximaal vier turrets en vier B-assen herdefinieert DMG Mori het productiedraaien.

27

KIJK VOOR DE ACTIES OP DE WEBSITE Expertise in efficiënter produceren

Meerheide 100b 5521 DX Eersel ● Tel.: +31 (0) 497-820213 ● Fax.: +31 (0) 497-820214 ● info@youngcuttingtools.nl ● www. youngcuttingtools.nl

28

Door het modulaire machineconcept is de NZ-serie leverbaar in de NZ DUE, NZ TRE en NZ Quattro met twee, drie of vier turrets. Tijdens de EMO presenteerde DMG Mori de NZ Quattro.

Wat direct opviel tijdens EMO Milano was dat DMG Mori gekozen had voor een relatief bescheiden stand. Met negen bewerkingsmachines, waarvan er vijf waren uitgerust met een automatiseringsoplossing, deed de stand zeker niet onder voor andere exposanten, maar het kwam zeker niet in de buurt van de EMO-stands die we van DMG Mori gewend zijn. De reden: “We gaan het geld dat we besparen met een kleinere stand investeren in R&D. Niet alleen dit jaar, maar ook in de toekomst”, aldus topman Dr. Masahiko Mori tijdens de persconferentie.

“De tijd dat we een complete beurshal afnamen is nu echt verleden tijd”, voegt Christian Thönes, bestuursvoorzitter DMG Mori, toe. “We kunnen het geld beter investeren in technologie. Er zijn namelijk nog genoeg technologische thema’s die we verder kunnen uitwerken.

Neem bijvoorbeeld een thema als duurzaamheid. Het is onze taak als machinebouwer om bewerkingsmachines op de markt te brengen die lang hun nauwkeurigheid behouden, zijn voorzien van kwalitatieve onderdelen die ook in de verre toekomst vervangen kunnen worden voor nieuwe exemplaren en machines die een hoge productiviteit mogelijk maken. Op die manier kunnen we bijdragen aan een duurzame productie.”

Compact en productief De NZ Quattro was het nieuwe paradepaardje van DMG Mori op EMO Milano 2021. De machine maakt gebruik van het nieuwe modulaire NZ-platform. DMG Mori heeft het NZ-platform in samenwerking met klanten ontwikkeld. Dankzij het modulaire machineplatform zijn verschillende configuraties mogelijk. Het geeft klanten veel flexibiliteit, waardoor ze snel kunnen reageren op de veranderende industrie.

De NZ-serie is leverbaar in de NZ DUE, NZ TRE en NZ Quattro.

Dit betekent dat er twee, drie of vier turrets in de werkruimte geplaatst

kunnen worden. Elk van deze turrets is vrij positioneerbaar en heeft een Y-as met een slag van 80 mm en een B-as met een zwenkbereik van -10° tot +100°. De NZ-serie is verder verkrijgbaar in twee maten. De korte versie is ontworpen voor werkstukken met een lengte tot 690 mm, terwijl de lange versie geschikt is voor werkstukken met een lengte tot 1.290 mm. Met de NZ Quattro kan een maximale productiviteit worden behaald op een klein vloeroppervlak van slechts 17,8 m2. Dit is inclusief de 3 meter lange stafaanvoer.

Software and equipment as a service Op de EMO bracht DMG Mori ook het PAYZR-bedrijfsmodel ruimschoots onder de aandacht. DMG Mori heeft eerder dit jaar de abonnementendienst geïntroduceerd als de Netflix van de machinebouw. Het stelt klanten in staat om tegen lage kosten, zonder risico en flexibel te werken met de nieuwste machines en softwareoplossingen. De eerste machine die via PAYZR werd aangeboden is het compacte, verticale M1 bewerkingscentrum.

Voor een maandelijks basisbedrag krijgen klanten de machine en een allround zorgeloos pakket voor bijvoorbeeld service en onderhoud.

Bovendien wordt in een pay-per-use-model de vergoeding alleen berekend op basis van het werkelijke gebruik van de machine. “Klanten in de industrie zijn vrij conservatief. Het kost dus wat tijd voordat bedrijven de voordelen zien van een abonnement op een machine. Toch zien we dat de interesse groeit en vandaar hebben we het PAYZRportfolio uitgebreid met de nieuwe CLX 450 TC die dit jaar werd geïntroduceerd”, vertelt Thönes. Met een B-as, een compactMASTER draai- en freesspil en een automatisch gereedschapswisselsysteem, reduceert het draaifreescentrum de insteltijden. Daarmee is de CLX 450 TC interessant voor de productie van kleine series.

DMG Mori heeft het PAYZR-portfolio uitgebreid met de nieuwe CLX 450 TC.

29

Kort nieuws

GRADE 2 GRADE 2 GRADE 4 GRADE 2 4 GRADE ISO KLASSE 5 ISO KLASSE GRADE 4 2 5 ASSEMBLAGE ASSEMBLAGE ISO KLASSE GRADE 4 5 VERPAKKEN VERPAKKEN ASSEMBLAGE ISO KLASSE 5 BAKE-OUT BAKE-OUT VERPAKKEN ASSEMBLAGE BAKE-OUT VERPAKKEN BAKE-OUT HIGH TECH HIGH TECH CLEANING. CLEANING. HIGH TECH CLEANING. HIGH TECH RVS-CLEAN.NL RVS-CLEAN.NL CLEANING.

Het nieuwe pand van Hoffmann in Borne is van alle gemakken voorzien. Het pand is energieneutraal en voorzien van een zonnewering met panelen die automatisch met de stand van de zon mee bewegen.

Hoffmann opent nieuw pand Medio oktober heeft Hoffmann Group in het Twentse Borne een nieuw, ultramodern pand geopend. De nieuwe vestiging is van alle gemakken voorzien om klanten beter te kunnen ondersteunen. Zo bevindt zich op de begane grond een state-of-the-art Experience Center met twee CNC-machines en diverse randapparatuur voor het meten en voorinstellen van gereedschappen.

Met een vijfassige Hedelius Acura 65 en een DMG Mori CTX 2500|700 is Hoffmann in staat om uitgebreide frees- en draaipresentaties, opleidingen en trainingen te geven in het Experience Center. Tijdens de officiële opening kregen de bezoekers alvast een voorproefje van een live demonstratie met het vijfassige bewerkingscentrum. Dankzij grote schermen en een ingebouwde camera kunnen bezoekers de verschillende bewerkingen van dichtbij ervaren.

Energieneutraal Het nieuwe pand van Hoffmann is nagenoeg zelfvoorzienend. Alleen de twee bewerkingsmachines in het Experience Center vragen soms bij bepaalde piekspanning om energie van buitenaf. De overige energiebehoefte kan allemaal met behulp van zonnepanelen op het dak en de aardwarmte-installatie worden beantwoord. Het complete vloeroppervlak van het nieuwe pand bedraagt 3.000 m2. www.hoffmann-group.com

METAV zet pijlers op 2022 Voor het eerst sinds EMO Hannover 2019 wordt er van 8 t/m 11 maart weer een verspaningsbeurs georganiseerd in Duitsland. METAV 2022 biedt de sector opnieuw de mogelijkheid om de nieuwste innovaties, praktische oplossingen en innovatieve diensten op het gebied van metaalbewerking te bekijken. Meer dan de helft van de ruim 400 exposanten die zich hebben aangemeld voor METAV 2020 heeft al bevestigd dat ze zullen terugkeren voor METAV 2022.

METAV 2022 toont het volledige spectrum van productietechnologie. De focus ligt op werktuigmachines, productiesystemen en precisiegereedschappen. Daarnaast zullen thema’s zoals automatisering, digitalisering en additive manufacturing natuurlijk niet ontbreken. “Na bijna twee jaar van alleen maar digitale evenementen, virtuele conferenties en van beperkingen op face-to-face contact, is één ding duidelijk geworden: geen enkele digitale oplossing kan persoonlijk contact met klanten en zakenpartners volledig vervangen. Dit is de feedback die we krijgen van exposanten. Daarnaast maakt vooral het MKB gebruik van internationale handelsbeurzen in Duitsland om hun

METAV 2022 vindt plaats van 8 t/m 11 maart in Düsseldorf. (foto: Messe Düsseldorf, Constanze Tillmann)

exportactiviteiten te stimuleren. Dit is wat 70 procent van de respondenten in de verwerkende industrie verklaarde in een recente enquête", meldt Stephanie Simon, projectmedewerker VDW Trade Fairs en verantwoordelijk voor de METAV.

Spinner bouwt aan nieuwe, duurzame fabriek in Sauerlach In het Zuid Duitse Sauerlach werkt Spinner momenteel hard aan de bouw van een nieuwe fabriek. De machinebouwer, die in Nederland wordt vertegenwoordigd door Limas uit Neer, gaat de nieuwe fabriek inzetten om de eigen mechanische afdeling uit te breiden.

In Sauerlach bouwt Spinner aan een nieuwe fabriek voor de productie van precisiecomponenten. (foto: Spinner)

De nieuwbouw wordt eind 2021 afgerond. Daarmee is de nieuwe fabriek de tweede uitbreiding in korte tijd. Onlangs heeft Spinner namelijk ook al een nieuwe fabriek in Bulgarije in gebruik genomen. In dit gebouw wordt de temperatuur volledig gereguleerd. In de vestiging in Bulgarije kan Spinner tot wel 400 machines per jaar produceren die voornamelijk worden geleverd aan de Oost-Europese markt.

De fabriek in Sauerlach wordt de nieuwe thuisbasis voor de productie van precisiecomponenten voor spindels, revolvers en gietcomponenten die nodig zijn voor de assemblagelijn in Duitsland.

Naar verwachting wordt in januari 2022 al aangevangen met de eerste productie. Het nieuwe gebouw kenmerkt zich tevens door de goede temperatuurhuishouding. Daarnaast gaat Spinner voor duurzaamheid. Zo wordt er alleen gebruik gemaakt van groene energie.

31

Clean 2022: Reinheid vraagt grip op het hele productieproces Het reinigen van onderdelen is een van de kritische stappen in moderne productieprocessen. De kleinste vervuilingen kunnen al afkeur veroorzaken. Het is daarom van cruciaal belang dat organisaties te allen tijde grip hebben op het hele productieproces, zodat fouten worden geminimaliseerd, productieprestaties geoptimaliseerd en eindproducten conform de reinheidseisen van de opdrachtgever geleverd. Om de maakindustrie te informeren over het clean ontwerpen, produceren, assembleren en verpakken van producten, organiseert Mikrocentrum op 8 februari het informatieve Clean 2022 kennis- en netwerkmoment.

De aan de maakindustrie gestelde eisen worden steeds hoger.

Daarbij gaat het al lang niet meer alleen om de precisie. Naast

afwijkingen van specificaties kan vervuiling, bijvoorbeeld deeltjes van een paar micrometer, afkeur veroorzaken. Een onderdeel of oppervlak is schoon wanneer het aantal deeltjes of de mate van moleculaire verontreiniging geen invloed meer heeft op de werking van het systeem. De algemene trend is dat de grootte van de deeltjes die interfereren met de functionaliteit en het maximum aantal toegestane deeltjes per oppervlak afneemt, terwijl de impact van moleculaire verontreiniging voortdurend toeneemt.

“Bedrijven in de maakindustrie moeten in toenemende mate voldoen aan hoge reinheidseisen. Omdat dit om een geheel nieuwe expertise vraagt, is de vraag naar kennis rondom het schoon produceren en reinigen van onderdelen enorm groot in de markt.

Om die kennisbehoefte te vervullen organiseert Mikrocentrum het informatieve Clean 2022 kennis- en netwerkmoment. Diverse sprekers uit de industrie, wetenschap en onderzoek presenteren tijdens het event ‘best practices’ toepassingen en nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot proces- en kostenoptimalisatie en kwaliteitscontrole”, vertelt Karin Mous, Manager Evenementen bij Mikrocentrum.

