NIEUWE EUROPESE RICHTLIJN KOMT MET EINDDATUM NCB-ZA AD
ZAADPRODUCTIE MOET VERVEELVOUDIGEN DE ZAADPRODUCTIE IS EEN VAK APART, ZEKER ALS DE VERMEERDERINGSGEWASSEN BIOLOGISCH GETEELD WORDEN. DE CAPACITEIT HIERVOOR MOET DE KOMENDE JAREN FORS WORDEN UITGEBREID. Groenten zijn pas echt biologisch als ze zijn geteeld met biologisch geproduceerd zaad. Dat is althans het uitgangspunt van de Europese richtlijn voor biologische landbouw. Voor veel gewassen is echter het gebruik van conventioneel zaad zonder chemische behandelingen (NCB-zaad) toegestaan, als ontheffing. Voor onder andere rode biet, wortel, brassica’s en bladgewassen kunnen telers – of hun ketenpartners – nu nog kiezen tussen NCB-zaad of biologisch geproduceerd zaad. Die ontheffing vervalt. Mogelijk vanaf 2036. Zekerheid over de einddatum is er nog niet, de nieuwe EU-verordening wordt in 2022 verwacht. De zaadproductie is misschien wel de grootste uitdaging van de sector. Want 2036 is heel dichtbij, stelt Wil Jorink, Trial Grounds and Seed Production Specialist bij Bejo. “Het kost minimaal 5 jaar om een nieuwe teeltlocatie op te zetten.” Bejo heeft al ervaring met biologische zaadteelt sinds de jaren ‘90. Gerrit Goudsblom,
16
BEJO ORGANIC MAGAZINE
International Production Advisor, was er vanaf het begin bij betrokken. Jorink sloot in 2010 aan. Zij weten als geen ander wat nodig is voor de productie van kwalitatief hoogwaardig zaad. “De meeste gewassen zijn tweejarig, ze moeten de winter gezond doorkomen om in het tweede jaar te kunnen bloeien en zaad te vormen. Dat stelt bijzondere eisen aan de teelt en het gebied”, zegt Goudsblom: “Het klimaat is belangrijk. De winters mogen niet te streng zijn, je hebt wel voldoende temperatuurverschil nodig om het gewas te laten schieten en daarna de juiste weersomstandigheden voor de bloei en bestuiving.”
Drempelwaardes residuen Ook bepalen ziektedruk en onkruid de kansen voor biologische zaadproductie. Goudsblom: “Insecten zijn de grootste vijand. Een aantasting met luis of lygus kunnen een zaadproductie totaal vernietigen.” [zie kader tekst] Verder moet de zaadteler rekening houden met de omgeving. Een nietgeplande kruisbestuiving moet immers worden voorkomen. Residuen van gewasbeschermingsmiddelen zijn ook een aandachtspunt. Biologisch zaad wordt streng gecontroleerd en de drempelwaardes zijn uiterst laag. De grond en de omgeving moeten schoon zijn. Een bespuiting op een perceel van de buren kan al funest zijn. Zelfs het gebruik van natuurlijke middelen is tricky, zegt Goudsblom. “We moeten heel goed opletten wat we zelf gebruiken, want de richtlijnen voor biologische teelt zijn niet overal hetzelfde.“
Bejo zoekt nieuwe locaties en zaadtelers De zaadproductie vindt plaats in verschillende landen op verschillende werelddelen. In Europa zijn dat onder meer Nederland, Duitsland en Frankrijk. Ook de VS en Australië zijn belangrijke productiegebieden. De productie vindt deels plaats op eigen locaties en deels bij externe telers. Bejo is voortdurend op zoek naar nieuwe locaties en teeltbedrijven met kassen of productievelden die geschikt zijn voor zaadteelt. “Biologisch zaad