Een schone productie heeft niet alleen betrekking op de samenstelling van het koelsmeermiddel.

Vervuilingsbronnen bevinden zich in het gehele productieproces.

32

Tijdens het Clean 2022 kennis- en netwerkmoment worden naast interessante lezingen over reinheid ook voorbeelden van natte, thermische, speciale en mechanische reinigingsprocessen gepresenteerd, evenals cleanrooms en benodigdheden. (foto: ASML)

Definitie van schoon Of het nu gaat om het garanderen van de vereiste reinheid voor de volgende stappen in het proces of om het garanderen van de kwaliteit en de functionaliteit van het te reinigen onderdeel. Het reinigen van onderdelen is een cruciale stap in vele industrieën, zoals in de metaalbewerking en -verwerking, automobielindustrie, medische technologie en lucht- en ruimtevaart. Wat als schoon wordt beschouwd wordt meestal door de opdrachtgever bepaald.

Hoe de opdrachtnemer daarmee omgaat is vaak voor eigen interpretatie. Het garanderen van een schoon eindproduct begint bij het definiëren van hoe schoon het eindproduct of proces moet zijn. Om dit te realiseren moet de maakindustrie kritisch naar de hele keten kijken, van ontwerp, productie, assemblage tot verpakking. Oftewel: bedrijven moeten hun bedrijfsprocessen naar een hoger plan tillen, waarbij ook nog eens de uitdaging is om dit te verwezenlijken op een efficiënte wijze, zonder onnodige kosten.

Maak een procesgerichte werkwijze Voor de metaalbewerking, en in het bijzonder de verspanende industrie, heeft de discussie zich tot nu toe met name gefocust op één aspect in de keten: het koelsmeermiddel. Hierdoor, en met name door de focus te leggen op de samenstelling van het koelsmeermiddel, wekt de markt de schijnzekerheid van een schone productie. Hierbij gaat men echter voorbij aan de kennis over vervuilingsbronnen in het gehele productieproces. Ook andere aspecten van het productieproces kunnen een potentiële bron van vervuiling vormen: dit kan variëren van vette vingers tot het reinigingsproces. De uitdaging is dus dat er, voor wat betreft schoon

produceren en voldoen aan reinheidseisen, een procesgerichte werkwijze moet worden ingericht. Voorbeelden hiervan zijn onder andere het in kaart brengen van potentiële vervuilingsbronnen in het gehele productieproces, welke eisen stellen toeleveranciers, zijn reinheidscertificaten van belang, welke gevolgen heeft proces- in plaats van productgericht denken, et cetera. Hiermee kan een hoop onduidelijkheid opgehelderd worden, waardoor de metaalindustrie nog sneller stappen kan zetten in de doorontwikkeling. En dit is gezien de marktontwikkelingen en -vraag absoluut noodzakelijk.

Uitdaging die te overwinnen is Mous: “Voor de verspanende industrie, die zich kenmerkt door creativiteit en flexibiliteit, zal het een uitdaging zijn om reinheid door te voeren in het gehele productieproces. Maar het is niet onmogelijk en zeker geen uitdaging die gepaard gaat met het schrikbeeld van eindeloze mappen met procedures. Wat er wel bij komt kijken is gezond verstand, gestructureerd werken en ondersteuning met data waar mogelijk. Tijdens Clean 2022 worden diverse handvatten uitgereikt die maakbedrijven helpen om met dit uitdagende vraagstuk aan de slag te gaan.” Mous geeft aan dat er ook een grote rol weggelegd is voor de Industry 4.0 gedachte. Het verkrijgen, verzamelen en interpreteren van data is doorslaggevend om te controleren of het proces identiek is en blijft en om processen te optimaliseren.

Clean 2022 vindt op 8 februari plaats in het NH Conference Centre Koningshof in Eindhoven.

33

Mountainbike gefreesd uit massief aluminium

Het frame van de Frace F160 enduro-mountainbike is met behulp van de gereedschappen van Ceratizit uit een massief blok aluminium gefreesd.

Een beetje fietsliefhebber was tijdens EMO Milano 2021 ongetwijfeld aangetrokken door de opvallende verschijning op de stand van Ceratizit. Hier werd namelijk een mountainbike gepresenteerd, waarvan het complete frame is gefreesd uit een blok aluminium. Ceratizit ondersteunde de bedenker van de fiets met verspanende gereedschappen en geoptimaliseerde bewerkingsstrategieën.

De Frace F160 is de officiële naam van de bijzondere enduromountainbike. Het frame is gefreesd uit een blok 7075 aluminium van 70 kg. Bernd Iwanow, de bedenker achter de gefreesde Fracebike, vertelt: "Mijn doel was om een unieke fiets op de

34

markt te brengen. Omdat we als gereedschapsmaker veel bewerkingsmachines hebben staan, was de productiemethode al snel bepaald. Het frame van de fiets moest volledig CNC-gefreesd worden.” Iwanow, die tot op heden met zijn bedrijf voornamelijk losse onderdelen produceerde, kwam met dit idee op de proppen nadat hij een vouwfiets had ontworpen voor een Oost-Duitse fietsenfabrikant.

Hoge efficiëntie door trochoïdaal frezen Om economisch het frame met alle kleine vlakken en kamers uit het massieve aluminium te frezen, hebben de experts van Ceratizit het trochoïdaal frezen met een CCR frees voorgesteld. Voor conventionele freesmethodes vormen de kleine kamers van het frame geen probleem. Echter kost het conventionele freesproces wel ontzettend veel tijd. "Het moest gewoon sneller gaan", zegt Iwanow. Daarom raadpleegde hij Ceratizit, die hem een optimale

oplossing kon voorstellen. “Toen we de CCR frees en het trochoïdaal frezen in actie zagen, wisten we niet wat ons overkwam. We stonden rond de machine en keken toe hoe de kleine 6 mm CCR-snijder 25 mm diep ging en de spanen rond liet vliegen. Dat was echt indrukwekkend”, vertelt Ivanow.

“Vroeger gingen we met onze frees schuin naar binnen om de kamers uit te frezen tot we de gewenste snijdiepte hadden bereikt.

Nu maken we eerst een startgat, dompelen we de frees volledig in

de diepte en zetten dan de hele snijlengte in bij het frezen van de kamers." De frameconstructie van de Frace F160 heeft veel kamers die moeten worden gefreesd. Iwanow is verheugd dat dit nu veel sneller gaat dan vroeger. “Met de CCR-frezen en de trochoïdale bewerkingsstrategie besparen we 40 minuten pure bewerkingstijd voor alleen al de liggende achtervork. Op dit moment duurt het hele fabricageproces ongeveer 60 uur.

Ceratizit kijkt terug op 100 jaar historie De Ceratizit-groep heeft op EMO 2021 in Milaan het startsein gegeven voor een terugblik op 100 jaar bedrijfsgeschiedenis en -ervaring. Toen Dr. Paul Schwarzkopf op 24 juni 1921 Metallwerk Plansee GmbH oprichtte, baande hij niet alleen de weg voor de industriële productie van wolfraam- en molybdeenproducten, maar legde hij ook de basis voor de Ceratizit-groep die voortkwam uit de 2002 fusie van Plansee Tizit en het in Luxemburg gevestigde Cerametal.

De afgelopen eeuw heeft Ceratizit meer dan 1.000 patenten vastgelegd. Dit is het resultaat van een consistente creativiteit en een duurzame passie voor innovatie. Het productportfolio is in al die jaren uitgegroeid tot meer dan 75.000 producten en bewerkingsmethoden. Hiermee worden al 100 jaar componenten geproduceerd die we terugvinden 'onder de motorkap' van tal van producten die we dagelijks gebruiken, zoals smartphones, tablets en computers, medische apparaten, luxegoederen en vervoersmiddelen.

Tegenwoordig is Ceratizit actief in veel innovatieve sectoren zoals e-mobiliteit, energietechniek en medische systemen. Hiervoor heeft de gereedschapsleverancier nieuwe bewerkingsmethoden en technologieën ontwikkeld, zoals Additive Manufacturing, digitalisering, AI-oplossingen en het revolutionaire FreeTurn-draaiproces.

Digitale ondersteuning Als aanbieder van complete verspaningsoplossingen denkt Ceratizit verder dan de gereedschapskeuze om verspanende processen te optimaliseren. Met diverse digitale oplossingen kan Ceratizit de klant nog beter ondersteunen. Het ToolScope monitoring- en controlesysteem is zo’n oplossing. ToolScope detecteert continu signalen van de machine die ontstaan tijdens het productieproces.

Deze data wordt real-time visueel voorgesteld en gebruikt voor de controle en/of regeling van de bewerkingsmachine. Met de nieuwe software-editie 12 kunnen klanten de applicatie-engineer op afstand toegang geven tot ToolScope om de parameters aan te passen.

FreeTurn eenvoudig programmeren De afgelopen maanden is het ecosysteem rond High Dynamic Turning met FreeTurn steeds dichterbij gekomen dankzij de brede steun van de industrie op het gebied van machines, besturing en software. Binnenkort wordt het programmeren nog eenvoudiger. In 2022 introduceert Ceratizit een nieuwe programmeertool die het programmeren van voor- en nabewerken vereenvoudigt. Dankzij deze programmeertool zal FreeTurn in elk draaifreescentrum toegepast kunnen worden, onafhankelijk van de gebruikte CAM-software.

35

TNO: “Zet productiedata om in goud”

TNO en Produmize hebben in samenwerking met deelnemende bedrijven in het programma ‘10x klaar voor Industrie 4.0’ diverse Smart Industry oplossingen ontwikkeld, zoals digitale dashboards.

Dat we allemaal digitaler moeten werken is intussen bij iedereen wel bekend, maar hoe je dat als mkb’er kunt doen is nog een behoorlijke uitdaging. Waar begin je, waar vind je het juiste personeel of hoe verwerk je dit in je operatie? Dit zijn slechts enkele vragen die TNO & Produmize tegenkomen bij maakbedrijven.

Daarom hebben de twee partners hun handen ineen geslagen om met het programma ‘10x klaar voor Industrie 4.0’ praktisch aan de slag te gaan met Smart Industry.

“Ondanks dat het Smart Industry gedachtengoed al jaren wordt gepromoot, staan de meeste maakbedrijven (zelfs de grotere) vaak nog maar aan het begin van deze transitie en zijn mensen, machines en processen helemaal nog niet verbonden. Dat terwijl de noodzaak voor mkb-maakbedrijven om vergaand te digitaliseren groot is.

Flexibilisering van de vraag, personeelstekorten en veel concurrentie zijn maar een paar van de problemen waarop met behulp van digitale technieken een oplossing kan worden gevonden”, vertelt Jeroen Broekhuijsen, Programmamanager Digitale Fabriek bij TNO.

Data is goud waard De meeste MKB bedrijven hebben al wel oplossingen die een

36

basis kunnen vormen voor Smart Industry. Denk aan ERP voor de administratieve processen, PLM voor het ontwerpproces en allerlei aanvullende tools om voorcalculaties, werkinstructies, urenregistratie of de aansturing van machines te regelen. Hoewel dit al veel kan opleveren - het basisprincipe is immers slimmer werken, geholpen door software - wordt de waardevolle data in deze systemen vaak onvoldoende benut. Tegelijkertijd is er ook nog heel veel niet digitaal beschikbaar of onvoldoende verbonden. Denk bijvoorbeeld aan de link naar de mens en de feedback uit wat er nu werkelijk gebeurt bij de machines. Broekhuijsen: “Juist de combinatie van de data uit bestaande systemen met nieuw te verkrijgen gegevens uit bijvoorbeeld machines is goud waard. Veel mkb’ers zijn zich hier volop van bewust. Het wordt dus tijd om de machinedata te ontsluiten.”

Met een gateway van Produmize kan apparatuur in de fabriek verbonden worden.

Missende schakel Al meer dan tien jaar is er een open standaard voor machines om data aan te leveren: OPC-UA. Daarnaast bestaan er vele commerciële maar ook open source softwareproducten die de beloften van Smart Industry zeggen in te lossen. Denk bijvoorbeeld aan Mindsphere van Siemens, Thingsboard, Rabbit MQ, Kafka, etc. Maar waarom wordt dit binnen het mkb nog zo beperkt toegepast en lijkt het er op dat voornamelijk grote bedrijven de vruchten plukken? Met deze vraag gingen Broekhuijsen en Jelle Koning (CEO, Produmize) op pad. “Als we het mkb vragen over wat ze zouden willen doen met al deze data en mogelijkheden van digitalisering, dan gaat het voornamelijk over de ‘flow’ verbeteren. Hoe kan ik de doorlooptijd vergoten, hoe verminder ik stilstand, hoe kan ik meer produceren, hoe kan ik tot een betere koppeling tussen voor en nacalculatie komen, et cetera. De belangrijkste missende schakel is dan telkens weer het kunnen gebruiken van de procesdata om inzicht te krijgen in hoeverre de geplande productie verschilt van de werkelijke productie en wat daaruit geleerd kan worden”, vertelt Koning.

Volgens TNO zien mkb’ers meerdere beren op de weg die ze er van weerhouden om de brug te slaan tussen machines en bestaande systemen en dus aan de slag te gaan met Smart Industry. Zo zijn budgetten voor dit soort projecten beperkt, mist er vaak een stukje kennis over Smart Industry en weten mkb’ers vaak niet waar ze moeten beginnen waardoor een plan van aanpak uitblijft. Door deze ‘beren’ worden er veel adviezen en haalbaarheidsstudies geschreven, maar wordt er nooit echt gestart.

Praktisch aan de slag met digitalisering “We zagen dat er veel werd gepraat en weinig werd gedaan aan juist de start van Smart Industry. Daarom hebben Jeroen en ik de handen ineengeslagen om samen met het mkb de eerste stappen naar Smart Industry te zetten op een betaalbare en praktische manier. Om dit mogelijk te maken is de samenwerking gezocht met verschillende innovatie regio’s zoals SMITZH. Het doel daarbij is het tastbaar maken van Smart Industry: hoe begin je nu aan Smart Industry, wat heb je nodig en wat levert het op”, vertelt Koning. De uitwerking hiervan leverde het programma ‘10x klaar voor Industrie 4.0’ op. Binnen het programma gaan circa tien bedrijven gezamenlijk aan de slag met Smart Industry. Volgens een zevenstappenplan wordt door TNO het denkproces begeleid, terwijl Produmize zich committeert om aan het eind van het programma een werkend product, bijvoorbeeld een real-

time dashboard, op te leveren. Uiteraard is dit een nauw samenspel en voor klanten dus een intensief programma, waarbij ze ook veel van elkaar kunnen leren. Koning vervolgt: “We waren blij verrast hoe de verschillende bedrijven zich open stelden naar elkaar toe tijdens de kennissessies. Dit maakt het programma des te waardevol!”

Ervaringen tot nu toe Op dit moment loopt de eerste serie van het programma nog.

Van ieder van de deelnemers is inmiddels de doelstelling helder geformuleerd en de datavraag duidelijk gesteld. Geholpen door een drietal studententeams van de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) en de Hogeschool van Amsterdam (HvA) zijn inmiddels de eerste inzichten verkregen. De eerste machines leveren data op en een aantal real-time dashboards zijn een feit. “Het is duidelijk geworden dat de werkelijkheid van Smart Industry een stuk weerbarstiger is dan het op papier lijkt. Zo beschikken de deelnemers over een enorme diversiteit aan machines van uiteenlopende merken en bouwjaren.

Ook blijken machineleveranciers niet altijd de kennis in huis te hebben om te vertellen wat er nodig is om bij de waardevolle data te komen. Daarnaast zijn er bijvoorbeeld software updates noodzakelijk die aangeschaft dienen te worden, waarbij het niet altijd alleen de machinesoftware betreft maar ook software daaromheen, zoals de gebruikte CAM-software. Dus ondanks de eerder genoemde (open) standaarden en protocollen is het niet even ‘stekker erin en gaan’. Maar het doel om iedereen een werkende Smart Industry oplossing te leveren ligt binnen handbereik en zal de komende weken gerealiseerd worden”, aldus Broekhuijsen.

Vervolg in 2022 Het succes van de eerste serie ‘10x’ vraagt om een vervolg. In 2022 willen TNO en Produmize samen het programma herhalen en eventueel vergroten. “We gaan dan opnieuw met een aantal productiebedrijven praktisch aan de slag met Industrie 4.0. Voortbordurend op de lessen vanuit de eerste ronde kunnen deelnemende bedrijven van elkaar leren, worden risico’s verminderd en kosten gedeeld.

Bedrijven die interesse hebben om deel te nemen aan het programma of graag meer informatie willen over Smart Industry, kunnen contact opnemen met Jeroen Broekhuijsen (jeroen.broekhuijsen@tno.nl) of Jelle Koning (jelle.koning@produmize.com).

37

&

1e jaargang nr. 4 • December 2021

In deze editie: Pragmatische aanpak brengt leven in digitale fabriek - Draadvonken met roterende draad reduceert draadverbruik - CO2-taks maakt energiezuinig verspanen stuk interessanter - Positieve energie vult beurshallen van EMO Milano 2021 - Vier turrets, vier B-assen en vier spindels herdefiniëren productiedraaien -Mountainbike gefreesd uit massief aluminium - TNO: “Zet productiedata om in goud” - Magistor professionaliseert met ICT - Productiviteit verhogen? Verkrijg eerst inzicht in de rol van gereedschap - United Grinding start revolutie in machineconnectiviteit - Multitasking en trillingsdemping in grootformaat

Eerstvolgende editie: 01-2022 Technishow Beursspecial Uitgebreide voorbeschouwing op de TechniShow 2022 met een extra verhoogde oplage Uw doelgroep bereiken met VerspaningsNieuws?

Voor meer informatie: Luxemburgstraat 2a 5171 PM KAATSHEUVEL

T. : +31(0)416 – 286 080 E. : info@hekutools.nl

www.hekutools.nl

media@verspaningsnieuws.nl

Spantechniek | Normelementen | Bediendelen

HEINRICH KIPP WERK

HEINRICH KIPP WERK is fabrikant van spantechniek, normelementen en bediendelen.

Ons productassortiment omvat 36.000 delen.

Ruim 4.000 noviteiten KIPP NEDERLAND BV Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . info@kippcom.nl . www.kippcom.nl 38

Column

Machine monitoring mag niet ontbreken in digitale fabriek De beschikbaarheid van machines is een basisvereiste voor productiviteit. Om ongeplande uitvaltijden tot een minimum te beperken, is het noodzakelijk om de bronnen van storingen in een vroeg stadium op te sporen. Dit is precies waar Condition Monitoring van pas komt. Het bewaakt continu de toestand van mechanische componenten van uw machines. Monitoring vertegenwoordigt daarom een belangrijke stap in de richting van een digitale fabriek.

Machine monitoring kunnen we opdelen in twee delen: Laag frequente data en hoog frequente data die we willen meten of verzamelen. Vrijwel altijd is het mogelijk om zonder aanpassingen laag frequente data uit de machine te halen. Denk hier bijvoorbeeld aan de machine status. Is de machine aan het produceren, staat deze te wachten op een error of wacht de machine op een operator input. Deze informatie is al aanwezig in de besturing en dit kan vrij eenvoudig gebruikt worden om processen te optimaliseren. Ongemerkt is er dus al heel veel informatie opgeslagen in de besturing en de frequentieregelaars, alleen wordt daar meestal nog niets mee gedaan.

Hoog frequente data zal gemeten moeten worden op de machine. Dit kunnen allerlei soorten sensoren zijn. Met trillingssensoren kunnen de lagers van de motoren gemonitord worden. Mochten de lagers slechter worden door ouderdom dan kunnen sensoren dit detecteren. Bij een onderhoudsbeurt van de machine kunnen deze dan ook direct worden meegenomen, voordat de lagers echt kapot draaien. Voordeel hiervan is dat er geen onverwachte stop optreedt en dat je van te voren deze lagers op voorraad kan leggen.

Met het verzamelen en analyseren van data uit uw machines heeft u veel meer inzicht in hoe effectief en betrouwbaar de installatie is. Door deze transparantie kunt u processen optimaliseren en onderhoudsstrategieën ontwikkelen waarmee veel kosten kunnen worden bespaard.

Hans Ouwehand

Product Manager bij Siemens Nederland

39

Magistor professionaliseert met ICT

40

Magistor bevindt zich in een fase van transitie. Deze moet resulteren in verdere professionalisering van de leverancier van verspanende gereedschappen en straalmiddelen in het Twentse Rijssen. Het eerste zichtbare resultaat hiervan wordt een nieuwe website met een nieuwe webshop die in januari live gaat. Maar onder de motorkap is er binnen de organisatie ook veel aan het veranderen, waarbij Magistor overigens wel trouw blijft aan de zienswijze van de oprichters: het bedrijf is meer een kennispartner dan een leverancier van verspanings- en straaltechniek.

Magistor is bijna twintig jaar geleden opgericht door Wim Hendriks, Wim Oonk, Hans Rosenbrand en Gert Selten. De eerste drie zijn nog steeds actief. Algemeen directeur Wim Hendriks zegt: “Wij zijn met ons eigen bedrijf begonnen omdat we weer lol wilden hebben in ons werk. We zijn allemaal techneuten en vinden het mooi om de kennis die we hebben te kunnen toepassen bij klanten. Hoe mooi is het wel niet dat je een klant een geweldige frees voor zijn product kunt bezorgen, omdat je daar eerder al een vergelijkbaar product heel goed mee bewerkt hebt zien worden.”

Kennis en uitgebreid assortiment Er is een mooi, samenhangend pakket opgebouwd, waarmee Magistor voornamelijk binnen de Benelux opereert. Het uitgebreide assortiment in verspaningstechniek omvat frezen en boren (van de fabrikanten MA Ford, Nachi en Mikron Tool), draadsnijden (DC en Vardex), wisselplaatgereedschap (Tungaloy, Vardex), ruimen (SCAMI, Urma), kotteren (Urma), tooling (Eroglu, Kintek) en band- en cirkelzagen (MK Morse en Wagner Ake).

De producten van deze zorgvuldig geselecteerde fabrikanten worden gekoppeld aan de kennis van de Magistor-mensen. Daarmee hebben ze altijd geprobeerd om bij de klant aan tafel te komen. Vroeger was dat vooral bij de man die de tekening aan de machine moest programmeren. Hij had grote invloed op de keuze van … immers welke frezen en tappen er werden aangeschaft. Tegenwoordig is dat steeds vaker bij de knappe koppen die op de computer een tekening transformeren in een kant-en-klaar CNC-programma en daarbij ook de gereedschappen bepalen. Wim Hendriks: “Nu proberen we tussen de werkvoorbereiding en de werkvloer te zitten en al in de tekeningfase te adviseren over tal van aspecten.

Waar moet je op letten om producten snel, efficiënt en met de juiste kwaliteit te bewerken? Hoe krijg je de betrouwbaarheid, die steeds belangrijker wordt nu meer en meer bewerkingsprocessen worden geautomatiseerd? Waar kun je iets aanpassen zodat je 24 uur per dag kunt produceren? Daarbij geldt voor ons altijd: we gaan niet op de prijs zitten, maar op het goede product. We zijn oplossingsgericht.”

Terug naar de basis Met deze manier van werken is Magistor geleidelijk aan gegroeid; van vier oprichters naar twintig medewerkers. Met als gevolg dat de oprichters niet alleen bezig zijn met hun passie, maar ook operationele zaken op hun bordje hebben gekregen, zoals personeel, CRM-systemen en een webshop. “En daar hadden we geen trek meer in”, zegt Hendriks eerlijk. “We wilden terug naar de basis: klanten adviseren en gereedschappen verkopen.” Daar kwam dan ook nog bij dat alle drie overgebleven oprichters inmiddels vijftigers zijn. Ze willen zichzelf ook overbodig maken zodat het bedrijf verder kan als zij in de toekomst stoppen.

Conserveren en kaarten opnieuw schudden Daarom zijn ze in zee gegaan met een investeerder, die een deel van hun aandelen heeft overgenomen. Tevens is daarmee Frederik Tattersall in het bedrijf gekomen als operationeel manager. Vanaf dag 1 was er volgens Wim Hendriks een klik met hem: “Frederik heeft het werk- en denkniveau om Magistor verder te brengen, maar

Tegenwoordig adviseert Magistor klanten al in de tekeningfase, oftewel tussen de werkvoorbereiding en de werkvloer in.

41

C L EA N 2022

LOGISTIC COORDINATION

An experts view on cleanliness

FROM FACTORY TO FOUNDATION

Schoon ontwerpen, produceren, assembleren en verpakken

8 februari Veldhoven Meld u nu aan!

Powered by Jan van Dam Group

www.janvandamgroup.com

UW WERKVLOER LIEVER PAPIERLOOS AANSTUREN? Digitaliseer uw maakbedrijf!

Scan de QR-code en ontdek hoe u slimmer, sneller en data gestuurd werkt. www.ecisolutions.com 42

www.clean-event.nl

Het eerste zichtbare resultaat van de ICT-transitie wordt een nieuwe website met een nieuwe webshop die in januari live gaat. (foto’s: Magistor)

kan ook met iedereen die hier werkt door één deur.”

Tattersall is nu ruim een jaar actief (“mijn stageperiode zit erop”) en zal naast de operationele taken binnen ‘afzienbare’ / ‘niet al te lange’ tijd ook de titel van statutair directeur overnemen van Wim Hendriks. “Voor mij is het allereerst veel conserveren van wat er is. De passie voor het vak die de oprichters hebben, zie je ook bij de medewerkers die ze in de loop der jaren hebben aangenomen. Dat willen we behouden en ondertussen zijn we ook de kaarten opnieuw aan het schudden om verder te groeien.”

Nieuwe ICT-fase Dat betekent met name automatiseren, het magazijn herinrichten en de hele supplychain opnieuw bekijken. “We zitten in een nieuwe ICT-fase”, aldus Tattersall. “Er is nieuwe scanapparatuur in het magazijn gekomen, we gebruiken nu de cloudgebaseerde CRMsoftware Salesforce en hebben een nieuwe webshop, die in januari officieel in de lucht gaat. Dat moet allemaal aan elkaar worden gekoppeld, alles moet goed communiceren.”

Bij dit alles past ook dat er binnen de organisatie kritisch wordt gekeken naar wie welke taak vervult en hoe medewerkers hun toekomst zien. Tattersall geeft als voorbeeld twee jonge medewerkers op de verkoop binnendienst met veel affiniteit voor ICT. “Die zagen zich niet nog 20 jaar orders inkloppen. Zij houden zich nu bezig met het inrichten en actueel houden van de webshop en Salesforce. Zo houd je functies dynamisch, kun je mensen aan je binden en tegelijk je organisatie sterker maken.”

Nieuwe website en webshop Voor de klanten wordt de transitie vooral zichtbaar op de website en in de webshop. “Onze oude website bevatte veel informatie over onze merken en heel weinig informatie over Magistor. Terwijl onze boodschap nu juist is: Magistor levert altijd het juiste product voor

de klant. Dus eerst de oplossing aandragen en er dan het juiste merk bij zoeken, dat vanzelfsprekend van topkwaliteit dient te zijn.

Alle informatie over de merken en de producten is daarom nu verplaatst naar de webshop. Deze bevat een bestelmodule, de klant kan een inlogcode aanvragen en zelf zijn bestelling samenstellen, maar als hij hulp wil ook direct contact leggen, telefonisch of per chatfunctie, met de binnendienst. De webshop wordt ook een overzichtsportaal voor de klant, waarin we hem ook proactief dingen kunnen aanbieden. Als hij bijvoorbeeld vaak een bepaald product besteld, dan kunnen we hem erop wijzen dat anderen die dat ook doen, ook vaak een ander product daarbij bestellen. De webshop is ook heel transparant. We laten bijvoorbeeld met kleurcodes zien wanneer een product leverbaar is.”

Nieuwe markten aanboren De webshopfuncties gaan een behoefte vervullen van de klant.

Sommige klanten stellen het op prijs zelf op ieder gewenst moment – dag of avond – een order te kunnen plaatsen. Dat betekent tegelijkertijd dat de productspecialisten van Magistor grotendeels ‘verlost’ zijn van routinematige werkzaamheden en meer tijd krijgen voor andere zaken. Hendriks en Tattersall benadrukken dat er hierdoor meer tijd te besteden is aan vak- en productinhoudelijke vragen van de klant en zij zich ook meer kunnen richten op de verbreding van het assortiment. “Onze leverancier van draadsnijders DC heeft in Zwitserland veel horlogemakers als klant. In Nederland hebben we ook horlogemakers; niet veel, maar ze zijn er wel. Ook in de medische industrie zitten ideale doelgroepen voor onze gereedschappen, maar je moet wel de tijd hebben om ze te vinden en te benaderen. Daarnaast willen we nog prominenter aanwezig zijn in België. Met onze straaltechniek zijn we dat al, nu volgt ook de verspaningstechniek. Vanaf januari zullen onze website en webshop daarom ook Franstalig zijn.”

43

SMEC brengt meer nauwkeurigheid in vijfasser

De verticale, vijfassige MVF 5000 van SMEC bereikt dankzij een optimale thermische stabiliteit een hoge nauwkeurigheid.

SMEC (Samsung Machinetool Engineering Company) heeft een nieuwe verticale vijfasser ontwikkeld voor het bewerken van hoognauwkeurige werkstukken. De MVF 5000 behaalt de hoge nauwkeurigheid door een optimale koeling van alle essentiële machine onderdelen. De MVF 5000 werd tijdens de EMO in Milaan samen met het nieuwe horizontale NS 2100SY draaicentrum als primeur gepresenteerd.

“De nieuwe MVF 5000 van SMEC is een hele interessante vijfasser voor de Nederlandse markt”, zegt Bert Versteeg, sales manager van Humacs Krabbendam. “De machine is compact vormgegeven, productief en goed te automatiseren. In combinatie met de hoge

44

nauwkeurigheid is dit bewerkingscentrum universeel in te zetten.”

Humacs Krabbendam vertegenwoordigt SMEC in Nederland.

De MVF 5000 beschikt over diverse sterke punten. De thermische stabiliteit is er daar een van. Alle componenten in de machine die warmte genereren of die negatief worden beïnvloed door temperatuurschommelingen, worden gekoeld en op constante temperatuur gehouden. De kogelomloopmoeren bijvoorbeeld, worden gekoeld om thermische groei tegen te gaan bij hoge voedingen en langdurige bewerkingen. Dit zorgt voor een betere bewerkingskwaliteit. Daarnaast zijn er diverse koelsystemen die voorkomen dat ook de machineconstructie opwarmt en uitzet.

De lineaire geleidingen in zowel de X-, Y- als Z-as, alsmede de freesspil worden om die reden gekoeld. Mocht de machine ondanks alle koelmaatregelen onverhoopt toch uitzetten, dan kan SMEC deze thermische uitzetting met behulp van sensordata direct compenseren.

Handige eigenschappen

Productief draaicentrum

De MVF 5000 is voorzien van diverse handige eigenschappen. Om het bewerkingscentrum onderdeel te laten zijn van een geautomatiseerde cel, kan de machine worden voorzien van een automatische deur, een uitgebreid gereedschapsmagazijn met ruimte voor maximaal 60 gereedschappen en een optimale spaanafvoer. Om de machine ook van boven te kunnen beladen met een kraan, heeft de vijfasser een dak dat automatisch opent wanneer de deuren worden geopend. De MVF 5000 is leverbaar met twee freesspillen die beide geschikt zijn voor BBT40 gereedschappen. Voor toepassingen waar een hoger koppel is vereist, is de machine leverbaar met een 12.000 toerenspil met een vermogen van maximaal 22.2 kW en een maximaal koppel van 141 Nm. Daarnaast is er een 15.000 toerenspil beschikbaar met een vermogen van maximaal 15 kW en een maximaal koppel van 119 Nm. Standaard wordt de machine geleverd met een tafel met een diameter van 500 mm, maar optioneel is ook een tafel van 600 mm beschikbaar. Deze is geschikt voor werkstukken met een maximale massa van 500 kg. In combinatie met het machinebereik (650 mm x 520 mm x 475 mm) kan de MVF 5000 werkstukken bewerken met een maximale diameter van 650 mm en een hoogte tot 380 mm.

Naast de MVF 5000 heeft SMEC ook nieuws op het gebied van draaien. Het nieuwe horizontale NS 2100SY draaicentrum is ontwikkeld voor een hoge productiviteit en nauwkeurigheid. Waar de vorige generatie draaicentra voorzien waren van een blokgeleiding in de X-, Y-, en Z-as, is het nieuwe draaicentrum volledig uitgerust met lineaire geleidingen. Hierdoor is de machine dynamischer en nauwkeuriger. Verder vinden we een wigtype Y-as met daarop een BMT freesturret met ruimte voor twaalf aangedreven gereedschappen. Dankzij de turret kunnen complex gevormde werkstukken in een opspanning zowel gedraaid, gefreesd als geboord worden. In combinatie met de hoofd- en tegenspil wordt multitasking mogelijk en kunnen werkstukken compleet worden bewerkt. Het draaicentrum heeft een maximale draaidiameter van 378 mm en een maximale draailengte van 521 mm. Een inwendig opvangsysteem met een productafvoerbandje kan de bewerkte werkstukken automatisch afvoeren en naar een opvangbak buiten de machine transporteren.

De NS 2100SY kan zowel worden voorzien van een stangenlader als van een robotautomatisering. Voor die laatste oplossingen is de machine optioneel met een automatische deur uit te rusten.

De NS 2100SY is een hoogproductief draaicentrum voor compleet bewerking.

45

Productiviteit verhogen?

Verkrijg eerst inzicht in de rol van gereedschap Productieprocessen en bewerkingsstrategieën zijn de afgelopen jaren sterk geëvolueerd. Waar vroeger onderdelen in grote volumes werden geproduceerd, is just-in-time productie van bijna op maat gemaakte producten nu meer regel dan uitzondering. Daarmee is de rol en het slijtagebeeld van verspanende gereedschappen sterk veranderd en is het meten en voorspellen van gereedschapsslijtage om de standtijd en de output van onderdelen te maximaliseren niet meer zo eenvoudig. Om toch meer inzicht te krijgen in het slijtagebeeld van verspanende gereedschappen en hun rol in het gehele bewerkingsproces, heeft Seco Tools ‘Global Tool Deterioration Analysis’ ontwikkeld.

Verspanende gereedschappen zijn van nature verbruiksartikelen. Ze slijten totdat ze niet langer effectief zijn. Toch zijn gereedschappen fundamentele elementen in een betrouwbaar en productief bewerkingsproces. Het succes van gereedschappen is sterk afhankelijk van hoe het gebruik wordt beheerd in relatie tot het algehele productieproces. Een traditionele benadering van het beheer van gereedschappen maakt alleen gebruik van slijtageanalyse om de productiviteit en de standtijd in een

bepaalde bewerkingen te verbeteren. Om de efficiëntie van het gehele productieproces van een fabriek te maximaliseren, moet naast gereedschapsslijtage rekening worden gehouden met een breed scala aan factoren. Global Tool Deterioration Analysis (GTDA) van Seco Tools gaat verder dan de basismeting van gereedschapsslijtage en houdt rekening met het complete productieproces. “Het is leuk als je door hebt dat gereedschap verslijt, maar het is nog veel leuker als je de achterliggende problematiek begrijpt en iets met die kennis kan doen. Door trends

GTDA verzamelt informatie over gereedschapsslijtage en andere gereedschap gerelateerde problemen uit de werkplaats en past vervolgens analytische tools toe die helpen om productieprocessen te verbeteren.

46

Om de rol van verspanend gereedschap binnen een modern productieproces beter te leren begrijpen, is een uitgebreid inzicht in de algehele gereedschapsslijtage benodigd. Global Tool Deterioration Analysis van Seco helpt om deze gegevens te verkrijgen. (foto’s: Seco Tools)

te herkennen hoef je niet te wachten op een probleem, maar kun je vooraf ingrijpen en preventief problemen oplossen. Om maakbedrijven hiermee te helpen heeft Seco GTDA ontwikkeld. Als je weet waar je moet kijken dan is het mogelijk om de consequenties van versleten gereedschappen volledig inzichtelijk te maken om vervolgens daarop te anticiperen”, vertelt Patrick de Vos van Seco Tools.

Globale benadering van gereedschapsslijtage Consistente gegevens over de levensduur van het gereedschap stellen maakbedrijven in staat om gereedschapswisselingen te plannen die het gereedschapsgebruik maximaliseren en continue productie ondersteunen. Echter is de studie

van gereedschapsslijtage meestal beperkt tot een enkel gereedschap dat wordt gebruikt bij een specifieke bewerking.

Om maximale voordelen te behalen, is het essentieel om slijtage van het gereedschap te onderzoeken met betrekking tot alle gereedschappen in de productieprocessen van een bedrijf. Zeker wanneer series kleiner worden is een andere benadering nodig voor de analyse van de standtijd. Een serie van tien werkstukken kan worden gevolgd door een order van twee of zelfs een enkel onderdeel. Werkstukmaterialen kunnen veranderen van staal naar aluminium naar titanium, en onderdeelgeometrieën van eenvoudig naar complex. In dergelijke gevallen is er niet genoeg tijd beschikbaar om de standtijd door middel van proeven te bepalen. Hierdoor maken productiebedrijven vaak een schatting met betrekking tot de verwachte levensduur van een gereedschap en zetten

Kennis moet omhoog “Begin jaren 80 was er in de wereld van verspanende gereedschappen een explosie van nieuwe producten, beklede snijplaten, snijkantgeometrieën en veel nieuwe bewerkingsstrategieën. Eindgebruikers begrepen toen niet goed waar ze mee bezig waren met als gevolg dat Seco, zonder dat we dit echt gepland hadden, begon met het organiseren van opleidingen om het kennisniveau van onze klanten op peil te brengen. Sindsdien is opleiden binnen Seco een zelfstandige activiteit geworden die sinds 2006 onder de naam STEP (Seco Technical Education Programme) naar buiten wordt gebracht”, vertelt Patrick de Vos. Volgens De Vos is het kennisniveau in de maakindustrie op het gebied van productietechniek de laatste jaren wederom op een te laag niveau gekomen. “We vertellen onszelf dat de kennis in West Europa hoger is dan in landen als China, maar ik heb mijn twijfels daarbij. De afgelopen twintig jaar hebben die landen veel bijgeleerd en goed geld verdiend aan het werk dat het Westen heeft uitbesteed. In diezelfde tijd is er in Europa een groot tekort aan vakmensen ontstaan in zowel de industrie als het technisch onderwijs. Op dit moment kunnen ze in

China nog niet tippen aan onze hoge kwaliteitseisen en beheersen ze de productie van kleine series nog niet, maar dat is een kwestie van tijd. Het geld om te investeren is er en er komt een nieuwe generatie mensen aan met kennis van zaken. We moeten als Westerse maakindustrie dus echt stappen gaan maken.”

Met STEP brengt Seco alle kennis en expertise samen in een formaat dat geschikt is voor metaalbewerkers van alle vaardigheidsniveaus, van nieuwe leerlingen tot hoogopgeleide en ervaren operators. Het curriculum wordt voortdurend verfijnd om nieuwe ontwikkelingen mee te nemen in de lesstof. Op die manier wil Seco een positieve bijdrage leveren aan het kennisniveau in de verspanende industrie. Er werken binnen Seco momenteel ongeveer 80 mensen parttime aan STEP. Het programma wordt in 75 landen gebruikt en er zijn al ruim 350.000 studenten die het programma hebben gevolgd. “We maken zelf de studieboeken, waarvan er nu al meer dan een half miljoen zijn uitgegeven. Een duidelijk teken dat er vraag is naar moderne vakkennis”, besluit De Vos.

47

Om productieprocessen te verbeteren moeten maakbedrijven daar waar nodig veranderingen in bestaande processen durven door te voeren.

voor de zekerheid vaker een nieuw gereedschap in, ruim voordat het gereedschap daadwerkelijk versleten is. Een meer globale benadering van gereedschapsslijtageanalyse en -voorspellingen kan helpen om verspilling van snijgereedschapscapaciteit te minimaliseren. Met GTDA wordt op regelmatige basis een groot aantal van de gebruikte gereedschappen geëvalueerd om een uitgebreid beeld te krijgen.

Global Tool Deterioration Analysis GTDA is in principe een eenvoudig proces. De snijkanten van een groot aantal willekeurig gekozen gereedschappen worden stuk voor stuk bekeken om te bepalen welke snijkanten versleten zijn. De slijtage wordt ingedeeld naar type en hoeveelheid. GTDA verzamelt

informatie over gereedschapsslijtage en andere gereedschap gerelateerde problemen uit de werkplaats en past vervolgens analytische tools toe om aanvullende gegevens te verzamelen die de planning en implementatie van verbeteringsprogramma's zullen begeleiden.

“Global Tool Deterioration Analysis is een belangrijk onderdeel van de algehele evaluatie en verbetering van het productieproces. Door een willekeurige selectie van gereedschappen te onderzoeken en vervolgens een verscheidenheid aan productiemetingen toe te passen, krijgt een producent een breed inzicht in de gebruikte gereedschappen. GTDA helpt maakbedrijven te ontdekken waar de gereedschapsprestaties kunnen worden verbeterd om de productiviteit te verhogen”, vertelt De Vos. Hij vervolgt: “Momenteel zijn er diverse klanten in Nederland die het GTDA-programma gebruiken en hiermee aantoonbaar het productieproces hebben verbeterd. Dit is een lang proces, want om het succesvol toe te passen moet een bedrijf de discipline hebben om regelmatig gereedschapsonderzoek en gegevensanalyses uit te voeren.

Daarna is het zaak dat men de data die voortkomt uit het onderzoek accepteert en aan de hand daarvan ook daadwerkelijk veranderingen doorvoert met betrekking tot gereedschappen, procesparameters en andere factoren die de productie beïnvloeden.

Dat laatste, het veranderen van bestaande processen, is misschien nog wel de grootste uitdaging.”

IN ONS ASSORTIMENT VINDT U ONDER MEER: • • • • • • • • • •

Uw voorraad in metaal en non-ferro • • • • •

Breed assortiment Brede expertise Direct uit voorraad leverbaar Nauwkeurig zaag en knipwerk Flexibele en snelle levering

WWW.MATRHO-METALS.NL

E

48

Aluminium Automatenstaal Blankstaal Brons/koper/messing Gelegeerd staal/ ongelegeerd staal Gereedschapstaal Nikkel legeringen Roestvrijstaal Titanium Specials

Matrho Metals B.V. Lage dijk 27 5705 BX Helmond +31 (0) 492 380 280 verkoop@matrho-metals.nl

Digitalisering bij 30.000 min-1

De nieuwe iTENDO² geeft een transparante en eenvoudige manier om hun bewerkingsprocessen te bewaken, in kaart te brengen en te optimaliseren.

Verspanende bewerkingsprocessen worden steeds complexer. Naast meer gebruiksgemak en snelle setuptijden zoeken metaalbewerkers naar manieren om het bewerkingsproces beter te beheersen.

Op de EMO in Milaan presenteerde Schunk een oplossing om het trillingsgedrag van een gereedschap te volgen. iTENDO2 is een sensorische gereedschapshouder die tot 30.000 min-1 direct detecteert en noteert wanneer er iets mis is met het bewerkingsproces.

Uitgerust met een sensor, batterij en zendereenheid, detecteert iTENDO² trillingen direct op het gereedschap. De focus hierbij ligt op procestransparantie en eenvoudige procesoptimalisatie om trillingen te voorkomen. Dit betekent dat niet alleen betere oppervlakken, maar ook een aanzienlijk langere standtijd kan worden bereikt. Als de trillingen bijvoorbeeld te hoog zijn, er oneffenheden ontstaan of als het gereedschap op het punt staat te breken, kan de intelligente gereedschapshouder dankzij de gesloten regelkring in real-time reageren en schade aan het werkstuk of gereedschap voorkomen.

Daarnaast geeft het inzicht in het proces. Met deze gegevens is het mogelijk om het bewerkingsproces te optimaliseren om bijvoorbeeld een betere oppervlaktenauwkeurigheid te verkrijgen of om simpelweg de productiviteit te verhogen.

Meer mogelijkheden

iTENDO² breed inzetbaar. Volgens Schunk zijn er uitgebreide toepassingsmogelijkheden in de auto-, medische- en lucht- en ruimtevaartindustrie. Ook bij een veeleisende serieproductie komt de data die de gereedschapshouder vastlegt goed van pas.

Omdat de houder dankzij een geoptimaliseerd ontwerp standaard gereedschapshouders één-op-één kan vervangen, is het dus niet nodig om de machine opnieuw te programmeren. De interferentie contour is ongewijzigd in vergelijking met standaard gereedschapshouders.

Plug & play De nieuwe iTENDO2 is inmiddels verkrijgbaar in de maat TENDO HSK-A 63 met een diameter van 20x90. Kleinere klemdiameters kunnen worden afgedekt door tussenhulzen te gebruiken. Voor een gemakkelijke manier om aan de slag te gaan met procesbewaking, biedt Schunk de iTENDO² aan in drie verschillende uitrustingspakketten. Deze voldoen aan verschillende gebruikersvereisten voor datagebruik. De ingebruikname gaat snel met het iTENDO²- tabletpakket. De intelligente gereedschapshouder wordt direct geleverd met een tablet-pc in een aluminium behuizing. Oftewel: stekker in het stopcontact, aansluiten op de tablet-pc en aan de slag. Met behulp van de meegeleverde app kan de gebruiker alle belangrijke gegevens direct op de tablet oproepen en gebruiken voor parametrering en trendanalyse. In het voorjaar van 2022 lanceert Schunk de iTENDO2 easy connect. Deze meer gespecialiseerde versie stelt klanten niet alleen in staat om hun processen te volgen via de data-interface, maar ook om hun machines te monitoren. Ten slotte biedt het geplande iTENDO² pro-pakket nog meer mogelijkheden: dankzij volledige machine-integratie kunnen gebruikers met deze apparatuur zelfs processen in real-time aansturen.

Met de verhoogde snelheid van maximaal 30.000 min-1 is de

49

Revolutie in machineconnectiviteit is aangebroken

De United Grinding Group heeft enkele jaren geleden het besluit genomen om meer te investeren in moderne IoTtoepassingen. Tijdens EMO Milano 2021 werd het resultaat van deze investering gepresenteerd.

Als we het gemiddelde kennisinstituut voor productietechnologie moeten geloven, dan is machineconnectiviteit het toverwoord voor de toekomst van de maakindustrie. Voor United Grinding is die toekomst inmiddels aangebroken. Begin oktober introduceerde het bedrijf namelijk C.O.R.E. – Customer Oriented Revolution. Deze nieuwe hardware- en software-architectuur opent nieuwe mogelijkheden voor het verbinden, besturen en monitoren van het productieproces.

United Grinding noemt de nieuwe machinebesturing een ‘revolutie in machineconnectiviteit’.

50

Tijdens EMO Milano 2021 werd op spectaculaire wijze de nieuwe C.O.R.E. hardware- en software-architectuur gepresenteerd. Volgens United Grinding is C.O.R.E. de basis voor digitalisering en machineconnectiviteit.

Toen de publieke discussie over de vierde industriële revolutie, Industry 4.0, enkele jaren geleden steeds luider werd, nam de United Grinding Group het besluit om gezamenlijk meer te investeren in de digitale toekomst van moderne IoT-toepassingen. “De ontwikkeling van C.O.R.E. was begonnen”, vertelt Stephan Nell, CEO van United Grinding. “Het doel en de kern van C.O.R.E. was om te zorgen voor een verbeterde connectiviteit om een optimale uitwisseling van data tussen mensen, machines en de productieomgeving mogelijk te maken. Een intuïtieve bediening is daarbij cruciaal om het werk voor machinebedieners en onderhoudspersoneel gemakkelijker te maken.

Met C.O.R.E. is deze visie op een revolutionaire manier werkelijkheid geworden.”

Intuïtieve bediening Het C.O.R.E. besturingssysteem wordt uitgerold op alle machines binnen de United Grinding Group. Het idee hierachter is dat de uniforme inzet de bediening van de machine vereenvoudigt. Op het moment dat iemand een machine van United Grinding kan bedienen, kan die ze allemaal bedienen. Het eerste wat opvalt aan de besturing is het grote 24-inch full HD multi-touch display. Het display en de navigatie doen een beetje denken aan een gigantische smartphone. De gebruikersinterface is volledig individueel te configureren, waarbij de belangrijkste functies volgens persoonlijke voorkeuren zijn te sorteren. Dit is vergelijkbaar met het appoverzicht op het startscherm van een smartphone. Dankzij het nieuwe toegangssysteem, dat werkt via een gepersonaliseerde RFID-chip, wordt het individuele gebruikersprofiel automatisch geladen. Dit maakt het aan- en afmelden op de machine niet alleen eenvoudiger, maar ook aanzienlijk veiliger. Nog een voordeel: het voor alle gebruikers opgeslagen profiel maakt het mogelijk om alleen de informatie weer te geven die voor hen relevant is. Dit vermindert de complexiteit en daarmee de kans op fouten.

Innovatie in de machine Het nieuwe bedieningspaneel is natuurlijk slechts het uiterlijke onderscheidende kenmerk van alle machines die zijn uitgerust met de nieuwe C.O.R.E.-technologie. "Er zijn ook belangrijke innovatieve ontwikkelingen gedaan achter de schermen", benadrukt Christoph Plüss, CTO van de United Grinding Group. Het besturingssysteem C.O.R.E. OS is geïnstalleerd op een industriële pc, de C.O.R.E. IPC. Dit fungeert als een IoT-gateway en is de thuisbasis van alle softwaretoepassingen. C.O.R.E. OS is compatibel met alle CNCbesturingen die worden gebruikt door United Grinding. Het opent verder een schat aan connectiviteitsopties. Niet alleen kunnen alle machines met C.O.R.E.-technologie van de United Grinding Group in een netwerk worden opgenomen, maar ook systemen van derden

Het C.O.R.E. besturingssysteem wordt uitgerold op alle machines binnen de United Grinding Group.

51

SAMEN WERKEN AAN DUURZAAM SUCCES.

DE BESTE STRAALMIDDELEN EN VERSPANINGSGEREEDSCHAPPEN.

MEER BEREIKEN MET DE JUISTE MATERIALEN. Al bijna 20 jaar is Magistor de toonaangevende technische groothandel in verspaningsgereedschappen en straalmiddelen. Wij leveren aan een breed palet afnemers in de high-tech maakindustrie, automotive, aerospace, bouw, scheepvaart, medische sector en vele andere bedrijven in de metaal-, hout- en kunststofsector.

Meer weten?

We geven uw bedrijf graag een impuls!

+ 31 54 85 194 01 |

magistor.nl

De gebruikersinterface van C.O.R.E. is volledig individueel te configureren, waarbij de belangrijkste functies volgens persoonlijke voorkeuren zijn te sorteren.

via geïmplementeerde interfaces zoals umati. Dit opent directe toegang tot de United Grinding Digital Solutions-oplossingen op de machine, zoals service op afstand, de servicemonitor en de productiemonitor. Ondersteuning van het klantenserviceteam kan bijvoorbeeld rechtstreeks bij het bedieningspaneel worden aangevraagd. Snelle en gemakkelijke ondersteuning is gegarandeerd via chatfuncties en de geïntegreerde camera aan de voorkant maakt zelfs videogesprekken mogelijk.

De basis is gelegd In het ontwikkelingsproces van C.O.R.E. hebben de softwareen procesexperts van alle merken binnen de United Grinding Group hun vaardigheden gebundeld om een nieuwe softwarearchitectuur te ontwerpen. "De gebruikerservaring was altijd

onze topprioriteit", legt Plüss uit. “Niet voor niets is de afkorting C.O.R.E. voor de term Customer Oriented Revolution.” Op het gebied van besturingssystemen en software-architecturen voor werktuigmachines is C.O.R.E. een grote stap voorwaarts, benadrukt Nell. "Dit betekent dat onze machines geschikt zijn voor de digitale toekomst. De C.O.R.E.-technologie, die voor het eerst werd gepresenteerd op EMO 2021 in Milaan, betekent nog niet het einde van de ontwikkeling. "Dat is een basis waarop we zullen voortbouwen", legt Plüss uit. “De ontwikkeling gaat door. Dankzij de flexibele, modulaire opbouw van de software-architectuur zullen we continu nieuwe features en applicaties toevoegen. We zullen de geconcentreerde softwareontwikkelingskracht van onze groep gebruiken in het voordeel van onze klanten. Het doel is om klanten regelmatig te voorzien van nieuwe C.O.R.E. software releases om zo actief meer vorm te geven aan de digitale toekomst.”

United Grinding start samenwerking met Titans of CNC United Grinding is een samenwerking aangegaan met Titans of CNC ter ondersteuning van gespecialiseerd onderwijs voor precisieslijpen in de maakindustrie. De samenwerking omvat de ontwikkeling van een slijpacademie, ontworpen om de basis van slijpen te leren in een digitaal formaat.

Volgens Titan Gilroy, CEO en oprichter van Titans of CNC, ligt zijn focus op de ontwikkeling en levering van productieonderwijs via de Titans of CNC Academy. Met zijn gratis, online, op video gebaseerde, stapsgewijze trainingssysteem blijft Titans of CNC antwoorden bieden op echte productieproblemen. Gilroy begon Titans of CNC als een machinewerkplaats in Noord-Californië die uitdagende componenten voor de lucht- en ruimtevaartindustrie produceerde. Van daaruit ontwikkelde het bedrijf zich tot een reality-tv-serie die erkend wordt als een toonaangevend educatief

United Grinding is een samenwerking gestart met Titans of CNC.

CNC-platform binnen een wereldwijd netwerk van ingenieurs, metaalbewerkers, hobbyisten, studenten en onderwijzers.

“De behoefte aan goed opgeleide vakmensen is groter dan ooit. In onze nieuwe samenwerking met Titans of CNC kunnen we de volgende generatie jonge metaalbewerkers bereiken en enthousiasmeren”, vertelt Stephan Nell, CEO van de United Grinding Group. United Grinding zal een nieuwe website lanceren om de samenwerking te ondersteunen (titansofgrinding.com). De site zal een lijst bevatten van machines die Titans of CNC heeft gebruikt voor training en productie en die dienen als bron voor alle video-inhoud die Titans of CNC heeft geproduceerd met behulp van United Grinding-machinetechnologie.

53

Fehlmann breidt vijfassige Versa-familie uit De vijfassige Versa 945 is het nieuwe bewerkingscentrum van Fehlmann. Het bewerkingscentrum is ontwikkeld voor het nauwkeurig bewerken van werkstukken tot een maximale diameter van 650 mm. Dit maakt de 945 de grootste machine in de Versa-familie.

Fehlmann heeft de Versa 945 speciaal ontwikkeld voor een geautomatiseerde productie.

Volgens Fehlmann neemt de vraag naar grotere, nauwkeurige vijfassers die uitermate goed geschikt zijn voor automatisering toe.

Met een bereik van 650 mm x 800 mm x 500 mm (XxYxZ) kan Fehlmann met de nieuwe Versa 945 die vraag nu beantwoorden.

Het thermo-symmetrische frame uit grijs gietijzer en het feit dat slechts twee assen aan de gereedschapskant worden gebruikt voor het verspanen, zorgen voor een maximale stijfheid en nauwkeurigheid.

Dankzij de hoge nauwkeurigheid is de machine geschikt voor sectoren zoals de gereedschap- en matrijzenbouw, de medische-, semiconductor- en luchtvaartindustrie.

Automatisering staat centraal “Om concurrerend te blijven moet heel Europa naar een geautomatiseerde productie. Om klanten in Europa te ondersteunen

heeft Fehlmann bij de ontwikkeling van de Versa 945 direct rekening gehouden met automatisering. Dit is duidelijk terug te zien aan het machineontwerp”, vertelt Alain Strebel, Sales Manager bij Fehlmann, tijdens EMO Milano 2021. Hier werd de nieuwe Versa 945 als highlight gepresenteerd. Doordat de automatische laaddeur zich aan de rechterzijde van de machine bevindt, kan eenvoudig een automatiseringssysteem worden aangesloten. Het bewerkingsgebied blijft met deze bouwwijze van voren vrij toegankelijk voor instelwerkzaamheden. Afhankelijk van het aantal pallets en de verscheidenheid aan onderdelen kan het systeem worden bestuurd en bewaakt door een beheersysteem geïntegreerd in de besturingseenheid of via de flexibele Fehlmann MCM (Milling Center Manager). Zo is de Versa 945 geschikt voor een breed scala aan automatiseringsconcepten.

Het Milling Center Management systeem stuurt zowel machine als robot aan. Bewerkingsvolgorde, nulpunten, enz. worden ingevoerd in een eenvoudige en overzichtelijke taaktabel. Via een muisklik kan de operator de bewerkingsvolgorde of enkele parameters wijzigen terwijl de machine operationeel is. Om lang onbemand te kunnen produceren is de Versa 945 verder uit te rusten met een groot gereedschapsmagazijn met ruimte voor 384 gereedschappen.

Om een betrouwbare, onbemande productie mogelijk te maken, is de Versa 945 verder voorzien van gereedschapsbreukdetectie, logboekregistratie van systeemgebeurtenissen en een telefonisch alarm via sms naar een vooraf geselecteerd mobiel telefoonnummer.

De Versa 945 is de grootste vijfasser in de Versa-familie. Fehlmann heeft het bewerkingscentrum ontwikkeld met automatisering in het achterhoofd.

54

Siemens presenteerde op de EMO een digitale demofabriek om de mogelijkheden van Sinumerik One duidelijk te maken. Tevens werden de nieuwe Sinumerik One Machine Control Panels van Siemens geïntroduceerd.

Sinumerik One genereert continue cyclus tussen echte en digitale wereld De EMO Milano 2021 was voor Siemens het moment om het volledige potentieel van productiedata te presenteren. Met behulp van een digitale demofabriek liet Siemens zien hoe enorme hoeveelheden productiedata door Sinumerik One samengebracht kunnen worden in een continue cyclus tussen de echte en de digitale wereld. Dankzij de Digital Twin die daarmee ontstaat, kunnen medewerkers in industriële bedrijven op basis van data de juiste beslissingen nemen en sneller inspelen op trends en veranderingen.

Gedurende EMO Milano 2021 presenteerde Siemens een digitale, geautomatiseerde cel met een vijfassig freescentrum en een gerobotiseerde ‘3D-printer’. Het geheel laat de productie zien van grote tandwielen die onder meer toegepast worden in windmolens.

Deze tandwielen zijn aan slijtage onderhevig en moeten daarom met bepaalde tussenpozen vervangen worden. Met de demofabriek presenteerde Siemens een oplossing om deze tandwielen duurzaam te repareren. In eerste instantie worden de tandwielen vlak gefreesd in het freescentrum. Een robot wordt vervolgens gebruikt om met een additief productieproces de versleten tanden op te groeien.

Daarna vindt de nabewerking plaats op het vijfassige freescentrum.

Dankzij een Digital Twin via Create MyVirtual Machine kunnen beide machines in de cel lang voordat de echte machines in productie

gaan, parallel worden ontwikkeld, getest en functioneel goedgekeurd.

Met het Digital Enterprise-portfolio ondersteunt Siemens bedrijven precies waar de huidige uitdagingen liggen. Met behulp van Digital Twins, zoals Sinumerik One, en het gebruik van toekomstige technologieën zoals kunstmatige intelligentie of industriële edge computing, kunnen machinebouwers en gebruikers data verzamelen, analyseren en vervolgens op een zinvolle manier gebruiken. Hierdoor kunnen ze snel en flexibel hun producten en productieprocessen aanpassen aan nieuwe eisen en besparen op grondstoffen.

Nieuwe Control Panels Tijdens de EMO presenteerde Siemens ook de nieuwe Sinumerik One Machine Control Panels (MCP) Met de nieuwe MCP's lanceert Siemens een intuïtieve machinebediening die CNC-gebruikers meer comfort, efficiëntie en flexibiliteit biedt. Het nieuwe ergonomische metalen design kan worden geïntegreerd in bestaande bedieningsconcepten en past op 19-inch tot 24-inch panelen. Zo kan de MCP individueel worden geconfigureerd voor klantspecifieke eisen. Nieuwe functionaliteiten maken ook de bediening eenvoudiger.

Het QWERTY-toetsenbord wordt standaard meegeleverd voor de 22-inch en 24-inch varianten, waardoor gebruikers geen extra toetsenbord meer nodig hebben. Een geïntegreerde LEDverlichting in het toetsenbord maakt aanpasbare kleurconcepten mogelijk. De Sinumerik One MCP kan door zijn robuustheid worden gebruikt in ruwe industriële omgevingen. Het front voldoet aan beschermingsklasse IP65.

55

Multitasking en trillingsdemping in grootformaat Één van de blikvangers op EMO Milano 2021 was te vinden op de stand van Soraluce. Met een X-as van 10.000 mm, een Y-as van 4.000 mm en een Z-as van 1.500 mm, behoorde de PMG portaalfreesmachine tot één van de grootste bewerkingsmachine op de beurs. Om de vele verschillende mogelijkheden van de machine en de innovatieve dempingssystemen te laten zien, organiseerde Soraluce diverse demonstraties live onder spaan.

In overeenstemming met de #MadeForYOU-filosofie van Soraluce, kan de PMG portaalfreesmachine worden aangepast om aan de eisen van elke klant te voldoen. Zo kan de machine worden geconfigureerd om de productiviteit te optimaliseren, stilstand te minimaliseren tijdens het opspannen van het werkstuk of om de veelzijdigheid en flexibiliteit van de machine te vergroten met behulp van multitaskfuncties. Soraluce heeft een uitgebreid aanbod multitasking-functies, waaronder speciaal ontworpen draaigereedschaphouders, draaizwenktafels en een grote selectie van multifunctionele spindels. Dankzij multitasking kunnen maakbedrijven in één set-up zowel draaien, frezen als slijpen. Door werkstukken in één opspanning compleet te bewerken is een grote tijdswinst te behalen. Zeker bij werkstukken van een groot formaat kunnen stilstandtijden enorm worden gereduceerd wanneer de noodzaak voor omspannen vervalt.

Actief dempingssysteem Tijdens EMO presenteerde Soraluce de mogelijkheden van de machine live onder spaan. Hierbij ging veel aandacht uit naar de trillingsdempende oplossingen van het bedrijf. De fabrikant heeft verschillende systemen ontwikkeld om trillingen direct bij de bron te elimineren, waardoor de productiviteit, standtijd van het gereedschap en de kwaliteit van het werkstuk kan worden verhoogd. Tot de actieve dempingssystemen behoort onder andere DAS (Dynamics Active Stabiliser). DAS voorkomt trillingen in de machine door met behulp van sensoren de trillingen in de hoofdspil te meten. Met deze gegevens wordt real-time de actieve demping in de ram aangestuurd. Tevens wordt automatisch het optimale toerental afgestemd om chatter te elimineren.

“DAS maakt het mogelijk om de productiviteit tot 300% te verhogen, de bewerkingstijden tot 45% te verkorten, de oppervlaktekwaliteit van de bewerkte werkstukken te verbeteren, de standtijd van de gereedschappen te verhogen en slijtage aan machinecomponenten te verminderen”, vertelt Claudia Ferri van Soraluce.

Om beursbezoekers de werking van het DAS systeem te laten ervaren,

56

De PMG portaalfreesmachine van Soraluce was door zowel de afmetingen als de live demonstraties een echte blikvanger op EMO Milano 2021. (foto: Tim Wentink)

werd gedurende de beurs een demowerkstuk gefreesd op de PMG portaalfreesmachine. Door het DAS-systeem tussentijds in en uit te schakelen, kon je exact het verschil horen en voelen. Wanneer het antitrillingssysteem is ingeschakeld loopt het bewerkingsproces veel soepeler. Dit was na afloop ook duidelijk terug te zien in de oppervlaktekwaliteit. Naast DAS heeft Soraluce ook een oplossing ontwikkeld om chatter in het werkstuk te elimineren, genaamd DWS (Dynamic Workpiece Stabilizer).

Slanke werkstukken trillingsvrij bewerken Een veelvoorkomend probleem bij de bewerking van lange, slanke, dunwandige werkstukken is het ontstaan van trillingen in het werkstuk. Om dit probleem op te lossen heeft Soraluce het gepatenteerde DWS-systeem ontwikkeld. DWS bestaat uit een controller en één of meer actuatoren die met behulp van magneten op het trillingsgevoelige deel van het te bewerken werkstuk worden geplaatst. DWS meet net als bij het DAS-systeem met behulp van sensoren de trillingen die optreden tijdens het bewerkingsproces en creëert aan de hand daarvan real-time een tegentrilling in het werkstuk.

Omdat DWS uit verschillende losse units bestaat is het systeem niet gebonden aan één machine. Daardoor is de oplossing flexibel inzetbaar.

Digitale oplossingen mogen niet ontbreken Concurrentievermogen, efficiëntie en beschikbaarheid zijn slechts enkele voorbeelden van voordelen die digitalisering biedt voor industriële productieprocessen. Daarom zet Soraluce niet alleen vol in op de ontwikkeling van nieuwe machines en technologische oplossingen, maar ook op de ontwikkeling van industriële digitaliseringsoplossingen. Het uitgebreide monitoringplatform bestaat uit verschillende nieuwe ontwikkelingen.

Autocheck bijvoorbeeld, is een diagnosesysteem dat de machinestatus vergelijkt met de originele benchmark parameters. Wijkt de machine na verloop van tijd af van de originele waarden, dan krijgt de gebruiker tijdig een melding om bijvoorbeeld onderhoud uit te voeren. Ook nieuw is het ‘My Soraluce’-platform. Dit is een gratis portal voor klanten om meer controle over de huidige status van de machine mogelijk te maken. Ferri, legt uit: "Dit nieuwe systeem biedt klanten directe toegang tot alle informatie over de machine, waardoor ze de huidige status van hun machine altijd en overal kunnen controleren. Gebruiksvriendelijker, sneller en overzichtelijker.

Soraluce gebruikt de digitale diensten om haar klanten te helpen hun digitale transformatie te versnellen en de prestaties van de machines te optimaliseren. Voor de ontwikkeling van geavanceerde softwareoplossingen, technologieën en digitale diensten, hebben we speciaal een Soraluce Software Factory opgestart.”

57

OptiThreading maakt een oscillerende beweging waardoor spanen optimaal worden gebroken bij het draadsnijden.

58

Oscillerende beweging breekt spanen gecontroleerd Sandvik Coromant heeft een nieuwe bewerkingsmethode onthuld die gecontroleerde spaanbreking mogelijk maakt bij het draaien van schroefdraad. OptiThreading, geïntroduceerd in de bestaande CoroPlus Tool Path software, is een nieuwe softwaremodule die fabrikanten helpt bij het overwinnen van één van de belangrijkste problemen bij het draaien van schroefdraad, namelijk het risico van spaanophopingen en hun bijbehorende stilstandstijd.

Een algemeen probleem bij het draadsnijden is dat spanen zich om robots, klauwplaten, gereedschappen en componenten wikkelen.

De spanen kunnen ook vast komen te zitten in transportbanden en veroorzaken zo schade aan apparatuur en stilstandtijd.

OptiThreading is door Sandvik Coromant ontworpen met deze uitdagingen in gedachten. Door gebruik te maken van OptiThreading, kunnen fabrikanten hun draaibewerkingen van schroefdraad volledig optimaliseren. Een succesvolle spaanbeheersing is de sleutel voor een goede werkstukkwaliteit.

Onderbroken sneden OptiThreading is beschikbaar als een nieuwe module binnen de CoroPlus Tool Path software. Deze software biedt programmeringsondersteuning voor uitwendige- en inwendige draadsnijbewerkingen. De software genereert NC-codes op basis van snijparameters om het juiste aantal gangen te waarborgen met gelijkmatig verdeelde krachten voor een optimale productiviteit, standtijd en proceszekerheid. Als onderdeel van de oplossing helpt CoroPlus ToolPath gebruikers bij het ontwikkelen van geoptimaliseerde OptiThreading gereedschapspaden die specifiek de uitdaging van spaanbeheersing overwinnen. Dit wordt bereikt door gereedschapspaden die leiden tot beheersbare, oscillerende bewegingen. Hierdoor ontstaan er onderbroken sneden die in en uit de snede gaan bij alle gangen behalve de laatste. Het resultaat is dat spanen gecontroleerd breken.

Hogere productiviteit Door gebruik te maken van OptiThreading, worden lange spanen die schade berokkenen aan het oppervlakte van een component en

interfereren met de snijzone gebroken. Niet alleen zorgt dit voor een hogere werkstukkwaliteit, maar ook voor minder handmatig werk bij het verwijderen van lange spanen die het gereedschap, het werkstuk of de spaantransporteur blokkeren. Hierdoor zijn er minder machinestops nodig en kunnen snijsnelheden worden verhoogd voor kortere cyclustijden en een hogere productiviteit. Tevens kunnen metaalbewerkers met OptiThreading een betrouwbare, onbemande productie realiseren. "OptiThreading lost het grootste probleem binnen draadsnijden op en dat is spaanbeheersing," zei Hampus Jemt, productmanager bij Sandvik Coromant. “Via CoroPlus Tool Path boden we al software voor geoptimaliseerd draaien aan. Nu, met de introductie van OptiThreading, zijn we in staat om met een slimme oscillerende beweging klanten te helpen bij het bereiken van een optimale spaanbeheersing bij het draadsnijden.”

Software kan niet zonder hardware Sandvik Coromant heeft de OptiThreading module ontwikkeld voor de CoroThread 266 gereedschappen en wisselplaten. OptiThreading gaat gepaard met hoge snijkrachten en heeft dus behoefte aan een gereedschap dat deze krachten kan weerstaan. De CoroThread 266 is voorzien van een iLock koppeling die een hoge stabiliteit biedt voor het instellen van de wisselplaat. Hierdoor kan het gereedschap omgaan met extreme krachten en is het dus goed inzetbaar met OptiThreading. Het gereedschap is leverbaar in een grote variëteit met een selectie van hardmetaalsoorten en geometrieën die de meeste materialen en toepassingen beslaat. Samen bieden de software- en de hardware-oplossingen een veilige en nauwkeurige draadbewerking die niet wordt gehinderd door een slechte spaanbeheersing.

59

Vijfasser met dubbele freesspil Met de DZ 25 P heeft Chiron een vijfassig bewerkingscentrum ontwikkeld voor de bewerking van grote, complexe werkstukken.

Dankzij een dubbele spil behaalt het bewerkingscentrum een hoge productiviteit.

Volgens Chiron komt de machine goed tot zijn recht in de automobiel- (e-mobility) en luchtvaartindustrie.

Of het nu gaat om de groeiende e-mobiliteitssector of om de hightech luchtvaartindustrie, zoals altijd is een maximale efficiëntie gewenst bij het bewerken van grote en complexe onderdelen. De nieuwe DZ 25 P van Chiron is dankzij de twee spillen nog efficiënter en dus duurzamer. Het doel van Chiron bij de ontwikkeling van het meerspillige bewerkingscentrum was om twee werkstukken gelijktijdig te kunnen produceren, waardoor de machine twee keer zo snel is als een normaal bewerkingscentrum met een enkele spil. Dat loont volgens Chiron niet alleen qua duurzaamheid, maar ook qua investeringskosten. Tijdens de EMO in Milaan werd de vijfassige DZ

De vijfassige DZ 25 P van Chiron is voorzien van twee spillen voor een hoge productiviteit en flexibiliteit.

25 P gepresenteerd met een palletwisselaar voor korte cyclustijden en onbemand produceren.

Bewerkingsmachines voor de matrijzenbouw Voor geavanceerd frezen heeft GF Machining Solutions de Mikron MILL P 800 US en de Mikron MILL P 900 met de nieuwe Heidenhain Touch Numerical Control (TNC) 640 voorgesteld. De bewerkingsmachines zijn met name ontwikkeld voor de gereedschap- en matrijzenbouw die hoge eisen stellen aan nauwkeurigheid, oppervlaktekwaliteit en productiviteit.

De vijfassige MILL P 800 US is ontwikkeld als een compact bewerkingscentrum voor hoognauwkeurig bewerken. Met zowel freesals draaimogelijkheden, is de machine in staat om componenten compleet op één machine te bewerken. De Mikron MILL P U-serie is een robuust, stabiel en nauwkeurig bewerkingscentrumcentrum met een portaalbouwwijze. Voor de beste nauwkeurigheid en oppervlakteafwerking heeft de machine gekoelde aandrijvingen in de draai- en zwenkassen. De toegang tot het werkstuk wordt gemakkelijk gemaakt door de grote deur en de korte afstand tot de werktafel.

Dankzij het concept en de modulariteit zorgt de machine voor nauwkeurige bewerkingstoepassingen in zowel enkelstuks als snelle, productieve serieproductie.

Drie-asser

GF Machining Solutions heeft de vijfassige MILL P 800 US tijdens de EMO voorgesteld.

60

Voor maakbedrijven die voldoende hebben aan een drie-asser, heeft GF Machining Solutions een productieve en nauwkeurige drie-asser ontwikkeld. De MILL P 900 is robuust vormgegeven en voorzien van een frame van polymeerbeton die een dynamische stijfheid levert in combinatie met een thermische stabiliteit. Mede hierdoor bereikt de freesmachine een hoge contour- en oppervlaktenauwkeurigheid. Het symmetrische portaalontwerp zorgt daarnaast voor een effectief spaanbeheer, waarmee de operationele efficiëntie van de machine wordt verbeterd. De nieuwe TNC 640 besturing van Heidenhain helpt dankzij de intuïtieve, gebruiksvriendelijke interface om meer flexibiliteit en een hogere betrouwbaarheid te garanderen.

Horn steekt tot 1.100°C Gereedschapsfabrikant Paul Horn presenteerde op de EMO een nieuwe coating voor groefsteekgereedschap. De nieuwe coating is minder dan 0,005 mm dik en bestand tegen temperaturen tot 1.100°C. Ten opzichte van ongecoate hardmetalen gereedschappen kan de standtijd van het gereedschap dankzij de nieuwe coating met meer dan 1.000% verlengd worden.

Horn heeft de afgelopen vijftien jaar een hoog kennisniveau opgebouwd op het gebied van coatings voor precisiegereedschappen. Inmiddels werken ruim 50 medewerkers op de coatingafdeling. Bovendien zijn ingenieurs voortdurend bezig met het ontwikkelen en onderzoeken van nieuwe en bestaande coatings. De nieuwe high-performance IG6en SG3-coatings voor groefsteekgereedschappen zijn daar een mooi voorbeeld van. Paul Horn heeft de coatings ontwikkeld voor een hogere productiviteit en procesbetrouwbaarheid.

De koperkleurige aluminium-titanium-siliciumnitridelaag (AlTiSiN) IG6 is gericht op het gebruik van de bewerkingsgroepen P en M met de groefsteeksystemen S224 en S229. In combinatie met het aangepaste hardmetaalsubstraat biedt de laag hogere snijsnelheden en een veel langere levensduur bij de bewerking van staalsoorten van de bovengenoemde hoofdbewerkingsgroepen. De wisselplaten zijn

De nieuwe IG6- en SG3-coating van Horn is ontwikkeld voor groefsteekgereedschappen.

standaard uit voorraad leverbaar.

Harddraaien in titanium en superlegeringen De kwaliteit SG3 is bedoeld voor het harddraaien en -afsteken van titanium en superlegeringen. De maximale bedrijfstemperatuur van de laag is 1.100°C. De door Horn ontwikkelde coating biedt hoge prestaties bij het bewerken van moeilijk te bewerken materialen. De nieuwe coating zorgt voor een constante hoge kwaliteit.

Slijpmachine voor e-mobiliteit

De G 250 was één van de highlights op de EMO-stand van Emag.

Voor het productief en flexibel slijpen van tandwielen en assen met een maximale lengte van 550 mm, heeft Emag de nieuwe G 250 op de markt gebracht. Emag heeft de machine met name ontwikkeld voor toepassingen in de e-mobiliteit.

Of het nu gaat om een elektrische aandrijving, hybride motor of conventionele aandrijving – slijpen is de oplossing om een perfecte oppervlaktekwaliteit te verkrijgen. Daarbij groeit de vraag naar flexibiliteit. Slijpmachines moeten in staat zijn om zeer verschillende

productietaken efficiënt uit te voeren met korte insteltijden, wat niet eenvoudig te implementeren is, vooral in de slijpsector. De G 250 van EMAG is ontwikkeld om het slijpen van tandwielcomponenten en assen met een diameter tot 250 mm en een lengte van 550 mm flexibel uit te voeren. Zo is het mogelijk om werkstukken met complexe contouren te bewerken met behulp van twee spillen en speciale gereedschappen. De geïntegreerde dressing unit zorgt voor extra proceszekerheid. In de G 250 HS-variant heeft de machine ook een high-speed slijpkop die een toerental van 20.000 min-1 mogelijk maakt bij gebruik van een kleine slijpschijf.

61

Unisign Uniaxle bewerkt achterassen in één opspanning Unisign Machine Tools heeft een nieuwe CNCmachine ontwikkeld om alle bewerkingen voor vrachtwagen-achterassen in één opspanning uit te kunnen voeren. Volgens Unisign zijn ze met de zogenaamde Uniaxle erin geslaagd om het optimum te vinden tussen nauwkeurigheid, snelheid en stabiliteit.

Het nieuwe bewerkingscentrum kan zowel gelaste als gegoten achterassen simultaan draaien, frezen en boren. Voor de draaibewerkingen heeft de machinebouwer uit Pannerden een bijzondere technologie ontwikkeld, waarmee snelheid en nauwkeurigheid niet langer afhankelijk van elkaar zijn. Dat komt door een nieuwe technologie die het snijgereedschap om de achteras draait in plaats van dat de achteras in de machine ronddraait. De bewerkingskop die Unisign hiervoor gebruikt is een eigen innovatie.

De Uniaxle is de nieuwe CNC-machine van Unisign voor de bewerking van vrachtwagenachterassen in één opspanning.

Naast de unieke draaikop is de Uniaxle ook voorzien van een freesspil. Alle draai- en freesbewerkingen aan de achteras worden simultaan uitgevoerd. Terwijl aan de ene kant een astap wordt gedraaid, wordt aan de andere kant bijvoorbeeld de flens gefreesd.

Röders introduceert compacte, modulaire automatisering Röders heeft recent de nieuwe RCF 150 automatiseringsoplossing voorgesteld aan het publiek. De basisversie van dit modulaire systeem is zeer compact vormgegeven. De modulaire bouwwijze maakt het mogelijk om het systeem volledig af te stemmen op de wensen van de klant.

Röders heeft de RCF 150 voor het eerst voorgesteld tijdens EMO Milano 2021. Hier werd de RCF 150 gepresenteerd in combinatie

met een vijfassig bewerkingscentrum van de machinebouwer.

Een ingebouwd gripper wisselstation zorgt ervoor dat de automatiseringsoplossing zowel verschillende formaten pallets als gereedschappen kan handelen. Daarmee is het systeem uitermate flexibel. Speciaal voor grote werkstukken is er een B-lade leverbaar die geschikt is voor werkstukken met een massa tot maximaal 150 kg. De RCF 150 kan zowel aan de zijkant als aan de voorkant van de bewerkingsmachine geplaatst worden. Zo ontstaat de mogelijkheid om twee machines met één automatiseringsoplossing te beladen.

De modulaire RCF 150 automatiseringsoplossing van Röders is voor het eerst voorgesteld tijdens EMO Milano 2021.

62

efficiënter metaalbewerken

usinage des métaux

geen onhandige voorraden meer op de werkvloer aan uw eigen ERP-systeem te koppelen 80% reductie op handeling tijden maximaal rendement op de m2 100% NL topkwaliteit

efficiënter produceren met slimmere opslagsystemen opslagsystemen voor plaatmateriaal en langgoed

www.aalbersfarina.nl

info@aalbersfarina.nl

tel. +31 318 57 85 28

"SUBSCRIPTION & ALL-IN" INSTEAD OF "OWNERSHIP OBLIGATION"

M1 – DESIGNED FOR YOUR PROFIT + Unique design based on monolithic bed assures static and dynamic rigidity + Perfectly suited working area (X = 550 / Y = 550 / Z = 510 mm) combined with compact design (footprint 6 m2) + Inline spindle with up to 12,000 rpm

Easy transport and simple commissioning

+ Attractive usage-based fee per spindle hour from 5.99 € + Low monthly basic fee from 599 € incl. all-round carefree package + Full financial flexibility – no investment risk, no down-payment, no obligation to use minimum spindle hours + Flexibility when choosing a term between 12, 24 and 36 months – extendable by 12 months + Spending cap with defined limit and possibility to take over the machine into customers ownership

More highlights and information: 64 DMGMORISTORE.COM and PAYZR.DMGMORI.COM